ಚೂಡೋತ್ತಂಸಿತಚಂದ್ರಚಾರುಕಲಿಕಾಚಂಚಚ್ಛಿಖಾಭಾಸ್ವರೋ
ಲೀಲಾದಗ್ಧವಿಲೋಲಕಾಮಶಲಭಃ ಶ್ರೇಯೋದಶಾಗ್ರೇ ಸ್ಫುರನ್ ।
ಅಂತಃಸ್ಫೂರ್ಜದ್ಅಪಾರಮೋಹತಿಮಿರಪ್ರಾಗ್ಭಾರಂ ಉಚ್ಚಾಟಯನ್
ಶ್ವೇತಃಸದ್ಮನಿ ಯೋಗಿನಾಂ ವಿಜಯತೇ ಜ್ಞಾನಪ್ರದೀಪೋ ಹರಃ ॥ 3.1 ॥
ಭ್ರಾಂತಂ ದೇಶಂ ಅನೇಕದುರ್ಗವಿಷಮಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ನ ಕಿಂಚಿತ್ಫಲಂ
ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಜಾತಿಕುಲಾಭಿಮಾನಂ ಉಚಿತಂ ಸೇವಾ ಕೃತಾ ನಿಷ್ಫಲಾ ।
ಭುಕ್ತಂ ಮಾನವಿವರ್ಜಿತಂ ಪರಗೃಹೇಷ್ವಾಶಂಕಯಾ ಕಾಕವತ್
ತೃಷ್ಣೇ ಜೃಂಭಸಿ ಪಾಪಕರ್ಮಪಿಶುನೇ ನಾದ್ಯಾಪಿ ಸಂತುಷ್ಯಸಿ ॥ 3.2 ॥
ಉತ್ಖಾತಂ ನಿಧಿಶಂಕಯಾ ಕ್ಷಿತಿತಲಂ ಧ್ಮಾತಾ ಗಿರೇರ್ಧಾತವೋ
ನಿಸ್ತೀರ್ಣಃ ಸರಿತಾಂ ಪತಿರ್ನೃಪತಯೋ ಯತ್ನೇನ ಸಂತೋಷಿತಾಃ ।
ಮಂತ್ರಾರಾಧನತತ್ಪರೇಣ ಮನಸಾ ನೀತಾಃ ಶ್ಮಶಾನೇ ನಿಶಾಃ
ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕಾಣವರಾಟಕೋಽಪಿ ನ ಮಯಾ ತೃಷ್ಣೇ ಸಕಾಮಾ ಭವ ॥ 3.3 ॥
ಖಲಾಲಾಪಾಃ ಸೌಢಾಃ ಕಥಂ ಅಪಿ ತದ್ಆರಾಧನಪರೈರ್ನಿಗೃಹ್ಯಾಂತರ್
ಬಾಷ್ಪಂ ಹಸಿತಂ ಅಪಿ ಶೂನ್ಯೇನ ಮನಸಾ ।
ಕೃತೋ ವಿತ್ತಸ್ತಂಭಪ್ರತಿಹತಧಿಯಾಂ ಅಂಜಲಿರಪಿ
ತ್ವಂ ಆಶೇ ಮೋಘಾಶೇ ಕಿಮ ಅಪರಂ ಅತೋ ನರ್ತಯಸಿ ಮಾಮ್ ॥ 3.4 ॥
ಅಮೀಷಾಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ತುಲಿತವಿಸಿನೀಪತ್ರಪಯಸಾಂ
ಕೃತೇ ಕಿಂ ನಾಸ್ಮಾಭಿರ್ವಿಗಲಿತವಿವೇಕೈರ್ವ್ಯವಸಿತಮ್ ।
ಯದ್ಆಢ್ಯಾನಾಂ ಅಗ್ರೇ ದ್ರವಿಣಮದನಿಃಸಂಜ್ಞಮನಸಾಂ
ಕೃತಂ ಮಾವವ್ರೀಡೈರ್ನಿಜಗುಣಕಥಾಪಾತಕಂ ಅಪಿ ॥ 3.5 ॥
ಕ್ಷಾಂತಂ ನ ಕ್ಷಮಯಾ ಗೃಹೋಚಿತಸುಖಂ ತ್ಯಕ್ತಂ ನ ಸಂತೋಷತಃ
ಸೋಢೋ ದುಃಸಹಶೀತತಾಪಪವನಕ್ಲೇಶೋ ನ ತಪ್ತಂ ತಪಃ ।
ಧ್ಯಾತಂ ವಿತ್ತಂ ಅಹರ್ನಿಶಂ ನಿತ್ಯಮಿತಪ್ರಾಣೈರ್ನ ಶಂಭೋಃ ಪದಂ
ತತ್ತತ್ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ಯದೇವ ಮುನಿಭಿಸ್ತೈಸ್ತೈಃ ಫಲೈರ್ವಂಚಿತಾಃ ॥ 3.6 ॥
ಭೋಗಾ ನ ಭುಕ್ತಾ ವಯಂ ಏವ ಭುಕ್ತಾಸ್
ತಪೋ ನ ತಪ್ತಂ ವಯಂ ಏವ ತಪ್ತಾಃ ।
ಕಾಲೋ ನ ಯಾತೋ ವಯಂ ಏವ ಯಾತಾಸ್ತೃಷ್ಣಾ
ನ ಜೀರ್ಣಾ ವಯಂ ಏವ ಜೀರ್ಣಾಃ ॥ 3.7 ॥
ಬಲಿಭಿರ್ಮುಖಂ ಆಕ್ರಾಂತಂ ಪಲಿತೇನಾಂಕಿತಂ ಶಿರಃ ।
ಗಾತ್ರಾಣಿ ಶಿಥಿಲಾಯಂತೇ ತೃಷ್ಣೈಕಾ ತರುಣಾಯತೇ ॥ 3.8 ॥
ವಿವೇಕವ್ಯಾಕೋಶೇ ವಿದಧತಿ ಸಮೇ ಶಾಮ್ಯತಿ ತೃಷಾ
ಪರಿಷ್ವಂಗೇ ತುಂಗೇ ಪ್ರಸರತಿತರಾಂ ಸಾ ಪರಿಣತಾ ।
ಜರಾಜೀರ್ಣೈಶ್ವರ್ಯಗ್ರಸನಗಹನಾಕ್ಷೇಪಕೃಪಣಸ್ತೃಷಾಪಾತ್ರಂ
ಯಸ್ಯಾಂ ಭವತಿ ಮರುತಾಂ ಅಪ್ಯಧಿಪತಿಃ ॥ 3.81 ॥
ನಿವೃತ್ತಾ ಭೋಗೇಚ್ಛಾ ಪುರುಷಬಹುಮಾನೋಽಪಿ ಗಲಿತಃ
ಸಮಾನಾಃ ಸ್ವರ್ಯಾತಾಃ ಸಪದಿ ಸುಹೃದೋ ಜೀವಿತಸಮಾಃ ।
ಶನೈರ್ಯಷ್ಟ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಘನತಿಮಿರರುದ್ಧೇ ಚ ನಯನೇ
ಅಹೋ ಮೂಢಃ ಕಾಯಸ್ತದಪಿ ಮರಣಾಪಾಯಚಕಿತಃ ॥ 3.9 ॥
ಆಶಾ ನಾಮ ನದೀ ಮನೋರಥಜಲಾ ತೃಷ್ಣಾತರಂಗಾಕುಲಾ
ರಾಗಗ್ರಾಹವತೀ ವಿತರ್ಕವಿಹಗಾ ಧೈರ್ಯದ್ರುಮಧ್ವಂಸಿನೀ ।
ಮೋಹಾವರ್ತಸುದುಸ್ತರಾತಿಗಹನಾ ಪ್ರೋತ್ತುಂಗಚಿಂತಾತಟೀ
ತಸ್ಯಾಃ ಪರಗತಾ ವಿಶುದ್ಧಂ ಅಲಸೋ ನಂದಂತಿ ಯೋಗೀಶ್ವರಾಃ ॥ 3.10 ॥
ನ ಸಂಸಾರೋತ್ಪನ್ನಂ ಚರಿತಂ ಅನುಪಶ್ಯಾಮಿ ಕುಶಲಂ
ವಿಪಾಕಃ ಪುಣ್ಯಾನಾಂ ಜನಯತಿ ಭಯಂ ಮೇ ವಿಮೃಶತಃ ।
ಮಹದ್ಭಿಃ ಪುಣ್ಯೌಘೈಶ್ಚಿರಪರಿಗೃಹೀತಾಶ್ಚ ವಿಷಯಾ
ಮಹಾಂತೋ ಜಾಯಂತೇ ವ್ಯಸನಂ ಇವ ದಾತುಂ ವಿಷಯಿಣಾಮ್ ॥ 3.11 ॥
ಅವಶ್ಯಂ ಯಾತಾರಶ್ಚಿರತರಂ ಉಷಿತ್ವಾಪಿ ವಿಷಯಾ
ವಿಯೋಗೇ ಕೋ ಭೇದಸ್ತ್ಯಜತಿ ನ ಜನೋ ಯತ್ಸ್ವಯಂ ಅಮೂನ್ ।
ವ್ರಜಂತಃ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾದತುಲಪರಿತಾಪಾಯ ಮನಸಃ
ಸ್ವಯಂ ತ್ಯಕ್ತಾ ಹ್ಯೇತೇ ಶಮಸುಖಂ ಅನಂತಂ ವಿದಧತಿ ॥ 3.12 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನವಿವೇಕನಿರ್ಮಲಧಿಯಃ ಕುರ್ವಂತ್ಯಹೋ ದುಷ್ಕರಂ
ಯನ್ಮುಂಚಂತ್ಯುಪಭೋಗಭಾಂಜ್ಯಪಿ ಧನಾನ್ಯೇಕಾಂತತೋ ನಿಃಸ್ಪೃಹಾಃ ।
ಸಂಪ್ರಾತಾನ್ನ ಪುರಾ ನ ಸಂಪ್ರತಿ ನ ಚ ಪ್ರಾಪ್ತೌ ದೃಢಪ್ರತ್ಯಯಾನ್
ವಾಂಛಾಮಾತ್ರಪರಿಗ್ರಹಾನಪಿ ಪರಂ ತ್ಯಕ್ತುಂ ನ ಶಕ್ತಾ ವಯಮ್ ॥ 3.13 ॥
ಧನ್ಯಾನಾಂ ಗಿರಿಕಂದರೇಷು ವಸತಾಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಪರಂ ಧ್ಯಾಯತಾಮಾನಂದಾಶ್ರು
ಜಲಂ ಪಿಬಂತಿ ಶಕುನಾ ನಿಃಶಂಕಂ ಅಂಕೇಶಯಾಃ ।
ಅಸ್ಮಾಕಂ ತು ಮನೋರಥೋಪರಚಿತಪ್ರಾಸಾದವಾಪೀತಟಕ್ರೀಡಾ
ಕಾನನಕೇಲಿಕೌತುಕಜುಷಾಂ ಆಯುಃ ಪರಂ ಕ್ಷೀಯತೇ ॥ 3.14 ॥
ಭಿಕ್ಷಾಶತಂ ತದಪಿ ನೀರಸಂ ಏಕಬಾರಂ
ಶಯ್ಯಾ ಚ ಭೂಃ ಪರಿಜನೋ ನಿಜದೇಹಮಾತ್ರಮ್ ।
ವಸ್ತ್ರಂ ವಿಶೀರ್ಣಶತಖಂಡಮಯೀ ಚ ಕಂಥಾ
ಹಾ ಹಾ ತಥಾಪಿ ವಿಷಯಾ ನ ಪರಿತ್ಯಜಂತಿ ॥ 3.15 ॥
ಸ್ತನೌ ಮಾಂಸಗ್ರಂಥೀ ಕನಕಕಲಶಾವಿತ್ಯುಪಮಿತೀ
ಮುಖಂ ಶ್ಲೇಷ್ಮಾಗಾರಂ ತದಪಿ ಚ ಶಶಾಂಕೇನ ತುಲಿತಮ್ ।
ಸ್ರವನ್ಮೂತ್ರಕ್ಲಿನ್ನಂ ಕರಿವರಶಿರಸ್ಪರ್ಧಿ ಜಘನಂ
ಮುಹುರ್ನಿಂದ್ಯಂ ರೂಪಂ ಕವಿಜನವಿಶೇಷೈರ್ಗುರುಕೃತಮ್ ॥ 3.16 ॥
ಏಕೋ ರಾಗಿಷು ರಾಜತೇ ಪ್ರಿಯತಮಾದೇಹಾರ್ಧಹಾರೀ ಹರೋ
ನೀರಾಗೇಷು ಜನೋ ವಿಮುಕ್ತಲಲನಾಸಂಗೋ ನ ಯಸ್ಮಾತ್ಪರಃ ।
ದುರ್ವಾರಸ್ಮರಬಾಣಪನ್ನಗವಿಷವ್ಯಾಬಿದ್ಧಮುಗ್ಧೋ ಜನಃ
ಶೇಷಃ ಕಾಮವಿಡಂಬಿತಾನ್ನ ವಿಷಯಾನ್ಭೋಕ್ತುಂ ನ ಮೋಕ್ತುಂ ಕ್ಷಮಃ ॥ 3.17 ॥
ಅಜಾನಂದಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಪತತು ಶಲಭಸ್ತೀವ್ರದಹನೇ
ಸ ಮೀನೋಽಪ್ಯಜ್ಞಾನಾದ್ಬಡಿಶಯುತಂ ಅಶ್ನಾತು ಪಿಶಿತಮ್ ।
ವಿಜಾನಂತೋಽಪ್ಯೇತೇ ವಯಂ ಇಹ ವಿಯಜ್ಜಾಲಜಟಿಲಾನ್
ನ ಮುಂಚಾಮಃ ಕಾನಾಂ ಅಹಹ ಗಹನೋ ಮೋಹಮಹಿಮಾ ॥ 3.18 ॥
ತೃಷಾ ಶುಷ್ಯತ್ಯಾಸ್ಯೇ ಪಿಬತಿ ಸಲಿಲಂ ಶೀತಮಧುರಂ
ಕ್ಷುಧಾರ್ತಃ ಶಾಲ್ಯನ್ನಂ ಕವಲಯತಿ ಮಾಂಸಾದಿಕಲಿತಮ್ ।
ಪ್ರದೀಪ್ತೇ ಕಾಮಾಗ್ನೌ ಸುದೃಢತರಂ ಆಲಿಂಗತಿ ವಧೂಂ
ಪ್ರತೀಕಾರಂ ವ್ಯಾಧಃ ಸುಖಂ ಇತಿ ವಿಪರ್ಯಸ್ಯತಿ ಜನಃ ॥ 3.19 ॥
ತುಂಗಂ ವೇಶ್ಮ ಸುತಾಃ ಸತಾಂ ಅಭಿಮತಾಃ ಸಂಖ್ಯಾತಿಗಾಃ ಸಂಪದಃ
ಕಲ್ಯಾಣೀ ದಯಿತಾ ವಯಶ್ಚ ನವಂ ಇತ್ಯಜ್ಞಾನಮೂಢೋ ಜನಃ ।
ಮತ್ವಾ ವಿಶ್ವಂ ಅನಶ್ವರಂ ನಿವಿಶತೇ ಸಂಸಾರಕಾರಾಗೃಹೇ
ಸಂದೃಶ್ಯ ಕ್ಷಣಭಂಗುರಂ ತದಖಿಲಂ ಧನ್ಯಸ್ತು ಸನ್ನ್ಯಸ್ಯತಿ ॥ 3.20 ॥
ದೀನಾ ದೀನಮುಖೈಃ ಸದೈವ ಶಿಶುಕೈರಾಕೃಷ್ಟಜೀರ್ಣಾಂಬರಾ
ಕ್ರೋಶದ್ಭಿಃ ಕ್ಷುಧಿತೈರ್ನಿರನ್ನವಿಧುರಾ ದೃಶ್ಯಾ ನ ಚೇದ್ಗೇಹಿನೀ ।
ಯಾಚ್ಞಾಭಂಗಭಯೇನ ಗದ್ಗದಗಲತ್ರುಟ್ಯದ್ವಿಲೀನಾಕ್ಷರಂ
ಕೋ ದೇಹೀತಿ ವದೇತ್ಸ್ವದಗ್ಧಜಠರಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಮನಸ್ವೀ ಪುಮಾನ್ ॥ 3.21 ॥
ಅಭಿಮತಮಹಾಮಾನಗ್ರಂಥಿಪ್ರಭೇದಪಟೀಯಸೀ
ಗುರುತರಗುಣಗ್ರಾಮಾಭೋಜಸ್ಫುಟೋಜ್ಜ್ವಲಚಂದ್ರಿಕಾ ।
ವಿಪುಲವಿಲಲ್ಲಜ್ಜಾವಲ್ಲೀವಿತಾನಕುಠಾರಿಕಾ
ಜಠರಪಿಠರೀ ದುಸ್ಪುರೇಯಂ ಕರೋತಿ ವಿಡಂಬನಮ್ ॥ 3.22 ॥
ಪುಣ್ಯೇ ಗ್ರಾಮೇ ವನೇ ವಾ ಮಹತಿ ಸಿತಪಟಚ್ಛನ್ನಪಾಲೀ ಕಪಾಲಿಂ
ಹ್ಯಾದಾಯ ನ್ಯಾಯಗರ್ಭದ್ವಿಜಹುತಹುತಭುಗ್ಧೂಮಧೂಮ್ರೋಪಕಂಠೇ ।
ದ್ವಾರಂ ದ್ವಾರಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ವರಂ ಉದರದರೀಪೂರಣಾಯ ಕ್ಷುಧಾರ್ತೋ
ಮಾನೀ ಪ್ರಾಣೈಃ ಸನಾಥೋ ನ ಪುನರನುದಿನಂ ತುಲ್ಯಕುಲ್ಯೇಸು ದೀನಃ ॥ 3.23 ॥
ಗಂಗಾತರಂಗಕಣಶೀಕರಶೀತಲಾನಿ
ವಿದ್ಯಾಧರಾಧ್ಯುಷಿತಚಾರುಶಿಲಾತಲಾನಿ ।
ಸ್ಥಾನಾನಿ ಕಿಂ ಹಿಮವತಃ ಪ್ರಲಯಂ ಗತಾನಿ
ಯತ್ಸಾವಮಾನಪರಪಿಂಡರತಾ ಮನುಷ್ಯಾಃ ॥ 3.24 ॥
ಕಿಂ ಕಂದಾಃ ಕಂದರೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಲಯಂ ಉಪಗತಾ ನಿರ್ಝರಾ ವಾ ಗಿರಿಭ್ಯಃ
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಾ ವಾ ತರುಭ್ಯಃ ಸರಸಗಲಭೃತೋ ವಲ್ಕಲಿನ್ಯಶ್ಚ ಶಾಖಾಃ ।
ವೀಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಯನ್ಮುಖಾನಿ ಪ್ರಸಭಂ ಅಪಗತಪ್ರಶ್ರಯಾಣಾಂ ಖಲಾನಾಂ
ದುಃಖಾಪ್ತಸ್ವಲ್ಪವಿತ್ತಸ್ಮಯಪವನವಶಾನರ್ತಿತಭ್ರೂಲತಾನಿ ॥ 3.25 ॥
ಪುಣ್ಯೈರ್ಮೂಲಫಲೈಸ್ತಥಾ ಪ್ರಣಯಿನೀಂ ವೃತ್ತಿಂ ಕುರುಷ್ವಾಧುನಾ
ಭೂಶಯ್ಯಾಂ ನವಪಲ್ಲವೈರಕೃಪಣೈರುತ್ತಿಷ್ಠ ಯಾವೋ ವನಮ್ ।
ಕ್ಷುದ್ರಾಣಾಂ ಅವಿವೇಕಮೂಢಮನಸಾಂ ಯತ್ರೇಶ್ವರಾಣಾಂ ಸದಾ
ವಿತ್ತವ್ಯಾಧಿವಿಕಾರವಿಹ್ವಲಗಿರಾಂ ನಾಮಾಪಿ ನ ಶ್ರೂಯತೇ ॥ 3.26 ॥
ಫಲಂ ಸ್ವೇಚ್ಛಾಲಭ್ಯಂ ಪ್ರತಿವನಂ ಅಖೇದಂ ಕ್ಷಿತಿರುಹಾಂ
ಪಯಃ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ಥಾನೇ ಶಿಶಿರಮಧುರಂ ಪುಣ್ಯಸರಿತಾಮ್ ।
ಮೃದುಸ್ಪರ್ಶಾ ಶಯ್ಯಾ ಸುಲಲಿತಲತಾಪಲ್ಲವಮಯೀ
ಸಹಂತೇ ಸಂತಾಪಂ ತದಪಿ ಧನಿನಾಂ ದ್ವಾರಿ ಕೃಪಣಾಃ ॥ 3.27 ॥
ಯೇ ವರ್ತಂತೇ ಧನಪತಿಪುರಃ ಪ್ರಾರ್ಥನಾದುಃಖಭಾಜೋ
ಯೇ ಚಾಲ್ಪತ್ವಂ ದಧತಿ ವಿಷಯಾಕ್ಷೇಪಪರ್ಯಾಪ್ತಬುದ್ಧೇಃ ।
ತೇಷಾಂ ಅಂತಃಸ್ಫುರಿತಹಸಿತಂ ವಾಸರಾಣಿ ಸ್ಮರೇಯಂ
ಧ್ಯಾನಚ್ಛೇದೇ ಶಿಖರಿಕುಹರಗ್ರಾವಶಯ್ಯಾನಿಷಣ್ಣಃ ॥ 3.28 ॥
ಯೇ ಸಂತೋಷನಿರಂತರಪ್ರಮುದಿತಸ್ತೇಷಾಂ ನ ಭಿನ್ನಾ ಮುದೋ
ಯೇ ತ್ವನ್ಯೇ ಧನಲುಬ್ಧಸಂಕಲಧಿಯಸ್ತೇಸಾಂ ನ ತೃಷ್ಣಾಹತಾ ।
ಇತ್ಥಂ ಕಸ್ಯ ಕೃತೇ ಕುತಃ ಸ ವಿಧಿನಾ ಕೀದೃಕ್ಪದಂ ಸಂಪದಾಂ
ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವ ಸಮಾಪ್ತಹೇಮಮಹಿಮಾ ಮೇರುರ್ನ ಮೇ ರೋಚತೇ ॥ 3.29 ॥
ಭಿಕ್ಷಾಹಾರಂ ಅದೈನ್ಯಂ ಅಪ್ರತಿಸುಖಂ ಭೀತಿಚ್ಛಿದಂ ಸರ್ವತೋ
ದುರ್ಮಾತ್ಸರ್ಯಮದಾಭಿಮಾನಮಥನಂ ದುಃಖೌಘವಿಧ್ವಂಸನಮ್ ।
ಸರ್ವತ್ರಾನ್ವಹಂ ಅಪ್ರಯತ್ನಸುಲಭಂ ಸಾಧುಪ್ರಿಯಂ ಪಾವನಂ
ಶಂಭೋಃ ಸತ್ರಂ ಅವಾಯಂ ಅಕ್ಷಯನಿಧಿಂ ಶಂಸಂತಿ ಯೋಗೀಶ್ವರಾಃ ॥ 3.30 ॥
ಭೋಗೇ ರೋಗಭಯಂ ಕುಲೇ ಚ್ಯುತಿಭಯಂ ವಿತ್ತೇ ನೃಪಾಲಾದ್ಭಯಂ
ಮಾನೇ ಧೈನ್ಯಭಯಂ ಬಲೇ ರಿಪುಭಯಂ ರೂಪೇ ಜರಾಯ ಭಯಮ್ ।
ಶಾಸ್ತ್ರೇ ವಾದಿಭಯಂ ಗುಣೇ ಖಲಭಯಂ ಕಾಯೇ ಕೃತಾಂತಾದ್ಭಯಂ
ಸರ್ವಂ ವಸ್ತು ಭಯಾನ್ವಿತಂ ಭುವಿ ನೃಣಾಂ ವೈರಾಗ್ಯಮೇವಾಭಯಮ್ ॥ 3.31 ॥
ಆಕ್ರಾಂತಂ ಮರಣೇನ ಜನ್ಮ ಜರಸಾ ಚಾತ್ಯುಜ್ಜ್ವಲಂ ಯೌವನಂ
ಸಂತೋಷೋ ಧನಲಿಪ್ಸಯಾ ಶಮಮುಖಂ ಪ್ರೌಢಾಂಗನಾವಿಭ್ರಮೈಃ ।
ಲೋಕೈರ್ಮತ್ಸರಿಭಿರ್ಗುಣಾ ವನಭುವೋ ವ್ಯಾಲೈರ್ನೃಪಾ ದುರ್ಜನೈರ್
ಅಸ್ಥೈರ್ಯೇಣ ವಿಭೂತಯೋಽಪ್ಯಪಹತಾ ಗ್ರಸ್ತಂ ನ ಕಿಂ ಕೇನ ವಾ ॥ 3.32 ॥
ಆಧಿವ್ಯಾಧಿಶತೈರ್ಜನಸ್ಯ ವಿವಿಧೈರಾರೋಗ್ಯಂ ಉನ್ಮೂಲ್ಯತೇ
ಲಕ್ಷ್ಮೀರ್ಯತ್ರ ಪತಂತಿ ತತ್ರ ವಿವೃತದ್ವಾರಾ ಇವ ವ್ಯಾಪದಃ ।
ಜಾತಂ ಜಾತಂ ಅವಶ್ಯಂ ಆಶು ವಿವಶಂ ಮೃತ್ಯುಃ ಕರೋತ್ಯಾತ್ಮಸಾತ್
ತತ್ಕಿಂ ತೇನ ನಿರಂಕುಶೇನ ವಿಧಿನಾ ಯನ್ನಿರ್ಮಿತಂ ಸುಸ್ಥಿರಮ್ ॥ 3.33 ॥
ಭೋಗಾಸ್ತುಂಗತರಂಗಭಂಗತರಲಾಃ ಪ್ರಾಣಾಃ ಕ್ಷಣಧ್ವಂಸಿನಃ
ಸ್ತೋಕಾನ್ಯೇವ ದಿನಾನಿ ಯೌವನಸುಖಂ ಸ್ಫೂರ್ತಿಃ ಪ್ರಿಯಾಸು ಸ್ಥಿತಾ ।
ತತ್ಸಂಸಾರಂ ಅಸಾರಂ ಏವ ನಿಖಿಲಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಬುಧಾ ಬೋಧಕಾ
ಲೋಕಾನುಗ್ರಹಪೇಶಲೇನ ಮನಸಾ ಯತ್ನಃ ಸಮಾಧೀಯತಾಮ್ ॥ 3.34 ॥
ಭೋಗಾ ಮೇಘವಿತಾನಮಧ್ಯವಿಲಸತ್ಸೌದಾಮಿನೀಚಂಚಲಾ
ಆಯುರ್ವಾಯುವಿಘಟ್ಟಿತಾಬ್ಜಪಟಲೀಲೀನಾಂಬುವದ್ಭಂಗುರಮ್ ।
ಲೀಲಾ ಯೌವನಲಾಲಸಾಸ್ತನುಭೃತಾಂ ಇತ್ಯಾಕಲಯ್ಯ ದ್ರುತಂ
ಯೋಗೇ ಧೈರ್ಯಸಮಾಧಿಸಿದ್ಧಿಸುಲಭೇ ಬುದ್ಧಿಂ ವಿದಧ್ವಂ ಬುಧಾಃ ॥ 3.35 ॥
ಭೋಗೇ ರೋಗಭಯಂ ಕುಲೇ ಚ್ಯುತಿಭಯಂ ವಿತ್ತೇ ನೃಪಾಲಾದ್ಭಯಂ
ಮಾನೇ ದೈನ್ಯಭಯಂ ಬಲೇ ರಿಪುಭಯಂ ರೂಪೇ ಜರಾಯಾ ಭಯಮ್ ।
ಶಾಸ್ತ್ರೇ ವಾದಿಭಯಂ ಗುಣೇ ಖಲಭಯಂ ಕಾಯೇ ಕೃತಾಂತಾದ್ಭಯಂ
ಸರ್ವಂ ವಸ್ತು ಭಯಾನ್ವಿತಂ ಭುವಿ ನೃಣಾಂ ವೈರಾಗ್ಯಮೇವಾಭಯಂ ॥ 3.36 ॥
ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣಾಮೇಧ್ಯಮಧ್ಯೇ ನಿಯಮಿತತನುಭಿಃ ಸ್ಥೀಯತೇ ಗರ್ಭವಾಸೇ
ಕಾಂತಾವಿಶ್ಲೇಷದುಃಖವ್ಯತಿಕರವಿಷಮೋ ಯೌವನೇ ಚೋಪಭೋಗಃ ।
ವಾಮಾಕ್ಷೀಣಾಂ ಅವಜ್ಞಾವಿಹಸಿತವಸತಿರ್ವೃದ್ಧಭಾವೋಽನ್ಯಸಾಧುಃ
ಸಂಸಾರೇ ರೇ ಮನುಷ್ಯಾ ವದತ ಯದಿ ಸುಖಂ ಸ್ವಲ್ಪಂ ಅಪ್ಯಸ್ತಿ ಕಿಂಚಿಥ್ ॥ 3.37 ॥
ವ್ಯಾಘ್ರೀವ ತಿಷ್ಠತಿ ಜರಾ ಪರಿತರ್ಜಯಂತೀ
ರೋಗಾಶ್ಚ ಶತ್ರವ ಇವ ಪ್ರಹರಂತಿ ದೇಹಮ್ ।
ಆಯುಃ ಪರಿಸ್ರವಂತಿ ಭಿನ್ನಘಟಾದಿವಾಂಭೋ
ಲೋಕಸ್ತಥಾಪ್ಯಹಿತಂ ಆಚರತೀತಿ ಚಿತ್ರಮ್ ॥ 3.38 ॥
ಭೋಗಾ ಭಂಗುರವೃತ್ತಯೋ ಬಹುವಿಧಾಸ್ತೈರೇವ ಚಾಯಂ ಭವಸ್ತತ್
ಕಸ್ಯೇಹ ಕೃತೇ ಪರಿಭ್ರಮತ ರೇ ಲೋಕಾಃ ಕೃತಂ ಚೇಷ್ಟತೈಃ ।
ಆಶಾಪಾಶಶತಾಪಶಾಂತಿವಿಶದಂ ಚೇತಃಸಮಾಧೀಯತಾಂ
ಕಾಮೋತ್ಪತ್ತಿವಶಾತ್ಸ್ವಧಾಮನಿ ಯದಿ ಶ್ರದ್ದೇಯಂ ಅಸ್ಮದ್ವಚಃ ॥ 3.39 ॥
ಸಖೇ ಧನ್ಯಾಃ ಕೇಚಿತ್ತ್ರುಟಿತಭವಬಂಧವ್ಯತಿಕರಾ
ವನಾಂತೇ ಚಿತ್ತಾಂತರ್ವಿಷಂ ಅವಿಷಯಾಶೀತ್ವಿಷಗತಾಃ ।
ಶರಚ್ಚಂದ್ರಜ್ಯೋತ್ಸ್ನಾಧವಲಗಗನಾಭೋಗಸುಭಗಾಂ
ನಯಂತೇ ಯೇ ರಾತ್ರಿಂ ಸುಕೃತಚಯಚಿಂತೈಕಶರಣಾಃ ॥ 3.391 ॥
ಬ್ರಹ್ಮೇಂದ್ರಾದಿಮರುದ್ಗಣಾಂಸ್ತೃಣಕಣಾನ್ಯತ್ರ ಸ್ಥಿತೋ ಮನ್ಯತೇ
ಯತ್ಸ್ವಾದಾದ್ವಿರಸಾ ಭವಂತಿ ವಿಭವಾಸ್ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರಾಜ್ಯಾದಯಃ ।
ಭೋಗಃ ಕೋಽಪಿ ಸ ಏವ ಏಕ ಪರಮೋ ನಿತ್ಯೋದಿತೋ ಜೃಂಭತೇ
ಭೋಃ ಸಾಧೋ ಕ್ಷಣಭಂಗುರೇ ತದಿತರೇ ಭೋಗೇ ರತಿಂ ಮಾ ಕೃಥಾಃ ॥ 3.40 ॥
ಸಾ ರಮ್ಯಾ ನಗರೀ ಮಹಾನ್ಸ ನೃಪತಿಃ ಸಾಮಂತಚಕ್ರಂ ಚ ತತ್
ಪಾರ್ಶ್ವೇ ತಸ್ಯ ಚ ಸಾ ವಿದಗ್ಧಪರಿಷತ್ತಾಶ್ಚಂದ್ರಬಿಂಬಾನನಾಃ ।
ಉದ್ವೃತ್ತಃ ಸ ರಾಜಪುತ್ರನಿವಹಸ್ತೇ ವಂದಿನಸ್ತಾಃ ಕಥಾಃ
ಸರ್ವಂ ಯಸ್ಯ ವಶಾದಗಾತ್ಸ್ಮೃತಿಪಥಂ ಕಾಲಾಯ ತಸ್ಮೈ ನಮಃ ॥ 3.41 ॥
ಯತ್ರಾನೇಕಃ ಕ್ವಚಿದಪಿ ಗೃಹೇ ತತ್ರ ತಿಷ್ಠತ್ಯಥೈಕೋ
ಯತ್ರಾಪ್ಯೇಕಸ್ತದನು ಬಹವಸ್ತತ್ರ ನೈಕೋಽಪಿ ಚಾಂತೇ ।
ಇತ್ಥಂ ನಯೌ ರಜನಿದಿವಸೌ ಲೋಲಯಂದ್ವಾವಿವಾಕ್ಷೌ
ಕಾಲಃ ಕಲ್ಯೋ ಭುವನಫಲಕೇ ಕ್ರಡತಿ ಪ್ರಾಣಿಶಾರೈಃ ॥ 3.42 ॥
ಆದಿತ್ಯಸ್ಯ ಗತಾಗತೈರಹರಹಃ ಸಂಕ್ಷೀಯತೇ ಜೀವಿತಂ
ವ್ಯಾಪಾರೈರ್ಬಹುಕಾರ್ಯಭಾರಗುರುಭಿಃ ಕಾಲೋಽಪಿ ನ ಜ್ಞಾಯತೇ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಜನ್ಮಜರಾವಿಪತ್ತಿಮರಣಂ ತ್ರಾಸಶ್ಚ ನೋತ್ಪದ್ಯತೇ
ಪೀತ್ವಾ ಮೋಹಮಯೀಂ ಪ್ರಮಾದಮದಿರಾಂ ಉನ್ಮತ್ತಭೂತಂ ಜಗಥ್ ॥ 3.43 ॥
ರಾತ್ರಿಃ ಸೈವ ಪುನಃ ಸ ಏವ ದಿವಸೋ ಮತ್ವಾ ಮುಧಾ ಜಂತವೋ
ಧಾವಂತ್ಯುದ್ಯಮಿನಸ್ತಥೈವ ನಿಭೃತಪ್ರಾರಬ್ಧತತ್ತತ್ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ವ್ಯಾಪಾರೈಃ ಪುನರ್ಉಕ್ತಭೂತವಿಷಯೈರಿತ್ಥಂ ವಿಧೇನಾಮುನಾ
ಸಂಸಾರೇಣ ಕದರ್ಥಿತಾ ವಯಂ ಅಹೋ ಮೋಹಾನ್ನ ಲಜ್ಜಾಮಹೇ ॥ 3.44 ॥
ನ ಧ್ಯಾನಂ ಪದಂ ಈಶ್ವರಸ್ಯ ವಿಧಿವತ್ಸಂಸಾರವಿಚ್ಛಿತ್ತಯೇ
ಸ್ವರ್ಗದ್ವಾರಕಪಾಟಪಾಟನಪಟುರ್ಧರ್ಮೋಽಪಿ ನೋಪಾರ್ಜಿತಃ ।
ನಾರೀಪೀನಪಯೋಧರೋರುಯುಗಲಂ ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ನಾಲಿಂಗಿತಂ
ಮಾತುಃ ಕೇವಲಂ ಏವ ಯೌವನವನಚ್ಛೇದೇ ಕುಠಾರಾ ವಯಮ್ ॥ 3.45 ॥
ನಾಭ್ಯಸ್ತಾ ಪ್ರತಿವಾದಿವೃಂದದಮನೀ ವಿದ್ಯಾ ವಿನೀತೋಚಿತಾ
ಖಡ್ಗಾಗ್ರೈಃ ಕರಿಕುಂಭಪೀಠದಲನೈರ್ನಾಕಂ ನ ನೀತಂ ಯಶಃ ।
ಕಾಂತಾಕೌಂಅಲಪಲ್ಲವಾಧರರಸಃ ಪೀತೋ ನ ಚಂದ್ರೋದಯೇ
ತಾರುಣ್ಯಂ ಗತಂ ಏವ ನಿಷ್ಫಲಂ ಅಹೋ ಶೂನ್ಯಾಲಯೇ ದೀಪವಥ್ ॥ 3.46 ॥
ವಿದ್ಯಾ ನಾಧಿಗತಾ ಕಲಂಕರಹಿತಾ ವಿತ್ತಂ ಚ ನೋಪಾರ್ಜಿತಂ
ಶುಶ್ರೂಷಾಪಿ ಸಮಾಹಿತೇನ ಮನಸಾ ಪಿತ್ರೋರ್ನ ಸಂಪಾದಿತಾ ।
ಆಲೋಲಾಯತಲೋಚನಾಃ ಪ್ರಿಯತಮಾಃ ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ನಾಲಿಂಗಿತಾಃ
ಕಾಲೋಽಯಂ ಪರಪಿಂಡಲೋಲುಪತಯಾ ಕಾಕೈರಿವ ಪ್ರೇರ್ಯತೇ ॥ 3.47 ॥
ವಯಂ ಯೇಭ್ಯೋ ಜಾತಾಶ್ಚಿರಪರಿಗತಾ ಏವ ಖಲು ತೇ
ಸಮಂ ಯೈಃ ಸಂವೃದ್ಧಾಃ ಸ್ಮೃತಿವಿಷಯತಾಂ ತೇಽಪಿ ಗಮಿತಾಃ ।
ಇದಾನೀಂ ಏತೇ ಸ್ಮಃ ಪ್ರತಿದಿವಸಂ ಆಸನ್ನಪತನಾ
ಗತಾಸ್ತುಲ್ಯಾವಸ್ಥಾಂ ಸಿಕತಿಲನದೀತೀರತರುಭಿಃ ॥ 3.48 ॥
ಆಯುರ್ವರ್ಷಶತಂ ನ್\’ಎ9ಣಾಂ ಪರಿಮಿತಂ ರಾತ್ರೌ ತದ್ಅರ್ಧಂ ಗತಂ
ತಸ್ಯಾರ್ಧಸ್ಯ ಪರಸ್ಯ ಚಾರ್ಧಂ ಅಪರಂ ಬಾಲತ್ವವೃದ್ಧತ್ವಯೋಃ ।
ಶೇಷಂ ವ್ಯಾಧಿವಿಯೋಗದುಃಖಸಹಿತಂ ಸೇವಾದಿಭಿರ್ನೀಯತೇ
ಜೀವೇ ವಾರಿತರಂಗಚಂಚಲತರೇ ಸೌಖ್ಯಂ ಕುತಃ ಪ್ರಾಣಿನಾಮ್ ॥ 3.49 ॥
ಕ್ಷಣಂ ಬಾಲೋ ಭೂತ್ವಾ ಕ್ಷಣಂ ಪೈ ಯುವಾ ಕಾಮರಸಿಕಃ
ಕ್ಷಣಂ ವಿತ್ತೈರ್ಹೀನಃ ಕ್ಷಣಂ ಅಪಿ ಚ ಸಂಪೂರ್ಣವಿಭವಃ ।
ಜರಾಜೀರ್ಣೈರಂಗೈರ್ನಟ ಇವ ಬಲೀಮಂಡಿತತನೂರ್
ನರಃ ಸಂಸಾರಾಂತೇ ವಿಶತಿ ಯಮಧಾನೀಯವನಿಕಾಮ್ ॥ 3.50 ॥
ತ್ವಂ ರಾಜಾ ವಯಂ ಅಪ್ಯುಪಾಸಿತಗುರುಪ್ರಜ್ಞಾಭಿಮಾನೋನ್ನತಾಃ
ಖ್ಯಾತಸ್ತ್ವಂ ವಿಭವೈರ್ಯಶಾಂಸಿ ಕವಯೋ ದಿಕ್ಷು ಪ್ರತನ್ವಂತಿ ನಃ ।
ಇತ್ಥಂ ಮಾನಧನಾತಿದೂರಂ ಉಭಯೋರಪ್ಯಾವಯೋರಂತರಂ
ಯದ್ಯಸ್ಮಾಸು ಪರಾಙ್ಮುಖೋಽಸಿ ವಯಂ ಅಪ್ಯೇಕಾಂತತೋ ನಿಃಸ್ಪೃಹಾ ॥ 3.51 ॥
ಅರ್ಥಾನಾಂ ಈಶಿಷೇ ತ್ವಂ ವಯಂ ಅಪಿ ಚ ಗಿರಾಂ ಈಶ್ಮಹೇ ಯಾವದರ್ಥಂ
ಶೂರಸ್ತ್ವಂ ವಾದಿದರ್ಪವ್ಯುಪಶಮನವಿಧಾವಕ್ಷಯಂ ಪಾಟವಂ ನಃ ।
ಸೇವಂತೇ ತ್ವಾಂ ಧನಾಢ್ಯಾ ಮತಿಮಲಹತಯೇಮಾಂ ಅಪಿ ಶ್ರೋತುಕಾಮಾಮಯ್ಯ್
ಅಪ್ಯಾಸ್ಥಾ ನ ತೇ ಚೇತ್ತ್ವಯಿ ಮಮ ನಿತರಾಂ ಏವ ರಾಜನ್ನನಾಸ್ಥಾ ॥ 3.52 ॥
ವಯಂ ಇಹ ಪರಿತುಷ್ಟಾ ವಲ್ಕಲೈಸ್ತ್ವಂ ದುಕೂಲೈಃ
ಸಮ ಇಹ ಪರಿತೋಷೋ ನಿರ್ವಿಶೇಷೋ ವಿಶೇಷಃ ।
ಸ ತು ಭವತು ದರಿದ್ರೋ ಯಸ್ಯ ತೃಷ್ಣಾ ವಿಶಾಲಾ
ಮನಸಿ ಚ ಪರಿತುಷ್ಟೇ ಕೋಽರ್ಥವಾನ್ಕೋ ದರಿದ್ರಃ ॥ 3.53 ॥
ಫಲಂ ಅಲಂ ಅಶನಾಯ ಸ್ವಾದು ಪಾನಾಯ ತೋಯಂ
ಕ್ಷಿತಿರಪಿ ಶಯನಾರ್ಥಂ ವಾಸಸೇ ವಲ್ಕಲಂ ಚ ।
ನವಘನಮಧುಪಾನಭ್ರಾಂತಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಮವಿನಯಂ
ಅನುಮಂತುಂ ನೋತ್ಸಹೇ ದುರ್ಜನಾನಾಮ್ ॥ 3.54 ॥
ಅಶ್ನೀಮಹಿ ವಯಂ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಆಶಾವಾಸೋ ವಸೀಮಹಿ ।
ಶಯೀಮಹಿ ಮಹೀಪೃಷ್ಠೇ ಕುರ್ವೀಮಹಿ ಕಿಂ ಈಶ್ವರೈಃ ॥ 3.55 ॥
ನ ನಟಾ ನಾ ವಿಟಾ ನ ಗಾಯಕಾ ನ ಚ ಸಭ್ಯೇತರವಾದಚುಂಚವಃ ।
ನೃಪಂ ಈಕ್ಷಿತುಂ ಅತ್ರ ಕೇ ವಯಂ ಸ್ತನಭಾರಾನಮಿತಾ ನ ಯೋಷಿತಃ ॥ 3.56 ॥
ವಿಪುಲಹೃದಯೈರೀಶೈರೇತಜ್ಜಗಜ್ಜನಿತಂ ಪುರಾ
ವಿಧೃತಂ ಅಪರೈರ್ದತ್ತಂ ಚಾನ್ಯೈರ್ವಿಜಿತ್ಯ ತೃಣಂ ಯಥಾ ।
ಇಹ ಹಿ ಭುವನಾನ್ಯನ್ಯೈರ್ಧೀರಾಶ್ಚತುರ್ದಶ ಭುಂಜತೇ
ಕತಿಪಯಪುರಸ್ವಾಮ್ಯೇ ಪುಂಸಾಂ ಕ ಏಷ ಮದಜ್ವರಃ ॥ 3.57 ॥
ಅಭುಕ್ತಾಯಾಂ ಯಸ್ಯಾಂ ಕ್ಷಣಂ ಅಪಿ ನ ಯಾತಂ ನೃಪಶತೈರ್
ಧುವಸ್ತಸ್ಯಾ ಲಾಭೇ ಕ ಇವ ಬಹುಮಾನಃ ಕ್ಷಿತಿಭೃತಾಮ್ ।
ತದ್ಅಂಶಸ್ಯಾಪ್ಯಂಶೇ ತದ್ಅವಯಲೇಶೇಽಪಿ ಪತಯೋ
ವಿಷಾದೇ ಕರ್ತವ್ಯೇ ವಿದಧತಿ ಜಡಾಃ ಪ್ರತ್ಯುತ ಮುದಮ್ ॥ 3.58 ॥
ಮೃತ್ಪಿಂಡೋ ಜಲರೇಖಯಾ ಬಲಯತಿಃ ಸರ್ವೋಽಪ್ಯಯಂ ನನ್ವಣುಃ
ಸ್ವಾಂಶೀಕೃತ್ಯ ಸ ಏವ ಸಂಗರಶತೈ ರಾಜ್ಞಾಂ ಗಣಾ ಭುಂಜತೇ ।
ಯೇ ದದ್ಯುರ್ದದತೋಽಥವಾ ಕಿಂ ಅಪರಂ ಕ್ಷುದ್ರಾ ದರಿದ್ರಂ ಭೃಶಂ
ಧಿಗ್ಧಿಕ್ತಾನ್ಪುರುಷಾಧಮಾಂಧನಕಣಾನ್ವಾಂಛಂತಿ ತೇಭ್ಯೋಽಪಿ ಯೇ ॥ 3.59 ॥
ಸ ಜಾತಃ ಕೋಽಪ್ಯಾಸೀನ್ಮದನರಿಪುಣಾ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಧವಲಂ
ಕಪಾಲಂ ಯಸ್ಯೋಚ್ಚೈರ್ವಿನಿಹಿತಂ ಅಲಂಕಾರವಿಧಯೇ ।
ನೃಭಿಃ ಪ್ರಾಣತ್ರಾಣಪ್ರವಣಮತಿಭಿಃ ಕೈಶ್ಚಿದಧುನಾ
ನಮದ್ಭಿಃ ಕಃ ಪುಂಸಾಂ ಅಯಂ ಅತುಲದರ್ಪಜ್ವರಭರಃ ॥ 3.60 ॥
ಪರೇಷಾಂ ಚೇತಾಂಸಿ ಪ್ರತಿದಿವಸಂ ಆರಾಧ್ಯ ಬಹುಧಾ
ಪ್ರಸಾದಂ ಕಿಂ ನೇತುಂ ವಿಶಸಿ ಹೃದಯ ಕ್ಲೇಶಕಲಿತಮ್ ।
ಪ್ರಸನ್ನೇ ತ್ವಯ್ಯಂತಃಸವಯಮುದಿತಚಿಂತಾಮಣಿಗಣೋ
ವಿವಿಕ್ತಃ ಸಂಕಲ್ಪಃ ಕಿಂ ಅಭಿಲಷಿತಂ ಪುಷ್ಯತಿ ನ ತೇ ॥ 3.61 ॥
ಸತ್ಯಾಂ ಏವ ತ್ರಿಲೋಕೀಸರಿತಿ ಹರಶಿರಶ್ಚುಂಬಿನೀವಚ್ಛಟಾಯಾಂ
ಸದ್ವೃತ್ತಿಂ ಕಲ್ಪಯಂತ್ಯಾಂ ಬಟವಿಟಪಭವೈರ್ವಲ್ಕಲೈಃ ಸತ್ಫಲೈಶ್ಚ ।
ಕೋಽಯಂ ವಿದ್ವಾನ್ವಿಪತ್ತಿಜ್ವರಜನಿತರುಜಾತೀವದುಃಖಾಸಿಕಾನಾಂ
ವಕ್ತ್ರಂ ವೀಕ್ಷೇತ ದುಃಸ್ಥೇ ಯದಿ ಹಿ ನ ವಿಭೃಯಾತ್ಸ್ವೇ ಕುಟುಂಬೇಽನುಕಂಪಾಮ್ ॥ 3.611 ॥
ಪರಿಭ್ರಮಸಿ ಕಿಂ ಮುಧಾ ಕ್ವಚನ ಚಿತ್ತ ವಿಶ್ರಾಮ್ಯತಾಂ
ಸ್ವಯಂ ಭವತಿ ಯದ್ಯಥಾ ಭವತಿ ತತ್ತಥಾ ನಾನ್ಯಥಾ ।
ಅತೀತಂ ಅನನುಸ್ಮರನ್ನಪಿ ಚ ಭಾವ್ಯಸಂಕಲ್ಪಯನ್ನತರ್ಕಿತ
ಸಮಾಗಮಾನುಭವಾಮಿ ಭೋಗನಾಹಮ್ ॥ 3.62 ॥
ಏತಸ್ಮಾದ್ವಿರಮೇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಗಹನಾದಾಯಾಸಕಾದಾಶ್ರಯಶ್ರೇಯೋ
ಮಾರ್ಗಂ ಅಶೇಷದುಃಖಶಮನವ್ಯಾಪಾರದಕ್ಷಂ ಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಸ್ವಾತ್ಮೀಭಾವಂ ಉಪೈಹಿ ಸಂತ್ಯಜ ನಿಜಾಂ ಕಲ್ಲೋಲಲೋಲಂ ಗತಿಂ
ಮಾ ಭೂಯೋ ಭಜ ಭಂಗುರಾಂ ಭವರತಿಂ ಚೇತಃ ಪ್ರಸೀದಾಧುನಾ ॥ 3.63 ॥
ಮೋಹಂ ಮಾರ್ಜಯ ತಾಂ ಉಪಾರ್ಜಯ ರತಿಂ ಚಂದ್ರಾರ್ಧಚೂಡಾಮಣೌ
ಚೇತಃ ಸ್ವರ್ಗತರಂಗಿಣೀತಟಭುವಾಂ ಆಸಂಗಂ ಅಂಗೀಕುರು ।
ಕೋ ವಾ ವೀಚಿಷು ಬುದ್ಬುದೇಷು ಚ ತಡಿಲ್ಲೇಖಾಸು ಚ ಶ್ರೀಷು ಚ
ಜ್ವಾಲಾಗ್ರೇಷು ಚ ಪನ್ನಗೇಷು ಸರಿದ್ವೇಗೇಷು ಚ ಚಪ್ರತ್ಯಯಃ ॥ 3.64 ॥
ಚೇತಶ್ಚಿಂತಯ ಮಾ ರಮಾಂ ಸಕೃದಿಮಾಂ ಅಸ್ಥಾಯಿನೀಂ ಆಸ್ಥಯಾ
ಭೂಪಾಲಭ್ರುಕುಟೀಕುಟೀವಿಹರಣವ್ಯಾಪಾರಪಣ್ಯಾಂಗನಾಮ್ ।
ಕಂಥಾಕಂಚುಕಿನಃ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಭವನದ್ವಾರಾಣಿ ವಾರಾಣಸೀರಥ್ಯಾ
ಪಂಕ್ತಿಷು ಪಾಣಿಪಾತ್ರಪತಿತಾಂ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಅಪೇಕ್ಷಾಮಹೇ ॥ 3.65 ॥
ಅಗ್ರೇ ಗೀತಂ ಸರಸಕವಯಃ ಪಾರ್ಶ್ವಯೋರ್ದಾಕ್ಷಿಣಾತ್ಯಾಃ
ಪಶ್ಚಾಲ್ಲೀಲಾವಲಯರಣಿತಂ ಚಾಮರಗ್ರಾಹಿಣೀನಾಮ್ ।
ಯದ್ಯಸ್ತ್ಯೇವಂ ಕುರು ಭವರಸಾಸ್ವಾದನೇ ಲಂಪಟತ್ವಂ
ನೋ ಚೇಚ್ಚೇತಃ ಪ್ರವಿಶ ಸಹಸಾ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪೇ ಸಮಾಧೌ ॥ 3.66 ॥
ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಶ್ರಿಯಃ ಸಕಲಕಾಮದುಧಾಸ್ತತಃ ಕಿಂ
ನ್ಯಸ್ತಂ ಪದಂ ಶಿರಸಿ ವಿದ್ವಿಷತಾಂ ತತಃ ಕಿಮ್ ।
ಸಂಪಾದಿತಾಃ ಪ್ರಣಯಿನೋ ವಿಭವೈಸ್ತತಃ ಕಿಂ
ಕಲ್ಪಂ ಸ್ಥಿತಾಸ್ತನುಭೃತಾಂ ತನವಸ್ತತಃ ಕಿಮ್ ॥ 3.67 ॥
ಭಕ್ತಿರ್ಭವೇ ಮರಣಜನ್ಮಭಯಂ ಹೃದಿಸ್ಥಂ
ಸ್ನೇಹೋ ನ ಬಂಧುಷು ನ ಮನ್ಮಥಜಾ ವಿಕಾರಾಃ ।
ಸಂಸರ್ಜ ದೋಷರಹಿತಾ ವಿಜಯಾ ವನಾಂತಾ
ವೈರಾಗ್ಯಂ ಅಸ್ತಿ ಕಿಂ ಇತಃ ಪರಮರ್ಥನೀಯಮ್ ॥ 3.68 ॥
ತಸ್ಮಾದನಂತಂ ಅಜರಂ ಪರಮಂ ವಿಕಾಸಿ
ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಚಿಂತಯ ಕಿಂ ಏಭಿರಸದ್ವಿಕಲ್ಪೈಃ ।
ಯಸ್ಯಾನುಷಂಗಿಣ ಇಮೇ ಭುವನಾಧಿಪತ್ಯಭೋಗಾದಯಃ
ಕೃಪಣಲೋಕಮತಾ ಭವಂತಿ ॥ 3.69 ॥
ಪಾತಾಲಂ ಆವಿಶಸಿ ಯಾಸಿ ನಭೋ ವಿಲಂಘ್ಯ
ದಿಙ್ಮಂಡಲಂ ಭ್ರಮಸಿ ಮಾನಸ ಚಾಪಲೇನ ।
ಭ್ರಾಂತ್ಯಾಪಿ ಜಾತು ವಿಮಲಂ ಕಥಂ ಆತ್ಮನೀನಂ
ನ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಸರಸಿ ವಿರ್ವೃತಿಮಂ ಏಷಿ ಯೇನ ॥ 3.70 ॥
ಕಿಂ ವೇದೈಃ ಸ್ಮೃತಿಭಿಃ ಪುರಾಣಪಠನೈಃ ಶಾಸ್ತ್ರೈರ್ಮಹಾವಿಸ್ತರೈಃ
ಸ್ವರ್ಗಗ್ರಾಮಕುಟೀನಿವಾಸಫಲದೈಃ ಕರ್ಮಕ್ರಿಯಾವಿಭ್ರಮೈಃ ।
ಮುಕ್ತ್ವೈಕಂ ಭವದುಃಖಭಾರರಚನಾವಿಧ್ವಂಸಕಾಲಾನಲಂ
ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂದಪದಪ್ರವೇಶಕಲನಂ ಶೇಸೈರ್ವಾಣಿಗ್ವೃತ್ತಿಭಿಃ ॥ 3.71 ॥
ನಾಯಂ ತೇ ಸಮಯೋ ರಹಸ್ಯಂ ಅಧುನಾ ನಿದ್ರಾತಿ ನಾಥೋ ಯದಿ
ಸ್ಥಿತ್ವಾ ದ್ರಕ್ಷ್ಯತಿ ಕುಪ್ಯತಿ ಪ್ರಭುರಿತಿ ದ್ವಾರೇಷು ಯೇಷಾಂ ವಚಃ ।
ಚೇತಸ್ತಾನಪಹಾಯ ಯಾಹಿ ಭವನಂ ದೇವಸ್ಯ ವಿಶ್ವೇಶಿತುರ್
ನಿರ್ದೌವಾರಿಕನಿರ್ದಯೋಕ್ತ್ಯ್ಅಪರುಷಂ ನಿಃಸೌಂಅಶರ್ಮಪ್ರದಮ್ ॥ 3.711 ॥
ಯತೋ ಮೇರುಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ನಿಪತತಿ ಯುಗಾಂತಾಗ್ನಿವಲಿತಃ
ಸಮುದ್ರಾಃ ಶುಷ್ಯಂತಿ ಪ್ರಚುರಮಕರಗ್ರಾಹನಿಲಯಾಃ ।
ಧರಾ ಗಚ್ಛತ್ಯಂತಂ ಧರಣಿಧರಪಾದೈರಪಿ ಧೃತಾ
ಶರೀರೇ ಕಾ ವಾರ್ತಾ ಕರಿಕಲಭಕರ್ಣಾಗ್ರಚಪಲೇ ॥ 3.72 ॥
ಗಾತ್ರಂ ಸಂಕುಚಿತಂ ಗತಿರ್ವಿಗಲಿತಾ ಭ್ರಷ್ಟಾ ಚ ದಂತಾವಲಿರ್
ದೃಷ್ಟಿರ್ನಕ್ಷ್ಯತಿ ವರ್ಧತೇ ವಧಿರತಾ ವಕ್ತ್ರಂ ಚ ಲಾಲಾಯತೇ ।
ವಾಕ್ಯಂ ನಾದ್ರಿಯತೇ ಚ ಬಾಂಧವಜನೋ ಭಾರ್ಯಾ ನ ಶುಶ್ರೂಷತೇ
ಹಾ ಕಷ್ಟಂ ಪುರುಷಸ್ಯ ಜೀರ್ಣವಯಸಃ ಪುತ್ರೋಽಪ್ಯಮಿತ್ರಾಯತೇ ॥ 3.73 ॥
ವರ್ಣಂ ಸಿತಂ ಶಿರಸಿ ವೀಕ್ಷ್ಯ ಶಿರೋರುಹಾಣಾಂ
ಸ್ಥಾನಂ ಜರಾಪರಿಭವಸ್ಯ ತದಾ ಪುಮಾಂಸಮ್ ।
ಆರೋಪಿತಾಂಸ್ಥಿಶತಕಂ ಪರಿಹೃತ್ಯ ಯಾಂತಿ
ಚಂಡಾಲಕೂಪಂ ಇವ ದೂರತರಂ ತರುಣ್ಯಃ ॥ 3.74 ॥
ಯಾವತ್ಸ್ವಸ್ಥಂ ಇದಂ ಶರೀರಂ ಅರುಜಂ ಯಾವಚ್ಚ ದೂರೇ ಜರಾ
ಯಾವಚ್ಚೇಂದ್ರಿಯಶಕ್ತಿರಪ್ರತಿಹತಾ ಯಾವತ್ಕ್ಷಯೋ ನಾಯುಷಃ ।
ಆತ್ಮಶ್ರೇಯಸಿ ತಾವದೇವ ವಿದುಷಾ ಕಾರ್ಯಃ ಪ್ರಯತ್ನೋ ಮಹಾನ್
ಸಂದೀಪ್ತೇ ಭವನೇ ತು ಕೂಪಖನನಂ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಯಮಃ ಕೀದೃಶಃ ॥ 3.75 ॥
ತಪಸ್ಯಂತಃ ಸಂತಃ ಕಿಂ ಅಧಿನಿವಸಾಮಃ ಸುರನದೀಂ
ಗುಣೋದಾರಾಂದಾರಾನುತ ಪರಿಚರಾಮಃ ಸವಿನಯಮ್ ।
ಪಿಬಾಮಃ ಶಾಸ್ತ್ರೌಘಾನುತವಿವಿಧಕಾವ್ಯಾಮೃತರಸಾನ್
ನ ವಿದ್ಮಃ ಕಿಂ ಕುರ್ಮಃ ಕತಿಪಯನಿಮೇಷಾಯುಷಿ ಜನೇ ॥ 3.76 ॥
ದುರಾರಾಧ್ಯಾಶ್ಚಾಮೀ ತುರಗಚಲಚಿತ್ತಾಃ ಕ್ಷಿತಿಭುಜೋ
ವಯಂ ತು ಸ್ಥೂಲೇಚ್ಛಾಃ ಸುಮಹತಿ ಫಲೇ ಬದ್ಧಮನಸಃ ।
ಜರಾ ದೇಹಂ ಮೃತ್ಯುರ್ಹರತಿ ದಯಿತಂ ಜೀವಿತಂ ಇದಂ
ಸಖೇ ನಾನ್ಯಚ್ಛ್ರೇಯೋ ಜಗತಿ ವಿದುಷೇಽನ್ಯತ್ರ ತಪಸಃ ॥ 3.77 ॥
ಮಾನೇ ಮ್ಲಾಯಿನಿ ಖಂಡಿತೇ ಚ ವಸುನಿ ವ್ಯರ್ಥೇ ಪ್ರಯಾತೇಽರ್ಥಿನಿ
ಕ್ಷೀಣೇ ಬಂಧುಜನೇ ಗತೇ ಪರಿಜನೇ ನಷ್ಟೇ ಶನೈರ್ಯೌವನೇ ।
ಯುಕ್ತಂ ಕೇವಲಂ ಏತದೇವ ಸುಧಿಯಾಂ ಯಜ್ಜಹ್ನುಕನ್ಯಾಪಯಃಪೂತಾಗ್ರಾವ
ಗಿರೀಂದ್ರಕಂದರತಟೀಕುಂಜೇ ನಿವಾಸಃ ಕ್ವಚಿಥ್ ॥ 3.78 ॥
ರಮ್ಯಾಶ್ಚಂದ್ರಮರೀಚಯಸ್ತೃಣವತೀ ರಮ್ಯಾ ವನಾಂತಸ್ಥಲೀ
ರಮ್ಯಂ ಸಾಧುಸಮಾಗಮಾಗತಸುಖಂ ಕಾವ್ಯೇಷು ರಮ್ಯಾಃ ಕಥಾಃ ।
ಕೋಪೋಪಾಹಿತಬಾಷ್ಪಬಿಂದುತರಲಂ ರಮ್ಯಂ ಪ್ರಿಯಾಯಾ ಮುಖಂ
ಸರ್ವಂ ರಮ್ಯಂ ಅನಿತ್ಯತಾಂ ಉಪಗತೇ ಚಿತ್ತೇ ನ ಕಿಂಚಿತ್ಪುನಃ ॥ 3.79 ॥
ರಮ್ಯಂ ಹರ್ಮ್ಯತಲಂ ನ ಕಿಂ ವಸತಯೇ ಶ್ರವ್ಯಂ ನ ಗೇಯಾದಿಕಂ
ಕಿಂ ವಾ ಪ್ರಾಣಸಮಾಸಮಾಗಮಸುಖಂ ನೈವಾಧಿಕಪ್ರೀತಯೇ ।
ಕಿಂತು ಭ್ರಾಂತಪತಂಗಕ್ಷಪವನವ್ಯಾಲೋಲದೀಪಾಂಕುರಚ್ಛಾಯಾ
ಚಂಚಲಂ ಆಕಲಯ್ಯ ಸಕಲಂ ಸಂತೋ ವನಾಂತಂ ಗತಾಃ ॥ 3.80 ॥
ಆ ಸಂಸಾರಾತ್ತ್ರಿಭುವನಂ ಇದಂ ಚಿನ್ವತಾಂ ತಾತ್ತಾದೃಙ್ನೈವಾಸ್ಮಾಕಂ
ನಯನಪದವೀಂ ಶ್ರೋತ್ರಮಾರ್ಗಂ ಗತೋ ವಾ ।
ಯೋಽಯಂ ಧತ್ತೇ ವಿಷಯಕರಿಣೋ ಗಾಢಗೂಢಾಭಿಮಾನಕ್ಷೀವಸ್ಯಾಂತಃ
ಕರಣಕರಿಣಃ ಸಂಯಮಾಲಾನಲೀಲಾಮ್ ॥ 3.81 ॥
ಯದೇತತ್ಸ್ವಚ್ಛಂದಂ ವಿಹರಣಂ ಅಕಾರ್ಪಣ್ಯಂ ಅಶನಂ
ಸಹಾರ್ಯೈಃ ಸಂವಾಸಃ ಶ್ರುತಂ ಉಪಶಮೈಕವ್ರತಫಲಮ್ ।
ಮನೋ ಮಂದಸ್ಪಂದಂ ಬಹಿರಪಿ ಚಿರಸ್ಯಾಪಿ ವಿಮೃಶನ್ನ
ಜಾನೇ ಕಸ್ಯೈಷಾ ಪರಿಣತಿರುದಾರಸ್ಯ ತಪಸಃ ॥ 3.82 ॥
ಜೀರ್ಣಾ ಏವ ಮನೋರಥಾಶ್ಚ ಹೃದಯೇ ಯಾತಂ ಚ ತದ್ಯೌವನಂ
ಹಂತಾಂಗೇಷು ಗುಣಾಶ್ಬಂಧ್ಯಫಲತಾಂ ಯಾತಾ ಗುಣಜ್ಞೈರ್ವಿನಾ ।
ಕಿಂ ಯುಕ್ತಂ ಸಹಸಾಭ್ಯುಪೈತಿ ಬಲವಾನ್ಕಾಲಃ ಕೃತಾಂತೋಽಕ್ಷಮೀ
ಹಾ ಜ್ಞಾತಂ ಮದನಾಂತಕಾಂಘ್ರಿಯುಗಲಂ ಮುಕ್ತ್ವಾಸ್ತಿ ನಾನ್ಯೋ ಗತಿಃ ॥ 3.83 ॥
ಮಹೇಶ್ವರೇ ವಾ ಜಗತಾಂ ಅಧೀಶ್ವರೇ
ಜನಾರ್ದನೇ ವಾ ಜಗದ್ಅಂತರಾತ್ಮನಿ ।
ನ ವಸ್ತುಭೇದಪ್ರತಿಪತ್ತಿರಸ್ತಿ ಮೇ
ತಥಾಪಿ ಭಕ್ತಿಸ್ತರುಣೇಂದುಶೇಖರೇ ॥ 3.84 ॥
ಸ್ಫುರತ್ಸ್ಫಾರಜ್ಯೋತ್ಸ್ನಾಧವಲಿತತಲೇ ಕ್ವಾಪಿ ಪುಲಿನೇ
ಸುಖಾಸೀನಾಃ ಶಾಂತಧ್ವಂತಿಸು ರಜನೀಷು ದ್ಯುಸರಿತಃ ।
ಭವಾಭೋಗೋದ್ವಿಗ್ನಾಃ ಶಿವ ಶಿವ ಶಿವೇತ್ಯುಚ್ಚವಚಸಃ
ಕದಾ ಯಾಸ್ಯಾಮೋಽತರ್ಗತಬಹುಲಬಾಷ್ಪಾಕುಲದಶಾಮ್ ॥ 3.85 ॥
ಮಹಾದೇವೋ ದೇವಃ ಸರಿದಪಿ ಚ ಸೈಷಾ ಸುರಸರಿದ್ಗುಹಾ
ಏವಾಗಾರಂ ವಸನಂ ಅಪಿ ತಾ ಏವ ಹರಿತಃ ।
ಸುಹೃದಾ ಕಾಲೋಽಯಂ ವ್ರತಂ ಇದಂ ಅದೈನ್ಯವ್ರತಂ ಇದಂ
ಕಿಯದ್ವಾ ವಕ್ಷ್ಯಾಮೋ ವಟವಿಟಪ ಏವಾಸ್ತು ದಯಿತಾ ॥ 3. ॥
ವಿತೀರ್ಣೇ ಸರ್ವಸ್ವೇ ತರುಣಕರುಣಾಪೂರ್ಣಹೃದಯಾಃ
ಸ್ಮರಂತಃ ಸಂಸಾರೇ ವಿಗುಣಪರಿಣಾಮಾಂ ವಿಧಿಗತಿಮ್ ।
ವಯಂ ಪುಣ್ಯಾರಣ್ಯೇ ಪರಿಣತಶರಚ್ಚಂದ್ರಕಿರಣಾಸ್
ತ್ರಿಯಾಮಾ ನೇಸ್ಯಾಮೋ ಹರಚರಣಚಿಂತೈಕಶರಣಾಃ ॥ 3.86 ॥
ಕದಾ ವಾರಾಣಸ್ಯಾಂ ಅಮರತಟಿನೀರೋಧಸಿ ವಸನ್
ವಸಾನಃ ಕೌಪೀನಂ ಶಿರಸಿ ನಿದಧಾನೋಽಂಜಲಿಪುಟಮ್ ।
ಅಯೇ ಗೌರೀನಾಥ ತ್ರಿಪುರಹರ ಶಂಭೋ ತ್ರಿನಯನ
ಪ್ರಸೀದೇತ್ಯಾಕ್ರೋಶನ್ನಿಮಿಷಂ ಇವ ನೇಷ್ಯಾಮಿ ದಿವಸಾನ್ ॥ 3.87 ॥
ಉದ್ಯಾನೇಷು ವಿಚಿತ್ರಭೋಜನವಿಧಿಸ್ತೀವ್ರಾತಿತೀವ್ರಂ ತಪಃ
ಕೌಪೀನಾವರಣಂ ಸುವಸ್ತ್ರಂ ಅಮಿತಂ ಭಿಕ್ಷಾಟನಂ ಮಂಡನಮ್ ।
ಆಸನ್ನಂ ಮರಣಂ ಚ ಮಂಗಲಸಮಂ ಯಸ್ಯಾಂ ಸಮುತ್ಪದ್ಯತೇ
ತಾಂ ಕಾಶೀಂ ಪರಿಹೃತ್ಯ ಹಂತ ವಿಬುಧೈರನ್ಯತ್ರ ಕಿಂ ಸ್ಥೀಯತೇ ॥ 3. ॥
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಗಾಂಗೈಃ ಪಯೋಭಿಃ ಶುಚಿಕುಸುಮಫಲೈರರ್ಚಯಿತ್ವಾ ವಿಭೋ ತ್ವಾ
ಧ್ಯೇಯೇ ಧ್ಯಾನಂ ನಿವೇಶ್ಯ ಕ್ಷಿತಿಧರಕುಹರಗ್ರಾವಪರ್ಯಂಕಮೂಲೇ ।
ಆತ್ಮಾರಾಮಃ ಫಲಾಶೀ ಗುರುವಚನರತಸ್ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ಸ್ಮರಾರೇ
ದುಃಖಂ ಮೋಕ್ಷ್ಯೇ ಕದಾಹಂ ಸಮಕರಚರಣೇ ಪುಂಸಿ ಸೇವಾಸಮುತ್ಥಮ್ ॥ 3.88 ॥
ಏಕಾಕೀ ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಶಾಂತಃ ಪಾಣಿಪಾತ್ರೋ ದಿಗಂಬರಃ ।
ಕದಾ ಶಂಭೋ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಕರ್ಮನಿರ್ಮೂಲನಕ್ಷಮಃ ॥ 3.89 ॥
ಪಾಣಿಂ ಪಾತ್ರಯತಾಂ ನಿಸರ್ಗಶುಚಿನಾ ಭೈಕ್ಷೇಣ ಸಂತುಷ್ಯತಾಂ
ಯತ್ರ ಕ್ವಾಪಿ ನಿಷೀದತಾಂ ಬಹುತೃಣಂ ವಿಶ್ವಂ ಮುಹುಃ ಪಶ್ಯತಾಮ್ ।
ಅತ್ಯಾಗೇಽಪಿ ತನೋರಖಂಡಪರಮಾನಂದಾವಬೋಧಸ್ಪೃಶಾ
ಮಧ್ವಾ ಕೋಽಪಿ ಶಿವಪ್ರಸಾದಸುಲಭಃ ಸಂಪತ್ಸ್ಯತೇ ಯೋಗಿನಾಮ್ ॥ 3.90 ॥
ಕೌಪೀನಂ ಶತಖಂಡಜರ್ಜರತರಂ ಕಂಥಾ ಪುನಸ್ತಾದೃಶೀ
ನೈಶ್ಚಿಂತ್ಯಂ ನಿರಪೇಕ್ಷಭೈಕ್ಷ್ಯಂ ಅಶನಂ ನಿದ್ರಾ ಶ್ಮಶಾನೇ ವನೇ ।
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ ನಿರಂಕುಶಂ ವಿಹರಣಂ ಸ್ವಾಂತಂ ಪ್ರಶಾಂತಂ ಸದಾ
ಸ್ಥೈರ್ಯಂ ಯೋಗಮಹೋತ್ಸವೇಽಪಿ ಚ ಯದಿ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರಾಜ್ಯೇನ ಕಿಮ್ ॥ 3.91 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಂ ಮಂಡಲೀಮಾತ್ರಂ ಕಿಂ ಲೋಭಾಯ ಮನಸ್ವಿನಃ ।
ಶಫರೀಸ್ಫುರ್ತೇನಾಬ್ಧಿಃ ಕ್ಷುಬ್ಧೋ ನ ಖಲು ಜಾಯತೇ ॥ 3.92 ॥
ಮಾತರ್ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಭಜಸ್ವ ಕಂಚಿದಪರಂ ಮತ್ಕಾಂಕ್ಷಿಣೀ ಮಾ ಸ್ಮ ಭೂರ್
ಭೋಗೇಷು ಸ್ಪೃಹಯಾಲವಸ್ತವ ವಶೇ ಕಾ ನಿಃಸ್ಪೃಹಾಣಾಂ ಅಸಿ ।
ಸದ್ಯಃ ಸ್ಯೂತಪಲಾಶಪತ್ರಪುಟಿಕಾಪಾತ್ರೈಃ ಪವಿತ್ರೀಕೃತೈರ್
ಭಿಕ್ಷಾವಸ್ತುಭಿರೇವ ಸಂಪ್ರತಿ ವಯಂ ವೃತ್ತಿಂ ಸಮೀಹಾಮಹೇ ॥ 3.93 ॥
ಮಹಾಶಯ್ಯಾ ಪೃಥ್ವೀ ವಿಪುಲಂ ಉಪಧಾನಂ ಭುಜಲತಾಂ
ವಿತಾನಂ ಚಾಕಾಶಂ ವ್ಯಜನಂ ಅನುಕೂಲೋಽಯಂ ಅನಿಲಃ ।
ಶರಚ್ಚಂದ್ರೋ ದೀಪೋ ವಿರತಿವನಿತಾಸಂಗಮುದಿತಃ
ಸುಖೀ ಶಾಂತಃ ಶೇತೇ ಮುನಿರತನುಭೂತಿರ್ನೃಪ ಇವ ॥ 3.94 ॥
ಭಿಕ್ಷಾಸೀ ಜನಮಧ್ಯಸಂಗರಹಿತಃ ಸ್ವಾಯತ್ತಚೇಷ್ಟಃ ಸದಾ
ಹಾನಾದಾನವಿರಕ್ತಮಾರ್ಗನಿರತಃ ಕಶ್ಚಿತ್ತಪಸ್ವೀ ಸ್ಥಿತಃ ।
ರಥ್ಯಾಕೀರ್ಣವಿಶೀರ್ಣಜೀರ್ಣವಸನಃ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಕಂಥಾಸನೋ
ನಿರ್ಮಾನೋ ನಿರಹಂಕೃತಿಃ ಶಮಸುಖಾಭೋಗೈಕಬದ್ಧಸ್ಪೃಹಃ ॥ 3.95 ॥
ಚಂಡಾಲಃ ಕಿಂ ಅಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿರಥವಾ ಶೂದ್ರೋಽಥ ಕಿಂ ತಾಪಸಃ
ಕಿಂ ವಾ ತತ್ತ್ವವಿವೇಕಪೇಶಲಮತಿರ್ಯೋಗೀಶ್ವರಃ ಕೋಽಪಿ ಕಿಮ್ ।
ಇತ್ಯುತ್ಪನ್ನವಿಕಲ್ಪಜಲ್ಪಮುಖರೈರಾಭಾಷ್ಯಮಾಣಾ ಜನೈರ್
ನ ಕ್ರುದ್ಧಾಃ ಪಥಿ ನೈವ ತುಷ್ಟಮನಸೋ ಯಾಂತಿ ಸ್ವಯಂ ಯೋಗಿನಃ ॥ 3.96 ॥
ಹಿಂಸಾಶೂನ್ಯಂ ಅಯತ್ನಲಭ್ಯಂ ಅಶನಂ ಧಾತ್ರಾ ಮರುತ್ಕಲ್ಪಿತಂ
ವ್ಯಾಲಾನಂ ಪಶವಸ್ತೃಣಾಂಕುರಭುಜಸ್ತುಷ್ಟಾಃ ಸ್ಥಲೀಶಾಯಿನಃ ।
ಸಂಸಾರಾರ್ಣವಲಂಘನಕ್ಷಮಧಿಯಾಂ ವೃತ್ತಿಃ ಕೃತಾ ಸಾ ನೃಣಾಂ
ತಾಂ ಅನ್ವೇಷಯತಾಂ ಪ್ರಯಾಂತಿ ಸತತಂ ಸರ್ವಂ ಸಮಾಪ್ತಿಂ ಗುಣಾಃ ॥ 3.97 ॥
ಗಂಗಾತೀರೇ ಹಿಮಗಿರಿಶಿಲಾಬದ್ಧಪದ್ಮಾಸನಸ್ಯ
ಬ್ರಹ್ಮಧ್ಯಾನಾಭ್ಯಸನವಿಧಿನಾ ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ಗತಸ್ಯ ।
ಕಿಂ ತೈರ್ಭಾವ್ಯಂ ಮಮ ಸುದಿವಸೈರ್ಯತ್ರ ತೇ ನಿರ್ವಿಶಂಕಾಃ
ಕಂಡೂಯಂತೇ ಜರಠಹರಿಣಾಃ ಸ್ವಾಂಗಂ ಅಂಗೇ ಮದೀಯೇ ॥ 3.98 ॥
ಜೀರ್ಣಾಃ ಕಂಥಾ ತತಃ ಕಿಂ ಸಿತಂ ಅಮಲಪಟಂ ಪಟ್ಟಸೂತ್ರಂ ತತಃ ಕಿಂ
ಏಕಾ ಭಾರ್ಯಾ ತತಃ ಕಿಂ ಹಯಕರಿಸುಗಣೈರಾವೃತೋ ವಾ ತತಃ ಕಿಮ್ ।
ಭಕ್ತಂ ಭುಕ್ತಂ ತತಃ ಕಿಂ ಕದಶನಂ ಅಥವಾ ವಾಸರಾಂತೇ ತತಃ ಕಿಂ
ವ್ಯಕ್ತಜ್ಯೋತಿರ್ನ ವಾಂತರ್ಮಥಿತಭವಭಯಂ ವೈಭವಂ ವಾ ತತಃ ಕಿಮ್ ॥ 3. ॥
ಪಾಣಿಃ ಪಾತ್ರಂ ಪವಿತ್ರಂ ಭ್ರಮಣಪರಿಗತಂ ಭೈಕ್ಷ್ಯಂ ಅಕ್ಷಯ್ಯಂ ಅನ್ನಂ
ವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ವಸ್ತ್ರಂ ಆಶಾದಶಕಂ ಅಚಪಲಂ ತಲ್ಪಂ ಅಸ್ವಲ್ಪಂ ಉರ್ವೀಮ್ ।
ಯೇಷಾಂ ನಿಃಸಂಗತಾಂಗೀಕರಣಪರಿಣತಸ್ವಾಂತಸಂತೋಷಿಣಸ್ತೇ
ಧನ್ಯಾಃ ಸಂನ್ಯಸ್ತದೈನ್ಯವ್ಯತಿಕರನಿಕರಾಃ ಕರ್ಮ ನಿರ್ಮೂಲಯಂತಿ ॥ 3.99 ॥
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಾಧಿಪತಿತ್ವಂ ಏವ ವಿರಸಂ ಯಸ್ಮಿನ್ಮಹಾಶಾಸನೇ
ತಲ್ಲಬ್ಧ್ವಾಸನವಸ್ತ್ರಮಾನಘಟನೇ ಭೋಗೇ ರತಿಂ ಮಾ ಕೃಥಾಃ ।
ಭೋಗಃ ಕೋಽಪಿ ಸ ಏಕ ಏವ ಪರಮೋ ನಿತ್ಯೋದಿತಾ ಜೃಂಭನೇ
ಯತ್ಸ್ವಾದಾದ್ವಿರಸಾ ಭವಂತಿ ವಿಸಯಾಸ್ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರಾಜ್ಯಾದಯಃ ॥ 3.991 ॥
ಮಾತರ್ಮೇದಿನಿ ತಾತ ಮಾರುತಿ ಸಖೇ ತೇಜಃ ಸುಬಂಧೋ ಜಲ
ಭ್ರಾತರ್ವ್ಯೌಂಅ ನಿಬದ್ಧ ಏಷ ಭವತಾಂ ಅಂತ್ಯಃ ಪ್ರಣಾಮಾಂಜಲಿಃ ।
ಯುಷ್ಮತ್ಸಂಗವಶೋಪಜಾತಸುಕೃತಸ್ಫಾರಸ್ಫುರನ್ನಿರ್ಮಲಜ್ಞಾನಾಪಾಸ್ತ
ಸಮಸ್ತಮೋಹಮಹಿಮಾ ಲೀನೇ ಪರಬ್ರಹ್ಮಣಿ ॥ 3.100 ॥
ಶಯ್ಯಾ ಶೈಲಶಿಲಾಗೃಹಂ ಗಿರಿಗುಹಾ ವಸ್ತ್ರಂ ತರುಣಾಂ ತ್ವಚಃ
ಸಾರಂಗಾಃ ಸುಹೃದೋ ನನು ಕ್ಷಿತಿರುಹಾಂ ವೃತ್ತಿಃ ಫಲೈಃ ಕೌಂಅಲೈಃ ।
ಯೇಸಾಂ ನಿರ್ಝರಂ ಅಂಬುಪಾನಂ ಉಚಿತಂ ರತ್ಯೈ ತು ವಿದ್ಯಾಂಗನಾ
ಮನ್ಯೇ ತೇ ಪರಮೇಶ್ವರಾಃ ಶಿರಸಿ ಯರಿ ಬದ್ಧೋ ನ ಸೇವಾಂಜಲಿಃ ॥ 3.1001 ॥
ಧೈರ್ಯಂ ಯಸ್ಯ ಪಿತಾ ಕ್ಷಮಾ ಚ ಜನನೀ ಶಾಂತಿಶ್ಚಿರಂ ಗೇಹಿನೀ
ಸತ್ಯಂ ಮಿತ್ರಂ ಇದಂ ದಯಾ ಚ ಭಗಿನೀ ಭ್ರಾತಾ ಮನಃಸಂಯಮಃ ।
ಶಯ್ಯಾ ಭೂಮಿತಲಂ ದಿಶೋಽಪಿ ವಸನಂ ಜ್ಞಾನಾಮೃತಂ ಭೋಜನಂ
ಹ್ಯೇತೇ ಯಸ್ಯ ಕುಟುಂಬಿನೋ ವದ ಸಖೇ ಕಸ್ಮಾದ್ಭಯಂ ಯೋಗಿನಃ ॥ 3.1002 ॥
ಅಹೋ ವಾ ಹಾರೇ ವಾ ಬಲವತಿ ರಿಪೌ ವಾ ಸುಹೃದಿ ವಾ
ಮಣೌ ವಾ ಲೋಷ್ಠೇ ವಾ ಕುಸುಮಶಯನೇ ವಾ ದೃಷದಿ ವಾ ।
ತೃಣೇ ವಾ ಸ್ತ್ರೈಣೇ ವಾ ಮಮ ಸಮದೃಶೋ ಯಾಂತಿ ದಿವಸಾಃ
ಕ್ವಚಿತ್ಪುಣ್ಯಾರಣ್ಯೇ ಶಿವ ಶಿವ ಶಿವೇತಿ ಪ್ರಲಪತಃ ॥ 3.1003 ॥