அஷ்டாவக்ர உவாச ॥
யஸ்ய போ³தோ⁴த³யே தாவத்ஸ்வப்னவத்³ ப⁴வதி ப்⁴ரம: ।
தஸ்மை ஸுகை²கரூபாய நம: ஶான்தாய தேஜஸே ॥ 18-1॥
அர்ஜயித்வாகி²லான் அர்தா²ன் போ⁴கா³னாப்னோதி புஷ்கலான் ।
ந ஹி ஸர்வபரித்யாக³மன்தரேண ஸுகீ² ப⁴வேத் ॥ 18-2॥
கர்தவ்யது³:க²மார்தண்டஜ³்வாலாத³க்³தா⁴ன்தராத்மன: ।
குத: ப்ரஶமபீயூஷதா⁴ராஸாரம்ருதே ஸுக²ம் ॥ 18-3॥
ப⁴வோயம் பா⁴வனாமாத்ரோ ந கிஞ்சித் பரமார்த²த: ।
நாஸ்த்யபா⁴வ: ஸ்வபா⁴வானாம் பா⁴வாபா⁴வவிபா⁴வினாம் ॥ 18-4॥
ந தூ³ரம் ந ச ஸங்கோசால்லப்³த⁴மேவாத்மன: பத³ம் ।
நிர்விகல்பம் நிராயாஸம் நிர்விகாரம் நிரஞ்ஜனம் ॥ 18-5॥
வ்யாமோஹமாத்ரவிரதௌ ஸ்வரூபாதா³னமாத்ரத: ।
வீதஶோகா விராஜன்தே நிராவரணத்³ருஷ்டய: ॥ 18-6॥
ஸமஸ்தம் கல்பனாமாத்ரமாத்மா முக்த: ஸனாதன: ।
இதி விஜ்ஞாய தீ⁴ரோ ஹி கிமப்⁴யஸ்யதி பா³லவத் ॥ 18-7॥
ஆத்மா ப்³ரஹ்மேதி நிஶ்சித்ய பா⁴வாபா⁴வௌ ச கல்பிதௌ ।
நிஷ்காம: கிம் விஜானாதி கிம் ப்³ரூதே ச கரோதி கிம் ॥ 18-8॥
அயம் ஸோஹமயம் நாஹமிதி க்ஷீணா விகல்பனா ।
ஸர்வமாத்மேதி நிஶ்சித்ய தூஷ்ணீம்பூ⁴தஸ்ய யோகி³ன: ॥ 18-9॥
ந விக்ஷேபோ ந சைகாக்³ர்யம் நாதிபோ³தோ⁴ ந மூட⁴தா ।
ந ஸுக²ம் ந ச வா து³:க²முபஶான்தஸ்ய யோகி³ன: ॥ 18-1௦॥
ஸ்வாராஜ்யே பை⁴க்ஷவ்ருத்தௌ ச லாபா⁴லாபே⁴ ஜனே வனே ।
நிர்விகல்பஸ்வபா⁴வஸ்ய ந விஶேஷோஸ்தி யோகி³ன: ॥ 18-11॥
க்வ த⁴ர்ம: க்வ ச வா காம: க்வ சார்த:² க்வ விவேகிதா ।
இத³ம் க்ருதமித³ம் நேதி த்³வன்த்³வைர்முக்தஸ்ய யோகி³ன: ॥ 18-12॥
க்ருத்யம் கிமபி நைவாஸ்தி ந காபி ஹ்ருதி³ ரஞ்ஜனா ।
யதா² ஜீவனமேவேஹ ஜீவன்முக்தஸ்ய யோகி³ன: ॥ 18-13॥
க்வ மோஹ: க்வ ச வா விஶ்வம் க்வ தத்³ த்⁴யானம் க்வ முக்ததா ।
ஸர்வஸங்கல்பஸீமாயாம் விஶ்ரான்தஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 18-14॥
யேன விஶ்வமித³ம் த்³ருஷ்டம் ஸ நாஸ்தீதி கரோது வை ।
நிர்வாஸன: கிம் குருதே பஶ்யன்னபி ந பஶ்யதி ॥ 18-15॥
யேன த்³ருஷ்டம் பரம் ப்³ரஹ்ம ஸோஹம் ப்³ரஹ்மேதி சின்தயேத் ।
கிம் சின்தயதி நிஶ்சின்தோ த்³விதீயம் யோ ந பஶ்யதி ॥ 18-16॥
த்³ருஷ்டோ யேனாத்மவிக்ஷேபோ நிரோத⁴ம் குருதே த்வஸௌ ।
உதா³ரஸ்து ந விக்ஷிப்த: ஸாத்⁴யாபா⁴வாத்கரோதி கிம் ॥ 18-17॥
தீ⁴ரோ லோகவிபர்யஸ்தோ வர்தமானோபி லோகவத் ।
ந ஸமாதி⁴ம் ந விக்ஷேபம் ந லோபம் ஸ்வஸ்ய பஶ்யதி ॥ 18-18॥
பா⁴வாபா⁴வவிஹீனோ யஸ்த்ருப்தோ நிர்வாஸனோ பு³த:⁴ ।
நைவ கிஞ்சித்க்ருதம் தேன லோகத்³ருஷ்ட்யா விகுர்வதா ॥ 18-19॥
ப்ரவ்ருத்தௌ வா நிவ்ருத்தௌ வா நைவ தீ⁴ரஸ்ய து³ர்க்³ரஹ: ।
யதா³ யத்கர்துமாயாதி தத்க்ருத்வா திஷ்ட²த: ஸுக²ம் ॥ 18-2௦॥
நிர்வாஸனோ நிராலம்ப:³ ஸ்வச்ச²ன்தோ³ முக்தப³ன்த⁴ன: ।
க்ஷிப்த: ஸம்ஸ்காரவாதேன சேஷ்டதே ஶுஷ்கபர்ணவத் ॥ 18-21॥
அஸம்ஸாரஸ்ய து க்வாபி ந ஹர்ஷோ ந விஷாத³தா ।
ஸ ஶீதலமனா நித்யம் விதே³ஹ இவ ராஜயே ॥ 18-22॥
குத்ராபி ந ஜிஹாஸாஸ்தி நாஶோ வாபி ந குத்ரசித் ।
ஆத்மாராமஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய ஶீதலாச்ச²தராத்மன: ॥ 18-23॥
ப்ரக்ருத்யா ஶூன்யசித்தஸ்ய குர்வதோஸ்ய யத்³ருச்ச²யா ।
ப்ராக்ருதஸ்யேவ தீ⁴ரஸ்ய ந மானோ நாவமானதா ॥ 18-24॥
க்ருதம் தே³ஹேன கர்மேத³ம் ந மயா ஶுத்³த⁴ரூபிணா ।
இதி சின்தானுரோதீ⁴ ய: குர்வன்னபி கரோதி ந ॥ 18-25॥
அதத்³வாதீ³வ குருதே ந ப⁴வேத³பி பா³லிஶ: ।
ஜீவன்முக்த: ஸுகீ² ஶ்ரீமான் ஸம்ஸரன்னபி ஶோப⁴தே ॥ 18-26॥
நானாவிசாரஸுஶ்ரான்தோ தீ⁴ரோ விஶ்ரான்திமாக³த: ।
ந கல்பதே ந ஜானாதி ந ஶருணோதி ந பஶ்யதி ॥ 18-27॥
அஸமாதே⁴ரவிக்ஷேபான் ந முமுக்ஷுர்ன சேதர: ।
நிஶ்சித்ய கல்பிதம் பஶ்யன் ப்³ரஹ்மைவாஸ்தே மஹாஶய: ॥ 18-28॥
யஸ்யான்த: ஸ்யாத³ஹங்காரோ ந கரோதி கரோதி ஸ: ।
நிரஹங்காரதீ⁴ரேண ந கிஞ்சித³க்ருதம் க்ருதம் ॥ 18-29॥
நோத்³விக்³னம் ந ச ஸன்துஷ்டமகர்த்ரு ஸ்பன்த³வர்ஜிதம் ।
நிராஶம் க³தஸன்தே³ஹம் சித்தம் முக்தஸ்ய ராஜதே ॥ 18-3௦॥
நிர்த்⁴யாதும் சேஷ்டிதும் வாபி யச்சித்தம் ந ப்ரவர்ததே ।
நிர்னிமித்தமித³ம் கின்து நிர்த்⁴யாயேதி விசேஷ்டதே ॥ 18-31॥
தத்த்வம் யதா²ர்த²மாகர்ண்ய மன்த:³ ப்ராப்னோதி மூட⁴தாம் ।
அத²வா யாதி ஸங்கோசமமூட:⁴ கோபி மூட⁴வத் ॥ 18-32॥
ஏகாக்³ரதா நிரோதோ⁴ வா மூடை⁴ரப்⁴யஸ்யதே ப்⁴ருஶம் ।
தீ⁴ரா: க்ருத்யம் ந பஶ்யன்தி ஸுப்தவத்ஸ்வபதே³ ஸ்தி²தா: ॥ 18-33॥
அப்ரயத்னாத் ப்ரயத்னாத்³ வா மூடோ⁴ நாப்னோதி நிர்வ்ருதிம் ।
தத்த்வனிஶ்சயமாத்ரேண ப்ராஜ்ஞோ ப⁴வதி நிர்வ்ருத: ॥ 18-34॥
ஶுத்³த⁴ம் பு³த்³த⁴ம் ப்ரியம் பூர்ணம் நிஷ்ப்ரபஞ்சம் நிராமயம் ।
ஆத்மானம் தம் ந ஜானந்தி தத்ராப்⁴யாஸபரா ஜனா: ॥ 18-35॥
நாப்னோதி கர்மணா மோக்ஷம் விமூடோ⁴ப்⁴யாஸரூபிணா ।
த⁴ன்யோ விஜ்ஞானமாத்ரேண முக்தஸ்திஷ்ட²த்யவிக்ரிய: ॥ 18-36॥
மூடோ⁴ நாப்னோதி தத்³ ப்³ரஹ்ம யதோ ப⁴விதுமிச்ச²தி ।
அனிச்ச²ன்னபி தீ⁴ரோ ஹி பரப்³ரஹ்மஸ்வரூபபா⁴க் ॥ 18-37॥
நிராதா⁴ரா க்³ரஹவ்யக்³ரா மூடா⁴: ஸம்ஸாரபோஷகா: ।
ஏதஸ்யானர்த²மூலஸ்ய மூலச்சே²த:³ க்ருதோ பு³தை⁴: ॥ 18-38॥
ந ஶான்திம் லப⁴தே மூடோ⁴ யத: ஶமிதுமிச்ச²தி ।
தீ⁴ரஸ்தத்த்வம் வினிஶ்சித்ய ஸர்வதா³ ஶான்தமானஸ: ॥ 18-39॥
க்வாத்மனோ த³ர்ஶனம் தஸ்ய யத்³ த்³ருஷ்டமவலம்ப³தே ।
தீ⁴ராஸ்தம் தம் ந பஶ்யன்தி பஶ்யன்த்யாத்மானமவ்யயம் ॥ 18-4௦॥
க்வ நிரோதோ⁴ விமூட⁴ஸ்ய யோ நிர்ப³ன்த⁴ம் கரோதி வை ।
ஸ்வாராமஸ்யைவ தீ⁴ரஸ்ய ஸர்வதா³ஸாவக்ருத்ரிம: ॥ 18-41॥
பா⁴வஸ்ய பா⁴வக: கஶ்சின் ந கிஞ்சித்³ பா⁴வகோபர: ।
உப⁴யாபா⁴வக: கஶ்சித்³ ஏவமேவ நிராகுல: ॥ 18-42॥
ஶுத்³த⁴மத்³வயமாத்மானம் பா⁴வயன்தி குபு³த்³த⁴ய: ।
ந து ஜானந்தி ஸம்மோஹாத்³யாவஜ்ஜீவமனிர்வ்ருதா: ॥ 18-43॥
முமுக்ஷோர்பு³த்³தி⁴ராலம்ப³மன்தரேண ந வித்³யதே ।
நிராலம்பை³வ நிஷ்காமா பு³த்³தி⁴ர்முக்தஸ்ய ஸர்வதா³ ॥ 18-44॥
விஷயத்³வீபினோ வீக்ஷ்ய சகிதா: ஶரணார்தி²ன: ।
விஶன்தி ஜ²டிதி க்ரோட³ம் நிரோதை⁴காக்³ரஸித்³த⁴யே ॥ 18-45॥
நிர்வாஸனம் ஹரிம் த்³ருஷ்ட்வா தூஷ்ணீம் விஷயத³ன்தின: ।
பலாயன்தே ந ஶக்தாஸ்தே ஸேவன்தே க்ருதசாடவ: ॥ 18-46॥
ந முக்திகாரிகாம் த⁴த்தே நி:ஶங்கோ யுக்தமானஸ: ।
பஶ்யன் ஶருண்வன் ஸ்ப்ருஶன் ஜிக்⁴ரன்னஶ்னந்னாஸ்தே யதா²ஸுக²ம் ॥ 18-47॥
வஸ்துஶ்ரவணமாத்ரேண ஶுத்³த⁴பு³த்³தி⁴ர்னிராகுல: ।
நைவாசாரமனாசாரமௌதா³ஸ்யம் வா ப்ரபஶ்யதி ॥ 18-48॥
யதா³ யத்கர்துமாயாதி ததா³ தத்குருதே ருஜு: ।
ஶுப⁴ம் வாப்யஶுப⁴ம் வாபி தஸ்ய சேஷ்டா ஹி பா³லவத் ॥ 18-49॥
ஸ்வாதன்த்ர்யாத்ஸுக²மாப்னோதி ஸ்வாதன்த்ர்யால்லப⁴தே பரம் ।
ஸ்வாதன்த்ர்யான்னிர்வ்ருதிம் க³ச்சே²த்ஸ்வாதன்த்ர்யாத் பரமம் பத³ம் ॥ 18-5௦॥
அகர்த்ருத்வமபோ⁴க்த்ருத்வம் ஸ்வாத்மனோ மன்யதே யதா³ ।
ததா³ க்ஷீணா ப⁴வன்த்யேவ ஸமஸ்தாஶ்சித்தவ்ருத்தய: ॥ 18-51॥
உச்ச்²ருங்க²லாப்யக்ருதிகா ஸ்தி²திர்தீ⁴ரஸ்ய ராஜதே ।
ந து ஸஸ்ப்ருஹசித்தஸ்ய ஶான்திர்மூட⁴ஸ்ய க்ருத்ரிமா ॥ 18-52॥
விலஸன்தி மஹாபோ⁴கை³ர்விஶன்தி கி³ரிக³ஹ்வரான் ।
நிரஸ்தகல்பனா தீ⁴ரா அப³த்³தா⁴ முக்தபு³த்³த⁴ய: ॥ 18-53॥
ஶ்ரோத்ரியம் தே³வதாம் தீர்த²மங்க³னாம் பூ⁴பதிம் ப்ரியம் ।
த்³ருஷ்ட்வா ஸம்பூஜ்ய தீ⁴ரஸ்ய ந காபி ஹ்ருதி³ வாஸனா ॥ 18-54॥
ப்⁴ருத்யை: புத்ரை: கலத்ரைஶ்ச தௌ³ஹித்ரைஶ்சாபி கோ³த்ரஜை: ।
விஹஸ்ய தி⁴க்க்ருதோ யோகீ³ ந யாதி விக்ருதிம் மனாக் ॥ 18-55॥
ஸன்துஷ்டோபி ந ஸன்துஷ்ட: கி²ன்னோபி ந ச கி²த்³யதே ।
தஸ்யாஶ்சர்யத³ஶாம் தாம் தாம் தாத்³ருஶா ஏவ ஜானதே ॥ 18-56॥
கர்தவ்யதைவ ஸம்ஸாரோ ந தாம் பஶ்யன்தி ஸூரய: ।
ஶூன்யாகாரா நிராகாரா நிர்விகாரா நிராமயா: ॥ 18-57॥
அகுர்வன்னபி ஸங்க்ஷோபா⁴த்³ வ்யக்³ர: ஸர்வத்ர மூட⁴தீ⁴: ।
குர்வன்னபி து க்ருத்யானி குஶலோ ஹி நிராகுல: ॥ 18-58॥
ஸுக²மாஸ்தே ஸுக²ம் ஶேதே ஸுக²மாயாதி யாதி ச ।
ஸுக²ம் வக்தி ஸுக²ம் பு⁴ங்க்தே வ்யவஹாரேபி ஶான்ததீ⁴: ॥ 18-59॥
ஸ்வபா⁴வாத்³யஸ்ய நைவார்திர்லோகவத்³ வ்யவஹாரிண: ।
மஹாஹ்ரத³ இவாக்ஷோப்⁴யோ க³தக்லேஶ: ஸுஶோப⁴தே ॥ 18-6௦॥
நிவ்ருத்திரபி மூட⁴ஸ்ய ப்ரவ்ருத்தி ருபஜாயதே ।
ப்ரவ்ருத்திரபி தீ⁴ரஸ்ய நிவ்ருத்திப²லபா⁴கி³னீ ॥ 18-61॥
பரிக்³ரஹேஷு வைராக்³யம் ப்ராயோ மூட⁴ஸ்ய த்³ருஶ்யதே ।
தே³ஹே விக³லிதாஶஸ்ய க்வ ராக:³ க்வ விராக³தா ॥ 18-62॥
பா⁴வனாபா⁴வனாஸக்தா த்³ருஷ்டிர்மூட⁴ஸ்ய ஸர்வதா³ ।
பா⁴வ்யபா⁴வனயா ஸா து ஸ்வஸ்த²ஸ்யாத்³ருஷ்டிரூபிணீ ॥ 18-63॥
ஸர்வாரம்பே⁴ஷு நிஷ்காமோ யஶ்சரேத்³ பா³லவன் முனி: ।
ந லேபஸ்தஸ்ய ஶுத்³த⁴ஸ்ய க்ரியமாணேபி கர்மணி ॥ 18-64॥
ஸ ஏவ த⁴ன்ய ஆத்மஜ்ஞ: ஸர்வபா⁴வேஷு ய: ஸம: ।
பஶ்யன் ஶருண்வன் ஸ்ப்ருஶன் ஜிக்⁴ரன்ன் அஶ்னந்னிஸ்தர்ஷமானஸ: ॥ 18-65॥
க்வ ஸம்ஸார: க்வ சாபா⁴ஸ: க்வ ஸாத்⁴யம் க்வ ச ஸாத⁴னம் ।
ஆகாஶஸ்யேவ தீ⁴ரஸ்ய நிர்விகல்பஸ்ய ஸர்வதா³ ॥ 18-66॥
ஸ ஜயத்யர்த²ஸம்ன்யாஸீ பூர்ணஸ்வரஸவிக்³ரஹ: ।
அக்ருத்ரிமோனவச்சி²ன்னே ஸமாதி⁴ர்யஸ்ய வர்ததே ॥ 18-67॥
ப³ஹுனாத்ர கிமுக்தேன ஜ்ஞாததத்த்வோ மஹாஶய: ।
போ⁴க³மோக்ஷனிராகாங்க்ஷீ ஸதா³ ஸர்வத்ர நீரஸ: ॥ 18-68॥
மஹதா³தி³ ஜக³த்³த்³வைதம் நாமமாத்ரவிஜ்ரும்பி⁴தம் ।
விஹாய ஶுத்³த⁴போ³த⁴ஸ்ய கிம் க்ருத்யமவஶிஷ்யதே ॥ 18-69॥
ப்⁴ரமபூ⁴தமித³ம் ஸர்வம் கிஞ்சின்னாஸ்தீதி நிஶ்சயீ ।
அலக்ஷ்யஸ்பு²ரண: ஶுத்³த:⁴ ஸ்வபா⁴வேனைவ ஶாம்யதி ॥ 18-7௦॥
ஶுத்³த⁴ஸ்பு²ரணரூபஸ்ய த்³ருஶ்யபா⁴வமபஶ்யத: ।
க்வ விதி⁴: க்வ ச வைராக்³யம் க்வ த்யாக:³ க்வ ஶமோபி வா ॥ 18-71॥
ஸ்பு²ரதோனந்தரூபேண ப்ரக்ருதிம் ச ந பஶ்யத: ।
க்வ ப³ன்த:⁴ க்வ ச வா மோக்ஷ: க்வ ஹர்ஷ: க்வ விஷாதி³தா ॥ 18-72॥
பு³த்³தி⁴பர்யன்தஸம்ஸாரே மாயாமாத்ரம் விவர்ததே ।
நிர்மமோ நிரஹங்காரோ நிஷ்காம: ஶோப⁴தே பு³த:⁴ ॥ 18-73॥
அக்ஷயம் க³தஸன்தாபமாத்மானம் பஶ்யதோ முனே: ।
க்வ வித்³யா ச க்வ வா விஶ்வம் க்வ தே³ஹோஹம் மமேதி வா ॥ 18-74॥
நிரோதா⁴தீ³னி கர்மாணி ஜஹாதி ஜட³தீ⁴ர்யதி³ ।
மனோரதா²ன் ப்ரலாபாம்ஶ்ச கர்துமாப்னோத்யதத்க்ஷணாத் ॥ 18-75॥
மன்த:³ ஶ்ருத்வாபி தத்³வஸ்து ந ஜஹாதி விமூட⁴தாம் ।
நிர்விகல்போ ப³ஹிர்யத்னாத³ன்தர்விஷயலாலஸ: ॥ 18-76॥
ஜ்ஞானாத்³ க³லிதகர்மா யோ லோகத்³ருஷ்ட்யாபி கர்மக்ருத் ।
நாப்னோத்யவஸரம் கர்தும் வக்துமேவ ந கிஞ்சன ॥ 18-77॥
க்வ தம: க்வ ப்ரகாஶோ வா ஹானம் க்வ ச ந கிஞ்சன ।
நிர்விகாரஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய நிராதங்கஸ்ய ஸர்வதா³ ॥ 18-78॥
க்வ தை⁴ர்யம் க்வ விவேகித்வம் க்வ நிராதங்கதாபி வா ।
அனிர்வாச்யஸ்வபா⁴வஸ்ய நி:ஸ்வபா⁴வஸ்ய யோகி³ன: ॥ 18-79॥
ந ஸ்வர்கோ³ நைவ நரகோ ஜீவன்முக்திர்ன சைவ ஹி ।
ப³ஹுனாத்ர கிமுக்தேன யோக³த்³ருஷ்ட்யா ந கிஞ்சன ॥ 18-8௦॥
நைவ ப்ரார்த²யதே லாப⁴ம் நாலாபே⁴னானுஶோசதி ।
தீ⁴ரஸ்ய ஶீதலம் சித்தமம்ருதேனைவ பூரிதம் ॥ 18-81॥
ந ஶான்தம் ஸ்தௌதி நிஷ்காமோ ந து³ஷ்டமபி நின்த³தி ।
ஸமது³:க²ஸுக²ஸ்த்ருப்த: கிஞ்சித் க்ருத்யம் ந பஶ்யதி ॥ 18-82॥
தீ⁴ரோ ந த்³வேஷ்டி ஸம்ஸாரமாத்மானம் ந தி³த்³ருக்ஷதி ।
ஹர்ஷாமர்ஷவினிர்முக்தோ ந ம்ருதோ ந ச ஜீவதி ॥ 18-83॥
நி:ஸ்னேஹ: புத்ரதா³ராதௌ³ நிஷ்காமோ விஷயேஷு ச ।
நிஶ்சின்த: ஸ்வஶரீரேபி நிராஶ: ஶோப⁴தே பு³த:⁴ ॥ 18-84॥
துஷ்டி: ஸர்வத்ர தீ⁴ரஸ்ய யதா²பதிதவர்தின: ।
ஸ்வச்ச²ன்த³ம் சரதோ தே³ஶான் யத்ரஸ்தமிதஶாயின: ॥ 18-85॥
பததூதே³து வா தே³ஹோ நாஸ்ய சின்தா மஹாத்மன: ।
ஸ்வபா⁴வபூ⁴மிவிஶ்ரான்திவிஸ்ம்ருதாஶேஷஸம்ஸ்ருதே: ॥ 18-86॥
அகிஞ்சன: காமசாரோ நிர்த்³வன்த்³வஶ்சி²ன்னஸம்ஶய: ।
அஸக்த: ஸர்வபா⁴வேஷு கேவலோ ரமதே பு³த:⁴ ॥ 18-87॥
நிர்மம: ஶோப⁴தே தீ⁴ர: ஸமலோஷ்டாஶ்மகாஞ்சன: ।
ஸுபி⁴ன்னஹ்ருத³யக்³ரன்தி²ர்வினிர்தூ⁴தரஜஸ்தம: ॥ 18-88॥
ஸர்வத்ரானவதா⁴னஸ்ய ந கிஞ்சித்³ வாஸனா ஹ்ருதி³ ।
முக்தாத்மனோ வித்ருப்தஸ்ய துலனா கேன ஜாயதே ॥ 18-89॥
ஜானந்னபி ந ஜானாதி பஶ்யன்னபி ந பஶ்யதி ।
ப்³ருவன்ன் அபி ந ச ப்³ரூதே கோன்யோ நிர்வாஸனாத்³ருதே ॥ 18-9௦॥
பி⁴க்ஷுர்வா பூ⁴பதிர்வாபி யோ நிஷ்காம: ஸ ஶோப⁴தே ।
பா⁴வேஷு க³லிதா யஸ்ய ஶோப⁴னாஶோப⁴னா மதி: ॥ 18-91॥
க்வ ஸ்வாச்ச²ன்த்³யம் க்வ ஸங்கோச: க்வ வா தத்த்வவினிஶ்சய: ।
நிர்வ்யாஜார்ஜவபூ⁴தஸ்ய சரிதார்த²ஸ்ய யோகி³ன: ॥ 18-92॥
ஆத்மவிஶ்ரான்தித்ருப்தேன நிராஶேன க³தார்தினா ।
அன்தர்யத³னுபூ⁴யேத தத் கத²ம் கஸ்ய கத்²யதே ॥ 18-93॥
ஸுப்தோபி ந ஸுஷுப்தௌ ச ஸ்வப்னேபி ஶயிதோ ந ச ।
ஜாக³ரேபி ந ஜாக³ர்தி தீ⁴ரஸ்த்ருப்த: பதே³ பதே³ ॥ 18-94॥
ஜ்ஞ: ஸசின்தோபி நிஶ்சின்த: ஸேன்த்³ரியோபி நிரின்த்³ரிய: ।
ஸுபு³த்³தி⁴ரபி நிர்பு³த்³தி⁴: ஸாஹங்காரோனஹங்க்ருதி: ॥ 18-95॥
ந ஸுகீ² ந ச வா து³:கீ² ந விரக்தோ ந ஸங்க³வான் ।
ந முமுக்ஷுர்ன வா முக்தா ந கிஞ்சின்ன ச கிஞ்சன ॥ 18-96॥
விக்ஷேபேபி ந விக்ஷிப்த: ஸமாதௌ⁴ ந ஸமாதி⁴மான் ।
ஜாட்³யேபி ந ஜடோ³ த⁴ன்ய: பாண்டி³த்யேபி ந பண்டி³த: ॥ 18-97॥
முக்தோ யதா²ஸ்தி²திஸ்வஸ்த:² க்ருதகர்தவ்யனிர்வ்ருத: ।
ஸம: ஸர்வத்ர வைத்ருஷ்ண்யான்ன ஸ்மரத்யக்ருதம் க்ருதம் ॥ 18-98॥
ந ப்ரீயதே வன்த்³யமானோ நின்த்³யமானோ ந குப்யதி ।
நைவோத்³விஜதி மரணே ஜீவனே நாபி⁴னந்த³தி ॥ 18-99॥
ந தா⁴வதி ஜனாகீர்ணம் நாரண்யமுபஶான்ததீ⁴: ।
யதா²ததா² யத்ரதத்ர ஸம ஏவாவதிஷ்ட²தே ॥ 18-1௦௦॥