ශ්රීමද්වාල්මීකීය රාමායණේ බාලකාංඩම් ।
අථ ප්රථමස්සර්ගඃ ।
තපස්ස්වාධ්යායනිරතං තපස්වී වාග්විදාං වරම් ।
නාරදං පරිපප්රච්ඡ වාල්මීකිර්මුනිපුංගවම් ॥ 1 ॥
කෝऽන්වස්මින්සාංප්රතං ලෝකේ ගුණවාන් කශ්ච වීර්යවාන් ।
ධර්මජ්ඤශ්ච කෘතජ්ඤශ්ච සත්යවාක්යෝ දෘඪව්රතඃ ॥ 2 ॥
චාරිත්රේණ ච කෝ යුක්තඃ සර්වභූතේෂු කෝ හිතඃ ।
විද්වාන් කඃ කඃ සමර්ථශ්ච කශ්චෛකප්රියදර්ශනඃ ॥ 3 ॥
ආත්මවාන් කෝ ජිතක්රෝධෝ ද්යුතිමාන් කෝऽනසූයකඃ ।
කස්ය බිභ්යති දේවාශ්ච ජාතරෝෂස්ය සංයුගේ ॥ 4 ॥
ඒතදිච්ඡාම්යහං ශ්රෝතුං පරං කෞතූහලං හි මේ ।
මහර්ෂේ ත්වං සමර්ථෝऽසි ජ්ඤාතුමේවංවිධං නරම් ॥ 5 ॥
ශ්රුත්වා චෛතත්ත්රිලෝකජ්ඤෝ වාල්මීකේර්නාරදෝ වචඃ ।
ශ්රූයතාමිති චාමංත්ර්ය ප්රහෘෂ්ටෝ වාක්යමබ්රවීත් ॥ 6 ॥
බහවෝ දුර්ලභාශ්චෛව යේ ත්වයා කීර්තිතා ගුණාඃ ।
මුනේ වක්ෂ්යාම්යහං බුද්ධ්වා තෛර්යුක්තඃ ශ්රූයතාං නරඃ ॥ 7 ॥
ඉක්ෂ්වාකුවංශප්රභවෝ රාමෝ නාම ජනෛඃ ශ්රුතඃ ।
නියතාත්මා මහාවීර්යෝ ද්යුතිමාන් ධෘතිමාන් වශී ॥ 8 ॥
බුද්ධිමාන් නීතිමාන් වාග්මී ශ්රීමාන් ශත්රුනිබර්හණඃ ।
විපුලාංසෝ මහාබාහුඃ කංබුග්රීවෝ මහාහනුඃ ॥ 9 ॥
මහෝරස්කෝ මහේෂ්වාසෝ ගූඪජත්රුරරිංදමඃ ।
ආජානුබාහුඃ සුශිරාඃ සුලලාටඃ සුවික්රමඃ ॥ 10 ॥
සමඃ සමවිභක්තාංගඃ ස්නිග්ධවර්ණඃ ප්රතාපවාන් ।
පීනවක්ෂා විශාලාක්ෂෝ ලක්ෂ්මීවාන් ශුභලක්ෂණඃ ॥ 11 ॥
ධර්මජ්ඤඃ සත්යසංධශ්ච ප්රජානාං ච හිතේ රතඃ ।
යශස්වී ජ්ඤානසංපන්නඃ ශුචිර්වශ්යඃ සමාධිමාන් ॥ 12 ॥
ප්රජාපතිසමඃ ශ්රීමාන් ධාතා රිපුනිෂූදනඃ ।
රක්ෂිතා ජීවලෝකස්ය ධර්මස්ය පරිරක්ෂිතා ॥ 13 ॥
රක්ෂිතා ස්වස්ය ධර්මස්ය ස්වජනස්ය ච රක්ෂිතා ।
වේදවේදාංගතත්ත්වජ්ඤෝ ධනුර්වේදේ ච නිෂ්ඨිතඃ ॥ 14 ॥
සර්වශාස්ත්රාර්ථතත්ත්වජ්ඤෝ ස්මෘතිමාන්ප්රතිභානවාන් ।
සර්වලෝකප්රියඃ සාධුරදීනාත්මා විචක්ෂණඃ ॥ 15 ॥
සර්වදාභිගතඃ සද්භිඃ සමුද්ර ඉව සිංධුභිඃ ।
ආර්යඃ සර්වසමශ්චෛව සදෛකප්රියදර්ශනඃ ॥ 16 ॥
ස ච සර්වගුණෝපේතඃ කෞසල්යානංදවර්ධනඃ ।
සමුද්ර ඉව ගාංභීර්යේ ධෛර්යේණ හිමවානිව ॥ 17 ॥
විෂ්ණුනා සදෘශෝ වීර්යේ සෝමවත්ප්රියදර්ශනඃ ।
කාලාග්නිසදෘශඃ ක්රෝධේ ක්ෂමයා පෘථිවීසමඃ ॥ 18 ॥
ධනදේන සමස්ත්යාගේ සත්යේ ධර්ම ඉවාපරඃ ।
තමේවං ගුණසංපන්නං රාමං සත්යපරාක්රමම් ॥ 19 ॥
ජ්යේෂ්ඨං ශ්රේෂ්ඨගුණෛර්යුක්තං ප්රියං දශරථඃ සුතම් ।
ප්රකෘතීනාං හිතෛර්යුක්තං ප්රකෘති ප්රිය කාම්යයා ॥ 20 ॥
යෞවරාජ්යේන සංයෝක්තුමෛච්ඡත්ප්රීත්යා මහීපතිඃ ।
තස්යාභිෂේකසංභාරාන් දෘෂ්ට්වා භාර්යාऽථ කෛකයී ॥ 21 ॥
පූර්වං දත්තවරා දේවී වරමේනමයාචත ।
විවාසනං ච රාමස්ය භරතස්යාභිෂේචනම් ॥ 22 ॥
ස සත්යවචනාද්රාජා ධර්මපාශේන සංයතඃ ।
විවාසයාමාස සුතං රාමං දශරථඃ ප්රියම් ॥ 23 ॥
ස ජගාම වනං වීරඃ ප්රතිජ්ඤාමනුපාලයන් ।
පිතුර්වචනනිර්දේශාත්කෛකේය්යාඃ ප්රියකාරණාත් ॥ 24 ॥
තං ව්රජංතං ප්රියෝ භ්රාතා ලක්ෂ්මණෝऽනුජගාම හ ।
ස්නේහාද්විනයසංපන්නඃ සුමිත්රානංදවර්ධනඃ ॥ 25 ॥
භ්රාතරං දයිතෝ භ්රාතුඃ සෞභ්රාත්රමනුදර්ශයන් ।
රාමස්ය දයිතා භාර්යා නිත්යං ප්රාණසමාහිතා ॥ 26 ॥
ජනකස්ය කුලේ ජාතා දේවමායේව නිර්මිතා ।
සර්වලක්ෂණසංපන්නා නාරීණාමුත්තමා වධූඃ ॥ 27 ॥
සීතාऽප්යනුගතා රාමං ශශිනං රෝහිණී යථා ।
පෞරෛරනුගතෝ දූරං පිත්රා දශරථේන ච ॥ 28 ॥
ශෘංගිබේරපුරේ සූතං ගංගාකූලේ ව්යසර්ජයත් ।
ගුහමාසාද්ය ධර්මාත්මා නිෂාදාධිපතිං ප්රියම් ॥ 29 ॥
ගුහේන සහිතෝ රාමඃ ලක්ෂ්මණේන ච සීතයා ।
තේ වනේන වනං ගත්වා නදීස්තීර්ත්වා බහූදකාඃ ॥ 30 ॥
චිත්රකූටමනුප්රාප්ය භරද්වාජස්ය ශාසනාත් ।
රම්යමාවසථං කෘත්වා රමමාණා වනේ ත්රයඃ ॥ 31 ॥
දේවගංධර්වසංකාශාස්තත්ර තේ න්යවසන්සුඛම් ।
චිත්රකූටං ගතේ රාමේ පුත්රශෝකාතුරස්තථා ॥ 32 ॥
රාජා දශරථඃ ස්වර්ගං ජගාම විලපන්සුතම් ।
මෘතේ තු තස්මින්භරතෝ වසිෂ්ඨප්රමුඛෛර්ද්විජෛඃ ॥ 33 ॥
නියුජ්යමානෝ රාජ්යාය නෛච්ඡද්රාජ්යං මහාබලඃ ।
ස ජගාම වනං වීරෝ රාමපාදප්රසාදකඃ ॥ 34 ॥
ගත්වා තු ස මහාත්මානං රාමං සත්යපරාක්රමම් ।
අයාචද්භ්රාතරං රාමං ආර්යභාවපුරස්කෘතඃ ॥ 35 ॥
ත්වමේව රාජා ධර්මජ්ඤ ඉති රාමං වචෝऽබ්රවීත් ।
රාමෝऽපි පරමෝදාරඃ සුමුඛස්සුමහායශාඃ ॥ 36 ॥
න චෛච්ඡත්පිතුරාදේශාද්රාජ්යං රාමෝ මහාබලඃ ।
පාදුකේ චාස්ය රාජ්යාය න්යාසං දත්ත්වා පුනඃ පුනඃ ॥ 37 ॥
නිවර්තයාමාස තතෝ භරතං භරතාග්රජඃ ।
ස කාමමනවාප්යෛව රාමපාදාවුපස්පෘශන් ॥ 38 ॥
නංදිග්රාමේऽකරෝද්රාජ්යං රාමාගමනකාංක්ෂයා ।
ගතේ තු භරතේ ශ්රීමාන් සත්යසංධෝ ජිතේංද්රියඃ ॥ 39 ॥
රාමස්තු පුනරාලක්ෂ්ය නාගරස්ය ජනස්ය ච ।
තත්රාගමනමේකාග්රෝ දංඩකාන්ප්රවිවේශ හ ॥ 40 ॥
ප්රවිශ්ය තු මහාරණ්යං රාමෝ රාජීවලෝචනඃ ।
විරාධං රාක්ෂසං හත්වා ශරභංගං දදර්ශ හ ॥ 41 ॥
සුතීක්ෂ්ණං චාප්යගස්ත්යං ච අගස්ත්යභ්රාතරං තථා ।
අගස්ත්යවචනාච්චෛව ජග්රාහෛංද්රං ශරාසනම් ॥ 42 ॥
ඛඩ්ගං ච පරමප්රීතස්තූණී චාක්ෂයසායකෞ ।
වසතස්තස්ය රාමස්ය වනේ වනචරෛඃ සහ ॥ 43 ॥
ඍෂයෝऽභ්යාගමන්සර්වේ වධායාසුරරක්ෂසාම් ।
ස තේෂාං ප්රතිශුශ්රාව රාක්ෂසානාං තථා වනේ ॥ 44 ॥
ප්රතිජ්ඤාතශ්ච රාමේණ වධඃ සංයති රක්ෂසාම් ।
ඍෂීණාමග්නිකල්පානාං දංඩකාරණ්යවාසිනාම් ॥ 45 ॥
තේන තත්රෛව වසතා ජනස්ථානනිවාසිනී ।
විරූපිතා ශූර්පණඛා රාක්ෂසී කාමරූපිණී ॥ 46 ॥
තතඃ ශූර්පණඛාවාක්යාදුද්යුක්තාන්සර්වරාක්ෂසාන් ।
ඛරං ත්රිශිරසං චෛව දූෂණං චෛව රාක්ෂසම් ॥ 47 ॥
නිජඝාන රණේ රාමස්තේෂාං චෛව පදානුගාන් ।
වනේ තස්මින්නිවසතා ජනස්ථානනිවාසිනාම් ॥ 48 ॥
රක්ෂසාං නිහතාන්යාසන්සහස්රාණි චතුර්දශ ।
තතෝ ජ්ඤාතිවධං ශ්රුත්වා රාවණඃ ක්රෝධමූර්ඡිතඃ ॥ 49 ॥
සහායං වරයාමාස මාරීචං නාම රාක්ෂසම් ।
වාර්යමාණඃ සුබහුශෝ මාරීචේන ස රාවණඃ ॥ 50 ॥
න විරෝධෝ බලවතා ක්ෂමෝ රාවණ තේන තේ ।
අනාදෘත්ය තු තද්වාක්යං රාවණඃ කාලචෝදිතඃ ॥ 51 ॥
ජගාම සහමාරීචඃ තස්යාශ්රමපදං තදා ।
තේන මායාවිනා දූරමපවාහ්ය නෘපාත්මජෞ ॥ 52 ॥
ජහාර භාර්යාං රාමස්ය ගෘධ්රං හත්වා ජටායුෂම් ।
ගෘධ්රං ච නිහතං දෘෂ්ට්වා හෘතාං ශ්රුත්වා ච මෛථිලීම් ॥ 53 ॥
රාඝවඃ ශෝකසංතප්තෝ විලලාපාකුලේංද්රියඃ ।
තතස්තේනෛව ශෝකේන ගෘධ්රං දග්ධ්වා ජටායුෂම් ॥ 54 ॥
මාර්ගමාණෝ වනේ සීතාං රාක්ෂසං සංදදර්ශ හ ।
කබංධං නාම රූපේණ විකෘතං ඝෝරදර්ශනම් ॥ 55 ॥
තං නිහත්ය මහාබාහුඃ දදාහ ස්වර්ගතශ්ච සඃ ।
ස චාස්ය කථයාමාස ශබරීං ධර්මචාරිණීම් ॥ 56 ॥
ශ්රමණීං ධර්මනිපුණාමභිගච්ඡේති රාඝවම් ।
සෝऽභ්යගච්ඡන්මහාතේජාඃ ශබරීං ශත්රුසූදනඃ ॥ 57 ॥
ශබර්යා පූජිතඃ සම්යග්රාමෝ දශරථාත්මජඃ ।
පංපාතීරේ හනුමතා සංගතෝ වානරේණ හ ॥ 58 ॥
හනුමද්වචනාච්චෛව සුග්රීවේණ සමාගතඃ ।
සුග්රීවාය ච තත්සර්වං ශංසද්රාමෝ මහාබලඃ ॥ 59 ॥
ආදිතස්තද්යථාවෘත්තං සීතයාශ්ච විශේෂතඃ ।
සුග්රීවශ්චාපි තත්සර්වං ශ්රුත්වා රාමස්ය වානරඃ ॥ 60 ॥
චකාර සඛ්යං රාමේණ ප්රීතශ්චෛවාග්නිසාක්ෂිකම් ।
තතෝ වානරරාජේන වෛරානුකථනං ප්රති ॥ 61 ॥
රාමායාවේදිතං සර්වං ප්රණයාද්දුඃඛිතේන ච ।
ප්රතිජ්ඤාතං ච රාමේණ තදා වාලිවධං ප්රති ॥ 62 ॥
වාලිනශ්ච බලං තත්ර කථයාමාස වානරඃ ।
සුග්රීවඃ ශංකිතශ්චාසීන්නිත්යං වීර්යේණ රාඝවේ ॥ 63 ॥
රාඝවඃ ප්රත්යයාර්ථං තු දුංදුභේඃ කායමුත්තමම් ।
දර්ශයාමාස සුග්රීවෝ මහාපර්වත සන්නිභම් ॥ 64 ॥
උත්ස්මයිත්වා මහාබාහුඃ ප්රේක්ෂ්ය චාස්ථි මහාබලඃ ।
පාදාංගුෂ්ඨේන චික්ෂේප සංපූර්ණං දශයෝජනම් ॥ 65 ॥
බිභේද ච පුනඃ සාලාන්සප්තෛකේන මහේෂුණා ।
ගිරිං රසාතලං චෛව ජනයන් ප්රත්යයං තදා ॥ 66 ॥
තතඃ ප්රීතමනාස්තේන විශ්වස්තඃ ස මහාකපිඃ ।
කිෂ්කිංධාං රාමසහිතෝ ජගාම ච ගුහාං තදා ॥ 67 ॥
තතෝऽගර්ජද්ධරිවරඃ සුග්රීවෝ හේමපිංගළඃ ।
තේන නාදේන මහතා නිර්ජගාම හරීශ්වරඃ ॥ 68 ॥
අනුමාන්ය තදා තාරාං සුග්රීවේණ සමාගතඃ ।
නිජඝාන ච තත්රෛනං ශරේණෛකේන රාඝවඃ ॥ 69 ॥
තතඃ සුග්රීවවචනාද්ධත්වා වාලිනමාහවේ ।
සුග්රීවමේව තද්රාජ්යේ රාඝවඃ ප්රත්යපාදයත් ॥ 70 ॥
ස ච සර්වාන්සමානීය වානරාන්වානරර්ෂභඃ ।
දිශඃ ප්රස්ථාපයාමාස දිදෘක්ෂුර්ජනකාත්මජාම් ॥ 71 ॥
තතෝ ගෘධ්රස්ය වචනාත්සංපාතේර්හනුමාන්බලී ।
ශතයෝජනවිස්තීර්ණං පුප්ලුවේ ලවණාර්ණවම් ॥ 72 ॥
තත්ර ලංකාං සමාසාද්ය පුරීං රාවණපාලිතාම් ।
දදර්ශ සීතාං ධ්යායංතීං අශෝකවනිකාං ගතාම් ॥ 73 ॥
නිවේදයිත්වාऽභිජ්ඤානං ප්රවෘත්තිං ච නිවේද්ය ච ।
සමාශ්වාස්ය ච වෛදේහීං මර්දයාමාස තෝරණම් ॥ 74 ॥
පංච සේනාග්රගාන්හත්වා සප්ත මංත්රිසුතානපි ।
ශූරමක්ෂං ච නිෂ්පිෂ්ය ග්රහණං සමුපාගමත් ॥ 75 ॥
අස්ත්රේණෝන්මුක්තමාත්මානං ජ්ඤාත්වා පෛතාමහාද්වරාත් ।
මර්ෂයන්රාක්ෂසාන්වීරෝ යංත්රිණස්තාන්යදෘච්ඡයා ॥ 76 ॥
තතෝ දග්ධ්වා පුරීං ලංකාං ඍතේ සීතාං ච මෛථිලීම් ।
රාමාය ප්රියමාඛ්යාතුං පුනරායාන්මහාකපිඃ ॥ 77 ॥
සෝऽභිගම්ය මහාත්මානං කෘත්වා රාමං ප්රදක්ෂිණම් ।
න්යවේදයදමේයාත්මා දෘෂ්ටා සීතේති තත්ත්වතඃ ॥ 78 ॥
තතඃ සුග්රීවසහිතෝ ගත්වා තීරං මහෝදධේඃ ।
සමුද්රං ක්ෂෝභයාමාස ශරෛරාදිත්යසන්නිභෛඃ ॥ 79 ॥
දර්ශයාමාස චාත්මානං සමුද්රඃ සරිතාං පතිඃ ।
සමුද්රවචනාච්චෛව නලං සේතුමකාරයත් ॥ 80 ॥
තේන ගත්වා පුරීං ලංකාං හත්වා රාවණමාහවේ ।
රාමඃ සීතාමනුප්රාප්ය පරාං ව්රීඩාමුපාගමත් ॥ 81 ॥
තාමුවාච තතෝ රාමඃ පරුෂං ජනසංසදි ।
අමෘෂ්යමාණා සා සීතා විවේශ ජ්වලනං සතී ॥ 82 ॥
තතෝऽග්නිවචනාත්සීතාං ජ්ඤාත්වා විගතකල්මෂාම් ।
බභෞ රාමඃ සංප්රහෘෂ්ටඃ පූජිතඃ සර්වදෛවතෛඃ ॥ 83 ॥
කර්මණා තේන මහතා ත්රෛලෝක්යං සචරාචරම් ।
සදේවර්ෂිගණං තුෂ්ටං රාඝවස්ය මහාත්මනඃ ॥ 84 ॥
අභිෂිච්ය ච ලංකායාං රාක්ෂසේංද්රං විභීෂණම් ।
කෘතකෘත්යස්තදා රාමෝ විජ්වරඃ ප්රමුමෝද හ ॥ 85 ॥
දේවතාභ්යෝ වරං ප්රාප්ය සමුත්ථාප්ය ච වානරාන් ।
අයෝධ්යාං ප්රස්ථිතෝ රාමඃ පුෂ්පකේණ සුහෘද්වෘතඃ ॥ 86 ॥
භරද්වාජාශ්රමං ගත්වා රාමඃ සත්යපරාක්රමඃ ।
භරතස්යාංතිකං රාමෝ හනූමංතං ව්යසර්ජයත් ॥ 87 ॥
පුනරාඛ්යායිකාං ජල්පන්සුග්රීවසහිතශ්ච සඃ ।
පුෂ්පකං තත්සමාරුහ්ය නංදිග්රාමං යයෞ තදා ॥ 88 ॥
නංදිග්රාමේ ජටාං හිත්වා භ්රාතෘභිඃ සහිතෝऽනඝඃ ।
රාමඃ සීතාමනුප්රාප්ය රාජ්යං පුනරවාප්තවාන් ॥ 89 ॥
ප්රහෘෂ්ටමුදිතෝ ලෝකස්තුෂ්ටඃ පුෂ්ටඃ සුධාර්මිකඃ ।
නිරාමයෝ හ්යරෝගශ්ච දුර්භික්ෂ භයවර්ජිතඃ ॥ 90 ॥
න පුත්රමරණං කිංචිද්ද්රක්ෂ්යංති පුරුෂාඃ ක්වචිත් ।
නාර්යශ්චාවිධවා නිත්යං භවිෂ්යංති පතිව්රතාඃ ॥ 91 ॥
න චාග්නිජං භයං කිංචින්නාප්සු මජ්ජංති ජංතවඃ ।
න වාතජං භයං කිංචින්නාපි ජ්වරකෘතං තථා ॥ 92 ॥
න චාපි ක්ෂුද්භයං තත්ර න තස්කරභයං තථා ।
නගරාණි ච රාෂ්ට්රාණි ධනධාන්යයුතානි ච ॥ 93 ॥
නිත්යං ප්රමුදිතාඃ සර්වේ යථා කෘතයුගේ තථා ।
අශ්වමේධශතෛරිෂ්ට්වා තථා බහුසුවර්ණකෛඃ ॥ 94 ॥
ගවාං කෝට්යයුතං දත්වා බ්රහ්මලෝකං ප්රයාස්යති ।
අසංඛ්යේයං ධනං දත්වා බ්රාහ්මණේභ්යෝ මහායශාඃ ॥ 95 ॥
රාජවංශාන් ශතගුණාන් ස්ථාපයිෂ්යති රාඝවඃ ।
චාතුර්වර්ණ්යං ච ලෝකේऽස්මින් ස්වේ ස්වේ ධර්මේ නියෝක්ෂ්යති ॥ 96 ॥
දශවර්ෂසහස්රාණි දශවර්ෂශතානි ච ।
රාමෝ රාජ්යමුපාසිත්වා බ්රහ්මලෝකං ගමිෂ්යති ॥ 97 ॥
ඉදං පවිත්රං පාපඝ්නං පුණ්යං වේදෛශ්ච සම්මිතම් ।
යඃ පඨේද්රාමචරිතං සර්වපාපෛඃ ප්රමුච්යතේ ॥ 98 ॥
ඒතදාඛ්යානමායුෂ්යං පඨන්රාමායණං නරඃ ।
සපුත්රපෞත්රඃ සගණඃ ප්රේත්ය ස්වර්ගේ මහීයතේ ॥ 99 ॥
පඨන් ද්විජෝ වාගෘෂභත්වමීයාත්
ස්යාත් ක්ෂත්රියෝ භූමිපතිත්වමීයාත් ।
වණිග්ජනඃ පණ්යඵලත්වමීයාත්
ජනශ්ච ශූද්රෝऽපි මහත්ත්වමීයාත් ॥ 100 ॥
ඉත්යාර්ෂේ ශ්රීමද්රාමායණේ වාල්මීකීයේ ආදිකාව්යේ බාලකාංඩේ නාරදවාක්යං නාම ප්රථමඃ සර්ගඃ ॥