ଅଥ ନଵମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।
ବ୍ରାହ୍ମଣଃ ଉଵାଚ ।
ପରିଗ୍ରହଃ ହି ଦୁଃଖାୟ ୟତ୍ ୟତ୍ ପ୍ରିୟତମଂ ନୃଣାମ୍ ।
ଅନଂତଂ ସୁଖଂ ଆପ୍ନୋତି ତତ୍ ଵିଦ୍ଵାନ୍ ୟଃ ତୁ ଅକିଂଚନଃ ॥ 1॥
ସାମିଷଂ କୁରରଂ ଜଘ୍ନୁଃ ବଲିନଃ ୟେ ନିରାମିଷାଃ ।
ତତ୍ ଆମିଷଂ ପରିତ୍ୟଜ୍ୟ ସଃ ସୁଖଂ ସମଵିଂଦତ ॥ 2॥
ନ ମେ ମାନାଵମାନୌ ସ୍ତଃ ନ ଚିଂତା ଗେହପୁତ୍ରିଣାମ୍ ।
ଆତ୍ମକ୍ରୀଡଃ ଆତ୍ମରତିଃ ଵିଚରାମି ଇହ ବାଲଵତ୍ ॥ 3॥
ଦ୍ଵୌ ଏଵ ଚିଂତୟା ମୁକ୍ତୌ ପରମ ଆନଂଦଃ ଆପ୍ଲୁତୌ ।
ୟଃ ଵିମୁଗ୍ଧଃ ଜଡଃ ବାଲଃ ୟଃ ଗୁଣେଭ୍ୟଃ ପରଂ ଗତଃ ॥ 4॥
କ୍ଵଚିତ୍ କୁମାରୀ ତୁ ଆତ୍ମାନଂ ଵୃଣାନାନ୍ ଗୃହଂ ଆଗତାନ୍ ।
ସ୍ଵୟଂ ତାନ୍ ଅର୍ହୟାମାସ କ୍ଵାପି ୟାତେଷୁ ବଂଧୁଷୁ ॥ 5॥
ତେଷଂ ଅଭ୍ୟଵହାରାର୍ଥଂ ଶାଲୀନ୍ ରହସି ପାର୍ଥିଵ ।
ଅଵଘ୍ନଂତ୍ୟାଃ ପ୍ରକୋଷ୍ଠସ୍ଥାଃ ଚକ୍ରୁଃ ଶଂଖାଃ ସ୍ଵନଂ ମହତ୍ ॥
6॥
ସା ତତ୍ ଜୁଗୁପ୍ସିତଂ ମତ୍ଵା ମହତୀ ଵ୍ରୀଡିତା ତତଃ ।
ବଭଂଜ ଏକୈକଶଃ ଶଂଖାନ୍ ଦ୍ଵୌ ଦ୍ଵୌ ପାଣ୍ୟୋଃ ଅଶେଷୟତ୍ ॥
7॥
ଉଭୟୋଃ ଅପି ଅଭୂତ୍ ଘୋଷଃ ହି ଅଵଘ୍ନଂତ୍ୟାଃ ସ୍ମ ଶଂଖୟୋଃ ।
ତତ୍ର ଅପି ଏକଂ ନିରଭିଦତ୍ ଏକସ୍ମାନ୍ ନ ଅଭଵତ୍ ଧ୍ଵନିଃ ॥ 8॥
ଅନ୍ଵଶିକ୍ଷଂ ଇମଂ ତସ୍ୟାଃ ଉପଦେଶଂ ଅରିଂଦମ ।
ଲୋକାନ୍ ଅନୁଚରନ୍ ଏତାନ୍ ଲୋକତତ୍ତ୍ଵଵିଵିତ୍ସୟା ॥ 9॥
ଵାସେ ବହୂନାଂ କଲହଃ ଭଵେତ୍ ଵାର୍ତା ଦ୍ଵୟୋଃ ଅପି ।
ଏକଃ ଏଵ ଚରେତ୍ ତସ୍ମାତ୍ କୁମାର୍ୟାଃ ଇଵ କଂକଣଃ ॥ 10॥
ମନଃ ଏକତ୍ର ସଂୟୁଜ୍ୟାତ୍ ଜିତଶ୍ଵାସଃ ଜିତ ଆସନଃ ।
ଵୈରାଗ୍ୟାଭ୍ୟାସୟୋଗେନ ଧ୍ରିୟମାଣଂ ଅତଂଦ୍ରିତଃ ॥ 11॥
ୟସ୍ମିନ୍ ମନଃ ଲବ୍ଧପଦଂ ୟତ୍ ଏତତ୍
ଶନୈଃ ଶନୈଃ ମୁଂଚତି କର୍ମରେଣୂନ୍ ।
ସତ୍ତ୍ଵେନ ଵୃଦ୍ଧେନ ରଜଃ ତମଃ ଚ
ଵିଧୂୟ ନିର୍ଵାଣଂ ଉପୈତି ଅନିଂଧନମ୍ ॥ 12॥
ତତ୍ ଏଵଂ ଆତ୍ମନି ଅଵରୁଦ୍ଧଚିତ୍ତଃ
ନ ଵେଦ କିଂଚିତ୍ ବହିଃ ଅଂତରଂ ଵା ।
ୟଥା ଇଷୁକାରଃ ନୃପତିଂ ଵ୍ରଜଂତମ୍
ଇଷୌ ଗତାତ୍ମା ନ ଦଦର୍ଶ ପାର୍ଶ୍ଵେ ॥ 13॥
ଏକଚାର୍ୟନିକେତଃ ସ୍ୟାତ୍ ଅପ୍ରମତ୍ତଃ ଗୁହାଶୟଃ ।
ଅଲକ୍ଷ୍ୟମାଣଃ ଆଚାରୈଃ ମୁନିଃ ଏକଃ ଅଲ୍ପଭାଷଣଃ ॥ 14॥
ଗୃହାରଂଭଃ ଅତିଦୁଃଖାୟ ଵିଫଲଃ ଚ ଅଧ୍ରୁଵାତ୍ମନଃ ।
ସର୍ପଃ ପରକୃତଂ ଵେଶ୍ମ ପ୍ରଵିଶ୍ୟ ସୁଖଂ ଏଧତେ ॥ 15॥
ଏକୋ ନାରାୟଣୋ ଦେଵଃ ପୂର୍ଵସୃଷ୍ଟଂ ସ୍ଵମାୟୟା ।
ସଂହୃତ୍ୟ କାଲକଲୟା କଲ୍ପାଂତ ଇଦମୀଶ୍ଵରଃ ॥ 16॥
ଏକ ଏଵାଦ୍ଵିତୀୟୋଽଭୂଦାତ୍ମାଧାରୋଽଖିଲାଶ୍ରୟଃ ।
କାଲେନାତ୍ମାନୁଭାଵେନ ସାମ୍ୟଂ ନୀତାସୁ ଶକ୍ତିଷୁ ।
ସତ୍ତ୍ଵାଦିଷ୍ଵାଦିପୁଏରୁଷଃ ପ୍ରଧାନପୁରୁଷେଶ୍ଵରଃ ॥ 17॥
ପରାଵରାଣାଂ ପରମ ଆସ୍ତେ କୈଵଲ୍ୟସଂଜ୍ଞିତଃ ।
କେଵଲାନୁଭଵାନଂଦସଂଦୋହୋ ନିରୁପାଧିକଃ ॥ 18॥
କେଵଲାତ୍ମାନୁଭାଵେନ ସ୍ଵମାୟାଂ ତ୍ରିଗୁଣାତ୍ମିକାମ୍ ।
ସଂକ୍ଷୋଭୟନ୍ସୃଜତ୍ୟାଦୌ ତୟା ସୂତ୍ରମରିଂଦମ ॥ 19॥
ତାମାହୁସ୍ତ୍ରିଗୁଣଵ୍ୟକ୍ତିଂ ସୃଜଂତୀଂ ଵିଶ୍ଵତୋମୁଖମ୍ ।
ୟସ୍ମିନ୍ପ୍ରୋତମିଦଂ ଵିଶ୍ଵଂ ୟେନ ସଂସରତେ ପୁମାନ୍ ॥ 20॥
ୟଥା ଊର୍ଣନାଭିଃ ହୃଦୟାତ୍ ଊର୍ଣାଂ ସଂତତ୍ୟ ଵକ୍ତ୍ରତଃ ।
ତୟା ଵିହୃତ୍ୟ ଭୂୟସ୍ତାଂ ଗ୍ରସତି ଏଵଂ ମହେଶ୍ଵରଃ ॥ 21॥
ୟତ୍ର ୟତ୍ର ମନଃ ଦେହୀ ଧାରୟେତ୍ ସକଲଂ ଧିୟା ।
ସ୍ନେହାତ୍ ଦ୍ଵେଷାତ୍ ଭୟାତ୍ ଵା ଅପି ୟାତି ତତ୍ ତତ୍ ସରୂପତାମ୍ ॥ 22॥
କୀଟଃ ପେଶସ୍କୃତଂ ଧ୍ୟାୟନ୍ କୁଡ୍ୟାଂ ତେନ ପ୍ରଵେଶିତଃ ।
ୟାତି ତତ୍ ସ୍ସତ୍ମତାଂ ରାଜନ୍ ପୂର୍ଵରୂପଂ ଅସଂତ୍ୟଜନ୍ ॥ 23॥
ଏଵଂ ଗୁରୁଭ୍ୟଃ ଏତେଭ୍ୟଃ ଏଷ ମେ ଶିକ୍ଷିତା ମତିଃ ।
ସ୍ଵାତ୍ମା ଉପଶିକ୍ଷିତାଂ ବୁଦ୍ଧିଂ ଶ୍ରୁଣୁ ମେ ଵଦତଃ ପ୍ରଭୋ ॥ 24॥
ଦେହଃ ଗୁରୁଃ ମମ ଵିରକ୍ତିଵିଵେକହେତୁଃ
ବିଭ୍ରତ୍ ସ୍ମ ସତ୍ତ୍ଵନିଧନଂ ସତତ ଅର୍ତ୍ୟୁତ୍ ଅର୍କମ୍ ।
ତତ୍ତ୍ଵାନି ଅନେନ ଵିମୃଶାମି ୟଥା ତଥା ଅପି
ପାରକ୍ୟଂ ଇତି ଅଵସିତଃ ଵିଚରାମି ଅସଂଗଃ ॥ 25॥
ଜାୟାତ୍ମଜାର୍ଥପଶୁଭୃତ୍ୟଗୃହାପ୍ତଵର୍ଗାନ୍
ପୁଷ୍ଣାତି ୟତ୍ ପ୍ରିୟଚିକୀର୍ଷୟା ଵିତନ୍ଵନ୍ ॥
ସ୍ଵାଂତେ ସକୃଚ୍ଛ୍ରଂ ଅଵରୁଦ୍ଧଧନଃ ସଃ ଦେହଃ
ସୃଷ୍ଟ୍ଵା ଅସ୍ୟ ବୀଜଂ ଅଵସୀଦତି ଵୃକ୍ଷଧର୍ମା ॥ 26॥
ଜିହ୍ଵା ଏକତଃ ଅମୁଂ ଅଵକର୍ଷତି କର୍ହି ତର୍ଷା
ଶିଶ୍ନଃ ଅନ୍ୟତଃ ତ୍ଵକ୍ ଉଦରଂ ଶ୍ରଵଣଂ କୁତଶ୍ଚିତ୍ ।
ଗ୍ରାଣଃ ଅନ୍ୟତଃ ଚପଲଦୃକ୍ କ୍ଵ ଚ କର୍ମଶକ୍ତିଃ
ବହ୍ଵ୍ୟଃ ସପତ୍ନ୍ୟଃ ଇଵ ଗେହପତିଂ ଲୁନଂତି ॥ 27॥
ସୃଷ୍ଟ୍ଵା ପୁରାଣି ଵିଵିଧାନି ଅଜୟା ଆତ୍ମଶକ୍ତ୍ୟା
ଵୃକ୍ଷାନ୍ ସରୀସୃପପଶୂନ୍ଖଗଦଂଶମତ୍ସ୍ୟାନ୍ ।
ତୈଃ ତୈଃ ଅତୁଷ୍ଟହୃଦୟଃ ପୁରୁଷଂ ଵିଧାୟ
ବ୍ରହ୍ମାଵଲୋକଧିଷଣଂ ମୁଦମାପ ଦେଵଃ ॥ 28॥
ଲବ୍ଧ୍ଵା ସୁଦୁର୍ଲଭଂ ଇଦଂ ବହୁସଂଭଵାଂତେ
ମାନୁଷ୍ୟମର୍ଥଦମନିତ୍ୟମପୀହ ଧୀରଃ ।
ତୂର୍ଣଂ ୟତେତ ନ ପତେତ୍ ଅନୁମୃତ୍ୟୁଃ ୟାଵତ୍
ନିଃଶ୍ରେୟସାୟ ଵିଷୟଃ ଖଲୁ ସର୍ଵତଃ ସ୍ୟାତ୍ ॥ 29॥
ଏଵଂ ସଂଜାତଵୈରାଗ୍ୟଃ ଵିଜ୍ଞାନଲୋକ ଆତ୍ମନି ।
ଵିଚରାମି ମହୀଂ ଏତାଂ ମୁକ୍ତସଂଗଃ ଅନହଂକୃତିଃ ॥ 30॥
ନ ହି ଏକସ୍ମାତ୍ ଗୁରୋଃ ଜ୍ଞାନଂ ସୁସ୍ଥିରଂ ସ୍ୟାତ୍ ସୁପୁଷ୍କଲମ୍ ।
ବ୍ରହ୍ମ ଏତତ୍ ଅଦ୍ଵିତୀୟଂ ଵୈ ଗୀୟତେ ବହୁଧା ଋଷିଭିଃ ॥ 31॥
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।
ଇତ୍ୟୁକ୍ତ୍ଵା ସ ୟଦୁଂ ଵିପ୍ରସ୍ତମାମଂତ୍ରୟ ଗଭୀରଧୀଃ ।
ଵଂଦିତୋ।ଆଭ୍ୟର୍ଥିତୋ ରାଜ୍ଞା ୟୟୌ ପ୍ରୀତୋ ୟଥାଗତମ୍ ॥ 32॥
ଅଵଧୂତଵଚଃ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ପୂର୍ଵେଷାଂ ନଃ ସ ପୂର୍ଵଜଃ ।
ସର୍ଵସଂଗଵିନିର୍ମୁକ୍ତଃ ସମଚିତ୍ତୋ ବଭୂଵ ହ ॥ 33॥
(ଇତି ଅଵଧୂତଗୀତମ୍ ।)
ଇତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭାଗଵତେ ମହାପୁରାଣେ ପାରମହଂସ୍ୟାଂ
ସଂହିତାୟାମେକାଦଶସ୍କଂଧେ ଭଗଵଦୁଦ୍ଧଵସଂଵାଦେ
ନଵମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥