ಅಥಾಸ್ಶ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ।

ಸುಖಂ ಐಂದ್ರಿಯಕಂ ರಾಜನ್ ಸ್ವರ್ಗೇ ನರಕಃ ಏವ ಚ ।
ದೇಹಿನಃ ಯತ್ ಯಥಾ ದುಃಖಂ ತಸ್ಮಾತ್ ನ ಇಚ್ಛೇತ ತತ್ ಬುಧಾಃ ॥ 1॥

ಗ್ರಾಸಂ ಸುಮೃಷ್ಟಂ ವಿರಸಂ ಮಹಾಂತಂ ಸ್ತೋಕಂ ಏವ ವಾ ।
ಯದೃಚ್ಛಯಾ ಏವ ಅಪತಿತಂ ಗ್ರಸೇತ್ ಆಜಗರಃ ಅಕ್ರಿಯಃ ॥ 2॥

ಶಯೀತ ಅಹಾನಿ ಭೂರೀಣಿ ನಿರಾಹಾರಃ ಅನುಪಕ್ರಮಃ ।
ಯದಿ ನ ಉಪನಮೇತ್ ಗ್ರಾಸಃ ಮಹಾಹಿಃ ಇವ ದಿಷ್ಟಭುಕ್ ॥ 3॥

ಓಜಃ ಸಹೋಬಲಯುತಂ ಬಿಭ್ರತ್ ದೇಹಂ ಅಕರ್ಮಕಮ್ ।
ಶಯಾನಃ ವೀತನಿದ್ರಃ ಚ ನೇಹೇತ ಇಂದ್ರಿಯವಾನ್ ಅಪಿ ॥ 4॥

ಮುನಿಃ ಪ್ರಸನ್ನಗಂಭೀರಃ ದುರ್ವಿಗಾಹ್ಯಃ ದುರತ್ಯಯಃ ।
ಅನಂತಪಾರಃ ಹಿ ಅಕ್ಷೋಭ್ಯಃ ಸ್ತಿಮಿತ ಉದಃ ಇವ ಅರ್ಣವಃ ॥ 5॥

ಸಮೃದ್ಧಕಾಮಃ ಹೀನಃ ವಾ ನಾರಾಯಣಪರಃ ಮುನಿಃ ।
ನ ಉತ್ಸರ್ಪೇತ ನ ಶುಷ್ಯೇತ ಸರಿದ್ಭಿಃ ಇವ ಸಾಗರಃ ॥ 6॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ದೇವಮಾಯಾಂ ತತ್ ಭಾವೈಃ ಅಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಪ್ರಲೋಭಿತಃ ಪತತಿ ಅಂಧೇ ತಮಸಿ ಅಗ್ನೌ ಪತಂಗವತ್ ॥ 7॥

ಯೋಷಿತ್ ಹಿರಣ್ಯ ಆಭರಣ ಅಂಬರಾದಿ
ದ್ರವ್ಯೇಷು ಮಾಯಾರಚಿತೇಷು ಮೂಢಃ ।
ಪ್ರಲೋಭಿತಾತ್ಮಾ ಹಿ ಉಪಭೋಗಬುದ್ಧ್ಯಾ
ಪತಂಗವತ್ ನಶ್ಯತಿ ನಷ್ಟದೃಷ್ಟಿಃ ॥ 8॥

ಸ್ತೋಕಂ ಸ್ತೋಕಂ ಗ್ರಸೇತ್ ಗ್ರಾಸಂ ದೇಹಃ ವರ್ತೇತ ಯಾವತಾ ।
ಗೃಹಾನ್ ಅಹಿಂಸತ್ ನ ಆತಿಷ್ಠೇತ್ ವೃತ್ತಿಂ ಮಾಧುಕರೀಂ ಮುನಿಃ ॥ 9॥

ಅಣುಭ್ಯಃ ಚ ಮಹದ್ಭ್ಯಃ ಚ ಶಾಸ್ತ್ರೇಭ್ಯಃ ಕುಶಲಃ ನರಃ ।
ಸರ್ವತಃ ಸಾರಂ ಆದದ್ಯಾತ್ ಪುಷ್ಪೇಭ್ಯಃ ಇವ ಷಟ್ಪದಃ ॥ 10॥

ಸಾಯಂತನಂ ಶ್ವಸ್ತನಂ ವಾ ನ ಸಂಗೃಹ್ಣೀತ ಭಿಕ್ಷಿತಮ್ ।
ಪಾಣಿಪಾತ್ರ ಉದರಾಮತ್ರಃ ಮಕ್ಷಿಕಾ ಇವ ನ ಸಂಗ್ರಹೀ ॥ 11॥

ಸಾಯಂತನಂ ಶ್ವಸ್ತನಂ ವಾ ನ ಸಂಗೃಹ್ಣೀತ ಭಿಕ್ಷುಕಃ ।
ಮಕ್ಷಿಕಾಃ ಇವ ಸಂಗೃಹ್ಣನ್ ಸಹ ತೇನ ವಿನಶ್ಯತಿ ॥ 12॥

ಪದ ಅಪಿ ಯುವತೀಂ ಭಿಕ್ಷುಃ ನ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ದಾರವೀಂ ಅಪಿ ।
ಸ್ಪೃಶನ್ ಕರೀವ ಬಧ್ಯೇತ ಕರಿಣ್ಯಾ ಅಂಗಸಂಗತಃ ॥ 13॥

ನ ಅಧಿಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ಮೃತ್ಯುಂ ಆತ್ಮನಃ ।
ಬಲ ಅಧಿಕೈಃ ಸ ಹನ್ಯೇತ ಗಜೈಃ ಅನ್ಯೈಃ ಗಜಃ ಯಥಾ ॥ 14॥

ನ ದೇಯಂ ನ ಉಪಭೋಗ್ಯಂ ಚ ಲುಬ್ಧೈಃ ಯತ್ ದುಃಖ ಸಂಚಿತಮ್ ।
ಭುಂಕ್ತೇ ತತ್ ಅಪಿ ತತ್ ಚ ಅನ್ಯಃ ಮಧುಹೇವ ಅರ್ಥವಿತ್ ಮಧು ॥ 15॥

ಸುಖ ದುಃಖ ಉಪಾರ್ಜಿತೈಃ ವಿತ್ತೈಃ ಆಶಾಸಾನಾಂ ಗೃಹ ಆಶಿಷಃ ।
ಮಧುಹೇವ ಅಗ್ರತಃ ಭುಂಕ್ತೇ ಯತಿಃ ವೈ ಗೃಹಮೇಧಿನಾಮ್ ॥ 16॥

ಗ್ರಾಮ್ಯಗೀತಂ ನ ಶ್ರುಣುಯಾತ್ ಯತಿಃ ವನಚರಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಶಿಖೇತ ಹರಿಣಾತ್ ವದ್ಧಾತ್ ಮೃಗಯೋಃ ಗೀತಮೋಹಿತಾತ್ ॥ 17॥

ನೃತ್ಯವಾದಿತ್ರಗೀತಾನಿ ಜುಷನ್ ಗ್ರಾಮ್ಯಾಣಿ ಯೋಷಿತಾಮ್ ।
ಆಸಾಂ ಕ್ರೀಡನಕಃ ವಶ್ಯಃ ಋಷ್ಯಶ‍ಋಂಗಃ ಮೃಗೀಸುತಃ ॥ 18॥

ಜಿಹ್ವಯಾ ಅತಿಪ್ರಮಾಥಿನ್ಯಾ ಜನಃ ರಸವಿಮೋಹಿತಃ ।
ಮೃತ್ಯುಂ ಋಚ್ಛತಿ ಅಸತ್ ಬುದ್ಧಿಃ ಮೀನಃ ತು ಬಡಿಶೈಃ ಯಥಾ ॥ 19॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಜಯಂತಿ ಆಶುಃ ನಿರಾಹಾರಾಃ ಮನೀಷಿಣಃ ।
ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ತು ರಸನಂ ತತ್ ನಿರನ್ನಸ್ಯ ವರ್ಧತೇ ॥ 20॥

ತಾವತ್ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ನ ಸ್ಯಾತ್ ವಿಜಿತಾನಿ ಇಂದ್ರಿಯಃ ಪುಮಾನ್ ।
ನ ಜಯೇತ್ ರಸನಂ ಯಾವತ್ ಜಿತಂ ಸರ್ವಂ ಜಿತೇ ರಸೇ ॥ 21॥

ಪಿಂಗಲಾ ನಾಮ ವೇಶ್ಯಾ ಆಸೀತ್ ವಿದೇಹನಗರೇ ಪುರಾ ।
ತಸ್ಯಾ ಮೇ ಶಿಕ್ಷಿತಂ ಕಿಂಚಿತ್ ನಿಬೋಧ ನೃಪನಂದನ ॥ 22॥

ಸಾ ಸ್ವೈರಿಣ್ಯೇಕದಾ ಕಾಂತಂ ಸಂಕೇತ ಉಪನೇಷ್ಯತೀ ।
ಅಭೂತ್ಕಾಲೇ ಬಹಿರ್ದ್ವಾರಿ ಬಿಭ್ರತೀ ರೂಪಮುತ್ತಮಮ್ ॥ 23॥

ಮಾರ್ಗ ಆಗಚ್ಛತೋ ವೀಕ್ಷ್ಯ ಪುರುಷಾನ್ಪುರುಷರ್ಷಭ ।
ತಾನ್ ಶುಲ್ಕದಾನ್ವಿತ್ತವತಃ ಕಾಂತಾನ್ಮೇನೇಽರ್ಥಕಾಮುಕಾ ॥ 24॥

ಆಗತೇಷ್ವಪಯಾತೇಷು ಸಾ ಸಂಕೇತೋಪಜೀವನೀ ।
ಅಪ್ಯನ್ಯೋ ವಿತ್ತವಾನ್ಕೋಽಪಿ ಮಾಮುಪೈಷ್ಯತಿ ಭೂರಿದಃ ॥ 25॥

ಏಅವಂ ದುರಾಶಯಾ ಧ್ವಸ್ತನಿದ್ರಾ ದ್ವಾರ್ಯವಲಂಬತೀ ।
ನಿರ್ಗಚ್ಛಂತೀ ಪ್ರವಿಶತೀ ನಿಶೀಥಂ ಸಮಪದ್ಯತ ॥ 26॥

ತಸ್ಯಾ ವಿತ್ತಾಶಯಾ ಶುಷ್ಯದ್ವಕ್ತ್ರಾಯಾ ದೀನಚೇತಸಃ ।
ನಿರ್ವೇದಃ ಪರಮೋ ಜಜ್ಞೇ ಚಿಂತಾಹೇತುಃ ಸುಖಾವಹಃ ॥ 27॥

ತಸ್ಯಾ ನಿರ್ವಿಣ್ಣಚಿತ್ತಾಯಾ ಗೀತಂ ಶ್ರುಣು ಯಥಾ ಮಮ ।
ನಿರ್ವೇದ ಆಶಾಪಾಶಾನಾಂ ಪುರುಷಸ್ಯ ಯಥಾ ಹ್ಯಸಿಃ ॥ 28॥

ನ ಹಿ ಅಂಗಾಜಾತನಿರ್ವೇದಃ ದೇಹಬಂಧಂ ಜಿಹಾಸತಿ ।
ಯಥಾ ವಿಜ್ಞಾನರಹಿತಃ ಮನುಜಃ ಮಮತಾಂ ನೃಪ ॥ 29॥

ಪಿಂಗಲಾ ಉವಾಚ ।
ಅಹೋ ಮೇ ಮೋಹವಿತತಿಂ ಪಶ್ಯತ ಅವಿಜಿತ ಆತ್ಮನಃ ।
ಯಾ ಕಾಂತಾತ್ ಅಸತಃ ಕಾಮಂ ಕಾಮಯೇ ಯೇನ ಬಾಲಿಶಾ ॥ 30॥

ಸಂತಂ ಸಮೀಪೇ ರಮಣಂ ರತಿಪ್ರದಂ
ವಿತ್ತಪ್ರದಂ ನಿತ್ಯಂ ಇಮಂ ವಿಹಾಯ ।
ಅಕಾಮದಂ ದುಃಖಭಯ ಆದಿ ಶೋಕ
ಮೋಹಪ್ರದಂ ತುಚ್ಛಂ ಅಹಂ ಭಜೇ ಅಜ್ಞಾ ॥ 31॥

ಅಹೋ ಮಯಾತ್ಮಾ ಪರಿತಾಪಿತೋ ವೃಥಾ
ಸಾಂಕೇತ್ಯವೃತ್ತ್ಯಾಽತಿವಿಗರ್ಹ್ಯವಾರ್ತಯಾ ।
ಸ್ತ್ರೈಣಾನ್ನರಾದ್ಯಾಽರ್ಥತೃಷೋಽನುಶೋಚ್ಯಾ
ತ್ಕ್ರೀತೇನ ವಿತ್ತಂ ರತಿಮಾತ್ಮನೇಚ್ಛತೀ ॥ 32॥

ಯದಸ್ಥಿಭಿರ್ನಿರ್ಮಿತವಂಶವಂಶ್ಯ
ಸ್ಥೂಣಂ ತ್ವಚಾ ರೋಮನಖೈಃ ಪಿನದ್ಧಮ್ ।
ಕ್ಷರನ್ನವದ್ವಾರಮಗಾರಮೇತದ್
ವಿಣ್ಮೂತ್ರಪೂರ್ಣಂ ಮದುಪೈತಿ ಕಾನ್ಯಾ ॥ 33॥

ವಿದೇಹಾನಾಂ ಪುರೇ ಹ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಹಮೇಕೈವ ಮೂಢಧೀಃ ।
ಯಾಽನ್ಯಸ್ಮಿಚ್ಛಂತ್ಯಸತ್ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮದಾತ್ಕಾಮಮಚ್ಯುತಾತ್ ॥ 34॥

ಸುಹೃತ್ಪ್ರೇಷ್ಠತಮೋ ನಾಥ ಆತ್ಮಾ ಚಾಯಂ ಶರೀರಿಣಾಮ್ ।
ತಂ ವಿಕ್ರೀಯಾತ್ಮನೈವಾಹಂ ರಮೇಽನೇನ ಯಥಾ ರಮಾ ॥ 35॥

ಕಿಯತ್ಪ್ರಿಯಂ ತೇ ವ್ಯಭಜನ್ಕಾಮಾ ಯೇ ಕಾಮದಾ ನರಾಃ ।
ಆದ್ಯಂತವಂತೋ ಭಾರ್ಯಾಯಾ ದೇವಾ ವಾ ಕಾಲವಿದ್ರುತಾಃ ॥ 36॥

ನೂನಂ ಮೇ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರೀತಃ ವಿಷ್ಣುಃ ಕೇನ ಅಪಿ ಕರ್ಮಣಾ ।
ನಿರ್ವೇದಃ ಅಯಂ ದುರಾಶಾಯಾ ಯತ್ ಮೇ ಜಾತಃ ಸುಖಾವಹಃ ॥ 37॥

ಮೈವಂ ಸ್ಯುರ್ಮಂದಭಗ್ಯಾಯಾಃ ಕ್ಲೇಶಾ ನಿರ್ವೇದಹೇತವಃ ।
ಯೇನಾನುಬಂಧಂ ನಿಹೃತ್ಯ ಪುರುಷಃ ಶಮಮೃಚ್ಛತಿ ॥ 38॥

ತೇನ ಉಪಕೃತಂ ಆದಾಯ ಶಿರಸಾ ಗ್ರಾಮ್ಯಸಂಗತಾಃ ।
ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ದುರಾಶಾಃ ಶರಣಂ ವ್ರಜಾಮಿ ತಂ ಅಧೀಶ್ವರಮ್ ॥ 39॥

ಸಂತುಷ್ಟಾ ಶ್ರದ್ದಧತ್ಯೇತದ್ಯಥಾಲಾಭೇನ ಜೀವತೀ ।
ವಿಹರಾಮ್ಯಮುನೈವಾಹಮಾತ್ಮನಾ ರಮಣೇನ ವೈ ॥ 40॥

ಸಂಸಾರಕೂಪೇ ಪತಿತಂ ವಿಷಯೈರ್ಮುಷಿತೇಕ್ಷಣಮ್ ।
ಗ್ರಸ್ತಂ ಕಾಲಾಹಿನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಕೋಽನ್ಯಸ್ತ್ರಾತುಮಧೀಶ್ವರಃ ॥ 41॥

ಆತ್ಮಾ ಏವ ಹಿ ಆತ್ಮನಃ ಗೋಪ್ತಾ ನಿರ್ವಿದ್ಯೇತ ಯದಾಖಿಲಾತ್ ।
ಅಪ್ರಮತ್ತಃ ಇದಂ ಪಶ್ಯತ್ ಗ್ರಸ್ತಂ ಕಾಲಾಹಿನಾ ಜಗತ್ ॥ 42॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಉವಾಚ ।
ಏಅವಂ ವ್ಯವಸಿತಮತಿರ್ದುರಾಶಾಂ ಕಾಂತತರ್ಷಜಾಮ್ ।
ಛಿತ್ವೋಪಶಮಮಾಸ್ಥಾಯ ಶಯ್ಯಾಮುಪವಿವೇಶ ಸಾ ॥ 43॥

ಆಶಾ ಹಿ ಪರಮಂ ದುಃಖಂ ನೈರಾಶ್ಯಂ ಪರಮಂ ಸುಖಮ್ ।
ಯಥಾ ಸಂಛಿದ್ಯ ಕಾಂತಾಶಾಂ ಸುಖಂ ಸುಷ್ವಾಪ ಪಿಂಗಲಾ ॥ 44॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಾಗವತೇ ಮಹಾಪುರಾಣೇ ಪಾರಮಹಂಸ್ಯಾಂ
ಸಂಹಿತಾಯಾಮೇಕಾದಶಸ್ಕಂಧೇ ಪಿಂಗಲೋಪಾಖ್ಯಾಽನೇಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥