அத² ஏகாத³ஶோத்⁴யாய: ।

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப³த்³த:⁴ முக்த: இதி வ்யாக்²யா கு³ணத: மே ந வஸ்துத: ।
கு³ணஸ்ய மாயாமூலத்வாத் ந மே மோக்ஷ: ந ப³ன்த⁴னம் ॥ 1॥

ஶோகமோஹௌ ஸுக²ம் து³:க²ம் தே³ஹாபத்தி: ச மாயயா ।
ஸ்வப்ன: யதா² ஆத்மன: க்²யாதி: ஸம்ஸ்ருதி: ந து வாஸ்தவீ ॥ 2॥

வித்³யா அவித்³யே மம தனூ வித்³தி⁴ உத்³த⁴வ ஶரீரிணாம் ।
மோக்ஷப³ன்த⁴கரீ ஆத்³யே மாயயா மே வினிர்மிதே ॥ 3॥

ஏகஸ்ய ஏவ மம அம்ஶஸ்ய ஜீவஸ்ய ஏவ மஹாமதே ।
ப³ன்த:⁴ அஸ்ய அவித்³யயா அனாதி³: வித்³யயா ச ததா² இதர: ॥ 4॥

அத² ப³த்³த⁴ஸ்ய முக்தஸ்ய வைலக்ஷண்யம் வதா³மி தே ।
விருத்³த⁴த⁴ர்மிணோ: தாத ஸ்தி²தயோ: ஏகத⁴ர்மிணி ॥ 5॥

ஸுபர்ணௌ ஏதௌ ஸத்³ருஶௌ ஸகா²யௌ
யத்³ருச்ச²யா ஏதௌ க்ருதனீடௌ³ ச வ்ருக்ஷே ।
ஏக: தயோ: கா²த³தி பிப்பலான்னம்
அன்ய: நிரன்ன: அபி ப³லேன பூ⁴யான் ॥ 6॥

ஆத்மானம் அன்யம் ச ஸ: வேத³ வித்³வான்
அபிப்பலாத:³ ந து பிப்பலாத:³ ।
ய: அவித்³யயா யுக் ஸ து நித்யப³த்³த:⁴
வித்³யாமய: ய: ஸ து நித்யமுக்த: ॥ 7॥

தே³ஹஸ்த:² அபி ந தே³ஹஸ்த:² வித்³வான் ஸ்வப்னாத் யதா² உத்தி²த: ।
அதே³ஹஸ்த:² அபி தே³ஹஸ்த:² குமதி: ஸ்வப்னத்³ருக் யதா² ॥ 8॥

இன்த்³ரியை: இன்த்³ரியார்தே²ஷு கு³ணை: அபி கு³ணேஷு ச ।
க்³ருஹ்யமாணேஷு அஹங்குர்யாத் ந வித்³வான் ய: து அவிக்ரிய: ॥ 9॥

தை³வாதீ⁴னே ஶரீரே அஸ்மின் கு³ணபா⁴வ்யேன கர்மணா ।
வர்தமான: அபு³த:⁴ தத்ர கர்தா அஸ்மி இதி நிப³த்⁴யதே ॥ 1௦॥

ஏவம் விரக்த: ஶயன: ஆஸனாடனமஜ்ஜனே ।
த³ர்ஶனஸ்பர்ஶனக்⁴ராணபோ⁴ஜனஶ்ரவணாதி³ஷு ॥ 11॥

ந ததா² ப³த்⁴யதே வித்³வான் தத்ர தத்ர ஆத³யன் கு³ணான் ।
ப்ரக்ருதிஸ்த:² அபி அஸம்ஸக்த: யதா² க²ம் ஸவிதா அனில: ॥ 12॥

வைஶாரத்³யேக்ஷயா அஸங்க³ஶிதயா சி²ன்னஸம்ஶய: ।
ப்ரதிபு³த்³த:⁴ இவ ஸ்வப்னாத் நானாத்வாத் வினிவர்ததே ॥ 13॥

யஸ்ய ஸ்யு: வீதஸங்கல்பா: ப்ராணேன்த்³ரியமனோதி⁴யாம் ।
வ்ருத்தய: ஸ: வினிர்முக்த: தே³ஹஸ்த:² அபி ஹி தத் கு³ணை: ॥ 14॥

யஸ்ய ஆத்மா ஹிம்ஸ்யதே ஹிம்ஸ்ர்யை: யேன கிஞ்சித் யத்³ருச்ச²யா ।
அர்ச்யதே வா க்வசித் தத்ர ந வ்யதிக்ரியதே பு³த:⁴ ॥ 15॥

ந ஸ்துவீத ந நின்தே³த குர்வத: ஸாது⁴ அஸாது⁴ வா ।
வத³த: கு³ணதோ³ஷாப்⁴யாம் வர்ஜித: ஸமத்³ருக் முனி: ॥ 16॥

ந குர்யாத் ந வதே³த் கிஞ்சித் ந த்⁴யாயேத் ஸாது⁴ அஸாது⁴ வா ।
ஆத்மாராம: அனயா வ்ருத்த்யா விசரேத் ஜட³வத் முனி: ॥ 17॥

ஶப்³த³ப்³ரஹ்மணி நிஷ்ணாத: ந நிஷ்ணாயாத் பரே யதி³ ।
ஶ்ரம: தஸ்ய ஶ்ரமப²ல: ஹி அதே⁴னும் இவ ரக்ஷத: ॥ 18॥

கா³ம் து³க்³த⁴தோ³ஹாம் அஸதீம் ச பா⁴ர்யாம்
தே³ஹம் பராதீ⁴னம் அஸத்ப்ரஜாம் ச ।
வித்தம் து அதீர்தீ²க்ருதம் அங்க³ வாசம்
ஹீனாம் மயா ரக்ஷதி து³:க²து³:கீ² ॥ 19॥

யஸ்யாம் ந மே பாவனம் அங்க³ கர்ம
ஸ்தி²திஉத்³ப⁴வப்ராண நிரோத⁴னம் அஸ்ய ।
லீலாவதாரீப்ஸிதஜன்ம வா ஸ்யாத்
ப³ன்த்⁴யாம் கி³ரம் தாம் பி³ப்⁴ருயாத் ந தீ⁴ர: ॥ 2௦॥

ஏவம் ஜிஜ்ஞாஸயா அபோஹ்ய நானாத்வப்⁴ரமம் ஆத்மனி ।
உபாரமேத விரஜம் மன: மயி அர்ப்ய ஸர்வகே³ ॥ 21॥

யதி³ அனீஶ: தா⁴ரயிதும் மன: ப்³ரஹ்மணி நிஶ்சலம் ।
மயி ஸர்வாணி கர்மாணி நிரபேக்ஷ: ஸமாசர ॥ 22॥

ஶ்ரத்³தா⁴லு: மே கதா²: ஶ‍ருண்வன் ஸுப⁴த்³ரா லோகபாவனீ: ।
கா³யன் அனுஸ்மரன் கர்ம ஜன்ம ச அபி⁴னயன் முஹு: ॥ 23॥

மத³ர்தே² த⁴ர்மகாமார்தா²ன் ஆசரன் மத³பாஶ்ரய: ।
லப⁴தே நிஶ்சலாம் ப⁴க்திம் மயி உத்³த⁴வ ஸனாதனே ॥ 24॥

ஸத்ஸங்க³லப்³த⁴யா ப⁴க்த்யா மயி மாம் ஸ: உபாஸிதா ।
ஸ: வை மே த³ர்ஶிதம் ஸத்³பி⁴: அஞ்ஜஸா வின்த³தே பத³ம் ॥ 25॥

உத்³த⁴வ உவாச ।
ஸாது⁴: தவ உத்தமஶ்லோக மத: கீத்³ருக்³வித:⁴ ப்ரபோ⁴ ।
ப⁴க்தி: த்வயி உபயுஜ்யேத கீத்³ருஶீ ஸத்³பி⁴: ஆத்³ருதா ॥ 26॥

ஏதத் மே புருஷாத்⁴யக்ஷ லோகாத்⁴யக்ஷ ஜக³த் ப்ரபோ⁴ ।
ப்ரணதாய அனுரக்தாய ப்ரபன்னாய ச கத்²யதாம் ॥ 27॥

த்வம் ப்³ரஹ்ம பரமம் வ்யோம புருஷ: ப்ரக்ருதே: பர: ।
அவதீர்ண: அஸி ப⁴க³வன் ஸ்வேச்சா²உபாத்தப்ருத²க் வபு: ॥ 28॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
க்ருபாலு: அக்ருதத்³ரோஹ: திதிக்ஷு: ஸர்வதே³ஹினாம் ।
ஸத்யஸார: அனவத்³யாத்மா ஸம: ஸர்வோபகாரக: ॥ 29॥

காமை: அஹததீ⁴: தா³ன்த: ம்ருது³: ஶுசி: அகிஞ்சன: ।
அனீஹ: மிதபு⁴க் ஶான்த: ஸ்தி²ர: மத் ஶரண: முனி: ॥ 3௦॥

அப்ரமத்த: க³பீ⁴ராத்மா த்⁴ருதிமாஞ்ஜிதஷட்³கு³ண: ।
அமானீ மானத:³ கல்ப: மைத்ர: காருணிக: கவி: ॥ 31॥

ஆஜ்ஞாய ஏவம் கு³ணான் தோ³ஷான்மயாதி³ஷ்டான் அபி ஸ்வகான் ।
த⁴ர்மான் ஸன்த்யஜ்ய ய: ஸர்வான் மாம் பஜ⁴ேத ஸ: ஸத்தம: ॥ 32॥

ஜ்ஞாத்வா அஜ்ஞாத்வா அத² யே வை மாம் யாவான் ய: ச அஸ்மி
யாத்³ருஶ: ।
பஜ⁴ன்தி அனந்யபா⁴வேன தே மே ப⁴க்ததமா: மதா: ॥ 33॥

மல்லிங்க³மத்³ப⁴க்தஜனத³ர்ஶனஸ்பர்ஶனார்சனம் ।
பரிசர்யா ஸ்துதி: ப்ரஹ்வகு³ணகர்ம அனுகீர்தனம் ॥ 34॥

மத்கதா²ஶ்ரவணே ஶ்ரத்³தா⁴ மத் அனுத்⁴யானம் உத்³த⁴வ ।
ஸர்வலாப⁴ உபஹரணம் தா³ஸ்யேன ஆத்மனிவேத³னம் ॥ 35॥

மஜ்ஜன்மகர்மகத²னம் மம பர்வானுமோத³னம் ।
கீ³ததாண்ட³வவாதி³த்ரகோ³ஷ்டீ²பி⁴: மத்³க்³ருஹ உத்ஸவ: ॥ 36॥

யாத்ரா ப³லிவிதா⁴னம் ச ஸர்வவார்ஷிகபர்வஸு ।
வைதி³கீ தான்த்ரிகீ தீ³க்ஷா மதீ³யவ்ரததா⁴ரணம் ॥ 37॥

மம அர்சாஸ்தா²பனே ஶ்ரத்³தா⁴ ஸ்வத: ஸம்ஹத்ய ச உத்³யம: ।
உத்³யான உபவனாக்ரீட³புரமன்தி³ரகர்மணி ॥ 38॥

ஸம்மார்ஜன உபலேபாப்⁴யாம் ஸேகமண்ட³லவர்தனை: ।
க்³ருஹஶுஶ்ரூஷணம் மஹ்யம் தா³ஸவத்³யத³மாயயா ॥ 39॥

அமானித்வம் அத³ம்பி⁴த்வம் க்ருதஸ்ய அபரிகீர்தனம் ।
அபி தீ³பாவலோகம் மே ந உபயுஞ்ஜ்யாத் நிவேதி³தம் ॥ 4௦॥

யத் யத் இஷ்டதமம் லோகே யத் ச அதிப்ரியம் ஆத்மன: ।
தத் தத் நிவேத³யேத் மஹ்யம் தத் ஆனந்த்யாய கல்பதே ॥ 41॥

ஸூர்ய: அக்³னி: ப்³ராஹ்மண: கா³வ: வைஷ்ணவ: க²ம் மருத் ஜலம் ।
பூ⁴: ஆத்மா ஸர்வபூ⁴தானி ப⁴த்³ர பூஜாபதா³னி மே ॥ 42॥

ஸூர்யே து வித்³யயா த்ரய்யா ஹவிஷாக்³னௌ யஜேத மாம் ।
ஆதித்²யேன து விப்ராக்³ர்ய: கோ³ஷ்வங்க³ யவஸாதி³னா ॥ 43॥

வைஷ்ணவே ப³ன்து⁴ஸத்க்ருத்யா ஹ்ருதி³ கே² த்⁴யானநிஷ்ட²யா ।
வாயௌ முக்²யதி⁴யா தோயே த்³ரவ்யை: தோயபுரஸ்க்ருதை: ॥ 44॥

ஸ்த²ண்டி³லே மன்த்ரஹ்ருத³யை: போ⁴கை³: ஆத்மானம் ஆத்மனி ।
க்ஷேத்ரஜ்ஞம் ஸர்வபூ⁴தேஷு ஸமத்வேன யஜேத மாம் ॥ 45॥

தி⁴ஷ்ண்யேஷு ஏஷு இதி மத்³ரூபம் ஶங்க²சக்ரக³தா³ம்பு³ஜை: ।
யுக்தம் சதுர்பு⁴ஜம் ஶான்தம் த்⁴யாயன் அர்சேத் ஸமாஹித: ॥ 46॥

இஷ்டாபூர்தேன மாம் ஏவம் ய: யஜேத ஸமாஹித: ।
லப⁴தே மயி ஸத்³ப⁴க்திம் மத்ஸ்ம்ருதி: ஸாது⁴ஸேவயா ॥ 47॥

ப்ராயேண ப⁴க்தியோகே³ன ஸத்ஸங்கே³ன வினா உத்³த⁴வ ।
ந உபாய: வித்³யதே ஸத்⁴ர்யங் ப்ராயணம் ஹி ஸதாம் அஹம் ॥ 48॥

அத² ஏதத் பரமம் கு³ஹ்யம் ஶ்ருண்வத: யது³னந்த³ன ।
ஸுகோ³ப்யம் அபி வக்ஷ்யாமி த்வம் மே ப்⁴ருத்ய: ஸுஹ்ருத் ஸகா² ॥ 49॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ஏகாத³ஶபூஜாவிதா⁴னயோகோ³ நாம ஏகாத³ஶோத்⁴யாய: ॥ 11॥

அத² த்³வாத³ஶோத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ந ரோத⁴யதி மாம் யோக:³ ந ஸ்ஸாங்க்²யம் த⁴ர்ம: ஏவ ச ।
ந ஸ்வாத்⁴யாய: தப: த்யாக:³ ந இஷ்டாபூர்தம் ந த³க்ஷிணா ॥ 1॥

வ்ரதானி யஜ்ஞ: ச²ன்தா³ம்ஸி தீர்தா²னி நியமா: யமா: ।
யதா² அவருன்தே⁴ ஸத்ஸங்க:³ ஸர்வஸங்க³ அபஹ: ஹி மாம் ॥ 2॥

ஸத்ஸங்கே³ன ஹி தை³தேயா யாதுதா⁴ன: ம்ருகா³: க²கா³: ।
க³ன்த⁴ர்வ அப்ஸரஸ: நாகா³: ஸித்³தா⁴: சாரணகு³ஹ்யகா: ॥ 3॥

வித்³யாத⁴ரா: மனுஷ்யேஷு வைஶ்யா: ஶூத்³ரா: ஸ்த்ரிய: அன்த்யஜா: ।
ரஜ: தம: ப்ரக்ருதய: தஸ்மின் தஸ்மின் யுகே³ அனக⁴ ॥ 4॥

ப³ஹவ: மத்பத³ம் ப்ராப்தா: த்வாஷ்ட்ரகாயாத⁴வாத³ய: ।
வ்ருஷபர்வா ப³லி: வாண: மய: ச அத² விபீ⁴ஷண: ॥ 5॥

ஸுக்³ரீவ: ஹனுமான் ருக்ஷ: கஜ³: க்³ருத்⁴ர: வணிக்பத:² ।
வ்யாத:⁴ குப்³ஜா வ்ரஜே கோ³ப்ய: யஜ்ஞபத்ன்ய: ததா² அபரே ॥ 6॥

தே ந அதி⁴தஶ்ருதிக³ணா: ந உபாஸிதமஹத்தமா: ।
அவ்ரதாதப்ததபஸ: மத்ஸங்கா³த் மாம் உபாக³தா: ॥ 7॥

கேவலேன ஹி பா⁴வேன கோ³ப்ய: கா³வ: நகா³: ம்ருகா³: ।
யே அன்யே மூட⁴தி⁴ய: நாகா³: ஸித்³தா⁴: மாம் ஈயு: அஞ்ஜஸா ॥ 8॥

யம் ந யோகே³ன ஸாங்க்²யேன தா³னவ்ரததப: அத்⁴வரை: ।
வ்யாக்²யா: ஸ்வாத்⁴யாயஸம்ன்யாஸை: ப்ராப்னுயாத் யத்னவான் அபி ॥ 9॥

ராமேண ஸார்த⁴ம் மது²ராம் ப்ரணீதே
ஶ்வாப²ல்கினா மயி அனுரக்தசித்தா: ।
விகா³ட⁴பா⁴வேன ந மே வியோக³
தீவ்ராத⁴ய: அன்யம் த³த்³ருஶு: ஸுகா²ய ॥ 1௦॥

தா: தா: க்ஷபா: ப்ரேஷ்ட²தமேன நீதா:
மயா ஏவ வ்ருன்தா³வனகோ³சரேண ।
க்ஷணார்த⁴வத் தா: புனரங்க³ தாஸாம்
ஹீனா மாயா கல்பஸமா ப³பூ⁴வு: ॥ 11॥

தா: ந அவித³ன் மயி அனுஷங்க³ப³த்³த⁴
தி⁴ய: ஸ்வமாத்மானம் அத:³ ததா² இத³ம் ।
யதா² ஸமாதௌ⁴ முனய: அப்³தி⁴தோயே
நத்³ய: ப்ரவிஷ்டா: இவ நாமரூபே ॥ 12॥

மத்காமா ரமணம் ஜாரம் அஸ்வரூபவித:³ அப³லா: ।
ப்³ரஹ்ம மாம் பரமம் ப்ராபு: ஸங்கா³த் ஶதஸஹஸ்ரஶ: ॥ 13॥

தஸ்மாத் த்வம் உத்³த⁴வ உத்ஸ்ருஜ்ய சோத³னாம் ப்ரதிசோத³னாம் ।
ப்ரவ்ருத்தம் ச நிவ்ருத்தம் ச ஶ்ரோதவ்யம் ஶ்ருதம் ஏவ ச ॥ 14॥

மாம் ஏகம் ஏவ ஶரணம் ஆத்மானம் ஸர்வதே³ஹினாம் ।
யாஹி ஸர்வாத்மபா⁴வேன மயா ஸ்யா: ஹி அகுதோப⁴ய: ॥ 15॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
ஸம்ஶய: ஶ்ருண்வத: வாசம் தவ யோகே³ஶ்வர ஈஶ்வர ।
ந நிவர்தத: ஆத்மஸ்த:² யேன ப்⁴ராம்யதி மே மன: ॥ 16॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸ: ஏஷ ஜீவ: விவரப்ரஸூதி:
ப்ராணேன கோ⁴ஷேண கு³ஹாம் ப்ரவிஷ்ட: ।
மனோமயம் ஸூக்ஷ்மம் உபேத்ய ரூபம்
மாத்ரா ஸ்வர: வர்ண: இதி ஸ்த²விஷ்ட:² ॥ 17॥

யதா² அனல: கே² அனிலப³ன்து⁴: ஊஷ்மா
ப³லேன தா³ருண்யதி⁴மத்²யமான: ।
அணு: ப்ரஜாத: ஹவிஷா ஸமித்⁴யதே
ததா² ஏவ மே வ்யக்தி: இயம் ஹி வாணீ ॥ 18॥

ஏவம் க³தி³: கர்மக³தி: விஸர்க:³
க்⁴ராண: ரஸ: த்³ருக் ஸ்பர்ஶ: ஶ்ருதி: ச ।
ஸங்கல்பவிஜ்ஞானம் அத² அபி⁴மான:
ஸூத்ரம் ரஜ: ஸத்த்வதமோவிகார: ॥ 19॥

அயம் ஹி ஜீவ: த்ரிவ்ருத் அப்³ஜயோனி:
அவ்யக்த: ஏக: வயஸா ஸ: ஆத்³ய: ।
விஶ்லிஷ்டஶக்தி: ப³ஹுதா⁴ ஏவ பா⁴தி
பீ³ஜானி யோனிம் ப்ரதிபத்³ய யத்³வத் ॥ 2௦॥

யஸ்மின் இத³ம் ப்ரோதம் அஶேஷம் ஓதம்
பட: யதா² தன்துவிதானஸம்ஸ்த:² ।
ய: ஏஷ ஸம்ஸாரதரு: புராண:
கர்மாத்மக: புஷ்பப²லே ப்ரஸூதே ॥ 21॥

த்³வே அஸ்ய பீ³ஜே ஶதமூல: த்ரினால:
பஞ்சஸ்கன்த:⁴ பஞ்சரஸப்ரஸூதி: ।
த³ஶ ஏகஶாக:² த்³விஸுபர்ணனீட:³
த்ரிவல்கல: த்³விப²ல: அர்கம் ப்ரவிஷ்ட: ॥ 22॥

அத³ன்தி ச ஏகம் ப²லம் அஸ்ய க்³ருத்⁴ரா
க்³ராமேசரா: ஏகம் அரண்யவாஸா: ।
ஹம்ஸா: ய: ஏகம் ப³ஹுரூபம் இஜ்யை:
மாயாமயம் வேத³ ஸ: வேத³ வேத³ம் ॥ 23॥

ஏவம் கு³ரு உபாஸனயா ஏகப⁴க்த்யா
வித்³யாகுடா²ரேண ஶிதேன தீ⁴ர: ।
விவ்ருஶ்ச்ய ஜீவாஶயம் அப்ரமத்த:
ஸம்பத்³ய ச ஆத்மானம் அத² த்யஜ அஸ்த்ரம் ॥ 24॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
த்³வாத³ஶோத்⁴யாய: ॥ 12॥

அத² த்ரயோத³ஶோத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸத்த்வம் ரஜ: தம: இதி கு³ணா: பு³த்³தே⁴: ந ச ஆத்மன: ।
ஸத்த்வேன அன்யதமௌ ஹன்யாத் ஸத்த்வம் ஸத்த்வேன ச ஏவ ஹி ॥ 1॥

ஸத்த்வாத் த⁴ர்ம: ப⁴வேத் வ்ருத்³தா⁴த் பும்ஸ: மத்³ப⁴க்திலக்ஷண: ।
ஸாத்விக உபாஸயா ஸத்த்வம் தத: த⁴ர்ம: ப்ரவர்ததே ॥ 2॥

த⁴ர்ம: ரஜ: தம: ஹன்யாத் ஸத்த்வவ்ருத்³தி⁴: அனுத்தம: ।
ஆஶு நஶ்யதி தத் மூல: ஹி அத⁴ர்ம: உப⁴யே ஹதே ॥ 3॥

ஆக³ம: அப: ப்ரஜா தே³ஶ: கால: கர்ம ச ஜன்ம ச ।
த்⁴யானம் மன்த்ர: அத² ஸம்ஸ்கார: த³ஶ ஏதே கு³ணஹேதவ: ॥ 4॥

தத் தத் ஸாத்விகம் ஏவ ஏஷாம் யத் யத் வ்ருத்³தா⁴: ப்ரசக்ஷதே ।
நின்த³ன்தி தாமஸம் தத் தத் ராஜஸம் தத் உபேக்ஷிதம் ॥ 5॥

ஸாத்த்விகானி ஏவ ஸேவேத புமான் ஸத்த்வவிவ்ருத்³த⁴யே ।
தத: த⁴ர்ம: தத: ஜ்ஞானம் யாவத் ஸ்ம்ருதி: அபோஹனம் ॥ 6॥

வேணுஸங்க⁴ர்ஷஜ: வஹ்னி: த³க்³த்⁴வா ஶாம்யதி தத் வனம் ।
ஏவம் கு³ணவ்யத்யயஜ: தே³ஹ: ஶாம்யதி தத் க்ரிய: ॥ 7॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
வித³ன்தி மர்த்யா: ப்ராயேண விஷயான் பத³ம் ஆபதா³ம் ।
ததா² அபி பு⁴ஞ்ஜதே க்ருஷ்ண தத் கத²ம் ஶ்வ க²ர அஜாவத் ॥ 8॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அஹம் இதி அன்யதா²பு³த்³தி⁴: ப்ரமத்தஸ்ய யதா² ஹ்ருதி³ ।
உத்ஸர்பதி ரஜ: கோ⁴ரம் தத: வைகாரிகம் மன: ॥ 9॥

ரஜோயுக்தஸ்ய மனஸ: ஸங்கல்ப: ஸவிகல்பக: ।
தத: காம: கு³ணத்⁴யானாத் து³:ஸஹ: ஸ்யாத் ஹி து³ர்மதே: ॥ 1௦॥

கரோதி காமவஶக:³ கர்மாணி அவிஜிதேன்த்³ரிய: ।
து³:கோ²த³ர்காணி ஸம்பஶ்யன் ரஜோவேக³விமோஹித: ॥ 11।
ரஜ: தமோப்⁴யாம் யத் அபி வித்³வான் விக்ஷிப்ததீ⁴: புன: ।
அதன்த்³ரித: மன: யுஞ்ஜன் தோ³ஷத்³ருஷ்டி: ந ஸஜ்ஜதே ॥ 12॥

அப்ரமத்த: அனுயுஞ்ஜீத: மன: மயி அர்பயன் ஶனை: ।
அனிர்விண்ண: யதா²காலம் ஜிதஶ்வாஸ: ஜிதாஸன: ॥ 13॥

ஏதாவான் யோக:³ ஆதி³ஷ்ட: மத் ஶிஷ்யை: ஸனக ஆதி³பி⁴: ।
ஸர்வத: மன: ஆக்ருஷ்ய மய்யத்³தா⁴ ஆவேஶ்யதே யதா² ॥ 14॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
யதா³ த்வம் ஸனக ஆதி³ப்⁴ய: யேன ரூபேண கேஶவ ।
யோக³ம் ஆதி³ஷ்டவான் ஏதத் ரூபம் இச்சா²மி வேதி³தும் ॥ 15॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
புத்ரா: ஹிரண்யக³ர்ப⁴ஸ்ய மானஸா: ஸனக ஆத³ய: ।
பப்ரச்சு²: பிதரம் ஸூக்ஷ்மாம் யோக³ஸ்ய ஐகான்திகீம் க³திம் ॥

16॥

ஸனக ஆத³ய: ஊசு: ।
கு³ணேஷு ஆவிஶதே சேத: கு³ணா: சேதஸி ச ப்ரபோ⁴ ।
கத²ம் அன்யோன்யஸன்த்யாக:³ முமுக்ஷோ: அதிதிதீர்ஷோ: ॥ 17॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏவம் ப்ருஷ்ட: மஹாதே³வ: ஸ்வயம்பூ⁴: பூ⁴தபா⁴வன: ।
த்⁴யாயமான: ப்ரஶ்னபீ³ஜம் ந அப்⁴யபத்³யத கர்மதீ⁴: ॥ 18॥

ஸ: மாம் அசின்தயத் தே³வ: ப்ரஶ்னபாரதிதீர்ஷயா ।
தஸ்ய அஹம் ஹம்ஸரூபேண ஸகாஶம் அக³மம் ததா³ ॥ 19॥

த்³ருஷ்ட்வா மாம் த உபவ்ரஜ்ய க்ருத்வா பாத³ அபி⁴வன்த³னம் ।
ப்³ரஹ்மாணம் அக்³ரத: க்ருத்வா பப்ரச்சு²: க: ப⁴வான் இதி ॥ 2௦॥

இதி அஹம் முனிபி⁴: ப்ருஷ்ட: தத்த்வஜிஜ்ஞாஸுபி⁴: ததா³ ।
யத் அவோசம் அஹம் தேப்⁴ய: தத் உத்³த⁴வ நிபோ³த⁴ மே ॥ 21॥

வஸ்துன: யதி³ அனானாத்வம் ஆத்மன: ப்ரஶ்ன: ஈத்³ருஶ: ।
கத²ம் க⁴டேத வ: விப்ரா: வக்து: வா மே க: ஆஶ்ரய: ॥ 22॥

பஞ்சாத்மகேஷு பூ⁴தேஷு ஸமானேஷு ச வஸ்துத: ।
க: ப⁴வான் இதி வ: ப்ரஶ்ன: வாசாரம்ப:⁴ ஹி அனர்த²க: ॥ 23॥

மனஸா வசஸா த்³ருஷ்ட்யா க்³ருஹ்யதே அன்யை: அபி இன்த்³ரியை: ।
அஹம் ஏவ ந மத்த: அன்யத் இதி பு³த்⁴யத்⁴வம் அஞ்ஜஸா ॥ 24॥

கு³ணேஷு ஆவிஶதே சேத: கு³ணா: சேதஸி ச ப்ரஜா: ।
ஜீவஸ்ய தே³ஹ: உப⁴யம் கு³ணா: சேத: மத் ஆத்மன: ॥ 25॥

கு³ணேஷு ச ஆவிஶத் சித்தம் அபீ⁴க்ஷ்ணம் கு³ணஸேவயா ।
கு³ணா: ச சித்தப்ரப⁴வா: மத் ரூப: உப⁴யம் த்யஜேத் ॥ 26॥

ஜாக்³ரத் ஸ்வப்ன: ஸுஷுப்தம் ச கு³ணத: பு³த்³தி⁴வ்ருத்தய: ।
தாஸாம் விலக்ஷண: ஜீவ: ஸாக்ஷித்வேன வினிஶ்சித: ॥ 27॥

ய: ஹி ஸம்ஸ்ருதிப³ன்த:⁴ அயம் ஆத்மன: கு³ணவ்ருத்தித:³ ।
மயி துர்யே ஸ்தி²த: ஜஹ்யாத் த்யாக:³ தத் கு³ணசேதஸாம் ॥ 28॥

அஹங்காரக்ருதம் ப³ன்த⁴ம் ஆத்மன: அர்த²விபர்யயம் ।
வித்³வான் நிர்வித்³ய ஸம்ஸாரசின்தாம் துர்யே ஸ்தி²த: த்யஜேத் ॥ 29॥

யாவத் நானார்த²தீ⁴: பும்ஸ: ந நிவர்தேத யுக்திபி⁴: ।
ஜாக³ர்தி அபி ஸ்வபன் அஜ்ஞ: ஸ்வப்னே ஜாக³ரணம் யதா² ॥ 3௦॥

அஸத்த்வாத் ஆத்மன: அன்யேஷாம் பா⁴வானாம் தத் க்ருதா பி⁴தா³ ।
க³தய: ஹேதவ: ச அஸ்ய ம்ருஷா ஸ்வப்னத்³ருஶ: யதா² ॥ 31॥

யோ ஜாக³ரே ப³ஹி: அனுக்ஷணத⁴ர்மிண: அர்தா²ன்
பு⁴ங்க்தே ஸமஸ்தகரணை: ஹ்ருதி³ தத் ஸத்³ருக்ஷான் ।
ஸ்வப்னே ஸுஷுப்த: உபஸம்ஹரதே ஸ: ஏக:
ஸ்ம்ருதி அன்வயாத் த்ரிகு³ணவ்ருத்தித்³ருக் இன்த்³ரிய ஈஶ: ॥ 32॥

ஏவம் விம்ருஶ்ய கு³ணத: மனஸ: த்ர்யவஸ்தா²
மத் மாயயா மயி க்ருதா இதி நிஶ்சிதார்தா²: ।
ஸஞ்சி²த்³ய ஹார்த³ம் அனுமானஸ்த் உக்திதீக்ஷ்ண
ஜ்ஞானாஸினா பஜ⁴த: மா அகி²லஸம்ஶயாதி⁴ம் ॥ 33॥

ஈக்ஷேத விப்⁴ரமம் இத³ம் மனஸ: விலாஸம்
த்³ருஷ்டம் வினஷ்டம் அதிலோலம் அலாதசக்ரம் ।
விஜ்ஞானம் ஏகம் உருதா⁴ இவ விபா⁴தி மாயா
ஸ்வப்ன: த்ரிதா⁴ கு³ணவிஸர்க³க்ருத: விகல்ப: ॥ 34॥

த்³ருஷ்டிம் தத: ப்ரதினிவர்த்ய நிவ்ருத்தத்ருஷ்ண:
தூஷ்ணீம் ப⁴வேத் நிஜஸுக² அனுப⁴வ: நிரீஹ: ।
ஸன்த்³ருஶ்யதே க்வ ச யதி³ இத³ம் அவஸ்துபு³த்³த்⁴யா
த்யக்தம் ப்⁴ரமாய ந ப⁴வேத் ஸ்ம்ருதி: ஆனிபாதாத் ॥ 35॥

தே³ஹம் ச நஶ்வரம் அவஸ்தி²தம் உத்தி²தம் வா
ஸித்³த:⁴ ந பஶ்யதி யத: அத்⁴யக³மத்ஸ்வரூபம் ।
தை³வாத் அபேதம் உத தை³வஶாத் உபேதம்
வாஸ: யதா² பரிக்ருதம் மதி³ராமதா³ன்த:⁴ ॥ 36॥

தே³ஹ: அபி தை³வவஶக:³ க²லு கர்ம யாவத்
ஸ்வாரம்ப⁴கம் ப்ரதிஸமீக்ஷத: ஏவ ஸாஸு: ।
தம் அப்ரபஞ்சம் அதி⁴ரூட⁴ஸமாதி⁴யோக:³
ஸ்வாப்னம் புன: ந பஜ⁴தே ப்ரதிபு³த்³த⁴வஸ்து: ॥ 37॥

மயா ஏதத் உக்தம் வ: விப்ரா: கு³ஹ்யம் யத் ஸாங்க்²யயோக³யோ: ।
ஜானீதம் ஆக³தம் யஜ்ஞம் யுஷ்மத் த⁴ர்மவிவக்ஷயா ॥ 38॥

அஹம் யோக³ஸ்ய ஸாங்க்²யஸ்ய ஸத்யஸ்யர்தஸ்ய தேஜஸ: ।
பராயணம் த்³விஜஶ்ரேஷ்டா²: ஶ்ரிய: கீர்தே: த³மஸ்ய ச ॥ 39॥

மாம் பஜ⁴ன்தி கு³ணா: ஸர்வே நிர்கு³ணம் நிரபேக்ஷகம் ।
ஸுஹ்ருத³ம் ப்ரியம் ஆத்மானம் ஸாம்ய அஸங்க³ ஆத³ய: கு³ணா: ॥ 4௦॥

இதி மே சி²ன்னஸன்தே³ஹா: முனய: ஸனக ஆத³ய: ।
ஸபா⁴ஜயித்வா பரயா ப⁴க்த்யா அக்³ருணத ஸம்ஸ்தவை: ॥ 41॥

தை: அஹம் பூஜித: ஸம்யக் ஸம்ஸ்துத: பரம ருஷிபி⁴: ।
ப்ரத்யேயாய ஸ்வகம் தா⁴ம பஶ்யத: பரமேஷ்டி²ன: ॥ 42॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ஹம்ஸகீ³தானிரூபணம் நாம த்ரயோத³ஶோத்⁴யாய: ॥ 13॥

அத² சதுர்த³ஶோத்⁴யாய: ।
உத்³த⁴வ: உவாச ।
வத³ன்தி க்ருஷ்ண ஶ்ரேயாம்ஸி ப³ஹூனி ப்³ரஹ்மவாதி³ன: ।
தேஷாம் விகல்பப்ராதா⁴ன்யம் உத அஹோ ஏகமுக்²யதா ॥ 1॥

ப⁴வத் உதா³ஹ்ருத: ஸ்வாமின் ப⁴க்தியோக:³ அனபேக்ஷித: ।
நிரஸ்ய ஸர்வத: ஸங்க³ம் யேன த்வயி ஆவிஶேத் மன: ॥ 2॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
காலேன நஷ்டா ப்ரலயே வாணீயம் வேத³ஸஞ்ஜ்ஞிதா ।
மயா ஆதௌ³ ப்³ரஹ்மணே ப்ரோக்தா த⁴ர்ம: யஸ்யாம் மதா³த்மக: ॥ 3॥

தேன ப்ரோக்தா ச புத்ராய மனவே பூர்வஜாய ஸா ।
தத: ப்⁴ருகு³ ஆத³ய: அக்³ருஹ்ணன் ஸப்தப்³ரஹ்மமஹர்ஷய: ॥ 4॥

தேப்⁴ய: பித்ருப்⁴ய: தத் புத்ரா: தே³வதா³னவகு³ஹ்யகா: ।
மனுஷ்யா: ஸித்³த⁴க³ன்த⁴ர்வா: ஸவித்³யாத⁴ரசாரணா: ॥ 5॥

கின்தே³வா: கின்னரா: நாகா³: ரக்ஷ: கிம்புருஷ ஆத³ய: ।
ப³ஹ்வ்ய: தேஷாம் ப்ரக்ருதய: ரஜ:ஸத்த்வதமோபு⁴வ: ॥ 6॥

யாபி⁴: பூ⁴தானி பி⁴த்³யன்தே பூ⁴தானாம் மதய: ததா² ।
யதா²ப்ரக்ருதி ஸர்வேஷாம் சித்ரா: வாச: ஸ்ரவன்தி ஹி ॥ 7॥

ஏவம் ப்ரக்ருதிவைசித்ர்யாத் பி⁴த்³யன்தே மதய: ந்ருணாம் ।
பாரம்பர்யேண கேஷாஞ்சித் பாக²ண்ட³மதய: அபரே ॥ 8॥

மன்மாயாமோஹிததி⁴ய: புருஷா: புருஷர்ஷப⁴ ।
ஶ்ரேய: வத³ன்தி அனேகான்தம் யதா²கர்ம யதா²ருசி ॥ 9॥

த⁴ர்மம் ஏகே யஶ: ச அன்யே காமம் ஸத்யம் த³மம் ஶமம் ।
அன்யே வத³ன்தி ஸ்வார்த²ம் வா ஐஶ்வர்யம் த்யாக³போ⁴ஜனம் ।
கேசித் யஜ்ஞதபோதா³னம் வ்ரதானி நியம அன்யமான் ॥ 1௦॥

ஆதி³ அன்தவன்த: ஏவ ஏஷாம் லோகா: கர்மவினிர்மிதா: ।
து³:க² உத³ர்கா: தமோனிஷ்டா²: க்ஷுத்³ர ஆனந்தா³: ஶுச அர்பிதா: ॥

11॥

மயி அர்பித மன: ஸப்⁴ய நிரபேக்ஷஸ்ய ஸர்வத: ।
மயா ஆத்மனா ஸுக²ம் யத் தத் குத: ஸ்யாத் விஷய ஆத்மனாம் ॥

12॥

அகிஞ்சனஸ்ய தா³ன்தஸ்ய ஶான்தஸ்ய ஸமசேதஸ: ।
மயா ஸன்துஷ்டமனஸ: ஸர்வா: ஸுக²மயா: தி³ஶ: ॥ 13॥

ந பாரமேஷ்ட்²யம் ந மஹேன்த்³ரதி⁴ஷ்ண்யம்
ந ஸார்வபௌ⁴மம் ந ரஸாதி⁴பத்யம் ।
ந யோக³ஸித்³தீ⁴: அபுனர்ப⁴வம் வா
மயி அர்பித ஆத்மா இச்ச²தி மத் வினா அன்யத் ॥ 14॥

ந ததா² மே ப்ரியதம: ஆத்மயோனி: ந ஶங்கர: ।
ந ச ஸங்கர்ஷண: ந ஶ்ரீ: ந ஏவ ஆத்மா ச யதா² ப⁴வான் ॥ 15॥

நிரபேக்ஷம் முனிம் ஶாதம் நிர்வைரம் ஸமத³ர்ஶனம் ।
அனுவ்ரஜாமி அஹம் நித்யம் பூயேயேதி அங்க்⁴ரிரேணுபி⁴: ॥ 16॥

நிஷ்கிஞ்சனா மயி அனுரக்தசேதஸ:
ஶான்தா: மஹான்த: அகி²லஜீவவத்ஸலா: ।
காமை: அனாலப்³த⁴தி⁴ய: ஜுஷன்தி யத்
தத் நைரபேக்ஷ்யம் ந விது³: ஸுக²ம் மம ॥ 17॥

பா³த்⁴யமான: அபி மத்³ப⁴க்த: விஷயை: அஜிதேன்த்³ரிய: ।
ப்ராய: ப்ரக³ல்ப⁴யா ப⁴க்த்யா விஷயை: ந அபி⁴பூ⁴யதே ॥ 18॥

யதா² அக்³னி: ஸுஸம்ருத்³த⁴ அர்சி: கரோதி ஏதா⁴ம்ஸி ப⁴ஸ்மஸாத் ।
ததா² மத்³விஷயா ப⁴க்தி: உத்³த⁴வ ஏனாம்ஸி க்ருத்ஸ்னஶ: ॥ 19॥

ந ஸாத⁴யதி மாம் யோக:³ ந ஸாங்க்²யம் த⁴ர்ம: உத்³த⁴வ ।
ந ஸ்வாத்⁴யாய: தப: த்யாக:³ யதா² ப⁴க்தி: மம ஊர்ஜிதா ॥ 2௦॥

ப⁴க்த்யா அஹம் ஏகயா க்³ராஹ்ய: ஶ்ரத்³த⁴யா ஆத்மா ப்ரிய: ஸதாம் ।
ப⁴க்தி: புனாதி மன்னிஷ்டா² ஶ்வபாகான் அபி ஸம்ப⁴வாத் ॥ 21॥

த⁴ர்ம: ஸத்யத³யா உபேத: வித்³யா வா தபஸான்விதா ।
மத்³ப்⁴க்த்யாபேதம் ஆத்மானம் ந ஸம்யக் ப்ரபுனாதி ஹி ॥ 22॥

கத²ம் வினா ரோமஹர்ஷம் த்³ரவதா சேதஸா வினா ।
வினானந்த³ அஶ்ருகலயா ஶுத்⁴யேத் ப⁴க்த்யா வினாஶய: ॥ 23॥

வாக் க³த்³க³தா³ த்³ரவதே யஸ்ய சித்தம்
ருத³தி அபீ⁴க்ஷ்ணம் ஹஸதி க்வசித் ச ।
விலஜ்ஜ: உத்³கா³யதி ந்ருத்யதே ச
மத்³ப⁴க்தியுக்த: பு⁴வனம் புனாதி ॥ 24॥

யதா² அக்³னினா ஹேம மலம் ஜஹாதி
த்⁴மாதம் புன: ஸ்வம் பஜ⁴தே ச ரூபம் ।
ஆத்மா ச கர்மானுஶயம் விதூ⁴ய
மத்³ப⁴க்தியோகே³ன பஜ⁴தி அத:² மாம் ॥ 25॥

யதா² யதா² ஆத்மா பரிம்ருஜ்யதே அஸௌ
மத்புண்யகா³தா²ஶ்ரவண அபி⁴தா⁴னை: ।
ததா² ததா² பஶ்யதி வஸ்து ஸூக்ஷ்மம்
சக்ஷு: யதா² ஏவ அஞ்ஜனஸம்ப்ரயுக்தம் ॥ 26॥

விஷயான் த்⁴யாயத: சித்தம் விஷயேஷு விஷஜ்ஜதே ।
மாம் அனுஸ்மரத: சித்தம் மயி ஏவ ப்ரவிலீயதே ॥ 27॥

தஸ்மாத் அஸத் அபி⁴த்⁴யானம் யதா² ஸ்வப்னமனோரத²ம் ।
ஹித்வா மயி ஸமாத⁴த்ஸ்வ மன: மத்³பா⁴வபா⁴விதம் ॥ 28॥

ஸ்த்ரீணாம் ஸ்த்ரீஸங்கி³னாம் ஸங்க³ம் த்யக்த்வா தூ³ரத: ஆத்மவான் ।
க்ஷேமே விவிக்த: ஆஸீன: சின்தயேத் மாம் அதன்த்³ரித: ॥ 29॥

ந ததா² அஸ்ய ப⁴வேத் க்லேஶ: ப³ன்த:⁴ ச அன்யப்ரஸங்க³த: ।
யோஷித் ஸங்கா³த் யதா² பும்ஸ: யதா² தத் ஸங்கி³ஸங்க³த: ॥ 3௦॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
யதா² த்வாம் அரவின்தா³க்ஷ யாத்³ருஶம் வா யதா³த்மகம் ।
த்⁴யாயேத் முமுக்ஷு: ஏதத் மே த்⁴யானம் மே வக்தும் அர்ஹஸி ॥ 31॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸம: ஆஸன: ஆஸீன: ஸமகாய: யதா²ஸுக²ம் ।
ஹஸ்தௌ உத்ஸங்க:³ ஆதா⁴ய ஸ்வனாஸாக்³ரக்ருத ஈக்ஷண: ॥ 32॥

ப்ராணஸ்ய ஶோத⁴யேத் மார்க³ம் பூரகும்ப⁴கரேசகை: ।
விபர்யயேண அபி ஶனை: அப்⁴யஸேத் நிர்ஜிதேன்த்³ரிய: ॥ 33॥

ஹ்ருதி³ அவிச்சி²ன்னம் ஓங்காரம் க⁴ண்டானாத³ம் பி³ஸோர்ணவத் ।
ப்ராணேன உதீ³ர்ய தத்ர அத² புன: ஸம்வேஶயேத் ஸ்வரம் ॥ 34॥

ஏவம் ப்ரணவஸம்யுக்தம் ப்ராணம் ஏவ ஸமப்⁴யஸேத் ।
த³ஶக்ருத்வ: த்ரிஷவணம் மாஸாத் அர்வாக் ஜித அனில: ॥35॥

ஹ்ருத்புண்ட³ரீகம் அன்தஸ்த²ம் ஊர்த்⁴வனாலம் அதோ⁴முக²ம் ।
த்⁴யாத்வா ஊர்த்⁴வமுக²ம் உன்னித்³ரம் அஷ்டபத்ரம் ஸகர்ணிகம் ॥ 36॥

கர்ணிகாயாம் ந்யஸேத் ஸூர்யஸோமாக்³னீன் உத்தரோத்தரம் ।
வஹ்னிமத்⁴யே ஸ்மரேத் ரூபம் மம ஏதத் த்⁴யானமங்க³லம் ॥ 37॥

ஸமம் ப்ரஶான்தம் ஸுமுக²ம் தீ³ர்க⁴சாருசதுர்பு⁴ஜம் ।
ஸுசாருஸுன்த³ரக்³ரீவம் ஸுகபோலம் ஶுசிஸ்மிதம் ॥ 38॥

ஸமான கர்ண வின்யஸ்த ஸ்பு²ரன் மகர குண்ட³லம் ।
ஹேம அம்ப³ரம் க⁴னஶ்யாமம் ஶ்ரீவத்ஸ ஶ்ரீனிகேதனம் ॥ 39॥

ஶங்க² சக்ர க³தா³ பத்³ம வனமாலா விபூ⁴ஷிதம் ।
நூபுரை: விலஸத் பாத³ம் கௌஸ்துப⁴ ப்ரப⁴யா யுதம் ॥ 4௦॥

த்³யுமத் கிரீட கடக கடிஸூத்ர அங்க³த³ அயுதம் ।
ஸர்வாங்க³ ஸுன்த³ரம் ஹ்ருத்³யம் ப்ரஸாத³ ஸுமுக² ஈக்ஷணம் ॥ 41॥

ஸுகுமாரம் அபி⁴த்⁴யாயேத் ஸர்வாங்கே³ஷு மன: த³த⁴த் ।
இன்த்³ரியாணி இன்த்³ரியேப்⁴ய: மனஸா ஆக்ருஷ்ய தத் மன: ।
பு³த்³த்⁴யா ஸாரதி²னா தீ⁴ர: ப்ரணயேத் மயி ஸர்வத: ॥ 42॥

தத் ஸர்வ வ்யாபகம் சித்தம் ஆக்ருஷ்ய ஏகத்ர தா⁴ரயேத் ।
ந அன்யானி சின்தயேத் பூ⁴ய: ஸுஸ்மிதம் பா⁴வயேத் முக²ம் ॥ 43॥

தத்ர லப்³த⁴பத³ம் சித்தம் ஆக்ருஷ்ய வ்யோம்னி தா⁴ரயேத் ।
தத் ச த்யக்த்வா மதா³ரோஹ: ந கிஞ்சித் அபி சின்தயேத் ॥ 44॥

ஏவம் ஸமாஹிதமதி: மாம் ஏவ ஆத்மானம் ஆத்மனி ।
விசஷ்டே மயி ஸர்வாத்மத் ஜ்யோதி: ஜ்யோதிஷி ஸம்யுதம் ॥ 45॥

த்⁴யானேன இத்த²ம் ஸுதீவ்ரேண யுஞ்ஜத: யோகி³ன: மன: ।
ஸம்யாஸ்யதி ஆஶு நிர்வாணம் த்³ரவ்ய ஜ்ஞான க்ரியா ப்⁴ரம: ॥ 46॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ப⁴க்திரஹஸ்யாவதா⁴ரணயோகோ³ நாம சதுர்த³ஶோத்⁴யாய: ॥ 14॥

அத² பஞ்சத³ஶோத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஜிதேன்த்³ரியஸ்ய யுக்தஸ்ய ஜிதஶ்வாஸஸ்ய யோகி³ன:
மயி தா⁴ரயத: சேத: உபதிஷ்ட²ன்தி ஸித்³த⁴ய: ॥ 1॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
கயா தா⁴ரணயா காஸ்வித் கத²ம்ஸ்வித் ஸித்³தி⁴: அச்யுத ।
கதி வா ஸித்³த⁴ய: ப்³ரூஹி யோகி³னாம் ஸித்³தி⁴த:³ ப⁴வான் ॥ 2॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸித்³த⁴ய: அஷ்டாத³ஶ ப்ரோக்தா தா⁴ரணாயோக³பாரகை³: ।
தாஸாம் அஷ்டௌ மத் ப்ரதா⁴னா: த³ஶ: ஏவ கு³ணஹேதவ: ॥ 3॥

அணிமா மஹிமா மூர்தே: லகி⁴மா ப்ராப்தி: இன்த்³ரியை: ।
ப்ராகாம்யம் ஶ்ருதத்³ருஷ்டேஷு ஶக்திப்ரேரணம் ஈஶிதா ॥ 4॥

கு³ணேஷு அஸங்க:³ வஶிதா யத் காம: தத் அவஸ்யதி ।
ஏதா: மே ஸித்³த⁴ய: ஸௌம்ய அஷ்டௌ உத்பத்திகா: மதா: ॥ 5॥

அனூர்மிமத்த்வம் தே³ஹே அஸ்மின் தூ³ரஶ்ரவணத³ர்ஶனம் ।
மனோஜவ: காமரூபம் பரகாயப்ரவேஶனம் ॥ 6॥

ஸ்வச்ச²ன்த³ம்ருத்யு: தே³வானாம் ஸஹக்ரீடா³னுத³ர்ஶனம் ।
யதா²ஸங்கல்பஸம்ஸித்³தி⁴: ஆஜ்ஞாப்ரதிஹதா க³தி: ॥ 7॥

த்ரிகாலஜ்ஞத்வம் அத்³வன்த்³வம் பரசித்தாதி³ அபி⁴ஜ்ஞதா ।
அக்³னி அர்க அம்பு³ விஷ ஆதீ³னாம் ப்ரதிஷ்டம்ப:⁴ அபராஜய: ॥ 8॥

ஏதா: ச உத்³தே³ஶத: ப்ரோக்தா யோக³தா⁴ரணஸித்³த⁴ய: ।
யயா தா⁴ரணயா யா ஸ்யாத் யதா² வா ஸ்யாத் நிபோ³த⁴ மே ॥ 9॥

பூ⁴தஸூக்ஷ்ம ஆத்மனி மயி தன்மாத்ரம் தா⁴ரயேத் மன: ।
அணிமானம் அவாப்னோதி தன்மாத்ர உபாஸக: மம ॥ 1௦॥

மஹதி ஆத்மன் மயி பரே யதா²ஸம்ஸ்த²ம் மன: த³த⁴த் ।
மஹிமானம் அவாப்னோதி பூ⁴தானாம் ச ப்ருத²க் ப்ருத²க் ॥ 11॥

பரமாணுமயே சித்தம் பூ⁴தானாம் மயி ரஞ்ஜயன் ।
காலஸூக்ஷ்மாத்மதாம் யோகீ³ லகி⁴மானம் அவாப்னுயாத் ॥ 12॥

தா⁴ரயன் மயி அஹன்தத்த்வே மன: வைகாரிகே அகி²லம் ।
ஸர்வேன்த்³ரியாணாம் ஆத்மத்வம் ப்ராப்திம் ப்ராப்னோதி மன்மனா: ॥ 13॥

மஹதி ஆத்மனி ய: ஸூத்ரே தா⁴ரயேத் மயி மானஸம் ।
ப்ராகாம்யம் பாரமேஷ்ட்²யம் மே வின்த³தே அவ்யக்தஜன்மன: ॥ 14॥

விஷ்ணௌ த்ர்யதி⁴ ஈஶ்வரே சித்தம் தா⁴ரயேத் காலவிக்³ரஹே ।
ஸ: ஈஶித்வம் அவாப்னோதி க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞசோத³னாம் ॥ 15॥

நாராயணே துரீயாக்²யே ப⁴க³வத் ஶப்³த³ஶப்³தி³தே ।
மன: மயி ஆத³த⁴த் யோகீ³ மத் த⁴ர்மா: வஹிதாம் இயாத் ॥ 16॥

நிர்கு³ணே ப்³ரஹ்மணி மயி தா⁴ரயன் விஶத³ம் மன: ।
பரமானந்த³ம் ஆப்னோதி யத்ர காம: அவஸீயதே ॥ 17॥

ஶ்வேததீ³பபதௌ சித்தம் ஶுத்³தே⁴ த⁴ர்மமயே மயி ।
தா⁴ரயன் ஶ்வேததாம் யாதி ஷடூ³ர்மிரஹித: நர: ॥ 18॥

மயி ஆகாஶ ஆத்மனி ப்ராணே மனஸா கோ⁴ஷம் உத்³வஹன் ।
தத்ர உபலப்³தா⁴ பூ⁴தானாம் ஹம்ஸ: வாச: ஶ்ருணோதி அஸௌ ॥ 19॥

சக்ஷு: த்வஷ்டரி ஸம்யோஜ்ய த்வஷ்டாரம் அபி சக்ஷுஷி ।
மாம் தத்ர மனஸா த்⁴யாயன் விஶ்வம் பஶ்யதி ஸூக்ஷ்மத்³ருக் ॥ 2௦॥

மன: மயி ஸுஸம்யோஜ்ய தே³ஹம் தத³னு வாயுனா ।
மத்³தா⁴ரண அனுபா⁴வேன தத்ர ஆத்மா யத்ர வை மன: ॥ 21॥

யதா³ மன: உபாதா³ய யத் யத் ரூபம் பு³பூ⁴ஷதி ।
தத் தத் ப⁴வேத் மனோரூபம் மத்³யோக³ப³லம் ஆஶ்ரய: ॥ 22॥

பரகாயம் விஶன் ஸித்³த:⁴ ஆத்மானம் தத்ர பா⁴வயேத் ।
பிண்ட³ம் ஹித்வா விஶேத் ப்ராண: வாயுபூ⁴த: ஷட³ங்க்⁴ரிவத் ॥ 23॥

பார்ஷ்ண்யா ஆபீட்³ய கு³த³ம் ப்ராணம் ஹ்ருத் உர: கண்ட² மூர்த⁴ஸு ।
ஆரோப்ய ப்³ரஹ்மரன்த்⁴ரேண ப்³ரஹ்ம நீத்வா உத்ஸ்ருஜேத் தனும் ॥ 24॥

விஹரிஷ்யன் ஸுராக்ரீடே³ மத்ஸ்த²ம் ஸத்த்வம் விபா⁴வயேத் ।
விமானேன உபதிஷ்ட²ன்தி ஸத்த்வவ்ருத்தீ: ஸுரஸ்த்ரிய: ॥ 25॥

யதா² ஸங்கல்பயேத் பு³த்³த்⁴யா யதா³ வா மத்பர: புமான் ।
மயி ஸத்யே மன: யுஞ்ஜன் ததா² தத் ஸமுபாஶ்னுதே ॥ 26॥

ய: வை மத்³பா⁴வம் ஆபன்ன: ஈஶிது: வஶிது: புமான் ।
குதஶ்சித் ந விஹன்யேத தஸ்ய ச ஆஜ்ஞா யதா² மம ॥ 27॥

மத்³ப⁴க்த்யா ஶுத்³த⁴ஸத்த்வஸ்ய யோகி³ன: தா⁴ரணாவித:³ ।
தஸ்ய த்ரைகாலிகீ பு³த்³தி⁴: ஜன்ம ம்ருத்யு உபப்³ரும்ஹிதா ॥ 28॥

அக்³னி ஆதி³பி⁴: ந ஹன்யேத முனே: யோக³ம் அயம் வபு: ।
மத்³யோக³ஶ்ரான்தசித்தஸ்ய யாத³ஸாம் உத³கம் யதா² ॥ 29॥

மத்³விபூ⁴தி: அபி⁴த்⁴யாயன் ஶ்ரீவத்ஸ அஸ்த்ரபி³பூ⁴ஷிதா: ।
த்⁴வஜாதபத்ரவ்யஜனை: ஸ: ப⁴வேத் அபராஜித: ॥ 3௦॥

உபாஸகஸ்ய மாம் ஏவம் யோக³தா⁴ரணயா முனே: ।
ஸித்³த⁴ய: பூர்வகதி²தா: உபதிஷ்ட²ன்தி அஶேஷத: ॥ 31॥

ஜிதேன்த்³ரியஸ்ய தா³ன்தஸ்ய ஜிதஶ்வாஸ ஆத்மன: முனே: ।
மத்³தா⁴ரணாம் தா⁴ரயத: கா ஸா ஸித்³தி⁴: ஸுது³ர்லபா⁴ ॥ 32॥

அன்தராயான் வத³ன்தி ஏதா: யுஞ்ஜத: யோக³ம் உத்தமம் ।
மயா ஸம்பத்³யமானஸ்ய காலக்ஷேபணஹேதவ: ॥ 33॥

ஜன்ம ஓஷதி⁴ தபோ மன்த்ரை: யாவதீ: இஹ ஸித்³த⁴ய: ।
யோகே³ன ஆப்னோதி தா: ஸர்வா: ந அன்யை: யோக³க³திம் வ்ரஜேத் ॥ 34॥

ஸர்வாஸாம் அபி ஸித்³தீ⁴னாம் ஹேது: பதி: அஹம் ப்ரபு⁴: ।
அஹம் யோக³ஸ்ய ஸாங்க்²யஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய ப்³ரஹ்மவாதி³னாம் ॥ 35॥

அஹம் ஆத்மா அன்தர: பா³ஹ்ய: அனாவ்ருத: ஸர்வதே³ஹினாம் ।
யதா² பூ⁴தானி பூ⁴தேஷு ப³ஹி: அன்த: ஸ்வயம் ததா² ॥ 36॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ஸித்³த⁴னிரூபணயோகோ³ நாம பஞ்சத³ஶோத்⁴யாய: ॥ 15॥

அத² ஷோட³ஶோத்⁴யாய: ।
உத்³த⁴வ: உவாச ।
த்வம் ப்³ரஹ்ம பரமம் ஸாக்ஷாத் அனாதி³ அனந்தம் அபாவ்ருதம் ।
ஸர்வேஷாம் அபி பா⁴வானாம் த்ராணஸ்தி²தி அப்யய உத்³ப⁴வ: ॥ 1॥

உச்சாவசேஷு பூ⁴தேஷு து³ர்ஜ்ஞேயம் அக்ருத ஆத்மபி⁴: ।
உபாஸதே த்வாம் ப⁴க³வன் யாதா²தத்²யேன ப்³ராஹ்மணா: ॥ 2॥

யேஷு யேஷு ச பா⁴வேஷு ப⁴க்த்யா த்வாம் பரமர்ஷய: ।
உபாஸீனா: ப்ரபத்³யன்தே ஸம்ஸித்³தி⁴ம் தத் வத³ஸ்வ மே ॥ 3॥

கூ³ட:⁴ சரஸி பூ⁴தாத்மா பூ⁴தானாம் பூ⁴தபா⁴வன ।
ந த்வாம் பஶ்யன்தி பூ⁴தானி பஶ்யன்தம் மோஹிதானி தே ॥ 4॥

யா: கா: ச பூ⁴மௌ தி³வி வை ரஸாயாம்
விபூ⁴தய: தி³க்ஷு மஹாவிபூ⁴தே ।
தா: மஹ்யம் ஆக்²யாஹி அனுபா⁴விதா: தே
நமாமி தே தீர்த² பத³ அங்க்⁴ரிபத்³மம் ॥ 5॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏவம் ஏதத் அஹம் ப்ருஷ்ட: ப்ரஶ்னம் ப்ரஶ்னவிதா³ம் வர ।
யுயுத்ஸுனா வினஶனே ஸபத்னை: அர்ஜுனேன வை ॥ 6॥

ஜ்ஞாத்வா ஜ்ஞாதிவத⁴ம் க³ர்ஹ்யம் அத⁴ர்மம் ராஜ்யஹேதுகம் ।
தத: நிவ்ருத்த: ஹன்தா அஹம் ஹத: அயம் இதி லௌகிக: ॥ 7॥

ஸ: ததா³ புருஷவ்யாக்⁴ர: யுக்த்யா மே ப்ரதிபோ³தி⁴த: ।
அப்⁴யபா⁴ஷத மாம் ஏவம் யதா² த்வம் ரணமூர்த⁴னி ॥ 8॥

அஹம் ஆத்மா உத்³த⁴வ ஆமீஷாம் பூ⁴தானாம் ஸுஹ்ருத் ஈஶ்வர: ।
அஹம் ஸர்வாணி பூ⁴தானி தேஷாம் ஸ்தி²தி உத்³ப⁴வ அப்யய: ॥ 9॥

அஹம் க³தி: க³திமதாம் கால: கலயதாம் அஹம் ।
கு³ணானாம் ச அபி அஹம் ஸாம்யம் கு³ணின்யா உத்பத்திக: கு³ண: ॥ 1௦॥

கு³ணினாம் அபி அஹம் ஸூத்ரம் மஹதாம் ச மஹான் அஹம் ।
ஸூக்ஷ்மாணாம் அபி அஹம் ஜீவ: து³ர்ஜயானாம் அஹம் மன: ॥ 11॥

ஹிரண்யக³ர்ப:⁴ வேதா³னாம் மன்த்ராணாம் ப்ரணவ: த்ரிவ்ருத் ।
அக்ஷராணாம் அகார: அஸ்மி பதா³னி ச²ன்த³ஸாம் அஹம் ॥ 12॥

இன்த்³ர: அஹம் ஸர்வதே³வானாம் வஸூனாமஸ்மி ஹவ்யவாட் ।
ஆதி³த்யானாம் அஹம் விஷ்ணூ ருத்³ராணாம் நீலலோஹித: ॥ 13॥

ப்³ரஹ்மர்ஷீணாம் ப்⁴ருகு³: அஹம் ராஜர்ஷீணாம் அஹம் மனு: ।
தே³வர்ஷிணாம் நாரத:³ அஹம் ஹவிர்தா⁴னி அஸ்மி தே⁴னுஷு ॥ 14॥

ஸித்³தே⁴ஶ்வராணாம் கபில: ஸுபர்ண: அஹம் பதத்ரிணாம் ।
ப்ரஜாபதீனாம் த³க்ஷ: அஹம் பித்ரூணாம் அஹம் அர்யமா ॥ 15॥

மாம் வித்³தி⁴ உத்³த⁴வ தை³த்யானாம் ப்ரஹ்லாத³ம் அஸுரேஶ்வரம் ।
ஸோமம் நக்ஷத்ர ஓஷதீ⁴னாம் த⁴னேஶம் யக்ஷரக்ஷஸாம் ॥ 16॥

ஐராவதம் கஜ³ேன்த்³ராணாம் யாத³ஸாம் வருணம் ப்ரபு⁴ம் ।
தபதாம் த்³யுமதாம் ஸூர்யம் மனுஷ்யாணாம் ச பூ⁴பதிம் ॥ 17॥

உச்சை:ஶ்ரவா: துரங்கா³ணாம் தா⁴தூனாம் அஸ்மி காஞ்சனம் ।
யம: ஸம்யமதாம் ச அஹம் ஸர்பாணாம் அஸ்மி வாஸுகி: ॥ 18॥

நாகே³ன்த்³ராணாம் அனந்த: அஹம் ம்ருகே³ன்த்³ர: ஶ‍ருங்கி³த³ம்ஷ்ட்ரிணாம் ।
ஆஶ்ரமாணாம் அஹம் துர்ய: வர்ணானாம் ப்ரத²ம: அனக⁴ ॥ 19॥

தீர்தா²னாம் ஸ்ரோதஸாம் க³ங்கா³ ஸமுத்³ர: ஸரஸாம் அஹம் ।
ஆயுதா⁴னாம் த⁴னு: அஹம் த்ரிபுரக்⁴ன: த⁴னுஷ்மதாம் ॥ 2௦॥

தி⁴ஷ்ண்யானாம் அஸ்மி அஹம் மேரு: க³ஹனானாம் ஹிமாலய: ।
வனஸ்பதீனாம் அஶ்வத்த:² ஓஷதீ⁴னாம் அஹம் யவ: ॥ 21॥

புரோத⁴ஸாம் வஸிஷ்ட:² அஹம் ப்³ரஹ்மிஷ்டா²னாம் ப்³ருஹஸ்பதி: ।
ஸ்கன்த:³ அஹம் ஸர்வஸேனான்யாம் அக்³ரண்யாம் ப⁴க³வான் அஜ: ॥ 22॥

யஜ்ஞானாம் ப்³ரஹ்மயஜ்ஞ: அஹம் வ்ரதானாம் அவிஹிம்ஸனம் ।
வாயு அக்³னி அர்க அம்பு³ வாக் ஆத்மா ஶுசீனாம் அபி அஹம் ஶுசி: ॥ 23॥

யோகா³னாம் ஆத்மஸம்ரோத:⁴ மன்த்ர: அஸ்மி விஜிகீ³ஷதாம் ।
ஆன்வீக்ஷிகீ கௌஶலானாம் விகல்ப: க்²யாதிவாதி³னாம் ॥ 24॥

ஸ்த்ரீணாம் து ஶதரூபா அஹம் பும்ஸாம் ஸ்வாயம்பு⁴வ: மனு: ।
நாராயண: முனீனாம் ச குமார: ப்³ரஹ்மசாரிணாம் ॥ 25॥

த⁴ர்மாணாம் அஸ்மி ஸம்ன்யாஸ: க்ஷேமாணாம் அப³ஹி: மதி: ।
கு³ஹ்யானாம் ஸூன்ருதம் மௌனம் மிது²னானாம் அஜ: து அஹம் ॥ 26॥

ஸம்வத்ஸர: அஸ்மி அனிமிஷாம் ருதூனாம் மது⁴மாத⁴வௌ ।
மாஸானாம் மார்க³ஶீர்ஷ: அஹம் நக்ஷத்ராணாம் ததா² அபி⁴ஜித் ॥ 27॥

அஹம் யுகா³னாம் ச க்ருதம் தீ⁴ராணாம் தே³வல: அஸித: ।
த்³வைபாயன: அஸ்மி வ்யாஸானாம் கவீனாம் காவ்ய: ஆத்மவான் ॥ 28॥

வாஸுதே³வ: ப⁴க³வதாம் த்வம் பா⁴க³வதேஷு அஹம் ।
கிம்புருஷாணாம் ஹனுமான் வித்³யாக்⁴ராணாம் ஸுத³ர்ஶன: ॥ 29॥

ரத்னானாம் பத்³மராக:³ அஸ்மி பத்³மகோஶ: ஸுபேஶஸாம் ।
குஶ: அஸ்மி த³ர்பஜ⁴ாதீனாம் க³வ்யம் ஆஜ்யம் ஹவிஷ்ஷு அஹம் ॥

3௦॥

வ்யவஸாயினாம் அஹம் லக்ஷ்மீ: கிதவானாம் ச²லக்³ரஹ: ।
திதிக்ஷா அஸ்மி திதிக்ஷணாம் ஸத்த்வம் ஸத்த்வவதாம் அஹம் ॥ 31॥

ஓஜ: ஸஹோப³லவதாம் கர்ம அஹம் வித்³தி⁴ ஸாத்த்வதாம் ।
ஸாத்த்வதாம் நவமூர்தீனாம் ஆதி³மூர்தி: அஹம் பரா ॥ 32॥

விஶ்வாவஸு: பூர்வசித்தி: க³ன்த⁴ர்வ அப்ஸரஸாம் அஹம் ।
பூ⁴த⁴ராணாம் அஹம் ஸ்தை²ர்யம் க³ன்த⁴மாத்ரம் அஹம் பு⁴வ: ॥ 33॥

அபாம் ரஸ: ச பரம: தேஜிஷ்டா²னாம் விபா⁴வஸு: ।
ப்ரபா⁴ ஸூர்ய இன்து³ தாராணாம் ஶப்³த:³ அஹம் நப⁴ஸ: பர: ॥ 34॥

ப்³ரஹ்மண்யானாம் ப³லி: அஹம் விராணாம் அஹம் அர்ஜுன: ।
பூ⁴தானாம் ஸ்தி²தி: உத்பத்தி: அஹம் வை ப்ரதிஸங்க்ரம: ॥ 35॥

க³தி உக்தி உத்ஸர்க³ உபாதா³னம் ஆனந்த³ ஸ்பர்ஶ லக்ஷணம் ।
ஆஸ்வாத³ ஶ்ருதி அவக்⁴ராணம் அஹம் ஸர்வேன்த்³ரிய இன்த்³ரியம் ॥ 36॥

ப்ருதி²வீ வாயு: ஆகாஶ: ஆப: ஜ்யோதி: அஹம் மஹான் ।
விகார: புருஷ: அவ்யக்தம் ரஜ: ஸத்த்வம் தம: பரம் ।
அஹம் ஏதத் ப்ரஸங்க்²யானம் ஜ்ஞானம் ஸத்த்வவினிஶ்சய: ॥ 37॥

மயா ஈஶ்வரேண ஜீவேன கு³ணேன கு³ணினா வினா ।
ஸர்வாத்மனா அபி ஸர்வேண ந பா⁴வ: வித்³யதே க்வசித் ॥ 38॥

ஸங்க்²யானம் பரமாணூனாம் காலேன க்ரியதே மயா ।
ந ததா² மே விபூ⁴தீனாம் ஸ்ருஜத: அண்டா³னி கோடிஶ: ॥ 39॥

தேஜ: ஶ்ரீ: கீர்தி: ஐஶ்வர்யம் ஹ்ரீ: த்யாக:³ ஸௌப⁴க³ம் ப⁴க:³ ।
வீர்யம் திதிக்ஷா விஜ்ஞானம் யத்ர யத்ர ஸ மே அம்ஶக: ॥ 4௦॥

ஏதா: தே கீர்திதா: ஸர்வா: ஸங்க்ஷேபேண விபூ⁴தய: ।
மனோவிகாரா: ஏவ ஏதே யதா² வாசா அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 41॥

வாசம் யச்ச² மன: யச்ச² ப்ராணானி யச்ச² இன்த்³ரியாணி ச ।
ஆத்மானம் ஆத்மனா யச்ச² ந பூ⁴ய: கல்பஸே அத்⁴வனே ॥ 42॥

ய: வை வாக் மனஸி ஸம்யக் அஸம்யச்ச²ன் தி⁴யா யதி: ।
தஸ்ய வ்ரதம் தப: தா³னம் ஸ்ரவத்யாமக⁴டாம்பு³வத் ॥ 43॥

தஸ்மாத் மன: வச: ப்ராணான் நியச்சே²த் மத் பராயண: ।
மத் ப⁴க்தி யுக்தயா பு³த்³த்⁴யா தத: பரிஸமாப்யதே ॥ 44॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
விபூ⁴தியோகோ³ நாம ஷோட³ஶோத்⁴யாய: ॥ 16॥

அத² ஸப்தத³ஶோத்⁴யாய: ।
உத்³த⁴வ: உவாச ।
ய: த்வயா அபி⁴த: பூர்வம் த⁴ர்ம: த்வத் ப⁴க்திலக்ஷண: ।
வர்ணாஶ்ரம ஆசாரவதாம் ஸர்வேஷாம் த்³விபதா³ம் அபி ॥ 1॥

யதா² அனுஷ்டீ²யமானேன த்வயி ப⁴க்தி: ந்ருணாம் ப⁴வேத் ।
ஸ்வத⁴ர்மேண அரவின்தா³க்ஷ தத் ஸமாக்²யாதும் அர்ஹஸி ॥ 2॥

புரா கில மஹாபா³ஹோ த⁴ர்மம் பரமகம் ப்ரபோ⁴ ।
யத் தேன ஹம்ஸரூபேண ப்³ரஹ்மணே அப்⁴யாத்த² மாத⁴வ ॥ 3॥

ஸ: இதா³னீம் ஸுமஹதா காலேன அமித்ரகர்ஶன ।
ந ப்ராய: ப⁴விதா மர்த்யலோகே ப்ராக் அனுஶாஸித: ॥ 4॥

வக்தா கர்தா அவிதா ந அன்ய: த⁴ர்மஸ்ய அச்யுத தே பு⁴வி ।
ஸபா⁴யாம் அபி வைரிஞ்ச்யாம் யத்ர மூர்தித⁴ரா: கலா: ॥ 5॥

கர்த்ரா அவித்ரா ப்ரவக்த்ரா ச ப⁴வதா மது⁴ஸூத³ன ।
த்யக்தே மஹீதலே தே³வ வினஷ்டம் க: ப்ரவக்ஷ்யதி ॥ 6॥

தத்த்வம் ந: ஸர்வத⁴ர்மஜ்ஞ த⁴ர்ம: த்வத் ப⁴க்திலக்ஷண: ।
யதா² யஸ்ய விதீ⁴யேத ததா² வர்ணய மே ப்ரபோ⁴ ॥ 7॥

ஶ்ரீஶுக: உவாச ।
இத்த²ம் ஸ்வப்⁴ருத்யமுக்²யேன ப்ருஷ்ட: ஸ: ப⁴க³வான் ஹரி: ।
ப்ரீத: க்ஷேமாய மர்த்யானாம் த⁴ர்மான் ஆஹ ஸனாதனான் ॥ 8॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
த⁴ர்ம்ய: ஏஷ தவ ப்ரஶ்ன: நை:ஶ்ரேயஸகர: ந்ருணாம் ।
வர்ணாஶ்ரம ஆசாரவதாம் தம் உத்³த⁴வ நிபோ³த⁴ மே ॥ 9॥

ஆதௌ³ க்ருதயுகே³ வர்ண: ந்ருணாம் ஹம்ஸ: இதி ஸ்ம்ருத: ।
க்ருதக்ருத்யா: ப்ரஜா: ஜாத்யா: தஸ்மாத் க்ருதயுக³ம் விது³: ॥ 1௦॥

வேத:³ ப்ரணவ: ஏவ அக்³ரே த⁴ர்ம: அஹம் வ்ருஷரூபத்⁴ருக் ।
உபாஸதே தபோனிஷ்டா²ம் ஹம்ஸம் மாம் முக்தகில்பி³ஷா: ॥ 11॥

த்ரேதாமுகே² மஹாபா⁴க³ ப்ராணாத் மே ஹ்ருத³யாத் த்ரயீ ।
வித்³யா ப்ராது³: அபூ⁴த் தஸ்யா: அஹம் ஆஸம் த்ரிவ்ருன்மக:² ॥ 12॥

விப்ர க்ஷத்ரிய விட் ஶூத்³ரா: முக² பா³ஹு உரு பாதஜ³ா: ।
வைராஜாத் புருஷாத் ஜாதா: ய: ஆத்மாசாரலக்ஷணா: ॥ 13॥

க்³ருஹாஶ்ரம: ஜக⁴னத: ப்³ரஹ்மசர்யம் ஹ்ருத:³ மம ।
வக்ஷ:ஸ்தா²னாத் வனே வாஸ: ந்யாஸ: ஶீர்ஷணி ஸம்ஸ்தி²த: ॥ 14॥

வர்ணானாம் ஆஶ்ரமாணாம் ச ஜன்மபூ⁴மி அனுஸாரிணீ: ।
ஆஸன் ப்ரக்ருதய: ந்ரூணாம் நீசை: நீச உத்தம உத்தமா: ॥ 15॥

ஶம: த³ம: தப: ஶௌசம் ஸன்தோஷ: க்ஷான்தி: ஆர்ஜவம் ।
மத்³ப⁴க்தி: ச த³யா ஸத்யம் ப்³ரஹ்மப்ரக்ருதய: து இமா: ॥ 16॥

தேஜ: ப³லம் த்⁴ருதி: ஶௌர்யம் திதிக்ஷா ஔதா³ர்யம் உத்³யம: ।
ஸ்தை²ர்யம் ப்³ரஹ்மணி அத ஐஶ்வர்யம் க்ஷத்ரப்ரக்ருதய: து இமா: ॥

17॥

ஆஸ்திக்யம் தா³னநிஷ்டா² ச அத³ம்ப:⁴ ப்³ரஹ்மஸேவனம் ।
அதுஷ்டி: அர்த² உபசயை: வைஶ்யப்ரக்ருதய: து இமா: ॥ 18॥

ஶுஶ்ரூஷணம் த்³விஜக³வாம் தே³வானாம் ச அபி அமாயயா ।
தத்ர லப்³தே⁴ன ஸன்தோஷ: ஶூத்³ரப்ரக்ருதய: து இமா: ॥ 19॥

அஶௌசம் அன்ருதம் ஸ்தேயம் நாஸ்திக்யம் ஶுஷ்கவிக்³ரஹ: ।
காம: க்ரோத:⁴ ச தர்ஷ: ச ஸ்வபா⁴வ: அன்தேவஸாயினாம் ॥ 2௦॥

அஹிம்ஸா ஸத்யம் அஸ்தேயம் அகாமக்ரோத⁴லோப⁴தா ।
பூ⁴தப்ரியஹிதேஹா ச த⁴ர்ம: அயம் ஸார்வவர்ணிக: ॥ 21॥

த்³விதீயம் ப்ராப்ய அனுபூர்வ்யாத் ஜன்ம உபனயனம் த்³விஜ: ।
வஸன் கு³ருகுலே தா³ன்த: ப்³ரஹ்ம அதீ⁴யீத ச ஆஹுத: ॥ 22॥

மேக²லா அஜின த³ண்ட³ அக்ஷ ப்³ரஹ்மஸூத்ர கமண்ட³லூன் ।
ஜடில: அதௌ⁴தத³த்³வாஸ: அரக்தபீட:² குஶான் த³த⁴த் ॥ 23॥

ஸ்னான போ⁴ஜன ஹோமேஷு ஜப உச்சாரே ச வாக்³யத: ।
ந ச்சி²ன்த்³யாத் நக² ரோமாணி கக்ஷ உபஸ்த²க³தானி அபி ॥ 24॥

ரேத: ந அவரிகேத் ஜாது ப்³ரஹ்மவ்ரதத⁴ர: ஸ்வயம் ।
அவகீர்ணே அவகா³ஹ்ய அப்ஸு யதாஸு: த்ரிபதீ³ம் ஜபேத் ॥ 25॥

அக்³னி அர்க ஆசார்ய கோ³ விப்ர கு³ரு வ்ருத்³த⁴ ஸுரான் ஶுசி: ।
ஸமாஹித: உபாஸீத ஸன்த்⁴யே ச யதவாக் ஜபன் ॥ 26॥

ஆசார்யம் மாம் விஜானீயாத் ந அவமன்யேத கர்ஹிசித் ।
ந மர்த்யபு³த்³தி⁴ ஆஸூயேத ஸர்வதே³வமய: கு³ரு: ॥ 27॥

ஸாயம் ப்ராத: உபானீய பை⁴க்ஷ்யம் தஸ்மை நிவேத³யேத் ।
யத் ச அன்யத் அபி அனுஜ்ஞாதம் உபயுஞ்ஜீத ஸம்யத: ॥ 28॥

ஶுஶ்ரூஷமாண: ஆசார்யம் ஸதா³ உபாஸீத நீசவத் ।
யான ஶய்யா ஆஸன ஸ்தா²னை: ந அதிதூ³ரே க்ருதாஞ்ஜலி: ॥ 29॥

ஏவம்வ்ருத்த: கு³ருகுலே வஸேத் போ⁴க³விவர்ஜித: ।
வித்³யா ஸமாப்யதே யாவத் பி³ப்⁴ரத் வ்ரதம் அக²ண்டி³தம் ॥ 3௦॥

யதி³ அஸௌ ச²ன்த³ஸாம் லோகம் ஆரோக்ஷ்யன் ப்³ரஹ்மவிஷ்டபம் ।
கு³ரவே வின்யஸேத் தே³ஹம் ஸ்வாத்⁴யாயார்த²ம் வ்ருஹத் வ்ரத: ॥ 31॥

அக்³னௌ கு³ரௌ ஆத்மனி ச ஸர்வபூ⁴தேஷு மாம் பரம் ।
அப்ருத²க் தீ⁴: உபாஸீத ப்³ரஹ்மவர்சஸ்வீ அகல்மஷ: ॥ 32॥

ஸ்த்ரீணாம் நிரீக்ஷண ஸ்பர்ஶ ஸம்லாப க்ஷ்வேலன ஆதி³கம் ।
ப்ராணின: மிது²னீபூ⁴தான் அக்³ருஹஸ்த:² அக்³ரத: த்யஜேத் ॥ 33॥

ஶௌசம் ஆசமனம் ஸ்னானம் ஸன்த்⁴யா உபாஸனம் ஆர்ஜவம் ।
தீர்த²ஸேவா ஜப: அஸ்ப்ருஶ்ய அப⁴க்ஷ்ய அஸம்பா⁴ஷ்ய வர்ஜனம் ॥

34॥

ஸர்வ ஆஶ்ரம ப்ரயுக்த: அயம் நியம: குலனந்த³ன।
மத்³பா⁴வ: ஸர்ப³பூ⁴தேஷு மனோவாக்காய ஸம்யம: ॥ 35॥

ஏவம் ப்³ருஹத் வ்ரதத⁴ர: ப்³ராஹ்மண: அக்³னி: இவ ஜ்வலன் ।
மத்³ப⁴க்த: தீவ்ரதபஸா த³க்³த⁴கர்ம ஆஶய: அமல: ॥ 36॥

அத² அனந்தரம் ஆவேக்ஷ்யன் யதா² ஜிஜ்ஞாஸித ஆக³ம: ।
கு³ரவே த³க்ஷிணாம் த³த்த்வா ஸ்னாயத் கு³ரு அனுமோதி³த: ॥ 37॥

க்³ருஹம் வனம் வா உபவிஶேத் ப்ரவ்ரஜேத் வா த்³விஜ உத்தம: ।
ஆஶ்ரமாத் ஆஶ்ரமம் க³ச்சே²த் ந அன்யதா² மத்பர: சரேத் ॥ 38॥

க்³ருஹார்தீ² ஸத்³ருஶீம் பா⁴ர்யாம் உத்³வஹேத் அஜுகு³ப்ஸிதாம் ।
யவீயஸீம் து வயஸா யாம் ஸவர்ணாம் அனுக்ரமாத் ॥ 39॥

இஜ்ய அத்⁴யயன தா³னானி ஸர்வேஷாம் ச த்³விஜன்மனாம் ।
ப்ரதிக்³ரஹ: அத்⁴யாபனம் ச ப்³ராஹ்மணஸ்ய ஏவ யாஜனம் ॥ 4௦॥

ப்ரதிக்³ரஹம் மன்யமான: தப: தேஜோயஶோனுத³ம் ।
அன்யாப்⁴யாம் ஏவ ஜீவேத ஶிலை: வா தோ³ஷத்³ருக் தயோ: ॥ 41॥

ப்³ராஹ்மணஸ்ய ஹி தே³ஹ: அயம் க்ஷுத்³ரகாமாய ந இஷ்யதே ।
க்ருச்ச்²ராய தபஸே ச இஹ ப்ரேத்ய அனந்தஸுகா²ய ச ॥ 42॥

ஶிலோஞ்ச²வ்ருத்த்யா பரிதுஷ்டசித்த:
த⁴ர்மம் மஹான்தம் விரஜம் ஜுஷாண: ।
மயி அர்பிதாத்மா க்³ருஹ: ஏவ திஷ்ட²ன்
ந அதிப்ரஸக்த: ஸமுபைதி ஶான்திம் ॥ 43॥

ஸமுத்³த⁴ரன்தி யே விப்ரம் ஸீத³ன்தம் மத்பராயணம் ।
தான் உத்³த⁴ரிஷ்யே ந சிராத் ஆபத்³ப்⁴ய: நௌ: இவ அர்ணவாத் ॥ 44॥

ஸர்வா: ஸமுத்³த⁴ரேத் ராஜா பிதா இவ வ்யஸனாத் ப்ரஜா: ।
ஆத்மானம் ஆத்மனா தீ⁴ர: யதா² கஜ³பதி: கஜ³ான் ॥ 45॥

ஏவம்வித:⁴ நரபதி: விமானேன அர்கவசஸா ।
விதூ⁴ய இஹ அஶுப⁴ம் க்ருத்ஸ்னம் இன்த்³ரேண ஸஹ மோத³தே ॥ 46॥

ஸீத³ன் விப்ர: வணிக் வ்ருத்த்யா பண்யை: ஏவ ஆபத³ம் தரேத் ।
க²ட்³கே³ன வா ஆபதா³க்ரான்த: ந ஶ்வவ்ருத்த்யா கத²ஞ்சன ॥ 47॥

வைஶ்யவ்ருத்த்யா து ராஜன் ய: ஜீவேத் ம்ருக³யயா ஆபதி³ ।
சரேத் வா விப்ரரூபேண ந ஶ்வவ்ருத்த்யா கத²ஞ்சன ॥ 48॥

ஶூத்³ரவ்ருத்திம் பஜ⁴ேத் வைஶ்ய: ஶூத்³ர: காருகடப்ரியாம் ।
க்ருச்ச்²ராத் முக்த: ந க³ர்ஹ்யேண வ்ருத்திம் லிப்ஸேத கர்மணா ॥ 49॥

வேத³ அத்⁴யாய ஸ்வதா⁴ ஸ்வாஹா ப³லி அன்ன ஆத்³யை: யதா² உத³யம் ।
தே³வர்ஷி பித்ருபூ⁴தானி மத்³ரூபாணி அன்வஹம் யஜேத் ॥ 5௦॥

யத்³ருச்ச²யா உபபன்னேன ஶுக்லேன உபார்ஜிதேன வா ।
த⁴னேன அபீட³யன் ப்⁴ருத்யான் ந்யாயேன ஏவ ஆஹரேத் க்ரதூன் ॥ 51॥

குடும்பே³ஷு ந ஸஜ்ஜேத ந ப்ரமாத்³யேத் குடும்பி³ அபி ।
விபஶ்சித் நஶ்வரம் பஶ்யேத் அத்³ருஷ்டம் அபி த்³ருஷ்டவத் ॥ 52॥

புத்ர தா³ரா ஆப்த ப³ன்தூ⁴னாம் ஸங்க³ம: பான்த²ஸங்க³ம: ।
அனுதே³ஹம் வியன்தி ஏதே ஸ்வப்ன: நித்³ரானுக:³ யதா² ॥ 53॥

இத்த²ம் பரிம்ருஶன் முக்த: க்³ருஹேஷு அதிதி²வத் வஸன் ।
ந க்³ருஹை: அனுப³த்⁴யேத நிர்மம: நிரஹங்க்ருத: ॥ 54॥

கர்மபி⁴: க்³ருஹம் ஏதீ⁴யை: இஷ்ட்வா மாம் ஏவ ப⁴க்திமான் ।
திஷ்டே²த் வனம் வா உபவிஶேத் ப்ரஜாவான் வா பரிவ்ரஜேத் ॥ 55॥

ய: து ஆஸக்தம் அதி: கே³ஹே புத்ர வித்தைஷண ஆதுர: ।
ஸ்த்ரைண: க்ருபணதீ⁴: மூட:⁴ மம அஹம் இதி ப³த்⁴யதே ॥ 56॥

அஹோ மே பிதரௌ வ்ருத்³தௌ⁴ பா⁴ர்யா பா³லாத்மஜா ஆத்மஜா: ।
அனாதா²: மாம் ருதே தீ³னா: கத²ம் ஜீவன்தி து³:கி²தா: ॥ 57॥

ஏவம் க்³ருஹ ஆஶய ஆக்ஷிப்த ஹ்ருத³ய: மூட⁴தீ⁴: அயம் ।
அத்ருப்த: தான் அனுத்⁴யாயன் ம்ருத: அன்த⁴ம் விஶதே தம: ॥ 58॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ப்³ரஹ்மசர்யக்³ருஹஸ்த²கர்மத⁴ர்மனிரூபணே ஸப்தத³ஶோத்⁴யாய: ॥

17॥

அத² அஷ்டாத³ஶோத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
வனம் விவிக்ஷு: புத்ரேஷு பா⁴ர்யாம் ந்யஸ்ய ஸஹ ஏவ வா ।
வன: ஏவ வஸேத் ஶான்த: த்ருதீயம் பா⁴க³ம் ஆயுஷ: ॥ 1॥

கன்த³மூலப²லை: வன்யை: மேத்⁴யை: வ்ருத்திம் ப்ரகல்பயேத் ।
வஸீத வல்கலம் வாஸ: த்ருணபர்ண அஜினானி ச ॥ 2॥

கேஶரோமனக²ஶ்மஶ்ருமலானி பி³ப்⁴ருயாத் அத: ।
ந தா⁴வேத் அப்ஸு மஜ்ஜேத த்ரிகாலம் ஸ்த²ண்டி³லேஶய: ॥ 3॥

க்³ரீஷ்மே தப்யேத பஞ்சாக்³னீன் வர்ஷாஸ்வாஸாரஷாட்³ ஜலே ।
ஆகண்ட²மக்³ன: ஶிஶிர: ஏவம்வ்ருத்த: தபஶ்சரேத் ॥ 4॥

அக்³னிபக்வம் ஸமஶ்னீயாத் காலபக்வம் அத² அபி வா ।
உலூக²ல அஶ்மகுட்ட: வா த³ன்த உலூக²ல: ஏவ வா ॥ 5॥

ஸ்வயம் ஸஞ்சினுயாத் ஸர்வம் ஆத்மன: வ்ருத்திகாரணம் ।
தே³ஶகாலப³ல அபி⁴ஜ்ஞ: ந ஆத³தீ³த அன்யதா³ ஆஹ்ருதம் ॥ 6॥

வன்யை: சருபுரோடா³ஶை: நிர்வபேத் காலசோதி³தான் ।
ந து ஶ்ரௌதேன பஶுனா மாம் யஜேத வனாஶ்ரமீ ॥ 7॥

அக்³னிஹோத்ரம் ச த³ர்ஶ: ச பூர்ணமாஸ: ச பூர்வவத் ।
சாதுர்மாஸ்யானி ச முனே: ஆம்னாதானி ச நைக³மை: ॥ 8॥

ஏவம் சீர்ணேன தபஸா முனி: த⁴மனிஸன்தத: ।
மாம் தபோமயம் ஆராத்⁴ய ருஷிலோகாத் உபைதி மாம் ॥ 9॥

ய: து ஏதத் க்ருச்ச்²ரத: சீர்ணம் தப: நி:ஶ்ரேயஸம் மஹத் ।
காமாய அல்பீயஸே யுஞ்ஜ்யாத் வாலிஶ: க: அபர: தத: ॥ 1௦॥

யதா³ அஸௌ நியமே அகல்ப: ஜரயா ஜாதவேபது²: ।
ஆத்மனி அக்³னீன் ஸமாரோப்ய மச்சித்த: அக்³னிம் ஸமாவிஶேத் ॥ 11॥

யதா³ கர்மவிபாகேஷு லோகேஷு நிரய ஆத்மஸு ।
விராக:³ ஜாயதே ஸம்யக் ந்யஸ்த அக்³னி: ப்ரவ்ரஜேத் தத: ॥ 12॥

இஷ்ட்வா யதா² உபதே³ஶம் மாம் த³த்த்வா ஸர்வஸ்வம் ருத்விஜே ।
அக்³னீன் ஸ்வப்ராண: ஆவேஶ்ய நிரபேக்ஷ: பரிவ்ரஜேத் ॥ 13॥

விப்ரஸ்ய வை ஸம்ன்யஸத: தே³வா: தா³ராதி³ரூபிண: ।
விக்⁴னான் குர்வன்தி அயம் ஹி அஸ்மான் ஆக்ரம்ய ஸமியாத் பரம் ॥ 14॥

பி³ப்⁴ருயாத் சேத் முனி: வாஸ: கௌபீன ஆச்சா²த³னம் பரம் ।
த்யக்தம் ந த³ண்ட³பாத்ராப்⁴யாம் அன்யத் கிஞ்சித் அனாபதி³ ॥ 15॥

த்³ருஷ்டிபூதம் ந்யஸேத் பாத³ம் வஸ்த்ரபூதம் பிபே³த் ஜலம் ।
ஸத்யபூதாம் வதே³த் வாசம் மன:பூதம் ஸமாசரேத் ॥ 16॥

மௌன அனீஹா அனில ஆயாமா: த³ண்டா³: வாக் தே³ஹ சேதஸாம் ।
நஹி ஏதே யஸ்ய ஸன்தி அங்க:³ வேணுபி⁴: ந ப⁴வேத் யதி: ॥ 17॥

பி⁴க்ஷாம் சதுஷு வர்ணேஷு விக³ர்ஹ்யான் வர்ஜயன் சரேத் ।
ஸப்தாகா³ரான் அஸங்க்ல்ருப்தான் துஷ்யேத் லப்³தே⁴ன தாவதா ॥ 18॥

ப³ஹி: ஜலாஶயம் க³த்வா தத்ர உபஸ்ப்ருஶ்ய வாக்³யத: ।
விபஜ⁴்ய பாவிதம் ஶேஷம் பு⁴ஞ்ஜீத அஶேஷம் ஆஹ்ருதம் ॥ 19॥

ஏக: சரேத் மஹீம் ஏதாம் நி:ஸங்க:³ ஸம்யதேன்த்³ரிய: ।
ஆத்மக்ரீட:³ ஆத்மரத: ஆத்மவான் ஸமத³ர்ஶன: ॥ 2௦॥

விவிக்தக்ஷேமஶரண: மத்³பா⁴வவிமலாஶய: ।
ஆத்மானம் சின்தயேத் ஏகம் அபே⁴தே³ன மயா முனி: ॥ 21॥

அன்வீக்ஷேத ஆத்மன: ப³ன்த⁴ம் மோக்ஷம் ச ஜ்ஞானநிஷ்ட²யா ।
ப³ன்த:⁴ இன்த்³ரியவிக்ஷேப: மோக்ஷ: ஏஷாம் ச ஸம்யம: ॥ 22॥

தஸ்மாத் நியம்ய ஷட்³வர்க³ம் மத்³பா⁴வேன சரேத் முனி: ।
விரக்த: க்ஷுல்லகாமேப்⁴ய: லப்³த்⁴வா ஆத்மனி ஸுக²ம் மஹத் ॥ 23॥

புரக்³ராமவ்ரஜான் ஸார்தா²ன் பி⁴க்ஷார்த²ம் ப்ரவிஶன் சரேத் ।
புண்யதே³ஶஸரித் ஶைலவன ஆஶ்ரமவதீம் மஹீம் ॥ 24॥

வானப்ரஸ்த² ஆஶ்ரம பதே³ஷு அபீ⁴க்ஷ்ணம் பை⁴க்ஷ்யம் ஆசரேத் ।
ஸம்ஸித்⁴யத்யாஶ்வஸம்மோஹ: ஶுத்³த⁴ஸத்த்வ: ஶிலான்த⁴ஸா ॥ 25॥

ந ஏதத் வஸ்துதயா பஶ்யேத் த்³ருஶ்யமானம் வினஶ்யதி ।
அஸக்தசித்த: விரமேத் இஹ அமுத்ர சிகீர்ஷிதாத் ॥ 26॥

யத் ஏதத் ஆத்மனி ஜக³த் மனோவாக்ப்ராணஸம்ஹதம் ।
ஸர்வம் மாயா இதி தர்கேண ஸ்வஸ்த:² த்யக்த்வா ந தத் ஸ்மரேத் ॥ 27॥

ஜ்ஞானநிஷ்ட:² விரக்த: வா மத்³ப⁴க்த: வா அனபேக்ஷக: ।
ஸலிங்கா³ன் ஆஶ்ரமாம் த்யக்த்வா சரேத் அவிதி⁴கோ³சர: ॥ 28॥

பு³த:⁴ பா³லகவத் க்ரீடே³த் குஶல: ஜட³வத் சரேத் ।
வதே³த் உன்மத்தவத் வித்³வான் கோ³சர்யாம் நைக³ம: சரேத் ॥ 29॥

வேத³வாத³ரத: ந ஸ்யாத் ந பாக²ண்டீ³ ந ஹைதுக: ।
ஶுஷ்கவாத³விவாதே³ ந கஞ்சித் பக்ஷம் ஸமாஶ்ரயேத் ॥ 3௦॥

ந உத்³விஜேத ஜனாத் தீ⁴ர: ஜனம் ச உத்³வேஜயேத் ந து ।
அதிவாதா³ன் திதிக்ஷேத ந அவமன்யேத கஞ்சன ।
தே³ஹம் உத்³தி³ஶ்ய பஶுவத் வைரம் குர்யாத் ந கேனசித் ॥ 31॥

ஏக: ஏவ பர: ஹி ஆத்மா பூ⁴தேஷு ஆத்மனி அவஸ்தி²த: ।
யதா² இன்து³: உத³பாத்ரேஷு பூ⁴தானி ஏகாத்மகானி ச ॥ 32॥

அலப்³த்⁴வா ந விஷீதே³த காலே காலே அஶனம் க்வசித் ।
லப்³த்⁴வா ந ஹ்ருஷ்யேத் த்⁴ருதிம் ஆனுப⁴யம் தை³வதன்த்ரிதம் ॥ 33॥

ஆஹாரார்த²ம் ஸமீஹேத யுக்தம் தத் ப்ராணதா⁴ரணம் ।
தத்த்வம் விம்ருஶ்யதே தேன தத் விஜ்ஞாய விமுச்யதே ॥ 34॥

யத் ருச்ச²யா உபபன்னாத் அன்னம் அத்³யாத் ஶ்ரேஷ்ட²ம் உத அபரம் ।
ததா² வாஸ: ததா² ஶய்யாம் ப்ராப்தம் ப்ராப்தம் பஜ⁴ேத் முனி: ॥ 35॥

ஶௌசம் ஆசமனம் ஸ்னானம் ந து சோத³னயா சரேத் ।
அன்யான் ச நியமான் ஜ்ஞானீ யதா² அஹம் லீலயா ஈஶ்வர: ॥ 36॥

நஹி தஸ்ய விகல்பாக்²யா யா ச மத்³வீக்ஷயா ஹதா ।
ஆதே³ஹான்தாத் க்வசித் க்²யாதி: தத: ஸம்பத்³யதே மயா ॥ 37॥

து³:க² உத³ர்கேஷு காமேஷு ஜாதனிர்வேத:³ ஆத்மவான் ।
அஜிஜ்ஞாஸித மத்³த⁴ர்ம: கு³ரும் முனிம் உபாவ்ரஜேத் ॥ 38॥

தாவத் பரிசரேத் ப⁴க்த: ஶ்ரத்³தா⁴வான் அனஸூயக: ।
யாவத் ப்³ரஹ்ம விஜானீயாத் மாம் ஏவ கு³ரும் ஆத்³ருத: ॥ 39॥

ய: து அஸம்யத ஷட்³வர்க:³ ப்ரசண்ட³ இன்த்³ரிய ஸாரதி²: ।
ஜ்ஞான வைராக்³ய ரஹித: த்ரித³ண்ட³ம் உபஜீவதி ॥ 4௦॥

ஸுரான் ஆத்மானம் ஆத்மஸ்த²ம் நிஹ்னுதே மாம் ச த⁴ர்மஹா ।
அவிபக்வ கஷாய: அஸ்மாத் உஷ்மாத் ச விஹீயதே ॥ 41॥

பி⁴க்ஷோ: த⁴ர்ம: ஶம: அஹிம்ஸா தப: ஈக்ஷா வனௌகஸ: ।
க்³ருஹிண: பூ⁴தரக்ஷ இஜ்யா: த்³விஜஸ்ய ஆசார்யஸேவனம் ॥ 42॥

ப்³ரஹ்மசர்யம் தப: ஶௌசம் ஸன்தோஷ: பூ⁴தஸௌஹ்ருத³ம் ।
க்³ருஹஸ்த²ஸ்ய அபி ருதௌ க³ன்து: ஸர்வேஷாம் மது³பாஸனம் ॥ 43॥

இதி மாம் ய: ஸ்வத⁴ர்மேண பஜ⁴ன் நித்யம் அனந்யபா⁴க் ।
ஸர்வபூ⁴தேஷு மத்³பா⁴வ: மத்³ப⁴க்திம் வின்த³தே அசிராத் ॥ 44॥

ப⁴க்த்யா உத்³த⁴வ அனபாயின்யா ஸர்வலோகமஹேஶ்வரம் ।
ஸர்வ உத்பத்தி அபி அயம் ப்³ரஹ்ம காரணம் மா உபயாதி ஸ: ॥ 45॥

இதி ஸ்வத⁴ர்ம நிர்ணிக்த ஸத்த்வ: நிர்ஜ்ஞாத் மத்³க³தி: ।
ஜ்ஞான விஜ்ஞான ஸம்பன்ன: ந சிராத் ஸமுபைதி மாம் ॥ 46॥

வர்ணாஶ்ரமவதாம் த⁴ர்ம: ஏஷ: ஆசாரலக்ஷண: ।
ஸ: ஏவ மத்³ப⁴க்தியுத: நி:ஶ்ரேயஸகர: பர: ॥ 47॥

ஏதத் தே அபி⁴ஹிதம் ஸாதோ⁴ ப⁴வான் ப்ருச்ச²தி யத் ச மாம் ।
யதா² ஸ்வத⁴ர்மஸம்யுக்த: ப⁴க்த: மாம் ஸமியாத் பரம் ॥ 48॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
வானப்ரஸ்த²ஸம்ன்யாஸத⁴ர்மனிரூபணம் நாமாஷ்டாத³ஶோத்⁴யாய: ॥ 18॥

அத² ஏகோனவிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ய: வித்³யாஶ்ருதஸம்பன்ன: ஆத்மவான் ந அனுமானிக: ।
மாயாமாத்ரம் இத³ம் ஜ்ஞாத்வா ஜ்ஞானம் ச மயி ஸம்ன்யஸேத் ॥ 1॥

ஜ்ஞானின: து அஹம் ஏவ இஷ்ட: ஸ்வார்த:² ஹேது: ச ஸம்மத: ।
ஸ்வர்க:³ ச ஏவ அபவர்க:³ ச ந அன்ய: அர்த:² மத்³ருதே ப்ரிய: ॥ 2॥

ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்ஸித்³தா⁴: பத³ம் ஶ்ரேஷ்ட²ம் விது³: மம ।
ஜ்ஞானீ ப்ரியதம: அத: மே ஜ்ஞானேன அஸௌ பி³ப⁴ர்தி மாம் ॥ 3॥

தப: தீர்த²ம் ஜப: தா³னம் பவித்ராணி இதராணி ச ।
ந அலம் குர்வன்தி தாம் ஸித்³தி⁴ம் யா ஜ்ஞானகலயா க்ருதா ॥ 4॥

தஸ்மாத் ஜ்ஞானேன ஸஹிதம் ஜ்ஞாத்வா ஸ்வாத்மானம் உத்³த⁴வ ।
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்பன்ன: பஜ⁴ மாம் ப⁴க்திபா⁴வத: ॥ 5॥

ஜ்ஞானவிஜ்ஞானயஜ்ஞேன மாம் இஷ்ட்வா ஆத்மானம் ஆத்மனி ।
ஸர்வயஜ்ஞபதிம் மாம் வை ஸம்ஸித்³தி⁴ம் முனய: அக³மன்॥ 6॥

த்வயி உத்³த⁴வ ஆஶ்ரயதி ய: த்ரிவித:⁴ விகார:
மாயான்தரா ஆபததி ந ஆதி³ அபவர்க³யோ: யத் ।
ஜன்மாத³ய: அஸ்ய யத் அமீ தவ தஸ்ய கிம் ஸ்யு:
ஆதி³ அன்தயோ: யத் அஸத: அஸ்தி தத் ஏவ மத்⁴யே ॥ 7॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
ஜ்ஞானம் விஶுத்³த⁴ம் விபுலம் யதா² ஏதத்
வைராக்³யவிஜ்ஞானயுதம் புராணம் ।
ஆக்²யாஹி விஶ்வேஶ்வர விஶ்வமூர்தே
த்வத் ப⁴க்தியோக³ம் ச மஹத் விம்ருக்³யம் ॥ 8॥

தாபத்ரயேண அபி⁴ஹதஸ்ய கோ⁴ரே
ஸன்தப்யமானஸ்ய ப⁴வாத்⁴வனீஶ ।
பஶ்யாமி ந அன்யத் ஶரணம் தவாங்க்⁴ரி
த்³வன்த்³வ ஆதபத்ராத் அம்ருத அபி⁴வர்ஷாத் ॥ 9॥

த³ஷ்டம் ஜனம் ஸம்பதிதம் பி³லே அஸ்மின்
காலாஹினா க்ஷுத்³ரஸுகோ²: உதர்ஷம் ।
ஸமுத்³த⁴ர ஏனம் க்ருபயா அபவர்க்³யை:
வசோபி⁴: ஆஸிஞ்ச மஹானுபா⁴வ ॥ 1௦॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இத்த²ம் ஏதத் புரா ராஜா பீ⁴ஷ்மம் த⁴ர்மப்⁴ருதாம் வரம் ।
அஜாதஶத்ரு: பப்ரச்ச² ஸர்வேஷாம் ந: அனுஶ்ருண்வதாம் ॥ 11॥

நிவ்ருத்தே பா⁴ரதே யுத்³தே⁴ ஸுஹ்ருத் நித⁴னவிஹ்வல: ।
ஶ்ருத்வா த⁴ர்மான் ப³ஹூன் பஶ்சாத் மோக்ஷத⁴ர்மான் அப்ருச்ச²த ॥

12॥

தான் அஹம் தே அபி⁴தா⁴ஸ்யாமி தே³வவ்ரதமுகா²த் ஶ்ருதான் ।
ஜ்ஞானவைராக்³யவிஜ்ஞானஶ்ரத்³தா⁴ப⁴க்தி உபப்³ரும்ஹிதான் ॥ 13॥

நவ ஏகாத³ஶ பஞ்ச த்ரீன் பா⁴வான் பூ⁴தேஷு யேன வை ।
ஈக்ஷேத அத² ஏகம் அபி ஏஷு தத் ஜ்ஞானம் மம நிஶ்சிதம் ॥ 14॥

ஏதத் ஏவ ஹி விஜ்ஞானம் ந ததா² ஏகேன யேன யத் ।
ஸ்தி²தி உத்பத்தி அபி அயான் பஶ்யேத் பா⁴வானாம் த்ரிகு³ண ஆத்மனாம் ॥

15॥

ஆதௌ³ அன்தே ச மத்⁴யே ச ஸ்ருஜ்யாத் ஸ்ருஜ்யம் யத் அன்வியாத் ।
புன: தத் ப்ரதிஸங்க்ராமே யத் ஶிஷ்யேத தத் ஏவ ஸத் ॥ 16॥

ஶ்ருதி: ப்ரத்யக்ஷம் ஐதிஹ்யம் அனுமானம் சதுஷ்டயம் ।
ப்ரமாணேஷு அனவஸ்தா²னாத் விகல்பாத் ஸ: விரஜ்யதே ॥ 17॥

கர்மணாம் பரிணாமித்வாத் ஆவிரிஞ்சாத் அமங்க³லம் ।
விபஶ்சித் நஶ்வரம் பஶ்யேத் அத்³ருஷ்டம் அபி த்³ருஷ்டவத் ॥ 18॥

ப⁴க்தியோக:³ புரா ஏவ உக்த: ப்ரீயமாணாய தே அனக⁴ ।
புன: ச கத²யிஷ்யாமி மத்³ப⁴க்தே: காரணம் பரம் ॥ 19॥

ஶ்ரத்³தா⁴ அம்ருதகதா²யாம் மே ஶஶ்வத் மத் அனுகீர்தனம் ।
பரினிஷ்டா² ச பூஜாயாம் ஸ்துதிபி⁴: ஸ்தவனம் மம ॥ 2௦॥

ஆத³ர: பரிசர்யாயாம் ஸர்வாங்கை³: அபி⁴வன்த³னம் ।
மத்³ப⁴க்தபூஜாப்⁴யதி⁴கா ஸர்வபூ⁴தேஷு மன்மதி: ॥ 21॥

மத³ர்தே²ஷு அங்க³சேஷ்டா ச வசஸா மத்³கு³ணேரணம் ।
மய்யர்பணம் ச மனஸ: ஸர்வகாமவிவர்ஜனம் ॥ 22॥

மத³ர்தே² அர்த² பரித்யாக:³ போ⁴க³ஸ்ய ச ஸுக²ஸ்ய ச ।
இஷ்டம் த³த்தம் ஹுதம் ஜப்தம் மத³ர்த²ம் யத் வ்ரதம் தப: ॥ 23॥

ஏவம் த⁴ர்மை: மனுஷ்யாணாம் உத்³த⁴வ ஆத்மனிவேதி³னாம் ।
மயி ஸஞ்ஜாயதே ப⁴க்தி: க: அன்ய: அர்த:² அஸ்ய அவஶிஷ்யதே ॥ 24॥

யதா³ ஆத்மனி அர்பிதம் சித்தம் ஶான்தம் ஸத்த்வ உபப்³ரும்ஹிதம் ।
த⁴ர்மம் ஜ்ஞானம் ஸவைராக்³யம் ஐஶ்வர்யம் ச அபி⁴பத்³யதே ॥ 25॥

யத் அர்பிதம் தத் விகல்பே இன்த்³ரியை: பரிதா⁴வதி ।
ரஜஸ்வலம் ச ஆஸன் நிஷ்ட²ம் சித்தம் வித்³தி⁴ விபர்யயம் ॥ 26॥

த⁴ர்ம: மத்³ப⁴க்திக்ருத் ப்ரோக்த: ஜ்ஞானம் ச ஏகாத்ம்யத³ர்ஶனம் ।
கு³ணேஷு அஸங்க:³ வைராக்³யம் ஐஶ்வர்யம் ச அணிம் ஆத³ய: ॥ 27॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
யம: கதிவித:⁴ ப்ரோக்த: நியம: வா அரிகர்ஶன ।
க: ஶம: க: த³ம: க்ருஷ்ண கா திதிக்ஷா த்⁴ருதி: ப்ரபோ⁴ ॥ 28॥

கிம் தா³னம் கிம் தப: ஶௌர்யம் கிம் ஸத்யம் ருதம் உச்யதே ।
க: த்யாக:³ கிம் த⁴னம் சேஷ்டம் க: யஜ்ஞ: கா ச த³க்ஷிணா ॥

29॥

பும்ஸ: கிம்ஸ்வித் ப³லம் ஶ்ரீமன் ப⁴க:³ லாப:⁴ ச கேஶவ ।
கா வித்³யா ஹ்ரீ: பரா கா ஶ்ரீ: கிம் ஸுக²ம் து³:க²ம் ஏவ ச ॥

3௦॥

க: பண்டி³த: க: ச மூர்க:² க: பன்தா²: உத்பத:² ச க: ।
க: ஸ்வர்க:³ நரக: க: ஸ்வித் க: ப³ன்து⁴: உத கிம் க்³ருஹம் ॥ 31॥

க: ஆட்⁴ய: க: த³ரித்³ர: வா க்ருபண: க: ஈஶ்வர: ।
ஏதான் ப்ரஶ்னான் மம ப்³ரூஹி விபரீதான் ச ஸத்பதே ॥ 32॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அஹிம்ஸா ஸத்யம் அஸ்தேயம் அஸங்க:³ ஹ்ரீ: அஸஞ்சய: ।
ஆஸ்திக்யம் ப்³ரஹ்மசர்யம் ச மௌனம் ஸ்தை²ர்யம் க்ஷமா அப⁴யம் ॥

33।
ஶௌசம் ஜப: தப: ஹோம: ஶ்ரத்³தா⁴ ஆதித்²யம் மத் அர்சனம் ।
தீர்தா²டனம் பரார்தே²ஹா துஷ்டி: ஆசார்யஸேவனம் ॥ 34॥

ஏதே யமா: ஸனியமா: உப⁴யோ: த்³வாத³ஶ ஸ்ம்ருதா: ।
பும்ஸாம் உபாஸிதா: தாத யதா²காமம் து³ஹன்தி ஹி ॥ 35॥

ஶம: மத் நிஷ்ட²தா பு³த்³தே⁴: த³ம: இன்த்³ரியஸம்யம: ।
திதிக்ஷா து³:க²ஸம்மர்ஷ: ஜிஹ்வா உபஸ்தஜ²ய: த்⁴ருதி: ॥ 36॥

த³ண்ட³ன்யாஸ: பரம் தா³னம் காமத்யாக:³ தப: ஸ்ம்ருதம் ।
ஸ்வபா⁴வவிஜய: ஶௌர்யம் ஸத்யம் ச ஸமத³ர்ஶனம் ॥ 37॥

ருதம் ச ஸூன்ருதா வாணீ கவிபி⁴: பரிகீர்திதா ।
கர்மஸ்வஸங்க³ம: ஶௌசம் த்யாக:³ ஸம்ன்யாஸ: உச்யதே ॥ 38॥

த⁴ர்ம: இஷ்டம் த⁴னம் ந்ரூணாம் யஜ்ஞ: அஹம் ப⁴க³வத்தம: ।
த³க்ஷிணா ஜ்ஞானஸன்தே³ஶ: ப்ராணாயாம: பரம் ப³லம் ॥ 39॥

ப⁴க:³ மே ஐஶ்வர: பா⁴வ: லாப:⁴ மத்³ப⁴க்தி: உத்தம: ।
வித்³யா ஆத்மனி பி⁴த³ அபா³த:⁴ ஜுகு³ப்ஸா ஹ்ரீ: அகர்மஸு ॥ 4௦॥

ஶ்ரீ: கு³ணா: நைரபேக்ஷ்ய ஆத்³யா: ஸுக²ம் து³:க²ஸுக² அத்யய: ।
து³:க²ம் காமஸுக² அபேக்ஷா பண்டி³த: ப³ன்த⁴மோக்ஷவித் ॥ 41॥

மூர்க:² தே³ஹ ஆதி³ அஹம் பு³த்³தி⁴: பன்தா²: மத் நிக³ம: ஸ்ம்ருத: ।
உத்பத:² சித்தவிக்ஷேப: ஸ்வர்க:³ ஸத்த்வகு³ண உஅத³ய: ॥ 42॥

நரக: தம: உன்னஹ: ப³ன்து⁴: கு³ரு: அஹம் ஸகே² ।
க்³ருஹம் ஶரீரம் மானுஷ்யம் கு³ணாட்⁴ய: ஹி ஆட்⁴ய: உச்யதே ॥ 43॥

த³ரித்³ர: ய: து அஸன்துஷ்ட: க்ருபண: ய: அஜிதேன்த்³ரிய: ।
கு³ணேஷு அஸக்ததீ⁴: ஈஶ: கு³ணஸங்க:³ விபர்யய: ॥ 44॥

ஏத: உத்³த⁴வ தே ப்ரஶ்னா: ஸர்வே ஸாது⁴ நிரூபிதா: ।
கிம் வர்ணிதேன ப³ஹுனா லக்ஷணம் கு³ணதோ³ஷயோ: ।
கு³ணதோ³ஷ த்³ருஶி: தோ³ஷ: கு³ண: து உப⁴யவர்ஜித: ॥ 45॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வது³த⁴வஸம்வாதே³
ஏகோனவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 19॥

அத² விம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
உத்³த⁴வ: உவாச ।
விதி⁴: ச ப்ரதிஷேத:⁴ ச நிக³ம: ஹி ஈஶ்வரஸ்ய தே ।
அவேக்ஷதே அரவின்தா³க்ஷ கு³ணம் தோ³ஷம் ச கர்மணாம் ॥ 1॥

வர்ணாஶ்ரம விகல்பம் ச ப்ரதிலோம அனுலோமஜம் ।
த்³ரவ்ய தே³ஶ வய: காலான் ஸ்வர்க³ம் நரகம் ஏவ ச ॥ 2॥

கு³ண தோ³ஷ பி⁴தா³ த்³ருஷ்டிம் அன்தரேண வச: தவ ।
நி:ஶ்ரேயஸம் கத²ம் ந்ரூணாம் நிஷேத⁴ விதி⁴ லக்ஷணம் ॥ 3॥

பித்ருதே³வமனுஷ்யாணாம் வேத:³ சக்ஷு: தவ ஈஶ்வர ।
ஶ்ரேய: து அனுபலப்³தே⁴ அர்தே² ஸாத்⁴யஸாத⁴னயோ: அபி ॥ 4॥

கு³ணதோ³ஷபி⁴தா³த்³ருஷ்டி: நிக³மாத் தே ந ஹி ஸ்வத: ।
நிக³மேன அபவாத:³ ச பி⁴தா³யா: இதி ஹி ப்⁴ரம: ॥ 5॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
யோகா³: த்ரய: மயா ப்ரோக்தா ந்ரூணாம் ஶ்ரேயோவிதி⁴த்ஸயா ।
ஜ்ஞானம் கர்ம ச ப⁴க்தி: ச ந உபாய: அன்ய: அஸ்தி குத்ரசித் ॥

6॥

நிர்விண்ணானாம் ஜ்ஞானயோக:³ ந்யாஸினாம் இஹ கர்மஸு ।
தேஷு அனிர்விண்ணசித்தானாம் கர்மயோக:³ தி காமினாம் ॥ 7॥

யத்³ருச்ச²யா மத் கதா² ஆதௌ³ ஜாதஶ்ரத்³த:⁴ து ய: புமான் ।
ந நிர்விண்ண: ந அதிஸக்த: ப⁴க்தியோக:³ அஸ்ய ஸித்³தி⁴த:³ ॥ 8॥

தாவத் கர்மாணி குர்வீத ந நிர்வித்³யேத யாவதா ।
மத் கதா²ஶ்ரவண ஆதௌ³ வா ஶ்ரத்³தா⁴ யாவத் ந ஜாயதே ॥ 9॥

ஸ்வத⁴ர்மஸ்த:² யஜன்யஜ்ஞை: அனாஶீ: காம: உத்³த⁴வ ।
ந யாதி ஸ்வர்க³னரகௌ யதி³ அன்யத்ர ஸமாசரேத் ॥ 1௦॥

அஸ்மின் லோகே வர்தமான: ஸ்வத⁴ர்மஸ்த:² அனக:⁴ ஶுசி: ।
ஜ்ஞானம் விஶுத்³த⁴ம் ஆப்னோதி மத்³ப⁴க்திம் வா யத்³ருச்ச²யா ॥ 11॥

ஸ்வர்கி³ண: அபி ஏதம் இச்ச²ன்தி லோகம் நிரயிண: ததா² ।
ஸாத⁴கம் ஜ்ஞானப⁴க்திப்⁴யாம் உப⁴யம் தத் அஸாத⁴கம் ॥ 12॥

ந நர: ஸ்வர்க³திம் காங்க்ஷேத் நாரகீம் வா விசக்ஷண: ।
ந இமம் லோகம் ச காங்க்ஷேத தே³ஹ ஆவேஶாத் ப்ரமாத்³யதி ॥ 13॥

ஏதத் வித்³வான் புரா ம்ருத்யோ: அப⁴வாய க⁴டேத ஸ: ।
அப்ரமத்த: இத³ம் ஜ்ஞாத்வா மர்த்யம் அபி அர்த²ஸித்³தி⁴த³ம் ॥ 14॥

சி²த்³யமானம் யமை: ஏதை: க்ருதனீட³ம் வனஸ்பதிம் ।
க²க:³ ஸ்வகேதம் உத்ஸ்ருஜ்ய க்ஷேமம் யாதி ஹி அலம்பட: ॥ 15॥

அஹோராத்ரை: சி²த்³யமானம் பு³த்³த்⁴வாயு: ப⁴யவேபது²: ।
முக்தஸங்க:³ பரம் பு³த்³த்⁴வா நிரீஹ உபஶாம்யதி ॥ 16॥

ந்ருதே³ஹம் ஆத்³யம் ஸுலப⁴ம் ஸுது³ர்லப⁴ம்
ப்லவம் ஸுகல்பம் கு³ருகர்ணதா⁴ரம் ।
மயா அனுகூலேன நப⁴ஸ்வதேரிதம்
புமான் ப⁴வாப்³தி⁴ம் ந தரேத் ஸ: ஆத்மஹா ॥ 17॥

யதா³ ஆரம்பே⁴ஷு நிர்விண்ண: விரக்த: ஸம்யதேன்த்³ரிய: ।
அப்⁴யாஸேன ஆத்மன: யோகீ³ தா⁴ரயேத் அசலம் மன: ॥ 18॥

தா⁴ர்யமாணம் மன: ய: ஹி ப்⁴ராம்யதா³ஶு அனவஸ்தி²தம் ।
அதன்த்³ரித: அனுரோதே⁴ன மார்கே³ண ஆத்மவஶம் நயேத் ॥ 19॥

மனோக³திம் ந விஸ்ருஜேத் ஜிதப்ராண: ஜிதேன்த்³ரிய: ।
ஸத்த்வஸம்பன்னயா பு³த்³த்⁴யா மன: ஆத்மவஶம் நயேத் ॥ 2௦॥

ஏஷ: வை பரம: யோக:³ மனஸ: ஸங்க்³ரஹ: ஸ்ம்ருத: ।
ஹ்ருத³யஜ்ஞத்வம் அன்விச்ச²ன் த³ம்யஸ்ய ஏவ அர்வத: முஹு: ॥ 21॥

ஸாங்க்²யேன ஸர்வபா⁴வானாம் ப்ரதிலோம அனுலோமத: ।
ப⁴வ அபி அயௌ அனுத்⁴யயேத் மன: யாவத் ப்ரஸீத³தி ॥ 22॥

நிர்விண்ணஸ்ய விரக்தஸ்ய புருஷஸ்ய உக்தவேதி³ன: ।
மன: த்யஜதி தௌ³ராத்ம்யம் சின்திதஸ்ய அனுசின்தயா ॥ 23॥

யம ஆதி³பி⁴: யோக³பதை²: ஆன்வீக்ஷிக்யா ச வித்³யயா ।
மம அர்சோபாஸனாபி⁴: வா ந அன்யை: யோக்³யம் ஸ்மரேத் மன: ॥ 24॥

யதி³ குர்யாத் ப்ரமாதே³ன யோகீ³ கர்ம விக³ர்ஹிதம் ।
யோகே³ன ஏவ த³ஹேத் அம்ஹ: ந அன்யத் தத்ர கதா³சன ॥ 25॥

ஸ்வே ஸ்வே அதி⁴காரே யா நிஷ்டா² ஸ: கு³ண: பரிகீர்தித: ।
கர்மணாம் ஜாதி அஶுத்³தா⁴னாம் அனேன நியம: க்ருத: ।
கு³ணதோ³ஷவிதா⁴னேன ஸங்கா³னாம் த்யாஜனேச்ச²யா ॥ 26॥

ஜாதஶ்ரத்³த:³ மத்கதா²ஸு நிர்விண்ண: ஸர்வகர்மஸு ।
வேத³ து³:கா²த்மகான் காமான் பரித்யாகே³ அபி அனீஶ்வர: ॥ 27॥

தத: பஜ⁴ேத மாம் ப்ரீத: ஶ்ரத்³தா⁴லு: த்³ருட⁴னிஶ்சய: ।
ஜுஷமாண: ச தான் காமான் து³:க² உத³ர்கான் ச க³ர்ஹயன் ॥ 28॥

ப்ரோக்தேன ப⁴க்தியோகே³ன பஜ⁴த: மா அஸக்ருத் முனே: ।
காமா: ஹ்ருத³ய்யா: நஶ்யன்தி ஸர்வே மயி ஹ்ருதி³ ஸ்தி²தே ॥ 29॥

பி⁴த்³யதே ஹ்ருத³யக்³ரன்தி²: சி²த்³யன்தே ஸர்வஸம்ஶயா: ।
க்ஷீயன்தே ச அஸ்ய கர்மாணி மயி த்³ருஷ்டே அகி²ல ஆத்மனி ॥ 3௦॥

தஸ்மாத் மத்³ப⁴க்தியுக்தஸ்ய யோகி³ன: வை மத் ஆத்மன: ।
ந ஜ்ஞானம் ந ச வைராக்³யம் ப்ராய: ஶ்ரேய: ப⁴வேத் இஹ ॥ 31॥

யத் கர்மபி⁴: யத் தபஸா ஜ்ஞானவைராக்³யத: ச யத் ।
யோகே³ன தா³னத⁴ர்மேண ஶ்ரேயோபி⁴: இதரை: அபி ॥ 32॥

ஸர்வம் மத்³ப⁴க்தியோகே³ன மத்³ப⁴க்த: லப⁴தே அஞ்ஜஸா ।
ஸ்வர்க³ அபவர்க³ம் மத் தா⁴ம கத²ஞ்சித் யதி³ வாஞ்ச²தி ॥ 33॥

ந கிஞ்சித் ஸாத⁴வ: தீ⁴ரா: ப⁴க்தா: ஹி ஏகான்தின: மம ।
வாஞ்ச²தி அபி மயா த³த்தம் கைவல்யம் அபுனர்ப⁴வம் ॥ 34॥

நைரபேக்ஷ்யம் பரம் ப்ராஹு: நி:ஶ்ரேயஸம் அனல்பகம் ।
தஸ்மாத் நிராஶிஷ: ப⁴க்தி: நிரபேக்ஷஸ்ய மே ப⁴வேத் ॥ 35॥

ந மயி ஏகான்தப⁴க்தானாம் கு³ணதோ³ஷ உத்³ப⁴வா: கு³ணா: ।
ஸாதூ⁴னாம் ஸமசித்தானாம் பு³த்³தே⁴: பரம் உபேயுஷாம் ॥ 36॥

ஏவம் ஏதத் மயா ஆதி³ஷ்டான் அனுதிஷ்ட²ன்தி மே பத:² ।
க்ஷேமம் வின்த³ன்தி மத் ஸ்தா²னம் யத் ப்³ரஹ்ம பரமம் விது³: ॥ 37॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்வாதே³
வேத³த்ரயீவிபா⁴க³யோகோ³ நாம விம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 2௦॥

அத² ஏகவிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ய: ஏதான் மத்பத:² ஹித்வா ப⁴க்திஜ்ஞானக்ரியாத்மகான் ।
க்ஷுத்³ரான் காமான் சலை: ப்ராணை: ஜுஷன்த: ஸம்ஸரன்தி தே ॥ 1॥

ஸ்வே ஸ்வே அதி⁴காரே யா நிஷ்டா² ஸ: கு³ண: பரிகீர்தித: ।
விபர்யய: து தோ³ஷ: ஸ்யாத் உப⁴யோ: ஏஷ: நிஶ்சய: ॥ 2॥

ஶுத்³தி⁴ அஶுத்³தீ⁴ விதீ⁴யேதே ஸமானேஷு அபி வஸ்துஷு ।
த்³ரவ்யஸ்ய விசிகித்ஸார்த²ம் கு³ணதோ³ஷௌ ஶுப⁴ அஶுபௌ⁴ ॥ 3॥

த⁴ர்மார்த²ம் வ்யவஹாரார்த²ம் யாத்ரார்த²ம் இதி ச அனக⁴ ।
த³ர்ஶித: அயம் மயா ஆசார: த⁴ர்மம் உத்³வஹதாம் து⁴ரம் ॥ 4॥

பூ⁴மி அம்பு³ அக்³னி அனில ஆகாஶா: பூ⁴தானாம் பஞ்ச தா⁴தவ: ।
ஆப்³ரஹ்ம ஸ்தா²வர ஆதீ³னாம் ஶரீரா: ஆத்மஸம்யுதா: ॥ 5॥

வேதே³ன நாமரூபாணி விஷமாணி ஸமேஷு அபி ।
தா⁴துஷு உத்³த⁴வ கல்ப்யன்த: ஏதேஷாம் ஸ்வார்த²ஸித்³த⁴யே ॥ 6॥

தே³ஶ கால ஆதி³ பா⁴வானாம் வஸ்தூனாம் மம ஸத்தம ।
கு³ணதோ³ஷௌ விதீ⁴யேதே நியமார்த²ம் ஹி கர்மணாம் ॥ 7॥

அக்ருஷ்ணஸார: தே³ஶானாம் அப்³ரஹ்மண்ய: அஶுசி: ப⁴வேத் ।
க்ருஷ்ணஸார: அபி அஸௌவீர கீகட அஸம்ஸ்க்ருதேரிணம் ॥ 8॥

கர்மண்ய: கு³ணவான் கால: த்³ரவ்யத: ஸ்வத: ஏவ வா ।
யத: நிவர்ததே கர்ம ஸ: தோ³ஷ: அகர்மக: ஸ்ம்ருத: ॥ 9॥

த்³ரவ்யஸ்ய ஶுத்³தி⁴ அஶுத்³தீ⁴ ச த்³ரவ்யேண வசனேன ச ।
ஸம்ஸ்காரேண அத² காலேன மஹத்த்வ அல்பதயா அத²வா ॥ 1௦॥

ஶக்த்யா அஶக்த்யா அத²வா பு³த்³த்⁴யா ஸம்ருத்³த்⁴யா ச யத் ஆத்மனே ।
அக⁴ம் குர்வன்தி ஹி யதா² தே³ஶ அவஸ்தா² அனுஸாரத: ॥ 11॥

தா⁴ன்ய தா³ரு அஸ்தி² தன்தூனாம் ரஸ தைஜஸ சர்மணாம் ।
கால வாயு அக்³னி ம்ருத்தோயை: பார்தி²வானாம் யுத அயுதை: ॥ 12॥

அமேத்⁴யலிப்தம் யத் யேன க³ன்த⁴ம் லேபம் வ்யபோஹதி ।
பஜ⁴தே ப்ரக்ருதிம் தஸ்ய தத் ஶௌசம் தாவத் இஷ்யதே ॥ 13॥

ஸ்னான தா³ன தப: அவஸ்தா² வீர்ய ஸம்ஸ்கார கர்மபி⁴: ।
மத் ஸ்ம்ருத்யா ச ஆத்மன: ஶௌசம் ஶுத்³த:⁴ கர்ம ஆசரேத் த்³விஜ: ॥ 14॥

மன்த்ரஸ்ய ச பரிஜ்ஞானம் கர்மஶுத்³தி⁴: மத³ர்பணம் ।
த⁴ர்ம: ஸம்பத்³யதே ஷட்³பி⁴: அத⁴ர்ம: து விபர்யய: ॥ 15॥

க்வசித் கு³ண: அபி தோ³ஷ: ஸ்யாத் தோ³ஷ: அபி விதி⁴னா கு³ண: ।
கு³ணதோ³ஷார்த²னியம: தத் பி⁴தா³ம் ஏவ பா³த⁴தே ॥ 16॥

ஸமானகர்ம ஆசரணம் பதிதானாம் ந பாதகம் ।
ஔத்பத்திக: கு³ண: ஸங்க:³ ந ஶயான: பததி அத:⁴ ॥ 17॥

யத: யத: நிவர்தேத விமுச்யேத தத: தத: ।
ஏஷ: த⁴ர்ம: ந்ரூணாம் க்ஷேம: ஶோகமோஹப⁴ய அபஹ: ॥ 18॥

விஷயேஷு கு³ணாத்⁴யாஸாத் பும்ஸ: ஸங்க:³ தத: ப⁴வேத் ।
ஸங்கா³த் தத்ர ப⁴வேத் காம: காமாத் ஏவ கலி: ந்ரூணாம் ॥ 19॥

கலே: து³ர்விஷஹ: க்ரோத:⁴ தம: தம் அனுவர்ததே ।
தமஸா க்³ரஸ்யதே பும்ஸ: சேதனா வ்யாபினீ த்³ருதம் ॥ 2௦॥

தயா விரஹித: ஸாதோ⁴ ஜன்து: ஶூன்யாய கல்பதே ।
தத: அஸ்ய ஸ்வார்த²விப்⁴ரம்ஶ: மூர்ச்சி²தஸ்ய ம்ருதஸ்ய ச ॥ 21॥

விஷயாபி⁴னிவேஶேன ந ஆத்மானம் வேத³ ந அபரம் ।
வ்ருக்ஷஜீவிகயா ஜீவன் வ்யர்த²ம் ப⁴ஸ்த்ர இவ ய: ஶ்வஸன் ॥ 22॥

ப²லஶ்ருதி: இயம் ந்ரூணாம் ந ஶ்ரேய: ரோசனம் பரம் ।
ஶ்ரேயோவிவக்ஷயா ப்ரோக்தம் யதா² பை⁴ஷஜ்யரோசனம் ॥ 23॥

உத்பத்தி ஏவ ஹி காமேஷு ப்ராணேஷு ஸ்வஜனேஷு ச ।
ஆஸக்தமனஸ: மர்த்யா ஆத்மன: அனர்த²ஹேதுஷு ॥ 24॥

ந தான் அவிது³ஷ: ஸ்வார்த²ம் ப்⁴ராம்யத: வ்ருஜினாத்⁴வனி ।
கத²ம் யுஞ்ஜ்யாத் புன: தேஷு தான் தம: விஶத: பு³த:⁴ ॥ 25॥

ஏவம் வ்யவஸிதம் கேசித் அவிஜ்ஞாய குபு³த்³த⁴ய: ।
ப²லஶ்ருதிம் குஸுமிதாம் ந வேதஜ³்ஞா: வத³ன்தி ஹி ॥ 26॥

காமின: க்ருபணா: லுப்³தா⁴: புஷ்பேஷு ப²லபு³த்³த⁴ய: ।
அக்³னிமுக்³தா⁴ து⁴மதான்தா: ஸ்வம் லோகம் ந வின்த³ன்தி தே ॥ 27॥

ந தே மாம் அங்க:³ ஜானந்தி ஹ்ருதி³ஸ்த²ம் ய: இத³ம் யத: ।
உக்த²ஶஸ்த்ரா: ஹி அஸுத்ருப: யதா² நீஹாரசக்ஷுஷ: ॥ 28॥

தே மே மதம் அவிஜ்ஞாய பரோக்ஷம் விஷயாத்மகா: ।
ஹிம்ஸாயாம் யதி³ ராக:³ ஸ்யாத் யஜ்ஞ: ஏவ ந சோத³னா ॥ 29॥

ஹிம்ஸாவிஹாரா: ஹி அலப்³தை⁴: பஶுபி⁴: ஸ்வஸுகே²ச்ச²யா ।
யஜன்தே தே³வதா: யஜ்ஞை: பித்ருபூ⁴தபதீன் க²லா: ॥ 3௦॥

ஸ்வப்ன் உபமம் அமும் லோகம் அஸன்தம் ஶ்ரவணப்ரியம் ।
ஆஶிஷ: ஹ்ருதி³ ஸங்கல்ப்ய த்யஜன்தி அர்தா²ன் யதா² வணிக் ॥ 31॥

ரஜ:ஸத்த்வதமோனிஷ்டா²: ரஜ:ஸத்த்வதமோஜுஷ: ।
உபாஸத: இன்த்³ரமுக்²யான் தே³வாதீ³ன் ந ததா² ஏவ மாம் ॥ 32॥

இஷ்ட்வா இஹ தே³வதா: யஜ்ஞை: க³த்வா ரம்ஸ்யாமஹே தி³வி ।
தஸ்ய அன்த: இஹ பூ⁴யாஸ்ம: மஹாஶாலா மஹாகுலா: ॥ 33॥

ஏவம் புஷ்பிதயா வாசா வ்யாக்ஷிப்தமனஸாம் ந்ரூணாம் ।
மானினான் ச அதிஸ்தப்³தா⁴னாம் மத்³வார்தா அபி ந ரோசதே ॥ 34॥

வேதா³: ப்³ரஹ்மாத்மவிஷயா: த்ரிகாண்ட³விஷயா: இமே ।
பரோக்ஷவாதா³: ருஷய: பரோக்ஷம் மம ச ப்ரியம் ॥ 35॥

ஶப்³த³ப்³ரஹ்ம ஸுது³ர்போ³த⁴ம் ப்ராண இன்த்³ரிய மனோமயம் ।
அனந்தபாரம் க³ம்பீ⁴ரம் து³ர்விகா³ஹ்யம் ஸமுத்³ரவத் ॥ 36॥

மயா உபப்³ரும்ஹிதம் பூ⁴ம்னா ப்³ரஹ்மணா அனந்தஶக்தினா ।
பூ⁴தேஷு கோ⁴ஷரூபேண பி³ஸேஷு ஊர்ண இவ லக்ஷ்யதே ॥ 37॥

யதா² ஊர்ணனாபி⁴: ஹ்ருத³யாத் ஊர்ணாம் உத்³வமதே முகா²த் ।
ஆகாஶாத் கோ⁴ஷவான் ப்ராண: மனஸா ஸ்பர்ஶரூபிணா ॥ 38॥

ச²ன்தோ³மய: அம்ருதமய: ஸஹஸ்ரபத³வீம் ப்ரபு⁴: ।
ஓங்காராத் வ்யஞ்ஜித ஸ்பர்ஶ ஸ்வர உஷ்ம அன்தஸ்த² பூ⁴ஷிதாம் ॥

39॥

விசித்ரபா⁴ஷாவிததாம் ச²ன்தோ³பி⁴: சதுர உத்தரை: ।
அனந்தபாராம் ப்³ருஹதீம் ஸ்ருஜதி ஆக்ஷிபதே ஸ்வயம் ॥ 4௦॥

கா³யத்ரீ உஷ்ணிக் அனுஷ்டுப் ச ப்³ருஹதீ பங்க்தி: ஏவ ச ।
த்ரிஷ்டுப் ஜக³தீ அதிச்ச²ன்த:³ ஹி அத்யஷ்டி அதிஜக³த் விராட் ॥ 41॥

கிம் வித⁴த்தே கிம் ஆசஷ்டே கிம் அனூத்³ய விகல்பயேத் ।
இதி அஸ்யா: ஹ்ருத³யம் லோகே ந அன்ய: மத் வேத³ கஶ்சன ॥42॥

மாம் வித⁴த்தே அபி⁴த⁴த்தே மாம் விகல்ப்ய அபோஹ்யதே து அஹம் ।
ஏதாவான் ஸர்வவேதா³ர்த:² ஶப்³த:³ ஆஸ்தா²ய மாம் பி⁴தா³ம் ।
மாயாமாத்ரம் அனூத்³ய அன்தே ப்ரதிஷித்⁴ய ப்ரஸீத³தி ॥ 43॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வத்³த்³த⁴வஸம்வாதே³
வேத³த்ரயவிபா⁴க³னிரூபணம் நாம ஏகவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 21॥

அத² த்³வாவிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
உத்³த⁴வ: உவாச ।
கதி தத்த்வானி விஶ்வேஶ ஸங்க்²யாதானி ருஷிபி⁴: ப்ரபோ⁴ ।
நவ ஏகாத³ஶ பஞ்ச த்ரீணி ஆத்த² த்வம் இஹ ஶுஶ்ரும ॥ 1॥

கேசித் ஷட்³விம்ஶதிம் ப்ராஹு: அபரே பஞ்சவிம்ஶதிம் ।
ஸப்த ஏகே நவ ஷட் கேசித் சத்வாரி ஏகாத³ஶ அபரே ।
கேசித் ஸப்தத³ஶ ப்ராஹு: ஷோட³ஶ ஏகே த்ரயோத³ஶ ॥ 2॥

ஏதாவத் த்வம் ஹி ஸங்க்²யானாம் ருஷய: யத் விவக்ஷயா ।
கா³யன்தி ப்ருத²க் ஆயுஷ்மன் இத³ம் ந: வக்தும் அர்ஹஸி ॥ 3॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
யுக்தம் ச ஸன்தி ஸர்வத்ர பா⁴ஷன்தே ப்³ராஹ்மணா: யதா² ।
மாயாம் மதீ³யாம் உத்³க்³ருஹ்ய வத³தாம் கிம் நு து³ர்க⁴டம் ॥ 4॥

ந ஏதத் ஏவம் யதா² ஆத்த² த்வம் யத் அஹம் வச்மி தத் ததா² ।
ஏவம் விவத³தாம் ஹேதும் ஶக்தய: மே து³ரத்யயா: ॥ 5॥

யாஸாம் வ்யதிகராத் ஆஸீத் விகல்ப: வத³தாம் பத³ம் ।
ப்ராப்தே ஶமத³மே அபி ஏதி வாத³ஸ்தமனு ஶாம்யதி ॥ 6॥

பரஸ்பரான் அனுப்ரவேஶாத் தத்த்வானாம் புருஷர்ஷப⁴ ।
பௌர்வ அபர்ய ப்ரஸங்க்²யானம் யதா² வக்து: விவக்ஷிதம் ॥ 7॥

ஏகஸ்மின் அபி த்³ருஶ்யன்தே ப்ரவிஷ்டானி இதராணி ச ।
பூர்வஸ்மின் வா பரஸ்மின் வா தத்த்வே தத்த்வானி ஸர்வஶ: ॥ 8॥

பௌர்வ அபர்யம் அத: அமீஷாம் ப்ரஸங்க்²யானம் அபீ⁴ப்ஸதாம் ।
யதா² விவிக்தம் யத் வக்த்ரம் க்³ருஹ்ணீம: யுக்திஸம்ப⁴வாத் ॥ 9॥

அனாதி³ அவித்³யாயுக்தஸ்ய புருஷஸ்ய ஆத்மவேத³னம் ।
ஸ்வத: ந ஸம்ப⁴வாத் அன்ய: தத்த்வஜ்ஞ: ஜ்ஞானத:³ ப⁴வேத் ॥ 1௦॥

புருஷ ஈஶ்வரயோ: அத்ர ந வைலக்ஷண்யம் அணு அபி ।
தத் அன்யகல்பனாபார்தா² ஜ்ஞானம் ச ப்ரக்ருதே: கு³ண: ॥ 11॥

ப்ரக்ருதி: கு³ணஸாம்யம் வை ப்ரக்ருதே: ந ஆத்மன: கு³ணா: ।
ஸத்த்வம் ரஜ: தம: இதி ஸ்தி²தி உத்பத்தி அன்தஹேதவ: ॥ 12॥

ஸத்த்வம் ஜ்ஞானம் ரஜ: கர்ம தம: அஜ்ஞானம் இஹ உச்யதே ।
கு³ணவ்யதிகர: கால: ஸ்வபா⁴வ: ஸூத்ரம் ஏவ ச ॥ 13॥

புருஷ: ப்ரக்ருதி: வ்யக்தம் அஹங்கார: நப:⁴ அனில: ।
ஜ்யோதி: ஆப: க்ஷிதி: இதி தத்த்வானி உக்தானி மே நவ ॥ 14॥

ஶ்ரோத்ரம் த்வக் த³ர்ஶனம் க்⁴ராண: ஜிஹ்வா இதி ஜ்ஞானஶக்தய: ।
வாக் பாணி உபஸ்த² பாயு அங்க்⁴ரி: கர்மாண்யங்க³ உப⁴யம் மன: ॥ 15॥

ஶப்³த:³ ஸ்பர்ஶ: ரஸ: க³ன்த:⁴ ரூபம் ச இதி அர்தஜ²ாதய: ।
க³தி உக்தி உத்ஸர்க³ ஶில்பானி கர்ம ஆயதன ஸித்³த⁴ய: ॥ 16॥

ஸர்க³ ஆதௌ³ ப்ரக்ருதி: ஹி அஸ்ய கார்ய காரண ரூபிணீ ।
ஸத்த்வ ஆதி³பி⁴: கு³ணை: த⁴த்தே புருஷ: அவ்யக்த: ஈக்ஷதே ॥ 17॥

வ்யக்த ஆத³ய: விகுர்வாணா: தா⁴தவ: புருஷ ஈக்ஷயா ।
லப்³த⁴வீர்யா: ஸ்ருஜன்தி அண்ட³ம் ஸம்ஹதா: ப்ரக்ருதே: ப³லாத் ॥ 18॥

ஸப்த ஏவ தா⁴தவ: இதி தத்ர அர்தா²: பஞ்ச கா²த³ய: ।
ஜ்ஞானம் ஆத்மா உப⁴ய ஆதா⁴ர: தத: தே³ஹ இன்த்³ரிய ஆஸவ: ॥ 19॥

ஷட்³ இதி அத்ர அபி பூ⁴தானி பஞ்ச ஷஷ்ட:² பர: புமான் ।
தை: யுக்த: ஆத்மஸம்பூ⁴தை: ஸ்ருஷ்ட்வா இத³ம் ஸமுபாவிஶத் ॥ 2௦॥

சத்வாரி ஏவ இதி தத்ர அபி தேஜ: ஆப: அன்னம் ஆத்மன: ।
ஜாதானி தை: இத³ம் ஜாதம் ஜன்ம அவயவின: க²லு ॥ 21॥

ஸங்க்²யானே ஸப்தத³ஶகே பூ⁴தமாத்ர இன்த்³ரியாணி ச ।
பஞ்சபஞ்ச ஏக மனஸா ஆத்மா ஸப்தத³ஶ: ஸ்ம்ருத: ॥ 22॥

தத்³வத் ஷோட³ஶஸங்க்²யானே ஆத்மா ஏவ மன: உச்யதே ।
பூ⁴தேன்த்³ரியாணி பஞ்ச ஏவ மன: ஆத்மா த்ரயோத³ஶ: ॥ 23॥

ஏகாத³ஶத்வ: ஆத்மா அஸௌ மஹாபூ⁴தேன்த்³ரியாணி ச ।
அஷ்டௌ ப்ரக்ருதய: ச ஏவ புருஷ: ச நவ இதி அத² ॥ 24॥

இதி நானா ப்ரஸங்க்²யானம் தத்த்வானாம் ருஷிபி⁴: க்ருதம் ।
ஸர்வம் ந்யாய்யம் யுக்திமத்வாத் விது³ஷாம் கிம் அஶோப⁴னம் ॥ 25॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
ப்ரக்ருதி: புருஷ: ச உபௌ⁴ யதி³ அபி ஆத்மவிலக்ஷணௌ ।
அன்யோன்ய அபாஶ்ரயாத் க்ருஷ்ண த்³ருஶ்யதே ந பி⁴தா³ தயோ: ।
ப்ரக்ருதௌ லக்ஷ்யதே ஹி ஆத்மா ப்ரக்ருதி: ச ததா² ஆத்மனி ॥ 26॥

ஏவம் மே புண்ட³ரீகாக்ஷ மஹான்தம் ஸம்ஶயம் ஹ்ருதி³ ।
சே²த்தும் அர்ஹஸி ஸர்வஜ்ஞ வசோபி⁴: நயனைபுணை: ॥ 27॥

த்வத்த: ஜ்ஞானம் ஹி ஜீவானாம் ப்ரமோஷ: தே அத்ர ஶக்தித: ।
த்வம் ஏவ ஹி ஆத்ம மாயாயா க³திம் வேத்த² ந ச அபர: ॥ 28॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப்ரக்ருதி: புருஷ: ச இதி விகல்ப: புருஷர்ஷப⁴ ।
ஏஷ: வைகாரிக: ஸர்க:³ கு³ணவ்யதிகராத்மக: ॥ 29॥

மம அங்க³ மாயா கு³ணமயீ அனேகதா⁴
விகல்பபு³த்³தீ⁴: ச கு³ணை: வித⁴த்தே ।
வைகாரிக: த்ரிவித:⁴ அத்⁴யாத்மம் ஏகம்
அத² அதி⁴தை³வம் அதி⁴பூ⁴தம் அன்யத் ॥ 3௦॥

த்³ருக் ரூபம் ஆர்கம் வபு: அத்ர ரன்த்⁴ரே
பரஸ்பரம் ஸித்⁴யதி ய: ஸ்வத: கே² ।
ஆத்மா யத் ஏஷம் அபர: ய: ஆத்³ய:
ஸ்வயா அனுபூ⁴த்ய அகி²லஸித்³த⁴ஸித்³தி⁴: ।
ஏவம் த்வக் ஆதி³ ஶ்ரவணாதி³ சக்ஷு:
ஜிஹ்வ ஆதி³ நாஸ ஆதி³ ச சித்தயுக்தம் ॥ 31॥

ய: அஸௌ கு³ணக்ஷோப⁴க்ருதௌ விகார:
ப்ரதா⁴னமூலாத் மஹத: ப்ரஸூத: ।
அஹம் த்ரிவ்ருத் மோஹவிகல்பஹேது:
வைகாரிக: தாமஸ: ஐன்த்³ரிய: ச ॥ 32॥

ஆத்மாபரிஜ்ஞானமய: விவாத:³
ஹி அஸ்தி இதி ந அஸ்தி இதி பி⁴தா³ர்த²னிஷ்ட:² ।
வ்யர்த:² அபி ந ஏவ உபரமேத பும்ஸாம்
மத்த: பராவ்ருத்ததி⁴யாம் ஸ்வலோகாத் ॥ 33॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
த்வத்த: பராவ்ருத்ததி⁴ய: ஸ்வக்ருதை: கர்மபி⁴: ப்ரபோ⁴ ।
உச்ச அவசான் யதா² தே³ஹான் க்³ருஹ்ணன்தி விஸ்ருஜன்தி ச ॥ 34॥

தத் மம ஆக்²யாஹி கோ³வின்த³ து³ர்விபா⁴வ்யம் அனாத்மபி⁴: ।
ந ஹி ஏதத் ப்ராயஶ: லோகே வித்³வாம்ஸ: ஸன்தி வஞ்சிதா: ॥ 35॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மன: கர்மமயம் ந்ருணாம் இன்த்³ரியை: பஞ்சபி⁴: யுதம் ।
லோகாத் லோகம் ப்ரயாதி அன்ய: ஆத்மா தத் அனுவர்ததே ॥ 36॥

த்⁴யாயன் மன: அனுவிஷயான் த்³ருஷ்டான் வா அனுஶ்ருதான் அத² ।
உத்³யத் ஸீத³த் கர்மதன்த்ரம் ஸ்ம்ருதி: தத் அனுஶாம்யதி ॥ 37॥

விஷய அபி⁴னிவேஶேன ந ஆத்மானம் யத் ஸ்மரேத் புன: ।
ஜன்தோ: வை கஸ்யசித் ஹேதோ: ம்ருத்யு: அத்யன்தவிஸ்ம்ருதி: ॥ 38॥

ஜன்ம து ஆத்மதயா பும்ஸ: ஸர்வபா⁴வேன பூ⁴ரித³ ।
விஷய ஸ்வீக்ருதிம் ப்ராஹு: யதா² ஸ்வப்னமனோரத:² ॥ 39॥

ஸ்வப்னம் மனோரத²ம் ச இத்த²ம் ப்ராக்தனம் ந ஸ்மரதி அஸௌ ।
தத்ர பூர்வம் இவ ஆத்மானம் அபூர்வம் ச அனுபஶ்யதி ॥ 4௦॥

இன்த்³ரிய ஆயன ஸ்ருஷ்ட்யா இத³ம் த்ரைவித்⁴யம் பா⁴தி வஸ்துனி ।
ப³ஹி: அன்த: பி⁴தா³ஹேது: ஜன: அஸத் ஜனக்ருத் யதா² ॥ 41॥

நித்யதா³ ஹி அங்க:³ பூ⁴தானி ப⁴வன்தி ந ப⁴வன்தி ச ।
காலேன அல்க்ஷ்யவேகே³ன ஸூக்ஷ்மத்வாத் தத் ந த்³ருஶ்யதே ॥ 42॥

யதா² அர்சிஷாம் ஸ்ரோதஸாம் ச ப²லானாம் வா வனஸ்பதே: ।
ததா² ஏவ ஸர்வபூ⁴தானாம் வய: அவஸ்தா² ஆத³ய: க்ருதா: ॥ 43॥

ஸ: அயம் தீ³ப: அர்சிஷாம் யத்³வத் ஸ்ரோதஸாம் தத் இத³ம் ஜலம் ।
ஸ: அயம் புமான் இதி ந்ருணாம் ம்ருஷா: கீ³: தீ⁴: ம்ருஷா
ஆயுஷாம் ॥ 44॥

மா ஸ்வஸ்ய கர்மபீ³ஜேன ஜாயதே ஸ: அபி அயம் புமான் ।
ம்ரியதே வாமர: ப்⁴ரான்த்யா யதா² அக்³னி: தா³ரு ஸம்யுத: ॥ 45॥

நிஷேகக³ர்பஜ⁴ன்மானி பா³ல்யகௌமாரயௌவனம் ।
வயோமத்⁴யம் ஜரா ம்ருத்யு: இதி அவஸ்தா²: தனோ: நவ ॥ 46॥

ஏதா: மனோரத²மயீ: ஹி அன்யஸ்ய உச்சாவசா: தனூ: ।
கு³ணஸங்கா³த் உபாத³த்தே க்வசித் கஶ்சித் ஜஹாதி ச ॥ 47॥

ஆத்மன: பித்ருபுத்ராப்⁴யாம் அனுமேயௌ ப⁴வாப்யயௌ ।
ந ப⁴வாப்யயவஸ்தூனாம் அபி⁴ஜ்ஞ: த்³வயலக்ஷண: ॥ 48॥

தரோ: பீ³ஜவிபாகாப்⁴யாம் ய: வித்³வாத் ஜன்மஸம்யமௌ ।
தரோ: விலக்ஷண: த்³ரஷ்டா ஏவம் த்³ரஷ்டா தனோ: ப்ருத²க் ॥ 49॥

ப்ரக்ருதே: ஏவம் ஆத்மானம் அவிவிச்ய அபு³த:⁴ புமான் ।
தத்த்வேன ஸ்பர்ஶஸம்மூட:⁴ ஸம்ஸாரம் ப்ரதிபத்³யதே ॥ 5௦॥

ஸத்த்வஸங்கா³த் ருஷீன் தே³வான் ரஜஸா அஸுரமானுஷான் ।
தமஸா பூ⁴ததிர்யக்த்வம் ப்⁴ராமித: யாதி கர்மபி⁴: ॥ 51॥

ந்ருத்யத: கா³யத: பஶ்யன் யதா² ஏவ அனுகரோதி தான் ।
ஏவம் பு³த்³தி⁴கு³ணான் பஶ்யன் அனீஹ: அபி அனுகார்யதே ॥ 52॥

யதா² அம்ப⁴ஸா ப்ரசலதா தரவ: அபி சலா: இவ ।
சக்ஷுஷா ப்⁴ராம்யமாணேன த்³ருஶ்யதே ப்⁴ரமதி இவ பூ⁴: ॥ 53॥

யதா² மனோரத²தி⁴ய: விஷயானுப⁴வ: ம்ருஷா ।
ஸ்வப்னத்³ருஷ்டா: ச தா³ஶார்ஹ ததா² ஸம்ஸார: ஆத்மன: ॥ 54॥

அர்தே² ஹி அவித்³யமானே அபி ஸம்ஸ்ருதி: ந நிவர்ததே ।
த்⁴யாயத: விஷயான் அஸ்ய ஸ்வப்னே அனர்த² ஆக³ம: யதா² ॥ 55॥

தஸ்மாத் உத்³த⁴வ மா பு⁴ங்க்ஷ்வ விஷயான் அஸத் இன்த்³ரியை: ।
ஆத்மா அக்³ரஹணனிர்பா⁴தம் பஶ்ய வைகல்பிகம் ப்⁴ரமம் ॥ 56॥

க்ஷிப்த: அவமானித: அஸத்³பி⁴: ப்ரலப்³த:⁴ அஸூயித: அத²வா ।
தாடி³த: ஸம்னிப³த்³த:⁴ வா வ்ருத்த்யா வா பரிஹாபித: ॥ 57॥

நிஷ்டி²த: மூத்ரித: ப³ஹுதா⁴ ஏவம் ப்ரகம்பித: ।
ஶ்ரேயஸ்காம: க்ருச்ச்²ரக³த: ஆத்மனா ஆத்மானம் உத்³த⁴ரேத் ॥ 58॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
யதா² ஏவம் அனுபு³த்³த்⁴யேயம் வத³ ந: வத³தாம் வர ।
ஸுது³:ஸஹம் இமம் மன்ய: ஆத்மனி அஸத் அதிக்ரமம் ॥ 59॥

விது³ஷம் அபி விஶ்வாத்மன் ப்ரக்ருதி: ஹி ப³லீயஸீ ।
ருதே த்வத் த⁴ர்மனிரதான் ஶான்தா: தே சரணாலயான் ॥ 6௦॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்வாதே³
த்³வாவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 22॥

அத² த்ரயோவிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
பா³த³ராயணி: உவாச ।
ஸ: ஏவம் ஆஶம்ஸித: உத்³த⁴வேன
பா⁴க³வதமுக்²யேன தா³ஶார்ஹமுக்²ய: ।
ஸபா⁴ஜயன் ப்³ருத்யவச: முகுன்த:³
தம் ஆப³பா⁴ஷே ஶ்ரவணீயவீர்ய: ॥ 1॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப³ர்ஹஸ்பத்ய ஸ: வை ந அத்ர ஸாது⁴: வை து³ர்ஜன் ஈரிதை: ।
து³ருக்தை: பி⁴ன்னம் ஆத்மானம் ய: ஸமாதா⁴தும் ஈஶ்வர: ॥ 2॥

ந ததா² தப்யதே வித்³த:⁴ புமான் பா³ணை: ஸுமர்மகை³: ।
யதா² துத³ன்தி மர்மஸ்தா²: ஹி அஸதாம் பருஷேஷவ: ॥ 3॥

கத²யன்தி மஹத்புண்யம் இதிஹாஸம் இஹ உத்³த⁴வ ।
தம் அஹம் வர்ணயிஷ்யாமி நிபோ³த⁴ ஸுஸமாஹித: ॥ 4॥

கேனசித் பி⁴க்ஷுணா கீ³தம் பரிபூ⁴தேன து³ர்ஜனை: ।
ஸ்மரதா: த்⁴ருதியுக்தேன விபாகம் நிஜகர்மணாம் ॥ 5॥

அவனிஷு த்³விஜ: கஶ்சித் ஆஸீத் ஆட்⁴யதம: ஶ்ரியா ।
வார்தாவ்ருத்தி: கத³ர்ய: து காமீ லுப்³த:⁴ அதிகோபன: ॥ 6॥

ஜ்ஞாதய: அதித²ய: தஸ்ய வாங்மாத்ரேண அபி ந அர்சிதா: ।
ஶூன்ய அவஸத:² ஆத்மா அபி காலே காமை: அனர்சித: ॥ 7॥

து³:ஶீலஸ்ய கத³ர்யஸ்ய த்³ருஹ்யன்தே புத்ரபா³ன்த⁴வா: ।
தா³ரா து³ஹிதர: ப்⁴ருத்யா: விஷண்ணா: ந ஆசரன் ப்ரியம் ॥ 8॥

தஸ்ய ஏவம் யக்ஷவித்தஸ்ய ச்யுதஸ்ய உப⁴யலோகத: ।
த⁴ர்மகாமவிஹீனஸ்ய சுக்ருது⁴: பஞ்சபா⁴கி³ன: ॥ 9॥

தத் அவத்⁴யான விஸ்ரஸ்த புண்ய ஸ்கன்த⁴ஸ்ய பூ⁴ரித³ ।
அர்த:² அபி அக³ச்ச²ன் நித⁴னம் ப³ஹு ஆயாஸ பரிஶ்ரம: ॥ 1௦॥

ஜ்ஞாதய: ஜக்³ருஹு: கிஞ்சித் கிஞ்சித் அஸ்யவ: உத்³த⁴வ ।
தை³வத: காலத: கிஞ்சித் ப்³ரஹ்மப³ன்தோ⁴: ந்ருபார்தி²வாத் ॥ 11॥

ஸ: ஏவம் த்³ரவிணே நஷ்டே த⁴ர்மகாமவிவர்ஜித: ।
உபேக்ஷித: ச ஸ்வஜனை: சின்தாம் ஆப து³ரத்யயாம் ॥ 12॥

தஸ்ய ஏவம் த்⁴யாயத: தீ³ர்க⁴ம் நஷ்டராய: தபஸ்வின: ।
கி²த்³யத: பா³ஷ்பகண்ட²ஸ்ய நிர்வேத:³ ஸுமஹான் அபூ⁴த் ॥ 13॥

ஸ: ச ஆஹ இத³ம் அஹோ கஷ்டம் வ்ருதா² ஆத்மா மே அனுதாபித: ।
ந த⁴ர்மாய ந காமாய யஸ்ய அர்த² ஆயாஸ: ஈத்³ருஶ: ॥ 14॥

ப்ராயேண அர்தா²: கத³ர்யாணாம் ந ஸுகா²ய கதா³சன ।
இஹ ச ஆத்மோபதாபாய ம்ருதஸ்ய நரகாய ச ॥ 15॥

யஶ: யஶஸ்வினாம் ஶுத்³த⁴ம் ஶ்லாக்⁴யா: யே கு³ணினாம் கு³ணா: ।
லோப:⁴ ஸ்வல்ப: அபி தான் ஹன்தி ஶ்வித்ர: ரூபம் இவ இப்ஸிதம் ॥ 16॥

அர்த²ஸ்ய ஸாத⁴னே ஸித்³த:⁴ உத்கர்ஷே ரக்ஷணே வ்யயே ।
நாஶ உபபோ⁴க:³ ஆயாஸ: த்ராஸ: சின்தா ப்⁴ரம: ந்ருணாம் ॥ 17॥

ஸ்தேயம் ஹிம்ஸா அன்ருதம் த³ம்ப:⁴ காம: க்ரோத:⁴ ஸ்மய: மத:³ ।
பே⁴த:³ வைரம் அவிஶ்வாஸ: ஸம்ஸ்பர்தா⁴ வ்யஸனானி ச ॥ 18॥

ஏதே பஞ்சத³ஶான் அர்தா²: ஹி அர்த²மூலா: மதா: ந்ருணாம் ।
தஸ்மாத் அனர்த²ம் அர்தா²க்²யம் ஶ்ரேய: அர்தீ² தூ³ரத: த்யஜேத் ॥ 19॥

பி⁴த்³யன்தே ப்⁴ராதர: தா³ரா: பிதர: ஸுஹ்ருத:³ ததா² ।
ஏகாஸ்னிக்³தா⁴: காகிணினா ஸத்³ய: ஸர்வே அரய: க்ருதா: ॥ 2௦॥

அர்தே²ன அல்பீயஸா ஹி ஏதே ஸம்ரப்³தா⁴ தீ³ப்தம் அன்யவ: ।
த்யஜன்தி ஆஶு ஸ்ப்ருத:⁴ க்⁴னந்தி ஸஹஸா உத்ஸ்ருஜ்ய ஸௌஹ்ருத³ம் ॥

21॥

லப்³த்⁴வா ஜன்ம அமரப்ரார்த்²யம் மானுஷ்யம் தத் த்³விஜ அக்³ர்யதாம் ।
தத் அனாத்³ருத்ய யே ஸ்வார்த²ம் க்⁴னந்தி யான்தி அஶுபா⁴ம் க³திம் ॥

22॥

ஸ்வர்க³ அபவர்க³யோ: த்³வாரம் ப்ராப்ய லோகம் இமம் புமான் ।
த்³ரவிணே க: அனூஷஜ்ஜேத மர்த்ய: அனர்த²ஸ்ய தா⁴மனி ॥ 23॥

தே³வர்ஷி பித்ரு பூ⁴தானி ஜ்ஞாதீன் ப³ன்தூ⁴ன் ச பா⁴கி³ன: ।
அஸம்விபஜ⁴்ய ச ஆத்மானம் யக்ஷவித்த: பததி அத:⁴ ॥ 24॥

வ்யர்த²யா அர்தே²ஹயா வித்தம் ப்ரமத்தஸ்ய வய: ப³லம் ।
குஶலா: யேன ஸித்⁴யன்தி ஜரட:² கிம் நு ஸாத⁴யே ॥ 25॥

கஸ்மாத் ஸங்க்லிஶ்யதே வித்³வான் வ்யர்த²யா அர்தே²ஹயா அஸக்ருத் ।
கஸ்யசித் மாயயா நூனம் லோக: அயம் ஸுவிமோஹித: ॥ 26॥

கிம் த⁴னை: த⁴னதை³: வா கிம் காமை: வா காமதை³: உத ।
ம்ருத்யுனா க்³ரஸ்யமானஸ்ய கர்மபி⁴: வா உத ஜன்மதை³: ॥ 27॥

நூனம் மே ப⁴க³வான் துஷ்ட: ஸர்வதே³வமய: ஹரி: ।
யேன நீத: த³ஶாம் ஏதாம் நிர்வேத:³ ச ஆத்மன: ப்லவ: ॥ 28॥

ஸ: அஹம் கலௌ அஶேஷேண ஶோஷயிஹ்ஹ்யே அங்க³ம் ஆத்மன: ।
அப்ரமத்த: அகி²லஸ்வார்தே² யதி³ ஸ்யாத் ஸித்³த:⁴ ஆத்மனி ॥ 29॥

தத்ர மாம் அனுமோதே³ரன் தே³வா: த்ரிபு⁴வனேஶ்வரா: ।
முஹூர்தேன ப்³ரஹ்மலோகம் க²ட்வாங்க:³ ஸமஸாத⁴யத் ॥ 3௦॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இதி அபி⁴ப்ரேத்ய மனஸா ஹி ஆவன்த்ய: த்³விஜஸத்தம: ।
உன்முச்ய ஹ்ருத³யக்³ரன்தீ²ன் ஶான்த: பி⁴க்ஷு: அபூ⁴த் முனி: ॥ 31॥

ஸ: சசார மஹீம் ஏதாம் ஸம்யத ஆத்மேன்த்³ரிய அனில: ।
பி⁴க்ஷார்த²ம் நக³ர க்³ராமான் அஸங்க:³ அலக்ஷித: அவிஶத் ॥ 32॥

தம் வை ப்ரவயஸம் பி⁴க்ஷும் அவதூ⁴தம் அஸஜ்ஜனா: ।
த்³ருஷ்ட்வா பர்யப⁴வன் ப⁴த்³ர: ப³ஹ்வீபி⁴: பரிபூ⁴திபி⁴: ॥ 33॥

கேசித் த்ரிவேணும் ஜக்³ருஹு: ஏகே பாத்ரம் கமண்ட³லும் ।
பீட²ம் ச ஏகே அக்ஷஸூத்ரம் ச கன்தா²ம் சீராணி கேசன ॥ 34॥

ப்ரதா³ய ச புன: தானி த³ர்ஶிதானி ஆத³து³: முனே: ।
அன்னம் ச பை⁴க்ஷ்யஸம்பன்னம் பு⁴ஞ்ஜானஸ்ய ஸரித் தடே ॥ 35॥

மூத்ரயன்தி ச பாபிஷ்டா²: ஷ்டீ²வன்தி அஸ்ய ச மூர்த⁴னி ।
யதவாசம் வாசயன்தி தாட³யன்தி ந வக்தி சேத் ॥ 36॥

தர்ஜயன்தி அபரே வாக்³பி⁴: ஸ்தேன: அயம் இதி வாதி³ன: ।
ப³த்⁴னந்தி ரஜ்ஜ்வா தம் கேசித் ப³த்⁴யதாம் ப³த்⁴யதாம் இதி ॥ 37॥

க்ஷிபன்தி ஏகே அவஜானந்த: ஏஷ: த⁴ர்மத்⁴வஜ: ஶட:² ।
க்ஷீணவித்த: இமாம் வ்ருத்திம் அக்³ரஹீத் ஸ்வஜன உஜ்ஜி²த: ॥ 38॥

அஹோ ஏஷ: மஹாஸார: த்⁴ருதிமான் கி³ரி: ஆடி³வ ।
மௌனேன ஸாத⁴யதி அர்த²ம் ப³கவத் த்³ருட⁴னிஶ்சய: ॥ 39॥

இதி ஏகே விஹஸன்தி ஏனம் ஏகே து³ர்வாதயன்தி ச ।
தம் ப³ப³ன்து⁴: நிருருது⁴: யதா² க்ரீட³னகம் த்³விஜம் ॥ 4௦॥

ஏவம் ஸ: பௌ⁴திகம் து³:க²ம் தை³விகம் தை³ஹிகம் ச யத் ।
போ⁴க்தவ்யம் ஆத்மன: தி³ஷ்டம் ப்ராப்தம் ப்ராப்தம் அபு³த்⁴யத ॥ 41॥

பரிபூ⁴த: இமாம் கா³தா²ம் அகா³யத நராத⁴மை: ।
பாதயத்³பி⁴: ஸ்வத⁴ர்மஸ்த:² த்⁴ருதிம் ஆஸ்தா²ய ஸாத்விகீம் ॥ 42॥

த்³விஜ: உவாச ।
ந அயம் ஜன: மே ஸுக²து³:க²ஹேது:
ந தே³வதாத்மா க்³ரஹகர்மகாலா: ।
மன: பரம் காரணம் ஆமனந்தி
ஸம்ஸாரசக்ரம் பரிவர்தயேத் யத் ॥ 43॥

மன: கு³ணான் வை ஸ்ருஜதே ப³லீய:
தத: ச கர்மாணி விலக்ஷணானி ।
ஶுக்லானி க்ருஷ்ணானி அத² லோஹிதானி
தேப்⁴ய: ஸவர்ணா: ஸ்ருதய: ப⁴வன்தி ॥ 44॥

அனீஹ: ஆத்மா மனஸா ஸமீஹதா
ஹிரண்மய: மத்ஸக:² உத்³விசஷ்டே ।
மன: ஸ்வலிங்க³ம் பரிக்³ருஹ்ய காமான்
ஜுஷன் நிப³த்³த:⁴ கு³ணஸங்க³த: அஸௌ ॥ 45॥

தா³னம் ஸ்வத⁴ர்ம: நியம: யம: ச
ஶ்ருதம் ச கர்மாணி ச ஸத்³வ்ரதானி ।
ஸர்வே மனோனிக்³ரஹலக்ஷணான்தா:
பர: ஹி யோக:³ மனஸ: ஸமாதி⁴ ॥ 46॥

ஸமாஹிதம் யஸ்ய மன: ப்ரஶான்தம்
தா³னாதி³பி⁴: கிம் வத³ தஸ்ய க்ருத்யம் ।
அஸம்யதம் யஸ்ய மன: வினஶ்யத்
தா³னாதி³பி⁴: சேத் அபரம் கிமேபி⁴: ॥ 47॥

மனோவஶே அன்யே ஹி அப⁴வன் ஸ்ம தே³வா:
மன: ச ந அன்யஸ்ய வஶம் ஸமேதி ।
பீ⁴ஷ்ம: ஹி தே³வ: ஸஹஸ: ஸஹீயான்
யுஞ்ஜ்யாத் வஶே தம் ஸ: ஹி தே³வதே³வ: ॥ 48॥

தம் து³ர்ஜயம் ஶத்ரும் அஸஹ்யவேக³ம்
மருன்துத³ம் தத் ந விஜித்ய கேசித் ।
குர்வன்தி அஸத் விக்³ரஹம் அத்ர மர்த்யை:
மித்ராணி உதா³ஸீன ரிபூன் விமூடா⁴: ॥ 49॥

தே³ஹம் மனோமாத்ரம் இமம் க்³ருஹீத்வா
மம அஹம் இதி அன்த⁴ தி⁴ய: மனுஷ்யா: ।
ஏஷ: அஹம் அன்ய: அயம் இதி ப்⁴ரமேண
து³ரன்தபாரே தமஸி ப்⁴ரமன்தி ॥ 5௦॥

ஜன: து ஹேது: ஸுக²து³:க²யோ: சேத்
கிம் ஆத்மன: ச அத்ர ஹ பௌ⁴மயோ: தத் ।
ஜிஹ்வாம் க்வசித் ஸன்த³ஶதி ஸ்வத³த்³பி⁴:
தத் வேத³னாயாம் கதமாய குப்யேத் ॥ 51॥

து³:க²ஸ்ய ஹேது: யதி³ தே³வதா: து
கிம் ஆத்மன: தத்ர விகாரயோ: தத் ।
யத் அங்க³ம் அங்கே³ன நிஹன்யதே க்வசித்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை புருஷ: ஸ்வதே³ஹே ॥ 52॥

ஆத்மா யதி³ ஸ்யாத் ஸுக²து³:க²ஹேது:
கிம் அன்யத: தத்ர நிஜஸ்வபா⁴வ: ।
ந ஹி ஆத்மன: அன்யத் யதி³ தத் ம்ருஷா ஸ்யாத்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மாத் ந ஸுக²ம் ந து³:க²ம் ॥ 53॥

க்³ரஹா: நிமித்தம் ஸுக²து³:க²யோ: சேத்
கிம் ஆத்மன: அஜஸ்ய ஜனஸ்ய தே வை ।
க்³ரஹை: க்³ரஹஸ்ய ஏவ வத³ன்தி பீடா³ம்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை புருஷ: தத: அன்ய: ॥ 54॥

கர்மா: து ஹேது: ஸுக²து³:க²யோ: சேத்
கிம் ஆத்மன: தத் ஹி ஜடா³ஜட³த்வே ।
தே³ஹ: து அசித்புருஷ: அயம் ஸுபர்ண:
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை ந ஹி கர்மமூலம் ॥ 55॥

கால: து ஹேது: ஸுக²து³:க²யோ: சேத்
கிம் ஆத்மன: தத்ர தத் ஆத்மக: அஸௌ ।
ந அக்³னே: ஹி தாப: ந ஹிமஸ்ய தத் ஸ்யாத்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை ந பரஸ்ய த்³வன்த்³வம் ॥ 56॥

ந கேனசித் க்வ அபி கத²ஞ்சன அஸ்ய
த்³வன்த்³வ உபராக:³ பரத: பரஸ்ய ।
யதா²ஹம: ஸம்ஸ்ருதிரூபிண: ஸ்யாத்
ஏவம் ப்ரபு³த்³த:⁴ ந பி³பே⁴தி பூ⁴தை: ॥ 57॥

ஏதாம் ஸ: ஆஸ்தா²ய பராத்மனிஷ்டா²ம்
அத்⁴யாஸிதாம் பூர்வதமை: மஹர்ஷிபி⁴: ।
அஹம் தரிஷ்யாமி து³ரன்தபாரம்
தம: முகுன்த³ அங்க்⁴ரினிஷேவயா ஏவ ॥ 58॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
நிர்வித்³ய நஷ்டத்³ரவிண: க³தக்லம:
ப்ரவ்ரஜ்ய கா³ம் பர்யடமான: இத்த²ம் ।
நிராக்ருத: அஸத்³பி⁴: அபி ஸ்வத⁴ர்மாத்
அகம்பித: அமும் முனி: ஆஹ கா³தா²ம் ॥ 59॥

ஸுக²து³:க²ப்ரத:³ ந அன்ய: புருஷஸ்ய ஆத்மவிப்⁴ரம: ।
மித்ர உதா³ஸீனரிபவ: ஸம்ஸார: தமஸ: க்ருத: ॥ 6௦॥

தஸ்மாத் ஸர்வாத்மனா தாத நிக்³ருஹாண மனோ தி⁴யா ।
மயி ஆவேஶிதயா யுக்த: ஏதாவான் யோக³ஸங்க்³ரஹ: ॥ 61॥

ய: ஏதாம் பி⁴க்ஷுணா கீ³தாம் ப்³ரஹ்மனிஷ்டா²ம் ஸமாஹித: ।
தா⁴ரயன் ஶ்ராவயன் ஶ்ருண்வன் த்³வன்த்³வை: ந ஏவ அபி⁴பூ⁴யதே ॥ 62॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்வாதே³
பி³க்ஷுகீ³தனிரூபணம் நாம த்ரயோவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 23॥

அத² சதுர்விம்ஶோத்⁴யா: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அத² தே ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி ஸாங்க்²யம் பூர்வை: வினிஶ்சிதம் ।
யத் விஜ்ஞாய புமான் ஸத்³ய: ஜஹ்யாத் வைகல்பிகம் ப்⁴ரமம் ॥ 1॥

ஆஸீத் ஜ்ஞானம் அத:² ஹி அர்த:² ஏகம் ஏவ அவிகல்பிதம் ।
யதா³ விவேகனிபுணா: ஆதௌ³ க்ருதயுகே³ அயுகே³ ॥ 2॥

தத் மாயாப²லரூபேண கேவலம் நிர்விகல்பிதம் ।
வாங்மன: அகோ³சரம் ஸத்யம் த்³விதா⁴ ஸமப⁴வத் ப்³ருஹத் ॥ 3॥

தயோ: ஏகதர: ஹி அர்த:² ப்ரக்ருதி: ஸோப⁴யாத்மிகா ।
ஜ்ஞானம் து அன்யதர: பா⁴வ: புருஷ: ஸ: அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 4॥

தம: ரஜ: ஸத்த்வம் இதி ப்ரக்ருதே: அப⁴வன் கு³ணா: ।
மயா ப்ரக்ஷோப்⁴யமாணாயா: புருஷ அனுமதேன ச ॥ 5॥

தேப்⁴ய: ஸமப⁴வத் ஸூத்ரம் மஹான் ஸூத்ரேண ஸம்யுத: ।
தத: விகுர்வத: ஜாத: ய: அஹங்கார: விமோஹன: ॥ 6॥

வைகாரிக: தைஜஸ: ச தாமஸ: ச இதி அஹம் த்ரிவ்ருத் ।
தன்மாத்ர இன்த்³ரிய மனஸாம் காரணம் சித் அசித் மய: ॥ 7॥

அர்த:² தன்மாத்ரிகாத் ஜஜ்ஞே தாமஸாத் இன்த்³ரியாணி ச ।
தைஜஸாத் தே³வதா: ஆஸன் ஏகாத³ஶ ச வைக்ருதாத் ॥ 8॥

மயா ஸஞ்சோதி³தா: பா⁴வா: ஸர்வே ஸம்ஹதி அகாரிண: ।
அண்ட³ம் உத்பாத³யாமாஸு: மம ஆயதனம் உத்தமம் ॥ 9॥

தஸ்மின் அஹம் ஸமப⁴வம் அண்டே³ ஸலிலஸம்ஸ்தி²தௌ ।
மம நாப்⁴யாம் அபூ⁴த் பத்³மம் விஶ்வாக்²யம் தத்ர ச ஆத்மபூ⁴: ॥

1௦॥

ஸ: அஸ்ருஜத் தபஸா யுக்த: ரஜஸா மத் அனுக்³ரஹாத் ।
லோகான் ஸபாலான் விஶ்வாத்மா பூ⁴: பு⁴வ: ஸ்வ: இதி த்ரிதா⁴ ॥ 11॥

தே³வானாம் ஓக: ஆஸீத் ஸ்வ: பூ⁴தானாம் ச பு⁴வ: பத³ம் ।
மர்த்ய ஆதீ³னாம் ச பூ⁴: லோக: ஸித்³தா⁴னாம் த்ரிதயாத் பரம் ॥

12॥

அத:⁴ அஸுராணாம் நாகா³னாம் பூ⁴மே: ஓக: அஸ்ருஜத் ப்ரபு⁴: ।
த்ரிலோக்யாம் க³தய: ஸர்வா: கர்மணாம் த்ரிகு³ண ஆத்மனாம் ॥ 13॥

யோக³ஸ்ய தபஸ: ச ஏவ ந்யாஸஸ்ய க³தய: அமலா: ।
மஹ: ஜன: தப: ஸத்யம் ப⁴க்தியோக³ஸ்ய மத்³க³தி: ॥ 14॥

மயா காலாத்மனா தா⁴த்ரா கர்மயுக்தம் இத³ம் ஜக³த் ।
கு³ணப்ரவாஹ: ஏதஸ்மின் உன்மஜ்ஜதி நிமஜ்ஜதி ॥ 15॥

அணு: ப்³ருஹத் க்ருஶ: ஸ்தூ²ல: ய: ய: பா⁴வ: ப்ரஸித்⁴யதி ।
ஸர்வ: அபி உப⁴யஸம்யுக்த: ப்ரக்ருத்யா புருஷேண ச ॥ 16॥

ய: து யஸ்ய ஆதி³: அன்த: ச ஸ: வை மத்⁴யம் ச தஸ்ய ஸன் ।
விகார: வ்யவஹாரார்த:² யதா² தைஜஸ பார்தி²வா: ॥ 17॥

யத் உபாதா³ய பூர்வ: து பா⁴வ: விகுருதே அபரம் ।
ஆதி³: அன்த: யதா³ யஸ்ய தத் ஸத்யம் அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 18॥

ப்ரக்ருதி: ஹி அஸ்ய உபாதா³னம் ஆதா⁴ர: புருஷ: பர: ।
ஸத: அபி⁴வ்யஞ்ஜக: கால: ப்³ரஹ்ம தத் த்ரிதயம் து அஹம் ॥ 19॥

ஸர்க:³ ப்ரவர்ததே தாவத் பௌர்வ அபர்யேண நித்யஶ: ।
மஹான் கு³ணவிஸர்க³ அர்த:² ஸ்தி²தி அன்த: யாவத் ஈக்ஷணம் ॥ 2௦॥

விராட் மயா ஆஸாத்³யமான: லோககல்பவிகல்பக: ।
பஞ்சத்வாய விஶேஷாய கல்பதே பு⁴வனை: ஸஹ ॥ 21॥

அன்னே ப்ரலீயதே மர்த்யம் அன்னம் தா⁴னாஸு லீயதே ।
தா⁴னா: பூ⁴மௌ ப்ரலீயன்தே பூ⁴மி: க³ன்தே⁴ ப்ரலீயதே ॥ 22॥

அப்ஸு ப்ரலீயன்தே க³ன்த:⁴ ஆப: ச ஸ்வகு³ணே ரஸே ।
லீயதே ஜ்யோதிஷி ரஸ: ஜ்யோதீ ரூபே ப்ரலீயதே ॥ 23॥

ரூபம் வாயௌ ஸ: ச ஸ்பர்ஶே லீயதே ஸ: அபி ச அம்ப³ரே ।
அம்ப³ரம் ஶப்³த³தன்மாத்ர: இன்த்³ரியாணி ஸ்வயோனிஷு ॥ 24॥

யோனி: வைகாரிகே ஸௌம்ய லீயதே மனஸி ஈஶ்வரே ।
ஶப்³த:³ பூ⁴தாதி³ம் அபி ஏதி பூ⁴தாதி³: மஹதி ப்ரபு⁴: ॥ 25॥

ஸ: லீயதே மஹான் ஸ்வேஷு கு³ணேஷு கு³ணவத்தம: ।
தே அவ்யக்தே ஸம்ப்ரலீயன்தே தத்கலே லீயதே அவ்யயே ॥ 26॥

கால: மாயாமயே ஜீவே ஜீவ: ஆத்மனி மயி அஜே ।
ஆத்மா கேவல: ஆத்மஸ்த:² விகல்ப அபாய லக்ஷண: ॥ 27॥

ஏவம் அன்வீக்ஷமாணஸ்ய கத²ம் வைகல்பிக: ப்⁴ரம: ।
மனஸ: ஹ்ருதி³ திஷ்டே²த வ்யோம்னி இவ அர்க உத³யே தம: ॥ 28॥

ஏஷ: ஸாங்க்²யவிதி⁴: ப்ரோக்த: ஸம்ஶயக்³ரன்தி²பே⁴த³ன: ।
ப்ரதிலோம அனுலோமாப்⁴யாம் பராவரத்³ருஶா மயா ॥ 29॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ப்ரக்ருதிபுருஷஸாங்க்²யயோகோ³ நாம சதுர்விம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 24॥

அத² பஞ்சவிம்ஶோத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
கு³ணானாம் அஸமிஶ்ராணாம் புமான்யேன யதா² ப⁴வேத் ।
தன்மே புருஷவர்ய இஅத³ம் உபதா⁴ரய ஶம்ஸத: ॥ 1॥

ஸம: த³ம: திதிக்ஷா ஈக்ஷா தப: ஸத்யம் த³யா ஸ்ம்ருதி: ।
துஷ்டி: த்யாக:³ அஸ்ப்ருஹா ஶ்ரத்³தா⁴ ஹ்ரீ: த³யா ஆதி³: ஸ்வனிர்வ்ருதி: ॥ 2॥

காம: ஈஹா மத:³ த்ருஷ்ணா ஸ்தம்ப:⁴ ஆஶீ: பி⁴தா³ ஸுக²ம் ।
மத³ உத்ஸாஹ: யஶ: ப்ரீதி: ஹாஸ்யம் வீர்யம் ப³ல உத்³யம: ॥ 3॥

க்ரோத:⁴ லோப:⁴ அன்ருதம் ஹிம்ஸா யாஞ்சா த³ம்ப:⁴ க்லம: கலி: ।
ஶோகமோஹௌ விஷாதா³ர்தீ நித்³ரா ஆஶா பீ⁴: அனுத்³யம: ॥ 4॥

ஸத்த்வஸ்ய ரஜஸ: ச ஏதா: தமஸ: ச அனுமூர்வஶ: ।
வ்ருத்தய: வர்ணிதப்ராயா: ஸம்னிபாதம் அத:² ஶ்ருணு ॥ 5॥

ஸம்னிபாத: து அஹம் இதி மம இதி உத்³த⁴வ யா மதி: ।
வ்யவஹார: ஸம்னிபாத: மனோமாத்ர இன்த்³ரியாஸுபி⁴: ॥ 6॥

த⁴ர்மே ச அர்தே² ச காமே ச யதா³ அஸௌ பரினிஷ்டி²த: ।
கு³ணானாம் ஸம்னிகர்ஷ: அயம் ஶ்ரத்³தா⁴: அதித⁴னாவஹ: ॥ 7॥

ப்ரவ்ருத்திலக்ஷணே நிஷ்டா² புமான் ய: ஹி க்³ருஹாஶ்ரமே ।
ஸ்வத⁴ர்மே ச அனுதிஷ்டே²த கு³ணானாம் ஸமிதி: ஹி ஸா ॥ 8॥

புருஷம் ஸத்த்வஸம்யுக்தம் அனுமீயாத் ஶம ஆதி³பி⁴: ।
காமாதி³பீ⁴ ரஜோயுக்தம் க்ரோதா⁴த்³யை: தமஸா யுதம் ॥ 9॥

யதா³ பஜ⁴தி மாம் ப⁴க்த்யா நிரபேக்ஷ: ஸ்வகர்மபி⁴: ।
தம் ஸத்த்வப்ரக்ருதிம் வித்³யாத் புருஷம் ஸ்த்ரியம் ஏவ வா ॥ 1௦॥

யதா³ ஆஶிஷ: ஆஶாஸ்ய மாம் பஜ⁴ேத ஸ்வகர்மபி⁴: ।
தம் ரஜ:ப்ரக்ருதிம் வித்³யாத் ஹிம்ஸாம் ஆஶாஸ்ய தாமஸம் ॥ 11॥

ஸத்த்வம் ரஜ: தம: இதி கு³ணா: ஜீவஸ்ய ந ஏவ மே ।
சித்தஜா யை: து பூ⁴தானாம் ஸஜ்ஜமான: நிப³த்⁴யதே ॥ 12॥

யதே³தரௌ ஜயேத் ஸத்த்வம் பா⁴ஸ்வரம் விஶத³ம் ஶிவம் ।
ததா³ ஸுகே²ன யுஜ்யேத த⁴ர்மஜ்ஞான ஆதி³பி⁴: புமான் ॥ 13॥

யதா³ ஜயேத் தம: ஸத்த்வம் ரஜ: ஸங்க³ம் பி⁴தா³ சலம் ।
ததா³ து³:கே²ன யுஜ்யேத கர்மணா யஶஸா ஶ்ரியா ॥ 14॥

யதா³ ஜயேத் ரஜ: ஸத்த்வம் தம: மூட:⁴ லயம் ஜட³ம் ।
யுஜ்யேத ஶோகமோஹாப்⁴யாம் நித்³ரயா ஹிம்ஸயா ஆஶயா ॥ 15॥

யதா³ சித்தம் ப்ரஸீதே³த இன்த்³ரியாணாம் ச நிர்வ்ருதி: ।
தே³ஹே அப⁴யம் மனோஸங்க³ம் தத் ஸத்த்வம் வித்³தி⁴ மத்பத³ம் ॥ 16॥

விகுர்வன் க்ரியயா ச அதீ⁴ர நிர்வ்ருதி: ச சேதஸாம் ।
கா³த்ராஸ்வாஸ்த்²யம் மன: ப்⁴ரான்தம் ரஜ: ஏதை: நிஶாமய ॥ 17॥

ஸீத³த் சித்தம் விலீயேத சேதஸ: க்³ரஹணே அக்ஷமம் ।
மன: நஷ்டம் தம: க்³லானி: தம: தத் உபதா⁴ரய ॥ 18॥

ஏத⁴மானே கு³ணே ஸத்த்வே தே³வானாம் ப³லம் ஏத⁴தே ।
அஸுராணாம் ச ரஜஸி தமஸி உத்³த⁴வ ரக்ஷஸாம் ॥ 19॥

ஸத்த்வாத் ஜக³ரணம் வித்³யாத் ரஜஸா ஸ்வப்னம் ஆதி³ஶேத் ।
ப்ரஸ்வாபம் தமஸா ஜன்தோ: துரீயம் த்ரிஷு ஸன்ததம் ॥ 2௦॥

உபர்யுபரி க³ச்ச²ன்தி ஸத்த்வேன ஆப்³ரஹ்மண: ஜனா: ।
தமஸா அத:⁴ அத:⁴ ஆமுக்²யாத் ரஜஸா அன்தரசாரிண: ॥ 21॥

ஸத்த்வே ப்ரலீனா: ஸ்வ: யான்தி நரலோகம் ரஜோலயா: ।
தமோலயா: து நிரயம் யான்தி மாம் ஏவ நிர்கு³ணா: ॥ 22॥

மத³ர்பணம் நிஷ்ப²லம் வா ஸாத்விகம் நிஜகர்ம தத் ।
ராஜஸம் ப²லஸங்கல்பம் ஹிம்ஸாப்ராயாதி³ தாமஸம் ॥ 23॥

கைவல்யம் ஸாத்விகம் ஜ்ஞானம் ரஜ: வைகல்பிகம் ச யத் ।
ப்ராக்ருதம் தாமஸம் ஜ்ஞானம் மன்னிஷ்ட²ம் நிர்கு³ணம் ஸ்ம்ருதம் ॥ 24॥

வனம் து ஸாத்விக: வாஸ: க்³ராம: ராஜஸ: உச்யதே ।
தாமஸம் த்³யூதஸத³னம் மன்னிகேதனம் து நிர்கு³ணம் ॥ 25॥

ஸாத்விக: காரக: அஸங்கீ³ ராகா³ன்த:⁴ ராஜஸ: ஸ்ம்ருத: ।
தாமஸ: ஸ்ம்ருதிவிப்⁴ரஷ்ட: நிர்கு³ண: மத³பாஶ்ரய: ॥ 26॥

ஸாத்த்விகீ ஆத்⁴யாத்மிகீ ஶ்ரத்³தா⁴ கர்மஶ்ரத்³தா⁴ து ராஜஸீ ।
தாமஸ்யத⁴ர்மே யா ஶ்ரத்³தா⁴ மத்ஸேவாயாம் து நிர்கு³ணா ॥ 27॥

பத்²யம் பூதம் அனாய: தம் ஆஹார்யம் ஸாத்த்விகம் ஸ்ம்ருதம் ।
ராஜஸம் ச இன்த்³ரியப்ரேஷ்ட²ம் தாமஸம் ச ஆர்தித³ அஶுசி ॥ 28॥

ஸாத்த்விகம் ஸுக²ம் ஆத்மோத்த²ம் விஷயோத்த²ம் து ராஜஸம் ।
தாமஸம் மோஹதை³னோத்த²ம் நிர்கு³ணம் மத³பாஶ்ரயம் ॥ 29॥

த்³ரவ்யம் தே³ஶ: ப²லம் கால: ஜ்ஞானம் கர்ம ச காரகா: ।
ஶ்ரத்³தா⁴ அவஸ்தா² ஆக்ருதி: நிஷ்டா² த்ரைகு³ண்ய: ஸர்வ: ஏவ ஹி ॥

3௦॥

ஸர்வே கு³ணமயா: பா⁴வா: புருஷ அவ்யக்த தி⁴ஷ்டி²தா: ॥ 31॥

ஏதா: ஸம்ஸ்ருதய: பும்ஸ: கு³ணகர்மனிப³ன்த⁴னா: ।
யேன இமே நிர்ஜிதா: ஸௌம்ய கு³ணா: ஜீவேன சித்தஜா: ।
ப⁴க்தியோகே³ன மன்னிஷ்ட:² மத்³பா⁴வாய ப்ரபத்³யதே ॥ 32॥

தஸ்மாத் அஹம் இமம் லப்³த்⁴வா ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்ப⁴வம் ।
கு³ணஸங்க³ம் வினிர்தூ⁴ய மாம் பஜ⁴ன்து விசக்ஷணா: ॥ 33॥

நி:ஸங்க:³ மாம் பஜ⁴ேத் வித்³வான் அப்ரமத்த: ஜிதேன்த்³ரிய: ।
ரஜ: தம: ச அபி⁴ஜயேத் ஸத்த்வஸம்ஸேவயா முனி: ॥ 34॥

ஸத்த்வம் ச அபி⁴ஜயேத் யுக்த: நைரபேக்ஷ்யேண ஶான்ததீ⁴: ।
ஸம்பத்³யதே கு³ணை: முக்த: ஜீவ: ஜீவம் விஹாய மாம் ॥ 35॥

ஜீவ: ஜீவவினிர்முக்த: கு³ணை: ச ஆஶயஸம்ப⁴வை: ।
மயா ஏவ ப்³ரஹ்மணா பூர்ண: ந ப³ஹி: ந அன்தர: சரேத் ॥ 36॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
கு³ணனிர்கு³ணனிரூபணம் நாம பஞ்சவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 25॥

அத² ஷட்³விம்ஶோத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மத் லக்ஷணம் இமம் காயம் லப்³த்⁴வா மத்³த⁴ர்ம: ஆஸ்தி²த: ।
ஆனந்த³ம் பரமாத்மானம் ஆத்மஸ்த²ம் ஸமுபைதி மாம் ॥1॥

கு³ணமய்யா: ஜீவயோன்யா: விமுக்த: ஜ்ஞானநிஷ்ட²யா ।
கு³ணேஷு மாயாமாத்ரேஷு த்³ருஶ்யமானேஷு அவஸ்துத: ।
வர்தமான: அபி ந புமான் யுஜ்யதே அவஸ்துபி⁴: கு³ணை: ॥ 2॥

ஸங்க³ம் ந குர்யாத் அஸதாம் ஶிஶ்ன உத³ர த்ருபாம் க்வசித் ।
தஸ்ய அனுக³த: தமஸி அன்தே⁴ பததி அன்த⁴ அனுகா³ன்த⁴வத் ॥ 3॥

ஐல: ஸம்ராட் இமாம் கா³தா²ம் அகா³யத ப்³ருஹச்ச்²ரவா: ।
உர்வஶீ விரஹாத் முஹ்யன் நிர்விண்ண: ஶோகஸம்யமே ॥ 4॥

த்யக்த்வா ஆத்மானம் வ்ரஜன்தீம் தாம் நக்³ன: உன்மத்தவத் ந்ருப: ।
விலபன் அன்வகா³த் ஜாயே கோ⁴ரே திஷ்ட² இதி விக்லவ: ॥ 5॥

காமான் அத்ருப்த: அனுஜுஷன் க்ஷுல்லகான் வர்ஷயாமினீ: ।
ந வேத³ யான்தீ: ந அயான்தீ: உர்வஶீ ஆக்ருஷ்டசேஅதன: ॥ 6॥

ஐல: உவாச ।
அஹோ மே மோஹவிஸ்தார: காமகஷ்மலசேதஸ: ।
தே³வ்யா: க்³ருஹீதகண்ட²ஸ்ய ந ஆயு:க²ண்டா³: இமே ஸ்ம்ருதா: ॥ 7॥

ந அஹம் வேத³ அபி⁴னிர்முக்த: ஸூர்ய: வா அப்⁴யுதி³த: அமுயா ।
முஷித: வர்ஷபூகா³னாம் ப³த அஹானி க³தானி உத ॥ 8॥

அஹோ மே ஆத்மஸம்மோஹ: யேன ஆத்மா யோஷிதாம் க்ருத: ।
க்ரீடா³ம்ருக:³ சக்ரவர்தீ நரதே³வஶிகா²மணி: ॥ 9॥

ஸபரிச்ச²த³ம் ஆத்மானம் ஹித்வா த்ருணம் இவ ஈஶ்வரம் ।
யான்தீம் ஸ்த்ரியம் ச அன்வக³மம் நக்³ன: உன்மத்தவத் ருத³ன் ॥ 1௦॥

குத: தஸ்ய அனுபா⁴வ: ஸ்யாத் தேஜ: ஈஶத்வம் ஏவ வா ।
ய: அன்வக³ச்ச²ம் ஸ்த்ரியம் யான்தீம் க²ரவத் பாத³தாடி³த: ॥ 11॥

கிம் வித்³யயா கிம் தபஸா கிம் த்யாகே³ன ஶ்ருதேன வா ।
கிம் விவிக்தேன மௌனேன ஸ்த்ரீபி⁴: யஸ்ய மன: ஹ்ருதம் ॥ 12॥

ஸ்வார்த²ஸ்ய அகோவித³ம் தி⁴ங் மாம் மூர்க²ம் பண்டி³த மானினம் ।
ய: அஹம் ஈஶ்வரதாம் ப்ராப்ய ஸ்த்ரீபி⁴: கோ³ க²ரவத் ஜித: ॥ 13॥

ஸேவத: வர்ஷபூகா³த் மே உர்வஶ்ய: அத⁴ராஸவம் ।
ந த்ருப்யதி ஆத்மபூ⁴: காம: வஹ்னி: ஆஹுதிபி⁴: யதா² ॥ 14॥

பும்ஶ்சல்யா அபஹ்ருதம் சித்தம் கோன்வன்ய: மோசிதும் ப்ரபு⁴: ।
ஆத்மாராமேஶ்வரம் ருதே ப⁴க³வன்தம் அதோ⁴க்ஷஜம் ॥ 15॥

போ³தி⁴தஸ்ய அபி தே³வ்யா மே ஸூக்தவாக்யேன து³ர்மதே: ।
மனோக³த: மஹாமோஹ: ந அபயாதி அஜிதாத்மன: ॥ 16॥

கிம் ஏதயா ந: அபக்ருதம் ரஜ்ஜ்வா வா ஸர்பசேதஸ: ।
ரஜ்ஜுஸ்வரூப அவிது³ஷ: ய: அஹம் யத் அஜிதேன்த்³ரிய: ॥ 17॥

க்வ அயம் மலோமஸ: காய: தௌ³ர்க³ன்தி⁴ ஆதி³ ஆத்மக: அஶுசி: ।
க்வ கு³ணா: ஸௌமனஸ்ய ஆத்³யா: ஹி அத்⁴யாஸ: அவித்³யயா க்ருத: ॥ 18॥

பித்ரோ: கிம் ஸ்வம் நு பா⁴ர்யாயா: ஸ்வாமின: அக்³னே: ஶ்வக்³ருத்⁴ரயோ: ।
கிம் ஆத்மன: கிம் ஸுஹ்ருதா³ம் இதி ய: ந அவஸீயதே ॥ 19॥

தஸ்மின் கலேவரே அமேத்⁴யே துச்ச²னிஷ்டே² விஷஜ்ஜதே ।
அஹோ ஸுப⁴த்³ரம் ஸுனஸம் ஸுஸ்மிதம் ச முக²ம் ஸ்த்ரிய: ॥ 2௦॥

த்வங் மாம்ஸ ருதி⁴ர ஸ்னாயு மேதோ³ மஜ்ஜா அஸ்தி² ஸம்ஹதௌ ।
விண்மூத்ரபூயே ரமதாம் க்ருமீணாம் கியத் அன்தரம் ॥ 21॥

அத² அபி ந உபஸஜ்ஜேத ஸ்த்ரீஷு ஸ்த்ரைணேஷு ச அர்த²வித் ।
விஷய இன்த்³ரிய ஸம்யோகா³த் மன: க்ஷுப்⁴யதி ந அன்யதா² ॥ 22॥

அத்³ருஷ்டாத் அஶ்ருதாத் பா⁴வாத் ந பா⁴வ: உபஜாயதே ।
அஸம்ப்ரயுஞ்ஜத: ப்ராணான் ஶாம்யதி ஸ்திமிதம் மன: ॥ 23॥

தஸ்மாத் ஸங்க:³ ந கர்தவ்ய: ஸ்த்ரீஷு ஸ்த்ரைணேஷு ச இன்த்³ரியை: ।
விது³ஷாம் ச அபி அவிஶ்ரப்³த:⁴ ஷட்³வர்க:³ கிமு மாத்³ருஶாம் ॥

24॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏவம் ப்ரகா³யன் ந்ருபதே³வதே³வ:
ஸ: உர்வஶீலோகம் அத:² விஹாய ।
ஆத்மானம் ஆத்மனி அவக³ம்ய மாம் வை
உபாரமத் ஜ்ஞானவிதூ⁴தமோஹ: ॥ 25॥

தத: து³:ஸங்க³ம் உத்ஸ்ருஜ்ய ஸத்ஸு ஸஜ்ஜேத பு³த்³தி⁴மான் ।
ஸன்த: ஏதஸ்ய சி²ன்த³ன்தி மனோவ்யாஸங்க³முக்திபி⁴: ॥ 26॥

ஸன்த: அனபேக்ஷா: மச்சித்தா: ப்ரஶான்தா: ஸமத³ர்ஶின: ।
நிர்மமா: நிரஹங்காரா: நிர்த்³வன்த்³வா: நிஷ்பரிக்³ரஹா: ॥ 27॥

தேஷு நித்யம் மஹாபா⁴க:³ மஹாபா⁴கே³ஷு மத்கதா²: ।
ஸம்ப⁴வன்தி ஹிதா ந்ரூணாம் ஜுஷதாம் ப்ரபுனந்தி அக⁴ம் ॥ 28॥

தா: யே ஶ்ருண்வன்தி கா³யன்தி ஹி அனுமோத³ன்தி ச அத்³ருதா: ।
மத்பரா: ஶ்ரத்³த³தா⁴னா: ச ப⁴க்திம் வின்த³ன்தி தே மயி ॥ 29॥

ப⁴க்திம் லப்³த⁴வத: ஸாதோ⁴: கிம் அன்யத் அவஶிஷ்யதே ।
மயி அனந்தகு³ணே ப்³ரஹ்மணி ஆனந்த³ அனுப⁴வ ஆத்மனி ॥ 3௦॥

யதா² உபஶ்ரயமாணஸ்ய ப⁴க³வன்தம் விபா⁴வஸும் ।
ஶீதம் ப⁴யம் தம: அபி ஏதி ஸாதூ⁴ன் ஸம்ஸேவத: ததா² ॥ 31॥

நிமஜ்ஜ்ய உன்மஜ்ஜ்யதாம் கோ⁴ரே ப⁴வாப்³தௌ⁴ பரம அயனம் ।
ஸன்த: ப்³ரஹ்மவித:³ ஶான்தா: நௌ: த்³ருட⁴ இவ அப்ஸு மஜ்ஜதாம் ॥ 32॥

அன்னம் ஹி ப்ராணினாம் ப்ராண: ஆர்தானாம் ஶரணம் து அஹம் ।
த⁴ர்ம: வித்தம் ந்ருணாம் ப்ரேத்ய ஸன்த: அர்வாக் பி³ப்⁴யத: அரணம் ॥

33॥

ஸன்த: தி³ஶன்தி சக்ஷூம்ஷி ப³ஹி: அர்க: ஸமுத்தி²த: ।
தே³வதா: பா³ன்த⁴வா: ஸன்த: ஸன்த: ஆத்மா அஹம் ஏவ ச ॥ 34॥

வைதஸேன: தத: அபி ஏவம் உர்வஶ்யா லோகனி:ஸ்ப்ருஹ: ।
முக்தஸங்க:³ மஹீம் ஏதாம் ஆத்மாராம: சசார ஹ ॥ 35॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ஐலகீ³தம் நாம ஷட்³விம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 26॥

அத² ஸப்தவிம்ஶோத்⁴யாய: ।
உத்³த⁴வ: உவாச ।
க்ரியாயோக³ம் ஸமாசக்ஷ்வ ப⁴வத் ஆராத⁴னம் ப்ரபோ⁴ ।
யஸ்மாத் த்வாம் யே யதா² அர்சன்தி ஸாத்வதா: ஸாத்வதர்ஷப⁴ ॥ 1॥

ஏதத் வத³ன்தி முனய: முஹு: நி:ஶ்ரேயஸம் ந்ருணாம் ।
நாரத:³ ப⁴க³வான் வ்யாஸ: ஆசார்ய: அங்கி³ரஸ: ஸுத: ॥ 2॥

நி:ஸ்ருதம் தே முகா²ம்போ⁴ஜாத்³யத் ஆஹ ப⁴க³வான் அஜ: ।
புத்ரேப்⁴ய: ப்⁴ருகு³முக்²யேப்⁴ய: தே³வ்யை ச ப⁴க³வான் ப⁴வ: ॥ 3॥

ஏதத் வை ஸர்வவர்ணானாம் ஆஶ்ரமாணாம் ச ஸம்மதம் ।
ஶ்ரேயஸாம் உத்தமம் மன்யே ஸ்த்ரீஶூத்³ராணாம் ச மானத³ ॥ 4॥

ஏதத் கமலபத்ராக்ஷ கர்மப³ன்த⁴விமோசனம் ।
ப⁴க்தாய ச அனுரக்தாய ப்³ரூஹி விஶ்வேஶ்வர ஈஶ்வர ॥ 5॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
நஹி அன்த: அனந்தபாரஸ்ய கர்மகாண்ட³ஸ்ய ச உத்³த⁴வ ।
ஸங்க்ஷிப்தம் வர்ணயிஷ்யாமி யதா²வத் அனுபூர்வஶ: ॥ 6॥

வைதி³க: தான்த்ரிக: மிஶ்ர: இதி மே த்ரிவித:⁴ மக:² ।
த்ரயாணாம் ஈப்ஸிதேன ஏவ விதி⁴னா மாம் ஸமர்சயேத் ॥ 7॥

யதா³ ஸ்வனிக³மேன உக்தம் த்³விஜத்வம் ப்ராப்ய பூருஷ: ।
யதா² யஜேத மாம் ப⁴க்த்யா ஶ்ரத்³த⁴யா தத் நிபோ³த⁴ மே ॥ 8॥

அர்சாயாம் ஸ்த²ண்டி³லே அக்³னௌ வா ஸூர்யே வா அப்ஸு ஹ்ருதி³ த்³விஜ: ।
த்³ரவ்யேண ப⁴க்தியுக்த: அர்சேத் ஸ்வகு³ரும் மாம் அமாயயா ॥ 9॥

பூர்வம் ஸ்னானம் ப்ரகுர்வீத தௌ⁴தத³ன்த: அங்க³ஶுத்³த⁴யே ।
உப⁴யை: அபி ச ஸ்னானம் மன்த்ரை: ம்ருத்³க்³ரஹணாதி³னா ॥ 1௦॥

ஸன்த்⁴யா உபாஸ்தி ஆதி³ கர்மாணி வேதே³ன அசோதி³தானி மே ।
பூஜாம் தை: கல்பயேத் ஸம்யக் ஸங்கல்ப: கர்மபாவனீம் ॥ 11॥

ஶைலீ தா³ருமயீ லௌஹீ லேப்யா லேக்²யா ச ஸைகதீ ।
மனோமயீ மணிமயீ ப்ரதிமா அஷ்டவிதா⁴ ஸ்ம்ருதா ॥ 12॥

சல அசல இதி த்³விவிதா⁴ ப்ரதிஷ்டா² ஜீவமன்தி³ரம் ।
உத்³வாஸ ஆவாஹனே ந ஸ்த: ஸ்தி²ராயாம் உத்³த⁴வ அர்சனே ॥ 13॥

அஸ்தி²ராயாம் விகல்ப: ஸ்யாத் ஸ்த²ண்டி³லே து ப⁴வேத் த்³வயம் ।
ஸ்னபனம் து அவிலேப்யாயாம் அன்யத்ர பரிமார்ஜனம் ॥ 14॥

த்³ரவ்யை: ப்ரஸித்³த்⁴யை: மத் யாக:³ ப்ரதிமாதி³ஷு அமாயின: ।
ப⁴க்தஸ்ய ச யதா²லப்³தை⁴: ஹ்ருதி³ பா⁴வேன ச ஏவ ஹி ॥ 15॥

ஸ்னான அலங்கரணம் ப்ரேஷ்ட²ம் அர்சாயாம் ஏவ து உத்³த⁴வ ।
ஸ்த²ண்டி³லே தத்த்வவின்யாஸ: வஹ்னௌ ஆஜ்யப்லுதம் ஹவி: ॥ 16॥

ஸூர்யே ச அப்⁴யர்ஹணம் ப்ரேஷ்ட²ம் ஸலிலே ஸலில ஆதி³பி⁴: ।
ஶ்ரத்³த⁴யா உபாஹ்ருதம் ப்ரேஷ்ட²ம் ப⁴க்தேன மம வாரி அபி ॥ 17॥

பூ⁴ர்யபி அப⁴க்த உபஹ்ருதம் ந மே தோஷாய கல்பதே ।
க³ன்த:⁴ தூ⁴ப: ஸுமனஸ: தீ³ப: அன்ன ஆத்³ய ச கிம் புன: ॥ 18॥

ஶுசி: ஸம்ப்⁴ருதஸம்பா⁴ர: ப்ராக் த³ர்பை⁴: கல்பித ஆஸன: ।
ஆஸீன: ப்ராக் உத³க் வா அர்சேத் அர்சாயாம் அத² ஸம்முக:² ॥ 19॥

க்ருதன்யாஸ: க்ருதன்யாஸாம் மத³ர்சாம் பாணினா ம்ருஜேத் ।
கலஶம் ப்ரோக்ஷணீயம் ச யதா²வத் உபஸாத⁴யேத் ॥ 2௦॥

தத் அத்³பி⁴: தே³வயஜனம் த்³ரவ்யாணி ஆத்மானம் ஏவ ச ।
ப்ரோக்ஷ்ய பாத்ராணி த்ரீணி அத்³பி⁴: தை: தை: த்³ரவ்யை: ச ஸாத⁴யேத் ॥ 21॥

பாத்³ய அர்க⁴ ஆசமனீயார்த²ம் த்ரீணி பாத்ராணி தை³ஶிக: ।
ஹ்ருதா³ ஶீர்ஷ்ணா அத² ஶிக²யா கா³யத்ர்யா ச அபி⁴மன்த்ரயேத் ॥

22॥

பிண்டே³ வாயு அக்³னி ஸம்ஶுத்³தே⁴ ஹ்ருத்பத்³மஸ்தா²ம் பராம் மம ।
அண்வீம் ஜீவகலாம் த்⁴யாயேத் நாத³ அன்தே ஸித்³த⁴பா⁴விதாம் ॥ 23॥

தயா ஆத்மபூ⁴தயா பிண்டே³ வ்யாப்தே ஸம்பூஜ்ய தன்மய: ।
ஆவாஹ்ய அர்ச ஆதி³ஷு ஸ்தா²ப்ய ந்யஸ்த அங்க³ம் மாம் ப்ரபூஜயேத் ॥

24॥

பாத்³ய உபஸ்பர்ஶ அர்ஹண ஆதீ³ன் உபசாரான் ப்ரகல்பயேத் ।
த⁴ர்மாதி³பி⁴: ச நவபி⁴: கல்பயித்வா ஆஸனம் மம ॥ 25॥

பத்³மம் அஷ்டத³லம் தத்ர கர்ணிகாகேஸர உஜ்ஜ்வலம் ।
உபா⁴ப்⁴யாம் வேத³தன்த்ராப்⁴யாம் மஹ்யம் து உப⁴யஸித்³த⁴யே ॥ 26॥

ஸுத³ர்ஶனம் பாஞ்சஜன்யம் க³தா³ஸீஷுத⁴னு: ஹலான் ।
முஸலம் கௌஸ்துப⁴ம் மாலாம் ஶ்ரீவத்ஸம் ச அனுபூஜயேத் ॥ 27॥

நன்த³ம் ஸுனந்த³ம் க³ருட³ம் ப்ரசண்ட³ம் சண்ட³ம் ஏவ ச ।
மஹாப³லம் ப³லம் ச ஏவ குமுத³ம் குமுதே³க்ஷணம் ॥ 28॥

து³ர்கா³ம் வினாயகம் வ்யாஸம் விஷ்வக்ஸேனம் கு³ரூன் ஸுரான் ।
ஸ்வே ஸ்வே ஸ்தா²னே து அபி⁴முகா²ன் பூஜயேத் ப்ரோக்ஷண ஆதி³பி⁴: ॥ 29॥

சன்த³ன உஶீர கர்பூர குங்கும அக³ரு வாஸிதை: ।
ஸலிலை: ஸ்னாபயேத் மன்த்ரை: நித்யதா³ விப⁴வே ஸதி ॥ 3௦॥

ஸ்வர்ணக⁴ர்ம அனுவாகேன மஹாபுருஷவித்³யயா ।
பௌருஷேண அபி ஸூக்தேன ஸாமபீ⁴: ராஜனாதி³பி⁴: ॥ 31॥

வஸ்த்ர உபவீத ஆப⁴ரண பத்ர ஸ்ரக் க³ன்த⁴ லேபனை: ।
அலங்குர்வீத ஸப்ரேம மத்³ப⁴க்த: மாம் யதா² உசிதம் ॥ 32॥

பாத்³யம் ஆசமனீயம் ச க³ன்த⁴ம் ஸுமனஸ: அக்ஷதான் ।
தூ⁴ப தீ³ப உபஹார்யாணி த³த்³யாத் மே ஶ்ரத்³த⁴யா அர்சக: ॥ 33॥

கு³ட³பாயஸஸர்பீம்ஷி ஶஷ்குலி ஆபூப மோத³கான் ।
ஸம்யாவ த³தி⁴ ஸூபாம் ச நைவேத்³யம் ஸதி கல்பயேத் ॥ 34॥

அப்⁴யங்க³ உன்மர்த³ன ஆத³ர்ஶ த³ன்ததௌ⁴ அபி⁴ஷேசனம் ।
அன்னத்³ய கீ³த ந்ருத்யாதி³ பர்வணி ஸ்யு: உதான்வஹம் ॥ 35॥

விதி⁴னா விஹிதே குண்டே³ மேக²லாக³ர்தவேதி³பி⁴: ।
அக்³னிம் ஆதா⁴ய பரித: ஸமூஹேத் பாணினா உதி³தம் ॥ 36॥

பரிஸ்தீர்ய அத² பர்யுக்ஷேத் அன்வாதா⁴ய யதா²விதி⁴ ।
ப்ரோக்ஷண்யா ஆஸாத்³ய த்³ரவ்யாணி ப்ரோக்ஷ்யாக்³னௌ பா⁴வயேத மாம் ॥ 37॥

தப்தஜாம்பூ³னத³ப்ரக்²யம் ஶங்க²சக்ரக³தா³ம்பு³ஜை: ।
லஸத் சதுர்பு⁴ஜம் ஶான்தம் பத்³மகிஞ்ஜல்கவாஸஸம் ॥ 38॥

ஸ்பு²ரத் கிரீட கடக கடிஸூத்ரவர அங்க³த³ம் ।
ஶ்ரீவத்ஸவக்ஷஸம் ப்⁴ராஜத் கௌஸ்துப⁴ம் வனமாலினம் ॥ 39॥

த்⁴யாயன் அப்⁴யர்ச்ய தா³ரூணி ஹவிஷா அபி⁴க்⁴ருதானி ச ।
ப்ராஸ்ய ஆஜ்யபா⁴கௌ³ ஆகா⁴ரௌ த³த்த்வா ச ஆஜ்யப்லுதம் ஹவி: ॥ 4௦॥

ஜுஹுயாத் மூலமன்த்ரேண ஷோட³ஶர்ச அவதா³னத: ।
த⁴ர்மாதி³ப்⁴ய: யதா²ன்யாயம் மன்த்ரை: ஸ்விஷ்டிக்ருதம் பு³த:⁴ ॥ 41॥

அப்⁴யர்ச்ய அத² நமஸ்க்ருத்ய பார்ஷதே³ப்⁴ய: ப³லிம் ஹரேத் ।
மூலமன்த்ரம் ஜபேத் ப்³ரஹ்ம ஸ்மரன் நாராயண ஆத்மகம் ॥ 42॥

த³த்த்வா ஆசமனம் உச்சே²ஷம் விஷ்வக்ஸேனாய கல்பயேத் ।
முக²வாஸம் ஸுரபி⁴மத் தாம்பூ³லாத்³யம் அத² அர்ஹயேத் ॥ 42॥

உபகா³யன் க்³ருணன் ந்ருத்யன் கர்மாணி அபி⁴னயன் மம ।
மத்கதா²: ஶ்ராவயன் ஶ்ருண்வன் முஹூர்தம் க்ஷணிக: ப⁴வேத் ॥ 44।
ஸ்தவை: உச்சாவசை: ஸ்தோத்ரை: பௌராணை: ப்ரக்ருதை: அபி ।
ஸ்துத்வா ப்ரஸீத³ ப⁴க³வன் இதி வன்தே³த த³ண்ட³வத் ॥ 45॥

ஶிர: மத் பாத³யோ: க்ருத்வா பா³ஹுப்⁴யாம் ச பரஸ்பரம் ।
ப்ரபன்னம் பாஹி மாம் ஈஶ பீ⁴தம் ம்ருத்யுக்³ரஹ அர்ணவாத் ॥ 46॥

இதி ஶேஷாம் மயா த³த்தாம் ஶிரஸி ஆதா⁴ய ஸாத³ரம் ।
உத்³வாஸயேத் சேத் உத்³வாஸ்யம் ஜ்யோதி: ஜ்யோதிஷி தத் புன: ॥ 47॥

அர்சாதி³ஷு யதா³ யத்ர ஶ்ரத்³தா⁴ மாம் தத்ர ச அர்சயேத் ।
ஸர்வபூ⁴தேஷு ஆத்மனி ச ஸர்வ ஆத்மா அஹம் அவஸ்தி²த: ॥ 48॥

ஏவம் க்ரியாயோக³பதை²: புமான் வைதி³கதான்த்ரிகை: ।
அர்சன் உப⁴யத: ஸித்³தி⁴ம் மத்த: வின்த³தி அபீ⁴ப்ஸிதாம் ॥ 49॥

மத³ர்சாம் ஸம்ப்ரதிஷ்டா²ப்ய மன்தி³ரம் காரயேத் த்³ருட⁴ம் ।
புஷ்ப உத்³யானானி ரம்யாணி பூஜா யாத்ரா உத்ஸவ ஆஶ்ரிதான் ॥ 5௦॥

பூஜாதீ³னாம் ப்ரவாஹார்த²ம் மஹாபர்வஸு அத² அன்வஹம் ।
க்ஷேத்ராபணபுரக்³ராமான் த³த்த்வா மத் ஸார்ஷ்டிதாம் இயாத் ॥ 51॥

ப்ரதிஷ்ட²யா ஸார்வபௌ⁴மம்ஸத்³மனா பு⁴வனத்ரயம் ।
பூஜாதி³னா ப்³ரஹ்மலோகம் த்ரிபி⁴: மத் ஸாம்யதாம் இயாத் ॥ 52॥

மாம் ஏவ நைரபேக்ஷ்யேண ப⁴க்தியோகே³ன வின்த³தி ।
ப⁴க்தியோக³ம் ஸ: லப⁴தே ஏவம் ய: பூஜயேத மாம் ॥ 53॥

ய: ஸ்வத³த்தாம் பரை: த³த்தம் ஹரேத ஸுரவிப்ரயோ: ।
வ்ருத்திம் ஸ: ஜாயதே விட்³பு⁴க் வர்ஷாணாம் அயுதாயுதம் ॥ 54॥

கர்து: ச ஸாரதே²: ஹேதோ: அனுமோதி³து: ஏவ ச ।
கர்மணாம் பா⁴கி³ன: ப்ரேத்ய பூ⁴ய: பூ⁴யஸி தத்ப²லம் ॥ 55॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ஶ்ரீக்ருஷ்ணோத்³த⁴வஸம்வாதே³
ஸப்தவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 27॥

அத² அஷ்டவிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
பரஸ்வபா⁴வகர்மாணி ந ப்ரஶம்ஸேத் ந க³ர்ஹயேத் ।
விஶ்வம் ஏகாத்மகம் பஶ்யன் ப்ரக்ருத்யா புருஷேண ச ॥ 1॥

பரஸ்வபா⁴வகர்மாணி ய: ப்ரஶம்ஸதி நின்த³தி ।
ஸ: ஆஶு ப்⁴ரஶ்யதே ஸ்வார்தா²த் அஸத்ய அபி⁴னிவேஶத: ॥ 2॥

தைஜஸே நித்³ரயா ஆபன்னே பிண்ட³ஸ்த:² நஷ்டசேதன: ।
மாயாம் ப்ராப்னோதி ம்ருத்யும் வா தத்³வத் நானார்த²த்³ருக் புமான் ॥ 3॥

கிம் ப⁴த்³ரம் கிம் அப⁴த்³ரம் வா த்³வைதஸ்ய அவஸ்துன: கியத் ।
வாசா உதி³தம் தத் அன்ருதம் மனஸா த்⁴யாதம் ஏவ ச ॥ 4॥

சா²யாப்ரத்யாஹ்வயாபா⁴ஸா ஹி அஸன்த: அபி அர்த²காரிண: ।
ஏவம் தே³ஹாத³ய: பா⁴வா: யச்ச²ன்தி ஆம்ருத்யுத: ப⁴யம் ॥ 5॥

ஆத்மா ஏவ தத் இத³ம் விஶ்வம் ஸ்ருஜ்யதே ஸ்ருஜதி ப்ரபு⁴: ।
த்ராயதே த்ராதி விஶ்வாத்மா ஹ்ரியதே ஹரதி ஈஶ்வர: ॥ 6॥

தஸ்மாத் நஹி ஆத்மன: அன்யஸ்மாத் அன்ய: பா⁴வ: நிரூபித: ।
நிரூபிதேயம் த்ரிவிதா⁴ நிர்மூலா பா⁴தி: ஆத்மனி ।
இத³ம் கு³ணமயம் வித்³தி⁴ த்ரிவித⁴ம் மாயயா க்ருதம் ॥ 7॥

ஏதத் வித்³வான் மது³தி³தம் ஜ்ஞானவிஜ்ஞானநைபுணம் ।
ந நின்த³தி ந ச ஸ்தௌதி லோகே சரதி ஸூர்யவத் ॥ 8॥

ப்ரத்யக்ஷேண அனுமானேன நிக³மேன ஆத்மஸம்விதா³ ।
ஆதி³ அன்தவத் அஸத் ஜ்ஞாத்வா நி:ஸங்க:³ விசரேத் இஹ ॥ 9॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
ந ஏவ ஆத்மன: ந தே³ஹஸ்ய ஸம்ஸ்ருதி: த்³ரஷ்ட்ருத்³ருஶ்யயோ: ।
அனாத்மஸ்வத்³ருஶோ: ஈஶ கஸ்ய ஸ்யாத் உபலப்⁴யதே ॥ 1௦॥

ஆத்மா அவ்யய: அகு³ண: ஶுத்³த:⁴ ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி: அனாவ்ருத: ।
அக்³னிவத் தா³ருவத் தே³ஹ: கஸ்ய இஹ ஸம்ஸ்ருதி: ॥ 11॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
யாவத் தே³ஹ இன்த்³ரிய ப்ராணை: ஆத்மன: ஸம்னிகர்ஷணம் ।
ஸம்ஸார: ப²லவான் தாவத் அபார்த:² அபி அவிவேகின: ॥ 12॥

அர்தே² ஹி அவித்³யமானே அபி ஸம்ஸ்ருதி: ந நிவர்ததே ।
த்⁴யாயத: விஷயான் அஸ்ய ஸ்வப்னே அனர்த² ஆக³ம: யதா² ॥ 13॥

யதா² ஹி அப்ரதிபு³த்³த⁴ஸ்ய ப்ரஸ்வாப: ப³ஹு அனர்த²ப்⁴ருத் ।
ஸ: ஏவ ப்ரதிபு³த்³த⁴ஸ்ய ந வை மோஹாய கல்பதே ॥ 14॥

ஶோக ஹர்ஷ ப⁴ய க்ரோத⁴ லோப⁴ மோஹ ஸ்ப்ருஹாத³ய: ।
அஹங்காரஸ்ய த்³ருஶ்யன்தே ஜன்ம ம்ருத்யு: ச ந ஆத்மன: ॥ 15॥

தே³ஹ இன்த்³ரிய ப்ராண மன: அபி⁴மான:
ஜீவ: அன்தராத்மா கு³ணகர்ம மூர்தி: ।
ஸூத்ரம் மஹான் இதி உருதா⁴ இவ கீ³த:
ஸம்ஸார: ஆதா⁴வதி காலதன்த்ர: ॥ 16॥

அமூலம் ஏதத் ப³ஹுரூப ரூபிதம்
மனோவச:ப்ராணஶரீரகர்ம ।
ஜ்ஞானாஸினா உபாஸனயா ஶிதேன
சி²த்த்வா முனி: கா³ம் விசரதி அத்ருஷ்ண: ॥ 17॥

ஜ்ஞானம் விவேக: நிக³ம: தப: ச
ப்ரத்யக்ஷம் ஐதிஹ்யம் அத² அனுமானம் ।
ஆதி³ அன்தயோ: அஸ்ய யத் ஏவ கேவலம்
கால: ச ஹேது: ச தத் ஏவ மத்⁴யே ॥ 18॥

யதா² ஹிரண்யம் ஸ்வக்ருதம் புரஸ்தாத்
பஶ்சாத் ச ஸர்வஸ்ய ஹிரண்மயஸ்ய ।
தத் ஏவ மத்⁴யே வ்யவஹார்யமாணம்
நானாபதே³ஶை: அஹம் அஸ்ய தத்³வத் ॥ 19॥

விஜ்ஞானம் ஏதத் த்ரியவஸ்தம் அங்க³
கு³ணத்ரயம் காரண கார்ய கர்த்ரு ।
ஸமன்வயேன வ்யதிரேகத: ச
யேன ஏவ துர்யேண தத் ஏவ ஸத்யம் ॥ 2௦॥

ந யத் புரஸ்தாத் உத யத் ந பஶ்சாத்
மத்⁴யே ச தத் ந வ்யபதே³ஶமாத்ரம் ।
பூ⁴தம் ப்ரஸித்³த⁴ம் ச பரேண யத்³யத்
தத் ஏவ தத் ஸ்யாத் இதி மே மனீஷா ॥ 21॥

அவித்³யமான: அபி அவபா⁴ஸதே ய:
வைகாரிக: ராஜஸஸர்க:³ ஏஷ: ।
ப்³ரஹ்ம ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி: அத: விபா⁴தி
ப்³ரஹ்ம இன்த்³ரிய அர்த² ஆத்ம விகார சித்ரம் ॥ 22॥

ஏவம் ஸ்பு²டம் ப்³ரஹ்மவிவேகஹேதுபி⁴:
பராபவாதே³ன விஶாரதே³ன ।
சி²த்த்வா ஆத்மஸன்தே³ஹம் உபாரமேத
ஸ்வானந்த³துஷ்ட: அகி²ல காமுகேப்⁴ய: ॥ 23॥

ந ஆத்மா வபு: பார்தி²வம் இன்த்³ரியாணி
தே³வா: ஹி அஸு: வாயுஜலம் ஹுதாஶ: ।
மன: அன்னமாத்ரம் தி⁴ஷணா ச ஸத்த்வம்
அஹங்க்ருதி: க²ம் க்ஷிதி: அர்த²ஸாம்யம் ॥ 24॥

ஸமாஹிதை: க: கரணை: கு³ணாத்மபி⁴:
கு³ண: ப⁴வேத் மத்ஸுவிவிக்ததா⁴ம்ன: ।
விக்ஷிப்யமாணை: உத கிம் ந தூ³ஷணம்
க⁴னை: உபேதை: விக³தை: ரவே: கிம் ॥ 25॥

யதா² நப:⁴ வாயு அனல அம்பு³ பூ⁴ கு³ணை:
க³தாக³தை: வர்துகு³ணை: ந ஸஜ்ஜதே ।
ததா² அக்ஷரம் ஸத்த்வ ரஜ: தம: மலை:
அஹம்மதே: ஸம்ஸ்ருதிஹேதுபி⁴: பரம் ॥ 26॥

ததா²பி ஸங்க:³ பரிவர்ஜனீய:
கு³ணேஷு மாயாரசிதேஷு தாவத் ।
மத்³ப⁴க்தியோகே³ன த்³ருடே⁴ன யாவத்
ரஜ: நிரஸ்யேத மன:கஷாய: ॥ 27॥

யதா² ஆமய: அஸாது⁴ சிகித்ஸித: ந்ருணாம்
புன: புன: ஸன்துத³தி ப்ரரோஹன் ।
ஏவம் மன: அபக்வ கஷய கர்ம
குயோகி³னம் வித்⁴யதி ஸர்வஸங்க³ம் ॥ 28॥

குயோகி³ன: யே விஹித அன்தராயை:
மனுஷ்யபூ⁴தை: த்ரித³ஶ உபஸ்ருஷ்டை: ।
தே ப்ராக்தன அப்⁴யாஸப³லேன பூ⁴ய:
யுஞ்ஜன்தி யோக³ம் ந து கர்மதன்த்ரம் ॥ 29॥

கரோதி கர்ம க்ரியதே ச ஜன்து:
கேனாபி அஸௌ சோதி³த: ஆனிபாதாத் ।
ந தத்ர வித்³வான்ப்ரக்ருதௌ ஸ்தி²த: அபி
நிவ்ருத்த த்ருஷ்ண: ஸ்வஸுக² அனுபூ⁴த்யா ॥ 3௦॥

திஷ்ட²ன்தம் ஆஸீனம் உத வ்ரஜன்தம்
ஶயானம் உக்ஷன்தம் அத³ன்தம் அன்னம் ।
ஸ்வபா⁴வம் அன்யத் கிம் அபி இஹமானம்
ஆத்மானம் ஆத்மஸ்த²மதி: ந வேத³ ॥ 31॥

யதி³ ஸ்ம பஶ்யதி அஸத் இன்த்³ரிய அத²
நானா அனுமானேன விருத்³த⁴ம் அன்யத் ।
ந மன்யதே வஸ்துதயா மனீஷீ
ஸ்வாப்னம் யதா² உத்தா²ய திரோத³தா⁴னம் ॥ 32॥

பூர்வம் க்³ருஹீதம் கு³ணகர்மசித்ரம்
அஜ்ஞானம் ஆத்மனி அவிவிக்தம் அங்க³ ।
நிவர்ததே தத் புன: ஈக்ஷயா ஏவ
ந க்³ருஹ்யதே ந அபி விஸ்ருஜ்ய ஆத்மா ॥ 33॥

யதா² ஹி பா⁴னோ: உத³ய: ந்ருசக்ஷுஷாம்
தம: நிஹன்யாத் ந து ஸத்³வித⁴த்தே ।
ஏவம் ஸமீக்ஷா நிபுணா ஸதீ மே
ஹன்யாத் தமிஸ்ரம் புருஷஸ்ய பு³த்³தே⁴: ॥ 34॥

ஏஷ: ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி: அஜ: அப்ரமேய:
மஹானுபூ⁴தி: ஸகலானுபூ⁴தி: ।
ஏக: அத்³விதீய: வசஸாம் விராமே
யேன ஈஶிதா வாக் அஸவ: சரன்தி ॥ 35॥

ஏதாவான் ஆத்மஸம்மோஹ: யத் விகல்ப: து கேவலே ।
ஆத்மன் ந்ருதே ஸ்வமாத்மானம் அவலம்ப:³ ந யஸ்ய ஹி ॥36॥

யத் நாம ஆக்ருதிபி⁴: க்³ராஹ்யம் பஞ்சவர்ணம் அபா³தி⁴தம் ।
வ்யர்தே²ன அபி அர்த²வாத:³ அயம் த்³வயம் பண்டி³தமானினாம் ॥ 37॥

யோகி³ன: அபக்வயோக³ஸ்ய யுஞ்ஜத: காய: உத்தி²தை: ।
உபஸர்கை³: விஹன்யேத தத்ர அயம் விஹித: விதி⁴: ॥ 38॥

யோக³தா⁴ரணயா காம்ஶ்சித் ஆஸனை: தா⁴ரண அன்விதை: ।
தபோமன்த்ரௌஷதை⁴: காம்ஶ்சித் உபஸர்கா³ன் வினிர்த³ஹேத் ॥ 39॥

காம்ஶ்சித் மம அனுத்⁴யானேன நாமஸங்கீர்தன ஆதி³பி⁴: ।
யோகே³ஶ்வர அனுவ்ருத்த்யா வா ஹன்யாத் அஶுப⁴தா³ன் ஶனை: ॥ 4௦॥

கேசித் தே³ஹம் இமம் தீ⁴ரா: ஸுகல்பம் வயஸி ஸ்தி²ரம் ।
விதா⁴ய விவித⁴ உபாயை: அத² யுஞ்ஜன்தி ஸித்³த⁴யே ॥ 41॥

ந ஹி தத் குஶலாத் த்³ருத்யம் தத் ஆயாஸ: ஹி அபார்த²க: ।
அன்தவத்த்வாத் ஶரீரஸ்ய ப²லஸ்ய இவ வனஸ்பதே: ॥ 42॥

யோக³ம் நிஷேவத: நித்யம் காய: சேத் கல்பதாம் இயாத் ।
தத் ஶ்ரத்³த³த்⁴யாத் ந மதிமான் யோக³ம் உத்ஸ்ருஜ்ய மத்பர: ॥ 43॥

யோக³சர்யாம் இமாம் யோகீ³ விசரன் மத் வ்யபாஶ்ரய: ।
ந அன்தராயை: விஹன்யேத நி:ஸ்ப்ருஹ: ஸ்வஸுகா²னுபூ⁴: ॥ 44॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்வாதே³
பரமார்த²னிர்ணயோ நாம அஷ்டாவிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 28॥

அத² ஏகோனத்ரிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
ஸுது³ஸ்தராம் இமாம் மன்யே யோக³சர்யாம் அனாத்மன: ।
யதா² அஞ்ஜஸா புமான் ஸிஹ்யேத் தத் மே ப்³ரூஹி அஞ்ஜஸா அச்யுத ॥ 1॥

ப்ராயஶ: புண்ட³ரீகாக்ஷ யுஞ்ஜன்த: யோகி³ன: மன: ।
விஷீத³ன்தி அஸமாதா⁴னாத் மனோனிக்³ரஹகர்ஶிதா: ॥ 2॥

அத² அத: ஆனந்த³து³க⁴ம் பதா³ம்பு³ஜம்
ஹம்ஸா: ஶ்ரயேரன் அரவின்த³லோசன ।
ஸுக²ம் நு விஶ்வேஶ்வர யோக³கர்மபி⁴:
த்வத் மாயயா அமீ விஹதா: ந மானின: ॥ 3॥

கிம் சித்ரம் அச்யுத தவ ஏதத் அஶேஷப³ன்த:⁴
தா³ஸேஷு அனந்யஶரணேஷு யத் ஆத்ம ஸாத்த்வம் ।
ய: அரோசயத்ஸஹ ம்ருகை³: ஸ்வயம் ஈஶ்வராணாம்
ஶ்ரீமத் கிரீட தட பீடி³த பாத³ பீட:² ॥ 4॥

தம் த்வா அகி²ல ஆத்மத³யித ஈஶ்வரம் ஆஶ்ரிதானாம்
ஸர்வ அர்த²த³ம் ஸ்வக்ருதவித் விஸ்ருஜேத க: நு ।
க: வா பஜ⁴ேத் கிம் அபி விஸ்ம்ருதயே அனு பூ⁴த்யை
கிம் வா ப⁴வேத் ந தவ பாத³ரஜோஜுஷாம் ந: ॥ 5॥

ந ஏவ உபயன்தி அபசிதிம் கவய: தவ ஈஶ
ப்³ரஹ்மாயுஷா அபி க்ருதம் ருத⁴முத:³ ஸ்மரன்த: ।
ய: அன்தர்ப³ஹி: தனுப்⁴ருதாம் அஶுப⁴ம் விது⁴ன்வன்
ஆசார்யசைத்யவபுஷா ஸ்வக³த்ம் வ்யனக்தி ॥ 6॥

ஶ்ரீஶுக: உவாச ।
இதி உத்³த⁴வேன அதி அனுரக்த சேதஸா
ப்ருஷ்ட: ஜக³த்க்ரீட³னக: ஸ்வஶக்திபி⁴: ।
க்³ருஹீத மூர்தித்ரய: ஈஶ்வர ஈஶ்வர:
ஜகா³த³ ஸப்ரேம மனோஹரஸ்மித: ॥ 7॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஹன்த தே கத²யிஷ்யாமி மம த⁴ர்மான் ஸுமங்க³லாம் ।
யான் ஶ்ரத்³த⁴யா ஆசரன் மர்த்ய: ம்ருத்யும் ஜயதி து³ர்ஜயம் ॥ 8॥

குர்யாத் ஸர்வாணி கர்மாணி மத³ர்த²ம் ஶனகை: ஸ்மரன் ।
மயி அர்பித மன: சித்த: மத் த⁴ர்ம ஆத்மமனோரதி: ॥ 9॥

தே³ஶான் புண்யான் ஆஶ்ரயேத மத்³ப⁴க்தை: ஸாது⁴பி⁴: ஶ்ரிதான் ।
தே³வ ஆஸுர மனுஷ்யேஷு மத்³ப⁴க்த ஆசரிதானி ச ॥ 1௦॥

ப்ருத²க் ஸத்ரேண வா மஹ்யம் பர்வயாத்ரா மஹோத்ஸவான் ।
காரயேத் கீ³தன்ருத்ய ஆத்³யை: மஹாராஜ விபூ⁴திபி⁴: ॥ 11॥

மாம் ஏவ ஸர்வபூ⁴தேஷு ப³ஹி: அன்த: அபாவ்ருதம் ।
ஈக்ஷேத ஆத்மனி ச ஆத்மானம் யதா² க²ம் அமல ஆஶய: ॥ 12॥

இதி ஸர்வாணி பூ⁴தானி மத்³பா⁴வேன மஹாத்³யுதே ।
ஸபா⁴ஜயன் மன்யமான: ஜ்ஞானம் கேவலம் ஆஶ்ரித: ॥ 13॥

ப்³ராஹ்மணே புல்கஸே ஸ்தேனே ப்³ரஹ்மண்யே அர்கே ஸ்பு²லிங்க³கே ।
அக்ரூரே க்ரூரகே ச ஏவ ஸமத்³ருக் பண்டி³த: மத: ॥ 14॥

நரேஷு அபீ⁴க்ஷ்ணம் மத்³பா⁴வம் பும்ஸ: பா⁴வயத: அசிராத் ।
ஸ்பர்தா⁴ அஸூயா திரஸ்காரா: ஸாஹங்காரா: வியன்தி ஹி ॥ 15॥

விஸ்ருஜ்ய ஸ்மயமானான் ஸ்வான் த்³ருஶம் வ்ரீடா³ம் ச தை³ஹிகீம் ।
ப்ரணமேத் த³ண்ட³வத் பூ⁴மௌ ஆஶ்வ சாண்டா³ல கோ³ க²ரம் ॥ 16॥

யாவத் ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு மத்³பா⁴வ: ந உபஜாயதே ।
தாவத் ஏவம் உபாஸீத வாங் மன காய வ்ருத்திபி⁴: ॥ 17॥

ஸர்வம் ப்³ரஹ்மாத்மகம் தஸ்ய வித்³யயா ஆத்ம மனீஷயா ।
பரிபஶ்யன் உபரமேத் ஸர்வத: முக்த ஸம்ஶய: ॥ 18॥

அயம் ஹி ஸர்வகல்பானாம் ஸத்⁴ரீசீன: மத: மம ।
மத்³பா⁴வ: ஸர்வபூ⁴தேஷு மனோவாக்காயவ்ருத்திபி⁴: ॥ 19॥

ந ஹி அங்க³ உபக்ரமே த்⁴வம்ஸ: மத்³த⁴ர்மஸ்ய உத்³த⁴வ அணு அபி ।
மயா வ்யவஸித: ஸம்யக் நிர்கு³ணத்வாத் அனாஶிஷ: ॥ 2௦॥

ய: ய: மயி பரே த⁴ர்ம: கல்ப்யதே நிஷ்ப²லாய சேத் ।
தத் ஆயாஸ: நிரர்த:² ஸ்யாத் ப⁴யாதே³: இவ ஸத்த்ம ॥ 21॥

ஏஷா பு³த்³தி⁴மதாம் பு³த்³தி⁴: மனீஷா ச மனீஷிணாம் ।
யத் ஸத்யம் அன்ருதேன இஹ மர்த்யேன ஆப்னோதி மா அம்ருதம் ॥ 22॥

ஏஷ தே அபி⁴ஹித: க்ருத்ஸ்ன: ப்³ரஹ்மவாத³ஸ்ய ஸங்க்³ரஹ: ।
ஸமாஸவ்யாஸவிதி⁴னா தே³வானாம் அபி து³ர்க³ம: ॥ 23॥

அபீ⁴க்ஷ்ணஶ: தே க³தி³தம் ஜ்ஞானம் விஸ்பஷ்டயுக்திமத் ।
ஏதத் விஜ்ஞாய முச்யேத புருஷ: நஷ்டஸம்ஶய: ॥ 24॥

ஸுவிவிக்தம் தவ ப்ரஶ்னம் மயா ஏதத் அபி தா⁴ரயேத் ।
ஸனாதனம் ப்³ரஹ்மகு³ஹ்யம் பரம் ப்³ரஹ்ம அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 25॥

ய: ஏதத் மம ப⁴க்தேஷு ஸம்ப்ரத³த்³யாத் ஸுபுஷ்கலம் ।
தஸ்ய அஹம் ப்³ரஹ்மதா³யஸ்ய த³தா³மி ஆத்மானம் ஆத்மனா ॥ 26॥

ய: ஏதத் ஸமதீ⁴யீத பவித்ரம் பரமம் ஶுசி ।
ஸ: பூயேத அஹ: அஹ: மாம் ஜ்ஞானதீ³பேன த³ர்ஶயன் ॥ 27॥

ய: ஏதத் ஶ்ரத்³த⁴யா நித்யம் அவ்யக்³ர: ஶ்ருணுயாத் நர: ।
மயி ப⁴க்திம் பராம் குர்வன் கர்மபி⁴: ந ஸ: ப³த்⁴யதே ॥ 28॥

அபி உத்³த⁴வ த்வயா ப்³ரஹ்ம ஸகே² ஸமவதா⁴ரிதம் ।
அபி தே விக³த: மோஹ: ஶோக: ச அஸௌ மனோப⁴வ: ॥ 29॥

ந ஏதத் த்வயா தா³ம்பி⁴காய நாஸ்திகாய ஶடா²ய ச ।
அஶுஶ்ரூஷோ: அப⁴க்தாய து³ர்வினீதாய தீ³யதாம் ॥ 3௦॥

ஏதை: தோ³ஷை: விஹீனாய ப்³ரஹ்மண்யாய ப்ரியாய ச ।
ஸாத⁴வே ஶுசயே ப்³ரூயாத் ப⁴க்தி: ஸ்யாத் ஶூத்³ர யோஷிதாம் ॥ 31॥

ந ஏதத் விஜ்ஞாய ஜிஜ்ஞாஸோ: ஜ்ஞாதவ்யம் அவஶிஷ்யதே ।
பீத்வா பீயூஷம் அம்ருதம் பாதவ்யம் ந அவஶிஷ்யதே ॥ 32॥

ஜ்ஞானே கர்மணி யோகே³ ச வார்தாயாம் த³ண்ட³தா⁴ரணே ।
யாவான் அர்த:² ந்ருணாம் தாத தாவான் தே அஹம் சதுர்வித:⁴ ॥ 33॥

மர்த்ய: யதா³ த்யக்த ஸமஸ்தகர்மா
நிவேதி³தாத்மா விசிகீர்ஷித: மே ।
ததா³ அம்ருதத்வம் ப்ரதிபத்³யமான:
மயா ஆத்மபூ⁴யாய ச கல்பதே வை ॥ 34॥

ஶ்ரீஶுக: உவாச ।
ஸ: ஏவம் ஆத³ர்ஶித யோக³மார்க:³
ததா³ உத்தம ஶ்லோகவச: நிஶம்ய ।
ப³த்³த⁴ அஞ்ஜலி: ப்ரீதி உபருத்³த⁴ கண்ட:²
ந கிஞ்சித் ஊசே: அஶ்ரு பரிப்லுத அக்ஷ: ॥ 35॥

விஷ்டப்⁴ய சித்தம் ப்ரணய அவகூ⁴ர்ணம்
தை⁴ர்யேண ராஜன் ப³ஹு மன்யமான: ।
க்ருதாஞ்ஜலி: ப்ராஹ யது³ப்ரவீரம்
ஶீர்ஷ்ணா ஸ்ப்ருஶன் தத் சரண அரவின்த³ம் ॥ 36॥

உத்³த⁴வ: உவாச ।
வித்³ராவித: மோஹ மஹா அன்த⁴கார:
ய: ஆஶ்ரித: மே தவ ஸன்னிதா⁴னாத் ।
விபா⁴வஸோ: கிம் நு ஸமீபக³ஸ்ய
ஶீதம் தம: பீ⁴: ப்ரப⁴வன்தி அஜ அத்³ய ॥ 37॥

ப்ரத்யர்பித: மே ப⁴வதா அனுகம்பினா
ப்⁴ருத்யாய விஜ்ஞானமய: ப்ரதீ³ப: ।
ஹித்வா க்ருதஜ்ஞ: தவ பாத³மூலம்
க: அன்யத் ஸமீயாத் ஶரணம் த்வதீ³யம் ॥ 38॥

வ்ருக்ண: ச மே ஸுத்³ருட:⁴ ஸ்னேஹபாஶ:
தா³ஶார்ஹ வ்ருஷ்ணி அன்த⁴க ஸாத்வதேஷு ।
ப்ரஸாரித: ஸ்ருஷ்டிவிவ்ருத்³த⁴யே த்வயா
ஸ்வமாயயா ஹி ஆத்ம ஸுபோ³த⁴ ஹேதினா ॥ 39॥

நம: அஸ்து தே மஹாயோகி³ன் ப்ரபன்னம் அனுஶாதி⁴ மாம் ।
யதா² த்வத் சரண அம்போ⁴ஜே ரதி: ஸ்யாத் அனபாயினீ ॥ 4௦॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
க³ச்ச² உத்³த⁴வ மயா ஆதி³ஷ்ட: ப³த³ரி ஆக்²யம் மம ஆஶ்ரமம் ।
தத்ர மத் பாத³ தீர்தோ²தே³ ஸ்னான உபஸ்பர்ஶனை: ஶுசி: ॥ 41॥

ஈக்ஷயா அலகனந்தா³யா விதூ⁴த அஶேஷ கல்மஷ: ।
வஸான: வல்கலானி அங்க³ வன்யபு⁴க் ஸுக² நி:ஸ்ப்ருஹ: ॥ 42॥

திதிக்ஷௌ: த்³வன்த்³வமாத்ராணாம் ஸுஶீல: ஸம்யதேன்த்³ரிய: ।
ஶான்த: ஸமாஹிததி⁴யா ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்யுத: ॥ 43॥

மத்த: அனுஶிக்ஷிதம் யத் தே விவிக்தமனுபா⁴வயன் ।
மயி ஆவேஶித வாக் சித்த: மத்³த⁴ர்ம நிரத: ப⁴வ ।
அதிவ்ரஜ்ய க³தீ: திஸ்ர: மாம் ஏஷ்யஸி தத: பரம் ॥ 44॥

ஶ்ரீஶுக: உவாச ।
ஸ: ஏவம் உக்த: ஹரிமேத⁴ஸா உத்³த⁴வ:
ப்ரத³க்ஷிணம் தம் பரிஸ்ருத்ய பாத³யோ: ।
ஶிர: நிதா⁴ய அஶ்ருகலாபி⁴: ஆர்த்³ரதீ⁴:
ந்யஷிஞ்சத் அத்³வன்த்³வபர: அபி உபக்ரமே ॥ 45॥

ஸுது³ஸ்த்யஜ ஸ்னேஹ வியோக³ காதர:
ந ஶக்னுவன் தம் பரிஹாதும் ஆதுர: ।
க்ருச்ச்²ரம் யயௌ மூர்த⁴னி ப⁴ர்த்ருபாது³கே
பி³ப்⁴ரன் நமஸ்க்ருத்ய யயௌ புன: புன: ॥ 46॥

தத: தம் அன்தர்ஹ்ருதி³ ஸம்னிவேஶ்ய
க³த: மஹாபா⁴க³வத: விஶாலாம் ।
யதா² உபதி³ஷ்டாம் ஜக³த் ஏகப³ன்து⁴னா
தத: ஸமாஸ்தா²ய ஹரே: அகா³த் க³திம் ॥ 47॥

ய: ஏஅதத் ஆனந்த³ ஸமுத்³ர ஸம்ப்⁴ருதம்
ஜ்ஞானாம்ருதம் பா⁴க³வதாய பா⁴ஷிதம் ।
க்ருஷ்ணேண யோகே³ஶ்வர ஸேவிதாங்க்⁴ரிணா
ஸச்ச்²ரத்³த⁴யா ஆஸேவ்ய ஜக³த் விமுச்யதே ॥ 48॥

ப⁴வப⁴ய அபஹன்தும் ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸாரம்
நிக³மக்ருத் உபஜஹே ப்⁴ருங்க³வத் வேத³ஸாரம் ।
அம்ருதம் உத³தி⁴த: ச அபாயயத் ப்⁴ருத்யவர்கா³ன்
புருஷம் ருஷப⁴ம் ஆத்³யம் க்ருஷ்ணஸஞ்ஜ்ஞம் நத: அஸ்மி ॥ 49॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்வாதே³
பரமார்த²ப்ராப்திஸுக³மோபாயகத²னோத்³த⁴வப³த³ரிகாஶ்ரமப்ரவேஶோ
நாம ஏகோனத்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 29॥

அத² த்ரிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
ராஜா உவாச ।
தத: மஹாபா⁴க³வதே உத்³த⁴வே நிர்க³தே வனம் ।
த்³வாரவத்யாம் கிம் அகரோத் ப⁴க³வான் பூ⁴தபா⁴வன: ॥ 1॥

ப்³ரஹ்மஶாப உபஸம்ஸ்ருஷ்டே ஸ்வகுலே யாத³வர்ஷப:⁴ ।
ப்ரேயஸீம் ஸர்வனேத்ராணாம் தனும் ஸ: கத²ம் அத்யஜத் ॥ 2॥

ப்ரத்யாக்ரஷ்டும் நயனம் அப³லா யத்ர லக்³னம் ந ஶேகு:
கர்ணாவிஷ்டம் ந ஸரதி தத: யத் ஸதாம் ஆத்மலக்³னம் ।
யத் ஶ்ரீ: வாசாம் ஜனயதி ரதிம் கிம் நு மானம் கவீனாம்
த்³ருஷ்ட்வா ஜிஷ்ணோ: யுதி⁴ ரத²க³தம் யத் ச தத் ஸாம்யம்
ஈயு: ॥ 3॥

ருஷி: உவாச ।
தி³வி பு⁴வி அன்தரிக்ஷே ச மஹோத்பாதான் ஸமுத்தி²தான் ।
த்³ருஷ்ட்வா ஆஸீனான் ஸுத⁴ர்மாயாம் க்ருஷ்ண: ப்ராஹ யதூ³ன் இத³ம் ॥ 4॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏதே கோ⁴ரா: மஹோத்பாதா: த்³வார்வத்யாம் யமகேதவ: ।
முஹூர்தம் அபி ந ஸ்தே²யம் அத்ர ந: யது³புங்க³வா: ॥ 5॥

ஸ்த்ரிய: பா³லா: ச வ்ருத்³தா⁴: ச ஶங்கோ²த்³தா⁴ரம் வ்ரஜன்த்வித: ।
வயம் ப்ரபா⁴ஸம் யாஸ்யாம: யத்ர ப்ரத்யக் ஸரஸ்வதீ ॥ 6॥

தத்ர அபி⁴ஷிச்ய ஶுசய உபோஷ்ய ஸுஸமாஹிதா: ।
தே³வதா: பூஜயிஷ்யாம: ஸ்னபன ஆலேபன அர்ஹணை: ॥7॥

ப்³ராஹ்மணான் து மஹாபா⁴கா³ன் க்ருதஸ்வஸ்த்யயனா வயம் ।
கோ³ பூ⁴ ஹிரண்ய வாஸோபி⁴: கஜ³ அஶ்வரத² வேஶ்மபி⁴: ॥ 8॥

விதி⁴: ஏஷ: ஹி அரிஷ்டக்⁴ன: மங்க³ல ஆயனம் உத்தமம் ।
தே³வ த்³விஜ க³வாம் பூஜா பூ⁴தேஷு பரம: ப⁴வ: ॥ 9॥

இதி ஸர்வே ஸமாகர்ண்ய யது³வ்ருத்³தா⁴: மது⁴த்³விஷ: ।
ததா² இதி நௌபி⁴: உத்தீர்ய ப்ரபா⁴ஸம் ப்ரயயூ ரதை²: ॥ 1௦॥

தஸ்மின் ப⁴க³வதா ஆதி³ஷ்டம் யது³தே³வேன யாத³வா ।
சக்ரு: பரப⁴யா ப⁴க்த்யா ஸர்வஶ்ரேய உபப்³ரும்ஹிதம் ॥ 11॥

தத: தஸ்மின் மஹாபானம் பபு: மைரேயகம் மது⁴ ।
தி³ஷ்ட விப்⁴ரம்ஶித தி⁴ய: யத் த்³ரவை: ப்⁴ரஶ்யதே மதி: ॥ 12॥

மஹாபான அபி⁴மத்தானாம் வீராணாம் த்³ருப்தசேதஸாம் ।
க்ருஷ்ணமாயா விமூடா⁴னாம் ஸங்க⁴ர்ஷ: ஸுமஹான் அபூ⁴த் ॥ 13॥

யுயுது⁴: க்ரோத⁴ஸம்ரப்³தா⁴ வேலாயாம் ஆததாயின: ।
த⁴னுபி⁴: அஸிபி⁴: மல்லை: க³தா³பி⁴: தாம் அரர்ஷ்டிபி⁴: ॥ 14॥

பதத்பதாகை ரத²குஞ்ஜராதி³பி⁴:
க²ர உஷ்ட்ர கோ³பி⁴: மஹிஷை: நரை: அபி ।
மித:² ஸமேத்ய அஶ்வதரை: ஸுது³ர்மதா³
ந்யஹன் ஶரர்த³த்³பி⁴: இவ த்³விபா வனே ॥ 15॥

ப்ரத்³யும்ன ஸாம்பௌ³ யுதி⁴ ரூட⁴மத்ஸரௌ
அக்ரூர போ⁴ஜௌ அனிருத்³த⁴ ஸாத்யகீ ।
ஸுப⁴த்³ர ஸங்க்³ராமஜிதௌ ஸுதா³ருணௌ
க³தௌ³ ஸுமித்ரா ஸுரதௌ² ஸமீயது: ॥ 16॥

அன்யே ச யே வை நிஶட² உல்முக ஆத³ய:
ஸஹஸ்ரஜித் ஶதஜித் பா⁴னு முக்²யா: ।
அன்யோன்யம் ஆஸாத்³ய மதா³ன்த⁴காரிதா
ஜக்⁴னு: முகுன்தே³ன விமோஹிதா ப்⁴ருஶம் ॥ 17॥

தா³ஶார்ஹ வ்ருஷ்ணி அன்த⁴க போ⁴ஜ ஸாத்வதா
மது⁴ அர்பு³தா³ மாது²ரஶூரஸேனா: ।
விஸர்ஜனா: குகுரா: குன்தய: ச
மித:² தத: தே அத² விஸ்ருஜ்ய ஸௌஹ்ருத³ம் ॥ 18॥

புத்ரா: அயுத்⁴யன் பித்ருபி⁴: ப்⁴ராத்ருபி⁴: ச
ஸ்வஸ்த்ரீய தௌ³ஹித்ர பித்ருவ்யமாதுலை: ।
மித்ராணி மித்ரை: ஸுஹ்ருத:³ ஸுஹ்ருத்³பி⁴:
ஜ்ஞாதீம்ஸ்த்வஹன் ஜ்ஞாதய: ஏவ மூடா⁴: ॥ 19॥

ஶரேஷு க்ஷீயமாணேஷு பஜ⁴்யமானேஷு த⁴ன்வஸு ।
ஶஸ்த்ரேஷு க்ஷீயமாணேஷு முஷ்டிபி⁴: ஜஹ்ரு: ஏரகா: ॥ 2௦॥

தா: வஜ்ரகல்பா: ஹி அப⁴வன் பரிகா⁴: முஷ்டினா: ப்⁴ருதா: ।
ஜக்⁴னு: த்³விஷ: தை: க்ருஷ்ணேன வார்யமாணா: து தம் ச தே ॥ 21॥

ப்ரத்யனீகம் மன்யமானா: ப³லப⁴த்³ரம் ச மோஹிதா: ।
ஹன்தும் க்ருததி⁴ய: ராஜன் ஆபன்னா: ஆததாயின: ॥ 22॥

அத² தௌ அபி ஸங்க்ருத்³தௌ⁴ உத்³யம்ய குருனந்த³ன ।
ஏரகா முஷ்டி பரிகௌ⁴ ஜரன்தௌ ஜக்⁴னது: யுதி⁴ ॥ 23॥

ப்³ரஹ்மஶாப உபஸ்ருஷ்டானாம் க்ருஷ்ணமாயாவ்ருத ஆத்மனாம் ।
ஸ்பர்தா⁴க்ரோத:⁴ க்ஷயம் நின்யே வைணவ: அக்³னி: யதா² வனம் ॥ 24॥

ஏவம் நஷ்டேஷு ஸர்வேஷு குலேஷு ஸ்வேஷு கேஶவ: ।
அவதாரித: பு⁴வ: பா⁴ர: இதி மேனே அவஶேஷித: ॥ 25॥

ராம: ஸமுத்³ரவேலாயாம் யோக³ம் ஆஸ்தா²ய பௌருஷம் ।
தத் த்யாஜ லோகம் மானுஷ்யம் ஸம்யோஜ்ய ஆத்மானம் ஆத்மனி ॥ 26॥

ராமனிர்யாணம் ஆலோக்ய ப⁴க³வான் தே³வகீஸுத: ।
நிஷஸாத³ த⁴ரோபஸ்தே² தூஷ்ணீம் ஆஸாத்³ய பிப்பலம் ॥ 27॥

பி³ப்⁴ரத் சதுர்பு⁴ஜம் ரூபம் ப்⁴ராஜிஷ்ணு ப்ரப⁴யா ஸ்வயா ।
தி³ஶ: விதிமாரா: குர்வன் விதூ⁴ம: இவ பாவக: ॥ 28॥

ஶ்ரீவத்ஸாங்கம் க⁴னஶ்யாமம் தப்த ஹாடக வர்சஸம் ।
கௌஶேய அம்ப³ர யுக்³மேன பரிவீதம் ஸுமங்க³லம் ॥ 29॥

ஸுன்த³ர ஸ்மித வக்த்ர அப்³ஜம் நீல குன்தல மண்டி³தம் ।
புண்ட³ரீக அபி⁴ராமாக்ஷம் ஸ்பு²ரன் மகர குண்ட³லம் ॥ 3௦॥

கடிஸூத்ர ப்³ரஹ்மஸூத்ர கிரீட கடக அங்க³தை³: ।
ஹார நூபுர முத்³ராபி⁴: கௌஸ்துபே⁴ன விராஜிதம் ॥ 31॥

வனமாலா பரீதாங்க³ம் மூர்திமத்³பி⁴: நிஜ ஆயுதை⁴: ।
க்ருத்வா உரௌ த³க்ஷிணே பாத³ம் ஆஸீனம் பங்கஜ அருணம் ॥ 32॥

முஸலௌ அஶேஷாய: க²ண்ட³க்ருதேஷு: லுப்³த⁴க: ஜரா: ।
ம்ருகா³ஸ்ய ஆகாரம் தத் சரணம் விவ்யாத⁴ ம்ருக³ஶங்கயா ॥ 33॥

சதுர்பு⁴ஜம் தம் புருஷம் த்³ருஷ்ட்வா ஸ: க்ருத கில்பி³ஷ: ।
பீ⁴த: பபாத ஶிரஸா பாத³யோ: அஸுரத்³விஷ: ॥ 34॥

அஜானதா க்ருதம் இத³ம் பாபேன மது⁴ஸூத³ன ।
க்ஷன்தும் அர்ஹஸி பாபஸ்ய உத்தமஶ்லோக: மே அனக⁴ ॥ 35॥

யஸ்ய அனுஸ்மரணம் ந்ரூணாம் அஜ்ஞான த்⁴வான்த நாஶனம் ।
வத³ன்தி தஸ்ய தே விஷ்ணோ மயா அஸாது⁴ க்ருதம் ப்ரபோ⁴ ॥ 36॥

தத் மா ஆஶு ஜஹி வைகுண்ட² பாப்மானம் ம்ருக³ லுப்³த⁴கம் ।
யதா² புன: அஹம் து ஏவம் ந குர்யாம் ஸத் அதிக்ரமம் ॥ 37॥

யஸ்ய ஆத்ம யோக³ ரசிதம் ந விது³: விரிஞ்ச:
ருத்³ர ஆத³ய: அஸ்ய தனயா: பதய: கி³ராம் யே ।
த்வத் மாயயா பிஹித த்³ருஷ்டய: ஏதத் அஞ்ஜ:
கிம் தஸ்ய தே வயம் அஸத் க³தய: க்³ருணீம: ॥ 38॥

ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மா பை⁴: ஜரே த்வம் உத்திஷ்ட² காம: ஏஷ: க்ருத: ஹி மே ।
யாஹி த்வம் மத் அனுஜ்ஞாத: ஸ்வர்க³ம் ஸுக்ருதினாம் பத³ம் ॥ 39॥

இதி ஆதி³ஷ்ட: ப⁴க³வதா க்ருஷ்ணேன இச்சா² ஶரீரிணா ।
த்ரி: பரிக்ரம்ய தம் நத்வா விமானேன தி³வம் யயௌ ॥ 4௦॥

தா³ருக: க்ருஷ்ணபத³வீம் அன்விச்ச²ன் அதி⁴க³ம்யதாம் ।
வாயும் துலஸிகாமோத³ம் ஆக்⁴ராய அபி⁴முக²ம் யயௌ ॥ 41॥

தம் தத்ர திக்³மத்³யுபி⁴: ஆயுதை⁴: வ்ருதம்
ஹி அஶ்வத்த²மூலே க்ருதகேதனம் பதிம் ।
ஸ்னேஹப்லுதாத்மா நிபபாத பாத³யோ
ரதா²த் அவப்லுத்ய ஸபா³ஷ்பலோசன: ॥ 42॥

அபஶ்யத: த்வத் சரண அம்பு³ஜம் ப்ரபோ⁴
த்³ருஷ்டி: ப்ரணஷ்டா தமஸி ப்ரவிஷ்டா ।
தி³ஶ: ந ஜானே ந லபே⁴ ச ஶான்திம்
யதா² நிஶாயம் உடு³பே ப்ரணஷ்டே ॥ 43॥

இதி ப்³ருவதே ஸூதே வை ரத:² க³ருட³லாஞ்ச²ன: ।
க²ம் உத்பபாத ராஜேன்த்³ர ஸாஶ்வத்⁴வஜ: உதீ³க்ஷத: ॥ 44॥

தம் அன்வக³ச்ச²ன் தி³வ்யானி விஷ்ணுப்ரஹரணானி ச ।
தேன அதி விஸ்மித ஆத்மானம் ஸூதம் ஆஹ ஜனார்த³ன: ॥ 45॥

க³ச்ச² த்³வாரவதீம் ஸூத ஜ்ஞாதீனாம் நித⁴னம் மித:² ।
ஸங்கர்ஷணஸ்ய நிர்யாணம் ப³ன்து⁴ப்⁴ய: ப்³ரூஹி மத் த³ஶாம் ॥ 46॥

த்³வாரகாயாம் ச ந ஸ்தே²யம் ப⁴வத்³பி⁴: ச ஸ்வப³ன்து⁴பி⁴: ।
மயா த்யக்தாம் யது³புரீம் ஸமுத்³ர: ப்லாவயிஷ்யதி ॥ 47॥

ஸ்வம் ஸ்வம் பரிக்³ரஹம் ஸர்வே ஆதா³ய பிதரௌ ச ந: ।
அர்ஜுனேன ஆவிதா: ஸர்வ இன்த்³ரப்ரஸ்த²ம் க³மிஷ்யத² ॥ 48॥

த்வம் து மத் த⁴ர்மம் ஆஸ்தா²ய ஜ்ஞானநிஷ்ட:² உபேக்ஷக: ।
மன்மாயா ரசனாம் ஏதாம் விஜ்ஞாய உபஶமம் வ்ரஜ ॥ 49॥

இதி உக்த: தம் பரிக்ரம்ய நமஸ்க்ருத்ய புன: புன: ।
தத் பாதௌ³ ஶீர்ஷ்ணி உபாதா⁴ய து³ர்மனா: ப்ரயயௌ புரீம் ॥ 5௦॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ யது³குலஸங்க்ஷயோ நாம
த்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 3௦॥

அத² ஏகத்ரிம்ஶ: அத்⁴யாய: ।
ஶ்ரீஶுக: உவாச ।
அத² தத்ர ஆக³மத் ப்³ரஹ்மா ப⁴வான்யா ச ஸமம் ப⁴வ: ।
மஹேன்த்³ரப்ரமுகா²: தே³வா: முனய: ஸப்ரஜேஶ்வரா: ॥ 1॥

பிதர: ஸித்³த⁴க³ன்த⁴ர்வா: வித்³யாத⁴ர மஹோரகா³: ।
சாரணா: யக்ஷரக்ஷாம்ஸி கிம்னர அப்ஸரஸ: த்³விஜா: ॥ 2॥

த்³ரஷ்டுகாமா: ப⁴க³வத: நிர்வாணம் பரம உத்ஸுகா: ।
கா³யன்த: ச க்³ருணன்த: ச ஶௌரே: கர்மாணி ஜன்ம ச ॥ 3॥

வவர்ஷு: புஷ்பவர்ஷாணி விமான ஆவலிபி⁴: நப:⁴ ।
குர்வன்த: ஸங்குலம் ராஜன் ப⁴க்த்யா பரமயா யுதா: ॥ 4॥

ப⁴க³வான் பிதாமஹம் வீக்ஷ்ய விபூ⁴தி: ஆத்மன: விபு⁴: ।
ஸம்யோஜ்ய ஆத்மனி ச ஆத்மானம் பத்³மனேத்ரே ந்யமீலயத் ॥ 5॥

லோகாபி⁴ராமாம் ஸ்வதனும் தா⁴ரணா த்⁴யான மங்க³லம் ।
யோக³தா⁴ரணயா ஆக்³னேய்யா அத³க்³த்⁴வா தா⁴ம ஆவிஶத் ஸ்வகம் ॥ 6॥

தி³வி து³ன்து³ப⁴ய: நேது³: பேது: ஸுமன: ச கா²த் ।
ஸத்யம் த⁴ர்ம: த்⁴ருதி: பூ⁴மே: கீர்தி: ஶ்ரீ: ச அனு தம் வயு: ॥ 7॥

தே³வ ஆத³ய: ப்³ரஹ்மமுக்²யா: ந விஶன்தம் ஸ்வதா⁴மனி ।
அவிஜ்ஞாதக³திம் க்ருஷ்ணம் த³த்³ருஶு: ச அதிவிஸ்மிதா: ॥ 8॥

ஸௌதா³மன்யா: யதா² ஆகாஶே யான்த்யா: ஹித்வா அப்⁴ரமண்ட³லம் ।
க³தி: ந லக்ஷ்யதே மர்த்யை: ததா² க்ருஷ்ணஸ்ய தை³வதை: ॥ 9॥

ப்³ரஹ்ம ருத்³ர ஆத³ய: தே து த்³ருஷ்ட்வா யோக³க³திம் ஹரே: ।
விஸ்மிதா: தாம் ப்ரஶம்ஸன்த: ஸ்வம் ஸ்வம் லோகம் யயு: ததா³ ॥ 1௦॥

ராஜன் பரஸ்ய தனுப்⁴ருத் ஜனநாப்யயேஹா
மாயாவிட³ம்ப³னம் அவேஹி யதா² நடஸ்ய ।
ஸ்ருஷ்ட்வா ஆத்மனா இத³ம் அனுவிஶ்ய விஹ்ருத்ய ச அன்தே
ஸம்ஹ்ருத்ய ச ஆத்ம மஹினா உபரத: ஸ: ஆஸ்தே ॥ 11॥

மர்த்யேன ய: கு³ருஸுதம் யமலோகனீதம்
த்வாம் ச ஆனயத் ஶரணத:³ பரம அஸ்த்ர த³க்³த⁴ம் ।
ஜிக்³யே அன்தக அன்தகம் அபி ஈஶம் அஸௌ அவனீஶ:
கிம் ஸ்வாவனே ஸ்வரனயன் ம்ருக³யும் ஸதே³ஹம் ॥ 12॥

ததா² அபி அஶேஶா ஸ்தி²தி ஸம்ப⁴வ அபி
அயேஷு அனந்ய ஹேது: யத் அஶேஷ ஶக்தித்⁴ருக் ।
ந இச்ச²த் ப்ரணேதும் வபு: அத்ர ஶேஷிதம்
மர்த்யேன கிம் ஸ்வஸ்த²க³திம் ப்ரத³ர்ஶயன் ॥ 13॥

ய: ஏதாம் ப்ராத: உத்தா²ய க்ருஷ்ணஸ்ய பத³வீம் பராம் ।
ப்ரயத: கீர்தயேத் ப⁴க்த்யா தாம் ஏவ ஆப்னோதி அனுத்தமாம் ॥ 14॥

தா³ருக: த்³வாரகாம் ஏத்ய வஸுதே³வ உக்³ரஸேனயோ: ।
பதித்வா சரணாவஸ்ரை: ந்யஷிஞ்சத் க்ருஷ்ணவிச்யுத: ॥ 15॥

கத²யாமாஸ நித⁴னம் வ்ருஷ்ணீனாம் க்ருத்ஸ்னஶ: ந்ருப ।
தத் ஶ்ருத்வா உத்³விக்³ன ஹ்ருத³யா: ஜனா: ஶோக விமூர்ச்சி²தா: ॥ 16॥

தத்ர ஸ்ம த்வரிதா ஜக்³மு: க்ருஷ்ண விஶ்லேஷ விஹ்வலா: ।
வ்யஸவா: ஶேரதே யத்ர ஜ்ஞாதய: க்⁴னந்த: ஆனநம் ॥ 17॥

தே³வகீ ரோஹிணீ ச ஏவ வஸுதே³வ: ததா² ஸுதௌ ।
க்ருஷ்ண ராம அவபஶ்யன்த: ஶோக ஆர்தா: விஜஹு: ஸ்ம்ருதிம் ॥ 18॥

ப்ராணான் ச விஜஹு: தத்ர ப⁴க³வத் விரஹ ஆதுரா: ।
உபகு³ஹ்ய பதீன் தாத சிதாம் ஆருருஹு: ஸ்த்ரிய: ॥ 19॥

ராமபத்ன்ய: ச தத் தே³ஹம் உபகு³ஹ்ய அக்³னிம் ஆவிஶன் ।
வஸுதே³வபத்ன்ய: தத் கா³த்ரம் ப்ரத்³யும்ன ஆதீ³ன் ஹரே: ஸ்னுஷா: ।
க்ருஷ்ணபத்ன்ய: ஆவிஶன் அக்³னிம் ருக்மிணி ஆத்³யா: ததா³த்மிகா: ॥ 2௦॥

அர்ஜுன: ப்ரேயஸ: ஸக்²யு: க்ருஷ்ணஸ்ய விரஹ ஆதுர: ।
ஆத்மானம் ஸான்த்வயாமாஸ க்ருஷ்ணகீ³தை: ஸது³க்திபி⁴: ॥ 21॥

ப³ன்தூ⁴னாம் நஷ்டகோ³த்ராணாம் அர்ஜுன: ஸாம்பராயிகம் ।
ஹதானாம் காரயாமாஸ யதா²வத் அனுபூர்வஶ: ॥ 22॥

த்³வாரகாம் ஹரிணா த்யக்தா ஸமுத்³ர: அப்லாவயத் க்ஷணாத் ।
வர்ஜயித்வா மஹாராஜ ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் ஆலயம் ॥ 23॥

நித்யம் ஸம்னிஹித: தத்ர ப⁴க³வான் மது⁴ஸூத³ன: ।
ஸ்ம்ருத்யா அஶேஷா அஶுப⁴ஹரம் ஸர்வ மங்க³லம் அமங்க³லம் ॥ 24॥

ஸ்த்ரீ பா³ல வ்ருத்³தா⁴ன் ஆதா³ய ஹதஶேஷான் த⁴னஞ்ஜய: ।
இன்த்³ரப்ரஸ்த²ம் ஸமாவேஶ்ய வஜ்ர தத்ர அப்⁴யஷேசயத் ॥ 25॥

ஶ்ருத்வா ஸுஹ்ருத் வத⁴ம் ராஜன் அர்ஜுனாத் தே பிதாமஹா: ।
த்வாம் து வம்ஶத⁴ரம் க்ருத்வா ஜக்³மு: ஸர்வே மஹாபத²ம் ॥ 26॥

ய: ஏதத் தே³வதே³வஸ்ய விஷ்ணோ: கர்மாணி ஜன்ம ச ।
கீர்தயேத் ஶ்ரத்³த⁴யா மர்த்ய: ஸர்வபாபை: ப்ரமுச்யதே ॥ 27॥

இத்த²ம் ஹரே: ப⁴க³வத: ருசிர அவதார
வீர்யாணி பா³லசரிதானி ச ஶன்தமானி ।
அன்யத்ர ச இஹ ச ஶ்ருதானி க்³ருணன் மனுஷ்ய:
ப⁴க்திம் பராம் பரமஹம்ஸக³தௌ லபே⁴த ॥ 28॥

இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம்
ஸம்ஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கன்தே⁴ மௌஸலோபாக்²யானம் நாம
ஏகத்ரிம்ஶோத்⁴யாய: ॥ 31॥

॥ இதி உத்³த⁴வகீ³தா நாம ஏகாத³ஶஸ்கன்த:⁴ ஸமாப்த: ॥