કળાભ્યાં ચૂડાલંકૃતશશિકળાભ્યાં નિજતપઃ-
-ફલાભ્યાં ભક્તેષુ પ્રકટિતફલાભ્યાં ભવતુ મે ।
શિવાભ્યામસ્તોકત્રિભુવનશિવાભ્યાં હૃદિ પુન-
-ર્ભવાભ્યામાનંદસ્ફુરદનુભવાભ્યાં નતિરિયમ્ ॥ 1 ॥
ગળંતી શંભો ત્વચ્ચરિતસરિતઃ કિલ્બિષરજો
દળંતી ધીકુલ્યાસરણિષુ પતંતી વિજયતામ્ ।
દિશંતી સંસારભ્રમણપરિતાપોપશમનં
વસંતી મચ્ચેતોહ્રદભુવિ શિવાનંદલહરી ॥ 2 ॥
ત્રયીવેદ્યં હૃદ્યં ત્રિપુરહરમાદ્યં ત્રિનયનં
જટાભારોદારં ચલદુરગહારં મૃગધરમ્ ।
મહાદેવં દેવં મયિ સદયભાવં પશુપતિં
ચિદાલંબં સાંબં શિવમતિવિડંબં હૃદિ ભજે ॥ 3 ॥
સહસ્રં વર્તંતે જગતિ વિબુધાઃ ક્ષુદ્રફલદા
ન મન્યે સ્વપ્ને વા તદનુસરણં તત્કૃતફલમ્ ।
હરિબ્રહ્માદીનામપિ નિકટભાજામસુલભં
ચિરં યાચે શંભો શિવ તવ પદાંભોજભજનમ્ ॥ 4 ॥
સ્મૃતૌ શાસ્ત્રે વૈદ્યે શકુનકવિતાગાનફણિતૌ
પુરાણે મંત્રે વા સ્તુતિનટનહાસ્યેષ્વચતુરઃ ।
કથં રાજ્ઞાં પ્રીતિર્ભવતિ મયિ કોઽહં પશુપતે
પશું માં સર્વજ્ઞ પ્રથિત કૃપયા પાલય વિભો ॥ 5 ॥
ઘટો વા મૃત્પિંડોઽપ્યણુરપિ ચ ધૂમોઽગ્નિરચલઃ
પટો વા તંતુર્વા પરિહરતિ કિં ઘોરશમનમ્ ।
વૃથા કંઠક્ષોભં વહસિ તરસા તર્કવચસા
પદાંભોજં શંભોર્ભજ પરમસૌખ્યં વ્રજ સુધીઃ ॥ 6 ॥
મનસ્તે પાદાબ્જે નિવસતુ વચઃ સ્તોત્રફણિતૌ
કરૌ ચાભ્યર્ચાયાં શ્રુતિરપિ કથાકર્ણનવિધૌ ।
તવ ધ્યાને બુદ્ધિર્નયનયુગળં મૂર્તિવિભવે
પરગ્રંથાન્કૈર્વા પરમશિવ જાને પરમતઃ ॥ 7 ॥
યથા બુદ્ધિઃ શુક્તૌ રજતમિતિ કાચાશ્મનિ મણિ-
-ર્જલે પૈષ્ટે ક્ષીરં ભવતિ મૃગતૃષ્ણાસુ સલિલમ્ ।
તથા દેવભ્રાંત્યા ભજતિ ભવદન્યં જડજનો
મહાદેવેશં ત્વાં મનસિ ચ ન મત્વા પશુપતે ॥ 8 ॥
ગભીરે કાસારે વિશતિ વિજને ઘોરવિપિને
વિશાલે શૈલે ચ ભ્રમતિ કુસુમાર્થં જડમતિઃ ।
સમર્પ્યૈકં ચેતઃ સરસિજમુમાનાથ ભવતે
સુખેનાવસ્થાતું જન ઇહ ન જાનાતિ કિમહો ॥ 9 ॥
નરત્વં દેવત્વં નગવનમૃગત્વં મશકતા
પશુત્વં કીટત્વં ભવતુ વિહગત્વાદિ જનનમ્ ।
સદા ત્વત્પાદાબ્જસ્મરણપરમાનંદલહરી-
-વિહારાસક્તં ચેદ્ધૃદયમિહ કિં તેન વપુષા ॥ 10 ॥
વટુર્વા ગેહી વા યતિરપિ જટી વા તદિતરો
નરો વા યઃ કશ્ચિદ્ભવતુ ભવ કિં તેન ભવતિ ।
યદીયં હૃત્પદ્મં યદિ ભવદધીનં પશુપતે
તદીયસ્ત્વં શંભો ભવસિ ભવભારં ચ વહસિ ॥ 11 ॥
ગુહાયાં ગેહે વા બહિરપિ વને વાઽદ્રિશિખરે
જલે વા વહ્નૌ વા વસતુ વસતેઃ કિં વદ ફલમ્ ।
સદા યસ્યૈવાંતઃકરણમપિ શંભો તવ પદે
સ્થિતં ચેદ્યોગોઽસૌ સ ચ પરમયોગી સ ચ સુખી ॥ 12 ॥
અસારે સંસારે નિજભજનદૂરે જડધિયા
ભ્રમંતં મામંધં પરમકૃપયા પાતુમુચિતમ્ ।
મદન્યઃ કો દીનસ્તવ કૃપણરક્ષાતિનિપુણ-
-સ્ત્વદન્યઃ કો વા મે ત્રિજગતિ શરણ્યઃ પશુપતે ॥ 13 ॥
પ્રભુસ્ત્વં દીનાનાં ખલુ પરમબંધુઃ પશુપતે
પ્રમુખ્યોઽહં તેષામપિ કિમુત બંધુત્વમનયોઃ ।
ત્વયૈવ ક્ષંતવ્યાઃ શિવ મદપરાધાશ્ચ સકલાઃ
પ્રયત્નાત્કર્તવ્યં મદવનમિયં બંધુસરણિઃ ॥ 14 ॥
ઉપેક્ષા નો ચેત્કિં ન હરસિ ભવદ્ધ્યાનવિમુખાં
દુરાશાભૂયિષ્ઠાં વિધિલિપિમશક્તો યદિ ભવાન્ ।
શિરસ્તદ્વૈધાત્રં નનખલુ સુવૃત્તં પશુપતે
કથં વા નિર્યત્નં કરનખમુખેનૈવ લુલિતમ્ ॥ 15 ॥
વિરિંચિર્દીર્ઘાયુર્ભવતુ ભવતા તત્પરશિર-
-શ્ચતુષ્કં સંરક્ષ્યં સ ખલુ ભુવિ દૈન્યં લિખિતવાન્ ।
વિચારઃ કો વા માં વિશદ કૃપયા પાતિ શિવ તે
કટાક્ષવ્યાપારઃ સ્વયમપિ ચ દીનાવનપરઃ ॥ 16 ॥
ફલાદ્વા પુણ્યાનાં મયિ કરુણયા વા ત્વયિ વિભો
પ્રસન્નેઽપિ સ્વામિન્ ભવદમલપાદાબ્જયુગળમ્ ।
કથં પશ્યેયં માં સ્થગયતિ નમઃ સંભ્રમજુષાં
નિલિંપાનાં શ્રેણિર્નિજકનકમાણિક્યમકુટૈઃ ॥ 17 ॥
ત્વમેકો લોકાનાં પરમફલદો દિવ્યપદવીં
વહંતસ્ત્વન્મૂલાં પુનરપિ ભજંતે હરિમુખાઃ ।
કિયદ્વા દાક્ષિણ્યં તવ શિવ મદાશા ચ કિયતી
કદા વા મદ્રક્ષાં વહસિ કરુણાપૂરિતદૃશા ॥ 18 ॥
દુરાશાભૂયિષ્ઠે દુરધિપગૃહદ્વારઘટકે
દુરંતે સંસારે દુરિતનિલયે દુઃખજનકે ।
મદાયાસં કિં ન વ્યપનયસિ કસ્યોપકૃતયે
વદેયં પ્રીતિશ્ચેત્તવ શિવ કૃતાર્થાઃ ખલુ વયમ્ ॥ 19 ॥
સદા મોહાટવ્યાં ચરતિ યુવતીનાં કુચગિરૌ
નટત્યાશાશાખાસ્વટતિ ઝટિતિ સ્વૈરમભિતઃ ।
કપાલિન્ ભિક્ષો મે હૃદયકપિમત્યંતચપલં
દૃઢં ભક્ત્યા બદ્ધ્વા શિવ ભવદધીનં કુરુ વિભો ॥ 20 ॥
ધૃતિસ્તંભાધારાં દૃઢગુણનિબદ્ધાં સગમનાં
વિચિત્રાં પદ્માઢ્યાં પ્રતિદિવસસન્માર્ગઘટિતામ્ ।
સ્મરારે મચ્ચેતઃસ્ફુટપટકુટીં પ્રાપ્ય વિશદાં
જય સ્વામિન્ શક્ત્યા સહ શિવ ગણૈઃ સેવિત વિભો ॥ 21 ॥
પ્રલોભાદ્યૈરર્થાહરણપરતંત્રો ધનિગૃહે
પ્રવેશોદ્યુક્તઃ સન્ ભ્રમતિ બહુધા તસ્કરપતે ।
ઇમં ચેતશ્ચોરં કથમિહ સહે શંકર વિભો
તવાધીનં કૃત્વા મયિ નિરપરાધે કુરુ કૃપામ્ ॥ 22 ॥
કરોમિ ત્વત્પૂજાં સપદિ સુખદો મે ભવ વિભો
વિધિત્વં વિષ્ણુત્વં દિશસિ ખલુ તસ્યાઃ ફલમિતિ ।
પુનશ્ચ ત્વાં દ્રષ્ટું દિવિ ભુવિ વહન્પક્ષિમૃગતા-
-મદૃષ્ટ્વા તત્ખેદં કથમિહ સહે શંકર વિભો ॥ 23 ॥
કદા વા કૈલાસે કનકમણિસૌધે સહ ગણૈ-
-ર્વસન્ શંભોરગ્રે સ્ફુટઘટિતમૂર્ધાંજલિપુટઃ ।
વિભો સાંબ સ્વામિન્પરમશિવ પાહીતિ નિગદ-
-ન્વિધાતૄણાં કલ્પાન્ ક્ષણમિવ વિનેષ્યામિ સુખતઃ ॥ 24 ॥
સ્તવૈર્બ્રહ્માદીનાં જયજયવચોભિર્નિયમિનાં
ગણાનાં કેળીભિર્મદકલમહોક્ષસ્ય કકુદિ ।
સ્થિતં નીલગ્રીવં ત્રિનયનમુમાશ્લિષ્ટવપુષં
કદા ત્વાં પશ્યેયં કરધૃતમૃગં ખંડપરશુમ્ ॥ 25 ॥
કદા વા ત્વાં દૃષ્ટ્વા ગિરિશ તવ ભવ્યાંઘ્રિયુગળં
ગૃહીત્વા હસ્તાભ્યાં શિરસિ નયને વક્ષસિ વહન્ ।
સમાશ્લિષ્યાઘ્રાય સ્ફુટજલજગંધાન્પરિમલા-
-નલાભ્યાં બ્રહ્માદ્યૈર્મુદમનુભવિષ્યામિ હૃદયે ॥ 26 ॥
કરસ્થે હેમાદ્રૌ ગિરિશ નિકટસ્થે ધનપતૌ
ગૃહસ્થે સ્વર્ભૂજામરસુરભિચિંતામણિગણે ।
શિરઃસ્થે શીતાંશૌ ચરણયુગળસ્થેઽખિલશુભે
કમર્થં દાસ્યેઽહં ભવતુ ભવદર્થં મમ મનઃ ॥ 27 ॥
સારૂપ્યં તવ પૂજને શિવ મહાદેવેતિ સંકીર્તને
સામીપ્યં શિવભક્તિધુર્યજનતાસાંગત્યસંભાષણે ।
સાલોક્યં ચ ચરાચરાત્મકતનુધ્યાને ભવાનીપતે
સાયુજ્યં મમ સિદ્ધમત્ર ભવતિ સ્વામિન્ કૃતાર્થોઽસ્મ્યહમ્ ॥ 28 ॥
ત્વત્પાદાંબુજમર્ચયામિ પરમં ત્વાં ચિંતયામ્યન્વહં
ત્વામીશં શરણં વ્રજામિ વચસા ત્વામેવ યાચે વિભો ।
વીક્ષાં મે દિશ ચાક્ષુષીં સકરુણાં દિવ્યૈશ્ચિરં પ્રાર્થિતાં
શંભો લોકગુરો મદીયમનસઃ સૌખ્યોપદેશં કુરુ ॥ 29 ॥
વસ્ત્રોદ્ધૂતવિધૌ સહસ્રકરતા પુષ્પાર્ચને વિષ્ણુતા
ગંધે ગંધવહાત્મતાઽન્નપચને બર્હિર્મુખાધ્યક્ષતા ।
પાત્રે કાંચનગર્ભતાસ્તિ મયિ ચેદ્બાલેંદુચૂડામણે
શુશ્રૂષાં કરવાણિ તે પશુપતે સ્વામિંસ્ત્રિલોકીગુરો ॥ 30 ॥
નાલં વા પરમોપકારકમિદં ત્વેકં પશૂનાં પતે
પશ્યન્ કુક્ષિગતાંશ્ચરાચરગણાન્ બાહ્યસ્થિતાન્ રક્ષિતુમ્ ।
સર્વામર્ત્યપલાયનૌષધમતિજ્વાલાકરં ભીકરં
નિક્ષિપ્તં ગરળં ગળે ન ગિળિતં નોદ્ગીર્ણમેવ ત્વયા ॥ 31 ॥
જ્વાલોગ્રઃ સકલામરાતિભયદઃ ક્ષ્વેળઃ કથં વા ત્વયા
દૃષ્ટઃ કિં ચ કરે ધૃતઃ કરતલે કિં પક્વજંબૂફલમ્ ।
જિહ્વાયાં નિહિતશ્ચ સિદ્ધઘુટિકા વા કંઠદેશે ભૃતઃ
કિં તે નીલમણિર્વિભૂષણમયં શંભો મહાત્મન્ વદ ॥ 32 ॥
નાલં વા સકૃદેવ દેવ ભવતઃ સેવા નતિર્વા નુતિઃ
પૂજા વા સ્મરણં કથાશ્રવણમપ્યાલોકનં માદૃશામ્ ।
સ્વામિન્નસ્થિરદેવતાનુસરણાયાસેન કિં લભ્યતે
કા વા મુક્તિરિતઃ કુતો ભવતિ ચેત્કિં પ્રાર્થનીયં તદા ॥ 33 ॥
કિં બ્રૂમસ્તવ સાહસં પશુપતે કસ્યાસ્તિ શંભો ભવ-
-દ્ધૈર્યં ચેદૃશમાત્મનઃ સ્થિતિરિયં ચાન્યૈઃ કથં લભ્યતે ।
ભ્રશ્યદ્દેવગણં ત્રસન્મુનિગણં નશ્યત્પ્રપંચં લયં
પશ્યન્નિર્ભય એક એવ વિહરત્યાનંદસાંદ્રો ભવાન્ ॥ 34 ॥
યોગક્ષેમધુરંધરસ્ય સકલશ્રેયઃપ્રદોદ્યોગિનો
દૃષ્ટાદૃષ્ટમતોપદેશકૃતિનો બાહ્યાંતરવ્યાપિનઃ ।
સર્વજ્ઞસ્ય દયાકરસ્ય ભવતઃ કિં વેદિતવ્યં મયા
શંભો ત્વં પરમાંતરંગ ઇતિ મે ચિત્તે સ્મરામ્યન્વહમ્ ॥ 35 ॥
ભક્તો ભક્તિગુણાવૃતે મુદમૃતાપૂર્ણે પ્રસન્ને મનઃ
કુંભે સાંબ તવાંઘ્રિપલ્લવયુગં સંસ્થાપ્ય સંવિત્ફલમ્ ।
સત્વં મંત્રમુદીરયન્નિજશરીરાગારશુદ્ધિં વહન્
પુણ્યાહં પ્રકટીકરોમિ રુચિરં કળ્યાણમાપાદયન્ ॥ 36 ॥
આમ્નાયાંબુધિમાદરેણ સુમનઃસંઘાઃ સમુદ્યન્મનો
મંથાનં દૃઢભક્તિરજ્જુસહિતં કૃત્વા મથિત્વા તતઃ ।
સોમં કલ્પતરું સુપર્વસુરભિં ચિંતામણિં ધીમતાં
નિત્યાનંદસુધાં નિરંતરરમાસૌભાગ્યમાતન્વતે ॥ 37 ॥
પ્રાક્પુણ્યાચલમાર્ગદર્શિતસુધામૂર્તિઃ પ્રસન્નઃ શિવઃ
સોમઃ સદ્ગણસેવિતો મૃગધરઃ પૂર્ણસ્તમોમોચકઃ ।
ચેતઃ પુષ્કરલક્ષિતો ભવતિ ચેદાનંદપાથોનિધિઃ
પ્રાગલ્ભ્યેન વિજૃંભતે સુમનસાં વૃત્તિસ્તદા જાયતે ॥ 38 ॥
ધર્મો મે ચતુરંઘ્રિકઃ સુચરિતઃ પાપં વિનાશં ગતં
કામક્રોધમદાદયો વિગળિતાઃ કાલાઃ સુખાવિષ્કૃતાઃ ।
જ્ઞાનાનંદમહૌષધિઃ સુફલિતા કૈવલ્યનાથે સદા
માન્યે માનસપુંડરીકનગરે રાજાવતંસે સ્થિતે ॥ 39 ॥
ધીયંત્રેણ વચોઘટેન કવિતાકુલ્યોપકુલ્યાક્રમૈ-
-રાનીતૈશ્ચ સદાશિવસ્ય ચરિતાંભોરાશિદિવ્યામૃતૈઃ ।
હૃત્કેદારયુતાશ્ચ ભક્તિકલમાઃ સાફલ્યમાતન્વતે
દુર્ભિક્ષાન્મમ સેવકસ્ય ભગવન્વિશ્વેશ ભીતિઃ કુતઃ ॥ 40 ॥
પાપોત્પાતવિમોચનાય રુચિરૈશ્વર્યાય મૃત્યુંજય
સ્તોત્રધ્યાનનતિપ્રદક્ષિણસપર્યાલોકનાકર્ણને ।
જિહ્વાચિત્તશિરોંઘ્રિહસ્તનયનશ્રોત્રૈરહં પ્રાર્થિતો
મામાજ્ઞાપય તન્નિરૂપય મુહુર્મામેવ મા મેઽવચઃ ॥ 41 ॥
ગાંભીર્યં પરિખાપદં ઘનધૃતિઃ પ્રાકાર ઉદ્યદ્ગુણ-
-સ્તોમશ્ચાપ્તબલં ઘનેંદ્રિયચયો દ્વારાણિ દેહે સ્થિતઃ ।
વિદ્યા વસ્તુસમૃદ્ધિરિત્યખિલસામગ્રીસમેતે સદા
દુર્ગાતિપ્રિયદેવ મામકમનોદુર્ગે નિવાસં કુરુ ॥ 42 ॥
મા ગચ્છ ત્વમિતસ્તતો ગિરિશ ભો મય્યેવ વાસં કુરુ
સ્વામિન્નાદિકિરાત મામકમનઃકાંતારસીમાંતરે ।
વર્તંતે બહુશો મૃગા મદજુષો માત્સર્યમોહાદય-
-સ્તાન્હત્વા મૃગયાવિનોદરુચિતાલાભં ચ સંપ્રાપ્સ્યસિ ॥ 43 ॥
કરલગ્નમૃગઃ કરીંદ્રભંગો
ઘનશાર્દૂલવિખંડનોઽસ્તજંતુઃ ।
ગિરિશો વિશદાકૃતિશ્ચ ચેતઃ-
-કુહરે પંચમુખોઽસ્તિ મે કુતો ભીઃ ॥ 44 ॥
છંદઃશાખિશિખાન્વિતૈર્દ્વિજવરૈઃ સંસેવિતે શાશ્વતે
સૌખ્યાપાદિનિ ખેદભેદિનિ સુધાસારૈઃ ફલૈર્દીપિતે ।
ચેતઃપક્ષિશિખામણે ત્યજ વૃથાસંચારમન્યૈરલં
નિત્યં શંકરપાદપદ્મયુગળીનીડે વિહારં કુરુ ॥ 45 ॥
આકીર્ણે નખરાજિકાંતિવિભવૈરુદ્યત્સુધાવૈભવૈ-
-રાધૌતેઽપિ ચ પદ્મરાગલલિતે હંસવ્રજૈરાશ્રિતે ।
નિત્યં ભક્તિવધૂગણૈશ્ચ રહસિ સ્વેચ્છાવિહારં કુરુ
સ્થિત્વા માનસરાજહંસ ગિરિજાનાથાંઘ્રિસૌધાંતરે ॥ 46 ॥
શંભુધ્યાનવસંતસંગિનિ હૃદારામેઽઘજીર્ણચ્છદાઃ
સ્રસ્તા ભક્તિલતાચ્છટા વિલસિતાઃ પુણ્યપ્રવાળશ્રિતાઃ ।
દીપ્યંતે ગુણકોરકા જપવચઃપુષ્પાણિ સદ્વાસના
જ્ઞાનાનંદસુધામરંદલહરી સંવિત્ફલાભ્યુન્નતિઃ ॥ 47 ॥
નિત્યાનંદરસાલયં સુરમુનિસ્વાંતાંબુજાતાશ્રયં
સ્વચ્છં સદ્દ્વિજસેવિતં કલુષહૃત્સદ્વાસનાવિષ્કૃતમ્ ।
શંભુધ્યાનસરોવરં વ્રજ મનોહંસાવતંસ સ્થિરં
કિં ક્ષુદ્રાશ્રયપલ્વલભ્રમણસંજાતશ્રમં પ્રાપ્સ્યસિ ॥ 48 ॥
આનંદામૃતપૂરિતા હરપદાંભોજાલવાલોદ્યતા
સ્થૈર્યોપઘ્નમુપેત્ય ભક્તિલતિકા શાખોપશાખાન્વિતા ।
ઉચ્છૈર્માનસકાયમાનપટલીમાક્રમ્ય નિષ્કલ્મષા
નિત્યાભીષ્ટફલપ્રદા ભવતુ મે સત્કર્મસંવર્ધિતા ॥ 49 ॥
સંધ્યારંભવિજૃંભિતં શ્રુતિશિરઃસ્થાનાંતરાધિષ્ઠિતં
સપ્રેમભ્રમરાભિરામમસકૃત્સદ્વાસનાશોભિતમ્ ।
ભોગીંદ્રાભરણં સમસ્તસુમનઃપૂજ્યં ગુણાવિષ્કૃતં
સેવે શ્રીગિરિમલ્લિકાર્જુનમહાલિંગં શિવાલિંગિતમ્ ॥ 50 ॥
ભૃંગીચ્છાનટનોત્કટઃ કરમદગ્રાહી સ્ફુરન્માધવા-
-હ્લાદો નાદયુતો મહાસિતવપુઃ પંચેષુણા ચાદૃતઃ ।
સત્પક્ષઃ સુમનોવનેષુ સ પુનઃ સાક્ષાન્મદીયે મનો-
-રાજીવે ભ્રમરાધિપો વિહરતાં શ્રીશૈલવાસી વિભુઃ ॥ 51 ॥
કારુણ્યામૃતવર્ષિણં ઘનવિપદ્ગ્રીષ્મચ્છિદાકર્મઠં
વિદ્યાસસ્યફલોદયાય સુમનઃસંસેવ્યમિચ્છાકૃતિમ્ ।
નૃત્યદ્ભક્તમયૂરમદ્રિનિલયં ચંચજ્જટામંડલં
શંભો વાંછતિ નીલકંધર સદા ત્વાં મે મનશ્ચાતકઃ ॥ 52 ॥
આકાશેન શિખી સમસ્તફણિનાં નેત્રા કલાપી નતા-
-નુગ્રાહિપ્રણવોપદેશનિનદૈઃ કેકીતિ યો ગીયતે ।
શ્યામાં શૈલસમુદ્ભવાં ઘનરુચિં દૃષ્ટ્વા નટંતં મુદા
વેદાંતોપવને વિહારરસિકં તં નીલકંઠં ભજે ॥ 53 ॥
સંધ્યા ઘર્મદિનાત્યયો હરિકરાઘાતપ્રભૂતાનક-
-ધ્વાનો વારિદગર્જિતં દિવિષદાં દૃષ્ટિચ્છટા ચંચલા ।
ભક્તાનાં પરિતોષબાષ્પવિતતિર્વૃષ્ટિર્મયૂરી શિવા
યસ્મિન્નુજ્જ્વલતાંડવં વિજયતે તં નીલકંઠં ભજે ॥ 54 ॥
આદ્યાયામિતતેજસે શ્રુતિપદૈર્વેદ્યાય સાધ્યાય તે
વિદ્યાનંદમયાત્મને ત્રિજગતઃ સંરક્ષણોદ્યોગિને ।
ધ્યેયાયાખિલયોગિભિઃ સુરગણૈર્ગેયાય માયાવિને
સમ્યક્તાંડવસંભ્રમાય જટિને સેયં નતિઃ શંભવે ॥ 55 ॥
નિત્યાય ત્રિગુણાત્મને પુરજિતે કાત્યાયનીશ્રેયસે
સત્યાયાદિકુટુંબિને મુનિમનઃ પ્રત્યક્ષચિન્મૂર્તયે ।
માયાસૃષ્ટજગત્ત્રયાય સકલામ્નાયાંતસંચારિણે
સાયંતાંડવસંભ્રમાય જટિને સેયં નતિઃ શંભવે ॥ 56 ॥
નિત્યં સ્વોદરપોષણાય સકલાનુદ્દિશ્ય વિત્તાશયા
વ્યર્થં પર્યટનં કરોમિ ભવતઃ સેવાં ન જાને વિભો ।
મજ્જન્માંતરપુણ્યપાકબલતસ્ત્વં શર્વ સર્વાંતર-
-સ્તિષ્ઠસ્યેવ હિ તેન વા પશુપતે તે રક્ષણીયોઽસ્મ્યહમ્ ॥ 57 ॥
એકો વારિજબાંધવઃ ક્ષિતિનભોવ્યાપ્તં તમોમંડલં
ભિત્ત્વા લોચનગોચરોઽપિ ભવતિ ત્વં કોટિસૂર્યપ્રભઃ ।
વેદ્યઃ કિં ન ભવસ્યહો ઘનતરં કીદૃગ્ભવેન્મત્તમ-
-સ્તત્સર્વં વ્યપનીય મે પશુપતે સાક્ષાત્પ્રસન્નો ભવ ॥ 58 ॥
હંસઃ પદ્મવનં સમિચ્છતિ યથા નીલાંબુદં ચાતકઃ
કોકઃ કોકનદપ્રિયં પ્રતિદિનં ચંદ્રં ચકોરસ્તથા ।
ચેતો વાંછતિ મામકં પશુપતે ચિન્માર્ગમૃગ્યં વિભો
ગૌરીનાથ ભવત્પદાબ્જયુગળં કૈવલ્યસૌખ્યપ્રદમ્ ॥ 59 ॥
રોધસ્તોયહૃતઃ શ્રમેણ પથિકશ્છાયાં તરોર્વૃષ્ટિતો
ભીતઃ સ્વસ્થગૃહં ગૃહસ્થમતિથિર્દીનઃ પ્રભું ધાર્મિકમ્ ।
દીપં સંતમસાકુલશ્ચ શિખિનં શીતાવૃતસ્ત્વં તથા
ચેતઃ સર્વભયાપહં વ્રજ સુખં શંભોઃ પદાંભોરુહમ્ ॥ 60 ॥
અંકોલં નિજબીજસંતતિરયસ્કાંતોપલં સૂચિકા
સાધ્વી નૈજવિભું લતા ક્ષિતિરુહં સિંધુઃ સરિદ્વલ્લભમ્ ।
પ્રાપ્નોતીહ યથા તથા પશુપતેઃ પાદારવિંદદ્વયં
ચેતોવૃત્તિરુપેત્ય તિષ્ઠતિ સદા સા ભક્તિરિત્યુચ્યતે ॥ 61 ॥
આનંદાશ્રુભિરાતનોતિ પુલકં નૈર્મલ્યતશ્છાદનં
વાચાશંખમુખે સ્થિતૈશ્ચ જઠરાપૂર્તિં ચરિત્રામૃતૈઃ ।
રુદ્રાક્ષૈર્ભસિતેન દેવ વપુષો રક્ષાં ભવદ્ભાવના-
-પર્યંકે વિનિવેશ્ય ભક્તિજનની ભક્તાર્ભકં રક્ષતિ ॥ 62 ॥
માર્ગાવર્તિતપાદુકા પશુપતેરંગસ્ય કૂર્ચાયતે
ગંડૂષાંબુનિષેચનં પુરરિપોર્દિવ્યાભિષેકાયતે ।
કિંચિદ્ભક્ષિતમાંસશેષકબળં નવ્યોપહારાયતે
ભક્તિઃ કિં ન કરોત્યહો વનચરો ભક્તાવતંસાયતે ॥ 63 ॥
વક્ષસ્તાડનમંતકસ્ય કઠિનાપસ્મારસંમર્દનં
ભૂભૃત્પર્યટનં નમત્સુરશિરઃકોટીરસંઘર્ષણમ્ ।
કર્મેદં મૃદુલસ્ય તાવકપદદ્વંદ્વસ્ય કિં વોચિતં
મચ્ચેતોમણિપાદુકાવિહરણં શંભો સદાંગીકુરુ ॥ 64 ॥
વક્ષસ્તાડનશંકયા વિચલિતો વૈવસ્વતો નિર્જરાઃ
કોટીરોજ્જ્વલરત્નદીપકલિકાનીરાજનં કુર્વતે ।
દૃષ્ટ્વા મુક્તિવધૂસ્તનોતિ નિભૃતાશ્લેષં ભવાનીપતે
યચ્ચેતસ્તવ પાદપદ્મભજનં તસ્યેહ કિં દુર્લભમ્ ॥ 65 ॥
ક્રીડાર્થં સૃજસિ પ્રપંચમખિલં ક્રીડામૃગાસ્તે જનાઃ
યત્કર્માચરિતં મયા ચ ભવતઃ પ્રીત્યૈ ભવત્યેવ તત્ ।
શંભો સ્વસ્ય કુતૂહલસ્ય કરણં મચ્ચેષ્ટિતં નિશ્ચિતં
તસ્માન્મામકરક્ષણં પશુપતે કર્તવ્યમેવ ત્વયા ॥ 66 ॥
બહુવિધપરિતોષબાષ્પપૂર-
-સ્ફુટપુલકાંકિતચારુભોગભૂમિમ્ ।
ચિરપદફલકાંક્ષિસેવ્યમાનાં
પરમસદાશિવભાવનાં પ્રપદ્યે ॥ 67 ॥
અમિતમુદમૃતં મુહુર્દુહંતીં
વિમલભવત્પદગોષ્ઠમાવસંતીમ્ ।
સદય પશુપતે સુપુણ્યપાકાં
મમ પરિપાલય ભક્તિધેનુમેકામ્ ॥ 68 ॥
જડતા પશુતા કળંકિતા
કુટિલચરત્વં ચ નાસ્તિ મયિ દેવ ।
અસ્તિ યદિ રાજમૌળે
ભવદાભરણસ્ય નાસ્મિ કિં પાત્રમ્ ॥ 69 ॥
અરહસિ રહસિ સ્વતંત્રબુદ્ધ્યા
વરિવસિતું સુલભઃ પ્રસન્નમૂર્તિઃ ।
અગણિતફલદાયકઃ પ્રભુર્મે
જગદધિકો હૃદિ રાજશેખરોઽસ્તિ ॥ 70 ॥
આરૂઢભક્તિગુણકુંચિતભાવચાપ-
-યુક્તૈઃ શિવસ્મરણબાણગણૈરમોઘૈઃ ।
નિર્જિત્ય કિલ્બિષરિપૂન્વિજયી સુધીંદ્રઃ
સાનંદમાવહતિ સુસ્થિરરાજલક્ષ્મીમ્ ॥ 71 ॥
ધ્યાનાંજનેન સમવેક્ષ્ય તમઃપ્રદેશં
ભિત્ત્વા મહાબલિભિરીશ્વરનામમંત્રૈઃ ।
દિવ્યાશ્રિતં ભુજગભૂષણમુદ્વહંતિ
યે પાદપદ્મમિહ તે શિવ તે કૃતાર્થાઃ ॥ 72 ॥
ભૂદારતામુદવહદ્યદપેક્ષયા શ્રી-
-ભૂદાર એવ કિમતઃ સુમતે લભસ્વ ।
કેદારમાકલિતમુક્તિમહૌષધીનાં
પાદારવિંદભજનં પરમેશ્વરસ્ય ॥ 73 ॥
આશાપાશક્લેશદુર્વાસનાદિ-
-ભેદોદ્યુક્તૈર્દિવ્યગંધૈરમંદૈઃ ।
આશાશાટીકસ્ય પાદારવિંદં
ચેતઃપેટીં વાસિતાં મે તનોતુ ॥ 74 ॥
કળ્યાણિનં સરસચિત્રગતિં સવેગં
સર્વેંગિતજ્ઞમનઘં ધ્રુવલક્ષણાઢ્યમ્ ।
ચેતસ્તુરંગમધિરુહ્ય ચર સ્મરારે
નેતઃ સમસ્તજગતાં વૃષભાધિરૂઢ ॥ 75 ॥
ભક્તિર્મહેશપદપુષ્કરમાવસંતી
કાદંબિનીવ કુરુતે પરિતોષવર્ષમ્ ।
સંપૂરિતો ભવતિ યસ્ય મનસ્તટાક-
-સ્તજ્જન્મસસ્યમખિલં સફલં ચ નાન્યત્ ॥ 76 ॥
બુદ્ધિઃ સ્થિરા ભવિતુમીશ્વરપાદપદ્મ-
-સક્તા વધૂર્વિરહિણીવ સદા સ્મરંતી ।
સદ્ભાવનાસ્મરણદર્શનકીર્તનાદિ
સમ્મોહિતેવ શિવમંત્રજપેન વિંતે ॥ 77 ॥
સદુપચારવિધિષ્વનુબોધિતાં
સવિનયાં સુહૃદં સમુપાશ્રિતામ્ ।
મમ સમુદ્ધર બુદ્ધિમિમાં પ્રભો
વરગુણેન નવોઢવધૂમિવ ॥ 78 ॥
નિત્યં યોગિમનઃ સરોજદળસંચારક્ષમસ્ત્વત્ક્રમઃ
શંભો તેન કથં કઠોરયમરાડ્વક્ષઃકવાટક્ષતિઃ ।
અત્યંતં મૃદુલં ત્વદંઘ્રિયુગળં હા મે મનશ્ચિંતય-
-ત્યેતલ્લોચનગોચરં કુરુ વિભો હસ્તેન સંવાહયે ॥ 79 ॥
એષ્યત્યેષ જનિં મનોઽસ્ય કઠિનં તસ્મિન્નટાનીતિ મ-
-દ્રક્ષાયૈ ગિરિસીમ્નિ કોમલપદન્યાસઃ પુરાભ્યાસિતઃ ।
નો ચેદ્દિવ્યગૃહાંતરેષુ સુમનસ્તલ્પેષુ વેદ્યાદિષુ
પ્રાયઃ સત્સુ શિલાતલેષુ નટનં શંભો કિમર્થં તવ ॥ 80 ॥
કંચિત્કાલમુમામહેશ ભવતઃ પાદારવિંદાર્ચનૈઃ
કંચિદ્ધ્યાનસમાધિભિશ્ચ નતિભિઃ કંચિત્કથાકર્ણનૈઃ ।
કંચિત્કંચિદવેક્ષણૈશ્ચ નુતિભિઃ કંચિદ્દશામીદૃશીં
યઃ પ્રાપ્નોતિ મુદા ત્વદર્પિતમના જીવન્ સ મુક્તઃ ખલુ ॥ 81 ॥
બાણત્વં વૃષભત્વમર્ધવપુષા ભાર્યાત્વમાર્યાપતે
ઘોણિત્વં સખિતા મૃદંગવહતા ચેત્યાદિ રૂપં દધૌ ।
ત્વત્પાદે નયનાર્પણં ચ કૃતવાંસ્ત્વદ્દેહભાગો હરિઃ
પૂજ્યાત્પૂજ્યતરઃ સ એવ હિ ન ચેત્કો વા તદન્યોઽધિકઃ ॥ 82 ॥
જનનમૃતિયુતાનાં સેવયા દેવતાનાં
ન ભવતિ સુખલેશઃ સંશયો નાસ્તિ તત્ર ।
અજનિમમૃતરૂપં સાંબમીશં ભજંતે
ય ઇહ પરમસૌખ્યં તે હિ ધન્યા લભંતે ॥ 83 ॥
શિવ તવ પરિચર્યાસન્નિધાનાય ગૌર્યા
ભવ મમ ગુણધુર્યાં બુદ્ધિકન્યાં પ્રદાસ્યે ।
સકલભુવનબંધો સચ્ચિદાનંદસિંધો
સદય હૃદયગેહે સર્વદા સંવસ ત્વમ્ ॥ 84 ॥
જલધિમથનદક્ષો નૈવ પાતાળભેદી
ન ચ વનમૃગયાયાં નૈવ લુબ્ધઃ પ્રવીણઃ ।
અશનકુસુમભૂષાવસ્ત્રમુખ્યાં સપર્યાં
કથય કથમહં તે કલ્પયાનીંદુમૌળે ॥ 85 ॥
પૂજાદ્રવ્યસમૃદ્ધયો વિરચિતાઃ પૂજાં કથં કુર્મહે
પક્ષિત્વં ન ચ વા કિટિત્વમપિ ન પ્રાપ્તં મયા દુર્લભમ્ ।
જાને મસ્તકમંઘ્રિપલ્લવમુમાજાને ન તેઽહં વિભો
ન જ્ઞાતં હિ પિતામહેન હરિણા તત્ત્વેન તદ્રૂપિણા ॥ 86 ॥
અશનં ગરળં ફણી કલાપો
વસનં ચર્મ ચ વાહનં મહોક્ષઃ ।
મમ દાસ્યસિ કિં કિમસ્તિ શંભો
તવ પાદાંબુજભક્તિમેવ દેહિ ॥ 87 ॥
યદા કૃતાંભોનિધિસેતુબંધનઃ
કરસ્થલાધઃકૃતપર્વતાધિપઃ ।
ભવાનિ તે લંઘિતપદ્મસંભવ-
-સ્તદા શિવાર્ચાસ્તવભાવનક્ષમઃ ॥ 88 ॥
નતિભિર્નુતિભિસ્ત્વમીશ પૂજા-
-વિધિભિર્ધ્યાનસમાધિભિર્ન તુષ્ટઃ ।
ધનુષા મુસલેન ચાશ્મભિર્વા
વદ તે પ્રીતિકરં તથા કરોમિ ॥ 89 ॥
વચસા ચરિતં વદામિ શંભો-
-રહમુદ્યોગવિધાસુ તેઽપ્રસક્તઃ ।
મનસાકૃતિમીશ્વરસ્ય સેવે
શિરસા ચૈવ સદાશિવં નમામિ ॥ 90 ॥
આદ્યાવિદ્યા હૃદ્ગતા નિર્ગતાસી-
-દ્વિદ્યા હૃદ્યા હૃદ્ગતા ત્વત્પ્રસાદાત્ ।
સેવે નિત્યં શ્રીકરં ત્વત્પદાબ્જં
ભાવે મુક્તેર્ભાજનં રાજમૌળે ॥ 91 ॥
દૂરીકૃતાનિ દુરિતાનિ દુરક્ષરાણિ
દૌર્ભાગ્યદુઃખદુરહંકૃતિદુર્વચાંસિ ।
સારં ત્વદીયચરિતં નિતરાં પિબંતં
ગૌરીશ મામિહ સમુદ્ધર સત્કટાક્ષૈઃ ॥ 92 ॥
સોમકળાધરમૌળૌ
કોમલઘનકંધરે મહામહસિ ।
સ્વામિનિ ગિરિજાનાથે
મામકહૃદયં નિરંતરં રમતામ્ ॥ 93 ॥
સા રસના તે નયને
તાવેવ કરૌ સ એવ કૃતકૃત્યઃ ।
યા યે યૌ યો ભર્ગં
વદતીક્ષેતે સદાર્ચતઃ સ્મરતિ ॥ 94 ॥
અતિમૃદુલૌ મમ ચરણા-
-વતિકઠિનં તે મનો ભવાનીશ ।
ઇતિ વિચિકિત્સાં સંત્યજ
શિવ કથમાસીદ્ગિરૌ તથા વેશઃ ॥ 95 ॥
ધૈર્યાંકુશેન નિભૃતં
રભસાદાકૃષ્ય ભક્તિશૃંખલયા ।
પુરહર ચરણાલાને
હૃદયમદેભં બધાન ચિદ્યંત્રૈઃ ॥ 96 ॥
પ્રચરત્યભિતઃ પ્રગલ્ભવૃત્ત્યા
મદવાનેષ મનઃ કરી ગરીયાન્ ।
પરિગૃહ્ય નયેન ભક્તિરજ્વા
પરમ સ્થાણુ પદં દૃઢં નયામુમ્ ॥ 97 ॥
સર્વાલંકારયુક્તાં સરળપદયુતાં સાધુવૃત્તાં સુવર્ણાં
સદ્ભિઃ સંસ્તૂયમાનાં સરસગુણયુતાં લક્ષિતાં લક્ષણાઢ્યામ્ ।
ઉદ્યદ્ભૂષાવિશેષામુપગતવિનયાં દ્યોતમાનાર્થરેખાં
કલ્યાણીં દેવ ગૌરીપ્રિય મમ કવિતાકન્યકાં ત્વં ગૃહાણ ॥ 98 ॥
ઇદં તે યુક્તં વા પરમશિવ કારુણ્યજલધે
ગતૌ તિર્યગ્રૂપં તવ પદશિરોદર્શનધિયા ।
હરિબ્રહ્માણૌ તૌ દિવિ ભુવિ ચરંતૌ શ્રમયુતૌ
કથં શંભો સ્વામિન્કથય મમ વેદ્યોઽસિ પુરતઃ ॥ 99 ॥
સ્તોત્રેણાલમહં પ્રવચ્મિ ન મૃષા દેવા વિરિંચાદયઃ
સ્તુત્યાનાં ગણનાપ્રસંગસમયે ત્વામગ્રગણ્યં વિદુઃ ।
માહાત્મ્યાગ્રવિચારણપ્રકરણે ધાનાતુષસ્તોમવ-
-દ્ધૂતાસ્ત્વાં વિદુરુત્તમોત્તમફલં શંભો ભવત્સેવકાઃ ॥ 100 ॥
ઇતિ શ્રીમત્પરમહંસપરિવ્રાજકાચાર્યસ્ય શ્રીગોવિંદભગવત્પૂજ્યપાદશિષ્યસ્ય શ્રીમચ્છંકરભગવતઃ કૃતૌ શિવાનંદલહરી ॥