కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయాం సప్తమకాణ్డే చతుర్థః ప్రశ్నః – సత్రకర్మనిరూపణం
ఓ-న్నమః పరమాత్మనే, శ్రీ మహాగణపతయే నమః,
శ్రీ గురుభ్యో నమః । హ॒రిః॒ ఓమ్ ॥
బృహ॒స్పతి॑రకామయత॒ శ్రన్మే॑ దే॒వా దధీ॑ర॒-న్గచ్ఛే॑య-మ్పురో॒ధామితి॒ స ఏ॒త-ఞ్చ॑తుర్విగ్ంశతిరా॒త్ర-మ॑పశ్య॒-త్తమా-ఽహ॑ర॒-త్తేనా॑యజత॒ తతో॒ వై తస్మై॒ శ్రద్దే॒వా అద॑ధ॒తాగ॑చ్ఛ-త్పురో॒ధాం-యఀ ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑-శ్చతుర్విగ్ంశతిరా॒త్ర-మాస॑తే॒ శ్రదే᳚భ్యో మను॒ష్యా॑ దధతే॒ గచ్ఛ॑న్తి పురో॒ధా-ఞ్జ్యోతి॒ర్గౌరాయు॒రితి॑ త్ర్య॒హా భ॑వన్తీ॒యం-వాఀవ జ్యోతి॑ర॒న్తరి॑ఖ్ష॒-ఙ్గౌర॒సా-వాయు॑- [-వాయుః॑, ఇ॒మానే॒వ] 1
-రి॒మానే॒వ లో॒కాన॒భ్యారో॑హన్త్యభి పూ॒ర్వ-న్త్ర్య॒హా భ॑వన్త్యభిపూ॒ర్వమే॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమ॒భ్యారో॑హ॒న్త్యస॑త్రం॒-వాఀ ఏ॒త-ద్యద॑ఛన్దో॒మం-యఀచ్ఛ॑న్దో॒మా భవ॑న్తి॒ తేన॑ స॒త్ర-న్దే॒వతా॑ ఏ॒వ పృ॒ష్ఠైరవ॑ రున్ధతే ప॒శూఞ్ఛ॑న్దో॒మైరోజో॒ వై వీ॒ర్య॑-మ్పృ॒ష్ఠాని॑ ప॒శవ॑-శ్ఛన్దో॒మా ఓజ॑స్యే॒వ వీ॒ర్యే॑ ప॒శుషు॒ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి బృహ-ద్రథన్త॒రాభ్యాం᳚-యఀన్తీ॒యం-వాఀవ ర॑థన్త॒రమ॒సౌ బృ॒హదా॒భ్యామే॒వ [ ] 2
య॒న్త్యథో॑ అ॒నయో॑రే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్త్యే॒తే వై య॒జ్ఞస్యా᳚ఞ్జ॒సాయ॑నీ స్రు॒తీ తాభ్యా॑మే॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్తి చతుర్విగ్ంశతిరా॒త్రో భ॑వతి॒ చతు॑ర్విగ్ంశతిరర్ధమా॒సా-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సు॑వ॒ర్గో లో॒క-స్సం॑వఀథ్స॒ర ఏ॒వ సు॑వ॒ర్గే లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యథో॒ చతు॑ర్విగ్ంశత్యఖ్షరా గాయ॒త్రీ గా॑య॒త్రీ బ్ర॑హ్మవర్చ॒స-ఙ్గా॑యత్రి॒యైవ బ్ర॑హ్మవర్చ॒సమవ॑ రున్ధతే ఽతిరా॒త్రావ॒భితో॑ భవతో బ్రహ్మవర్చ॒సస్య॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 3 ॥
(అ॒సావాయు॑ – రా॒భ్యామే॒వ – పఞ్చ॑చత్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 1)
యథా॒ వై మ॑ను॒ష్యా॑ ఏ॒వ-న్దే॒వా అగ్ర॑ ఆస॒-న్తే॑-ఽకామయ॒న్తా-ఽవ॑ర్తి-మ్పా॒ప్మాన॑-మ్మృ॒త్యు-మ॑ప॒హత్య॒ దైవీగ్ం॑ స॒గ్ం॒సద॑-ఙ్గచ్ఛే॒మేతి॒ త ఏ॒త-ఞ్చ॑తుర్విగ్ంశతిరా॒త్ర-మ॑పశ్య॒-న్తమా-ఽహ॑ర॒-న్తేనా॑యజన్త॒ తతో॒ వై తే-ఽవ॑ర్తి-మ్పా॒ప్మాన॑-మ్మృ॒త్యు-మ॑ప॒హత్య॒ దైవీగ్ం॑ స॒గ్ం॒సద॑మగచ్ఛ॒న్॒. య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑-శ్చతుర్విగ్ంశతిరా॒త్ర-మాస॒తే-ఽవ॑ర్తిమే॒వ పా॒ప్మాన॑-మప॒హత్య॒ శ్రియ॑-ఙ్గచ్ఛన్తి॒ శ్రీర్హి మ॑ను॒ష్య॑స్య॒ [శ్రీర్హి మ॑ను॒ష్య॑స్య, దైవీ॑ స॒గ్ం॒స-జ్జ్యోతి॑-] 4
దైవీ॑ స॒గ్ం॒స-జ్జ్యోతి॑-రతిరా॒త్రో భ॑వతి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్యాను॑ఖ్యాత్యై॒ పృష్ఠ్య॑-ష్షడ॒హో భ॑వతి॒ ష-డ్వా ఋ॒తవ॑-స్సంవఀథ్స॒రస్త-మ్మాసా॑ అర్ధమా॒సా ఋ॒తవః॑ ప్ర॒విశ్య॒ దైవీగ్ం॑ స॒గ్ం॒సద॑మగచ్ఛ॒న్॒. య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑-శ్చతుర్విగ్ంశతిరా॒త్రమాస॑తే సంవఀథ్స॒రమే॒వ ప్ర॒విశ్య॒ వస్య॑సీగ్ం స॒గ్ం॒సద॑-ఙ్గచ్ఛన్తి॒ త్రయ॑స్త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శా అ॒వస్తా᳚-ద్భవన్తి॒ త్రయ॑స్త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శాః ప॒రస్తా᳚-త్త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శైరే॒వోభ॒యతో ఽవ॑ర్తి-మ్పా॒ప్మాన॑మప॒హత్య॒ దైవీగ్ం॑ స॒గ్ం॒సద॑-మ్మద్ధ్య॒తో [స॒గ్ం॒సద॑-మ్మద్ధ్య॒తః, గ॒చ్ఛ॒న్తి॒ పృ॒ష్ఠాని॒ హి] 5
గ॑చ్ఛన్తి పృ॒ష్ఠాని॒ హి దైవీ॑ స॒గ్ం॒సజ్జా॒మి వా ఏ॒త-త్కు॑ర్వన్తి॒ య-త్త్రయ॑స్త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శా అ॒న్వఞ్చో॒ మద్ధ్యే-ఽని॑రుక్తో భవతి॒ తేనాజా᳚మ్యూ॒ర్ధ్వాని॑ పృ॒ష్ఠాని॑ భవన్త్యూ॒ర్ధ్వా-శ్ఛ॑న్దో॒మా ఉ॒భాభ్యాగ్ం॑ రూ॒పాభ్యాగ్ం॑ సువ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ॒న్త్యస॑త్రం॒-వాఀ ఏ॒త-ద్యద॑ఛన్దో॒మం-యఀచ్ఛ॑న్దో॒మా భవ॑న్తి॒ తేన॑ స॒త్ర-న్దే॒వతా॑ ఏ॒వ పృ॒ష్ఠైరవ॑ రున్ధతే ప॒శూఞ్ఛ॑న్దో॒మైరోజో॒ వై వీ॒ర్య॑-మ్పృ॒ష్ఠాని॑ ప॒శవ॑- [ప॒శవః॑, ఛ॒న్దో॒మా ఓజ॑స్యే॒వ] 6
-శ్ఛన్దో॒మా ఓజ॑స్యే॒వ వీ॒ర్యే॑ ప॒శుషు॒ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి॒ త్రయ॑స్త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శా అ॒వస్తా᳚-ద్భవన్తి॒ త్రయ॑స్త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శాః ప॒రస్తా॒న్మద్ధ్యే॑ పృ॒ష్ఠాన్యురో॒ వై త్ర॑యస్త్రి॒గ్ం॒శా ఆ॒త్మా పృ॒ష్ఠాన్యా॒త్మన॑ ఏ॒వ త-ద్యజ॑మానా॒-శ్శర్మ॑ నహ్య॒న్తే-ఽనా᳚ర్త్యై బృహ-ద్రథన్త॒రాభ్యాం᳚-యఀన్తీ॒యం-వాఀవ ర॑థన్త॒రమ॒సౌ బృ॒హదా॒భ్యామే॒వ య॒న్త్యథో॑ అ॒నయో॑రే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్త్యే॒తే వై య॒జ్ఞస్యా᳚ఞ్జ॒సాయ॑నీ స్రు॒తీ తాభ్యా॑మే॒వ [తాభ్యా॑మే॒వ, సు॒వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్తి॒] 7
సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్తి॒ పరా᳚ఞ్చో॒ వా ఏ॒తే సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమ॒భ్యారో॑హన్తి॒ యే ప॑రా॒చీనా॑ని పృ॒ష్ఠాన్యు॑ప॒యన్తి॑ ప్ర॒త్యం ష॑డ॒హో భ॑వతి ప్ర॒త్యవ॑రూఢ్యా॒ అథో॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా ఉ॒భయో᳚ర్లో॒కయోర॑ ఋ॒ద్ధ్వో-త్తి॑ష్ఠన్తి త్రి॒వృతో-ఽధి॑ త్రి॒వృత॒ముప॑ యన్తి॒ స్తోమా॑నా॒గ్ం॒ సమ్ప॑త్త్యై ప్రభ॒వాయ॒ జ్యోతి॑రగ్నిష్టో॒మో భ॑వత్య॒యం-వాఀవ స ఖ్షయో॒-ఽస్మాదే॒వ తేన॒ ఖ్షయా॒న్న య॑న్తి చతుర్విగ్ంశతిరా॒త్రో భ॑వతి॒ చతు॑ర్విగ్ంశతిరర్ధమా॒సా-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సు॑వ॒ర్గో లో॒క-స్సం॑వఀథ్స॒ర ఏ॒వ సు॑వ॒ర్గే లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యథో॒ చతు॑ర్విగ్ంశత్యఖ్షరా గాయ॒త్రీ గా॑య॒త్రీ బ్ర॑హ్మవర్చ॒స-ఙ్గా॑యత్రి॒యైవ బ్ర॑హ్మవర్చ॒సమవ॑ రున్ధతే ఽతిరా॒త్రావ॒భితో॑ భవతో బ్రహ్మవర్చ॒సస్య॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 8 ॥
(మ॒ను॒ష్య॑స్య – మధ్య॒తః – ప॒శవ॒ – స్తాభ్యా॑మే॒వ – సం॑వఀథ్స॒ర – శ్చతు॑ర్విగ్ంశతిశ్చ) (అ. 2)
ఋ॒ఖ్షా వా ఇ॒యమ॑లో॒మకా॑-ఽఽసీ॒-థ్సా-ఽకా॑మయ॒తౌష॑ధీభి॒-ర్వన॒స్పతి॑భిః॒ ప్ర జా॑యే॒యేతి॒ సైతాస్త్రి॒గ్ం॒శత॒గ్ం॒ రాత్రీ॑రపశ్య॒-త్తతో॒ వా ఇ॒యమోష॑ధీభి॒-ర్వన॒స్పతి॑భిః॒ ప్రాజా॑యత॒ యే ప్ర॒జాకా॑మాః ప॒శుకా॑మా॒-స్స్యుస్త ఏ॒తా ఆ॑సీర॒-న్ప్రైవ జా॑యన్తే ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॑రి॒యం-వాఀ అ॑ఖ్షుద్ధ్య॒-థ్సైతాం-విఀ॒రాజ॑మపశ్య॒-త్తామా॒త్మ-న్ధి॒త్వా-ఽన్నాద్య॒మవా॑ ఽరు॒న్ధౌష॑ధీ॒- [-ఽరు॒న్ధౌష॑ధీః, వన॒స్పతీ᳚-న్ప్ర॒జా-] 9
-ర్వన॒స్పతీ᳚-న్ప్ర॒జా-మ్ప॒శూ-న్తేనా॑వర్ధత॒ సా జే॒మాన॑-మ్మహి॒మాన॑-మగచ్ఛ॒ద్య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑ ఏ॒తా ఆస॑తే వి॒రాజ॑మే॒వా-ఽఽత్మ-న్ధి॒త్వా-ఽన్నాద్య॒మవ॑ రున్ధతే॒ వర్ధ॑న్తే ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॑ర్జే॒మాన॑-మ్మహి॒మాన॑-ఙ్గచ్ఛన్తి॒ జ్యోతి॑రతిరా॒త్రో భ॑వతి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్యాను॑ఖ్యాత్యై॒ పృష్ఠ్య॑-ష్షడ॒హో భ॑వతి॒ ష-డ్వా ఋ॒తవ॒-ష్షట్ పృ॒ష్ఠాని॑ పృ॒ష్ఠైరే॒వర్తూన॒న్వా-రో॑హన్త్యృ॒తుభి॑-స్సంవఀథ్స॒ర-న్తే సం॑వఀథ్స॒ర ఏ॒వ [ ] 10
ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శా-త్త్ర॑యస్త్రి॒గ్ం॒శముప॑ యన్తి య॒జ్ఞస్య॒ సన్త॑త్యా॒ అథో᳚ ప్ర॒జాప॑తి॒ర్వై త్ర॑యస్త్రి॒గ్ం॒శః ప్ర॒జాప॑తిమే॒వా-ఽఽర॑భన్తే॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై త్రిణ॒వో భ॑వతి॒ విజి॑త్యా ఏకవి॒గ్ం॒శో భ॑వతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అథో॒ రుచ॑మే॒వా-ఽఽత్మ-న్ద॑ధతే త్రి॒వృద॑గ్ని॒ష్టు-ద్భ॑వతి పా॒ప్మాన॑మే॒వ తేన॒ నిర్ద॑హ॒న్తే-ఽథో॒ తేజో॒ వై త్రి॒వృ-త్తేజ॑ ఏ॒వా-ఽఽత్మ-న్ద॑ధతే పఞ్చద॒శ ఇ॑న్ద్రస్తో॒మో భ॑వతీన్ద్రి॒య-మే॒వా-ఽవ॑ [భ॑వతీన్ద్రి॒య-మే॒వా-ఽవ॑, రు॒న్ధ॒తే॒ స॒ప్త॒ద॒శో భ॑వత్య॒న్నాద్య॒స్యా] 11
రున్ధతే సప్తద॒శో భ॑వత్య॒న్నాద్య॒స్యా వ॑రుద్ధ్యా॒ అథో॒ ప్రైవ తేన॑ జాయన్త ఏకవి॒గ్ం॒శో భ॑వతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అథో॒ రుచ॑మే॒వా-ఽఽత్మ-న్ద॑ధతే చతుర్వి॒గ్ం॒శో భ॑వతి॒ అతు॑ర్విగ్ంశతిరర్ధమా॒సా-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సు॑వ॒ర్గో లో॒క-స్సం॑వఀథ్స॒ర ఏ॒వ సు॑వ॒ర్గే లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యథో॑ ఏ॒ష వై వి॑షూ॒వాన్ వి॑షూ॒వన్తో॑ భవన్తి॒ య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑ ఏ॒తా ఆస॑తే చతుర్వి॒గ్ం॒శా-త్పృ॒ష్ఠాన్యుప॑ యన్తి సంవఀథ్స॒ర ఏ॒వ ప్ర॑తి॒ష్ఠాయ॑ [ ] 12
దే॒వతా॑ అ॒భ్యారో॑హన్తి త్రయస్త్రి॒గ్ం॒శా-త్త్ర॑యస్త్రి॒గ్ం॒శముప॑ యన్తి॒ త్రయ॑స్త్రిగ్ంశ॒ద్వై దే॒వతా॑ దే॒వతా᳚స్వే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి త్రిణ॒వో భ॑వతీ॒మే వై లో॒కాస్త్రి॑ణ॒వ ఏ॒ష్వే॑వ లో॒కేషు॒ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి॒ ద్వావే॑కవి॒గ్ం॒శౌ భ॑వతః॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అథో॒ రుచ॑మే॒వా-ఽఽత్మ-న్ద॑ధతే బ॒హవ॑-ష్షోడ॒శినో॑ భవన్తి॒ తస్మా᳚-ద్బ॒హవః॑ ప్ర॒జాసు॒ వృషా॑ణో॒ యదే॒తే స్తోమా॒ వ్యతి॑షక్తా॒ భవ॑న్తి॒ తస్మా॑ది॒య -మోష॑ధీభి॒-ర్వన॒స్పతి॑భి॒-ర్వ్యతి॑షక్తా॒ [-ర్వ్యతి॑షక్తా, వ్యతి॑షజ్యన్తే] 13
వ్యతి॑షజ్యన్తే ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॒ర్య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑ ఏ॒తా ఆస॒తే ఽకౢ॑ప్తా॒ వా ఏ॒తే సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్త్యుచ్చావ॒చాన్ హి స్తోమా॑నుప॒యన్తి॒ యదే॒త ఊ॒ర్ధ్వాః కౢ॒ప్తా-స్స్తోమా॒ భవ॑న్తి కౢ॒ప్తా ఏ॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్త్యు॒భయో॑రే॒భ్యో లో॒కయోః᳚ కల్పతే త్రి॒గ్ం॒శదే॒తాస్త్రి॒గ్ం॒శద॑ఖ్షరా వి॒రాడన్నం॑-విఀ॒రా-డ్వి॒రాజై॒వాన్నాద్య॒మవ॑ రున్ధతే ఽతిరా॒త్రావ॒భితో॑ భవతో॒ ఽన్నాద్య॑స్య॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 14 ॥
(ఓష॑ధీః – సంవఀథ్స॒ర ఏ॒వా – ఽవ॑ – ప్రతి॒ష్ఠాయ॒ – వ్యతి॑ష॒క్త్యై – కా॒న్నప॑ఞ్చా॒శచ్చ॑) (అ. 3)
ప్ర॒జాప॑తి-స్సువ॒ర్గం-లోఀ॒కమై॒-త్త-న్దే॒వా యేన॑యేన॒ ఛన్ద॒సా-ఽను॒ ప్రాయు॑ఞ్జత॒ తేన॒ నా-ఽఽప్ను॑వ॒-న్త ఏ॒తా ద్వాత్రిగ్ం॑శత॒గ్ం॒ రాత్రీ॑రపశ్య॒-న్ద్వాత్రిగ్ం॑శదఖ్షరా ఽను॒ష్టుగా-ను॑ష్టుభః ప్ర॒జాప॑తి॒-స్స్వేనై॒వ ఛన్ద॑సా ప్ర॒జాప॑తి-మా॒ప్త్వా ఽభ్యా॒రుహ్య॑ సువ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒న్॒. య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑ ఏ॒తా ఆస॑తే॒ ద్వాత్రిగ్ం॑శదే॒తా ద్వాత్రిగ్ం॑శదఖ్షరా ఽను॒ష్టుగా-ను॑ష్టుభః ప్ర॒జాప॑తి॒-స్స్వేనై॒వ ఛన్ద॑సా ప్ర॒జాప॑తిమా॒ప్త్వా శ్రియ॑-ఙ్గచ్ఛన్తి॒ [శ్రియ॑-ఙ్గచ్ఛన్తి, శ్రీర్హి] 15
శ్రీర్హి మ॑ను॒ష్య॑స్య సువ॒ర్గో లో॒కో ద్వాత్రిగ్ం॑శదే॒తా ద్వాత్రిగ్ం॑శదఖ్షరా-ఽను॒ష్టుగ్-వాగ॑ను॒ష్టు-ఫ్సర్వా॑మే॒వ వాచ॑మాప్నువన్తి॒ సర్వే॑ వా॒చో వ॑ది॒తారో॑ భవన్తి॒ సర్వే॒ హి శ్రియ॒-ఙ్గచ్ఛ॑న్తి॒ జ్యోతి॒ర్గౌరాయు॒రితి॑ త్ర్య॒హా భ॑వన్తీ॒యం-వాఀవ జ్యోతి॑ర॒న్తరి॑ఖ్ష॒-ఙ్గౌర॒సావాయు॑రి॒మానే॒వ లో॒కాన॒భ్యారో॑హన్త్యభిపూ॒ర్వ-న్త్ర్య॒హా భ॑వన్త్యభిపూ॒ర్వమే॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమ॒భ్యారో॑హన్తి బృహ-ద్రథన్త॒రాభ్యాం᳚-యఀన్తీ॒- [-యఀన్తి, ఇ॒యం-వాఀవ] 16
-యం-వాఀవ ర॑థన్త॒రమ॒సౌ బృ॒హదా॒భ్యామే॒వ య॒న్త్యథో॑ అ॒నయో॑రే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్త్యే॒తే వై య॒జ్ఞస్యా᳚ఞ్జ॒సాయ॑నీ స్రు॒తీ తాభ్యా॑మే॒వ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్తి॒ పరా᳚ఞ్చో॒ వా ఏ॒తే సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమ॒భ్యారో॑హన్తి॒ యే పరా॑చస్త్ర్య॒హాను॑ప॒యన్తి॑ ప్ర॒త్య-న్త్ర్య॒హో భ॑వతి ప్ర॒త్యవ॑రూఢ్యా॒ అథో॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా ఉ॒భయో᳚ర్లో॒కయోర్॑. ఋ॒ద్ధ్వో-త్తి॑ష్ఠన్తి॒ ద్వాత్రిగ్ం॑శదే॒తాస్తాసాం॒-యాఀ స్త్రి॒గ్ం॒శ-త్త్రి॒గ్ం॒శద॑ఖ్షరా వి॒రాడన్నం॑-విఀ॒రా-డ్వి॒రాజై॒వా-ఽన్నాద్య॒మవ॑ రున్ధతే॒ యే ద్వే అ॑హోరా॒త్రే ఏ॒వ తే ఉ॒భాభ్యాగ్ం॑ రూ॒పాభ్యాగ్ం॑ సువ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్త్యతిరా॒త్రావ॒భితో॑ భవతః॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 17 ॥
(గ॒చ్ఛ॒న్తి॒ – య॒న్తి॒ – త్రి॒గ్ం॒శద॑ఖ్షరా॒ – ద్వావిగ్ం॑శతిశ్చ) (అ. 4)
ద్వే వావ దే॑వస॒త్రే ద్వా॑దశా॒హశ్చై॒వ త్ర॑యస్త్రిగ్ంశద॒హశ్చ॒ య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑స్త్రయస్త్రిగ్ంశద॒హమాస॑తే సా॒ఖ్షాదే॒వ దే॒వతా॑ అ॒భ్యారో॑హన్తి॒ యథా॒ ఖలు॒ వై శ్రేయా॑న॒భ్యారూ॑ఢః కా॒మయ॑తే॒ తథా॑ కరోతి॒ యద్య॑వ॒విద్ధ్య॑తి॒ పాపీ॑యా-న్భవతి॒ యది॒ నావ॒విద్ధ్య॑తి స॒దృం-యఀ ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑స్త్రయస్త్రిగ్ం- శద॒హమాస॑తే॒ వి పా॒ప్మనా॒ భ్రాతృ॑వ్యే॒ణా-ఽఽ వ॑ర్తన్తే ఽహ॒ర్భాజో॒ వా ఏ॒తా దే॒వా అగ్ర॒ ఆ-ఽహ॑ర॒- [ఆ-ఽహ॑రన్న్, అహ॒రేకో ఽభ॑జ॒తా-] 18
-న్నహ॒రేకో ఽభ॑జ॒తా-హ॒రేక॒స్తాభి॒ర్వైతే ప్ర॒బాహు॑గార్ధ్నువ॒న్॒. య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑స్త్రయస్త్రిగ్ంశద॒హమాస॑తే॒ సర్వ॑ ఏ॒వ ప్ర॒బాహు॑గృద్ధ్నువన్తి॒ సర్వే॒ గ్రామ॑ణీయ॒-మ్ప్రాప్ను॑వన్తి పఞ్చా॒హా భ॑వన్తి॒ పఞ్చ॒ వా ఋ॒తవ॑-స్సంవఀథ్స॒ర ఋ॒తుష్వే॒వ సం॑వఀథ్స॒రే ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యథో॒ పఞ్చా᳚ఖ్షరా ప॒ఙ్క్తిః పాఙ్క్తో॑ య॒జ్ఞో య॒జ్ఞమే॒వావ॑ రున్ధతే॒ త్రీణ్యా᳚శ్వి॒నాని॑ భవన్తి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒- [ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒షు, ఏ॒వ లో॒కేషు॒ ప్రతి॑] 19
-ష్వే॑వ లో॒కేషు॒ ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యథో॒ త్రీణి॒ వై య॒జ్ఞస్యే᳚న్ద్రి॒యాణి॒ తాన్యే॒వావ॑ రున్ధతే విశ్వ॒జి-ద్భ॑వత్య॒న్నాద్య॒స్యా వ॑రుద్ధ్యై॒ సర్వ॑పృష్ఠో భవతి॒ సర్వ॑స్యా॒భిజి॑త్యై॒ వాగ్వై ద్వా॑దశా॒హో య-త్పు॒రస్తా᳚-ద్ద్వాదశా॒హ-ము॑పే॒యురనా᳚ప్తాం॒-వాఀచ॒-ముపే॑యు-రుప॒దాసు॑కైషాం॒-వాఀ-ఖ్స్యా॑-దు॒పరి॑ష్టా-ద్ద్వాదశా॒హముప॑ యన్త్యా॒ప్తామే॒వ వాచ॒ముప॑ యన్తి॒ తస్మా॑-దు॒పరి॑ష్టా-ద్వా॒చా వ॑దామో ఽవాన్త॒రం- [వ॑దామో ఽవాన్త॒రమ్, వై ద॑శరా॒త్రేణ॑] 20
-వైఀ ద॑శరా॒త్రేణ॑ ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జా అ॑సృజత॒ య-ద్ద॑శరా॒త్రో భవ॑తి ప్ర॒జా ఏ॒వ త-ద్యజ॑మానా-స్సృజన్త ఏ॒తాగ్ం హ॒ వా ఉ॑ద॒ఙ్క-శ్శౌ᳚ల్బాయ॒న-స్స॒త్రస్యర్ధి॑మువాచ॒ య-ద్ద॑శరా॒త్రో య-ద్ద॑శరా॒త్రో భవ॑తి స॒త్రస్యర్ధ్యా॒ అథో॒ యదే॒వ పూర్వే॒ష్వహ॑స్సు॒ విలో॑మ క్రి॒యతే॒ తస్యై॒వైషా శాన్తి॑ద్ర్వ్యనీ॒కా వా ఏ॒తా రాత్ర॑యో॒ యజ॑మానా విశ్వ॒జి-థ్స॒హాతి॑రా॒త్రేణ॒ పూర్వా॒-ష్షోడ॑శ స॒హా తి॑రా॒త్రేణోత్త॑రా॒-ష్షోడ॑శ॒ య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑స్త్రయస్త్రిగ్ంశద॒హమాస॑త॒ ఐషా᳚-న్ద్వ్యనీ॒కా ప్ర॒జా జా॑యతే ఽతిరా॒త్రావ॒భితో॑ భవతః॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 21 ॥
(అ॒హ॒ర॒- న్నే॒ష్వ॑ – వాన్త॒రగ్ం – షోడ॑శ స॒హ – స॒ప్తద॑శ చ) (అ. 5)
ఆ॒ది॒త్యా అ॑కామయన్త సువ॒ర్గం-లోఀ॒కమి॑యా॒మేతి॒ తే సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-న్న ప్రాజా॑న॒న్న సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒-న్త ఏ॒తగ్ం ష॑ట్త్రిగ్ంశద్రా॒త్ర-మ॑పశ్య॒-న్తమా-ఽహ॑ర॒-న్తేనా॑యజన్త॒ తతో॒ వై తే సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-మ్ప్రాజా॑నన్-థ్సువ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒న్॒. య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑-ష్షట్త్రిగ్ంశ-ద్రా॒త్రమాస॑తే సువ॒ర్గమే॒వ లోక-మ్ప్ర జా॑నన్తి సువ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్తి॒ జ్యోతి॑-రతిరా॒త్రో [జ్యోతి॑-రతిరా॒త్రః, భ॒వ॒తి॒ జ్యోతి॑రే॒వ] 22
భ॑వతి॒ జ్యోతి॑రే॒వ పు॒రస్తా᳚-ద్దధతే సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్యాను॑ఖ్యాత్యై షడ॒హా భ॑వన్తి॒ ష-డ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుష్వే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి చ॒త్వారో॑ భవన్తి॒ చత॑స్రో॒ దిశో॑ ది॒ఖ్ష్వే॑వ ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యస॑త్రం॒-వాఀ ఏ॒త-ద్యద॑ఛన్దో॒మం-యఀచ్ఛ॑న్దో॒మా భవ॑న్తి॒ తేన॑ స॒త్ర-న్దే॒వతా॑ ఏ॒వ పృ॒ష్ఠైరవ॑ రున్ధతే ప॒శూఞ్ఛ॑న్దో॒మైరోజో॒ వై వీ॒ర్య॑-మ్పృ॒ష్ఠాని॑ ప॒శవ॑-శ్ఛన్దో॒మా ఓజ॑స్యే॒వ [ ] 23
వీ॒ర్యే॑ ప॒శుషు॒ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి షట్-త్రిగ్ంశ-ద్రా॒త్రో భ॑వతి॒ షట్త్రిగ్ం॑శదఖ్షరా బృహ॒తీ బార్హ॑తాః ప॒శవో॑ బృహ॒త్యైవ ప॒శూనవ॑ రున్ధతే బృహ॒తీ ఛన్ద॑సా॒గ్॒ స్వారా᳚జ్యమాశ్ఞుతా-శ్ఞు॒వతే॒ స్వారా᳚జ్యం॒-యఀ ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑-ష్షట్త్రిగ్ంశ-ద్రా॒త్రమాస॑తే సువ॒ర్గమే॒వ లో॒కం-యఀ ॑న్త్యతిరా॒త్రావ॒భితో॑ భవత-స్సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్య॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 24 ॥
(అ॒తి॒రా॒త్ర – ఓజ॑స్యే॒వ – షట్త్రిగ్ం॑శచ్చ) (అ. 6)
వసి॑ష్ఠో హ॒తపు॑త్రో-ఽకామయత వి॒న్దేయ॑ ప్ర॒జామ॒భి సా॑దా॒సా-న్భ॑వేయ॒మితి॒ స ఏ॒తమే॑కస్మా-న్నపఞ్చా॒శ-మ॑పశ్య॒-త్తమా-ఽహ॑ర॒-త్తేనా॑యజత॒ తతో॒ వై సో-ఽవి॑న్దత ప్ర॒జామ॒భి సౌ॑దా॒సాన॑భవ॒ద్య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑ ఏకస్మా-న్నపఞ్చా॒శమాస॑తే వి॒న్దన్తే᳚ ప్ర॒జామ॒భి భ్రాతృ॑వ్యా-న్భవన్తి॒ త్రయ॑స్త్రి॒వృతో᳚-ఽగ్నిష్టో॒మా భ॑వన్తి॒ వజ్ర॑స్యై॒వ ముఖ॒గ్ం॒ సగ్గ్ శ్య॑న్తి॒ దశ॑ పఞ్చద॒శా భ॑వన్తి పఞ్చద॒శో వజ్రో॒ [వజ్రః॑, వజ్ర॑మే॒వ] 25
వజ్ర॑మే॒వ భ్రాతృ॑వ్యేభ్యః॒ ప్ర హ॑రన్తి షోడశి॒మ॑-ద్దశ॒మమహ॑-ర్భవతి॒ వజ్ర॑ ఏ॒వ వీ॒ర్య॑-న్దధతి॒ ద్వాద॑శ సప్తద॒శా భ॑వన్త్య॒న్నాద్య॒స్యా వ॑రుద్ధ్యా॒ అథో॒ ప్రైవ తైర్జా॑యన్తే॒ పృష్ఠ్య॑-ష్షడ॒హో భ॑వతి॒ షడ్వా ఋ॒తవ॒-ష్షట్ పృ॒ష్ఠాని॑ పృ॒ష్ఠైరే॒వర్తూన॒న్వారో॑హన్త్యృ॒తృభి॑-స్సంవఀథ్స॒ర-న్తే సం॑వఀథ్స॒ర ఏ॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి॒ ద్వాద॑శైకవి॒గ్ం॒శా భ॑వన్తి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అథో॒ రుచ॑మే॒వా-ఽఽత్మ- [రుచ॑మే॒వా-ఽఽత్మన్న్, ద॒ధ॒తే॒ బ॒హవ॑-ష్షోడ॒శినో॑] 26
-న్ద॑ధతే బ॒హవ॑-ష్షోడ॒శినో॑ భవన్తి॒ విజి॑త్యై॒ షడా᳚శ్వి॒నాని॑ భవన్తి॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుష్వే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్త్యూనాతిరి॒క్తా వా ఏ॒తా రాత్ర॑య ఊ॒నాస్త-ద్యదేక॑స్యై॒ న ప॑ఞ్చా॒శద-తి॑రిక్తా॒స్త-ద్య-ద్భూయ॑సీ-ర॒ష్టాచ॑త్వారిగ్ంశత ఊ॒నాచ్చ॒ ఖలు॒ వా అతి॑రిక్తాచ్చ ప్ర॒జాప॑తిః॒ ప్రాజా॑యత॒ యే ప్ర॒జాకా॑మాః ప॒శుకా॑మా॒-స్స్యుస్త ఏ॒తా ఆ॑సీర॒-న్ప్రైవ జా॑యన్తే ప్ర॒జయా॑ ప॒శుభి॑ర్వైరా॒జో వా ఏ॒ష య॒జ్ఞో యదే॑కస్మా-న్నపఞ్చా॒శో య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వాగ్ంస॑ ఏకస్మా-న్నపఞ్చా॒శమాస॑తే వి॒రాజ॑మే॒వ గ॑చ్ఛన్త్యన్నా॒దా భ॑వన్త్యతి-రా॒త్రావ॒భితో॑ భవతో॒-ఽన్నాద్య॑స్య॒ పరి॑గృహీత్యై ॥ 27 ॥
(వజ్ర॑ – ఆ॒త్మన్ – ప్ర॒జయా॒ – ద్వావిగ్ం॑శతిశ్చ) (అ. 7)
సం॒వఀ॒థ్స॒రాయ॑ దీఖ్షి॒ష్యమా॑ణా ఏకాష్ట॒కాయా᳚-న్దీఖ్షేరన్నే॒షా వై సం॑వఀథ్స॒రస్య॒ పత్నీ॒ యదే॑కాష్ట॒కైతస్యాం॒-వాఀ ఏ॒ష ఏ॒తాగ్ం రాత్రిం॑-వఀసతి సా॒ఖ్షాదే॒వ సం॑వఀథ్స॒రమా॒రభ్య॑ దీఖ్షన్త॒ ఆర్తం॒-వాఀ ఏ॒తే సం॑వఀథ్స॒రస్యా॒భి దీ᳚ఖ్షన్తే॒ య ఏ॑కాష్ట॒కాయా॒-న్దీఖ్ష॒న్తే ఽన్త॑నామానావృ॒తూ భ॑వతో॒ వ్య॑స్తం॒-వాఀ ఏ॒తే సం॑వఀథ్స॒రస్యా॒-ఽభి దీ᳚ఖ్షన్తే॒ య ఏ॑కాష్ట॒కాయా॒-న్దీఖ్ష॒న్తే-ఽన్త॑నామానావృ॒తూ భ॑వతః ఫల్గునీ పూర్ణమా॒సే దీ᳚ఖ్షేర॒-న్ముఖం॒-వాఀ ఏ॒త- [ఏ॒తత్, సం॒వఀ॒థ్స॒రస్య॒ య-త్ఫ॑ల్గునీ-] 28
-థ్సం॑వఀథ్స॒రస్య॒ య-త్ఫ॑ల్గునీ-పూర్ణమా॒సో ము॑ఖ॒త ఏ॒వ సం॑వఀథ్స॒రమా॒రభ్య॑ దీఖ్షన్తే॒ తస్యైకై॒వ ని॒ర్యా య-థ్సామ్మే᳚ఘ్యే విషూ॒వాన్-థ్స॒పన్ద్య॑తే చిత్రాపూర్ణమా॒సే దీ᳚ఖ్షేర॒-న్ముఖం॒-వాఀ ఏ॒త-థ్సం॑వఀథ్స॒రస్య॒ యచ్చి॑త్రాపూర్ణమా॒సో ము॑ఖ॒త ఏ॒వ సం॑వఀథ్స॒రమా॒రభ్య॑ దీఖ్షన్తే॒ తస్య॒ న కా చ॒న ని॒ర్యా భ॑వతి చతుర॒హే పు॒రస్తా᳚-త్పౌర్ణమా॒స్యై దీ᳚ఖ్షేర॒-న్తేషా॑మేకాష్ట॒కాయా᳚-ఙ్క్ర॒య-స్స-మ్ప॑ద్యతే॒ తేనై॑కాష్ట॒కా-న్న ఛ॒మ్బ-ట్కు॑ర్వన్తి॒ తేషా᳚- [తేషా᳚మ్, పూ॒ర్వ॒ప॒ఖ్షే సు॒త్యా] 29
-మ్పూర్వప॒ఖ్షే సు॒త్యా స-మ్ప॑ద్యతే పూర్వప॒ఖ్ష-మ్మాసా॑ అ॒భి స-మ్ప॑ద్యన్తే॒ తే పూ᳚ర్వప॒ఖ్ష ఉ-త్తి॑ష్ఠన్తి॒ తాను॒త్తిష్ఠ॑త॒ ఓష॑ధయో॒ వన॒స్పత॒యో-ఽనూ-త్తి॑ష్ఠన్తి॒ తాన్ క॑ల్యా॒ణీ కీ॒ర్తిరనూ-త్తి॑ష్ఠ॒త్యరా᳚-థ్సురి॒మే యజ॑మానా॒ ఇతి॒ తదను॒ సర్వే॑ రాద్ధ్నువన్తి ॥ 30 ॥
(ఏ॒త – చ్ఛ॒బణ్ట్కు॑ర్వన్తి॒ తేషాం॒ – చతు॑స్త్రిగ్ంశచ్చ) (అ. 8)
సు॒వ॒ర్గం-వాఀ ఏ॒తే లో॒కం-యఀ ॑న్తి॒ యే స॒త్రము॑ప॒యన్త్య॒భీన్ధ॑త ఏ॒వ దీ॒ఖ్షాభి॑రా॒త్మానగ్గ్॑ శ్రపయన్త ఉప॒సద్భి॒-ర్ద్వాభ్యాం॒-లోఀమావ॑ ద్యన్తి॒ ద్వాభ్యా॒-న్త్వచ॒-న్ద్వాభ్యా॒మసృ॒-ద్ద్వాభ్యా᳚-మ్మా॒గ్ం॒స-న్ద్వాభ్యా॒మస్థి॒ ద్వాభ్యా᳚-మ్మ॒జ్జాన॑మా॒త్మద॑ఖ్షిణం॒-వైఀ స॒త్రమా॒త్మాన॑మే॒వ దఖ్షి॑ణా-న్నీ॒త్వా సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ ॑న్తి॒ శిఖా॒మను॒ ప్ర వ॑పన్త॒ ఋద్ధ్యా॒ అథో॒ రఘీ॑యాగ్ంస-స్సువ॒ర్గం-లోఀ॒కమ॑యా॒మేతి॑ ॥ 31 ॥
(సు॒వ॒ర్గం – ప॑ఞ్చా॒శత్) (అ. 9)
బ్ర॒హ్మ॒వా॒దినో॑ వదన్త్యతిరా॒త్రః ప॑ర॒మో య॑జ్ఞక్రతూ॒నా-ఙ్కస్మా॒-త్త-మ్ప్ర॑థ॒మముప॑ య॒న్తీత్యే॒తద్వా అ॑గ్నిష్టో॒మ-మ్ప్ర॑థ॒మముప॑ య॒న్త్యథో॒క్థ్య॑మథ॑ షోడ॒శిన॒-మథా॑తిరా॒త్ర-మ॑నుపూ॒ర్వమే॒వైత-ద్య॑జ్ఞక్ర॒తూను॒పేత్య॒ తానా॒లభ్య॑ పరి॒గృహ్య॒ సోమ॑మే॒వైత-త్పిబ॑న్త ఆసతే॒ జ్యోతి॑ష్టోమ-మ్ప్రథ॒మముప॑ యన్తి॒ జ్యోతి॑ష్టోమో॒ వై స్తోమా॑నా॒-మ్ముఖ॑-మ్ముఖ॒త ఏ॒వ స్తోమా॒-న్ప్ర యు॑ఞ్జతే॒ తే [ ] 32
సగ్గ్స్తు॑తా వి॒రాజ॑మ॒భి స-మ్ప॑ద్యన్తే॒ ద్వే చర్చా॒వతి॑ రిచ్యేతే॒ ఏక॑యా॒ గౌరతి॑రిక్త॒ ఏక॒యా-ఽఽయు॑రూ॒న-స్సు॑వ॒ర్గో వై లో॒కో జ్యోతి॒రూర్గ్-వి॒రాట్-థ్సు॑వ॒ర్గమే॒వ తేన॑ లో॒కం-యఀ ॑న్తి రథన్త॒ర-న్దివా॒ భవ॑తి రథన్త॒ర-న్నక్త॒మిత్యా॑హు-ర్బ్రహ్మవా॒దినః॒ కేన॒ తదజా॒మీతి॑ సౌభ॒ర-న్తృ॑తీయసవ॒నే బ్ర॑హ్మసా॒మ-మ్బృ॒హ-త్తన్మ॑ద్ధ్య॒తో ద॑ధతి॒ విధృ॑త్యై॒ తేనాజా॑మి ॥ 33 ॥
(త – ఏకా॒న్నప॑ఞ్చా॒శచ్చ॑) (అ. 10)
జ్యోతి॑ష్టోమ-మ్ప్రథ॒మముప॑ యన్త్య॒స్మిన్నే॒వ తేన॑ లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి॒ గోష్టో॑మ-న్ద్వి॒తీయ॒ముప॑ యన్త్య॒న్తరి॑ఖ్ష ఏ॒వ తేన॒ ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యాయు॑ష్టోమ-న్తృ॒తీయ॒ముప॑ యన్త్య॒ముష్మి॑న్నే॒వ తేన॑ లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠన్తీ॒యం-వాఀవ జ్యోతి॑ర॒న్తరి॑ఖ్ష॒-ఙ్గౌర॒సావాయు॒-ర్యదే॒తాన్-థ్స్తోమా॑-నుప॒యన్త్యే॒ష్వే॑వ తల్లో॒కేషు॑ స॒త్రిణః॑ ప్రతి॒ తిష్ఠ॑న్తో యన్తి॒ తే సగ్గ్స్తు॑తా వి॒రాజ॑- [వి॒రాజ᳚మ్, అ॒భి సమ్ప॑ద్యన్తే॒ ద్వే] 34
-మ॒భి సమ్ప॑ద్యన్తే॒ ద్వే చర్చా॒వతి॑ రిచ్యేతే॒ ఏక॑యా॒ గౌరతి॑రిక్త॒ ఏక॒యా-ఽఽయు॑రూ॒న-స్సు॑వ॒ర్గో వై లో॒కో జ్యోతి॒రూర్గ్-వి॒రాడూర్జ॑-మే॒వావ॑ రున్ధతే॒ తే న ఖ్షు॒ధా ఽఽర్తి॒మార్చ్ఛ॒న్త్యఖ్షో॑ధుకా భవన్తి॒ ఖ్షు-థ్స॑బాన్ధా ఇవ॒ హి స॒త్రిణో᳚ ఽగ్నిష్టో॒మావ॒భితః॑ ప్ర॒ధీ తావు॒క్థ్యా॑ మద్ధ్యే॒ నభ్య॒-న్త-త్తదే॒త-త్ప॑రి॒య-ద్దే॑వచ॒క్రం-యఀదే॒తేన॑ [-యఀదే॒తేన॑, ష॒డ॒హేన॒ యన్తి॑] 35
షడ॒హేన॒ యన్తి॑ దేవచ॒క్రమే॒వ స॒మారో॑హ॒న్త్యరి॑ష్ట్యై॒ తే స్వ॒స్తి సమ॑శ్ఞువతే షడ॒హేన॑ యన్తి॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుష్వే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠన్త్యుభ॒యతో᳚ జ్యోతిషా యన్త్యుభ॒యత॑ ఏ॒వ సు॑వ॒ర్గే లో॒కే ప్ర॑తి॒తిష్ఠ॑న్తో యన్తి॒ ద్వౌ ష॑డ॒హౌ భ॑వత॒స్తాని॒ ద్వాద॒శాహా॑ని॒ స-మ్ప॑ద్యన్తే ద్వాద॒శో వై పురు॑షో॒ ద్వే స॒క్థ్యౌ᳚ ద్వౌ బా॒హూ ఆ॒త్మా చ॒ శిర॑శ్చ చ॒త్వార్యఙ్గా॑ని॒ స్తనౌ᳚ ద్వాద॒శౌ [ ] 36
త-త్పురు॑ష॒మను॑ ప॒ర్యావ॑ర్తన్తే॒ త్రయ॑-ష్షడ॒హా భ॑వన్తి॒ తాన్య॒ష్టాద॒శాహా॑ని॒ స-మ్ప॑ద్యన్తే॒ నవా॒న్యాని॒ నవా॒న్యాని॒ నవ॒ వై పురు॑షే ప్రా॒ణాస్త-త్ప్రా॒ణానను॑ ప॒ర్యావ॑ర్తన్తే చ॒త్వార॑-ష్షడ॒హా భ॑వన్తి॒ తాని॒ చతు॑ర్విగ్ంశతి॒రహా॑ని॒ స-మ్ప॑ద్యన్తే॒ చతు॑ర్విగ్ంశతిరర్ధమా॒సా-స్సం॑వఀథ్స॒రస్త-థ్సం॑వఀథ్స॒రమను॑ ప॒ర్యావ॑ర్త॒న్తే ఽప్ర॑తిష్ఠిత-స్సంవఀథ్స॒ర ఇతి॒ ఖలు॒ వా ఆ॑హు॒ర్వర్షీ॑యా-న్ప్రతి॒ష్ఠాయా॒ ఇత్యే॒తావ॒ద్వై సం॑వఀథ్స॒రస్య॒ బ్రాహ్మ॑ణం॒-యాఀవ॑న్మా॒సో మా॒సిమా᳚స్యే॒వ ప్ర॑తి॒తిష్ఠ॑న్తో యన్తి ॥ 37 ॥
(వి॒రాజ॑ – మే॒తేన॑ – ద్వాద॒శా – వే॒తావ॒ద్వా – అ॒ష్టౌ చ॑) (అ. 11)
మే॒షస్త్వా॑ పచ॒తైర॑వతు॒ లోహి॑తగ్రీవ॒-శ్ఛాగై᳚-శ్శల్మ॒లిర్వృద్ధ్యా॑ ప॒ర్ణో బ్రహ్మ॑ణా ప్ల॒ఖ్షో మేధే॑న న్య॒గ్రోధ॑శ్చమ॒సైరు॑దు॒బంర॑ ఊ॒ర్జా గా॑య॒త్రీ ఛన్దో॑భిస్త్రి॒వృ-థ్స్తోమై॒రవ॑న్తీ॒-స్స్థావ॑న్తీస్త్వా-ఽవన్తు ప్రి॒య-న్త్వా᳚ ప్రి॒యాణాం॒-వఀర్షి॑ష్ఠ॒మాప్యా॑నా-న్నిధీ॒నా-న్త్వా॑ నిధి॒పతిగ్ం॑ హవామహే వసో మమ ॥ 38 ॥
(మే॒షః – ష-ట్త్రిగ్ం॑శత్) (అ. 12)
కూప్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ కూల్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॑ విక॒ర్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॑ ఽవ॒ట్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ ఖన్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ హ్రద్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ సూద్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॑ సర॒స్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॑ వైశ॒న్తీభ్య॒-స్స్వాహా॑ పల్వ॒ల్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ వర్ష్యా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॑ ఽవ॒ర్ష్యాభ్య॒-స్స్వాహా᳚ హ్రా॒దునీ᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ పృష్వా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ స్యన్ద॑మానాభ్య॒-స్స్వాహా᳚ స్థావ॒రాభ్య॒-స్స్వాహా॑ నాదే॒యీభ్య॒-స్స్వాహా॑ సైన్ధ॒వీభ్య॒-స్స్వాహా॑ సము॒ద్రియా᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ సర్వా᳚భ్య॒-స్స్వాహా᳚ ॥ 39 ॥
(కూప్యా᳚భ్య – శ్చత్వారి॒గ్ం॒శత్) (అ. 13)
అ॒ద్భ్య-స్స్వాహా॒ వహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహా॑ పరి॒వహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహా॑ సమ॒న్తం-వఀహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహా॒ శీఘ్రం॒-వఀహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహా॒ శీభం॒-వఀహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహో॒గ్రం-వఀహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహా॑ భీ॒మం-వఀహ॑న్తీభ్య॒-స్స్వాహా-ఽమ్భో᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ నభో᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ మహో᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ సర్వ॑స్మై॒ స్వాహా᳚ ॥ 40 ॥
(అ॒ద్భ్య – ఏకా॒న్నత్రి॒గ్ం॒శత్) (అ. 14)
యో అర్వ॑న్త॒-ఞ్జిఘాగ్ం॑సతి॒ తమ॒భ్య॑మీతి॒ వరు॑ణః ॥ ప॒రో మర్తః॑ ప॒ర-శ్శ్వా ॥ అ॒హ-ఞ్చ॒ త్వ-ఞ్చ॑ వృత్రహ॒న్థ్స-మ్బ॑భూవ స॒నిభ్య॒ ఆ । అ॒రా॒తీ॒వా చి॑దద్రి॒వో-ఽను॑ నౌ శూర మగ్ంసతై భ॒ద్రా ఇన్ద్ర॑స్య రా॒తయః॑ ॥ అ॒భి క్రత్వే᳚న్ద్ర భూ॒రధ॒ జ్మన్న తే॑ వివ్యమ్మహి॒మాన॒గ్ం॒ రజాగ్ం॑సి । స్వేనా॒ హి వృ॒త్రగ్ం శవ॑సా జ॒ఘన్థ॒ న శత్రు॒రన్తం॑-విఀవిద-ద్యు॒ధా తే᳚ ॥ 41 ॥
(వి॒వి॒ద॒-ద్- ద్వే చ॑) (అ. 15)
నమో॒ రాజ్ఞే॒ నమో॒ వరు॑ణాయ॒ నమో-ఽశ్వా॑య॒ నమః॑ ప్ర॒జాప॑తయే॒ నమో-ఽధి॑పత॒యే ఽధి॑పతిర॒స్యధి॑పతి-మ్మా కు॒ర్వధి॑పతిర॒హ-మ్ప్ర॒జానా᳚-మ్భూయాస॒-మ్మా-న్ధే॑హి॒ మయి॑ ధేహ్యు॒పాకృ॑తాయ॒ స్వాహా ఽఽల॑బ్ధాయ॒ స్వాహా॑ హు॒తాయ॒ స్వాహా᳚ ॥ 42 ॥
(నమ॒ – ఏకా॒న్న త్రి॒గ్ం॒శత్) (అ. 16)
మ॒యో॒భూర్వాతో॑ అ॒భి వా॑తూ॒స్రా ఊర్జ॑స్వతీ॒రోష॑ధీ॒రా రి॑శన్తామ్ । పీవ॑స్వతీర్జీ॒వధ॑న్యాః పిబన్త్వవ॒సాయ॑ ప॒ద్వతే॑ రుద్ర మృడ ॥ యా-స్సరూ॑పా॒ విరూ॑పా॒ ఏక॑రూపా॒ యాసా॑మ॒గ్నిరిష్ట్యా॒ నామా॑ని॒ వేద॑ । యా అఙ్గి॑రస॒స్తప॑సే॒హ చ॒క్రుస్తాభ్యః॑ పర్జన్య॒ మహి॒ శర్మ॑ యచ్ఛ ॥ యా దే॒వేషు॑ త॒నువ॒మైర॑యన్త॒ యాసా॒గ్ం॒ సోమో॒ విశ్వా॑ రూ॒పాణి॒ వేద॑ । తా అ॒స్మభ్య॒-మ్పయ॑సా॒ పిన్వ॑మానాః ప్ర॒జావ॑తీరిన్ద్ర [ ] 43
గో॒ష్ఠే రి॑రీహి ॥ ప్ర॒జాప॑తి॒ర్మహ్య॑మే॒తా రరా॑ణో॒ విశ్వై᳚ర్దే॒వైః పి॒తృభి॑-స్సంవిఀదా॒నః । శి॒వా-స్స॒తీరుప॑ నో గో॒ష్ఠమా-ఽక॒స్తాసాం᳚-వఀ॒య-మ్ప్ర॒జయా॒ సగ్ం స॑దేమ ॥ ఇ॒హ ధృతి॒-స్స్వాహే॒హ విధృ॑తి॒-స్స్వాహే॒హ రన్తి॒-స్స్వాహే॒హ రమ॑తి॒-స్స్వాహా॑ మ॒హీమూ॒ షు1 సు॒త్రామా॑ణం2 ॥ 44 ॥
(ఇ॒న్ద్రా॒ – ష్టాత్రిగ్ం॑శచ్చ) (అ. 17)
కిగ్గ్ స్వి॑దాసీ-త్పూ॒ర్వచి॑త్తిః॒ కిగ్గ్ స్వి॑దాసీ-ద్బృ॒హద్వయః॑ । కిగ్గ్ స్వి॑దాసీ-త్పిశఙ్గి॒లా కిగ్గ్ స్వి॑దాసీ-త్పిలిప్పి॒లా ॥ ద్యౌరా॑సీ-త్పూ॒ర్వచి॑త్తి॒రశ్వ॑ ఆసీ-ద్బృ॒హద్వయః॑ । రాత్రి॑రాసీ-త్పిశఙ్గి॒లా ఽవి॑రాసీ-త్పిలిప్పి॒లా ॥ క-స్స్వి॑దేకా॒కీ చ॑రతి॒ క ఉ॑ స్విజ్జాయతే॒ పునః॑ । కిగ్గ్ స్వి॑ద్ధి॒మస్య॑ భేష॒జ-ఙ్కిగ్గ్ స్వి॑దా॒వప॑న-మ్మ॒హత్ ॥ సూర్య॑ ఏకా॒కీ చ॑రతి [ ] 45
చ॒న్ద్రమా॑ జాయతే॒ పునః॑ । అ॒గ్నిర్-హి॒మస్య॑ భేష॒జ-మ్భూమి॑రా॒వప॑న-మ్మ॒హత్ ॥ పృ॒చ్ఛామి॑ త్వా॒ పర॒మన్త॑-మ్పృథి॒వ్యాః పృ॒చ్ఛామి॑ త్వా॒ భువ॑నస్య॒ నాభి᳚మ్ । పృ॒చ్ఛామి॑ త్వా॒ వృష్ణో॒ అశ్వ॑స్య॒ రేతః॑ పృ॒చ్ఛామి॑ వా॒చః ప॑ర॒మం-వ్యోఀ ॑మ ॥ వేది॑మాహుః॒ పర॒మన్త॑-మ్పృథి॒వ్యా య॒జ్ఞమా॑హు॒ ర్భువ॑నస్య॒ నాభి᳚మ్ । సోమ॑మాహు॒ర్వృష్ణో॒ అశ్వ॑స్య॒ రేతో॒ బ్రహ్మై॒వ వా॒చః ప॑ర॒మం-వ్యోఀ ॑మ ॥ 46 ॥
(సూర్య॑ ఏకా॒కీ చ॑రతి॒ – షట్చ॑త్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 18)
అబేం॒ అబాం॒ల్యమ్బి॑కే॒ న మా॑ నయతి॒ కశ్చ॒న । స॒సస్త్య॑శ్వ॒కః ॥ సుభ॑గే॒ కామ్పీ॑లవాసిని సువ॒ర్గే లో॒కే స-మ్ప్రోర్ణ్వా॑థామ్ । ఆ-ఽహమ॑జాని గర్భ॒ధమా త్వమ॑జాసి గర్భ॒ధమ్ ॥ తౌ స॒హ చ॒తురః॑ ప॒ద-స్స-మ్ప్ర సా॑రయావహై ॥ వృషా॑ వాగ్ం రేతో॒ధా రేతో॑ దధా॒తూ-థ్స॒క్థ్యో᳚ర్గృ॒ద-న్ధే᳚హ్య॒ఞ్జిముద॑ఞ్జి॒మన్వ॑జ । య-స్స్త్రీ॒ణా-ఞ్జీ॑వ॒భోజ॑నో॒ య ఆ॑సా- [య ఆ॑సామ్, బి॒ల॒ధావ॑నః ।] 47
-మ్బిల॒ధావ॑నః । ప్రి॒య-స్స్త్రీ॒ణామ॑పీ॒చ్యః॑ ॥ య ఆ॑సా-ఙ్కృ॒ష్ణే లఖ్ష్మ॑ణి॒ సర్ది॑గృది-మ్ప॒రావ॑ధీత్ ॥ అబేం॒ అబాం॒ల్యమ్బి॑కే॒ న మా॑ యభతి॒ కశ్చ॒న । స॒సస్త్య॑శ్వ॒కః ॥ ఊ॒ర్ధ్వా-మే॑నా॒ముచ్ఛ్ర॑యతా-ద్వేణుభా॒ర-ఙ్గి॒రావి॑వ । అథా᳚స్యా॒ మద్ధ్య॑మేధతాగ్ం శీ॒తే వాతే॑ పు॒నన్ని॑వ ॥ అబేం॒ అబాం॒ల్యమ్బి॑కే॒ న మా॑ యభతి॒ కశ్చ॒న । స॒సస్త్య॑శ్వ॒కః ॥ యద్ధ॑రి॒ణీ యవ॒మత్తి॒ న [ ] 48
పు॒ష్ట-మ్ప॒శు మ॑న్యతే । శూ॒ద్రా యదర్య॑జారా॒ న పోషా॑య ధనాయతి ॥ అబేం॒ అబాం॒ల్యమ్బి॑కే॒ న మా॑ యభతి॒ కశ్చ॒న । స॒సస్త్య॑శ్వ॒కః ॥ ఇ॒యం-యఀ॒కా శ॑కున్తి॒కా ఽఽహల॒మితి॒ సర్ప॑తి । ఆహ॑త-ఙ్గ॒భే పసో॒ ని జ॑ల్గులీతి॒ ధాణి॑కా ॥ అబేం॒ అబాం॒ల్యమ్బి॑కే॒ న మా॑ యభతి॒ కశ్చ॒న । స॒సస్త్య॑శ్వ॒కః ॥ మా॒తా చ॑ తే పి॒తా చ॒ తే-ఽగ్రం॑-వృఀ॒ఖ్షస్య॑ రోహతః । 49
ప్ర సు॑లా॒మీతి॑ తే పి॒తా గ॒భే ము॒ష్టిమ॑తగ్ంసయత్ ॥ ద॒ధి॒క్రావ్.ణ్ణో॑ అకారిష-ఞ్జి॒ష్ణోరశ్వ॑స్య వా॒జినః॑ । సుర॒భి నో॒ ముఖా॑ కర॒-త్ప్రణ॒ ఆయూగ్ం॑షి తారిషత్ ॥ ఆపో॒ హి ష్ఠా మ॑యో॒భువ॒స్తా న॑ ఊ॒ర్జే ద॑ధాతన । మ॒హేరణా॑య॒ చఖ్ష॑సే ॥ యో వ॑-శ్శి॒వత॑మో॒ రస॒స్తస్య॑ భాజయతే॒హ నః॑ । ఉ॒శ॒తీరి॑వ మా॒తరః॑ ॥ తస్మా॒ అర॑-ఙ్గమామ వో॒ యస్య॒ ఖ్షయా॑య॒ జిన్వ॑థ । ఆపో॑ జ॒నయ॑థా చ నః ॥ 50 ॥
(ఆ॒సా॒ – మత్తి॒ న – రో॑హతో॒ – జిన్వ॑థ – చ॒త్వారి॑ చ) (అ. 19)
భూర్భువ॒-స్సువ॒ర్వస॑వస్త్వా ఽఞ్జన్తు గాయ॒త్రేణ॒ ఛన్ద॑సా రు॒ద్రాస్త్వా᳚ ఽఞ్జన్తు॒ త్రైష్టు॑భేన॒ ఛన్ద॑సా, ఽఽది॒త్యాస్త్వా᳚-ఽఞ్జన్తు॒ జాగ॑తేన॒ ఛన్ద॑సా॒ య-ద్వాతో॑ అ॒పో అగ॑మ॒దిన్ద్ర॑స్య త॒నువ॑-మ్ప్రి॒యామ్ । ఏ॒తగ్గ్ స్తో॑తరే॒తేన॑ ప॒థా పున॒రశ్వ॒మా వ॑ర్తయాసి నః ॥ లాజీ(3)-ఞ్ఛాచీ(3)న్ యశో॑ మ॒మా(4) । య॒వ్యాయై॑ గ॒వ్యాయా॑ ఏ॒త-ద్దే॑వా॒ అన్న॑మత్తై॒తదన్న॑మద్ధి ప్రజాపతే ॥ యు॒ఞ్జన్తి॑ బ్ర॒ద్ధ్న-మ॑రు॒ష-ఞ్చర॑న్త॒-మ్పరి॑ త॒స్థుషః॑ । రోచ॑న్తే రోచ॒నా ది॒వి ॥ యు॒ఞ్జన్త్య॑స్య॒ కామ్యా॒ హరీ॒ విప॑ఖ్షసా॒ రథే᳚ । శోణా॑ ధృ॒ష్ణూ నృ॒వాహ॑సా ॥ కే॒తు-ఙ్కృ॒ణ్వన్న॑కే॒తవే॒ పేశో॑ మర్యా అపే॒శసే᳚ । సము॒షద్భి॑రజాయథాః ॥ 51 ॥
(బ్ర॒ద్ధ్నం – పఞ్చ॑విగ్ంశతిశ్చ) (అ. 20)
ప్రా॒ణాయ॒ స్వాహా᳚ వ్యా॒నాయ॒ స్వాహా॑ ఽపా॒నాయ॒ స్వాహా॒ స్నావ॑భ్య॒-స్స్వాహా॑ సన్తా॒నేభ్య॒-స్స్వాహా॒ పరి॑సన్తానేభ్య॒-స్స్వాహా॒ పర్వ॑భ్య॒-స్స్వాహా॑ స॒ధాన్నే᳚భ్య॒-స్స్వాహా॒ శరీ॑రేభ్య॒-స్స్వాహా॑ య॒జ్ఞాయ॒ స్వాహా॒ దఖ్షి॑ణాభ్య॒-స్స్వాహా॑ సువ॒ర్గాయ॒ స్వాహా॑ లో॒కాయ॒ స్వాహా॒ సర్వ॑స్మై॒ స్వాహా᳚ ॥ 52 ॥
(ప్రా॒ణాయా॒ – ష్టావిగ్ం॑శతిః) (అ. 21)
సి॒తాయ॒ స్వాహా ఽసి॑తాయ॒ స్వాహా॒ ఽభిహి॑తాయ॒ స్వాహా ఽన॑భిహితాయ॒ స్వాహా॑ యు॒క్తాయ॒ స్వాహా ఽయు॑క్తాయ॒ స్వాహా॒ సుయు॑క్తాయ॒ స్వాహో -ద్యు॑క్తాయ॒ స్వాహా॒ విము॑క్తాయ॒ స్వాహా॒ ప్రము॑క్తాయ॒ స్వాహా॒ వఞ్చ॑తే॒ స్వాహా॑ పరి॒వఞ్చ॑తే॒ స్వాహా॑ సం॒వఀఞ్చ॑తే॒ స్వాహా॑ ఽను॒వఞ్చ॑తే॒ స్వాహో॒–ద్వఞ్చ॑తే॒ స్వాహా॑ య॒తే స్వాహా॒ ధావ॑తే॒ స్వాహా॒ తిష్ఠ॑తే॒ స్వాహా॒ సర్వ॑స్మై॒ స్వాహా᳚ ॥ 53 ॥
(సి॒తాయా॒ – ష్టాత్రిగ్ం॑శత్) (అ. 22)
(బృహ॒స్పతి॒-శ్శ్ర–ద్య॒థా వా – ఋ॒ఖ్షా వై – ప్ర॒జాప॑తి॒ర్యేన॑యేన॒ – ద్వే వావ దే॑వస॒త్రే – ఆ॑ది॒త్యా అ॑కామయన్త సువ॒ర్గం – వఀసి॑ష్ఠః – సంవఀథ్స॒రాయ॑ -సుర్వ॒ర్గం-యేఀ స॒త్రం – బ్ర॑హ్మవా॒దినో॑-ఽతిరా॒త్రో – జ్యోతి॑ష్టోమం – మే॒షః – కూప్యా᳚భ్యో॒ – ఽద్భ్యో – యో – నమో॑ – మయో॒భూః – కిగ్గ్ స్వి॒ద – మ్బే॒ – భూః – ప్రా॒ణాయ॑ – సి॒తాయ॒ – ద్వావిగ్ం॑శతిః)
(బృహ॒స్పతిః॒ – ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి॒ – వై ద॑శరా॒త్రేణ॑ – సువ॒ర్గం – యోఀ అర్వ॑న్తం॒ – భూ – స్త్రిప॑ఞ్చా॒శత్)
(బృహ॒స్పతి॒, స్సర్వ॑స్మై॒ స్వాహా᳚)
॥ హరిః॑ ఓమ్ ॥
॥ కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయాం సప్తమకాణ్డే చతుర్థః ప్రశ్న-స్సమాప్తః ॥