కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయాం షష్ఠకాణ్డే తృతీయః ప్రశ్నః – సోమమన్త్రబ్రాహ్మణనిరూపణం
ఓ-న్నమః పరమాత్మనే, శ్రీ మహాగణపతయే నమః,
శ్రీ గురుభ్యో నమః । హ॒రిః॒ ఓమ్ ॥
చాత్వా॑లా॒-ద్ధిష్ణి॑యా॒నుప॑ వపతి॒ యోని॒ర్వై య॒జ్ఞస్య॒ చాత్వా॑లం-యఀ॒జ్ఞస్య॑ సయోని॒త్వాయ॑ దే॒వా వై య॒జ్ఞ-మ్పరా॑-ఽజయన్త॒ తమాగ్నీ᳚ద్ధ్రా॒-త్పున॒రపా॑జయన్నే॒తద్వై య॒జ్ఞస్యా-ప॑రాజితం॒-యఀదాగ్నీ᳚ద్ధ్రం॒-యఀదాగ్నీ᳚ద్ధ్రా॒ద్ధిష్ణి॑యాన్. వి॒హర॑తి॒ యదే॒వ య॒జ్ఞస్యా-ప॑రాజిత॒-న్తత॑ ఏ॒వైన॒-మ్పున॑స్తనుతే పరా॒జిత్యే॑వ॒ ఖలు॒ వా ఏ॒తే య॑న్తి॒ యే బ॑హిష్పవమా॒నగ్ం సర్ప॑న్తి బహిష్పవమా॒నే స్తు॒త [స్తు॒తే, ఆ॒హాగ్నీ॑ద॒గ్నీన్. వి] 1
ఆ॒హాగ్నీ॑ద॒గ్నీన్. వి హ॑ర బ॒ర్॒హి-స్స్తృ॑ణాహి పురో॒డాశా॒గ్ం॒ అల॑-ఙ్కు॒ర్వితి॑ య॒జ్ఞమే॒వాప॒జిత్య॒ పున॑స్తన్వా॒నా య॒న్త్యఙ్గా॑రై॒ర్ద్వే సవ॑నే॒ వి హ॑రతి శ॒లాకా॑భి-స్తృ॒తీయగ్ం॑ సశుక్ర॒త్వాయాథో॒ స-మ్భ॑రత్యే॒వైన॒ద్ధిష్ణి॑యా॒ వా అ॒ముష్మి॑-ల్లోఀ॒కే సోమ॑మరఖ్ష॒-న్తేభ్యో-ఽధి॒ సోమ॒మా-ఽహ॑ర॒-న్త మ॑న్వ॒వాయ॒న్త-మ్పర్య॑విశ॒న్॒. య ఏ॒వం-వేఀద॑ వి॒న్దతే॑ [య ఏ॒వం-వేఀద॑ వి॒న్దతే᳚, ప॒రి॒వే॒ష్టార॒-న్తే] 2
పరివే॒ష్టార॒-న్తే సో॑మపీ॒థేన॒ వ్యా᳚ర్ధ్యన్త॒ తే దే॒వేషు॑ సోమపీ॒థమై᳚చ్ఛన్త॒ తా-న్దే॒వా అ॑బ్రువ॒-న్ద్వేద్వే॒ నామ॑నీ కురుద్ధ్వ॒మథ॒ ప్ర వా॒-ఽఽఫ్స్యథ॒ న వేత్య॒గ్నయో॒ వా అథ॒ ధిష్ణి॑యా॒స్తస్మా᳚-ద్ద్వి॒నామా᳚ బ్రాహ్మ॒ణో-ఽర్ధు॑క॒స్తేషాం॒-యేఀ నేది॑ష్ఠ-మ్ప॒ర్యవి॑శ॒-న్తే సో॑మపీ॒థ-మ్ప్రా-ఽప్ను॑వన్నాహవ॒నీయ॑ ఆగ్నీ॒ద్ధ్రీయో॑ హో॒త్రీయో॑ మార్జా॒లీయ॒స్తస్మా॒-త్తేషు॑ జుహ్వత్యతి॒హాయ॒ వష॑-ట్కరోతి॒ వి హ్యే॑ [వి హి, ఏ॒తే సో॑మపీ॒థేనా-ఽఽర్ధ్య॑న్త] 3
-తే సో॑మపీ॒థేనా-ఽఽర్ధ్య॑న్త దే॒వా వై యాః ప్రాచీ॒-రాహు॑తీ॒-రజు॑హవు॒ర్యే పు॒రస్తా॒దసు॑రా॒ ఆస॒-న్తాగ్ స్తాభిః॒ ప్రాణు॑దన్త॒ యాః ప్ర॒తీచీ॒ర్యే ప॒శ్చాదసు॑రా॒ ఆస॒-న్తాగ్స్తాభి॒-రపా॑నుదన్త॒ ప్రాచీ॑ర॒న్యా ఆహు॑తయో హూ॒యన్తే᳚ ప్ర॒త్యఙ్ఙాసీ॑నో॒ ధిష్ణి॑యా॒న్. వ్యాఘా॑రయతి ప॒శ్చాచ్చై॒వ పురస్తా᳚చ్చ॒ యజ॑మానో॒ భ్రాతృ॑వ్యా॒-న్ప్ర ణు॑దతే॒ తస్మా॒-త్పరా॑చీః ప్ర॒జాః ప్ర వీ॑యన్తే ప్ర॒తీచీ᳚- [ప్ర॒తీచీః᳚, జా॒య॒న్తే॒ ప్రా॒ణా వా ఏ॒తే] 4
-ర్జాయన్తే ప్రా॒ణా వా ఏ॒తే యద్ధిష్ణి॑యా॒ యద॑ద్ధ్వ॒ర్యుః ప్ర॒త్య-న్ధిష్ణి॑యా-నతి॒సర్పే᳚-త్ప్రా॒ణాన్-థ్సఙ్క॑ర్షే-త్ప్ర॒మాయు॑క-స్స్యా॒న్నాభి॒ర్వా ఏ॒షా య॒జ్ఞస్య॒ యద్ధోతో॒ర్ధ్వః ఖలు॒ వై నాభ్యై᳚ ప్రా॒ణో-ఽవాం॑అపా॒నో యద॑ధ్వ॒ర్యుః ప్ర॒త్యం హోతా॑రమతి॒సర్పే॑దపా॒నే ప్రా॒ణ-న్ద॑ధ్యా-త్ప్ర॒మాయు॑క-స్స్యా॒న్నాద్ధ్వ॒ర్యురుప॑ గాయే॒-ద్వాగ్వీ᳚ర్యో॒ వా అ॑ద్ధ్వ॒ర్యు-ర్యద॑ద్ధ్వ॒ర్యురు॑ప॒-గాయే॑దు-ద్గా॒త్రే [ ] 5
వాచ॒గ్ం॒ స-మ్ప్ర య॑చ్ఛే-దుప॒దాసు॑కా-ఽస్య॒ వా-ఖ్స్యా᳚ద్బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్తి॒ నాసగ్గ్॑స్థితే॒ సోమే᳚-ఽద్ధ్వ॒ర్యుః ప్ర॒త్యఙ్-ఖ్సదో-ఽతీ॑యా॒దథ॑ క॒థా దా᳚ఖ్షి॒ణాని॒ హోతు॑మేతి॒ యామో॒ హి స తేషా॒-ఙ్కస్మా॒ అహ॑ దే॒వా యామం॒-వాఀ-ఽయా॑మం॒-వాఀ-ఽను॑ జ్ఞాస్య॒న్తీత్యు-త్త॑రే॒ణా-ఽఽగ్నీ᳚ద్ధ్ర-మ్ప॒రీత్య॑ జుహోతి దాఖ్షి॒ణాని॒ న ప్రా॒ణాన్థ్స-ఙ్క॑ర్షతి॒ న్య॑న్యే ధిష్ణి॑యా ఉ॒ప్యన్తే॒ నాన్యే యా-న్ని॒వప॑తి॒ తేన॒ తా-న్ప్రీ॑ణాతి॒ యా-న్నని॒వప॑తి॒ యద॑నుది॒శతి॒ తేన॒ తాన్ ॥ 6 ॥
(స్తు॒తే – వి॒న్దతే॒ – హి – వీ॑యన్తే ప్ర॒తీచీ॑ – రుద్గ్రా॒త్ర – ఉ॒ప్యన్తే॒ – చతు॑ర్దశ చ) (అ. 1)
సు॒వ॒ర్గాయ॒ వా ఏ॒తాని॑ లో॒కాయ॑ హూయన్తే॒ య-ద్వై॑సర్జ॒నాని॒ ద్వాభ్యా॒-ఙ్గార్హ॑పత్యే జుహోతి ద్వి॒పా-ద్యజ॑మానః॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ ఆగ్నీ᳚ద్ధ్రే జుహోత్య॒న్తరి॑ఖ్ష ఏ॒వా-ఽఽక్ర॑మత ఆహవ॒నీయే॑ జుహోతి సువ॒ర్గమే॒వైనం॑-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి దే॒వాన్. వై సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కం-యఀ॒తో రఖ్షాగ్॑స్య జిఘాగ్ంస॒న్తే సోమే॑న॒ రాజ్ఞా॒ రఖ్షాగ్॑-స్యప॒హత్యా॒ప్తు-మా॒త్మాన॑-ఙ్కృ॒త్వా సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒-న్రఖ్ష॑సా॒-మను॑పలాభా॒యా ఽఽత్త॒-స్సోమో॑ భవ॒త్యథ॑ [భవ॒త్యథ॑, వై॒స॒ర్జ॒నాని॑ జుహోతి॒] 7
వైసర్జ॒నాని॑ జుహోతి॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై॒ త్వగ్ం సో॑మ తనూ॒కృద్భ్య॒ ఇత్యా॑హ తనూ॒కృద్ధ్య॑ష ద్వేషో᳚భ్యో॒-ఽన్యకృ॑తేభ్య॒ ఇత్యా॑హా॒న్యకృ॑తాని॒ హి రఖ్షాగ్॑స్యు॒రు య॒న్తా-ఽసి॒ వరూ॑థ॒మిత్యా॑హో॒రు ణ॑స్కృ॒ధీతి॒ వావైతదా॑హ జుషా॒ణో అ॒ప్తురాజ్య॑స్య వే॒త్విత్యా॑హా॒ప్తుమే॒వ యజ॑మాన-ఙ్కృ॒త్వా సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి॒ రఖ్ష॑సా॒-మను॑పలాభా॒యా-ఽఽ సోమ॑-న్దదత॒ [సోమ॑-న్దదతే, ఆ గ్రావ్ణ్ణ॒ ఆ] 8
ఆ గ్రావ్ణ్ణ॒ ఆ వా॑య॒వ్యా᳚న్యా ద్రో॑ణకల॒శము-త్పత్నీ॒మా న॑య॒న్త్యన్వనాగ్ం॑సి॒ ప్ర వ॑ర్తయన్తి॒ యావ॑దే॒వాస్యాస్తి॒ తేన॑ స॒హ సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమే॑తి॒ నయ॑వత్య॒ర్చా-ఽఽగ్నీ᳚ద్ధ్రే జుహోతి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్యా॒భినీ᳚త్యై॒ గ్రావ్ణ్ణో॑ వాయ॒వ్యా॑ని ద్రోణకల॒శమాగ్నీ᳚ద్ధ్ర॒ ఉప॑ వాసయతి॒ వి హ్యే॑న॒-న్తైర్గృ॒హ్ణతే॒ య-థ్స॒హోప॑వా॒సయే॑-దపువా॒యేత॑ సౌ॒మ్యర్చా ప్ర పా॑దయతి॒ స్వయై॒- [ప్ర పా॑దయతి॒ స్వయ᳚, ఏ॒వైన॑-న్దే॒వత॑యా॒] 9
-వైన॑-న్దే॒వత॑యా॒ ప్ర పా॑దయ॒త్యది॑త్యా॒-స్సదో॒-ఽస్యది॑త్యా॒-స్సద॒ ఆ సీ॒దేత్యా॑హ యథాయ॒జురే॒వైత-ద్యజ॑మానో॒ వా ఏ॒తస్య॑ పు॒రా గో॒ప్తా భ॑వత్యే॒ష వో॑ దేవ సవిత॒-స్సోమ॒ ఇత్యా॑హ సవి॒తృప్ర॑సూత ఏ॒వైన॑-న్దే॒వతా᳚భ్య॒-స్స-మ్ప్రయ॑చ్ఛత్యే॒త-త్త్వగ్ం సో॑మ దే॒వో దే॒వానుపా॑గా॒ ఇత్యా॑హ దే॒వో హ్యే॑ష స- [దే॒వో హ్యే॑ష సన్న్, దే॒వాను॒పైతీ॒దమ॒హ-] 10
-న్దే॒వాను॒పైతీ॒దమ॒హ-మ్మ॑ను॒ష్యో॑ మను॒ష్యా॑నిత్యా॑హ మను॒ష్యో᳚(1॒) హ్యే॑ష స-న్మ॑ను॒ష్యా॑ను॒పైతి॒ యదే॒త-ద్యజు॒ర్న బ్రూ॒యాదప్ర॑జా అప॒శుర్యజ॑మాన-స్స్యా-థ్స॒హ ప్ర॒జయా॑ సహ రా॒యస్పోషే॒ణేత్యా॑హ ప్ర॒జయై॒వ ప॒శుభి॑-స్స॒హేమం-లోఀ॒కము॒పావ॑ర్తతే॒ నమో॑ దే॒వేభ్య॒ ఇత్యా॑హ నమస్కా॒రో హి దే॒వానాగ్॑ స్వ॒ధా పి॒తృభ్య॒ ఇత్యా॑హ స్వధాకా॒రో హి [స్వధాకా॒రో హి, పి॒తృ॒ణామి॒దమ॒హ-] 11
పి॑తృ॒ణామి॒దమ॒హ-న్నిర్వరు॑ణస్య॒ పాశా॒దిత్యా॑హ వరుణపా॒శాదే॒వ నిర్ము॑చ్య॒తే ఽగ్నే᳚ వ్రతపత ఆ॒త్మనః॒ పూర్వా॑ త॒నూరా॒దేయేత్యా॑హుః॒ కో హి తద్వేద॒ య-ద్వసీ॑యా॒న్-థ్స్వే వశే॑ భూ॒తే పున॑ర్వా॒ దదా॑తి॒ న వేతి॒ గ్రావా॑ణో॒ వై సోమ॑స్య॒ రాజ్ఞో॑ మలిమ్లుసే॒నా య ఏ॒వం-విఀ॒ద్వా-న్గ్రావ్ణ్ణ॒ ఆగ్నీ᳚ద్ధ్ర ఉపవా॒సయ॑తి॒ నైన॑-మ్మలిమ్లుసే॒నా వి॑న్దతి ॥ 12 ॥
(అథ॑-దదతే॒ – స్వయా॒ – సన్థ్ – స్వ॑ధాకా॒రో హి – వి॑న్దతి) (అ. 2)
వై॒ష్ణ॒వ్యర్చా హు॒త్వా యూప॒మచ్ఛై॑తి వైష్ణ॒వో వై దే॒వత॑యా॒ యూప॒-స్స్వయై॒వైన॑-న్దే॒వత॒యా ఽచ్ఛై॒త్యత్య॒న్యానగా॒-న్నాన్యా-నుపా॑గా॒మిత్యా॒హాతి॒ హ్య॑న్యానేతి॒ నాన్యా-ను॒పైత్య॒ర్వాక్త్వా॒ పరై॑రవిద-మ్ప॒రో-ఽవ॑రై॒రిత్యా॑హా॒ర్వాఘ్యే॑న॒-మ్పరై᳚ర్వి॒న్దతి॑ ప॒రో-ఽవ॑రై॒స్త-న్త్వా॑ జుషే [జుషే, వై॒ష్ణ॒వ-న్దే॑వయ॒జ్యాయా॒] 13
వైష్ణ॒వ-న్దే॑వయ॒జ్యాయా॒ ఇత్యా॑హ దేవయ॒జ్యాయై॒ హ్యే॑న-ఞ్జు॒షతే॑ దే॒వస్త్వా॑ సవి॒తా మద్ధ్వా॑-ఽన॒క్త్విత్యా॑హ॒ తేజ॑సై॒వైన॑-మన॒క్త్యోష॑ధే॒ త్రాయ॑స్వైన॒గ్గ్॒ స్వధి॑తే॒ మైనగ్ం॑ హిగ్ంసీ॒రిత్యా॑హ॒ వజ్రో॒ వై స్వధి॑తి॒-శ్శాన్త్యై॒ స్వధి॑తేర్వృ॒ఖ్షస్య॒ బిభ్య॑తః ప్రథ॒మేన॒ శక॑లేన స॒హ తేజః॒ పరా॑ పతతి॒ యః ప్ర॑థ॒మ-శ్శక॑లః పరా॒పతే॒-త్తమప్యా హ॑రే॒-థ్సతే॑జస- [హ॑రే॒-థ్సతే॑జసమ్, ఏ॒వైన॒మా] 14
-మే॒వైన॒మా హ॑రతీ॒మే వై లో॒కా యూపా᳚-త్ప్రయ॒తో బి॑భ్యతి॒ దివ॒మగ్రే॑ణ॒ మా లే॑ఖీర॒న్తరి॑ఖ్ష॒-మ్మద్ధ్యే॑న॒ మా హిగ్ం॑సీ॒రిత్యా॑హై॒భ్య ఏ॒వైనం॑-లోఀ॒కేభ్య॑-శ్శమయతి॒ వన॑స్పతే శ॒తవ॑ల్శో॒ వి రో॒హేత్యా॒వ్రశ్చ॑నే జుహోతి॒ తస్మా॑-దా॒వ్రశ్చ॑నా-ద్వృ॒ఖ్షాణా॒-మ్భూయాగ్ం॑స॒ ఉత్తి॑ష్ఠన్తి స॒హస్ర॑వల్శా॒ వి వ॒యగ్ం రు॑హే॒మేత్యా॑హా॒- ఽఽశిష॑మే॒వైతామా శా॒స్తే ఽన॑ఖ్షసఙ్గ- [శా॒స్తే ఽన॑ఖ్షసఙ్గమ్, వృ॒శ్చే॒-ద్యద॑ఖ్షస॒ఙ్గం-] 15
-వృఀశ్చే॒-ద్యద॑ఖ్షస॒ఙ్గం-వృఀ॒శ్చేద॑ధఈ॒షం-యఀజ॑మానస్య ప్ర॒మాయు॑కగ్గ్ స్యా॒ద్య-ఙ్కా॒మయే॒తాప్ర॑తిష్ఠిత-స్స్యా॒దిత్యా॑రో॒హ-న్తస్మ॑ వృశ్చేదే॒ష వై వన॒స్పతీ॑నా॒-మప్ర॑తిష్ఠి॒తో-ఽప్ర॑తిష్ఠిత ఏ॒వ భ॑వతి॒ య-ఙ్కా॒మయే॑తాప॒శు-స్స్యా॒దిత్య॑ప॒ర్ణ-న్తస్మై॒ శుష్కా᳚గ్రం-వృఀశ్చేదే॒ష వై వన॒స్పతీ॑నా-మపశ॒వ్యో॑-ఽప॒శురే॒వ భ॑వతి॒ య-ఙ్కా॒మయే॑త పశు॒మాన్-థ్స్యా॒దితి॑ బహుప॒ర్ణ-న్తస్మై॑ బహుశా॒ఖం-వృఀ ॑శ్చేదే॒ష వై [ ] 16
వన॒స్పతీ॑నా-మ్పశ॒వ్యః॑ పశు॒మానే॒వ భ॑వతి॒ ప్రతి॑ష్ఠితం-వృఀశ్చే-త్ప్రతి॒ష్ఠాకా॑మస్యై॒ష వై వన॒స్పతీ॑నా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠితో॒ య-స్స॒మే భూమ్యై॒ స్వాద్యోనే॑ రూ॒ఢః ప్రత్యే॒వ తి॑ష్ఠతి॒ యః ప్ర॒త్యఙ్ఙుప॑నత॒స్తం-వృఀ ॑శ్చే॒-థ్స హి మేధ॑మ॒భ్యుప॑నతః॒ పఞ్చా॑రత్ని॒-న్తస్మై॑ వృశ్చే॒ద్య-ఙ్కా॒మయే॒తోపై॑న॒ముత్త॑రో య॒జ్ఞో న॑మే॒దితి॒ పఞ్చా᳚ఖ్షరా ప॒ఙ్క్తిః పాఙ్క్తో॑ య॒జ్ఞ ఉపై॑న॒ముత్త॑రో య॒జ్ఞో [య॒జ్ఞః, న॒మ॒తి॒ షడ॑రత్ని] 17
న॑మతి॒ షడ॑రత్ని-మ్ప్రతి॒ష్ఠాకా॑మస్య॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుష్వే॒వ ప్రతి॑ తిష్ఠతి స॒ప్తార॑త్ని-మ్ప॒శుకా॑మస్య స॒ప్తప॑దా॒ శక్వ॑రీ ప॒శవ॒-శ్శక్వ॑రీ ప॒శూనే॒వావ॑ రున్ధే॒ నవా॑రత్ని॒-న్తేజ॑స్కామస్య త్రి॒వృతా॒ స్తోమే॑న॒ సమ్మి॑త॒-న్తేజ॑స్త్రి॒వృ-త్తే॑జ॒స్వ్యే॑వ భ॑వ॒-త్యేకా॑దశారత్ని-మిన్ద్రి॒యకా॑మ॒-స్యైకా॑దశాఖ్షరా త్రి॒ష్టుగి॑న్ద్రి॒య-న్త్రి॒ష్టుగి॑న్ద్రియా॒వ్యే॑వ భ॑వతి॒ పఞ్చ॑దశారత్ని॒-మ్భ్రాతృ॑వ్యవతః పఞ్చద॒శో వజ్రో॒ భ్రాతృ॑వ్యాభిభూత్యై స॒ప్తద॑శారత్ని-మ్ప్ర॒జాకా॑మస్య సప్తద॒శః ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జాప॑తే॒రాప్త్యా॒ ఏక॑విగ్ంశత్యరత్ని-మ్ప్రతి॒ష్ఠాకా॑మ-స్యైకవి॒గ్ం॒శ-స్స్తోమా॑నా-మ్ప్రతి॒ష్ఠా ప్రతి॑ష్ఠిత్యా అ॒ష్టాశ్రి॑ర్భవ-త్య॒ష్టాఖ్ష॑రా గాయ॒త్రీ తేజో॑ గాయ॒త్రీ గా॑య॒త్రీ య॑జ్ఞము॒ఖ-న్తేజ॑సై॒వ గా॑యత్రి॒యా య॑జ్ఞము॒ఖేన॒ సమ్మి॑తః ॥ 18 ॥
(జు॒షే॒ – సతే॑జస॒ – మన॑ఖ్షసఙ్గం – బహుశా॒ఖం-వృఀ ॑శ్చేదే॒ష వై – య॒జ్ఞ ఉపై॑న॒ముత్త॑రో య॒జ్ఞ – ఆప్త్యా॒ – ఏకా॒న్నవిగ్ం॑శ॒తిశ్చ॑) (అ. 3)
పృ॒థి॒వ్యై త్వా॒-ఽన్తరి॑ఖ్షాయ త్వా ది॒వే త్వేత్యా॑హై॒భ్య ఏ॒వైనం॑-లోఀ॒కేభ్యః॒ ప్రోఖ్ష॑తి॒ పరా᳚ఞ్చ॒-మ్ప్రోఖ్ష॑తి॒ పరా॑ఙివ॒ హి సు॑వ॒ర్గో లో॒కః క్రూ॒రమి॑వ॒ వా ఏ॒త-త్క॑రోతి॒ య-త్ఖన॑త్య॒పో-ఽవ॑ నయతి॒ శాన్త్యై॒ యవ॑మతీ॒రవ॑ నయ॒త్యూర్గ్వై యవో॒ యజ॑మానేన॒ యూప॒-స్సమ్మి॑తో॒ యావా॑నే॒వ యజ॑మాన॒-స్తావ॑తీ-మే॒వాస్మి॒-న్నూర్జ॑-న్దధాతి [మే॒వాస్మి॒-న్నూర్జ॑-న్దధాతి, పి॒తృ॒ణాగ్ం సద॑నమ॒సీతి॑] 19
పితృ॒ణాగ్ం సద॑నమ॒సీతి॑ బ॒ర్॒హిరవ॑ స్తృణాతి పితృదేవ॒త్యా᳚(1॒)గ్గ్॒ హ్యే॑త-ద్యన్నిఖా॑తం॒-యఀ-ద్బ॒ర్॒హిరన॑వస్తీర్య మిను॒యా-త్పి॑తృదేవ॒త్యో॑ నిఖా॑త-స్స్యా-ద్బ॒ర్॒హిర॑వ॒స్తీర్య॑ మినోత్య॒స్యామే॒వైన॑-మ్మినోతి యూపశక॒లమవా᳚స్యతి॒ సతే॑జసమే॒వైన॑-మ్మినోతి దే॒వస్త్వా॑ సవి॒తా మద్ధ్వా॑-ఽన॒క్త్విత్యా॑హ॒ తేజ॑సై॒వైన॑మనక్తి సుపిప్ప॒లాభ్య॒-స్త్వౌష॑ధీభ్య॒ ఇతి॑ చ॒షాల॒-మ్ప్రతి॑- [చ॒షాల॒-మ్ప్రతి॑, ము॒ఞ్చ॒తి॒ తస్మా᳚చ్ఛీర్ష॒త] 20
-ముఞ్చతి॒ తస్మా᳚చ్ఛీర్ష॒త ఓష॑ధయః॒ ఫల॑-ఙ్గృహ్ణన్త్య॒నక్తి॒ తేజో॒ వా ఆజ్యం॒-యఀజ॑మానేనాగ్ని॒ష్ఠా-ఽశ్రి॒-స్సమ్మి॑తా॒ యద॑గ్ని॒ష్ఠా-మశ్రి॑మ॒నక్తి॒ యజ॑మానమే॒వ తేజ॑సా ఽనక్త్యా॒న్త-మ॑నక్త్యా॒న్తమే॒వ యజ॑మాన॒-న్తేజ॑సానక్తి స॒ర్వతః॒ పరి॑ మృశ॒త్యప॑రివర్గ-మే॒వాస్మి॒-న్తేజో॑ దధా॒త్యు-ద్దివగ్గ్॑ స్తభా॒నా-ఽన్తరి॑ఖ్ష-మ్పృ॒ణేత్యా॑హై॒షాం-లోఀ॒కానాం॒-విఀధృ॑త్యై వైష్ణ॒వ్యర్చా [వైష్ణ॒వ్యర్చా, క॒ల్ప॒య॒తి॒ వై॒ష్ణ॒వో వై] 21
క॑ల్పయతి వైష్ణ॒వో వై దే॒వత॑యా॒ యూప॒-స్స్వయై॒వైన॑-న్దే॒వత॑యా కల్పయతి॒ ద్వాభ్యా᳚-ఙ్కల్పయతి ద్వి॒పా-ద్యజ॑మానః॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై॒ య-ఙ్కా॒మయే॑త॒ తేజ॑సైన-న్దే॒వతా॑భిరిన్ద్రి॒యేణ॒ వ్య॑ర్ధయేయ॒-మిత్య॑గ్ని॒ష్ఠా-న్తస్యాశ్రి॑-మాహవ॒నీయా॑ది॒త్థం-వేఀ॒త్థం-వాఀ-ఽతి॑ నావయే॒-త్తేజ॑సై॒వైన॑-న్దే॒వతా॑భిరిన్ద్రి॒యేణ॒ వ్య॑ర్ధయతి॒ య-ఙ్కా॒మయే॑త॒ తేజ॑సైన-న్దే॒వతా॑భిరిన్ద్రి॒యేణ॒ సమ॑ర్ధయేయ॒మి- [సమ॑ర్ధయేయ॒మితి॑, అ॒గ్ని॒ష్ఠా-] 22
-త్య॑గ్ని॒ష్ఠా-న్తస్యాశ్రి॑మాహవ॒నీయే॑న॒ స-మ్మి॑నుయా॒-త్తేజ॑సై॒వైన॑-న్దే॒వతా॑భిరిన్ద్రి॒యేణ॒ సమ॑ర్ధయతి బ్రహ్మ॒వని॑-న్త్వా ఖ్షత్ర॒వని॒మిత్యా॑హ యథాయ॒జురే॒వైత-త్పరి॑ వ్యయ॒త్యూర్గ్వై ర॑శ॒నా యజ॑మానేన॒ యూప॒-స్సమ్మి॑తో॒ యజ॑మానమే॒వోర్జా సమ॑ర్ధయతి నాభిద॒ఘ్నే పరి॑ వ్యయతి నాభిద॒ఘ్న ఏ॒వాస్మా॒ ఊర్జ॑-న్దధాతి॒ తస్మా᳚న్నాభిద॒ఘ్న ఊ॒ర్జా భు॑ఞ్జతే॒ య-ఙ్కా॒మయే॑తో॒ర్జైనం॒- [య-ఙ్కా॒మయే॑తో॒ర్జైన᳚మ్, వ్య॑ర్ధయేయ॒-] 23
వ్యఀ ॑ర్ధయేయ॒-మిత్యూ॒ర్ధ్వాం-వాఀ॒ తస్యావా॑చీం॒-వాఀ-ఽవో॑హేదూ॒ర్జైవైనం॒-వ్యఀ ॑ర్ధయతి॒ యది॑ కా॒మయే॑త॒ వర్షు॑కః ప॒ర్జన్య॑-స్స్యా॒దిత్య-వా॑చీ॒మవో॑హే॒-ద్వృష్టి॑మే॒వ ని య॑చ్ఛతి॒ యది॑ కా॒మయే॒తావ॑ర్షుక-స్స్యా॒దిత్యూ॒ర్ధ్వాముదూ॑హే॒-ద్వృష్టి॑మే॒వో-ద్య॑చ్ఛతి పితృ॒ణా-న్నిఖా॑త-మ్మను॒ష్యా॑ణామూ॒ర్ధ్వ-న్నిఖా॑తా॒దా ర॑శ॒నాయా॒ ఓష॑ధీనాగ్ం రశ॒నా విశ్వే॑షా- [విశ్వే॑షామ్, దే॒వానా॑-] 24
-న్దే॒వానా॑-మూ॒ర్ధ్వగ్ం ర॑శ॒నాయా॒ ఆ చ॒షాలా॒దిన్ద్ర॑స్య చ॒షాలగ్ం॑ సా॒ద్ధ్యానా॒మతి॑రిక్త॒గ్ం॒ స వా ఏ॒ష స॑ర్వదేవ॒త్యో॑ యద్యూపో॒ యద్యూప॑-మ్మి॒నోతి॒ సర్వా॑ ఏ॒వ దే॒వతాః᳚ ప్రీణాతి య॒జ్ఞేన॒ వై దే॒వా-స్సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒-న్తే॑-ఽమన్యన్త మను॒ష్యా॑ నో॒-ఽన్వాభ॑విష్య॒న్తీతి॒ తే యూపే॑న యోపయి॒త్వా సు॑వ॒ర్గం లోఀ॒కమా॑య॒-న్తమృష॑యో॒ యూపే॑నై॒వాను॒ ప్రాజా॑న॒-న్త-ద్యూప॑స్య యూప॒త్వం- [యూప॒త్వమ్, య-ద్యూప॑-] 25
యఀ-ద్యూప॑-మ్మి॒నోతి॑ సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్య॒ ప్రజ్ఞా᳚త్యై పు॒రస్తా᳚-న్మినోతి పు॒రస్తా॒ద్ధి య॒జ్ఞస్య॑ ప్రజ్ఞా॒యతే ప్ర॑జ్ఞాత॒గ్ం॒ హి త-ద్యదతి॑పన్న ఆ॒హురి॒ద-ఙ్కా॒ర్య॑మాసీ॒దితి॑ సా॒ద్ధ్యా వై దే॒వా య॒జ్ఞమత్య॑మన్యన్త॒ తాన్. య॒జ్ఞో నాస్పృ॑శ॒-త్తాన్. య-ద్య॒జ్ఞస్యాతి॑రిక్త॒మాసీ॒-త్తద॑స్పృశ॒దతి॑రిక్తం॒-వాఀ ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ యద॒గ్నావ॒గ్ని-మ్మ॑థి॒త్వా ప్ర॒హర॒త్యతి॑రిక్తమే॒త- [ప్ర॒హర॒త్యతి॑రిక్తమే॒తత్, యూప॑స్య॒] 26
-ద్యూప॑స్య॒ యదూ॒ర్ధ్వ-ఞ్చ॒షాలా॒-త్తేషా॒-న్త-ద్భా॑గ॒ధేయ॒-న్తానే॒వ తేన॑ ప్రీణాతి దే॒వా వై సగ్గ్స్థి॑తే॒ సోమే॒ ప్ర స్రుచో-ఽహ॑ర॒-న్ప్ర యూప॒-న్తే॑-ఽమన్యన్త యజ్ఞవేశ॒సం-వాఀ ఇ॒ద-ఙ్కు॑ర్మ॒ ఇతి॒ తే ప్ర॑స్త॒రగ్గ్ స్రు॒చా-న్ని॒ష్క్రయ॑ణ-మపశ్య॒న్-థ్స్వరుం॒-యూఀప॑స్య॒ సగ్గ్స్థి॑తే॒ సోమే॒ ప్ర ప్ర॑స్త॒రగ్ం హర॑తి జు॒హోతి॒ స్వరు॒మయ॑జ్ఞవేశసాయ ॥ 27 ॥
(ద॒ధా॒తి॒ – ప్రత్యృ॒ – చా – సమ॑ర్ధయేయ॒మిత్యూ॒ – ర్జైనం॒ – విఀశ్వే॑షాం – యూఀప॒త్వ – మతి॑రిక్తమే॒త-ద్- ద్విచ॑త్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 4)
సా॒ద్ధ్యా వై దే॒వా అ॒స్మిల్లోఀ॒క ఆ॑స॒-న్నాన్య-త్కి॑-ఞ్చ॒న మి॒ష-త్తే᳚-ఽగ్నిమే॒వాగ్నయే॒ మేధా॒యా ఽల॑భన్త॒ న హ్య॑న్యదా॑ల॒భ్యం॑-మవి॑న్ద॒-న్తతో॒ వా ఇ॒మాః ప్ర॒జాః ప్రాజా॑యన్త॒ యద॒గ్నావ॒గ్ని-మ్మ॑థి॒త్వా ప్ర॒హర॑తి ప్ర॒జానా᳚-మ్ప్ర॒జన॑నాయ రు॒ద్రో వా ఏ॒ష యద॒గ్నిర్యజ॑మానః ప॒శుర్య-త్ప॒శుమా॒లభ్యా॒గ్ని-మ్మన్థే᳚-ద్రు॒ద్రాయ॒ యజ॑మాన॒- [యజ॑మానమ్, అపి॑ దద్ధ్యా-] 28
-మపి॑ దద్ధ్యా-త్ప్ర॒మాయు॑క-స్స్యా॒దథో॒ ఖల్వా॑హుర॒గ్ని-స్సర్వా॑ దే॒వతా॑ హ॒విరే॒తద్య-త్ప॒శురితి॒ య-త్ప॒శుమా॒లభ్యా॒గ్ని-మ్మన్థ॑తి హ॒వ్యాయై॒వా-ఽఽస॑న్నాయ॒ సర్వా॑ దే॒వతా॑ జనయ-త్యుపా॒కృత్యై॒వ మన్థ్య॒-స్తన్నేవా-ఽఽల॑బ్ధ॒-న్నేవానా॑లబ్ధ-మ॒గ్నే-ర్జ॒నిత్ర॑-మ॒సీత్యా॑హా॒గ్నేర్హ్యే॑త-జ్జ॒నిత్రం॒-వృఀష॑ణౌ స్థ॒ ఇత్యా॑హ॒ వృష॑ణౌ॒ [వృష॑ణౌ, హ్యే॑తా-] 29
హ్యే॑తా-వు॒ర్వశ్య॑స్యా॒యు-ర॒సీత్యా॑హ మిథున॒త్వాయ॑ ఘృ॒తేనా॒క్తే వృష॑ణ-న్దధాథా॒మిత్యా॑హ॒ వృష॑ణ॒గ్గ్॒ హ్యే॑తే దధా॑తే॒ యే అ॒గ్ని-ఙ్గా॑య॒త్ర-ఞ్ఛన్దో-ఽను॒ ప్ర జా॑య॒స్వేత్యా॑హ॒ ఛన్దో॑భిరే॒వైన॒-మ్ప్ర జ॑నయత్య॒గ్నయే॑ మ॒థ్యమా॑నా॒యాను॑ బ్రూ॒హీత్యా॑హ సావి॒త్రీమృచ॒మన్వా॑హ సవి॒తృప్ర॑సూత ఏ॒వైన॑-మ్మన్థతి జా॒తాయాను॑ బ్రూహి [బ్రూహి, ప్ర॒హ్రి॒యమా॑ణా॒యా-ఽను॑] 30
ప్రహ్రి॒యమా॑ణా॒యా-ఽను॑ బ్రూ॒హీత్యా॑హ॒ కాణ్డే॑కాణ్డ ఏ॒వైన॑-ఙ్క్రి॒యమా॑ణే॒ సమ॑ర్ధయతి గాయ॒త్రీ-స్సర్వా॒ అన్వా॑హ గాయ॒త్రఛ॑న్దా॒ వా అ॒గ్ని-స్స్వేనై॒వైన॒-ఞ్ఛన్ద॑సా॒ సమ॑ర్ధయత్య॒గ్నిః పు॒రా భవ॑త్య॒గ్ని-మ్మ॑థి॒త్వా ప్ర హ॑రతి॒ తౌ స॒భంవఀ ॑న్తౌ॒ యజ॑మానమ॒భి స-మ్భ॑వతో॒ భవ॑త-న్న॒-స్సమ॑నసా॒విత్యా॑హ॒ శాన్త్యై᳚ ప్ర॒హృత్య॑ జుహోతి జా॒తాయై॒వాస్మా॒ అన్న॒మపి॑ దధా॒త్యాజ్యే॑న జుహోత్యే॒తద్వా అ॒గ్నేః ప్రి॒య-న్ధామ॒ యదాజ్య॑-మ్ప్రి॒యేణై॒వైన॒-న్ధామ్నా॒ సమ॑ర్ధయ॒త్యథో॒ తేజ॑సా ॥ 31 ॥
(యజ॑మాన-మాహ॒ వృష॑ణౌ-జా॒తాయాను॑ బ్రూ॒హ్యా-ప్య॒ -ష్టాద॑శ చ) (అ. 5)
ఇ॒షే త్వేతి॑ బ॒ర్॒హిరా ద॑త్త ఇ॒చ్ఛత॑ ఇవ॒ హ్యే॑ష యో యజ॑త ఉప॒వీర॒సీత్యా॒హోప॒ హ్యే॑నానాక॒రోత్యుపో॑ దే॒వా-న్దైవీ॒ర్విశః॒ ప్రాగు॒రిత్యా॑హ॒ దైవీ॒ర్హ్యే॑తా విశ॑-స్స॒తీర్దే॒వాను॑ప॒యన్తి॒ వహ్నీ॑రు॒శిజ॒ ఇత్యా॑హ॒ర్త్విజో॒ వై వహ్న॑య ఉ॒శిజ॒-స్తస్మా॑దే॒వమా॑హ॒ బృహ॑స్పతే ధా॒రయా॒ వసూ॒నీ- [వసూ॒నీతి॑, ఆ॒హ॒ బ్రహ్మ॒ వై] 32
-త్యా॑హ॒ బ్రహ్మ॒ వై దే॒వానా॒-మ్బృహ॒స్పతి॒ ర్బ్రహ్మ॑ణై॒వాస్మై॑ ప॒శూనవ॑ రున్ధే హ॒వ్యా తే᳚ స్వదన్తా॒మిత్యా॑హ స్వ॒దయ॑త్యే॒వైనా॒-న్దేవ॑ త్వష్ట॒ర్వసు॑ ర॒ణ్వేత్యా॑హ॒ త్వష్టా॒ వై ప॑శూ॒నా-మ్మి॑థు॒నానాగ్ం॑ రూప॒కృ-ద్రూ॒పమే॒వ ప॒శుషు॑ దధాతి॒ రేవ॑తీ॒ రమ॑ద్ధ్వ॒మిత్యా॑హ ప॒శవో॒ వై రే॒వతీః᳚ ప॒శూనే॒వాస్మై॑ రమయతి దే॒వస్య॑ త్వా సవి॒తుః ప్ర॑స॒వ ఇతి॑ [ఇతి॑, ర॒శ॒నామా ద॑త్తే॒] 33
రశ॒నామా ద॑త్తే॒ ప్రసూ᳚త్యా అ॒శ్వినో᳚ర్బా॒హుభ్యా॒-మిత్యా॑హా॒శ్వినౌ॒ హి దే॒వానా॑మద్ధ్వ॒ర్యూ ఆస్తా᳚-మ్పూ॒ష్ణో హస్తా᳚భ్యా॒మిత్యా॑హ॒ యత్యా॑ ఋ॒తస్య॑ త్వా దేవహవిః॒ పాశే॒నా-ఽఽ ర॑భ॒ ఇత్యా॑హ స॒త్యం-వాఀ ఋ॒తగ్ం స॒త్యేనై॒వైన॑మృ॒తేనా ఽఽర॑భతే ఽఖ్ష్ణ॒యా పరి॑ హరతి॒ వద్ధ్య॒గ్ం॒ హి ప్ర॒త్యఞ్చ॑-మ్ప్రతి ము॒ఞ్చన్తి॒ వ్యావృ॑త్త్యై॒ ధర్షా॒ మాను॑షా॒నితి॒ ని యు॑నక్తి॒ ధృత్యా॑ అ॒ద్భ్య- [అ॒ద్భ్యః, త్వౌష॑ధీభ్యః॒] 34
-స్త్వౌష॑ధీభ్యః॒ ప్రోఖ్షా॒మీత్యా॑హా॒ద్భ్యో హ్యే॑ష ఓష॑ధీభ్య-స్స॒భంవఀ ॑తి॒ య-త్ప॒శుర॒పా-మ్పే॒రుర॒సీత్యా॑హై॒ష హ్య॑పా-మ్పా॒తా యో మేధా॑యా-ఽఽ ర॒భ్యతే᳚ స్వా॒త్త-ఞ్చి॒-థ్సదే॑వగ్ం హ॒వ్యమాపో॑ దేవీ॒-స్స్వద॑తైన॒మిత్యా॑హ స్వ॒దయ॑త్యే॒వైన॑-ము॒పరి॑ష్టా॒-త్ప్రోఖ్ష॑త్యు॒పరి॑ష్టాదే॒వైన॒-మ్మేద్ధ్య॑-ఙ్కరోతి పా॒యయ॑త్యన్తర॒త ఏ॒వైన॒-మ్మేద్ధ్య॑-ఙ్కరోత్య॒ధస్తా॒దుపో᳚ఖ్షతి స॒ర్వత॑ ఏ॒వైన॒-మ్మేద్ధ్య॑-ఙ్కరోతి ॥ 35 ॥
(వసూ॒నీతి॑-ప్రస॒వ ఇత్య॒-ద్భ్యో᳚-ఽన్తర॒త ఏ॒వైనం॒ – దశ॑ చ) (అ. 6)
అ॒గ్నినా॒ వై హోత్రా॑ దే॒వా అసు॑రా-న॒భ్య॑భవ-న్న॒గ్నయే॑ సమి॒ద్ధ్యమా॑నా॒యాను॑ బ్రూ॒హీత్యా॑హ॒ భ్రాతృ॑వ్యాభిభూత్యై స॒ప్తద॑శ సామిధే॒నీరన్వా॑హ సప్తద॒శః ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జాప॑తే॒రాప్త్యై॑ స॒ప్తద॒శాన్వా॑హ॒ ద్వాద॑శ॒ మాసాః॒ పఞ్చ॒ర్తవ॒-స్స సం॑వఀథ్స॒ర-స్సం॑వఀథ్స॒ర-మ్ప్ర॒జా అను॒ ప్రజా॑యన్తే ప్ర॒జానా᳚-మ్ప్ర॒జన॑నాయ దే॒వా వై సా॑మిధే॒నీర॒నూచ్య॑ య॒జ్ఞ-న్నాన్వ॑పశ్య॒న్-థ్స ప్ర॒జాప॑తి-స్తూ॒ష్ణీ-మా॑ఘా॒ర- [-మా॑ఘా॒రమ్, ఆ ఽఘా॑రయ॒-త్తతో॒ వై] 36
-మా ఽఘా॑రయ॒-త్తతో॒ వై దే॒వా య॒జ్ఞమన్వ॑పశ్య॒న్॒. య-త్తూ॒ష్ణీ-మా॑ఘా॒ర-మా॑ఘా॒రయ॑తి య॒జ్ఞస్యాను॑ఖ్యాత్యా॒ అసు॑రేషు॒ వై య॒జ్ఞ ఆ॑సీ॒-త్త-న్దే॒వాస్తూ᳚ష్ణీగ్ం హో॒మేనా॑వృఞ్జత॒ య-త్తూ॒ష్ణీ-మా॑ఘా॒ర-మా॑ఘా॒రయ॑తి॒ భ్రాతృ॑వ్యస్యై॒ వ త-ద్య॒జ్ఞం-వృఀ ॑ఙ్క్తే పరి॒ధీ॑న్-థ్స-మ్మా᳚ర్ష్టి పు॒నాత్యే॒వైనా॒-న్త్రిస్త్రి॒-స్స-మ్మా᳚ర్ష్టి॒ త్ర్యా॑వృ॒ద్ధి య॒జ్ఞో-ఽథో॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై॒ ద్వాద॑శ॒ స-మ్ప॑ద్యన్తే॒ ద్వాద॑శ॒ [ద్వాద॑శ, మాసా᳚-స్సంవఀథ్స॒ర-] 37
మాసా᳚-స్సంవఀథ్స॒ర-స్సం॑వఀథ్స॒రమే॒వ ప్రీ॑ణా॒త్యథో॑ సంవఀథ్స॒రమే॒వాస్మా॒ ఉప॑ దధాతి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్య॒ సమ॑ష్ట్యై॒ శిరో॒ వా ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ యదా॑ఘా॒రో᳚-ఽగ్ని-స్సర్వా॑ దే॒వతా॒ యదా॑ఘా॒ర-మా॑ఘా॒రయ॑తి శీర్ష॒త ఏ॒వ య॒జ్ఞస్య॒ యజ॑మాన॒-స్సర్వా॑ దే॒వతా॒ అవ॑ రున్ధే॒ శిరో॒ వా ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ యదా॑ఘా॒ర ఆ॒త్మా ప॒శురా॑ఘా॒రమా॒ఘార్య॑ ప॒శుగ్ం సమ॑నక్త్యా॒త్మన్నే॒వ య॒జ్ఞస్య॒ [య॒జ్ఞస్య॑, శిరః॒ ప్రతి॑ దధాతి॒] 38
శిరః॒ ప్రతి॑ దధాతి॒ స-న్తే᳚ ప్రా॒ణో వా॒యునా॑ గచ్ఛతా॒మిత్యా॑హ వాయుదేవ॒త్యో॑ వై ప్రా॒ణో వా॒యావే॒వాస్య॑ ప్రా॒ణ-ఞ్జు॑హోతి॒ సం-యఀజ॑త్రై॒రఙ్గా॑ని॒ సం-యఀ॒జ్ఞప॑తిరా॒శిషేత్యా॑హ య॒జ్ఞప॑తిమే॒వాస్యా॒-ఽఽశిష॑-ఙ్గమయతి వి॒శ్వరూ॑పో॒ వై త్వా॒ష్ట్ర ఉ॒పరి॑ష్టా-త్ప॒శుమ॒భ్య॑వమీ॒-త్తస్మా॑-దు॒పరి॑ష్టా-త్ప॒శోర్నావ॑ ద్యన్తి॒ యదు॒పరి॑ష్టా-త్ప॒శుగ్ం స॑మ॒నక్తి॒ మేద్ధ్య॑మే॒వై- [మేద్ధ్య॑మే॒వ, ఏ॒న॒-ఙ్క॒రో॒త్యృ॒త్విజో॑] 39
-న॑-ఙ్కరోత్యృ॒త్విజో॑ వృణీతే॒ ఛన్దాగ్॑స్యే॒వ వృ॑ణీతే స॒ప్త వృ॑ణీతే స॒ప్త గ్రా॒మ్యాః ప॒శవ॑-స్స॒ప్తా-ఽఽర॒ణ్యా-స్స॒ప్త ఛన్దాగ్॑స్యు॒భయ॒స్యా వ॑రుద్ధ్యా॒ ఏకా॑దశ ప్రయా॒జాన్. య॑జతి॒ దశ॒ వై ప॒శోః ప్రా॒ణా ఆ॒త్మైకా॑ద॒శో యావా॑నే॒వ ప॒శుస్త-మ్ప్ర య॑జతి వ॒పామేకః॒ పరి॑ శయ ఆ॒త్మైవా-ఽఽత్మాన॒-మ్పరి॑ శయే॒ వజ్రో॒ వై స్వధి॑తి॒ర్వజ్రో॑ యూపశక॒లో ఘృ॒త-ఙ్ఖలు॒ వై దే॒వా వజ్ర॑-ఙ్కృ॒త్వా సోమ॑మఘ్న-న్ఘృ॒తేనా॒క్తౌ ప॒శు-న్త్రా॑యేథా॒మిత్యా॑హ॒ వజ్రే॑ణై॒వైనం॒-వఀశే॑ కృ॒త్వా-ఽఽల॑భతే ॥ 40 ॥
(ఆ॒ఘా॒రం – ప॑ద్యన్తే॒ ద్వాద॑శా॒ – ఽఽత్మన్నే॒వ య॒జ్ఞస్య॒ – మేధ్య॑మే॒వ – ఖలు॒ వా – అ॒ష్టాద॑శ చ) (అ. 7)
పర్య॑గ్ని కరోతి సర్వ॒హుత॑మే॒వైన॑-ఙ్కరో॒త్య-స్క॑న్దా॒యా-స్క॑న్న॒గ్ం॒ హి త-ద్య-ద్ధు॒తస్య॒ స్కన్ద॑తి॒ త్రిః పర్య॑గ్ని కరోతి॒ త్ర్యా॑వృ॒ద్ధి య॒జ్ఞో-ఽథో॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై బ్రహ్మవా॒దినో॑ వదన్త్యన్వా॒రభ్యః॑ ప॒శూ(3)-ర్నాన్వా॒రభ్యా(3) ఇతి॑ మృ॒త్యవే॒ వా ఏ॒ష నీ॑యతే॒ య-త్ప॒శుస్తం-యఀద॑న్వా॒రభే॑త ప్ర॒మాయు॑కో॒ యజ॑మాన-స్స్యా॒దథో॒ ఖల్వా॑హు-స్సువ॒ర్గాయ॒ వా ఏ॒ష లో॒కాయ॑ నీయతే॒ య- [యత్, ప॒శురితి॒] 41
-త్ప॒శురితి॒ యన్నాన్వా॒రభే॑త సువ॒ర్గాల్లో॒కా-ద్యజ॑మానో హీయేత వపా॒శ్రప॑ణీభ్యా-మ॒న్వార॑భతే॒ తన్నేవా॒న్వార॑బ్ధ॒-న్నేవాన॑న్వారబ్ధ॒ముప॒ ప్రేష్య॑ హోతర్హ॒వ్యా దే॒వేభ్య॒ ఇత్యా॑హేషి॒తగ్ం హి కర్మ॑ క్రి॒యతే॒ రేవ॑తీర్య॒జ్ఞప॑తి-మ్ప్రియ॒ధా ఽఽవి॑శ॒తేత్యా॑హ యథాయ॒జురే॒వైతద॒గ్నినా॑ పు॒రస్తా॑దేతి॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై పృథి॒వ్యా-స్స॒పృఞ్చః॑ పా॒హీతి॑ బ॒ర్॒హి- [బ॒ర్॒హిః, ఉపా᳚-ఽస్య॒త్య-స్క॑న్దా॒యా-] 42
-రుపా᳚-ఽస్య॒త్య-స్క॑న్దా॒యా-స్క॑న్న॒గ్ం॒ హి త-ద్య-ద్బ॒ర్॒హిషి॒ స్కన్ద॒త్యథో॑ బర్హి॒షద॑మే॒వైన॑-ఙ్కరోతి॒ పరాం॒ఆ వ॑ర్తతే-ఽద్ధ్వ॒ర్యుః ప॒శో-స్స᳚జ్ఞ॒మ్ప్యమా॑నా-త్ప॒శుభ్య॑ ఏ॒వ తన్ని హ్ను॑త ఆ॒త్మనో-ఽనా᳚వ్రస్కాయ॒ గచ్ఛ॑తి॒ శ్రియ॒-మ్ప్ర ప॒శూనా᳚ప్నోతి॒ య ఏ॒వం-వేఀద॑ ప॒శ్చాల్లో॑కా॒ వా ఏ॒షా ప్రాచ్యు॒దానీ॑యతే॒ య-త్పత్నీ॒ నమ॑స్త ఆతా॒నేత్యా॑హా-ఽఽది॒త్యస్య॒ వై ర॒శ్మయ॑ [ర॒శ్మయః॑, ఆ॒తా॒నాస్తేభ్య॑] 43
ఆతా॒నాస్తేభ్య॑ ఏ॒వ నమ॑స్కరోత్యన॒ర్వా ప్రేహీత్యా॑హ॒ భ్రాతృ॑వ్యో॒ వా అర్వా॒ భ్రాతృ॑వ్యాపనుత్త్యై ఘృ॒తస్య॑ కు॒ల్యామను॑ స॒హ ప్ర॒జయా॑ స॒హ రా॒యస్పోషే॒ణే-త్యా॑హా॒ ఽఽశిష॑మే॒వైతామా శా᳚స్త॒ ఆపో॑ దేవీ-శ్శుద్ధాయువ॒ ఇత్యా॑హ యథాయ॒జురే॒వైతత్ ॥ 44 ॥
(లో॒కాయ॑ నీయతే॒ య-ద్- బ॒ర॒ఃఈ – ర॒శ్మయః॑ – స॒ప్తత్రిగ్ం॑శచ్చ) (అ. 8)
ప॒శోర్వా ఆల॑బ్ధస్య ప్రా॒ణాఞ్ఛుగృ॑చ్ఛతి॒ వాక్త॒ ఆ ప్యా॑యతా-మ్ప్రా॒ణస్త॒ ఆ ప్యా॑యతా॒మిత్యా॑హ ప్రా॒ణేభ్య॑ ఏ॒వాస్య॒ శుచగ్ం॑ శమయతి॒ సా ప్రా॒ణేభ్యో-ఽధి॑ పృథి॒వీగ్ం శు-క్ప్ర వి॑శతి॒ శమహో᳚భ్యా॒మితి॒ ని న॑యత్యహోరా॒త్రాభ్యా॑మే॒వ పృ॑థి॒వ్యై శుచగ్ం॑ శమయ॒త్యోష॑ధే॒ త్రా॑యస్వైన॒గ్గ్॒ స్వధి॑తే॒ మైనగ్ం॑ హిగ్ంసీ॒రిత్యా॑హ॒ వజ్రో॒ వై స్వధి॑తి॒- [స్వధి॑తిః, శాన్త్యై॑ పార్శ్వ॒త] 45
-శ్శాన్త్యై॑ పార్శ్వ॒త ఆ చ్ఛ్య॑తి మద్ధ్య॒తో హి మ॑ను॒ష్యా॑ ఆ॒ చ్ఛ్యన్తి॑ తిర॒శ్చీన॒మా చ్ఛ్య॑త్యనూ॒చీన॒గ్ం॒ హి మ॑ను॒ష్యా॑ ఆ॒చ్ఛ్యన్తి॒ వ్యావృ॑త్త్యై॒ రఖ్ష॑సా-మ్భా॒గో॑-ఽసీతి॑ స్థవిమ॒తో బ॒ర్॒హిర॒క్త్వా-ఽపా᳚స్యత్య॒స్నైవ రఖ్షాగ్ం॑సి ని॒రవ॑దయత ఇ॒దమ॒హగ్ం రఖ్షో॑-ఽధ॒మ-న్తమో॑ నయామి॒ యో᳚-ఽస్మా-న్ద్వేష్టి॒ య-ఞ్చ॑ వ॒య-న్ద్వి॒ష్మ ఇత్యా॑హ॒ ద్వౌ వావ పురు॑షౌ॒ య-ఞ్చై॒వ [ ] 46
ద్వేష్టి॒ యశ్చై॑న॒-న్ద్వేష్టి॒ తావు॒భావ॑ధ॒మ-న్తమో॑ నయతీ॒షే త్వేతి॑ వ॒పాముత్ఖి॑దతీ॒చ్ఛత॑ ఇవ॒ హ్యే॑ష యో యజ॑తే॒ యదు॑పతృ॒న్ద్యా-ద్రు॒ద్రో᳚-ఽస్య ప॒శూ-న్ఘాతు॑క-స్స్యా॒-ద్యన్నోప॑తృ॒న్ద్యా-దయ॑తా స్యా-ద॒న్యయో॑పతృ॒ణత్త్య॒న్యయా॒ న ధృత్యై॑ ఘృ॒తేన॑ ద్యావాపృథివీ॒ ప్రోర్ణ్వా॑థా॒మిత్యా॑హ॒ ద్యావా॑పృథి॒వీ ఏ॒వ రసే॑నాన॒క్త్యచ్ఛి॑న్నో॒ [రసే॑నాన॒క్త్యచ్ఛి॑న్నః, రాయ॑-స్సు॒వీర॒] 47
రాయ॑-స్సు॒వీర॒ ఇత్యా॑హ యథాయ॒జురే॒వైత-త్క్రూ॒రమి॑వ॒ వా ఏ॒త-త్క॑రోతి॒ య-ద్వ॒పా-ము॑త్ఖి॒ద-త్యు॒ర్వ॑న్తరి॑ఖ్ష॒-మన్వి॒హీత్యా॑హ॒ శాన్త్యై॒ ప్ర వా ఏ॒షో᳚-ఽస్మాల్లో॒కాచ్చ్య॑వతే॒ యః ప॒శు-మ్మృ॒త్యవే॑ నీ॒యమా॑నమన్వా॒రభ॑తే వపా॒శ్రప॑ణీ॒ పున॑ర॒న్వార॑భతే॒-ఽస్మిన్నే॒వ లో॒కే ప్రతి॑ తిష్ఠత్య॒గ్నినా॑ పు॒రస్తా॑దేతి॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యా॒ అథో॑ దే॒వతా॑ ఏ॒వ హ॒వ్యేనా- [ఏ॒వ హ॒వ్యేన॑, అన్వే॑తి॒] 48
-న్వే॑తి॒ నాన్త॒మమఙ్గా॑ర॒మతి॑ హరే॒-ద్యద॑న్త॒మమఙ్గా॑రమతి॒ హరే᳚-ద్దే॒వతా॒ అతి॑ మన్యేత॒ వాయో॒ వీహి॑ స్తో॒కానా॒మిత్యా॑హ॒ తస్మా॒-ద్విభ॑క్తా-స్స్తో॒కా అవ॑ పద్య॒న్తే-ఽగ్రం॒-వాఀ ఏ॒త-త్ప॑శూ॒నాం-యఀ-ద్వ॒పా-ఽగ్ర॒మోష॑ధీనా-మ్బ॒ర్॒హిరగ్రే॑ణై॒వాగ్ర॒గ్ం॒ సమ॑ర్ధయ॒త్యథో॒ ఓష॑ధీష్వే॒వ ప॒శూ-న్ప్రతి॑ష్ఠాపయతి॒ స్వాహా॑కృతీభ్యః॒ ప్రేష్యేత్యా॑హ [ ] 49
య॒జ్ఞస్య॒ సమి॑ష్ట్యై ప్రాణాపా॒నౌ వా ఏ॒తౌ ప॑శూ॒నాం-యఀ-త్పృ॑షదా॒జ్యమా॒త్మా వ॒పా పృ॑షదా॒జ్యమ॑భి॒ఘార్య॑ వ॒పామ॒భి ఘా॑రయత్యా॒త్మన్నే॒వ ప॑శూ॒నా-మ్ప్రా॑ణాపా॒నౌ ద॑ధాతి॒ స్వాహో॒ర్ధ్వన॑భస-మ్మారు॒త-ఙ్గ॑చ్ఛత॒మిత్యా॑హో॒ర్ధ్వన॑భా హ స్మ॒ వై మా॑రు॒తో దే॒వానాం᳚-వఀపా॒శ్రప॑ణీ॒ ప్ర హ॑రతి॒ తేనై॒వైనే॒ ప్ర హ॑రతి॒ విషూ॑చీ॒ ప్ర హ॑రతి॒ తస్మా॒-ద్విష్వ॑ఞ్చౌ ప్రాణాపా॒నౌ ॥ 50 ॥
(స్వధి॑తి – శ్చై॒వా – చ్ఛి॑న్నో – హ॒వ్యేనే॒ – ష్యేత్యా॑హ॒ – షట్చ॑త్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 9)
ప॒శుమా॒లభ్య॑ పురో॒డాశ॒-న్నిర్వ॑పతి॒ సమే॑ధమే॒వైన॒మా ల॑భతే వ॒పయా᳚ ప్ర॒చర్య॑ పురో॒డాశే॑న॒ ప్ర చ॑ర॒త్యూర్గ్వై పు॑రో॒డాశ॒ ఊర్జ॑మే॒వ ప॑శూ॒నా-మ్మ॑ద్ధ్య॒తో ద॑ధా॒త్యథో॑ ప॒శోరే॒వ ఛి॒ద్రమపి॑ దధాతి పృషదా॒జ్యస్యో॑ప॒హత్య॒ త్రిః పృ॑చ్ఛతి శృ॒తగ్ం హ॒వీ(3)-శ్శ॑మిత॒రితి॒ త్రిష॑త్యా॒ హి దే॒వా యో-ఽశృ॑తగ్ం శృ॒తమాహ॒ స ఏన॑సా ప్రాణాపా॒నౌ వా ఏ॒తౌ ప॑శూ॒నాం- [ఏ॒తౌ ప॑శూ॒నామ్, య-త్పృ॑షదా॒జ్య-మ్ప॒శోః] 51
-యఀ-త్పృ॑షదా॒జ్య-మ్ప॒శోః ఖలు॒ వా ఆల॑బ్ధస్య॒ హృద॑యమా॒త్మా-ఽభి సమే॑తి॒ య-త్పృ॑షదా॒జ్యేన॒ హృద॑య-మభిఘా॒రయ॑త్యా॒త్మన్నే॒వ ప॑శూ॒నా-మ్ప్రా॑ణాపా॒నౌ ద॑ధాతి ప॒శునా॒ వై దే॒వా-స్సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒కమా॑య॒-న్తే॑-ఽమన్యన్త మను॒ష్యా॑ నో॒-ఽన్వాభ॑విష్య॒న్తీతి॒ తస్య॒ శిర॑-శ్ఛి॒త్త్వా మేధ॒-మ్ప్రాఖ్షా॑రయ॒న్థ్స ప్ర॒ఖ్షో॑-ఽభవ॒-త్త-త్ప్ర॒ఖ్షస్య॑ ప్రఖ్ష॒త్వం-యఀ-త్ప్ల॑ఖ్షశా॒ఖో-త్త॑రబ॒ర్॒హి-ర్భవ॑తి॒ సమే॑ధస్యై॒వ [ ] 52
ప॒శోరవ॑ ద్యతి ప॒శుం-వైఀ హ్రి॒యమా॑ణ॒గ్ం॒ రఖ్షా॒గ్॒స్యను॑ సచన్తే-ఽన్త॒రా యూప॑-ఞ్చా-ఽఽహవ॒నీయ॑-ఞ్చ హరతి॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై ప॒శోర్వా ఆల॑బ్ధస్య॒ మనో-ఽప॑ క్రామతి మ॒నోతా॑యై హ॒విషో॑-ఽవదీ॒యమా॑న॒స్యాను॑ బ్రూ॒హీత్యా॑హ॒ మన॑ ఏ॒వాస్యావ॑ రున్ధ॒ ఏకా॑దశావ॒దానా॒న్యవ॑ ద్యతి॒ దశ॒ వై ప॒శోః ప్రా॒ణా ఆ॒త్మైకా॑ద॒శో యావా॑నే॒వ ప॒శుస్తస్యా-ఽవ॑- [ప॒శుస్తస్యా-ఽవ॑, ద్య॒తి॒ హృద॑య॒స్యా-] 53
-ద్యతి॒ హృద॑య॒స్యా-గ్రే-ఽవ॑ ద్య॒త్యథ॑ జి॒హ్వాయా॒ అథ॒ వఖ్ష॑సో॒ యద్వై హృద॑యేనాభి॒గచ్ఛ॑తి॒ తజ్జి॒హ్వయా॑ వదతి॒ యజ్జి॒హ్వయా॒ వద॑తి॒ తదుర॒సో-ఽధి॒ నిర్వ॑దత్యే॒తద్వై ప॒శోర్య॑థాపూ॒ర్వం-యఀస్యై॒వమ॑వ॒దాయ॑ యథా॒కామ॒-ముత్త॑రేషామవ॒ద్యతి॑ యథా పూ॒ర్వమే॒వాస్య॑ ప॒శోరవ॑త్త-మ్భవతి మద్ధ్య॒తో గు॒దస్యావ॑ ద్యతి మద్ధ్య॒తో హి ప్రా॒ణ ఉ॑త్త॒మస్యావ॑ ద్య- [ఉ॑త్త॒మస్యావ॑ ద్యతి, ఉ॒త్త॒మో హి ప్రా॒ణో] 54
-త్యుత్త॒మో హి ప్రా॒ణో యదీత॑రం॒-యఀదీత॑ర-ము॒భయ॑మే॒వాజా॑మి॒ జాయ॑మానో॒ వై బ్రా᳚హ్మ॒ణ-స్త్రి॒భిర్-ఋ॑ణ॒వా జా॑యతే బ్రహ్మ॒చర్యే॒ణర్షి॑భ్యో య॒జ్ఞేన॑ దే॒వేభ్యః॑ ప్ర॒జయా॑ పి॒తృభ్య॑ ఏ॒ష వా అ॑నృ॒ణో యః పు॒త్రీ యజ్వా᳚ బ్రహ్మచారివా॒సీ తద॑వ॒దానై॑-రే॒వా-ఽవ॑ దయతే॒ తద॑వ॒దానా॑నా-మవదాన॒త్వ-న్దే॑వాసు॒రా-స్సంయఀ ॑త్తా ఆస॒-న్తే దే॒వా అ॒గ్నిమ॑బ్రువ॒-న్త్వయా॑ వీ॒రేణాసు॑రాన॒భి భ॑వా॒మేతి॒ [భ॑వా॒మేతి॑, సో᳚-ఽబ్రవీ॒-ద్వరం॑-వృఀణై] 55
సో᳚-ఽబ్రవీ॒-ద్వరం॑-వృఀణై ప॒శోరు॑ద్ధా॒రముద్ధ॑రా॒ ఇతి॒ స ఏ॒తము॑ద్ధా॒రముద॑హరత॒ దోః పూ᳚ర్వా॒ర్ధస్య॑ గు॒ద-మ్మ॑ద్ధ్య॒త-శ్శ్రోణి॑-ఞ్జఘనా॒ర్ధస్య॒ తతో॑ దే॒వా అభ॑వ॒-న్పరా-ఽసు॑రా॒ య-త్త్ర్య॒ఙ్గాణాగ్ం॑ సమవ॒ద్యతి॒ భ్రాతృ॑వ్యాభిభూత్యై॒ భవ॑త్యా॒త్మనా॒ పరా᳚-ఽస్య॒ భ్రాతృ॑వ్యో భవత్యఖ్ష్ణ॒యా-ఽవ॑ ద్యతి॒ తస్మా॑దఖ్ష్ణ॒యా ప॒శవో-ఽఙ్గా॑ని॒ ప్ర హ॑రన్తి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై ॥ 56 ॥
(ఏ॒తౌ ప॑శూ॒నాగ్ం – సమే॑ధస్యై॒వ – తస్యా-ఽవో᳚ – త్త॒మస్యావ॑ ద్య॒తీ – తి॒ – పఞ్చ॑చత్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 10)
మేద॑సా॒ స్రుచౌ॒ ప్రోర్ణో॑తి॒ మేదో॑రూపా॒ వై ప॒శవో॑ రూ॒పమే॒వ ప॒శుషు॑ దధాతి యూ॒షన్న॑వ॒ధాయ॒ ప్రోర్ణో॑తి॒ రసో॒ వా ఏ॒ష ప॑శూ॒నాం-యఀద్యూ రస॑మే॒వ ప॒శుషు॑ దధాతి పా॒ర్శ్వేన॑ వసాహో॒మ-మ్ప్రయౌ॑తి॒ మద్ధ్యం॒-వాఀ ఏ॒త-త్ప॑శూ॒నాం-యఀ-త్పా॒ర్శ్వగ్ం రస॑ ఏ॒ష ప॑శూ॒నాం-యఀద్వసా॒ య-త్పా॒ర్శ్వేన॑ వసాహో॒మ-మ్ప్ర॒యౌతి॑ మద్ధ్య॒త ఏ॒వ ప॑శూ॒నాగ్ం రస॑-న్దధాతి॒ ఘ్నన్తి॒ [ఘ్నన్తి॑, వా ఏ॒త-త్ప॒శు-] 57
వా ఏ॒త-త్ప॒శుం-యఀ-థ్స᳚జ్ఞ॒మ్పయ॑న్త్యై॒న్ద్రః ఖలు॒ వై దే॒వత॑యా ప్రా॒ణ ఐ॒న్ద్రో॑-ఽపా॒న ఐ॒న్ద్రః ప్రా॒ణో అఙ్గే॑అఙ్గే॒ ని దే᳚ద్ధ్య॒దిత్యా॑హ ప్రాణాపా॒నావే॒వ ప॒శుషు॑ దధాతి॒ దేవ॑ త్వష్ట॒ర్భూరి॑ తే॒ సగ్ం స॑మే॒త్విత్యా॑హ త్వా॒ష్ట్రా హి దే॒వత॑యా ప॒శవో॒ విషు॑రూపా॒ య-థ్సల॑ఖ్ష్మాణో॒ భవ॒థేత్యా॑హ॒ విషు॑రూపా॒ హ్యే॑తే సన్త॒-స్సల॑ఖ్ష్మాణ ఏ॒తర్హి॒ భవ॑న్తి దేవ॒త్రా యన్త॒- [దేవ॒త్రా యన్త᳚మ్, అవ॑సే॒] 58
-మవ॑సే॒ సఖా॒యో-ఽను॑ త్వా మా॒తా పి॒తరో॑ మద॒న్త్విత్యా॒హా-ను॑మతమే॒వైన॑-మ్మా॒త్రా పి॒త్రా సు॑వ॒ర్గం-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయత్యర్ధ॒ర్చే వ॑సాహో॒మ-ఞ్జు॑హోత్య॒సౌ వా అ॑ర్ధ॒ర్చ ఇ॒యమ॑ర్ధ॒ర్చ ఇ॒మే ఏ॒వ రసే॑నానక్తి॒ దిశో॑ జుహోతి॒ దిశ॑ ఏ॒వ రసే॑నాన॒క్త్యథో॑ ది॒గ్భ్య ఏ॒వోర్జ॒గ్ం॒ రస॒మవ॑ రున్ధే ప్రాణాపా॒నౌ వా ఏ॒తౌ ప॑శూ॒నాం-యఀ-త్పృ॑షదా॒జ్యం-వాఀ ॑నస్ప॒త్యాః ఖలు॒ [ఖలు॑, వై దే॒వత॑యా ప॒శవో॒] 59
వై దే॒వత॑యా ప॒శవో॒ య-త్పృ॑షదా॒జ్యస్యో॑-ప॒హత్యా-ఽఽహ॒ వన॒స్పత॒యే-ఽను॑ బ్రూహి॒ వన॒స్పత॑యే॒ ప్రేష్యేతి॑ ప్రాణాపా॒నావే॒వ ప॒శుషు॑ దధాత్య॒న్యస్యా᳚న్యస్య సమవ॒త్తగ్ం స॒మవ॑ద్యతి॒ తస్మా॒న్నానా॑రూపాః ప॒శవో॑ యూ॒ష్ణోప॑ సిఞ్చతి॒ రసో॒ వా ఏ॒ష ప॑శూ॒నాం-యఀద్యూ రస॑మే॒వ ప॒శుషు॑ దధా॒తీడా॒ముప॑ హ్వయతే ప॒శవో॒ వా ఇడా॑ ప॒శూనే॒వోప॑ హ్వయతే చ॒తురుప॑ హ్వయతే॒ [చ॒తురుప॑ హ్వయతే, చతు॑ష్పాదో॒ హి] 60
చతు॑ష్పాదో॒ హి ప॒శవో॒ య-ఙ్కా॒మయే॑తా ప॒శు-స్స్యా॒దిత్య॑మే॒దస్క॒-న్తస్మా॒ ఆ ద॑ద్ధ్యా॒న్మేదో॑రూపా॒ వై ప॒శవో॑ రూ॒పేణై॒వైన॑-మ్ప॒శుభ్యో॒ నిర్భ॑జత్యప॒శురే॒వ భ॑వతి॒ య-ఙ్కా॒మయే॑త పశు॒మాన్-థ్స్యా॒దితి॒ మేద॑స్వ॒-త్తస్మా॒ ఆ ద॑ద్ధ్యా॒న్మేదో॑రూపా॒ వై ప॒శవో॑ రూ॒పేణై॒వాస్మై॑ ప॒శూనవ॑ రున్ధే పశు॒మానే॒వ భ॑వతి ప్ర॒జాప॑తిర్య॒జ్ఞమ॑సృజత॒ స ఆజ్య॑- [స ఆజ్య᳚మ్, పు॒రస్తా॑దసృజత] 61
-మ్పు॒రస్తా॑దసృజత ప॒శు-మ్మ॑ద్ధ్య॒తః పృ॑షదా॒జ్య-మ్ప॒శ్చా-త్తస్మా॒దాజ్యే॑న ప్రయా॒జా ఇ॑జ్యన్తే ప॒శునా॑ మద్ధ్య॒తః పృ॑షదా॒జ్యేనా॑-నూయా॒జా-స్తస్మా॑దే॒తన్మి॒శ్రమి॑వ పశ్చా-థ్సృ॒ష్టగ్గ్ హ్యేకా॑దశానూయా॒జాన్. య॑జతి॒ దశ॒ వై ప॒శోః ప్రా॒ణా ఆ॒త్మైకా॑ద॒శో యావా॑నే॒వ ప॒శుస్తమను॑ యజతి॒ ఘ్నన్తి॒ వా ఏ॒త-త్ప॒శుం-యఀ-థ్సం᳚(2)జ్ఞ॒పయ॑న్తి ప్రాణాపా॒నౌ ఖలు॒ వా ఏ॒తౌ ప॑శూ॒నాం-యఀ-త్పృ॑షదా॒జ్యం-యఀ-త్పృ॑షదా॒జ్యేనా॑ నూయా॒జాన్. యజ॑తి ప్రాణాపా॒నావే॒వ ప॒శుషు॑ దధాతి ॥ 62 ॥
(ఘ్నన్తి॒ – యన్తం॒ – ఖలు॑ – చ॒తురుప॑ హ్వయత॒ – ఆజ్యం॒ – యఀ-త్పృ॑షదా॒జ్యేన॒ – షట్ చ॑) (అ. 11)
(చాత్వా॑లాథ్ – సువ॒ర్గాయ॒ య-ద్వై॑సర్జ॒నాని॑ – వైష్ణ॒వ్యర్చా – పృ॑థి॒వ్యై – సా॒ధ్యా – ఇ॒షే త్వే – త్య॒గ్నినా॒ – పర్య॑గ్ని – ప॒శోః – ప॒శుమా॒లభ్య॒ – మేద॑సా॒ స్రుచా॒ – వేకా॑దశ)
(చాత్వా॑లా-ద్- దే॒వాను॒పైతి॑ – ముఞ్చతి – ప్రహ్రి॒యమా॑ణాయ॒ – పర్య॑గ్ని – ప॒శుమా॒లభ్య॒ – చతు॑ష్పాదో॒ – ద్విష॑ష్టిః)
(చాత్వా॑లా, త్ప॒శుషు॑ దధాతి)
॥ హరిః॑ ఓమ్ ॥
॥ కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయాం షష్ఠకాణ్డే తృతీయః ప్రశ్న-స్సమాప్తః ॥