కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయా-మ్పఞ్చమకాణ్డే ప్రథమః ప్రశ్నః – ఉఖ్యాగ్నికథనం
ఓ-న్నమః పరమాత్మనే, శ్రీ మహాగణపతయే నమః,
శ్రీ గురుభ్యో నమః । హ॒రిః॒ ఓమ్ ॥
సా॒వి॒త్రాణి॑ జుహోతి॒ ప్రసూ᳚త్యై చతుర్గృహీ॒తేన॑ జుహోతి॒ చతు॑ష్పాదః ప॒శవః॑ ప॒శూనే॒వా-ఽవ॑ రున్ధే॒ చత॑స్రో॒ దిశో॑ ది॒ఖ్ష్వే॑వ ప్రతి॑ తిష్ఠతి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి దే॒వేభ్యో ఽపా᳚-ఽక్రామ॒-న్న వో॑ భా॒గాని॑ హ॒వ్యం-వఀ ॑ఖ్ష్యామ॒ ఇతి॒ తేభ్య॑ ఏ॒తచ్చ॑తు-ర్గృహీ॒తమ॑-ధారయ-న్పురో-ఽను వా॒క్యా॑యై యా॒జ్యా॑యై దే॒వతా॑యై వషట్కా॒రాయ॒ యచ్చ॑తుర్గృహీ॒త-ఞ్జు॒హోతి॒ ఛన్దాగ్॑స్యే॒వ త-త్ప్రీ॑ణాతి॒ తాన్య॑స్య ప్రీ॒తాని॑ దే॒వేభ్యో॑ హ॒వ్యం-వఀ ॑హన్తి॒ య-ఙ్కా॒మయే॑త॒ [య-ఙ్కా॒మయే॑త, పాపీ॑యాన్-థ్స్యా॒దిత్యేకై॑క॒-] 1
పాపీ॑యాన్-థ్స్యా॒దిత్యేకై॑క॒-న్తస్య॑ జుహుయా॒-దాహు॑తీభిరే॒వైన॒మప॑ గృహ్ణాతి॒ పాపీ॑యా-న్భవతి॒ య-ఙ్కా॒మయే॑త॒ వసీ॑యాన్-థ్స్యా॒దితి॒ సర్వా॑ణి॒ తస్యా॑-ఽను॒ద్రుత్య॑ జుహుయా॒దాహు॑త్యై॒వైన॑మ॒భి క్ర॑మయతి॒ వసీ॑యా-న్భవ॒త్యథో॑ య॒జ్ఞస్యై॒వైషా-ఽభిక్రా᳚న్తి॒రేతి॒ వా ఏ॒ష య॑జ్ఞము॒ఖా-దృద్ధ్యా॒ యో᳚-ఽగ్నేర్దే॒వతా॑యా॒ ఏత్య॒ష్టావే॒తాని॑ సావి॒త్రాణి॑ భవన్త్య॒ష్టాఖ్ష॑రా గాయ॒త్రీ గా॑య॒త్రో᳚- [గా॑య॒త్రః, అ॒గ్నిస్తేనై॒వ] 2
-ఽగ్నిస్తేనై॒వ య॑జ్ఞము॒ఖాదృద్ధ్యా॑ అ॒గ్నేర్దే॒వతా॑యై॒ నైత్య॒ష్టౌ సా॑వి॒త్రాణి॑ భవ॒న్త్యాహు॑తిర్నవ॒మీ త్రి॒వృత॑మే॒వ య॑జ్ఞము॒ఖే వియా॑తయతి॒ యది॑ కా॒మయే॑త॒ ఛన్దాగ్ం॑సి యజ్ఞయశ॒సేనా᳚ ఽర్పయేయ॒మిత్యృచ॑మన్త॒మా-ఙ్కు॑ర్యా॒చ్ఛన్దాగ్॑స్యే॒వ య॑జ్ఞయశ॒సేనా᳚ ఽర్పయతి॒ యది॑ కా॒మయే॑త॒ యజ॑మానం-యఀజ్ఞయశ॒సేనా᳚-ఽర్పయేయ॒మితి॒ యజు॑రన్త॒మ-ఙ్కు॑ర్యా॒-ద్యజ॑మానమే॒వ య॑జ్ఞయశ॒సేనా᳚-ఽర్పయత్యృ॒చా స్తోమ॒గ్ం॒ సమ॑ర్ధ॒యే- [సమ॑ర్ధ॒యేతి॑, ఆ॒హ॒ సమృ॑ద్ధ్యై] 3
-త్యా॑హ॒ సమృ॑ద్ధ్యై చ॒తుర్భి॒రభ్రి॒మా ద॑త్తే చ॒త్వారి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి॒ ఛన్దో॑భిరే॒వ దే॒వస్య॑ త్వా సవి॒తుః ప్ర॑స॒వ ఇత్యా॑హ॒ ప్రసూ᳚త్యా అ॒గ్నిర్దే॒వేభ్యో॒ నిలా॑యత॒ స వేణు॒-మ్ప్రా-ఽవి॑శ॒-థ్స ఏ॒తామూ॒తిమను॒ సమ॑చర॒-ద్య-ద్వేణో᳚-స్సుషి॒రగ్ం సు॑షి॒రా-ఽభ్రి॑ర్భవతి సయోని॒త్వాయ॒ స యత్ర॑య॒త్రా-ఽవ॑స॒-త్త-త్కృ॒ష్ణమ॑భవ-త్కల్మా॒షీ భ॑వతి రూ॒పస॑మృద్ధ్యా ఉభయతః॒, ఖ్ష్ణూర్భ॑వతీ॒తశ్చా॒-ఽ-ముత॑శ్చా॒-ఽర్కస్యా-వ॑రుద్ధ్యై వ్యామమా॒త్రీ భ॑వత్యే॒తావ॒ద్వై పురు॑షే వీ॒ర్యం॑-వీఀ॒ర్య॑సమ్మి॒తా ఽప॑రిమితా భవ॒త్య-ప॑రిమిత॒స్యా-ఽ వ॑రుద్ధ్యై॒ యో వన॒స్పతీ॑నా-మ్ఫల॒గ్రహి॒-స్స ఏ॑షాం-వీఀ॒ర్యా॑వా-న్ఫల॒గ్రహి॒ర్వేణు॑-ర్వైణ॒వీ భ॑వతి వీ॒ర్య॑స్యా వ॑రుద్ధ్యై ॥ 4 ॥
(కా॒మయే॑త – గాయ॒త్రో᳚ – ఽర్ధ॒యేతి॑ – చ – స॒ప్తవిగ్ం॑శతిశ్చ) (అ. 1)
వ్యృ॑ద్ధం॒-వాఀ ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ యద॑య॒జుష్కే॑ణ క్రి॒యత॑ ఇ॒మామ॑గృభ్ణ-న్రశ॒నా-మృ॒తస్యేత్య॑శ్వాభి॒ధానీ॒మా ద॑త్తే॒ యజు॑ష్కృత్యై య॒జ్ఞస్య॒ సమృ॑ద్ధ్యై॒ ప్రతూ᳚ర్తం-వాఀజి॒న్నా ద్ర॒వేత్యశ్వ॑-మ॒భి ద॑ధాతి రూ॒పమే॒వా-ఽస్యై॒త-న్మ॑హి॒మానం॒-వ్యాఀచ॑ష్టే యు॒ఞ్జాథా॒గ్ం॒ రాస॑భం-యుఀ॒వమితి॑ గర్ద॒భ-మస॑త్యే॒వ గ॑ర్ద॒భ-మ్ప్రతి॑ ష్ఠాపయతి॒ తస్మా॒దశ్వా᳚-ద్గర్ద॒భో-ఽస॑త్తరో॒ యోగే॑యోగే త॒వస్త॑ర॒మిత్యా॑హ॒ [త॒వస్త॑ర॒మిత్యా॑హ, యోగే॑యోగ] 5
యోగే॑యోగ ఏ॒వైనం॑-యుఀఙ్క్తే॒ వాజే॑వాజే హవామహ॒ ఇత్యా॒హాన్నం॒-వైఀ వాజో-ఽన్న॑మే॒వావ॑ రున్ధే॒ సఖా॑య॒ ఇన్ద్ర॑మూ॒తయ॒ ఇత్యా॑హేన్ద్రి॒యమే॒వావ॑ రున్ధే॒ ఽగ్నిర్దే॒వేభ్యో॒ నిలా॑యత॒ త-మ్ప్ర॒జాప॑తి॒రన్వ॑విన్ద-త్ప్రాజాప॒త్యో-ఽశ్వో ఽశ్వే॑న॒ స-మ్భ॑ర॒త్యను॑విత్త్యై పాపవస్య॒సం-వాఀ ఏ॒త-త్క్రి॑యతే॒ యచ్ఛ్రేయ॑సా చ॒ పాపీ॑యసా చ సమా॒న-ఙ్కర్మ॑ కు॒ర్వన్తి॒ పాపీ॑యా॒న్॒.- [పాపీ॑యాన్, హ్యశ్వా᳚-ద్గర్ద॒భో-ఽశ్వ॒-] 6
-హ్యశ్వా᳚-ద్గర్ద॒భో-ఽశ్వ॒-మ్పూర్వ॑-న్నయన్తి పాపవస్య॒-సస్య॒ వ్యావృ॑త్త్యై॒ తస్మా॒చ్ఛ్రేయాగ్ం॑స॒-మ్పాపీ॑యా-న్ప॒శ్చాదన్వే॑తి బ॒హుర్వై భవ॑తో॒ భ్రాతృ॑వ్యో॒ భవ॑తీవ॒ ఖలు॒ వా ఏ॒ష యో᳚-ఽగ్ని-ఞ్చి॑ను॒తే వ॒జ్ర్యశ్వః॑ ప్ర॒తూర్వ॒న్నేహ్య॑వ॒-క్రామ॒న్న-శ॑స్తీ॒రిత్యా॑హ॒ వజ్రే॑ణై॒వ పా॒ప్మాన॒-మ్భ్రాతృ॑వ్య॒మవ॑ క్రామతి రు॒ద్రస్య॒ గాణ॑పత్యా॒దిత్యా॑హ రౌ॒ద్రా వై ప॒శవో॑ రు॒ద్రాదే॒వ [ ] 7
ప॒శూ-న్ని॒ర్యాచ్యా॒-ఽఽత్మనే॒ కర్మ॑ కురుతే పూ॒ష్ణా స॒యుజా॑ స॒హేత్యా॑హ పూ॒షా వా అద్ధ్వ॑నాగ్ం సన్నే॒తా సమ॑ష్ట్యై॒ పురీ॑షాయతనో॒ వా ఏ॒ష యద॒గ్నిరఙ్గి॑రసో॒ వా ఏ॒తమగ్రే॑ దే॒వతా॑నా॒గ్ం॒ సమ॑భర-న్పృథి॒వ్యా-స్స॒ధస్థా॑ద॒గ్ని-మ్పు॑రీ॒ష్య॑-మఙ్గిర॒స్వ-దచ్ఛే॒హీత్యా॑హ॒ సాయ॑తనమే॒వైన॑-న్దే॒వతా॑భి॒-స్స-మ్భ॑రత్య॒గ్ని-మ్పు॑రీ॒ష్య॑-మఙ్గిర॒స్వ- దచ్ఛే॑మ॒ ఇత్యా॑హ॒ యేన॑ [ ] 8
స॒ఙ్గచ్ఛ॑తే॒ వాజ॑మే॒వాస్య॑ వృఙ్క్తే ప్ర॒జాప॑తయే ప్రతి॒ప్రోచ్యా॒గ్ని-స్స॒మ్భృత్య॒ ఇత్యా॑హురి॒యం-వైఀ ప్ర॒జాప॑తి॒స్తస్యా॑ ఏ॒తచ్ఛ్రోత్రం॒-యఀద్వ॒ల్మీకో॒-ఽగ్ని-మ్పు॑రీ॒ష్య॑-మఙ్గిర॒స్వ-ద్భ॑రిష్యామ॒ ఇతి॑ వల్మీకవ॒పాముప॑ తిష్ఠతే సా॒ఖ్షాదే॒వ ప్ర॒జాప॑తయే ప్రతి॒ప్రోచ్యా॒-ఽగ్నిగ్ం స-మ్భ॑రత్య॒గ్ని-మ్పు॑రీ॒ష్య॑-మఙ్గిర॒స్వ-ద్భ॑రామ॒ ఇత్యా॑హ॒ యేన॑ స॒గఞ్చ్ఛ॑తే॒ వాజ॑మే॒వాస్య॑ వృ॒ఙ్క్తే ఽన్వ॒గ్నిరు॒షసా॒మగ్ర॑- [-ఽన్వ॒గ్నిరు॒షసా॒మగ్ర᳚మ్, అ॒ఖ్య॒దిత్యా॒హా-] 9
-మఖ్య॒దిత్యా॒హా-ను॑ఖ్యాత్యా ఆ॒గత్య॑ వా॒జ్యద్ధ్వ॑న ఆ॒క్రమ్య॑ వాజి-న్పృథి॒వీమిత్యా॑హే॒చ్ఛత్యే॒వైన॒-మ్పూర్వ॑యా వి॒న్దత్యుత్త॑రయా॒ ద్వాభ్యా॒మా క్ర॑మయతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అను॑రూపాభ్యా॒-న్తస్మా॒దను॑రూపాః ప॒శవః॒ ప్రజా॑యన్తే॒ ద్యౌస్తే॑ పృ॒ష్ఠ-మ్పృ॑థి॒వీ స॒ధస్థ॒మిత్యా॑హై॒భ్యో వా ఏ॒తం-లోఀ॒కేభ్యః॑ ప్ర॒జాప॑తి॒-స్సమై॑రయ-ద్రూ॒పమే॒వాస్యై॒-తన్మ॑హి॒మానం॒-వ్యాఀచ॑ష్టే వ॒జ్రీ వా ఏ॒ష యదశ్వో॑ ద॒-ద్భిర॒న్యతో॑దద్భ్యో॒ భూయాం॒-లోఀమ॑భిరుభ॒యాద॑ద్భ్యో॒ య-న్ద్వి॒ష్యా-త్తమ॑ధస్ప॒ద-న్ధ్యా॑యే॒-ద్వజ్రే॑ణై॒వైనగ్గ్॑ స్తృణుతే ॥ 10 ॥
(ఆ॒హ॒ – పాపీ॑యాన్ – రు॒ద్రాదే॒వ – యేనా – ఽగ్రం॑ – వఀ॒జ్రీ వై – స॒ప్తద॑శ చ) (అ. 2)
ఉత్క్రా॒మో-ద॑క్రమీ॒దితి॒ ద్వాభ్యా॒ముత్క్ర॑మయతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ అను॑రూపాభ్యా॒-న్తస్మా॒దను॑రూపాః ప॒శవః॒ ప్రజా॑యన్తే॒ ఽప ఉప॑ సృజతి॒ యత్ర॒ వా ఆప॑ ఉప॒ గచ్ఛ॑న్తి॒ తదోష॑ధయః॒ ప్రతి॑ తిష్ఠ॒న్త్యోష॑ధీః ప్రతి॒తిష్ఠ॑న్తీః ప॒శవో-ఽను॒ ప్రతి॑ తిష్ఠన్తి ప॒శూన్. య॒జ్ఞో య॒జ్ఞం-యఀజ॑మానో॒ యజ॑మాన-మ్ప్ర॒జాస్తస్మా॑ద॒ప ఉప॑ సృజతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై॒ యద॑ద్ధ్వ॒ర్యు-ర॑న॒గ్నావాహు॑తి-ఞ్జుహు॒యాద॒న్ధో᳚ ఽద్ధ్వ॒ర్యు- [-ఽద్ధ్వ॒ర్యుః, స్యా॒-ద్రఖ్షాగ్ం॑సి] 11
-స్స్యా॒-ద్రఖ్షాగ్ం॑సి య॒జ్ఞగ్ం హ॑న్యు॒ర్॒హిర॑ణ్యము॒పాస్య॑ జుహోత్యగ్ని॒వత్యే॒వ జు॑హోతి॒ నాన్ధో᳚-ఽద్ధ్వ॒ర్యుర్భవ॑తి॒ న య॒జ్ఞగ్ం రఖ్షాగ్ం॑సి ఘ్నన్తి॒ జిఘ॑ర్మ్య॒గ్ని-మ్మన॑సా ఘృ॒తేనేత్యా॑హ॒ మన॑సా॒ హి పురు॑షో య॒జ్ఞమ॑భి॒గచ్ఛ॑తి ప్రతి॒ఖ్ష్యన్త॒-మ్భువ॑నాని॒ విశ్వేత్యా॑హ॒ సర్వ॒గ్గ్॒ హ్యే॑ష ప్ర॒త్య-ఙ్ఖ్షేతి॑ పృ॒థు-న్తి॑ర॒శ్చా వయ॑సా బృ॒హన్త॒మిత్యా॒హా-ఽల్పో॒ హ్యే॑ష జా॒తో మ॒హా- [మ॒హాన్, భవ॑తి॒] 12
-న్భవ॑తి॒ వ్యచి॑ష్ఠ॒మన్నగ్ం॑ రభ॒సం-విఀదా॑న॒మిత్యా॒హా ఽన్న॑మే॒వా-ఽస్మై᳚ స్వదయతి॒ సర్వ॑మస్మై స్వదతే॒ య ఏ॒వం-వేఀదా ఽఽత్వా॑ జిఘర్మి॒ వచ॑సా ఘృ॒తేనేత్యా॑హ॒ తస్మా॒-ద్య-త్పురు॑షో॒ మన॑సా-ఽభి॒గచ్ఛ॑తి॒ త-ద్వా॒చా వ॑దత్య ర॒ఖ్షసేత్యా॑హ॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై॒ మర్య॑శ్రీ-స్స్పృహ॒య-ద్వ॑ర్ణో అ॒గ్నిరిత్యా॒హా-ప॑చితిమే॒వా-ఽస్మి॑-న్దధా॒త్య-ప॑చితిమా-న్భవతి॒ య ఏ॒వం- [య ఏ॒వమ్, వేద॒ మన॑సా॒ త్వై] 13
-వేఀద॒ మన॑సా॒ త్వై తామాప్తు॑మర్హతి॒ యామ॑ద్ధ్వ॒ర్యుర॑-న॒గ్నావాహు॑తి-ఞ్జు॒హోతి॒ మన॑స్వతీభ్యా-ఞ్జుహో॒త్యాహు॑త్యో॒రాప్త్యై॒ ద్వాభ్యా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠిత్యై యజ్ఞము॒ఖే య॑జ్ఞముఖే॒ వై క్రి॒యమా॑ణే య॒జ్ఞగ్ం రఖ్షాగ్ం॑సి జిఘాగ్ం సన్త్యే॒తర్హి॒ ఖలు॒ వా ఏ॒త-ద్య॑జ్ఞము॒ఖం-యఀర్హ్యే॑న॒-దాహు॑తి-రశ్ఞు॒తే పరి॑ లిఖతి॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై తి॒సృభిః॒ పరి॑ లిఖతి త్రి॒వృద్వా అ॒గ్నిర్యావా॑నే॒వా-ఽగ్నిస్తస్మా॒-ద్రఖ్షా॒గ్॒స్యప॑ హన్తి [హన్తి, గా॒య॒త్రి॒యా పరి॑] 14
గాయత్రి॒యా పరి॑ లిఖతి॒ తేజో॒ వై గా॑య॒త్రీ తేజ॑సై॒వైన॒-మ్పరి॑గృహ్ణాతి త్రి॒ష్టుభా॒ పరి॑ లిఖతీన్ద్రి॒యం-వైఀ త్రి॒ష్టు-గి॑న్ద్రి॒యేణై॒వైన॒-మ్పరి॑ గృహ్ణాత్యను॒ష్టుభా॒ పరి॑ లిఖత్యను॒ష్టు-ఫ్సర్వా॑ణి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి పరి॒భూః పర్యా᳚ప్త్యై మద్ధ్య॒తో॑-ఽను॒ష్టుభా॒ వాగ్వా అ॑ను॒ష్టు-ప్తస్మా᳚-న్మద్ధ్య॒తో వా॒చా వ॑దామో గాయత్రి॒యా ప్ర॑థ॒మయా॒ పరి॑ లిఖ॒త్యథా॑-ఽను॒ష్టుభా-ఽథ॑ త్రి॒ష్టుభా॒ తేజో॒ వై గా॑య॒త్రీ య॒జ్ఞో॑ ఽను॒ష్టుగి॑న్ద్రి॒య-న్త్రి॒ష్టు-ప్తేజ॑సా చై॒వేన్ద్రి॒యేణ॑ చోభ॒యతో॑ య॒జ్ఞ-మ్పరి॑ గృహ్ణాతి ॥ 15 ॥
(అ॒న్ధో᳚-ఽద్ధ్వ॒ర్యు – ర్మ॒హాన్ – భ॑వతి॒ య ఏ॒వగ్ం – హ॑న్తి – త్రి॒ష్టుభా॒ తేజో॒ వై గా॑య॒త్రీ – త్రయో॑దశ చ) (అ. 3)
దే॒వస్య॑ త్వా సవి॒తుః ప్ర॑స॒వ ఇతి॑ ఖనతి॒ ప్రసూ᳚త్యా॒ అథో॑ ధూ॒మ-మే॒వైతేన॑ జనయతి॒ జ్యోతి॑ష్మన్త-న్త్వా-ఽగ్నే సు॒ప్రతీ॑క॒-మిత్యా॑హ॒ జ్యోతి॑రే॒వైతేన॑ జనయతి॒ సో᳚-ఽగ్నిర్జా॒తః ప్ర॒జా-శ్శు॒చా-ఽఽర్ప॑య॒-త్త-న్దే॒వా అ॑ర్ధ॒ర్చేనా॑-శమయఞ్ఛి॒వ-మ్ప్ర॒జాభ్యో-ఽహిగ్ం॑ సన్త॒మిత్యా॑హ ప్ర॒జాభ్య॑ ఏ॒వైనగ్ం॑ శమయతి॒ ద్వాభ్యా᳚-ఙ్ఖనతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా అ॒పా-మ్పృ॒ష్ఠమ॒సీతి॑ పుష్కరప॒ర్ణమా [పుష్కరప॒ర్ణమా, హ॒ర॒త్య॒పాం-వాఀ] 16
హ॑రత్య॒పాం-వాఀ ఏ॒త-త్పృ॒ష్ఠం-యఀ-త్పు॑ష్కరప॒ర్ణగ్ం రూ॒పేణై॒వైన॒దా హ॑రతి పుష్కరప॒ర్ణేన॒ స-మ్భ॑రతి॒ యోని॒ర్వా అ॒గ్నేః పు॑ష్కరప॒ర్ణగ్ం సయో॑నిమే॒వాగ్నిగ్ం సమ్భ॑రతి కృష్ణాజి॒నేన॒ సమ్భ॑రతి య॒జ్ఞో వై కృ॑ష్ణాజి॒నం-యఀ॒జ్ఞేనై॒వ య॒జ్ఞగ్ం సమ్భ॑రతి॒ య-ద్గ్రా॒మ్యాణా᳚-మ్పశూ॒నా-ఞ్చర్మ॑ణా స॒మ్భరే᳚-ద్గ్రా॒మ్యా-న్ప॒శూఞ్ఛు॒చా-ఽర్ప॑యే-త్కృష్ణాజి॒నేన॒ సమ్భ॑రత్యార॒ణ్యానే॒వ ప॒శూ- [ప॒శూన్, శు॒చా-ఽర్ప॑యతి॒] 17
-ఞ్ఛు॒చా-ఽర్ప॑యతి॒ తస్మా᳚-థ్స॒మావ॑-త్పశూ॒నా-మ్ప్ర॒జాయ॑మానానా-మార॒ణ్యాః ప॒శవః॒ కనీ॑యాగ్ంస-శ్శు॒చా హ్యృ॑తా లో॑మ॒త-స్సమ్భ॑ర॒త్యతో॒ హ్య॑స్య॒ మేద్ధ్య॑-ఙ్కృష్ణాజి॒న-ఞ్చ॑ పుష్కరప॒ర్ణ-ఞ్చ॒ సగ్గ్ స్తృ॑ణాతీ॒యం-వైఀ కృ॑ష్ణాజి॒నమ॒సౌ పు॑ష్కరప॒ర్ణ-మా॒భ్యా-మే॒వైన॑-ముభ॒యతః॒ పరి॑గృహ్ణాత్య॒-గ్నిర్దే॒వేభ్యో॒ నిలా॑యత॒ తమథ॒ర్వా-ఽన్వ॑పశ్య॒దథ॑ర్వా త్వా ప్రథ॒మో నిర॑మన్థదగ్న॒ ఇ- [నిర॑మన్థదగ్న॒ ఇతి॑, ఆ॒హ॒ య ఏ॒వైన॑-] 18
-త్యా॑హ॒ య ఏ॒వైన॑-మ॒న్వప॑శ్య॒-త్తేనై॒వైన॒గ్ం॒ సమ్భ॑రతి॒ త్వామ॑గ్నే॒ పుష్క॑రా॒దధీత్యా॑హ పుష్కరప॒ర్ణే హ్యే॑న॒ముప॑శ్రిత॒-మవి॑న్ద॒-త్తము॑ త్వా ద॒ద్ధ్యఙ్ఙృషి॒రిత్యా॑హ ద॒ద్ధ్యఙ్ వా ఆ॑థర్వ॒ణ-స్తే॑జ॒స్వ్యా॑సీ॒-త్తేజ॑ ఏ॒వాస్మి॑-న్దధాతి॒ తము॑ త్వా పా॒థ్యో వృషేత్యా॑హ॒ పూర్వ॑మే॒వోది॒త-ముత్త॑రేణా॒భి గృ॑ణాతి [గృ॑ణాతి, చ॒త॒సృభి॒-స్సమ్భ॑రతి] 19
చత॒సృభి॒-స్సమ్భ॑రతి చ॒త్వారి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి॒ ఛన్దో॑భిరే॒వ గా॑య॒త్రీభి॑ర్బ్రాహ్మ॒ణస్య॑ గాయ॒త్రో హి బ్రా᳚హ్మ॒ణ-స్త్రి॒ష్టుగ్భీ॑ రాజ॒న్య॑స్య॒ త్రైష్టు॑భో॒ హి రా॑జ॒న్యో॑ య-ఙ్కా॒మయే॑త॒ వసీ॑యాన్-థ్స్యా॒దిత్యు॒భయీ॑భి॒స్తస్య॒ సమ్భ॑రే॒-త్తేజ॑శ్చై॒వా-ఽస్మా॑ ఇన్ద్రి॒య-ఞ్చ॑ స॒మీచీ॑ దధాత్యష్టా॒భి-స్సమ్భ॑రత్య॒ష్టాఖ్ష॑రా గాయ॒త్రీ గా॑య॒త్రో᳚ ఽగ్నిర్యావా॑నే॒వా-ఽగ్నిస్తగ్ం సమ్భ॑రతి॒ సీద॑ హోత॒రిత్యా॑- -హ దే॒వతా॑ ఏ॒వాస్మై॒ సగ్ం సా॑దయతి॒ ని హోతేతి॑ మను॒ష్యా᳚న్-థ్సగ్ం సీ॑ద॒స్వేతి॒ వయాగ్ం॑సి॒ జని॑ష్వా॒ హి జేన్యో॒ అగ్రే॒ అహ్నా॒మిత్యా॑హ దేవ మను॒ష్యానే॒వా-ఽస్మై॒ సగ్ంస॑న్నా॒-న్ప్రజ॑నయతి ॥ 20
(ఐ – వ ప॒శూ – నితి॑ – గృణాతి – హోత॒రితి॑ – స॒ప్తవిగ్ం॑శతిశ్చ) (అ. 4)
క్రూ॒రమి॑వ॒ వా అ॑స్యా ఏ॒త-త్క॑రోతి॒ య-త్ఖన॑త్య॒ప ఉప॑ సృజ॒త్యాపో॒ వై శా॒న్తా-శ్శా॒న్తాభి॑రే॒వా-ఽస్యై॒ శుచగ్ం॑ శమయతి॒ స-న్తే॑ వా॒యుర్మా॑త॒రిశ్వా॑ దధా॒త్విత్యా॑హ ప్రా॒ణో వై వా॒యుః ప్రా॒ణేనై॒వాస్యై᳚ ప్రా॒ణగ్ం స-న్ద॑ధాతి॒ స-న్తే॑ వా॒యురిత్యా॑హ॒ తస్మా᳚-ద్వా॒యుప్ర॑చ్యుతా ది॒వో వృష్టి॑రీర్తే॒ తస్మై॑ చ దేవి॒ వష॑డస్తు॒ [వష॑డస్తు, తుభ్య॒మిత్యా॑హ॒] 21
తుభ్య॒మిత్యా॑హ॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుష్వే॒వ వృష్టి॑-న్దధాతి॒ తస్మా॒-థ్సర్వా॑నృ॒తూన్. వ॑ర్షతి॒ య-ద్వ॑షట్కు॒ర్యా-ద్యా॒తయా॑మా-ఽస్య వషట్కా॒ర-స్స్యా॒ద్యన్న వ॑షట్కు॒ర్యా-ద్రఖ్షాగ్ం॑సి య॒జ్ఞగ్ం హ॑న్యు॒ర్వడిత్యా॑హ ప॒రోఖ్ష॑మే॒వ వష॑-ట్కరోతి॒ నాస్య॑ యా॒తయా॑మా వషట్కా॒రో భవ॑తి॒ న య॒జ్ఞగ్ం రఖ్షాగ్ం॑సి ఘ్నన్తి॒ సుజా॑తో॒ జ్యోతి॑షా స॒హేత్య॑ను॒ష్టుభోప॑ నహ్యత్యను॒ష్టు- [నహ్యత్యను॒ష్టుప్, సర్వా॑ణి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి॒] 22
-ఫ్సర్వా॑ణి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి॒ ఛన్దాగ్ం॑సి॒ ఖలు॒ వా అ॒గ్నేః ప్రి॒యా త॒నూః ప్రి॒యయై॒వైన॑-న్త॒నువా॒ పరి॑ దధాతి॒ వేదు॑కో॒ వాసో॑ భవతి॒య ఏ॒వం-వేఀద॑ వారు॒ణో వా అ॒గ్నిరుప॑నద్ధ॒ ఉదు॑ తిష్ఠ స్వద్ధ్వరో॒ర్ధ్వ ఊ॒ షుణ॑ ఊ॒తయ॒ ఇతి॑ సావి॒త్రీభ్యా॒ము-త్తి॑ష్ఠతి సవి॒తృప్ర॑సూత ఏ॒వాస్యో॒ర్ధ్వాం-వఀ ॑రుణమే॒నిము-థ్సృ॑జతి॒ ద్వాభ్యా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠిత్యై॒ స జా॒తో గర్భో॑ అసి॒ [గర్భో॑ అసి, రోద॑స్యో॒రిత్యా॑హే॒మే] 23
రోద॑స్యో॒రిత్యా॑హే॒మే వై రోద॑సీ॒ తయో॑రే॒ష గర్భో॒ యద॒గ్ని-స్తస్మా॑-దే॒వమా॒హాగ్నే॒ చారు॒ర్విభృ॑త॒ ఓష॑ధీ॒ష్విత్యా॑హ య॒దా హ్యే॑తం-విఀ॒భర॒న్త్యథ॒ చారు॑తరో॒ భవ॑తి॒ ప్ర మా॒తృభ్యో॒ అధి॒ కని॑క్రద-ద్గా॒ ఇత్యా॒హౌష॑ధయో॒ వా అ॑స్య మా॒తర॒స్తాభ్య॑ ఏ॒వైన॒-మ్ప్రచ్యా॑వయతి స్థి॒రో భ॑వ వీ॒డ్వ॑ఙ్గ॒ ఇతి॑ గర్ద॒భ ఆ సా॑దయతి॒ [ఆ సా॑దయతి, స-న్న॑హ్యత్యే॒వైన॑-] 24
స-న్న॑హ్యత్యే॒వైన॑-మే॒తయా᳚ స్థే॒మ్నే గ॑ర్ద॒భేన॒ సమ్భ॑రతి॒ తస్మా᳚-ద్గర్ద॒భః ప॑శూ॒నా-మ్భా॑రభా॒రిత॑మో గర్ద॒భేన॒ స-మ్భ॑రతి॒ తస్మా᳚-ద్గర్ద॒భో-ఽప్య॑నాలే॒శే-ఽత్య॒న్యా-న్ప॒శూ-న్మే᳚ద్య॒త్యన్న॒గ్గ్॒ హ్యే॑నేనా॒-ఽర్కగ్ం స॒మ్భర॑న్తి గర్ద॒భేన॒ సమ్భ॑రతి॒ తస్మా᳚-ద్గర్ద॒భో ద్వి॒రేతా॒-స్సన్ కని॑ష్ఠ-మ్పశూ॒నా-మ్ప్రజా॑యతే॒-ఽగ్నిర్హ్య॑స్య॒ యోని॑-న్ని॒ర్దహ॑తి ప్ర॒జాసు॒ వా ఏ॒ష ఏ॒తర్హ్యారూ॑ఢ॒- [ఏ॒తర్హ్యారూ॑ఢః, స ఈ᳚శ్వ॒రః ప్ర॒జా-శ్శు॒చా] 25
-స్స ఈ᳚శ్వ॒రః ప్ర॒జా-శ్శు॒చా ప్ర॒దహ॑-శ్శి॒వో భ॑వ ప్ర॒జాభ్య॒ ఇత్యా॑హ ప్ర॒జాభ్య॑ ఏ॒వైనగ్ం॑ శమయతి॒ మాను॑షీభ్య॒స్త్వమ॑ఙ్గిర॒ ఇత్యా॑హ మాన॒వ్యో॑ హి ప్ర॒జా మా ద్యావా॑పృథి॒వీ అ॒భి శూ॑శుచో॒ మా-ఽన్తరి॑ఖ్ష॒-మ్మా వన॒స్పతీ॒నిత్యా॑హై॒భ్య ఏ॒వైనం॑-లోఀ॒కేభ్య॑-శ్శమయతి॒ ప్రైతు॑ వా॒జీ కని॑క్రద॒దిత్యా॑హ వా॒జీ హ్యే॑ష నాన॑ద॒-ద్రాస॑భః॒ పత్వే- [పత్వేతి, ఆ॒హ॒ రాస॑భ॒ ఇతి॒] 26
-త్యా॑హ॒ రాస॑భ॒ ఇతి॒ హ్యే॑తమృష॒యో-ఽవ॑ద॒-న్భర॑న్న॒గ్ని-మ్పు॑రీ॒ష్య॑మిత్యా॑హా॒-ఽగ్నిగ్గ్ హ్యే॑ష భర॑తి॒ మా పా॒ద్యాయు॑షః పు॒రేత్యా॒హా-ఽఽయు॑రే॒వా-ఽస్మి॑-న్దధాతి॒ తస్మా᳚-ద్గర్ద॒భ-స్సర్వ॒మాయు॑రేతి॒ తస్మా᳚-ద్గర్ద॒భే పు॒రా-ఽఽయు॑షః॒ ప్రమీ॑తే బిభ్యతి॒ వృషా॒-ఽగ్నిం-వృఀష॑ణ॒-మ్భర॒న్నిత్యా॑హ॒ వృషా॒ హ్యే॑ష వృషా॒-ఽగ్నిర॒పా-ఙ్గర్భగ్ం॑ – [వృషా॒-ఽగ్నిర॒పా-ఙ్గర్భ᳚మ్, స॒ము॒ద్రియ॒-] 27
సము॒ద్రియ॒-మిత్యా॑హా॒-ఽపాగ్ హ్యే॑ష గర్భో॒ యద॒గ్నిరగ్న॒ ఆ యా॑హి వీ॒తయ॒ ఇతి॒ వా ఇ॒మౌ లో॒కౌ వ్యై॑తా॒మగ్న॒ ఆ యా॑హి వీ॒తయ॒ ఇతి॒ యదాహా॒ ఽనయో᳚ర్లో॒కయో॒-ర్వీత్యై॒ ప్రచ్యు॑తో॒ వా ఏ॒ష ఆ॒యత॑నా॒దగ॑తః ప్రతి॒ష్ఠాగ్ం స ఏ॒తర్హ్య॑ద్ధ్వ॒ర్యు-ఞ్చ॒ యజ॑మాన-ఞ్చ ద్ధ్యాయత్యృ॒తగ్ం స॒త్యమిత్యా॑హే॒యం-వాఀ ఋ॒తమ॒సౌ [ ] 28
స॒త్యమ॒నయో॑రే॒వైన॒-మ్ప్రతి॑ ష్ఠాపయతి॒ నా-ఽఽర్తి॒మార్చ్ఛ॑త్యద్ధ్వ॒ర్యుర్న యజ॑మానో॒ వరు॑ణో॒ వా ఏ॒ష యజ॑మానమ॒భ్యైతి॒ యద॒గ్నిరుప॑నద్ధ॒ ఓష॑ధయః॒ ప్రతి॑ గృహ్ణీతా॒గ్నిమే॒త-మిత్యా॑హ॒ శాన్త్యై॒ వ్యస్య॒న్ విశ్వా॒ అమ॑తీ॒రరా॑తీ॒-రిత్యా॑హ॒ రఖ్ష॑సా॒మప॑హత్యై ని॒షీద॑-న్నో॒ అప॑ దుర్మ॒తిగ్ం హ॑న॒దిత్యా॑హ॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా॒ ఓష॑ధయః॒ ప్రతి॑మోదద్ధ్వ- [ప్రతి॑మోదద్ధ్వమ్, ఏ॒న॒మిత్యా॒హౌష॑ధయో॒] 29
-మేన॒మిత్యా॒హౌష॑ధయో॒ వా అ॒గ్నేర్భా॑గ॒ధేయ॒-న్తాభి॑రే॒వైన॒గ్ం॒ సమ॑ర్ధయతి॒ పుష్పా॑వతీ-స్సుపిప్ప॒లా ఇత్యా॑హ॒ తస్మా॒దోష॑ధయః॒ ఫల॑-ఙ్గృహ్ణన్త్య॒ యం-వోఀ॒ గర్భ॑ ఋ॒త్వియః॑ ప్ర॒త్నగ్ం స॒ధస్థ॒మా-ఽస॑ద॒దిత్యా॑హ॒ యాభ్య॑ ఏ॒వైన॑-మ్ప్రచ్యా॒వయ॑తి॒ తాస్వే॒వైన॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠాపయతి॒ ద్వాభ్యా॑ము॒పావ॑హరతి॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై ॥ 30 ॥
(అ॒స్త్వ॒ – ను॒ష్టు – బ॑సి – సాదయ॒త్యా – రూ॑ఢః॒-పత్వేతి॒-గర్భ॑-మ॒సౌ – మో॑దద్ధ్వం॒ – ద్విచ॑త్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 5)
వా॒రు॒ణో వా అ॒గ్నిరుప॑నద్ధో॒ వి పాజ॒సేతి॒ విస్రగ్ం॑సయతి సవి॒తృప్ర॑సూత ఏ॒వాస్య॒ విషూ॑చీం-వఀరుణమే॒నిం-విఀసృ॑జత్య॒ప ఉప॑ సృజ॒త్యాపో॒ వై శా॒న్తా-శ్శా॒న్తాభి॑రే॒వాస్య॒ శుచగ్ం॑ శమయతి తి॒సృభి॒రుప॑ సృజతి త్రి॒వృద్వా అ॒గ్నిర్యావా॑నే॒వా-గ్నిస్తస్య॒ శుచగ్ం॑ శమయతి మి॒త్ర-స్స॒గ్ం॒సృజ్య॑ పృథి॒వీమిత్యా॑హ మి॒త్రో వై శి॒వో దే॒వానా॒-న్తేనై॒వై- [దే॒వానా॒-న్తేనై॒వ, ఏ॒న॒గ్ం॒ సగ్ం సృ॑జతి॒] 31
-న॒గ్ం॒ సగ్ం సృ॑జతి॒ శాన్త్యై॒ యద్గ్రా॒మ్యాణా॒-మ్పాత్రా॑ణా-ఙ్క॒పాలై᳚-స్సగ్ంసృ॒జే-ద్గ్రా॒మ్యాణి॒ పాత్రా॑ణి శు॒చా-ఽర్ప॑యేదర్మకపా॒లై-స్సగ్ం సృ॑జత్యే॒తాని॒ వా అ॑నుపజీవనీ॒యాని॒ తాన్యే॒వ శు॒చా-ఽర్ప॑యతి॒ శర్క॑రాభి॒-స్సగ్ం సృ॑జతి॒ ధృత్యా॒ అథో॑ శ॒న్త్వాయా॑ జలో॒మై-స్సగ్ం సృ॑జత్యే॒షా వా అ॒గ్నేః ప్రి॒యా త॒నూర్యద॒జా ప్రి॒యయై॒వైన॑-న్త॒నువా॒ సగ్ం సృ॑జ॒త్యథో॒ తేజ॑సా కృష్ణాజి॒నస్య॒ లోమ॑భి॒-స్సగ్ం – [లోమ॑భి॒-స్సమ్, సృ॒జ॒తి॒ య॒జ్ఞో వై] 32
సృ॑జతి య॒జ్ఞో వై కృ॑ష్ణాజి॒నం-యఀ॒జ్ఞేనై॒వ య॒జ్ఞగ్ం సగ్ం సృ॑జతి రు॒ద్రా-స్స॒భృత్య॑ పృథి॒వీమిత్యా॑హై॒తా వా ఏ॒త-న్దే॒వతా॒ అగ్రే॒ సమ॑భర॒-న్తాభి॑రే॒వైన॒గ్ం॒ సమ్భ॑రతి మ॒ఖస్య॒ శిరో॒-ఽసీత్యా॑హ య॒జ్ఞో వై మ॒ఖస్తస్యై॒త-చ్ఛిరో॒ యదు॒ఖా తస్మా॑దే॒వమా॑హ య॒జ్ఞస్య॑ ప॒దే స్థ॒ ఇత్యా॑హ య॒జ్ఞస్య॒ హ్యే॑తే [ ] 33
ప॒దే అథో॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై॒ ప్రా-ఽన్యాభి॒-ర్యచ్ఛ॒త్యన్వ॒న్యై-ర్మ॑న్త్రయతే మిథున॒త్వాయ॒ త్ర్యు॑ద్ధి-ఙ్కరోతి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒షాం-లోఀ॒కానా॒మాప్త్యై॒ ఛన్దో॑భిః కరోతి వీ॒ర్యం॑-వైఀ ఛన్దాగ్ం॑సి వీ॒ర్యే॑ణై॒వైనా᳚-ఙ్కరోతి॒ యజు॑షా॒ బిల॑-ఙ్కరోతి॒ వ్యావృ॑త్త్యా॒ ఇయ॑తీ-ఙ్కరోతి ప్ర॒జాప॑తినా యజ్ఞము॒ఖేన॒ సమ్మి॑తా-న్ద్విస్త॒నా-ఙ్క॑రోతి॒ యావా॑పృథి॒వ్యోర్దోహా॑య॒ చతు॑స్స్తనా-ఙ్కరోతి పశూ॒నా-న్దోహా॑యా॒ష్టాస్త॑నా-ఙ్కరోతి॒ ఛన్ద॑సా॒-న్దోహా॑య॒ నవా᳚శ్రి-మభి॒చర॑తః కుర్యా-త్త్రి॒వృత॑మే॒వ వజ్రగ్ం॑ స॒మ్భృత్య॒ భ్రాతృ॑వ్యాయ॒ ప్రహ॑రతి॒ స్తృత్యై॑ కృ॒త్వాయ॒ సా మ॒హీము॒ఖామితి॒ ని ద॑ధాతి దే॒వతా᳚స్వే॒వైనా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠాపయతి ॥ 34 ॥
(తేనై॒వ – లోమ॑భి॒-స్స – మే॒తే – అ॑భి॒చర॑త॒ – ఏక॑విగ్ంశతిశ్చ) (అ. 6)
స॒ప్తభి॑ర్ధూపయతి స॒ప్త వై శీ॑ర్ష॒ణ్యాః᳚ ప్రా॒ణా-శ్శిర॑ ఏ॒త-ద్య॒జ్ఞస్య॒ యదు॒ఖా శీ॒ర్॒షన్నే॒వ య॒జ్ఞస్య॑ ప్రా॒ణా-న్ద॑ధాతి॒ తస్మా᳚-థ్స॒ప్త శీ॒ర్॒ష-న్ప్రా॒ణా అ॑శ్వశ॒కేన॑ ధూపయతి ప్రాజాప॒త్యో వా అశ్వ॑-స్సయోని॒త్వాయా-ది॑తి॒స్త్వేత్యా॑హే॒యం-వాఀ అది॑తి॒రది॑త్యై॒వాది॑త్యా-ఙ్ఖనత్య॒స్యా అక్రూ॑రఙ్కారాయ॒ న హి స్వ-స్స్వగ్ం హి॒నస్తి॑ దే॒వానా᳚-న్త్వా॒ పత్నీ॒రిత్యా॑హ దే॒వానాం॒- [దే॒వానా᳚మ్, వా ఏ॒తా-మ్పత్న॒యో-ఽగ్రే॑-ఽ] 35
-వాఀ ఏ॒తా-మ్పత్న॒యో-ఽగ్రే॑-ఽ-కుర్వ॒-న్తాభి॑రే॒వైనా᳚-న్దధాతి ధి॒షణా॒స్త్వేత్యా॑హ వి॒ద్యా వై ధి॒షణా॑ వి॒ద్యాభి॑-రే॒వైనా॑-మ॒భీన్ధే॒ గ్నాస్త్వేత్యా॑హ॒ ఛన్దాగ్ం॑సి॒ వై గ్నా శ్ఛన్దో॑భి-రే॒వైనాగ్॑ శ్రపయతి॒ వరూ᳚త్రయ॒స్త్వేత్యా॑హ॒ హోత్రా॒ వై వరూ᳚త్రయో॒ హోత్రా॑భిరే॒వైనా᳚-మ్పచతి॒ జన॑య॒స్త్వేత్యా॑హ దే॒వానాం॒-వైఀ పత్నీ॒- [పత్నీః᳚, జన॑య॒స్తాభి॑-] 36
-ర్జన॑య॒స్తాభి॑-రే॒వైనా᳚-మ్పచతి ష॒డ్భిః ప॑చతి॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుభి॑రే॒వైనా᳚-మ్పచతి॒ ద్విః పచ॒న్త్విత్యా॑హ॒ తస్మా॒-ద్ద్వి-స్సం॑వఀథ్స॒రస్య॑ స॒స్య-మ్ప॑చ్యతే వారు॒ణ్యు॑ఖా-ఽభీద్ధా॑ మై॒త్రియోపై॑తి॒ శాన్త్యై॑ దే॒వస్త్వా॑ సవి॒తో-ద్వ॑ప॒త్విత్యా॑హ సవి॒తృప్ర॑సూత ఏ॒వైనా॒-మ్బ్రహ్మ॑ణా దే॒వతా॑భి॒రు-ద్వ॑ప॒త్యప॑ద్యమానా పృథి॒వ్యాశా॒ దిశ॒ ఆ పృ॒ణే- [ఆ పృ॒ణ, ఇత్యా॑హ॒] 37
-త్యా॑హ॒ తస్మా॑ద॒గ్ని-స్సర్వా॒ దిశో-ఽను॒ విభా॒త్యుత్తి॑ష్ఠ బృహ॒తీ భ॑వో॒ర్ధ్వా తి॑ష్ఠ ధ్రు॒వా త్వమిత్యా॑హ॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యా అసు॒ర్య॑-మ్పాత్ర॒మనా᳚చ్ఛృణ్ణ॒మా-చ్ఛృ॑ణత్తి దేవ॒త్రా-ఽక॑రజఖ్షీ॒రేణా-ఽఽచ్ఛృ॑ణత్తి పర॒మం-వాఀ ఏ॒త-త్పయో॒ యద॑జఖ్షీ॒ర-మ్ప॑ర॒మేణై॒వైనా॒-మ్పయ॒సా-ఽఽచ్ఛృ॑ణత్తి॒ యజు॑షా॒ వ్యావృ॑త్త్యై॒ ఛన్దో॑భి॒రా చ్ఛృ॑ణత్తి॒ ఛన్దో॑భి॒ర్వా ఏ॒షా క్రి॑యతే॒ ఛన్దో॑భిరే॒వ ఛన్దా॒గ్॒స్యా చ్ఛృ॑ణత్తి ॥ 38 ॥
(ఆ॒హ॒ దే॒వానాం॒ – వైఀ పత్నీః᳚ – పృణై॒ – షా – షట్ చ॑) (అ. 7)
ఏక॑విగ్ంశత్యా॒ మాషైః᳚ పురుషశీ॒ర్॒ష-మచ్ఛై᳚త్యమే॒ద్ధ్యా వై మాషా॑ అమే॒ద్ధ్య-మ్పు॑రుషశీ॒ర్॒ష-మ॑మే॒ద్ధ్యైరే॒వా-స్యా॑-మే॒ద్ధ్య-న్ని॑రవ॒దాయ॒ మేద్ధ్య॑-ఙ్కృ॒త్వా ఽఽహ॑ర॒త్యేక॑విగ్ంశతి-ర్భవన్త్యేకవి॒గ్ం॒శో వై పురు॑షః॒ పురు॑ష॒స్యా-ఽఽప్త్యై॒ వ్యృ॑ద్ధం॒-వాఀ ఏ॒త-త్ప్రా॒ణైర॑మే॒ద్ధ్యం-యఀ-త్పు॑రుషశీ॒ర్॒షగ్ం స॑ప్త॒ధా వితృ॑ణ్ణాం-వఀల్మీకవ॒పా-మ్ప్రతి॒ ని ద॑ధాతి స॒ప్త వై శీ॑ర్ష॒ణ్యాః᳚ ప్రా॒ణాః ప్రా॒ణైరే॒వైన॒-థ్సమ॑ర్ధయతి మేద్ధ్య॒త్వాయ॒ యావ॑న్తో॒ [యావ॑న్తః, వై మృ॒త్యుబ॑న్ధవ॒-] 39
వై మృ॒త్యుబ॑న్ధవ॒-స్తేషాం᳚-యఀ॒మ ఆధి॑పత్య॒-మ్పరీ॑యాయ యమగా॒థాభిః॒ పరి॑గాయతి య॒మాదే॒వైన॑-ద్వృఙ్క్తే తి॒సృభిః॒ పరి॑గాయతి॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒భ్య ఏ॒వైన॑ల్లో॒కేభ్యో॑ వృఙ్క్తే॒ తస్మా॒-ద్గాయ॑తే॒ న దేయ॒-ఙ్గాథా॒ హి త-ద్వృ॒ఙ్క్తే᳚ ఽగ్నిభ్యః॑ ప॒శూనా ల॑భతే॒ కామా॒ వా అ॒గ్నయః॒ కామా॑నే॒వావ॑ రున్ధే॒ య-త్ప॒శూ-న్నా-ఽఽలభే॒తా-ఽన॑వరుద్ధా అస్య [ ] 40
ప॒శవ॑-స్స్యు॒ర్య-త్పర్య॑గ్నికృతాను-థ్సృ॒జే-ద్య॑జ్ఞవేశ॒స-ఙ్కు॑ర్యా॒-ద్య-థ్సగ్గ్॑స్థా॒పయే᳚-ద్యా॒తయా॑మాని శీ॒ర్॒షాణి॑ స్యు॒ర్య-త్ప॒శూనా॒లభ॑తే॒ తేనై॒వ ప॒శూనవ॑ రున్ధే॒ య-త్పర్య॑గ్నికృతాను-థ్సృ॒జతి॑ శీ॒ర్ష్ణా-మయా॑తయామత్వాయ ప్రాజాప॒త్యేన॒ సగ్గ్ స్థా॑పయతి య॒జ్ఞో వై ప్ర॒జాప॑తిర్య॒జ్ఞ ఏ॒వ య॒జ్ఞ-మ్ప్రతి॑ష్ఠాపయతి ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జా అ॑సృజత॒ స రి॑రిచా॒నో॑-ఽమన్యత॒ స ఏ॒తా ఆ॒ప్రీర॑పశ్య॒-త్తాభి॒ర్వై స ము॑ఖ॒త [స ము॑ఖ॒తః, ఆ॒త్మాన॒మా ఽప్రీ॑ణీత॒] 41
ఆ॒త్మాన॒మా ఽప్రీ॑ణీత॒ యదే॒తా ఆ॒ప్రియో॒ భవ॑న్తి య॒జ్ఞో వై ప్ర॒జాప॑తి-ర్య॒జ్ఞమే॒వైతాభి॑ర్ముఖ॒త ఆ ప్రీ॑ణా॒త్య-ప॑రిమితఛన్దసో భవ॒న్త్యప॑రిమితః ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జాప॑తే॒రాప్త్యా॑ ఊనాతిరి॒క్తా మి॑థు॒నాః ప్రజా᳚త్యై లోమ॒శం-వైఀ నామై॒తచ్ఛన్దః॑ ప్ర॒జాప॑తేః ప॒శవో॑ లోమ॒శాః ప॒శూనే॒వా-ఽవ॑ రున్ధే॒ సర్వా॑ణి॒ వా ఏ॒తా రూ॒పాణి॒ సర్వా॑ణి రూ॒పాణ్య॒గ్నౌ చిత్యే᳚ క్రియన్తే॒ తస్మా॑దే॒తా అ॒గ్నేశ్చిత్య॑స్య [అ॒గ్నేశ్చిత్య॑స్య, భ॒వ॒న్త్యేక॑విగ్ం శతిగ్ం] 42
భవ॒న్త్యేక॑విగ్ం శతిగ్ం సామిధే॒నీరన్వా॑హ॒ రుగ్వా ఏ॑కవి॒గ్ం॒శో రుచ॑మే॒వ గ॑చ్ఛ॒త్యథో᳚ ప్రతి॒ష్ఠామే॒వ ప్ర॑తి॒ష్ఠా హ్యే॑కవి॒గ్ం॒శ-శ్చతు॑ర్విగ్ంశతి॒మన్వా॑హ॒ చతు॑ర్విగ్ంశతిరర్ధమా॒సా-స్సం॑వఀథ్స॒ర-స్సం॑వఀథ్స॒రో᳚-ఽగ్నిర్వై᳚శ్వాన॒ర-స్సా॒ఖ్షాదే॒వ వై᳚శ్వాన॒రమవ॑ రున్ధే॒ పరా॑చీ॒రన్వా॑హ॒ పరా॑ఙివ॒ హి సు॑వ॒ర్గో లో॒క-స్సమా᳚స్త్వా-ఽగ్న ఋ॒తవో॑ వర్ధయ॒న్త్విత్యా॑హ॒ సమా॑భిరే॒వా-ఽగ్నిం-వఀ ॑ర్ధయ- [-ఽగ్నిం-వఀ ॑ర్ధయతి, ఋ॒తుభి॑-స్సంవఀథ్స॒రం-విఀశ్వా॒] 43
-త్యృ॒తుభి॑-స్సంవఀథ్స॒రం-విఀశ్వా॒ ఆ భా॑హి ప్ర॒దిశః॑ పృథి॒వ్యా ఇత్యా॑హ॒ తస్మా॑ద॒గ్ని-స్సర్వా॒ దిశో-ఽను॒ విభా॑తి॒ ప్రత్యౌ॑హతామ॒శ్వినా॑ మృ॒త్యుమ॑స్మా॒దిత్యా॑హ మృ॒త్యుమే॒వా-ఽస్మా॒దప॑ నుద॒త్యుద్వ॒య-న్తమ॑స॒స్పరీత్యా॑హ పా॒ప్మా వై తమః॑ పా॒ప్మాన॑మే॒వాస్మా॒దప॑ హ॒న్త్యగ॑న్మ॒ జ్యోతి॑రుత్త॒మ-మిత్యా॑హా॒-ఽసౌ వా ఆ॑ది॒త్యో జ్యోతి॑రుత్త॒మ-మా॑ది॒త్యస్యై॒వ సాయు॑జ్య-ఙ్గచ్ఛతి॒ న సం॑వఀథ్స॒రస్తి॑ష్ఠతి॒ నాస్య॒ శ్రీస్తి॑ష్ఠతి॒ యస్యై॒తాః క్రి॒యన్తే॒ జ్యోతి॑ష్మతీ-ముత్త॒మామన్వా॑హ॒ జ్యోతి॑రే॒వాస్మా॑ ఉ॒పరి॑ష్టా-ద్దధాతి సువ॒ర్గస్య॑ లో॒కస్యాను॑ఖ్యాత్యై ॥ 44 ॥
(యావ॑న్తో – ఽస్య – ముఖ॒త – శ్చిత్య॑స్య – వర్ధయ – త్యాది॒త్యో᳚ – ఽష్టావిగ్ం॑శతిశ్చ) (అ. 8)
ష॒డ్భిర్దీ᳚ఖ్షయతి॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుభి॑రే॒వైన॑-న్దీఖ్షయతి స॒ప్తభి॑ర్దీఖ్షయతి స॒ప్త ఛన్దాగ్ం॑సి॒ ఛన్దో॑భిరే॒వైన॑-న్దీఖ్షయతి॒ విశ్వే॑ దే॒వస్య॑ నే॒తురిత్య॑-ను॒ష్టుభో᳚త్త॒మయా॑ జుహోతి॒ వాగ్వా అ॑ను॒ష్టు-ప్తస్మా᳚-త్ప్రా॒ణానాం॒-వాఀగు॑త్త॒మై- క॑స్మాద॒ఖ్షరా॒దనా᳚ప్త-మ్ప్రథ॒మ-మ్ప॒ద-న్తస్మా॒-ద్య-ద్వా॒చో-ఽనా᳚ప్త॒-న్తన్మ॑ను॒ష్యా॑ ఉప॑ జీవన్తి పూ॒ర్ణయా॑ జుహోతి పూ॒ర్ణ ఇ॑వ॒ హి ప్ర॒జాప॑తిః [ప్ర॒జాప॑తిః, ప్ర॒జాప॑తే॒రాపత్యై॒] 45
ప్ర॒జాప॑తే॒రాప్త్యై॒ న్యూ॑నయా జుహోతి॒ న్యూ॑నా॒ద్ధి ప్ర॒జాప॑తిః ప్ర॒జా అసృ॑జత ప్ర॒జానా॒గ్ం॒ సృష్ట్యై॒ యద॒ర్చిషి॑ ప్రవృ॒ఞ్జ్యా-ద్భూ॒తమవ॑ రున్ధీత॒ యదఙ్గా॑రేషు భవి॒ష్యదఙ్గా॑రేషు॒ ప్రవృ॑ణక్తి భవి॒ష్య దే॒వావ॑ రున్ధే భవి॒ష్యద్ధి భూయో॑ భూ॒తా-ద్ద్వాభ్యా॒-మ్ప్రవృ॑ణక్తి ద్వి॒పా-ద్యజ॑మానః॒ ప్రతి॑ష్ఠిత్యై॒ బ్రహ్మ॑ణా॒ వా ఏ॒షా యజు॑షా॒ సమ్భృ॑తా॒ యదు॒ఖా సా యద్భిద్యే॒తా-ఽఽర్తి॒మార్చ్ఛే॒- [-ఽఽర్తి॒మార్చ్ఛే᳚త్, యజ॑మానో] 46
-ద్యజ॑మానో హ॒న్యేతా᳚-ఽస్య య॒జ్ఞో మిత్రై॒తాము॒ఖా-న్త॒పేత్యా॑హ॒ బ్రహ్మ॒ వై మి॒త్రో బ్రహ్మ॑న్నే॒వైనా॒-మ్ప్రతి॑ష్ఠాపయతి॒ నా-ఽఽర్తి॒మార్చ్ఛ॑తి॒ యజ॑మానో॒ నాస్య॑ య॒జ్ఞో హ॑న్యతే॒ యది॒ భిద్యే॑త॒ తైరే॒వ క॒పాలై॒-స్సగ్ం సృ॑జే॒-థ్సైవ తతః॒ ప్రాయ॑శ్చిత్తి॒ర్యో గ॒తశ్రీ॒-స్స్యాన్మ॑థి॒త్వా తస్యావ॑ దద్ధ్యా-ద్భూ॒తో వా ఏ॒ష స స్వా- [ఏ॒ష స స్వామ్, దే॒వతా॒ముపై॑తి॒] 47
-న్దే॒వతా॒ముపై॑తి॒ యో భూతి॑కామ॒-స్స్యాద్య ఉ॒ఖాయై॑ స॒మ్భవే॒-థ్స ఏ॒వ తస్య॑ స్యా॒దతో॒ హ్యే॑ష స॒మ్భవ॑త్యే॒ష వై స్వ॑య॒మ్భూర్నామ॒ భవ॑త్యే॒వ య-ఙ్కా॒మయే॑త॒ భ్రాతృ॑వ్యమస్మై జనయేయ॒మిత్య॒-న్యత॒స్తస్యా॒-ఽఽహృత్యా-ఽవ॑ దద్ధ్యా-థ్సా॒ఖ్షాదే॒వాస్మై॒ భ్రాతృ॑వ్య-ఞ్జనయత్యమ్బ॒రీషా॒దన్న॑ కామ॒స్యావ॑ దద్ధ్యాదమ్బ॒రీషే॒ వా అన్న॑-మ్భ్రియతే॒ సయో᳚న్యే॒వాన్న॒- [సయో᳚న్యే॒వాన్న᳚మ్, అవ॑ రున్ధే॒] 48
-మవ॑ రున్ధే॒ ముఞ్జా॒నవ॑ దధా॒త్యూర్గ్వై ముఞ్జా॒ ఊర్జ॑మే॒వాస్మా॒ అపి॑ దధాత్య॒గ్నిర్దే॒వేభ్యో॒ నిలా॑యత॒ స క్రు॑ము॒క-మ్ప్రా-ఽవి॑శ-త్క్రుము॒కమవ॑ దధాతి॒ యదే॒వాస్య॒ తత్ర॒ న్య॑క్త॒-న్త దే॒వావ॑ రున్ధ॒ ఆజ్యే॑న॒ సం-యౌఀ᳚త్యే॒తద్వా అ॒గ్నేః ప్రి॒య-న్ధామ॒ యదాజ్య॑-మ్ప్రి॒యేణై॒వైన॒-న్ధామ్నా॒ సమ॑ర్ధయ॒త్యథో॒ తేజ॑సా॒ [తేజ॑సా, వై క॑కన్తీ॒మా ద॑ధాతి॒] 49
వై క॑ఙ్కతీ॒మా ద॑ధాతి॒ భా ఏ॒వావ॑ రున్ధే శమీ॒మయీ॒మా ద॑ధాతి॒ శాన్త్యై॒ సీద॒ త్వ-మ్మా॒తుర॒స్యా ఉ॒పస్థ॒ ఇతి॑ తి॒సృభి॑ర్జా॒తముప॑ తిష్ఠతే॒ త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా ఏ॒ష్వే॑వ లో॒కేష్వా॒విద॑-ఙ్గచ్ఛ॒త్యథో᳚ ప్రా॒ణానే॒వా-ఽఽత్మ-న్ధ॑త్తే ॥ 50 ॥
( ప్ర॒జాప॑తి–ర్ ఋచ్ఛే॒థ్ – స్వా – మే॒వాన్నం॒ – తేజ॑సా॒ – చతు॑స్త్రిగ్ంశచ్చ) (అ. 9)
న హ॑ స్మ॒ వై పు॒రా-ఽగ్నిరప॑రశువృక్ణ-న్దహతి॒ తద॑స్మై ప్రయో॒గ ఏ॒వర్షి॑రస్వదయ॒-ద్యద॑గ్నే॒ యాని॒ కాని॒ చేతి॑ స॒మిధ॒మా ద॑ధా॒త్యప॑రశువృక్ణ-మే॒వాస్మై᳚ స్వదయతి॒ సర్వ॑మస్మై స్వదతే॒ య ఏ॒వం-వేఀదౌదు॑మ్బరీ॒మా ద॑ధా॒త్యూర్గ్వా ఉ॑దు॒మ్బర॒ ఊర్జ॑మే॒వాస్మా॒ అపి॑ దధాతి ప్ర॒జాప॑తిర॒గ్ని-మ॑సృజత॒ తగ్ం సృ॒ష్టగ్ం రఖ్షాగ్॑- [సృ॒ష్టగ్ం రఖ్షాగ్ం॑సి, అ॒జి॒ఘా॒గ్ం॒స॒న్థ్స ఏ॒త-] 51
-స్యజిఘాగ్ంస॒న్థ్స ఏ॒త-ద్రా᳚ఖ్షో॒ఘ్నమ॑పశ్య॒-త్తేన॒ వై సరఖ్షా॒గ్॒స్యపా॑-ఽహత॒ య-ద్రా᳚ఖ్షో॒ఘ్న-మ్భవ॑త్య॒గ్నేరే॒వ తేన॑ జా॒తా-ద్రఖ్షా॒గ్॒స్యప॑ హ॒న్త్యాశ్వ॑త్థీ॒మా ద॑ధాత్యశ్వ॒త్థో వై వన॒స్పతీ॑నాగ్ం సపత్నసా॒హో విజి॑త్యై॒ వైక॑ఙ్కతీ॒మా ద॑ధాతి॒ భా ఏ॒వావ॑ రున్ధే శమీ॒మయీ॒మా ద॑ధాతి॒ శాన్త్యై॒ సగ్ంశి॑త-మ్మే॒ బ్రహ్మోదే॑షా-మ్బా॒హూ అ॑తిర॒మిత్యు॑త్త॒మే ఔదు॑మ్బరీ [ఔదు॑మ్బరీ, వా॒చ॒య॒తి॒ బ్రహ్మ॑ణై॒వ] 52
వాచయతి॒ బ్రహ్మ॑ణై॒వ ఖ్ష॒త్రగ్ం సగ్గ్ శ్య॑తి ఖ్ష॒త్రేణ॒ బ్రహ్మ॒ తస్మా᳚-ద్బ్రాహ్మ॒ణో రా॑జ॒న్య॑వా॒నత్య॒న్య-మ్బ్రా᳚హ్మ॒ణ-న్తస్మా᳚-ద్రాజ॒న్యో᳚ బ్రాహ్మ॒ణవా॒నత్య॒న్యగ్ం రా॑జ॒న్య॑-మ్మృ॒త్యుర్వా ఏ॒ష యద॒గ్నిర॒మృత॒గ్ం॒ హిర॑ణ్యగ్ం రు॒క్మమన్త॑ర॒-మ్ప్రతి॑ముఞ్చతే॒ ఽమృత॑మే॒వ మృ॒త్యోర॒న్తర్ధ॑త్త॒ ఏక॑విగ్ంశతినిర్బాధో భవ॒త్యేక॑విగ్ంశతి॒ర్వై దే॑వలో॒కా ద్వాద॑శ॒ మాసాః॒ పఞ్చ॒ర్తవ॒స్త్రయ॑ ఇ॒మే లో॒కా అ॒సావా॑ది॒త్య [అ॒సావా॑ది॒త్యః, ఏ॒క॒వి॒గ్ం॒శ ఏ॒తావ॑న్తో॒ వై] 53
ఏ॑కవి॒గ్ం॒శ ఏ॒తావ॑న్తో॒ వై దే॑వలో॒కాస్తేభ్య॑ ఏ॒వ భ్రాతృ॑వ్యమ॒న్తరే॑తి నిర్బా॒ధైర్వై దే॒వా అసు॑రా-న్నిర్బా॒ధే॑-ఽకుర్వత॒ తన్ని॑ర్బా॒ధానా᳚-న్నిర్బాధ॒త్వ-న్ని॑ర్బా॒ధీ భ॑వతి॒ భ్రాతృ॑వ్యానే॒వ ని॑ర్బా॒ధే కు॑రుతే సావిత్రి॒యా ప్రతి॑ముఞ్చతే॒ ప్రసూ᳚త్యై॒ నక్తో॒షాసేత్యుత్త॑రయా ఽహోరా॒త్రాభ్యా॑మే॒వైన॒-ముద్య॑చ్ఛతే దే॒వా అ॒గ్ని-న్ధా॑రయ-న్ద్రవిణో॒దా ఇత్యా॑హ ప్రా॒ణా వై దే॒వా ద్ర॑విణో॒దా అ॑హోరా॒త్రాభ్యా॑మే॒వైన॑ము॒ద్యత్య॑ [ ] 54
ప్రా॒ణైర్దా॑ధా॒రా ఽఽసీ॑నః॒ ప్రతి॑ముఞ్చతే॒ తస్మా॒దాసీ॑నాః ప్ర॒జాః ప్రజా॑యన్తే కృష్ణాజి॒నముత్త॑ర॒-న్తేజో॒ వై హిర॑ణ్య॒-మ్బ్రహ్మ॑ కృష్ణాజి॒న-న్తేజ॑సా చై॒వైన॒-మ్బ్రహ్మ॑ణా చోభ॒యతః॒ పరి॑గృహ్ణాతి॒ షడు॑ద్యామగ్ం శి॒క్య॑-మ్భవతి॒ షడ్వా ఋ॒తవ॑ ఋ॒తుభి॑రే॒వైన॒-ముద్య॑చ్ఛతే॒ య-ద్ద్వాద॑శోద్యామగ్ం సంవఀథ్స॒రేణై॒వ మౌ॒ఞ్జ-మ్భ॑వ॒త్యూర్గ్వై ముఞ్జా॑ ఊ॒ర్జైవైన॒గ్ం॒ స మ॑ర్ధయతి సుప॒ర్ణో॑-ఽసి గ॒రుత్మా॒నిత్యవే᳚ఖ్షతే రూ॒పమే॒వాస్యై॒తన్మ॑హి॒మానం॒-వ్యాఀచ॑ష్టే॒ దివ॑-ఙ్గచ్ఛ॒ సువః॑ ప॒తేత్యా॑హ సువ॒ర్గమే॒వైనం॑-లోఀ॒క-ఙ్గ॑మయతి ॥ 55 ॥
(రఖ్షా॒గ్॒స్యౌ – దు॑బంరి – ఆది॒త్య – ఉ॒ద్యత్య॒ – సం – చతు॑ర్విగ్ంశతిశ్చ) (అ. 10)
సమి॑ద్ధో అ॒ఞ్జన్ కృద॑ర-మ్మతీ॒నా-ఙ్ఘృ॒తమ॑గ్నే॒ మధు॑మ॒-త్పిన్వ॑మానః । వా॒జీ వహ॑న్ వా॒జిన॑-ఞ్జాతవేదో దే॒వానాం᳚-వఀఖ్షి ప్రి॒యమా స॒ధస్థ᳚మ్ ॥ ఘృ॒తేనా॒ఞ్జన్థ్స-మ్ప॒థో దే॑వ॒యానా᳚-న్ప్రజా॒నన్ వా॒జ్యప్యే॑తు దే॒వాన్ । అను॑ త్వా సప్తే ప్ర॒దిశ॑-స్సచన్తాగ్ స్వ॒ధామ॒స్మై యజ॑మానాయ ధేహి ॥ ఈడ్య॒శ్చాసి॒ వన్ద్య॑శ్చ వాజిన్నా॒శుశ్చాసి॒ మేద్ధ్య॑శ్చ సప్తే । అ॒గ్నిష్ట్వా॑ [అ॒గ్నిష్ట్వా᳚, దే॒వైర్వసు॑భి-స్స॒జోషాః᳚] 56
దే॒వైర్వసు॑భి-స్స॒జోషాః᳚ ప్రీ॒తం-వఀహ్నిం॑-వఀహతు జా॒తవే॑దాః ॥ స్తీ॒ర్ణ-మ్బ॒ర్॒హి-స్సు॒ష్టరీ॑మా జుషా॒ణోరు పృ॒థు ప్రథ॑మాన-మ్పృథి॒వ్యామ్ । దే॒వేభి॑ర్యు॒క్తమది॑తి-స్స॒జోషా᳚-స్స్యో॒న-ఙ్కృ॑ణ్వా॒నా సు॑వి॒తే ద॑ధాతు ॥ ఏ॒తా ఉ॑ వ-స్సు॒భగా॑ వి॒శ్వరూ॑పా॒ విపఖ్షో॑భి॒-శ్శ్రయ॑మాణా॒ ఉదాతైః᳚ । ఋ॒ష్వా-స్స॒తీః క॒వష॒-శ్శుమ్భ॑మానా॒ ద్వారో॑ దే॒వీ-స్సు॑ప్రాయ॒ణా భ॑వన్తు ॥ అ॒న్త॒రా మి॒త్రావరు॑ణా॒ చర॑న్తీ॒ ముఖం॑-యఀ॒జ్ఞానా॑మ॒భి సం॑విఀదా॒నే । ఉ॒షాసా॑ వాగ్ం [ఉ॒షాసా॑ వామ్, సు॒హి॒ర॒ణ్యే సు॑శి॒ల్పే] 57
సుహిర॒ణ్యే సు॑శి॒ల్పే ఋ॒తస్య॒ యోనా॑వి॒హ సా॑దయామి ॥ ప్ర॒థ॒మా వాగ్ం॑ సర॒థినా॑ సు॒వర్ణా॑ దే॒వౌ పశ్య॑న్తౌ॒ భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ । అపి॑ప్రయ॒-ఞ్చోద॑నా వా॒-మ్మిమా॑నా॒ హోతా॑రా॒ జ్యోతిః॑ ప్ర॒దిశా॑ ది॒శన్తా᳚ ॥ ఆ॒ది॒త్యైర్నో॒ భార॑తీ వష్టు య॒జ్ఞగ్ం సర॑స్వతీ స॒హ రు॒ద్రైర్న॑ ఆవీత్ । ఇడోప॑హూతా॒ వసు॑భి-స్స॒జోషా॑ య॒జ్ఞ-న్నో॑ దేవీర॒మృతే॑షు ధత్త ॥ త్వష్టా॑ వీ॒ర-న్దే॒వకా॑మ-ఞ్జజాన॒ త్వష్టు॒రర్వా॑ జాయత ఆ॒శురశ్వః॑ । 58
త్వష్టే॒దం-విఀశ్వ॒-మ్భువ॑న-ఞ్జజాన బ॒హోః క॒ర్తార॑మి॒హ య॑ఖ్షి హోతః ॥ అశ్వో॑ ఘృ॒తేన॒ త్మన్యా॒ సమ॑క్త॒ ఉప॑ దే॒వాగ్ం ఋ॑తు॒శః పాథ॑ ఏతు । వన॒స్పతి॑-ర్దేవలో॒క-మ్ప్ర॑జా॒నన్న॒గ్నినా॑ హ॒వ్యా స్వ॑ది॒తాని॑ వఖ్షత్ ॥ ప్ర॒జాప॑తే॒స్తప॑సా వావృధా॒న-స్స॒ద్యో జా॒తో ద॑ధిషే య॒జ్ఞమ॑గ్నే । స్వాహా॑కృతేన హ॒విషా॑ పురోగా యా॒హి సా॒ద్ధ్యా హ॒విర॑దన్తు దే॒వాః ॥ 59 ॥
(అ॒గ్నిష్ట్వా॑ – వా॒ – మశ్వో॒ – ద్విచ॑త్వారిగ్ంశచ్చ) (అ. 11)
(సా॒వి॒త్రాణి॒ – వ్యృ॑ద్ధ॒ – ముత్క్రా॑మ – దే॒వస్య॑ ఖనతి – క్రూ॒రం -వాఀ ॑రు॒ణః – స॒ప్తభి॒ – రేక॑విగ్ంశత్యా – ష॒డ్భి – ర్న హ॑ స్మ॒ – సమి॑ద్ధో అ॒ఞ్జ – న్నేకా॑దశ )
(సా॒వి॒త్రా – ణ్యుత్క్రా॑మ – క్రూ॒రం -వాఀ ॑రు॒ణః – ప॒శవ॑-స్స్యు॒ – ర్న హ॑ స్మ॒ – నవ॑పఞ్చా॒శత్)
(సా॒వి॒త్రాణి॑, హ॒విర॑దన్తు దే॒వాః)
॥ హరిః॑ ఓమ్ ॥
॥ కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితాయా-మ్పఞ్చమకాణ్డే ప్రథమః ప్రశ్న-స్సమాప్తః ॥