କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ମ୍ପଞ୍ଚମକାଣ୍ଡେ ଦ୍ଵିତୀୟଃ ପ୍ରଶ୍ନଃ – ଚିତ୍ୟୁପକ୍ରମାଭିଧାନଂ
ଓ-ନ୍ନମଃ ପରମାତ୍ମନେ, ଶ୍ରୀ ମହାଗଣପତୟେ ନମଃ,
ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଭ୍ୟୋ ନମଃ । ହ॒ରିଃ॒ ଓମ୍ ॥
ଵିଷ୍ଣୁ॑ମୁଖା॒ ଵୈ ଦେ॒ଵା ଶ୍ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରି॒ମା-ଲ୍ଲୋଁ॒କାନ॑ନପଜ॒ୟ୍ୟ ମ॒ଭ୍ୟ॑ଜୟ॒ନ୍॒.ୟ-ଦ୍ଵି॑ଷ୍ଣୁକ୍ର॒ମାନ୍ କ୍ରମ॑ତେ॒ ଵିଷ୍ଣୁ॑ରେ॒ଵ ଭୂ॒ତ୍ଵା ୟଜ॑ମାନ॒ଶ୍ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରି॒ମା-ଲ୍ଲୋଁ॒କାନ॑ନପଜ॒ୟ୍ୟମ॒ଭି ଜ॑ୟତି॒ ଵିଷ୍ଣୋଃ॒ କ୍ରମୋ᳚-ଽସ୍ୟ-ଭିମାତି॒ହେତ୍ୟା॑ହ ଗାୟ॒ତ୍ରୀ ଵୈ ପୃ॑ଥି॒ଵୀ ତ୍ରୈଷ୍ଟୁ॑ଭମ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒-ଞ୍ଜାଗ॑ତୀ॒ ଦ୍ୟୌରାନୁ॑ଷ୍ଟୁଭୀ॒ର୍ଦିଶ॒ ଶ୍ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରେ॒ଵେମା-ଲ୍ଲୋଁ॒କାନ୍. ୟ॑ଥା ପୂ॒ର୍ଵମ॒ଭି ଜ॑ୟତି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିର॒ଗ୍ନିମ॑ସୃଜତ॒ ସୋ᳚-ଽସ୍ମା-ଥ୍ସୃ॒ଷ୍ଟଃ [ସୋ᳚-ଽସ୍ମା-ଥ୍ସୃ॒ଷ୍ଟଃ, ପରା॑ଙୈ॒ତ୍ତ-] 1
ପରା॑ଙୈ॒ତ୍ତ-ମେ॒ତୟା ଽନ୍ଵୈ॒ଦକ୍ର॑ନ୍ଦ॒ଦିତି॒ ତୟା॒ ଵୈ ସୋ᳚-ଽଗ୍ନେଃ ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମା-ଽଵା॑ରୁନ୍ଧ॒ ୟଦେ॒ତାମ॒ନ୍ଵାହା॒-ଗ୍ନେରେ॒ଵୈତୟା᳚ ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମା-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧ ଈଶ୍ଵ॒ରୋ ଵା ଏ॒ଷ ପରା᳚-ମ୍ପ୍ର॒ଦଘୋ॒ ୟୋ ଵି॑ଷ୍ଣୁକ୍ର॒ମାନ୍ କ୍ରମ॑ତେ ଚତ॒ସୃଭି॒ରା ଵ॑ର୍ତତେ ଚ॒ତ୍ଵାରି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଖଲୁ॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନେଃ ପ୍ରି॒ୟା ତ॒ନୂଃ ପ୍ରି॒ୟାମେ॒ଵାସ୍ୟ॑ ତ॒ନୁଵ॑ମ॒ଭି [ ] 2
?
ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତତେ ଦକ୍ଷି॒ଣା ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତତେ॒ ସ୍ଵମେ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟ॑ମନୁ॑ ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତତେ॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ଦକ୍ଷି॒ଣୋ-ଽର୍ଧ॑ ଆ॒ତ୍ମନୋ॑ ଵୀ॒ର୍ୟା॑ଵତ୍ତ॒ରୋ-ଽଥୋ॑ ଆଦି॒ତ୍ୟସ୍ୟୈ॒ଵା-ଽଽଵୃତ॒ମନୁ॑ ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତତେ॒ ଶୁନ॒ଶ୍ଶେପ॒ମାଜୀ॑ଗର୍ତିଂ॒-ଵଁରୁ॑ଣୋ-ଽଗୃହ୍ଣା॒-ଥ୍ସ ଏ॒ତାଂ-ଵାଁ॑ରୁ॒ଣୀମ॑ପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତୟା॒ ଵୈ ସ ଆ॒ତ୍ମାନଂ॑-ଵଁରୁଣପା॒ଶାଦ॑ମୁଞ୍ଚ॒-ଦ୍ଵରୁ॑ଣୋ॒ ଵା ଏ॒ତ-ଙ୍ଗୃ॑ହ୍ଣାତି॒ ୟ ଉ॒ଖା-ମ୍ପ୍ର॑ତିମୁ॒ଞ୍ଚତ॒ ଉଦୁ॑ତ୍ତ॒ମଂ-ଵଁ॑ରୁଣ॒ପାଶ॑-ମ॒ସ୍ମଦିତ୍ୟା॑ହା॒-ଽଽତ୍ମାନ॑-ମେ॒ଵୈତୟା॑ [-ମେ॒ଵୈତୟା᳚, ଵ॒ରୁ॒ଣ॒ପା॒ଶା-] 3
ଵରୁଣପା॒ଶା-ନ୍ମୁ॑ଞ୍ଚ॒ତ୍ୟା ତ୍ଵା॑-ଽହାର୍ଷ॒ମିତ୍ୟା॒ହା ଽଽହ୍ୟ॑ନ॒ଗ୍ମ୍॒ ହର॑ତି ଧ୍ରୁ॒ଵସ୍ତି॒ଷ୍ଠା ଽଵି॑ଚାଚଲି॒ରିତ୍ୟା॑ହ॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ॒ ଵିଶ॑ସ୍ତ୍ଵା॒ ସର୍ଵା॑ ଵାଞ୍ଛ॒ନ୍ତ୍ଵିତ୍ୟା॑ହ ଵି॒ଶୈଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମ॑ର୍ଧୟତ୍ୟ॒ସ୍ମି-ନ୍ରା॒ଷ୍ଟ୍ରମଧି॑ ଶ୍ର॒ୟେତ୍ୟା॑ହ ରା॒ଷ୍ଟ୍ରମେ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଧ୍ରୁ॒ଵମ॑କ॒ର୍ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ରା॒ଷ୍ଟ୍ରଗ୍ଗ୍ ସ୍ୟା॒ଦିତି॒ ତ-ମ୍ମନ॑ସା ଧ୍ୟାୟେ-ଦ୍ରା॒ଷ୍ଟ୍ରମେ॒ଵ ଭ॑ଵ॒- [ଭ॑ଵତି, ଅଗ୍ରେ॑] 4
-ତ୍ୟଗ୍ରେ॑ ବୃ॒ହନ୍ନୁ॒ଷସା॑ମୂ॒ର୍ଧ୍ଵୋ ଅ॑ସ୍ଥା॒ଦିତ୍ୟା॒ହା-ଽଗ୍ର॑ମେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ସମା॒ନାନା᳚-ଙ୍କରୋତି ନିର୍ଜଗ୍ମି॒ଵା-ନ୍ତମ॑ସ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ତମ॑ ଏ॒ଵାସ୍ମା॒ଦପ॑ ହନ୍ତି॒ ଜ୍ୟୋତି॒ଷା- ଽଽଗା॒ଦିତ୍ୟା॑ହ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ରେ॒ଵା-ସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତି ଚତ॒ସୃଭି॑-ସ୍ସାଦୟତି ଚ॒ତ୍ଵାରି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରେ॒ଵା-ଽ-ତି॑ଚ୍ଛନ୍ଦସୋତ୍ତ॒ମୟା॒ ଵର୍ଷ୍ମ॒ ଵା ଏ॒ଷା ଛନ୍ଦ॑ସାଂ॒-ୟଁଦତି॑ଚ୍ଛନ୍ଦା॒ ଵର୍ଷ୍ମୈ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ସମା॒ନାନା᳚-ଙ୍କରୋତି॒ ସଦ୍ଵ॑ତୀ [ସଦ୍ଵ॑ତୀ, ଭ॒ଵ॒ତି॒ ସ॒ତ୍ତ୍ଵମେ॒ଵୈନ॑] 5
ଭଵତି ସ॒ତ୍ତ୍ଵମେ॒ଵୈନ॑-ଙ୍ଗମୟତି ଵାଥ୍ସ॒ପ୍ରେଣୋପ॑ ତିଷ୍ଠତ ଏ॒ତେନ॒ ଵୈ ଵ॑ଥ୍ସ॒ପ୍ରୀର୍ଭା॑ଲନ୍ଦ॒ନୋ᳚-ଽଗ୍ନେଃ ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମା-ଽଵା॑-ଽରୁନ୍ଧା॒-ଽଗ୍ନେରେ॒ଵୈତେନ॑ ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମା-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧ ଏକାଦ॒ଶ-ମ୍ଭ॑ଵତ୍ୟେକ॒ଧୈଵ ୟଜ॑ମାନେ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ନ୍ଦଧାତି॒ ସ୍ତୋମେ॑ନ॒ ଵୈ ଦେ॒ଵା ଅ॒ସ୍ମି-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଆ᳚ର୍ଧ୍ନୁଵ॒ନ୍ ଛନ୍ଦୋ॑ଭିର॒ମୁଷ୍ମି॒ନ୍-ଥ୍ସ୍ତୋମ॑ସ୍ୟେଵ॒ ଖଲୁ॒ ଵା ଏ॒ତ-ଦ୍ରୂ॒ପଂ-ୟଁ-ଦ୍ଵା᳚ଥ୍ସ॒ପ୍ରଂ-ୟଁ-ଦ୍ଵା᳚ଥ୍ସ॒ପ୍ରେଣୋ॑ପ॒ତିଷ୍ଠ॑ତ [ୟଁ-ଦ୍ଵା᳚ଥ୍ସ॒ପ୍ରେଣୋ॑ପ॒ତିଷ୍ଠ॑ତେ, ଇ॒ମମେ॒ଵ] 6
ଇ॒ମମେ॒ଵ ତେନ॑ ଲୋ॒କମ॒ଭି ଜ॑ୟତି॒ ୟ-ଦ୍ଵି॑ଷ୍ଣୁକ୍ର॒ମାନ୍ କ୍ରମ॑ତେ॒-ଽମୁମେ॒ଵ ତୈର୍ଲୋ॒କମ॒ଭି ଜ॑ୟତି ପୂର୍ଵେ॒ଦ୍ୟୁଃ ପ୍ରକ୍ରା॑ମତ୍ୟୁତ୍ତରେ॒ଦ୍ୟୁ-ହ୍ ରୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ୟୋଗେ॒-ଽନ୍ୟାସା᳚-ମ୍ପ୍ର॒ଜାନା॒-ମ୍ମନଃ॒, କ୍ଷେମେ॒-ଽନ୍ୟାସା॒-ନ୍ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ୟାୟାଵ॒ରଃ, କ୍ଷେ॒ମ୍ୟସ୍ୟେ॑ଶେ॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ୟାୟାଵ॒ରଃ, କ୍ଷେ॒ମ୍ୟମ॒ଦ୍ଧ୍ୟଵ॑ସ୍ୟତି ମୁ॒ଷ୍ଟୀ କ॑ରୋତି॒ ଵାଚଂ॑-ୟଁଚ୍ଛତି ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ଧୃତ୍ୟୈ᳚ ॥ 7 ॥
(ସୃ॒ଷ୍ଟୋ᳚-ଽ – (1॒) ଭ୍ୟେ॑ – ତୟା॑ – ଭଵତି॒ – ସଦ୍ଵ॑ତ୍ୟୁ – ପ॒ତିଷ୍ଠ॑ତେ॒ – ଦ୍ଵିଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 1)
ଅନ୍ନ॑ପ॒ତେ-ଽନ୍ନ॑ସ୍ୟ ନୋ ଦେ॒ହୀତ୍ୟା॑ହା॒-ଗ୍ନିର୍ଵା ଅନ୍ନ॑ପତି॒-ସ୍ସ ଏ॒ଵାସ୍ମା॒ ଅନ୍ନ॒-ମ୍ପ୍ରୟ॑ଚ୍ଛତ୍ୟନମୀ॒ଵସ୍ୟ॑ ଶୁ॒ଷ୍ମିଣ॒ ଇତ୍ୟା॑ହା-ୟ॒କ୍ଷ୍ମସ୍ୟେତି॒ ଵାଵୈତଦା॑ହ॒ ପ୍ର ପ୍ର॑ଦା॒ତାର॑-ନ୍ତାରିଷ॒ ଊର୍ଜ॑-ନ୍ନୋ ଧେହି ଦ୍ଵି॒ପଦେ॒ ଚତୁ॑ଷ୍ପଦ॒ ଇତ୍ୟା॑ହା॒-ଽଽଶିଷ॑ମେ॒ଵୈତାମା ଶା᳚ସ୍ତ॒ ଉଦୁ॑ ତ୍ଵା॒ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେ॒ଵା ଇତ୍ୟା॑ହ ପ୍ରା॒ଣା ଵୈ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେ॒ଵାଃ [ଦେ॒ଵାଃ, ପ୍ରା॒ଣୈରେ॒ଵୈନ॒-] 8
ପ୍ରା॒ଣୈରେ॒ଵୈନ॒-ମୁଦ୍ୟ॑ଚ୍ଛ॒ତେ ଽଗ୍ନେ॒ ଭର॑ନ୍ତୁ॒ ଚିତ୍ତି॑ଭି॒ରିତ୍ୟା॑ହ॒ ୟସ୍ମା॑ ଏ॒ଵୈନ॑-ଞ୍ଚି॒ତ୍ତାୟୋ॒ଦ୍ୟଚ୍ଛ॑ତେ॒ ତେନୈ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମ॑ର୍ଧୟତି ଚତ॒ସୃଭି॒ରା ସା॑ଦୟତି ଚ॒ତ୍ଵାରି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରେ॒ଵା-ତି॑ଚ୍ଛନ୍ଦସୋତ୍ତ॒ମୟା॒ ଵର୍ଷ୍ମ॒ ଵା ଏ॒ଷା ଛନ୍ଦ॑ସାଂ॒-ୟଁଦତି॑ଚ୍ଛନ୍ଦା॒ ଵର୍ଷ୍ମୈ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ସମା॒ନାନା᳚-ଙ୍କରୋତି॒ ସଦ୍ଵ॑ତୀ ଭଵତି ସ॒ତ୍ତ୍ଵମେ॒ଵୈନ॑-ଙ୍ଗମୟତି॒ ପ୍ରେଦ॑ଗ୍ନେ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମାନ୍ [ ] 9
ୟା॒ହୀତ୍ୟା॑ହ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ରେ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତି ତ॒ନୁଵା॒ ଵା ଏ॒ଷ ହି॑ନସ୍ତି॒ ୟଗ୍ମ୍ ହି॒ନସ୍ତି॒ ମା ହିଗ୍ମ୍॑ସୀସ୍ତ॒ନୁଵା᳚ ପ୍ର॒ଜା ଇତ୍ୟା॑ହ ପ୍ର॒ଜାଭ୍ୟ॑ ଏ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ରକ୍ଷାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଵା ଏ॒ତ-ଦ୍ୟ॒ଜ୍ଞଗ୍ମ୍ ସ॑ଚନ୍ତେ॒ ୟଦନ॑ ଉ॒ଥ୍ସର୍ଜ॒-ତ୍ୟକ୍ର॑ନ୍ଦ॒ଦିତ୍ୟନ୍ଵା॑ହ॒ ରକ୍ଷ॑ସା॒ମପ॑ହତ୍ୟା॒ ଅନ॑ସା ଵହ॒ନ୍-ତ୍ୟପ॑ଚିତି-ମେ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା॑ଦନ॒ସ୍ଵୀ ଚ॑ ର॒ଥୀ ଚାତି॑ଥୀନା॒-ମପ॑ଚିତତମା॒- [-ମପ॑ଚିତତମୌ, ଅପ॑ଚିତିମା-ନ୍ଭଵତି॒] 10
-ଵପ॑ଚିତିମା-ନ୍ଭଵତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॑ ସ॒ମିଧା॒-ଽଗ୍ନି-ନ୍ଦୁ॑ଵସ୍ୟ॒ତେତି॑ ଘୃତାନୁଷି॒କ୍ତାମଵ॑ସିତେ ସ॒ମିଧ॒ମା ଦ॑ଧାତି॒ ୟଥା-ଽତି॑ଥୟ॒ ଆଗ॑ତାୟ ସ॒ର୍ପିଷ୍ଵ॑ଦାତି॒ଥ୍ୟ-ଙ୍କ୍ରି॒ୟତେ॑ ତା॒ଦୃଗେ॒ଵ ତ-ଦ୍ଗା॑ୟତ୍ରି॒ୟା ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣସ୍ୟ॑ ଗାୟ॒ତ୍ରୋ ହି ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣସ୍ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁଭା॑ ରାଜ॒ନ୍ୟ॑ସ୍ୟ॒ ତ୍ରୈଷ୍ଟୁ॑ଭୋ॒ ହି ରା॑ଜ॒ନ୍ୟୋ᳚ ଽଫ୍ସୁ ଭସ୍ମ॒ ପ୍ର ଵେ॑ଶୟତ୍ୟ॒ଫ୍ସୁୟୋ॑ନି॒ର୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନି-ସ୍ସ୍ଵାମେ॒ଵୈନଂ॒-ୟୋଁନି॑-ଙ୍ଗମୟତି ତି॒ସୃଭିଃ॒ ପ୍ରଵେ॑ଶୟତି ତ୍ରି॒ଵୃଦ୍ଵା [ତ୍ରି॒ଵୃଦ୍ଵୈ, ଅ॒ଗ୍ନି-ର୍ୟାଵା॑-] 11
ଅ॒ଗ୍ନି-ର୍ୟାଵା॑-ନେ॒ଵା-ଽଗ୍ନିସ୍ତ-ମ୍ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠା-ଙ୍ଗ॑ମୟତି॒ ପରା॒ ଵା ଏ॒ଷୋ᳚-ଽଗ୍ନିଂ-ଵଁ॑ପତି॒ ୟୋ᳚-ଽଫ୍ସୁ ଭସ୍ମ॑ ପ୍ରଵେ॒ଶୟ॑ତି॒ ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମତୀଭ୍ୟା॒-ମଵ॑ ଦଧାତି॒ ଜ୍ୟୋତି॑ରେ॒ଵା-ଽସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତି॒ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ॒ ପରା॒ ଵା ଏ॒ଷ ପ୍ର॒ଜା-ମ୍ପ॒ଶୂନ୍ ଵ॑ପତି॒ ୟୋ᳚-ଽଫ୍ସୁ ଭସ୍ମ॑ ପ୍ରଵେ॒ଶୟ॑ତି॒ ପୁନ॑ରୂ॒ର୍ଜା ସ॒ହ ର॒ୟ୍ୟେତି॒ ପୁନ॑ରୁ॒ଦୈତି॑ ପ୍ର॒ଜାମେ॒ଵ ପ॒ଶୂନା॒ତ୍ମ-ନ୍ଧ॑ତ୍ତେ॒ ପୁନ॑ସ୍ତ୍ଵା-ଽଽଦି॒ତ୍ୟା [ପୁନ॑ସ୍ତ୍ଵା-ଽଽଦି॒ତ୍ୟାଃ, ରୁ॒ଦ୍ରା] 12
ରୁ॒ଦ୍ରା ଵସ॑ଵ॒-ସ୍ସମି॑ନ୍ଧତା॒-ମିତ୍ୟା॑ହୈ॒ତା ଵା ଏ॒ତ-ନ୍ଦେ॒ଵତା॒ ଅଗ୍ରେ॒ ସମୈ᳚ନ୍ଧତ॒ ତାଭି॑ରେ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମି॑ନ୍ଧେ॒ ବୋଧା॒ ସ ବୋ॒ଧୀତ୍ୟୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ ବୋ॒ଧୟ॑ତ୍ୟେ॒ଵୈନ॒-ନ୍ତସ୍ମା᳚-ଥ୍ସୁ॒ପ୍ତ୍ଵା ପ୍ର॒ଜାଃ ପ୍ରବୁ॑ଦ୍ଧ୍ୟନ୍ତେ ୟଥାସ୍ଥା॒ନମୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ୟଥାସ୍ଥା॒ନ-ମ୍ପ॒ଶଵଃ॒ ପୁନ॒ରେତ୍ୟୋପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ ॥ 13 ॥
(ଵୈ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେ॒ଵା – ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମା॒ – ନପ॑ଚିତତମୌ – ତ୍ରି॒ଵୃଦ୍ଵା – ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟା – ଦ୍ଵିଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 2)
ୟାଵ॑ତୀ॒ ଵୈ ପୃ॑ଥି॒ଵୀ ତସ୍ୟୈ॑ ୟ॒ମ ଆଧି॑ପତ୍ୟ॒-ମ୍ପରୀ॑ୟାୟ॒ ୟୋ ଵୈ ୟ॒ମ-ନ୍ଦେ॑ଵ॒ୟଜ॑ନମ॒ସ୍ୟା ଅନି॑ର୍ୟାଚ୍ୟା॒-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ ୟ॒ମାୟୈ॑ନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସ ଚି॑ନୁ॒ତେ-ଽପେ॒ତେ-ତ୍ୟ॒ଦ୍ଧ୍ୟଵ॑ସାୟୟତି ୟ॒ମମେ॒ଵ ଦେ॑ଵ॒ୟଜ॑ନମ॒ସ୍ୟୈ ନି॒ର୍ୟାଚ୍ୟା॒- ଽଽତ୍ମନେ॒-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତ ଇଷ୍ଵ॒ଗ୍ରେଣ॒ ଵା ଅ॒ସ୍ୟା ଅନା॑ମୃତ-ମି॒ଚ୍ଛନ୍ତୋ॒ ନାଵି॑ନ୍ଦ॒-ନ୍ତେ ଦେ॒ଵା ଏ॒ତ-ଦ୍ୟଜୁ॑ରପଶ୍ୟ॒ନ୍ନପେ॒ତେତି॒ ୟଦେ॒ତେନା᳚-ଧ୍ୟଵସା॒ୟୟ॒- [-ଧ୍ୟଵସା॒ୟୟ॑ତି, ଅନା॑ମୃତ] 14
-ତ୍ୟନା॑ମୃତ ଏ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତ॒ ଉଦ୍ଧ॑ନ୍ତି॒ ୟଦେ॒ଵାସ୍ୟା॑ ଅମେ॒ଦ୍ଧ୍ୟ-ନ୍ତଦପ॑ ହନ୍ତ୍ୟ॒ପୋ-ଽଵୋ᳚କ୍ଷତି॒ ଶାନ୍ତ୍ୟୈ॒ ସିକ॑ତା॒ ନି ଵ॑ପତ୍ୟେ॒ତଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରସ୍ୟ॑ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରମଵ॑ ରୁନ୍ଧ॒ ଊଷା॒-ନ୍ନିଵ॑ପତି॒ ପୁଷ୍ଟି॒ର୍ଵା ଏ॒ଷା ପ୍ର॒ଜନ॑ନଂ॒-ୟଁଦୂଷାଃ॒ ପୁଷ୍ଟ୍ୟା॑ମେ॒ଵ ପ୍ର॒ଜନ॑ନେ॒-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ-ଽଥୋ॑ ସଂ॒(2)ଜ୍ଞାନ୍ନ॑ ଏ॒ଵ ସଂ॒(2)ଜ୍ଞାନ୍ନ॒ଗ୍ଗ୍॒ ହ୍ୟେ॑ତ- [ହ୍ୟେ॑ତତ୍, ପ॒ଶୂ॒ନାଂ-ୟଁଦୂଷା॒] 15
-ତ୍ପ॑ଶୂ॒ନାଂ-ୟଁଦୂଷା॒ ଦ୍ୟାଵା॑ପୃଥି॒ଵୀ ସ॒ହା-ଽଽସ୍ତା॒-ନ୍ତେ ଵି॑ୟ॒ତୀ ଅ॑ବ୍ରୂତା॒ମସ୍ତ୍ଵେ॒ଵ ନୌ॑ ସ॒ହ ୟ॒ଜ୍ଞିୟ॒ମିତି॒ ୟଦ॒ମୁଷ୍ୟା॑ ୟ॒ଜ୍ଞିୟ॒ମାସୀ॒-ତ୍ତଦ॒ସ୍ୟାମ॑ଦଧା॒-ତ୍ତ ଊଷା॑ ଅଭଵ॒ନ୍॒ ୟଦ॒ସ୍ୟା ୟ॒ଜ୍ଞିୟ॒ମାସୀ॒-ତ୍ତଦ॒ମୁଷ୍ୟା॑ମଦଧା॒-ତ୍ତଦ॒ଦଶ୍ଚ॒ନ୍ଦ୍ରମ॑ସି କୃ॒ଷ୍ଣମୂଷା᳚-ନ୍ନି॒ଵପ॑ନ୍ନ॒ଦୋ ଧ୍ୟା॑ୟେ॒-ଦ୍ଦ୍ୟାଵା॑ପୃଥି॒ଵ୍ୟୋରେ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞିୟେ॒-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ଽୟଗ୍ମ୍ ସୋ ଅ॒ଗ୍ନିରିତି॑ ଵି॒ଶ୍ଵାମି॑ତ୍ରସ୍ୟ [ ] 16
ସୂ॒କ୍ତ-ମ୍ଭ॑ଵତ୍ୟେ॒ତେନ॒ ଵୈ ଵି॒ଶ୍ଵାମି॑ତ୍ରୋ॒-ଽଗ୍ନେଃ ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମା ଽଵା॑ରୁନ୍ଧା॒ଗ୍ନେରେ॒ଵୈତେନ॑ ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଛନ୍ଦୋ॑ଭି॒ର୍ଵୈ ଦେ॒ଵା-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମା॑ୟ॒ନ୍ ଚତ॑ସ୍ରଃ॒ ପ୍ରାଚୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି ଚ॒ତ୍ଵାରି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରେ॒ଵ ତ-ଦ୍ୟଜ॑ମାନ-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମେ॑ତି॒ ତେଷାଗ୍ମ୍॑ ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁ॒ତା-ନ୍ଦିଶ॒-ସ୍ସମ॑ଵ୍ଲୀୟନ୍ତ॒ ତେ ଦ୍ଵେ ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ଥ୍ସ॒ମୀଚୀ॒ ଉପା॑ଦଧତ॒ ଦ୍ଵେ [ ] 17
ପ॒ଶ୍ଚା-ଥ୍ସ॒ମୀଚୀ॒ ତାଭି॒ର୍ଵୈ ତେଦିଶୋ॑-ଽଦୃଗ୍ମ୍ହ॒ନ୍॒ ୟଦ୍ଦ୍ଵେ ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ଥ୍ସ॒ମୀଚୀ॑ ଉପ॒ଦଧା॑ତି॒ ଦ୍ଵେ ପ॒ଶ୍ଚା-ଥ୍ସ॒ମୀଚୀ॑ ଦି॒ଶାଂ-ଵିଁଧୃ॑ତ୍ୟା॒ ଅଥୋ॑ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି ପ॒ଶୂନେ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ସ॒ମୀଚୋ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାଵୁପ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା ଗାୟ॒ତ୍ରୀ ଗା॑ୟ॒ତ୍ରୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ର୍ୟାଵା॑ନେ॒ଵାଗ୍ନିସ୍ତ-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒-ଽଷ୍ଟାଵୁପ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା ଗାୟ॒ତ୍ରୀ ଗା॑ୟ॒ତ୍ରୀ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମଞ୍ଜ॑ସା ଵେଦ ସୁଵ॒ର୍ଗସ୍ୟ॑ ଲୋ॒କସ୍ୟ॒ [ଲୋ॒କସ୍ୟ॑, ପ୍ରଜ୍ଞା᳚ତ୍ୟୈ॒] 18
ପ୍ରଜ୍ଞା᳚ତ୍ୟୈ॒ ତ୍ରୟୋ॑ଦଶ ଲୋକମ୍ପୃ॒ଣା ଉପ॑ ଦଧା॒ତ୍ୟେକ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତି॒-ସ୍ସମ୍ପ॑ଦ୍ୟନ୍ତେ ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠା ଵା ଏ॑କଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଃ ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠା ଗାର୍ହ॑ପତ୍ୟ ଏକଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶସ୍ୟୈ॒ଵ ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠା-ଙ୍ଗାର୍ହ॑ପତ୍ୟ॒ମନୁ॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠତି॒ ପ୍ରତ୍ୟ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑କ୍ୟା॒ନସ୍ତି॑ଷ୍ଠତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ପଞ୍ଚ॑ଚିତୀକ-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ ପ୍ରଥ॒ମ-ଞ୍ଚି॑ନ୍ଵା॒ନଃ ପାଙ୍କ୍ତୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞଃ ପାଙ୍କ୍ତାଃ᳚ ପ॒ଶଵୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞମେ॒ଵ ପ॒ଶୂନଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ତ୍ରିଚି॑ତୀକ-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ ଦ୍ଵି॒ତୀୟ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵା॒ନସ୍ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଏ॒ଷ୍ଵେ॑ଵ ଲୋ॒କେଷୁ॒ [ଲୋ॒କେଷୁ॑, ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠ॒-] 19
ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠ॒-ତ୍ୟେକ॑ଚିତୀକ-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ ତୃ॒ତୀୟ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵା॒ନ ଏ॑କ॒ଧା ଵୈ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗୋ ଲୋ॒କ ଏ॑କ॒ଵୃତୈ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମେ॑ତି॒ ପୁରୀ॑ଷେଣା॒ଭ୍ୟୂ॑ହତି॒ ତସ୍ମା᳚ନ୍ମା॒ଗ୍ମ୍॒ ସେନାସ୍ଥି॑ ଛ॒ନ୍ନ-ନ୍ନ ଦୁ॒ଶ୍ଚର୍ମା॑ ଭଵତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ପଞ୍ଚ॒ ଚିତ॑ୟୋ ଭଵନ୍ତି ପ॒ଞ୍ଚଭିଃ॒ ପୁରୀ॑ଷୈର॒ଭ୍ୟୂ॑ହତି॒ ଦଶ॒ ସମ୍ପ॑ଦ୍ୟନ୍ତେ॒ ଦଶା᳚କ୍ଷରା ଵି॒ରାଡନ୍ନଂ॑-ଵିଁ॒ରା-ଡ୍ଵି॒ରାଜ୍ୟେ॒ଵା-ଽନ୍ନାଦ୍ୟେ॒ ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠତି ॥ 20 ॥
(ଅ॒ଧ୍ୟ॒ଵ॒ସା॒ୟୟ॑ତି॒ – ହ୍ୟେ॑ତ – ଦ୍ଵି॒ଶ୍ଵାମି॑ତ୍ରସ୍ୟା – ଦଧତ॒ ଦ୍ଵେ – ଲୋ॒କସ୍ୟ॑ – ଲୋ॒କେଷୁ॑ -ସ॒ପ୍ତଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 3)
ଵି ଵା ଏ॒ତୌ ଦ୍ଵି॑ଷାତେ॒ ୟଶ୍ଚ॑ ପୁ॒ରା-ଽଗ୍ନିର୍ୟଶ୍ଚୋ॒ଖାୟା॒ଗ୍ମ୍॒ ସମି॑ତ॒ମିତି॑ ଚତ॒ସୃଭି॒-ସ୍ସ-ନ୍ନିଵ॑ପତି ଚ॒ତ୍ଵାରି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଖଲୁ॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନେଃ ପ୍ରି॒ୟା ତ॒ନୂଃ ପ୍ରି॒ୟୟୈ॒ଵୈନୌ॑ ତ॒ନୁଵା॒ ସଗ୍ମ୍ ଶା᳚ସ୍ତି॒ ସମି॑ତ॒ମିତ୍ୟା॑ହ॒ ତସ୍ମା॒ଦ୍ବ୍ରହ୍ମ॑ଣା କ୍ଷ॒ତ୍ରଗ୍ମ୍ ସମେ॑ତି॒ ୟଥ୍ସ॒-ନ୍ନ୍ୟୁପ୍ୟ॑ ଵି॒ହର॑ତି॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ବ୍ରହ୍ମ॑ଣା କ୍ଷ॒ତ୍ରଂ-ଵ୍ୟେଁ᳚ତ୍ୟୃ॒ତୁଭି॒- [କ୍ଷ॒ତ୍ରଂ-ଵ୍ୟେଁ᳚ତ୍ୟୃ॒ତୁଭିଃ॑, ଵା ଏ॒ତ-ନ୍ଦୀ᳚କ୍ଷୟନ୍ତି॒] 21
-ର୍ଵା ଏ॒ତ-ନ୍ଦୀ᳚କ୍ଷୟନ୍ତି॒ ସ ଋ॒ତୁଭି॑ରେ॒ଵ ଵି॒ମୁଚ୍ୟୋ॑ ମା॒ତେଵ॑ ପୁ॒ତ୍ର-ମ୍ପୃ॑ଥି॒ଵୀ ପୁ॑ରୀ॒ଷ୍ୟ॑ମିତ୍ୟା॑ହ॒-ର୍ତୁଭି॑ରେ॒ଵୈନ॑-ନ୍ଦୀକ୍ଷୟି॒ତ୍ଵର୍ତୁଭି॒ର୍ଵି ମୁ॑ଞ୍ଚତି ଵୈଶ୍ଵାନ॒ର୍ୟା ଶି॒କ୍ୟ॑ମା ଦ॑ତ୍ତେ ସ୍ଵ॒ଦୟ॑ତ୍ୟେ॒ଵୈନ॑-ନ୍ନୈର୍-ଋ॒ତୀଃ କୃ॒ଷ୍ଣା-ସ୍ତି॒ସ୍ର-ସ୍ତୁଷ॑ପକ୍ଵା ଭଵନ୍ତି॒ ନିର୍-ଋ॑ତ୍ୟୈ॒ ଵା ଏ॒ତ-ଦ୍ଭା॑ଗ॒ଧେୟଂ॒-ୟଁ-ତ୍ତୁଷା॒ ନିର୍-ଋ॑ତ୍ୟୈ ରୂ॒ପ-ଙ୍କୃ॒ଷ୍ଣଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ନିର୍-ଋ॑ତି-ନ୍ନି॒ରଵ॑ଦୟତ ଇ॒ମା-ନ୍ଦିଶଂ॑-ୟଁନ୍ତ୍ୟେ॒ଷା [ ] 22
ଵୈ ନିର୍-ଋ॑ତ୍ୟୈ॒ ଦିକ୍ ସ୍ଵାୟା॑ମେ॒ଵ ଦି॒ଶି ନିର୍-ଋ॑ତି-ନ୍ନି॒ରଵ॑ଦୟତେ॒ ସ୍ଵକୃ॑ତ॒ ଇରି॑ଣ॒ ଉପ॑ ଦଧାତି ପ୍ରଦ॒ରେ ଵୈ॒ତଦ୍ଵୈ ନିର୍-ଋ॑ତ୍ୟା ଆ॒ୟତ॑ନ॒ଗ୍ଗ୍॒ ସ୍ଵ ଏ॒ଵା-ଽଽୟତ॑ନେ॒ ନିର୍-ଋ॑ତି-ନ୍ନି॒ରଵ॑ଦୟତେ ଶି॒କ୍ୟ॑ମ॒ଭ୍ୟୁପ॑ ଦଧାତି ନୈର୍-ଋ॒ତୋ ଵୈ ପାଶ॑-ସ୍ସା॒କ୍ଷାଦେ॒ଵୈନ॑-ନ୍ନିର୍-ଋତିପା॒ଶା-ନ୍ମୁ॑ଞ୍ଚତି ତି॒ସ୍ର ଉପ॑ ଦଧାତି ତ୍ରେଧାଵିହି॒ତୋ ଵୈ ପୁରୁ॑ଷୋ॒ ୟାଵା॑ନେ॒ଵ ପୁରୁ॑ଷ॒ସ୍ତସ୍ମା॒-ନ୍ନିର୍-ଋ॑ତି॒ମଵ॑ ୟଜତେ॒ ପରା॑ଚୀ॒ରୁପ॑ [ପରା॑ଚୀ॒ରୁପ॑, ଦ॒ଧା॒ତି॒ ପରା॑ଚୀ-] 23
ଦଧାତି॒ ପରା॑ଚୀ-ମେ॒ଵାସ୍ମା॒-ନ୍ନିର୍-ଋ॑ତି॒-ମ୍ପ୍ରଣୁ॑ଦ॒ତେ ଽପ୍ର॑ତୀକ୍ଷ॒ମା ୟ॑ନ୍ତି॒ ନିର୍-ଋ॑ତ୍ୟା ଅ॒ନ୍ତର୍ହି॑ତ୍ୟୈ ମାର୍ଜୟି॒ତ୍ଵୋପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ ମେଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ୍ଵାୟ॒ ଗାର୍ହ॑ପତ୍ୟ॒ମୁପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ ନିର୍-ଋତି ଲୋ॒କ ଏ॒ଵ ଚ॑ରି॒ତ୍ଵା ପୂ॒ତା ଦେ॑ଵଲୋ॒କମୁ॒ପାଵ॑ର୍ତନ୍ତ॒ ଏକ॒ୟୋପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ ଏକ॒ଧୈଵ ୟଜ॑ମାନେ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ନ୍ଦଧତି ନି॒ଵେଶ॑ନ-ସ୍ସ॒ଙ୍ଗମ॑ନୋ॒ ଵସୂ॑ନା॒ମିତ୍ୟା॑ହ ପ୍ର॒ଜା ଵୈ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵସୁ॑ ପ୍ର॒ଜୟୈ॒ଵୈନ॑-ମ୍ପ॒ଶୁଭି॒-ସ୍ସମ॑ର୍ଧୟନ୍ତି ॥ 24 ॥
(ଋ॒ତୁଭି॑ – ରେ॒ଷା- ପରା॑ଚୀ॒ରୁପା॒ – ଷ୍ଟାଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 4)
ପୁ॒ରୁ॒ଷ॒ମା॒ତ୍ରେଣ॒ ଵି ମି॑ମୀତେ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॒ ଵୈ ପୁରୁ॑ଷ॒-ସ୍ସମ୍ମି॑ତୋ ୟଜ୍ଞପ॒ରୁଷୈ॒ଵୈନଂ॒-ଵିଁମି॑ମୀତେ॒ ୟାଵା॒-ନ୍ପୁରୁ॑ଷ ଊ॒ର୍ଧ୍ଵବା॑ହୁ॒ସ୍ତାଵା᳚-ନ୍ଭଵତ୍ୟେ॒ତାଵ॒ଦ୍ଵୈ ପୁରୁ॑ଷେ ଵୀ॒ର୍ୟଂ॑-ଵୀଁ॒ର୍ୟେ॑ଣୈ॒ଵୈନଂ॒-ଵିଁ ମି॑ମୀତେ ପ॒କ୍ଷୀ ଭ॑ଵତି॒ ନ ହ୍ୟ॑ପ॒କ୍ଷଃ ପତି॑ତୁ॒-ମର୍ହ॑ତ୍ୟର॒ତ୍ନିନା॑ ପ॒କ୍ଷୌ ଦ୍ରାଘୀ॑ୟାଗ୍ମ୍ସୌ ଭଵତ॒ସ୍ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପ॒କ୍ଷପ୍ର॑ଵୟାଗ୍ମ୍ସି॒ ଵୟାଗ୍ମ୍॑ସି ଵ୍ୟାମମା॒ତ୍ରୌ ପ॒କ୍ଷୌ ଚ॒ ପୁଚ୍ଛ॑-ଞ୍ଚ ଭଵତ୍ୟେ॒ତାଵ॒ଦ୍ଵୈ ପୁରୁ॑ଷେ ଵୀ॒ର୍ୟଂ॑- [ଵୀ॒ର୍ୟ᳚ମ୍, ଵୀ॒ର୍ୟ॑ସମ୍ମିତୋ॒] 25
-ଵୀଁ॒ର୍ୟ॑ସମ୍ମିତୋ॒ ଵେଣୁ॑ନା॒ ଵି ମି॑ମୀତ ଆଗ୍ନେ॒ୟୋ ଵୈ ଵେଣୁ॑-ସ୍ସୟୋନି॒ତ୍ଵାୟ॒ ୟଜୁ॑ଷା ୟୁନକ୍ତି॒ ୟଜୁ॑ଷା କୃଷତି॒ ଵ୍ୟାଵୃ॑ତ୍ତ୍ୟୈ ଷଡ୍ଗ॒ଵେନ॑ କୃଷତି॒ ଷ-ଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑ ଋ॒ତୁଭି॑ରେ॒ଵୈନ॑-ଙ୍କୃଷତି॒ ୟ-ଦ୍ଦ୍ଵା॑ଦଶଗ॒ଵେନ॑ ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରେଣୈ॒ଵେ ୟଂ-ଵାଁ ଅ॒ଗ୍ନେ-ର॑ତିଦା॒ହାଦ॑ବିଭେ॒-ଥ୍ସୈତ-ଦ୍ଦ୍ଵି॑ଗୁ॒ଣମ॑ପଶ୍ୟ-ତ୍କୃ॒ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚାକୃ॑ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚ॒ ତତୋ॒ ଵା ଇ॒ମା-ନ୍ନା-ଽତ୍ୟ॑ଦହ॒ଦ୍ୟ-ତ୍କୃ॒ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚାକୃ॑ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚ॒ [ଇ॒ମା-ନ୍ନା-ଽତ୍ୟ॑ଦହ॒ଦ୍ୟ-ତ୍କୃ॒ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚାକୃ॑ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚ, ଭଵ॑ତ୍ୟ॒ସ୍ୟା ଅନ॑ତିଦାହାୟ] 26
ଭଵ॑ତ୍ୟ॒ସ୍ୟା ଅନ॑ତିଦାହାୟ ଦ୍ଵିଗୁ॒ଣ-ନ୍ତ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନି-ମୁଦ୍ୟ॑ନ୍ତୁ-ମର୍ହ॒ତୀତ୍ୟା॑ହୁ॒ର୍ୟ-ତ୍କୃ॒ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚାକୃ॑ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚ॒ ଭଵ॑ତ୍ୟ॒ଗ୍ନେରୁଦ୍ୟ॑ତ୍ୟା ଏ॒ତାଵ॑ନ୍ତୋ॒ ଵୈ ପ॒ଶଵୋ᳚ ଦ୍ଵି॒ପାଦ॑ଶ୍ଚ॒ ଚତୁ॑ଷ୍ପାଦଶ୍ଚ॒ ତାନ୍. ୟ-ତ୍ପ୍ରାଚ॑ ଉଥ୍ସୃ॒ଜେ-ଦ୍ରୁ॒ଦ୍ରାୟାପି॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒-ଦ୍ୟ-ଦ୍ଦ॑କ୍ଷି॒ଣା ପି॒ତୃଭ୍ୟୋ॒ ନିଧୁ॑ଵେ॒ଦ୍ୟ-ତ୍ପ୍ର॒ତୀଚୋ॒ ରକ୍ଷାଗ୍ମ୍॑ସି ହନ୍ୟୁ॒ରୁଦୀ॑ଚ॒ ଉଥ୍ସୃ॑ଜତ୍ୟେ॒ଷା ଵୈ ଦେ॑ଵମନୁ॒ଷ୍ୟାଣାଗ୍ମ୍॑ ଶା॒ନ୍ତା ଦି- [ଶା॒ନ୍ତା ଦିକ୍, ତାମେ॒ଵୈନା॒-] 27
-କ୍ତାମେ॒ଵୈନା॒-ନନୂ-ଥ୍ସୃ॑ଜ॒ତ୍ୟଥୋ॒ ଖଲ୍ଵି॒ମା-ନ୍ଦିଶ॒ମୁ-ଥ୍ସୃ॑ଜତ୍ୟ॒ସୌ ଵା ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟଃ ପ୍ରା॒ଣଃ ପ୍ରା॒ଣମେ॒ଵୈନା॒-ନନୂଥ୍ସୃ॑ଜତି ଦକ୍ଷି॒ଣା ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତନ୍ତେ॒ ସ୍ଵମେ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟ॑ମନୁ॑ ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତନ୍ତେ॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ଦକ୍ଷି॒ଣୋ-ଽର୍ଧ॑ ଆ॒ତ୍ମନୋ॑ ଵୀ॒ର୍ୟା॑ଵତ୍ତ॒ରୋ-ଽଥୋ॑ ଆଦି॒ତ୍ୟସ୍ୟୈ॒ଵା-ଽଽଵୃତ॒ମନୁ॑ ପ॒ର୍ୟାଵ॑ର୍ତନ୍ତେ॒ ତସ୍ମା॒-ତ୍ପରା᳚ଞ୍ଚଃ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵି ତି॑ଷ୍ଠନ୍ତେ ପ୍ର॒ତ୍ୟଞ୍ଚ॒ ଆ ଵ॑ର୍ତନ୍ତେ ତି॒ସ୍ରସ୍ତି॑ସ୍ର॒-ସ୍ସୀତାଃ᳚ [ତି॒ସ୍ରସ୍ତି॑ସ୍ର॒-ସ୍ସୀତାଃ᳚, କୃ॒ଷ॒ତି॒ ତ୍ରି॒ଵୃତ॑ମେ॒ଵ] 28
କୃଷତି ତ୍ରି॒ଵୃତ॑ମେ॒ଵ ୟ॑ଜ୍ଞମୁ॒ଖେ ଵି ୟା॑ତୟ॒ତ୍ୟୋଷ॑ଧୀର୍ଵପତି॒ ବ୍ରହ୍ମ॒ଣା-ଽନ୍ନ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଽର୍କେ᳚-ଽର୍କଶ୍ଚୀ॑ୟତେ ଚତୁର୍ଦ॒ଶଭି॑ର୍ଵପତି ସ॒ପ୍ତ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା ଓଷ॑ଧୟ-ସ୍ସ॒ପ୍ତା-ଽଽର॒ଣ୍ୟା ଉ॒ଭୟୀ॑ଷା॒ମଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟା॒ ଅନ୍ନ॑ସ୍ୟାନ୍ନସ୍ୟ ଵପ॒ତ୍ୟନ୍ନ॑ସ୍ୟା-ନ୍ନ॒ସ୍ୟାଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ କୃ॒ଷ୍ଟେ ଵ॑ପତି କୃ॒ଷ୍ଟେ ହ୍ୟୋଷ॑ଧୟଃ ପ୍ରତି॒ତିଷ୍ଠ॑ନ୍ତ୍ୟନୁସୀ॒ତଂ-ଵଁ॑ପତି॒ ପ୍ରଜା᳚ତ୍ୟୈ ଦ୍ଵାଦ॒ଶସୁ॒ ସୀତା॑ସୁ ଵପତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ମାସା᳚-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରେଣୈ॒ଵାସ୍ମା॒ ଅନ୍ନ॑-ମ୍ପଚତି॒ ୟଦ॑ଗ୍ନି॒ଚି- [ୟଦ॑ଗ୍ନି॒ଚିତ୍, ଅନ॑ଵରୁଦ୍ଧସ୍ୟା-] 29
-ଦନ॑ଵରୁଦ୍ଧସ୍ୟା-ଽଶ୍ଞୀ॒ୟାଦଵ॑-ରୁଦ୍ଧେନ॒ ଵ୍ୟୃ॑ଦ୍ଧ୍ୟେତ॒ ୟେ ଵନ॒ସ୍ପତୀ॑ନା-ମ୍ଫଲ॒ଗ୍ରହ॑ୟ॒-ସ୍ତାନି॒ଦ୍ଧ୍ମେ-ଽପି॒ ପ୍ରୋକ୍ଷେ॒-ଦନ॑ଵରୁଦ୍ଧ॒ସ୍ୟା-ଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ ଦି॒ଗ୍ଭ୍ୟୋ ଲୋ॒ଷ୍ଟାନ୍-ଥ୍ସମ॑ସ୍ୟତି ଦି॒ଶାମେ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟ॑ମଵ॒ରୁଦ୍ଧ୍ୟ॑ ଦି॒ଶାଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟେ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ୟା-ଦ୍ୟତ୍ର॒ ସ ସ୍ୟା-ତ୍ତସ୍ୟୈ॑ ଦି॒ଶୋ ଲୋ॒ଷ୍ଟମା ହ॑ରେ॒ଦିଷ॒-ମୂର୍ଜ॑ମ॒ହମି॒ତ ଆ ଦ॑ଦ॒ ଇତୀଷ॑ମେ॒ଵୋର୍ଜ॒-ନ୍ତସ୍ୟୈ॑ ଦି॒ଶୋ-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ କ୍ଷୋଧୁ॑କୋ ଭଵତି॒ ୟସ୍ତସ୍ୟା᳚-ନ୍ଦି॒ଶି ଭଵ॑ତ୍ୟୁତ୍ତରଵେ॒ଦିମୁପ॑ ଵପତ୍ୟୁତ୍ତରଵେ॒ଦ୍ୟାଗ୍ ହ୍ୟ॑ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॒ୟତେ ଽଥୋ॑ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵା ଉ॑ତ୍ତରଵେ॒ଦିଃ ପ॒ଶୂନେ॒ଵାଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ-ଽଥୋ॑ ୟଜ୍ଞପ॒ରୁଷୋ-ଽନ॑ନ୍ତରିତ୍ୟୈ ॥ 30 ॥
(ଚ॒ ଭ॒ଵ॒ତ୍ୟେ॒ତାଵ॒ଦ୍ଵୈ ପୁରୁ॑ଷେ ଵୀ॒ର୍ୟଂ॑ – ୟଁତ୍କୃ॒ଷ୍ଟଞ୍ଚା-ଽକୃ॑ଷ୍ଟଞ୍ଚ॒ – ଦିଖ୍- ସୀତା॑ – ଅଗ୍ନି॒ଚି – ଦଵ॒ – ପଞ୍ଚ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 5)
ଅଗ୍ନେ॒ ତଵ॒ ଶ୍ରଵୋ॒ ଵୟ॒ ଇତି॒ ସିକ॑ତା॒ ନି ଵ॑ପତ୍ୟେ॒ତଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରସ୍ୟ॑ ସୂ॒କ୍ତଗ୍ମ୍ ସୂ॒କ୍ତେନୈ॒ଵ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଷ॒ଡ୍ଭିର୍ନି ଵ॑ପତି॒ ଷଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରୋ᳚-ଽଗ୍ନିର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ର-ସ୍ସା॒କ୍ଷାଦେ॒ଵ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ସମୁ॒ଦ୍ରଂ-ଵୈଁ ନାମୈ॒ତଚ୍ଛନ୍ଦ॑-ସ୍ସମୁ॒ଦ୍ରମନୁ॑ ପ୍ର॒ଜାଃ ପ୍ରଜା॑ୟନ୍ତେ॒ ୟଦେ॒ତେନ॒ ସିକ॑ତା ନି॒ ଵପ॑ତି ପ୍ର॒ଜାନାଂ᳚ ପ୍ର॒ଜନ॑ନା॒ୟେନ୍ଦ୍ରୋ॑ [ପ୍ର॒ଜାନାଂ᳚ ପ୍ର॒ଜନ॑ନା॒ୟେନ୍ଦ୍ରଃ॑, ଵୃ॒ତ୍ରାୟ॒] 31
ଵୃ॒ତ୍ରାୟ॒ ଵଜ୍ର॒-ମ୍ପ୍ରାହ॑ର॒-ଥ୍ସ ତ୍ରେ॒ଧା ଵ୍ୟ॑ଭଵ॒-ଥ୍ସ୍ଫ୍ୟସ୍ତୃତୀ॑ୟ॒ଗ୍ମ୍॒ ରଥ॒ସ୍ତୃତୀ॑ୟଂ॒-ୟୂଁପ॒ସ୍ତୃତୀ॑ୟଂ॒-ୟେଁ᳚-ଽନ୍ତଶ୍ଶ॒ରା ଅଶୀ᳚ର୍ୟନ୍ତ॒ ତା-ଶ୍ଶର୍କ॑ରା ଅଭଵ॒-ନ୍ତଚ୍ଛର୍କ॑ରାଣାଗ୍ମ୍ ଶର୍କର॒ତ୍ଵଂ-ଵଁଜ୍ରୋ॒ ଵୈ ଶର୍କ॑ରାଃ ପ॒ଶୁର॒ଗ୍ନି-ର୍ୟଚ୍ଛର୍କ॑ରାଭିର॒ଗ୍ନି-ମ୍ପ॑ରିମି॒ନୋତି॒ ଵଜ୍ରେ॑ଣୈ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ପ॒ଶୂ-ନ୍ପରି॑ ଗୃହ୍ଣାତି॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ଵଜ୍ରେ॑ଣ ପ॒ଶଵଃ॒ ପରି॑ଗୃହୀତା॒ସ୍ତସ୍ମା॒-ଥ୍ସ୍ଥେୟା॒ନସ୍ଥେ॑ୟସୋ॒ ନୋପ॑ ହରତେ ତ୍ରିସ॒ପ୍ତାଭିଃ॑ ପ॒ଶୁକା॑ମସ୍ୟ॒ [ପ॒ଶୁକା॑ମସ୍ୟ, ପରି॑] 32
ପରି॑ ମିନୁୟା-ଥ୍ସ॒ପ୍ତ ଵୈ ଶୀ॑ର୍ଷ॒ଣ୍ୟାଃ᳚ ପ୍ରା॒ଣାଃ ପ୍ରା॒ଣାଃ ପ॒ଶଵଃ॑ ପ୍ରା॒ଣୈରେ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ପ॒ଶୂନଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ତ୍ରିଣ॒ଵାଭି॒-ର୍ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟଵତ-ସ୍ତ୍ରି॒ଵୃତ॑ମେ॒ଵ ଵଜ୍ରଗ୍ମ୍॑ ସ॒ମ୍ଭୃତ୍ୟ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟାୟ॒ ପ୍ରହ॑ରତି॒ ସ୍ତୃତ୍ୟା॒ ଅପ॑ରିମିତାଭିଃ॒ ପରି॑ ମିନୁୟା॒-ଦପ॑ରିମିତ॒ସ୍ୟା-ଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତାପ॒ଶୁ-ସ୍ସ୍ୟା॒ଦିତ୍ୟପ॑ରିମିତ୍ୟ॒ ତସ୍ୟ॒ ଶର୍କ॑ରା॒-ସ୍ସିକ॑ତା॒ ଵ୍ୟୂ॑ହେ॒ଦପ॑ରିଗୃହୀତ ଏ॒ଵାସ୍ୟ॑ ଵିଷୂ॒ଚୀନ॒ଗ୍ମ୍॒ ରେତଃ॒ ପରା॑ ସିଞ୍ଚତ୍ୟପ॒ଶୁରେ॒ଵ ଭ॑ଵତି॒ [ଭ॑ଵତି, ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ] 33
ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ପଶୁ॒ମାନ୍-ଥ୍ସ୍ୟା॒ଦିତି॑ ପରି॒ମିତ୍ୟ॒ ତସ୍ୟ॒ ଶର୍କ॑ରା॒-ସ୍ସିକ॑ତା॒ ଵ୍ୟୂ॑ହେ॒-ତ୍ପରି॑ଗୃହୀତ ଏ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ସମୀ॒ଚୀନ॒ଗ୍ମ୍॒ ରେତ॑-ସ୍ସିଞ୍ଚତି ପଶୁ॒ମାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି ସୌ॒ମ୍ୟା ଵ୍ୟୂ॑ହତି॒ ସୋମୋ॒ ଵୈ ରେ॑ତୋ॒ଧା ରେତ॑ ଏ॒ଵ ତ-ଦ୍ଦ॑ଧାତି ଗାୟତ୍ରି॒ୟା ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣସ୍ୟ॑ ଗାୟ॒ତ୍ରୋ ହି ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣ-ସ୍ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁଭା॑ ରାଜ॒ନ୍ୟ॑ସ୍ୟ॒ ତ୍ରୈଷ୍ଟୁ॑ଭୋ॒ ହି ରା॑ଜ॒ନ୍ୟ॑-ଶ୍ଶଂ॒ୟୁଁ-ମ୍ବା॑ର୍ହସ୍ପ॒ତ୍ୟ-ମ୍ମେଧୋ॒ ନୋପା॑ନମ॒-ଥ୍ସୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ମ୍ପ୍ରା-ଽଵି॑ଶ॒- [ନୋପା॑ନମ॒-ଥ୍ସୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ମ୍ପ୍ରା-ଽଵି॑ଶତ୍, ସୋ᳚-ଽଗ୍ନେଃ] 34
-ଥ୍ସୋ᳚-ଽଗ୍ନେଃ କୃଷ୍ଣୋ॑ ରୂ॒ପ-ଙ୍କୃ॒ତ୍ଵୋଦା॑ୟତ॒ ସୋ-ଽଶ୍ଵ॒-ମ୍ପ୍ରା-ଽଵି॑ଶ॒-ଥ୍ସୋ-ଽଶ୍ଵ॑ସ୍ୟା-ଵାନ୍ତରଶ॒ଫୋ॑-ଭଵ॒-ଦ୍ୟଦଶ୍ଵ॑ମାକ୍ର॒ମୟ॑ତି॒ ୟ ଏ॒ଵ ମେଧୋ-ଽଶ୍ଵ॒-ମ୍ପ୍ରା-ଽଵି॑ଶ॒-ତ୍ତମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିନା॒-ଽଗ୍ନିଶ୍ଚେ॑ତ॒ଵ୍ୟ॑ ଇତ୍ୟା॑ହୁଃ ପ୍ରାଜାପ॒ତ୍ୟୋ-ଽଶ୍ଵୋ॒ ୟଦଶ୍ଵ॑ମାକ୍ର॒ମୟ॑ତି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିନୈ॒ଵା-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ ପୁଷ୍କରପ॒ର୍ଣମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ୟୋନି॒ର୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେଃ ପୁ॑ଷ୍କରପ॒ର୍ଣଗ୍ମ୍ ସୟୋ॑ନି- -ମେ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ଽପା-ମ୍ପୃ॒ଷ୍ଠମ॒ସୀତ୍ୟୁପ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ପାଂ-ଵାଁ ଏ॒ତ-ତ୍ପୃ॒ଷ୍ଠଂ-ୟଁ-ତ୍ପୁ॑ଷ୍କରପ॒ର୍ଣଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵୈନ॒ଦୁପ॑ ଦଧାତି ॥ 35 ॥
(ଇନ୍ଦ୍ରଃ॑ – ପ॒ଶୁକା॑ମସ୍ୟ – ଭଵତ୍ୟ – ଵିଶ॒ଥ୍ – ସୟୋ॑ନିଂ – ଵିଁଗ୍ମ୍ଶ॒ତିଶ୍ଚ॑) (ଅ. 6)
ବ୍ରହ୍ମ॑ ଜଜ୍ଞା॒ନମିତି॑ ରୁ॒କ୍ମମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ମୁଖା॒ ଵୈ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜା ଅ॑ସୃଜତ॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ମୁଖା ଏ॒ଵ ତ-ତ୍ପ୍ର॒ଜା ୟଜ॑ମାନ-ସ୍ସୃଜତେ॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ ଜଜ୍ଞା॒ନମିତ୍ୟା॑ହ॒ ତସ୍ମା᳚ଦ୍ବ୍ରାହ୍ମ॒ଣୋ ମୁଖ୍ୟୋ॒ ମୁଖ୍ୟୋ॑ ଭଵତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॑ ବ୍ରହ୍ମଵା॒ଦିନୋ॑ ଵଦନ୍ତି॒ ନ ପୃ॑ଥି॒ଵ୍ୟା-ନ୍ନାନ୍ତରି॑କ୍ଷେ॒ ନ ଦି॒ଵ୍ୟ॑ଗ୍ନିଶ୍ଚେ॑ତ॒ଵ୍ୟ॑ ଇତି॒ ୟ-ତ୍ପୃ॑ଥି॒ଵ୍ୟା-ଞ୍ଚି॑ନ୍ଵୀ॒ତ ପୃ॑ଥି॒ଵୀଗ୍ମ୍ ଶୁ॒ଚା-ଽର୍ପ॑ୟେ॒ନ୍ନୌଷ॑ଧୟୋ॒ ନ ଵନ॒ସ୍ପତ॑ୟଃ॒ [ଵନ॒ସ୍ପତ॑ୟଃ, ପ୍ର ଜା॑ୟେର॒ନ୍॒.] 36
ପ୍ର ଜା॑ୟେର॒ନ୍॒. ୟଦ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷେ ଚିନ୍ଵୀ॒ତାନ୍ତରି॑କ୍ଷଗ୍ମ୍ ଶୁ॒ଚା-ଽର୍ପ॑ୟେ॒ନ୍ନ ଵୟାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ପ୍ର ଜା॑ୟେର॒ନ୍॒. ୟ-ଦ୍ଦି॒ଵି ଚି॑ନ୍ଵୀ॒ତ ଦିଵଗ୍ମ୍॑ ଶୁ॒ଚା-ଽର୍ପ॑ୟେ॒ନ୍ନ ପ॒ର୍ଜନ୍ୟୋ॑ ଵର୍ଷେଦ୍ରୁ॒କ୍ମମୁପ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ମୃତଂ॒-ଵୈଁ ହିର॑ଣ୍ୟମ॒ମୃତ॑ ଏ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ପ୍ରଜା᳚ତ୍ୟୈ ହିର॒ଣ୍ମୟ॒-ମ୍ପୁରୁ॑ଷ॒ମୁପ॑ ଦଧାତି ୟଜମାନଲୋ॒କସ୍ୟ॒ ଵିଧୃ॑ତ୍ୟୈ॒ ୟଦିଷ୍ଟ॑କାୟା॒ ଆତୃ॑ଣ୍ଣମନୂପଦ॒ଦ୍ଧ୍ୟା-ତ୍ପ॑ଶୂ॒ନା-ଞ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନସ୍ୟ ଚ ପ୍ରା॒ଣମପି॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା-ଦ୍ଦକ୍ଷିଣ॒ତଃ [ଦଦ୍ଧ୍ୟା-ଦ୍ଦକ୍ଷିଣ॒ତଃ, ପ୍ରାଞ୍ଚ॒ମୁପ॑ ଦଧାତି] 37
ପ୍ରାଞ୍ଚ॒ମୁପ॑ ଦଧାତି ଦା॒ଧାର॑ ୟଜମାନଲୋ॒କ-ନ୍ନ ପ॑ଶୂ॒ନା-ଞ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନସ୍ୟ ଚ ପ୍ରା॒ଣମପି॑ ଦଧା॒ତ୍ୟଥୋ॒ ଖଲ୍ଵିଷ୍ଟ॑କାୟା॒ ଆତୃ॑ଣ୍ଣ॒ମନୂପ॑ ଦଧାତି ପ୍ରା॒ଣାନା॒ମୁଥ୍ସୃ॑ଷ୍ଟ୍ୟୈ ଦ୍ର॒ଫ୍ସଶ୍ଚ॑ସ୍କ॒ନ୍ଦେତ୍ୟ॒ଭି ମୃ॑ଶତି॒ ହୋତ୍ରା᳚ସ୍ଵେ॒ଵୈନ॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠାପୟତି॒ ସ୍ରୁଚା॒ଵୁପ॑ ଦଧା॒ତ୍ୟାଜ୍ୟ॑ସ୍ୟ ପୂ॒ର୍ଣା-ଙ୍କା᳚ର୍ଷ୍ମର୍ୟ॒ମୟୀ᳚-ନ୍ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନଃ ପୂ॒ର୍ଣା-ମୌଦୁ॑ବଂରୀମି॒ୟଂ-ଵୈଁ କା᳚ର୍ଷ୍ମର୍ୟ॒ମୟ୍ୟ॒ସାଵୌ-ଦୁ॑ବଂରୀ॒ମେ ଏ॒ଵୋପ॑ ଧତ୍ତେ [ ] 38
ତୂ॒ଷ୍ଣୀମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ନ ହୀମେ ୟଜୁ॒ଷା-ଽଽପ୍ତୁ॒ମର୍ହ॑ତି॒ ଦକ୍ଷି॑ଣା-ଙ୍କାର୍ଷ୍ମର୍ୟ॒ମୟୀ॒-ମୁତ୍ତ॑ରା॒ମୌ-ଦୁ॑ମ୍ବରୀ॒-ନ୍ତସ୍ମା॑ଦ॒ସ୍ୟା ଅ॒ସାଵୁତ୍ତ॒ରା ଽଽଜ୍ୟ॑ସ୍ୟ ପୂ॒ର୍ଣା-ଙ୍କା᳚ର୍ଷ୍ମର୍ୟ॒ମୟୀଂ॒-ଵଁଜ୍ରୋ॒ ଵା ଆଜ୍ୟଂ॒-ଵଁଜ୍ରଃ॑ କାର୍ଷ୍ମ॒ର୍ୟୋ॑ ଵଜ୍ରେ॑ଣୈ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॑ ଦକ୍ଷିଣ॒ତୋ ରକ୍ଷା॒ଗ୍॒ସ୍ୟପ॑ ହନ୍ତି ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନଃ ପୂ॒ର୍ଣାମୌଦୁ॑ମ୍ବରୀ-ମ୍ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ଦଦ୍ଧ୍ୟୂର୍ଗୁ॑ଦୁ॒ମ୍ବରଃ॑ ପ॒ଶୁଷ୍ଵେ॒ଵୋର୍ଜ॑-ନ୍ଦଧାତି ପୂ॒ର୍ଣେ ଉପ॑ ଦଧାତି ପୂ॒ର୍ଣେ ଏ॒ଵୈନ॑- [ପୂ॒ର୍ଣେ ଏ॒ଵୈନ᳚ମ୍, ଅ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ] 39
ମ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଉପ॑ତିଷ୍ଠେତେ ଵି॒ରାଜ୍ୟ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚେ॑ତ॒ଵ୍ୟ॑ ଇତ୍ୟା॑ହୁ॒-ସ୍ସ୍ରୁଗ୍ଵୈ ଵି॒ରାଡ୍ୟ-ଥ୍ସ୍ରୁଚା॑ଵୁପ॒ଦଧା॑ତି ଵି॒ରାଜ୍ୟେ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ ୟଜ୍ଞମୁ॒ଖେୟ॑ଜ୍ଞମୁଖେ॒ ଵୈ କ୍ରି॒ୟମା॑ଣେ ୟ॒ଜ୍ଞଗ୍ମ୍ ରକ୍ଷାଗ୍ମ୍॑ସି ଜିଘାଗ୍ମ୍ସନ୍ତି ୟଜ୍ଞମୁ॒ଖଗ୍ମ୍ ରୁ॒କ୍ମୋ ୟ-ଦ୍ରୁ॒କ୍ମଂ-ଵ୍ୟାଁ॑ଘା॒ରୟ॑ତି ୟଜ୍ଞମୁ॒ଖାଦେ॒ଵ ରକ୍ଷା॒ଗ୍॒ସ୍ୟପ॑ ହନ୍ତି ପ॒ଞ୍ଚଭି॒-ର୍ଵ୍ୟାଘା॑ରୟତି॒ ପାଙ୍କ୍ତୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ୟାଵା॑ନେ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ତସ୍ମା॒-ଦ୍ରକ୍ଷା॒ଗ୍॒ସ୍ୟପ॑ ହନ୍ତ୍ୟକ୍ଷ୍ଣ॒ୟାଵ୍ୟା ଘା॑ରୟତି॒ ତସ୍ମା॑ଦକ୍ଷ୍ଣ॒ୟା ପ॒ଶଵୋ-ଽଙ୍ଗା॑ନି॒ ପ୍ର ହ॑ରନ୍ତି॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ ॥ 40 ॥
(ଵନ॒ସ୍ପତ॑ୟୋ- ଦକ୍ଷିଣ॒ତୋ- ଧ॑ତ୍ତ- ଏନଂ॒- ତସ୍ମା॑ ଦକ୍ଷ୍ଣ॒ୟା-ପଞ୍ଚ॑ ଚ) (ଅ. 7)
ସ୍ଵ॒ୟ॒ମା॒ତୃ॒ଣ୍ଣାମୁପ॑ ଦଧାତୀ॒ୟଂ-ଵୈଁ ସ୍ଵ॑ୟମାତୃ॒ଣ୍ଣେମାମେ॒ଵୋପ॑ ଧ॒ତ୍ତେ ଽଶ୍ଵ॒ମୁପ॑ ଘ୍ରାପୟତି ପ୍ରା॒ଣମେ॒ଵାସ୍ୟା᳚-ନ୍ଦଧା॒ତ୍ୟଥୋ᳚ ପ୍ରାଜାପ॒ତ୍ୟୋ ଵା ଅଶ୍ଵଃ॑ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିନୈ॒ଵା-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ ପ୍ରଥ॒ମେଷ୍ଟ॑କୋପଧୀ॒ୟମା॑ନା ପଶୂ॒ନା-ଞ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନସ୍ୟ ଚ ପ୍ରା॒ଣମପି॑ ଦଧାତି ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଭ॑ଵତି ପ୍ରା॒ଣାନା॒ମୁଥ୍ସୃ॑ଷ୍ଟ୍ୟା॒ ଅଥୋ॑ ସୁଵ॒ର୍ଗସ୍ୟ॑ ଲୋ॒କସ୍ୟାନୁ॑ଖ୍ୟାତ୍ୟା ଅ॒ଗ୍ନାଵ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚେ॑ତ॒ଵ୍ୟ॑ ଇତ୍ୟା॑ହୁରେ॒ଷ ଵା [ଇତ୍ୟା॑ହୁରେ॒ଷ ଵୈ, ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରୋ] 41
ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରୋ ୟଦ୍ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣସ୍ତସ୍ମୈ᳚ ପ୍ରଥ॒ମାମିଷ୍ଟ॑କାଂ॒-ୟଁଜୁ॑ଷ୍କୃତା॒-ମ୍ପ୍ରୟ॑ଚ୍ଛେ॒-ତ୍ତା-ମ୍ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣଶ୍ଚୋପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟାତା-ମ॒ଗ୍ନାଵେ॒ଵ ତଦ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତ ଈଶ୍ଵ॒ରୋ ଵା ଏ॒ଷ ଆର୍ତି॒ମାର୍ତୋ॒ର୍ୟୋ-ଽଵି॑ଦ୍ଵା॒ନିଷ୍ଟ॑କା-ମୁପ॒ଦଧା॑ତି॒ ତ୍ରୀନ୍. ଵରା᳚-ନ୍ଦଦ୍ୟା॒-ତ୍ତ୍ରୟୋ॒ ଵୈ ପ୍ରା॒ଣାଃ ପ୍ରା॒ଣାନା॒ଗ୍॒ ସ୍ପୃତ୍ୟୈ॒ ଦ୍ଵାଵେ॒ଵ ଦେୟୌ॒ ଦ୍ଵୌ ହି ପ୍ରା॒ଣାଵେକ॑ ଏ॒ଵ ଦେୟ॒ ଏକୋ॒ ହି ପ୍ରା॒ଣଃ ପ॒ଶୁ- [ପ୍ରା॒ଣଃ ପ॒ଶୁଃ, ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ନ] 42
-ର୍ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ନ ଖଲୁ॒ ଵୈ ପ॒ଶଵ॒ ଆୟ॑ଵସେ ରମନ୍ତେ ଦୂର୍ଵେଷ୍ଟ॒କାମୁପ॑ ଦଧାତି ପଶୂ॒ନା-ନ୍ଧୃତ୍ୟୈ॒ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ॒ କାଣ୍ଡା᳚-ତ୍କାଣ୍ଡା-ତ୍ପ୍ର॒ରୋହ॒ନ୍ତୀତ୍ୟା॑ହ॒ କାଣ୍ଡେ॑ନକାଣ୍ଡେନ॒ ହ୍ୟେ॑ଷା ପ୍ର॑ତି॒ତିଷ୍ଠ॑ତ୍ୟେ॒ଵା ନୋ॑ ଦୂର୍ଵେ॒ ପ୍ରତ॑ନୁ ସ॒ହସ୍ରେ॑ଣ ଶ॒ତେନ॒ ଚେତ୍ୟା॑ହ ସାହ॒ସ୍ରଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒ରାପ୍ତ୍ୟୈ॑ ଦେଵଲ॒କ୍ଷ୍ମଂ-ଵୈଁ ତ୍ର୍ୟା॑ଲିଖି॒ତା ତାମୁତ୍ତ॑ରଲକ୍ଷ୍ମାଣ-ନ୍ଦେ॒ଵା ଉପା॑ଦଧ॒ତା-ଧ॑ରଲକ୍ଷ୍ମାଣ॒-ମସୁ॑ରା॒ ୟ- [ୟମ୍, କା॒ମୟେ॑ତ॒] 43
-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ॒ ଵସୀ॑ୟାନ୍-ଥ୍ସ୍ୟା॒ଦିତ୍ୟୁତ୍ତ॑ରଲକ୍ଷ୍ମାଣ॒-ନ୍ତସ୍ୟୋପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒-ଦ୍ଵସୀ॑ୟାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ॒ ପାପୀ॑ୟାନ୍-ଥ୍ସ୍ୟା॒ଦିତ୍ୟଧ॑ରଲକ୍ଷ୍ମାଣ॒-ନ୍ତସ୍ୟୋପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟାଦସୁରୟୋ॒ନି-ମେ॒ଵୈନ॒ମନୁ॒ ପରା॑ ଭାଵୟତି॒ ପାପୀ॑ୟା-ନ୍ଭଵତି ତ୍ର୍ୟାଲିଖି॒ତା ଭ॑ଵତୀ॒ମେ ଵୈ ଲୋ॒କାସ୍ତ୍ର୍ୟା॑ଲିଖି॒ତୈଭ୍ୟ ଏ॒ଵ ଲୋ॒କେଭ୍ୟୋ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟମ॒ନ୍ତରେ॒ତ୍ୟଙ୍ଗି॑ରସ-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁ॒ତଃ ପୁ॑ରୋ॒ଡାଶଃ॑ କୂ॒ର୍ମୋ ଭୂ॒ତ୍ଵା-ଽନୁ॒ ପ୍ରାସ॑ର୍ପ॒- [ପ୍ରାସ॑ର୍ପତ୍, ୟ-ତ୍କୂ॒ର୍ମମୁ॑ପ॒ଦଧା॑ତି॒] 44
-ଦ୍ୟ-ତ୍କୂ॒ର୍ମମୁ॑ପ॒ଦଧା॑ତି॒ ୟଥା᳚ କ୍ଷେତ୍ର॒ଵିଦଞ୍ଜ॑ସା॒ ନୟ॑ତ୍ୟେ॒ଵମେ॒ଵୈନ॑-ଙ୍କୂ॒ର୍ମ-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମଞ୍ଜ॑ସା ନୟତି॒ ମେଧୋ॒ ଵା ଏ॒ଷ ପ॑ଶୂ॒ନାଂ-ୟଁ-ତ୍କୂ॒ର୍ମୋ ୟ-ତ୍କୂ॒ର୍ମମୁ॑ପ॒ ଦଧା॑ତି॒ ସ୍ଵମେ॒ଵ ମେଧ॒-ମ୍ପଶ୍ୟ॑ନ୍ତଃ ପ॒ଶଵ॒ ଉପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ ଶ୍ମଶା॒ନଂ-ଵାଁ ଏ॒ତ-ତ୍କ୍ରି॑ୟତେ॒ ୟନ୍ମୃ॒ତାନା᳚-ମ୍ପଶୂ॒ନାଗ୍ମ୍ ଶୀ॒ର୍॒ଷାଣ୍ୟୁ॑ପଧୀ॒ୟନ୍ତେ॒ ୟଜ୍ଜୀଵ॑ନ୍ତ-ଙ୍କୂ॒ର୍ମମୁ॑ପ॒ ଦଧା॑ତି॒ ତେନାଶ୍ମ॑ଶାନଚିଦ୍ଵାସ୍ତ॒ଵ୍ୟୋ॑ ଵା ଏ॒ଷ ୟ- [ଏ॒ଷ ୟତ୍, କୂ॒ର୍ମୋ ମଧୁ॒] 45
-ତ୍କୂ॒ର୍ମୋ ମଧୁ॒ ଵାତା॑ ଋତାୟ॒ତ ଇତି॑ ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣା॒ଭ୍ୟ॑ନକ୍ତି ସ୍ଵ॒ଦୟ॑ତ୍ୟେ॒ଵୈନ॑-ଙ୍ଗ୍ରା॒ମ୍ୟଂ-ଵାଁ ଏ॒ତଦନ୍ନଂ॒-ୟଁ-ଦ୍ଦଦ୍ଧ୍ୟା॑ର॒ଣ୍ୟ-ମ୍ମଧୁ॒ ୟଦ୍ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣା᳚ ଭ୍ୟ॒ନକ୍ତ୍ୟୁ॒ଭୟ॒ସ୍ୟା ଽଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ ମ॒ହୀ ଦ୍ୟୌଃ ପୃ॑ଥି॒ଵୀ ଚ॑ ନ॒ ଇତ୍ୟା॑ହା॒ ଽଽଭ୍ୟାମେ॒ଵୈନ॑ମୁଭ॒ୟତଃ॒ ପରି॑ଗୃହ୍ଣାତି॒ ପ୍ରାଞ୍ଚ॒ମୁପ॑ ଦଧାତି ସୁଵ॒ର୍ଗସ୍ୟ॑ ଲୋ॒କସ୍ୟ॒ ସମ॑ଷ୍ଟ୍ୟୈ ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ତ୍ପ୍ର॒ତ୍ୟଞ୍ଚ॒ମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା᳚- [ତସ୍ମା᳚ତ୍, ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-] 46
-ତ୍ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ତ୍ପ୍ର॒ତ୍ୟଞ୍ଚଃ॑ ପ॒ଶଵୋ॒ ମେଧ॒ମୁପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ॒ ୟୋ ଵା ଅପ॑ନାଭିମ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ ୟଜ॑ମାନସ୍ୟ॒ ନାଭି॒ମନୁ॒ ପ୍ରଵି॑ଶତି॒ ସ ଏ॑ନମୀଶ୍ଵ॒ରୋ ହିଗ୍ମ୍ସି॑ତୋରୁ॒ଲୂଖ॑ଲ॒ମୁପ॑ ଦଧାତ୍ୟେ॒ଷା ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ନାଭି॒-ସ୍ସନା॑ଭିମେ॒ଵା-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ ହିଗ୍ମ୍॑ସାୟା॒ ଔଦୁ॑ମ୍ବର-ମ୍ଭଵ॒ତ୍ୟୂର୍ଗ୍ଵା ଉ॑ଦୁ॒ମ୍ବର॒ ଊର୍ଜ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ ଉପ॑ ଦଧାତି ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ ଏ॒ଵାସ୍ମା॒ ଊର୍ଜ॑-ନ୍ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା᳚-ନ୍ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ ଊ॒ର୍ଜା ଭୁ॑ଞ୍ଜତ॒ ଇୟ॑-ଦ୍ଭଵତି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିନା ୟଜ୍ଞମୁ॒ଖେନ॒ ସମ୍ମି॑ତ॒ମଵ॑ ହ॒ନ୍ତ୍ୟନ୍ନ॑ମେ॒ଵାକ॑-ର୍ଵୈଷ୍ଣ॒ଵ୍ୟର୍ଚୋପ॑ ଦଧାତି॒ ଵିଷ୍ଣୁ॒ର୍ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ଵୈ᳚ଷ୍ଣ॒ଵା ଵନ॒ସ୍ପତ॑ୟୋ ୟ॒ଜ୍ଞ ଏ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞ-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠାପୟତି ॥ 47 ॥
(ଏ॒ଷ ଵୈ – ପ॒ଶୁ – ର୍ୟ – ମ॑ସର୍ପ – ଦେ॒ଷ ୟତ୍ – ତସ୍ମା॒ତ୍ – ତସ୍ମା᳚ଥ୍ – ସ॒ପ୍ତଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 8)
ଏ॒ଷାଂ-ଵାଁ ଏ॒ତଲ୍ଲୋ॒କାନା॒-ଞ୍ଜ୍ୟୋତି॒-ସ୍ସମ୍ଭୃ॑ତଂ॒-ୟଁଦୁ॒ଖା ୟଦୁ॒ଖା-ମୁ॑ପ॒ଦଧା᳚ତ୍ୟେ॒ଭ୍ୟ ଏ॒ଵ ଲୋ॒କେଭ୍ୟୋ॒ ଜ୍ୟୋତି॒ରଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ ଉପ॑ ଦଧାତି ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ ଏ॒ଵାସ୍ମୈ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ର୍ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା᳚ନ୍ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତୋ ଜ୍ୟୋତି॒ରୁପା᳚-ଽଽସ୍ମହେ॒ ସିକ॑ତାଭିଃ ପୂରୟତ୍ୟେ॒ତଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରସ୍ୟ॑ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ॒ କ୍ଷୋଧୁ॑କ-ସ୍ସ୍ୟା॒-ଦିତ୍ୟୂ॒ନା-ନ୍ତସ୍ୟୋପ॑ [-ଦିତ୍ୟୂ॒ନା-ନ୍ତସ୍ୟୋପ॑, ଦ॒ଦ୍ଧ୍ୟା॒-ତ୍କ୍ଷୋଧୁ॑କ] 48
ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒-ତ୍କ୍ଷୋଧୁ॑କ ଏ॒ଵ ଭ॑ଵତି॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॒ତା-ନୁ॑ପଦସ୍ୟ॒-ଦନ୍ନ॑ମଦ୍ୟା॒ଦିତି॑ ପୂ॒ର୍ଣା-ନ୍ତସ୍ୟୋପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒ଦନୁ॑ପଦସ୍ୟ-ଦେ॒ଵାନ୍ନ॑ମତ୍ତି ସ॒ହସ୍ରଂ॒-ଵୈଁ ପ୍ରତି॒ ପୁରୁ॑ଷଃ ପଶୂ॒ନାଂ-ୟଁ॑ଚ୍ଛତି ସ॒ହସ୍ର॑ମ॒ନ୍ୟେ ପ॒ଶଵୋ॒ ମଦ୍ଧ୍ୟେ॑ ପୁରୁଷଶୀ॒ର୍॒ଷମୁପ॑ ଦଧାତି ସଵୀର୍ୟ॒ତ୍ଵାୟୋ॒-ଖାୟା॒ମପି॑ ଦଧାତି ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠାମେ॒ଵୈନ॑-ଦ୍ଗମୟତି॒ ଵ୍ୟୃ॑ଦ୍ଧଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତ-ତ୍ପ୍ରା॒ଣୈର॑ମେ॒ଦ୍ଧ୍ୟଂ-ୟଁ-ତ୍ପୁ॑ରୁଷଶୀ॒ର୍॒ଷମ॒ମୃତ॒-ଙ୍ଖଲୁ॒ ଵୈ ପ୍ରା॒ଣା [ଵୈ ପ୍ରା॒ଣାଃ, ଅ॒ମୃତ॒ଗ୍ମ୍॒] 49
ଅ॒ମୃତ॒ଗ୍ମ୍॒ ହିର॑ଣ୍ୟ-ମ୍ପ୍ରା॒ଣେଷୁ॑ ହିରଣ୍ୟଶ॒ଲ୍କା-ନ୍ପ୍ରତ୍ୟ॑ସ୍ୟତି ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠାମେ॒ଵୈନ॑-ଦ୍ଗମୟି॒ତ୍ଵା ପ୍ରା॒ଣୈ-ସ୍ସମ॑ର୍ଧୟତି ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣ॑ ପୂରୟତି ମଧ॒ଵ୍ୟୋ॑-ଽସା॒ନୀତି॑ ଶୃତାତ॒ଙ୍କ୍ୟେ॑ନ ମେଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ୍ଵାୟ॑ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟଂ-ଵାଁ ଏ॒ତଦନ୍ନଂ॒-ୟଁ-ଦ୍ଦଦ୍ଧ୍ୟା॑ର॒ଣ୍ୟ-ମ୍ମଧୁ॒ ୟଦ୍ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣ॑ ପୂ॒ରୟ॑ତ୍ୟୁ॒ଭୟ॒ସ୍ୟା-ଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ ପଶୁଶୀ॒ର୍॒ଷାଣ୍ୟୁପ॑ ଦଧାତି ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ପ॑ଶୁଶୀ॒ର୍॒ଷାଣି॑ ପ॒ଶୂନେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତା-ଽପ॒ଶୁ-ସ୍ସ୍ୟା॒ଦିତି॑ [-ଽପ॒ଶୁ-ସ୍ସ୍ୟା॒ଦିତି॑, ଵି॒ଷୂ॒ଚୀନା॑ନି॒] 50
ଵିଷୂ॒ଚୀନା॑ନି॒ ତସ୍ୟୋପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒-ଦ୍ଵିଷୂ॑ଚ ଏ॒ଵାସ୍ମା᳚-ତ୍ପ॒ଶୂ-ନ୍ଦ॑ଧାତ୍ୟପ॒ଶୁରେ॒ଵ ଭ॑ଵତି॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ପଶୁ॒ମାନ୍-ଥ୍ସ୍ୟା॒ଦିତି॑ ସମୀ॒ଚୀନା॑ନି॒ ତସ୍ୟୋପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା-ଥ୍ସ॒ମୀଚ॑ ଏ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ପ॒ଶୂ-ନ୍ଦ॑ଧାତି ପଶୁ॒ମାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ତ୍ପ୍ରତୀ॒ଚୀନ॒ମଶ୍ଵ॒ସ୍ୟୋପ॑ ଦଧାତି ପ॒ଶ୍ଚା-ତ୍ପ୍ରା॒ଚୀନ॑ମୃଷ॒ଭସ୍ୟା-ପ॑ଶଵୋ॒ ଵା ଅ॒ନ୍ୟେ ଗୋ॑ ଅ॒ଶ୍ଵେଭ୍ୟଃ॑ ପ॒ଶଵୋ॑ ଗୋ ଅ॒ଶ୍ଵାନେ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ସ॒ମୀଚୋ॑ ଦଧାତ୍ୟେ॒-ତାଵ॑ନ୍ତୋ॒ ଵୈ ପ॒ଶଵୋ᳚ [ପ॒ଶଵଃ॑, ଦ୍ଵି॒ପାଦ॑ଶ୍ଚ॒] 51
ଦ୍ଵି॒ପାଦ॑ଶ୍ଚ॒ ଚତୁ॑ଷ୍ପାଦଶ୍ଚ॒ ତାନ୍. ଵା ଏ॒ତଦ॒ଗ୍ନୌ ପ୍ରଦ॑ଧାତି॒ ୟ-ତ୍ପ॑ଶୁଶୀ॒ର୍॒ଷାଣ୍ୟୁ॑ପ॒-ଦଧା᳚ତ୍ୟ॒-ମୁମା॑ର॒ଣ୍ୟମନୁ॑ ତେ ଦିଶା॒ମୀତ୍ୟା॑ହ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟେଭ୍ୟ॑ ଏ॒ଵ ପ॒ଶୁଭ୍ୟ॑ ଆର॒ଣ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂଞ୍ଛୁଚ॒ମନୂଥ୍ସୃ॑ଜତି॒ ତସ୍ମା᳚-ଥ୍ସ॒ମାଵ॑-ତ୍ପଶୂ॒ନା-ମ୍ପ୍ର॒ଜାୟ॑ମାନାନା-ମାର॒ଣ୍ୟାଃ ପ॒ଶଵଃ॒ କନୀ॑ୟାଗ୍ମ୍ସ-ଶ୍ଶୁ॒ଚା ହ୍ୟୃ॑ତା-ସ୍ସ॑ର୍ପଶୀ॒ର୍॒ଷମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ୟୈଵ ସ॒ର୍ପେ ତ୍ଵିଷି॒ସ୍ତାମେ॒ଵା-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ [-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧେ, ୟ-ଥ୍ସ॑ମୀ॒ଚୀନ॑-] 52
ୟ-ଥ୍ସ॑ମୀ॒ଚୀନ॑–ମ୍ପଶୁଶୀ॒ର୍॒ଷୈରୁ॑ପ ଦ॒ଦ୍ଧ୍ୟା-ଦ୍ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂ-ନ୍ଦଗ୍ମ୍ଶୁ॑କା-ସ୍ସ୍ୟୁ॒ର୍ୟ-ଦ୍ଵି॑ଷୂ॒ଚୀନ॑-ମାର॒ଣ୍ୟାନ୍. ୟଜୁ॑ରେ॒ଵ ଵ॑ଦେ॒ଦଵ॒ ତା-ନ୍ତ୍ଵିଷିଗ୍ମ୍॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟା ସ॒ର୍ପେ ନ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂନ୍. ହି॒ନସ୍ତି॒ ନା-ଽଽର॒ଣ୍ୟାନଥୋ॒ ଖଲୂ॑ପ॒ଧେୟ॑ମେ॒ଵ ୟଦୁ॑ପ॒ଦଧା॑ତି॒ ତେନ॒ ତା-ନ୍ତ୍ଵିଷି॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟା ସ॒ର୍ପେ ୟ-ଦ୍ୟଜୁ॒ର୍ଵଦ॑ତି॒ ତେନ॑ ଶା॒ନ୍ତମ୍ ॥ 53 ॥
(ଊ॒ନାନ୍ତସ୍ୟୋପ॑ – ପ୍ରା॒ଣାଃ – ସ୍ୟା॒ଦିତି॒ – ଵୈ ପ॒ଶଵୋ॑ – ରୁନ୍ଧେ॒ – ଚତୁ॑ଶ୍ଚତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 9)
ପ॒ଶୁର୍ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ୟୋନିଃ॒ ଖଲୁ॒ ଵା ଏ॒ଷା ପ॒ଶୋର୍ଵି କ୍ରି॑ୟତେ॒ ୟ-ତ୍ପ୍ରା॒ଚୀନ॑ମୈଷ୍ଟ॒କା-ଦ୍ୟଜୁଃ॑ କ୍ରି॒ୟତେ॒ ରେତୋ॑-ଽପ॒ସ୍ୟା॑ ଅପ॒ସ୍ୟା॑ ଉପ॑ ଦଧାତି॒ ୟୋନା॑ଵେ॒ଵ ରେତୋ॑ ଦଧାତି॒ ପଞ୍ଚୋପ॑ ଦଧାତି॒ ପାଙ୍କ୍ତାଃ᳚ ପ॒ଶଵଃ॑ ପ॒ଶୂନେ॒ଵାସ୍ମୈ॒ ପ୍ରଜ॑ନୟତି॒ ପଞ୍ଚ॑ ଦକ୍ଷିଣ॒ତୋ ଵଜ୍ରୋ॒ ଵା ଅ॑ପ॒ସ୍ୟା॑ ଵଜ୍ରେ॑ଣୈ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॑ ଦକ୍ଷିଣ॒ତୋ ରକ୍ଷା॒ଗ୍॒ସ୍ୟପ॑ ହନ୍ତି॒ ପଞ୍ଚ॑ ପ॒ଶ୍ଚା- [ପଞ୍ଚ॑ ପ॒ଶ୍ଚାତ୍, ପ୍ରାଚୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି] 54
-ତ୍ପ୍ରାଚୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି ପ॒ଶ୍ଚାଦ୍ଵୈ ପ୍ରା॒ଚୀନ॒ଗ୍ମ୍॒ ରେତୋ॑ ଧୀୟତେ ପ॒ଶ୍ଚାଦେ॒ଵାସ୍ମୈ᳚ ପ୍ରା॒ଚୀନ॒ଗ୍ମ୍॒ ରେତୋ॑ ଦଧାତି॒ ପଞ୍ଚ॑ ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ତ୍ପ୍ର॒ତୀଚୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି॒ ପଞ୍ଚ॑ ପ॒ଶ୍ଚା-ତ୍ପ୍ରାଚୀ॒ସ୍ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପ୍ରା॒ଚୀନ॒ଗ୍ମ୍॒ ରେତୋ॑ ଧୀୟତେ ପ୍ର॒ତୀଚୀଃ᳚ ପ୍ର॒ଜା ଜା॑ୟନ୍ତେ॒ ପଞ୍ଚୋ᳚ତ୍ତର॒ତ ଶ୍ଛ॑ନ୍ଦ॒ସ୍ୟାଃ᳚ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ଛ॑ନ୍ଦ॒ସ୍ୟାଃ᳚ ପ॒ଶୂନେ॒ଵ ପ୍ରଜା॑ତା॒ନ୍-ଥ୍ସ୍ଵମା॒ୟତ॑ନମ॒ଭି ପର୍ୟୂ॑ହତ ଇ॒ୟଂ-ଵାଁ ଅ॒ଗ୍ନେ-ର॑ତିଦା॒ହା-ଦ॑ବିଭେ॒-ଥ୍ସୈତା [-ଦ॑ବିଭେ॒-ଥ୍ସୈତାଃ, ଅ॒ପ॒ସ୍ୟା॑ ଅପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତା] 55
ଅ॑ପ॒ସ୍ୟା॑ ଅପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତା ଉପା॑ଧତ୍ତ॒ ତତୋ॒ ଵା ଇ॒ମା-ନ୍ନାତ୍ୟ॑ଦହ॒-ଦ୍ୟଦ॑ପ॒ସ୍ୟା॑ ଉପ॒ଦଧା᳚ତ୍ୟ॒ସ୍ୟା ଅନ॑ତିଦାହାୟୋ॒ଵାଚ॑ ହେ॒ୟମଦ॒ଦି-ଥ୍ସ ବ୍ରହ୍ମ॒ଣା-ଽନ୍ନଂ॒-ୟଁସ୍ୟୈ॒ତା ଉ॑ପଧୀ॒ୟାନ୍ତୈ॒ ୟ ଉ॑ ଚୈନା ଏ॒ଵଂଵେଁ ଦ॒ଦିତି॑ ପ୍ରାଣ॒ଭୃତ॒ ଉପ॑ ଦଧାତି॒ ରେତ॑ସ୍ୟେ॒ଵ ପ୍ରା॒ଣା-ନ୍ଦ॑ଧାତି॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ଵଦ॑-ନ୍ପ୍ରା॒ଣ-ନ୍ପଶ୍ୟ॑ଞ୍ଛୃ॒ଣ୍ଵ-ନ୍ପ॒ଶୁର୍ଜା॑ୟତେ॒ ଽୟ-ମ୍ପୁ॒ରୋ [-ଽୟ-ମ୍ପୁ॒ରଃ, ଭୁଵ॒ ଇତି॑] 56
ଭୁଵ॒ ଇତି॑ ପୁ॒ରସ୍ତା॒ଦୁପ॑ ଦଧାତି ପ୍ରା॒ଣମେ॒ଵୈତାଭି॑-ର୍ଦାଧାରା॒-ଽୟ-ନ୍ଦ॑କ୍ଷି॒ଣା ଵି॒ଶ୍ଵକ॒ର୍ମେତି॑ ଦକ୍ଷିଣ॒ତୋ ମନ॑ ଏ॒ଵୈତାଭି॑ର୍ଦାଧାରା॒ୟ-ମ୍ପ॒ଶ୍ଚା-ଦ୍ଵି॒ଶ୍ଵଵ୍ୟ॑ଚା॒ ଇତି॑ ପ॒ଶ୍ଚା-ଚ୍ଚକ୍ଷୁ॑ରେ॒ଵୈତାଭି॑-ର୍ଦାଧାରେ॒ଦ-ମୁ॑ତ୍ତ॒ରା-ଥ୍ସୁଵ॒ରିତ୍ୟୁ॑ତ୍ତର॒ତ-ଶ୍ଶ୍ରୋତ୍ର॑ମେ॒ଵୈତାଭି॑-ର୍ଦାଧାରେ॒ୟମୁ॒ପରି॑ ମ॒ତିରିତ୍ୟୁ॒ପରି॑ଷ୍ଟା॒-ଦ୍ଵାଚ॑ମେ॒ଵୈତାଭି॑-ର୍ଦାଧାର॒ ଦଶ॑ଦ॒ଶୋପ॑ ଦଧାତି ସଵୀର୍ୟ॒ତ୍ଵାୟା᳚କ୍ଷ୍ଣ॒ୟୋ [ସଵୀର୍ୟ॒ତ୍ଵାୟା᳚କ୍ଷ୍ଣ॒ୟା, ଉପ॑ ଦଧାତି॒] 57
-ପ॑ ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା॑ଦକ୍ଷ୍ଣ॒ୟା ପ॒ଶଵୋ-ଽଙ୍ଗା॑ନି॒ ପ୍ରହ॑ରନ୍ତି॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ॒ ୟାଃ ପ୍ରାଚୀ॒ସ୍ତାଭି॒-ର୍ଵସି॑ଷ୍ଠ ଆର୍ଧ୍ନୋ॒ଦ୍ୟା ଦ॑କ୍ଷି॒ଣା ତାଭି॑ର୍ଭ॒ରଦ୍ଵା॑ଜୋ॒ ୟାଃ ପ୍ର॒ତୀଚୀ॒ସ୍ତାଭି॑ ର୍ଵି॒ଶ୍ଵାମି॑ତ୍ରୋ॒ ୟା ଉଦୀ॑ଚୀ॒ସ୍ତାଭି॑-ର୍ଜ॒ମଦ॑ଗ୍ନି॒ର୍ୟା ଊ॒ର୍ଧ୍ଵାସ୍ତାଭି॑-ର୍ଵି॒ଶ୍ଵକ॑ର୍ମା॒ ୟ ଏ॒ଵମେ॒ତାସା॒ମୃଦ୍ଧିଂ॒-ଵେଁଦ॒ର୍ଧ୍ନୋତ୍ୟେ॒ଵ ୟ ଆ॑ସାମେ॒ଵ-ମ୍ବ॒ନ୍ଧୁତାଂ॒-ଵେଁଦ॒ ବନ୍ଧୁ॑ମା-ନ୍ଭଵତି॒ ୟ ଆ॑ସାମେ॒ଵ-ଙ୍କୢପ୍ତିଂ॒-ଵେଁଦ॒ କଲ୍ପ॑ତେ- [କଲ୍ପ॑ତେ, ଅ॒ସ୍ମୈ॒ ୟ ଆ॑ସାମେ॒ଵ-] 58
-ଽସ୍ମୈ॒ ୟ ଆ॑ସାମେ॒ଵ-ମା॒ୟତ॑ନଂ॒-ଵେଁଦା॒-ଽଽୟତ॑ନଵା-ନ୍ଭଵତି॒ ୟ ଆ॑ସାମେ॒ଵ-ମ୍ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠାଂ-ଵେଁଦ॒ ପ୍ରତ୍ୟେ॒ଵ ତି॑ଷ୍ଠତି ପ୍ରାଣ॒ଭୃତ॑ ଉପ॒ଧାୟ॑ ସଂ॒ୟଁତ॒ ଉପ॑ ଦଧାତି ପ୍ରା॒ଣାନେ॒ଵା ଽସ୍ମି॑-ନ୍ଧି॒ତ୍ଵା ସଂ॒ୟଁଦ୍ଭି॒-ସ୍ସଂୟଁ॑ଚ୍ଛତି॒ ତ-ଥ୍ସଂ॒ୟଁତାଗ୍ମ୍॑ ସଂୟଁ॒ତ୍ତ୍ଵମଥୋ᳚ ପ୍ରା॒ଣ ଏ॒ଵାପା॒ନ-ନ୍ଦ॑ଧାତି॒ ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପ୍ରାଣାପା॒ନୌ ସ-ଞ୍ଚ॑ରତୋ॒ ଵିଷୂ॑ଚୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା॒-ଦ୍ଵିଷ୍ଵ॑ଞ୍ଚୌ ପ୍ରାଣାପା॒ନୌ ୟଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେରସଂ॑ୟଁତ॒- [ଅ॒ଗ୍ନେରସଂ॑ୟଁତମ୍, ଅସୁ॑ଵର୍ଗ୍ୟମସ୍ୟ॒] 59
-ମସୁ॑ଵର୍ଗ୍ୟମସ୍ୟ॒ ତ-ଥ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗ୍ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନିର୍ୟ-ଥ୍ସଂ॒ୟଁତ॑ ଉପ॒ ଦଧା॑ତି॒ ସମେ॒ଵୈନଂ॑-ୟଁଚ୍ଛତି ଉଵ॒ର୍ଗ୍ୟ॑ମେ॒ଵାକ॒ -ସ୍ତ୍ର୍ୟଵି॒ର୍ଵୟଃ॑ କୃ॒ତମୟା॑ନା॒ମିତ୍ୟା॑ହ॒ ଵୟୋ॑ଭିରେ॒ଵାୟା॒ନଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ ଽୟୈ॒ର୍ଵୟାଗ୍ମ୍॑ସି ସ॒ର୍ଵତୋ॑ ଵାୟୁ॒ମତୀ᳚ର୍ଭଵନ୍ତି॒ ତସ୍ମା॑ଦ॒ୟଗ୍ମ୍ ସ॒ର୍ଵତଃ॑ ପଵତେ ॥ 60 ॥
(ପ॒ଶ୍ଚା – ଦେ॒ତାଃ – ପୁ॒ରୋ᳚ – ଽକ୍ଷ୍ଣ॒ୟା – କଲ୍ପ॒ତେ – ଽସଂ॑-ୟଁତଂ॒ – ପଞ୍ଚ॑ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 10)
ଗା॒ୟ॒ତ୍ରୀ ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁ-ବ୍ଜଗ॑ତ୍ୟନୁ॒ଷ୍ଟୁ-କ୍ପ॒ଙ୍କ୍ତ୍ୟା॑ ସ॒ହ । ବୃ॒ହ॒ତ୍ୟୁ॑ଷ୍ଣିହା॑ କ॒କୁ-ଥ୍ସୂ॒ଚୀଭି॑-ଶ୍ଶିମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା ॥ ଦ୍ଵି॒ପଦା॒ ୟା ଚତୁ॑ଷ୍ପଦା ତ୍ରି॒ପଦା॒ ୟାଚ॒ ଷଟ୍ପ॑ଦା । ସଛ॑ନ୍ଦା॒ ୟା ଚ॒ ଵିଚ୍ଛ॑ନ୍ଦା-ସ୍ସୂ॒ଚୀଭି॑-ଶ୍ଶିମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା ॥ ମ॒ହାନା᳚ମ୍ନୀ ରେ॒ଵତ॑ୟୋ॒ ଵିଶ୍ଵା॒ ଆଶାଃ᳚ ପ୍ର॒ସୂଵ॑ରୀଃ । ମେଘ୍ୟା॑ ଵି॒ଦ୍ୟୁତୋ॒ ଵାଚ॑-ସ୍ସୂ॒ଚୀଭି॑-ଶ୍ଶିମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା ॥ ର॒ଜ॒ତା ହରି॑ଣୀ॒-ସ୍ସୀସା॒ ୟୁଜୋ॑ ୟୁଜ୍ୟନ୍ତେ॒ କର୍ମ॑ଭିଃ । ଅଶ୍ଵ॑ସ୍ୟ ଵା॒ଜିନ॑ସ୍ତ୍ଵ॒ଚି ସୂ॒ଚୀଭି॑-ଶ୍ଶିମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା ॥ ନାରୀ᳚- [ନାରୀଃ᳚, ତେ॒ ପତ୍ନ॑ୟୋ॒ ଲୋମ॒] 61
-ସ୍ତେ॒ ପତ୍ନ॑ୟୋ॒ ଲୋମ॒ ଵିଚି॑ନ୍ଵନ୍ତୁ ମନୀ॒ଷୟା᳚ । ଦେ॒ଵାନା॒-ମ୍ପତ୍ନୀ॒ର୍ଦିଶ॑-ସ୍ସୂ॒ଚୀଭି॑-ଶ୍ଶିମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା ॥ କୁ॒ଵିଦ॒ଙ୍ଗ ୟଵ॑ମନ୍ତୋ॒ ୟଵ॑-ଞ୍ଚି॒ଦ୍ୟଥା॒ ଦାନ୍ତ୍ୟ॑ନୁପୂ॒ର୍ଵଂ-ଵିଁ॒ୟୂୟ॑ । ଇ॒ହେହୈ॑ଷା-ଙ୍କୃଣୁତ॒ ଭୋଜ॑ନାନି॒ ୟେ ବ॒ର୍॒ହିଷୋ॒ ନମୋ॑ଵୃକ୍ତି॒-ନ୍ନଜ॒ଗ୍ମୁଃ ॥ 62 ॥
(ନାରୀ᳚ – ସ୍ତ୍ରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 11)
କସ୍ତ୍ଵା᳚ ଚ୍ଛ୍ୟତି॒ କସ୍ତ୍ଵା॒ ଵି ଶା᳚ସ୍ତି॒ କସ୍ତେ॒ ଗାତ୍ରା॑ଣି ଶିମ୍ୟତି । କ ଉ॑ ତେ ଶମି॒ତା କ॒ଵିଃ ॥ ଋ॒ତଵ॑ସ୍ତ ଋତୁ॒ଧା ପରୁ॑-ଶ୍ଶମି॒ତାରୋ॒ ଵିଶା॑ସତୁ । ସଂ॒ଵଁ॒ଥ୍ସ॒ରସ୍ୟ॒ ଧାୟ॑ସା॒ ଶିମୀ॑ଭି-ଶ୍ଶିମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା ॥ ଦୈଵ୍ୟା॑ ଅଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟଵ॑ସ୍ତ୍ଵା॒ ଚ୍ଛ୍ୟନ୍ତୁ॒ ଵି ଚ॑ ଶାସତୁ । ଗାତ୍ରା॑ଣି ପର୍ଵ॒ଶସ୍ତେ॒ ଶିମାଃ᳚ କୃଣ୍ଵନ୍ତୁ॒ ଶିମ୍ୟ॑ନ୍ତଃ ॥ ଅ॒ର୍ଧ॒ମା॒ସାଃ ପରୂଗ୍ମ୍॑ଷି ତେ॒ ମାସା᳚-ଶ୍ଛ୍ୟନ୍ତୁ॒ ଶିମ୍ୟ॑ନ୍ତଃ । ଅ॒ହୋ॒ରା॒ତ୍ରାଣି॑ ମ॒ରୁତୋ॒ ଵିଲି॑ଷ୍ଟଗ୍ମ୍ [ମ॒ରୁତୋ॒ ଵିଲି॑ଷ୍ଟମ୍, ସୂ॒ଦ॒ୟ॒ନ୍ତୁ॒ ତେ॒ ।] 63
ସୂଦୟନ୍ତୁ ତେ ॥ ପୃ॒ଥି॒ଵୀ ତେ॒ ଽନ୍ତରି॑କ୍ଷେଣ ଵା॒ୟୁଶ୍ଛି॒ଦ୍ର-ମ୍ଭି॑ଷଜ୍ୟତୁ । ଦ୍ୟୌସ୍ତେ॒ ନକ୍ଷ॑ତ୍ରୈ-ସ୍ସ॒ହ ରୂ॒ପ-ଙ୍କୃ॑ଣୋତୁ ସାଧୁ॒ୟା ॥ ଶ-ନ୍ତେ॒ ପରେ᳚ଭ୍ୟୋ॒ ଗାତ୍ରେ᳚ଭ୍ୟ॒-ଶ୍ଶମ॒ସ୍ତ୍ଵଵ॑ରେଭ୍ୟଃ । ଶମ॒ସ୍ଥଭ୍ୟୋ॑ ମ॒ଜ୍ଜଭ୍ୟ॒-ଶ୍ଶମୁ॑ ତେ ତ॒ନୁଵେ॑ ଭୁଵତ୍ ॥ 64 ॥
(ଵିଲି॑ଷ୍ଟଂ – ତ୍ରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 12)
(ଵିଷ୍ଣୁ॑ମୁଖା॒ – ଅନ୍ନ॑ପତେ॒ – ୟାଵ॑ତୀ॒ – ଵି ଵୈ – ପୁ॑ରୁଷମା॒ତ୍ରେଣା – ଽଗ୍ନେ॒ ତଵ॒ ଶ୍ରଵୋ॒ ଵୟୋ॒ – ବ୍ରହ୍ମ॑ ଜଜ୍ଞା॒ନଗ୍ଗ୍ – ସ୍ଵ॑ୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା – ମେ॒ଷାଂ-ଵୈଁ – ପ॒ଶୁ – ର୍ଗା॑ୟ॒ତ୍ରୀ – କସ୍ତ୍ଵା॒ – ଦ୍ଵାଦ॑ଶ )
(ଵିଷ୍ଣୁ॑ମୁଖା॒ – ଅପ॑ଚିତିମା॒ନ୍॒ – ଵି ଵା ଏ॒ତା – ଵଗ୍ନେ॒ ତଵ॑ – ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣାଂ – ଵିଁ॑ଷୂ॒ଚୀନା॑ନି – ଗାୟ॒ତ୍ରୀ – ଚତୁ॑ଷ୍ଷଷ୍ଟିଃ)
(ଵିଷ୍ଣୁ॑ମୁଖା, ସ୍ତ॒ନୁଵେ॑ ଭୁଵତ୍)
॥ ହରିଃ॑ ଓମ୍ ॥
॥ କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ମ୍ପଞ୍ଚମକାଣ୍ଡେ ଦ୍ଵିତୀୟଃ ପ୍ରଶ୍ନ-ସ୍ସମାପ୍ତଃ ॥