kṛṣṇa yajurvēdīya taittirīya saṃhitāyā-mpañchamakāṇḍē chaturthaḥ praśnaḥ – iṣṭakātrayābhidhānaṃ
ō-nnamaḥ paramātmanē, śrī mahāgaṇapatayē namaḥ,
śrī gurubhyō namaḥ । ha̠ri̠ḥ ōm ॥
dē̠vā̠su̠rā-ssaṃya̍ttā āsa̠-ntē na vya̍jayanta̠ sa ē̠tā indra̍sta̠nūra̍paśya̠-ttā upā̍dhatta̠ tābhi̠rvai sa ta̠nuva̍mindri̠yaṃ vī̠rya̍mā̠tmanna̍dhatta̠ tatō̍ dē̠vā abha̍va̠-nparā-‘su̍rā̠ yadi̍ndrata̠nūru̍pa̠dadhā̍ti ta̠nuva̍mē̠va tābhi̍rindri̠yaṃ vī̠rya̍ṃ yaja̍māna ā̠tma-ndha̠ttē-‘thō̠ sēndra̍mē̠vāgnigṃ sata̍nu-ñchinutē̠ bhava̍tyā̠tmanā̠ parā̎-‘sya̠ bhrātṛ̍vyō [bhrātṛ̍vyaḥ, bha̠va̠ti̠ ya̠jñō] 1
bhavati ya̠jñō dē̠vēbhyō-‘pā̎krāma̠-ttama̍va̠rudha̠-nnāśa̍knuva̠nta ē̠tā ya̍jñata̠nūra̍paśya̠-ntā upā̍dadhata̠ tābhi̠rvai tē ya̠jñamavā̍rundhata̠ ya-dya̍jñata̠nūru̍pa̠dadhā̍ti ya̠jñamē̠va tābhi̠ryaja̍mā̠nō-‘va̍ rundhē̠ traya̍strigṃ śata̠mupa̍ dadhāti̠ traya̍strigṃśa̠dvai dē̠vatā̍ dē̠vatā̍ ē̠vāva̍ ru̠ndhē ‘thō̠ sātmā̍namē̠vāgnigṃ sata̍nu-ñchinutē̠ sātmā̠-‘muṣmi̍-~ṃllō̠kē [-‘muṣmi̍-~ṃllō̠kē, bha̠va̠ti̠ ya] 2
bha̍vati̠ ya ē̠vaṃ vēda̠ jyōti̍ṣmatī̠rupa̍ dadhāti̠ jyōti̍rē̠vāsmi̍-ndadhātyē̠tābhi̠rvā a̠gniśchi̠tō jva̍lati̠ tābhi̍rē̠vaina̠gṃ̠ sami̍ndha u̠bhayō̍rasmai lō̠kayō̠rjyōti̍rbhavati nakṣatrēṣṭa̠kā upa̍ dadhātyē̠tāni̠ vai di̠vō jyōtīgṃ̍ṣi̠ tānyē̠vāva̍ rundhē su̠kṛtā̠ṃ vā ē̠tāni̠ jyōtīgṃ̍ṣi̠ yannakṣa̍trāṇi̠ tānyē̠vā-”pnō̠tyathō̍ anūkā̠śa-mē̠vaitāni̠ [-mē̠vaitāni̍, jyōtīgṃ̍ṣi kurutē] 3
jyōtīgṃ̍ṣi kurutē suva̠rgasya̍ lō̠kasyānu̍khyātyai̠ ya-thsaggspṛ̍ṣṭā upada̠ddhyā-dvṛṣṭyai̍ lō̠kamapi̍ daddhyā̠dava̍rṣukaḥ pa̠rjanya̍-ssyā̠dasagg̍spṛṣṭā̠ upa̍ dadhāti̠ vṛṣṭyā̍ ē̠va lō̠ka-ṅka̍rōti̠ varṣu̍kaḥ pa̠rjanyō̍ bhavati pu̠rastā̍da̠nyāḥ pra̠tīchī̠rupa̍ dadhāti pa̠śchāda̠nyāḥ prāchī̠stasmā̎-tprā̠chīnā̍ni cha pratī̠chīnā̍ni cha̠ nakṣa̍trā̠ṇyā va̍rtantē ॥ 4 ॥
(bhrātṛ̍vyō – lō̠ka – ē̠vaitānyē – ka̍chatvārigṃśachcha) (a. 1)
ṛ̠ta̠vyā̍ upa̍ dadhātyṛtū̠nā-ṅkLiptyai̎ dva̠dvammupa̍ dadhāti̠ tasmā̎-ddva̠ndvamṛ̠tavō ‘dhṛ̍tēva̠ vā ē̠ṣā yanma̍ddhya̠mā chiti̍ra̠ntari̍kṣamiva̠ vā ē̠ṣā dva̠dvamma̠nyāsu̠ chitī̠ṣūpa̍ dadhāti̠ chata̍srō̠ maddhyē̠ dhṛtyā̍ anta̠śślēṣa̍ṇa̠ṃ vā ē̠tāśchitī̍nā̠ṃ yadṛ̍ta̠vyā̍ yadṛ̍ta̠vyā̍ upa̠dadhā̍ti̠ chitī̍nā̠ṃ vidhṛ̍tyā̠ ava̍kā̠manūpa̍ dadhātyē̠ṣā vā a̠gnēryōni̠-ssayō̍ni- [a̠gnēryōni̠-ssayō̍nim, ē̠vāgni-] 5
-mē̠vāgni-ñchi̍nuta u̠vācha̍ ha vi̠śvāmi̠trō ‘da̠di-thsa brahma̠ṇā-‘nna̠ṃ yasyai̠tā u̍padhī̠yāntai̠ ya u̍ chainā ē̠vaṃ vēda̠diti̍ saṃvathsa̠rō vā ē̠ta-mpra̍ti̠ṣṭhāyai̍ nudatē̠ yō̎-‘gni-ñchi̠tvā na pra̍ti̠tiṣṭha̍ti̠ pañcha̠ pūrvā̠śchita̍yō bhava̠ntyatha̍ ṣa̠ṣṭhī-ñchiti̍-ñchinutē̠ ṣaḍvā ṛ̠tava̍-ssaṃvathsa̠ra ṛ̠tuṣvē̠va sa̍ṃvathsa̠rē prati̍tiṣṭhatyē̠ tā vā [prati̍tiṣṭhatyē̠ tā vā, adhi̍patnī̠rnāmēṣṭa̍kā̠] 6
adhi̍patnī̠rnāmēṣṭa̍kā̠ yasyai̠tā u̍padhī̠yantē-‘dhi̍patirē̠va sa̍mā̠nānā̎-mbhavati̠ ya-ndvi̠ṣyā-ttamu̍pa̠dadha̍-ddhyāyēdē̠tābhya̍ ē̠vaina̍-ndē̠vatā̎bhya̠ ā vṛ̍śchati tā̠jagārti̠mārchCha̠tyaṅgi̍rasa-ssuva̠rgaṃ lō̠kaṃ yantō̠ yā ya̠jñasya̠ niṣkṛ̍ti̠rāsī̠-ttāmṛṣi̍bhya̠ḥ pratyau̍ha̠-ntaddhira̍ṇyamabhava̠dya-ddhi̍raṇyaśa̠lkaiḥ prō̠kṣati̍ ya̠jñasya̠ niṣkṛ̍tyā̠ athō̍ bhēṣa̠jamē̠vā-‘smai̍ karō̠- [-‘smai̍ karōti, athō̍ rū̠pēṇai̠vaina̠gṃ̠] 7
-tyathō̍ rū̠pēṇai̠vaina̠gṃ̠ sama̍rdhaya̠tyathō̠ hira̍ṇyajyōtiṣai̠va su̍va̠rgaṃ lō̠kamē̍ti sāha̠srava̍tā̠ prōkṣa̍ti sāha̠sraḥ pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jāpa̍tē̠rāptyā̍ i̠mā mē̍ agna̠ iṣṭa̍kā dhē̠nava̍-ssa̠ntvityā̍ha dhē̠nūrē̠vainā̎ḥ kurutē̠ tā ē̍na-ṅkāma̠dughā̍ a̠mutrā̠muṣmi̍-~ṃllō̠ka upa̍ tiṣṭhantē ॥ 8 ॥
(sayō̍ni – mē̠tā vai – ka̍rō̠tyē – kā̠nnacha̍tvāri̠gṃ̠śachcha̍) (a. 2)
ru̠drō vā ē̠ṣa yada̠gni-ssa ē̠tarhi̍ jā̠tō yarhi̠ sarva̍śchi̠ta-ssa yathā̍ va̠thsō jā̠ta-sstana̍-mprē̠phsatyē̠vaṃ vā ē̠ṣa ē̠tarhi̍ bhāga̠dhēya̠-mprēphsa̍ti̠ tasmai̠ yadāhu̍ti̠-nna ju̍hu̠yāda̍ddhva̠ryu-ñcha̠ yaja̍māna-ñcha dhyāyēchChataru̠drīya̍-ñjuhōti bhāga̠dhēyē̍nai̠vainagṃ̍ śamayati̠ nā-”rti̠mārchCha̍tyaddhva̠ryurna yaja̍mānō̠ ya-dgrā̠myāṇā̎-mpaśū̠nā- [ya-dgrā̠myāṇā̎-mpaśū̠nām, paya̍sā juhu̠yā-] 9
-mpaya̍sā juhu̠yā-dgrā̠myā-npa̠śūñChu̠chā ‘rpayē̠-dyadā̍ra̠ṇyānā̍-māra̠ṇyān ja̍rtilayavā̠gvā̍ vā juhu̠yā-dga̍vīdhukayavā̠gvā̍ vā̠ na grā̠myā-npa̠śūn. hi̠nasti̠ nā-”ra̠ṇyānathō̠ khalvā̍hu̠ranā̍huti̠rvai ja̠rtilā̎ścha ga̠vīdhu̍kā̠śchētya̍ jakṣī̠rēṇa̍ juhōtyāgnē̠yī vā ē̠ṣā yada̠jā-”hu̍tyai̠va ju̍hōti̠ na grā̠myā-npa̠śūn. hi̠nasti̠ nā-”ra̠ṇyānaṅgi̍rasa-ssuva̠rgaṃ lō̠kaṃ yantō̠- [-~ṃlō̠kaṃ yanta̍ḥ, a̠jāyā̎-ṅgha̠rma-] 10
-‘jāyā̎-ṅgha̠rma-mprāsi̍ñcha̠nthsā śōcha̍ntī pa̠rṇa-mparā̍-‘jihīta̠ sō̎(1̠)-‘rkō̍-‘bhava̠-ttada̠rkasyā̎-rka̠tvama̍rkapa̠rṇēna̍ juhōti sayōni̠tvāyōda̠-ntiṣṭha̍n juhōtyē̠ṣā vai ru̠drasya̠ di-khsvāyā̍mē̠va di̠śi ru̠dra-nni̠rava̍dayatē chara̠māyā̠miṣṭa̍kāyā-ñjuhōtyanta̠ta ē̠va ru̠dra-nni̠rava̍dayatē trēdhāvibha̠kta-ñju̍hōti̠ traya̍ i̠mē lō̠kā i̠mānē̠va lō̠kān-thsa̠māva̍dvīryān karō̠tīya̠tyagrē̍ juhō̠- [juhōti, athēya̠tyathēya̍ti̠] 11
-tyathēya̠tyathēya̍ti̠ traya̍ i̠mē lō̠kā ē̠bhya ē̠vaina̍ṃ lō̠kēbhya̍-śśamayati ti̠sra utta̍rā̠ āhu̍tīrjuhōti̠ ṣa-ṭthsa-mpa̍dyantē̠ ṣa-ḍvā ṛ̠tava̍ ṛ̠tubhi̍rē̠vainagṃ̍ śamayati̠ yada̍nupari̠krāma̍-ñjuhu̠yāda̍ntaravachā̠riṇagṃ̍ ru̠dra-ṅku̍ryā̠dathō̠ khalvā̍hu̠ḥ kasyā̠ṃ vā-‘ha̍ di̠śi ru̠draḥ kasyā̠ṃ vētya̍nupari̠krāma̍mē̠va hō̍ta̠vya̍-mapa̍rivargamē̠vainagṃ̍ śamaya- [śamayati, ē̠tāvai] 12
-tyē̠tāvai dē̠vatā̎-ssuva̠rgyā̍yā u̍tta̠māstā yaja̍mānaṃ vāchayati̠ tābhi̍rē̠vainagṃ̍ suva̠rgaṃ lō̠ka-ṅga̍mayati̠ ya-ndvi̠ṣyā-ttasya̍ sañcha̠rē pa̍śū̠nā-nnya̍syē̠-dyaḥ pra̍tha̠maḥ pa̠śura̍bhi̠tiṣṭha̍ti̠ sa ārti̠mārchCha̍ti ॥ 13 ॥
(pa̠śū̠nāṃ – ~ṃyantō – ‘gnē̍ juhō̠tya – pa̍rivargamē̠vainagṃ̍ śamayati – tri̠gṃ̠śachcha̍) (a. 3)
aśma̠nnūrja̠miti̠ pari̍ ṣiñchati mā̠rjaya̍tyē̠vaina̠mathō̍ ta̠rpaya̍tyē̠va sa ē̍na-ntṛ̠ptō ‘kṣu̍ddhya̠-nnaśō̍cha-nna̠muṣmi̍-~ṃllō̠ka upa̍ tiṣṭhatē̠ tṛpya̍ti pra̠jayā̍ pa̠śubhi̠rya ē̠vaṃ vēda̠ tā-nna̠ iṣa̠mūrja̍-ndhatta maruta-ssagṃrarā̠ṇā ityā̠hānna̠ṃ vā ūrganna̍-mma̠rutō-‘nna̍mē̠vāva̍ ru̠ndhē ‘śmagg̍stē̠ kṣuda̠mu-ntē̠ śu- [kṣuda̠mu-ntē̠ śuk, ṛ̠chCha̠tu̠ ya-ndvi̠ṣma] 14
-gṛ̍chChatu̠ ya-ndvi̠ṣma ityā̍ha̠ yamē̠va dvēṣṭi̠ tama̍sya kṣu̠dhā cha̍ śu̠chā chā̎rpayati̠ triḥ pa̍riṣi̠ñcha-nparyē̍ti tri̠vṛdvā a̠gniryāvā̍nē̠vā-gnistasya̠ śuchagṃ̍ śamayati̠ triḥ puna̠ḥ paryē̍ti̠ ṣa-ṭthsa-mpa̍dyantē̠ ṣa-ḍvā ṛ̠tava̍ ṛ̠tubhi̍rē̠vāsya̠ śuchagṃ̍ śamayatya̠pāṃ vā ē̠ta-tpuṣpa̠ṃ yadvē̍ta̠sō̍-‘pāgṃ – [yadvē̍ta̠sō̍-‘pām, śarō-‘va̍kā] 15
śarō-‘va̍kā vētasaśā̠khayā̠ chāva̍kābhiścha̠ vi ka̍rṣa̠tyāpō̠ vai śā̠ntā-śśā̠ntābhi̍rē̠vāsya̠ śuchagṃ̍ śamayati̠ yō vā a̠gni-ñchi̠ta-mpra̍tha̠maḥ pa̠śura̍dhi̠krāma̍tīśva̠rō vai tagṃ śu̠chā pra̠dahō̍ ma̠ṇḍūkē̍na̠ vika̍rṣatyē̠ṣa vai pa̍śū̠nā-ma̍nupajīvanī̠yō na vā ē̠ṣa grā̠myēṣu̍ pa̠śuṣu̍ hi̠tō nā-”ra̠ṇyēṣu̠ tamē̠va śu̠chā-‘rpa̍yatyaṣṭā̠bhi-rvi ka̍rṣa- [-rvi ka̍rṣati, a̠ṣṭākṣa̍rā] 16
-tya̠ṣṭākṣa̍rā gāya̠trī gā̍ya̠trō̎-‘gniryāvā̍-nē̠vā-‘gnistasya̠ śuchagṃ̍ śamayati pāva̠kava̍tībhi̠ranna̠ṃ vai pā̍va̠kō-‘nnē̍nai̠vāsya̠ śuchagṃ̍ śamayati mṛ̠tyurvā ē̠ṣa yada̠gnirbrahma̍ṇa ē̠tadrū̠paṃ ya-tkṛ̍ṣṇāji̠na-ṅkārṣṇī̍ upā̠nahā̠vupa̍ muñchatē̠ brahma̍ṇai̠va mṛ̠tyōra̠ntardha̍ttē̠ ‘ntarmṛ̠tyōrdha̍ttē̠ ‘ntara̠nnādyā̠-dityā̍hura̠nyā-mu̍pamu̠ñchatē̠-‘nyā-nnānta- [-‘nyā-nnāntaḥ, ē̠va mṛ̠tyōrdha̠ttē] 17
-rē̠va mṛ̠tyōrdha̠ttē ‘vā̠-‘nnādyagṃ̍ rundhē̠ nama̍stē̠ hara̍sē śō̠chiṣa̠ ityā̍ha nama̠skṛtya̠ hi vasī̍yāgṃ samupa̠chara̍ntya̠nya-ntē̍ a̠sma-tta̍pantu hē̠taya̠ ityā̍ha̠ yamē̠va dvēṣṭi̠ tama̍sya śu̠chā-‘rpa̍yati pāva̠kō a̠smabhyagṃ̍ śi̠vō bha̠vētyā̠hānna̠ṃ vai pā̍va̠kō-‘nna̍mē̠vāva̍ rundhē̠ dvābhyā̠madhi̍ krāmati̠ prati̍ṣṭhityā apa̠sya̍vatībhyā̠gṃ̠ śāntyai̎ ॥ 18 ॥
(śu – gvē̍ta̠sō̍-‘pā – ma̍ṣṭā̠bhirvi ka̍rṣati̠ – nānta – rēkā̠nna pa̍ñchā̠śachcha̍) (a. 4)
nṛ̠ṣadē̠ vaḍiti̠ vyāghā̍rayati pa̠ṅktyā-”hu̍tyā yajñamu̠khamā ra̍bhatē ‘kṣṇa̠yā vyāghā̍rayati̠ tasmā̍dakṣṇa̠yā pa̠śavō-‘ṅgā̍ni̠ praha̍ranti̠ prati̍ṣṭhityai̠ yadva̍ṣaṭku̠ryā-dyā̠tayā̍mā-‘sya vaṣaṭkā̠ra-ssyā̠dyanna va̍ṣaṭku̠ryā-drakṣāgṃ̍si ya̠jñagṃ ha̍nyu̠rvaḍityā̍ha pa̠rōkṣa̍mē̠va vaṣa̍-ṭkarōti̠ nāsya̍ yā̠tayā̍mā vaṣaṭkā̠rō bhava̍ti̠ na ya̠jñagṃ rakṣāgṃ̍si ghnanti hu̠tādō̠ vā a̠nyē dē̠vā [a̠nyē dē̠vāḥ, a̠hu̠tādō̠-‘nyē] 19
a̍hu̠tādō̠-‘nyē tāna̍gni̠chidē̠vōbhayā̎-nprīṇāti̠ yē dē̠vā dē̠vānā̠miti̍ da̠ddhnā ma̍dhumi̠śrēṇāvō̎kṣati hu̠tāda̍śchai̠va dē̠vāna̍hu̠tāda̍ścha̠ yaja̍mānaḥ prīṇāti̠ tē yaja̍māna-mprīṇanti da̠ddhnaiva hu̠tāda̍ḥ prī̠ṇāti̠ madhu̍ṣā ‘hu̠tādō̎ grā̠myaṃ vā ē̠tadanna̠ṃ yaddaddhyā̍ra̠ṇya-mmadhu̠ yadda̠dhnā ma̍dhumi̠śrēṇā̠-vōkṣa̍tyu̠bhaya̠syā-‘va̍ruddhyai grumu̠ṣṭinā-‘vō̎kṣati prājāpa̠tyō [prājāpa̠tyaḥ, vai gru̍mu̠ṣṭi-] 20
vai gru̍mu̠ṣṭi-ssa̍yōni̠tvāya̠ dvābhyā̠-mprati̍ṣṭhityā anupari̠chāra̠-mavō̎kṣa̠tya-pa̍rivargamē̠vainā̎-nprīṇāti̠ vi vā ē̠ṣa prā̠ṇaiḥ pra̠jayā̍ pa̠śubhi̍r-ṛddhyatē̠ yō̎-‘gni-ñchi̠nvanna̍dhi̠krāma̍ti prāṇa̠dā a̍pāna̠dā ityā̍ha prā̠ṇānē̠vā-”tma-ndha̍ttē varchō̠dā va̍rivō̠dā ityā̍ha pra̠jā vai varcha̍ḥ pa̠śavō̠ vari̍vaḥ pra̠jāmē̠va pa̠śūnā̠tma-ndha̍tta̠ indrō̍ vṛ̠trama̍ha̠ntaṃ vṛ̠trō [vṛ̠trama̍ha̠ntaṃ vṛ̠traḥ, ha̠ta-ṣṣō̍ḍa̠śabhi̍-] 21
ha̠ta-ṣṣō̍ḍa̠śabhi̍-rbhō̠gaira̍sinā̠-thsa ē̠tāma̠gnayē-‘nī̍kavata̠ āhu̍timapaśya̠-ttāma̍juhō̠-ttasyā̠gniranī̍ kavā̠nthsvēna̍ bhāga̠dhēyē̍na prī̠ta-ṣṣō̍ḍaśa̠dhā vṛ̠trasya̍ bhō̠gānapya̍daha-dvaiśvakarma̠ṇēna̍ pā̠pmanō̠ nira̍muchyata̠ yada̠gnayē-‘nī̍kavata̠ āhu̍ti-ñju̠hōtya̠gnirē̠vā-‘syānī̍kavā̠nthsvēna̍ bhāga̠dhēyē̍na prī̠taḥ pā̠pmāna̠mapi̍ dahati vaiśvakarma̠ṇēna̍ pā̠pmanō̠ nirmu̍chyatē̠ ya-ṅkā̠mayē̍ta chi̠ra-mpā̠pmanō̠ [chi̠ra-mpā̠pmana̍ḥ, nirmu̍chyē̠tētyēkai̍ka̠-] 22
nirmu̍chyē̠tētyēkai̍ka̠-ntasya̍ juhuyāchchi̠ramē̠va pā̠pmanō̠ nirmu̍chyatē̠ ya-ṅkā̠mayē̍ta tā̠ja-kpā̠pmanō̠ nirmu̍chyē̠tēti̠ sarvā̍ṇi̠ tasyā̍nu̠drutya̍ juhuyā-ttā̠jagē̠va pā̠pmanō̠ nirmu̍chya̠tē-‘thō̠ khalu̠ nānai̠va sū̠ktābhyā̎-ñjuhōti̠ nānai̠va sū̠ktayō̎rvī̠rya̍-ndadhā̠tyathō̠ prati̍ṣṭhityai ॥ 23 ॥
(dē̠vāḥ – prā̍jāpa̠tyō-vṛ̠tra – śchi̠ra-mpā̠pmana̍ – śchatvāri̠gṃ̠śachcha̍) (a. 5)
udē̍namutta̠rā-nna̠yēti̍ sa̠midha̠ ā da̍dhāti̠ yathā̠ jana̍ṃ ya̠tē̍-‘va̠sa-ṅka̠rōti̍ tā̠dṛgē̠va ta-tti̠sra ā da̍dhāti tri̠vṛdvā a̠gniryāvā̍nē̠-vāgnistasmai̍ bhāga̠dhēya̍-ṅkarō̠tyaudu̍mbarī-rbhava̠ntyūrgvā u̍du̠mbara̠ ūrja̍mē̠vāsmā̠ api̍ dadhā̠tyudu̍ tvā̠ viśvē̍ dē̠vā ityā̍ha prā̠ṇā vai viśvē̍ dē̠vāḥ prā̠ṇai- [prā̠ṇaiḥ, ē̠vaina̠-] 24
-rē̠vaina̠-mudya̍chCha̠tē ‘gnē̠ bhara̍ntu̠ chitti̍bhi̠rityā̍ha̠ yasmā̍ ē̠vaina̍-ñchi̠ttāyō̠dyachCha̍tē̠ tēnai̠vaina̠gṃ̠ sama̍rdhayati̠ pañcha̠ diśō̠ daivī̎rya̠jñama̍vantu dē̠vīrityā̍ha̠ diśō̠ hyē̍ṣō-‘nu̍ pra̠chyava̠tē ‘pāma̍ti-ndurma̠ti-mbādha̍mānā̠ ityā̍ha̠ rakṣa̍sā̠mapa̍hatyai rā̠yaspōṣē̍ ya̠jñapa̍ti-mā̠bhaja̍ntī̠rityā̍ha pa̠śavō̠ vai rā̠yaspōṣa̍ḥ [rā̠yaspōṣa̍ḥ, pa̠śūnē̠vāva̍] 25
pa̠śūnē̠vāva̍ rundhē ṣa̠ḍbhirha̍rati̠ ṣa-ḍvā ṛ̠tava̍ ṛ̠tubhi̍rē̠vainagṃ̍ harati̠ dvē pa̍ri̠gṛhya̍vatī bhavatō̠ rakṣa̍sā̠mapa̍hatyai̠ sūrya̍raśmi̠r̠hari̍kēśaḥ pu̠rastā̠dityā̍ha̠ prasū̎tyai̠ tata̍ḥ pāva̠kā ā̠śiṣō̍ nō juṣantā̠mityā̠hānna̠ṃ vai pā̍va̠kō-‘nna̍mē̠vāva̍ rundhē dēvāsu̠rā-ssaṃya̍ttā āsa̠-ntē dē̠vā ē̠ta-dapra̍tiratha-mapaśya̠-ntēna̠ vai tē̎ pra̠- [vai tē̎ pra̠ti, asu̍rānajaya̠-nta-] 26
-tyasu̍rānajaya̠-nta-dapra̍tirathasyā-pratiratha̠tvaṃ yadapra̍tiratha-ndvi̠tīyō̠ hōtā̠-‘nvāhā̎pra̠tyē̍va tēna̠ yaja̍mānō̠ bhrātṛ̍vyān jaya̠tyathō̠ ana̍bhijitamē̠vābhi ja̍yati daśa̠rcha-mbha̍vati̠ daśā̎kṣarā vi̠rā-ḍvi̠rājē̠mau lō̠kau vidhṛ̍tā va̠nayō̎rlō̠kayō̠rvidhṛ̍tyā̠ athō̠ daśā̎kṣarā vi̠rāḍanna̍ṃ vi̠rā-ḍvi̠rājyē̠vānnādyē̠ prati̍tiṣṭha̠tyasa̍diva̠ vā a̠ntari̍kṣama̠ntari̍kṣami̠vā ”gnī̎ddhra̠-māgnī̠ddhrē- [-māgnī̎ddhrē, aśmā̍na̠-nni da̍dhāti] 27
-‘śmā̍na̠-nni da̍dhāti sa̠ttvāya̠ dvābhyā̠-mprati̍ṣṭhityai vi̠māna̍ ē̠ṣa di̠vō maddhya̍ āsta̠ ityā̍ha̠ vyē̍vaitayā̍ mimītē̠ maddhyē̍ di̠vō nihi̍ta̠ḥ pṛśñi̠raśmētyā̠hānna̠ṃ vai pṛśñyanna̍mē̠vāva̍ rundhē chata̠sṛbhi̠rā puchChā̍dēti cha̠tvāri̠ Chandāgṃ̍si̠ Chandō̍bhirē̠vēndra̠ṃ viśvā̍ avīvṛdha̠nnityā̍ha̠ vṛddhi̍mē̠vōpāva̍rtatē̠ vājā̍nā̠gṃ̠ satpa̍ti̠-mpati̠- [satpa̍ti̠-mpati̎m, ityā̠hā-‘nna̠ṃ vai] 28
-mityā̠hā-‘nna̠ṃ vai vājō-‘nna̍mē̠vāva̍ rundhē sumna̠hūrya̠jñō dē̠vāgṃ ā cha̍ vakṣa̠dityā̍ha pra̠jā vai pa̠śava̍-ssu̠mna-mpra̠jāmē̠va pa̠śūnā̠tma-ndha̍ttē̠ yakṣa̍da̠gnirdē̠vō dē̠vāgṃ ā cha̍ vakṣa̠dityā̍ha sva̠gākṛ̍tyai̠ vāja̍sya mā prasa̠vēnō̎-dgrā̠bhēṇōda̍grabhī̠dityā̍hā̠sau vā ā̍di̠tya u̠dyannu̍dgrā̠bha ē̠ṣa ni̠mrōcha̍-nnigrā̠bhō brahma̍ṇai̠vā-”tmāna̍mu-dgṛ̠hṇāti̠ brahma̍ṇā̠ bhrātṛ̍vya̠-nni gṛ̍hṇāti ॥ 29 ॥
(prā̠ṇaiḥ – pōṣō̎ – pra̠tyā – gnī̎ddhē̠ – pati̍ – mē̠ṣa – daśa̍ cha) (a. 6)
prāchī̠manu̍ pra̠diśa̠-mprēhi̍ vi̠dvānityā̍ha dēvalō̠ka-mē̠vaitayō̠pāva̍rtatē̠ krama̍ddhvama̠gninā̠ nāka̠-mityā̍hē̠mānē̠vaitayā̍ lō̠kān kra̍matē pṛthi̠vyā a̠hamuda̠ntari̍kṣa̠mā ‘ru̍ha̠mityā̍hē̠mānē̠vaitayā̍ lō̠kān-thsa̠mārō̍hati̠ suva̠ryantō̠ nāpē̎kṣanta̠ ityā̍ha suva̠rgamē̠vaitayā̍ lō̠kamē̠tyagnē̠ prēhi̍ [prēhi̍, pra̠tha̠mō] 30
pratha̠mō dē̍vaya̠tā-mityā̍hō̠bhayē̎ṣvē̠vaitayā̍ dēvamanu̠ṣyēṣu̠ chakṣu̍rdadhāti pa̠ñchabhi̠radhi̍ krāmati̠ pāṅktō̍ ya̠jñō yāvā̍nē̠va ya̠jñastēna̍ sa̠ha su̍va̠rgaṃ lō̠kamē̍ti̠ naktō̠ṣāsēti̍ purō-‘nuvā̠kyā̍manvā̍ha̠ pratyā̠ agnē̍ sahasrā̠kṣētyā̍ha sāha̠sraḥ pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jāpa̍tē̠rāptyai̠ tasmai̍ tē vidhēma̠ vājā̍ya̠ svāhētyā̠hānna̠ṃ vai vājō-‘nna̍-mē̠vāva̍ [vājō-‘nna̍-mē̠vāva̍, ru̠ndhē̠ da̠ddhnaḥ] 31
rundhē da̠ddhnaḥ pū̠rṇāmaudu̍mbarīg svayamātṛ̠ṇṇāyā̎-ñjuhō̠tyūrgvai daddhyūrgu̍du̠mbarō̠-‘sau sva̍yamātṛ̠ṇṇā ‘muṣyā̍mē̠vōrja̍-ndadhāti̠ tasmā̍da̠mutō̠-‘rvāchī̠mūrja̠mupa̍ jīvāmasti̠sṛbhi̍-ssādayati tri̠vṛdvā a̠gniryāvā̍nē̠vāgnista-mpra̍ti̠ṣṭhā-ṅga̍mayati̠ prēddhō̍ agnē dīdihi pu̠rō na̠ ityaudu̍mbarī̠mā da̍dhātyē̠ṣā vai sū̠rmī karṇa̍kāvatyē̠tayā̍ ha sma̠ [ha sma, vai] 32
vai dē̠vā asu̍rāṇāgṃ śatata̠r̠hāg stṛgṃ̍hanti̠ yadē̠tayā̍ sa̠midha̍mā̠dadhā̍ti̠ vajra̍mē̠vaitachCha̍ta̠ghnīṃ yaja̍mānō̠ bhrātṛ̍vyāya̠ praha̍rati̠ stṛtyā̠ aCha̍mbaṭkāraṃ vi̠dhēma̍ tē para̠mē janma̍nnagna̠ iti̠ vaika̍ṅkatī̠mā da̍dhāti̠ bhā ē̠vāva̍ rundhē̠ tāgṃ sa̍vi̠turvarē̎ṇyasya chi̠trāmiti̍ śamī̠mayī̠gṃ̠ śāntyā̍ a̠gnirvā̍ ha̠ vā a̍gni̠chita̍-ndu̠hē̎-‘gni̠chidvā̠-‘gni-ndu̍hē̠ tāgṃ [tām, sa̠vi̠tu-] 33
sa̍vi̠tu-rvarē̎ṇyasya chi̠trāmityā̍hai̠ṣa vā a̠gnērdōha̠stama̍sya̠ kaṇva̍ ē̠va śrā̍ya̠sō̍-‘vē̠-ttēna̍ ha smaina̠gṃ̠ sa du̍hē̠ yadē̠tayā̍ sa̠midha̍-mā̠dadhā̎tyagni̠chidē̠va tada̠gni-ndu̍hē sa̠pta tē̍ agnē sa̠midha̍-ssa̠ptaji̠hvā ityā̍ha sa̠ptaivāsya̠ sāptā̍ni prīṇāti pū̠rṇayā̍ juhōti pū̠rṇa i̍va̠ hi pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jāpa̍tē̠- [pra̠jāpa̍tēḥ, āptyai̠] 34
-rāptyai̠ nyū̍nayā juhōti̠ nyū̍nā̠ddhi pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jā asṛ̍jata pra̠jānā̠gṃ̠ sṛṣṭyā̍ a̠gnirdē̠vēbhyō̠ nilā̍yata̠ sa diśō-‘nu̠ prā-‘vi̍śa̠jjuhva̠nmana̍sā̠ diśō̎ ddhyāyē ddi̠gbhya ē̠vaina̠mava̍ rundhē da̠ddhnā pu̠rastā̎jjuhō̠tyā-jyē̍nō̠pari̍ṣṭā̠-ttēja̍śchai̠vāsmā̍ indri̠ya-ñcha̍ sa̠mīchī̍ dadhāti̠ dvāda̍śakapālō vaiśvāna̠rō bha̍vati̠ dvāda̍śa̠ māsā̎-ssaṃvathsa̠ra-ssa̍ṃvathsa̠rō̎-‘gnirvai̎śvāna̠ra-ssā̠kṣā- [-‘gnirvai̎śvāna̠ra-ssā̠kṣāt, ē̠va vai̎śvāna̠ramava̍] 35
-dē̠va vai̎śvāna̠ramava̍ rundhē̠ ya-tpra̍yājānūyā̠jān ku̠ryādvika̍sti̠-ssā ya̠jñasya̍ darvihō̠ma-ṅka̍rōti ya̠jñasya̠ prati̍ṣṭhityai rā̠ṣṭraṃ vai vai̎śvāna̠rō viṇma̠rutō̍ vaiśvāna̠ragṃ hu̠tvā mā̍ru̠tān ju̍hōti rā̠ṣṭra ē̠va viśa̠manu̍ baddhnātyu̠chchai-rvai̎śvāna̠rasyā-” śrā̍vayatyupā̠gṃ̠śu mā̍ru̠tān ju̍hōti̠ tasmā̎-drā̠ṣṭraṃ viśa̠mati̍ vadati māru̠tā bha̍vanti ma̠rutō̠ vai dē̠vānā̠ṃ viśō̍ dēvavi̠śēnai̠vāsmai̍ manuṣyavi̠śa -mava̍ rundhē sa̠pta bha̍vanti sa̠ptaga̍ṇā̠ vai ma̠rutō̍ gaṇa̠śa ē̠va viśa̠mava̍ rundhē ga̠ṇēna̍ ga̠ṇama̍nu̠drutya̍ juhōti̠ viśa̍mē̠vāsmā̠ anu̍vartmāna-ṅkarōti ॥ 36 ॥
(agnē̠ prēhya – va̍ – sma – duhē̠ tāṃ – pra̠jāpa̍tēḥ – sā̠kṣān – ma̍nuṣyavi̠śa – mēka̍vigṃśatiścha) (a. 7)
vasō̠rdhārā̎-ñjuhōti̠ vasō̎rmē̠ dhārā̍-‘sa̠diti̠ vā ē̠ṣā hū̍yatē ghṛ̠tasya̠ vā ē̍namē̠ṣā dhārā̠-‘muṣmi̍-~ṃllō̠kē pinva̍mā̠nōpa̍ tiṣṭhata̠ ājyē̍na juhōti̠ tējō̠ vā ājya̠-ntējō̠ vasō̠rdhārā̠ tēja̍sai̠vāsmai̠ tējō-‘va̍ ru̠ndhē-‘thō̠ kāmā̠ vai vasō̠rdhārā̠ kāmā̍nē̠vāva̍ rundhē̠ ya-ṅkā̠mayē̍ta prā̠ṇāna̍syā̠-‘nnādya̠ṃ vi- [-‘nnādya̠ṃ vi, Chi̠ndyā̠miti̍] 37
-chChi̍ndyā̠miti̍ vi̠grāha̠-ntasya̍ juhuyā-tprā̠ṇānē̠vāsyā̠nnādya̠ṃ vichChi̍natti̠ ya-ṅkā̠mayē̍ta prā̠ṇāna̍syā̠nnādya̠gṃ̠ sa-nta̍nuyā̠miti̠ sa-nta̍tā̠-ntasya̍ juhuyā-tprā̠ṇānē̠vāsyā̠nnādya̠gṃ̠ sa-nta̍nōti̠ dvāda̍śa dvāda̠śāni̍ juhōti̠ dvāda̍śa̠ māsā̎-ssaṃvathsa̠ra-ssa̍ṃvathsa̠rēṇai̠ vāsmā̠ anna̠mava̍ ru̠ndhē ‘nna̍-ñcha̠ mē-‘kṣu̍chcha ma̠ ityā̍hai̠ ta-dvā [ityā̍hai̠ ta-dvai, anna̍sya rū̠pagṃ] 38
anna̍sya rū̠pagṃ rū̠pēṇai̠vānna̠mava̍ rundhē̠ ‘gniścha̍ ma̠ āpa̍ścha ma̠ ityā̍hai̠ṣā vā anna̍sya̠ yōni̠-ssayō̎nyē̠vānna̠mava̍ rundhē-‘rdhē̠ndrāṇi̍ juhōti dē̠vatā̍ ē̠vāva̍ rundhē̠ ya-thsarvē̍ṣā-ma̠rdhamindra̠ḥ prati̠ tasmā̠dindrō̍ dē̠vatā̍nā-mbhūyiṣṭha̠bhākta̍ma̠ indra̠mutta̍ramāhē-ndri̠yamē̠vāsmi̍-nnu̠pari̍ṣṭā-ddadhāti yajñāyu̠dhāni̍ juhōti ya̠jñō [ya̠jñaḥ, vai ya̍jñāyu̠dhāni̍] 39
vai ya̍jñāyu̠dhāni̍ ya̠jñamē̠vāva̍ ru̠ndhē-‘thō̍ ē̠tadvai ya̠jñasya̍ rū̠pagṃ rū̠pēṇai̠va ya̠jñamava̍ rundhē ‘vabhṛ̠thaścha̍ mē svagākā̠raścha̍ ma̠ ityā̍ha sva̠gākṛ̍tyā a̠gniścha̍ mē gha̠rmaścha̍ ma̠ ityā̍hai̠ta-dvai bra̍hmavarcha̠sasya̍ rū̠pagṃ rū̠pēṇai̠va bra̍hmavarcha̠samava̍ rundha̠ ṛkcha̍ mē̠ sāma̍ cha ma̠ ityā̍hai̠- [ma̠ ityā̍ha, ē̠tadvai Chanda̍sāgṃ] 40
-tadvai Chanda̍sāgṃ rū̠pagṃ rū̠pēṇai̠va Chandā̠g̠syava̍ rundhē̠ garbhā̎ścha mē va̠thsāścha̍ ma̠ ityā̍hai̠ta-dvai pa̍śū̠nāgṃ rū̠pagṃ rū̠pēṇai̠va pa̠śūnava̍ rundhē̠ kalpā̎n juhō̠tya kLi̍ptasya̠ kLiptyai̍ yugmadayu̠jē ju̍hōti mithuna̠tvāyō̎-tta̠rāva̍tī bhavatō̠-‘bhikrā̎mtyā̠ ēkā̍ cha mē ti̠sraścha̍ ma̠ ityā̍ha dēvaChanda̠saṃ vā ēkā̍ cha ti̠sraścha̍ [ti̠sraścha̍, ma̠nu̠ṣya̠Cha̠nda̠sa-ñchata̍sraśchā̠-‘ṣṭau] 41
manuṣyaChanda̠sa-ñchata̍sraśchā̠-‘ṣṭau cha̍ dēvaChanda̠sa-ñchai̠va ma̍nuṣya Chanda̠sañchā-‘va̍ rundha̠ ā traya̍strigṃ śatō juhōti̠ traya̍strigṃśa̠dvai dē̠vatā̍ dē̠vatā̍ ē̠vāva̍ rundha̠ ā-‘ṣṭācha̍tvārigṃśatō juhōtya̠ṣṭācha̍tvārigṃ-śadakṣarā̠ jaga̍tī̠ jāga̍tāḥ pa̠śavō̠ jaga̍tyai̠vāsmai̍ pa̠śūnava̍ rundhē̠ vāja̍ścha prasa̠vaśchēti̍ dvāda̠śa-ñju̍hōti̠ dvāda̍śa̠ māsā̎-ssaṃvathsa̠ra-ssa̍ṃvathsa̠ra ē̠va prati̍ tiṣṭhati ॥ 42 ॥
(vi – vai – ya̠jñaḥ-sāma̍ cha ma̠ ityā̍ha – cha ti̠sra – śchaikā̠nna pa̍ñchā̠śachcha̍) (a. 8)
a̠gnirdē̠vēbhyō ‘pā̎krāma-dbhāga̠dhēya̍mi̠chChamā̍na̠sta-ndē̠vā a̍bruva̠nnupa̍ na̠ ā va̍rtasva ha̠vya-nnō̍ va̠hēti̠ sō̎-‘bravī̠-dvara̍ṃ vṛṇai̠ mahya̍mē̠va vā̍japrasa̠vīya̍-ñjuhava̠nniti̠ tasmā̍da̠gnayē̍ vājaprasa̠vīya̍-ñjuhvati̠ ya-dvā̍japrasa̠vīya̍-ñju̠hōtya̠gnimē̠va ta-dbhā̍ga̠dhēyē̍na̠ sama̍rdhaya̠tyathō̍ abhiṣē̠ka ē̠vāsya̠ sa cha̍turda̠śabhi̍rjuhōti sa̠pta grā̠myā ōṣa̍dhaya-ssa̠ptā- [ōṣa̍dhaya-ssa̠pta, a̠ra̠ṇyā u̠bhayī̍ṣā̠-] 43
-”ra̠ṇyā u̠bhayī̍ṣā̠-mava̍ruddhyā̠ anna̍syānnasya juhō̠tyanna̍syānna̠syā-va̍ruddhyā̠ audu̍mbarēṇa sru̠vēṇa̍ juhō̠tyūrgvā u̍du̠mbara̠ ūrganna̍mū̠rjaivāsmā̠ ūrja̠manna̠mava̍ rundhē̠ ‘gnirvai dē̠vānā̍-ma̠bhiṣi̍ktō-‘gni̠chi-nma̍nu̠ṣyā̍ṇā̠-ntasmā̍dagni̠chi-dvarṣa̍ti̠ na dhā̍vē̠dava̍ruddha̠gg̠ hya̍syā-nna̠manna̍miva̠ khalu̠ vai va̠r̠ṣaṃ yaddhāvē̍-da̠nnādyā̎ddhāvē-du̠pāva̍rtētā̠-‘nnādya̍-mē̠vā-‘bhyu̠- [-‘nnādya̍-mē̠vā-‘bhi, u̠pāva̍rtatē̠] 44
-pāva̍rtatē̠ naktō̠ṣāsēti̍ kṛ̠ṣṇāyai̎ śvē̠tava̍thsāyai̠ paya̍sā juhō̠tyahnai̠vāsmai̠ rātri̠-mpradā̍payati̠ rātri̠yā-‘ha̍rahōrā̠trē ē̠vāsmai̠ prattē̠ kāma̍ma̠nnādya̍-nduhātē rāṣṭra̠bhṛtō̍ juhōti rā̠ṣṭramē̠vāva̍ rundhē ṣa̠ḍbhirju̍hōti̠ ṣaḍvā ṛ̠tava̍ ṛ̠tuṣvē̠va prati̍tiṣṭhati̠ bhuva̍nasya pata̠ iti̍ rathamu̠khē pañchā-”hu̍tīrjuhōti̠ vajrō̠ vai rathō̠ vajrē̍ṇai̠va diśō̠- [vajrē̍ṇai̠va diśa̍ḥ, a̠bhi ja̍yatyagni̠chitagṃ̍] 45
-‘bhi ja̍yatyagni̠chitagṃ̍ ha̠ vā a̠muṣmi̍-~ṃllō̠kē vātō̠-‘bhi pa̍vatē vātanā̠māni̍ juhōtya̠bhyē̍vaina̍-ma̠muṣmi̍-~ṃllō̠kē vāta̍ḥ pavatē̠ trīṇi̍ juhōti̠ traya̍ i̠mē lō̠kā ē̠bhya ē̠va lō̠kēbhyō̠ vāta̠mava̍ rundhē samu̠drō̍-‘si̠ nabha̍svā̠nityā̍hai̠tadvai vāta̍sya rū̠pagṃ rū̠pēṇai̠va vāta̠mava̍ rundhē ‘ñja̠linā̍ juhōti̠ na hyē̍tēṣā̍ma̠nyathā ”hu̍tirava̠kalpa̍tē ॥ 46 ॥
(ōṣa̍dhaya-ssa̠ptā – bhi – diśō̠ – ‘nyathā̠ – dvē cha̍) (a. 9)
su̠va̠rgāya̠ vai lō̠kāya̍ dēvara̠thō yu̍jyatē yatrākū̠tāya̍ manuṣyara̠tha ē̠ṣa khalu̠ vai dē̍vara̠thō yada̠gnira̠gniṃ yu̍najmi̠ śava̍sā ghṛ̠tēnētyā̍ha yu̠naktyē̠vaina̠gṃ̠ sa ē̍naṃ yu̠kta-ssu̍va̠rgaṃ lō̠kama̠bhi va̍hati̠ ya-thsarvā̍bhiḥ pa̠ñchabhi̍-ryu̠ñjyā-dyu̠ktō̎-‘syā̠-‘gniḥ prachyu̍ta-ssyā̠dapra̍tiṣṭhitā̠ āhu̍taya̠-ssyurapra̍tiṣṭhitā̠-sstōmā̠ apra̍tiṣṭhitānyu̠kthāni̍ ti̠sṛbhi̍ḥ prātassava̠nē̍-‘bhi mṛ̍śati tri̠vṛ- [tri̠vṛt, vā a̠gniryāvā̍nē̠vā-] 47
-dvā a̠gniryāvā̍nē̠vā-gnistaṃ yu̍nakti̠ yathā-‘na̍si yu̠kta ā̍dhī̠yata̍ ē̠vamē̠va ta-tpratyāhu̍taya̠stiṣṭha̍nti̠ prati̠ stōmā̠ḥ pratyu̠kthāni̍ yajñāya̠jñiya̍sya stō̠trē dvābhyā̍ma̠bhi mṛ̍śatyē̠tāvā̠n̠ vai ya̠jñō yāvā̍nagniṣṭō̠mō bhū̠mā tvā a̠syāta̍ ū̠rdhvaḥ kri̍yatē̠ yāvā̍nē̠va ya̠jñastama̍nta̠tō̎ ‘nvārō̍hati̠ dvābhyā̠-mprati̍ṣṭhityā̠ ēka̠yā-‘pra̍stuta̠-mbhava̠tyathā̠- [-‘pra̍stuta̠-mbhava̠tyatha̍, a̠bhi mṛ̍śa̠tyupai̍na̠-] 48
-‘bhi mṛ̍śa̠tyupai̍na̠-mutta̍rō ya̠jñō na̍ma̠tyathō̠ santa̍tyai̠ pra vā ē̠ṣō̎-‘smāllō̠kā-chchya̍vatē̠ yō̎-‘gni-ñchi̍nu̠tē na vā ē̠tasyā̍niṣṭa̠ka āhu̍ti̠rava̍ kalpatē̠ yāṃ vā ē̠ṣō̍-‘niṣṭa̠ka āhu̍ti-ñju̠hōti̠ srava̍ti̠ vai sā tāg srava̍ntīṃ ya̠jñō-‘nu̠ parā̍ bhavati ya̠jñaṃ yaja̍mānō̠ ya-tpu̍naśchi̠ti-ñchi̍nu̠ta āhu̍tīnā̠-mprati̍ṣṭhityai̠ pratyāhu̍taya̠stiṣṭha̍nti̠ [pratyāhu̍taya̠stiṣṭha̍nti, na ya̠jñaḥ] 49
na ya̠jñaḥ pa̍rā̠bhava̍ti̠ na yaja̍mānō̠ ‘ṣṭāvupa̍ dadhātya̠ṣṭākṣa̍rā gāya̠trī gā̍ya̠trēṇai̠vaina̠-ñChanda̍sā chinutē̠ yadēkā̍daśa̠ traiṣṭu̍bhēna̠ ya-ddvāda̍śa̠ jāga̍tēna̠ Chandō̍bhirē̠vaina̍-ñchinutē napā̠tkō vaināmai̠ṣō̎-‘gnirya-tpu̍naśchi̠tirya ē̠vaṃ vi̠dvā-npu̍naśchi̠ti-ñchi̍nu̠ta ā tṛ̠tīyā̠-tpuru̍ṣā̠danna̍matti̠ yathā̠ vai pu̍narā̠dhēya̍ ē̠va-mpu̍naśchi̠tiryō̎-‘-gnyā̠dhēyē̍na̠ na- [-gnyā̠dhēyē̍na̠ na, ṛ̠dhnōti̠ sa] 50
-rdhnōti̠ sa pu̍narā̠dhēya̠mā dha̍ttē̠ yō̎-‘gni-ñchi̠tvā nardhnōti̠ sa pu̍naśchi̠ti-ñchi̍nutē̠ ya-tpu̍naśchi̠ti-ñchi̍nu̠ta ṛddhyā̠ athō̠ khalvā̍hu̠rna chē̍ta̠vyēti̍ ru̠drō vā ē̠ṣa yada̠gniryathā̎ vyā̠ghragṃ su̠pta-mbō̠dhaya̍ti tā̠dṛgē̠va tadathō̠ khalvā̍huśchēta̠vyēti̠ yathā̠ vasī̍yāgṃsa-mbhāga̠dhēyē̍na bō̠dhaya̍ti tā̠dṛgē̠va tanmanu̍ra̠gnima̍chinuta̠ tēna̠ nā-”rdhnō̠thsa ē̠tā-mpu̍naśchi̠tima̍paśya̠-ttāma̍chinuta̠ tayā̠ vai sa ā̎rdhnō̠dya-tpu̍naśchi̠ti-ñchi̍nu̠ta ṛddhyai̎ ॥ 51 ॥
(tri̠vṛ-datha̠-tiṣṭha̍-ntyagnyā̠dhēyē̍na̠ nā-chi̍nuta-sa̠ptada̍śa- cha) (a. 10)
Cha̠nda̠śchita̍-ñchinvīta pa̠śukā̍maḥ pa̠śavō̠ vai Chandāgṃ̍si paśu̠mānē̠va bha̍vati śyēna̠chita̍-ñchinvīta suva̠rgakā̍ma-śśyē̠nō vai vaya̍sā̠-mpati̍ṣṭha-śśyē̠na ē̠va bhū̠tvā su̍va̠rgaṃ lō̠ka-mpa̍tati kaṅka̠chita̍-ñchinvīta̠ yaḥ kā̠mayē̍ta śīrṣa̠ṇvāna̠muṣmi̍-~ṃllō̠kē syā̠miti̍ śīrṣa̠ṇvānē̠vā-‘muṣmi̍-~ṃllō̠kē bha̍vatyalaja̠chita̍-ñchinvīta̠ chatu̍ssīta-mprati̠ṣṭhākā̍ma̠śchata̍srō̠ diśō̍ di̠kṣvē̍va prati̍ tiṣṭhati prauga̠chita̍-ñchinvīta̠ bhrātṛ̍vyavā̠-nprai- [bhrātṛ̍vyavā̠-npra, ē̠va bhrātṛ̍vyā-nnudata] 52
-va bhrātṛ̍vyā-nnudata ubha̠yata̍ḥ prauga-ñchinvīta̠yaḥ kā̠mayē̍ta̠ prajā̠tā-nbhrātṛ̍vyā-nnu̠dēya̠ prati̍ jani̠ṣyamā̍ṇā̠niti̠ praiva jā̠tā-nbhrātṛ̍vyā-nnu̠datē̠ prati̍ jani̠ṣyamā̍ṇā-nrathachakra̠chita̍-ñchinvīta̠ bhrātṛ̍vyavā̠n̠ vajrō̠ vai rathō̠ vajra̍mē̠va bhrātṛ̍vyēbhya̠ḥ praha̍rati drōṇa̠chita̍-ñchinvī̠tānna̍kāmō̠ drōṇē̠ vā anna̍-mbhriyatē̠ sayō̎nyē̠vānna̠mava̍ rundhē samū̠hya̍-ñchinvīta pa̠śukā̍maḥ paśu̠mānē̠va bha̍vati [paśu̠mānē̠va bha̍vati, pa̠ri̠chā̠yya̍-ñchinvīta̠] 53
parichā̠yya̍-ñchinvīta̠ grāma̍kāmō grā̠myē̍va bha̍vati śmaśāna̠chita̍-ñchinvīta̠ yaḥ kā̠mayē̍ta pitṛlō̠ka ṛ̍ddhnuyā̠miti̍ pitṛlō̠ka ē̠vardhnō̍ti viśvāmitrajamada̠gnī vasi̍ṣṭhēnā-‘spardhētā̠gṃ̠ sa ē̠tā ja̠mada̍gnirviha̠vyā̍ apaśya̠-ttā upā̍dhatta̠ tābhi̠rvai sa vasi̍ṣṭhasyēndri̠yaṃ vī̠rya̍mavṛṅkta̠ ya-dvi̍ha̠vyā̍ upa̠dadhā̍tīndri̠yamē̠va tābhi̍rvī̠rya̍ṃ yaja̍mānō̠ bhrātṛ̍vyasya vṛṅktē̠ hōtu̠rdhiṣṇi̍ya̠ upa̍ dadhāti yajamānāyata̠naṃ vai [ ] 54
hōtā̠ sva ē̠vāsmā̍ ā̠yata̍na indri̠yaṃ vī̠rya̍mava̍ rundhē̠ dvāda̠śōpa̍ dadhāti̠ dvāda̍śākṣarā̠ jaga̍tī̠ jāga̍tāḥ pa̠śavō̠ jaga̍tyai̠vāsmai̍ pa̠śūnava̍ rundhē̠ ‘ṣṭāva̍ṣṭāva̠nyēṣu̠ dhiṣṇi̍yē̠ṣūpa̍ dadhātya̠ṣṭāśa̍phāḥ pa̠śava̍ḥ pa̠śūnē̠vāva̍ rundhē̠ ṣaṇmā̎rjā̠līyē̠ ṣa-ḍvā ṛ̠tava̍ ṛ̠tava̠ḥ khalu̠ vai dē̠vāḥ pi̠tara̍ ṛ̠tūnē̠va dē̠vā-npi̠tṝ-nprī̍ṇāti ॥ 55 ॥
(pra – bha̍vati – yajamānāyata̠naṃ vā – a̠ṣṭācha̍tvārigṃśachcha) (a. 11)
pava̍sva̠ vāja̍sātaya̠ itya̍nu̠ṣṭu-kpra̍ti̠padbha̍vati ti̠rsō̍-‘nu̠ṣṭubha̠śchata̍srō gāya̠triyō̠ ya-tti̠srō̍-‘nu̠ṣṭubha̠-stasmā̠-daśva̍stri̠bhistiṣṭhagg̍ stiṣṭhati̠ yachchata̍srō gāya̠triya̠stasmā̠-thsarvāg̍ ścha̠tura̍ḥ pa̠daḥ pra̍ti̠dadha̠-tpalā̍yatē para̠mā vā ē̠ṣā Chanda̍sā̠ṃ yada̍nu̠ṣṭu-kpa̍ra̠maścha̍tuṣṭō̠ma-sstōmā̍nā-mpara̠mastri̍rā̠trō ya̠jñānā̎-mpara̠mō-‘śva̍ḥ paśū̠nā-mpa̍ra̠mēṇai̠vaina̍-mpara̠matā̎-ṅgamayatyēkavi̠gṃ̠śa-maha̍rbhavati̠ [-maha̍rbhavati, yasmi̠nnaśva̍] 56
yasmi̠nnaśva̍ āla̠bhyatē̠ dvāda̍śa̠ māsā̠ḥ pañcha̠rtava̠straya̍ i̠mē lō̠kā a̠sāvā̍di̠tya ē̍kavi̠gṃ̠śa ē̠ṣa pra̠jāpa̍tiḥ prājāpa̠tyō-‘śva̠stamē̠va sā̠kṣādṛ̍ddhnōti̠ śakva̍rayaḥ pṛ̠ṣṭha-mbha̍vantya̠n-yada̍nya̠-chChandō̠-‘nyē̎nyē̠ vā ē̠tē pa̠śava̠ ā la̍bhyanta u̠tēva̍ grā̠myā u̠tēvā̍-”ra̠ṇyā yachChakva̍rayaḥ pṛ̠ṣṭha-mbhava̠ntyaśva̍sya sarva̠tvāya̍ pārthura̠śma-mbra̍hmasā̠ma-mbha̍vati ra̠śminā̠ vā aśvō̍ [ra̠śminā̠ vā aśva̍ḥ, ya̠ta ī̎śva̠rō] 57
ya̠ta ī̎śva̠rō vā aśvō-‘ya̠tō-‘pra̍tiṣṭhita̠ḥ parā̎-mparā̠vata̠-ṅgantō̠rya-tpā̎rthura̠śma-mbra̍hmasā̠ma-mbhava̠tyaśva̍sya̠ yatyai̠ dhṛtyai̠ saṅkṛ̍tyachChāvākasā̠ma-mbha̍vatyuthsannaya̠jñō vā ē̠ṣa yada̍śvamē̠dhaḥ kastadvē̠dētyā̍hu̠ryadi̠ sarvō̍ vā kri̠yatē̠ na vā̠ sarva̠ iti̠ ya-thsaṅkṛ̍tyachChāvākasā̠ma-mbhava̠tyaśva̍sya sarva̠tvāya̠ paryā̎ptyā̠ ana̍ntarāyāya̠ sarva̍stōmō-‘tirā̠tra u̍tta̠mamaha̍rbhavati̠ sarva̠syā-”ptyai̠ sarva̍sya̠ jityai̠ sarva̍mē̠va tēnā̎-”pnōti̠ sarva̍-ñjayati ॥ 58 ॥
(aha̍rbhavati̠ – vā aśvō – ‘ha̍rbhavati̠ – daśa̍ cha) (a. 12)
(dē̠vā̠su̠rāstēna – rta̠vyā̍ – ru̠drō – ‘śma̍ – nnṛ̠ṣadē̠ va – ḍudē̍na̠ṃ – prāchī̠miti̠ – vasō̠rdhārā̍ – ma̠gnirdē̠vēbhya̍ḥ – suva̠rgāya̍ yatrākū̠tāya̍ – Chanda̠śchita̠ṃ – pava̍sva̠ – dvāda̍śa )
(dē̠vā̠su̠rā – a̠jāyā̠ṃ – ~ṃvai gru̍mu̠ṣṭiḥ – pra̍tha̠mō dē̍vaya̠tāmē̠ – tadvai Chanda̍sā – mṛ̠dhnō – tya̠ṣṭau pa̍ñchā̠śat)
(dē̠vā̠su̠rā, ssarva̍-ñjayati)
॥ hari̍ḥ ōm ॥
॥ kṛṣṇa yajurvēdīya taittirīya saṃhitāyā-mpañchamakāṇḍē chaturthaḥ praśna-ssamāptaḥ ॥