କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ମ୍ପଞ୍ଚମକାଣ୍ଡେ ଚତୁର୍ଥଃ ପ୍ରଶ୍ନଃ – ଇଷ୍ଟକାତ୍ରୟାଭିଧାନଂ
ଓ-ନ୍ନମଃ ପରମାତ୍ମନେ, ଶ୍ରୀ ମହାଗଣପତୟେ ନମଃ,
ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଭ୍ୟୋ ନମଃ । ହ॒ରିଃ॒ ଓମ୍ ॥
ଦେ॒ଵା॒ସୁ॒ରା-ସ୍ସଂୟଁ॑ତ୍ତା ଆସ॒-ନ୍ତେ ନ ଵ୍ୟ॑ଜୟନ୍ତ॒ ସ ଏ॒ତା ଇନ୍ଦ୍ର॑ସ୍ତ॒ନୂର॑ପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତା ଉପା॑ଧତ୍ତ॒ ତାଭି॒ର୍ଵୈ ସ ତ॒ନୁଵ॑ମିନ୍ଦ୍ରି॒ୟଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟ॑ମା॒ତ୍ମନ୍ନ॑ଧତ୍ତ॒ ତତୋ॑ ଦେ॒ଵା ଅଭ॑ଵ॒-ନ୍ପରା-ଽସୁ॑ରା॒ ୟଦି॑ନ୍ଦ୍ରତ॒ନୂରୁ॑ପ॒ଦଧା॑ତି ତ॒ନୁଵ॑ମେ॒ଵ ତାଭି॑ରିନ୍ଦ୍ରି॒ୟଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟଂ॑-ୟଁଜ॑ମାନ ଆ॒ତ୍ମ-ନ୍ଧ॒ତ୍ତେ-ଽଥୋ॒ ସେନ୍ଦ୍ର॑ମେ॒ଵାଗ୍ନିଗ୍ମ୍ ସତ॑ନୁ-ଞ୍ଚିନୁତେ॒ ଭଵ॑ତ୍ୟା॒ତ୍ମନା॒ ପରା᳚-ଽସ୍ୟ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟୋ [ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟଃ, ଭ॒ଵ॒ତି॒ ୟ॒ଜ୍ଞୋ] 1
ଭଵତି ୟ॒ଜ୍ଞୋ ଦେ॒ଵେଭ୍ୟୋ-ଽପା᳚କ୍ରାମ॒-ତ୍ତମ॑ଵ॒ରୁଧ॒-ନ୍ନାଶ॑କ୍ନୁଵ॒ନ୍ତ ଏ॒ତା ୟ॑ଜ୍ଞତ॒ନୂର॑ପଶ୍ୟ॒-ନ୍ତା ଉପା॑ଦଧତ॒ ତାଭି॒ର୍ଵୈ ତେ ୟ॒ଜ୍ଞମଵା॑ରୁନ୍ଧତ॒ ୟ-ଦ୍ୟ॑ଜ୍ଞତ॒ନୂରୁ॑ପ॒ଦଧା॑ତି ୟ॒ଜ୍ଞମେ॒ଵ ତାଭି॒ର୍ୟଜ॑ମା॒ନୋ-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ ଶତ॒ମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶ॒ଦ୍ଵୈ ଦେ॒ଵତା॑ ଦେ॒ଵତା॑ ଏ॒ଵାଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ ଽଥୋ॒ ସାତ୍ମା॑ନମେ॒ଵାଗ୍ନିଗ୍ମ୍ ସତ॑ନୁ-ଞ୍ଚିନୁତେ॒ ସାତ୍ମା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ [-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ, ଭ॒ଵ॒ତି॒ ୟ] 2
ଭ॑ଵତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମତୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି॒ ଜ୍ୟୋତି॑ରେ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତ୍ୟେ॒ତାଭି॒ର୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚି॒ତୋ ଜ୍ଵ॑ଲତି॒ ତାଭି॑ରେ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମି॑ନ୍ଧ ଉ॒ଭୟୋ॑ରସ୍ମୈ ଲୋ॒କୟୋ॒ର୍ଜ୍ୟୋତି॑ର୍ଭଵତି ନକ୍ଷତ୍ରେଷ୍ଟ॒କା ଉପ॑ ଦଧାତ୍ୟେ॒ତାନି॒ ଵୈ ଦି॒ଵୋ ଜ୍ୟୋତୀଗ୍ମ୍॑ଷି॒ ତାନ୍ୟେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ସୁ॒କୃତାଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତାନି॒ ଜ୍ୟୋତୀଗ୍ମ୍॑ଷି॒ ୟନ୍ନକ୍ଷ॑ତ୍ରାଣି॒ ତାନ୍ୟେ॒ଵା-ଽଽପ୍ନୋ॒ତ୍ୟଥୋ॑ ଅନୂକା॒ଶ-ମେ॒ଵୈତାନି॒ [-ମେ॒ଵୈତାନି॑, ଜ୍ୟୋତୀଗ୍ମ୍॑ଷି କୁରୁତେ] 3
ଜ୍ୟୋତୀଗ୍ମ୍॑ଷି କୁରୁତେ ସୁଵ॒ର୍ଗସ୍ୟ॑ ଲୋ॒କସ୍ୟାନୁ॑ଖ୍ୟାତ୍ୟୈ॒ ୟ-ଥ୍ସଗ୍ଗ୍ସ୍ପୃ॑ଷ୍ଟା ଉପଦ॒ଦ୍ଧ୍ୟା-ଦ୍ଵୃଷ୍ଟ୍ୟୈ॑ ଲୋ॒କମପି॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒ଦଵ॑ର୍ଷୁକଃ ପ॒ର୍ଜନ୍ୟ॑-ସ୍ସ୍ୟା॒ଦସଗ୍ଗ୍॑ସ୍ପୃଷ୍ଟା॒ ଉପ॑ ଦଧାତି॒ ଵୃଷ୍ଟ୍ୟା॑ ଏ॒ଵ ଲୋ॒କ-ଙ୍କ॑ରୋତି॒ ଵର୍ଷୁ॑କଃ ପ॒ର୍ଜନ୍ୟୋ॑ ଭଵତି ପୁ॒ରସ୍ତା॑ଦ॒ନ୍ୟାଃ ପ୍ର॒ତୀଚୀ॒ରୁପ॑ ଦଧାତି ପ॒ଶ୍ଚାଦ॒ନ୍ୟାଃ ପ୍ରାଚୀ॒ସ୍ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପ୍ରା॒ଚୀନା॑ନି ଚ ପ୍ରତୀ॒ଚୀନା॑ନି ଚ॒ ନକ୍ଷ॑ତ୍ରା॒ଣ୍ୟା ଵ॑ର୍ତନ୍ତେ ॥ 4 ॥
(ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟୋ – ଲୋ॒କ – ଏ॒ଵୈତାନ୍ୟେ – କ॑ଚତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 1)
ଋ॒ତ॒ଵ୍ୟା॑ ଉପ॑ ଦଧାତ୍ୟୃତୂ॒ନା-ଙ୍କୢପ୍ତ୍ୟୈ᳚ ଦ୍ଵ॒ଦ୍ଵମ୍ମୁପ॑ ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ଦ୍ଵ॒ନ୍ଦ୍ଵମୃ॒ତଵୋ ଽଧୃ॑ତେଵ॒ ଵା ଏ॒ଷା ୟନ୍ମ॑ଦ୍ଧ୍ୟ॒ମା ଚିତି॑ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷମିଵ॒ ଵା ଏ॒ଷା ଦ୍ଵ॒ଦ୍ଵମ୍ମ॒ନ୍ୟାସୁ॒ ଚିତୀ॒ଷୂପ॑ ଦଧାତି॒ ଚତ॑ସ୍ରୋ॒ ମଦ୍ଧ୍ୟେ॒ ଧୃତ୍ୟା॑ ଅନ୍ତ॒ଶ୍ଶ୍ଲେଷ॑ଣଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତାଶ୍ଚିତୀ॑ନାଂ॒-ୟଁଦୃ॑ତ॒ଵ୍ୟା॑ ୟଦୃ॑ତ॒ଵ୍ୟା॑ ଉପ॒ଦଧା॑ତି॒ ଚିତୀ॑ନାଂ॒-ଵିଁଧୃ॑ତ୍ୟା॒ ଅଵ॑କା॒ମନୂପ॑ ଦଧାତ୍ୟେ॒ଷା ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ୟୋନି॒-ସ୍ସୟୋ॑ନି- [ଅ॒ଗ୍ନେର୍ୟୋନି॒-ସ୍ସୟୋ॑ନିମ୍, ଏ॒ଵାଗ୍ନି-] 5
-ମେ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତ ଉ॒ଵାଚ॑ ହ ଵି॒ଶ୍ଵାମି॒ତ୍ରୋ ଽଦ॒ଦି-ଥ୍ସ ବ୍ରହ୍ମ॒ଣା-ଽନ୍ନଂ॒-ୟଁସ୍ୟୈ॒ତା ଉ॑ପଧୀ॒ୟାନ୍ତୈ॒ ୟ ଉ॑ ଚୈନା ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ଦିତି॑ ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରୋ ଵା ଏ॒ତ-ମ୍ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠାୟୈ॑ ନୁଦତେ॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ତ୍ଵା ନ ପ୍ର॑ତି॒ତିଷ୍ଠ॑ତି॒ ପଞ୍ଚ॒ ପୂର୍ଵା॒ଶ୍ଚିତ॑ୟୋ ଭଵ॒ନ୍ତ୍ୟଥ॑ ଷ॒ଷ୍ଠୀ-ଞ୍ଚିତି॑-ଞ୍ଚିନୁତେ॒ ଷଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର ଋ॒ତୁଷ୍ଵେ॒ଵ ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରେ ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠତ୍ୟେ॒ ତା ଵା [ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠତ୍ୟେ॒ ତା ଵା, ଅଧି॑ପତ୍ନୀ॒ର୍ନାମେଷ୍ଟ॑କା॒] 6
ଅଧି॑ପତ୍ନୀ॒ର୍ନାମେଷ୍ଟ॑କା॒ ୟସ୍ୟୈ॒ତା ଉ॑ପଧୀ॒ୟନ୍ତେ-ଽଧି॑ପତିରେ॒ଵ ସ॑ମା॒ନାନା᳚-ମ୍ଭଵତି॒ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ୟା-ତ୍ତମୁ॑ପ॒ଦଧ॑-ଦ୍ଧ୍ୟାୟେଦେ॒ତାଭ୍ୟ॑ ଏ॒ଵୈନ॑-ନ୍ଦେ॒ଵତା᳚ଭ୍ୟ॒ ଆ ଵୃ॑ଶ୍ଚତି ତା॒ଜଗାର୍ତି॒ମାର୍ଚ୍ଛ॒ତ୍ୟଙ୍ଗି॑ରସ-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁନ୍ତୋ॒ ୟା ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ନିଷ୍କୃ॑ତି॒ରାସୀ॒-ତ୍ତାମୃଷି॑ଭ୍ୟଃ॒ ପ୍ରତ୍ୟୌ॑ହ॒-ନ୍ତଦ୍ଧିର॑ଣ୍ୟମଭଵ॒ଦ୍ୟ-ଦ୍ଧି॑ରଣ୍ୟଶ॒ଲ୍କୈଃ ପ୍ରୋ॒କ୍ଷତି॑ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ନିଷ୍କୃ॑ତ୍ୟା॒ ଅଥୋ॑ ଭେଷ॒ଜମେ॒ଵା-ଽସ୍ମୈ॑ କରୋ॒- [-ଽସ୍ମୈ॑ କରୋତି, ଅଥୋ॑ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒] 7
-ତ୍ୟଥୋ॑ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମ॑ର୍ଧୟ॒ତ୍ୟଥୋ॒ ହିର॑ଣ୍ୟଜ୍ୟୋତିଷୈ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମେ॑ତି ସାହ॒ସ୍ରଵ॑ତା॒ ପ୍ରୋକ୍ଷ॑ତି ସାହ॒ସ୍ରଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒ରାପ୍ତ୍ୟା॑ ଇ॒ମା ମେ॑ ଅଗ୍ନ॒ ଇଷ୍ଟ॑କା ଧେ॒ନଵ॑-ସ୍ସ॒ନ୍ତ୍ଵିତ୍ୟା॑ହ ଧେ॒ନୂରେ॒ଵୈନାଃ᳚ କୁରୁତେ॒ ତା ଏ॑ନ-ଙ୍କାମ॒ଦୁଘା॑ ଅ॒ମୁତ୍ରା॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଉପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ ॥ 8 ॥
(ସୟୋ॑ନି – ମେ॒ତା ଵୈ – କ॑ରୋ॒ତ୍ୟେ – କା॒ନ୍ନଚ॑ତ୍ଵାରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 2)
ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନି-ସ୍ସ ଏ॒ତର୍ହି॑ ଜା॒ତୋ ୟର୍ହି॒ ସର୍ଵ॑ଶ୍ଚି॒ତ-ସ୍ସ ୟଥା॑ ଵ॒ଥ୍ସୋ ଜା॒ତ-ସ୍ସ୍ତନ॑-ମ୍ପ୍ରେ॒ଫ୍ସତ୍ୟେ॒ଵଂ-ଵାଁ ଏ॒ଷ ଏ॒ତର୍ହି॑ ଭାଗ॒ଧେୟ॒-ମ୍ପ୍ରେଫ୍ସ॑ତି॒ ତସ୍ମୈ॒ ୟଦାହୁ॑ତି॒-ନ୍ନ ଜୁ॑ହୁ॒ୟାଦ॑ଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁ-ଞ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନ-ଞ୍ଚ ଧ୍ୟାୟେଚ୍ଛତରୁ॒ଦ୍ରୀୟ॑-ଞ୍ଜୁହୋତି ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନୈ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ନା-ଽଽର୍ତି॒ମାର୍ଚ୍ଛ॑ତ୍ୟଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁର୍ନ ୟଜ॑ମାନୋ॒ ୟ-ଦ୍ଗ୍ରା॒ମ୍ୟାଣା᳚-ମ୍ପଶୂ॒ନା- [ୟ-ଦ୍ଗ୍ରା॒ମ୍ୟାଣା᳚-ମ୍ପଶୂ॒ନାମ୍, ପୟ॑ସା ଜୁହୁ॒ୟା-] 9
-ମ୍ପୟ॑ସା ଜୁହୁ॒ୟା-ଦ୍ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂଞ୍ଛୁ॒ଚା ଽର୍ପୟେ॒-ଦ୍ୟଦା॑ର॒ଣ୍ୟାନା॑-ମାର॒ଣ୍ୟାନ୍ ଜ॑ର୍ତିଲୟଵା॒ଗ୍ଵା॑ ଵା ଜୁହୁ॒ୟା-ଦ୍ଗ॑ଵୀଧୁକୟଵା॒ଗ୍ଵା॑ ଵା॒ ନ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂନ୍. ହି॒ନସ୍ତି॒ ନା-ଽଽର॒ଣ୍ୟାନଥୋ॒ ଖଲ୍ଵା॑ହୁ॒ରନା॑ହୁତି॒ର୍ଵୈ ଜ॒ର୍ତିଲା᳚ଶ୍ଚ ଗ॒ଵୀଧୁ॑କା॒ଶ୍ଚେତ୍ୟ॑ ଜକ୍ଷୀ॒ରେଣ॑ ଜୁହୋତ୍ୟାଗ୍ନେ॒ୟୀ ଵା ଏ॒ଷା ୟଦ॒ଜା-ଽଽହୁ॑ତ୍ୟୈ॒ଵ ଜୁ॑ହୋତି॒ ନ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂନ୍. ହି॒ନସ୍ତି॒ ନା-ଽଽର॒ଣ୍ୟାନଙ୍ଗି॑ରସ-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁନ୍ତୋ॒- [-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁନ୍ତଃ॑, ଅ॒ଜାୟା᳚-ଙ୍ଘ॒ର୍ମ-] 10
-ଽଜାୟା᳚-ଙ୍ଘ॒ର୍ମ-ମ୍ପ୍ରାସି॑ଞ୍ଚ॒ନ୍ଥ୍ସା ଶୋଚ॑ନ୍ତୀ ପ॒ର୍ଣ-ମ୍ପରା॑-ଽଜିହୀତ॒ ସୋ᳚(1॒)-ଽର୍କୋ॑-ଽଭଵ॒-ତ୍ତଦ॒ର୍କସ୍ୟା᳚-ର୍କ॒ତ୍ଵମ॑ର୍କପ॒ର୍ଣେନ॑ ଜୁହୋତି ସୟୋନି॒ତ୍ଵାୟୋଦ॒-ନ୍ତିଷ୍ଠ॑ନ୍ ଜୁହୋତ୍ୟେ॒ଷା ଵୈ ରୁ॒ଦ୍ରସ୍ୟ॒ ଦି-ଖ୍ସ୍ଵାୟା॑ମେ॒ଵ ଦି॒ଶି ରୁ॒ଦ୍ର-ନ୍ନି॒ରଵ॑ଦୟତେ ଚର॒ମାୟା॒ମିଷ୍ଟ॑କାୟା-ଞ୍ଜୁହୋତ୍ୟନ୍ତ॒ତ ଏ॒ଵ ରୁ॒ଦ୍ର-ନ୍ନି॒ରଵ॑ଦୟତେ ତ୍ରେଧାଵିଭ॒କ୍ତ-ଞ୍ଜୁ॑ହୋତି॒ ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଇ॒ମାନେ॒ଵ ଲୋ॒କାନ୍-ଥ୍ସ॒ମାଵ॑ଦ୍ଵୀର୍ୟାନ୍ କରୋ॒ତୀୟ॒ତ୍ୟଗ୍ରେ॑ ଜୁହୋ॒- [ଜୁହୋତି, ଅଥେୟ॒ତ୍ୟଥେୟ॑ତି॒] 11
-ତ୍ୟଥେୟ॒ତ୍ୟଥେୟ॑ତି॒ ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଏ॒ଭ୍ୟ ଏ॒ଵୈନଂ॑-ଲୋଁ॒କେଭ୍ୟ॑-ଶ୍ଶମୟତି ତି॒ସ୍ର ଉତ୍ତ॑ରା॒ ଆହୁ॑ତୀର୍ଜୁହୋତି॒ ଷ-ଟ୍ଥ୍ସ-ମ୍ପ॑ଦ୍ୟନ୍ତେ॒ ଷ-ଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑ ଋ॒ତୁଭି॑ରେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ୟଦ॑ନୁପରି॒କ୍ରାମ॑-ଞ୍ଜୁହୁ॒ୟାଦ॑ନ୍ତରଵଚା॒ରିଣଗ୍ମ୍॑ ରୁ॒ଦ୍ର-ଙ୍କୁ॑ର୍ୟା॒ଦଥୋ॒ ଖଲ୍ଵା॑ହୁଃ॒ କସ୍ୟାଂ॒-ଵାଁ-ଽହ॑ ଦି॒ଶି ରୁ॒ଦ୍ରଃ କସ୍ୟାଂ॒-ଵେଁତ୍ୟ॑ନୁପରି॒କ୍ରାମ॑ମେ॒ଵ ହୋ॑ତ॒ଵ୍ୟ॑-ମପ॑ରିଵର୍ଗମେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟ- [ଶମୟତି, ଏ॒ତାଵୈ] 12
-ତ୍ୟେ॒ତାଵୈ ଦେ॒ଵତା᳚-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗ୍ୟା॑ୟା ଉ॑ତ୍ତ॒ମାସ୍ତା ୟଜ॑ମାନଂ-ଵାଁଚୟତି॒ ତାଭି॑ରେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କ-ଙ୍ଗ॑ମୟତି॒ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ୟା-ତ୍ତସ୍ୟ॑ ସଞ୍ଚ॒ରେ ପ॑ଶୂ॒ନା-ନ୍ନ୍ୟ॑ସ୍ୟେ॒-ଦ୍ୟଃ ପ୍ର॑ଥ॒ମଃ ପ॒ଶୁର॑ଭି॒ତିଷ୍ଠ॑ତି॒ ସ ଆର୍ତି॒ମାର୍ଚ୍ଛ॑ତି ॥ 13 ॥
(ପ॒ଶୂ॒ନାଂ – ୟଁନ୍ତୋ – ଽଗ୍ନେ॑ ଜୁହୋ॒ତ୍ୟ – ପ॑ରିଵର୍ଗମେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି – ତ୍ରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 3)
ଅଶ୍ମ॒ନ୍ନୂର୍ଜ॒ମିତି॒ ପରି॑ ଷିଞ୍ଚତି ମା॒ର୍ଜୟ॑ତ୍ୟେ॒ଵୈନ॒ମଥୋ॑ ତ॒ର୍ପୟ॑ତ୍ୟେ॒ଵ ସ ଏ॑ନ-ନ୍ତୃ॒ପ୍ତୋ ଽକ୍ଷୁ॑ଦ୍ଧ୍ୟ॒-ନ୍ନଶୋ॑ଚ-ନ୍ନ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଉପ॑ ତିଷ୍ଠତେ॒ ତୃପ୍ୟ॑ତି ପ୍ର॒ଜୟା॑ ପ॒ଶୁଭି॒ର୍ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ତା-ନ୍ନ॒ ଇଷ॒ମୂର୍ଜ॑-ନ୍ଧତ୍ତ ମରୁତ-ସ୍ସଗ୍ମ୍ରରା॒ଣା ଇତ୍ୟା॒ହାନ୍ନଂ॒-ଵାଁ ଊର୍ଗନ୍ନ॑-ମ୍ମ॒ରୁତୋ-ଽନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ ଽଶ୍ମଗ୍ଗ୍॑ସ୍ତେ॒ କ୍ଷୁଦ॒ମୁ-ନ୍ତେ॒ ଶୁ- [କ୍ଷୁଦ॒ମୁ-ନ୍ତେ॒ ଶୁକ୍, ଋ॒ଚ୍ଛ॒ତୁ॒ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ମ] 14
-ଗୃ॑ଚ୍ଛତୁ॒ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ମ ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ୟମେ॒ଵ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॒ ତମ॑ସ୍ୟ କ୍ଷୁ॒ଧା ଚ॑ ଶୁ॒ଚା ଚା᳚ର୍ପୟତି॒ ତ୍ରିଃ ପ॑ରିଷି॒ଞ୍ଚ-ନ୍ପର୍ୟେ॑ତି ତ୍ରି॒ଵୃଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନିର୍ୟାଵା॑ନେ॒ଵା-ଗ୍ନିସ୍ତସ୍ୟ॒ ଶୁଚଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ତ୍ରିଃ ପୁନଃ॒ ପର୍ୟେ॑ତି॒ ଷ-ଟ୍ଥ୍ସ-ମ୍ପ॑ଦ୍ୟନ୍ତେ॒ ଷ-ଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑ ଋ॒ତୁଭି॑ରେ॒ଵାସ୍ୟ॒ ଶୁଚଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତ୍ୟ॒ପାଂ-ଵାଁ ଏ॒ତ-ତ୍ପୁଷ୍ପଂ॒-ୟଁଦ୍ଵେ॑ତ॒ସୋ॑-ଽପାଗ୍ମ୍ – [ୟଦ୍ଵେ॑ତ॒ସୋ॑-ଽପାମ୍, ଶରୋ-ଽଵ॑କା] 15
ଶରୋ-ଽଵ॑କା ଵେତସଶା॒ଖୟା॒ ଚାଵ॑କାଭିଶ୍ଚ॒ ଵି କ॑ର୍ଷ॒ତ୍ୟାପୋ॒ ଵୈ ଶା॒ନ୍ତା-ଶ୍ଶା॒ନ୍ତାଭି॑ରେ॒ଵାସ୍ୟ॒ ଶୁଚଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ୟୋ ଵା ଅ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ତ-ମ୍ପ୍ର॑ଥ॒ମଃ ପ॒ଶୁର॑ଧି॒କ୍ରାମ॑ତୀଶ୍ଵ॒ରୋ ଵୈ ତଗ୍ମ୍ ଶୁ॒ଚା ପ୍ର॒ଦହୋ॑ ମ॒ଣ୍ଡୂକେ॑ନ॒ ଵିକ॑ର୍ଷତ୍ୟେ॒ଷ ଵୈ ପ॑ଶୂ॒ନା-ମ॑ନୁପଜୀଵନୀ॒ୟୋ ନ ଵା ଏ॒ଷ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟେଷୁ॑ ପ॒ଶୁଷୁ॑ ହି॒ତୋ ନା-ଽଽର॒ଣ୍ୟେଷୁ॒ ତମେ॒ଵ ଶୁ॒ଚା-ଽର୍ପ॑ୟତ୍ୟଷ୍ଟା॒ଭି-ର୍ଵି କ॑ର୍ଷ- [-ର୍ଵି କ॑ର୍ଷତି, ଅ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା] 16
-ତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା ଗାୟ॒ତ୍ରୀ ଗା॑ୟ॒ତ୍ରୋ᳚-ଽଗ୍ନିର୍ୟାଵା॑-ନେ॒ଵା-ଽଗ୍ନିସ୍ତସ୍ୟ॒ ଶୁଚଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି ପାଵ॒କଵ॑ତୀଭି॒ରନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ପା॑ଵ॒କୋ-ଽନ୍ନେ॑ନୈ॒ଵାସ୍ୟ॒ ଶୁଚଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି ମୃ॒ତ୍ୟୁର୍ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ବ୍ରହ୍ମ॑ଣ ଏ॒ତଦ୍ରୂ॒ପଂ-ୟଁ-ତ୍କୃ॑ଷ୍ଣାଜି॒ନ-ଙ୍କାର୍ଷ୍ଣୀ॑ ଉପା॒ନହା॒ଵୁପ॑ ମୁଞ୍ଚତେ॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣୈ॒ଵ ମୃ॒ତ୍ୟୋର॒ନ୍ତର୍ଧ॑ତ୍ତେ॒ ଽନ୍ତର୍ମୃ॒ତ୍ୟୋର୍ଧ॑ତ୍ତେ॒ ଽନ୍ତର॒ନ୍ନାଦ୍ୟା॒-ଦିତ୍ୟା॑ହୁର॒ନ୍ୟା-ମୁ॑ପମୁ॒ଞ୍ଚତେ॒-ଽନ୍ୟା-ନ୍ନାନ୍ତ- [-ଽନ୍ୟା-ନ୍ନାନ୍ତଃ, ଏ॒ଵ ମୃ॒ତ୍ୟୋର୍ଧ॒ତ୍ତେ] 17
-ରେ॒ଵ ମୃ॒ତ୍ୟୋର୍ଧ॒ତ୍ତେ ଽଵା॒-ଽନ୍ନାଦ୍ୟଗ୍ମ୍॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ନମ॑ସ୍ତେ॒ ହର॑ସେ ଶୋ॒ଚିଷ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ ନମ॒ସ୍କୃତ୍ୟ॒ ହି ଵସୀ॑ୟାଗ୍ମ୍ ସମୁପ॒ଚର॑ନ୍ତ୍ୟ॒ନ୍ୟ-ନ୍ତେ॑ ଅ॒ସ୍ମ-ତ୍ତ॑ପନ୍ତୁ ହେ॒ତୟ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ୟମେ॒ଵ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॒ ତମ॑ସ୍ୟ ଶୁ॒ଚା-ଽର୍ପ॑ୟତି ପାଵ॒କୋ ଅ॒ସ୍ମଭ୍ୟଗ୍ମ୍॑ ଶି॒ଵୋ ଭ॒ଵେତ୍ୟା॒ହାନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ପା॑ଵ॒କୋ-ଽନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॒ମଧି॑ କ୍ରାମତି॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟା ଅପ॒ସ୍ୟ॑ଵତୀଭ୍ୟା॒ଗ୍ମ୍॒ ଶାନ୍ତ୍ୟୈ᳚ ॥ 18 ॥
(ଶୁ – ଗ୍ଵେ॑ତ॒ସୋ॑-ଽପା – ମ॑ଷ୍ଟା॒ଭିର୍ଵି କ॑ର୍ଷତି॒ – ନାନ୍ତ – ରେକା॒ନ୍ନ ପ॑ଞ୍ଚା॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 4)
ନୃ॒ଷଦେ॒ ଵଡିତି॒ ଵ୍ୟାଘା॑ରୟତି ପ॒ଙ୍କ୍ତ୍ୟା-ଽଽହୁ॑ତ୍ୟା ୟଜ୍ଞମୁ॒ଖମା ର॑ଭତେ ଽକ୍ଷ୍ଣ॒ୟା ଵ୍ୟାଘା॑ରୟତି॒ ତସ୍ମା॑ଦକ୍ଷ୍ଣ॒ୟା ପ॒ଶଵୋ-ଽଙ୍ଗା॑ନି॒ ପ୍ରହ॑ରନ୍ତି॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ॒ ୟଦ୍ଵ॑ଷଟ୍କୁ॒ର୍ୟା-ଦ୍ୟା॒ତୟା॑ମା-ଽସ୍ୟ ଵଷଟ୍କା॒ର-ସ୍ସ୍ୟା॒ଦ୍ୟନ୍ନ ଵ॑ଷଟ୍କୁ॒ର୍ୟା-ଦ୍ରକ୍ଷାଗ୍ମ୍॑ସି ୟ॒ଜ୍ଞଗ୍ମ୍ ହ॑ନ୍ୟୁ॒ର୍ଵଡିତ୍ୟା॑ହ ପ॒ରୋକ୍ଷ॑ମେ॒ଵ ଵଷ॑-ଟ୍କରୋତି॒ ନାସ୍ୟ॑ ୟା॒ତୟା॑ମା ଵଷଟ୍କା॒ରୋ ଭଵ॑ତି॒ ନ ୟ॒ଜ୍ଞଗ୍ମ୍ ରକ୍ଷାଗ୍ମ୍॑ସି ଘ୍ନନ୍ତି ହୁ॒ତାଦୋ॒ ଵା ଅ॒ନ୍ୟେ ଦେ॒ଵା [ଅ॒ନ୍ୟେ ଦେ॒ଵାଃ, ଅ॒ହୁ॒ତାଦୋ॒-ଽନ୍ୟେ] 19
ଅ॑ହୁ॒ତାଦୋ॒-ଽନ୍ୟେ ତାନ॑ଗ୍ନି॒ଚିଦେ॒ଵୋଭୟା᳚-ନ୍ପ୍ରୀଣାତି॒ ୟେ ଦେ॒ଵା ଦେ॒ଵାନା॒ମିତି॑ ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣାଵୋ᳚କ୍ଷତି ହୁ॒ତାଦ॑ଶ୍ଚୈ॒ଵ ଦେ॒ଵାନ॑ହୁ॒ତାଦ॑ଶ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନଃ ପ୍ରୀଣାତି॒ ତେ ୟଜ॑ମାନ-ମ୍ପ୍ରୀଣନ୍ତି ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନୈଵ ହୁ॒ତାଦଃ॑ ପ୍ରୀ॒ଣାତି॒ ମଧୁ॑ଷା ଽହୁ॒ତାଦୋ᳚ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟଂ-ଵାଁ ଏ॒ତଦନ୍ନଂ॒-ୟଁଦ୍ଦଦ୍ଧ୍ୟା॑ର॒ଣ୍ୟ-ମ୍ମଧୁ॒ ୟଦ୍ଦ॒ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣା॒-ଵୋକ୍ଷ॑ତ୍ୟୁ॒ଭୟ॒ସ୍ୟା-ଽଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ ଗ୍ରୁମୁ॒ଷ୍ଟିନା-ଽଵୋ᳚କ୍ଷତି ପ୍ରାଜାପ॒ତ୍ୟୋ [ପ୍ରାଜାପ॒ତ୍ୟଃ, ଵୈ ଗ୍ରୁ॑ମୁ॒ଷ୍ଟି-] 20
ଵୈ ଗ୍ରୁ॑ମୁ॒ଷ୍ଟି-ସ୍ସ॑ୟୋନି॒ତ୍ଵାୟ॒ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟା ଅନୁପରି॒ଚାର॒-ମଵୋ᳚କ୍ଷ॒ତ୍ୟ-ପ॑ରିଵର୍ଗମେ॒ଵୈନା᳚-ନ୍ପ୍ରୀଣାତି॒ ଵି ଵା ଏ॒ଷ ପ୍ରା॒ଣୈଃ ପ୍ର॒ଜୟା॑ ପ॒ଶୁଭି॑ର୍-ଋଦ୍ଧ୍ୟତେ॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ନ୍ଵନ୍ନ॑ଧି॒କ୍ରାମ॑ତି ପ୍ରାଣ॒ଦା ଅ॑ପାନ॒ଦା ଇତ୍ୟା॑ହ ପ୍ରା॒ଣାନେ॒ଵା-ଽଽତ୍ମ-ନ୍ଧ॑ତ୍ତେ ଵର୍ଚୋ॒ଦା ଵ॑ରିଵୋ॒ଦା ଇତ୍ୟା॑ହ ପ୍ର॒ଜା ଵୈ ଵର୍ଚଃ॑ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵରି॑ଵଃ ପ୍ର॒ଜାମେ॒ଵ ପ॒ଶୂନା॒ତ୍ମ-ନ୍ଧ॑ତ୍ତ॒ ଇନ୍ଦ୍ରୋ॑ ଵୃ॒ତ୍ରମ॑ହ॒ନ୍ତଂ-ଵୃଁ॒ତ୍ରୋ [ଵୃ॒ତ୍ରମ॑ହ॒ନ୍ତଂ-ଵୃଁ॒ତ୍ରଃ, ହ॒ତ-ଷ୍ଷୋ॑ଡ॒ଶଭି॑-] 21
ହ॒ତ-ଷ୍ଷୋ॑ଡ॒ଶଭି॑-ର୍ଭୋ॒ଗୈର॑ସିନା॒-ଥ୍ସ ଏ॒ତାମ॒ଗ୍ନୟେ-ଽନୀ॑କଵତ॒ ଆହୁ॑ତିମପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତାମ॑ଜୁହୋ॒-ତ୍ତସ୍ୟା॒ଗ୍ନିରନୀ॑ କଵା॒ନ୍ଥ୍ସ୍ଵେନ॑ ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନ ପ୍ରୀ॒ତ-ଷ୍ଷୋ॑ଡଶ॒ଧା ଵୃ॒ତ୍ରସ୍ୟ॑ ଭୋ॒ଗାନପ୍ୟ॑ଦହ-ଦ୍ଵୈଶ୍ଵକର୍ମ॒ଣେନ॑ ପା॒ପ୍ମନୋ॒ ନିର॑ମୁଚ୍ୟତ॒ ୟଦ॒ଗ୍ନୟେ-ଽନୀ॑କଵତ॒ ଆହୁ॑ତି-ଞ୍ଜୁ॒ହୋତ୍ୟ॒ଗ୍ନିରେ॒ଵା-ଽସ୍ୟାନୀ॑କଵା॒ନ୍ଥ୍ସ୍ଵେନ॑ ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନ ପ୍ରୀ॒ତଃ ପା॒ପ୍ମାନ॒ମପି॑ ଦହତି ଵୈଶ୍ଵକର୍ମ॒ଣେନ॑ ପା॒ପ୍ମନୋ॒ ନିର୍ମୁ॑ଚ୍ୟତେ॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ଚି॒ର-ମ୍ପା॒ପ୍ମନୋ॒ [ଚି॒ର-ମ୍ପା॒ପ୍ମନଃ॑, ନିର୍ମୁ॑ଚ୍ୟେ॒ତେତ୍ୟେକୈ॑କ॒-] 22
ନିର୍ମୁ॑ଚ୍ୟେ॒ତେତ୍ୟେକୈ॑କ॒-ନ୍ତସ୍ୟ॑ ଜୁହୁୟାଚ୍ଚି॒ରମେ॒ଵ ପା॒ପ୍ମନୋ॒ ନିର୍ମୁ॑ଚ୍ୟତେ॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ତା॒ଜ-କ୍ପା॒ପ୍ମନୋ॒ ନିର୍ମୁ॑ଚ୍ୟେ॒ତେତି॒ ସର୍ଵା॑ଣି॒ ତସ୍ୟା॑ନୁ॒ଦ୍ରୁତ୍ୟ॑ ଜୁହୁୟା-ତ୍ତା॒ଜଗେ॒ଵ ପା॒ପ୍ମନୋ॒ ନିର୍ମୁ॑ଚ୍ୟ॒ତେ-ଽଥୋ॒ ଖଲୁ॒ ନାନୈ॒ଵ ସୂ॒କ୍ତାଭ୍ୟା᳚-ଞ୍ଜୁହୋତି॒ ନାନୈ॒ଵ ସୂ॒କ୍ତୟୋ᳚ର୍ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ନ୍ଦଧା॒ତ୍ୟଥୋ॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ ॥ 23 ॥
(ଦେ॒ଵାଃ – ପ୍ରା॑ଜାପ॒ତ୍ୟୋ-ଵୃ॒ତ୍ର – ଶ୍ଚି॒ର-ମ୍ପା॒ପ୍ମନ॑ – ଶ୍ଚତ୍ଵାରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 5)
ଉଦେ॑ନମୁତ୍ତ॒ରା-ନ୍ନ॒ୟେତି॑ ସ॒ମିଧ॒ ଆ ଦ॑ଧାତି॒ ୟଥା॒ ଜନଂ॑-ୟଁ॒ତେ॑-ଽଵ॒ସ-ଙ୍କ॒ରୋତି॑ ତା॒ଦୃଗେ॒ଵ ତ-ତ୍ତି॒ସ୍ର ଆ ଦ॑ଧାତି ତ୍ରି॒ଵୃଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନିର୍ୟାଵା॑ନେ॒-ଵାଗ୍ନିସ୍ତସ୍ମୈ॑ ଭାଗ॒ଧେୟ॑-ଙ୍କରୋ॒ତ୍ୟୌଦୁ॑ମ୍ବରୀ-ର୍ଭଵ॒ନ୍ତ୍ୟୂର୍ଗ୍ଵା ଉ॑ଦୁ॒ମ୍ବର॒ ଊର୍ଜ॑ମେ॒ଵାସ୍ମା॒ ଅପି॑ ଦଧା॒ତ୍ୟୁଦୁ॑ ତ୍ଵା॒ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେ॒ଵା ଇତ୍ୟା॑ହ ପ୍ରା॒ଣା ଵୈ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେ॒ଵାଃ ପ୍ରା॒ଣୈ- [ପ୍ରା॒ଣୈଃ, ଏ॒ଵୈନ॒-] 24
-ରେ॒ଵୈନ॒-ମୁଦ୍ୟ॑ଚ୍ଛ॒ତେ ଽଗ୍ନେ॒ ଭର॑ନ୍ତୁ॒ ଚିତ୍ତି॑ଭି॒ରିତ୍ୟା॑ହ॒ ୟସ୍ମା॑ ଏ॒ଵୈନ॑-ଞ୍ଚି॒ତ୍ତାୟୋ॒ଦ୍ୟଚ୍ଛ॑ତେ॒ ତେନୈ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମ॑ର୍ଧୟତି॒ ପଞ୍ଚ॒ ଦିଶୋ॒ ଦୈଵୀ᳚ର୍ୟ॒ଜ୍ଞମ॑ଵନ୍ତୁ ଦେ॒ଵୀରିତ୍ୟା॑ହ॒ ଦିଶୋ॒ ହ୍ୟେ॑ଷୋ-ଽନୁ॑ ପ୍ର॒ଚ୍ୟଵ॒ତେ ଽପାମ॑ତି-ନ୍ଦୁର୍ମ॒ତି-ମ୍ବାଧ॑ମାନା॒ ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ରକ୍ଷ॑ସା॒ମପ॑ହତ୍ୟୈ ରା॒ୟସ୍ପୋଷେ॑ ୟ॒ଜ୍ଞପ॑ତି-ମା॒ଭଜ॑ନ୍ତୀ॒ରିତ୍ୟା॑ହ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ରା॒ୟସ୍ପୋଷଃ॑ [ରା॒ୟସ୍ପୋଷଃ॑, ପ॒ଶୂନେ॒ଵାଵ॑] 25
ପ॒ଶୂନେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଷ॒ଡ୍ଭିର୍ହ॑ରତି॒ ଷ-ଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑ ଋ॒ତୁଭି॑ରେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ହରତି॒ ଦ୍ଵେ ପ॑ରି॒ଗୃହ୍ୟ॑ଵତୀ ଭଵତୋ॒ ରକ୍ଷ॑ସା॒ମପ॑ହତ୍ୟୈ॒ ସୂର୍ୟ॑ରଶ୍ମି॒ର୍॒ହରି॑କେଶଃ ପୁ॒ରସ୍ତା॒ଦିତ୍ୟା॑ହ॒ ପ୍ରସୂ᳚ତ୍ୟୈ॒ ତତଃ॑ ପାଵ॒କା ଆ॒ଶିଷୋ॑ ନୋ ଜୁଷନ୍ତା॒ମିତ୍ୟା॒ହାନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ପା॑ଵ॒କୋ-ଽନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଦେଵାସୁ॒ରା-ସ୍ସଂୟଁ॑ତ୍ତା ଆସ॒-ନ୍ତେ ଦେ॒ଵା ଏ॒ତ-ଦପ୍ର॑ତିରଥ-ମପଶ୍ୟ॒-ନ୍ତେନ॒ ଵୈ ତେ᳚ ପ୍ର॒- [ଵୈ ତେ᳚ ପ୍ର॒ତି, ଅସୁ॑ରାନଜୟ॒-ନ୍ତ-] 26
-ତ୍ୟସୁ॑ରାନଜୟ॒-ନ୍ତ-ଦପ୍ର॑ତିରଥସ୍ୟା-ପ୍ରତିରଥ॒ତ୍ଵଂ-ୟଁଦପ୍ର॑ତିରଥ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ତୀୟୋ॒ ହୋତା॒-ଽନ୍ଵାହା᳚ପ୍ର॒ତ୍ୟେ॑ଵ ତେନ॒ ୟଜ॑ମାନୋ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟାନ୍ ଜୟ॒ତ୍ୟଥୋ॒ ଅନ॑ଭିଜିତମେ॒ଵାଭି ଜ॑ୟତି ଦଶ॒ର୍ଚ-ମ୍ଭ॑ଵତି॒ ଦଶା᳚କ୍ଷରା ଵି॒ରା-ଡ୍ଵି॒ରାଜେ॒ମୌ ଲୋ॒କୌ ଵିଧୃ॑ତା ଵ॒ନୟୋ᳚ର୍ଲୋ॒କୟୋ॒ର୍ଵିଧୃ॑ତ୍ୟା॒ ଅଥୋ॒ ଦଶା᳚କ୍ଷରା ଵି॒ରାଡନ୍ନଂ॑-ଵିଁ॒ରା-ଡ୍ଵି॒ରାଜ୍ୟେ॒ଵାନ୍ନାଦ୍ୟେ॒ ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠ॒ତ୍ୟସ॑ଦିଵ॒ ଵା ଅ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷମ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷମି॒ଵା ଽଽଗ୍ନୀ᳚ଦ୍ଧ୍ର॒-ମାଗ୍ନୀ॒ଦ୍ଧ୍ରେ- [-ମାଗ୍ନୀ᳚ଦ୍ଧ୍ରେ, ଅଶ୍ମା॑ନ॒-ନ୍ନି ଦ॑ଧାତି] 27
-ଽଶ୍ମା॑ନ॒-ନ୍ନି ଦ॑ଧାତି ସ॒ତ୍ତ୍ଵାୟ॒ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ ଵି॒ମାନ॑ ଏ॒ଷ ଦି॒ଵୋ ମଦ୍ଧ୍ୟ॑ ଆସ୍ତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ଵ୍ୟେ॑ଵୈତୟା॑ ମିମୀତେ॒ ମଦ୍ଧ୍ୟେ॑ ଦି॒ଵୋ ନିହି॑ତଃ॒ ପୃଶ୍ଞି॒ରଶ୍ମେତ୍ୟା॒ହାନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ପୃଶ୍ଞ୍ୟନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଚତ॒ସୃଭି॒ରା ପୁଚ୍ଛା॑ଦେତି ଚ॒ତ୍ଵାରି॒ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି॒ ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରେ॒ଵେନ୍ଦ୍ରଂ॒-ଵିଁଶ୍ଵା॑ ଅଵୀଵୃଧ॒ନ୍ନିତ୍ୟା॑ହ॒ ଵୃଦ୍ଧି॑ମେ॒ଵୋପାଵ॑ର୍ତତେ॒ ଵାଜା॑ନା॒ଗ୍ମ୍॒ ସତ୍ପ॑ତି॒-ମ୍ପତି॒- [ସତ୍ପ॑ତି॒-ମ୍ପତି᳚ମ୍, ଇତ୍ୟା॒ହା-ଽନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ] 28
-ମିତ୍ୟା॒ହା-ଽନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ଵାଜୋ-ଽନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ସୁମ୍ନ॒ହୂର୍ୟ॒ଜ୍ଞୋ ଦେ॒ଵାଗ୍ମ୍ ଆ ଚ॑ ଵକ୍ଷ॒ଦିତ୍ୟା॑ହ ପ୍ର॒ଜା ଵୈ ପ॒ଶଵ॑-ସ୍ସୁ॒ମ୍ନ-ମ୍ପ୍ର॒ଜାମେ॒ଵ ପ॒ଶୂନା॒ତ୍ମ-ନ୍ଧ॑ତ୍ତେ॒ ୟକ୍ଷ॑ଦ॒ଗ୍ନିର୍ଦେ॒ଵୋ ଦେ॒ଵାଗ୍ମ୍ ଆ ଚ॑ ଵକ୍ଷ॒ଦିତ୍ୟା॑ହ ସ୍ଵ॒ଗାକୃ॑ତ୍ୟୈ॒ ଵାଜ॑ସ୍ୟ ମା ପ୍ରସ॒ଵେନୋ᳚-ଦ୍ଗ୍ରା॒ଭେଣୋଦ॑ଗ୍ରଭୀ॒ଦିତ୍ୟା॑ହା॒ସୌ ଵା ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟ ଉ॒ଦ୍ୟନ୍ନୁ॑ଦ୍ଗ୍ରା॒ଭ ଏ॒ଷ ନି॒ମ୍ରୋଚ॑-ନ୍ନିଗ୍ରା॒ଭୋ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣୈ॒ଵା-ଽଽତ୍ମାନ॑ମୁ-ଦ୍ଗୃ॒ହ୍ଣାତି॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣା॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟ॒-ନ୍ନି ଗୃ॑ହ୍ଣାତି ॥ 29 ॥
(ପ୍ରା॒ଣୈଃ – ପୋଷୋ᳚ – ପ୍ର॒ତ୍ୟା – ଗ୍ନୀ᳚ଦ୍ଧେ॒ – ପତି॑ – ମେ॒ଷ – ଦଶ॑ ଚ) (ଅ. 6)
ପ୍ରାଚୀ॒ମନୁ॑ ପ୍ର॒ଦିଶ॒-ମ୍ପ୍ରେହି॑ ଵି॒ଦ୍ଵାନିତ୍ୟା॑ହ ଦେଵଲୋ॒କ-ମେ॒ଵୈତୟୋ॒ପାଵ॑ର୍ତତେ॒ କ୍ରମ॑ଦ୍ଧ୍ଵମ॒ଗ୍ନିନା॒ ନାକ॒-ମିତ୍ୟା॑ହେ॒ମାନେ॒ଵୈତୟା॑ ଲୋ॒କାନ୍ କ୍ର॑ମତେ ପୃଥି॒ଵ୍ୟା ଅ॒ହମୁଦ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒ମା ଽରୁ॑ହ॒ମିତ୍ୟା॑ହେ॒ମାନେ॒ଵୈତୟା॑ ଲୋ॒କାନ୍-ଥ୍ସ॒ମାରୋ॑ହତି॒ ସୁଵ॒ର୍ୟନ୍ତୋ॒ ନାପେ᳚କ୍ଷନ୍ତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ ସୁଵ॒ର୍ଗମେ॒ଵୈତୟା॑ ଲୋ॒କମେ॒ତ୍ୟଗ୍ନେ॒ ପ୍ରେହି॑ [ପ୍ରେହି॑, ପ୍ର॒ଥ॒ମୋ] 30
ପ୍ରଥ॒ମୋ ଦେ॑ଵୟ॒ତା-ମିତ୍ୟା॑ହୋ॒ଭୟେ᳚ଷ୍ଵେ॒ଵୈତୟା॑ ଦେଵମନୁ॒ଷ୍ୟେଷୁ॒ ଚକ୍ଷୁ॑ର୍ଦଧାତି ପ॒ଞ୍ଚଭି॒ରଧି॑ କ୍ରାମତି॒ ପାଙ୍କ୍ତୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ୟାଵା॑ନେ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ତେନ॑ ସ॒ହ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମେ॑ତି॒ ନକ୍ତୋ॒ଷାସେତି॑ ପୁରୋ-ଽନୁଵା॒କ୍ୟା॑ମନ୍ଵା॑ହ॒ ପ୍ରତ୍ୟା॒ ଅଗ୍ନେ॑ ସହସ୍ରା॒କ୍ଷେତ୍ୟା॑ହ ସାହ॒ସ୍ରଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒ରାପ୍ତ୍ୟୈ॒ ତସ୍ମୈ॑ ତେ ଵିଧେମ॒ ଵାଜା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହେତ୍ୟା॒ହାନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ଵାଜୋ-ଽନ୍ନ॑-ମେ॒ଵାଵ॑ [ଵାଜୋ-ଽନ୍ନ॑-ମେ॒ଵାଵ॑, ରୁ॒ନ୍ଧେ॒ ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନଃ] 31
ରୁନ୍ଧେ ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନଃ ପୂ॒ର୍ଣାମୌଦୁ॑ମ୍ବରୀଗ୍ ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣାୟା᳚-ଞ୍ଜୁହୋ॒ତ୍ୟୂର୍ଗ୍ଵୈ ଦଦ୍ଧ୍ୟୂର୍ଗୁ॑ଦୁ॒ମ୍ବରୋ॒-ଽସୌ ସ୍ଵ॑ୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଽମୁଷ୍ୟା॑ମେ॒ଵୋର୍ଜ॑-ନ୍ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା॑ଦ॒ମୁତୋ॒-ଽର୍ଵାଚୀ॒ମୂର୍ଜ॒ମୁପ॑ ଜୀଵାମସ୍ତି॒ସୃଭି॑-ସ୍ସାଦୟତି ତ୍ରି॒ଵୃଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନିର୍ୟାଵା॑ନେ॒ଵାଗ୍ନିସ୍ତ-ମ୍ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠା-ଙ୍ଗ॑ମୟତି॒ ପ୍ରେଦ୍ଧୋ॑ ଅଗ୍ନେ ଦୀଦିହି ପୁ॒ରୋ ନ॒ ଇତ୍ୟୌଦୁ॑ମ୍ବରୀ॒ମା ଦ॑ଧାତ୍ୟେ॒ଷା ଵୈ ସୂ॒ର୍ମୀ କର୍ଣ॑କାଵତ୍ୟେ॒ତୟା॑ ହ ସ୍ମ॒ [ହ ସ୍ମ, ଵୈ] 32
ଵୈ ଦେ॒ଵା ଅସୁ॑ରାଣାଗ୍ମ୍ ଶତତ॒ର୍॒ହାଗ୍ ସ୍ତୃଗ୍ମ୍॑ହନ୍ତି॒ ୟଦେ॒ତୟା॑ ସ॒ମିଧ॑ମା॒ଦଧା॑ତି॒ ଵଜ୍ର॑ମେ॒ଵୈତଚ୍ଛ॑ତ॒ଘ୍ନୀଂ-ୟଁଜ॑ମାନୋ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟାୟ॒ ପ୍ରହ॑ରତି॒ ସ୍ତୃତ୍ୟା॒ ଅଛ॑ମ୍ବଟ୍କାରଂ-ଵିଁ॒ଧେମ॑ ତେ ପର॒ମେ ଜନ୍ମ॑ନ୍ନଗ୍ନ॒ ଇତି॒ ଵୈକ॑ଙ୍କତୀ॒ମା ଦ॑ଧାତି॒ ଭା ଏ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ତାଗ୍ମ୍ ସ॑ଵି॒ତୁର୍ଵରେ᳚ଣ୍ୟସ୍ୟ ଚି॒ତ୍ରାମିତି॑ ଶମୀ॒ମୟୀ॒ଗ୍ମ୍॒ ଶାନ୍ତ୍ୟା॑ ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଵା॑ ହ॒ ଵା ଅ॑ଗ୍ନି॒ଚିତ॑-ନ୍ଦୁ॒ହେ᳚-ଽଗ୍ନି॒ଚିଦ୍ଵା॒-ଽଗ୍ନି-ନ୍ଦୁ॑ହେ॒ ତାଗ୍ମ୍ [ତାମ୍, ସ॒ଵି॒ତୁ-] 33
ସ॑ଵି॒ତୁ-ର୍ଵରେ᳚ଣ୍ୟସ୍ୟ ଚି॒ତ୍ରାମିତ୍ୟା॑ହୈ॒ଷ ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ଦୋହ॒ସ୍ତମ॑ସ୍ୟ॒ କଣ୍ଵ॑ ଏ॒ଵ ଶ୍ରା॑ୟ॒ସୋ॑-ଽଵେ॒-ତ୍ତେନ॑ ହ ସ୍ମୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସ ଦୁ॑ହେ॒ ୟଦେ॒ତୟା॑ ସ॒ମିଧ॑-ମା॒ଦଧା᳚ତ୍ୟଗ୍ନି॒ଚିଦେ॒ଵ ତଦ॒ଗ୍ନି-ନ୍ଦୁ॑ହେ ସ॒ପ୍ତ ତେ॑ ଅଗ୍ନେ ସ॒ମିଧ॑-ସ୍ସ॒ପ୍ତଜି॒ହ୍ଵା ଇତ୍ୟା॑ହ ସ॒ପ୍ତୈଵାସ୍ୟ॒ ସାପ୍ତା॑ନି ପ୍ରୀଣାତି ପୂ॒ର୍ଣୟା॑ ଜୁହୋତି ପୂ॒ର୍ଣ ଇ॑ଵ॒ ହି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒- [ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେଃ, ଆପ୍ତ୍ୟୈ॒] 34
-ରାପ୍ତ୍ୟୈ॒ ନ୍ୟୂ॑ନୟା ଜୁହୋତି॒ ନ୍ୟୂ॑ନା॒ଦ୍ଧି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜା ଅସୃ॑ଜତ ପ୍ର॒ଜାନା॒ଗ୍ମ୍॒ ସୃଷ୍ଟ୍ୟା॑ ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଦେ॒ଵେଭ୍ୟୋ॒ ନିଲା॑ୟତ॒ ସ ଦିଶୋ-ଽନୁ॒ ପ୍ରା-ଽଵି॑ଶ॒ଜ୍ଜୁହ୍ଵ॒ନ୍ମନ॑ସା॒ ଦିଶୋ᳚ ଦ୍ଧ୍ୟାୟେ ଦ୍ଦି॒ଗ୍ଭ୍ୟ ଏ॒ଵୈନ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ପୁ॒ରସ୍ତା᳚ଜ୍ଜୁହୋ॒ତ୍ୟା-ଜ୍ୟେ॑ନୋ॒ପରି॑ଷ୍ଟା॒-ତ୍ତେଜ॑ଶ୍ଚୈ॒ଵାସ୍ମା॑ ଇନ୍ଦ୍ରି॒ୟ-ଞ୍ଚ॑ ସ॒ମୀଚୀ॑ ଦଧାତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶକପାଲୋ ଵୈଶ୍ଵାନ॒ରୋ ଭ॑ଵତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ମାସା᳚-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରୋ᳚-ଽଗ୍ନିର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ର-ସ୍ସା॒କ୍ଷା- [-ଽଗ୍ନିର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ର-ସ୍ସା॒କ୍ଷାତ୍, ଏ॒ଵ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରମଵ॑] 35
-ଦେ॒ଵ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟ-ତ୍ପ୍ର॑ୟାଜାନୂୟା॒ଜାନ୍ କୁ॒ର୍ୟାଦ୍ଵିକ॑ସ୍ତି॒-ସ୍ସା ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॑ ଦର୍ଵିହୋ॒ମ-ଙ୍କ॑ରୋତି ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ ରା॒ଷ୍ଟ୍ରଂ-ଵୈଁ ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରୋ ଵିଣ୍ମ॒ରୁତୋ॑ ଵୈଶ୍ଵାନ॒ରଗ୍ମ୍ ହୁ॒ତ୍ଵା ମା॑ରୁ॒ତାନ୍ ଜୁ॑ହୋତି ରା॒ଷ୍ଟ୍ର ଏ॒ଵ ଵିଶ॒ମନୁ॑ ବଦ୍ଧ୍ନାତ୍ୟୁ॒ଚ୍ଚୈ-ର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରସ୍ୟା-ଽଽ ଶ୍ରା॑ଵୟତ୍ୟୁପା॒ଗ୍ମ୍॒ଶୁ ମା॑ରୁ॒ତାନ୍ ଜୁ॑ହୋତି॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ରା॒ଷ୍ଟ୍ରଂ-ଵିଁଶ॒ମତି॑ ଵଦତି ମାରୁ॒ତା ଭ॑ଵନ୍ତି ମ॒ରୁତୋ॒ ଵୈ ଦେ॒ଵାନାଂ॒-ଵିଁଶୋ॑ ଦେଵଵି॒ଶେନୈ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ମନୁଷ୍ୟଵି॒ଶ -ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ସ॒ପ୍ତ ଭ॑ଵନ୍ତି ସ॒ପ୍ତଗ॑ଣା॒ ଵୈ ମ॒ରୁତୋ॑ ଗଣ॒ଶ ଏ॒ଵ ଵିଶ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଗ॒ଣେନ॑ ଗ॒ଣମ॑ନୁ॒ଦ୍ରୁତ୍ୟ॑ ଜୁହୋତି॒ ଵିଶ॑ମେ॒ଵାସ୍ମା॒ ଅନୁ॑ଵର୍ତ୍ମାନ-ଙ୍କରୋତି ॥ 36 ॥
(ଅଗ୍ନେ॒ ପ୍ରେହ୍ୟ – ଵ॑ – ସ୍ମ – ଦୁହେ॒ ତାଂ – ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେଃ – ସା॒କ୍ଷାନ୍ – ମ॑ନୁଷ୍ୟଵି॒ଶ – ମେକ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 7)
ଵସୋ॒ର୍ଧାରା᳚-ଞ୍ଜୁହୋତି॒ ଵସୋ᳚ର୍ମେ॒ ଧାରା॑-ଽସ॒ଦିତି॒ ଵା ଏ॒ଷା ହୂ॑ୟତେ ଘୃ॒ତସ୍ୟ॒ ଵା ଏ॑ନମେ॒ଷା ଧାରା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ପିନ୍ଵ॑ମା॒ନୋପ॑ ତିଷ୍ଠତ॒ ଆଜ୍ୟେ॑ନ ଜୁହୋତି॒ ତେଜୋ॒ ଵା ଆଜ୍ୟ॒-ନ୍ତେଜୋ॒ ଵସୋ॒ର୍ଧାରା॒ ତେଜ॑ସୈ॒ଵାସ୍ମୈ॒ ତେଜୋ-ଽଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ-ଽଥୋ॒ କାମା॒ ଵୈ ଵସୋ॒ର୍ଧାରା॒ କାମା॑ନେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ପ୍ରା॒ଣାନ॑ସ୍ୟା॒-ଽନ୍ନାଦ୍ୟଂ॒-ଵିଁ- [-ଽନ୍ନାଦ୍ୟଂ॒-ଵିଁ, ଛି॒ନ୍ଦ୍ୟା॒ମିତି॑] 37
-ଚ୍ଛି॑ନ୍ଦ୍ୟା॒ମିତି॑ ଵି॒ଗ୍ରାହ॒-ନ୍ତସ୍ୟ॑ ଜୁହୁୟା-ତ୍ପ୍ରା॒ଣାନେ॒ଵାସ୍ୟା॒ନ୍ନାଦ୍ୟଂ॒-ଵିଁଚ୍ଛି॑ନତ୍ତି॒ ୟ-ଙ୍କା॒ମୟେ॑ତ ପ୍ରା॒ଣାନ॑ସ୍ୟା॒ନ୍ନାଦ୍ୟ॒ଗ୍ମ୍॒ ସ-ନ୍ତ॑ନୁୟା॒ମିତି॒ ସ-ନ୍ତ॑ତା॒-ନ୍ତସ୍ୟ॑ ଜୁହୁୟା-ତ୍ପ୍ରା॒ଣାନେ॒ଵାସ୍ୟା॒ନ୍ନାଦ୍ୟ॒ଗ୍ମ୍॒ ସ-ନ୍ତ॑ନୋତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ ଦ୍ଵାଦ॒ଶାନି॑ ଜୁହୋତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ମାସା᳚-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରେଣୈ॒ ଵାସ୍ମା॒ ଅନ୍ନ॒ମଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ ଽନ୍ନ॑-ଞ୍ଚ॒ ମେ-ଽକ୍ଷୁ॑ଚ୍ଚ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒ ତ-ଦ୍ଵା [ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒ ତ-ଦ୍ଵୈ, ଅନ୍ନ॑ସ୍ୟ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍] 38
ଅନ୍ନ॑ସ୍ୟ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵାନ୍ନ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଽଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଆପ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒ଷା ଵା ଅନ୍ନ॑ସ୍ୟ॒ ୟୋନି॒-ସ୍ସୟୋ᳚ନ୍ୟେ॒ଵାନ୍ନ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ-ଽର୍ଧେ॒ନ୍ଦ୍ରାଣି॑ ଜୁହୋତି ଦେ॒ଵତା॑ ଏ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ୟ-ଥ୍ସର୍ଵେ॑ଷା-ମ॒ର୍ଧମିନ୍ଦ୍ରଃ॒ ପ୍ରତି॒ ତସ୍ମା॒ଦିନ୍ଦ୍ରୋ॑ ଦେ॒ଵତା॑ନା-ମ୍ଭୂୟିଷ୍ଠ॒ଭାକ୍ତ॑ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॒ମୁତ୍ତ॑ରମାହେ-ନ୍ଦ୍ରି॒ୟମେ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ନୁ॒ପରି॑ଷ୍ଟା-ଦ୍ଦଧାତି ୟଜ୍ଞାୟୁ॒ଧାନି॑ ଜୁହୋତି ୟ॒ଜ୍ଞୋ [ୟ॒ଜ୍ଞଃ, ଵୈ ୟ॑ଜ୍ଞାୟୁ॒ଧାନି॑] 39
ଵୈ ୟ॑ଜ୍ଞାୟୁ॒ଧାନି॑ ୟ॒ଜ୍ଞମେ॒ଵାଵ॑ ରୁ॒ନ୍ଧେ-ଽଥୋ॑ ଏ॒ତଦ୍ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॑ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଽଵଭୃ॒ଥଶ୍ଚ॑ ମେ ସ୍ଵଗାକା॒ରଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ ସ୍ଵ॒ଗାକୃ॑ତ୍ୟା ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ ମେ ଘ॒ର୍ମଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒ତ-ଦ୍ଵୈ ବ୍ର॑ହ୍ମଵର୍ଚ॒ସସ୍ୟ॑ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ବ୍ର॑ହ୍ମଵର୍ଚ॒ସମଵ॑ ରୁନ୍ଧ॒ ଋକ୍ଚ॑ ମେ॒ ସାମ॑ ଚ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒- [ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ, ଏ॒ତଦ୍ଵୈ ଛନ୍ଦ॑ସାଗ୍ମ୍] 40
-ତଦ୍ଵୈ ଛନ୍ଦ॑ସାଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ଛନ୍ଦା॒ଗ୍॒ସ୍ୟଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଗର୍ଭା᳚ଶ୍ଚ ମେ ଵ॒ଥ୍ସାଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒ତ-ଦ୍ଵୈ ପ॑ଶୂ॒ନାଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ପ॒ଶୂନଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ କଲ୍ପା᳚ନ୍ ଜୁହୋ॒ତ୍ୟ କୢ॑ପ୍ତସ୍ୟ॒ କୢପ୍ତ୍ୟୈ॑ ୟୁଗ୍ମଦୟୁ॒ଜେ ଜୁ॑ହୋତି ମିଥୁନ॒ତ୍ଵାୟୋ᳚-ତ୍ତ॒ରାଵ॑ତୀ ଭଵତୋ॒-ଽଭିକ୍ରା᳚ନ୍ତ୍ୟା॒ ଏକା॑ ଚ ମେ ତି॒ସ୍ରଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ ଦେଵଛନ୍ଦ॒ସଂ-ଵାଁ ଏକା॑ ଚ ତି॒ସ୍ରଶ୍ଚ॑ [ତି॒ସ୍ରଶ୍ଚ॑, ମ॒ନୁ॒ଷ୍ୟ॒ଛ॒ନ୍ଦ॒ସ-ଞ୍ଚତ॑ସ୍ରଶ୍ଚା॒-ଽଷ୍ଟୌ] 41
ମନୁଷ୍ୟଛନ୍ଦ॒ସ-ଞ୍ଚତ॑ସ୍ରଶ୍ଚା॒-ଽଷ୍ଟୌ ଚ॑ ଦେଵଛନ୍ଦ॒ସ-ଞ୍ଚୈ॒ଵ ମ॑ନୁଷ୍ୟ ଛନ୍ଦ॒ସଞ୍ଚା-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧ॒ ଆ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ ଶତୋ ଜୁହୋତି॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶ॒ଦ୍ଵୈ ଦେ॒ଵତା॑ ଦେ॒ଵତା॑ ଏ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧ॒ ଆ-ଽଷ୍ଟାଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶତୋ ଜୁହୋତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍-ଶଦକ୍ଷରା॒ ଜଗ॑ତୀ॒ ଜାଗ॑ତାଃ ପ॒ଶଵୋ॒ ଜଗ॑ତ୍ୟୈ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ପ॒ଶୂନଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଵାଜ॑ଶ୍ଚ ପ୍ରସ॒ଵଶ୍ଚେତି॑ ଦ୍ଵାଦ॒ଶ-ଞ୍ଜୁ॑ହୋତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ମାସା᳚-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ର ଏ॒ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠତି ॥ 42 ॥
(ଵି – ଵୈ – ୟ॒ଜ୍ଞଃ-ସାମ॑ ଚ ମ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ – ଚ ତି॒ସ୍ର – ଶ୍ଚୈକା॒ନ୍ନ ପ॑ଞ୍ଚା॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 8)
ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଦେ॒ଵେଭ୍ୟୋ ଽପା᳚କ୍ରାମ-ଦ୍ଭାଗ॒ଧେୟ॑ମି॒ଚ୍ଛମା॑ନ॒ସ୍ତ-ନ୍ଦେ॒ଵା ଅ॑ବ୍ରୁଵ॒ନ୍ନୁପ॑ ନ॒ ଆ ଵ॑ର୍ତସ୍ଵ ହ॒ଵ୍ୟ-ନ୍ନୋ॑ ଵ॒ହେତି॒ ସୋ᳚-ଽବ୍ରଵୀ॒-ଦ୍ଵରଂ॑-ଵୃଁଣୈ॒ ମହ୍ୟ॑ମେ॒ଵ ଵା॑ଜପ୍ରସ॒ଵୀୟ॑-ଞ୍ଜୁହଵ॒ନ୍ନିତି॒ ତସ୍ମା॑ଦ॒ଗ୍ନୟେ॑ ଵାଜପ୍ରସ॒ଵୀୟ॑-ଞ୍ଜୁହ୍ଵତି॒ ୟ-ଦ୍ଵା॑ଜପ୍ରସ॒ଵୀୟ॑-ଞ୍ଜୁ॒ହୋତ୍ୟ॒ଗ୍ନିମେ॒ଵ ତ-ଦ୍ଭା॑ଗ॒ଧେୟେ॑ନ॒ ସମ॑ର୍ଧୟ॒ତ୍ୟଥୋ॑ ଅଭିଷେ॒କ ଏ॒ଵାସ୍ୟ॒ ସ ଚ॑ତୁର୍ଦ॒ଶଭି॑ର୍ଜୁହୋତି ସ॒ପ୍ତ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା ଓଷ॑ଧୟ-ସ୍ସ॒ପ୍ତା- [ଓଷ॑ଧୟ-ସ୍ସ॒ପ୍ତ, ଅ॒ର॒ଣ୍ୟା ଉ॒ଭୟୀ॑ଷା॒-] 43
-ଽଽର॒ଣ୍ୟା ଉ॒ଭୟୀ॑ଷା॒-ମଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟା॒ ଅନ୍ନ॑ସ୍ୟାନ୍ନସ୍ୟ ଜୁହୋ॒ତ୍ୟନ୍ନ॑ସ୍ୟାନ୍ନ॒ସ୍ୟା-ଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟା॒ ଔଦୁ॑ମ୍ବରେଣ ସ୍ରୁ॒ଵେଣ॑ ଜୁହୋ॒ତ୍ୟୂର୍ଗ୍ଵା ଉ॑ଦୁ॒ମ୍ବର॒ ଊର୍ଗନ୍ନ॑ମୂ॒ର୍ଜୈଵାସ୍ମା॒ ଊର୍ଜ॒ମନ୍ନ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଽଗ୍ନିର୍ଵୈ ଦେ॒ଵାନା॑-ମ॒ଭିଷି॑କ୍ତୋ-ଽଗ୍ନି॒ଚି-ନ୍ମ॑ନୁ॒ଷ୍ୟା॑ଣା॒-ନ୍ତସ୍ମା॑ଦଗ୍ନି॒ଚି-ଦ୍ଵର୍ଷ॑ତି॒ ନ ଧା॑ଵେ॒ଦଵ॑ରୁଦ୍ଧ॒ଗ୍ଗ୍॒ ହ୍ୟ॑ସ୍ୟା-ନ୍ନ॒ମନ୍ନ॑ମିଵ॒ ଖଲୁ॒ ଵୈ ଵ॒ର୍॒ଷଂ-ୟଁଦ୍ଧାଵେ॑-ଦ॒ନ୍ନାଦ୍ୟା᳚ଦ୍ଧାଵେ-ଦୁ॒ପାଵ॑ର୍ତେତା॒-ଽନ୍ନାଦ୍ୟ॑-ମେ॒ଵା-ଽଭ୍ୟୁ॒- [-ଽନ୍ନାଦ୍ୟ॑-ମେ॒ଵା-ଽଭି, ଉ॒ପାଵ॑ର୍ତତେ॒] 44
-ପାଵ॑ର୍ତତେ॒ ନକ୍ତୋ॒ଷାସେତି॑ କୃ॒ଷ୍ଣାୟୈ᳚ ଶ୍ଵେ॒ତଵ॑ଥ୍ସାୟୈ॒ ପୟ॑ସା ଜୁହୋ॒ତ୍ୟହ୍ନୈ॒ଵାସ୍ମୈ॒ ରାତ୍ରି॒-ମ୍ପ୍ରଦା॑ପୟତି॒ ରାତ୍ରି॒ୟା-ଽହ॑ରହୋରା॒ତ୍ରେ ଏ॒ଵାସ୍ମୈ॒ ପ୍ରତ୍ତେ॒ କାମ॑ମ॒ନ୍ନାଦ୍ୟ॑-ନ୍ଦୁହାତେ ରାଷ୍ଟ୍ର॒ଭୃତୋ॑ ଜୁହୋତି ରା॒ଷ୍ଟ୍ରମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଷ॒ଡ୍ଭିର୍ଜୁ॑ହୋତି॒ ଷଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑ ଋ॒ତୁଷ୍ଵେ॒ଵ ପ୍ରତି॑ତିଷ୍ଠତି॒ ଭୁଵ॑ନସ୍ୟ ପତ॒ ଇତି॑ ରଥମୁ॒ଖେ ପଞ୍ଚା-ଽଽହୁ॑ତୀର୍ଜୁହୋତି॒ ଵଜ୍ରୋ॒ ଵୈ ରଥୋ॒ ଵଜ୍ରେ॑ଣୈ॒ଵ ଦିଶୋ॒- [ଵଜ୍ରେ॑ଣୈ॒ଵ ଦିଶଃ॑, ଅ॒ଭି ଜ॑ୟତ୍ୟଗ୍ନି॒ଚିତଗ୍ମ୍॑] 45
-ଽଭି ଜ॑ୟତ୍ୟଗ୍ନି॒ଚିତଗ୍ମ୍॑ ହ॒ ଵା ଅ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଵାତୋ॒-ଽଭି ପ॑ଵତେ ଵାତନା॒ମାନି॑ ଜୁହୋତ୍ୟ॒ଭ୍ୟେ॑ଵୈନ॑-ମ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଵାତଃ॑ ପଵତେ॒ ତ୍ରୀଣି॑ ଜୁହୋତି॒ ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଏ॒ଭ୍ୟ ଏ॒ଵ ଲୋ॒କେଭ୍ୟୋ॒ ଵାତ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ସମୁ॒ଦ୍ରୋ॑-ଽସି॒ ନଭ॑ସ୍ଵା॒ନିତ୍ୟା॑ହୈ॒ତଦ୍ଵୈ ଵାତ॑ସ୍ୟ ରୂ॒ପଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପେଣୈ॒ଵ ଵାତ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ଽଞ୍ଜ॒ଲିନା॑ ଜୁହୋତି॒ ନ ହ୍ୟେ॑ତେଷା॑ମ॒ନ୍ୟଥା ଽଽହୁ॑ତିରଵ॒କଲ୍ପ॑ତେ ॥ 46 ॥
(ଓଷ॑ଧୟ-ସ୍ସ॒ପ୍ତା – ଭି – ଦିଶୋ॒ – ଽନ୍ୟଥା॒ – ଦ୍ଵେ ଚ॑) (ଅ. 9)
ସୁ॒ଵ॒ର୍ଗାୟ॒ ଵୈ ଲୋ॒କାୟ॑ ଦେଵର॒ଥୋ ୟୁ॑ଜ୍ୟତେ ୟତ୍ରାକୂ॒ତାୟ॑ ମନୁଷ୍ୟର॒ଥ ଏ॒ଷ ଖଲୁ॒ ଵୈ ଦେ॑ଵର॒ଥୋ ୟଦ॒ଗ୍ନିର॒ଗ୍ନିଂ-ୟୁଁ॑ନଜ୍ମି॒ ଶଵ॑ସା ଘୃ॒ତେନେତ୍ୟା॑ହ ୟୁ॒ନକ୍ତ୍ୟେ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସ ଏ॑ନଂ-ୟୁଁ॒କ୍ତ-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମ॒ଭି ଵ॑ହତି॒ ୟ-ଥ୍ସର୍ଵା॑ଭିଃ ପ॒ଞ୍ଚଭି॑-ର୍ୟୁ॒ଞ୍ଜ୍ୟା-ଦ୍ୟୁ॒କ୍ତୋ᳚-ଽସ୍ୟା॒-ଽଗ୍ନିଃ ପ୍ରଚ୍ୟୁ॑ତ-ସ୍ସ୍ୟା॒ଦପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତା॒ ଆହୁ॑ତୟ॒-ସ୍ସ୍ୟୁରପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତା॒-ସ୍ସ୍ତୋମା॒ ଅପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତାନ୍ୟୁ॒କ୍ଥାନି॑ ତି॒ସୃଭିଃ॑ ପ୍ରାତସ୍ସଵ॒ନେ॑-ଽଭି ମୃ॑ଶତି ତ୍ରି॒ଵୃ- [ତ୍ରି॒ଵୃତ୍, ଵା ଅ॒ଗ୍ନିର୍ୟାଵା॑ନେ॒ଵା-] 47
-ଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନିର୍ୟାଵା॑ନେ॒ଵା-ଗ୍ନିସ୍ତଂ-ୟୁଁ॑ନକ୍ତି॒ ୟଥା-ଽନ॑ସି ୟୁ॒କ୍ତ ଆ॑ଧୀ॒ୟତ॑ ଏ॒ଵମେ॒ଵ ତ-ତ୍ପ୍ରତ୍ୟାହୁ॑ତୟ॒ସ୍ତିଷ୍ଠ॑ନ୍ତି॒ ପ୍ରତି॒ ସ୍ତୋମାଃ॒ ପ୍ରତ୍ୟୁ॒କ୍ଥାନି॑ ୟଜ୍ଞାୟ॒ଜ୍ଞିୟ॑ସ୍ୟ ସ୍ତୋ॒ତ୍ରେ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॑ମ॒ଭି ମୃ॑ଶତ୍ୟେ॒ତାଵା॒ନ୍॒ ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ୟାଵା॑ନଗ୍ନିଷ୍ଟୋ॒ମୋ ଭୂ॒ମା ତ୍ଵା ଅ॒ସ୍ୟାତ॑ ଊ॒ର୍ଧ୍ଵଃ କ୍ରି॑ୟତେ॒ ୟାଵା॑ନେ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ତମ॑ନ୍ତ॒ତୋ᳚ ଽନ୍ଵାରୋ॑ହତି॒ ଦ୍ଵାଭ୍ୟା॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟା॒ ଏକ॒ୟା-ଽପ୍ର॑ସ୍ତୁତ॒-ମ୍ଭଵ॒ତ୍ୟଥା॒- [-ଽପ୍ର॑ସ୍ତୁତ॒-ମ୍ଭଵ॒ତ୍ୟଥ॑, ଅ॒ଭି ମୃ॑ଶ॒ତ୍ୟୁପୈ॑ନ॒-] 48
-ଽଭି ମୃ॑ଶ॒ତ୍ୟୁପୈ॑ନ॒-ମୁତ୍ତ॑ରୋ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ନ॑ମ॒ତ୍ୟଥୋ॒ ସନ୍ତ॑ତ୍ୟୈ॒ ପ୍ର ଵା ଏ॒ଷୋ᳚-ଽସ୍ମାଲ୍ଲୋ॒କା-ଚ୍ଚ୍ୟ॑ଵତେ॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ ନ ଵା ଏ॒ତସ୍ୟା॑ନିଷ୍ଟ॒କ ଆହୁ॑ତି॒ରଵ॑ କଲ୍ପତେ॒ ୟାଂ-ଵାଁ ଏ॒ଷୋ॑-ଽନିଷ୍ଟ॒କ ଆହୁ॑ତି-ଞ୍ଜୁ॒ହୋତି॒ ସ୍ରଵ॑ତି॒ ଵୈ ସା ତାଗ୍ ସ୍ରଵ॑ନ୍ତୀଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞୋ-ଽନୁ॒ ପରା॑ ଭଵତି ୟ॒ଜ୍ଞଂ-ୟଁଜ॑ମାନୋ॒ ୟ-ତ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତ ଆହୁ॑ତୀନା॒-ମ୍ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ॒ ପ୍ରତ୍ୟାହୁ॑ତୟ॒ସ୍ତିଷ୍ଠ॑ନ୍ତି॒ [ପ୍ରତ୍ୟାହୁ॑ତୟ॒ସ୍ତିଷ୍ଠ॑ନ୍ତି, ନ ୟ॒ଜ୍ଞଃ] 49
ନ ୟ॒ଜ୍ଞଃ ପ॑ରା॒ଭଵ॑ତି॒ ନ ୟଜ॑ମାନୋ॒ ଽଷ୍ଟାଵୁପ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା ଗାୟ॒ତ୍ରୀ ଗା॑ୟ॒ତ୍ରେଣୈ॒ଵୈନ॒-ଞ୍ଛନ୍ଦ॑ସା ଚିନୁତେ॒ ୟଦେକା॑ଦଶ॒ ତ୍ରୈଷ୍ଟୁ॑ଭେନ॒ ୟ-ଦ୍ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ଜାଗ॑ତେନ॒ ଛନ୍ଦୋ॑ଭିରେ॒ଵୈନ॑-ଞ୍ଚିନୁତେ ନପା॒ତ୍କୋ ଵୈନାମୈ॒ଷୋ᳚-ଽଗ୍ନିର୍ୟ-ତ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତିର୍ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵା-ନ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତ ଆ ତୃ॒ତୀୟା॒-ତ୍ପୁରୁ॑ଷା॒ଦନ୍ନ॑ମତ୍ତି॒ ୟଥା॒ ଵୈ ପୁ॑ନରା॒ଧେୟ॑ ଏ॒ଵ-ମ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତିର୍ୟୋ᳚-ଽ-ଗ୍ନ୍ୟା॒ଧେୟେ॑ନ॒ ନ- [-ଗ୍ନ୍ୟା॒ଧେୟେ॑ନ॒ ନ, ଋ॒ଧ୍ନୋତି॒ ସ] 50
-ର୍ଧ୍ନୋତି॒ ସ ପୁ॑ନରା॒ଧେୟ॒ମା ଧ॑ତ୍ତେ॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ତ୍ଵା ନର୍ଧ୍ନୋତି॒ ସ ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ୟ-ତ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତ ଋଦ୍ଧ୍ୟା॒ ଅଥୋ॒ ଖଲ୍ଵା॑ହୁ॒ର୍ନ ଚେ॑ତ॒ଵ୍ୟେତି॑ ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ୟଥା᳚ ଵ୍ୟା॒ଘ୍ରଗ୍ମ୍ ସୁ॒ପ୍ତ-ମ୍ବୋ॒ଧୟ॑ତି ତା॒ଦୃଗେ॒ଵ ତଦଥୋ॒ ଖଲ୍ଵା॑ହୁଶ୍ଚେତ॒ଵ୍ୟେତି॒ ୟଥା॒ ଵସୀ॑ୟାଗ୍ମ୍ସ-ମ୍ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନ ବୋ॒ଧୟ॑ତି ତା॒ଦୃଗେ॒ଵ ତନ୍ମନୁ॑ର॒ଗ୍ନିମ॑ଚିନୁତ॒ ତେନ॒ ନା-ଽଽର୍ଧ୍ନୋ॒ଥ୍ସ ଏ॒ତା-ମ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତିମ॑ପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତାମ॑ଚିନୁତ॒ ତୟା॒ ଵୈ ସ ଆ᳚ର୍ଧ୍ନୋ॒ଦ୍ୟ-ତ୍ପୁ॑ନଶ୍ଚି॒ତି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତ ଋଦ୍ଧ୍ୟୈ᳚ ॥ 51 ॥
(ତ୍ରି॒ଵୃ-ଦଥ॒-ତିଷ୍ଠ॑-ନ୍ତ୍ୟଗ୍ନ୍ୟା॒ଧେୟେ॑ନ॒ ନା-ଚି॑ନୁତ-ସ॒ପ୍ତଦ॑ଶ- ଚ) (ଅ. 10)
ଛ॒ନ୍ଦ॒ଶ୍ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ ପ॒ଶୁକା॑ମଃ ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି ପଶୁ॒ମାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି ଶ୍ୟେନ॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ ସୁଵ॒ର୍ଗକା॑ମ-ଶ୍ଶ୍ୟେ॒ନୋ ଵୈ ଵୟ॑ସା॒-ମ୍ପତି॑ଷ୍ଠ-ଶ୍ଶ୍ୟେ॒ନ ଏ॒ଵ ଭୂ॒ତ୍ଵା ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କ-ମ୍ପ॑ତତି କଙ୍କ॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ ୟଃ କା॒ମୟେ॑ତ ଶୀର୍ଷ॒ଣ୍ଵାନ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ସ୍ୟା॒ମିତି॑ ଶୀର୍ଷ॒ଣ୍ଵାନେ॒ଵା-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତ୍ୟଲଜ॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ ଚତୁ॑ସ୍ସୀତ-ମ୍ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠାକା॑ମ॒ଶ୍ଚତ॑ସ୍ରୋ॒ ଦିଶୋ॑ ଦି॒କ୍ଷ୍ଵେ॑ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠତି ପ୍ରୌଗ॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟଵା॒-ନ୍ପ୍ରୈ- [ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟଵା॒-ନ୍ପ୍ର, ଏ॒ଵ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟା-ନ୍ନୁଦତ] 52
-ଵ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟା-ନ୍ନୁଦତ ଉଭ॒ୟତଃ॑ ପ୍ରୌଗ-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ୟଃ କା॒ମୟେ॑ତ॒ ପ୍ରଜା॒ତା-ନ୍ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟା-ନ୍ନୁ॒ଦେୟ॒ ପ୍ରତି॑ ଜନି॒ଷ୍ୟମା॑ଣା॒ନିତି॒ ପ୍ରୈଵ ଜା॒ତା-ନ୍ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟା-ନ୍ନୁ॒ଦତେ॒ ପ୍ରତି॑ ଜନି॒ଷ୍ୟମା॑ଣା-ନ୍ରଥଚକ୍ର॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟଵା॒ନ୍॒ ଵଜ୍ରୋ॒ ଵୈ ରଥୋ॒ ଵଜ୍ର॑ମେ॒ଵ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟେଭ୍ୟଃ॒ ପ୍ରହ॑ରତି ଦ୍ରୋଣ॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀ॒ତାନ୍ନ॑କାମୋ॒ ଦ୍ରୋଣେ॒ ଵା ଅନ୍ନ॑-ମ୍ଭ୍ରିୟତେ॒ ସୟୋ᳚ନ୍ୟେ॒ଵାନ୍ନ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ସମୂ॒ହ୍ୟ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ ପ॒ଶୁକା॑ମଃ ପଶୁ॒ମାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି [ପଶୁ॒ମାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି, ପ॒ରି॒ଚା॒ୟ୍ୟ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒] 53
ପରିଚା॒ୟ୍ୟ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ ଗ୍ରାମ॑କାମୋ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟେ॑ଵ ଭ॑ଵତି ଶ୍ମଶାନ॒ଚିତ॑-ଞ୍ଚିନ୍ଵୀତ॒ ୟଃ କା॒ମୟେ॑ତ ପିତୃଲୋ॒କ ଋ॑ଦ୍ଧ୍ନୁୟା॒ମିତି॑ ପିତୃଲୋ॒କ ଏ॒ଵର୍ଧ୍ନୋ॑ତି ଵିଶ୍ଵାମିତ୍ରଜମଦ॒ଗ୍ନୀ ଵସି॑ଷ୍ଠେନା-ଽସ୍ପର୍ଧେତା॒ଗ୍ମ୍॒ ସ ଏ॒ତା ଜ॒ମଦ॑ଗ୍ନିର୍ଵିହ॒ଵ୍ୟା॑ ଅପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତା ଉପା॑ଧତ୍ତ॒ ତାଭି॒ର୍ଵୈ ସ ଵସି॑ଷ୍ଠସ୍ୟେନ୍ଦ୍ରି॒ୟଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟ॑ମଵୃଙ୍କ୍ତ॒ ୟ-ଦ୍ଵି॑ହ॒ଵ୍ୟା॑ ଉପ॒ଦଧା॑ତୀନ୍ଦ୍ରି॒ୟମେ॒ଵ ତାଭି॑ର୍ଵୀ॒ର୍ୟଂ॑-ୟଁଜ॑ମାନୋ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟସ୍ୟ ଵୃଙ୍କ୍ତେ॒ ହୋତୁ॒ର୍ଧିଷ୍ଣି॑ୟ॒ ଉପ॑ ଦଧାତି ୟଜମାନାୟତ॒ନଂ-ଵୈଁ [ ] 54
ହୋତା॒ ସ୍ଵ ଏ॒ଵାସ୍ମା॑ ଆ॒ୟତ॑ନ ଇନ୍ଦ୍ରି॒ୟଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟ॑ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଦ୍ଵାଦ॒ଶୋପ॑ ଦଧାତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶାକ୍ଷରା॒ ଜଗ॑ତୀ॒ ଜାଗ॑ତାଃ ପ॒ଶଵୋ॒ ଜଗ॑ତ୍ୟୈ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ପ॒ଶୂନଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଽଷ୍ଟାଵ॑ଷ୍ଟାଵ॒ନ୍ୟେଷୁ॒ ଧିଷ୍ଣି॑ୟେ॒ଷୂପ॑ ଦଧାତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାଶ॑ଫାଃ ପ॒ଶଵଃ॑ ପ॒ଶୂନେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଷଣ୍ମା᳚ର୍ଜା॒ଲୀୟେ॒ ଷ-ଡ୍ଵା ଋ॒ତଵ॑ ଋ॒ତଵଃ॒ ଖଲୁ॒ ଵୈ ଦେ॒ଵାଃ ପି॒ତର॑ ଋ॒ତୂନେ॒ଵ ଦେ॒ଵା-ନ୍ପି॒ତୄ-ନ୍ପ୍ରୀ॑ଣାତି ॥ 55 ॥
(ପ୍ର – ଭ॑ଵତି – ୟଜମାନାୟତ॒ନଂ-ଵାଁ – ଅ॒ଷ୍ଟାଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 11)
ପଵ॑ସ୍ଵ॒ ଵାଜ॑ସାତୟ॒ ଇତ୍ୟ॑ନୁ॒ଷ୍ଟୁ-କ୍ପ୍ର॑ତି॒ପଦ୍ଭ॑ଵତି ତି॒ର୍ସୋ॑-ଽନୁ॒ଷ୍ଟୁଭ॒ଶ୍ଚତ॑ସ୍ରୋ ଗାୟ॒ତ୍ରିୟୋ॒ ୟ-ତ୍ତି॒ସ୍ରୋ॑-ଽନୁ॒ଷ୍ଟୁଭ॒-ସ୍ତସ୍ମା॒-ଦଶ୍ଵ॑ସ୍ତ୍ରି॒ଭିସ୍ତିଷ୍ଠଗ୍ଗ୍॑ ସ୍ତିଷ୍ଠତି॒ ୟଚ୍ଚତ॑ସ୍ରୋ ଗାୟ॒ତ୍ରିୟ॒ସ୍ତସ୍ମା॒-ଥ୍ସର୍ଵାଗ୍॑ ଶ୍ଚ॒ତୁରଃ॑ ପ॒ଦଃ ପ୍ର॑ତି॒ଦଧ॒-ତ୍ପଲା॑ୟତେ ପର॒ମା ଵା ଏ॒ଷା ଛନ୍ଦ॑ସାଂ॒-ୟଁଦ॑ନୁ॒ଷ୍ଟୁ-କ୍ପ॑ର॒ମଶ୍ଚ॑ତୁଷ୍ଟୋ॒ମ-ସ୍ସ୍ତୋମା॑ନା-ମ୍ପର॒ମସ୍ତ୍ରି॑ରା॒ତ୍ରୋ ୟ॒ଜ୍ଞାନା᳚-ମ୍ପର॒ମୋ-ଽଶ୍ଵଃ॑ ପଶୂ॒ନା-ମ୍ପ॑ର॒ମେଣୈ॒ଵୈନ॑-ମ୍ପର॒ମତା᳚-ଙ୍ଗମୟତ୍ୟେକଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶ-ମହ॑ର୍ଭଵତି॒ [-ମହ॑ର୍ଭଵତି, ୟସ୍ମି॒ନ୍ନଶ୍ଵ॑] 56
ୟସ୍ମି॒ନ୍ନଶ୍ଵ॑ ଆଲ॒ଭ୍ୟତେ॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ମାସାଃ॒ ପଞ୍ଚ॒ର୍ତଵ॒ସ୍ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଅ॒ସାଵା॑ଦି॒ତ୍ୟ ଏ॑କଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶ ଏ॒ଷ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ରାଜାପ॒ତ୍ୟୋ-ଽଶ୍ଵ॒ସ୍ତମେ॒ଵ ସା॒କ୍ଷାଦୃ॑ଦ୍ଧ୍ନୋତି॒ ଶକ୍ଵ॑ରୟଃ ପୃ॒ଷ୍ଠ-ମ୍ଭ॑ଵନ୍ତ୍ୟ॒ନ୍-ୟଦ॑ନ୍ୟ॒-ଚ୍ଛନ୍ଦୋ॒-ଽନ୍ୟେ᳚ନ୍ୟେ॒ ଵା ଏ॒ତେ ପ॒ଶଵ॒ ଆ ଲ॑ଭ୍ୟନ୍ତ ଉ॒ତେଵ॑ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା ଉ॒ତେଵା॑-ଽଽର॒ଣ୍ୟା ୟଚ୍ଛକ୍ଵ॑ରୟଃ ପୃ॒ଷ୍ଠ-ମ୍ଭଵ॒ନ୍ତ୍ୟଶ୍ଵ॑ସ୍ୟ ସର୍ଵ॒ତ୍ଵାୟ॑ ପାର୍ଥୁର॒ଶ୍ମ-ମ୍ବ୍ର॑ହ୍ମସା॒ମ-ମ୍ଭ॑ଵତି ର॒ଶ୍ମିନା॒ ଵା ଅଶ୍ଵୋ॑ [ର॒ଶ୍ମିନା॒ ଵା ଅଶ୍ଵଃ॑, ୟ॒ତ ଈ᳚ଶ୍ଵ॒ରୋ] 57
ୟ॒ତ ଈ᳚ଶ୍ଵ॒ରୋ ଵା ଅଶ୍ଵୋ-ଽୟ॒ତୋ-ଽପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତଃ॒ ପରା᳚-ମ୍ପରା॒ଵତ॒-ଙ୍ଗନ୍ତୋ॒ର୍ୟ-ତ୍ପା᳚ର୍ଥୁର॒ଶ୍ମ-ମ୍ବ୍ର॑ହ୍ମସା॒ମ-ମ୍ଭଵ॒ତ୍ୟଶ୍ଵ॑ସ୍ୟ॒ ୟତ୍ୟୈ॒ ଧୃତ୍ୟୈ॒ ସଙ୍କୃ॑ତ୍ୟଚ୍ଛାଵାକସା॒ମ-ମ୍ଭ॑ଵତ୍ୟୁଥ୍ସନ୍ନୟ॒ଜ୍ଞୋ ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॑ଶ୍ଵମେ॒ଧଃ କସ୍ତଦ୍ଵେ॒ଦେତ୍ୟା॑ହୁ॒ର୍ୟଦି॒ ସର୍ଵୋ॑ ଵା କ୍ରି॒ୟତେ॒ ନ ଵା॒ ସର୍ଵ॒ ଇତି॒ ୟ-ଥ୍ସଙ୍କୃ॑ତ୍ୟଚ୍ଛାଵାକସା॒ମ-ମ୍ଭଵ॒ତ୍ୟଶ୍ଵ॑ସ୍ୟ ସର୍ଵ॒ତ୍ଵାୟ॒ ପର୍ୟା᳚ପ୍ତ୍ୟା॒ ଅନ॑ନ୍ତରାୟାୟ॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ତୋମୋ-ଽତିରା॒ତ୍ର ଉ॑ତ୍ତ॒ମମହ॑ର୍ଭଵତି॒ ସର୍ଵ॒ସ୍ୟା-ଽଽପ୍ତ୍ୟୈ॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ୟ॒ ଜିତ୍ୟୈ॒ ସର୍ଵ॑ମେ॒ଵ ତେନା᳚-ଽଽପ୍ନୋତି॒ ସର୍ଵ॑-ଞ୍ଜୟତି ॥ 58 ॥
(ଅହ॑ର୍ଭଵତି॒ – ଵା ଅଶ୍ଵୋ – ଽହ॑ର୍ଭଵତି॒ – ଦଶ॑ ଚ) (ଅ. 12)
(ଦେ॒ଵା॒ସୁ॒ରାସ୍ତେନ – ର୍ତ॒ଵ୍ୟା॑ – ରୁ॒ଦ୍ରୋ – ଽଶ୍ମ॑ – ନ୍ନୃ॒ଷଦେ॒ ଵ – ଡୁଦେ॑ନଂ॒ – ପ୍ରାଚୀ॒ମିତି॒ – ଵସୋ॒ର୍ଧାରା॑ – ମ॒ଗ୍ନିର୍ଦେ॒ଵେଭ୍ୟଃ॑ – ସୁଵ॒ର୍ଗାୟ॑ ୟତ୍ରାକୂ॒ତାୟ॑ – ଛନ୍ଦ॒ଶ୍ଚିତଂ॒ – ପଵ॑ସ୍ଵ॒ – ଦ୍ଵାଦ॑ଶ )
(ଦେ॒ଵା॒ସୁ॒ରା – ଅ॒ଜାୟାଂ॒ – ଵୈଁ ଗ୍ରୁ॑ମୁ॒ଷ୍ଟିଃ – ପ୍ର॑ଥ॒ମୋ ଦେ॑ଵୟ॒ତାମେ॒ – ତଦ୍ଵୈ ଛନ୍ଦ॑ସା – ମୃ॒ଧ୍ନୋ – ତ୍ୟ॒ଷ୍ଟୌ ପ॑ଞ୍ଚା॒ଶତ୍)
(ଦେ॒ଵା॒ସୁ॒ରା, ସ୍ସର୍ଵ॑-ଞ୍ଜୟତି)
॥ ହରିଃ॑ ଓମ୍ ॥
॥ କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ମ୍ପଞ୍ଚମକାଣ୍ଡେ ଚତୁର୍ଥଃ ପ୍ରଶ୍ନ-ସ୍ସମାପ୍ତଃ ॥