କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ମ୍ପଞ୍ଚମକାଣ୍ଡେ ପଞ୍ଚମଃ ପ୍ରଶ୍ନଃ – ଵାୟଵ୍ୟପଶ୍ଵାଦ୍ୟାନ-ନ୍ନିରୂପଣଂ
ଓ-ନ୍ନମଃ ପରମାତ୍ମନେ, ଶ୍ରୀ ମହାଗଣପତୟେ ନମଃ,
ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଭ୍ୟୋ ନମଃ । ହ॒ରିଃ॒ ଓମ୍ ॥
ୟଦେକେ॑ନ ସଗ୍ଗ୍ ସ୍ଥା॒ପୟ॑ତି ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ସନ୍ତ॑ତ୍ୟା॒ ଅଵି॑ଚ୍ଛେଦାୟୈ॒ନ୍ଦ୍ରାଃ ପ॒ଶଵୋ॒ ୟେ ମୁ॑ଷ୍କ॒ରା ୟଦୈ॒ନ୍ଦ୍ରା-ସ୍ସନ୍ତୋ॒-ଽଗ୍ନିଭ୍ୟ॑ ଆଲ॒ଭ୍ୟନ୍ତେ॑ ଦେ॒ଵତା᳚ଭ୍ୟ-ସ୍ସ॒ମଦ॑-ନ୍ଦଧାତ୍ୟାଗ୍ନେ॒ୟୀ-ସ୍ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁଭୋ॑ ୟାଜ୍ୟାନୁଵା॒କ୍ୟାଃ᳚ କୁର୍ୟା॒-ଦ୍ୟଦା᳚ଗ୍ନେ॒ୟୀସ୍ତେନା᳚ ଽଽଗ୍ନେ॒ୟା ୟ-ତ୍ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁଭ॒-ସ୍ତେନୈ॒ନ୍ଦ୍ରା-ସ୍ସମୃ॑ଦ୍ଧ୍ୟୈ॒ ନ ଦେ॒ଵତା᳚ଭ୍ୟ-ସ୍ସ॒ମଦ॑-ନ୍ଦଧାତି ଵା॒ୟଵେ॑ ନି॒ୟୁତ୍ଵ॑ତେ ତୂପ॒ରମା ଲ॑ଭତେ॒ ତେଜୋ॒-ଽଗ୍ନେର୍ଵା॒ୟୁସ୍ତେଜ॑ସ ଏ॒ଷ ଆ ଲ॑ଭ୍ୟତେ॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ୟ॒ଦ୍ରିୟ॑ଙ୍ ଵା॒ୟୁ- [ଵା॒ୟୁଃ, ଵାତି॑] 1
-ର୍ଵାତି॑ ତ॒ଦ୍ରିୟ॑ଙ୍ଙ॒-ଗ୍ନି-ର୍ଦ॑ହତି॒ ସ୍ଵମେ॒ଵ ତ-ତ୍ତେଜୋ-ଽନ୍ଵେ॑ତି॒ ୟନ୍ନ ନି॒ୟୁତ୍ଵ॑ତେ॒ ସ୍ୟାଦୁନ୍ମା᳚ଦ୍ୟେ॒-ଦ୍ୟଜ॑ମାନୋ ନି॒ୟୁତ୍ଵ॑ତେ ଭଵତି॒ ୟଜ॑ମାନ॒ସ୍ୟା-ଽନୁ॑ନ୍ମାଦାୟ ଵାୟୁ॒ମତୀ᳚ ଶ୍ଵେ॒ତଵ॑ତୀ ୟାଜ୍ୟାନୁଵା॒କ୍ୟେ॑ ଭଵତ-ସ୍ସତେଜ॒ସ୍ତ୍ଵାୟ॑ ହିରଣ୍ୟଗ॒ର୍ଭ-ସ୍ସମ॑ଵର୍ତ॒ତାଗ୍ର॒ ଇତ୍ୟା॑ଘା॒ରମା ଘା॑ରୟତି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒ର୍ଵୈ ହି॑ରଣ୍ୟଗ॒ର୍ଭଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ-ରନୁରୂପ॒ତ୍ଵାୟ॒ ସର୍ଵା॑ଣି॒ ଵା ଏ॒ଷ ରୂ॒ପାଣି॑ ପଶୂ॒ନା-ମ୍ପ୍ରତ୍ୟା ଲ॑ଭ୍ୟତେ॒ ୟଚ୍ଛ୍ମ॑ଶ୍ରୁ॒ଣସ୍ତ- [ୟଚ୍ଛ୍ମ॑ଶ୍ରୁ॒ଣସ୍ତତ୍, ପୁରୁ॑ଷାଣାଗ୍ମ୍] 2
-ତ୍ପୁରୁ॑ଷାଣାଗ୍ମ୍ ରୂ॒ପଂ-ୟଁ-ତ୍ତୂ॑ପ॒ରସ୍ତ-ଦଶ୍ଵା॑ନାଂ॒-ୟଁଦ॒ନ୍ୟତୋ॑ଦ॒-ନ୍ତ-ଦ୍ଗଵାଂ॒-ୟଁଦଵ୍ୟା॑ ଇଵ ଶ॒ଫାସ୍ତଦଵୀ॑ନାଂ॒-ୟଁଦ॒ଜସ୍ତଦ॒ଜାନାଂ᳚-ଵାଁ॒ୟୁର୍ଵୈ ପ॑ଶୂ॒ନା-ମ୍ପ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଧାମ॒ ୟ-ଦ୍ଵା॑ୟ॒ଵ୍ୟୋ॑ ଭଵ॑ତ୍ୟେ॒ତ-ମେ॒ଵୈନ॑ମ॒ଭି ସ॑ଜାନ୍ନା॒ନାଃ ପ॒ଶଵ॒ ଉପ॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତେ ଵାୟ॒ଵ୍ୟଃ॑ କା॒ର୍ୟା(3)ଃ ପ୍ରା॑ଜାପ॒ତ୍ୟା(3) ଇତ୍ୟା॑ହୁ॒-ର୍ୟ-ଦ୍ଵା॑ୟ॒ଵ୍ୟ॑-ଙ୍କୁ॒ର୍ୟା-ତ୍ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ-ରିୟା॒ଦ୍ୟ-ତ୍ପ୍ରା॑ଜାପ॒ତ୍ୟ-ଙ୍କୁ॒ର୍ୟା-ଦ୍ଵା॒ୟୋ- [-ଦ୍ଵା॒ୟୋଃ, ଇ॒ୟା॒ଦ୍ୟ-] 3
-ରି॑ୟା॒ଦ୍ୟ-ଦ୍ଵା॑ୟ॒ଵ୍ୟଃ॑ ପ॒ଶୁର୍ଭଵ॑ତି॒ ତେନ॑ ଵା॒ୟୋର୍ନୈତି॒ ୟ-ତ୍ପ୍ରା॑ଜାପ॒ତ୍ୟଃ ପୁ॑ରୋ॒ଡାଶୋ॒ ଭଵ॑ତି॒ ତେନ॑ ପ୍ରା॒ଜାପ॑ତେ॒ର୍ନୈତି॒ ୟ-ଦ୍ଦ୍ଵାଦ॑ଶକପାଲ॒ସ୍ତେନ॑ ଵୈଶ୍ଵାନ॒ରାନ୍ନୈତ୍ୟା᳚ଗ୍ନା ଵୈଷ୍ଣ॒ଵମେକା॑ଦଶ-କପାଲ॒-ନ୍ନିର୍ଵ॑ପତି ଦୀକ୍ଷି॒ଷ୍ୟମା॑ଣୋ-॒-ଽଗ୍ନି-ସ୍ସର୍ଵା॑ ଦେ॒ଵତା॒ ଵିଷ୍ଣୁ॑ର୍ୟ॒ଜ୍ଞୋ ଦେ॒ଵତା᳚ଶ୍ଚୈ॒ଵ ୟ॒ଜ୍ଞ-ଞ୍ଚା-ଽଽ ର॑ଭତେ॒-ଽଗ୍ନିର॑ଵ॒ମୋ ଦେ॒ଵତା॑ନାଂ॒-ଵିଁଷ୍ଣୁଃ॑ ପର॒ମୋ ୟଦା᳚ଗ୍ନା-ଵୈଷ୍ଣ॒ଵ-ମେକା॑ଦଶକପାଲ-ନ୍ନି॒ର୍ଵପତି ଦେ॒ଵତା॑ [ଦେ॒ଵତାଃ᳚, ଏ॒ଵୋଭ॒ୟତଃ॑] 4
ଏ॒ଵୋଭ॒ୟତଃ॑ ପରି॒ଗୃହ୍ୟ॒ ୟଜ॑ମା॒ନୋ-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧେ ପୁରୋ॒ଡାଶେ॑ନ॒ ଵୈ ଦେ॒ଵା ଅ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଆ᳚ର୍ଧ୍ନୁଵନ୍ ଚ॒ରୁଣା॒-ଽସ୍ମିନ୍. ୟଃ କା॒ମୟେ॑ତା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଋ॑ଦ୍ଧ୍ନୁୟା॒ମିତି॒ ସ ପୁ॑ରୋ॒ଡାଶ॑-ଙ୍କୁର୍ଵୀତା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑ନ୍ନେ॒ଵ ଲୋ॒କ ଋ॑ଦ୍ଧ୍ନୋତି॒ ୟଦ॒ଷ୍ଟାକ॑ପାଲ॒-ସ୍ତେନା᳚-ଽଽଗ୍ନେ॒ୟୋ ୟ-ତ୍ତ୍ରି॑କପା॒ଲସ୍ତେନ॑ ଵୈଷ୍ଣ॒ଵ-ସ୍ସମୃ॑ଦ୍ଧ୍ୟୈ॒ ୟଃ କା॒ମୟେ॑ତା॒ସ୍ମି-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଋ॑ଦ୍ଧ୍ନୁୟା॒ମିତି॒ ସ ଚ॒ରୁ-ଙ୍କୁ॑ର୍ଵୀତା॒ଗ୍ନେର୍ଘୃ॒ତଂ-ଵିଁଷ୍ଣୋ᳚-ସ୍ତଣ୍ଡୁ॒ଲା-ସ୍ତସ୍ମା᳚ [-ସ୍ତସ୍ମା᳚ତ୍, ଚ॒ରୁଃ କା॒ର୍ୟୋ᳚-ଽସ୍ମିନ୍ନେ॒ଵ] 5
-ଚ୍ଚ॒ରୁଃ କା॒ର୍ୟୋ᳚-ଽସ୍ମିନ୍ନେ॒ଵ ଲୋ॒କ ଋ॑ଦ୍ଧ୍ନୋତ୍ୟାଦି॒ତ୍ୟୋ ଭ॑ଵତୀ॒ ୟଂ-ଵାଁ ଅଦି॑ତିର॒ସ୍ୟାମେ॒ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠ॒ତ୍ୟଥୋ॑ ଅ॒ସ୍ୟାମେ॒ଵାଧି॑ ୟ॒ଜ୍ଞ-ନ୍ତ॑ନୁତେ॒ ୟୋ ଵୈ ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରମୁଖ୍ୟ॒-ମଭୃ॑ତ୍ଵା॒-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ ୟଥା॑ ସା॒ମି ଗର୍ଭୋ॑-ଽଵ॒ପଦ୍ୟ॑ତେ ତା॒ଦୃଗେ॒ଵ ତଦାର୍ତି॒ମାର୍ଚ୍ଛେ᳚-ଦ୍ଵୈଶ୍ଵାନ॒ର-ନ୍ଦ୍ଵାଦ॑ଶକପାଲ-ମ୍ପୁ॒ରସ୍ତା॒ନ୍ନିର୍ଵ॑ପେ-ଥ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରୋ ଵା ଅ॒ଗ୍ନି-ର୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରୋ ୟଥା॑ ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରମା॒ପ୍ତ୍ଵା [ ] 6
କା॒ଲ ଆଗ॑ତେ ଵି॒ଜାୟ॑ତ ଏ॒ଵମେ॒ଵ ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରମା॒ପ୍ତ୍ଵା କା॒ଲ ଆଗ॑ତେ॒-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ନା-ଽଽର୍ତି॒ମାର୍ଚ୍ଛ॑ତ୍ୟେ॒ଷା ଵା ଅ॒ଗ୍ନେଃ ପ୍ରି॒ୟା ତ॒ନୂର୍ୟ-ଦ୍ଵୈ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରଃ ପ୍ରି॒ୟାମେ॒ଵାସ୍ୟ॑ ତ॒ନୁଵ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ତ୍ରୀଣ୍ୟେ॒ତାନି॑ ହ॒ଵୀଗ୍ମ୍ଷି॑ ଭଵନ୍ତି॒ ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଏ॒ଷାଂ-ଲୋଁ॒କାନା॒ଗ୍ମ୍॒ ରୋହା॑ୟ ॥ 7 ॥
(ୟ॒ଦ୍ରିୟଂ॑-ଵାଁ॒ୟୁ – ର୍ୟଚ୍ଛ୍ମ॑ଶ୍ରୁ॒ଣସ୍ତ-ଦ୍- ଵା॒ୟୋ – ର୍ନି॒ର୍ଵପ॑ତି ଦେ॒ଵତା॒ – ସ୍ତସ୍ମା॑ – ଦା॒ପ୍ତ୍ଵା – ଷ୍ଟାତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ ) (ଅ. 1)
ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜା-ସ୍ସୃ॒ଷ୍ଟ୍ଵା ପ୍ରେ॒ଣା-ଽନୁ॒ ପ୍ରାଵି॑ଶ॒-ତ୍ତାଭ୍ୟଃ॒ ପୁନ॒-ସ୍ସମ୍ଭ॑ଵିତୁ॒-ନ୍ନାଶ॑କ୍ନୋ॒-ଥ୍ସୋ᳚-ଽବ୍ରଵୀଦୃ॒ଦ୍ଧ୍ନଵ॒ଦି-ଥ୍ସ ୟୋ ମେ॒ତଃ ପୁନ॑-ସ୍ସଞ୍ଚି॒ନଵ॒ଦିତି॒ ତ-ନ୍ଦେ॒ଵା-ସ୍ସମ॑ଚିନ୍ଵ॒-ନ୍ତତୋ॒ ଵୈ ତ ଆ᳚ର୍ଧ୍ନୁଵ॒ନ୍॒ ୟ-ଥ୍ସ॒ମଚି॑ନ୍ଵ॒-ନ୍ତଚ୍ଚିତ୍ୟ॑ସ୍ୟ ଚିତ୍ୟ॒ତ୍ଵଂ-ୟଁ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାନ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତ ଋ॒ଦ୍ଧ୍ନୋତ୍ୟେ॒ଵ କସ୍ମୈ॒ କମ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୁରଗ୍ନି॒ଵା- [ଇତ୍ୟା॑ହୁରଗ୍ନି॒ଵାନ୍, ଅ॒ସା॒ନୀତି॒ ଵା] 8
-ନ॑ସା॒ନୀତି॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତେ ଽଗ୍ନି॒ଵାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି॒ କସ୍ମୈ॒ କମ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୁର୍ଦେ॒ଵା ମା॑ ଵେଦ॒ନ୍ନିତି॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତେ ଵି॒ଦୁରେ॑ନ-ନ୍ଦେ॒ଵାଃ କସ୍ମୈ॒ କମ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୁର୍ଗୃ॒ହ୍ୟ॑ସା॒ନୀତି॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତେ ଗୃ॒ହ୍ୟେ॑ଵ ଭ॑ଵତି॒ କସ୍ମୈ॒ କମ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୁଃ ପଶୁ॒ମାନ॑ସା॒ନୀତି॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନି- [ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଃ, ଚୀ॒ୟ॒ତେ॒ ପ॒ଶୁ॒ମାନେ॒ଵ] 9
-ଶ୍ଚୀ॑ୟତେ ପଶୁ॒ମାନେ॒ଵ ଭ॑ଵତି॒ କସ୍ମୈ॒ କମ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହୁ-ସ୍ସ॒ପ୍ତ ମା॒ ପୁରୁ॑ଷା॒ ଉପ॑ ଜୀଵା॒ନିତି॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚୀ॑ୟତେ॒ ତ୍ରୟଃ॒ ପ୍ରାଞ୍ଚ॒ସ୍ତ୍ରୟଃ॑ ପ୍ର॒ତ୍ୟଞ୍ଚ॑ ଆ॒ତ୍ମା ସ॑ପ୍ତ॒ମ ଏ॒ତାଵ॑ନ୍ତ ଏ॒ଵୈନ॑ମ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଉପ॑ ଜୀଵନ୍ତି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିର॒ଗ୍ନିମ॑ଚିକୀଷତ॒ ତ-ମ୍ପୃ॑ଥି॒ଵ୍ୟ॑ବ୍ରଵୀ॒ନ୍ନ ମୟ୍ୟ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚେ᳚ଷ୍ୟ॒ସେ-ଽତି॑ ମା ଧକ୍ଷ୍ୟତି॒ ସା ତ୍ଵା॑-ଽତିଦ॒ହ୍ୟମା॑ନା॒ ଵି ଧ॑ଵିଷ୍ୟେ॒ [ଵି ଧ॑ଵିଷ୍ୟେ, ସ ପାପୀ॑ୟା-] 10
ସ ପାପୀ॑ୟା-ନ୍ଭଵିଷ୍ୟ॒ସୀତି॒ ସୋ᳚-ଽବ୍ରଵୀ॒-ତ୍ତଥା॒ ଵା ଅ॒ହ-ଙ୍କ॑ରିଷ୍ୟାମି॒ ୟଥା᳚ ତ୍ଵା॒ ନାତି॑ଧ॒କ୍ଷ୍ୟତୀତି॒ ସ ଇ॒ମାମ॒ଭ୍ୟ॑ମୃଶ-ତ୍ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିସ୍ତ୍ଵା ସାଦୟତୁ॒ ତୟା॑ ଦେ॒ଵତ॑ୟା-ଽଙ୍ଗିର॒ସ୍ଵ-ଦ୍ଧ୍ରୁ॒ଵା ସୀ॒ଦେତୀ॒ମାମେ॒ଵେଷ୍ଟ॑କା-ଙ୍କୃ॒ତ୍ଵୋପା॑-ଧ॒ତ୍ତା-ନ॑ତିଦାହାୟ॒ ୟ-ତ୍ପ୍ରତ୍ୟ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନ୍ଵୀ॒ତ ତଦ॒ଭି ମୃ॑ଶେ-ତ୍ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିସ୍ତ୍ଵା ସାଦୟତୁ॒ ତୟା॑ ଦେ॒ଵତ॑ୟା-ଽଙ୍ଗିର॒ସ୍ଵ-ଦ୍ଧ୍ରୁ॒ଵା ସୀ॒ଦେ- [-ଦ୍ଧ୍ରୁ॒ଵା ସୀ॑ଦ, ଇତୀ॒ମାମେ॒ଵେଷ୍ଟ॑କା] 11
-ତୀ॒ମାମେ॒ଵେଷ୍ଟ॑କା-ଙ୍କୃ॒ତ୍ଵୋପ॑ ଧ॒ତ୍ତେ-ଽନ॑ତିଦାହାୟ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିରକାମୟତ॒ ପ୍ରଜା॑ୟେ॒ୟେତି॒ ସ ଏ॒ତମୁଖ୍ୟ॑ମପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତଗ୍ମ୍ ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରମ॑ବିଭ॒ସ୍ତତୋ॒ ଵୈ ସ ପ୍ରାଜା॑ୟତ॒ ତସ୍ମା᳚-ଥ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ମ୍ଭା॒ର୍ୟଃ॑ ପ୍ରୈଵ ଜା॑ୟତେ॒ ତଂ-ଵଁସ॑ଵୋ-ଽବ୍ରୁଵ॒-ନ୍ପ୍ର ତ୍ଵମ॑ଜନିଷ୍ଠା ଵ॒ୟ-ମ୍ପ୍ରଜା॑ୟାମହା॒ ଇତି॒ ତଂ-ଵଁସୁ॑ଭ୍ୟଃ॒ ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ତ୍ତ-ନ୍ତ୍ରୀଣ୍ୟହା᳚ନ୍ୟବିଭରୁ॒-ସ୍ତେନ॒ [-ସ୍ତେନ॑, ତ୍ରୀଣି॑] 12
ତ୍ରୀଣି॑ ଚ ଶ॒ତାନ୍ୟସୃ॑ଜନ୍ତ॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶତ-ଞ୍ଚ॒ ତସ୍ମା᳚-ତ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହ-ମ୍ଭା॒ର୍ୟଃ॑ ପ୍ରୈଵ ଜା॑ୟତେ॒ ତା-ନ୍ରୁ॒ଦ୍ରା ଅ॑ବ୍ରୁଵ॒-ନ୍ପ୍ର ୟୂ॒ୟମ॑ଜନିଢ୍ଵଂ-ଵଁ॒ୟ-ମ୍ପ୍ରଜା॑ୟାମହା॒ ଇତି॒ ତଗ୍ମ୍ ରୁ॒ଦ୍ରେଭ୍ୟଃ॒ ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ନ୍ତଗ୍ମ୍ ଷଡହା᳚ନ୍ୟବିଭରୁ॒ସ୍ତେନ॒ ତ୍ରୀଣି॑ ଚ ଶ॒ତାନ୍ୟସୃ॑ଜନ୍ତ॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶତ-ଞ୍ଚ॒ ତସ୍ମା᳚-ଥ୍ଷଡ॒ହ-ମ୍ଭା॒ର୍ୟଃ॑ ପ୍ରୈଵ ଜା॑ୟତେ॒ ତାନା॑ଦି॒ତ୍ୟା ଅ॑ବ୍ରୁଵ॒-ନ୍ପ୍ର ୟୂ॒ୟମ॑ଜନିଢ୍ଵଂ-ଵଁ॒ୟ- [-ଵଁ॒ୟମ୍, ପ୍ର ଜା॑ୟାମହା॒] 13
-ମ୍ପ୍ର ଜା॑ୟାମହା॒ ଇତି॒ ତମା॑ଦି॒ତ୍ୟେଭ୍ୟଃ॒ ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ନ୍ତ-ନ୍ଦ୍ଵାଦ॒ଶାହା᳚ନ୍ୟବିଭରୁ॒ସ୍ତେନ॒ ତ୍ରୀଣି॑ ଚ ଶ॒ତାନ୍ୟସୃ॑ଜନ୍ତ॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶତ-ଞ୍ଚ॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ଦ୍ଵାଦଶା॒ହ-ମ୍ଭା॒ର୍ୟଃ॑ ପ୍ରୈଵ ଜା॑ୟତେ॒ ତେନ॒ ଵୈ ତେ ସ॒ହସ୍ର॑ମସୃଜନ୍ତୋ॒ଖାଗ୍ମ୍ ସ॑ହସ୍ରତ॒ମୀଂ-ୟଁ ଏ॒ଵମୁଖ୍ୟଗ୍ମ୍॑ ସାହ॒ସ୍ରଂ-ଵେଁଦ॒ ପ୍ର ସ॒ହସ୍ର॑-ମ୍ପ॒ଶୂନା᳚ପ୍ନୋତି ॥ 14 ॥
(ଅ॒ଗ୍ନି॒ଵାନ୍ – ପ॑ଶୁ॒ମାନ॑ସା॒ନୀତି॒ ଵା ଅ॒ଗ୍ନି – ର୍ଧ॑ଵିଷ୍ୟେ – ମୃଶେ-ତ୍ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିସ୍ତ୍ଵା ସାଦୟତୁ॒ ତୟା॑ ଦେ॒ଵତ॑ୟା-ଽଙ୍ଗିର॒ସ୍ଵ ଧ୍ରୁ॒ଵା ସୀ॑ଦ॒ – ତେନ॒ – ତାନା॑ଦି॒ତ୍ୟା ଅ॑ବ୍ରୁଵ॒-ନ୍ପ୍ର ୟୂ॒ୟମ॑ଜନିଢ୍ଵଂ-ଵଁ॒ୟଂ – ଚ॑ତ୍ଵାରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 2)
ୟଜୁ॑ଷା॒ ଵା ଏ॒ଷା କ୍ରି॑ୟତେ॒ ୟଜୁ॑ଷା ପଚ୍ୟତେ॒ ୟଜୁ॑ଷା॒ ଵି ମୁ॑ଚ୍ୟତେ॒ ୟଦୁ॒ଖା ସା ଵା ଏ॒ଷୈତର୍ହି॑ ୟା॒ତୟା᳚ମ୍ନୀ॒ ସା ନ ପୁନଃ॑ ପ୍ର॒ୟୁଜ୍ୟେତ୍ୟା॑ହୁ॒ରଗ୍ନେ॑ ୟୁ॒କ୍ଷ୍ଵା ହି ୟେ ତଵ॑ ୟୁ॒କ୍ଷ୍ଵା ହି ଦେ॑ଵ॒ହୂତ॑ମା॒ଗ୍ମ୍॒ ଇତ୍ୟୁ॒ଖାୟା᳚-ଞ୍ଜୁହୋତି॒ ତେନୈ॒ଵୈନା॒-ମ୍ପୁନଃ॒ ପ୍ରୟୁ॑ଙ୍କ୍ତେ॒ ତେନାୟା॑ତୟାମ୍ନୀ॒ ୟୋ ଵା ଅ॒ଗ୍ନିଂ-ୟୋଁଗ॒ ଆଗ॑ତେ ୟୁ॒ନକ୍ତି॑ ୟୁ॒ଙ୍କ୍ତେ ୟୁ॑ଞ୍ଜା॒ନେଷ୍ଵଗ୍ନେ॑ [ୟୁ॑ଞ୍ଜା॒ନେଷ୍ଵଗ୍ନେ᳚, ୟୁ॒କ୍ଷ୍ଵା ହି] 15
ୟୁ॒କ୍ଷ୍ଵା ହି ୟେ ତଵ॑ ୟୁ॒କ୍ଷ୍ଵା ହି ଦେ॑ଵ॒ହୂତ॑ମା॒ଗ୍ମ୍॒ ଇତ୍ୟା॑ହୈ॒ଷ ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ୟୋଗ॒ସ୍ତେନୈ॒ଵୈନଂ॑-ୟୁଁନକ୍ତି ୟୁ॒ଙ୍କ୍ତେ ୟୁ॑ଞ୍ଜା॒ନେଷୁ॑ ବ୍ରହ୍ମଵା॒ଦିନୋ॑ ଵଦନ୍ତି॒ ନ୍ୟ॑ଙ୍ଙ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚେ॑ତ॒ଵ୍ୟା(3) ଉ॑ତ୍ତା॒ନା(3) ଇତି॒ ଵୟ॑ସାଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ଷ ପ୍ର॑ତି॒ମୟା॑ ଚୀୟତେ॒ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ୟନ୍ନ୍ୟ॑ଞ୍ଚ-ଞ୍ଚିନୁ॒ୟା-ତ୍ପୃ॑ଷ୍ଟି॒ତ ଏ॑ନ॒ମାହୁ॑ତୟ ଋଚ୍ଛେୟୁ॒ର୍ୟଦୁ॑ତ୍ତା॒ନ-ନ୍ନ ପତି॑ତୁଗ୍ମ୍ ଶକ୍ନୁୟା॒ଦସୁ॑ଵର୍ଗ୍ୟୋ-ଽସ୍ୟ ସ୍ୟା-ତ୍ପ୍ରା॒ଚୀନ॑-ମୁତ୍ତା॒ନ- [-ମୁତ୍ତା॒ନମ୍, ପୁ॒ରୁ॒ଷ॒ଶୀ॒ର୍॒ଷମୁପ॑ ଦଧାତି] 16
-ମ୍ପୁ॑ରୁଷଶୀ॒ର୍॒ଷମୁପ॑ ଦଧାତି ମୁଖ॒ତ ଏ॒ଵୈନ॒ମାହୁ॑ତୟ ଋଚ୍ଛନ୍ତି॒ ନୋତ୍ତା॒ନ-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ ସୁଵ॒ର୍ଗ୍ୟୋ᳚-ଽସ୍ୟ ଭଵତି ସୌ॒ର୍ୟା ଜୁ॑ହୋତି॒ ଚକ୍ଷୁ॑ରେ॒ଵାସ୍ମି॒-ନ୍ପ୍ରତି॑ ଦଧାତି॒ ଦ୍ଵିର୍ଜୁ॑ହୋତି॒ ଦ୍ଵେ ହି ଚକ୍ଷୁ॑ଷୀ ସମା॒ନ୍ୟା ଜୁ॑ହୋତି ସମା॒ନଗ୍ମ୍ ହି ଚକ୍ଷୁ॒-ସ୍ସମୃ॑ଦ୍ଧ୍ୟୈ ଦେଵାସୁ॒ରା-ସ୍ସଂୟଁ॑ତ୍ତା ଆସ॒-ନ୍ତେ ଵା॒ମଂ-ଵଁସୁ॒ ସ-ନ୍ନ୍ୟ॑ଦଧତ॒ ତଦ୍ଦେ॒ଵା ଵା॑ମ॒ଭୃତା॑-ଽଵୃଞ୍ଜତ॒ ତଦ୍ଵା॑ମ॒ଭୃତୋ॑ ଵାମଭୃ॒ତ୍ତ୍ଵଂ-ୟଁଦ୍ଵା॑ମ॒ଭୃତ॑ ମୁପ॒ଦଧା॑ତି ଵା॒ମମେ॒ଵ ତୟା॒ ଵସୁ॒ ୟଜ॑ମାନୋ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟସ୍ୟ ଵୃଙ୍କ୍ତେ॒ ହିର॑ଣ୍ୟମୂର୍ଧ୍ନୀ ଭଵତି॒ ଜ୍ୟୋତି॒ର୍ଵୈ ହିର॑ଣ୍ୟ॒-ଞ୍ଜ୍ୟୋତି॑ର୍ଵା॒ମ-ଞ୍ଜ୍ୟୋତି॑ଷୈ॒ଵାସ୍ୟ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ର୍ଵା॒ମଂ-ଵୃଁ॑ଙ୍କ୍ତେ ଦ୍ଵିୟ॒ଜୁର୍ଭ॑ଵତି॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟୈ ॥ 17 ॥
(ୟୁ॒ଞ୍ଜା॒ନେଷ୍ଵଗ୍ନେ᳚-ପ୍ରା॒ଚୀନ॑ମୁତ୍ତା॒ନଂ – ଵାଁ॑ମ॒ଭୃତଂ॒ – ଚତୁ॑ର୍ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 3)
ଆପୋ॒ ଵରୁ॑ଣସ୍ୟ॒ ପତ୍ନ॑ୟ ଆସ॒-ନ୍ତା ଅ॒ଗ୍ନିର॒ଭ୍ୟ॑ଦ୍ଧ୍ୟାୟ॒-ତ୍ତା-ସ୍ସମ॑ଭଵ॒-ତ୍ତସ୍ୟ॒ ରେତଃ॒ ପରା॑-ଽପତ॒-ତ୍ତଦି॒ୟମ॑ଭଵ॒ଦ୍ୟ-ଦ୍ଦ୍ଵି॒ତୀୟ॑-ମ୍ପ॒ରା-ଽପ॑ତ॒-ତ୍ତଦ॒ସାଵ॑ଭଵଦି॒ୟଂ-ଵୈଁ ଵି॒ରାଡ॒ସୌ ସ୍ଵ॒ରାଡ୍ ୟ-ଦ୍ଵି॒ରାଜା॑ଵୁପ॒ଦଧା॑ତୀ॒ମେ ଏ॒ଵୋପ॑ ଧତ୍ତେ॒ ୟଦ୍ଵା ଅ॒ସୌ ରେତ॑-ସ୍ସି॒ଞ୍ଚତି॒ ତଦ॒ସ୍ୟା-ମ୍ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠତି॒ ତ-ତ୍ପ୍ର ଜା॑ୟତେ॒ ତା ଓଷ॑ଧୟୋ [ଓଷ॑ଧୟଃ, ଵୀ॒ରୁଧୋ॑] 18
ଵୀ॒ରୁଧୋ॑ ଭଵନ୍ତି॒ ତା ଅ॒ଗ୍ନିର॑ତ୍ତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ପ୍ରୈଵ ଜା॑ୟତେ-ଽନ୍ନା॒ଦୋ ଭ॑ଵତି॒ ୟୋ ରେ॑ତ॒ସ୍ଵୀ ସ୍ୟା-ତ୍ପ୍ର॑ଥ॒ମାୟା॒-ନ୍ତସ୍ୟ॒ ଚିତ୍ୟା॑ମୁ॒ଭେ ଉପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟାଦି॒ମେ ଏ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ସ॒ମୀଚୀ॒ ରେତ॑-ସ୍ସିଞ୍ଚତୋ॒ ୟ-ସ୍ସି॒କ୍ତରେ॑ତା॒-ସ୍ସ୍ୟା-ତ୍ପ୍ର॑ଥ॒ମାୟା॒-ନ୍ତସ୍ୟ॒ ଚିତ୍ୟା॑ମ॒ନ୍ୟାମୁପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟାଦୁତ୍ତ॒ମାୟା॑ମ॒ନ୍ୟାଗ୍ମ୍ ରେତ॑ ଏ॒ଵାସ୍ୟ॑ ସି॒କ୍ତମା॒ଭ୍ୟାମୁ॑ଭ॒ୟତଃ॒ ପରି॑ ଗୃହ୍ଣାତି ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ନ୍ନ କ- [ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ନ୍ନ କମ୍, ଚ॒ନ ପ୍ର॒ତ୍ୟଵ॑ରୋହେ॒ନ୍ନ] 19
-ଞ୍ଚ॒ନ ପ୍ର॒ତ୍ୟଵ॑ରୋହେ॒ନ୍ନ ହୀମେ କଞ୍ଚ॒ନ ପ୍ର॑ତ୍ୟଵ॒ରୋହ॑ତ॒ସ୍ତଦେ॑ନୟୋର୍ଵ୍ର॒ତଂ-ୟୋଁ ଵା ଅପ॑ ଶୀର୍ଷାଣମ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ-ଽପ॑ଶୀର୍ଷା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତି॒ ୟ-ସ୍ସଶୀ॑ର୍ଷାଣ-ଞ୍ଚିନୁ॒ତେ ସଶୀ॑ର୍ଷା॒ ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତି॒ ଚିତ୍ତି॑-ଞ୍ଜୁହୋମି॒ ମନ॑ସା ଘୃ॒ତେନ॒ ୟଥା॑ ଦେ॒ଵା ଇ॒ହା-ଽଽଗମ॑ନ୍ ଵୀ॒ତିହୋ᳚ତ୍ରା ଋତା॒ଵୃଧ॑-ସ୍ସମୁ॒ଦ୍ରସ୍ୟ॑ ଵ॒ୟୁନ॑ସ୍ୟ॒ ପତ୍ମ॑ନ୍ ଜୁ॒ହୋମି॑ ଵି॒ଶ୍ଵକ॑ର୍ମଣେ॒ ଵିଶ୍ଵା-ଽହା-ଽମ॑ର୍ତ୍ୟଗ୍ମ୍ ହ॒ଵିରିତି॑ ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣାମୁ॑ପ॒ଧାୟ॑ ଜୁହୋ- [ଜୁହୋତି, ଏ॒ତଦ୍ଵା] 20
-ତ୍ୟେ॒ତଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେ-ଶ୍ଶିର॒-ସ୍ସଶୀ॑ର୍ଷାଣମେ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ସଶୀ॑ର୍ଷା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॑ ସୁଵ॒ର୍ଗାୟ॒ ଵା ଏ॒ଷ ଲୋ॒କାୟ॑ ଚୀୟତେ॒ ୟଦ॒ଗ୍ନିସ୍ତସ୍ୟ॒ ୟଦୟ॑ଥାପୂର୍ଵ-ଙ୍କ୍ରି॒ୟତେ ଽସୁ॑ଵର୍ଗ୍ୟମସ୍ୟ॒ ତ-ଥ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗ୍ୟୋ᳚ ଽଗ୍ନିଶ୍ଚିତି॑ମୁପ॒ଧାୟା॒ଭି ମୃ॑ଶେ॒ଚ୍ଚିତ୍ତି॒ମଚି॑ତ୍ତି-ଞ୍ଚିନଵ॒ଦ୍ଵି ଵି॒ଦ୍ଵା-ନ୍ପୃ॒ଷ୍ଠେଵ॑ ଵୀ॒ତା ଵୃ॑ଜି॒ନା ଚ॒ ମର୍ତା᳚-ନ୍ରା॒ୟେ ଚ॑ ନ-ସ୍ସ୍ଵପ॒ତ୍ୟାୟ॑ ଦେଵ॒ ଦିତି॑-ଞ୍ଚ॒ ରାସ୍ଵା-ଦି॑ତିମୁରୁ॒ଷ୍ୟେତି॑ ୟଥାପୂ॒ର୍ଵମେ॒ଵୈନା॒ମୁପ॑ ଧତ୍ତେ॒ ପ୍ରାଞ୍ଚ॑ମେନ-ଞ୍ଚିନୁତେ ସୁଵ॒ର୍ଗ୍ୟୋ᳚-ଽସ୍ୟ ଭଵତି ॥ 21 ॥
(ଓଷ॑ଧୟଃ॒ – କଂ – ଜୁ॑ହୋତି – ସ୍ଵପ॒ତ୍ୟାୟା॒ – ଷ୍ଟାଦ॑ଶ ଚ) (ଅ. 4)
ଵି॒ଶ୍ଵକ॑ର୍ମା ଦି॒ଶା-ମ୍ପତି॒-ସ୍ସ ନଃ॑ ପ॒ଶୂ-ନ୍ପା॑ତୁ॒ ସୋ᳚-ଽସ୍ମା-ନ୍ପା॑ତୁ॒ ତସ୍ମୈ॒ ନମଃ॑ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତୀ ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଵରୁ॑ଣୋ॒ ଽଗ୍ନିର୍ଦି॒ଶା-ମ୍ପତି॒-ସ୍ସ ନଃ॑ ପ॒ଶୂ-ନ୍ପା॑ତୁ॒ ସୋ᳚-ଽସ୍ମା-ନ୍ପା॑ତୁ॒ ତସ୍ମୈ॒ ନମ॑ ଏ॒ତା ଵୈ ଦେ॒ଵତା॑ ଏ॒ତେଷା᳚-ମ୍ପଶୂ॒ନା-ମଧି॑ପତୟ॒-ସ୍ତାଭ୍ୟୋ॒ ଵା ଏ॒ଷ ଆ ଵୃ॑ଶ୍ଚ୍ୟତେ॒ ୟଃ ପ॑ଶୁଶୀ॒ର୍॒ଷାଣ୍ୟୁ॑ପ॒ ଦଧା॑ତି ହିରଣ୍ୟେଷ୍ଟ॒କା ଉପ॑ ଦଧାତ୍ୟେ॒ତାଭ୍ୟ॑ ଏ॒ଵ ଦେ॒ଵତା᳚ଭ୍ୟୋ॒ ନମ॑ସ୍କରୋତି ବ୍ରହ୍ମଵା॒ଦିନୋ॑ [ବ୍ରହ୍ମଵା॒ଦିନଃ॑, ଵ॒ଦ॒ନ୍ତ୍ୟ॒ଗ୍ନୌ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-] 22
ଵଦନ୍ତ୍ୟ॒ଗ୍ନୌ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂ-ନ୍ପ୍ର ଦ॑ଧାତି ଶୁ॒ଚା-ଽଽର॒ଣ୍ୟାନ॑ର୍ପୟତି॒ କି-ନ୍ତତ॒ ଉଚ୍ଛିଗ୍ମ୍॑ଷ॒ତୀତି॒ ୟଦ୍ଧି॑ରଣ୍ୟେଷ୍ଟ॒କା ଉ॑ପ॒ଦଧା᳚ତ୍ୟ॒ମୃତଂ॒-ଵୈଁ ହିର॑ଣ୍ୟମ॒ମୃତେ॑ନୈ॒ଵ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟେଭ୍ୟଃ॑ ପ॒ଶୁଭ୍ୟୋ॑ ଭେଷ॒ଜ-ଙ୍କ॑ରୋତି॒ ନୈନାନ୍॑ ହିନସ୍ତି ପ୍ରା॒ଣୋ ଵୈ ପ୍ର॑ଥ॒ମା ସ୍ଵ॑ୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଵ୍ୟା॒ନୋ ଦ୍ଵି॒ତୀୟା॑-ଽପା॒ନସ୍ତୃ॒ତୀୟା-ଽନୁ॒ ପ୍ରା-ଽଣ୍ୟା᳚-ତ୍ପ୍ରଥ॒ମାଗ୍ ସ୍ଵ॑ୟମାତୃ॒ଣ୍ଣାମୁ॑ପ॒ଧାୟ॑ ପ୍ରା॒ଣେନୈ॒ଵ ପ୍ରା॒ଣଗ୍ମ୍ ସମ॑ର୍ଧୟତି॒ ଵ୍ୟ॑ନ୍ୟା- [ସମ॑ର୍ଧୟତି॒ ଵ୍ୟ॑ନ୍ୟାତ୍, ଦ୍ଵି॒ତୀୟା॑ମୁପ॒ଧାୟ॑] 23
-ଦ୍ଦ୍ଵି॒ତୀୟା॑ମୁପ॒ଧାୟ॑ ଵ୍ୟା॒ନେନୈ॒ଵ ଵ୍ୟା॒ନଗ୍ମ୍ ସମ॑ର୍ଧୟ॒ତ୍ୟପା᳚ନ୍ ୟାତ୍ତୃ॒ତୀୟା॑ମୁପ॒ଧାୟା॑-ପା॒ନେନୈ॒ଵାପା॒ନଗ୍ମ୍ ସମ॑ର୍ଧୟ॒ତ୍ୟଥୋ᳚ ପ୍ରା॒ଣୈରେ॒ଵୈନ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମି॑ନ୍ଧେ॒ ଭୂର୍ଭୁଵ॒-ସ୍ସୁଵ॒ରିତି॑ ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଉପ॑ ଦଧାତୀ॒ମେ ଵୈ ଲୋ॒କା-ସ୍ସ୍ଵ॑ୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଏ॒ତାଭିଃ॒ ଖଲୁ॒ଵୈ ଵ୍ୟାହୃ॑ତୀଭିଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ॒ ପ୍ରା-ଽଜା॑ୟତ॒ ୟଦେ॒ତାଭି॒ର୍ଵ୍ୟାହୃ॑ତୀଭି-ସ୍ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଉ॑ପ॒ଦଧା॑ତୀ॒ମାନେ॒ଵ ଲୋ॒କାନୁ॑ପ॒ଧାୟୈ॒ଷୁ [ ] 24
ଲୋ॒କେଷ୍ଵଧି॒ ପ୍ରଜା॑ୟତେ ପ୍ରା॒ଣାୟ॑ ଵ୍ୟା॒ନାୟା॑ପା॒ନାୟ॑ ଵା॒ଚେ ତ୍ଵା॒ ଚକ୍ଷୁ॑ଷେ ତ୍ଵା॒ ତୟା॑ ଦେ॒ଵତ॑ୟା-ଽଙ୍ଗିର॒ସ୍ଵ-ଦ୍ଧ୍ରୁ॒ଵା ସୀ॑ଦା॒ଗ୍ନିନା॒ ଵୈ ଦେ॒ଵା-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମ॑ଜିଗାଗ୍ମ୍ସ॒-ନ୍ତେନ॒ ପତି॑ତୁ॒-ନ୍ନାଶ॑କ୍ନୁଵ॒-ନ୍ତ ଏ॒ତାଶ୍ଚତ॑ସ୍ର-ସ୍ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଅ॑ପଶ୍ୟ॒-ନ୍ତା ଦି॒କ୍ଷୂପା॑ଦଧତ॒ ତେନ॑ ସ॒ର୍ଵତ॑ଶ୍ଚକ୍ଷୁଷା ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମା॑ୟ॒ନ୍॒ ୟଚ୍ଚତ॑ସ୍ର-ସ୍ସ୍ଵୟମାତୃ॒ଣ୍ଣା ଦି॒କ୍ଷୂ॑ପ॒ଦଧା॑ତି ସ॒ର୍ଵତ॑ଶ୍ଚକ୍ଷୁଷୈ॒ଵ ତଦ॒ଗ୍ନିନା॒ ୟଜ॑ମାନ-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମେ॑ତି ॥ 25 ॥
(ବ୍ର॒ହ୍ମ॒ଵା॒ଦିନୋ॒ – ଵ୍ୟ॑ନ୍ୟା – ଦେ॒ଷୁ – ୟଜ॑ମାନ॒ – ସ୍ତ୍ରୀଣି॑ ଚ) (ଅ. 5)
ଅଗ୍ନ॒ ଆ ୟା॑ହି ଵୀ॒ତୟ॒ ଇତ୍ୟା॒ହା-ହ୍ଵ॑ତୈ॒ଵୈନ॑-ମ॒ଗ୍ନି-ନ୍ଦୂ॒ତଂ-ଵୃଁ॑ଣୀମହ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ ହୂ॒ତ୍ଵୈଵୈନଂ॑-ଵୃଁଣୀତେ॒ ଽଗ୍ନିନା॒-ଽଗ୍ନି-ସ୍ସମି॑ଦ୍ଧ୍ୟତ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ସମି॑ନ୍ଧ ଏ॒ଵୈନ॑ମ॒ଗ୍ନିର୍ଵୃ॒ତ୍ରାଣି॑ ଜଙ୍ଘନ॒ଦିତ୍ୟା॑ହ॒ ସମି॑ଦ୍ଧ ଏ॒ଵାସ୍ମି॑ନ୍ନିନ୍ଦ୍ରି॒ୟ-ନ୍ଦ॑ଧାତ୍ୟ॒ଗ୍ନେ-ସ୍ସ୍ତୋମ॑-ମ୍ମନାମହ॒ ଇତ୍ୟା॑ହ ମନୁ॒ତ ଏ॒ଵୈନ॑ମେ॒ତାନି॒ ଵା ଅହ୍ନାଗ୍ମ୍॑ ରୂ॒ପା- [ରୂ॒ପାଣି॑, ଅ॒ନ୍ଵ॒ହମେ॒ଵୈନ॑-] 26
-ଣ୍ୟ॑ନ୍ଵ॒ହମେ॒ଵୈନ॑-ଞ୍ଚିନୁ॒ତେ ଽଵାହ୍ନାଗ୍ମ୍॑ ରୂ॒ପାଣି॑ ରୁନ୍ଧେ ବ୍ରହ୍ମଵା॒ଦିନୋ॑ ଵଦନ୍ତି॒ କସ୍ମା᳚-ଥ୍ସ॒ତ୍ୟାଦ୍ୟା॒ତୟା᳚ମ୍ନୀର॒ନ୍ୟା ଇଷ୍ଟ॑କା॒ ଅୟା॑ତୟାମ୍ନୀ ଲୋକ-ମ୍ପୃ॒ଣେତ୍ୟୈ᳚ନ୍ଦ୍ରା॒ଗ୍ନୀ ହି ବା॑ର୍ହସ୍ପ॒ତ୍ୟେତି॑ ବ୍ରୂୟାଦିନ୍ଦ୍ରା॒ଗ୍ନୀ ଚ॒ ହି ଦେ॒ଵାନା॒-ମ୍ବୃହ॒ସ୍ପତି॒ଶ୍ଚା-ୟା॑ତୟାମାନୋ ଽନୁଚ॒ରଵ॑ତୀ ଭଵ॒ତ୍ୟଜା॑ମିତ୍ଵାୟା -ନୁ॒ଷ୍ଟୁଭା-ଽନୁ॑ ଚରତ୍ୟା॒ତ୍ମା ଵୈ ଲୋ॑କ-ମ୍ପୃ॒ଣା ପ୍ରା॒ଣୋ॑ ଽନୁ॒ଷ୍ଟୁ-ପ୍ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପ୍ରା॒ଣ-ସ୍ସର୍ଵା॒ଣ୍ୟଙ୍ଗା॒ନ୍ୟନୁ॑ ଚରତି॒ ତା ଅ॑ସ୍ୟ॒ ସୂଦ॑ଦୋହସ॒ [ସୂଦ॑ଦୋହସଃ, ଇତ୍ୟା॑ହ॒] 27
ଇତ୍ୟା॑ହ॒ ତସ୍ମା॒-ତ୍ପରୁ॑ଷିପରୁଷି॒ ରସ॒-ସ୍ସୋମଗ୍ଗ୍॑ ଶ୍ରୀଣନ୍ତି॒ ପୃଶ୍ଞ॑ୟ॒ ଇତ୍ୟା॒ହାନ୍ନଂ॒-ଵୈଁ ପୃଶ୍ଞ୍ୟନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒-ଽର୍କୋ ଵା ଅ॒ଗ୍ନିର॒ର୍କୋ-ଽନ୍ନ॒ମନ୍ନ॑ମେ॒ଵାଵ॑ ରୁନ୍ଧେ॒ ଜନ୍ମ॑-ନ୍ଦେ॒ଵାନାଂ॒-ଵିଁଶ॑ସ୍ତ୍ରି॒ଷ୍ଵା ରୋ॑ଚ॒ନେ ଦି॒ଵ ଇତ୍ୟା॑ହେ॒ମାନେ॒ଵାସ୍ମୈ॑ ଲୋ॒କାନ୍ ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମତଃ କରୋତି॒ ୟୋ ଵା ଇଷ୍ଟ॑କାନା-ମ୍ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠାଂ-ଵେଁଦ॒ ପ୍ରତ୍ୟେ॒ଵ ତି॑ଷ୍ଠତି॒ ତୟା॑ ଦେ॒ଵତ॑ୟା-ଽଙ୍ଗିର॒ସ୍ଵ-ଦ୍ଧ୍ରୁ॒ଵା ସୀ॒ଦେତ୍ୟା॑ହୈ॒ଷା ଵା ଇଷ୍ଟ॑କାନା-ମ୍ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠା ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ପ୍ରତ୍ୟେ॒ଵତି॑ଷ୍ଠତି ॥ 28 ॥
(ରୂ॒ପାଣି॒ – ସୂଦ॑ଦୋହସ॒ – ସ୍ତୟା॒ – ଷୋଡ॑ଶ ଚ) (ଅ. 6)
ସୁ॒ଵ॒ର୍ଗାୟ॒ ଵା ଏ॒ଷ ଲୋ॒କାୟ॑ ଚୀୟତେ॒ ୟଦ॒ଗ୍ନିର୍ଵଜ୍ର॑ ଏକାଦ॒ଶିନୀ॒ ୟଦ॒ଗ୍ନାଵେ॑କାଦ॒ଶିନୀ᳚-ମ୍ମିନୁ॒ୟା-ଦ୍ଵଜ୍ରେ॑ଣୈନଗ୍ମ୍ ସୁଵ॒ର୍ଗାଲ୍ଲୋ॒କାଦ॒ନ୍ତର୍ଦ॑ଦ୍ଧ୍ୟା॒ଦ୍ୟନ୍ନ ମି॑ନୁ॒ୟା-ଥ୍ସ୍ଵରୁ॑ଭିଃ ପ॒ଶୂନ୍ ଵ୍ୟ॑ର୍ଧୟେଦେକୟୂ॒ପ-ମ୍ମି॑ନୋତି॒ ନୈନଂ॒-ଵଁଜ୍ରେ॑ଣ ସୁଵ॒ର୍ଗାଲ୍ଲୋ॒କାଦ॑ନ୍ତ॒ର୍ଦଧା॑ତି॒ ନ ସ୍ଵରୁ॑ଭିଃ ପ॒ଶୂନ୍ ଵ୍ୟ॑ର୍ଧୟତି॒ ଵି ଵା ଏ॒ଷ ଇ॑ନ୍ଦ୍ରି॒ୟେଣ॑ ଵୀ॒ର୍ୟେ॑ଣର୍ଧ୍ୟତେ॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ନ୍ଵ-ନ୍ନ॑ଧି॒କ୍ରାମ॑ତ୍ୟୈନ୍ଦ୍ରି॒ୟ- [-ନ୍ନ॑ଧି॒କ୍ରାମ॑ତ୍ୟୈନ୍ଦ୍ରି॒ୟା, ଋ॒ଚା ଽଽକ୍ରମ॑ଣ॒-] 29
-ର୍ଚା ଽଽକ୍ରମ॑ଣ॒-ମ୍ପ୍ରତୀଷ୍ଟ॑କା॒ମୁପ॑ ଦଦ୍ଧ୍ୟା॒ନ୍ନେନ୍ଦ୍ରି॒ୟେଣ॑ ଵୀ॒ର୍ୟେ॑ଣ॒ ଵ୍ୟୃ॑ଦ୍ଧ୍ୟତେ ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନିସ୍ତସ୍ୟ॑ ତି॒ସ୍ର-ଶ୍ଶ॑ର॒ଵ୍ୟାଃ᳚ ପ୍ର॒ତୀଚୀ॑ ତି॒ରଶ୍ଚ୍ୟ॒ନୂଚୀ॒ ତାଭ୍ୟୋ॒ ଵା ଏ॒ଷ ଆ ଵୃ॑ଶ୍ଚ୍ୟତେ॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ᳚ ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ତ୍ଵା ତି॑ସୃଧ॒ନ୍ଵମୟା॑ଚିତ-ମ୍ବ୍ରାହ୍ମ॒ଣାୟ॑ ଦଦ୍ୟା॒-ତ୍ତାଭ୍ୟ॑ ଏ॒ଵ ନମ॑ସ୍କରୋ॒ତ୍ୟଥୋ॒ ତାଭ୍ୟ॑ ଏ॒ଵା-ଽଽତ୍ମାନ॒-ନ୍ନିଷ୍କ୍ରୀ॑ଣୀତେ॒ ୟତ୍ତେ॑ ରୁଦ୍ର ପୁ॒ରୋ [ରୁଦ୍ର ପୁ॒ରଃ, ଧନୁ॒ସ୍ତ-ଦ୍ଵାତୋ॒] 30
ଧନୁ॒ସ୍ତ-ଦ୍ଵାତୋ॒ ଅନୁ॑ ଵାତୁ ତେ॒ ତସ୍ମୈ॑ ତେ ରୁଦ୍ର ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରେଣ॒ ନମ॑ସ୍କରୋମି॒ ୟତ୍ତେ॑ ରୁଦ୍ର ଦକ୍ଷି॒ଣା ଧନୁ॒ସ୍ତ-ଦ୍ଵାତୋ॒ ଅନୁ॑ ଵାତୁ ତେ॒ ତସ୍ମୈ॑ ତେ ରୁଦ୍ର ପରିଵଥ୍ସ॒ରେଣ॒ ନମ॑ସ୍କରୋମି॒ ୟତ୍ତେ॑ ରୁଦ୍ର ପ॒ଶ୍ଚାଦ୍ଧନୁ॒ସ୍ତ-ଦ୍ଵାତୋ॒ ଅନୁ॑ ଵାତୁ ତେ॒ ତସ୍ମୈ॑ ତେ ରୁଦ୍ରେଦାଵଥ୍ସ॒ରେଣ॒ ନମ॑ସ୍କରୋମି॒ ୟତ୍ତେ॑ ରୁଦ୍ରୋତ୍ତ॒ରା-ଦ୍ଧନୁ॒ସ୍ତ- [ଦ୍ଧନୁ॒ସ୍ତତ୍, ଵାତୋ॒] 31
-ଦ୍ଵାତୋ॒ ଅନୁ॑ ଵାତୁ ତେ॒ ତସ୍ମୈ॑ ତେ ରୁଦ୍ରେଦୁଵଥ୍ସ॒ରେଣ॒ ନମ॑ସ୍କରୋମି॒ ୟତ୍ତେ॑ ରୁଦ୍ରୋ॒ପରି॒ ଧନୁ॒ସ୍ତ-ଦ୍ଵାତୋ॒ ଅନୁ॑ ଵାତୁ ତେ॒ ତସ୍ମୈ॑ ତେ ରୁଦ୍ର ଵଥ୍ସ॒ରେଣ॒ ନମ॑ସ୍କରୋମି ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଵା ଏ॒ଷ ୟଦ॒ଗ୍ନି-ସ୍ସ ୟଥା᳚ ଵ୍ୟା॒ଘ୍ରଃ କ୍ରୁ॒ଦ୍ଧ-ସ୍ତିଷ୍ଠ॑ତ୍ୟେ॒ଵଂ-ଵାଁ ଏ॒ଷ ଏ॒ତର୍ହି॒ ସଞ୍ଚି॑ତମେ॒ତୈରୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ ନମସ୍କା॒ରୈ-ରେ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ୟେ᳚-ଽଗ୍ନୟଃ॑ – [ୟେ᳚-ଽଗ୍ନୟଃ॑, ପୁ॒ରୀ॒ଷ୍ୟାଃ᳚] 32
ପୁରୀ॒ଷ୍ୟାଃ᳚ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟାଃ ପୃଥି॒ଵୀମନୁ॑ । ତେଷା॒-ନ୍ତ୍ଵମ॑ସ୍ୟୁତ୍ତ॒ମଃ ପ୍ରଣୋ॑ ଜୀ॒ଵାତ॑ଵେ ସୁଵ ॥ ଆପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ॒ ମନ॒ସା ଽଽପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ॒ ତପ॒ସା ଽଽପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ ଦୀ॒କ୍ଷୟା ଽଽପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନ ଉପ॒ସଦ୍ଭି॒ରାପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ ସୁ॒ତ୍ୟୟା-ଽଽପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ॒ ଦକ୍ଷି॑ଣାଭି॒ରାପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ ଽଵଭୃ॒ଥେନାପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ ଵ॒ଶୟା ଽଽପ॑-ନ୍ତ୍ଵା-ଽଗ୍ନେ ସ୍ଵଗାକା॒ରେଣେତ୍ୟା॑ହୈ॒ ଷା ଵା ଅ॒ଗ୍ନେରାପ୍ତି॒ସ୍ତୟୈ॒ଵୈନ॑ମାପ୍ନୋତି ॥ 33 ॥
(ଐ॒ନ୍ଦ୍ରି॒ୟା – ପୁ॒ର – ଉ॑ତ୍ତ॒ରାଦ୍ଧନୁ॒ସ୍ତ- ଦ॒ଗ୍ନୟ॑ – ଆହା॒ – ଷ୍ଟୌ ଚ॑) (ଅ. 7)
ଗା॒ୟ॒ତ୍ରେଣ॑ ପୁ॒ରସ୍ତା॒ଦୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ ପ୍ରା॒ଣମେ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତି ବୃହ-ଦ୍ରଥନ୍ତ॒ରାଭ୍ୟା᳚-ମ୍ପ॒କ୍ଷାଵୋଜ॑ ଏ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତ୍ୟୃତୁ॒ସ୍ଥାୟ॑ଜ୍ଞା-ୟ॒ଜ୍ଞିୟେ॑ନ॒ ପୁଚ୍ଛ॑ମୃ॒ତୁଷ୍ଵେ॒ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠତି ପୃ॒ଷ୍ଠୈରୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ॒ ତେଜୋ॒ ଵୈ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ତେଜ॑ ଏ॒ଵାସ୍ମି॑-ନ୍ଦଧାତି ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିର॒ଗ୍ନିମ॑ସୃଜତ॒ ସୋ᳚-ଽସ୍ମା-ଥ୍ସୃ॒ଷ୍ଟଃ ପରାଂ॑ଐ॒-ତ୍ତଂ-ଵାଁ॑ରଵ॒ନ୍ତୀୟେ॑ନା-ଵାରୟତ॒ ତ-ଦ୍ଵା॑ରଵ॒ନ୍ତୀୟ॑ସ୍ୟ ଵାରଵନ୍ତୀୟ॒ତ୍ଵଗ୍ଗ୍ ଶ୍ୟୈ॒ତେନ॑ ଶ୍ୟେ॒ତୀ ଅ॑କୁରୁତ॒ ତଚ୍ଛ୍ୟୈ॒ତସ୍ୟ॑ ଶ୍ୟୈତ॒ତ୍ଵଂ- [ଶ୍ୟୈତ॒ତ୍ଵମ୍, ୟ-ଦ୍ଵା॑ରଵ॒ନ୍ତୀୟେ॑ନୋପ॒ତିଷ୍ଠ॑ତେ] 34
-ୟଁ-ଦ୍ଵା॑ରଵ॒ନ୍ତୀୟେ॑ନୋପ॒ତିଷ୍ଠ॑ତେ ଵା॒ରୟ॑ତ ଏ॒ଵୈନଗ୍ଗ୍॑ ଶ୍ୟୈ॒ତେନ॑ ଶ୍ୟେ॒ତୀ କୁ॑ରୁତେ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒ର୍ହୃଦ॑ୟେନା-ପିପ॒କ୍ଷ-ମ୍ପ୍ରତ୍ୟୁପ॑ ତିଷ୍ଠତେ ପ୍ରେ॒ମାଣ॑ମେ॒ଵାସ୍ୟ॑ ଗଚ୍ଛତି॒ ପ୍ରାଚ୍ୟା᳚ ତ୍ଵା ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟାମି ଗାୟ॒ତ୍ରେଣ॒ ଛନ୍ଦ॑ସା॒-ଽଗ୍ନିନା॑ ଦେ॒ଵତ॑ୟା॒-ଽଗ୍ନେ-ଶ୍ଶୀ॒ର୍ଷ୍ଣାଗ୍ନେ-ଶ୍ଶିର॒ ଉପ॑ ଦଧାମି॒ ଦକ୍ଷି॑ଣୟା ତ୍ଵା ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟାମି॒ ତ୍ରୈଷ୍ଟୁ॑ଭେନ॒ ଛନ୍ଦ॒ସେନ୍ଦ୍ରେ॑ଣ ଦେ॒ଵତ॑ୟା॒-ଽଗ୍ନେଃ ପ॒କ୍ଷେଣା॒ଗ୍ନେଃ ପ॒କ୍ଷମୁପ॑ ଦଧାମି ପ୍ର॒ତୀଚ୍ୟା᳚ ତ୍ଵା ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟାମି॒ [ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟାମି, ଜାଗ॑ତେନ॒] 35
ଜାଗ॑ତେନ॒ ଛନ୍ଦ॑ସା ସଵି॒ତ୍ରା ଦେ॒ଵତ॑ୟା॒-ଽଗ୍ନେଃ ପୁଚ୍ଛେ॑ନା॒ଗ୍ନେଃ ପୁଚ୍ଛ॒ମୁପ॑ ଦଧା॒ମ୍ୟୁଦୀ᳚ଚ୍ୟା ତ୍ଵା ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟା॒ମ୍ୟାନୁ॑ଷ୍ଟୁଭେନ॒ ଛନ୍ଦ॑ସା ମି॒ତ୍ରାଵରୁ॑ଣାଭ୍ୟାଂ ଏ॒ଵତ॑ୟା॒-ଽଗ୍ନେଃ ପ॒କ୍ଷେଣା॒ଗ୍ନେଃ ପ॒କ୍ଷମୁପ॑ ଦଧାମ୍ୟୂ॒ର୍ଧ୍ଵୟା᳚ ତ୍ଵା ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟାମି॒ ପାଙ୍କ୍ତେ॑ନ॒ ଛନ୍ଦ॑ସା॒ ବୃହ॒ସ୍ପତି॑ନା ଦେ॒ଵତ॑ୟା॒-ଽଗ୍ନେଃ ପୃ॒ଷ୍ଠେନା॒ଗ୍ନେଃ ପୃ॒ଷ୍ଠମୁପ॑ ଦଧାମି॒ ୟୋ ଵା ଅପା᳚ତ୍ମାନମ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁ॒ତେ-ଽପା᳚ତ୍ମା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତି॒ ୟ-ସ୍ସାତ୍ମା॑ନ-ଞ୍ଚିନୁ॒ତେ ସାତ୍ମା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତ୍ୟାତ୍ମେଷ୍ଟ॒କା ଉପ॑ ଦଧାତ୍ୟେ॒ଷ ଵା ଅ॒ଗ୍ନେରା॒ତ୍ମା ସାତ୍ମା॑ନମେ॒ଵାଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॑ନୁତେ॒ ସାତ୍ମା॒-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଭ॑ଵତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॑ ॥ 36 ॥
(ଶ୍ୟୈ॒ତ॒ତ୍ଵଂ – ପ୍ର॒ତୀଚ୍ୟା᳚ ତ୍ଵା ଦି॒ଶା ସା॑ଦୟାମି॒ – ୟ-ସ୍ସାତ୍ମା॑ନ-ଞ୍ଚିନୁ॒ତେ – ଦ୍ଵାଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 8)
ଅଗ୍ନ॑ ଉଦଧେ॒ ୟା ତ॒ ଇଷୁ॑ର୍ୟୁ॒ଵା ନାମ॒ ତୟା॑ ନୋ ମୃଡ॒ ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ॒ ନମ॒ସ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତ॒ ଉପ॒ ଜୀଵ॑ନ୍ତୋ ଭୂୟା॒ସ୍ମାଗ୍ନେ॑ ଦୁଦ୍ଧ୍ର ଗହ୍ୟ କିଗ୍ମ୍ଶିଲ ଵନ୍ୟ॒ ୟା ତ॒ ଇଷୁ॑ର୍ୟୁ॒ଵା ନାମ॒ ତୟା॑ ନୋ ମୃଡ॒ ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ॒ ନମ॒ସ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତ॒ ଉପ॒ ଜୀଵ॑ନ୍ତୋ ଭୂୟାସ୍ମ॒ ପଞ୍ଚ॒ ଵା ଏ॒ତେ᳚-ଽଗ୍ନୟୋ॒ ୟଚ୍ଚିତ॑ୟ ଉଦ॒ଧିରେ॒ଵ ନାମ॑ ପ୍ରଥ॒ମୋ ଦୁ॒ଦ୍ଧ୍ରୋ [ଦୁ॒ଦ୍ଧ୍ରଃ, ଦ୍ଵି॒ତୀୟୋ॒] 37
ଦ୍ଵି॒ତୀୟୋ॒ ଗହ୍ୟ॑ସ୍ତୃ॒ତୀୟଃ॑ କିଗ୍ମ୍ଶି॒ଲଶ୍ଚ॑ତୁ॒ର୍ଥୋ ଵନ୍ୟଃ॑ ପଞ୍ଚ॒ମସ୍ତେଭ୍ୟୋ॒ ୟଦାହୁ॑ତୀ॒ର୍ନ ଜୁ॑ହୁ॒ୟାଦ॑ଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁ-ଞ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନ-ଞ୍ଚ॒ ପ୍ର ଦ॑ହେୟୁ॒ର୍ୟଦେ॒ତା ଆହୁ॑ତୀର୍ଜୁ॒ହୋତି॑ ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନୈ॒ଵୈନା᳚ଞ୍ଛମୟତି॒ ନା-ଽଽର୍ତି॒ମାର୍ଚ୍ଛ॑ତ୍ୟଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁର୍ନ ୟଜ॑ମାନୋ॒ ଵାମ୍ମ॑ ଆ॒ସ-ନ୍ନ॒ସୋଃ ପ୍ରା॒ଣୋ᳚-ଽକ୍ଷ୍ୟୋଶ୍ଚକ୍ଷୁଃ॒ କର୍ଣ॑ୟୋ॒-ଶ୍ଶ୍ରୋତ୍ର॑-ମ୍ବାହୁ॒ଵୋର୍ବଲ॑-ମୂରୁ॒ଵୋରୋଜୋ-ଽରି॑ଷ୍ଟା॒ ଵିଶ୍ଵା॒ନ୍ୟଙ୍ଗା॑ନି ତ॒ନୂ- [ତ॒ନୂଃ, ତ॒ନୁଵା॑ ମେ] 38
-ସ୍ତ॒ନୁଵା॑ ମେ ସ॒ହ ନମ॑ସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ॒ ମା ମା॑ ହିଗ୍ମ୍ସୀ॒ରପ॒ ଵା ଏ॒ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପ୍ରା॒ଣାଃ କ୍ରା॑ମନ୍ତି॒ ୟୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ନ୍ଵନ୍ନ॑ଧି॒ କ୍ରାମ॑ତି॒ ଵାମ୍ମ॑ ଆ॒ସ-ନ୍ନ॒ସୋଃ ପ୍ରା॒ଣ ଇତ୍ୟା॑ହ ପ୍ରା॒ଣାନେ॒ଵା-ଽଽତ୍ମ-ନ୍ଧ॑ତ୍ତେ॒ ୟୋ ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଅ॒ଗ୍ନୌ ୟୋ ଅ॒ଫ୍ସୁ ୟ ଓଷ॑ଧୀଷୁ॒ ୟୋ ରୁ॒ଦ୍ରୋ ଵିଶ୍ଵା॒ ଭୁଵ॑ନା-ଽଽଵି॒ଵେଶ॒ ତସ୍ମୈ॑ ରୁ॒ଦ୍ରାୟ॒ ନମୋ॑ ଅ॒ସ୍ତ୍ଵାହୁ॑ତିଭାଗା॒ ଵା ଅ॒ନ୍ୟେ ରୁ॒ଦ୍ରା ହ॒ଵିର୍ଭା॑ଗା [ରୁ॒ଦ୍ରା ହ॒ଵିର୍ଭା॑ଗାଃ, ଅ॒ନ୍ୟେ ଶ॑ତରୁ॒ଦ୍ରୀୟଗ୍ମ୍॑] 39
ଅ॒ନ୍ୟେ ଶ॑ତରୁ॒ଦ୍ରୀୟଗ୍ମ୍॑ ହୁ॒ତ୍ଵା ଗା॑ଵୀଧୁ॒କ-ଞ୍ଚ॒ରୁମେ॒ତେନ॒ ୟଜୁ॑ଷା ଚର॒ମାୟା॒ମିଷ୍ଟ॑କାୟା॒-ନ୍ନି ଦ॑ଦ୍ଧ୍ୟା-ଦ୍ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନୈ॒ଵୈନଗ୍ମ୍॑ ଶମୟତି॒ ତସ୍ୟ॒ ତ୍ଵୈ ଶ॑ତରୁ॒ଦ୍ରୀୟଗ୍ମ୍॑ ହୁ॒ତମିତ୍ୟା॑ହୁ॒ର୍ୟସ୍ୟୈ॒ତଦ॒ଗ୍ନୌ କ୍ରି॒ୟତ॒ ଇତି॒ ଵସ॑ଵସ୍ତ୍ଵା ରୁ॒ଦ୍ରୈଃ ପୁ॒ରସ୍ତା᳚-ତ୍ପାନ୍ତୁ ପି॒ତର॑ସ୍ତ୍ଵା ୟ॒ମରା॑ଜାନଃ ପି॒ତୃଭି॑ର୍ଦକ୍ଷିଣ॒ତଃ ପା᳚ନ୍ତ୍ଵାଦି॒ତ୍ୟାସ୍ତ୍ଵା॒ ଵିଶ୍ଵୈ᳚ର୍ଦେ॒ଵୈଃ ପ॒ଶ୍ଚା-ତ୍ପା᳚ନ୍ତୁ ଦ୍ୟୁତା॒ନସ୍ତ୍ଵା॑ ମାରୁ॒ତୋ ମ॒ରୁଦ୍ଭି॑ରୁତ୍ତର॒ତଃ ପା॑ତୁ [ ] 40
ଦେ॒ଵାସ୍ତ୍ଵେନ୍ଦ୍ର॑ଜ୍ୟେଷ୍ଠା॒ ଵରୁ॑ଣରାଜାନୋ॒ ଽଧସ୍ତା᳚ଚ୍ଚୋ॒-ପରି॑ଷ୍ଠାଚ୍ଚ ପାନ୍ତୁ॒ ନ ଵା ଏ॒ତେନ॑ ପୂ॒ତୋ ନ ମେଦ୍ଧ୍ୟୋ॒ ନ ପ୍ରୋକ୍ଷି॑ତୋ॒ ୟଦେ॑ନ॒ମତଃ॑ ପ୍ରା॒ଚୀନ॑-ମ୍ପ୍ରୋ॒କ୍ଷତି॒ ୟ-ଥ୍ସଞ୍ଚି॑ତ॒ମାଜ୍ୟେ॑ନ ପ୍ରୋ॒କ୍ଷତି॒ ତେନ॑ ପୂ॒ତସ୍ତେନ॒ ମେଦ୍ଧ୍ୟ॒ସ୍ତେନ॒ ପ୍ରୋକ୍ଷି॑ତଃ ॥ 41 ॥
(ଦୁ॒ଧ୍ର – ସ୍ତ॒ନୂ – ର୍ହ॒ଵିର୍ଭା॑ଗାଃ – ପାତୁ॒ – ଦ୍ଵାତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 9)
ସ॒ମୀଚୀ॒ ନାମା॑ସି॒ ପ୍ରାଚୀ॒ ଦିକ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ॒ ଽଗ୍ନିରଧି॑ପତି ରସି॒ତୋ ର॑କ୍ଷି॒ତା ୟଶ୍ଚାଧି॑ପତି॒ ର୍ୟଶ୍ଚ॑ ଗୋ॒ପ୍ତା ତାଭ୍ୟା॒-ନ୍ନମ॒ସ୍ତୌନୋ॑ ମୃଡୟତା॒-ନ୍ତେ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ମୋ ୟଶ୍ଚ॑ ନୋ॒ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॒ ତଂ-ଵାଁ॒-ଞ୍ଜମ୍ଭେ॑ ଦଧାମ୍ୟୋଜ॒ସ୍ଵିନୀ॒ ନାମା॑ସି ଦକ୍ଷି॒ଣା ଦି-କ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତ॒ ଇନ୍ଦ୍ରୋ-ଽଧି॑ପତିଃ॒ ପୃଦା॑କୁଃ॒ ପ୍ରାଚୀ॒ ନାମା॑ସି ପ୍ର॒ତୀଚୀ॒ ଦି-କ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ॒ [ଦି-କ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ, ସୋମୋ-ଽଧି॑ପତି-] 42
ସୋମୋ-ଽଧି॑ପତି-ସ୍ସ୍ଵ॒ଜୋ॑ ଽଵ॒ସ୍ଥାଵା॒ ନାମା॒-ସ୍ୟୁଦୀ॑ଚୀ॒ ଦି-କ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ॒ ଵରୁ॒ଣୋ-ଽଧି॑ପତି-ସ୍ତି॒ରଶ୍ଚ॑ ରାଜି॒-ରଧି॑ପତ୍ନୀ॒ ନାମା॑ସି ବୃହ॒ତୀ ଦି-କ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ॒ ବୃହ॒ସ୍ପତି॒-ରଧି॑ପତି-ଶ୍ଶ୍ଵି॒ତ୍ରୋ ଵ॒ଶିନୀ॒ ନାମା॑ସୀ॒ୟ-ନ୍ଦି-କ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ ୟ॒ମୋ-ଽଧି॑ପତିଃ କ॒ଲ୍ମାଷ॑ ଗ୍ରୀଵୋ ରକ୍ଷି॒ତା ୟଶ୍ଚାଧି॑ପତି॒ ର୍ୟଶ୍ଚ॑ ଗୋ॒ପ୍ତା ତାଭ୍ୟା॒-ନ୍ନମ॒ସ୍ତୌ ନୋ॑ ମୃଡୟତା॒-ନ୍ତେ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ମୋ ୟଶ୍ଚ॑ [ ] 43
ନୋ॒ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॒ ତଂ-ଵାଁ॒-ଞ୍ଜମ୍ଭେ॑ ଦଧାମ୍ୟେ॒ତା ଵୈ ଦେ॒ଵତା॑ ଅ॒ଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ତଗ୍ମ୍ ର॑କ୍ଷନ୍ତି॒ ତାଭ୍ୟୋ॒ ୟଦାହୁ॑ତୀ॒ର୍ନ ଜୁ॑ହୁ॒ୟା-ଦ॑ଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁ-ଞ୍ଚ॒ ୟଜ॑ମାନ-ଞ୍ଚ ଧ୍ୟାୟେୟୁ॒ର୍ୟଦେ॒ତା ଆହୁ॑ତୀର୍ଜୁ॒ହୋତି॑ ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନୈ॒ଵୈନା᳚-ଞ୍ଛମୟତି॒ ନା-ଽଽର୍ତି॒-ମାର୍ଚ୍ଛ॑ତ୍ୟଦ୍ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁର୍ନ ୟଜ॑ମାନୋ ହେ॒ତୟୋ॒ ନାମ॑ ସ୍ଥ॒ ତେଷାଂ᳚-ଵଃ ଁପୁ॒ରୋ ଗୃ॒ହା ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଵ॒ ଇଷ॑ଵ-ସ୍ସଲି॒ଲୋ ନି॑ଲି॒ପା-ନ୍ନାମ॑ [ ] 44
ସ୍ଥ॒ ତେଷାଂ᳚-ଵୋଁ ଦକ୍ଷି॒ଣା ଗୃ॒ହାଃ ପି॒ତରୋ॑ ଵ॒ ଇଷ॑ଵ॒-ସ୍ସଗ॑ରୋ ଵ॒ଜ୍ରିଣୋ॒ ନାମ॑ ସ୍ଥ॒ ତେଷାଂ᳚-ଵଃ ଁପ॒ଶ୍ଚା-ଦ୍ଗୃ॒ହା-ସ୍ସ୍ଵପ୍ନୋ॑ ଵ॒ ଇଷ॑ଵୋ॒ ଗହ୍ଵ॑ରୋ ଽଵ॒ସ୍ଥାଵା॑ନୋ॒ ନାମ॑ ସ୍ଥ॒ ତେଷାଂ᳚-ଵଁ ଉତ୍ତ॒ରା-ଦ୍ଗୃ॒ହା ଆପୋ॑ ଵ॒ ଇଷ॑ଵ-ସ୍ସମୁ॒ଦ୍ରୋ-ଽଧି॑ପତୟୋ॒ ନାମ॑ ସ୍ଥ॒ ତେଷାଂ᳚-ଵଁ ଉ॒ପରି॑ ଗୃ॒ହା ଵ॒ର୍॒ଷଂ-ଵଁ॒ ଇଷ॒ଵୋ-ଽଵ॑ସ୍ଵାନ୍ କ୍ର॒ଵ୍ୟା ନାମ॑ ସ୍ଥ॒ ପାର୍ଥି॑ଵା॒-ସ୍ତେଷାଂ᳚-ଵଁ ଇ॒ହ ଗୃ॒ହା [ଗୃ॒ହାଃ, ଅନ୍ନଂ॑-ଵଁ॒] 45
ଅନ୍ନଂ॑-ଵଁ॒ ଇଷ॑ଵୋ ଽନିମି॒ଷୋ ଵା॑ତନା॒ମ-ନ୍ତେଭ୍ୟୋ॑ ଵୋ॒ ନମ॒ସ୍ତେ ନୋ॑ ମୃଡୟତ॒ ତେ ୟ-ନ୍ଦ୍ଵି॒ଷ୍ମୋ ୟଶ୍ଚ॑ ନୋ॒ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॒ ତଂ-ଵୋଁ॒ ଜମ୍ଭେ॑ ଦଧାମି ହୁ॒ତାଦୋ॒ ଵା ଅ॒ନ୍ୟେ ଦେ॒ଵା ଅ॑ହୁ॒ତାଦୋ॒-ଽନ୍ୟେ ତାନ॑ଗ୍ନି॒ଚିଦେ॒ଵୋଭୟା᳚-ନ୍ପ୍ରୀଣାତି ଦ॒ଦ୍ଧ୍ନା ମ॑ଧୁମି॒ଶ୍ରେଣୈ॒ତା ଆହୁ॑ତୀର୍ଜୁହୋତି ଭାଗ॒ଧେୟେ॑ନୈ॒ଵୈନା᳚-ନ୍ପ୍ରୀଣା॒ତ୍ୟଥୋ॒ ଖଲ୍ଵା॑ହୁ॒ରିଷ୍ଟ॑କା॒ ଵୈ ଦେ॒ଵା ଅ॑ହୁ॒ତାଦ॒ ଇ- [ଅ॑ହୁ॒ତାଦ॒ ଇତି॑, ଅ॒ନୁ॒ପ॒ରି॒କ୍ରାମ॑-] 46
-ତ୍ୟ॑ନୁପରି॒କ୍ରାମ॑-ଞ୍ଜୁହୋ॒ତ୍ୟପ॑ରିଵର୍ଗମେ॒ଵୈନା᳚-ନ୍ପ୍ରୀଣାତୀ॒ମଗ୍ଗ୍ ସ୍ତନ॒ମୂର୍ଜ॑ସ୍ଵନ୍ତ-ନ୍ଧୟା॒ପା-ମ୍ପ୍ରପ୍ୟା॑ତମଗ୍ନେ ସରି॒ରସ୍ୟ॒ ମଦ୍ଧ୍ୟେ᳚ । ଉଥ୍ସ॑-ଞ୍ଜୁଷସ୍ଵ॒ ମଧୁ॑ମନ୍ତମୂର୍ଵ ସମୁ॒ଦ୍ରିୟ॒ଗ୍ମ୍॒ ସଦ॑ନ॒ମା ଵି॑ଶସ୍ଵ ॥ ୟୋ ଵା ଅ॒ଗ୍ନି-ମ୍ପ୍ର॒ୟୁଜ୍ୟ॒ ନ ଵି॑ମୁ॒ଞ୍ଚତି॒ ୟଥା-ଽଶ୍ଵୋ॑ ୟୁ॒କ୍ତୋ-ଽଵି॑ମୁଚ୍ୟମାନଃ॒, କ୍ଷୁଦ୍ଧ୍ୟ॑-ନ୍ପରା॒ଭଵ॑ତ୍ୟେ॒ଵମ॑ସ୍ୟା॒ଗ୍ନିଃ ପରା॑ ଭଵତି॒ ତ-ମ୍ପ॑ରା॒ଭଵ॑ନ୍ତଂ॒-ୟଁଜ॑ମା॒ନୋ-ଽନୁ॒ ପରା॑ ଭଵତି॒ ସୋ᳚-ଽଗ୍ନି-ଞ୍ଚି॒ତ୍ଵା ଲୂ॒କ୍ଷୋ [ଲୂ॒କ୍ଷଃ, ଭ॒ଵ॒ତୀ॒ମଗ୍ଗ୍ ସ୍ତନ॒] 47
ଭ॑ଵତୀ॒ମଗ୍ଗ୍ ସ୍ତନ॒-ମୂର୍ଜ॑ସ୍ଵନ୍ତ-ନ୍ଧୟା॒ପାମିତ୍ୟାଜ୍ୟ॑ସ୍ୟ ପୂ॒ର୍ଣାଗ୍ ସ୍ରୁଚ॑-ଞ୍ଜୁହୋତ୍ୟେ॒ଷ ଵା ଅ॒ଗ୍ନେର୍ଵି॑ମୋ॒କୋ ଵି॒ମୁଚ୍ୟୈ॒ଵାସ୍ମା॒ ଅନ୍ନ॒ମପି॑ ଦଧାତି॒ ତସ୍ମା॑ଦାହୁ॒ର୍ୟଶ୍ଚୈ॒ଵଂ-ଵେଁଦ॒ ୟଶ୍ଚ॒ ନ ସୁ॒ଧାୟଗ୍ମ୍॑ ହ॒ ଵୈ ଵା॒ଜୀ ସୁହି॑ତୋ ଦଧା॒ତୀତ୍ୟ॒ଗ୍ନିର୍ଵାଵ ଵା॒ଜୀ ତମେ॒ଵ ତ-ତ୍ପ୍ରୀ॑ଣାତି॒ ସ ଏ॑ନ-ମ୍ପ୍ରୀ॒ତଃ ପ୍ରୀ॑ଣାତି॒ ଵସୀ॑ୟା-ନ୍ଭଵତି ॥ 48 ॥
(ପ୍ର॒ତୀଚୀ॒ ଦିକ୍ତସ୍ୟା᳚ସ୍ତେ-ଦ୍ଵି॒ଷ୍ମୋ ୟଶ୍ଚ॑-ନିଲି॒ମ୍ପା ନା-ମେ॒ ହ ଗୃ॒ହା-ଇତି॑-ଲୂ॒କ୍ଷୋ-ଵସୀ॑ୟା-ନ୍ଭଵତି) (ଅ. 10)
ଇନ୍ଦ୍ରା॑ୟ॒ ରାଜ୍ଞେ॑ ସୂକ॒ରୋ ଵରୁ॑ଣାୟ॒ ରାଜ୍ଞେ॒ କୃଷ୍ଣୋ॑ ୟ॒ମାୟ॒ ରାଜ୍ଞ॒ ଋଶ୍ୟ॑ ଋଷ॒ଭାୟ॒ ରାଜ୍ଞେ॑ ଗଵ॒ୟ-ଶ୍ଶା᳚ର୍ଦୂ॒ଲାୟ॒ ରାଜ୍ଞେ॑ ଗୌ॒ରଃ ପୁ॑ରୁଷରା॒ଜାୟ॑ ମ॒ର୍କଟଃ॑, କ୍ଷିପ୍ରଶ୍ୟେ॒ନସ୍ୟ॒ ଵର୍ତି॑କା॒ ନୀଲ॑ଙ୍ଗୋଃ॒ କ୍ରିମି॒-ସ୍ସୋମ॑ସ୍ୟ॒ ରାଜ୍ଞଃ॑ କୁଲୁ॒ଙ୍ଗ-ସ୍ସିନ୍ଧୋ᳚-ଶ୍ଶିଗ୍ମ୍ଶୁ॒ମାରୋ॑ ହି॒ମଵ॑ତୋ ହ॒ସ୍ତୀ ॥ 49
(ଇନ୍ଦ୍ରା॑ୟ॒ ରାଜ୍ଞେ॒-ଽଷ୍ଟାଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଃ) (ଅ. 11)
ମ॒ୟୁଃ ପ୍ରା॑ଜାପ॒ତ୍ୟ ଊ॒ଲୋ ହଲୀ᳚କ୍ଷ୍ଣୋ ଵୃଷଦ॒ଗ୍ମ୍॒ଶସ୍ତେ ଧା॒ତୁ-ସ୍ସର॑ସ୍ଵତ୍ୟୈ॒ ଶାରି॑-ଶ୍ଶ୍ୟେ॒ତା ପୁ॑ରୁଷ॒ଵା-ଖ୍ସର॑ସ୍ଵତେ॒ ଶୁକ॑-ଶ୍ଶ୍ୟେ॒ତଃ ପୁ॑ରୁଷ॒ଵାଗା॑ର॒ଣ୍ୟୋ॑-ଽଜୋ ନ॑କୁ॒ଲ-ଶ୍ଶକା॒ ତେ ପୌ॒ଷ୍ଣା ଵା॒ଚେ କ୍ରୌ॒ଞ୍ଚଃ ॥ 50 ॥
(ମ॒ୟୁ – ସ୍ତ୍ରୟୋ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଃ) (ଅ. 12)
ଅ॒ପା-ନ୍ନପ୍ତ୍ରେ॑ ଜ॒ଷୋ ନା॒କ୍ରୋ ମକ॑ରଃ କୁଲୀ॒କୟ॒ସ୍ତେ-ଽକୂ॑ପାରସ୍ୟ ଵା॒ଚେ ପୈ᳚ଙ୍ଗରା॒ଜୋ ଭଗା॑ୟ କୁ॒ଷୀତ॑କ ଆ॒ତୀ ଵା॑ହ॒ସୋ ଦର୍ଵି॑ଦା॒ ତେ ଵା॑ୟ॒ଵ୍ୟା॑ ଦି॒ଗ୍ଭ୍ୟଶ୍ଚ॑କ୍ରଵା॒କଃ ॥ 51 ॥
(ଅ॒ପା – ମେକା॒ନ୍ନଵିଗ୍ମ୍॑ଶ॒ତିଃ) (ଅ. 13)
ବଲା॑ୟାଜଗ॒ର ଆ॒ଖୁ-ସ୍ସୃ॑ଜ॒ୟା ଶ॒ୟଣ୍ଡ॑କ॒ସ୍ତେ ମୈ॒ତ୍ରା ମୃ॒ତ୍ୟଵେ॑-ଽସି॒ତୋ ମ॒ନ୍ୟଵେ᳚ ସ୍ଵ॒ଜଃ କୁଂ॑ଭୀ॒ନସଃ॑ ପୁଷ୍କରସା॒ଦୋ ଲୋ॑ହିତା॒ହିସ୍ତେ ତ୍ଵା॒ଷ୍ଟ୍ରାଃ ପ୍ର॑ତି॒ଶ୍ରୁତ୍କା॑ୟୈ ଵାହ॒ସଃ ॥ 52 ॥
(ବଲା॑ୟା॒ – ଷ୍ଟାଦ॑ଶ) (ଅ. 14)
ପୁ॒ରୁ॒ଷ॒ମୃ॒ଗଶ୍ଚ॒ନ୍ଦ୍ରମ॑ସେ ଗୋ॒ଧା କାଲ॑କା ଦାର୍ଵାଘା॒ଟସ୍ତେ ଵନ॒ସ୍ପତୀ॑ନାମେ॒ଣ୍ୟହ୍ନେ॒ କୃଷ୍ଣୋ॒ ରାତ୍ରି॑ୟୈ ପି॒କଃ, କ୍ଷ୍ଵିଙ୍କା॒ ନୀଲ॑ଶୀର୍ଷ୍ଣୀ॒ ତେ᳚-ଽର୍ୟ॒ମ୍ଣେ ଧା॒ତୁଃ କ॑ତ୍କ॒ଟଃ ॥ 53 ॥
(ପୁ॒ରୁ॒ଷ॒ମୃ॒ଗୋ᳚-ଽଷ୍ଟାଦ॑ଶ) (ଅ. 15)
ସୌ॒ରୀ ବ॒ଲାକର୍ଶ୍ୟୋ॑ ମ॒ୟୂର॑-ଶ୍ଶ୍ୟେ॒ନସ୍ତେ ଗ॑ନ୍ଧ॒ର୍ଵାଣାଂ॒-ଵଁସୂ॑ନା-ଙ୍କ॒ପିଞ୍ଜ॑ଲୋ ରୁ॒ଦ୍ରାଣା᳚-ନ୍ତିତ୍ତି॒ରୀ ରୋ॒ହି-ତ୍କୁ॑ଣ୍ଡୃ॒ଣାଚୀ॑ ଗୋ॒ଲତ୍ତି॑କା॒ ତା ଅ॑ଫ୍ସ॒ରସା॒-ମର॑ଣ୍ୟାୟ ସୃମ॒ରଃ ॥ 54 ॥
(ସୌ॒-ର୍ୟ॑ଷ୍ଟାଦ॑ଶ) (ଅ. 16)
ପୃ॒ଷ॒ତୋ ଵୈ᳚ଶ୍ଵଦେ॒ଵଃ ପି॒ତ୍ଵୋ ନ୍ୟଙ୍କୁଃ॒ କଶ॒ସ୍ତେ-ଽନୁ॑ମତ୍ୟା ଅନ୍ୟଵା॒ପୋ᳚-ଽର୍ଧମା॒ସାନା᳚-ମ୍ମା॒ସା-ଙ୍କ॒ଶ୍ୟପଃ॒ କ୍ଵୟିଃ॑ କୁ॒ଟରୁ॑ର୍ଦାତ୍ୟୌ॒ହସ୍ତେ ସି॑ନୀଵା॒ଲ୍ୟୈ ବୃହ॒ସ୍ପତ॑ୟେ ଶିତ୍ପୁ॒ଟଃ ॥ 55 ॥
(ପୃ॒ଷତା᳚- ଽଷ୍ଟାଦ॑ଶ) (ଅ. 17)
ଶକା॑ ଭୌ॒ମୀ ପା॒ନ୍ତ୍ରଃ କଶୋ॑ ମାନ୍ଥୀ॒ଲଵ॒ସ୍ତେ ପି॑ତୃ॒ଣା-ମୃ॑ତୂ॒ନା-ଞ୍ଜହ॑କା ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରାୟ॒ ଲୋପା॑ କ॒ପୋତ॒ ଉଲୂ॑କ-ଶ୍ଶ॒ଶସ୍ତେ ନୈର୍॑ଋ॒ତାଃ କୃ॑କ॒ଵାକୁ॑-ସ୍ସାଵି॒ତ୍ରଃ ॥ 56 ॥
(ଶକା॒ – ଽଷ୍ଟାଦ॑ଶ ) (ଅ. 18)
ରୁରୂ॑ ରୌ॒ଦ୍ରଃ କୃ॑କଲା॒ସ-ଶ୍ଶ॒କୁନିଃ॒ ପିପ୍ପ॑କା॒ ତେ ଶ॑ର॒ଵ୍ୟା॑ୟୈ ହରି॒ଣୋ ମା॑ରୁ॒ତୋ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣେ ଶା॒ର୍ଗସ୍ତ॒ରକ୍ଷୁଃ॑ କୃ॒ଷ୍ଣ-ଶ୍ଶ୍ଵା ଚ॑ତୁର॒କ୍ଷୋ ଗ॑ର୍ଦ॒ଭସ୍ତ ଇ॑ତରଜ॒ନାନା॑ମ॒ଗ୍ନୟେ॒ ଧୂଙ୍କ୍ଷ୍ଣା᳚ ॥ 57 ॥
(ରୁରୁ॑ – ର୍ଵିଗ୍ମ୍ଶ॒ତିଃ) (ଅ. 19)
ଅ॒ଲ॒ଜ ଆ᳚ନ୍ତରି॒କ୍ଷ ଉ॒ଦ୍ରୋ ମ॒ଦ୍ଗୁଃ ପ୍ଲ॒ଵସ୍ତେ॑-ଽପାମଦି॑ତ୍ୟୈ ହଗ୍ମ୍ସ॒ସାଚି॑ରିନ୍ଦ୍ରା॒ଣ୍ୟୈ କୀର୍ଶା॒ ଗୃଦ୍ଧ୍ର॑-ଶ୍ଶିତିକ॒କ୍ଷୀ ଵା᳚ର୍ଧ୍ରାଣ॒ସସ୍ତେ ଦି॒ଵ୍ୟା ଦ୍ୟା॑ଵାପୃଥି॒ଵ୍ୟା᳚ ଶ୍ଵା॒ଵିତ୍ ॥ 58 ॥
(ଅ॒ଲ॒ଜୋ᳚ – ଽଷ୍ଟାଦ॑ଶ ) (ଅ. 20)
ସୁ॒ପ॒ର୍ଣଃ ପା᳚ର୍ଜ॒ନ୍ୟୋ ହ॒ଗ୍ମ୍॒ସୋ ଵୃକୋ॑ ଵୃଷଦ॒ଗ୍ମ୍॒ଶସ୍ତ ଐ॒ନ୍ଦ୍ରା ଅ॒ପାମୁ॒ଦ୍ରୋ᳚ ଽର୍ୟ॒ମ୍ଣେ ଲୋ॑ପା॒ଶ-ସ୍ସି॒ଗ୍ମ୍॒ହୋ ନ॑କୁ॒ଲୋ ଵ୍ୟା॒ଘ୍ରସ୍ତେ ମ॑ହେ॒ନ୍ଦ୍ରାୟ॒ କାମା॑ୟ॒ ପର॑ସ୍ଵାନ୍ ॥ 59 ॥
(ସୁ॒ପ॒ଣୋ᳚ – ଽଷ୍ଟାଦ॑ଶ) (ଅ. 21)
ଆ॒ଗ୍ନେ॒ୟଃ କୃ॒ଷ୍ଣଗ୍ରୀ॑ଵ-ସ୍ସାରସ୍ଵ॒ତୀ ମେ॒ଷୀ ବ॒ଭ୍ରୁ-ସ୍ସୌ॒ମ୍ୟଃ ପୌ॒ଷ୍ଣ-ଶ୍ଶ୍ୟା॒ମ-ଶ୍ଶି॑ତିପୃ॒ଷ୍ଠୋ ବା॑ର୍ହସ୍ପ॒ତ୍ୟ-ଶ୍ଶି॒ଲ୍ପୋ ଵୈ᳚ଶ୍ଵଦେ॒ଵ ଐ॒ନ୍ଦ୍ରୋ॑-ଽରୁ॒ଣୋ ମା॑ରୁ॒ତଃ କ॒ଲ୍ମାଷ॑ ଐନ୍ଦ୍ରା॒ଗ୍ନ-ସ୍ସଗ୍ମ୍॑ହି॒ତୋ॑ ଽଧୋରା॑ମ-ସ୍ସାଵି॒ତ୍ରୋ ଵା॑ରୁ॒ଣଃ ପେତ୍ଵଃ॑ ॥ 60 ॥
(ଆ॒ଗ୍ନେ॒ୟୋ – ଦ୍ଵାଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଃ) (ଅ. 22)
ଅଶ୍ଵ॑ସ୍ତୂପ॒ରୋ ଗୋ॑ମୃ॒ଗସ୍ତେ ପ୍ରା॑ଜାପ॒ତ୍ୟା ଆ᳚ଗ୍ନେ॒ୟୌ କୃ॒ଷ୍ଣଗ୍ରୀ॑ଵୌ ତ୍ଵା॒ଷ୍ଟ୍ରୌ ଲୋ॑ମଶସ॒କ୍ଥୌ ଶି॑ତିପୃ॒ଷ୍ଠୌ ବା॑ର୍ହସ୍ପ॒ତ୍ୟୌ ଧା॒ତ୍ରେ ପୃ॑ଷୋଦ॒ର-ସ୍ସୌ॒ର୍ୟୋ ବ॒ଲକ୍ଷଃ॒ ପେତ୍ଵଃ॑ ॥ 61 ॥
(ଅଶ୍ଵଃ॒ – ଷୋଡ॑ଶ) (ଅ. 23)
ଅ॒ଗ୍ନୟେ-ଽନୀ॑କଵତେ॒ ରୋହି॑ତାଞ୍ଜି-ରନ॒ଡ୍ଵା-ନ॒ଧୋରା॑ମୌ ସାଵି॒ତ୍ରୌ ପୌ॒ଷ୍ଣୌ ର॑ଜ॒ତନା॑ଭୀ ଵୈଶ୍ଵଦେ॒ଵୌ ପି॒ଶଙ୍ଗୌ॑ ତୂପ॒ରୌ ମା॑ରୁ॒ତଃ କ॒ଲ୍ମାଷ॑ ଆଗ୍ନେ॒ୟଃ କୃ॒ଷ୍ଣୋ॑-ଽଜ-ସ୍ସା॑ରସ୍ଵ॒ତୀ ମେ॒ଷୀ ଵା॑ରୁ॒ଣଃ କୃ॒ଷ୍ଣ ଏକ॑ଶିତିପା॒-ତ୍ପେତ୍ଵଃ॑ ॥ 62 ॥
(ଅ॒ଗ୍ନୟେ॒ – ଦ୍ଵାଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଃ) (ଅ. 24)
(ୟଦେକେ॑ନ – ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ରେ॒ଣା-ଽନୁ॒ – ୟଜୁ॒ଷା – ଽଽପୋ॑ – ଵି॒ଶ୍ଵକ॒ର୍ମା – ଽଗ୍ନ॒ ଆ ୟା॑ହି – ସୁଵ॒ର୍ଗାୟ॒ ଵଜ୍ରୋ॑ – ଗାୟ॒ତ୍ରେଣା – ଗ୍ନ॑ ଉଦଧେ – ସ॒ମୀଚୀ – ନ୍ଦ୍ରା॑ୟ – ମ॒ୟୁ – ର॒ପାଂ – ବଲା॑ୟ – ପୁରୁଷମୃ॒ଗଃ – ସୌ॒ରୀ – ପୃ॑ଷ॒ତଃ – ଶକା॒ – ରୁରୁ॑ – ରଲ॒ଜଃ – ସୁ॑ପ॒ର୍ଣ – ଆ᳚ଗ୍ନେ॒ୟୋ – ଽଶ୍ଵୋ॒ – ଽଗ୍ନୟେ-ଽନୀ॑କଵତେ॒ – ଚତୁ॑ର୍ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଃ)
(ୟଦେକେ॑ନ॒ – ସ ପାପୀ॑ୟା – ନେ॒ତଦ୍ଵା ଅ॒ଗ୍ନେ – ର୍ଧନୁ॒ସ୍ତ-ଦ୍- ଦେ॒ଵାସ୍ତ୍ଵେନ୍ଦ୍ର॑ଜ୍ୟେଷ୍ଠା – ଅ॒ପା-ନ୍ନପ୍ତ୍ରେ – ଽଶ୍ଵ॑ସ୍ତୂପ॒ରୋ – ଦ୍ଵିଷ॑ଷ୍ଟିଃ)
(ୟଦେକେ॒, ନୈକ॑ଶିତିପା॒-ତ୍ପେତ୍ଵଃ॑)
॥ ହରିଃ॑ ଓମ୍ ॥
॥ କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ମ୍ପଞ୍ଚମକାଣ୍ଡେ ପଞ୍ଚମଃ ପ୍ରଶ୍ନ-ସ୍ସମାପ୍ତଃ ॥