കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-ഞ്ചതുര്ഥകാണ്ഡേ പ്രഥമഃ പ്രശ്നഃ- അഗ്നിചിത്യങ്ഗ മന്ത്രപാഠാഭിധാനം
ഓ-ന്നമഃ പരമാത്മനേ, ശ്രീ മഹാഗണപതയേ നമഃ,
ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ । ഹ॒രിഃ॒ ഓമ് ॥
യു॒ഞ്ജാ॒നഃ പ്ര॑ഥ॒മ-മ്മന॑സ്ത॒ത്വായ॑ സവി॒താ ധിയഃ॑ । അ॒ഗ്നി-ഞ്ജ്യോതി॑ര്നി॒ചായ്യ॑ പൃഥി॒വ്യാ അദ്ധ്യാ ഽഭ॑രത് ॥ യു॒ക്ത്വായ॒ മന॑സാ ദേ॒വാന്-ഥ്സുവ॑ര്യ॒തോ ധി॒യാ ദിവ᳚മ് । ബൃ॒ഹജ്ജ്യോതിഃ॑ കരിഷ്യ॒ത-സ്സ॑വി॒താ പ്രസു॑വാതി॒ താന് ॥ യു॒ക്തേന॒ മന॑സാ വ॒യ-ന്ദേ॒വസ്യ॑ സവി॒തു-സ്സ॒വേ । സു॒വ॒ര്ഗേയാ॑യ॒ ശക്ത്യൈ᳚ ॥ യു॒ഞ്ജതേ॒ മന॑ ഉ॒ത യു॑ഞ്ജതേ॒ ധിയോ॒ വിപ്രാ॒ വിപ്ര॑സ്യ ബൃഹ॒തോ വി॑പ॒ശ്ചിതഃ॑ । വി ഹോത്രാ॑ ദധേ വയുനാ॒ വിദേക॒ ഇ- [വയുനാ॒ വിദേക॒ ഇത്, മ॒ഹീ ദേ॒വസ്യ॑] 1
-ന്മ॒ഹീ ദേ॒വസ്യ॑ സവി॒തുഃ പരി॑ഷ്ടുതിഃ ॥ യു॒ജേ വാ॒-മ്ബ്രഹ്മ॑ പൂ॒ര്വ്യ-ന്നമോ॑ഭി॒ര്വി ശ്ലോകാ॑ യന്തി പ॒ഥ്യേ॑വ॒ സൂരാഃ᳚ । ശൃ॒ണ്വന്തി॒ വിശ്വേ॑ അ॒മൃത॑സ്യ പു॒ത്രാ ആ യേ ധാമാ॑നി ദി॒വ്യാനി॑ ത॒സ്ഥുഃ ॥ യസ്യ॑ പ്ര॒യാണ॒മന്വ॒ന്യ ഇദ്യ॒യുര്ദേ॒വാ ദേ॒വസ്യ॑ മഹി॒മാന॒മര്ച॑തഃ । യഃ പാര്ഥി॑വാനി വിമ॒മേ സ ഏത॑ശോ॒ രജാഗ്മ്॑സി ദേ॒വ-സ്സ॑വി॒താ മ॑ഹിത്വ॒നാ ॥ ദേവ॑ സവിതഃ॒ പ്രസു॑വ യ॒ജ്ഞ-മ്പ്രസ॑വ [ ] 2
യ॒ജ്ഞപ॑തി॒-മ്ഭഗാ॑യ ദി॒വ്യോ ഗ॑ന്ധ॒ര്വഃ । കേ॒ത॒പൂഃ കേത॑ന്നഃ പുനാതു വാ॒ചസ്പതി॒ര്വാച॑മ॒ദ്യ സ്വ॑ദാതി നഃ ॥ ഇ॒മ-ന്നോ॑ ദേവ സവിതര്യ॒ജ്ഞ-മ്പ്രസു॑വ ദേവാ॒യുവഗ്മ്॑ സഖി॒വിദഗ്മ്॑ സത്രാ॒ജിത॑-ന്ധന॒ജിതഗ്മ്॑ സുവ॒ര്ജിത᳚മ് ॥ ഋ॒ചാ സ്തോമ॒ഗ്മ്॒ സമ॑ര്ധയ ഗായ॒ത്രേണ॑ രഥന്ത॒രമ് । ബൃ॒ഹ-ദ്ഗാ॑യ॒ത്രവ॑ര്തനി ॥ ദേ॒വസ്യ॑ ത്വാ സവി॒തുഃ പ്ര॑സ॒വേ᳚ ഽശ്വിനോ᳚ര്ബാ॒ഹുഭ്യാ᳚-മ്പൂ॒ഷ്ണോ ഹസ്താ᳚ഭ്യാ-ങ്ഗായ॒ത്രേണ॒ ഛന്ദ॒സാ ഽഽദ॑ദേ-ഽങ്ഗിര॒സ്വദഭ്രി॑രസി॒ നാരി॑- [നാരിഃ॑, അ॒സി॒ പൃ॒ഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥാ॑-] 3
-രസി പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥാ॑-ദ॒ഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑മങ്ഗിര॒സ്വദാ ഭ॑ര॒ ത്രൈഷ്ടു॑ഭേന ത്വാ॒ ഛന്ദ॒സാ ഽഽദ॑ദേ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്ബഭ്രി॑രസി॒ നാരി॑രസി॒ ത്വയാ॑ വ॒യഗ്മ് സ॒ധസ്ഥ॒ ആഗ്നിഗ്മ് ശ॑കേമ॒ ഖനി॑തു-മ്പുരീ॒ഷ്യ॑-ഞ്ജാഗ॑തേന ത്വാ॒ ഛന്ദ॒സാ ഽഽദ॑ദേ-ഽങ്ഗിര॒സ്വദ്ധസ്ത॑ ആ॒ധായ॑ സവി॒താ ബിഭ്ര॒ദഭ്രിഗ്മ്॑ ഹിര॒ണ്യയീ᳚മ് । തയാ॒ ജ്യോതി॒രജ॑സ്ര॒-മിദ॒ഗ്നി-ങ്ഖാ॒ത്വീ ന॒ ആ ഭ॒രാനു॑ഷ്ടുഭേന ത്വാ॒ ഛന്ദ॒സാ ഽഽദ॑ദേ-ഽങ്ഗിര॒സ്വത് ॥ 4 ॥
(ഇ–ദ്യ॒ജ്ഞ-മ്പ്രസു॑വ॒ – നാരി॒ – രാനു॑ഷ്ടുഭേന ത്വാ॒ ഛന്ദ॑സാ॒ – ത്രീണി॑ ച) (അ. 1)
ഇ॒മാമ॑ഗൃഭ്ണ-ന്രശ॒നാമൃ॒തസ്യ॒ പൂര്വ॒ ആയു॑ഷി വി॒ദഥേ॑ഷു ക॒വ്യാ । തയാ॑ ദേ॒വാ-സ്സു॒തമാ ബ॑ഭൂവുര്-ഋ॒തസ്യ॒ സാമ᳚ന്-ഥ്സ॒രമാ॒രപ॑ന്തീ ॥ പ്രതൂ᳚ര്തം-വാഁജി॒ന്നാ ദ്ര॑വ॒ വരി॑ഷ്ഠാ॒മനു॑ സം॒വഁത᳚മ് । ദി॒വി തേ॒ ജന്മ॑ പര॒മമ॒ന്തരി॑ക്ഷേ॒ നാഭിഃ॑ പൃഥി॒വ്യാമധി॒ യോനിഃ॑ ॥ യു॒ഞ്ജാഥാ॒ഗ്മ്॒ രാസ॑ഭം-യുഁ॒വമ॒സ്മിന്. യാമേ॑ വൃഷണ്വസൂ । അ॒ഗ്നി-മ്ഭര॑ന്തമസ്മ॒യുമ് ॥ യോഗേ॑യോഗേ ത॒വസ്ത॑രം॒-വാഁജേ॑വാജേ ഹവാമഹേ । സഖാ॑യ॒ ഇന്ദ്ര॑മ॒തയേ᳚ ॥ പ്ര॒തൂര്വ॒- [പ്ര॒തൂര്വന്ന്॑, ഏഹ്യ॑വ॒ക്രാമ॒ന്നശ॑സ്തീ] 5
-ന്നേഹ്യ॑വ॒ക്രാമ॒ന്നശ॑സ്തീ രു॒ദ്രസ്യ॒ ഗാണ॑പത്യാ-ന്മയോ॒ഭൂരേഹി॑ । ഉ॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒മന്വി॑ഹി സ്വ॒സ്തി ഗ॑വ്യൂതി॒രഭ॑യാനി കൃ॒ണ്വന്ന് ॥ പൂ॒ഷ്ണാ സ॒യുജാ॑ സ॒ഹ । പൃ॒ഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥാ॑ദ॒ഗ്നി-മ്പു॑രി॒ഷ്യ॑-മങ്ഗിര॒സ്വ-ദച്ഛേ᳚ഹ്യ॒ഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑ -മങ്ഗിര॒സ്വദ-ച്ഛേ॑മോ॒-ഽഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑-മങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്ഭ॑രിഷ്യാമോ॒-ഽഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑-മങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്ഭ॑രാമഃ ॥ അന്വ॒ഗ്നിരു॒ഷസാ॒-മഗ്ര॑മഖ്യ॒-ദന്വഹാ॑നി പ്രഥ॒മോ ജാ॒തവേ॑ദാഃ । അനു॒ സൂര്യ॑സ്യ [സൂര്യ॑സ്യ, പു॒രു॒ത്രാ ച॑] 6
പുരു॒ത്രാ ച॑ ര॒ശ്മീനനു॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീ ആ ത॑താന ॥ ആ॒ഗത്യ॑ വാ॒ജ്യദ്ധ്വ॑ന॒-സ്സര്വാ॒ മൃധോ॒ വിധൂ॑നുതേ । അ॒ഗ്നിഗ്മ് സ॒ധസ്ഥേ॑ മഹ॒തി ചക്ഷു॑ഷാ॒ നി ചി॑കീഷതേ ॥ ആ॒ക്രമ്യ॑ വാജി-ന്പൃഥി॒വീമ॒ഗ്നിമി॑ച്ഛ രു॒ചാ ത്വമ് । ഭൂമ്യാ॑ വൃ॒ത്വായ॑ നോ ബ്രൂഹി॒ യതഃ॒ ഖനാ॑മ॒ തം-വഁ॒യമ് ॥ ദ്യൌസ്തേ॑ പൃ॒ഷ്ഠ-മ്പൃ॑ഥി॒വീ സ॒ധസ്ഥ॑മാ॒ത്മാ ഽന്തരി॑ക്ഷഗ്മ് സമു॒ദ്രസ്തേ॒ യോനിഃ॑ । വി॒ഖ്യായ॒ ചക്ഷു॑ഷാ॒ ത്വമ॒ഭി തി॑ഷ്ഠ [ത്വമ॒ഭി തി॑ഷ്ഠ, പൃ॒ത॒ന്യ॒തഃ ।] 7
പൃതന്യ॒തഃ ॥ ഉത്ക്രാ॑മ മഹ॒തേ സൌഭ॑ഗായാ॒-സ്മാദാ॒സ്ഥാനാ᳚-ദ്ദ്രവിണോ॒ദാ വാ॑ജിന്ന് । വ॒യഗ്ഗ് സ്യാ॑മ സുമ॒തൌ പൃ॑ഥി॒വ്യാ അ॒ഗ്നി-ങ്ഖ॑നി॒ഷ്യന്ത॑ ഉ॒പസ്ഥേ॑ അസ്യാഃ ॥ ഉദ॑ക്രമീ-ദ്ദ്രവിണോ॒ദാ വാ॒ജ്യര്വാ-ഽക॒-സ്സ ലോ॒കഗ്മ് സുകൃ॑ത-മ്പൃഥി॒വ്യാഃ । തതഃ॑ ഖനേമ സു॒പ്രതീ॑കമ॒ഗ്നിഗ്മ് സുവോ॒ രുഹാ॑ണാ॒ അധി॒ നാക॑ ഉത്ത॒മേ ॥ അ॒പോ ദേ॒വീരുപ॑ സൃജ॒ മധു॑മതീരയ॒ക്ഷ്മായ॑ പ്ര॒ജാഭ്യഃ॑ । താസാ॒ഗ്॒ സ്ഥാനാ॒ദുജ്ജി॑ഹതാ॒-മോഷ॑ധയ-സ്സുപിപ്പ॒ലാഃ ॥ ജിഘ॑- [ജിഘ॑ര്മി, അ॒ഗ്നി-മ്മന॑സാ] 8
-ര്മ്യ॒ഗ്നി-മ്മന॑സാ ഘൃ॒തേന॑ പ്രതി॒ക്ഷ്യന്ത॒-മ്ഭുവ॑നാനി॒ വിശ്വാ᳚ । പൃ॒ഥു-ന്തി॑ര॒ശ്ചാ വയ॑സാ ബൃ॒ഹന്തം॒-വ്യഁചി॑ഷ്ഠ॒മന്നഗ്മ്॑ രഭ॒സം-വിഁദാ॑നമ് ॥ ആ ത്വാ॑ ജിഘര്മി॒ വച॑സാ ഘൃ॒തേനാ॑-ഽര॒ക്ഷസാ॒ മന॑സാ॒ തജ്ജു॑ഷസ്വ । മര്യ॑ശ്രീ-സ്സ്പൃഹ॒യ-ദ്വ॑ര്ണോ അ॒ഗ്നിര്നാ-ഽഭി॒മൃശേ॑ ത॒നുവാ॒ ജര്ഹൃ॑ഷാണഃ ॥ പരി॒ വാജ॑പതിഃ ക॒വിര॒ഗ്നിര്-ഹ॒വ്യാന്യ॑ക്രമീത് । ദധ॒-ദ്രത്നാ॑നി ദാ॒ശുഷേ᳚ ॥ പരി॑ ത്വാ-ഽഗ്നേ॒ പുരം॑-വഁ॒യം-വിഁപ്രഗ്മ്॑ സഹസ്യ ധീമഹി । ധൃ॒ഷ-ദ്വ॑ര്ണ-ന്ദി॒വേദി॑വേ ഭേ॒ത്താര॑-മ്ഭങ്ഗു॒രാവ॑തഃ ॥ ത്വമ॑ഗ്നേ॒ ദ്യുഭി॒സ്ത്വ-മാ॑ശുശു॒ക്ഷണി॒സ്ത്വ-മ॒ദ്ഭ്യസ്ത്വ-മശ്മ॑ന॒സ്പരി॑ । ത്വം-വഁനേ᳚ഭ്യ॒ സ്ത്വമോഷ॑ധീഭ്യ॒ സ്ത്വ-ന്നൃ॒ണാ-ന്നൃ॑പതേ ജായസേ॒ ശുചിഃ॑ ॥ 9 ॥
(പ്ര॒തൂര്വ॒ന്ഥ് – സൂര്യ॑സ്യ – തിഷ്ഠ॒ – ജിഘ॑ര്മി – ഭേ॒ത്താരം॑ – വിഁഗ്മ്ശ॒തിശ്ച॑) (അ. 2)
ദേ॒വസ്യ॑ ത്വാ സവി॒തുഃ പ്ര॑സ॒വേ᳚-ഽശ്വിനോ᳚ ര്ബാ॒ഹുഭ്യാ᳚-മ്പൂ॒ഷ്ണോ ഹസ്താ᳚ഭ്യാ-മ്പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ॒-ഽഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑-മങ്ഗിര॒സ്വ-ത്ഖ॑നാമി ॥ ജ്യോതി॑ഷ്മന്ത-ന്ത്വാ-ഽഗ്നേ സു॒പ്രതീ॑ക॒മജ॑സ്രേണ ഭാ॒നുനാ॒ ദീദ്യാ॑നമ് । ശി॒വ-മ്പ്ര॒ജാഭ്യോ-ഽഹിഗ്മ്॑ സന്ത-മ്പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ॒-ഽഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑ -മങ്ഗിര॒സ്വ-ത്ഖ॑നാമി ॥ അ॒പാ-മ്പൃ॒ഷ്ഠമ॑സി സ॒പ്രഥാ॑ ഉ॒ര്വ॑ഗ്നി-മ്ഭ॑രി॒ഷ്യദപ॑രാവപിഷ്ഠമ് । വര്ധ॑മാന-മ്മ॒ഹ ആ ച॒ പുഷ്ക॑ര-ന്ദി॒വോ മാത്ര॑യാ വരി॒ണാ പ്ര॑ഥസ്വ ॥ ശര്മ॑ ച സ്ഥോ॒ [ശര്മ॑ ച സ്ഥഃ, വര്മ॑ ച] 10
വര്മ॑ ച സ്ഥോ॒ അച്ഛി॑ദ്രേ ബഹു॒ലേ ഉ॒ഭേ । വ്യച॑സ്വതീ॒ സം-വഁ ॑സാഥാ-മ്ഭ॒ര്തമ॒ഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ᳚മ് ॥ സംവഁ ॑സാഥാഗ്മ് സുവ॒ര്വിദാ॑ സ॒മീചീ॒ ഉര॑സാ॒ ത്മനാ᳚ । അ॒ഗ്നിമ॒ന്ത ര്ഭ॑രി॒ഷ്യന്തീ॒ ജ്യോതി॑ഷ്മന്ത॒ മജ॑സ്ര॒മിത് ॥ പു॒രീ॒ഷ്യോ॑-ഽസി വി॒ശ്വഭ॑രാഃ । അഥ॑ര്വാ ത്വാ പ്രഥ॒മോ നിര॑മന്ഥദഗ്നേ ॥ ത്വാമ॑ഗ്നേ॒ പുഷ്ക॑രാ॒ദദ്ധ്യഥ॑ര്വാ॒ നിര॑മന്ഥത । മൂ॒ര്ധ്നോ വിശ്വ॑സ്യ വാ॒ഘതഃ॑ ॥ തമു॑ ത്വാ ദ॒ദ്ധ്യങ്ങൃഷിഃ॑ പു॒ത്ര ഈ॑ധേ॒ [പു॒ത്ര ഈ॑ധേ, അഥ॑ര്വണഃ ।] 11
അഥ॑ര്വണഃ । വൃ॒ത്ര॒ഹണ॑-മ്പുരന്ദ॒രമ് ॥ തമു॑ ത്വാ പാ॒ഥ്യോ വൃഷാ॒ സമീ॑ധേ ദസ്യു॒ഹന്ത॑മമ് । ധ॒ന॒ഞ്ജ॒യഗ്മ് രണേ॑രണേ ॥ സീദ॑ ഹോത॒-സ്സ്വ ഉ॑ ലോ॒കേ ചി॑കി॒ത്വാന്-ഥ്സാ॒ദയാ॑ യ॒ജ്ഞഗ്മ് സു॑കൃ॒തസ്യ॒ യോനൌ᳚ । ദേ॒വാ॒വീര്ദേ॒വാന്. ഹ॒വിഷാ॑ യജാ॒സ്യഗ്നേ॑ ബൃ॒ഹ-ദ്യജ॑മാനേ॒ വയോ॑ ധാഃ ॥ നി ഹോതാ॑ ഹോതൃ॒ഷദ॑നേ॒ വിദാ॑നസ്ത്വേ॒ഷോ ദീ॑ദി॒വാഗ്മ് അ॑സദ-ഥ്സു॒ദക്ഷഃ॑ । അദ॑ബ്ധവ്രത പ്രമതി॒ര്വസി॑ഷ്ഠ-സ്സഹസ്ര-മ്ഭ॒ര-ശ്ശുചി॑ജിഹ്വോ അ॒ഗ്നിഃ ॥ സഗ്മ് സീ॑ദസ്വ മ॒ഹാഗ്മ് അ॑സി॒ ശോച॑സ്വ [ശോച॑സ്വ, ദേ॒വ॒വീത॑മഃ ।] 12
ദേവ॒വീത॑മഃ । വി ധൂ॒മമ॑ഗ്നേ അരു॒ഷ-മ്മി॑യേദ്ധ്യ സൃ॒ജ പ്ര॑ശസ്ത ദര്ശ॒തമ് ॥ ജനി॑ഷ്വാ॒ ഹി ജേന്യോ॒ അഗ്രേ॒ അഹ്നാഗ്മ്॑ ഹി॒തോ ഹി॒തേഷ്വ॑രു॒ഷോ വനേ॑ഷു । ദമേ॑ദമേ സ॒പ്ത രത്നാ॒ ദധാ॑നോ॒-ഽഗ്നിര്ഹോതാ॒ നി ഷ॑സാദാ॒ യജീ॑യാന് ॥ 13 ॥
(സ്ഥ॒ – ഈ॒ധേ॒ – ശോച॑സ്വ – സ॒പ്തവിഗ്മ്॑ശതിശ്ച) – (അ. 3)
സ-ന്തേ॑ വാ॒യുര്മാ॑ത॒രിശ്വാ॑ ദധാതൂത്താ॒നായൈ॒ ഹൃദ॑യം॒-യഁദ്വിലി॑ഷ്ടമ് । ദേ॒വാനാം॒-യഁശ്ചര॑തി പ്രാ॒ണഥേ॑ന॒ തസ്മൈ॑ ച ദേവി॒ വഷ॑ഡസ്തു॒ തുഭ്യ᳚മ് ॥ സുജാ॑തോ॒ ജ്യോതി॑ഷാ സ॒ഹ ശര്മ॒ വരൂ॑ഥ॒മാ-ഽസ॑ദ॒-സ്സുവഃ॑ । വാസോ॑ അഗ്നേ വി॒ശ്വരൂ॑പ॒ഗ്മ്॒ സംവ്യഁ ॑യസ്വ വിഭാവസോ ॥ ഉദു॑ തിഷ്ഠ സ്വദ്ധ്വ॒രാവാ॑ നോ ദേ॒വ്യാ കൃ॒പാ । ദൃ॒ശേ ച॑ ഭാ॒സാ ബൃ॑ഹ॒താ സു॑ശു॒ക്വനി॒രാ-ഽഗ്നേ॑ യാഹി സുശ॒സ്തിഭിഃ॑ ॥ 14 ॥
ഊ॒ര്ധ്വ ഊ॒ ഷു ണ॑ ഊ॒തയേ॒ തിഷ്ഠാ॑ ദേ॒വോ ന സ॑വി॒താ । ഊ॒ര്ധ്വോ വാജ॑സ്യ॒ സനി॑താ॒ യദ॒ഞ്ജിഭി॑-ര്വാ॒ഘദ്ഭി॑-ര്വി॒ഹ്വയാ॑മഹേ ॥ സ ജാ॒തോ ഗര്ഭോ॑ അസി॒ രോദ॑സ്യോ॒രഗ്നേ॒ ചാരു॒ര്വിഭൃ॑ത॒ ഓഷ॑ധീഷു । ചി॒ത്ര-ശ്ശിശുഃ॒ പരി॒ തമാഗ്॑സ്യ॒ക്തഃ പ്ര മാ॒തൃഭ്യോ॒ അധി॒ കനി॑ക്രദദ്ഗാഃ ॥ സ്ഥി॒രോ ഭ॑വ വീ॒ഡ്വ॑ങ്ഗ ആ॒ശുര്ഭ॑വ വാ॒ജ്യ॑ര്വന്ന് । പൃ॒ഥുര്ഭ॑വ സു॒ഷദ॒സ്ത്വമ॒ഗ്നേഃ പു॑രീഷ॒വാഹ॑നഃ ॥ ശി॒വോ ഭ॑വ [ ] 15
പ്ര॒ജാഭ്യോ॒ മാനു॑ഷീഭ്യ॒സ്ത്വമ॑ങ്ഗിരഃ । മാ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീ അ॒ഭി ശൂ॑ശുചോ॒ മാ-ഽന്തരി॑ക്ഷ॒-മ്മാ വന॒സ്പതീന്॑ ॥ പ്രൈതു॑ വാ॒ജീ കനി॑ക്രദ॒-ന്നാന॑ദ॒-ദ്രാസ॑ഭഃ॒ പത്വാ᳚ । ഭര॑ന്ന॒ഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑-മ്മാ പാ॒ദ്യായു॑ഷഃ പു॒രാ ॥ രാസ॑ഭോ വാ॒-ങ്കനി॑ക്രദ॒-ഥ്സുയു॑ക്തോ വൃഷണാ॒ രഥേ᳚ । സ വാ॑മ॒ഗ്നി-മ്പു॑രീ॒ഷ്യ॑മാ॒ശുര്ദൂ॒തോ വ॑ഹാദി॒തഃ ॥ വൃഷാ॒-ഽഗ്നിം-വൃഁഷ॑ണ॒-മ്ഭര॑ന്ന॒പാ-ങ്ഗര്ഭഗ്മ്॑ സമു॒ദ്രിയ᳚മ് । അഗ്ന॒ ആ യാ॑ഹി [ ] 16
വീ॒തയ॑ ഋ॒തഗ്മ് സ॒ത്യമ് ॥ ഓഷ॑ധയഃ॒ പ്രതി॑ ഗൃഹ്ണീതാ॒-ഽഗ്നിമേ॒തഗ്മ് ശി॒വമാ॒യന്ത॑മ॒ഭ്യത്ര॑ യു॒ഷ്മാന് । വ്യസ്യ॒ന് വിശ്വാ॒ അമ॑തീ॒രരാ॑തീ-ര്നി॒ഷീദ॑ന്നോ॒ അപ॑ ദുര്മ॒തിഗ്മ് ഹ॑നത് ॥ ഓഷ॑ധയഃ॒ പ്രതി॑ മോദദ്ധ്വമേന॒-മ്പുഷ്പാ॑വതീ-സ്സുപിപ്പ॒ലാഃ । അ॒യം-വോഁ॒ ഗര്ഭ॑ ഋ॒ത്വിയഃ॑ പ്ര॒ത്നഗ്മ് സ॒ധസ്ഥ॒മാ ഽസ॑ദത് ॥ 17 ॥
(സു॒ശ॒സ്തിഭിഃ॑ – ശി॒വോ ഭ॑വ – യാഹി॒ – ഷട്ത്രിഗ്മ്॑ശച്ച) (അ. 4)
വി പാജ॑സാ പൃ॒ഥുനാ॒ ശോശു॑ചാനോ॒ ബാധ॑സ്വ ദ്വി॒ഷോ ര॒ക്ഷസോ॒ അമീ॑വാഃ । സു॒ശര്മ॑ണോ ബൃഹ॒ത-ശ്ശര്മ॑ണി സ്യാമ॒ഗ്നേര॒ഹഗ്മ് സു॒ഹവ॑സ്യ॒ പ്രണീ॑തൌ ॥ ആപോ॒ ഹി ഷ്ഠാ മ॑യോ॒ഭുവ॒സ്താ ന॑ ഊ॒ര്ജേ ദ॑ധാതന । മ॒ഹേ രണാ॑യ॒ ചക്ഷ॑സേ ॥ യോ വ॑-ശ്ശി॒വത॑മോ॒ രസ॒സ്തസ്യ॑ ഭാജയതേ॒ഹ നഃ॑ । ഉ॒ശ॒തീരി॑വ മാ॒തരഃ॑ ॥ തസ്മാ॒ അര॑-ങ്ഗമാമ വോ॒ യസ്യ॒ ക്ഷയാ॑യ॒ ജിന്വ॑ഥ । ആപോ॑ ജ॒നയ॑ഥാ ച നഃ ॥ മി॒ത്ര- [മി॒ത്രഃ, സ॒ഗ്മ്॒സൃജ്യ॑] 18
-സ്സ॒ഗ്മ്॒സൃജ്യ॑ പൃഥി॒വീ-മ്ഭൂമി॑-ഞ്ച॒ ജ്യോതി॑ഷാ സ॒ഹ । സുജാ॑ത-ഞ്ജാ॒തവേ॑ദസമ॒ഗ്നിം-വൈഁ᳚ശ്വാന॒രം-വിഁ॒ഭുമ് ॥ അ॒യ॒ക്ഷ്മായ॑ ത്വാ॒ സഗ്മ് സൃ॑ജാമി പ്ര॒ജാഭ്യഃ॑ । വിശ്വേ᳚ ത്വാ ദേ॒വാ വൈ᳚ശ്വാന॒രാ-സ്സഗ്മ് സൃ॑ജ॒ന്ത്വാ-നു॑ഷ്ടുഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വത് ॥ രു॒ദ്രാ-സ്സ॒ഭൃന്ത്യ॑ പൃഥി॒വീ-മ്ബൃ॒ഹജ്ജ്യോതി॒-സ്സമീ॑ധിരേ । തേഷാ᳚-മ്ഭാ॒നുരജ॑സ്ര॒ ഇച്ഛു॒ക്രോ ദേ॒വേഷു॑ രോചതേ ॥ സഗ്മ് സൃ॑ഷ്ടാം॒-വഁസു॑ഭീ രു॒ദ്രൈര്ധീരൈഃ᳚ കര്മ॒ണ്യാ᳚-മ്മൃദ᳚മ് । ഹസ്താ᳚ഭ്യാ-മ്മൃ॒ദ്വീ-ങ്കൃ॒ത്വാ സി॑നീവാ॒ലീ ക॑രോതു॒ [സി॑നീവാ॒ലീ ക॑രോതു, താമ് ।] 19
താമ് ॥ സി॒നീ॒വാ॒ലീ സു॑കപ॒ര്ദാ സു॑കുരീ॒രാ സ്വൌ॑പ॒ശാ । സാ തുഭ്യ॑മദിതേ മഹ॒ ഓഖാ-ന്ദ॑ധാതു॒ ഹസ്ത॑യോഃ ॥ ഉ॒ഖാ-ങ്ക॑രോതു॒ ശക്ത്യാ॑ ബാ॒ഹുഭ്യാ॒-മദി॑തിര്ധി॒യാ । മാ॒താ പു॒ത്രം-യഁഥോ॒പസ്ഥേ॒ സാ-ഽഗ്നി-മ്ബി॑ഭര്തു॒ ഗര്ഭ॒ ആ ॥ മ॒ഖസ്യ॒ ശിരോ॑-ഽസി യ॒ജ്ഞസ്യ॑ പ॒ദേ സ്ഥഃ॑ । വസ॑വസ്ത്വാ കൃണ്വന്തു ഗായ॒ത്രേണ॒ ഛന്ദ॑സാ ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ത്പൃ॑ഥി॒വ്യ॑സി രു॒ദ്രാസ്ത്വാ॑ കൃണ്വന്തു॒ ത്രൈഷ്ടു॑ഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ ഽങ്ഗിര॒സ്വദ॒ന്തരി॑ക്ഷമ- [-ഽങ്ഗിര॒സ്വദ॒ന്തരി॑ക്ഷമസി, ആ॒ദി॒ത്യാസ്ത്വാ॑] 20
-സ്യാദി॒ത്യാസ്ത്വാ॑ കൃണ്വന്തു॒ ജാഗ॑തേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്ദ്യൌര॑സി॒ വിശ്വേ᳚ ത്വാ ദേ॒വാ വൈ᳚ശ്വാന॒രാഃ കൃ॑ണ്വ॒ന്ത്വാനു॑ഷ്ടുഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്ദിശോ॑-ഽസി ധ്രു॒വാ-ഽസി॑ ധാ॒രയാ॒ മയി॑ പ്ര॒ജാഗ്മ് രാ॒യസ്പോഷ॑-ങ്ഗൌപ॒ത്യഗ്മ് സു॒വീര്യഗ്മ്॑ സജാ॒താന്. യജ॑മാനാ॒യാ-ഽദി॑ത്യൈ॒ രാസ്നാ॒-ഽസ്യ ദി॑തിസ്തേ॒ ബില॑-ങ്ഗൃഹ്ണാതു॒ പാങ്ക്തേ॑ന॒ ഛന്ദ॑സാ ഽങ്ഗിര॒സ്വത് ॥ കൃ॒ത്വായ॒ സാ മ॒ഹീമു॒ഖാ-മ്മൃ॒ന്മയീം॒-യോഁനി॑മ॒ഗ്നയേ᳚ । താ-മ്പു॒ത്രേഭ്യ॒-സ്സ-മ്പ്രാ യ॑ച്ഛ॒ദദി॑തി-ശ്ശ്ര॒പയാ॒നിതി॑ ॥ 21 ॥
(മി॒ത്രഃ – ക॑രോ – ത്വ॒ന്തരി॑ക്ഷമസി॒ – പ്ര – ച॒ത്വാരി॑ ച) (അ. 5)
വസ॑വസ്ത്വാ ധൂപയന്തു ഗായ॒ത്രേണ॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്രു॒ദ്രാസ്ത്വാ॑ ധൂപയന്തു॒ ത്രൈഷ്ടു॑ഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദാ॑ദി॒ത്യാസ്ത്വാ॑ ധൂപയന്തു॒ ജാഗ॑തേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വദ്- വിശ്വേ᳚ ത്വാ ദേ॒വാ വൈ᳚ശ്വാന॒രാ ധൂ॑പയ॒ന്ത്വാനു॑ഷ്ടുഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദിന്ദ്ര॑സ്ത്വാ ധൂപയത്വങ്ഗിര॒സ്വ–ദ്വിഷ്ണു॑സ്ത്വാ ധൂപയത്വങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്വരു॑ണസ്ത്വാ ധൂപയത്വങ്ഗിര॒സ്വ-ദദി॑തിസ്ത്വാ ദേ॒വീ വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതീ പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ᳚-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ത്ഖ॑നത്വവട ദേ॒വാനാ᳚-ന്ത്വാ॒ പത്നീ᳚- [പത്നീഃ᳚, ദേ॒വീ-ര്വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതീഃ] 22
-ര്ദേ॒വീ-ര്വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതീഃ പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ᳚-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്ദ॑ധതൂഖേ ധി॒ഷണാ᳚സ്ത്വാ ദേ॒വീര്വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതീഃ പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ᳚-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ॒ഭീന്ധ॑താമുഖേ॒ ഗ്നാസ്ത്വാ॑ ദേ॒വീര്വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതീഃ പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ᳚-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ച്ഛ്ര॑പയന്തൂഖേ॒ വരൂ᳚ത്രയോ॒ ജന॑യസ്ത്വാ ദേ॒വീര്വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതീഃ പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒ധസ്ഥേ᳚-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ത്പ॑ചന്തൂഖേ । മിത്രൈ॒താമു॒ഖാ-മ്പ॑ചൈ॒ഷാ മാ ഭേ॑ദി । ഏ॒താ-ന്തേ॒ പരി॑ ദദാ॒മ്യഭി॑ത്ത്യൈ ॥ അ॒ഭീമാ- [അ॒ഭീമാമ്, മ॒ഹി॒നാ ദിവ॑-മ്മി॒ത്രോ] 23
-മ്മ॑ഹി॒നാ ദിവ॑-മ്മി॒ത്രോ ബ॑ഭൂവ സ॒പ്രഥാഃ᳚ । ഉ॒ത ശ്രവ॑സാ പൃഥി॒വീമ് ॥ മി॒ത്രസ്യ॑ ചര്ഷണീ॒ധൃത॒-ശ്ശ്രവോ॑ ദേ॒വസ്യ॑ സാന॒സിമ് । ദ്യു॒മ്ന-ഞ്ചി॒ത്രശ്ര॑വസ്തമമ് ॥ ദേ॒വസ്ത്വാ॑ സവി॒തോദ്വ॑പതു സുപാ॒ണി-സ്സ്വ॑ങ്ഗു॒രിഃ । സു॒ബാ॒ഹുരു॒ത ശക്ത്യാ᳚ ॥ അപ॑ദ്യമാനാ പൃഥി॒വ്യാശാ॒ ദിശ॒ ആ പൃ॑ണ । ഉത്തി॑ഷ്ഠ ബൃഹ॒തീ ഭ॑വോ॒ര്ധ്വാ തി॑ഷ്ഠ ധ്രു॒വാ ത്വമ് ॥ വസ॑വ॒സ്ത്വാ ഽഽച്ഛൃ॑ന്ദന്തു ഗായ॒ത്രേണ॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്രു॒ദ്രാസ്ത്വാ-ഽഽ ച്ഛൃ॑ന്ദന്തു॒ ത്രൈഷ്ടു॑ഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദാ॑ദി॒ത്യാസ്ത്വാ ഽഽച്ഛൃ॑ന്ദന്തു॒ ജാഗ॑തേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വ-ദ്വിശ്വേ᳚ ത്വാ ദേ॒വാ വൈ᳚ശ്വാന॒രാ ആ ച്ഛൃ॑ന്ദ॒ന്ത്വാനു॑ഷ്ടുഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽങ്ഗിര॒സ്വത് ॥ 24 ॥
(പത്നീ॑ – രി॒മാഗ്മ് – രു॒ദ്രാസ്ത്വാ-ഽഽ ച്ഛൃ॑ന്ദ॒ന്ത്വേ – കാ॒ന്ന വിഗ്മ്॑ശ॒തിശ്ച॑) (അ. 6)
സമാ᳚സ്ത്വാ-ഽഗ്ന ഋ॒തവോ॑ വര്ധയന്തു സംവഁഥ്സ॒രാ ഋഷ॑യോ॒ യാനി॑ സ॒ത്യാ । സ-ന്ദി॒വ്യേന॑ ദീദിഹി രോച॒നേന॒ വിശ്വാ॒ ആ ഭാ॑ഹി പ്ര॒ദിശഃ॑ പൃഥി॒വ്യാഃ ॥ സ-ഞ്ചേ॒ദ്ധ്യസ്വാ᳚-ഽഗ്നേ॒ പ്ര ച॑ ബോധയൈന॒മുച്ച॑ തിഷ്ഠ മഹ॒തേ സൌഭ॑ഗായ । മാ ച॑ രിഷദുപസ॒ത്താ തേ॑ അഗ്നേ ബ്ര॒ഹ്മാണ॑സ്തേ യ॒ശസ॑-സ്സന്തു॒ മാ-ഽന്യേ ॥ ത്വാമ॑ഗ്നേ വൃണതേ ബ്രാഹ്മ॒ണാ ഇ॒മേ ശി॒വോ അ॑ഗ്നേ [ ] 25
സം॒-വഁര॑ണേ ഭവാ നഃ । സ॒പ॒ത്ന॒ഹാ നോ॑ അഭിമാതി॒ജിച്ച॒ സ്വേ ഗയേ॑ ജാഗൃ॒ഹ്യ പ്ര॑യുച്ഛന്ന് ॥ ഇ॒ഹൈവാഗ്നേ॒ അധി॑ ധാരയാ ര॒യി-മ്മാ ത്വാ॒ നിക്ര॑-ന്പൂര്വ॒ചിതോ॑ നികാ॒രിണഃ॑ । ക്ഷ॒ത്രമ॑ഗ്നേ സു॒യമ॑മസ്തു॒ തുഭ്യ॑മുപസ॒ത്താ വ॑ര്ധതാ-ന്തേ॒ അനി॑ഷ്ടൃതഃ ॥ ക്ഷ॒ത്രേണാ᳚-ഽഗ്നേ॒ സ്വായു॒-സ്സഗ്മ് ര॑ഭസ്വ മി॒ത്രേണാ᳚-ഽഗ്നേ മിത്ര॒ധേയേ॑ യതസ്വ । സ॒ജാ॒താനാ᳚-മ്മദ്ധ്യമ॒സ്ഥാ ഏ॑ധി॒ രാജ്ഞാ॑മഗ്നേ വിഹ॒വ്യോ॑ ദീദിഹീ॒ഹ ॥ അതി॒ [അതി॑, നിഹോ॒ അതി॒ സ്രിധോ] 26
നിഹോ॒ അതി॒ സ്രിധോ ഽത്യചി॑ത്തി॒-മത്യരാ॑തിമഗ്നേ । വിശ്വാ॒ ഹ്യ॑ഗ്നേ ദുരി॒താ സഹ॒സ്വാഥാ॒സ്മഭ്യഗ്മ്॑ സ॒ഹവീ॑രാഗ്മ് ര॒യിന്ദാഃ᳚ ॥ അ॒നാ॒ധൃ॒ഷ്യോ ജാ॒തവ॑ദാ॒ അനി॑ഷ്ടൃതോ വി॒രാഡ॑ഗ്നേ ക്ഷത്ര॒ഭൃ-ദ്ദീ॑ദിഹീ॒ഹ । വിശ്വാ॒ ആശാഃ᳚ പ്രമു॒ഞ്ച-ന്മാനു॑ഷീര്ഭി॒യ-ശ്ശി॒വാഭി॑ര॒ദ്യ പരി॑ പാഹി നോ വൃ॒ധേ ॥ ബൃഹ॑സ്പതേ സവിതര്ബോ॒ധയൈ॑ന॒ഗ്മ്॒ സഗ്മ്ശി॑ത-ഞ്ചിഥ്സ-ന്ത॒രാഗ്മ് സഗ്മ് ശി॑ശാധി । വ॒ര്ധയൈ॑ന-മ്മഹ॒തേ സൌഭ॑ഗായ॒ [സൌഭ॑ഗായ, വിശ്വ॑ ഏന॒മനു॑ മദന്തു ദേ॒വാഃ ।] 27
വിശ്വ॑ ഏന॒മനു॑ മദന്തു ദേ॒വാഃ ॥ അ॒മു॒ത്ര॒ഭൂയാ॒ദധ॒ യദ്യ॒മസ്യ॒ ബൃഹ॑സ്പതേ അ॒ഭിശ॑സ്തേ॒ര മു॑ഞ്ചഃ । പ്രത്യൌ॑ഹതാ-മ॒ശ്വിനാ॑ മൃ॒ത്യുമ॑സ്മാ-ദ്ദേ॒വാനാ॑-മഗ്നേ ഭി॒ഷജാ॒ ശചീ॑ഭിഃ ॥ ഉദ്വ॒യ-ന്തമ॑സ॒സ്പരി॒ പശ്യ॑ന്തോ॒ ജ്യോതി॒രുത്ത॑രമ് । ദേ॒വ-ന്ദേ॑വ॒ത്രാ സൂര്യ॒മഗ॑ന്മ॒ ജ്യോതി॑രുത്ത॒മമ് ॥ 28 ॥
(ഇ॒മേ ശി॒വോ അ॒ഗ്നേ – ഽതി॒ – സൌഭ॑ഗായ॒ – ചതു॑സ്ത്രിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 7)
ഊ॒ര്ധ്വാ അ॑സ്യ സ॒മിധോ॑ ഭവന്ത്യൂ॒ര്ധ്വാ ശു॒ക്രാ ശോ॒ചീഗ്ഷ്യ॒ഗ്നേഃ । ദ്യു॒മത്ത॑മാ സു॒പ്രതീ॑കസ്യ സൂ॒നോഃ ॥ തനൂ॒നപാ॒ദസു॑രോ വി॒ശ്വവേ॑ദാ ദേ॒വോ ദേ॒വേഷു॑ ദേ॒വഃ । പ॒ഥ ആ-ഽന॑ക്തി॒ മദ്ധ്വാ॑ ഘൃ॒തേന॑ ॥ മദ്ധ്വാ॑ യ॒ജ്ഞ-ന്ന॑ക്ഷസേ പ്രീണാ॒നോ നരാ॒ശഗ്മ്സോ॑ അഗ്നേ । സു॒കൃദ്ദേ॒വ-സ്സ॑വി॒താ വി॒ശ്വവാ॑രഃ ॥ അച്ഛാ॒യമേ॑തി॒ ശവ॑സാ ഘൃ॒തേനേ॑ഡാ॒നോ വഹ്നി॒ര്നമ॑സാ । അ॒ഗ്നിഗ്ഗ് സ്രുചോ॑ അദ്ധ്വ॒രേഷു॑ പ്ര॒യഥ്സു॑ ॥ സ യ॑ക്ഷദസ്യ മഹി॒മാന॑മ॒ഗ്നേ-സ്സ [മഹി॒മാന॑മ॒ഗ്നേ-സ്സഃ, ഈ॒ മ॒ന്ദ്രാസു॑ പ്ര॒യസഃ॑ ।] 29
ഈ॑ മ॒ന്ദ്രാസു॑ പ്ര॒യസഃ॑ । വസു॒ശ്ചേതി॑ഷ്ഠോ വസു॒ധാത॑മശ്ച ॥ ദ്വാരോ॑ ദേ॒വീരന്വ॑സ്യ॒ വിശ്വേ᳚ വ്ര॒താ ദ॑ദന്തേ അ॒ഗ്നേഃ । ഉ॒രു॒വ്യച॑സോ॒ ധാമ്നാ॒ പത്യ॑മാനാഃ ॥ തേ അ॑സ്യ॒ യോഷ॑ണേ ദി॒വ്യേ ന യോനാ॑വു॒ഷാസാ॒നക്താ᳚ । ഇ॒മം-യഁ॒ജ്ഞമ॑വതാ മദ്ധ്വ॒ര-ന്നഃ॑ ॥ ദൈവ്യാ॑ ഹോതാരാവൂ॒ര്ധ്വ-മ॑ദ്ധ്വ॒ര-ന്നോ॒-ഽഗ്നേര്ജി॒ഹ്വാമ॒ഭി ഗൃ॑ണീതമ് । കൃ॒ണു॒ത-ന്ന॒-സ്സ്വി॑ഷ്ടിമ് ॥ തി॒സ്രോ ദേ॒വീര്ബ॒ര്॒ഹിരേദഗ്മ് സ॑ദ॒ന്ത്വിഡാ॒ സര॑സ്വതീ॒ [സര॑സ്വതീ, ഭാര॑തീ ।] 30
ഭാര॑തീ । മ॒ഹീ ഗൃ॑ണാ॒നാ ॥ തന്ന॑സ്തു॒രീപ॒മദ്ഭു॑ത-മ്പുരു॒ക്ഷു ത്വഷ്ടാ॑ സു॒വീര᳚മ് । രാ॒യസ്പോഷം॒-വിഁ ഷ്യ॑തു॒ നാഭി॑മ॒സ്മേ ॥ വന॑സ്പ॒തേ-ഽവ॑ സൃജാ॒ രരാ॑ണ॒സ്ത്മനാ॑ ദേ॒വേഷു॑ । അ॒ഗ്നിര്ഹ॒വ്യഗ്മ് ശ॑മി॒താ സൂ॑ദയാതി ॥ അഗ്നേ॒ സ്വാഹാ॑ കൃണുഹി ജാതവേദ॒ ഇന്ദ്രാ॑യ ഹ॒വ്യമ് । വിശ്വേ॑ ദേ॒വാ ഹ॒വിരി॒ദ-ഞ്ജു॑ഷന്താമ് ॥ ഹി॒ര॒ണ്യ॒ഗ॒ര്ഭ-സ്സമ॑വര്ത॒താഗ്രേ॑ ഭൂ॒തസ്യ॑ ജാ॒തഃ പതി॒രേക॑ ആസീത് । സ ദാ॑ധാര പൃഥി॒വീ-ന്ദ്യാ- [പൃഥി॒വീ-ന്ദ്യാമ്, ഉ॒തേമാ-ങ്കസ്മൈ॑] 31
-മു॒തേമാ-ങ്കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ യഃ പ്രാ॑ണ॒തോ നി॑മിഷ॒തോ മ॑ഹി॒ത്വൈക॒ ഇദ്രാജാ॒ ജഗ॑തോ ബ॒ഭൂവ॑ । യ ഈശേ॑ അ॒സ്യ ദ്വി॒പദ॒ശ്ചതു॑ഷ്പദഃ॒ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ യ ആ᳚ത്മ॒ദാ ബ॑ല॒ദാ യസ്യ॒ വിശ്വ॑ ഉ॒പാസ॑തേ പ്ര॒ശിഷം॒-യഁസ്യ॑ ദേ॒വാഃ । യസ്യ॑ ഛാ॒യാ-ഽമൃതം॒-യഁസ്യ॑ മൃ॒ത്യുഃ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ യസ്യേ॒മേ ഹി॒മവ॑ന്തോ മഹി॒ത്വാ യസ്യ॑ സമു॒ദ്രഗ്മ് ര॒സയാ॑ സ॒ഹാ- [സ॒ഹ, ആ॒ഹുഃ ।] 32
-ഽഽഹുഃ । യസ്യേ॒മാഃ പ്ര॒ദിശോ॒ യസ്യ॑ ബാ॒ഹൂ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ യ-ങ്ക്രന്ദ॑സീ॒ അവ॑സാ തസ്തഭാ॒നേ അ॒ഭ്യൈക്ഷേ॑താ॒-മ്മന॑സാ॒ രേജ॑മാനേ । യത്രാധി॒ സൂര॒ ഉദി॑തൌ॒ വ്യേതി॒ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ യേന॒ ദ്യൌരു॒ഗ്രാ പൃ॑ഥി॒വീ ച॑ ദൃ॒ഢേ യേന॒ സു॒വ॑-സ്സ്തഭി॒തം-യേഁന॒ നാകഃ॑ । യോ അ॒ന്തരി॑ക്ഷേ॒ രജ॑സോ വി॒മാനQഃകസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ ആപോ॑ ഹ॒ യന്മ॑ഹ॒തീ ര്വിശ്വ॒- [യന്മ॑ഹ॒തീ ര്വിശ്വ᳚മ്, അയ॒-ന്ദക്ഷ॒-ന്ദധാ॑നാ] 33
-മായ॒-ന്ദക്ഷ॒-ന്ദധാ॑നാ ജ॒നയ॑ന്തീര॒ഗ്നിമ് । തതോ॑ ദേ॒വാനാ॒-ന്നിര॑വര്ത॒താസു॒രേകഃ॒ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ യശ്ചി॒ദാപോ॑ മഹി॒നാ പ॒ര്യപ॑ശ്യ॒-ദ്ദക്ഷ॒-ന്ദധാ॑നാ ജ॒നയ॑ന്തീര॒ഗ്നിമ് । യോ ദേ॒വേഷ്വധി॑ ദേ॒വ ഏക॒ ആസീ॒-ത്കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ 34 ॥
(അ॒ഗ്നേ-സ്സ – സര॑സ്വതീ॒ – ദ്യാഗ്മ് – സ॒ഹ – വിശ്വം॒ – ചതു॑സ്ത്രിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 8)
(ഊ॒ര്ധ്വാ – യഃ പ്രാ॑ണ॒തോ – യ ആ᳚ത്മ॒ദാ – യസ്യേ॒മേ – യങ്ക്രന്ദ॑സീ॒ – യേന॒ ദ്യൌ- രാപോ॑ ഹ॒ യത് – തതോ॑ ദേ॒വാനാം॒ – യഁശ്ചി॒ദാപോ॒ – യോ ദേ॒വേഷു॒ – നവ॑ )
ആകൂ॑തിമ॒ഗ്നി-മ്പ്ര॒യുജ॒ഗ്ഗ്॒ സ്വാഹാ॒ മനോ॑ മേ॒ധാമ॒ഗ്നി-മ്പ്ര॒യുജ॒ഗ്ഗ്॒ സ്വാഹാ॑ ചി॒ത്തം-വിഁജ്ഞാ॑തമ॒ഗ്നി-മ്പ്ര॒യുജ॒ഗ്ഗ്॒ സ്വാഹാ॑ വാ॒ചോ വിധൃ॑തിമ॒ഗ്നി-മ്പ്ര॒യുജ॒ഗ്ഗ്॒ സ്വാഹാ᳚ പ്ര॒ജാപ॑തയേ॒ മന॑വേ॒ സ്വാഹാ॒-ഽഗ്നയേ॑ വൈശ്വാന॒രായ॒ സ്വാഹാ॒ വിശ്വേ॑ ദേ॒വസ്യ॑ നേ॒തുര്മര്തോ॑ വൃണീത സ॒ഖ്യം-വിഁശ്വേ॑ രാ॒യ ഇ॑ഷുദ്ധ്യസി ദ്യു॒മ്നം-വൃഁ ॑ണീത പു॒ഷ്യസേ॒ സ്വാഹാ॒ മാ സു ഭി॑ത്ഥാ॒ മാ സു രി॑ഷോ॒ ദൃഗ്മ്ഹ॑സ്വ വീ॒ഡയ॑സ്വ॒ സു । അമ്ബ॑ ധൃഷ്ണു വീ॒രയ॑സ്വാ॒- [വീ॒രയ॑സ്വ, അ॒ഗ്നിശ്ചേ॒ദ-ങ്ക॑രിഷ്യഥഃ ।] 35
-ഽഗ്നിശ്ചേ॒ദ-ങ്ക॑രിഷ്യഥഃ ॥ ദൃഗ്മ്ഹ॑സ്വ ദേവി പൃഥിവി സ്വ॒സ്തയ॑ ആസു॒രീ മാ॒യാ സ്വ॒ധയാ॑ കൃ॒താ-ഽസി॑ । ജുഷ്ട॑-ന്ദേ॒വാനാ॑മി॒ദമ॑സ്തു ഹ॒വ്യമരി॑ഷ്ടാ॒ ത്വമുദി॑ഹി യ॒ജ്ഞേ അ॒സ്മിന്ന് ॥ മിത്രൈ॒താമു॒ഖാ-ന്ത॑പൈ॒ഷാ മാ ഭേ॑ദി । ഏ॒താ-ന്തേ॒ പരി॑ ദദാ॒മ്യഭി॑ത്ത്യൈ ॥ ദ്ര്വ॑ന്ന-സ്സ॒ര്പിരാ॑സുതിഃ പ്ര॒ത്നോ ഹോതാ॒ വരേ᳚ണ്യഃ । സഹ॑സസ്പു॒ത്രോ അദ്ഭു॑തഃ ॥ പര॑സ്യാ॒ അധി॑ സം॒വഁതോ-ഽവ॑രാഗ്മ് അ॒ഭ്യാ [അ॒ഭ്യാ, ത॒ര॒ ।] 36
ത॑ര । യത്രാ॒ഹമസ്മി॒ താഗ്മ് അ॑വ ॥ പ॒ര॒മസ്യാഃ᳚ പരാ॒വതോ॑ രോ॒ഹിദ॑ശ്വ ഇ॒ഹാ-ഽഗ॑ഹി । പു॒രീ॒ഷ്യഃ॑ പുരുപ്രി॒യോ-ഽഗ്നേ॒ ത്വ-ന്ത॑രാ॒ മൃധഃ॑ ॥ സീദ॒ ത്വ-മ്മാ॒തുര॒സ്യാ ഉ॒പസ്ഥേ॒ വിശ്വാ᳚ന്യഗ്നേ വ॒യുനാ॑നി വി॒ദ്വാന് । മൈനാ॑മ॒ര്ചിഷാ॒ മാ തപ॑സാ॒-ഽഭി ശൂ॑ശുചോ॒-ഽന്തര॑സ്യാഗ്മ് ശു॒ക്ര ജ്യോ॑തി॒ര്വി ഭാ॑ഹി ॥ അ॒ന്തര॑ഗ്നേ രു॒ചാ ത്വമു॒ഖായൈ॒ സദ॑നേ॒ സ്വേ । തസ്യാ॒സ്ത്വഗ്മ് ഹര॑സാ॒ തപ॒ന് ജാത॑വേദ-ശ്ശി॒വോ ഭ॑വ ॥ ശി॒വോ ഭൂ॒ത്വാ മഹ്യ॑മ॒ഗ്നേ-ഽഥോ॑ സീദ ശി॒വസ്ത്വമ് । ശി॒വാഃ കൃ॒ത്വാ ദിശ॒-സ്സര്വാ॒-സ്സ്വാം-യോഁനി॑മി॒ഹാ-ഽഽസ॑ദഃ ॥ 37 ॥
(വീ॒രയ॒സ്വാ – ഽഽ – തപ॑ന് – വിഗ്മ്ശ॒തിശ്ച॑) (അ. 9)
യദ॑ഗ്നേ॒ യാനി॒ കാനി॒ ചാ-ഽഽതേ॒ ദാരൂ॑ണി ദ॒ദ്ധ്മസി॑ । തദ॑സ്തു॒ തുഭ്യ॒മി-ദ്ഘൃ॒ത-ന്തജ്ജു॑ഷസ്വ യവിഷ്ഠ്യ ॥ യദത്ത്യു॑പ॒ജിഹ്വി॑കാ॒ യദ്വ॒മ്രോ അ॑തി॒സര്പ॑തി । സര്വ॒-ന്തദ॑സ്തു തേ ഘൃ॒ത-ന്തജ്ജു॑ഷസ്വ യവിഷ്ഠ്യ ॥ രാത്രിഗ്മ്॑ രാത്രി॒മപ്ര॑യാവ॒-മ്ഭര॒ന്തോ-ഽശ്വാ॑യേവ॒ തിഷ്ഠ॑തേ ഘാ॒സമ॑സ്മൈ । രാ॒യസ്പോഷേ॑ണ॒ സമി॒ഷാ മദ॒ന്തോ-ഽഗ്നേ॒ മാ തേ॒ പ്രതി॑വേശാ രിഷാമ ॥ നാഭാ॑ [നാഭാ᳚, പൃ॒ഥി॒വ്യാ-സ്സ॑മിധാ॒ന-] 38
പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॑മിധാ॒ന-മ॒ഗ്നിഗ്മ് രാ॒യസ്പോഷാ॑യ ബൃഹ॒തേ ഹ॑വാമഹേ । ഇ॒ര॒മ്മ॒ദ-മ്ബൃ॒ഹദു॑ക്ഥം॒-യഁജ॑ത്ര॒-ഞ്ജേതാ॑രമ॒ഗ്നി-മ്പൃത॑നാസു സാസ॒ഹിമ് ॥ യാ-സ്സേനാ॑ അ॒ഭീത്വ॑രീരാ-വ്യാ॒ധിനീ॒-രുഗ॑ണാ ഉ॒ത । യേ സ്തേ॒നാ യേ ച॒ തസ്ക॑രാ॒സ്താഗ്സ്തേ॑ അ॒ഗ്നേ-ഽപി॑ ദധാമ്യാ॒സ്യേ᳚ ॥ ദഗ്ഗ്ഷ്ട്രാ᳚ഭ്യാ-മ്മ॒ലിമ്ലൂ॒ന് ജമ്ഭ്യൈ॒-സ്തസ്ക॑രാഗ്മ് ഉ॒ത । ഹനൂ᳚ഭ്യാഗ് സ്തേ॒നാന്-ഭ॑ഗവ॒സ്താഗ്-സ്ത്വ-ങ്ഖാ॑ദ॒ സുഖാ॑ദിതാന് ॥ യേ ജനേ॑ഷു മ॒ലിമ്ല॑വ-സ്സ്തേ॒നാസ॒-സ്തസ്ക॑രാ॒ വനേ᳚ । യേ [ ] 39
കക്ഷേ᳚ഷ്വഘാ॒ യവ॒സ്താഗ്സ്തേ॑ ദധാമി॒ ജമ്ഭ॑യോഃ ॥ യോ അ॒സ്മഭ്യ॑മരാതീ॒യാ-ദ്യശ്ച॑ നോ॒ ദ്വേഷ॑തേ॒ ജനഃ॑ । നിന്ദാ॒ദ്യോ അ॒സ്മാ-ന്ദിഫ്സാ᳚ച്ച॒ സര്വ॒-ന്ത-മ്മ॑സ്മ॒സാ കു॑രു ॥ സഗ്മ്ശി॑ത-മ്മേ॒ ബ്രഹ്മ॒ സഗ്മ്ശി॑തം-വീഁ॒ര്യ॑-മ്ബല᳚മ് । സഗ്മ്ശി॑ത-ങ്ക്ഷ॒ത്ര-ഞ്ജി॒ഷ്ണു യസ്യാ॒-ഽഹമസ്മി॑ പു॒രോഹി॑തഃ ॥ ഉദേ॑ഷാ-മ്ബാ॒ഹൂ അ॑തിര॒മുദ്വര്ച॒ ഉദൂ॒ ബല᳚മ് । ക്ഷി॒ണോമി॒ ബ്രഹ്മ॑ണാ॒-ഽമിത്രാ॒നുന്ന॑യാമി॒ [-ഽമിത്രാ॒-നുന്ന॑യാമി, സ്വാഗ്മ് അ॒ഹമ് ।] 40
സ്വാഗ്മ് അ॒ഹമ് ॥ ദൃ॒ശാ॒നോ രു॒ക്മ ഉ॒ര്വ്യാ വ്യ॑ദ്യൌദ്ദു॒ര്മര്ഷ॒മായു॑-ശ്ശ്രി॒യേ രു॑ചാ॒നഃ । അ॒ഗ്നിര॒മൃതോ॑ അഭവ॒ദ്വയോ॑-ഭി॒ര്യദേ॑ന॒-ന്ദ്യൌരജ॑നയ-ഥ്സു॒രേതാഃ᳚ ॥ വിശ്വാ॑ രൂ॒പാണി॒ പ്രതി॑ മുഞ്ചതേ ക॒വിഃ പ്രാ-ഽസാ॑വീദ്ഭ॒ദ്ര-ന്ദ്വി॒പദേ॒ ചതു॑ഷ്പദേ । വി നാക॑മഖ്യ-ഥ്സവി॒താ വരേ॒ണ്യോ-ഽനു॑ പ്ര॒യാണ॑മു॒ഷസോ॒ വി॑രാജതി ॥ നക്തോ॒ഷാസാ॒ സമ॑നസാ॒ വിരൂ॑പേ ധാ॒പയേ॑തേ॒ ശിശു॒മേകഗ്മ്॑ സമീ॒ചീ । ദ്യാവാ॒ ക്ഷാമാ॑ രു॒ക്മോ [രു॒ക്മഃ, അ॒ന്തര്വി ഭാ॑തി] 41
അ॒ന്തര്വി ഭാ॑തി ദേ॒വാ അ॒ഗ്നി-ന്ധാ॑രയ-ന്ദ്രവിണോ॒ദാഃ ॥ സു॒പ॒ര്ണോ॑-ഽസി ഗ॒രുത്മാ᳚-ന്ത്രി॒വൃത്തേ॒ ശിരോ॑ ഗായ॒ത്ര-ഞ്ചക്ഷു॒-സ്സ്തോമ॑ ആ॒ത്മാ സാമ॑ തേ ത॒നൂര്വാ॑മദേ॒വ്യ-മ്ബൃ॑ഹ-ദ്രഥന്ത॒രേ പ॒ക്ഷൌ യ॑ജ്ഞായ॒ജ്ഞിയ॒-മ്പുച്ഛ॒-ഞ്ഛന്ദാ॒ഗ്॒സ്യങ്ഗാ॑നി॒ ധിഷ്ണി॑യാ-ശ്ശ॒ഫാ യജൂഗ്മ്॑ഷി॒ നാമ॑ ॥ സു॒പ॒ര്ണോ॑-ഽസി ഗ॒രുത്മാ॒-ന്ദിവ॑-ങ്ഗച്ഛ॒ സുവഃ॑ പത ॥ 42 ॥
(നാഭാ॒ – വനേ॒ യേ – ന॑യാമി॒ – ക്ഷാമാ॑ രു॒ക്മോ᳚ – ഽഷ്ടാത്രിഗ്മ്॑ശച്ച) (അ. 10)
അഗ്നേ॒ യം-യഁ॒ജ്ഞമ॑ദ്ധ്വ॒രം-വിഁ॒ശ്വതഃ॑ പരി॒ഭൂരസി॑ । സ ഇദ്ദേ॒വേഷു॑ ഗച്ഛതി ॥ സോമ॒ യാസ്തേ॑ മയോ॒ഭുവ॑ ഊ॒തയ॒-സ്സന്തി॑ ദാ॒ശുഷേ᳚ । താഭി॑ര്നോ-ഽവി॒താ ഭ॑വ ॥ അ॒ഗ്നിര്മൂ॒ര്ധാ ഭുവഃ॑ ॥ ത്വന്ന॑-സ്സോമ॒ , യാ തേ॒ ധാമാ॑നി ॥ ത-ഥ്സ॑വി॒തുര്വരേ᳚ണ്യ॒-മ്ഭര്ഗോ॑ ദേ॒വസ്യ॑ ധീമഹി । ധിയോ॒ യോ നഃ॑ പ്രചോ॒ദയാ᳚ത് ॥ അചി॑ത്തീ॒ യച്ച॑കൃ॒മാ ദൈവ്യേ॒ ജനേ॑ ദീ॒നൈര്ദക്ഷൈഃ॒ പ്രഭൂ॑തീ പൂരുഷ॒ത്വതാ᳚ । 43
ദേ॒വേഷു॑ ച സവിത॒ര്മാനു॑ഷേഷു ച॒ ത്വന്നോ॒ അത്ര॑ സുവതാ॒ദനാ॑ഗസഃ ॥ ചോ॒ദ॒യി॒ത്രീ സൂ॒നൃതാ॑നാ॒-ഞ്ചേത॑ന്തീ സുമതീ॒നാമ് । യ॒ജ്ഞ-ന്ദ॑ധേ॒ സര॑സ്വതീ ॥ പാവീ॑രവീ ക॒ന്യാ॑ ചി॒ത്രായു॒-സ്സര॑സ്വതീ വീ॒രപ॑ത്നീ॒ ധിയ॑-ന്ധാത് । ഗ്നാഭി॒രച്ഛി॑ദ്രഗ്മ് ശര॒ണഗ്മ് സ॒ജോഷാ॑ ദുരാ॒ധര്ഷ॑-ങ്ഗൃണ॒തേ ശര്മ॑ യഗ്മ്സത് ॥ പൂ॒ഷാ ഗാ അന്വേ॑തു നഃ പൂ॒ഷാ ര॑ക്ഷ॒ത്വര്വ॑തഃ । പൂ॒ഷാ വാജഗ്മ്॑ സനോതു നഃ ॥ ശു॒ക്ര-ന്തേ॑ അ॒ന്യദ്യ॑ജ॒ത-ന്തേ॑ അ॒ന്യ- [അ॒ന്യത്, വിഷു॑രൂപേ॒ അഹ॑നീ॒ ദ്യൌരി॑വാസി ।] 44
-ദ്വിഷു॑രൂപേ॒ അഹ॑നീ॒ ദ്യൌരി॑വാസി । വിശ്വാ॒ ഹി മാ॒യാ അവ॑സി സ്വധാവോ ഭ॒ദ്രാ തേ॑ പൂഷന്നി॒ഹ രാ॒തിര॑സ്തു ॥ തേ॑-ഽവര്ധന്ത॒ സ്വത॑വസോ മഹിത്വ॒നാ ഽഽനാക॑-ന്ത॒സ്ഥുരു॒രു ച॑ക്രിരേ॒ സദഃ॑ । വിഷ്ണു॒ ര്യദ്ധാ-ഽഽവ॒-ദ്വൃഷ॑ണ-മ്മദ॒ച്യുതം॒-വഁയോ॒ ന സീ॑ദ॒ന്നധി॑ ബ॒ര്॒ഹിഷി॑ പ്രി॒യേ ॥ പ്രചി॒ത്രമ॒ര്ക-ങ്ഗൃ॑ണ॒തേ തു॒രായ॒ മാരു॑തായ॒ സ്വത॑വസേ ഭരദ്ധ്വമ് । യേ സഹാഗ്മ്॑സി॒ സഹ॑സാ॒ സഹ॑ന്തേ॒ [സഹ॑ന്തേ, രേജ॑തേ അഗ്നേ പൃഥി॒വീ മ॒ഖേഭ്യഃ॑ ।] 45
രേജ॑തേ അഗ്നേ പൃഥി॒വീ മ॒ഖേഭ്യഃ॑ ॥ വിശ്വേ॑ ദേ॒വാ വിശ്വേ॑ ദേവാഃ ॥ ദ്യാവാ॑ നഃ പൃഥി॒വീ ഇ॒മഗ്മ് സി॒ദ്ധ്രമ॒ദ്യ ദി॑വി॒സ്പൃശ᳚മ് । യ॒ജ്ഞ-ന്ദേ॒വേഷു॒ യച്ഛതാമ് ॥ പ്ര പൂ᳚ര്വ॒ജേ പി॒തരാ॒ നവ്യ॑സീഭിര്ഗീ॒ര്ഭിഃ കൃ॑ണുദ്ധ്വ॒ഗ്മ്॒ സദ॑നേ ഋ॒തസ്യ॑ । ആ നോ᳚ ദ്യാവാപൃഥിവീ॒ ദൈവ്യേ॑ന॒ ജനേ॑ന യാത॒-മ്മഹി॑ വാം॒-വഁരൂ॑ഥമ് ॥ അ॒ഗ്നിഗ്ഗ് സ്തോമേ॑ന ബോധയ സമിധാ॒നോ അമ॑ര്ത്യമ് । ഹ॒വ്യാ ദേ॒വേഷു॑ നോ ദധത് ॥ സ ഹ॑വ്യ॒വാഡമ॑ര്ത്യ ഉ॒ശിഗ്ദൂ॒തശ്ചനോ॑ഹിതഃ । അ॒ഗ്നിര്ധി॒യാ സമൃ॑ണ്വതി ॥ ശന്നോ॑ ഭവന്തു॒, വാജേ॑വാജേ ॥ 46 ॥
(പു॒രു॒ഷ॒ത്വതാ॑ – യജ॒തന്തേ॑ അ॒ന്യഥ് – സഹ॑ന്തേ॒ – ചനോ॑ഹിതോ॒ – ഽഷ്ടൌ ച॑ ) (അ. 11)
(യു॒ഞ്ജാ॒ന – ഇ॒മാമ॑ഗൃഭ്ണന് – ദേ॒വസ്യ॒ – സന്തേ॒ – വി പാജ॑സാ॒ – വസ॑വസ്ത്വാ॒ – സമാ᳚സ്ത്വോ॒ – ര്ധ്വാ – അ॒സ്യാകൂ॑തിം॒ – യഁദ॑ഗ്നേ॒ യാന് – യഗ്നേ॒ യം-യഁ॒ജ്ഞ – മേകാ॑ദശ)
(യു॒ഞ്ജാ॒നോ – വര്മ॑ ച സ്ഥ – ആദി॒ത്യസ്ത്വാ॒ – ഭാര॑തീ॒ – സ്വാഗ്മ് അ॒ഹഗ്മ് – ഷട്ച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത് )
(യു॒ഞ്ജാ॒നോ, വാജേ॑വാജേ)
॥ ഹരിഃ॑ ഓമ് ॥
॥ കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-ഞ്ചതുര്ഥ കാണ്ഡേ പ്രഥമഃ പ്രശ്ന-സ്സമാപ്തഃ ॥