કૃષ્ણ યજુર્વેદીય તૈત્તિરીય સંહિતાયા-ઞ્ચતુર્થકાણ્ડે પઞ્ચમઃ પ્રશ્નઃ – હોમવિધિનિરૂપણં
ઓ-ન્નમઃ પરમાત્મને, શ્રી મહાગણપતયે નમઃ,
શ્રી ગુરુભ્યો નમઃ । હ॒રિઃ॒ ઓમ્ ॥
નમ॑સ્તે રુદ્ર મ॒ન્યવ॑ ઉ॒તોત॒ ઇષ॑વે॒ નમઃ॑ । નમ॑સ્તે અસ્તુ॒ ધન્વ॑ને બા॒હુભ્યા॑મુ॒ત તે॒ નમઃ॑ ॥ યા ત॒ ઇષુ॑-શ્શિ॒વત॑મા શિ॒વ-મ્બ॒ભૂવ॑ તે॒ ધનુઃ॑ । શિ॒વા શ॑ર॒વ્યા॑ યા તવ॒ તયા॑ નો રુદ્ર મૃડય ॥ યા તે॑ રુદ્ર શિ॒વા ત॒નૂરઘો॒રા ઽપા॑પકાશિની । તયા॑ નસ્ત॒નુવા॒ શન્ત॑મયા॒ ગિરિ॑શન્તા॒ભિ ચા॑કશીહિ ॥ યામિષુ॑-ઙ્ગિરિશન્ત॒ હસ્તે॒ [હસ્તે᳚, બિભ॒ર્ષ્યસ્ત॑વે ।] 1
બિભ॒ર્ષ્યસ્ત॑વે । શિ॒વા-ઙ્ગિ॑રિત્ર॒ તા-ઙ્કુ॑રુ॒ મા હિગ્મ્॑સીઃ॒ પુરુ॑ષ॒-ઞ્જગ॑ત્ ॥ શિ॒વેન॒ વચ॑સા ત્વા॒ ગિરિ॒શાચ્છા॑ વદામસિ । યથા॑ ન॒-સ્સર્વ॒મિ-જ્જગ॑દય॒ક્ષ્મગ્મ્ સુ॒મના॒ અસ॑ત્ ॥ અદ્ધ્ય॑વોચદધિવ॒ક્તા પ્ર॑થ॒મો દૈવ્યો॑ ભિ॒ષક્ । અહીગ્॑શ્ચ॒ સર્વા᳚ન્ જ॒ભંયઁ॒ન્-થ્સર્વા᳚શ્ચ યાતુ ધા॒ન્યઃ॑ ॥ અ॒સૌ યસ્તા॒મ્રો અ॑રુ॒ણ ઉ॒ત બ॒ભ્રુ-સ્સુ॑મ॒ઙ્ગલઃ॑ । યે ચે॒માગ્મ્ રુ॒દ્રા અ॒ભિતો॑ દિ॒ક્ષુ [ ] 2
શ્રિ॒તા-સ્સ॑હસ્ર॒શો ઽવૈ॑ષા॒ગ્મ્॒ હેડ॑ ઈમહે ॥ અ॒સૌ યો॑ ઽવ॒સર્પ॑તિ॒ નીલ॑ગ્રીવો॒ વિલો॑હિતઃ । ઉ॒તૈન॑-ઙ્ગો॒પા અ॑દૃશ॒-ન્નદૃ॑શ-ન્નુદહા॒ર્યઃ॑ । ઉ॒તૈનં॒-વિઁશ્વા॑ ભૂ॒તાનિ॒ સ દૃ॒ષ્ટો મૃ॑ડયાતિ નઃ ॥ નમો॑ અસ્તુ॒ નીલ॑ગ્રીવાય સહસ્રા॒ક્ષાય॑ મી॒ઢુષે᳚ । અથો॒ યે અ॑સ્ય॒ સત્વા॑નો॒-ઽહ-ન્તેભ્યો॑ ઽકર॒ન્નમઃ॑ ॥ પ્રમુ॑ઞ્ચ॒ ધન્વ॑ન॒સ્ત્વ મુ॒ભયો॒-રાર્ત્નિ॑યો॒ર્જ્યામ્ । યાશ્ચ॑ તે॒ હસ્ત॒ ઇષ॑વઃ॒ [ઇષ॑વઃ, પરા॒ તા ભ॑ગવો વપ ।] 3
પરા॒ તા ભ॑ગવો વપ ॥ અ॒વ॒તત્ય॒ ધનુ॒સ્ત્વગ્મ્ સહ॑સ્રાક્ષ॒ શતે॑ષુધે । નિ॒શીર્ય॑ શ॒લ્યાના॒-મ્મુખા॑ શિ॒વો ન॑-સ્સુ॒મના॑ ભવ ॥ વિજ્ય॒-ન્ધનુઃ॑ કપ॒ર્દિનો॒ વિશ॑લ્યો॒ બાણ॑વાગ્મ્ ઉ॒ત । અને॑શન્ન॒સ્યેષ॑વ આ॒ભુર॑સ્ય નિષ॒ઙ્ગથિઃ॑ ॥ યા તે॑ હે॒તિ-ર્મી॑ઢુષ્ટમ॒ હસ્તે॑ બ॒ભૂવ॑ તે॒ ધનુઃ॑ । તયા॒-ઽસ્માન્. વિ॒શ્વત॒ સ્ત્વમ॑ય॒ક્ષ્મયા॒ પરિ॑બ્ભુજ ॥ નમ॑સ્તે અ॒સ્ત્વાયુ॑ધા॒યા-ના॑તતાય ધૃ॒ષ્ણવે᳚ । ઉ॒ભાભ્યા॑ મુ॒ત તે॒ નમો॑ બા॒હુભ્યા॒-ન્તવ॒ ધન્વ॑ને ॥ પરિ॑ તે॒ ધન્વ॑નો હે॒તિર॒સ્માન્-વૃ॑ણક્તુ વિ॒શ્વતઃ॑ । અથો॒ ય ઇ॑ષુ॒ધિસ્તવા॒રે અ॒સ્મ-ન્નિધે॑હિ॒ તમ્ ॥ 4 ॥
(હસ્તે॑ – દિ॒ક્ષ્વિ – ષ॑વ – ઉ॒ભાભ્યાં॒ – દ્વાવિગ્મ્॑શતિશ્ચ) (અ. 1)
નમો॒ હિર॑ણ્ય બાહવે સેના॒ન્યે॑ દિ॒શાઞ્ચ॒ પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ વૃ॒ક્ષેભ્યો॒ હરિ॑કેશેભ્યઃ પશૂ॒ના-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॑-સ્સ॒સ્પિઞ્જ॑રાય॒ ત્વિષી॑મતે પથી॒ના-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ બભ્લુ॒શાય॑ વિવ્યા॒ધિને-ઽન્ના॑ના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॒ હરિ॑કેશાયો-પવી॒તિને॑ પુ॒ષ્ટાના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ ભ॒વસ્ય॑ હે॒ત્યૈ જગ॑તા॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ રુ॒દ્રાયા॑-તતા॒વિને॒ ક્ષેત્રા॑ણા॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॑-સ્સૂ॒તાયા-હ॑ન્ત્યાય॒ વના॑ના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॒ [નમઃ॑, રોહિ॑તાય] 5
રોહિ॑તાય સ્થ॒પત॑યે વૃ॒ક્ષાણા॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ મ॒ન્ત્રિણે॑ વાણિ॒જાય॒ કક્ષા॑ણા॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ ભુવ॒ન્તયે॑ વારિવસ્કૃ॒તા-યૌષ॑ધીના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॑ ઉ॒ચ્ચૈ-ર્ઘો॑ષાયા ક્ર॒ન્દય॑તે પત્તી॒ના-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમઃ॑ કૃથ્સ્નવી॒તાય॒ ધાવ॑તે॒ સત્ત્વ॑ના॒-મ્પત॑યે॒ નમઃ॑ ॥ 6 ॥
(વના॑ના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॒ – એકા॒ન્નત્રિ॒ગ્મ્॒શચ્ચ॑ ) (અ. 2)
નમ॒-સ્સહ॑માનાય નિવ્યા॒ધિન॑ આવ્યા॒ધિની॑ના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમઃ॑ કકુ॒ભાય॑ નિષ॒ઙ્ગિણે᳚ સ્તે॒નાના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ નિષ॒ઙ્ગિણ॑ ઇષુધિ॒મતે॒ તસ્ક॑રાણા॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॒ વઞ્ચ॑તે પરિ॒વઞ્ચ॑તે સ્તાયૂ॒ના-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ નિચે॒રવે॑ પરિચ॒રાયાર॑ણ્યાના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॑-સ્સૃકા॒વિભ્યો॒ જિઘાગ્મ્॑સદ્ભ્યો મુષ્ણ॒તા-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો॑ ઽસિ॒મદ્ભ્યો॒ નક્ત॒-ઞ્ચર॑દ્ભ્યઃ પ્રકૃ॒ન્તાના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॑ ઉષ્ણી॒ષિણે॑ ગિરિચ॒રાય॑ કુલુ॒ઞ્ચાના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમ॒ [નમઃ॑, ઇષુ॑મદ્ભ્યો] 7
ઇષુ॑મદ્ભ્યો ધન્વા॒વિભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॑ આતન્વા॒નેભ્યઃ॑ પ્રતિ॒દધા॑નેભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॑ આ॒યચ્છ॑દ્ભ્યો વિસૃ॒જદ્ભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમો-ઽસ્ય॑દ્ભ્યો॒ વિદ્ધ્ય॑દ્ભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॒ આસી॑નેભ્ય॒-શ્શયા॑નેભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॑-સ્સ્વ॒પદ્ભ્યો॒ જાગ્ર॑દ્ભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॒સ્તિષ્ઠ॑દ્ભ્યો॒ ધાવ॑દ્ભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॑-સ્સ॒ભાભ્ય॑-સ્સ॒ભાપ॑તિભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॒ અશ્વે॒ભ્યો ઽશ્વ॑પતિભ્ય શ્ચ વો॒ નમઃ॑ ॥ 8 ॥
(કુ॒લુ॒ઞ્ચાના॒-મ્પત॑યે॒ નમો॒ નમો – ઽશ્વ॑પતિભ્ય॒ – સ્ત્રીણિ॑ ચ) (અ. 3)
નમ॑ આવ્યા॒ધિની᳚ભ્યો વિ॒વિદ્ધ્ય॑ન્તીભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॒ ઉગ॑ણાભ્ય-સ્તૃગ્મ્હ॒તીભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॑ ગૃ॒થ્સેભ્યો॑ ગૃ॒થ્સપ॑તિભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॒ વ્રાતે᳚ભ્યો॒ વ્રાત॑પતિભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॑ ગ॒ણેભ્યો॑ ગ॒ણપ॑તિભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॒ વિરૂ॑પેભ્યો વિ॒શ્વરૂ॑પેભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॑ મ॒હદ્ભ્યઃ॑, ક્ષુલ્લ॒કેભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॑ ર॒થિભ્યો॑-ઽર॒થેભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॒ રથે᳚ભ્યો॒ [નમો॒ રથે᳚ભ્યઃ, રથ॑પતિભ્યશ્ચ] 9
રથ॑પતિભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॒-સ્સેના᳚ભ્ય-સ્સેના॒નિભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમઃ॑, ક્ષ॒ત્તૃભ્ય॑-સ્સઙ્ગ્રહી॒તૃભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॒સ્તક્ષ॑ભ્યો રથકા॒રેભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમઃ॒ કુલા॑લેભ્યઃ ક॒ર્મારે᳚ભ્યશ્ચ વો॒ નમો॒ નમઃ॑ પુ॒ઞ્જિષ્ટે᳚ભ્યો નિષા॒દેભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॑ ઇષુ॒કૃદ્ભ્યો॑ ધન્વ॒કૃદ્ભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમો॑ મૃગ॒યુભ્ય॑-શ્શ્વ॒નિભ્ય॑શ્ચ વો॒ નમો॒ નમ॒-શ્શ્વભ્ય॒-શ્શ્વપ॑તિભ્યશ્ચ વો॒ નમઃ॑ ॥ 10 ॥
(રથે᳚ભ્યઃ॒ – શ્વપ॑તિભ્યશ્ચ॒ – દ્વે ચ॑ ) (અ. 4)
નમો॑ ભ॒વાય॑ ચ રુ॒દ્રાય॑ ચ॒ નમ॑-શ્શ॒ર્વાય॑ ચ પશુ॒પત॑યે ચ॒ નમો॒ નીલ॑ગ્રીવાય ચ શિતિ॒કણ્ઠા॑ય ચ॒ નમઃ॑ કપ॒ર્દિને॑ ચ॒ વ્યુ॑પ્તકેશાય ચ॒ નમ॑-સ્સહસ્રા॒ક્ષાય॑ ચ શ॒તધ॑ન્વને ચ॒ નમો॑ ગિરિ॒શાય॑ ચ શિપિવિ॒ષ્ટાય॑ ચ॒ નમો॑ મી॒ઢુષ્ટ॑માય॒ ચેષુ॑મતે ચ॒ નમો᳚ હ્ર॒સ્વાય॑ ચ વામ॒નાય॑ ચ॒ નમો॑ બૃહ॒તે ચ॒ વર્ષી॑યસે ચ॒ નમો॑ વૃ॒દ્ધાય॑ ચ સં॒વૃઁદ્ધ્વ॑ને ચ॒ [સં॒વૃઁદ્ધ્વ॑ને ચ, નમો॒ અગ્રિ॑યાય ચ] 11
નમો॒ અગ્રિ॑યાય ચ પ્રથ॒માય॑ ચ॒ નમ॑ આ॒શવે॑ ચાજિ॒રાય॑ ચ॒ નમQસ્શીઘ્રિ॑યાય ચ॒ શીભ્યા॑ય ચ॒ નમ॑ ઊ॒ર્મ્યા॑ય ચાવસ્વ॒ન્યા॑ય ચ॒ નમ॑-સ્સ્રોત॒સ્યા॑ય ચ॒ દ્વીપ્યા॑ય ચ ॥ 12 ॥
(સં॒વૃઁદ્ધ્વ॑ને ચ॒ – પઞ્ચ॑વિગ્મ્શતિશ્ચ) (અ. 5)
નમો᳚ જ્યે॒ષ્ઠાય॑ ચ કનિ॒ષ્ઠાય॑ ચ॒ નમઃ॑ પૂર્વ॒જાય॑ ચાપર॒જાય॑ ચ॒ નમો॑ મદ્ધ્ય॒માય॑ ચાપગ॒લ્ભાય॑ ચ॒ નમો॑ જઘ॒ન્યા॑ય ચ॒ બુદ્ધ્નિ॑યાય ચ॒ નમ॑-સ્સો॒ભ્યા॑ય ચ પ્રતિસ॒ર્યા॑ય ચ॒ નમો॒ યામ્યા॑ય ચ॒ ક્ષેમ્યા॑ય ચ॒ નમ॑ ઉર્વ॒ર્યા॑ય ચ॒ ખલ્યા॑ય ચ॒ નમ॒-શ્શ્લોક્યા॑ય ચાવસા॒ન્યા॑ય ચ॒ નમો॒ વન્યા॑ય ચ॒ કક્ષ્યા॑ય ચ॒ નમ॑-શ્શ્ર॒વાય॑ ચ પ્રતિશ્ર॒વાય॑ ચ॒ [પ્રતિશ્ર॒વાય॑ ચ, નમ॑ આ॒શુષે॑ણાય] 13
નમ॑ આ॒શુષે॑ણાય ચા॒શુર॑થાય ચ॒ નમ॒-શ્શૂરા॑ય ચાવભિન્દ॒તે ચ॒ નમો॑ વ॒ર્મિણે॑ ચ વરૂ॒થિને॑ ચ॒ નમો॑ બિ॒લ્મિને॑ ચ કવ॒ચિને॑ ચ॒ નમ॑-શ્શ્રુ॒તાય॑ ચ શ્રુતસે॒નાય॑ ચ ॥ 14 ॥
(પ્ર॒તિ॒શ્ર॒વાય॑ ચ॒ – પઞ્ચ॑વિગ્મ્શતિશ્ચ) (અ. 6)
નમો॑ દુન્દુ॒ભ્યા॑ય ચાહન॒ન્યા॑ય ચ॒ નમો॑ ધૃ॒ષ્ણવે॑ ચ પ્રમૃ॒શાય॑ ચ॒ નમો॑ દૂ॒તાય॑ ચ॒ પ્રહિ॑તાય ચ॒ નમો॑ નિષ॒ઙ્ગિણે॑ ચેષુધિ॒મતે॑ ચ॒ નમ॑ સ્તી॒ક્ષ્ણેષ॑વે ચાયુ॒ધિને॑ ચ॒ નમ॑-સ્સ્વાયુ॒ધાય॑ ચ સુ॒ધન્વ॑ને ચ॒ નમ॒-સ્સ્રુત્યા॑ય ચ॒ પથ્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ કા॒ટ્યા॑ય ચ ની॒પ્યા॑ય ચ॒ નમ॒-સ્સૂદ્યા॑ય ચ સર॒સ્યા॑ય ચ॒ નમો॑ ના॒દ્યાય॑ ચ વૈશ॒ન્તાય॑ ચ॒ [વૈશ॒ન્તાય॑ ચ, નમઃ॒ કૂપ્યા॑ય] 15
નમઃ॒ કૂપ્યા॑ય ચાવ॒ટ્યા॑ય ચ॒ નમો॒ વર્ષ્યા॑ય ચાવ॒ર્ષ્યાય॑ ચ॒ નમો॑ મે॒ઘ્યા॑ય ચ વિદ્યુ॒ત્યા॑ય ચ॒ નમ॑ ઈ॒દ્ધ્રિયા॑ય ચાત॒પ્યા॑ય ચ॒ નમો॒ વાત્યા॑ય ચ॒ રેષ્મિ॑યાય ચ॒ નમો॑ વાસ્ત॒વ્યા॑ય ચ વાસ્તુ॒પાય॑ ચ ॥ 16 ॥
(વૈ॒શ॒ન્તાય॑ ચ – ત્રિ॒ગ્મ્॒શચ્ચ॑) (અ. 7)
નમ॒-સ્સોમા॑ય ચ રુ॒દ્રાય॑ ચ॒ નમ॑સ્તા॒મ્રાય॑ ચારુ॒ણાય॑ ચ॒ નમ॑-શ્શ॒ઙ્ગાય॑ ચ પશુ॒પત॑યે ચ॒ નમ॑ ઉ॒ગ્રાય॑ ચ ભી॒માય॑ ચ॒ નમો॑ અગ્રેવ॒ધાય॑ ચ દૂરેવ॒ધાય॑ ચ॒ નમો॑ હ॒ન્ત્રે ચ॒ હની॑યસે ચ॒ નમો॑ વૃ॒ક્ષેભ્યો॒ હરિ॑કેશેભ્યો॒ નમ॑સ્તા॒રાય॒ નમ॑-શ્શ॒મ્ભવે॑ ચ મયો॒ભવે॑ ચ॒ નમ॑-શ્શઙ્ક॒રાય॑ ચ મયસ્ક॒રાય॑ ચ॒ નમ॑-શ્શિ॒વાય॑ ચ શિ॒વત॑રાય ચ॒ [શિ॒વત॑રાય ચ, નમ॒સ્તીર્થ્યા॑ય ચ॒] 17
નમ॒સ્તીર્થ્યા॑ય ચ॒ કૂલ્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ પા॒ર્યા॑ય ચાવા॒ર્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ પ્ર॒તર॑ણાય ચો॒ત્તર॑ણાય ચ॒ નમ॑ આતા॒ર્યા॑ય ચાલા॒દ્યા॑ય ચ॒ નમ॒-શ્શષ્પ્યા॑ય ચ॒ ફેન્યા॑ય ચ॒ નમ॑-સ્સિક॒ત્યા॑ય ચ પ્રવા॒હ્યા॑ય ચ ॥ 18 ॥
(શિ॒વત॑રાય ચ – ત્રિ॒ગ્મ્॒શચ્ચ॑) (અ. 8)
નમ॑ ઇરિ॒ણ્યા॑ય ચ પ્રપ॒થ્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ કિગ્મ્શિ॒લાય॑ ચ॒ ક્ષય॑ણાય ચ॒ નમઃ॑ કપ॒ર્દિને॑ ચ પુલ॒સ્તયે॑ ચ॒ નમો॒ ગોષ્ઠ્યા॑ય ચ॒ ગૃહ્યા॑ય ચ॒ નમ॒સ્તલ્પ્યા॑ય ચ॒ ગેહ્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ કા॒ટ્યા॑ય ચ ગહ્વરે॒ષ્ઠાય॑ ચ॒ નમો᳚ હ્રદ॒ય્યા॑ય ચ નિવે॒ષ્પ્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ પાગ્મ્સ॒વ્યા॑ય ચ રજ॒સ્યા॑ય ચ॒ નમ॒-શ્શુષ્ક્યા॑ય ચ હરિ॒ત્યા॑ય ચ॒ નમો॒ લોપ્યા॑ય ચોલ॒પ્યા॑ય ચ॒ [ચોલ॒પ્યા॑ય ચ, નમ॑ ઊ॒ર્વ્યા॑ય ચ] 19
નમ॑ ઊ॒ર્વ્યા॑ય ચ સૂ॒ર્મ્યા॑ય ચ॒ નમઃ॑ પ॒ર્ણ્યા॑ય ચ પર્ણશ॒દ્યા॑ય ચ॒ નમો॑-ઽપગુ॒રમા॑ણાય ચાભિઘ્ન॒તે ચ॒ નમ॑ આક્ખિદ॒તે ચ॑ પ્રક્ખિદ॒તે ચ॒ નમો॑ વઃ કિરિ॒કેભ્યો॑ દે॒વાના॒ગ્મ્॒ હૃદ॑યેભ્યો॒ નમો॑ વિક્ષીણ॒કેભ્યો॒ નમો॑ વિચિન્વ॒ત્કેભ્યો॒ નમ॑ આનિર્-હ॒તેભ્યો॒ નમ॑ આમીવ॒ત્કેભ્યઃ॑ ॥ 20 ॥
(ઉ॒લ॒પ્યા॑ય ચ॒ – ત્રય॑સ્ત્રિગ્મ્શચ્ચ॑) (અ. 9)
દ્રાપે॒ અન્ધ॑સસ્પતે॒ દરિ॑દ્ર॒ન્નીલ॑લોહિત । એ॒ષા-મ્પુરુ॑ષાણામે॒ષા-મ્પ॑શૂ॒ના-મ્મા ભે ર્મા-ઽરો॒ મો એ॑ષા॒-ઙ્કિઞ્ચ॒નામ॑મત્ ॥ યા તે॑ રુદ્ર શિ॒વા ત॒નૂ-શ્શિ॒વા વિ॒શ્વાહ॑ભેષજી । શિ॒વા રુ॒દ્રસ્ય॑ ભેષ॒જી તયા॑ નો મૃડ જી॒વસે᳚ ॥ ઇ॒માગ્મ્ રુ॒દ્રાય॑ ત॒વસે॑ કપ॒ર્દિને᳚ ક્ષ॒યદ્વી॑રાય॒ પ્રભ॑રામહે મ॒તિમ્ । યથા॑ ન॒-શ્શમસ॑-દ્દ્વિ॒પદે॒ ચતુ॑ષ્પદે॒ વિશ્વ॑-મ્પુ॒ષ્ટ-ઙ્ગ્રામે॑ અ॒સ્મિ- [અ॒સ્મિન્ન્, અના॑તુરમ્ ।] 21
-ન્નના॑તુરમ્ ॥ મૃ॒ડા નો॑ રુદ્રો॒ તનો॒ મય॑સ્કૃધિ ક્ષ॒યદ્વી॑રાય॒ નમ॑સા વિધેમ તે । યચ્છ-ઞ્ચ॒ યોશ્ચ॒ મનુ॑રાય॒જે પિ॒તા તદ॑શ્યામ॒ તવ॑ રુદ્ર॒ પ્રણી॑તૌ ॥ મા નો॑ મ॒હાન્ત॑મુ॒ત મા નો॑ અર્ભ॒ક-મ્મા ન॒ ઉક્ષ॑ન્તમુ॒ત મા ન॑ ઉક્ષિ॒તમ્ । મા નો॑ વધીઃ પિ॒તર॒-મ્મોત મા॒તર॑-મ્પ્રિ॒યા મા ન॑સ્ત॒નુવો॑ [મા ન॑સ્ત॒નુવઃ॑, રુ॒દ્ર॒ રી॒રિ॒ષઃ॒ ।] 22
રુદ્ર રીરિષઃ ॥ મા ન॑સ્તો॒કે તન॑યે॒ મા ન॒ આયુ॑ષિ॒ મા નો॒ ગોષુ॒ મા નો॒ અશ્વે॑ષુ રીરિષઃ । વી॒રા-ન્માનો॑ રુદ્ર ભામિ॒તો વ॑ધીર્-હ॒વિષ્મ॑ન્તો॒ નમ॑સા વિધેમ તે ॥ આ॒રાત્તે॑ ગો॒ઘ્ન ઉ॒ત પૂ॑રુષ॒ઘ્ને ક્ષ॒યદ્વી॑રાય સુ॒મ્નમ॒સ્મે તે॑ અસ્તુ । રક્ષા॑ ચ નો॒ અધિ॑ ચ દેવ બ્રૂ॒હ્યધા॑ ચ ન॒-શ્શર્મ॑ યચ્છ દ્વિ॒બર્હાઃ᳚ ॥ સ્તુ॒હિ [ ] 23
શ્રુ॒ત-ઙ્ગ॑ર્ત॒સદં॒-યુઁવા॑ન-મ્મૃ॒ગ-ન્ન ભી॒મ-મુ॑પહ॒ત્નુ-મુ॒ગ્રમ્ । મૃ॒ડા જ॑રિ॒ત્રે રુ॑દ્ર॒ સ્તવા॑નો અ॒ન્યન્તે॑ અ॒સ્મન્નિવ॑પન્તુ॒ સેનાઃ᳚ ॥ પરિ॑ણો રુ॒દ્રસ્ય॑ હે॒તિ ર્વૃ॑ણક્તુ॒ પરિ॑ત્વે॒ષસ્ય॑ દુર્મ॒તિર॑ઘા॒યોઃ । અવ॑ સ્થિ॒રા મ॒ઘવ॑દ્ભ્ય-સ્તનુષ્વ॒ મીઢ્વ॑સ્તો॒કાય॒ તન॑યાય મૃડય ॥ મીઢુ॑ષ્ટમ॒ શિવ॑તમ શિ॒વો ન॑-સ્સુ॒મના॑ ભવ । પ॒ર॒મે વૃ॒ક્ષ આયુ॑ધ-ન્નિ॒ધાય॒ કૃત્તિં॒-વઁસા॑ન॒ આચ॑ર॒ પિના॑ક॒- [આચ॑ર॒ પિના॑કમ્, બિભ્ર॒દાગ॑હિ ।] 24
-મ્બિભ્ર॒દાગ॑હિ ॥ વિકિ॑રિદ॒ વિલો॑હિત॒ નમ॑સ્તે અસ્તુ ભગવઃ । યાસ્તે॑ સ॒હસ્રગ્મ્॑ હે॒તયો॒-ઽન્ય-મ॒સ્મન્નિ વ॑પન્તુ॒ તાઃ ॥ સ॒હસ્રા॑ણિ સહસ્ર॒ધા બા॑હુ॒વોસ્તવ॑ હે॒તયઃ॑ । તાસા॒મીશા॑નો ભગવઃ પરા॒ચીના॒ મુખા॑ કૃધિ ॥ 25 ॥
(અ॒સ્મિગ્ગ્-સ્ત॒નુવઃ॑-સ્તુ॒હિ-પિના॑ક॒-મેકા॒ન્નત્રિ॒ગ્મ્॒શચ્ચ॑) (અ. 10)
સ॒હસ્રા॑ણિ સહસ્ર॒શો યે રુ॒દ્રા અધિ॒ ભૂમ્યા᳚મ્ । તેષાગ્મ્॑ સહસ્રયોજ॒ને ઽવ॒ધન્વા॑નિ તન્મસિ ॥ અ॒સ્મિ-ન્મ॑હ॒ત્ય॑ર્ણ॒વે᳚-ઽન્તરિ॑ક્ષે ભ॒વા અધિ॑ ॥ નીલ॑ગ્રીવા-શ્શિતિ॒કણ્ઠા᳚-શ્શ॒ર્વા અ॒ધઃ, ક્ષ॑માચ॒રાઃ ॥ નીલ॑ગ્રીવા-શ્શિતિ॒કણ્ઠા॒ દિવગ્મ્॑ રુ॒દ્રા ઉપ॑શ્રિતાઃ ॥ યે વૃ॒ક્ષેષુ॑ સ॒સ્પિઞ્જ॑રા॒ નીલ॑ગ્રીવા॒ વિલો॑હિતાઃ ॥ યે ભૂ॒તાના॒-મધિ॑પતયો વિશિ॒ખાસઃ॑ કપ॒ર્દિ॑નઃ ॥ યે અન્ને॑ષુ વિ॒વિદ્ધ્ય॑ન્તિ॒ પાત્રે॑ષુ॒ પિબ॑તો॒ જનાન્॑ ॥ યે પ॒થા-મ્પ॑થિ॒રક્ષ॑ય ઐલબૃ॒દા ય॒વ્યુધઃ॑ ॥ યે તી॒ર્થાનિ॑ – [ ] 26
પ્ર॒ચર॑ન્તિ સૃ॒કાવ॑ન્તો નિષ॒ઙ્ગિણઃ॑ ॥ ય એ॒તાવ॑ન્તશ્ચ॒ ભૂયાગ્મ્॑સશ્ચ॒ દિશો॑ રુ॒દ્રા વિ॑તસ્થિ॒રે ॥ તેષાગ્મ્॑ સહસ્રયોજ॒ને ઽવ॒ધન્વા॑નિ તન્મસિ ॥ નમો॑ રુ॒દ્રેભ્યો॒ યે પૃ॑થિ॒વ્યાં-યેઁ᳚-ઽન્તરિ॑ક્ષે॒ યે દિ॒વિ યેષા॒મન્નં॒ વાઁતો॑ વ॒ર્॒ષમિષ॑વ॒સ્તેભ્યો॒ દશ॒ પ્રાચી॒ ર્દશ॑દક્ષિ॒ણા દશ॑પ્ર॒તીચી॒ ર્દશોદી॑ચી॒ ર્દશો॒ર્ધ્વા-સ્તેભ્યો॒ નમ॒સ્તે નો॑ મૃડયન્તુ॒ તે ય-ન્દ્વિ॒ષ્મો યશ્ચ॑ નો॒ દ્વેષ્ટિ॒ તં-વોઁ॒ જમ્ભે॑ દધામિ ॥ 27 ॥
(તી॒ર્થાનિ॒ – યશ્ચ॒ – ષટ્ ચ॑ ) (અ. 11)
(નમ॑સ્તે રુદ્ર॒ – નમો॒ હિર॑ણ્યબાહવે॒ – નમ॒-સ્સહ॑માનાય॒ – નમ॑ આવ્યા॒ધિની᳚ભ્યો॒ – નમો॑ ભ॒વાય॒ – નમો᳚ જ્યે॒ષ્ઠાય॒ – નમો॑ દુન્દુ॒ભ્યા॑ય॒ – નમ॒-સ્સોમા॑ય॒ – નમ॑ ઇરિ॒ણ્યા॑ય॒ – દ્રાપ॑ – સ॒હસ્રા॒ – ણ્યેકા॑દશ)
(નમ॑સ્તે રુદ્ર॒ – નમો॑ ભ॒વાય॒ – દ્રાપે॑ – સ॒પ્તવિગ્મ્॑શતિઃ)
(નમ॑સ્તે રુદ્ર॒, તં-વોઁ॒ જમ્ભે॑ દધામિ)
॥ હરિઃ॑ ઓમ્ ॥
॥ કૃષ્ણ યજુર્વેદીય તૈત્તિરીય સંહિતાયા-ઞ્ચતુર્થ કાણ્ડે પઞ્ચમઃ પ્રશ્ન-સ્સમાપ્તઃ ॥