କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ଞ୍ଚତୁର୍ଥକାଣ୍ଡେ ସପ୍ତମଃ ପ୍ରଶ୍ନଃ – ଵସୋର୍ଧାରାଦିଶିଷ୍ଟ ସଂସ୍କାରାଭିଧାନଂ
ଓ-ନ୍ନମଃ ପରମାତ୍ମନେ, ଶ୍ରୀ ମହାଗଣପତୟେ ନମଃ,
ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଭ୍ୟୋ ନମଃ । ହ॒ରିଃ॒ ଓମ୍ ॥
ଅଗ୍ନା॑ଵିଷ୍ଣୂ ସ॒ଜୋଷ॑ସେ॒ମା ଵ॑ର୍ଧନ୍ତୁ ଵା॒-ଙ୍ଗିରଃ॑ । ଧ୍ୟୁ॒ନୈଂର୍ଵାଜେ॑ଭି॒ରା ଗ॑ତମ୍ ॥ ଵାଜ॑ଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରସ॒ଵଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ପ୍ରୟ॑ତିଶ୍ଚ ମେ॒ ପ୍ରସି॑ତିଶ୍ଚ ମେ ଧୀ॒ତିଶ୍ଚ॑ ମେ॒ କ୍ରତୁ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସ୍ଵର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଶ୍ଲୋକ॑ଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ରା॒ଵଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଶ୍ରୁତି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଜ୍ୟୋତି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସୁଵ॑ଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରା॒ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ଽପା॒ନ- [ପ୍ରା॒ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ଽପା॒ନଃ, ଚ॒ ମେ॒ ଵ୍ୟା॒ନଶ୍ଚ॒ ମେ ଽସୁ॑ଶ୍ଚ ମେ] 1
-ଶ୍ଚ॑ ମେ ଵ୍ୟା॒ନଶ୍ଚ॒ ମେ ଽସୁ॑ଶ୍ଚ ମେ ଚି॒ତ୍ତ-ଞ୍ଚ॑ ମ॒ ଆଧୀ॑ତ-ଞ୍ଚ ମେ॒ ଵାକ୍ଚ॑ ମେ॒ ମନ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଚକ୍ଷୁ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଶ୍ରୋତ୍ର॑-ଞ୍ଚ ମେ॒ ଦକ୍ଷ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ବଲ॑-ଞ୍ଚ ମ॒ ଓଜ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସହ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଆୟୁ॑ଶ୍ଚ ମେ ଜ॒ରା ଚ॑ ମ ଆ॒ତ୍ମା ଚ॑ ମେ ତ॒ନୂଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଶର୍ମ॑ ଚ ମେ॒ ଵର୍ମ॑ ଚ॒ ମେ ଽଙ୍ଗା॑ନି ଚ ମେ॒ ଽସ୍ଥାନି॑ ଚ ମେ॒ ପରୂଗ୍ମ୍॑ଷି ଚ ମେ॒ ଶରୀ॑ରାଣି ଚ ମେ ॥ 2 ॥
(ଅ॒ପା॒ନ – ସ୍ତ॒ନୂଶ୍ଚ॑ ମେ॒ – ଽଷ୍ଟାଦ॑ଶ ଚ) (ଅ. 1)
ଜ୍ୟୈଷ୍ଠ୍ୟ॑-ଞ୍ଚ ମ॒ ଆଧି॑ପତ୍ୟ-ଞ୍ଚ ମେ ମ॒ନ୍ୟୁଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଭାମ॑ଶ୍ଚ॒ ମେ-ଽମ॑ଶ୍ଚ॒ ମେ ଽଭଂ॑ଶ୍ଚ ମେ ଜେ॒ମା ଚ॑ ମେ ମହି॒ମା ଚ॑ ମେ ଵରି॒ମା ଚ॑ ମେ ପ୍ରଥି॒ମା ଚ॑ ମେ ଵ॒ର୍ଷ୍ମା ଚ॑ ମେ ଦ୍ରାଘୁ॒ୟା ଚ॑ ମେ ଵୃ॒ଦ୍ଧ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଵୃଦ୍ଧି॑ଶ୍ଚ ମେ ସ॒ତ୍ୟ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଶ୍ର॒ଦ୍ଧା ଚ॑ ମେ॒ ଜଗ॑ଚ୍ଚ [ ] 3
-ମେ॒ ଧନ॑-ଞ୍ଚ ମେ॒ ଵଶ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ତ୍ଵିଷି॑ଶ୍ଚ ମେ କ୍ରୀ॒ଡା ଚ॑ ମେ॒ ମୋଦ॑ଶ୍ଚ ମେ ଜା॒ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଜନି॒ଷ୍ୟମା॑ଣ-ଞ୍ଚ ମେ ସୂ॒କ୍ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ସୁକୃ॒ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଵି॒ତ୍ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଵେଦ୍ୟ॑-ଞ୍ଚ ମେ ଭୂ॒ତଞ୍ଚ॑ ମେ ଭଵି॒ଷ୍ୟଚ୍ଚ॑ ମେ ସୁ॒ଗ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ସୁ॒ପଥ॑-ଞ୍ଚ ମ ଋ॒ଦ୍ଧ-ଞ୍ଚ॑ ମ॒ ଋଦ୍ଧି॑ ଶ୍ଚ ମେ କୢ॒ପ୍ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ କୢପ୍ତି॑ଶ୍ଚ ମେ ମ॒ତିଶ୍ଚ॑ ମେ ସୁମ॒ତିଶ୍ଚ॑ ମେ ॥ 4 ॥
(ଜଗ॒ଚ୍ଚ – ର୍ଧି॒ – ଶ୍ଚତୁ॑ର୍ଦଶ ଚ) (ଅ. 2)
ଶ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ମୟ॑ଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରି॒ୟ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଽନୁକା॒ମଶ୍ଚ॑ ମେ॒ କାମ॑ଶ୍ଚ ମେ ସୌମନ॒ସଶ୍ଚ॑ ମେ ଭ॒ଦ୍ର-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଶ୍ରେୟ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଵସ୍ୟ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ୟଶ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଭଗ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଦ୍ରଵି॑ଣ-ଞ୍ଚ ମେ ୟ॒ନ୍ତା ଚ॑ ମେ ଧ॒ର୍ତା ଚ॑ ମେ॒କ୍ଷେମ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଧୃତି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଵିଶ୍ଵ॑-ଞ୍ଚ [ ] 5
ମେ॒ ମହ॑ଶ୍ଚ ମେ ସଂ॒ଵିଁଚ୍ଚ॑ ମେ॒ ଜ୍ଞାତ୍ର॑-ଞ୍ଚ ମେ॒ ସୂଶ୍ଚ॑ ମେ ପ୍ର॒ସୂଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ସୀର॑-ଞ୍ଚ ମେ ଲ॒ୟଶ୍ଚ॑ ମ ଋ॒ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଽମୃତ॑-ଞ୍ଚ ମେ-ଽୟ॒କ୍ଷ୍ମ-ଞ୍ଚ॒ ମେ ଽନା॑ମୟଚ୍ଚ ମେ ଜୀ॒ଵାତୁ॑ଶ୍ଚ ମେ ଦୀର୍ଘାୟୁ॒ତ୍ଵ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଽନମି॒ତ୍ର-ଞ୍ଚ॒ ମେ ଽଭ॑ୟ-ଞ୍ଚ ମେ ସୁ॒ଗ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଶୟ॑ନ-ଞ୍ଚ ମେ ସୂ॒ଷା ଚ॑ ମେ ସୁ॒ଦିନ॑-ଞ୍ଚ ମେ ॥ 6 ॥
( ଵିଶ୍ଵ॑-ଞ୍ଚ॒ – ଶୟ॑ନ – ମ॒ଷ୍ଟୌ ଚ॑ ) (ଅ. 3)
ଊର୍କ୍ଚ॑ ମେ ସୂ॒ନୃତା॑ ଚ ମେ॒ ପୟ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ରସ॑ଶ୍ଚ ମେ ଘୃ॒ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ମଧୁ॑ ଚ ମେ॒ ସଗ୍ଧି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସପୀ॑ତିଶ୍ଚ ମେ କୃ॒ଷିଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଵୃଷ୍ଟି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଜୈତ୍ର॑-ଞ୍ଚ ମ॒ ଔଦ୍ଭି॑ଦ୍ୟ-ଞ୍ଚ ମେ ର॒ୟିଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ରାୟ॑ଶ୍ଚ ମେ ପୁ॒ଷ୍ଟ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ପୁଷ୍ଟି॑ଶ୍ଚ ମେ ଵି॒ଭୁ ଚ॑ [ଵି॒ଭୁ ଚ॑, ମେ॒ ପ୍ର॒ଭୁ ଚ॑ ମେ] 7
ମେ ପ୍ର॒ଭୁ ଚ॑ ମେ ବ॒ହୁ ଚ॑ ମେ॒ ଭୂୟ॑ଶ୍ଚ ମେ ପୂ॒ର୍ଣ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ପୂ॒ର୍ଣତ॑ର-ଞ୍ଚ॒ ମେ ଽକ୍ଷି॑ତିଶ୍ଚ ମେ॒ କୂୟ॑ଵାଶ୍ଚ॒ ମେ-ଽନ୍ନ॑-ଞ୍ଚ॒ ମେ ଽକ୍ଷୁ॑ଚ୍ଚ ମେ ଵ୍ରୀ॒ହୟ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ୟଵା᳚ଶ୍ଚ ମେ॒ ମାଷା᳚ଶ୍ଚ ମେ॒ ତିଲା᳚ଶ୍ଚ ମେ ମୁ॒ଦ୍ଗାଶ୍ଚ॑ ମେ ଖ॒ଲ୍ଵା᳚ଶ୍ଚ ମେ ଗୋ॒ଧୂମା᳚ଶ୍ଚ ମେ ମ॒ସୁରା᳚- -ଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରି॒ୟଙ୍ଗ॑ଵଶ୍ଚ॒ ମେ ଽଣ॑ଵଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ୟା॒ମାକା᳚ଶ୍ଚ ମେ ନୀ॒ଵାରା᳚ଶ୍ଚ ମେ ॥ 8 ॥
(ଵି॒ଭୁ ଚ॑ – ମ॒ସୁରା॒ – ଶ୍ଚତୁ॑ର୍ଦଶ ଚ) (ଅ. 4)
ଅଶ୍ମା॑ ଚ ମେ॒ ମୃତ୍ତି॑କା ଚ ମେ ଗି॒ରୟ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ପର୍ଵ॑ତାଶ୍ଚ ମେ॒ ସିକ॑ତାଶ୍ଚ ମେ॒ ଵନ॒ସ୍ପତ॑ୟଶ୍ଚ ମେ॒ ହିର॑ଣ୍ୟ-ଞ୍ଚ॒ ମେ ଽୟ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସୀସ॑-ଞ୍ଚ ମେ॒ ତ୍ରପୁ॑ଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ୟା॒ମ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଲୋ॒ହ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒-ଽଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଆପ॑ଶ୍ଚ ମେଵୀ॒ରୁଧ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଓଷ॑ଧୟଶ୍ଚ ମେ କୃଷ୍ଟପ॒ଚ୍ୟ-ଞ୍ଚ॑ [କୃଷ୍ଟପ॒ଚ୍ୟ-ଞ୍ଚ॑, ମେ॒ ଽକୃ॒ଷ୍ଟ॒ପ॒ଚ୍ୟ-ଞ୍ଚ॑ ମେ] 9
ମେ ଽକୃଷ୍ଟପ॒ଚ୍ୟ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଗ୍ର୍ମା॒ୟାଶ୍ଚ॑ ମେ ପ॒ଶଵ॑ ଆର॒ଣ୍ୟାଶ୍ଚ॑ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପନ୍ତାଂ ଵିଁ॒ତ୍ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଵିତ୍ତି॑ଶ୍ଚ ମେ ଭୂ॒ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ॒ ଭୂତି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଵସୁ॑ ଚ ମେ ଵସ॒ତିଶ୍ଚ॑ ମେ॒ କର୍ମ॑ ଚ ମେ॒ ଶକ୍ତି॑ଶ୍ଚ॒ ମେ-ଽର୍ଥ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଏମ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇତି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଗତି॑ଶ୍ଚ ମେ ॥ 10
(କୃ॒ଷ୍ଟ॒ପ॒ଚ୍ୟ-ଞ୍ଚା॒ – ଽଷ୍ଟାଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 5)
ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସୋମ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ସଵି॒ତା ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ସର॑ସ୍ଵତୀ ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ପୂ॒ଷା ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ବୃହ॒ସ୍ପତି॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ମି॒ତ୍ରଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଵରୁ॑ଣଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ତ୍ଵଷ୍ଟା॑ ଚ – [ ] 11
ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ଧା॒ତା ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଵିଷ୍ଣୁ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଽଶ୍ଵିନୌ॑ ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ମ॒ରୁତ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଚ ମେ ଦେ॒ଵା ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ପୃଥି॒ଵୀ ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒-ଽନ୍ତରି॑କ୍ଷ-ଞ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଦ୍ୟୌଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଦିଶ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ମୂ॒ର୍ଧା ଚ॑ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଶ୍ଚ ମ॒ ଇନ୍ଦ୍ର॑ଶ୍ଚ ମେ ॥ 12 ॥
(ତ୍ଵଷ୍ଟା॑ ଚ॒ – ଦ୍ୟୌଶ୍ଚ॑ ମ॒ – ଏକ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 6)
ଅ॒ଗ୍ମ୍॒ଶୁଶ୍ଚ॑ ମେ ର॒ଶ୍ମିଶ୍ଚ॒ ମେ ଽଦା᳚ଭ୍ୟଶ୍ଚ॒ ମେ-ଽଧି॑ପତିଶ୍ଚ ମ ଉପା॒ଗ୍ମ୍॒ଶୁଶ୍ଚ॑ ମେ ଽନ୍ତର୍ୟା॒ମଶ୍ଚ॑ ମ ଐନ୍ଦ୍ରଵାୟ॒ଵଶ୍ଚ॑ ମେ ମୈତ୍ରାଵରୁ॒ଣଶ୍ଚ॑ ମ ଆଶ୍ଵି॒ନଶ୍ଚ॑ ମେ ପ୍ରତିପ୍ର॒ସ୍ଥାନ॑ଶ୍ଚ ମେ ଶୁ॒କ୍ରଶ୍ଚ॑ ମେ ମ॒ନ୍ଥୀ ଚ॑ ମ ଆଗ୍ରୟ॒ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ଵୈଶ୍ଵଦେ॒ଵଶ୍ଚ॑ ମେ ଧ୍ରୁ॒ଵଶ୍ଚ॑ ମେ ଵୈଶ୍ଵାନ॒ରଶ୍ଚ॑ ମ ଋତୁଗ୍ର॒ହାଶ୍ଚ॑ [ଋତୁଗ୍ର॒ହାଶ୍ଚ॑, ମେ॒ ଽତି॒ଗ୍ରା॒ହ୍ୟା᳚ଶ୍ଚ ମ] 13
ମେ ଽତିଗ୍ରା॒ହ୍ୟା᳚ଶ୍ଚ ମ ଐନ୍ଦ୍ରା॒ଗ୍ନଶ୍ଚ॑ ମେ ଵୈଶ୍ଵଦେ॒ଵଶ୍ଚ॑ ମେ ମରୁତ୍ଵ॒ତୀୟା᳚ଶ୍ଚ ମେ ମାହେ॒ନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ॑ ମ ଆଦି॒ତ୍ୟଶ୍ଚ॑ ମେ ସାଵି॒ତ୍ରଶ୍ଚ॑ ମେ ସାରସ୍ଵ॒ତଶ୍ଚ॑ ମେ ପୌ॒ଷ୍ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ପାତ୍ନୀଵ॒ତଶ୍ଚ॑ ମେ ହାରିୟୋଜ॒ନଶ୍ଚ॑ ମେ ॥ 14 ॥
(ଋ॒ତୁ॒ଗ୍ର॒ହାଶ୍ଚ॒ – ଚତୁ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ ) (ଅ. 7)
ଇ॒ଦ୍ଧ୍ମଶ୍ଚ॑ ମେ ବ॒ର୍॒ହିଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଵେଦି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଧିଷ୍ଣି॑ୟାଶ୍ଚ ମେ॒ ସ୍ରୁଚ॑ଶ୍ଚ ମେ ଚମ॒ସାଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଗ୍ରାଵା॑ଣଶ୍ଚ ମେ॒ ସ୍ଵର॑ଵଶ୍ଚ ମ ଉପର॒ଵାଶ୍ଚ॑ ମେ ଽଧି॒ଷଵ॑ଣେ ଚ ମେ ଦ୍ରୋଣକଲ॒ଶଶ୍ଚ॑ ମେ ଵାୟ॒ଵ୍ୟା॑ନି ଚ ମେ ପୂତ॒ଭୃଚ୍ଚ॑ ମ ଆଧଵ॒ନୀୟ॑ଶ୍ଚ ମ॒ ଆଗ୍ନୀ᳚ଦ୍ଧ୍ର-ଞ୍ଚ ମେ ହଵି॒ର୍ଧାନ॑-ଞ୍ଚ ମେ ଗୃ॒ହାଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ସଦ॑ଶ୍ଚ ମେ ପୁରୋ॒ଡାଶା᳚ଶ୍ଚ ମେ ପଚ॒ତାଶ୍ଚ॑ ମେ-ଽଵଭୃ॒ଥଶ୍ଚ॑ ମେ ସ୍ଵଗାକା॒ରଶ୍ଚ॑ ମେ ॥ 15 ॥
(ଗୃ॒ହାଶ୍ଚ॒ – ଷୋଡ॑ଶ ଚ) (ଅ. 8)
ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ ମେ ଘ॒ର୍ମଶ୍ଚ॑ ମେ॒-ଽର୍କଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ସୂର୍ୟ॑ଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରା॒ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ଽଶ୍ଵମେ॒ଧଶ୍ଚ॑ ମେ ପୃଥି॒ଵୀ ଚ॒ ମେ ଽଦି॑ତିଶ୍ଚ ମେ॒ ଦିତି॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ଦ୍ୟୌଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଶକ୍ଵ॑ରୀର॒ଙ୍ଗୁଲ॑ୟୋ॒ ଦିଶ॑ଶ୍ଚ ମେ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପନ୍ତା॒- ମୃକ୍ଚ॑ ମେ॒ ସାମ॑ ଚ ମେ॒ ସ୍ତୋମ॑ଶ୍ଚ ମେ॒ ୟଜୁ॑ଶ୍ଚ ମେ ଦୀ॒କ୍ଷା ଚ॑ ମେ॒ ତପ॑ଶ୍ଚ ମ ଋ॒ତୁଶ୍ଚ॑ ମେ ଵ୍ର॒ତ-ଞ୍ଚ॑ ମେ ଽହୋରା॒ତ୍ରୟୋ᳚ ର୍ଵୃ॒ଷ୍ଟ୍ୟା ବୃ॑ହଦ୍ରଥନ୍ତ॒ରେ ଚ॑ ମେ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପେତାମ୍ ॥ 16 ॥
(ଦୀ॒କ୍ଷା-ଽ – ଷ୍ଟାଦ॑ଶ ଚ ) (ଅ. 9)
ଗର୍ଭା᳚ଶ୍ଚ ମେ ଵ॒ଥ୍ସାଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ତ୍ର୍ୟଵି॑ଶ୍ଚ ମେ ତ୍ର୍ୟ॒ଵୀ ଚ॑ ମେ ଦିତ୍ୟ॒ଵାଟ୍ ଚ॑ ମେ ଦିତ୍ୟୌ॒ହୀ ଚ॑ ମେ॒ ପଞ୍ଚା॑ଵିଶ୍ଚ ମେ ପଞ୍ଚା॒ଵୀ ଚ॑ ମେ ତ୍ରିଵ॒ଥ୍ସଶ୍ଚ॑ ମେ ତ୍ରିଵ॒ଥ୍ସା ଚ॑ ମେ ତୁର୍ୟ॒ଵାଟ୍ ଚ॑ ମେ ତୁର୍ୟୌ॒ହୀ ଚ॑ ମେ ପଷ୍ଠ॒ଵାଚ୍ଚ॑ ମେ ପଷ୍ଠୌ॒ହୀ ଚ॑ ମ ଉ॒କ୍ଷା ଚ॑ ମେ ଵ॒ଶା ଚ॑ ମ ଋଷ॒ଭଶ୍ଚ॑- [ଵ॒ଶା ଚ॑ ମ ଋଷ॒ଭଶ୍ଚ॑, ମେ॒ ଵେ॒ହଚ୍ଚ॑ ମେ] 17
ମେ ଵେ॒ହଚ୍ଚ॑ ମେ ଽନ॒ଡ୍ଵାନ୍ ଚ॑ ମେ ଧେ॒ନୁଶ୍ଚ॑ ମ॒ ଆୟୁ॑ର୍ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତା-ମ୍ପ୍ରା॒ଣୋ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତା-ମପା॒ନୋ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତାଂ-ଵ୍ୟାଁ॒ନୋ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତା॒-ଞ୍ଚକ୍ଷୁ॑-ର୍ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତା॒ଗ୍॒ ଶ୍ରୋତ୍ରଂ॑-ୟଁ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତା॒-ମ୍ମନୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତାଂ॒ ଵାଁଗ୍ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତା-ମା॒ତ୍ମା ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତାଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞୋ ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ କଲ୍ପତାମ୍ ॥ 18 ॥
(ଋ॒ଷ॒ଭଶ୍ଚ॑ – ଚତ୍ଵାରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑) (ଅ. 10)
ଏକା॑ ଚ ମେ ତି॒ସ୍ରଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ପଞ୍ଚ॑ ଚ ମେ ସ॒ପ୍ତ ଚ॑ ମେ॒ ନଵ॑ ଚ ମ॒ ଏକା॑ଦଶ ଚ ମେ॒ ତ୍ରୟୋ॑ଦଶ ଚ ମେ॒ ପଞ୍ଚ॑ଦଶ ଚ ମେ ସ॒ପ୍ତଦ॑ଶ ଚ ମେ॒ ନଵ॑ଦଶ ଚ ମ॒ ଏକ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ ମେ॒ ତ୍ରୟୋ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ ମେ॒ ପଞ୍ଚ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ ମେ ସ॒ପ୍ତଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଶ୍ଚ ମେ॒ ନଵ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ ମ॒ ଏକ॑ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ ମେ॒ ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ [ ] 19
ମେ॒ ଚତ॑ସ୍ରଶ୍ଚ ମେ॒ ଽଷ୍ଟୌ ଚ॑ ମେ॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶ ଚ ମେ॒ ଷୋଡ॑ଶ ଚ ମେ ଵିଗ୍ମ୍ଶ॒ତିଶ୍ଚ॑ ମେ॒ ଚତୁ॑ର୍ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ ମେ॒ ଽଷ୍ଟାଵିଗ୍ମ୍॑ଶତିଶ୍ଚ ମେ॒ ଦ୍ଵାତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ ମେ॒ ଷଟ୍-ତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ ମେ ଚତ୍ଵାରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶଚ୍ଚ॑ ମେ॒ ଚତୁ॑ଶ୍ଚତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ ମେ॒ ଽଷ୍ଟାଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ ମେ॒ ଵାଜ॑ଶ୍ଚ ପ୍ରସ॒ଵଶ୍ଚା॑-ପି॒ଜଶ୍ଚ॒ କ୍ରତୁ॑ଶ୍ଚ॒ ସୁଵ॑ଶ୍ଚ ମୂ॒ର୍ଧା ଚ॒ ଵ୍ୟଶ୍ଞି॑ୟଶ୍ଚା- -ନ୍ତ୍ୟାୟ॒ନଶ୍ଚା- ନ୍ତ୍ୟ॑ଶ୍ଚ ଭୌଵ॒ନଶ୍ଚ॒ ଭୁଵ॑ନ॒ଶ୍ଚା-ଧି॑ପତିଶ୍ଚ ॥ 20 ॥
(ତ୍ରୟ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ॒ – ଵ୍ୟଶ୍ଞି॑ୟ॒ – ଏକା॑ଦଶ ଚ ) (ଅ. 11)
ଵାଜୋ॑ ନ-ସ୍ସ॒ପ୍ତ ପ୍ର॒ଦିଶ॒ଶ୍ଚତ॑ସ୍ରୋ ଵା ପରା॒ଵତଃ॑ । ଵାଜୋ॑ ନୋ॒ ଵିଶ୍ଵୈ᳚ର୍ଦେ॒ଵୈ-ର୍ଧନ॑ସାତାଵି॒ହାଵ॑ତୁ ॥ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଅ॒ଦ୍ୟ ମ॒ରୁତୋ॒ ଵିଶ୍ଵ॑ ଊ॒ତୀ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଭଵନ୍ତ୍ଵ॒ଗ୍ନୟ॒-ସ୍ସମି॑ଦ୍ଧାଃ । ଵିଶ୍ଵେ॑ ନୋ ଦେ॒ଵା ଅଵ॒ସା-ଽଽ ଗ॑ମନ୍ତୁ॒ ଵିଶ୍ଵ॑ମସ୍ତୁ॒ ଦ୍ରଵି॑ଣଂ॒-ଵାଁଜୋ॑ ଅ॒ସ୍ମେ ॥ ଵାଜ॑ସ୍ୟ ପ୍ରସ॒ଵ-ନ୍ଦେ॑ଵା॒ ରଥୈ᳚ର୍ୟାତା ହିର॒ଣ୍ୟୟୈଃ᳚ । ଅ॒ଗ୍ନିରିନ୍ଦ୍ରୋ॒ ବୃହ॒ସ୍ପତି॑ର୍ମ॒ରୁତ॒-ସ୍ସୋମ॑ପୀତୟେ ॥ ଵାଜେ॑ଵାଜେ ଽଵତ ଵାଜିନୋ ନୋ॒ ଧନେ॑ଷୁ [ନୋ॒ ଧନେ॑ଷୁ, ଵି॒ପ୍ରା॒ ଅ॒ମୃ॒ତା॒ ଋ॒ତ॒ଜ୍ଞାଃ॒ ।] 21
ଵିପ୍ରା ଅମୃତା ଋତଜ୍ଞାଃ । ଅ॒ସ୍ୟ ମଦ୍ଧ୍ଵଃ॑ ପିବତ ମା॒ଦୟ॑ଦ୍ଧ୍ଵ-ନ୍ତୃ॒ପ୍ତା ୟା॑ତ ପ॒ଥିଭି॑ର୍ଦେଵ॒ୟାନୈଃ᳚ ॥ ଵାଜଃ॑ ପୁ॒ରସ୍ତା॑ଦୁ॒ତ ମ॑ଦ୍ଧ୍ୟ॒ତୋ ନୋ॒ ଵାଜୋ॑ ଦେ॒ଵାଗ୍ମ୍ ଋ॒ତୁଭିଃ॑ କଲ୍ପୟାତି । ଵାଜ॑ସ୍ୟ॒ ହି ପ୍ର॑ସ॒ଵୋ ନନ୍ନ॑ମୀତି॒ ଵିଶ୍ଵା॒ ଆଶା॒ ଵାଜ॑ପତିର୍ଭଵେୟମ୍ ॥ ପୟଃ॑ ପୃଥି॒ଵ୍ୟା-ମ୍ପୟ॒ ଓଷ॑ଧୀଷୁ॒ ପୟୋ॑ ଦି॒ଵ୍ୟ॑ନ୍ତରି॑କ୍ଷେ॒ ପୟୋ॑ ଧାମ୍ । ପୟ॑ସ୍ଵତୀଃ ପ୍ର॒ଦିଶ॑-ସ୍ସନ୍ତୁ॒ ମହ୍ୟ᳚ମ୍ ॥ ସ-ମ୍ମା॑ ସୃଜାମି॒ ପୟ॑ସା ଘୃ॒ତେନ॒ ସ-ମ୍ମା॑ ସୃଜାମ୍ୟ॒ପ [ସ-ମ୍ମା॑ ସୃଜାମ୍ୟ॒ପଃ, ଓଷ॑ଧୀଭିଃ ।] 22
ଓଷ॑ଧୀଭିଃ । ସୋ॑-ଽହଂ-ଵାଁଜଗ୍ମ୍॑ ସନେୟମଗ୍ନେ ॥ ନକ୍ତୋ॒ଷାସା॒ ସମ॑ନସା॒ ଵିରୂ॑ପେ ଧା॒ପୟେ॑ତେ॒ ଶିଶୁ॒ମେକଗ୍ମ୍॑ ସମୀ॒ଚୀ । ଦ୍ୟାଵା॒ କ୍ଷାମା॑ ରୁ॒କ୍ମୋ ଅ॒ନ୍ତର୍ଵି ଭା॑ତି ଦେ॒ଵା ଅ॒ଗ୍ନି-ନ୍ଧା॑ରୟ-ନ୍ଦ୍ରଵିଣୋ॒ଦାଃ ॥ ସ॒ମୁ॒ଦ୍ରୋ॑-ଽସି॒ ନଭ॑ସ୍ଵାନା॒ର୍ଦ୍ରଦା॑ନୁ-ଶ୍ଶ॒ଭୂଂର୍ମ॑ୟୋ॒ଭୂର॒ଭି ମା॑ ଵାହି॒ ସ୍ଵାହା॑ ମାରୁ॒ତୋ॑-ଽସି ମ॒ରୁତା᳚-ଙ୍ଗ॒ଣ-ଶ୍ଶ॒ଭୂଂର୍ମ॑ୟୋ॒ଭୂର॒ଭି ମା॑ ଵାହି॒ ସ୍ଵାହା॑ ଽଵ॒ସ୍ୟୁର॑ସି॒ ଦୁଵ॑ସ୍ଵାଞ୍ଛ॒ଭୂଂର୍ମ॑ୟୋ॒ଭୂରଭି ମା॑ ଵାହି॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 23 ॥
(ଧନେ᳚ – ଷ୍ଵ॒ପୋ – ଦୁଵ॑ସ୍ଵାଞ୍ଛ॒ଭୂଂର୍ମ॑ୟୋ॒ଭୂର॒ଭ ମା॒ -ଦ୍ଵେ ଚ॑ ) (ଅ. 12)
ଅ॒ଗ୍ନିଂ-ୟୁଁ॑ନଜ୍ମି॒ ଶଵ॑ସା ଘୃ॒ତେନ॑ ଦି॒ଵ୍ୟଗ୍ମ୍ ସୁ॑ପ॒ର୍ଣଂ-ଵଁୟ॑ସା ବୃ॒ହନ୍ତ᳚ମ୍ । ତେନ॑ ଵ॒ୟ-ମ୍ପ॑ତେମ ବ୍ର॒ଦ୍ଧ୍ନସ୍ୟ॑ ଵି॒ଷ୍ଟପ॒ଗ୍ମ୍॒ ସୁଵୋ॒ ରୁହା॑ଣା॒ ଅଧି॒ ନାକ॑ ଉତ୍ତ॒ମେ ॥ ଇ॒ମୌ ତେ॑ ପ॒କ୍ଷାଵ॒ଜରୌ॑ ପତ॒ତ୍ରିଣୋ॒ ୟାଭ୍ୟା॒ଗ୍ମ୍॒ ରକ୍ଷାଗ୍॑-ସ୍ୟପ॒ହଗ୍ଗ୍-ସ୍ୟ॑ଗ୍ନେ । ତାଭ୍ୟା᳚-ମ୍ପତେମ ସୁ॒କୃତା॑ମୁ ଲୋ॒କଂ-ୟଁତ୍ରର୍ଷ॑ୟଃ ପ୍ରଥମ॒ଜା ୟେ ପୁ॑ରା॒ଣାଃ ॥ ଚିଦ॑ସି ସମୁ॒ଦ୍ରୟୋ॑ନି॒ରିନ୍ଦୁ॒ର୍ଦକ୍ଷ॑-ଶ୍ଶ୍ୟେ॒ନ ଋ॒ତାଵା᳚ । ହିର॑ଣ୍ୟପକ୍ଷ-ଶ୍ଶକୁ॒ନୋ ଭୁ॑ର॒ଣ୍ୟୁ-ର୍ମ॒ହାନ୍-ଥ୍ସ॒ଧସ୍ଥେ᳚ ଧ୍ରୁ॒ଵ [ଧ୍ରୁ॒ଵଃ, ଆ ନିଷ॑ତ୍ତଃ ।] 24
ଆ ନିଷ॑ତ୍ତଃ ॥ ନମ॑ସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ॒ ମା ମା॑ ହିଗ୍ମ୍ସୀ॒ର୍ଵିଶ୍ଵ॑ସ୍ୟ ମୂ॒ର୍ଧନ୍ନଧି॑ ତିଷ୍ଠସି ଶ୍ରି॒ତଃ । ସ॒ମୁ॒ଦ୍ରେ ତେ॒ ହୃଦ॑ୟ-ମ॒ନ୍ତରାୟୁ॒-ର୍ଦ୍ୟାଵା॑ପୃଥି॒ଵୀ ଭୁଵ॑ନେ॒ଷ୍ଵର୍ପି॑ତେ ॥ ଉ॒ଦ୍ନୋ ଦ॑ତ୍ତୋଦ॒ଧି-ମ୍ଭି॑ନ୍ତ୍ତ ଦି॒ଵଃ ପ॒ର୍ଜନ୍ୟା॑ଦ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷା-ତ୍ପୃଥି॒ଵ୍ୟାସ୍ତତୋ॑ ନୋ॒ ଵୃଷ୍ଟ୍ୟା॑ଵତ । ଦି॒ଵୋ ମୂ॒ର୍ଧା-ଽସି॑ ପୃଥି॒ଵ୍ୟା ନାଭି॒ରୂର୍ଗ॒ପାମୋଷ॑ଧୀନାମ୍ । ଵି॒ଶ୍ଵାୟୁ॒-ଶ୍ଶର୍ମ॑ ସ॒ପ୍ରଥା॒ ନମ॑ସ୍ପ॒ଥେ ॥ ୟେନର୍ଷ॑ୟ॒ସ୍ତପ॑ସା ସ॒ତ୍ର- [ସ॒ତ୍ରମ୍, ଆସ॒ତେନ୍ଧା॑ନା] 25
-ମାସ॒ତେନ୍ଧା॑ନା ଅ॒ଗ୍ନିଗ୍ମ୍ ସୁଵ॑ରା॒ଭର॑ନ୍ତଃ । ତସ୍ମି॑ନ୍ନ॒ହ-ନ୍ନି ଦ॑ଧେ॒ ନାକେ॑ ଅ॒ଗ୍ନିମେ॒ତଂ-ୟଁମା॒ହୁର୍ମନ॑ଵ ସ୍ତୀ॒ର୍ଣବ॑ର୍ହିଷମ୍ ॥ ତ-ମ୍ପତ୍ନୀ॑ଭି॒ରନୁ॑ ଗଚ୍ଛେମ ଦେଵାଃ ପୁ॒ତ୍ରୈର୍ଭ୍ରାତୃ॑ଭିରୁ॒ତ ଵା॒ ହିର॑ଣ୍ୟୈଃ । ନାକ॑-ଙ୍ଗୃହ୍ଣା॒ନା-ସ୍ସୁ॑କୃ॒ତସ୍ୟ॑ ଲୋ॒କେ ତୃ॒ତୀୟେ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠେ ଅଧି॑ ରୋଚ॒ନେ ଦି॒ଵଃ ॥ ଆ ଵା॒ଚୋ ମଦ୍ଧ୍ୟ॑-ମରୁହ-ଦ୍ଭୁର॒ଣ୍ୟୁର॒ୟ-ମ॒ଗ୍ନି-ସ୍ସତ୍ପ॑ତି॒ଶ୍ଚେକି॑ତାନଃ । ପୃ॒ଷ୍ଠେ ପୃ॑ଥି॒ଵ୍ୟା ନିହି॑ତୋ॒ ଦଵି॑ଦ୍ୟୁତ-ଦଧସ୍ପ॒ଦ-ଙ୍କୃ॑ଣୁତେ॒ [-ଦଧସ୍ପ॒ଦ-ଙ୍କୃ॑ଣୁତେ, ୟେ ପୃ॑ତ॒ନ୍ୟଵଃ॑ ।] 26
ୟେ ପୃ॑ତ॒ନ୍ୟଵଃ॑ ॥ ଅ॒ୟମ॒ଗ୍ନିର୍ଵୀ॒ରତ॑ମୋ ଵୟୋ॒ଧା-ସ୍ସ॑ହ॒ସ୍ରିୟୋ॑ ଦୀପ୍ୟତା॒ମପ୍ର॑ୟୁଚ୍ଛନ୍ନ୍ । ଵି॒ଭ୍ରାଜ॑ମାନ-ସ୍ସରି॒ରସ୍ୟ॒ ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ ଉପ॒ ପ୍ର ୟା॑ତ ଦି॒ଵ୍ୟାନି॒ ଧାମ॑ ॥ ସ-ମ୍ପ୍ର ଚ୍ୟ॑ଵଦ୍ଧ୍ଵ॒ମନୁ॒ ସ-ମ୍ପ୍ର ୟା॒ତାଗ୍ନେ॑ ପ॒ଥୋ ଦେ॑ଵ॒ୟାନା᳚ନ୍ କୃଣୁଦ୍ଧ୍ଵମ୍ । ଅ॒ସ୍ମିନ୍-ଥ୍ସ॒ଧସ୍ଥେ॒ ଅଦ୍ଧ୍ୟୁତ୍ତ॑ରସ୍ମି॒ନ୍ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେଵା॒ ୟଜ॑ମାନଶ୍ଚ ସୀଦତ ॥ ୟେନା॑ ସ॒ହସ୍ରଂ॒-ଵଁହ॑ସି॒ ୟେନା᳚ଗ୍ନେ ସର୍ଵଵେଦ॒ସମ୍ । ତେନେ॒ମଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞ-ନ୍ନୋ॑ ଵହ ଦେଵ॒ୟାନୋ॒ ୟ [ଦେଵ॒ୟାନୋ॒ ୟଃ, ଉ॒ତ୍ତ॒ମଃ ।] 27
ଉ॑ତ୍ତ॒ମଃ ॥ ଉ-ଦ୍ବୁ॑ଦ୍ଧ୍ୟସ୍ଵାଗ୍ନେ॒ ପ୍ରତି॑ ଜାଗୃହ୍ୟେନ ମିଷ୍ଟାପୂ॒ର୍ତେ ସଗ୍ମ୍ ସୃ॑ଜେଥାମ॒ୟ-ଞ୍ଚ॑ । ପୁନଃ॑ କୃ॒ଣ୍ଵଗ୍ଗ୍ସ୍ତ୍ଵା॑ ପି॒ତରଂ॒-ୟୁଁଵା॑ନ-ମ॒ନ୍ଵାତାଗ୍ମ୍॑ସୀ॒-ତ୍ତ୍ଵୟି॒ ତନ୍ତୁ॑ମେ॒ତମ୍ ॥ ଅ॒ୟ-ନ୍ତେ॒ ୟୋନି॑ର୍-ଋ॒ତ୍ଵିୟୋ॒ ୟତୋ॑ ଜା॒ତୋ ଅରୋ॑ଚଥାଃ । ତ-ଞ୍ଜା॒ନନ୍ନ॑ଗ୍ନ॒ ଆ ରୋ॒ହାଥା॑ ନୋ ଵର୍ଧୟା ର॒ୟିମ୍ ॥ 28 ॥
(ଧ୍ରୁ॒ଵଃ – ସ॒ତ୍ରଂ – କୃ॑ଣୁତେ॒ – ୟଃ – ସ॒ପ୍ତତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ ) (ଅ. 13)
ମମା᳚ଗ୍ନେ॒ ଵର୍ଚୋ॑ ଵିହ॒ଵେଷ୍ଵ॑ସ୍ତୁ ଵ॒ୟ-ନ୍ତ୍ଵେନ୍ଧା॑ନା ସ୍ତ॒ନୁଵ॑-ମ୍ପୁଷେମ । ମହ୍ୟ॑-ନ୍ନମନ୍ତା-ମ୍ପ୍ର॒ଦିଶ॒ଶ୍ଚତ॑ସ୍ର॒ ସ୍ତ୍ଵୟା-ଽଦ୍ଧ୍ୟ॑କ୍ଷେଣ॒ ପୃତ॑ନା ଜୟେମ ॥ ମମ॑ ଦେ॒ଵା ଵି॑ହ॒ଵେ ସ॑ନ୍ତୁ॒ ସର୍ଵ॒ ଇନ୍ଦ୍ରା॑ଵନ୍ତୋ ମ॒ରୁତୋ॒ ଵିଷ୍ଣୁ॑ର॒ଗ୍ନିଃ । ମମା॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ ମୁ॒ରୁ ଗୋ॒ପମ॑ସ୍ତୁ॒ ମହ୍ୟଂ॒-ଵାଁତଃ॑ ପଵତା॒-ଙ୍କାମେ॑ ଅ॒ସ୍ମିନ୍ନ୍ ॥ ମୟି॑ ଦେ॒ଵା ଦ୍ରଵି॑ଣ॒ ମାୟ॑ଜନ୍ତା॒-ମ୍ମୟ୍ୟା॒ ଶୀର॑ସ୍ତୁ॒ ମୟି॑ ଦେ॒ଵହୂ॑ତିଃ । ଦୈଵ୍ୟା॒ ହୋତା॑ରା ଵନିଷନ୍ତ॒ [ଵନିଷନ୍ତ, ପୂର୍ଵେ ଽରି॑ଷ୍ଟା-ସ୍ସ୍ୟାମ] 29
ପୂର୍ଵେ ଽରି॑ଷ୍ଟା-ସ୍ସ୍ୟାମ ତ॒ନୁଵା॑ ସୁ॒ଵୀରାଃ᳚ ॥ ମହ୍ୟଂ॑-ୟଁଜନ୍ତୁ॒ ମମ॒ ୟାନି॑ ହ॒ଵ୍ୟା-ଽଽକୂ॑ତି-ସ୍ସ॒ତ୍ୟା ମନ॑ସୋ ମେ ଅସ୍ତୁ । ଏନୋ॒ ମାନିଗା᳚-ଙ୍କତ॒ମଚ୍ଚ॒ନାହଂ-ଵିଁଶ୍ଵେ॑ ଦେଵାସୋ॒ ଅଧି॑ଵୋଚ ତା ମେ ॥ ଦେଵୀ᳚-ଷ୍ଷଡୁର୍ଵୀରୁ॒ରୁଣଃ॑ କୃଣୋତ॒ ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେଵା ସ ଇ॒ହ ଵୀ॑ରୟଦ୍ଧ୍ଵମ୍ । ମାହା᳚ସ୍ମହି ପ୍ର॒ଜୟା॒ ମା ତ॒ନୂଭି॒ର୍ମା ର॑ଧାମ ଦ୍ଵିଷ॒ତେ ସୋ॑ମ ରାଜନ୍ନ୍ ॥ ଅ॒ଗ୍ନିର୍ମ॒ନ୍ୟୁ-ମ୍ପ୍ର॑ତିନୁ॒ଦ-ନ୍ପୁ॒ରସ୍ତା॒- [ପ୍ର॑ତିନୁ॒ଦ-ନ୍ପୁ॒ରସ୍ତା᳚ତ୍, ଅଦ॑ବ୍ଧୋ ଗୋ॒ପାଃ] 30
-ଦଦ॑ବ୍ଧୋ ଗୋ॒ପାଃ ପରି॑ପାହି ନ॒ସ୍ତ୍ଵମ୍ । ପ୍ର॒ତ୍ୟଞ୍ଚୋ॑ ୟନ୍ତୁ ନି॒ଗୁତଃ॒ ପୁନ॒ସ୍ତେ॑ ଽମୈଷା᳚-ଞ୍ଚି॒ତ୍ତ-ମ୍ପ୍ର॒ବୁଧା॒ ଵିନେ॑ଶତ୍ ॥ ଧା॒ତା ଧା॑ତୃ॒ଣା-ମ୍ଭୁଵ॑ନସ୍ୟ॒ ୟସ୍ପତି॑ ର୍ଦେ॒ଵଗ୍ମ୍ ସ॑ଵି॒ତାର॑ମଭି ମାତି॒ଷାହ᳚ମ୍ । ଇ॒ମଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞ ମ॒ଶ୍ଵିନୋ॒ଭା ବୃହ॒ସ୍ପତି॑ ର୍ଦେ॒ଵାଃ ପା᳚ନ୍ତୁ॒ ୟଜ॑ମାନ-ନ୍ନ୍ୟ॒ର୍ଥାତ୍ ॥ ଉ॒ରୁ॒ଵ୍ୟଚା॑ ନୋ ମହି॒ଷ-ଶ୍ଶର୍ମ॑ ୟଗ୍ମ୍ ସଦ॒ସ୍ମିନ୍. ହଵେ॑ ପୁରୁହୂ॒ତଃ ପୁ॑ରୁ॒କ୍ଷୁ । ସ ନଃ॑ ପ୍ର॒ଜାୟୈ॑ ହର୍ୟଶ୍ଵ ମୃଡ॒ୟେନ୍ଦ୍ର॒ ମା [ମୃଡ॒ୟେନ୍ଦ୍ର॒ ମା, ନୋ॒ ରୀ॒ରି॒ଷୋ॒ ମା ପରା॑ ଦାଃ ।] 31
ନୋ॑ ରୀରିଷୋ॒ ମା ପରା॑ ଦାଃ ॥ ୟେ ନ॑-ସ୍ସ॒ପତ୍ନା॒ ଅପ॒ତେ ଭ॑ଵନ୍ତ୍ଵିନ୍ଦ୍ରା॒-ଗ୍ନିଭ୍ୟା॒ମଵ॑ ବାଧାମହେ॒ ତାନ୍ । ଵସ॑ଵୋ ରୁ॒ଦ୍ରା ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟା ଉ॑ପରି॒ ସ୍ପୃଶ॑-ମ୍ମୋ॒ଗ୍ର-ଞ୍ଚେତ୍ତା॑ରମଧି ରା॒ଜମ॑କ୍ରନ୍ନ୍ ॥ ଅ॒ର୍ଵାଞ୍ଚ॒ ମିନ୍ଦ୍ର॑ମ॒ମୁତୋ॑ ହଵାମହେ॒ ୟୋ ଗୋ॒ଜି-ଦ୍ଧ॑ନ॒-ଜିଦ॑ଶ୍ଵ॒-ଜିଦ୍ୟଃ । ଇ॒ମନ୍ନୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞଂ-ଵିଁ॑ହ॒ଵେ ଜୁ॑ଷସ୍ଵା॒ସ୍ୟ କୁ॑ର୍ମୋ ହରିଵୋ ମେ॒ଦିନ॑-ନ୍ତ୍ଵା ॥ 32 ॥
(ଵ॒ନି॒ଷ॒ନ୍ତ॒ – ପୁ॒ରସ୍ତା॒ନ୍ – ମା – ତ୍ରିଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 14)
ଅ॒ଗ୍ନେର୍ମ॑ନ୍ଵେ ପ୍ରଥ॒ମସ୍ୟ॒ ପ୍ରଚେ॑ତସୋ॒ ୟ-ମ୍ପାଞ୍ଚ॑ଜନ୍ୟ-ମ୍ବ॒ହଵ॑-ସ୍ସମି॒ନ୍ଧତେ᳚ । ଵିଶ୍ଵ॑ସ୍ୟାଂ-ଵିଁ॒ଶି ପ୍ର॑ଵିଵିଶି॒ଵାଗ୍ମ୍ ସ॑ମୀମହେ॒ ସ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ତ୍ଵଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ॥ ୟସ୍ୟେ॒ଦ-ମ୍ପ୍ରା॒ଣନ୍ନି॑ମି॒ଷ-ଦ୍ୟଦେଜ॑ତି॒ ୟସ୍ୟ॑ ଜା॒ତ-ଞ୍ଜନ॑ମାନ-ଞ୍ଚ॒ କେଵ॑ଲମ୍ । ସ୍ତୌମ୍ୟ॒ଗ୍ନି-ନ୍ନା॑ଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ସ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ତ୍ଵଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ॥ ଇନ୍ଦ୍ର॑ସ୍ୟ ମନ୍ୟେ ପ୍ରଥ॒ମସ୍ୟ॒ ପ୍ରଚେ॑ତସୋ ଵୃତ୍ର॒ଘ୍ନ-ସ୍ସ୍ତୋମା॒ ଉପ॒ ମାମୁ॒ପାଗୁଃ॑ । ୟୋ ଦା॒ଶୁଷ॑-ସ୍ସୁ॒କୃତୋ॒ ହଵ॒ମୁପ॒ ଗନ୍ତା॒ [ଗନ୍ତା᳚, ସ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ତ୍ଵଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ।] 33
ସ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ତ୍ଵଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ॥ ୟ-ସ୍ସ॑ଙ୍ଗ୍ରା॒ମ-ନ୍ନୟ॑ତି॒ ସଂ-ଵଁ॒ଶୀ ୟୁ॒ଧେ ୟଃ ପୁ॒ଷ୍ଟାନି॑ ସଗ୍ମ୍ସୃ॒ଜତି॑ ତ୍ର॒ୟାଣି॑ । ସ୍ତୌମୀନ୍ଦ୍ର॑-ନ୍ନାଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ସ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ତ୍ଵଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ॥ ମ॒ନ୍ଵେ ଵା᳚-ମ୍ମିତ୍ରା ଵରୁଣା॒ ତସ୍ୟ॑ ଵିତ୍ତ॒ଗ୍ମ୍॒ ସତ୍ୟୌ॑ଜସା ଦୃଗ୍ମ୍ହଣା॒ ୟ-ନ୍ନୁ॒ଦେଥେ᳚ । ୟା ରାଜା॑ନଗ୍ମ୍ ସ॒ରଥଂ॑-ୟାଁ॒ଥ ଉ॑ଗ୍ରା॒ ତା ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ ॥ ୟୋ ଵା॒ଗ୍ମ୍॒ ରଥ॑ ଋ॒ଜୁର॑ଶ୍ମି-ସ୍ସ॒ତ୍ୟଧ॑ର୍ମା॒ ମିଥୁ॒ ଶ୍ଚର॑ନ୍ତ-ମୁପ॒ୟାତି॑ ଦୂ॒ଷୟନ୍ନ୍॑ । ସ୍ତୌମି॑ [ ] 34
ମି॒ତ୍ରାଵରୁ॑ଣା ନାଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତୌ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ ॥ ଵା॒ୟୋ-ସ୍ସ॑ଵି॒ତୁ ର୍ଵି॒ଦଥା॑ନି ମନ୍ମହେ॒ ୟାଵା᳚ତ୍ମ॒ନ୍ଵ-ଦ୍ବି॑ଭୃ॒ତୋ ୟୌ ଚ॒ ରକ୍ଷ॑ତଃ । ୟୌ ଵିଶ୍ଵ॑ସ୍ୟ ପରି॒ଭୂ ବ॑ଭୂ॒ଵତୁ॒ସ୍ତୌ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ ॥ ଉପ॒ ଶ୍ରେଷ୍ଠା॑ନ ଆ॒ଶିଷୋ॑ ଦେ॒ଵୟୋ॒ର୍ଧର୍ମେ॑ ଅସ୍ଥିରନ୍ନ୍ । ସ୍ତୌମି॑ ଵା॒ୟୁଗ୍ମ୍ ସ॑ଵି॒ତାର॑-ନ୍ନାଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତୌ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ ॥ ର॒ଥୀତ॑ମୌ ରଥୀ॒ନାମ॑ହ୍ଵ ଊ॒ତୟେ॒ ଶୁଭ॒-ଙ୍ଗମି॑ଷ୍ଠୌ ସୁ॒ୟମେ॑ଭି॒ରଶ୍ଵୈଃ᳚ । ୟୟୋ᳚- [ୟୟୋଃ᳚, ଵା॒-ନ୍ଦେ॒ଵୌ॒ ଦେ॒ଵେଷ୍ଵ-ନି॑ଶିତ॒-] 35
-ର୍ଵା-ନ୍ଦେଵୌ ଦେ॒ଵେଷ୍ଵ-ନି॑ଶିତ॒-ମୋଜ॒ସ୍ତୌ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ ॥ ୟଦୟା॑ତଂ-ଵଁହ॒ତୁଗ୍ମ୍ ସୂ॒ର୍ୟାୟା᳚-ସ୍ତ୍ରିଚ॒କ୍ରେଣ॑ ସ॒ଗ୍ମ୍॒ ସଦ॑ମି॒ଚ୍ଛମା॑ନୌ । ସ୍ତୌମି॑ ଦେ॒ଵା ଵ॒ଶ୍ଵିନୌ॑ ନାଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତୌ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ ॥ ମ॒ରୁତା᳚-ମ୍ମନ୍ଵେ॒ ଅଧି॑ନୋ ବ୍ରୁଵନ୍ତୁ॒ ପ୍ରେମାଂ-ଵାଁଚଂ॒-ଵିଁଶ୍ଵା॑ ମଵନ୍ତୁ॒ ଵିଶ୍ଵେ᳚ । ଆ॒ଶୂନ୍. ହୁ॑ଵେ ସୁ॒ୟମା॑ନୂ॒ତୟେ॒ ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ନ୍ତ୍ଵେନ॑ସଃ ॥ ତି॒ଗ୍ମମାୟୁ॑ଧଂ-ଵୀଁଡି॒ତଗ୍ମ୍ ସହ॑ସ୍ଵ-ଦ୍ଦି॒ଵ୍ୟଗ୍ମ୍ ଶର୍ଧଃ॒ [ଶର୍ଧଃ॑, ପୃତ॑ନାସୁ ଜି॒ଷ୍ଣୁ ।] 36
ପୃତ॑ନାସୁ ଜି॒ଷ୍ଣୁ । ସ୍ତୌମି॑ ଦେ॒ଵା-ନ୍ମ॒ରୁତୋ॑ ନାଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ନ୍ତ୍ଵେନ॑ସଃ ॥ ଦେ॒ଵାନା᳚-ମ୍ମନ୍ଵେ॒ ଅଧି॑ ନୋ ବ୍ରୁଵନ୍ତୁ॒ ପ୍ରେମାଂ-ଵାଁଚଂ॒-ଵିଁଶ୍ଵା॑ମଵନ୍ତୁ॒ ଵିଶ୍ଵେ᳚ । ଆ॒ଶୂନ୍. ହୁ॑ଵେ ସୁ॒ୟମା॑ନୂ॒ତୟେ॒ ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ନ୍ତ୍ଵେନ॑ସଃ ॥ ୟଦି॒ଦ-ମ୍ମା॑-ଽଭି॒ଶୋଚ॑ତି॒ ପୌରୁ॑ଷେୟେଣ॒ ଦୈଵ୍ୟେ॑ନ । ସ୍ତୌମି॒ ଵିଶ୍ଵା᳚-ନ୍ଦେ॒ଵା-ନ୍ନା॑ଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ନ୍ତ୍ଵେନ॑ସଃ ॥ ଅନୁ॑ନୋ॒-ଽଦ୍ୟାନୁ॑ମତି॒ ର- [ଅନୁ॑ନୋ॒-ଽଦ୍ୟାନୁ॑ମତି॒ ରନୁ॑, ଇଦ॑ନୁମତେ॒] 37
-ନ୍ଵିଦ॑ନୁମତେ॒ ତ୍ଵଂ ଵୈଁ᳚ଶ୍ଵାନ॒ରୋ ନ॑ ଊ॒ତ୍ୟାପୃ॒ଷ୍ଟୋ ଦି॒ଵି> 4 ॥ ୟେ ଅପ୍ର॑ଥେତା॒-ମମି॑ତେଭି॒ ରୋଜୋ॑ଭି॒ ର୍ୟେ ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠେ ଅଭ॑ଵତାଂ॒-ଵଁସୂ॑ନାମ୍ । ସ୍ତୌମି॒ ଦ୍ୟାଵା॑ ପୃଥି॒ଵୀ ନା॑ଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ॥ ଉର୍ଵୀ॑ ରୋଦସୀ॒ ଵରି॑ଵଃ କୃଣୋତ॒-ଙ୍କ୍ଷେତ୍ର॑ସ୍ୟ ପତ୍ନୀ॒ ଅଧି॑ ନୋ ବ୍ରୂୟାତମ୍ । ସ୍ତୌମି॒ ଦ୍ୟାଵା॑ ପୃଥି॒ଵୀ ନା॑ଥି॒ତୋ ଜୋ॑ହଵୀମି॒ ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ ॥ ୟ-ତ୍ତେ॑ ଵ॒ୟ-ମ୍ପୁ॑ରୁଷ॒ତ୍ରା ୟ॑ଵି॒ଷ୍ଠା ଵି॑ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସଶ୍ଚକୃ॒ମା କଚ୍ଚ॒ନା- [କଚ୍ଚ॒ନ, ଆଗଃ॑ ।] 38
-ଽଽଗଃ॑ । କୃ॒ଧୀ ସ୍ଵ॑ସ୍ମାଗ୍ମ୍ ଅଦି॑ତେ॒ରନା॑ଗା॒ ଵ୍ୟେନାଗ୍ମ୍॑ସି ଶିଶ୍ରଥୋ॒ ଵିଷ୍ଵ॑ଗଗ୍ନେ ॥ ୟଥା॑ ହ॒ ତ-ଦ୍ଵ॑ସଵୋ ଗୌ॒ର୍ୟ॑-ଞ୍ଚି-ତ୍ପ॒ଦିଷି॒ତା ମମୁ॑ଞ୍ଚତା ୟଜତ୍ରାଃ । ଏ॒ଵା ତ୍ଵମ॒ସ୍ମ-ତ୍ପ୍ରମୁ॑ଞ୍ଚା॒ ଵ୍ୟଗ୍ମ୍ହଃ॒ ପ୍ରାତା᳚ର୍ୟଗ୍ନେ ପ୍ରତ॒ରାନ୍ନ॒ ଆୟୁଃ॑ ॥ 39 ॥
(ଗନ୍ତା॑ – ଦୂ॒ଷୟ॒ନ୍-ଥ୍ସ୍ତୌମି॒ – ୟୟୋଃ॒ – ଶର୍ଧୋ-ଽ – ନୁ॑ମତି॒ରନୁ॑ – ଚ॒ନ – ଚତୁ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 15)
(ଅ॒ଗ୍ନେର୍ମ॑ନ୍ଵେ॒ – ୟସ୍ୟେ॒ଦ- ମିନ୍ଦ୍ର॑ସ୍ୟ॒ – ୟ-ସ୍ସ॑-ଙ୍ଗ୍ରା॒ମମିନ୍ଦ୍ର॒ଗ୍ମ୍॒ – ସ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ତ୍ଵଗ୍ମ୍ ହ॑ସଃ । ମ॒ନ୍ଵେ ଵା॒ନ୍ତା ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ । ୟୋ ଵାଂ᳚ – ଵା॒ୟୋ- ରୁପ॑ – ର॒ଥୀତ॑ମୌ॒ – ୟଦୟା॑ତ-ମ॒ଶ୍ଵିନୌ॒ – ତୌ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମାଗ॑ସଃ । ମ॒ରୁତା᳚ନ୍- ତି॒ଗ୍ମଂ – ମ॒ରୁତୋ॑ – ଦେ॒ଵାନାଂ॒ – ୟଁଦି॒ଦଂ-ଵିଁଶ୍ଵା॒ନ୍ – ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚ॒ନ୍ତ୍ଵେନ॑ସଃ । ଅନୁ॑ ନ॒ – ଉର୍ଵୀ॒ – ଦ୍ୟାଵା॑ପୃଥି॒ଵୀ – ତେ ନୋ॑ ମୁଞ୍ଚତ॒ମଗ୍ମ୍ହ॑ସୋ॒ ୟତ୍ତୈ᳚ । ଚ॒ତୁରଗ୍ମ୍ ହ॑ସ॒-ଷ୍ଷାଡାଗ॑ସଶ୍ଚ॒ତୁରେନ॑ସୋ॒ ଦ୍ଵିରଗ୍ମ୍ହ॑ସଃ ।)
(ଅଗ୍ନା॑ଵିଷ୍ଣୂ॒ – ଜ୍ୟୈଷ୍ଠୟ॒ଗ୍ମ୍॒ – ଶଞ୍ଚୋ – ର୍କ୍ଚା – ଽଶ୍ମା॑ ଚା॒ – ଗ୍ନିଶ୍ଚା॒- ଽଗ୍ମ୍॒ଶୁ – ଶ୍ଚେ॒ଦ୍ଧ୍ମଶ୍ଚା॒ -ଽଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ ଘ॒ର୍ମା – ଗର୍ଭା॒ – ଶ୍ଚୈକା॑ ଚ॒ – ଵାଜୋ॑ ନୋ – ଅ॒ଗ୍ନିଂ-ୟୁଁ॑ନଜ୍ମି॒ – ମମା᳚-ଽଗ୍ନେ – ଅ॒ଗ୍ନେର୍ମ॑ନ୍ଵେ॒ – ପଞ୍ଚ॑ଦଶ ।)
(ଅଗ୍ନା॑ଵିଷ୍ଣୂ – ଅ॒ଗ୍ନିଶ୍ଚ॒ – ଵାଜୋ॑ ନୋ॒ – ଅଦ॑ବ୍ଧୋ ଗୋ॒ପା – ନଵ॑ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶତ୍)
(ଅଗ୍ନା॑ଵିଷ୍ଣୂ, ପ୍ରତ॒ରାନ୍ନ॒ ଆୟୁଃ॑)
(ୟୁଞ୍ଜା॒ନୋ – ଵିଷ୍ଣୋ॑- ରପା॒ଗ୍ମ୍॒ – ର॒ଶ୍ମି – ର୍ନମୋ -ଽଶ୍ମ॒ – ଅଗ୍ନା॑ଵିଷ୍ଣୂ – ସ॒ପ୍ତ ) (7)
॥ ହରିଃ॑ ଓମ୍ ॥
॥ କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟା-ଞ୍ଚତୁର୍ଥକାଣ୍ଡେ ସପ୍ତମଃ ପ୍ରଶ୍ନ-ସ୍ସମାପ୍ତଃ ॥