દાતૃત્વં પ્રિયવક્તૃત્વં ધીરત્વમુચિતજ્ઞતા ।
અભ્યાસેન ન લભ્યંતે ચત્વારઃ સહજા ગુણાઃ ॥ 01 ॥
આત્મવર્ગં પરિત્યજ્ય પરવર્ગં સમાશ્રયેત્ ।
સ્વયમેવ લયં યાતિ યથા રાજાન્યધર્મતઃ ॥ 02 ॥
હસ્તી સ્થૂલતનુઃ સ ચાંકુશવશઃ કિં હસ્તિમાત્રોઽંકુશો
દીપે પ્રજ્વલિતે પ્રણશ્યતિ તમઃ કિં દીપમાત્રં તમઃ ।
વજ્રેણાપિ હતાઃ પતંતિ ગિરયઃ કિં વજ્રમાત્રં નગા-
સ્તેજો યસ્ય વિરાજતે સ બલવાન્સ્થૂલેષુ કઃ પ્રત્યયઃ ॥ 03 ॥
કલૌ દશસહસ્રાણિ હરિસ્ત્યજતિ મેદિનીમ્ ।
તદર્ધં જાહ્નવીતોયં તદર્ધં ગ્રામદેવતાઃ ॥ 04 ॥
ગૃહાસક્તસ્ય નો વિદ્યા નો દયા માંસભોજિનઃ ।
દ્રવ્યલુબ્ધસ્ય નો સત્યં સ્ત્રૈણસ્ય ન પવિત્રતા ॥ 05 ॥
ન દુર્જનઃ સાધુદશામુપૈતિ
બહુપ્રકારૈરપિ શિક્ષ્યમાણઃ ।
આમૂલસિક્તઃ પયસા ઘૃતેન
ન નિંબવૃક્ષો મધુરત્વમેતિ ॥ 06 ॥
અંતર્ગતમલો દુષ્ટસ્તીર્થસ્નાનશતૈરપિ ।
ન શુધ્યતિ યથા ભાંડં સુરાયા દાહિતં ચ સત્ ॥ 07 ॥
ન વેત્તિ યો યસ્ય ગુણપ્રકર્ષં
સ તં સદા નિંદતિ નાત્ર ચિત્રમ્ ।
યથા કિરાતી કરિકુંભલબ્ધાં
મુક્તાં પરિત્યજ્ય બિભર્તિ ગુંજામ્ ॥ 08 ॥
યે તુ સંવત્સરં પૂર્ણં નિત્યં મૌનેન ભુંજતે ।
યુગકોટિસહસ્રં તૈઃ સ્વર્ગલોકે મહીયતે ॥ 09 ॥
કામક્રોધૌ તથા લોભં સ્વાદુશઋંગારકૌતુકે ।
અતિનિદ્રાતિસેવે ચ વિદ્યાર્થી હ્યષ્ટ વર્જયેત્ ॥ 10 ॥
અકૃષ્ટફલમૂલેન વનવાસરતઃ સદા ।
કુરુતેઽહરહઃ શ્રાદ્ધમૃષિર્વિપ્રઃ સ ઉચ્યતે ॥ 11 ॥
એકાહારેણ સંતુષ્ટઃ ષટ્કર્મનિરતઃ સદા ।
ઋતુકાલાભિગામી ચ સ વિપ્રો દ્વિજ ઉચ્યતે ॥ 12 ॥
લૌકિકે કર્મણિ રતઃ પશૂનાં પરિપાલકઃ ।
વાણિજ્યકૃષિકર્મા યઃ સ વિપ્રો વૈશ્ય ઉચ્યતે ॥ 13 ॥
લાક્ષાદિતૈલનીલીનાં કૌસુંભમધુસર્પિષામ્ ।
વિક્રેતા મદ્યમાંસાનાં સ વિપ્રઃ શૂદ્ર ઉચ્યતે ॥ 14 ॥
પરકાર્યવિહંતા ચ દાંભિકઃ સ્વાર્થસાધકઃ ।
છલી દ્વેષી મૃદુઃ ક્રૂરો વિપ્રો માર્જાર ઉચ્યતે ॥ 15 ॥
વાપીકૂપતડાગાનામારામસુરવેશ્મનામ્ ।
ઉચ્છેદને નિરાશંકઃ સ વિપ્રો મ્લેચ્છ ઉચ્યતે ॥ 16 ॥
દેવદ્રવ્યં ગુરુદ્રવ્યં પરદારાભિમર્શનમ્ ।
નિર્વાહઃ સર્વભૂતેષુ વિપ્રશ્ચાંડાલ ઉચ્યતે ॥ 17 ॥
દેયં ભોજ્યધનં ધનં સુકૃતિભિર્નો સંચયસ્તસ્ય વૈ
શ્રીકર્ણસ્ય બલેશ્ચ વિક્રમપતેરદ્યાપિ કીર્તિઃ સ્થિતા ।
અસ્માકં મધુદાનભોગરહિતં નાથં ચિરાત્સંચિતં
નિર્વાણાદિતિ નૈજપાદયુગલં ધર્ષંત્યહો મક્ષિકાઃ ॥ 18 ॥