અનૃતં સાહસં માયા મૂર્ખત્વમતિલોભિતા ।
અશૌચત્વં નિર્દયત્વં સ્ત્રીણાં દોષાઃ સ્વભાવજાઃ ॥ 01 ॥
ભોજ્યં ભોજનશક્તિશ્ચ રતિશક્તિર્વરાંગના ।
વિભવો દાનશક્તિશ્ચ નાલ્પસ્ય તપસઃ ફલમ્ ॥ 02 ॥
યસ્ય પુત્રો વશીભૂતો ભાર્યા છંદાનુગામિની ।
વિભવે યશ્ચ સંતુષ્ટસ્તસ્ય સ્વર્ગ ઇહૈવ હિ ॥ 03 ॥
તે પુત્રા યે પિતુર્ભક્તાઃ સ પિતા યસ્તુ પોષકઃ ।
તન્મિત્રં યત્ર વિશ્વાસઃ સા ભાર્યા યત્ર નિર્વૃતિઃ ॥ 04 ॥
પરોક્ષે કાર્યહંતારં પ્રત્યક્ષે પ્રિયવાદિનમ્ ।
વર્જયેત્તાદૃશં મિત્રં વિષકુંભં પયોમુખમ્ ॥ 05 ॥
ન વિશ્વસેત્કુમિત્રે ચ મિત્રે ચાપિ ન વિશ્વસેત્ ।
કદાચિત્કુપિતં મિત્રં સર્વં ગુહ્યં પ્રકાશયેત્ ॥ 06 ॥
મનસા ચિંતિતં કાર્યં વાચા નૈવ પ્રકાશયેત્ ।
મંત્રેણ રક્ષયેદ્ગૂઢં કાર્યે ચાપિ નિયોજયેત્ ॥ 07 ॥
કષ્ટં ચ ખલુ મૂર્ખત્વં કષ્ટં ચ ખલુ યૌવનમ્ ।
કષ્ટાત્કષ્ટતરં ચૈવ પરગેહનિવાસનમ્ ॥ 08 ॥
શૈલે શૈલે ચ માણિક્યં મૌક્તિકં ન ગજે ગજે ।
સાધવો ન હિ સર્વત્ર ચંદનં ન વને વને ॥ 09 ॥
પુત્રાશ્ચ વિવિધૈઃ શીલૈર્નિયોજ્યાઃ સતતં બુધૈઃ ।
નીતિજ્ઞાઃ શીલસંપન્ના ભવંતિ કુલપૂજિતાઃ ॥ 10 ॥
માતા શત્રુઃ પિતા વૈરી યાભ્યાં બાલા ન પાઠિતાઃ ।
સભામધ્યે ન શોભંતે હંસમધ્યે બકો યથા ॥ 11 ॥
લાલનાદ્બહવો દોષાસ્તાડને બહવો ગુણાઃ ।
તસ્માત્પુત્રં ચ શિષ્યં ચ તાડયેન્ન તુ લાલયેત્ ॥ 12 ॥
શ્લોકેન વા તદર્ધેન તદર્ધાર્ધાક્ષરેણ વા ।
અબંધ્યં દિવસં કુર્યાદ્દાનાધ્યયનકર્મભિઃ ॥ 13 ॥
કાંતાવિયોગઃ સ્વજનાપમાનં
ઋણસ્ય શેષં કુનૃપસ્ય સેવા ।
દારિદ્ર્યભાવાદ્વિમુખં ચ મિત્રં
વિનાગ્નિના પંચ દહંતિ કાયમ્ ॥ 14 ॥
નદીતીરે ચ યે વૃક્ષાઃ પરગેહેષુ કામિની ।
મંત્રહીનાશ્ચ રાજાનઃ શીઘ્રં નશ્યંત્યસંશયમ્ ॥ 15 ॥
બલં વિદ્યા ચ વિપ્રાણાં રાજ્ઞાં સૈન્યં બલં તથા ।
બલં વિત્તં ચ વૈશ્યાનાં શૂદ્રાણાં પારિચર્યકમ્ ॥ 16 ॥
નિર્ધનં પુરુષં વેશ્યા પ્રજા ભગ્નં નૃપં ત્યજેત્ ।
ખગા વીતફલં વૃક્ષં ભુક્ત્વા ચાભ્યાગતો ગૃહમ્ ॥ 17 ॥
ગૃહીત્વા દક્ષિણાં વિપ્રાસ્ત્યજંતિ યજમાનકમ્ ।
પ્રાપ્તવિદ્યા ગુરું શિષ્યા દગ્ધારણ્યં મૃગાસ્તથા ॥ 18 ॥
દુરાચારી દુરાદૃષ્ટિર્દુરાવાસી ચ દુર્જનઃ ।
યન્મૈત્રી ક્રિયતે પુંભિર્નરઃ શીઘ્રં વિનશ્યતિ ॥ 19 ॥
સમાને શોભતે પ્રીતિઃ રાજ્ઞિ સેવા ચ શોભતે ।
વાણિજ્યં વ્યવહારેષુ દિવ્યા સ્ત્રી શોભતે ગૃહે ॥ 20 ॥