શક્રાદિસ્તુતિર્નામ ચતુર્ધોઽધ્યાયઃ ॥
ધ્યાનં
કાલાભ્રાભાં કટાક્ષૈર્ અરિ કુલ ભયદાં મૌળિ બદ્ધેંદુ રેખાં
શંખ-ચક્રં કૃપાણં ત્રિશિખમપિ કરૈ-રુદ્વહંતીં ત્રિને્ત્રમ્ ।
સિંહ સ્કંદાધિરૂઢાં ત્રિભુવન-મખિલં તેજસા પૂરયંતીં
ધ્યાયે-દ્દુર્ગાં જયાખ્યાં ત્રિદશ-પરિવૃતાં સેવિતાં સિદ્ધિ કામૈઃ ॥
ઋષિરુવાચ ॥1॥
શક્રાદયઃ સુરગણા નિહતેઽતિવીર્યે
તસ્મિંદુરાત્મનિ સુરારિબલે ચ દેવ્યા ।
તાં તુષ્ટુવુઃ પ્રણતિનમ્રશિરોધરાંસા
વાગ્ભિઃ પ્રહર્ષપુલકોદ્ગમચારુદેહાઃ ॥ 2 ॥
દેવ્યા યયા તતમિદં જગદાત્મશક્ત્યા
નિઃશેષદેવગણશક્તિસમૂહમૂર્ત્યા ।
તામંબિકામખિલદેવમહર્ષિપૂજ્યાં
ભક્ત્યા નતાઃ સ્મ વિદધાતુશુભાનિ સા નઃ ॥3॥
યસ્યાઃ પ્રભાવમતુલં ભગવાનનંતો
બ્રહ્મા હરશ્ચ નહિ વક્તુમલં બલં ચ ।
સા ચંડિકાઽખિલ જગત્પરિપાલનાય
નાશાય ચાશુભભયસ્ય મતિં કરોતુ ॥4॥
યા શ્રીઃ સ્વયં સુકૃતિનાં ભવનેષ્વલક્ષ્મીઃ
પાપાત્મનાં કૃતધિયાં હૃદયેષુ બુદ્ધિઃ ।
શ્રદ્થા સતાં કુલજનપ્રભવસ્ય લજ્જા
તાં ત્વાં નતાઃ સ્મ પરિપાલય દેવિ વિશ્વમ્ ॥5॥
કિં વર્ણયામ તવરૂપ મચિંત્યમેતત્
કિંચાતિવીર્યમસુરક્ષયકારિ ભૂરિ ।
કિં ચાહવેષુ ચરિતાનિ તવાત્ભુતાનિ
સર્વેષુ દેવ્યસુરદેવગણાદિકેષુ । ॥6॥
હેતુઃ સમસ્તજગતાં ત્રિગુણાપિ દોષૈઃ
ન જ્ઞાયસે હરિહરાદિભિરવ્યપારા ।
સર્વાશ્રયાખિલમિદં જગદંશભૂતં
અવ્યાકૃતા હિ પરમા પ્રકૃતિસ્ત્વમાદ્યા ॥6॥
યસ્યાઃ સમસ્તસુરતા સમુદીરણેન
તૃપ્તિં પ્રયાતિ સકલેષુ મખેષુ દેવિ ।
સ્વાહાસિ વૈ પિતૃ ગણસ્ય ચ તૃપ્તિ હેતુ
રુચ્ચાર્યસે ત્વમત એવ જનૈઃ સ્વધાચ ॥8॥
યા મુક્તિહેતુરવિચિંત્ય મહાવ્રતા ત્વં
અભ્યસ્યસે સુનિયતેંદ્રિયતત્વસારૈઃ ।
મોક્ષાર્થિભિર્મુનિભિરસ્તસમસ્તદોષૈ
ર્વિદ્યાઽસિ સા ભગવતી પરમા હિ દેવિ ॥9॥
શબ્દાત્મિકા સુવિમલર્ગ્યજુષાં નિધાનં
મુદ્ગીથરમ્યપદપાઠવતાં ચ સામ્નામ્ ।
દેવી ત્રયી ભગવતી ભવભાવનાય
વાર્તાસિ સર્વ જગતાં પરમાર્તિહંત્રી ॥10॥
મેધાસિ દેવિ વિદિતાખિલશાસ્ત્રસારા
દુર્ગાઽસિ દુર્ગભવસાગરસનૌરસંગા ।
શ્રીઃ કૈટ ભારિહૃદયૈકકૃતાધિવાસા
ગૌરી ત્વમેવ શશિમૌળિકૃત પ્રતિષ્ઠા ॥11॥
ઈષત્સહાસમમલં પરિપૂર્ણ ચંદ્ર
બિંબાનુકારિ કનકોત્તમકાંતિકાંતમ્ ।
અત્યદ્ભુતં પ્રહૃતમાત્તરુષા તથાપિ
વક્ત્રં વિલોક્ય સહસા મહિષાસુરેણ ॥12॥
દૃષ્ટ્વાતુ દેવિ કુપિતં ભ્રુકુટીકરાળ
મુદ્યચ્છશાંકસદૃશચ્છવિ યન્ન સદ્યઃ ।
પ્રાણાન્ મુમોચ મહિષસ્તદતીવ ચિત્રં
કૈર્જીવ્યતે હિ કુપિતાંતકદર્શનેન । ॥13॥
દેવિપ્રસીદ પરમા ભવતી ભવાય
સદ્યો વિનાશયસિ કોપવતી કુલાનિ ।
વિજ્ઞાતમેતદધુનૈવ યદસ્તમેતત્
ન્નીતં બલં સુવિપુલં મહિષાસુરસ્ય ॥14॥
તે સમ્મતા જનપદેષુ ધનાનિ તેષાં
તેષાં યશાંસિ ન ચ સીદતિ ધર્મવર્ગઃ ।
ધન્યાસ્તએવ નિભૃતાત્મજભૃત્યદારા
યેષાં સદાભ્યુદયદા ભવતી પ્રસન્ના॥15॥
ધર્મ્યાણિ દેવિ સકલાનિ સદૈવ કર્માનિ
ણ્યત્યાદૃતઃ પ્રતિદિનં સુકૃતી કરોતિ ।
સ્વર્ગં પ્રયાતિ ચ તતો ભવતી પ્રસાદા
લ્લોકત્રયેઽપિ ફલદા નનુ દેવિ તેન ॥16॥
દુર્ગે સ્મૃતા હરસિ ભીતિ મશેશ જંતોઃ
સ્વસ્થૈઃ સ્મૃતા મતિમતીવ શુભાં દદાસિ ।
દારિદ્ર્યદુઃખભયહારિણિ કા ત્વદન્યા
સર્વોપકારકરણાય સદાર્દ્રચિત્તા ॥17॥
એભિર્હતૈર્જગદુપૈતિ સુખં તથૈતે
કુર્વંતુ નામ નરકાય ચિરાય પાપમ્ ।
સંગ્રામમૃત્યુમધિગમ્ય દિવંપ્રયાંતુ
મત્વેતિ નૂનમહિતાન્વિનિહંસિ દેવિ ॥18॥
દૃષ્ટ્વૈવ કિં ન ભવતી પ્રકરોતિ ભસ્મ
સર્વાસુરાનરિષુ યત્પ્રહિણોષિ શસ્ત્રમ્ ।
લોકાન્પ્રયાંતુ રિપવોઽપિ હિ શસ્ત્રપૂતા
ઇત્થં મતિર્ભવતિ તેષ્વહિ તેઽષુસાધ્વી ॥19॥
ખડ્ગ પ્રભાનિકરવિસ્ફુરણૈસ્તધોગ્રૈઃ
શૂલાગ્રકાંતિનિવહેન દૃશોઽસુરાણામ્ ।
યન્નાગતા વિલયમંશુમદિંદુખંડ
યોગ્યાનનં તવ વિલોક યતાં તદેતત્ ॥20॥
દુર્વૃત્ત વૃત્ત શમનં તવ દેવિ શીલં
રૂપં તથૈતદવિચિંત્યમતુલ્યમન્યૈઃ ।
વીર્યં ચ હંતૃ હૃતદેવપરાક્રમાણાં
વૈરિષ્વપિ પ્રકટિતૈવ દયા ત્વયેત્થમ્ ॥21॥
કેનોપમા ભવતુ તેઽસ્ય પરાક્રમસ્ય
રૂપં ચ શતૃભય કાર્યતિહારિ કુત્ર ।
ચિત્તેકૃપા સમરનિષ્ટુરતા ચ દૃષ્ટા
ત્વય્યેવ દેવિ વરદે ભુવનત્રયેઽપિ ॥22॥
ત્રૈલોક્યમેતદખિલં રિપુનાશનેન
ત્રાતં ત્વયા સમરમૂર્ધનિ તેઽપિ હત્વા ।
નીતા દિવં રિપુગણા ભયમપ્યપાસ્તં
અસ્માકમુન્મદસુરારિભવં નમસ્તે ॥23॥
શૂલેન પાહિ નો દેવિ પાહિ ખડ્ગેન ચાંભિકે ।
ઘંટાસ્વનેન નઃ પાહિ ચાપજ્યાનિસ્વનેન ચ ॥24॥
પ્રાચ્યાં રક્ષ પ્રતીચ્યાં ચ ચંડિકે રક્ષ દક્ષિણે ।
ભ્રામણેનાત્મશૂલસ્ય ઉત્તરસ્યાં તથેશ્વરી॥25॥
સૌમ્યાનિ યાનિ રૂપાણિ ત્રૈલોક્યે વિચરંતિતે ।
યાનિ ચાત્યંત ઘોરાણિ તૈરક્ષાસ્માંસ્તથાભુવમ્ ॥26॥
ખડ્ગશૂલગદાદીનિ યાનિ ચાસ્ત્રાણિ તેઽંબિકે ।
કરપલ્લવસંગીનિ તૈરસ્માન્રક્ષ સર્વતઃ ॥27॥
ઋષિરુવાચ ॥28॥
એવં સ્તુતા સુરૈર્દિવ્યૈઃ કુસુમૈર્નંદનોદ્ભવૈઃ ।
અર્ચિતા જગતાં ધાત્રી તથા ગંધાનુ લેપનૈઃ ॥29॥
ભક્ત્યા સમસ્તૈસ્રિ શૈર્દિવ્યૈર્ધૂપૈઃ સુધૂપિતા ।
પ્રાહ પ્રસાદસુમુખી સમસ્તાન્ પ્રણતાન્ સુરાન્। ॥30॥
દેવ્યુવાચ ॥31॥
વ્રિયતાં ત્રિદશાઃ સર્વે યદસ્મત્તોઽભિવાંછિતમ્ ॥32॥
દેવા ઊચુ ॥33॥
ભગવત્યા કૃતં સર્વં ન કિંચિદવશિષ્યતે ।
યદયં નિહતઃ શત્રુ રસ્માકં મહિષાસુરઃ ॥34॥
યદિચાપિ વરો દેય સ્ત્વયાઽસ્માકં મહેશ્વરિ ।
સંસ્મૃતા સંસ્મૃતા ત્વં નો હિં સેથાઃપરમાપદઃ॥35॥
યશ્ચ મર્ત્યઃ સ્તવૈરેભિસ્ત્વાં સ્તોષ્યત્યમલાનને ।
તસ્ય વિત્તર્દ્ધિવિભવૈર્ધનદારાદિ સંપદામ્ ॥36॥
વૃદ્દયેઽ સ્મત્પ્રસન્ના ત્વં ભવેથાઃ સર્વદાંભિકે ॥37॥
ઋષિરુવાચ ॥38॥
ઇતિ પ્રસાદિતા દેવૈર્જગતોઽર્થે તથાત્મનઃ ।
તથેત્યુક્ત્વા ભદ્રકાળી બભૂવાંતર્હિતા નૃપ ॥39॥
ઇત્યેતત્કથિતં ભૂપ સંભૂતા સા યથાપુરા ।
દેવી દેવશરીરેભ્યો જગત્પ્રયહિતૈષિણી ॥40॥
પુનશ્ચ ગૌરી દેહાત્સા સમુદ્ભૂતા યથાભવત્ ।
વધાય દુષ્ટ દૈત્યાનાં તથા શુંભનિશુંભયોઃ ॥41॥
રક્ષણાય ચ લોકાનાં દેવાનામુપકારિણી ।
તચ્છૃ ણુષ્વ મયાખ્યાતં યથાવત્કથયામિતે
હ્રીં ઓં ॥42॥
॥ જય જય શ્રી માર્કંડેય પુરાણે સાવર્નિકે મન્વંતરે દેવિ મહત્મ્યે શક્રાદિસ્તુતિર્નામ ચતુર્ધોઽધ્યાયઃ સમાપ્તમ્ ॥
આહુતિ
હ્રીં જયંતી સાંગાયૈ સાયુધાયૈ સશક્તિકાયૈ સપરિવારાયૈ સવાહનાયૈ શ્રી મહાલક્ષ્મ્યૈ લક્ષ્મી બીજાદિષ્ટાયૈ મહાહુતિં સમર્પયામિ નમઃ સ્વાહા ॥