કૃષ્ણ યજુર્વેદીય તૈત્તિરીય સંહિતાયા-મ્પ્રથમકાણ્ડે અષમઃ પ્રશ્નઃ – રાજસૂયઃ
ઓ-ન્નમઃ પરમાત્મને, શ્રી મહાગણપતયે નમઃ,
શ્રી ગુરુભ્યો નમઃ । હ॒રિઃ॒ ઓમ્ ॥
અનુ॑મત્યૈ પુરો॒ડાશ॑-મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ ધે॒નુ-ર્દક્ષિ॑ણા॒ યે પ્ર॒ત્યઞ્ચ॒-શ્શમ્યા॑યા અવ॒શીય॑ન્તે॒ ત-ન્નૈર્-ઋ॒ત-મેક॑કપાલ-ઙ્કૃ॒ષ્ણં-વાઁસઃ॑ કૃ॒ષ્ણતૂ॑ષ॒-ન્દક્ષિ॑ણા॒ વીહિ॒ સ્વાહા-ઽઽહુ॑તિ-ઞ્જુષા॒ણ એ॒ષ તે॑ નિર્-ઋતે ભા॒ગો ભૂતે॑ હ॒વિષ્મ॑ત્યસિ મુ॒ઞ્ચેમ-મગ્મ્હ॑સ॒-સ્સ્વાહા॒ નમો॒ ય ઇ॒દ-ઞ્ચ॒કારા॑-ઽઽદિ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુ-ન્નિર્વ॑પતિ॒ વરો॒ દક્ષિ॑ણા-ઽઽગ્નાવૈષ્ણ॒વ-મેકા॑દશકપાલં-વાઁમ॒નો વ॒હી દક્ષિ॑ણા ઽગ્નીષો॒મીય॒- [દક્ષિ॑ણા ઽગ્નીષો॒મીય᳚મ્, એકા॑દશકપાલ॒ગ્મ્॒ હિર॑ણ્યં॒] 1
-મેકા॑દશકપાલ॒ગ્મ્॒ હિર॑ણ્ય॒-ન્દક્ષિ॑ણૈ॒ન્દ્ર-મેકા॑દશકપાલ-મૃષ॒ભો વ॒હી દક્ષિ॑ણા-ઽઽગ્ને॒ય-મ॒ષ્ટાક॑પાલમૈ॒ન્દ્ર-ન્દદ્ધ્યૃ॑ષ॒ભો વ॒હી દક્ષિ॑ણૈન્દ્રા॒ગ્ન-ન્દ્વાદ॑શકપાલં-વૈઁશ્વદે॒વ-ઞ્ચ॒રુ-મ્પ્ર॑થમ॒જો વ॒થ્સો દક્ષિ॑ણા સૌ॒મ્યગ્ગ્ શ્યા॑મા॒ક-ઞ્ચ॒રું-વાઁસો॒ દક્ષિ॑ણા॒ સર॑સ્વત્યૈ ચ॒રુગ્મ્ સર॑સ્વતે ચ॒રુ-મ્મિ॑થુ॒નૌ ગાવૌ॒ દક્ષિ॑ણા ॥ 2 ॥
(અ॒ગ્ની॒ષો॒મીયં॒-ચતુ॑સ્ત્રિગ્મ્શચ્ચ) (અ. 1)
આ॒ગ્ને॒યમ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ સૌ॒મ્ય-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ સા॑વિ॒ત્રં-દ્વાદ॑શકપાલગ્મ્ સારસ્વ॒ત-ઞ્ચ॒રુ-મ્પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુ-મ્મા॑રુ॒તગ્મ્ સ॒પ્તક॑પાલં-વૈઁશ્વદે॒વી-મા॒મિક્ષા᳚-ન્દ્યાવાપૃથિ॒વ્ય॑-મેક॑કપાલમ્ ॥ 3 ॥
(આ॒ગ્ને॒યગ્મ્ સૌ॒મ્ય-મ્મા॑રુ॒ત-મ॒ષ્ટાદ॑શ) (અ. 2)
ઐ॒ન્દ્રા॒ગ્ન-મેકા॑દશકપાલ-મ્મારુ॒તી-મા॒મિક્ષાં᳚-વાઁરુ॒ણી-મા॒મિક્ષા᳚-ઙ્કા॒યમેક॑કપાલ-મ્પ્રઘા॒સ્યાન્॑. હવામહે મ॒રુતો॑ ય॒જ્ઞવા॑હસઃ કર॒મ્ભેણ॑ સ॒જોષ॑સઃ ॥ મો ષૂ ણ॑ ઇન્દ્ર પૃ॒થ્સુ દે॒વાસ્તુ॑ સ્મ તે શુષ્મિન્નવ॒યા । મ॒હી હ્ય॑સ્ય મી॒ઢુષો॑ ય॒વ્યા । હ॒વિષ્મ॑તો મ॒રુતો॒ વન્દ॑તે॒ ગીઃ ॥ ય-દ્ગ્રામે॒ યદર॑ણ્યે॒ ય-થ્સ॒ભાયાં॒-યઁદિ॑ન્દ્રિ॒યે । યચ્છૂ॒દ્રે યદ॒ર્ય॑ એન॑શ્ચકૃ॒મા વ॒યમ્ । યદે ક॒સ્યાધિ॒ ધર્મ॑ણિ॒ તસ્યા॑વ॒યજ॑નમસિ॒ સ્વાહા᳚ ॥ અક્ર॒ન્ કર્મ॑ કર્મ॒કૃત॑-સ્સ॒હ વા॒ચા મ॑યોભુ॒વા । દે॒વેભ્યઃ॒ કર્મ॑ કૃ॒ત્વા-ઽસ્ત॒-મ્પ્રેત॑ સુદાનવઃ ॥ 4 ॥
(વ॒યંયઁ-દ્વિગ્મ્॑શ॒તિશ્ચ॑) (અ. 3)
અ॒ગ્નયે-ઽની॑કવતે પુરો॒ડાશ॑-મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ સા॒કગ્મ્ સૂર્યે॑ણોદ્ય॒તા મ॒રુદ્ભ્ય॑-સ્સાન્તપ॒નેભ્યો॑ મ॒દ્ધ્યન્દિ॑ને ચ॒રુ-મ્મ॒રુદ્ભ્યો॑ ગૃહમે॒ધિભ્ય॒-સ્સર્વા॑સા-ન્દુ॒ગ્ધે સા॒ય-ઞ્ચ॒રુ-મ્પૂ॒ર્ણા દ॑ર્વિ॒ પરા॑પત॒ સુપૂ᳚ર્ણા॒ પુન॒રા પ॑ત । વ॒સ્નેવ॒ વિ ક્રી॑ણાવહા॒ ઇષ॒મૂર્જગ્મ્॑ શતક્રતો ॥ દે॒હિ મે॒ દદા॑મિ તે॒ નિ મે॑ ધેહિ॒ નિ તે॑ દધે । નિ॒હાર॒મિન્નિ મે॑ હરા નિ॒ હાર॒- [નિ॒ હાર᳚મ્, નિ હ॑રામિ તે ।] 5
-ન્નિ હ॑રામિ તે ॥ મ॒રુદ્ભ્યઃ॑ ક્રી॒ડિભ્યઃ॑ પુરો॒ડાશગ્મ્॑ સ॒પ્તક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ સા॒કગ્મ્ સૂર્યે॑ણોદ્ય॒તા-ઽઽગ્ને॒ય-મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ સૌ॒મ્ય-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ સા॑વિ॒ત્ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલગ્મ્ સારસ્વ॒ત-ઞ્ચ॒રુ-મ્પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુમૈ᳚ન્દ્રા॒ગ્ન-મેકા॑દશકપાલ-મૈ॒ન્દ્ર-ઞ્ચ॒રું-વૈઁ᳚શ્વકર્મ॒ણ-મેક॑કપાલમ્ ॥ 6 ॥
(હ॒રા॒ નિ॒હાર॑ન્-ત્રિ॒ગ્મ્॒શચ્ચ॑) (અ. 4)
સોમા॑ય પિતૃ॒મતે॑ પુરો॒ડાશ॒ગ્મ્॒ ષટ્ક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ પિ॒તૃભ્યો॑ બર્હિ॒ષદ્ભ્યો॑ ધા॒નાઃ પિ॒તૃભ્યો᳚-ઽગ્નિષ્વા॒ત્તેભ્યો॑ ઽભિવા॒ન્યા॑યૈ દુ॒ગ્ધે મ॒ન્થમે॒ત-ત્તે॑ તત॒ યે ચ॒ ત્વા-મન્વે॒ત-ત્તે॑ પિતામહ પ્રપિતામહ॒ યે ચ॒ ત્વામન્વત્ર॑ પિતરો યથાભા॒ગ-મ્મ॑ન્દદ્ધ્વગ્મ્ સુસ॒ન્દૃશ॑-ન્ત્વા વ॒ય-મ્મઘ॑વ-ન્મન્દિષી॒મહિ॑ । પ્રનૂ॒ન-મ્પૂ॒ર્ણવ॑ન્ધુર-સ્સ્તુ॒તો યા॑સિ॒ વશા॒ગ્મ્॒ અનુ॑ । યોજા॒ ન્વિ॑ન્દ્ર તે॒ હરી᳚ ॥ 7 ॥
અક્ષ॒ન્નમી॑મદન્ત॒ હ્યવ॑ પ્રિ॒યા અ॑ધૂષત । અસ્તો॑ષત॒ સ્વભા॑નવો॒ વિપ્રા॒ નવિ॑ષ્ઠયા મ॒તી । યોજા॒ ન્વિ॑ન્દ્ર તે॒ હરી᳚ ॥ અક્ષ॑-ન્પિ॒તરો-ઽમી॑મદન્ત પિ॒તરો-ઽતી॑તૃપન્ત પિ॒તરો-ઽમી॑મૃજન્ત પિ॒તરઃ॑ ॥ પરે॑ત પિતર-સ્સોમ્યા ગમ્ભી॒રૈઃ પ॒થિભિઃ॑ પૂ॒ર્વ્યૈઃ । અથા॑ પિ॒તૃન્-થ્સુ॑વિ॒દત્રા॒ગ્મ્॒ અપી॑ત ય॒મેન॒ યે સ॑ધ॒માદ॒-મ્મદ॑ન્તિ ॥ મનો॒ ન્વા હુ॑વામહે નારાશ॒ગ્મ્॒સેન॒ સ્તોમે॑ન પિતૃ॒ણા-ઞ્ચ॒ મન્મ॑ભિઃ ॥ આ [આ, ન॒ એ॒તુ॒ મનઃ॒ પુનઃ॒ ક્રત્વે॒] 8
ન॑ એતુ॒ મનઃ॒ પુનઃ॒ ક્રત્વે॒ દક્ષા॑ય જી॒વસે᳚ । જ્યોક્ચ॒ સૂર્ય॑-ન્દૃ॒શે ॥ પુન॑ર્નઃ પિ॒તરો॒ મનો॒ દદા॑તુ॒ દૈવ્યો॒ જનઃ॑ । જી॒વં-વ્રાઁતગ્મ્॑ સચેમહિ ॥ યદ॒ન્તરિ॑ક્ષ-મ્પૃથિ॒વીમુ॒ત દ્યાં-યઁન્મા॒તર॑-મ્પિ॒તરં॑-વાઁ જિહિગ્મ્સિ॒મ । અ॒ગ્નિ-ર્મા॒ તસ્મા॒દેન॑સો॒ ગાર્હ॑પત્યઃ॒ પ્ર મુ॑ઞ્ચતુ દુરિ॒તા યાનિ॑ ચકૃ॒મ ક॒રોતુ॒ મા-મ॑ને॒નસ᳚મ્ ॥ 9 ॥
(હરી॒-મન્મ॑ભિ॒રા-ચતુ॑શ્ચત્વારિગ્મ્શચ્ચ) (અ. 5)
પ્ર॒તિ॒પૂ॒રુ॒ષમેક॑કપાલા॒-ન્નિર્વ॑પ॒ત્યેક॒-મતિ॑રિક્તં॒-યાઁવ॑ન્તો ગૃ॒હ્યા᳚-સ્સ્મસ્તેભ્યઃ॒ કમ॑કર-મ્પશૂ॒નાગ્મ્ શર્મા॑સિ॒ શર્મ॒ યજ॑માનસ્ય॒ શર્મ॑ મે ય॒ચ્છૈક॑ એ॒વ રુ॒દ્રો ન દ્વિ॒તીયા॑ય તસ્થ આ॒ખુસ્તે॑ રુદ્ર પ॒શુસ્ત-ઞ્જુ॑ષસ્વૈ॒ષ તે॑ રુદ્ર ભા॒ગ-સ્સ॒હ સ્વસ્રા-ઽમ્બિ॑કયા॒ ત-ઞ્જુ॑ષસ્વ ભેષ॒જ-ઙ્ગવે-ઽશ્વા॑ય॒ પુરુ॑ષાય ભેષ॒જમથો॑ અ॒સ્મભ્ય॑-મ્ભેષ॒જગ્મ્ સુભે॑ષજં॒- [સુભે॑ષજમ્, યથા-ઽસ॑તિ ।] 10
-યઁથા-ઽસ॑તિ । સુ॒ગ-મ્મે॒ષાય॑ મે॒ષ્યા॑ અવા᳚મ્બ રુ॒દ્ર-મ॑દિમ॒હ્યવ॑ દે॒વ-ન્ત્ય્ર॑મ્બકમ્ । યથા॑ ન॒-શ્શ્રેય॑સઃ॒ કર॒-દ્યથા॑ નો॒ વસ્ય॑સઃ॒ કર॒-દ્યથા॑ નઃ પશુ॒મતઃ॒ કર॒-દ્યથા॑ નો વ્યવસા॒યયા᳚ત્ ॥ ત્ય્ર॑મ્બકં-યઁજામહે સુગ॒ન્ધિ-મ્પુ॑ષ્ટિ॒વર્ધ॑નમ્ । ઉ॒ર્વા॒રુ॒ક-મિ॑વ॒ બન્ધ॑ના-ન્મૃ॒ત્યો-ર્મુ॑ક્ષીય॒ મા-ઽમૃતા᳚ત્ ॥ એ॒ષ તે॑ રુદ્ર ભા॒ગસ્ત-ઞ્જુ॑ષસ્વ॒ તેના॑વ॒સેન॑ પ॒રો મૂજ॑વ॒તો-ઽતી॒હ્ય વ॑તતધન્વા॒ પિના॑કહસ્તઃ॒ કૃત્તિ॑વાસાઃ ॥ 11 ॥
(સુભે॑ષજ-મિહિ॒ ત્રીણિ॑ ચ) (અ. 6)
ઐ॒ન્દ્રા॒ગ્ન-ન્દ્વાદ॑શકપાલં-વૈઁશ્વદે॒વ-ઞ્ચ॒રુમિન્દ્રા॑ય॒ શુના॒સીરા॑ય પુરો॒ડાશ॒-ન્દ્વાદ॑શકપાલં-વાઁય॒વ્ય॑-મ્પય॑-સ્સૌ॒ર્યમેક॑કપાલ-ન્દ્વાદશગ॒વગ્મ્ સીર॒-ન્દક્ષિ॑ણા- ઽઽગ્ને॒ય-મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ રૌ॒દ્ર-ઙ્ગા॑વીધુ॒ક-ઞ્ચ॒રુમૈ॒ન્દ્ર-ન્દધિ॑ વારુ॒ણં-યઁ॑વ॒મય॑-ઞ્ચ॒રું-વઁ॒હિની॑ ધે॒નુ-ર્દક્ષિ॑ણા॒ યે દે॒વાઃ પુ॑ર॒સ્સદો॒-ઽગ્નિને᳚ત્રા દક્ષિણ॒સદો॑ ય॒મને᳚ત્રાઃ પશ્ચા॒થ્સદ॑-સ્સવિ॒તૃને᳚ત્રા ઉત્તર॒સદો॒ વરુ॑ણનેત્રા ઉપરિ॒ષદો॒ બૃહ॒સ્પતિ॑નેત્રા રક્ષો॒હણ॒સ્તે નઃ॑ પાન્તુ॒ તે નો॑-ઽવન્તુ॒ તેભ્યો॒ [તે નો॑-ઽવન્તુ॒ તેભ્યઃ॑, નમ॒સ્તેભ્ય॒-સ્સ્વાહા॒] 12
નમ॒સ્તેભ્ય॒-સ્સ્વાહા॒ સમૂ॑ઢ॒ગ્મ્॒ રક્ષ॒-સ્સન્દ॑॑ગ્ધ॒ગ્મ્॒ રક્ષ॑ ઇ॒દમ॒હગ્મ્ રક્ષો॒-ઽભિ સ-ન્દ॑હામ્ય॒ગ્નયે॑ રક્ષો॒ઘ્ને સ્વાહા॑ ય॒માય॑ સવિ॒ત્રે વરુ॑ણાય॒ બૃહ॒સ્પત॑યે॒ દુવ॑સ્વતે રક્ષો॒ઘ્ને સ્વાહા᳚ પ્રષ્ટિવા॒હી રથો॒ દક્ષિ॑ણા દે॒વસ્ય॑ ત્વા સવિ॒તુઃ પ્ર॑સ॒વે᳚-ઽશ્વિનો᳚-ર્બા॒હુભ્યા᳚-મ્પૂ॒ષ્ણો હસ્તા᳚ભ્યા॒ગ્મ્॒ રક્ષ॑સો વ॒ધ-ઞ્જુ॑હોમિ હ॒તગ્મ્ રક્ષો-ઽવ॑ધિષ્મ॒ રક્ષો॒ ય-દ્વસ્તે॒ ત-દ્દક્ષિ॑ણા ॥ 13 ॥
(તેભ્યઃ॒-પઞ્ચ॑ચત્વારિગ્મ્શચ્ચ) (અ. 7)
ધા॒ત્રે પુ॑રો॒ડાશ॒-ન્દ્વાદ॑શકપાલ॒-ન્નિર્વ॑પ॒ત્યનુ॑મત્યૈ ચ॒રુગ્મ્ રા॒કાયૈ॑ ચ॒રુગ્મ્ સિ॑નીવા॒લ્યૈ ચ॒રુ-ઙ્કુ॒હ્વૈ॑ ચ॒રુ-મ્મિ॑થુ॒નૌ ગાવૌ॒ દક્ષિ॑ણા ઽઽગ્નાવૈષ્ણ॒વ-મેકા॑દશકપાલ॒-ન્નિર્વ॑પત્યૈન્દ્રાવૈષ્ણ॒વ-મેકા॑દશકપાલં-વૈઁષ્ણ॒વ-ન્ત્રિ॑કપા॒લં-વાઁ॑મ॒નો વ॒હી દક્ષિ॑ણા-ઽગ્નીષો॒મીય॒-મેકા॑દશકપાલ॒-ન્નિર્વ॑પતીન્દ્રાસો॒મીય॒- મેકા॑દશકપાલગ્મ્ સૌ॒મ્ય-ઞ્ચ॒રુ-મ્બ॒ભ્રુ-ર્દક્ષિ॑ણા સોમાપૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુ-ન્નિર્વ॑પત્યૈન્દ્રા પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુ-મ્પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુગ્ગ્ શ્યા॒મો દક્ષિ॑ણા વૈશ્વાન॒ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ॒ હિર॑ણ્ય॒-ન્દક્ષિ॑ણા વારુ॒ણં-યઁ॑વ॒મય॑-ઞ્ચ॒રુમશ્વો॒ દક્ષિ॑ણા ॥ 14 ॥
(વૈ॒શ્વા॒ન॒ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલ॒-ન્નિ॒-રષ્ટૌ ચ॑) (અ. 8)
બા॒ર્॒હ॒સ્પ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુ-ન્નિર્વ॑પતિ બ્ર॒હ્મણો॑ ગૃ॒હે શિ॑તિપૃ॒ષ્ઠો દક્ષિ॑ણૈ॒ન્દ્ર-મેકા॑દશકપાલગ્મ્ રાજ॒ન્ય॑સ્ય ગૃ॒હ ઋ॑ષ॒ભો દક્ષિ॑ણા-ઽઽદિ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુ-મ્મહિ॑ષ્યૈ ગૃ॒હે ધે॒નુ-ર્દક્ષિ॑ણા નૈર્-ઋ॒ત-ઞ્ચ॒રુ-મ્પ॑રિવૃ॒ક્ત્યૈ॑ ગૃ॒હે કૃ॒ષ્ણાનાં᳚-વ્રીઁહી॒ણા-ન્ન॒ખનિ॑ર્ભિન્ન-ઙ્કૃ॒ષ્ણા કૂ॒ટા દક્ષિ॑ણા ઽઽગ્ને॒યમ॒ષ્ટાક॑પાલગ્મ્ સેના॒ન્યો॑ ગૃ॒હે હિર॑ણ્ય॒-ન્દક્ષિ॑ણા વારુ॒ણ-ન્દશ॑કપાલગ્મ્ સૂ॒તસ્ય॑ ગૃ॒હે મ॒હાનિ॑રષ્ટો॒ દક્ષિ॑ણા મારુ॒તગ્મ્ સ॒પ્તક॑પાલ-ઙ્ગ્રામ॒ણ્યો॑ ગૃ॒હે પૃશ્ઞિ॒-ર્દક્ષિ॑ણા સાવિ॒ત્ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલં- [દ્વાદ॑શકપાલમ્, ક્ષ॒ત્તુ-ર્ગૃ॒હ] 15
-ક્ષ॒ત્તુ-ર્ગૃ॒હ ઉ॑પદ્ધ્વ॒સ્તો દક્ષિ॑ણા-ઽઽશ્વિ॒ન-ન્દ્વિ॑કપા॒લગ્મ્ સ॑ઙ્ગ્રહી॒તુ-ર્ગૃ॒હે સ॑વા॒ત્યૌ॑ દક્ષિ॑ણા પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુ-મ્ભા॑ગદુ॒ઘસ્ય॑ ગૃ॒હે શ્યા॒મો દક્ષિ॑ણા રૌ॒દ્ર-ઙ્ગા॑વીધુ॒ક-ઞ્ચ॒રુમ॑ક્ષાવા॒પસ્ય॑ ગૃ॒હે શ॒બલ॒ ઉદ્વા॑રો॒ દક્ષિ॒ણેન્દ્રા॑ય સુ॒ત્રાંણે॑ પુરો॒ડાશ॒મેકા॑દશકપાલ॒-મ્પ્રતિ॒ નિર્વ॑પ॒તીન્દ્રા॑યાગ્મ્હો॒મુચે॒ ઽય-ન્નો॒ રાજા॑ વૃત્ર॒હા રાજા॑ ભૂ॒ત્વા વૃ॒ત્રં-વઁ॑દ્ધ્યા-ન્મૈત્રાબાર્હસ્પ॒ત્ય-મ્ભ॑વતિ શ્વે॒તાયૈ᳚ શ્વે॒તવ॑થ્સાયૈ દુ॒ગ્ધે સ્વ॑યમ્મૂ॒ર્તે સ્વ॑યમ્મથિ॒ત આજ્ય॒ આશ્વ॑ત્થે॒ [આશ્વ॑ત્થે, પાત્રે॒ ચતુ॑સ્સ્રક્તૌ] 16
પાત્રે॒ ચતુ॑સ્સ્રક્તૌ સ્વયમવપ॒ન્નાયૈ॒ શાખા॑યૈ ક॒ર્ણાગ્શ્ચાક॑ર્ણાગ્શ્ચ તણ્ડુ॒લાન્ વિ ચિ॑નુયા-દ્યેક॒ર્ણા-સ્સ પય॑સિ બાર્હસ્પ॒ત્યો યે-ઽક॑ર્ણા॒-સ્સ આજ્યે॑ મૈ॒ત્ર-સ્સ્વ॑યઙ્કૃ॒તા વેદિ॑-ર્ભવતિ સ્વયન્દિ॒ન-મ્બ॒ર્॒હિ-સ્સ્વ॑યઙ્કૃ॒ત ઇ॒દ્ધ્મ-સ્સૈવ શ્વે॒તા શ્વે॒તવ॑થ્સા॒ દક્ષિ॑ણા ॥ 17 ॥
(સાવિ॒ત્ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલ॒-માશ્વ॑ત્થે॒ ત્રય॑સ્ત્રિગ્મ્શચ્ચ) (અ. 9)
અ॒ગ્નયે॑ ગૃ॒હપ॑તયે પુરો॒ડાશ॑મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ કૃ॒ષ્ણાનાં᳚-વ્રીઁહી॒ણાગ્મ્ સોમા॑ય॒ વન॒સ્પત॑યે શ્યામા॒ક-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ સ॑વિ॒ત્રે સ॒ત્યપ્ર॑સવાય પુરો॒ડાશ॒-ન્દ્વાદ॑શકપાલ-માશૂ॒નાં-વ્રીઁ॑હી॒ણાગ્મ્ રુ॒દ્રાય॑ પશુ॒પત॑યે ગાવીધુ॒ક-ઞ્ચ॒રુ-મ્બૃહ॒સ્પત॑યે વા॒ચસ્પત॑યે નૈવા॒ર-ઞ્ચ॒રુમિન્દ્રા॑ય જ્યે॒ષ્ઠાય॑ પુરો॒ડાશ॒-મેકા॑દશકપાલ-મ્મ॒હાવ્રી॑હીણા-મ્મિ॒ત્રાય॑ સ॒ત્યાયા॒-ઽઽમ્બાના᳚-ઞ્ચ॒રું-વઁરુ॑ણાય॒ ધર્મ॑પતયે યવ॒મય॑-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ સ॑વિ॒તા ત્વા᳚ પ્રસ॒વાનાગ્મ્॑ સુવતામ॒ગ્નિ-ર્ગૃ॒હપ॑તીના॒ગ્મ્॒ સોમો॒ વન॒સ્પતી॑નાગ્મ્ રુ॒દ્રઃ પ॑શૂ॒નાં- [પ॑શૂ॒નામ્, બૃહ॒સ્પતિ॑-ર્વા॒ચામિન્દ્રો᳚] 18
-બૃહ॒સ્પતિ॑-ર્વા॒ચામિન્દ્રો᳚ જ્યે॒ષ્ઠાના᳚-મ્મિ॒ત્ર-સ્સ॒ત્યાનાં॒-વઁરુ॑ણો॒ ધર્મ॑પતીનાં॒-યેઁ દે॑વા દેવ॒સુવ॒-સ્સ્થ ત ઇ॒મ-મા॑મુષ્યાય॒ણ-મ॑નમિ॒ત્રાય॑ સુવદ્ધ્વ-મ્મહ॒તે ક્ષ॒ત્રાય॑ મહ॒ત આધિ॑પત્યાય મહ॒તે જાન॑રાજ્યાયૈ॒ષ વો॑ ભરતા॒ રાજા॒ સોમો॒-ઽસ્માક॑-મ્બ્રાહ્મ॒ણાના॒ગ્મ્॒ રાજા॒ પ્રતિ॒ ત્યન્નામ॑ રા॒જ્ય-મ॑ધાયિ॒ સ્વા-ન્ત॒નુવં॒-વઁરુ॑ણો અશિશ્રે॒ચ્છુચે᳚-ર્મિ॒ત્રસ્ય॒ વ્રત્યા॑ અભૂ॒મામ॑ન્મહિ મહ॒ત ઋ॒તસ્ય॒ નામ॒ સર્વે॒ વ્રાતા॒ વરુ॑ણસ્યાભૂવ॒ન્ વિ મિ॒ત્ર એવૈ॒-રરા॑તિ-મતારી॒દસૂ॑ષુદન્ત ય॒જ્ઞિયા॑ ઋ॒તેન॒ વ્યુ॑ ત્રિ॒તો જ॑રિ॒માણ॑-ન્ન આન॒-ડ્વિષ્ણોઃ॒ ક્રમો॑-ઽસિ॒ વિષ્ણોઃ᳚ ક્રા॒ન્તમ॑સિ॒ વિષ્ણો॒-ર્વિક્રા᳚ન્ત-મસિ ॥ 19 ॥
(પ॒શૂ॒નાંવ્રાઁતાઃ॒-પઞ્ચ॑વિગ્મ્શતિશ્ચ) (અ. 10)
અ॒ર્થેત॑-સ્સ્થા॒-ઽપા-મ્પતિ॑રસિ॒ વૃષા᳚-ઽસ્યૂ॒ર્મિ-ર્વૃ॑ષસે॒નો॑-ઽસિ વ્રજ॒ક્ષિત॑-સ્સ્થ મ॒રુતા॒મોજ॑-સ્સ્થ॒ સૂર્ય॑વર્ચસ-સ્સ્થ॒ સૂર્ય॑ત્વચસ-સ્સ્થ॒ માન્દા᳚-સ્સ્થ॒ વાશા᳚-સ્સ્થ॒ શક્વ॑રી-સ્સ્થ વિશ્વ॒ભૃત॑-સ્સ્થ જન॒ભૃત॑-સ્સ્થા॒-ઽગ્નેસ્તે॑જ॒સ્યા᳚-સ્સ્થા॒-ઽપામોષ॑ધીના॒ગ્મ્॒ રસ॑-સ્સ્થા॒-ઽપો દે॒વી-ર્મધુ॑મતીરગૃહ્ણ॒ન્નૂર્જ॑સ્વતી રાજ॒સૂયા॑ય॒ ચિતા॑નાઃ ॥ યાભિ॑-ર્મિ॒ત્રાવરુ॑ણાવ॒-ભ્યષિ॑ઞ્ચ॒ન્॒. યાભિ॒-રિન્દ્ર॒મન॑ય॒ન્નત્ય રા॑તીઃ ॥ રા॒ષ્ટ્ર॒દા-સ્સ્થ॑ રા॒ષ્ટ્ર-ન્દ॑ત્ત॒ સ્વાહા॑ રાષ્ટ્ર॒દા-સ્સ્થ॑ રા॒ષ્ટ્રમ॒મુષ્મૈ॑ દત્ત ॥ 20 ॥
(અત્યે-કા॑દશ ચ) (અ. 11)
દેવી॑રાપ॒-સ્સ-મ્મધુ॑મતી॒-ર્મધુ॑મતીભિ-સ્સૃજ્યદ્ધ્વ॒-મ્મહિ॒ વર્ચઃ॑, ક્ષ॒ત્રિયા॑ય વન્વા॒ના અના॑ધૃષ્ટા-સ્સીદ॒તોર્જ॑સ્વતી॒ર્મહિ॒ વર્ચઃ॑, ક્ષ॒ત્રિયા॑ય॒ દધ॑તી॒રનિ॑ભૃષ્ટમસિ વા॒ચો બન્ધુ॑સ્તપો॒જા-સ્સોમ॑સ્ય દા॒ત્રમ॑સિ શુ॒ક્રા વ॑-શ્શુ॒ક્રેણોત્પુ॑નામિ ચ॒ન્દ્રાશ્ચ॒ન્દ્રેણા॒મૃતા॑ અ॒મૃતે॑ન॒ સ્વાહા॑ રાજ॒સૂયા॑ય॒ ચિતા॑નાઃ । સ॒ધ॒માદો᳚ દ્યુ॒મ્નિની॒રૂર્જ॑ એ॒તા અનિ॑ભૃષ્ટા અપ॒સ્યુવો॒ વસા॑નઃ ॥ પ॒સ્ત્યા॑સુ ચક્રે॒ વરુ॑ણ-સ્સ॒ધસ્થ॑મ॒પાગ્મ્ શિશુ॑- [શિશુઃ॑, મા॒તૃત॑માસ્વ॒ન્તઃ ।] 21
-ર્મા॒તૃત॑માસ્વ॒ન્તઃ ॥ ક્ષ॒ત્રસ્યોલ્બ॑મસિ ક્ષ॒ત્રસ્ય॒ યોનિ॑ર॒સ્યાવિ॑ન્નો અ॒ગ્નિ-ર્ગૃ॒હપ॑તિ॒રાવિ॑ન્ન॒ ઇન્દ્રો॑ વૃ॒દ્ધશ્ર॑વા॒ આવિ॑ન્નઃ પૂ॒ષા વિ॒શ્વવે॑દા॒ આવિ॑ન્નૌ મિ॒ત્રાવરુ॑ણા વૃતા॒વૃધા॒વાવિ॑ન્ને॒ દ્યાવા॑પૃથિ॒વી ધૃ॒તવ્ર॑તે॒ આવિ॑ન્ના દે॒વ્યદિ॑તિ-ર્વિશ્વરૂ॒પ્યાવિ॑ન્નો॒ ઽયમ॒સાવા॑મુષ્યાય॒ણો᳚-ઽસ્યાં-વિઁ॒શ્ય॑સ્મિ-ન્રા॒ષ્ટ્રે મ॑હ॒તે ક્ષ॒ત્રાય॑ મહ॒ત આધિ॑પત્યાય મહ॒તે જાન॑રાજ્યાયૈ॒ષ વો॑ ભરતા॒ રાજા॒ સોમો॒-ઽસ્માક॑-મ્બ્રાહ્મ॒ણાના॒ગ્મ્॒ રાજેન્દ્ર॑સ્ય॒ [રાજેન્દ્ર॑સ્ય, વજ્રો॑-ઽસિ॒] 22
વજ્રો॑-ઽસિ॒ વાર્ત્ર॑ઘ્ન॒સ્ત્વયા॒ યં-વૃઁ॒ત્રં-વઁ॑દ્ધ્યાચ્છત્રુ॒બાધ॑ના-સ્સ્થ પા॒ત મા᳚ પ્ર॒ત્યઞ્ચ॑-મ્પા॒ત મા॑ તિ॒ર્યઞ્ચ॑મ॒ન્વઞ્ચ॑-મ્મા પાત દિ॒ગ્ભ્યો મા॑ પાત॒ વિશ્વા᳚ભ્યો મા ના॒ષ્ટ્રાભ્યઃ॑ પાત॒ હિર॑ણ્યવર્ણા-વુ॒ષસાં᳚ વિઁરો॒કે-ઽય॑સ્સ્થૂણા॒-વુદિ॑તૌ॒ સૂર્ય॒સ્યા-ઽઽ રો॑હતં-વઁરુણ મિત્ર॒ ગર્ત॒-ન્તત॑શ્ચક્ષાથા॒મદિ॑તિ॒-ન્દિતિ॑-ઞ્ચ ॥ 23 ॥
(શિશુ॒-રિન્દ્ર॒સ્યૈ-ક॑ચત્વારિગ્મ્શચ્ચ) (અ. 12)
સ॒મિધ॒મા તિ॑ષ્ઠ ગાય॒ત્રી ત્વા॒ છન્દ॑સામવતુ ત્રિ॒વૃથ્સ્તોમો॑ રથન્ત॒રગ્મ્ સામા॒ગ્નિ-ર્દે॒વતા॒ બ્રહ્મ॒ દ્રવિ॑ણમુ॒ગ્રામા તિ॑ષ્ઠ ત્રિ॒ષ્ટુ-પ્ત્વા॒ છન્દ॑સામવતુ પઞ્ચદ॒શ-સ્સ્તોમો॑ બૃ॒હ-થ્સામેન્દ્રો॑ દે॒વતા᳚ ક્ષ॒ત્ર-ન્દ્રવિ॑ણં-વિઁ॒રાજ॒મા તિ॑ષ્ઠ॒ જગ॑તી ત્વા॒ છન્દ॑સામવતુ સપ્તદ॒શ-સ્સ્તોમો॑ વૈરૂ॒પગ્મ્ સામ॑ મ॒રુતો॑ દે॒વતા॒ વિ-ડ્દ્રવિ॑ણ॒-મુદી॑ચી॒મા-તિ॑ષ્ઠાનુ॒ષ્ટુ-પ્ત્વા॒ – [તિ॑ષ્ઠાનુ॒ષ્ટુ-પ્ત્વા᳚, છન્દ॑સા-] 24
છન્દ॑સા-મવત્વેકવિ॒ગ્મ્॒શ-સ્સ્તોમો॑ વૈરા॒જગ્મ્ સામ॑ મિ॒ત્રાવરુ॑ણૌ દે॒વતા॒ બલ॒-ન્દ્રવિ॑ણ-મૂ॒ર્ધ્વામા તિ॑ષ્ઠ પ॒ઙ્ક્તિસ્ત્વા॒ છન્દ॑સામવતુ ત્રિણવત્રયસ્ત્રિ॒ગ્મ્॒શૌ સ્તોમૌ॑ શાક્વરરૈવ॒તે સામ॑ની॒ બૃહ॒સ્પતિ॑-ર્દે॒વતા॒ વર્ચો॒ દ્રવિ॑ણ-મી॒દૃ-ઞ્ચા᳚ન્યા॒દૃ-ઞ્ચૈ॑તા॒દૃ-ઞ્ચ॑ પ્રતિ॒દૃ-ઞ્ચ॑ મિ॒તશ્ચ॒ સમ્મિ॑તશ્ચ॒ સભ॑રાઃ । શુ॒ક્રજ્યો॑તિશ્ચ ચિ॒ત્રજ્યો॑તિશ્ચ સ॒ત્યજ્યો॑તિશ્ચ॒ જ્યોતિ॑ષ્માગ્શ્ચ સ॒ત્યશ્ચ॑ર્ત॒પાશ્ચા- [સ॒ત્યશ્ચ॑ર્ત॒પાશ્ચ॑, અત્યગ્મ્॑હાઃ ।] 25
-ઽત્યગ્મ્॑હાઃ । અ॒ગ્નયે॒ સ્વાહા॒ સોમા॑ય॒ સ્વાહા॑ સવિ॒ત્રે સ્વાહા॒ સર॑સ્વત્યૈ॒ સ્વાહા॑ પૂ॒ષ્ણે સ્વાહા॒ બૃહ॒સ્પત॑યે॒ સ્વાહેન્દ્રા॑ય॒ સ્વાહા॒ ઘોષા॑ય॒ સ્વાહા॒ શ્લોકા॑ય॒ સ્વાહા ઽગ્મ્શા॑ય॒ સ્વાહા॒ ભગા॑ય॒ સ્વાહા॒ ક્ષેત્ર॑સ્ય॒ પત॑યે॒ સ્વાહા॑ પૃથિ॒વ્યૈ સ્વાહા॒ ઽન્તરિ॑ક્ષાય॒ સ્વાહા॑ દિ॒વે સ્વાહા॒ સૂર્યા॑ય॒ સ્વાહા॑ ચ॒ન્દ્રમ॑સે॒ સ્વાહા॒ નક્ષ॑ત્રેભ્ય॒-સ્સ્વાહા॒ ઽદ્ભ્ય-સ્સ્વાહૌષ॑ધીભ્ય॒-સ્સ્વાહા॒ વન॒સ્પતિ॑ભ્ય॒-સ્સ્વાહા॑ ચરાચ॒રેભ્ય॒-સ્સ્વાહા॑ પરિપ્લ॒વેભ્ય॒-સ્સ્વાહા॑ સરીસૃ॒પેભ્ય॒-સ્સ્વાહા᳚ ॥ 26 ॥
(અ॒નુ॒ષ્ટુપ્ત્વ॑-ર્ત॒પાશ્ચ॑ – સરીસૃ॒પેભ્ય॒-સ્સ્વાહા᳚) (અ. 13)
સોમ॑સ્ય॒ ત્વિષિ॑રસિ॒ તવે॑વ મે॒ ત્વિષિ॑-ર્ભૂયાદ॒મૃત॑મસિ મૃ॒ત્યો-ર્મા॑ પાહિ દિ॒દ્યોન્મા॑ પા॒હ્યવે᳚ષ્ટા દન્દ॒શૂકા॒ નિર॑સ્ત॒-ન્નમુ॑ચે॒-શ્શિરઃ॑ ॥ સોમો॒ રાજા॒ વરુ॑ણો દે॒વા ધ॑ર્મ॒સુવ॑શ્ચ॒ યે । તે તે॒ વાચગ્મ્॑ સુવન્તા॒-ન્તે તે᳚ પ્રા॒ણગ્મ્ સુ॑વન્તા॒-ન્તે તે॒ ચક્ષુ॑-સ્સુવન્તા॒-ન્તે તે॒ શ્રોત્રગ્મ્॑ સુવન્તા॒ગ્મ્॒ સોમ॑સ્ય ત્વા દ્યુ॒મ્નેના॒ભિ ષિ॑ઞ્ચામ્ય॒ગ્ને- [ષિ॑ઞ્ચામ્ય॒ગ્નેઃ, તેજ॑સા॒ સૂર્ય॑સ્ય॒] 27
-સ્તેજ॑સા॒ સૂર્ય॑સ્ય॒ વર્ચ॒સેન્દ્ર॑સ્યેન્દ્રિ॒યેણ॑ મિ॒ત્રાવરુ॑ણયો-ર્વી॒ર્યે॑ણ મ॒રુતા॒મોજ॑સા ક્ષ॒ત્રાણા᳚-ઙ્ક્ષ॒ત્રપ॑તિર॒સ્યતિ॑ દિ॒વસ્પા॑હિ સ॒માવ॑વૃત્રન્ન-ધ॒રાગુદી॑ચી॒-રહિ॑-મ્બુ॒દ્ધ્નિય॒મનુ॑ સ॒ઞ્ચર॑ન્તી॒સ્તાઃ પર્વ॑તસ્ય વૃષ॒ભસ્ય॑ પૃ॒ષ્ઠે નાવ॑શ્ચરન્તિ સ્વ॒સિચ॑ ઇયા॒નાઃ ॥ રુદ્ર॒ યત્તે॒ ક્રયી॒ પર॒-ન્નામ॒ તસ્મૈ॑ હુ॒તમ॑સિ ય॒મેષ્ટ॑મસિ । પ્રજા॑પતે॒ ન ત્વદે॒તાન્ય॒ન્યો વિશ્વા॑ જા॒તાનિ॒ પરિ॒ તા બ॑ભૂવ । યત્કા॑માસ્તે જુહુ॒મસ્તન્નો॑ અસ્તુ વ॒યગ્ગ્ સ્યા॑મ॒ પત॑યો રયી॒ણામ્ ॥ 28 ॥
(અ॒ગ્ને-સ્તૈ-કા॑દશ ચ) (અ. 14)
ઇન્દ્ર॑સ્ય॒ વજ્રો॑-ઽસિ॒ વાર્ત્ર॑ઘ્ન॒સ્ત્વયા॒-ઽયં-વૃઁ॒ત્રં-વઁ॑દ્ધ્યા-ન્મિ॒ત્રાવરુ॑ણયોસ્ત્વા પ્રશા॒સ્ત્રોઃ પ્ર॒શિષા॑ યુનજ્મિ ય॒જ્ઞસ્ય॒ યોગે॑ન॒ વિષ્ણોઃ॒ ક્રમો॑-ઽસિ॒ વિષ્ણોઃ᳚ ક્રા॒ન્તમ॑સિ॒ વિષ્ણો॒-ર્વિક્રા᳚ન્તમસિ મ॒રુતા᳚-મ્પ્રસ॒વે જે॑ષમા॒પ્ત-મ્મન॒-સ્સમ॒હમિ॑ન્દ્રિ॒યેણ॑ વી॒ર્યે॑ણ પશૂ॒ના-મ્મ॒ન્યુર॑સિ॒ તવે॑વ મે મ॒ન્યુ-ર્ભૂ॑યા॒ન્નમો॑ મા॒ત્રે પૃ॑થિ॒વ્યૈ મા-ઽહ-મ્મા॒તર॑-મ્પૃથિ॒વીગ્મ્ હિગ્મ્॑સિષ॒-મ્મા [ ] 29
મા-મ્મા॒તા પૃ॑થિ॒વી હિગ્મ્॑સી॒દિય॑દ॒સ્યાયુ॑-ર॒સ્યાયુ॑-ર્મે ધે॒હ્યૂર્ગ॒સ્યૂર્જ॑-મ્મે ધેહિ॒ યુઙ્ઙ॑સિ॒ વર્ચો॑-ઽસિ॒ વર્ચો॒ મયિ॑ ધેહ્ય॒ગ્નયે॑ ગૃ॒હપ॑તયે॒ સ્વાહા॒ સોમા॑ય॒ વન॒સ્પત॑યે॒ સ્વાહેન્દ્ર॑સ્ય॒ બલા॑ય॒ સ્વાહા॑ મ॒રુતા॒મોજ॑સે॒ સ્વાહા॑ હ॒ગ્મ્॒સ-શ્શુ॑ચિ॒ષ-દ્વસુ॑રન્તરિક્ષ॒ -સદ્ધોતા॑ વેદિ॒ષદતિ॑થિ-ર્દુરોણ॒સત્ । નૃ॒ષ-દ્વ॑ર॒સદૃ॑ત॒સ-દ્વ્યો॑મ॒સદ॒બ્જા ગો॒જા ઋ॑ત॒જા અ॑દ્રિ॒જા ઋ॒ત-મ્બૃ॒હત્ ॥ 30 ॥
(હિ॒ગ્મ્॒સિ॒ષ॒-મ્મ-ર્ત॒જા-સ્ત્રીણિ॑ ચ) (અ. 15)
મિ॒ત્રો॑-ઽસિ॒ વરુ॑ણો-ઽસિ॒ સમ॒હં-વિઁ॒શ્વૈ᳚-ર્દે॒વૈઃ, ક્ષ॒ત્રસ્ય॒ નાભિ॑રસિ ક્ષ॒ત્રસ્ય॒ યોનિ॑રસિ સ્યો॒નામા સી॑દ સુ॒ષદા॒મા સી॑દ॒ મા ત્વા॑ હિગ્મ્સી॒ન્મા મા॑ હિગ્મ્સી॒ન્નિ ષ॑સાદ ધૃ॒તવ્ર॑તો॒ વરુ॑ણઃ પ॒સ્ત્યા᳚સ્વા સામ્રા᳚જ્યાય સુ॒ક્રતુ॒-ર્બ્રહ્મા(3)-ન્ત્વગ્મ્ રા॑જ-ન્બ્ર॒હ્મા-ઽસિ॑ સવિ॒તા-ઽસિ॑ સ॒ત્યસ॑વો॒ બ્રહ્મા(3)-ન્ત્વગ્મ્ રા॑જ-ન્બ્ર॒હ્મા-ઽસીન્દ્રો॑-ઽસિ સ॒ત્યૌજા॒ [સ॒ત્યૌજાઃ᳚, બ્રહ્મા(3)ન્ત્વગ્મ્] 31
બ્રહ્મા(3)ન્ત્વગ્મ્ રા॑જ-ન્બ્ર॒હ્મા-ઽસિ॑ મિ॒ત્રો॑-ઽસિ સુ॒શેવો॒ બ્રહ્મા(3)-ન્ત્વગ્મ્ રા॑જ-ન્બ્ર॒હ્મા-ઽસિ॒ વરુ॑ણો-ઽસિ સ॒ત્યધ॒ર્મેન્દ્ર॑સ્ય॒ વજ્રો॑-ઽસિ॒ વાર્ત્ર॑ઘ્ન॒સ્તેન॑ મે રદ્ધ્ય॒ દિશો॒-ઽભ્ય॑યગ્મ્ રાજા॑-ઽભૂ॒-થ્સુશ્લો॒કા(4) સુમ॑ઙ્ગ॒લા(4) સત્ય॑રા॒જા(3)ન્ । અ॒પા-ન્નપ્ત્રે॒ સ્વાહો॒ર્જો નપ્ત્રે॒ સ્વાહા॒-ઽગ્નયે॑ ગૃ॒હપ॑તયે॒ સ્વાહા᳚ ॥ 32 ॥
(સ॒ત્યૌજા᳚-શ્ચત્વારિ॒ગ્મ્॒શચ્ચ॑) (અ. 16)
આ॒ગ્ને॒યમ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ॒ હિર॑ણ્ય॒-ન્દક્ષિ॑ણા સારસ્વ॒ત-ઞ્ચ॒રું-વઁ॑થ્સત॒રી દક્ષિ॑ણા સાવિ॒ત્ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલ-મુપદ્ધ્વ॒સ્તો દક્ષિ॑ણા પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુગ્ગ્ શ્યા॒મો દક્ષિ॑ણા બાર્હસ્પ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ શિ॑તિપૃ॒ષ્ઠો દક્ષિ॑ણૈ॒ન્દ્ર-મેકા॑દશકપાલ-મૃષ॒ભો દક્ષિ॑ણા વારુ॒ણ-ન્દશ॑કપાલ-મ્મ॒હાનિ॑રષ્ટો॒ દક્ષિ॑ણા સૌ॒મ્ય-ઞ્ચ॒રુ-મ્બ॒ભ્રુ-ર્દક્ષિ॑ણા ત્વા॒ષ્ટ્રમ॒ષ્ટાક॑પાલગ્મ્ શુ॒ણ્ઠો દક્ષિ॑ણા વૈષ્ણ॒વ-ન્ત્રિ॑કપા॒લં-વાઁ॑મ॒નો દક્ષિ॑ણા ॥ 33 ॥
(આ॒ગ્ને॒યગ્મ્ હિર॑ણ્યગ્મ્ સારસ્વ॒તં-દ્વિચ॑ત્વારિગ્મ્શત્ ) (અ. 17)
સ॒દ્યો દી᳚ક્ષયન્તિ સ॒દ્ય-સ્સોમ॑-ઙ્ક્રીણન્તિ પુણ્ડરિસ્ર॒જા-મ્પ્ર ય॑ચ્છતિ દ॒શભિ॑-ર્વથ્સત॒રૈ-સ્સોમ॑-ઙ્ક્રીણાતિ દશ॒પેયો॑ ભવતિ શ॒ત-મ્બ્રા᳚હ્મ॒ણાઃ પિ॑બન્તિ સપ્તદ॒શગ્ગ્ સ્તો॒ત્ર-મ્ભ॑વતિ પ્રાકા॒શાવ॑દ્ધ્વ॒ર્યવે॑ દદાતિ॒ સ્રજ॑-મુદ્ગા॒ત્રે રુ॒ક્મગ્મ્ હોત્રે-ઽશ્વ॑-મ્પ્રસ્તોતૃપ્રતિહ॒ર્તૃભ્યા॒-ન્દ્વાદ॑શ પષ્ઠૌ॒હી-ર્બ્ર॒હ્મણે॑ વ॒શા-મ્મૈ᳚ત્રાવરુ॒ણાય॑ર્ષ॒ભ-મ્બ્રા᳚હ્મણાચ્છ॒ગ્મ્॒સિને॒ વાસ॑સી નેષ્ટાપો॒તૃભ્યા॒ગ્॒ સ્થૂરિ॑ યવાચિ॒ત-મ॑ચ્છાવા॒કાયા॑-ઽન॒ડ્વાહ॑-મ॒ગ્નીધે॑ ભાર્ગ॒વો હોતા॑ ભવતિ શ્રાય॒ન્તીય॑-મ્બ્રહ્મસા॒મ-મ્ભ॑વતિ વારવ॒ન્તીય॑ મગ્નિષ્ટોમસા॒મગ્મ્ સા॑રસ્વ॒તી-ર॒પો ગૃ॑હ્ણાતિ ॥ 34 ॥
(વા॒ર॒વ॒ન્તીય॑-ઞ્ચ॒ત્વારિ॑ ચ)(આ18)
આ॒ગ્ને॒ય-મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ॒ હિર॑ણ્ય॒-ન્દક્ષિ॑ણૈ॒ન્દ્ર-મેકા॑દશકપાલ-મૃષ॒ભો દક્ષિ॑ણા વૈશ્વદે॒વ-ઞ્ચ॒રુ-મ્પિ॒શઙ્ગી॑ પષ્ઠૌ॒હી દક્ષિ॑ણા મૈત્રાવરુ॒ણી-મા॒મિક્ષાં᳚-વઁ॒શા દક્ષિ॑ણા બાર્હસ્પ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ શિ॑તિપૃ॒ષ્ઠો દક્ષિ॑ણા-ઽઽદિ॒ત્યા-મ્મ॒લ્॒ઃઆ-ઙ્ગ॒ર્ભિણી॒મા લ॑ભતે મારુ॒તી-મ્પૃશ્ઞિ॑-મ્પષ્ઠૌ॒હી-મ॒શ્વિભ્યા᳚-મ્પૂ॒ષ્ણે પુ॑રો॒ડાશ॒-ન્દ્વાદ॑શકપાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ॒ સર॑સ્વતે સત્ય॒વાચે॑ ચ॒રુગ્મ્ સ॑વિ॒ત્રે સ॒ત્યપ્ર॑સવાય પુરો॒ડાશ॒-ન્દ્વાદ॑શકપાલ-ન્તિસૃધ॒ન્વગ્મ્ શુ॑ષ્કદૃ॒તિ-ર્દક્ષિ॑ણા ॥ 35 ॥
(અ॒ગ્ને॒યગ્મ્ હિર॑ણ્યમૈ॒દ્રમૃ॑ષ॒ભો વૈ᳚શ્વદે॒વ-મ્પિ॒શઙ્ગી॑ બાર્હસ્પ॒ત્યગ્મ્-સ॒પ્તચ॑ત્વારિગ્મ્શત્) (અ. 19)
આ॒ગ્ને॒ય-મ॒ષ્ટાક॑પાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ સૌ॒મ્ય-ઞ્ચ॒રુગ્મ્ સા॑વિ॒ત્ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલ-મ્બાર્હસ્પ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુ-ન્ત્વા॒ષ્ટ્રમ॒ષ્ટાક॑પાલં-વૈઁશ્વાન॒ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલ॒-ન્દક્ષિ॑ણો રથવાહનવા॒હો દક્ષિ॑ણા સારસ્વ॒ત-ઞ્ચ॒રુ-ન્નિર્વ॑પતિ પૌ॒ષ્ણ-ઞ્ચ॒રુ-મ્મૈ॒ત્ર-ઞ્ચ॒રું-વાઁ॑રુ॒ણ-ઞ્ચ॒રુ-ઙ્ક્ષૈ᳚ત્રપ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુમા॑દિ॒ત્ય-ઞ્ચ॒રુમુત્ત॑રો રથવાહનવા॒હો દક્ષિ॑ણા ॥ 36 ॥
(આ॒ગ્ને॒યગ્મ્ સૌ॒મ્ય-મ્બા॑ર્હસ્પ॒ત્યં-ચતુ॑સ્ત્રિગ્મ્શત્) (અ. 20)
સ્વા॒દ્વી-ન્ત્વા᳚ સ્વા॒દુના॑ તી॒વ્રા-ન્તી॒વ્રેણા॒-ઽમૃતા॑-મ॒મૃતે॑ન સૃ॒જામિ॒ સગ્મ્ સોમે॑ન॒ સોમો᳚-ઽસ્ય॒શ્વિભ્યા᳚-મ્પચ્યસ્વ॒ સર॑સ્વત્યૈ પચ્ય॒સ્વેન્દ્રા॑ય સુ॒ત્રાંણે॑ પચ્યસ્વ પુ॒નાતુ॑ તે પરિ॒સ્રુત॒ગ્મ્॒ સોમ॒ગ્મ્॒ સૂર્ય॑સ્ય દુહિ॒તા । વારે॑ણ॒ શશ્વ॑તા॒ તના᳚ ॥ વા॒યુઃ પૂ॒તઃ પ॒વિત્રે॑ણ પ્ર॒ત્યં સોમો॒ અતિ॑દ્રુતઃ । ઇન્દ્ર॑સ્ય॒ યુજ્ય॒-સ્સખા᳚ ॥ કુ॒વિદં॒-યઁવ॑મન્તો॒ યવ॑-ઞ્ચિ॒-દ્યથા॒ દાન્ત્ય॑નુપૂ॒ર્વં-વિઁ॒યૂય॑ । ઇ॒હેહૈ॑ષા-ઙ્કૃણુત॒ ભોજ॑નાનિ॒ યે બ॒ર્॒હિષો॒ નમો॑વૃક્તિ॒-ન્ન જ॒ગ્મુઃ ॥ આ॒શ્વિ॒ન-ન્ધૂ॒મ્રમા લ॑ભતે સારસ્વ॒ત-મ્મે॒ષમૈ॒ન્દ્રમૃ॑ષ॒ભ-મૈ॒ન્દ્ર-મેકા॑દશકપાલ॒-ન્નિર્વ॑પતિ સાવિ॒ત્ર-ન્દ્વાદ॑શકપાલં-વાઁરુ॒ણ-ન્દશ॑કપાલ॒ગ્મ્॒ સોમ॑પ્રતીકાઃ પિતરસ્તૃપ્ણુત॒ વડ॑બા॒ દક્ષિ॑ણા ॥ 37 ॥
(ભોજ॑નાનિ॒-ષડ્વિગ્મ્॑શતિશ્ચ) (અ. 21)
અગ્ના॑વિષ્ણૂ॒ મહિ॒ ત-દ્વા᳚-મ્મહિ॒ત્વં-વીઁ॒ત-ઙ્ઘૃ॒તસ્ય॒ ગુહ્યા॑નિ॒ નામ॑ । દમે॑દમે સ॒પ્ત રત્ના॒ દધા॑ના॒ પ્રતિ॑ વા-ઞ્જિ॒હ્વા ઘૃ॒તમા ચ॑રણ્યેત્ ॥ અગ્ના॑વિષ્ણૂ॒ મહિ॒ ધામ॑ પ્રિ॒યં-વાઁં᳚-વીઁ॒થો ઘૃ॒તસ્ય॒ ગુહ્યા॑ જુષા॒ણા । દમે॑દમે સુષ્ટુ॒તી-ર્વા॑વૃધા॒ના પ્રતિ॑ વા-ઞ્જિ॒હ્વા ઘૃ॒તમુચ્ચ॑રણ્યેત્ ॥ પ્ર ણો॑ દે॒વી સર॑સ્વતી॒ વાજે॑ભિ-ર્વા॒જિની॑વતી । ધી॒ના-મ॑વિ॒ત્ય્ર॑વતુ । આ નો॑ દિ॒વો બૃ॑હ॒તઃ – [બૃ॑હ॒તઃ, પર્વ॑તા॒દા] 38
પર્વ॑તા॒દા સર॑સ્વતી યજ॒તા ગ॑ન્તુ ય॒જ્ઞમ્ । હવ॑-ન્દે॒વી જુ॑જુષા॒ણા ઘૃ॒તાચી॑ શ॒ગ્મા-ન્નો॒ વાચ॑મુશ॒તી શૃ॑ણોતુ ॥ બૃહ॑સ્પતે જુ॒ષસ્વ॑ નો હ॒વ્યાનિ॑ વિશ્વદેવ્ય । રાસ્વ॒ રત્ના॑નિ દા॒શુષે᳚ ॥ એ॒વા પિ॒ત્રે વિ॒શ્વદે॑વાય॒ વૃષ્ણે॑ ય॒જ્ઞૈ-ર્વિ॑ધેમ॒ નમ॑સા હ॒વિર્ભિઃ॑ । બૃહ॑સ્પતે સુપ્ર॒જા વી॒રવ॑ન્તો વ॒યગ્ગ્ સ્યા॑મ॒ પત॑યો રયી॒ણામ્ ॥ બૃહ॑સ્પતે॒ અતિ॒ યદ॒ર્યો અર્હા᳚-દ્દ્યુ॒મ-દ્વિ॒ભાતિ॒ ક્રતુ॑મ॒જ્જને॑ષુ । ય-દ્દી॒દય॒ચ્છવ॑સ- [ય-દ્દી॒દય॒ચ્છવ॑સઃ, ઋ॒ત॒પ્ર॒જા॒ત॒ તદ॒સ્માસુ॒] 39
-ર્તપ્રજાત॒ તદ॒સ્માસુ॒ દ્રવિ॑ણ-ન્ધેહિ ચિ॒ત્રમ્ ॥ આ નો॑ મિત્રાવરુણા ઘૃ॒તૈ-ર્ગવ્યૂ॑તિમુક્ષતમ્ । મદ્ધ્વા॒ રજાગ્મ્॑સિ સુક્રતૂ ॥ પ્ર બા॒હવા॑ સિસૃત-ઞ્જી॒વસે॑ ન॒ આ નો॒ ગવ્યૂ॑તિ-મુક્ષત-ઙ્ઘૃ॒તેન॑ । આ નો॒ જને᳚ શ્રવયતં-યુઁવાના શ્રુ॒ત-મ્મે॑ મિત્રાવરુણા॒ હવે॒મા ॥ અ॒ગ્નિં-વઁઃ॑ પૂ॒ર્વ્ય-ઙ્ગિ॒રા દે॒વમી॑ડે॒ વસૂ॑નામ્ । સ॒પ॒ર્યન્તઃ॑ પુરુપ્રિ॒ય-મ્મિ॒ત્ર-ન્ન ક્ષે᳚ત્ર॒સાધ॑સમ્ ॥ મ॒ક્ષૂ દે॒વવ॑તો॒ રથ॒- [રથઃ॑, શૂરો॑ વા પૃ॒થ્સુ] 40
-શ્શૂરો॑ વા પૃ॒થ્સુ કાસુ॑ ચિત્ । દે॒વાનાં॒-યઁ ઇન્મનો॒ યજ॑માન॒ ઇય॑ક્ષત્ય॒ભીદય॑જ્વનો ભુવત્ ॥ ન ય॑જમાન રિષ્યસિ॒ ન સુ॑ન્વાન॒ ન દે॑વયો ॥ અસ॒દત્ર॑ સુ॒વીર્ય॑મુ॒ત ત્યદા॒શ્વશ્વિ॑યમ્ ॥ નકિ॒ષ્ટ-ઙ્કર્મ॑ણા નશ॒ન્ન પ્ર યો॑ષ॒ન્ન યો॑ષતિ ॥ ઉપ॑ ક્ષરન્તિ॒ સિન્ધ॑વો મયો॒ભુવ॑ ઈજા॒ન-ઞ્ચ॑ ય॒ક્ષ્યમા॑ણ-ઞ્ચ ધે॒નવઃ॑ । પૃ॒ણન્ત॑-ઞ્ચ॒ પપુ॑રિ-ઞ્ચ [પપુ॑રિ-ઞ્ચ, શ્ર॒વ॒સ્યવો॑ ઘૃ॒તસ્ય॒] 41
શ્રવ॒સ્યવો॑ ઘૃ॒તસ્ય॒ ધારા॒ ઉપ॑ યન્તિ વિ॒શ્વતઃ॑ ॥સોમા॑રુદ્રા॒ વિ વૃ॑હતં॒-વિઁષૂ॑ચી॒મમી॑વા॒ યા નો॒ ગય॑-માવિ॒વેશ॑ । આ॒રે બા॑ધેથા॒-ન્નિર્-ઋ॑તિ-મ્પરા॒ચૈઃ કૃ॒ત-ઞ્ચિ॒દેનઃ॒ પ્ર મુ॑મુક્ત-મ॒સ્મત્ ॥ સોમા॑રુદ્રા યુ॒વ-મે॒તાન્ય॒સ્મે વિશ્વા॑ ત॒નૂષુ॑ ભેષ॒જાનિ॑ ધત્તમ્ । અવ॑ સ્યત-મ્મુ॒ઞ્ચતં॒-યઁન્નો॒ અસ્તિ॑ ત॒નૂષુ॑ બ॒દ્ધ-ઙ્કૃ॒તમેનો॑ અ॒સ્મત્ ॥ સોમા॑પૂષણા॒ જન॑ના રયી॒ણા-ઞ્જન॑ના દિ॒વો જન॑ના પૃથિ॒વ્યાઃ । જા॒તૌ વિશ્વ॑સ્ય॒ ભુવ॑નસ્ય ગો॒પૌ દે॒વા અ॑કૃણ્વન્ન॒મૃત॑સ્ય॒ નાભિ᳚મ્ ॥ ઇ॒મૌ દે॒વૌ જાય॑માનૌ જુષન્તે॒મૌ તમાગ્મ્॑સિ ગૂહતા॒-મજુ॑ષ્ટા । આ॒ભ્યામિન્દ્રઃ॑ પ॒ક્વમા॒માસ્વ॒ન્ત-સ્સો॑માપૂ॒ષભ્યા᳚-ઞ્જનદુ॒સ્રિયા॑સુ ॥ 42 ॥
(બૃ॒હ॒તઃ-શવ॑સા॒-રથઃ॒-પપુ॑રિ-ઞ્ચ-દિ॒વો જન॑ના॒-પઞ્ચ॑વિગ્મ્શતિશ્ચ) (અ. 22)
(અનુ॑મત્યા-આગ્ને॒ય-મૈ᳚ન્દ્રા॒ગ્નમ॒ગ્નયે॒-સોમા॑ય-પ્રતિપૂ॒રુષ-મૈ᳚ન્દ્રાગ્નં-ધા॒ત્રે બા॑ર્હસ્પ॒ત્ય-મ॒ગ્નયે॒-ર્-ઽથતો॒-દેવીઃ᳚-સ॒મિધ॒ગ્મ્॒-સોમ॒સ્યે-ન્દ્ર॑સ્ય -મિ॒ત્ર-આ᳚ગ્ને॒યગ્મ્-સ॒દ્ય-આ᳚ગ્ને॒યગ્મ્-મા᳚ગ્ને॒યગ્ગ્-સ્વા॒દ્વી-ન્ત્વા-ઽગ્ના॑વિષ્ણૂ॒-દ્વાવિગ્મ્॑શતિઃ । )
(અનુ॑મત્યૈ॒-યથા-ઽસ॑તિ॒-દેવી॑રાપો-મિ॒ત્રો॑-ઽસિ॒-શૂરો॑ વા॒-દ્વિચ॑ત્વારિગ્મ્શત્ । )
(અનુ॑મત્યા, ઉ॒સ્રિયા॑સુ)
(ઇ॒ષ, આપો॑, દે॒વસ્યા, ઽઽદ॑દે, દેવાસુ॒રા, સ્સન્ત્વા॑, પાકય॒જ્ઞ, મનુ॒મત્યા, અ॒ષ્ટૌ) (8)
॥ હરિઃ॑ ઓમ્ ॥
॥ કૃષ્ણ યજુર્વેદીય તૈત્તિરીય સંહિતાયા-મ્પ્રથમકાણ્ડે અષ્તમઃ પ્રશ્ન-સ્સમાપ્તઃ ॥