(પ્રહર્ષણીવૃત્તમ્ -)તજ્જ્ઞાનં પ્રશમકરં યદિંદ્રિયાણાંતજ્જ્ઞેયં યદુપનિષત્સુ નિશ્ચિતાર્થમ્ ।તે ધન્યા ભુવિ પરમાર્થનિશ્ચિતેહાઃશેષાસ્તુ ભ્રમનિલયે પરિભ્રમંતઃ ॥ 1॥ (વસંતતિલકાવૃત્તમ્ -)આદૌ વિજિત્ય વિષયાન્મદમોહરાગ-દ્વેષાદિશત્રુગણમાહૃતયોગરાજ્યાઃ ।જ્ઞાત્વા મતં સમનુભૂયપરાત્મવિદ્યા-કાંતાસુખં વનગૃહે વિચરંતિ ધન્યાઃ ॥ 2॥ ત્યક્ત્વા ગૃહે રતિમધોગતિહેતુભૂતામ્આત્મેચ્છયોપનિષદર્થરસં પિબંતઃ…
Read moreવેદાંતડિંડિમાસ્તત્વમેકમુદ્ધોષયંતિ યત્ ।આસ્તાં પુરસ્તાંતત્તેજો દક્ષિણામૂર્તિસંજ્ઞિતમ્ ॥ 1 આત્માઽનાત્મા પદાર્થૌ દ્વૌ ભોક્તૃભોગ્યત્વલક્ષણૌ ।બ્રહ્મેવાઽઽત્માન દેહાદિરિતિ વેદાંતડિંડિમઃ ॥ 2 જ્ઞાનાઽજ્ઞાને પદાર્થોં દ્વાવાત્મનો બંધમુક્તિદૌ ।જ્ઞાનાન્મુક્તિ નિર્બંધોઽન્યદિતિ વેદાંતડિંડિમઃ ॥ 3 જ્ઞાતૃ જ્ઞેયં પદાર્થૌ દ્વૌ ભાસ્ય…
Read moreસત્યાચાર્યસ્ય ગમને કદાચિન્મુક્તિ દાયકમ્ ।કાશીક્શેત્રં પ્રતિ સહ ગૌર્યા માર્ગે તુ શંકરમ્ ॥ (અનુષ્ટુપ્) અંત્યવેષધરં દૃષ્ટ્વા ગચ્છ ગચ્છેતિ ચાબ્રવીત્ ।શંકરઃસોઽપિ ચાંડલસ્તં પુનઃ પ્રાહ શંકરમ્ ॥ (અનુષ્ટુપ્) અન્નમયાદન્નમયમથવા ચૈતન્યમેવ ચૈતન્યાત્ ।યતિવર દૂરીકર્તું…
Read moreવ્યાસ ઉવાચ પ્રજા પતીનાં પ્રથમં તેજસાં પુરુષં પ્રભુમ્ ।ભુવનં ભૂર્ભુવં દેવં સર્વલોકેશ્વરં પ્રભુમ્॥ 1 ઈશાનાં વરદં પાર્થ દૃષ્ણવાનસિ શંકરમ્ ।તં ગચ્ચ શરણં દેવં વરદં ભવનેશ્વરમ્ ॥ 2 મહાદેવં મહાત્માન મીશાનં…
Read moreસકૃચ્છ્રવણમાત્રેણ બ્રહ્મજ્ઞાનં યતો ભવેત્ ।બ્રહ્મજ્ઞાનાવલીમાલા સર્વેષાં મોક્ષસિદ્ધયે ॥ 1॥ અસંગોઽહમસંગોઽહમસંગોઽહં પુનઃ પુનઃ ।સચ્ચિદાનંદરૂપોઽહમહમેવાહમવ્યયઃ ॥ 2॥ નિત્યશુદ્ધવિમુક્તોઽહં નિરાકારોઽહમવ્યયઃ ।ભૂમાનંદસ્વરૂપોઽહમહમેવાહમવ્યયઃ ॥ 3॥ નિત્યોઽહં નિરવદ્યોઽહં નિરાકારોઽહમુચ્યતે ।પરમાનંદરૂપોઽહમહમેવાહમવ્યયઃ ॥ 4॥ શુદ્ધચૈતન્યરૂપોઽહમાત્મારામોઽહમેવ ચ ।અખંડાનંદરૂપોઽહમહમેવાહમવ્યયઃ ॥…
Read moreસર્વવેદાંતસિદ્ધાંતગોચરં તમગોચરમ્ ।ગોવિંદં પરમાનંદં સદ્ગુરું પ્રણતોઽસ્મ્યહમ્ ॥ 1॥ જંતૂનાં નરજન્મ દુર્લભમતઃ પુંસ્ત્વં તતો વિપ્રતાતસ્માદ્વૈદિકધર્મમાર્ગપરતા વિદ્વત્ત્વમસ્માત્પરમ્ ।આત્માનાત્મવિવેચનં સ્વનુભવો બ્રહ્માત્મના સંસ્થિતિઃમુક્તિર્નો શતજન્મકોટિસુકૃતૈઃ પુણ્યૈર્વિના લભ્યતે ॥ 2॥ (પાઠભેદઃ – શતકોટિજન્મસુ કૃતૈઃ) દુર્લભં ત્રયમેવૈતદ્દેવાનુગ્રહહેતુકમ્…
Read moreજનક ઉવાચ ॥ ક્વ ભૂતાનિ ક્વ દેહો વા ક્વેંદ્રિયાણિ ક્વ વા મનઃ ।ક્વ શૂન્યં ક્વ ચ નૈરાશ્યં મત્સ્વરૂપે નિરંજને ॥ 20-1॥ ક્વ શાસ્ત્રં ક્વાત્મવિજ્ઞાનં ક્વ વા નિર્વિષયં મનઃ ।ક્વ તૃપ્તિઃ…
Read moreજનક ઉવાચ ॥ તત્ત્વવિજ્ઞાનસંદંશમાદાય હૃદયોદરાત્ ।નાનાવિધપરામર્શશલ્યોદ્ધારઃ કૃતો મયા ॥ 19-1॥ ક્વ ધર્મઃ ક્વ ચ વા કામઃ ક્વ ચાર્થઃ ક્વ વિવેકિતા ।ક્વ દ્વૈતં ક્વ ચ વાઽદ્વૈતં સ્વમહિમ્નિ સ્થિતસ્ય મે ॥ 19-2॥…
Read moreઅષ્ટાવક્ર ઉવાચ ॥ યસ્ય બોધોદયે તાવત્સ્વપ્નવદ્ ભવતિ ભ્રમઃ ।તસ્મૈ સુખૈકરૂપાય નમઃ શાંતાય તેજસે ॥ 18-1॥ અર્જયિત્વાખિલાન્ અર્થાન્ ભોગાનાપ્નોતિ પુષ્કલાન્ ।ન હિ સર્વપરિત્યાગમંતરેણ સુખી ભવેત્ ॥ 18-2॥ કર્તવ્યદુઃખમાર્તંડજ્વાલાદગ્ધાંતરાત્મનઃ ।કુતઃ પ્રશમપીયૂષધારાસારમૃતે સુખમ્…
Read moreઅષ્ટાવક્ર ઉવાચ ॥ તેન જ્ઞાનફલં પ્રાપ્તં યોગાભ્યાસફલં તથા ।તૃપ્તઃ સ્વચ્છેંદ્રિયો નિત્યમેકાકી રમતે તુ યઃ ॥ 17-1॥ ન કદાચિજ્જગત્યસ્મિન્ તત્ત્વજ્ઞો હંત ખિદ્યતિ ।યત એકેન તેનેદં પૂર્ણં બ્રહ્માંડમંડલમ્ ॥ 17-2॥ ન જાતુ…
Read more