ತೈತ್ತಿರೀಯ ಆರಣ್ಯಕ 1
ಓ-ಮ್ಭ॒ದ್ರ-ಙ್ಕರ್ಣೇ॑ಭಿ-ಶ್ಶೃಣು॒ಯಾಮ॑ ದೇವಾಃ । ಭ॒ದ್ರ-ಮ್ಪ॑ಶ್ಯೇಮಾ॒ಖ್ಷಭಿ॒-ರ್ಯಜ॑ತ್ರಾಃ । ಸ್ಥಿ॒ರೈರಙ್ಗೈ᳚ಸ್ತುಷ್ಟು॒ವಾಗ್ಂ ಸ॑ಸ್ತ॒ನೂಭಿಃ॑ । ವ್ಯಶೇ॑ಮ ದೇ॒ವಹಿ॑ತಂ॒-ಯಁದಾಯುಃ॑ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನ॒ ಇನ್ದ್ರೋ॑ ವೃ॒ದ್ಧಶ್ರ॑ವಾಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನಃ॑ ಪೂ॒ಷಾ ವಿ॒ಶ್ವವೇ॑ದಾಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನ॒ಸ್ತಾರ್ಖ್ಷ್ಯೋ॒ ಅರಿ॑ಷ್ಟನೇಮಿಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನೋ॒ ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿ॑-ರ್ದಧಾತು ॥
ಓಂ ಶಾನ್ತಿ॒-ಶ್ಶಾನ್ತಿ॒-ಶ್ಶಾನ್ತಿಃ॑ ॥
ಅನುವಾಕಃ 1
ಭ॒ದ್ರ-ಙ್ಕರ್ಣೇ॑ಭಿ-ಶ್ಶೃಣು॒ಯಾಮ॑ ದೇವಾಃ । ಭ॒ದ್ರ-ಮ್ಪ॑ಶ್ಯೇಮಾ॒ಖ್ಷಭಿ॒-ರ್ಯಜ॑ತ್ರಾಃ । ಸ್ಥಿ॒ರೈರಙ್ಗೈ᳚ಸ್ತುಷ್ಟು॒ವಾಗ್ಂ ಸ॑ಸ್ತ॒ನೂಭಿಃ॑ । ವ್ಯಶೇ॑ಮ ದೇ॒ವಹಿ॑ತಂ॒-ಯಁದಾಯುಃ॑ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನ॒ ಇನ್ದ್ರೋ॑ ವೃ॒ದ್ಧಶ್ರ॑ವಾಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನಃ॑ ಪೂ॒ಷಾ ವಿ॒ಶ್ವವೇ॑ದಾಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನ॒ಸ್ತಾರ್ಖ್ಷ್ಯೋ॒ ಅರಿ॑ಷ್ಟನೇಮಿಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನೋ॒ ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿ॑-ರ್ದಧಾತು । ಆಪ॑ಮಾಪಾಮ॒ಪ-ಸ್ಸರ್ವಾಃ᳚ । ಅ॒ಸ್ಮಾ-ದ॒ಸ್ಮಾ-ದಿ॒ತೋ-ಽಮುತಃ॑ ॥ 1 ॥
ಅ॒ಗ್ನಿರ್ವಾ॒ಯುಶ್ಚ॒ ಸೂರ್ಯ॑ಶ್ಚ । ಸ॒ಹ ಸ॑ಞ್ಚ-ಸ್ಕ॒ರರ್ಧಿ॑ಯಾ । ವಾ॒ಯ್ವಶ್ವಾ॑ ರಶ್ಮಿ॒ಪತ॑ಯಃ । ಮರೀ᳚ಚ್ಯಾತ್ಮಾನೋ॒ ಅದ್ರು॑ಹಃ । ದೇ॒ವೀ-ರ್ಭು॑ವನ॒ ಸೂವ॑ರೀಃ । ಪು॒ತ್ರ॒ವ॒ತ್ವಾಯ॑ ಮೇ ಸುತ । ಮಹಾನಾಮ್ನೀ-ರ್ಮ॑ಹಾಮಾ॒ನಾಃ । ಮ॒ಹ॒ಸೋ ಮ॑ಹಸ॒-ಸ್ಸ್ವಃ॑ । ದೇ॒ವೀಃ ಪ॑ರ್ಜನ್ಯ॒ ಸೂವ॑ರೀಃ । ಪು॒ತ್ರ॒ವ॒ತ್ವಾಯ॑ ಮೇ ಸುತ ॥ 2 ॥
ಅ॒ಪಾಶ್ನ್ಯು॑ಷ್ಣಿ-ಮ॒ಪಾ ರಖ್ಷಃ॑ । ಅ॒ಪಾಶ್ನ್ಯು॑ಷ್ಣಿ-ಮ॒ಪಾ ರಘ᳚ಮ್ । ಅಪಾ᳚ಘ್ರಾ॒ಮಪ॑ ಚಾ॒ವರ್ತಿ᳚ಮ್ । ಅಪ॑ ದೇ॒ವೀರಿ॒ತೋ ಹಿ॑ತ । ವಜ್ರ॑-ನ್ದೇ॒ವೀರಜೀ॑ತಾಗ್ಶ್ಚ । ಭುವ॑ನ-ನ್ದೇವ॒ಸೂವ॑ರೀಃ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯಾನದಿ॑ತಿ-ನ್ದೇ॒ವೀಮ್ । ಯೋನಿ॑ನೋರ್ಧ್ವ-ಮು॒ದೀಷ॑ತ । ಶಿ॒ವಾ ನ॒-ಶ್ಶನ್ತ॑ಮಾ ಭವನ್ತು । ದಿ॒ವ್ಯಾ ಆಪ॒ ಓಷ॑ಧಯಃ । ಸು॒ಮೃ॒ಡೀ॒ಕಾ ಸರ॑ಸ್ವತಿ । ಮಾ ತೇ॒ ವ್ಯೋ॑ಮ ಸ॒ನ್ದೃಶಿ॑ ॥ 3 ॥
(ಅ॒ಮುತಃ॑ – ಸು॒ – ತೌಷ॑ಧಯೋ॒ ದ್ವೇ ಚ॑ )
ಅನುವಾಕಃ 2
ಸ್ಮೃತಿಃ॑ ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷ॑-ಮೈತಿ॒ಹ್ಯ᳚ಮ್ । ಅನು॑ಮಾನ-ಶ್ಚತುಷ್ಟ॒ಯಮ್ । ಏ॒ತೈರಾದಿ॑ತ್ಯ ಮಣ್ಡಲಮ್ । ಸರ್ವೈ॑ರೇವ॒ ವಿಧಾ᳚ಸ್ಯತೇ । ಸೂರ್ಯೋ॒ ಮರೀ॑ಚಿ॒ಮಾದ॑ತ್ತೇ । ಸರ್ವಸ್ಮಾ᳚-ದ್ಭುವ॑ನಾದ॒ಧಿ । ತಸ್ಯಾಃ ಪಾಕ ವಿ॑ಶೇಷೇ॒ಣ । ಸ್ಮೃ॒ತ-ಙ್ಕಾ॑ಲ ವಿ॒ಶೇಷ॑ಣಮ್ ॥ ನ॒ದೀವ॒ ಪ್ರಭ॑ವಾ-ತ್ಕಾ॒ಚಿತ್ । ಅ॒ಖ್ಷಯ್ಯಾ᳚-ಥ್ಸ್ಯನ್ದ॒ತೇ ಯ॑ಥಾ ॥ 4 ॥
ತಾನ್ನದ್ಯೋ-ಽಭಿ ಸ॑ಮಾಯ॒ನ್ತಿ । ಸೋ॒ರು-ಸ್ಸತೀ॑ ನ ನಿ॒ವರ್ತ॑ತೇ । ಏ॒ವನ್ನಾ॒ನಾ ಸ॑ಮುತ್ಥಾ॒ನಾಃ । ಕಾ॒ಲಾ-ಸ್ಸಂ॑ವಁಥ್ಸ॒ರಗ್ಗ್ ಶ್ರಿ॑ತಾಃ । ಅಣುಶಶ್ಚ ಮ॑ಹಶ॒ಶ್ಚ । ಸರ್ವೇ॑ ಸಮವ॒ಯನ್ತ್ರಿ॑ ತಮ್ । ಸ ತೈ᳚-ಸ್ಸ॒ರ್ವೈ-ಸ್ಸ॑ಮಾವಿ॒ಷ್ಟಃ । ಊ॒ರು-ಸ್ಸ॑ನ್ನ ನಿ॒ವರ್ತ॑ತೇ । ಅಧಿಸಂವಁಥ್ಸ॑ರಂ-ವಿಁ॒ದ್ಯಾತ್ । ತದೇವ॑ ಲಖ್ಷ॒ಣೇ ॥ 5 ॥
ಅಣುಭಿಶ್ಚ ಮ॑ಹದ್ಭಿ॒ಶ್ಚ । ಸ॒ಮಾರೂ॑ಢಃ ಪ್ರ॒ದೃಶ್ಯ॑ತೇ । ಸಂವಁಥ್ಸರಃ ಪ್ರ॑ತ್ಯಖ್ಷೇ॒ಣ । ನಾ॒ಧಿಸ॑ವಃ ಪ್ರ॒ದೃಶ್ಯ॑ತೇ । ಪ॒ಟರೋ॑ ವಿಕ್ಲಿ॑ಧಃ ಪಿ॒ಙ್ಗಃ । ಏ॒ತ-ದ್ವ॑ರುಣ॒ ಲಖ್ಷ॑ಣಮ್ । ಯತ್ರೈತ॑-ದುಪ॒ದೃಶ್ಯ॑ತೇ । ಸ॒ಹಸ್ರ॑-ನ್ತತ್ರ॒ ನೀಯ॑ತೇ । ಏಕಗ್ಂ ಹಿ ಶಿರೋ ನಾ॑ನಾ ಮು॒ಖೇ । ಕೃ॒ಥ್ಸ್ನ-ನ್ತ॑ದೃತ॒ ಲಖ್ಷ॑ಣಮ್ ॥ 6 ॥
ಉಭಯತ-ಸ್ಸಪ್ತೇ᳚ನ್ದ್ರಿಯಾ॒ಣಿ । ಜ॒ಲ್ಪಿತ॑-ನ್ತ್ವೇವ॒ ದಿಹ್ಯ॑ತೇ । ಶುಕ್ಲಕೃಷ್ಣೇ ಸಂವಁ॑ಥ್ಸರ॒ಸ್ಯ । ದಖ್ಷಿಣ ವಾಮ॑ಯೋಃ ಪಾ॒ರ್ಶ್ವಯೋಃ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ ॥ ಶು॒ಕ್ರ-ನ್ತೇ॑ ಅ॒ನ್ಯದ್ಯ॑ಜ॒ತ-ನ್ತೇ॑ ಅ॒ನ್ಯತ್ । ವಿಷು॑ರೂಪೇ॒ ಅಹ॑ನೀ॒ ದ್ಯೌರಿ॑ವಾಸಿ । ವಿಶ್ವಾ॒ ಹಿ ಮಾ॒ಯಾ ಅವ॑ಸಿ ಸ್ವಧಾವಃ । ಭ॒ದ್ರಾ ತೇ॑ ಪೂಷನ್ನಿ॒ಹ ರಾ॒ತಿರ॒ಸ್ತ್ವಿತಿ॑ । ನಾತ್ರ॒ ಭುವ॑ನಮ್ । ನ ಪೂ॒ಷಾ । ನ ಪ॒ಶವಃ॑ । ನಾದಿತ್ಯ-ಸ್ಸಂವಁಥ್ಸರ ಏವ ಪ್ರತ್ಯಖ್ಷೇಣ ಪ್ರಿಯತ॑ಮಂ-ವಿಁ॒ದ್ಯಾತ್ । ಏತದ್ವೈ ಸಂವಁಥ್ಸರಸ್ಯ ಪ್ರಿಯತ॑ಮಗ್ಂ ರೂ॒ಪಮ್ । ಯೋ-ಽಸ್ಯ ಮಹಾನರ್ಥ ಉತ್ಪಥ್ಸ್ಯಮಾ॑ನೋ ಭ॒ವತಿ । ಇದ-ಮ್ಪುಣ್ಯ-ಙ್ಕು॑ರುಷ್ವೇ॒ತಿ । ತಮಾಹರ॑ಣ-ನ್ದ॒ದ್ಯಾತ್ ॥ 7 ॥
(ಯ॒ಥಾ॒ – ಲ॒ಖ್ಷ॒ಣ – ಋ॑ತು॒ಲಖ್ಷ॑ಣಂ॒ – ಭುವ॑ನಗ್ಂ ಸ॒ಪ್ತ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 3
ಸಾ॒ಕ॒ಞ್ಜಾನಾಗ್ಂ॑ ಸ॒ಪ್ತಥ॑ಮಾಹು-ರೇಕ॒ಜಮ್ । ಷಡು॑ದ್ಯ॒ಮಾ ಋಷ॑ಯೋ ದೇವ॒ಜಾ ಇತಿ॑ । ತೇಷಾ॑ಮಿ॒ಷ್ಟಾನಿ॒ ವಿಹಿ॑ತಾನಿ ಧಾಮ॒ಶಃ । ಸ್ಥಾ॒ತ್ರೇ ರೇ॑ಜನ್ತೇ॒ ವಿಕೃ॑ತಾನಿ ರೂಪ॒ಶಃ । ಕೋನು॑ ಮರ್ಯಾ॒ ಅಮಿ॑ಥಿತಃ । ಸಖಾ॒ ಸಖಾ॑ಯಮಬ್ರವೀತ್ । ಜಹಾ॑ಕೋ ಅ॒ಸ್ಮದೀ॑ಷತೇ । ಯಸ್ತಿ॒ತ್ಯಾಜ॑ ಸಖಿ॒ವಿದ॒ಗ್ಂ॒ ಸಖಾ॑ಯಮ್ । ನ ತಸ್ಯ॑ ವಾ॒ಚ್ಯಪಿ॑ ಭಾ॒ಗೋ ಅ॑ಸ್ತಿ । ಯದೀಗ್ಂ॑ ಶೃ॒ಣೋತ್ಯ॒ಲಕಗ್ಂ॑ ಶೃಣೋತಿ ॥ 8 ॥
ನ ಹಿ ಪ್ರ॒ವೇದ॑ ಸುಕೃ॒ತಸ್ಯ॒ ಪನ್ಥಾ॒ಮಿತಿ॑ । ಋ॒ತುರ್-ಋ॑ತುನಾ ನು॒ದ್ಯಮಾ॑ನಃ । ವಿನ॑ನಾದಾ॒ಭಿಧಾ॑ವಃ । ಷಷ್ಟಿಶ್ಚ ತ್ರಿಗ್ಂಶ॑ಕಾ ವ॒ಲ್ಗಾಃ । ಶು॒ಕ್ಲಕೃ॑ಷ್ಣೌ ಚ॒ ಷಾಷ್ಟಿ॑ಕೌ । ಸಾ॒ರಾ॒ಗ॒ವ॒ಸ್ತ್ರೈ-ರ್ಜ॒ರದ॑ಖ್ಷಃ । ವ॒ಸ॒ನ್ತೋ ವಸು॑ಭಿ-ಸ್ಸ॒ಹ । ಸಂ॒ವಁ॒ಥ್ಸ॒ರಸ್ಯ॑ ಸವಿ॒ತುಃ । ಪ್ರೈ॒ಷ॒ಕೃ-ತ್ಪ್ರ॑ಥ॒ಮ-ಸ್ಸ್ಮೃ॑ತಃ । ಅ॒ಮೂನಾ॒ದಯ॑-ತೇತ್ಯ॒ನ್ಯಾನ್ ॥ 9 ॥
ಅ॒ಮೂಗ್ಶ್ಚ॑ ಪರಿ॒ರಖ್ಷ॑ತಃ । ಏ॒ತಾ ವಾ॒ಚಃ ಪ್ರ॑ಯುಜ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಯತ್ರೈ ತ॑ದುಪ॒ದೃಶ್ಯ॑ತೇ ॥ ಏ॒ತದೇ॒ವ ವಿ॑ಜಾನೀ॒ಯಾತ್ । ಪ್ರ॒ಮಾಣ॑-ಙ್ಕಾಲ॒ಪರ್ಯ॑ಯೇ । ವಿ॒ಶೇ॒ಷ॒ಣ-ನ್ತು॑ ವಖ್ಷ್ಯಾ॒ಮಃ । ಋ॒ತೂನಾ᳚-ನ್ತನ್ನಿ॒ಬೋಧ॑ತ ॥ ಶುಕ್ಲವಾಸಾ॑ ರುದ್ರ॒ಗಣಃ । ಗ್ರೀ॒ಷ್ಮೇಣಾ॑ವರ್ತ॒ತೇ ಸ॑ಹ । ನಿ॒ಜಹ॑-ನ್ಪೃಥಿ॑ವೀಗ್ಂ ಸ॒ರ್ವಾಮ್ ॥ 10 ॥
ಜ್ಯೋ॒ತಿಷಾ᳚ ಽಪ್ರತಿ॒ಖ್ಯೇನ॑ ಸಃ । ವಿ॒ಶ್ವ॒ರೂ॒ಪಾಣಿ॑ ವಾಸಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಿ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯಾನಾ᳚-ನ್ನಿ॒ಬೋಧ॑ತ । ಸಂವಁಥ್ಸರೀಣ॑-ಙ್ಕರ್ಮ॒ಫಲಮ್ । ವರ್ಷಾಭಿ-ರ್ದ॑ದತಾ॒ಗ್ಂ॒ ಸಹ । ಅದುಃಖೋ॑ ದುಃಖ ಚ॑ಖ್ಷುರಿ॒ವ । ತದ್ಮಾ॑ ಪೀತ ಇವ॒ ದೃಶ್ಯ॑ತೇ । ಶೀತೇನಾ᳚ ವ್ಯಥ॑ಯನ್ನಿ॒ವ । ರು॒ರುದ॑ಖ್ಷ ಇವ॒ ದೃಶ್ಯ॑ತೇ ॥ ಹ್ಲಾದಯತೇ᳚ ಜ್ವಲ॑ತಶ್ಚೈ॒ವ । ಶಾ॒ಮ್ಯತ॑ಶ್ಚಾಸ್ಯ॒ ಚಖ್ಷು॑ಷೀ । ಯಾವೈ ಪ್ರಜಾ ಭ್ರ॑ಗ್ಗ್ಶ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಸಂವಁಥ್ಸರಾತ್ತಾ ಭ್ರ॑ಗ್ಗ್ಶ್ಯ॒ನ್ತೇ ॥ ಯಾಃ॒ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠ॒ನ್ತಿ । ಸಂವಁಥ್ಸರೇ ತಾಃ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠ॒ನ್ತಿ । ವ॒ರ್॒ಷಾಭ್ಯ॑ ಇತ್ಯ॒ರ್ಥಃ ॥ 11 ॥
(ಶೃ॒ಣೋ॒ – ತ್ಯ॒ನ್ಯಾನ್ಥ್ – ಸ॒ರ್ವಾ – ಮೇ॒ವ ಷಟ್ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 4
ಅಖ್ಷಿ॑ದುಃ॒ಖೋತ್ಥಿ॑ತಸ್ಯೈ॒ವ । ವಿ॒ಪ್ರಸ॑ನ್ನೇ ಕ॒ನೀನಿ॑ಕೇ । ಆಙ್ಕ್ತೇ ಚಾದ್ಗ॑ಣ-ನ್ನಾ॒ಸ್ತಿ । ಋ॒ಭೂಣಾ᳚-ನ್ತನ್ನಿ॒ಬೋಧ॑ತ । ಕ॒ನ॒ಕಾ॒ಭಾನಿ॑ ವಾಸಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಿ । ಅ॒ಹತಾ॑ನಿ ನಿ॒ಬೋಧ॑ತ । ಅನ್ನಮಶ್ರ್ನೀತ॑ ಮೃಜ್ಮೀ॒ತ । ಅ॒ಹಂ-ವೋಁ॑ ಜೀವ॒ನಪ್ರ॑ದಃ । ಏ॒ತಾ ವಾ॒ಚಃ ಪ್ರ॑ಯುಜ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಶ॒ರದ್ಯ॑ತ್ರೋಪ॒ ದೃಶ್ಯ॑ತೇ ॥ 12 ॥
ಅಭಿಧೂನ್ವನ್ತೋ-ಽಭಿಘ್ನ॑ನ್ತ ಇ॒ವ । ವಾ॒ತವ॑ನ್ತೋ ಮ॒ರುದ್ಗ॑ಣಾಃ । ಅಮುತೋ ಜೇತುಮಿಷುಮು॑ಖಮಿ॒ವ । ಸನ್ನದ್ಧಾ-ಸ್ಸಹ ದ॑ದೃಶೇ॒ ಹ । ಅಪದ್ಧ್ವಸ್ತೈ-ರ್ವಸ್ತಿವ॑ರ್ಣೈರಿ॒ವ । ವಿ॒ಶಿ॒ಖಾಸಃ॑ ಕಪ॒ರ್ದಿನಃ ।ಅಕ್ರುದ್ಧಸ್ಯ ಯೋಥ್ಸ್ಯ॑ಮಾನ॒ಸ್ಯ । ಕೃ॒ದ್ಧಸ್ಯೇ॑ವ॒ ಲೋಹಿ॑ನೀ । ಹೇಮತಶ್ಚಖ್ಷು॑ಷೀ ವಿ॒ದ್ಯಾತ್ । ಅ॒ಖ್ಷ್ಣಯೋಃ᳚, ಖ್ಷಿಪ॒ಣೋರಿ॑ವ ॥ 13 ॥
ದುರ್ಭಿಖ್ಷ-ನ್ದೇವ॑ಲೋಕೇ॒ಷು । ಮ॒ನೂನಾ॑ಮುದ॒ಕ-ಙ್ಗೃ॑ಹೇ । ಏ॒ತಾ ವಾ॒ಚಃ ಪ್ರ॑ವದ॒ನ್ತೀಃ । ವೈ॒ದ್ಯುತೋ॑ ಯಾನ್ತಿ॒ ಶೈಶಿ॑ರೀಃ । ತಾ ಅ॒ಗ್ನಿಃ ಪವ॑ಮಾನಾ॒ ಅನ್ವೈ᳚ಖ್ಷತ । ಇ॒ಹ ಜೀ॑ವಿ॒ಕಾಮ-ಪ॑ರಿಪಶ್ಯನ್ನ್ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ । ಇ॒ಹೇಹ ವ॑-ಸ್ಸ್ವತ॒ಪಸಃ । ಮರು॑ತ॒-ಸ್ಸೂರ್ಯ॑ತ್ವಚಃ । ಶರ್ಮ॑ ಸ॒ಪ್ರಥಾ॒ ಆವೃ॑ಣೇ ॥ 14 ॥
(ದೃಶ್ಯ॑ತ – ಇ॒ವಾ – ವೃ॑ಣೇ)
ಅನುವಾಕಮ್ಜ್ 5
ಅತಿ॑ ತಾ॒ಮ್ರಾಣಿ॑ ವಾಸಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಿ । ಅ॒ಷ್ಟಿವ॑ಜ್ರಿ ಶ॒ತಘ್ನಿ॑ ಚ । ವಿಶ್ವೇ ದೇವಾ ವಿಪ್ರ॑ಹರ॒ನ್ತಿ । ಅ॒ಗ್ನಿಜಿ॑ಹ್ವ ಅ॒ಸಶ್ಚ॑ತ । ನೈವ ದೇವೋ॑ ನ ಮ॒ರ್ತ್ಯಃ । ನ ರಾಜಾ ವ॑ರುಣೋ॒ ವಿಭುಃ । ನಾಗ್ನಿ-ರ್ನೇನ್ದ್ರೋ ನ ಪ॑ವಮಾ॒ನಃ । ಮಾ॒ತೃಕ್ಕ॑ಚ್ಚ ನ॒ ವಿದ್ಯ॑ತೇ । ದಿ॒ವ್ಯಸ್ಯೈಕಾ॒ ಧನು॑ರಾರ್ತ್ನಿಃ । ಪೃ॒ಥಿ॒ವ್ಯಾಮಪ॑ರಾ ಶ್ರಿ॒ತಾ ॥ 15 ॥
ತಸ್ಯೇನ್ದ್ರೋ ವಮ್ರಿ॑ರೂಪೇ॒ಣ । ಧ॒ನುರ್ಜ್ಯಾ॑-ಮಛಿ॒ನಥ್ಸ್ವ॑ಯಮ್ । ತದಿ॑ನ್ದ್ರ॒ಧನು॑ರಿತ್ಯ॒ಜ್ಯಮ್ । ಅ॒ಭ್ರವ॑ರ್ಣೇಷು॒ ಚಖ್ಷ॑ತೇ । ಏತದೇವ ಶಂಯೋಁ-ರ್ಬಾರ್ಹ॑ಸ್ಪತ್ಯ॒ಸ್ಯ । ಏ॒ತ-ದ್ರು॑ದ್ರಸ್ಯ॒ ಧನುಃ । ರು॒ದ್ರಸ್ಯ॑ ತ್ವೇವ॒ ಧನು॑ರಾರ್ತ್ನಿಃ । ಶಿರ॒ ಉತ್ಪಿ॑ಪೇಷ । ಸ ಪ್ರ॑ವ॒ರ್ಗ್ಯೋ॑-ಽಭವತ್ । ತಸ್ಮಾ॒-ದ್ಯ-ಸ್ಸಪ್ರ॑ವ॒ರ್ಗ್ಯೇಣ॑ ಯ॒ಜ್ಞೇನ॒ ಯಜ॑ತೇ । ರು॒ದ್ರಸ್ಯ॒ ಸ ಶಿರಃ॒ ಪ್ರತಿ॑ದಧಾತಿ । ನೈನಗ್ಂ॑ ರು॒ದ್ರ ಆರು॑ಕೋ ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 16 ॥
(ಶ್ರಿ॒ತಾ – ಯಜ॑ತೇ॒ ತ್ರೀಣಿ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 6
ಅ॒ತ್ಯೂ॒ರ್ಧ್ವಾ॒ಖ್ಷೋ-ಽತಿ॑ರಶ್ಚಾತ್ । ಶಿಶಿ॑ರಃ ಪ್ರ॒ದೃಶ್ಯ॑ತೇ । ನೈವ ರೂಪ-ನ್ನ॑ ವಾಸಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಿ । ನ ಚಖ್ಷುಃ॑ ಪ್ರತಿ॒ದೃಶ್ಯ॑ತೇ । ಅ॒ನ್ಯೋನ್ಯ॒-ನ್ತು ನ॑ ಹಿಗ್ಗ್ಸ್ರಾ॒ತಃ । ಸ॒ತ ಸ್ತ॑-ದ್ದೇವ॒ಲಖ್ಷ॑ಣಮ್ । ಲೋಹಿತೋ-ಽಖ್ಷ್ಣಿ ಶಾ॑ರಶೀ॒ರ್ಷ್ಣಿಃ । ಸೂ॒ರ್ಯಸ್ಯೋ॑ದಯ॒ನ-ಮ್ಪ್ರ॑ತಿ । ತ್ವ-ಙ್ಕರೋಷಿ॑ ನ್ಯಞ್ಜ॒ಲಿಕಾಮ್ । ತ್ವ॒-ಙ್ಕರೋ॑ಷಿ ನಿ॒ಜಾನು॑ಕಾಮ್ ॥ 17 ॥
ನಿಜಾನುಕಾಮೇ᳚ ನ್ಯಞ್ಜ॒ಲಿಕಾ । ಅಮೀ ವಾಚ-ಮುಪಾಸ॑ತಾಮಿ॒ತಿ । ತಸ್ಮೈ ಸರ್ವ ಋತವೋ॑ ನಮ॒ನ್ತೇ । ಮರ್ಯಾದಾ ಕರತ್ವಾ-ತ್ಪ್ರ॑ಪುರೋ॒ಧಾಮ್ । ಬ್ರಾಹ್ಮಣ॑ ಆಪ್ನೋ॒ತಿ । ಯ ಏ॑ವಂ-ವೇಁ॒ದ । ಸ ಖಲು ಸಂವಁಥ್ಸರ ಏತೈ-ಸ್ಸೇನಾನೀ॑ಭಿ-ಸ್ಸ॒ಹ । ಇನ್ದ್ರಾಯ ಸರ್ವಾನ್-ಕಾಮಾನ॑ಭಿವ॒ಹತಿ । ಸ ದ್ರ॒ಫ್ಸಃ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ ॥ 18 ॥
ಅವ॑ ದ್ರ॒ಫ್ಸೋ ಅಗ್ಂ॑ಶ॒ಮತೀ॑ಮತಿಷ್ಠತ್ । ಇ॒ಯಾ॒ನಃ ಕೃ॒ಷ್ಣೋ ದ॒ಶಭಿ॑-ಸ್ಸ॒ಹಸ್ರೈಃ᳚ । ಆವ॒ರ್ತ-ಮಿನ್ದ್ರ॒-ಶ್ಶಚ್ಯಾ॒ ಧಮ॑ನ್ತಮ್ । ಉಪಸ್ನುಹಿ ತ-ನ್ನೃಮಣಾ-ಮಥ॑ದ್ರಾಮಿ॒ತಿ । ಏತಯೈ ವೇನ್ದ್ರ-ಸ್ಸಲಾ ವೃ॑ಕ್ಯಾ ಸ॒ಹ । ಅಸುರಾ-ನ್ಪ॑ರಿವೃ॒ಶ್ಚತಿ । ಪೃಥಿ॑ವ್ಯ॒ಗ್ಂ॒ ಶುಮ॑ತೀ । ತಾಮ॒ನ್ವ-ವ॑ಸ್ಥಿತ-ಸ್ಸಂವಁಥ್ಸ॒ರೋ ದಿ॒ವಞ್ಚ॑ । ನೈವಂ-ವಿಁದುಷಾ-ಽಽಚಾರ್ಯಾ᳚-ನ್ತೇವಾ॒ಸಿನೌ । ಅನ್ಯೋನ್ಯಸ್ಮೈ᳚ ದ್ರುಹ್ಯಾ॒ತಾಮ್ । ಯೋ ದ್ರು॒ಹ್ಯತಿ । ಭ್ರಶ್ಯತೇ ಸ್ವ॑ರ್ಗಾ-ಲ್ಲೋ॒ಕಾತ್ । ಇತ್ಯೃತು ಮ॑ಣ್ಡಲಾ॒ನಿ । ಸೂರ್ಯ ಮಣ್ಡಲಾ᳚ ನ್ಯಾಖ್ಯಾ॒ಯಿಕಾಃ । ಅತ ಊರ್ಧ್ವಗ್ಂಸ॑ನಿರ್ವ॒ಚನಾಃ ॥ 19 ॥
(ನಿ॒ಜಾನು॑ಕಾಂ॒ – ಭವ॑ತಿ – ದ್ರುಹ್ಯಾ॒ತಾ-ಮ್ಪಞ್ಚ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 7
ಆರೋಗೋ ಭ್ರಾಜಃ ಪಟರಃ॑ ಪತ॒ಙ್ಗಃ । ಸ್ವರ್ಣರೋ ಜ್ಯೋತಿಷೀಮಾನ್॑. ವಿಭಾ॒ಸಃ । ತೇ ಅಸ್ಮೈ ಸರ್ವೇ ದಿವಮಾ॑ತಪ॒ನ್ತಿ । ಊರ್ಜ-ನ್ದುಹಾನಾ ಅನಪಸ್ಫುರ॑ನ್ತ ಇ॒ತಿ । ಕಶ್ಯ॑ಪೋ-ಽಷ್ಟ॒ಮಃ । ಸ ಮಹಾಮೇರು-ನ್ನ॑ ಜಹಾ॒ತಿ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ । ಯತ್ತೇ॒ ಶಿಲ್ಪ॑-ಙ್ಕಶ್ಯಪ ರೋಚ॒ನಾವ॑ತ್ । ಇ॒ನ್ದ್ರಿ॒ಯಾವ॑-ತ್ಪುಷ್ಕ॒ಲ-ಞ್ಚಿ॒ತ್ರಭಾ॑ನು । ಯಸ್ಮಿ॒-ನ್ಥ್ಸೂರ್ಯಾ॒ ಅರ್ಪಿ॑ತಾ-ಸ್ಸ॒ಪ್ತ ಸಾ॒ಕಮ್ ॥ 20 ॥
ತಸ್ಮಿ-ನ್ರಾಜಾನ-ಮಧಿವಿಶ್ರಯೇ॑ಮಮಿ॒ತಿ । ತೇ ಅಸ್ಮೈ ಸರ್ವೇ ಕಶ್ಯಪಾ-ಜ್ಜ್ಯೋತಿ॑-ರ್ಲಭ॒ನ್ತೇ । ತಾನ್ಥ್ಸೋಮಃ ಕಶ್ಯಪಾದಧಿ॑ ನಿರ್ಧ॒ಮತಿ । ಭ್ರಸ್ತಾ ಕರ್ಮ ಕೃ॑ದಿವೈ॒ವಮ್ ॥ ಪ್ರಾಣೋ ಜೀವಾನೀನ್ದ್ರಿಯ॑ ಜೀವಾ॒ನಿ । ಸಪ್ತ ಶೀರ್ಷ॑ಣ್ಯಾಃ ಪ್ರಾ॒ಣಾಃ । ಸೂರ್ಯಾ ಇ॑ತ್ಯಾಚಾ॒ರ್ಯಾಃ । ಅಪಶ್ಯಮಹ ಮೇತಾನ್-ಥ್ಸಪ್ತ ಸೂ᳚ರ್ಯಾನಿ॒ತಿ । ಪಞ್ಚಕರ್ಣೋ॑ ವಾಥ್ಸ್ಯಾ॒ಯನಃ । ಸಪ್ತಕರ್ಣ॑ಶ್ಚ ಪ್ಲಾ॒ಖ್ಷಿಃ ॥ 21 ॥
ಆನುಶ್ರವಿಕ ಏವ ನೌ ಕಶ್ಯ॑ಪ ಇ॒ತಿ । ಉಭೌ॑ ವೇದ॒ಯಿತೇ । ನ ಹಿ ಶೇಕುಮಿವ ಮಹಾಮೇ॑ರು-ಙ್ಗ॒ನ್ತುಮ್ । ಅಪಶ್ಯಮಹಮೇತ-ಥ್ಸೂರ್ಯಮಣ್ಡಲ-ಮ್ಪರಿವ॑ರ್ತಮಾ॒ನಮ್ । ಗಾ॒ರ್ಗ್ಯಃ ಪ್ರಾ॑ಣತ್ರಾ॒ತಃ । ಗಚ್ಛನ್ತ ಮ॑ಹಾಮೇ॒ರುಮ್ । ಏಕ॑ಞ್ಚಾಜ॒ಹತಮ್ । ಭ್ರಾಜಪಟರ ಪತ॑ಙ್ಗಾ ನಿ॒ಹನೇ । ತಿಷ್ಠನ್ನಾ॑ತಪ॒ನ್ತಿ । ತಸ್ಮಾ॑ದಿ॒ಹ ತಪ್ತ್ರಿ॑ ತಪಾಃ ॥ 22 ॥
ಅ॒ಮುತ್ರೇ॒ತರೇ । ತಸ್ಮಾ॑ದಿ॒ಹಾ ತಪ್ತ್ರಿ॑ ತಪಾಃ । ತೇಷಾ॑ಮೇಷಾ॒ ಭವ॑ತಿ । ಸ॒ಪ್ತ ಸೂರ್ಯಾ॒ ದಿವ॒-ಮನು॒ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಾಃ । ತಾನ॒ನ್ವೇತಿ॑ ಪ॒ಥಿಭಿ॑-ರ್ದಖ್ಷಿ॒ಣಾವಾನ್॑ । ತೇ ಅಸ್ಮೈ ಸರ್ವೇ ಘೃತಮಾ॑ತಪ॒ನ್ತಿ । ಊರ್ಜ-ನ್ದುಹಾನಾ ಅನಪಸ್ಫುರ॑ನ್ತ ಇ॒ತಿ ॥ ಸಪ್ತರ್ತ್ವಿಜ-ಸ್ಸೂರ್ಯಾ ಇ॑ತ್ಯಾಚಾ॒ರ್ಯಾಃ । ತೇಷಾ॑ಮೇಷಾ॒ ಭವ॑ತಿ । ಸ॒ಪ್ತ ದಿಶೋ॒ ನಾನಾ॑ ಸೂರ್ಯಾಃ ॥ 23 ॥
ಸ॒ಪ್ತ ಹೋತಾ॑ರ ಋ॒ತ್ವಿಜಃ॑ । ದೇವಾ ಆದಿತ್ಯಾ॑ ಯೇ ಸ॒ಪ್ತ । ತೇಭಿ-ಸ್ಸೋಮಾಭೀ ರಖ್ಷ॑ಣ ಇ॒ತಿ । ತದ॑ಪ್ಯಾಮ್ನಾ॒ಯಃ । ದಿಗ್ಭ್ರಾಜ ಋತೂ᳚ನ್ ಕರೋ॒ತಿ । ಏತ॑ಯೈವಾ॒ವೃತಾ ಽಽಸಹಸ್ರಸೂರ್ಯತಾಯಾ ಇತಿ ವೈ॑ಶಮ್ಪಾ॒ಯನಃ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ । ಯದ್ದ್ಯಾವ॑ ಇನ್ದ್ರ ತೇ ಶ॒ತಗ್ಂ ಶ॒ತ-ಮ್ಭೂಮೀಃ᳚ । ಉ॒ತ ಸ್ಯುಃ । ನ ತ್ವಾ॑ ವಜ್ರಿನ್-ಥ್ಸ॒ಹಸ್ರ॒ಗ್ಂ॒ ಸೂರ್ಯಾಃ᳚ । 24 ॥
ಅನು ನ ಜಾತಮಷ್ಟ ರೋದ॑ಸೀ ಇ॒ತಿ । ನಾನಾ ಲಿಙ್ಗತ್ವಾ-ದೃತೂನಾ-ನ್ನಾನಾ॑ ಸೂರ್ಯ॒ತ್ವಮ್ ॥ ಅಷ್ಟೌ ತು ವ್ಯವಸಿ॑ತಾ ಇ॒ತಿ । ಸೂರ್ಯಮಣ್ಡಲಾ-ನ್ಯಷ್ಟಾ॑ತ ಊ॒ರ್ಧ್ವಮ್ । ತೇಷಾ॑ಮೇಷಾ॒ ಭವ॑ತಿ ॥ ಚಿ॒ತ್ರ-ನ್ದೇ॒ವಾನಾ॒-ಮುದ॑ಗಾ॒ದನೀ॑ಕಮ್ । ಚಖ್ಷು॑-ರ್ಮಿ॒ತ್ರಸ್ಯ॒ ವರು॑ಣಸ್ಯಾ॒ಗ್ನೇಃ । ಆ-ಽಪ್ರಾ॒ ದ್ಯಾವಾ॑ ಪೃಥಿ॒ವೀ ಅ॒ನ್ತರಿ॑ಖ್ಷಮ್ । ಸೂರ್ಯ ಆತ್ಮಾ ಜಗತಸ್ತಸ್ಥು॑ಷಶ್ಚೇ॒ತಿ ॥ 25 ॥
(ಸಾ॒ಕಂ – ಪ್ಲಾ॒ಖ್ಷಿ – ಸ್ತಪ್ತ್ರಿ॑ತಪಾ॒ – ನಾನಾ॑ಸೂರ್ಯಾಃ॒ – ಸೂರ್ಯಾ॒ – +ನವ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 8
ಕ್ವೇದಮಭ್ರ॑-ನ್ನಿವಿ॒ಶತೇ । ಕ್ವಾಯಗ್ಂ॑ ಸಂವಁಥ್ಸ॒ರೋ ಮಿ॑ಥಃ । ಕ್ವಾಹಃ ಕ್ವೇಯ-ನ್ದೇ॑ವ ರಾ॒ತ್ರೀ । ಕ್ವ ಮಾಸಾ ಋ॑ತವ॒-ಶ್ಶ್ರಿತಾಃ ॥ ಅರ್ಧಮಾಸಾ॑ ಮುಹೂ॒ರ್ತಾಃ । ನಿಮೇಷಾಸ್ತು॑ಟಿಭಿಃ॒ (ನಿಮೇಷಾಸ್ತ್ರ॑ಟಿಭಿಃ॒) ಸಹ । ಕ್ವೇಮಾ ಆಪೋ ನಿ॑ವಿಶ॒ನ್ತೇ । ಯ॒ದೀತೋ॑ ಯಾನ್ತಿ॒ ಸಮ್ಪ್ರ॑ತಿ ॥ ಕಾಲಾ ಅಫ್ಸು ನಿ॑ವಿಶ॒ನ್ತೇ । ಆ॒ಪ-ಸ್ಸೂರ್ಯೇ॑ ಸ॒ಮಾಹಿ॑ತಾಃ । 26 ।
ಅಭ್ರಾ᳚ಣ್ಯ॒ಪಃ ಪ್ರ॑ಪದ್ಯ॒ನ್ತೇ । ವಿ॒ದ್ಯುಥ್ಸೂರ್ಯೇ॑ ಸ॒ಮಾಹಿ॑ತಾ । ಅನವರ್ಣೇ ಇ॑ಮೇ ಭೂ॒ಮೀ । ಇ॒ಯಞ್ಚಾ॑ಸೌ ಚ॒ ರೋದ॑ಸೀ । ಕಿಗ್ಗ್ ಸ್ವಿದತ್ರಾನ್ತ॑ರಾ ಭೂ॒ತಮ್ । ಯೇ॒ನೇಮೇ ವಿ॑ಧೃತೇ॒ ಉಭೇ । ವಿ॒ಷ್ಣುನಾ॑ ವಿಧೃ॑ತೇ ಭೂ॒ಮೀ । ಇ॒ತಿ ವ॑ಥ್ಸಸ್ಯ॒ ವೇದ॑ನಾ । ಇರಾ॑ವತೀ ಧೇನು॒ಮತೀ॒ ಹಿ ಭೂ॒ತಮ್ । ಸೂ॒ಯ॒ವ॒ಸಿನೀ॒ ಮನು॑ಷೇ ದಶ॒ಸ್ಯೇ᳚ । 27 ।
ವ್ಯ॑ಷ್ಟಭ್ನಾ॒-ದ್ರೋದ॑ಸೀ॒ ವಿಷ್ಣ॑ವೇ॒ತೇ । ದಾ॒ಧರ್ಥ॑ ಪೃಥಿ॒ವೀ-ಮ॒ಭಿತೋ॑ ಮ॒ಯೂಖೈಃ᳚ । ಕಿನ್ತ-ದ್ವಿಷ್ಣೋ ರ್ಬಲ॑ಮಾ॒ಹುಃ । ಕಾ॒ ದೀಪ್ತಿಃ॑ ಕಿ-ಮ್ಪ॒ರಾಯ॑ಣಮ್ । ಏಕೋ॑ ಯ॒ದ್ಧಾ-ರ॑ಯ ದ್ದೇ॒ವಃ । ರೇ॒ಜತೀ॑ ರೋದ॒ಸೀ ಉ॑ಭೇ । ವಾತಾದ್ವಿಷ್ಣೋ-ರ್ಬ॑ಲ ಮಾ॒ಹುಃ । ಅ॒ಖ್ಷರಾ᳚-ದ್ದೀಪ್ತಿ॒ ರುಚ್ಯ॑ತೇ । ತ್ರಿ॒ಪದಾ॒ದ್ಧಾರ॑ಯ-ದ್ದೇ॒ವಃ । ಯದ್ವಿಷ್ಣೋ॑ರೇಕ॒-ಮುತ್ತ॑ಮಮ್ ॥ 28 ॥
ಅ॒ಗ್ನಯೋ॑ ವಾಯ॑ವಶ್ಚೈ॒ವ । ಏ॒ತದ॑ಸ್ಯ ಪ॒ರಾಯ॑ಣಮ್ । ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾ ಪ॑ರ-ಮ್ಮೃ॒ತ್ಯುಮ್ । ಅ॒ವಮ॑-ಮ್ಮದ್ಧ್ಯ॒ಮಞ್ಚ॑ತುಮ್ । ಲೋ॒ಕಞ್ಚ॒ ಪುಣ್ಯ॑ಪಾಪಾ॒ನಾಮ್ । ಏ॒ತ-ತ್ಪೃ॑ಚ್ಛಾಮಿ॒ ಸಮ್ಪ್ರ॑ತಿ ॥ ಅ॒ಮುಮಾ॑ಹುಃ ಪ॑ರ-ಮ್ಮೃ॒ತ್ಯುಮ್ । ಪ॒ವಮಾ॑ನ-ನ್ತು॒ ಮದ್ಧ್ಯ॑ಮಮ್ । ಅ॒ಗ್ನಿರೇ॒ವಾವ॑ಮೋ ಮೃ॒ತ್ಯುಃ । ಚ॒ನ್ದ್ರಮಾ᳚-ಶ್ಚತು॒ರುಚ್ಯ॑ತೇ ॥ 29 ॥
ಅ॒ನಾ॒ಭೋ॒ಗಾಃ ಪ॑ರ-ಮ್ಮೃ॒ತ್ಯುಮ್ । ಪಾ॒ಪಾ-ಸ್ಸಂ॑ಯಁನ್ತಿ॒ ಸರ್ವ॑ದಾ । ಆಭೋಗಾಸ್ತ್ವೇವ॑ ಸಂಯಁ॒ನ್ತಿ । ಯ॒ತ್ರ ಪು॑ಣ್ಯಕೃ॒ತೋ ಜ॑ನಾಃ । ತತೋ॑ ಮ॒ದ್ಧ್ಯಮ॑ಮಾಯ॒ನ್ತಿ । ಚ॒ತುಮ॑ಗ್ನಿಞ್ಚ॒ ಸಮ್ಪ್ರ॑ತಿ । ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾ॑ ಪಾಪ॒ಕೃತಃ । ಯ॒ತ್ರ ಯಾ॑ತಯ॒ತೇ ಯ॑ಮಃ । ತ್ವನ್ನಸ್ತ–ದ್ಬ್ರಹ್ಮ॑-ನ್ಪ್ರಬ್ರೂ॒ಹಿ । ಯ॒ದಿ ವೇ᳚ತ್ಥಾ-ಽಸ॒ತೋ ಗೃ॑ಹಾನ್ ॥ 30 ॥
ಕ॒ಶ್ಯಪಾ॑ ದುದಿ॑ತಾ-ಸ್ಸೂ॒ರ್ಯಾಃ । ಪಾ॒ಪಾನ್ನಿ॑ರ್ಘ್ನನ್ತಿ॒ ಸರ್ವ॑ದಾ । ರೋದಸ್ಯೋರನ್ತ॑-ರ್ದೇಶೇ॒ಷು । ತತ್ರ ನ್ಯಸ್ಯನ್ತೇ॑ ವಾಸ॒ವೈಃ । ತೇ ಽಶರೀರಾಃ ಪ್ರ॑ಪದ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಯ॒ಥಾ ಽಪು॑ಣ್ಯಸ್ಯ॒ ಕರ್ಮ॑ಣಃ । ಅಪಾ᳚ಣ್ಯ॒ಪಾದ॑ ಕೇಶಾ॒ಸಃ । ತ॒ತ್ರ ತೇ॑-ಽಯೋನಿ॒ಜಾ ಜ॑ನಾಃ । ಮೃತ್ವಾ ಪುನರ್ಮೃತ್ಯು-ಮಾ॑ಪದ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಅ॒ದ್ಯಮಾ॑ನಾ-ಸ್ಸ್ವ॒ಕರ್ಮ॑ಭಿಃ । 31 ।
ಆಶಾತಿಕಾಃ ಕ್ರಿಮ॑ಯ ಇ॒ವ । ತತಃ ಪೂಯನ್ತೇ॑ ವಾಸ॒ವೈಃ । ಅಪೈ॑ತ-ಮ್ಮೃ॒ತ್ಯು-ಞ್ಜ॑ಯತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಸ ಖಲ್ವೈವಂ॑-ವಿಁದ್ಬ್ರಾ॒ಹ್ಮಣಃ । ದೀ॒ರ್ಘಶ್ರು॑ತ್ತಮೋ॒ ಭವ॑ತಿ । ಕಶ್ಯ॑ಪ॒ಸ್ಯಾತಿ॑ಥಿ॒-ಸ್ಸಿದ್ಧಗ॑ಮನ॒-ಸ್ಸಿದ್ಧಾಗ॑ಮನಃ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ ॥ ಆಯಸ್ಮಿನ್᳚-ಥ್ಸ॒ಪ್ತ ವಾ॑ಸ॒ವಾಃ । ರೋಹ॑ನ್ತಿ ಪೂ॒ರ್ವ್ಯಾ॑ ರುಹಃ॑ । 32 ।
ಋಷಿ॑ರ್ಹ ದೀರ್ಘ॒ಶ್ರುತ್ತ॑ಮಃ । ಇನ್ದ್ರಸ್ಯ ಘರ್ಮೋ ಅತಿ॑ಥಿರಿ॒ತಿ । ಕಶ್ಯಪಃ ಪಶ್ಯ॑ಕೋ ಭ॒ವತಿ । ಯಥ್ಸರ್ವ-ಮ್ಪರಿಪಶ್ಯತೀ॑ತಿ ಸೌ॒ಖ್ಷ್ಮ್ಯಾತ್ । ಅಥಾಗ್ನೇ॑ರಷ್ಟಪು॑ರುಷ॒ಸ್ಯ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ । ಅಗ್ನೇ॒ ನಯ॑ ಸು॒ಪಥಾ॑ ರಾ॒ಯೇ ಅ॒ಸ್ಮಾನ್ । ವಿಶ್ವಾ॑ನಿ ದೇವ ವ॒ಯುನಾ॑ನಿ ವಿ॒ದ್ವಾನ್ । ಯು॒ಯೋ॒ದ್ಧ್ಯ॑ಸ್ಮ-ಜ್ಜು॑ಹುರಾ॒ಣಮೇನಃ॑ । ಭೂಯಿಷ್ಠಾನ್ತೇ ನಮ ಉಕ್ತಿಂ-ವಿಁ॑ಧೇಮೇ॒ತಿ ॥ 33 ॥
(ಸ॒ಮಾಹಿ॑ತಾ – ದಶ॒ಸ್ಯೇ॑ – ಉತ್ತ॑ಮ॒-ಮುಚ್ಯ॑ತೇ-ಗೃಹಾನ್-ಥ್ಸ್ವ॒ಕರ್ಮ॑ಭಿಃ-ಪೂ॒ರ್ವ್ಯಾ॑ ರುಹ॑-ಇ॒ತಿ)
ಅನುವಾಕಃ 9
ಅಗ್ನಿಶ್ಚ ಜಾತ॑ವೇದಾ॒ಶ್ಚ । ಸಹೋಜಾ ಅ॑ಜಿರಾ॒ಪ್ರಭುಃ । ವೈಶ್ವಾನರೋ ನ॑ರ್ಯಾಪಾ॒ಶ್ಚ । ಪ॒ಙ್ಕ್ತಿರಾ॑ಧಾಶ್ಚ॒ ಸಪ್ತ॑ಮಃ । ವಿಸರ್ಪೇವಾ-ಽಷ್ಟ॑ಮೋ-ಽಗ್ನೀ॒ನಾಮ್ । ಏತೇ-ಽಷ್ಟೌ ವಸವಃ, ಖ್ಷಿ॑ತಾ ಇ॒ತಿ । ಯಥರ್ತ್ವೇ-ವಾಗ್ನೇ-ರರ್ಚಿರ್ವರ್ಣ॑ ವಿಶೇ॒ಷಾಃ । ನೀಲಾರ್ಚಿಶ್ಚ ಪೀತಕಾ᳚ರ್ಚಿಶ್ಚೇ॒ತಿ । ಅಥ ವಾಯೋ-ರೇಕಾದಶ-ಪುರುಷಸ್ಯೈಕಾದಶ॑ಸ್ತ್ರೀಕ॒ಸ್ಯ । ಪ್ರಭ್ರಾಜಮಾನಾ ವ್ಯ॑ವದಾ॒ತಾಃ ॥ 34 ॥
ಯಾಶ್ಚ ವಾಸು॑ಕಿ ವೈ॒ದ್ಯುತಾಃ । ರಜತಾಃ ಪರು॑ಷಾ-ಶ್ಶ್ಯಾ॒ಮಾಃ । ಕಪಿಲಾ ಅ॑ತಿಲೋ॒ಹಿತಾಃ । ಊರ್ಧ್ವಾ ಅವಪ॑ತನ್ತಾ॒ಶ್ಚ । ವೈದ್ಯುತ ಇ॑ತ್ಯೇಕಾ॒ದಶ । ನೈನಂ-ವೈಁದ್ಯುತೋ॑ ಹಿನ॒ಸ್ತಿ । ಯ ಏ॑ವಂ-ವೇಁ॒ದ । ಸ ಹೋವಾಚ ವ್ಯಾಸಃ ಪಾ॑ರಾಶ॒ರ್ಯಃ । ವಿದ್ಯುದ್ವಧಮೇವಾಹ-ಮ್ಮೃತ್ಯುಮೈ᳚ಚ್ಛಮಿ॒ತಿ । ನ ತ್ವಕಾ॑ಮಗ್ಂ ಹ॒ನ್ತಿ ॥ 35 ॥
ಯ ಏ॑ವಂ-ವೇಁ॒ದ । ಅಥ ಗ॑ನ್ಧರ್ವ॒ಗಣಾಃ । ಸ್ವಾನ॒ ಭ್ರಾಟ್ । ಅಙ್ಘಾ॑ರಿ॒-ರ್ಬಮ್ಭಾ॑ರಿಃ । ಹಸ್ತ॒-ಸ್ಸುಹ॑ಸ್ತಃ । ಕೃಶಾ॑ನುರ್ವಿ॒ಶ್ವಾವ॑ಸುಃ । ಮೂರ್ಧನ್ವಾನ್-ಥ್ಸೂ᳚ರ್ಯವ॒ರ್ಚಾಃ । ಕೃತಿರಿತ್ಯೇಕಾದಶ ಗ॑ನ್ಧರ್ವ॒ಗಣಾಃ । ದೇವಾಶ್ಚ ಮ॑ಹಾದೇ॒ವಾಃ । ರಶ್ಮಯಶ್ಚ ದೇವಾ॑ ಗರ॒ಗಿರಃ ॥ 36 ॥
ನೈನ-ಙ್ಗರೋ॑ ಹಿನ॒ಸ್ತಿ । ಯ ಏ॑ವಂ-ವೇಁ॒ದ । ಗೌ॒ರೀ ಮಿ॑ಮಾಯ ಸಲಿ॒ಲಾನಿ॒ ತಖ್ಷ॑ತೀ । ಏಕ॑ಪದೀ ದ್ವಿ॒ಪದೀ॒ ಸಾ ಚತು॑ಷ್ಪದೀ । ಅ॒ಷ್ಟಾಪ॑ದೀ॒ ನವ॑ಪದೀ ಬಭೂ॒ವುಷೀ᳚ । ಸಹಸ್ರಾಖ್ಷರಾ ಪರಮೇ ವ್ಯೋ॑ಮನ್ನಿ॒ತಿ । ವಾಚೋ॑ ವಿಶೇ॒ಷಣಮ್ । ಅಥ ನಿಗದ॑ವ್ಯಾಖ್ಯಾ॒ತಾಃ । ತಾನನುಕ್ರ॑ಮಿಷ್ಯಾ॒ಮಃ । ವ॒ರಾಹವಃ॑-ಸ್ವತ॒ಪಸಃ ॥ 37 ॥
ವಿ॒ದ್ಯು-ನ್ಮ॑ಹಸೋ॒ ಧೂಪ॑ಯಃ । ಶ್ವಾಪಯೋ ಗೃಹಮೇಧಾ᳚ಶ್ಚೇತ್ಯೇ॒ತೇ । ಯೇ॒ ಚೇಮೇ-ಽಶಿ॑ಮಿವಿ॒ದ್ವಿಷಃ । ಪರ್ಜನ್ಯಾ-ಸ್ಸಪ್ತ ಪೃಥಿವೀಮಭಿವ॑ರ್ಷ॒ನ್ತಿ । ವೃಷ್ಟಿ॑ಭಿರಿ॒ತಿ । ಏತಯೈವ ವಿಭಕ್ತಿ ವಿ॑ಪರೀ॒ತಾಃ । ಸ॒ಪ್ತಭಿ॒ರ್ವಾತೈ॑ ರುದೀ॒ರಿತಾಃ । ಅಮೂಂ-ಲೋಁಕಾ-ನಭಿವ॑ರ್ಷ॒ನ್ತಿ । ತೇಷಾ॑ಮೇಷಾ॒ ಭವ॑ತಿ । ಸ॒ಮಾ॒ನ-ಮೇ॒ತದುದ॑ಕಮ್ ॥ 38 ॥
ಉ॒ಚ್ಚೈತ್ಯ॑ವ॒ ಚಾಹ॑ಭಿಃ । ಭೂಮಿ॑-ಮ್ಪ॒ರ್ಜನ್ಯಾ॒ ಜಿನ್ವ॑ನ್ತಿ । ದಿವ-ಞ್ಜಿನ್ವನ್-ತ್ಯಗ್ನ॑ಯ ಇ॒ತಿ । ಯದಖ್ಷ॑ರ-ಮ್ಭೂ॒ತಕೃ॑ತಮ್ । ವಿಶ್ವೇ॑ ದೇವಾ ಉ॒ಪಾಸ॑ತೇ । ಮ॒ಹರ್ಷಿ॑ಮಸ್ಯ ಗೋ॒ಪ್ತಾರ᳚ಮ್ । ಜ॒ಮದ॑ಗ್ನಿ॒-ಮಕು॑ರ್ವತ । ಜ॒ಮದ॑ಗ್ನಿ॒-ರಾಪ್ಯಾ॑ಯತೇ । ಛನ್ದೋ॑ಭಿ-ಶ್ಚತುರುತ್ತ॒ರೈಃ । ರಾಜ್ಞ॒-ಸ್ಸೋಮ॑ಸ್ಯ ತೃ॒ಪ್ತಾಸಃ॑ ॥ 39 ॥
ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣಾ ವೀ॒ರ್ಯಾ॑ವತಾ । ಶಿ॒ವಾ ನಃ॑ ಪ್ರ॒ದಿಶೋ॒ ದಿಶಃ॑ ॥ ತಚ್ಛಂ॒ಯೋಁರಾ ವೃ॑ಣೀಮಹೇ । ಗಾ॒ತುಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಾಯ॑ । ಗಾ॒ತುಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಪ॑ತಯೇ । ದೈವೀ᳚ ಸ್ವ॒ಸ್ತಿರ॑ಸ್ತು ನಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ-ರ್ಮಾನು॑ಷೇಭ್ಯಃ । ಊ॒ರ್ಧ್ವ-ಞ್ಜಿ॑ಗಾತು ಭೇಷ॒ಜಮ್ । ಶನ್ನೋ॑ ಅಸ್ತು ದ್ವಿ॒ಪದೇ᳚ । ಶಞ್ಚತು॑ಷ್ಪದೇ । ಸೋಮಪಾ(3) ಅಸೋಮಪಾ(3) ಇತಿ ನಿಗದ॑ವ್ಯಾಖ್ಯಾ॒ತಾಃ ॥ 40 ॥
(ವ್ಯ॒ವ॒ದಾ॒ತಾ – ಹ॒ನ್ತಿ-ಗ॑ರ॒ಗಿರ – ಸ್ತ॒ಪಸ – ಉದ॑ಕಂ – ತೃಪ್ತಾಸ॒ – ಶ್ವತು॑ಷ್ಪದ॒ ಏಕ॑-ಞ್ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 10
ಸ॒ಹ॒ಸ್ರ॒ವೃದಿ॑ಯ-ಮ್ಭೂ॒ಮಿಃ । ಪ॒ರಂ-ವ್ಯೋಁ॑ಮ ಸ॒ಹಸ್ರ॑ವೃತ್ । ಅ॒ಶ್ವಿನಾ॑ ಭುಜ್ಯೂ॑ ನಾಸ॒ತ್ಯಾ । ವಿ॒ಶ್ವಸ್ಯ॑ ಜಗ॒ತಸ್ಪ॑ತೀ ॥ ಜಾಯಾ ಭೂಮಿಃ ಪ॑ತಿರ್ವ್ಯೋ॒ಮ । ಮಿ॒ಥುನ॑ನ್ತಾ ಅ॒ತುರ್ಯ॑ಥುಃ । ಪುತ್ರೋ ಬೃಹಸ್ಪ॑ತೀ ರು॒ದ್ರಃ । ಸ॒ರಮಾ॑ ಇತಿ॑ ಸ್ತ್ರೀಪು॒ಮಮ್ ॥ ಶು॒ಕ್ರಂ-ವಾಁ॑ಮ॒ನ್ಯದ್ಯ॑ಜ॒ತಂ-ವಾಁ॑ಮ॒ನ್ಯತ್ । ವಿಷು॑ರೂಪೇ॒ ಅಹ॑ನೀ॒ ದ್ಯೌರಿ॑ವ ಸ್ಥಃ ॥ 41 ॥
ವಿಶ್ವಾ॒ ಹಿ ಮಾ॒ಯಾ ಅವ॑ಥ-ಸ್ಸ್ವಧಾವನ್ತೌ । ಭ॒ದ್ರಾ ವಾ᳚-ಮ್ಪೂಷಣಾವಿ॒ಹ ರಾ॒ತಿರ॑ಸ್ತು । ವಾಸಾ᳚ತ್ಯೌ ಚಿ॒ತ್ರೌ ಜಗ॑ತೋ ನಿ॒ಧಾನೌ᳚ । ದ್ಯಾವಾ॑ಭೂಮೀ ಚ॒ರಥ॑-ಸ್ಸ॒ಗ್ಂ॒ ಸಖಾ॑ಯೌ । ತಾವ॒ಶ್ವಿನಾ॑ ರಾ॒ಸಭಾ᳚ಶ್ವಾ॒ ಹವ॑-ಮ್ಮೇ । ಶು॒ಭ॒ಸ್ಪ॒ತೀ॒ ಆ॒ಗತಗ್ಂ॑ ಸೂ॒ರ್ಯಯಾ॑ ಸ॒ಹ । ತ್ಯುಗ್ರೋ॑ ಹ ಭು॒ಜ್ಯು-ಮ॑ಶ್ವಿನೋದ ಮೇ॒ಘೇ । ರ॒ಯಿನ್ನ ಕಶ್ಚಿ॑-ನ್ಮಮೃ॒ವಾ(2) ಅವಾ॑ಹಾಃ । ತಮೂ॑ಹಥು-ರ್ನೌ॒ಭಿರಾ᳚ತ್ಮ॒ನ್-ವತೀ॑ಭಿಃ । ಅ॒ನ್ತ॒ರಿ॒ಖ್ಷ॒ ಪ್ರುಡ್ಭಿ॒ರ-ಪೋ॑ದಕಾಭಿಃ ॥ 42 ॥
ತಿ॒ಸ್ರಃ, ಖ್ಷಪ॒ಸ್ತ್ರಿರಹಾ॑ ಽತಿ॒ವ್ರಜ॑ದ್ಭಿಃ । ನಾಸ॑ತ್ಯಾ ಭು॒ಜ್ಯುಮೂ॑ಹಥುಃ ಪತ॒ಙ್ಗೈಃ । ಸ॒ಮು॒ದ್ರಸ್ಯ॒ ಧನ್ವ॑ನ್ನಾ॒ರ್ದ್ರಸ್ಯ॑ ಪಾ॒ರೇ । ತ್ರಿ॒ಭೀ ರಥೈ᳚-ಶ್ಶ॒ತಪ॑ದ್ಭಿ॒-ಷ್ಷಡ॑ಶ್ವೈಃ । ಸ॒ವಿ॒ತಾರಂ॒-ವಿಁತ॑ನ್ವನ್ತಮ್ । ಅನು॑ಬದ್ಧ್ನಾತಿ ಶಾಮ್ಬ॒ರಃ । ಆಪಪೂರ್ಷಂ-ಬ॑ರಶ್ಚೈ॒ವ । ಸ॒ವಿತಾ॑ ಽರೇಪ॒ಸೋ॑ ಽಭವತ್ । ತ್ಯಗ್ಂ ಸುತೃಪ್ತಂ-ವಿಁ॑ದಿತ್ವೈ॒ವ । ಬ॒ಹುಸೋ॑ಮ ಗಿ॒ರಂ-ವಁ॑ಶೀ ॥ 43 ॥
ಅನ್ವೇತಿ ತುಗ್ರೋ ವ॑ಕ್ರಿಯಾ॒ನ್ತಮ್ । ಆಯಸೂಯಾನ್-ಥ್ಸೋಮ॑ತೃಫ್ಸು॒ಷು । ಸ ಸಙ್ಗ್ರಾಮ-ಸ್ತಮೋ᳚ದ್ಯೋ-ಽತ್ಯೋ॒ತಃ । ವಾಚೋ ಗಾಃ ಪಿ॑ಪಾತಿ॒ ತತ್ । ಸ ತದ್ಗೋಭಿ-ಸ್ಸ್ತವಾ᳚ ಽತ್ಯೇತ್ಯ॒ನ್ಯೇ । ರ॒ಖ್ಷಸಾ॑ ಽನನ್ವಿ॒ತಾಶ್ಚ॑ ಯೇ । ಅ॒ನ್ವೇತಿ॒ ಪರಿ॑ವೃತ್ತ್ಯಾ॒-ಽಸ್ತಃ । ಏ॒ವಮೇ॒ತೌ ಸ್ಥೋ॑ ಅಶ್ವಿನಾ । ತೇ ಏ॒ತೇ ದ್ಯುಃ॑ ಪೃಥಿ॒ವ್ಯೋಃ । ಅಹ॑ರಹ॒-ರ್ಗರ್ಭ॑ನ್ದಧಾಥೇ ॥ 44 ॥
ತಯೋ॑ ರೇ॒ತೌ ವ॒ಥ್ಸಾ ವ॑ಹೋರಾ॒ತ್ರೇ । ಪೃ॒ಥಿ॒ವ್ಯಾ ಅಹಃ॑ । ದಿ॒ವೋ ರಾತ್ರಿಃ॑ । ತಾ ಅವಿ॑ಸೃಷ್ಟೌ । ದಮ್ಪ॑ತೀ ಏ॒ವ ಭ॑ವತಃ ॥ ತಯೋ॑ ರೇ॒ತೌ ವ॒ಥ್ಸೌ । ಅ॒ಗ್ನಿಶ್ಚಾ॑-ದಿ॒ತ್ಯಶ್ಚ॑ । ರಾ॒ತ್ರೇರ್ವ॒ಥ್ಸಃ । ಶ್ವೇ॒ತ ಆ॑ದಿ॒ತ್ಯಃ । ಅಹ್ನೋ॒-ಽಗ್ನಿಃ ॥ 45 ॥
ತಾ॒ಮ್ರೋ ಅ॑ರು॒ಣಃ । ತಾ ಅವಿ॑ಸೃಷ್ಟೌ । ದಮ್ಪ॑ತೀ ಏ॒ವ ಭ॑ವತಃ ॥ ತಯೋ॑ ರೇ॒ತೌ ವ॒ಥ್ಸೌ । ವೃ॒ತ್ರಶ್ಚ॑ ವೈದ್ಯು॒ತಶ್ಚ॑ । ಅ॒ಗ್ನೇರ್ವೃ॒ತ್ರಃ । ವೈ॒ದ್ಯುತ॑ ಆದಿ॒ತ್ಯಸ್ಯ॑ । ತಾ ಅವಿ॑ಸೃಷ್ಟೌ । ದಮ್ಪ॑ತೀ ಏ॒ವ ಭ॑ವತಃ ॥ ತಯೋ॑ ರೇ॒ತೌ ವ॒ಥ್ಸೌ ॥ 46 ॥
ಉ॒ಷ್ಮಾ ಚ॑ ನೀಹಾ॒ರಶ್ಚ॑ । ವೃ॒ತ್ರಸ್ಯೋ॒ಷ್ಮಾ । ವೈ॒ದ್ಯು॒ತಸ್ಯ॑ ನೀಹಾ॒ರಃ । ತೌ ತಾವೇ॒ವ ಪ್ರತಿ॑ಪದ್ಯೇತೇ ॥ ಸೇಯಗ್ಂ ರಾತ್ರೀ॑ ಗ॒ರ್ಭಿಣೀ॑ ಪು॒ತ್ರೇಣ॒ ಸಂವಁ॑ಸತಿ । ತಸ್ಯಾ॒ ವಾ ಏ॒ತದು॒ಲ್ಬಣ᳚ಮ್ । ಯದ್ರಾತ್ರೌ॑ ರ॒ಶ್ಮಯಃ॑ । ಯಥಾ॒ ಗೋರ್ಗ॒ರ್ಭಿಣ್ಯಾ॑ ಉ॒ಲ್ಬಣ᳚ಮ್ । ಏ॒ವಮೇ॒ತಸ್ಯಾ॑ ಉ॒ಲ್ಬಣ᳚ಮ್ । ಪ್ರಜಯಿಷ್ಣುಃ ಪ್ರಜಯಾ ಚ ಪಶುಭಿ॑ಶ್ಚ ಭ॒ವತಿ । ಯ ಏ॑ವಂ-ವೇಁ॒ದ । ಏತಮುದ್ಯನ್ತ-ಮಪಿಯ॑ನ್ತಞ್ಚೇ॒ತಿ । ಆದಿತ್ಯಃ ಪುಣ್ಯ॑ಸ್ಯ ವ॒ಥ್ಸಃ । ಅಥ ಪವಿ॑ತ್ರಾಙ್ಗಿ॒ರಸಃ ॥ 47 ॥
(ಸ್ಥೋ – ಽಪೋ॑ದಕಾಭಿ–ರ್ ವಶೀ – ದಧಾಥೇ – ಅ॒ಗ್ನಿ – ಸ್ತಯೋ॑ ರೇ॒ತೌ ವ॒ಥ್ಸೌ – ಭ॒ವತಿ ಚ॒ತ್ವಾರಿ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 11
ಪ॒ವಿತ್ರ॑ವನ್ತಃ॒ ಪರಿ॒ವಾಜ॒ಮಾಸ॑ತೇ । ಪಿ॒ತೈಷಾ᳚-ಮ್ಪ್ರ॒ತ್ನೋ ಅ॒ಭಿರ॑ಖ್ಷತಿ ವ್ರ॒ತಮ್ । ಮ॒ಹಸ್ಸ॑ಮು॒ದ್ರಂ-ವಁರು॑ಣ ಸ್ತಿ॒ರೋದ॑ಧೇ । ಧೀರಾ॑ ಇಚ್ಛೇಕು॒ರ್ದ್ಧರು॑ಣೇಷ್ವಾ॒ರಭ᳚ಮ್ । ಪ॒ವಿತ್ರ॑-ನ್ತೇ॒ ವಿತ॑ತ॒-ಮ್ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ॒ಸ್ಪತೇ᳚ । ಪ್ರಭು॒ರ್ಗಾತ್ರಾ॑ಣಿ॒ ಪರ್ಯೇ॑ಷಿ ವಿ॒ಶ್ವತಃ॑ । ಅತ॑ಪ್ತತನೂ॒-ರ್ನ ತದಾ॒ಮೋ ಅ॑ಶ್ನುತೇ । ಶೃ॒ತಾಸ॒ ಇದ್ವಹ॑ನ್-ತ॒ಸ್ತ-ಥ್ಸಮಾ॑ಶತ । ಬ್ರ॒ಹ್ಮಾ ದೇ॒ವಾನಾ᳚ಮ್ । ಅಸ॑ತ-ಸ್ಸ॒ದ್ಯೇ ತತ॑ಖ್ಷುಃ ॥ 48 ॥
ಋಷ॑ಯ-ಸ್ಸ॒ಪ್ತಾತ್ರಿ॑ಶ್ಚ॒ ಯತ್ । ಸರ್ವೇ-ಽತ್ರಯೋ ಅ॑ಗಸ್ತ್ಯ॒ಶ್ಚ । ನಖ್ಷ॑ತ್ರೈ॒-ಶ್ಶಙ್ಕೃ॑ತೋ ಽವಸನ್ನ್ । ಅಥ॑ ಸವಿತು॒-ಶ್ಶ್ಯಾವಾಶ್ವ॒ಸ್ಯಾ ಽವರ್ತಿ॑ಕಾಮಸ್ಯ । ಅ॒ಮೀ ಯ ಋಖ್ಷಾ॒ ನಿಹಿ॑ತಾ ಸ ಉ॒ಚ್ಚಾ । ನಕ್ತ॒-ನ್ದದೃ॑ಶ್ರೇ॒ ಕುಹ॑ಚಿ॒ದ್ದಿವೇ॑ಯುಃ । ಅದ॑ಬ್ಧಾನಿ॒ ವರು॑ಣಸ್ಯ ವ್ರ॒ತಾನಿ॑ । ವಿ॒ಚಾ॒ಕಶ॑-ಚ್ಚ॒ನ್ದ್ರಮಾ॒ ನಖ್ಷ॑ತ್ರಮೇತಿ । ತ-ಥ್ಸ॑ವಿ॒ತು-ರ್ವರೇ᳚ಣ್ಯಮ್ । ಭರ್ಗೋ॑ ದೇ॒ವಸ್ಯ॑ ಧೀಮಹಿ ॥ 49 ।
ಧಿಯೋ॒ ಯೋ ನಃ॑ ಪ್ರಚೋ॒ದಯಾ᳚ತ್ ॥ ತಥ್ಸ॑ವಿ॒ತು-ರ್ವೃ॑ಣೀಮಹೇ । ವ॒ಯ-ನ್ದೇ॒ವಸ್ಯ॒ ಭೋಜ॑ನಮ್ । ಶ್ರೇಷ್ಠಗ್ಂ॑ ಸರ್ವ॒ಧಾತ॑ಮಮ್ । ತುರ॒-ಮ್ಭಗ॑ಸ್ಯ ಧೀಮಹಿ । ಅಪಾ॑ಗೂಹತ ಸವಿತಾ॒ ತೃಭೀನ್॑ । ಸರ್ವಾ᳚-ನ್ದಿ॒ವೋ ಅನ್ಧ॑ಸಃ । ನಕ್ತ॑ನ್ತ;॒ತಾನ್ಯ॑ಭವ-ನ್ದೃ॒ಶೇ । ಅಸ್ಥ್ಯ॒ಸ್ಥ್ನಾ ಸಮ್ಭ॑ವಿಷ್ಯಾಮಃ ॥ ನಾಮ॒ ನಾಮೈ॒ವ ನಾ॒ಮ ಮೇ᳚ ॥ 50 ॥
ನಪುಗ್ಂಸ॑ಕ॒-ಮ್ಪುಮಾ॒ಗ್॒ಸ್ತ್ರ್ಯ॑ಸ್ಮಿ । ಸ್ಥಾವ॑ರೋ-ಽಸ್ಮ್ಯಥ॒ ಜಙ್ಗ॑ಮಃ । ಯ॒ಜೇ-ಽಯಖ್ಷಿ॒ ಯಷ್ಟಾ॒ಹೇ ಚ॑ । ಮಯಾ॑ ಭೂ॒ತಾನ್ಯ॑ಯಖ್ಷತ । ಪ॒ಶವೋ॑ ಮಮ॑ ಭೂತಾ॒ನಿ । ಅನೂಬನ್ಧ್ಯೋ ಽಸ್ಮ್ಯ॑ಹಂ-ವಿಁ॒ಭುಃ । ಸ್ತ್ರಿಯ॑-ಸ್ಸ॒ತೀಃ । ತಾ ಉ॑ ಮೇ ಪು॒ಗ್ಂ॒ಸ ಆ॑ಹುಃ । ಪಶ್ಯ॑ದಖ್ಷ॒ಣ್ವಾನ್ನ-ವಿಚೇ॑ತದ॒ನ್ಧಃ । ಕ॒ವಿರ್ಯಃ ಪು॒ತ್ರ-ಸ್ಸ ಇ॒ಮಾ ಚಿ॑ಕೇತ ॥ 51 ॥
ಯಸ್ತಾ ವಿ॑ಜಾ॒ನಾ-ಥ್ಸ॑ವಿ॒ತುಃ ಪಿ॒ತಾ-ಽಸ॑ತ್ । ಅ॒ನ್ಧೋ ಮಣಿಮ॑ವಿನ್ದತ್ । ತಮ॑ನಙ್ಗುಲಿ॒-ರಾವ॑ಯತ್ । ಅ॒ಗ್ರೀ॒ವಃ ಪ್ರತ್ಯ॑ಮುಞ್ಚತ್ । ತಮಜಿ॑ಹ್ವ ಅ॒ಸಶ್ಚ॑ತ । ಊರ್ಧ್ವಮೂಲ-ಮ॑ವಾಕ್ಛಾ॒ಖಮ್ । ವೃ॒ಖ್ಷಂ-ಯಾಁ॑ ವೇದ॒ ಸಮ್ಪ್ರ॑ತಿ । ನ ಸ ಜಾತು ಜನ॑-ಶ್ಶ್ರದ್ದ॒ದ್ಧ್ಯಾತ್ । ಮೃ॒ತ್ಯುರ್ಮಾ॑ ಮಾರ॒ಯಾದಿ॑ತಿಃ । ಹಸಿತಗ್ಂ ರುದಿ॑ತಙ್ಗೀ॒ತಮ್ ॥ 52 ॥
ವೀಣಾ॑ ಪಣ ವ॒ಲಾಸಿ॑ತಮ್ । ಮೃ॒ತಞ್ಜೀ॒ವಞ್ಚ॑ ಯತ್ಕಿ॒ಞ್ಚಿತ್ । ಅ॒ಙ್ಗಾನಿ॑ ಸ್ನೇವ॒ ವಿದ್ಧಿ॑ ತತ್ । ಅತೃ॑ಷ್ಯ॒ಗ್ಗ್॒ಸ್ತೃಷ್ಯ॑ ಧ್ಯಾಯತ್ । ಅ॒ಸ್ಮಾಜ್ಜಾ॒ತಾ ಮೇ॑ ಮಿಥೂ॒ ಚರನ್ನ್॑ । ಪುತ್ರೋ ನಿರ್-ಋತ್ಯಾ॑ ವೈದೇ॒ಹಃ । ಅ॒ಚೇತಾ॑ ಯಶ್ಚ॒ ಚೇತ॑ನಃ । ಸ॒ ತ-ಮ್ಮಣಿಮ॑ವಿನ್ದತ್ । ಸೋ॑-ಽನಙ್ಗುಲಿ॒ರಾವ॑ಯತ್ । ಸೋ॒-ಽಗ್ರೀ॒ವಃ ಪ್ರತ್ಯ॑ಮುನ್ಚತ್ ॥ 53 ।
ಸೋ-ಽಜಿ॑ಹ್ವೋ ಅ॒ಸಶ್ಚ॑ತ । ನೈತಮೃಷಿಂ-ವಿಁದಿತ್ವಾ ನಗ॑ರ-ಮ್ಪ್ರ॒ವಿಶೇತ್ । ಯ॑ದಿ ಪ್ರ॒ವಿಶೇತ್ । ಮಿ॒ಥೌ ಚರಿ॑ತ್ವಾ ಪ್ರ॒ವಿಶೇತ್ । ತಥ್ಸಮ್ಭವ॑ಸ್ಯ ವ್ರ॒ತಮ್ । ಆ॒ ತಮ॑ಗ್ನೇ ರ॒ಥನ್ತಿ॑ಷ್ಠ । ಏಕಾ᳚ಶ್ವಮೇಕ॒ ಯೋಜ॑ನಮ್ । ಏಕಚಕ್ರ॑-ಮೇಕ॒ಧುರಮ್ । ವಾ॒ತ ಧ್ರಾ॑ಜಿ ಗ॒ತಿಂ-ವಿಁ॑ಭೋ । ನ॒ ರಿ॒ಷ್ಯತಿ॑ ನ ವ್ಯ॒ಥತೇ ॥ 54 ॥
ನಾ॒ಸ್ಯಾಖ್ಷೋ॑ ಯಾತು॒ ಸಜ್ಜ॑ತಿ । ಯಚ್ಛ್ವೇತಾ᳚-ನ್ರೋಹಿ॑ತಾಗ್ಶ್ಚಾ॒ಗ್ನೇಃ । ರ॒ಥೇ ಯು॑ಕ್ತ್ವಾ-ಽಧಿ॒ತಿಷ್ಠ॑ತಿ । ಏಕಯಾ ಚ ದಶಭಿಶ್ಚ॑ ಸ್ವಭೂ॒ತೇ । ದ್ವಾಭ್ಯಾ ಮಿಷ್ಟಯೇ ವಿಗ್ಂ॑ಶತ್ಯಾ॒ ಚ । ತಿಸೃಭಿಶ್ಚ ವಹಸೇ ತ್ರಿಗ್ಂ॑ಶತಾ॒ ಚ । ನಿಯುದ್ಭಿ-ರ್ವಾಯವಿಹ ತಾ॑ ವಿಮು॒ಞ್ಚ ॥ 55 ॥
(ತತ॑ಖ್ಷು–ರ್ ಧೀಮಹಿ – ನಾ॒ಮ ಮೇ॑ – ಚಿಕೇತ – ಗೀ॒ತಂ – ಪ್ರತ್ಯ॑ಮುಞ್ಚ-ದ್- ವ್ಯ॒ಥತೇ – +ಸ॒ಪ್ತ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 12
ಆತ॑ನುಷ್ವ॒ ಪ್ರತ॑ನುಷ್ವ । ಉ॒ದ್ಧಮಾಧ॑ಮ॒ ಸನ್ಧ॑ಮ । ಆದಿತ್ಯೇ ಚನ್ದ್ರ॑ವರ್ಣಾ॒ನಾಮ್ । ಗರ್ಭ॒ ಮಾ ಧೇ॑ಹಿ॒ ಯಃ ಪುಮಾನ್॑ । ಇ॒ತ-ಸ್ಸಿ॒ಕ್ತಗ್ಂ ಸೂರ್ಯ॑ಗತಮ್ । ಚ॒ನ್ದ್ರಮ॑ಸೇ॒ ರಸ॑ಙ್ಕೃಧಿ । ವಾರಾದ-ಞ್ಜನ॑ಯಾ-ಗ್ರೇ॒-ಽಗ್ನಿಮ್ । ಯ ಏಕೋ॑ ರುದ್ರ॒ ಉಚ್ಯ॑ತೇ । ಅ॒ಸ॒-ಙ್ಖ್ಯಾ॒ತಾ-ಸ್ಸ॑ಹಸ್ರಾ॒ಣಿ । ಸ್ಮ॒ರ್ಯತೇ॑ ನ ಚ॒ ದೃಶ್ಯ॑ತೇ ॥ 56 ॥
ಏ॒ವಮೇ॒ತನ್ನಿ॑ಬೋಧತ । ಆ ಮ॒ನ್ದ್ರೈ-ರಿ॑ನ್ದ್ರ॒ ಹರಿ॑ಭಿಃ । ಯಾ॒ ಹಿ ಮ॒ಯೂರ॑-ರೋಮಭಿಃ । ಮಾತ್ವಾ ಕೇಚಿನ್ನಿಯೇ ಮುರಿ॑ನ್ನ ಪಾ॒ಶಿನಃ । ದ॒ಧ॒ನ್ವೇವ॒ ತಾ ಇ॑ಹಿ । ಮಾ ಮ॒ನ್ದ್ರೈ-ರಿ॑ನ್ದ್ರ॒ ಹರಿ॑ಭಿಃ । ಯಾ॒ಮಿ ಮ॒ಯೂರ॑ ರೋಮಭಿಃ । ಮಾ ಮಾ ಕೇಚಿನ್ನಿಯೇ ಮುರಿ॑ನ್ನ ಪಾ॒ಶಿನಃ । ನಿ॒ಧ॒ನ್ವೇವ॒ ತಾ(2) ಇ॑ಮಿ । ಅಣುಭಿಶ್ಚ ಮ॑ಹದ್ಭಿ॒ಶ್ಚ ॥ 57 ॥
ನಿ॒ಘೃಷ್ವೈ॑ ರಸ॒ಮಾಯು॑ತೈಃ । ಕಾಲೈರ್-ಹರಿತ್ವ॑ಮಾಪ॒ನ್ನೈಃ । ಇನ್ದ್ರಾಯಾ॑ಹಿ ಸ॒ಹಸ್ರ॑ ಯುಕ್ । ಅ॒ಗ್ನಿ-ರ್ವಿ॒ಭ್ರಾಷ್ಟಿ॑ ವಸನಃ । ವಾ॒ಯು-ಶ್ಶ್ವೇತ॑ಸಿಕದ್ರು॒ಕಃ । ಸಂ॒ವಁ॒ಥ್ಸ॒ರೋ ವಿ॑ಷೂ॒ ವರ್ಣೈಃ᳚ । ನಿತ್ಯಾ॒ಸ್ತೇ ಽನುಚ॑ರಾಸ್ತ॒ವ । ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯೋಗ್ಂ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯೋಗ್ಂ ಸು॑ಬ್ರಹ್ಮ॒ಣ್ಯೋಮ್ । ಇನ್ದ್ರಾಗಚ್ಛ ಹರಿವ ಆಗಚ್ಛ ಮೇ॑ಧಾತಿ॒ಥೇಃ । ಮೇಷ ವೃಷಣಶ್ವ॑ಸ್ಯ ಮೇ॒ನೇ ॥ 58 ॥
ಗೌರಾವಸ್ಕನ್ದಿನ್ನ-ಹಲ್ಯಾ॑ಯೈ ಜಾ॒ರ । ಕೌಶಿಕ-ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗೌತಮ॑ಬ್ರುವಾ॒ಣ । ಅ॒ರು॒ಣಾಶ್ವಾ॑ ಇ॒ಹಾಗ॑ತಾಃ । ವಸ॑ವಃ ಪೃಥಿವಿ॒ ಖ್ಷಿತಃ॑ । ಅ॒ಷ್ಟೌ ದಿ॒ಗ್ವಾಸ॑ಸೋ॒ ಽಗ್ನಯಃ॑ । ಅಗ್ನಿಶ್ಚ ಜಾತವೇದಾ᳚ಶ್ಚೇತ್ಯೇ॒ತೇ । ತಾಮ್ರಾಶ್ವಾ᳚-ಸ್ತಾಮ್ರ॒ರಥಾಃ । ತಾಮ್ರವರ್ಣಾ᳚ ಸ್ತಥಾ॒-ಽಸಿತಾಃ । ದಣ್ಡಹಸ್ತಾಃ᳚ ಖಾದ॒ಗ್ದತಃ । ಇತೋ ರುದ್ರಾಃ᳚ ಪರಾ॒ಙ್ಗತಾಃ । 59 ।
ಉಕ್ತಗ್ಗ್ ಸ್ಥಾನ-ಮ್ಪ್ರಮಾಣಞ್ಚ॑ ಪುರ॒ ಇತ । ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿ॑ಶ್ಚ ಸವಿ॒ತಾ ಚ॑ । ವಿ॒ಶ್ವರೂ॑ಪೈ-ರಿ॒ಹಾಗ॑ತಾಮ್ । ರಥೇ॑ನೋದಕ॒ವರ್ತ್ಮ॑ನಾ । ಅ॒ಫ್ಸುಷಾ॑ ಇತಿ॒ ತದ್ದ್ವ॑ಯೋಃ । ಉಕ್ತೋ ವೇಷೋ॑ ವಾಸಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಿ ಚ । ಕಾಲಾವಯವಾನಾ-ಮಿತಃ॑ ಪ್ರತೀ॒ಜ್ಯಾ । ವಾಸಾತ್ಯಾ॑ ಇತ್ಯ॒ಶ್ವಿನೋಃ । ಕೋ-ಽನ್ತರಿಖ್ಷೇ ಶಬ್ದಙ್ಕ॑ರೋತೀ॒ತಿ । ವಾಸಿಷ್ಠ ರೌಹಿಣೋ ಮೀಮಾಗ್ಂ॑ಸಾ-ಞ್ಚ॒ಕ್ರೇ । ತಸ್ಯೈ॒ಷಾ ಭವ॑ತಿ ॥ ವಾ॒ಶ್ರೇವ॑ ವಿ॒ದ್ಯುದಿತಿ॑ ॥ ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ ಉ॒ದರ॑ಣಮಸಿ । ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ ಉದೀ॒ರಣ॑ಮಸಿ ।ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ ಆ॒ಸ್ತರ॑ಣಮಸಿ । ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ ಉಪ॒ಸ್ತರ॑ಣಮಸಿ ॥ 60 ॥
(ದೃಶ್ಯ॑ತೇ॒ – ಚ – ಮೇ॒ನೇ – ಪ॑ರಾ॒-ಙ್ಗತಾ – ಶ್ಚ॒ಕ್ರೇ ಷಟ್ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 13 [ಅಪ॑ಕ್ರಾಮತ ಗರ್ಭಿ॒ಣ್ಯಃ॑ ]
ಅ॒ಷ್ಟಯೋ॑ನೀ-ಮ॒ಷ್ಟಪು॑ತ್ರಾಮ್ । ಅ॒ಷ್ಟಪ॑ತ್ನೀ-ಮಿ॒ಮಾ-ಮ್ಮಹೀ᳚ಮ್ । ಅ॒ಹಂ-ವೇಁದ॒ ನ ಮೇ॑ ಮೃತ್ಯುಃ । ನ ಚಾಮೃ॑ತ್ಯುರ॒ಘಾಹ॑ರತ್ । ಅ॒ಷ್ಟಯೋ᳚ನ್ಯ॒ಷ್ಟ ಪು॑ತ್ರಮ್ । ಅ॒ಷ್ಟಪ॑ದಿ॒ದ-ಮ॒ನ್ತರಿ॑ಖ್ಷಮ್ । ಅ॒ಹಂ-ವೇಁದ॒ ನ ಮೇ॑ ಮೃತ್ಯುಃ । ನ ಚಾಮೃ॑ತ್ಯುರ॒ಘಾಹ॑ರತ್ । ಅ॒ಷ್ಟಯೋ॑ನೀ-ಮ॒ಷ್ಟಪು॑ತ್ರಾಮ್ । ಅ॒ಷ್ಟಪ॑ತ್ನೀ-ಮ॒ಮೂನ್ದಿವ᳚ಮ್ ॥ 61 ॥
ಅ॒ಹಂ-ವೇಁದ॒ ನ ಮೇ॑ ಮೃತ್ಯುಃ । ನ ಚಾಮೃ॑ತ್ಯುರ॒ಘಾಹ॑ರತ್ । ಸು॒ತ್ರಾಮಾ॑ಣ-ಮ್ಮ॒ಹೀಮೂ॒ಷು । ಅದಿ॑ತಿ॒ರ್ದ್ಯೌ-ರದಿ॑ತಿ-ರ॒ನ್ತರಿ॑ಖ್ಷಮ್ । ಅದಿ॑ತಿ ರ್ಮಾ॒ತಾ ಸ ಪಿ॒ತಾ ಸ ಪು॒ತ್ರಃ । ವಿಶ್ವೇ॑ ದೇ॒ವಾ ಅದಿ॑ತಿಃ॒ ಪಞ್ಚ॒ ಜನಾಃ᳚ । ಅದಿ॑ತಿ-ರ್ಜಾ॒ತ-ಮದಿ॑ತಿ॒-ರ್ಜನಿ॑ತ್ವಮ್ । ಅ॒ಷ್ಟೌ ಪು॒ತ್ರಾಸೋ॒ ಅದಿ॑ತೇಃ । ಯೇ ಜಾ॒ತಾ ಸ್ತ॒ನ್ವಃ॑ ಪರಿ॑ । ದೇ॒ವಾ (2) ಉಪ॑ಪ್ರೈ-ಥ್ಸ॒ಪ್ತಭಿಃ॑ ॥ 62 ॥
ಪ॒ರಾ॒ ಮಾ॒ರ್ತಾ॒ಣ್ಡಮಾಸ್ಯ॑ತ್ । ಸ॒ಪ್ತಭಿಃ॑ ಪು॒ತ್ರೈ-ರದಿ॑ತಿಃ । ಉಪ॒ ಪ್ರೈ-ತ್ಪೂ॒ರ್ವ್ಯಂ॑-ಯುಁಗ᳚ಮ್ । ಪ್ರ॒ಜಾಯೈ॑ ಮೃ॒ತ್ಯವೇ ತ॑ತ್ । ಪ॒ರಾ॒ ಮಾ॒ರ್ತಾ॒ಣ್ಡ-ಮಾಭ॑ರ॒ದಿತಿ॑ । ತಾನನುಕ್ರ॑ಮಿಷ್ಯಾ॒ಮಃ । ಮಿ॒ತ್ರಶ್ಚ॒ ವರು॑ಣಶ್ಚ । ಧಾ॒ತಾ ಚಾ᳚ರ್ಯ॒ಮಾ ಚ॑ । ಅಗ್ಂಶ॑ಶ್ಚ॒ ಭಗ॑ಶ್ಚ । ಇನ್ದ್ರಶ್ಚ ವಿವಸ್ವಾಗ್॑ಶ್ಚೇತ್ಯೇ॒ತೇ । ಹಿ॒ರ॒ಣ್ಯ॒ಗ॒ರ್ಭೋ ಹ॒ಗ್ಂ॒ಸಸ್ಶು॑ಚಿ॒ಷತ್ । ಬ್ರಹ್ಮ॑ ಜಜ್ಞಾ॒ನ-ನ್ತದಿ-ತ್ಪ॒ದಮಿತಿ॑ । ಗ॒ರ್ಭಃ ಪ್ರಾ॑ಜಾಪ॒ತ್ಯಃ । ಅಥ॒ ಪುರು॑ಷ-ಸ್ಸ॒ಪ್ತಪುರು॑ಷಃ ॥ 63 ॥
[ ಯ॒ಥಾ॒ಸ್ಥಾ॒ನ-ಙ್ಗ॑ರ್ಭಿ॒ಣ್ಯಃ॑ ]
(ಅ॒ಮೂ-ನ್ದಿವಗ್ಂ॑ – ಸ॒ಪ್ತಭಿ॑ – ರೇ॒ತೇ ಚ॒ತ್ವಾರಿ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 14
ಯೋ-ಽಸೌ॑ ತ॒ಪನ್ನು॒ದೇತಿ॑ । ಸ ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣಾನಾ॒ದಾಯೋ॒ದೇತಿ॑ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣಾನಾ॒ದಾಯೋದ॑ಗಾಃ । ಅ॒ಸೌ ಯೋ᳚ ಽಸ್ತ॒ಮೇತಿ॑ । ಸ ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣಾನಾ॒ದಾಯಾ॒ಸ್ತಮೇತಿ॑ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣಾನಾ॒ದಾಯಾ ಸ್ತ॑ಙ್ಗಾಃ । ಅ॒ಸೌ ಯ ಆ॒ಪೂರ್ಯ॑ತಿ । ಸ ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈ ರಾ॒ಪೂರ್ಯ॑ತಿ । 64 ।
ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈ-ರಾ॒ಪೂರಿ॑ಷ್ಠಾಃ । ಅ॒ಸೌ ಯೋ॑-ಽಪ॒ಖ್ಷೀಯ॑ತಿ । ಸ ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈ-ರಪ॑ಖ್ಷೀಯತಿ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈ-ರಪ॑ಖ್ಷೇಷ್ಠಾಃ । ಅ॒ಮೂನಿ॒ ನಖ್ಷ॑ತ್ರಾಣಿ । ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸರ್ಪನ್ತಿ॒ ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪನ್ತಿ ಚ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸೃಪತ॒ ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪತ ॥ 65 ॥
ಇ॒ಮೇ ಮಾಸಾ᳚-ಶ್ಚಾರ್ಧಮಾ॒ಸಾಶ್ಚ॑ । ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸರ್ಪನ್ತಿ॒ ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪನ್ತಿ ಚ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸೃಪತ॒ ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪತ । ಇ॒ಮ ಋ॒ತವಃ॑ । ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸರ್ಪನ್ತಿ॒ ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪನ್ತಿ ಚ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸೃಪತ॒ ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪತ । ಅ॒ಯಗ್ಂ ಸಂ॑ವಁಥ್ಸ॒ರಃ । ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸರ್ಪತಿ॒ ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪತಿ ಚ ॥ 66 ॥
ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸೃಪ॒ ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪ । ಇ॒ದಮಹಃ॑ । ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈ-ರಪ॑ ಪ್ರಸರ್ಪತಿ॒ ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪತಿ ಚ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸೃಪ॒ ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪ । ಇ॒ಯಗ್ಂ ರಾತ್ರಿಃ॑ । ಸರ್ವೇ॑ಷಾ-ಮ್ಭೂ॒ತಾನಾ᳚-ಮ್ಪ್ರಾ॒ಣೈ-ರಪ॑ ಪ್ರಸರ್ಪತಿ॒ ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪತಿ ಚ । ಮಾ ಮೇ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾಯಾ॒ ಮಾ ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಮಾ ಮಮ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೈರಪ॑ ಪ್ರಸೃಪ॒ ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪ । ಔ-ಮ್ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ । ಏತದ್ವೋ ಮಿಥುನ-ಮ್ಮಾ ನೋ ಮಿಥು॑ನಗ್ಂ ರೀ॒ಢ್ವಮ್ ॥ 67 ॥
(ಪ್ರಾ॒ಣೈರಾ॒ಪೂರ್ಯ॑ತಿ॒-ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪತ॒-ಚೋಥ್ಸ॑ರ್ಪತಿ ಚ॒ – ಮೋಥ್ಸೃ॑ಪ॒ ದ್ವೇ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 15
ಅಥಾದಿತ್ಯಸ್ಯಾಷ್ಟ ಪು॑ರುಷ॒ಸ್ಯ । ವಸೂನಾ ಮಾದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ರುದ್ರಾಣಾ-ಮಾದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಆದಿತ್ಯಾನಾ-ಮಾದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಸತಾಗ್ಂ॑ಸತ್ಯಾ॒ನಾಮ್ । ಆದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಅಭಿಧೂನ್ವತಾ॑-ಮಭಿ॒ಘ್ನತಾಮ್ । ವಾತವ॑ತಾ-ಮ್ಮ॒ರುತಾಮ್ । ಆದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಋಭೂಣಾ-ಮಾದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ವಿಶ್ವೇಷಾ᳚-ನ್ದೇವಾ॒ನಾಮ್ । ಆದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಸಂವಁಥ್ಸರ॑ಸ್ಯ ಸ॒ವಿತುಃ । ಆದಿತ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಔ-ಮ್ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ । ರಶ್ಮಯೋ ವೋ ಮಿಥುನ-ಮ್ಮಾ ನೋ ಮಿಥು॑ನಗ್ಂ ರೀ॒ಢ್ವಮ್ ॥ 68 ॥
(ಋಭೂಣಾಮಾದಿತ್ಯಾನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ಷಟ್ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 16
ಆರೋಗಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಭ್ರಾಜಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಪಟರಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಪತಙ್ಗಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಸ್ವರ್ಣರಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಜ್ಯೋತಿಷೀಮತಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ವಿಭಾಸಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಕಶ್ಯಪಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ । ಔ-ಮ್ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ । ಆಪೋ ವೋ ಮಿಥುನ-ಮ್ಮಾ ನೋ ಮಿಥು॑ನಗ್ಂ ರೀ॒ಢ್ವಮ್ ॥ 69 ॥
(ಆರೋಗಸ್ಯ ದಶ॑)
ಅನುವಾಕಃ 17
ಅಥ ವಾಯೋ-ರೇಕಾದಶ-ಪುರುಷಸ್ಯೈಕಾದಶ॑-ಸ್ತ್ರೀಕ॒ಸ್ಯ ।
ಪ್ರಭ್ರಾಜಮಾನಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವ್ಯವದಾತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವಾಸುಕಿವೈದ್ಯುತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ರಜತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಪರುಷಾಣಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಶ್ಯಾಮಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಕಪಿಲಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಅತಿಲೋಹಿತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಊರ್ಧ್ವಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ॥ 70 ॥
ಅವಪತನ್ತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವೈದ್ಯುತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಪ್ರಭ್ರಾಜಮಾನೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವ್ಯವದಾತೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವಾಸುಕಿವೈದ್ಯುತೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ರಜತಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಪರುಷಾಣಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಶ್ಯಾಮಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಕಪಿಲಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಅತಿಲೋಹಿತೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಊರ್ಧ್ವಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಅವಪತನ್ತೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವೈದ್ಯುತೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಔ-ಮ್ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ ।
ರೂಪಾಣಿ ವೋ ಮಿಥುನ-ಮ್ಮಾ ನೋ ಮಿಥು॑ನಗ್ಂ ರೀ॒ಢ್ವಮ್ ॥ 71 ॥
(ಊರ್ಧ್ವಾನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ – ನ್ಯತಿಲೋಹಿತೀನಾಗ್ಂ ರುದ್ರಾಣೀನಾಗ್ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ಪಞ್ಚ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 18
ಅಥಾಗ್ನೇ॑ರಷ್ಟ ಪು॑ರುಷ॒ಸ್ಯ ॥ ಅಗ್ನೇಃ ಪೂರ್ವ-ದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಜಾತವೇದಸ ಉಪದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಸಹೋಜಸೋ ದಖ್ಷಿಣ-ದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಅಜಿರಾಪ್ರಭವ ಉಪದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವೈಶ್ವಾನರಸ್ಯಾಪರದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ನರ್ಯಾಪಸ ಉಪದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಪಙ್ಕ್ತಿರಾಧಸ ಉದಗ್ದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ವಿಸರ್ಪಿಣ ಉಪದಿಶ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಥಾನೇ ಸ್ವತೇಜ॑ಸಾ ಭಾ॒ನಿ ।
ಔ-ಮ್ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ ।
ದಿಶೋ ವೋ ಮಿಥುನ-ಮ್ಮಾ ನೋ ಮಿಥು॑ನಗ್ಂ ರೀ॒ಢ್ವಮ್ ॥ 72 ॥
(ಸ್ವ॑ರೇಕ॑-ಞ್ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 19
ದಖ್ಷಿಣಪೂರ್ವ-ಸ್ಯಾನ್ದಿಶಿ ವಿಸ॑ರ್ಪೀ ನ॒ರಕಃ । ತಸ್ಮಾನ್ನಃ ಪ॑ರಿಪಾ॒ಹಿ । ದಖ್ಷಿಣಾ-ಪರಸ್ಯಾ-ನ್ದಿಶ್ಯ ವಿಸ॑ರ್ಪೀ ನ॒ರಕಃ । ತಸ್ಮಾನ್ನಃ ಪ॑ರಿಪಾ॒ಹಿ । ಉತ್ತರ-ಪೂರ್ವಸ್ಯಾ-ನ್ದಿಶಿ ವಿಷಾ॑ದೀ ನ॒ರಕಃ । ತಸ್ಮಾನ್ನಃ ಪ॑ರಿಪಾ॒ಹಿ । ಉತ್ತರಾ-ಪರಸ್ಯಾ-ನ್ದಿಶ್ಯ ವಿಷಾ॑ದೀ ನ॒ರಕಃ । ತಸ್ಮಾನ್ನಃ ಪ॑ರಿಪಾ॒ಹಿ । ಆ ಯಸ್ಮಿನ್ಥ್ಸಪ್ತ ವಾಸವಾ ಇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ಶತಕ್ರತ॑ ವಿತ್ಯೇ॒ತೇ ॥ 73 ॥
(ದಖ್ಷಿಣಪೂರ್ವಸ್ಯಾ-ನ್ನವ॑)
ಅನುವಾಕಃ 20
ಇ॒ನ್ದ್ರ॒ ಘೋ॒ಷಾ ವೋ॒ ವಸು॑ಭಿಃ ಪು॒ರಸ್ತಾ॒-ದುಪ॑ದಧತಾಮ್ ।
ಮನೋ॑ಜವಸೋ ವಃ ಪಿ॒ತೃಭಿ॑-ರ್ದಖ್ಷಿಣ॒ತ ಉಪ॑ದಧತಾಮ್ ।
ಪ್ರಚೇ॑ತಾ ವೋ ರು॒ದ್ರೈಃ ಪ॒ಶ್ಚಾ-ದುಪ॑ದಧತಾಮ್ ।
ವಿ॒ಶ್ವಕ॑ರ್ಮಾ ವ ಆದಿ॒ತ್ಯೈ-ರು॑ತ್ತರ॒ತ ಉಪ॑ದಧತಾಮ್ ।
ತ್ವಷ್ಟಾ॑ ವೋ ರೂ॒ಪೈ-ರು॒ಪರಿ॑ಷ್ಟಾ॒-ದುಪ॑ದಧತಾಮ್ । ಸ್
ಅಞ್ಜ್ಞಾನಂ-ವಃ ಁಪ॑ಶ್ಚಾದಿ॒ತಿ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯ-ಸ್ಸರ್ವೋ॒-ಽಗ್ನಿಃ ಪೃ॑ಥಿ॒ವ್ಯಾಮ್ । ವಾ॒ಯುರ॒ನ್ತರಿ॑ಖ್ಷೇ । ಸೂರ್ಯೋ॑ ದಿ॒ವಿ । ಚ॒ನ್ದ್ರಮಾ॑ ದಿ॒ಖ್ಷು । ನಖ್ಷ॑ತ್ರಾಣಿ॒ ಸ್ವಲೋ॒ಕೇ । ಏ॒ವಾ ಹ್ಯೇ॑ವ । ಏ॒ವಾ ಹ್ಯ॑ಗ್ನೇ । ಏ॒ವಾ ಹಿ ವಾ॑ಯೋ । ಏ॒ವಾ ಹೀ᳚ನ್ದ್ರ । ಏ॒ವಾ ಹಿ ಪೂ॑ಷನ್ನ್ । ಏ॒ವಾ ಹಿ ದೇ॑ವಾಃ ॥ 74 ॥
(ದಿ॒ಖ್ಷು ಸ॒ಪ್ತ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 21
ಆಪ॑ಮಾಪಾಮ॒ಪ-ಸ್ಸರ್ವಾಃ᳚ । ಅ॒ಸ್ಮಾ-ದ॒ಸ್ಮಾದಿ॒ತೋ-ಽಮುತಃ॑ । ಅ॒ಗ್ನಿರ್ವಾ॒ಯುಶ್ಚ॒ ಸೂರ್ಯ॑ಶ್ಚ । ಸ॒ಹ ಸ॑ಞ್ಚಸ್ಕ॒ರರ್ಧಿ॑ಯಾ । ವಾ॒ಯ್ವಶ್ವಾ॑ ರಶ್ಮಿ॒ ಪತ॑ಯಃ । ಮರೀ᳚ಚ್ಯಾತ್ಮಾನೋ॒ ಅದ್ರು॑ಹಃ । ದೇ॒ವೀ ರ್ಭು॑ವನ॒ ಸೂವ॑ರೀಃ । ಪು॒ತ್ರ॒ವ॒ವಾಯ॑ ಮೇ ಸುತ । ಮಹಾನಾಮ್ನೀ-ರ್ಮ॑ಹಾಮಾ॒ನಾಃ । ಮ॒ಹ॒ಸೋ ಮ॑ಹಸ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ ॥ 75 ॥
ದೇ॒ವೀಃ ಪ॑ರ್ಜನ್ಯ॒ ಸೂವ॑ರೀಃ । ಪು॒ತ್ರ॒ವ॒ವಾಯ॑ ಮೇ ಸುತ । ಅ॒ಪಾಶ್ನ್ಯು॑ಷ್ಣಿ-ಮ॒ಪಾ ರಖ್ಷಃ॑ । ಅ॒ಪಾಶ್ನ್ಯು॑ಷ್ಣಿ-ಮ॒ಪಾ ರಘ᳚ಮ್ । ಅಪಾ᳚ಘ್ರಾ॒ಮಪ॑ ಚಾ॒ವರ್ತಿ᳚ಮ್ । ಅಪ॑ ದೇ॒ವೀರಿ॒ತೋ ಹಿ॑ತ । ವಜ್ರ॑-ನ್ದೇ॒ವೀರಜೀ॑ತಾಗ್ಶ್ಚ । ಭುವ॑ನ-ನ್ದೇವ॒ ಸೂವ॑ರೀಃ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯಾನದಿ॑ತಿ-ನ್ದೇ॒ವೀಮ್ । ಯೋನಿ॑ನೋರ್ಧ್ವ-ಮು॒ದೀಷ॑ತ ॥ 76 ॥
ಭ॒ದ್ರ-ಙ್ಕರ್ಣೇ॑ಭಿ-ಶ್ಶೃಣು॒ಯಾಮ॑ ದೇವಾಃ । ಭ॒ದ್ರ-ಮ್ಪ॑ಶ್ಯೇಮಾ॒ಖ್ಷಭಿ॒-ರ್ಯಜ॑ತ್ರಾಃ । ಸ್ಥಿ॒ರೈರಙ್ಗೈ᳚ ಸ್ತುಷ್ಟು॒ವಾಗ್ಂ ಸ॑ಸ್ತ॒ನೂಭಿಃ॑ । ವ್ಯಶೇ॑ಮ ದೇ॒ವಹಿ॑ತಂ॒-ಯಁದಾಯುಃ॑ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನ॒ ಇನ್ದ್ರೋ॑ ವೃ॒ದ್ಧಶ್ರ॑ವಾಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನಃ॑ ಪೂ॒ಷಾ ವಿ॒ಶ್ವವೇ॑ದಾಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನ॒ಸ್ತಾರ್ಖ್ಷ್ಯೋ॒ ಅರಿ॑ಷ್ಟನೇಮಿಃ । ಸ್ವ॒ಸ್ತಿ ನೋ॒ ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿ॑-ರ್ದಧಾತು । ಕೇ॒ತವೋ॒ ಅರು॑ಣಾಸಶ್ಚ । ಋ॒ಷ॒ಯೋ ವಾತ॑ರಶ॒ನಾಃ। ಪ್ರ॒ತಿ॒ಷ್ಠಾಗ್ಂ ಶ॒ತಧಾ॑ ಹಿ । ಸ॒ಮಾಹಿ॑ತಾಸೋ ಸಹಸ್ರ॒ಧಾಯ॑ಸಮ್ ॥ ಶಿ॒ವಾ ನ॒-ಶ್ಶನ್ತ॑ಮಾ ಭವನ್ತು । ದಿ॒ವ್ಯಾ ಆಪ॒ ಓಷ॑ಧಯಃ ॥ ಸು॒ಮೃ॒ಡೀ॒ಕಾ ಸರ॑ಸ್ವತಿ । ಮಾತೇ॒ ವ್ಯೋ॑ಮ ಸ॒ನ್ದೃಶಿ॑ ॥ 77 ॥
(ಸ್ವ॑ – ರು॒ದೀಷ॑ತ॒ – ವಾತ॑ರಶ॒ನಾ-ಷ್ಷಟ್ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 22
ಯೋ॑-ಽಪಾ-ಮ್ಪುಷ್ಪಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಪುಷ್ಪ॑ವಾ-ನ್ಪ್ರ॒ಜಾವಾ᳚-ನ್ಪಶು॒ಮಾ-ನ್ಭ॑ವತಿ । ಚ॒ನ್ದ್ರಮಾ॒ ವಾ ಅ॒ಪಾ-ಮ್ಪುಷ್ಪ᳚ಮ್ । ಪುಷ್ಪ॑ವಾ-ನ್ಪ್ರ॒ಜಾವಾ᳚-ನ್ಪಶು॒ಮಾ-ನ್ಭ॑ವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಅ॒ಗ್ನಿರ್ವಾ ಅ॒ಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯೋ᳚-ಽಗ್ನೇರಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ ॥ 78 ॥
ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಆಪೋ॒ ವಾ ಅ॒ಗ್ನೇರಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ವಾ॒ಯುರ್ವಾ ಅ॒ಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯೋ ವಾ॒ಯೋರಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ ॥ 79 ॥
ಆಪೋ॒ ವೈ ವಾ॒ಯೋರಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಅ॒ಸೌ ವೈ ತಪ॑ನ್ನ॒ಪಾ-ಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯೋ॑-ಽಮುಷ್ಯ॒-ತಪ॑ತ ಆ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಆಪೋ॒ವಾ ಅ॒ಮುಷ್ಯ॒-ತಪ॑ತ ಆ॒ಯತ॑ನಮ್ ॥ 80 ॥
ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಚ॒ನ್ದ್ರಮಾ॒ ವಾ ಅ॒ಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯಶ್ಚ॒ನ್ದ್ರಮ॑ಸ ಆ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಆಪೋ॒ ವೈ ಚ॒ನ್ದ್ರಮ॑ಸ ಆ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ ॥ 81 ॥
ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ನಖ್ಷ॑ತ್ರಾಣಿ॒ ವಾ ಅ॒ಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯೋ ನಖ್ಷ॑ತ್ರಾಣಾ-ಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಆಪೋ॒ ವೈ ನಖ್ಷ॑ತ್ರಾಣಾ-ಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 82 ॥
ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಪ॒ರ್ಜನ್ಯೋ॒ ವಾ ಅ॒ಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯಃ ಪ॒ರ್ಜನ್ಯ॑-ಸ್ಯಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಆಪೋ॒ ವೈ ಪ॒ರ್ಜನ್ಯ॑-ಸ್ಯಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಯೋ॑-ಽಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ ॥ 83 ॥
ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಸಂ॒ವಁ॒ಥ್ಸ॒ರೋ ವಾ ಅ॒ಪಾಮಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ-ಸ್ಸಂ॑ವಁಥ್ಸ॒ರ-ಸ್ಯಾ॒ಯತ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಆಪೋ॒ ವೈ ಸಂ॑ವಁಥ್ಸ॒ರ-ಸ್ಯಾ॒ಯತ॑ನಮ್ । ಆ॒ಯತ॑ನವಾ-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಯೋ᳚-ಽಫ್ಸು ನಾವ॒-ಮ್ಪ್ರತಿ॑ಷ್ಠಿತಾಂ॒-ವೇಁದ॑ । ಪ್ರತ್ಯೇ॒ವ ತಿ॑ಷ್ಠತಿ । 84 ।
ಇ॒ಮೇ ವೈ ಲೋ॒ಕಾ ಅ॒ಫ್ಸು ಪ್ರತಿ॑ಷ್ಠಿತಾಃ । ತದೇ॒ಷಾ-ಽಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ ।
ಅ॒ಪಾಗ್ಂ ರಸ॒ಮುದ॑ಯಗ್ಂಸನ್ನ್ । ಸೂರ್ಯೇ॑ ಶು॒ಕ್ರಗ್ಂ ಸ॒ಮಾಭೃ॑ತಮ್ । ಅ॒ಪಾಗ್ಂ ರಸ॑ಸ್ಯ॒ ಯೋ ರಸಃ॑ । ತಂ-ವೋಁ॑ ಗೃಹ್ಣಾ-ಮ್ಯುತ್ತ॒ಮಮಿತಿ॑ । ಇ॒ಮೇ ವೈ ಲೋ॒ಕಾ ಅ॒ಪಾಗ್ಂ ರಸಃ॑ । ತೇ॑-ಽಮುಷ್ಮಿ॑-ನ್ನಾದಿ॒ತ್ಯೇ ಸ॒ಮಾಭ॑ತಾಃ । ಜಾ॒ನು॒ದ॒ಘ್ನೀ-ಮು॑ತ್ತರ-ವೇ॒ದೀಙ್ಖಾ॒ತ್ವಾ । ಅ॒ಪಾ-ಮ್ಪೂ॑ರಯಿ॒ತ್ವಾ ಗು॑ಲ್ಫದ॒ಘ್ನಮ್ ॥ 85 ।
ಪುಷ್ಕರಪರ್ಣೈಃ ಪುಷ್ಕರದಣ್ಡೈಃ ಪುಷ್ಕರೈಶ್ಚ॑ ಸಗ್ಗ್ಸ್ತೀ॒ರ್ಯ । ತಸ್ಮಿ॑ನ್. ವಿಹಾ॒ಯಸೇ । ಅ॒ಗ್ನಿ-ಮ್ಪ್ರ॒ಣೀಯೋ॑ಪ-ಸಮಾ॒ಧಾಯ॑ । ಬ್ರ॒ಹ್ಮ॒ವಾ॒ದಿನೋ॑ ವದನ್ತಿ । ಕಸ್ಮಾ᳚-ತ್ಪ್ರಣೀ॒ತೇ-ಽಯ-ಮ॒ಗ್ನಿಶ್ಚೀ॒ಯತೇ᳚ । ಸಾಪ್ಪ್ರ॑ಣೀ॒ತೇ-ಽಯಮ॒ಫ್ಸು ಹ್ಯಯ॑ಞ್ಚೀ॒ಯತೇ᳚ । ಅ॒ಸೌ ಭುವ॑ನೇ॒-ಽಪ್ಯ-ನಾ॑ಹಿತಾಗ್ನಿ-ರೇ॒ತಾಃ । ತಮ॒ಭಿತ॑ ಏ॒ತಾ ಅ॒ಭೀಷ್ಟ॑ಕಾ॒ ಉಪ॑ದಧಾತಿ । ಅ॒ಗ್ನಿ॒ಹೋ॒ತ್ರೇ ದ॑ರ್ಶಪೂರ್ಣ-ಮಾ॒ಸಯೋಃ᳚ । ಪ॒ಶು॒ಬ॒ನ್ಧೇ ಚಾ॑ತುರ್ಮಾ॒ಸ್ಯೇಷು॑ ॥ 86 ॥
ಅಥೋ॑ ಆಹುಃ । ಸರ್ವೇ॑ಷು ಯಜ್ಞಕ್ರ॒ತುಷ್ವಿತಿ॑ । ಏ॒ತದ್ಧ॑ ಸ್ಮ॒ ವಾ ಆ॑ಹು-ಶ್ಶಣ್ಡಿ॒ಲಾಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಸ॒ತ್ರಿ॒ಯ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಸಂ॒ವಁ॒ಥ್ಸ॒ರ-ಮ್ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಸಾ॒ವಿ॒ತ್ರ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಅ॒ಮುಮಾ॑ದಿ॒ತ್ಯ-ಮ್ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ ॥ ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ ॥ 87 ।
ನಾ॒ಚಿ॒ಕೇ॒ತ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಪ್ರಾ॒ಣಾ-ನ್ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಚಾ॒ತು॒ರ್॒ಹೋ॒ತ್ರಿ॒ಯ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಬ್ರಹ್ಮ॑ ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ ॥ ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ವೈ॒ಶ್ವ॒ಸೃ॒ಜ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಶರೀ॑ರ-ಮ್ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಉ॒ಪಾ॒ನು॒ವಾ॒ಕ್ಯ॑ಮಾ॒ಶು-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ ॥ 88 ॥
ಇ॒ಮಾ-ಲ್ಲೋಁ॒ಕಾ-ನ್ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ ॥ ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಇ॒ಮಮಾ॑ರುಣ-ಕೇತುಕ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನ ಇತಿ॑ । ಯ ಏ॒ವಾಸೌ । ಇ॒ತಶ್ಚಾ॒-ಮುತ॑ಶ್ಚಾ-ವ್ಯತೀಪಾ॒ತೀ । ತಮಿತಿ॑ ॥ ಯೋ᳚-ಽಗ್ನೇರ್ಮಿ॑ಥೂ॒ಯಾ ವೇದ॑ । ಮಿ॒ಥು॒ನ॒ವಾ-ನ್ಭ॑ವತಿ । ಆಪೋ॒ ವಾ ಅ॒ಗ್ನೇರ್ಮಿ॑ಥೂ॒ಯಾಃ । ಮಿ॒ಥು॒ನ॒ವಾ-ನ್ಭ॑ವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 89 ॥
(ವೇದ॑ – ಭವ – ತ್ಯಾ॒ಯತ॑ನಂ – ಭವತಿ॒ – ವೇದ॒ – ವೇದ॑ – ತಿಷ್ಠತಿ – ಗುಲ್ಫದ॒ಘ್ನಂ – ಚಾ॑ತುರ್ಮಾ॒ಸ್ಯೇ – ಷ್ವ॒ಮುಮಾ॑ದಿ॒ತ್ಯ-ಮ್ಪ್ರ॒ತ್ಯಖ್ಷೇ॑ಣ॒ ಕಮ॒ಗ್ನಿ-ಞ್ಚಿ॑ನುತ – ಉಪಾನುವಾ॒ಕ್ಯ॑ಮಾ॒ಶುಮ॒ಗ್ನಿ-ಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನೋ – ಮಿ॑ಥೂ॒ಯಾ ಮಿ॑ಥುನ॒ವಾ-ನ್ಭ॑ವ॒ತ್ಯೇಕ॑-ಞ್ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 23
ಆಪೋ॒ ವಾ ಇ॒ದಮಾ॑ಸನ್-ಥ್ಸಲಿ॒ಲಮೇ॒ವ । ಸ ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿ॒ರೇಕಃ॑ ಪುಷ್ಕರಪ॒ರ್ಣೇ ಸಮ॑ಭವತ್ । ತಸ್ಯಾನ್ತ॒-ರ್ಮನ॑ಸಿ ಕಾಮ॒-ಸ್ಸಮ॑ವರ್ತತ । ಇ॒ದಗ್ಂ ಸೃ॑ಜೇಯ॒ಮಿತಿ॑ । ತಸ್ಮಾ॒ದ್ಯ-ತ್ಪುರು॑ಷೋ॒ ಮನ॑ಸಾ-ಽಭಿ॒ಗಚ್ಛ॑ತಿ । ತದ್ವಾ॒ಚಾ ವ॑ದತಿ । ತತ್ಕರ್ಮ॑ಣಾ ಕರೋತಿ । ತದೇ॒ಷಾ ಽಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ । ಕಾಮ॒ಸ್ತದಗ್ರೇ॒ ಸಮ॑ವರ್ತ॒ತಾಧಿ॑ । ಮನ॑ಸೋ॒ ರೇತಃ॑ ಪ್ರಥ॒ಮಂ-ಯಁದಾಸೀ᳚ತ್ ॥ 90 ॥
ಸ॒ತೋ ಬನ್ಧು॒ಮಸ॑ತಿ॒ ನಿರ॑ವಿನ್ದನ್ನ್ । ಹೃ॒ದಿ ಪ್ರ॒ತೀಷ್ಯಾ॑ ಕ॒ವಯೋ॑ ಮನೀ॒ಷೇತಿ॑ । ಉಪೈ॑ನ॒ನ್ತದುಪ॑ನಮತಿ । ಯ-ತ್ಕಾ॑ಮೋ॒ ಭವ॑ತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಸ ತಪೋ॑-ಽತಪ್ಯತ । ಸ ತಪ॑ಸ್ತ॒ಪ್ತ್ವಾ । ಶರೀ॑ರಮಧೂನುತ । ತಸ್ಯ॒ ಯ-ನ್ಮಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಮಾಸೀ᳚ತ್ । ತತೋ॑-ಽರು॒ಣಾಃ ಕೇ॒ತವೋ॒ ವಾತ॑ರಶ॒ನಾ ಋಷ॑ಯ॒ ಉದ॑ತಿಷ್ಠನ್ನ್ ॥ 91 ॥
ಯೇ ನಖಾಃ᳚ । ತೇ ವೈ॑ಖಾನ॒ಸಾಃ । ಯೇ ವಾಲಾಃ᳚ । ತೇ ವಾ॑ಲಖಿ॒ಲ್ಯಾಃ । ಯೋ ರಸಃ॑ । ಸೋ॑-ಽಪಾಮ್ । ಅ॒ನ್ತ॒ರ॒ತಃ ಕೂ॒ರ್ಮ-ಮ್ಭೂ॒ತಗ್ಂ ಸರ್ಪ॑ನ್ತಮ್ । ತಮ॑ಬ್ರವೀತ್ । ಮಮ॒ ವೈ ತ್ವಂ-ಮಾ॒ಗ್ಂ॒ಸಾ । ಸಮ॑ಭೂತ್ ॥ 92 ॥
ನೇತ್ಯ॑ಬ್ರವೀತ್ । ಪೂರ್ವ॑ಮೇ॒ವಾಹ-ಮಿ॒ಹಾಸ॒ಮಿತಿ॑ । ತತ್ಪುರು॑ಷಸ್ಯ ಪುರುಷ॒ತ್ವಮ್ । ಸ ಸ॒ಹಸ್ರ॑ಶೀರ್ಷಾ॒ ಪುರು॑ಷಃ । ಸ॒ಹ॒ಸ್ರಾ॒ಖ್ಷ-ಸ್ಸ॒ಹಸ್ರ॑ಪಾತ್ । ಭೂ॒ತ್ವೋದ॑ತಿಷ್ಠತ್ । ತಮ॑ಬ್ರವೀತ್ । ತ್ವಂ-ವೈಁ ಪೂರ್ವಗ್ಂ॑ ಸಮ॑ಭೂಃ । ತ್ವಮಿ॒ದ-ಮ್ಪೂರ್ವಃ॑ ಕುರು॒ಷ್ವೇತಿ॑ । ಸ ಇ॒ತ ಆ॒ದಾಯಾಪಃ॑ ॥ 93 ॥
ಅ॒ಞ್ಜ॒ಲಿನಾ॑ ಪು॒ರಸ್ತಾ॑-ದು॒ಪಾದ॑ಧಾತ್ । ಏ॒ವಾ ಹ್ಯೇ॒ವೇತಿ॑ । ತತ॑ ಆದಿ॒ತ್ಯ ಉದ॑ತಿಷ್ಠತ್ । ಸಾ ಪ್ರಾಚೀ॒ ದಿಕ್ । ಅಥಾ॑ರು॒ಣಃ ಕೇ॒ತು-ರ್ದ॑ಖ್ಷಿಣ॒ತ ಉ॒ಪಾದ॑ಧಾತ್ । ಏ॒ವಾ ಹ್ಯಗ್ನ॒ ಇತಿ॑ । ತತೋ॒ ವಾ ಅ॒ಗ್ನಿರುದ॑ತಿಷ್ಠತ್ । ಸಾ ದ॑ಖ್ಷಿ॒ಣಾ ದಿಕ್ । ಅಥಾ॑ರು॒ಣಃ ಕೇ॒ತುಃ ಪ॒ಶ್ಚಾದು॒ಪಾದ॑ಧಾತ್ । ಏ॒ವಾ ಹಿ ವಾಯೋ॒ ಇತಿ॑ ॥ 94 ॥
ತತೋ॑ ವಾ॒ಯುರುದ॑ತಿಷ್ಠತ್ । ಸಾ ಪ್ರ॒ತೀಚೀ॒ ದಿಕ್ । ಅಥಾ॑ರು॒ಣಃ ಕೇ॒ತು-ರು॑ತ್ತರ॒ತ ಉ॒ಪಾದ॑ಧಾತ್ । ಏ॒ವಾ ಹೀನ್ದ್ರೇತಿ॑ । ತತೋ॒ ವಾ ಇನ್ದ್ರ॒ ಉದ॑ತಿಷ್ಠತ್ । ಸೋದೀ॑ಚೀ॒ ದಿಕ್ । ಅಥಾ॑ರು॒ಣಃ ಕೇ॒ತು-ರ್ಮದ್ಧ್ಯ॑ ಉ॒ಪಾದ॑ಧಾತ್ । ಏ॒ವಾ ಹಿ ಪೂಷ॒ನ್ನಿತಿ॑ । ತತೋ॒ ವೈ ಪೂ॒ಷೋದ॑ತಿಷ್ಠತ್ । ಸೇಯನ್ದಿಕ್ । 95 ।
ಅಥಾ॑ರು॒ಣಃ ಕೇ॒ತುರು॒ಪರಿ॑ಷ್ಟಾ-ದು॒ಪಾದ॑ಧಾತ್ । ಏ॒ವಾ ಹಿ ದೇವಾ॒ ಇತಿ॑ । ತತೋ॑ ದೇವ ಮನು॒ಷ್ಯಾಃ ಪಿ॒ತರಃ॑ । ಗ॒ನ್ಧ॒ರ್ವಾ॒-ಫ್ಸ॒ರಸ॒ ಶ್ಚೋದ॑-ತಿಷ್ಠನ್ನ್ । ಸೋರ್ಧ್ವಾ ದಿಕ್ । ಯಾ ವಿ॒ಪ್ರುಷೋ॑ ವಿ॒ಪರಾ॑ಪತನ್ನ್ । ತಾಭ್ಯೋ-ಽಸು॑ರಾ॒ ರಖ್ಷಾಗ್ಂ॑ಸಿ ಪಿಶಾ॒ಚಾಶ್ಚೋ-ದ॑ತಿಷ್ಠನ್ನ್ । ತಸ್ಮಾ॒ತ್ತೇ ಪರಾ॑ಭವನ್ನ್ । ವಿ॒ಪ್ರುಡ್ಭ್ಯೋ॒ ಹಿ ತೇ ಸಮ॑ಭವನ್ನ್ । ತದೇ॒ಷಾ-ಽಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ ॥ 96 ॥
ಆಪೋ॑ ಹ॒ ಯ-ದ್ಬೃ॑ಹ॒ತೀ-ರ್ಗರ್ಭ॒ಮಾಯನ್ನ್॑ । ದಖ್ಷ॒-ನ್ದಧಾ॑ನಾ ಜ॒ನಯ॑ನ್ತೀ-ಸ್ಸ್ವಯ॒ಮ್ಭುಮ್ । ತತ॑ ಇ॒ಮೇ-ಽದ್ಧ್ಯ-ಸೃ॑ಜ್ಯನ್ತ॒ ಸರ್ಗಾಃ᳚ । ಅದ್ಭ್ಯೋ॒ ವಾ ಇ॒ದಗ್ಂ ಸಮ॑ಭೂತ್ । ತಸ್ಮಾ॑ದಿ॒ದಗ್ಂ ಸರ್ವ॒-ಮ್ಬ್ರಹ್ಮ॑ ಸ್ವಯ॒ಭ್ವಿನ್ತಿ॑ । ತಸ್ಮಾ॑ದಿ॒ದಗ್ಂ ಸರ್ವ॒ಗ್ಂ॒ ಶಿಥಿ॑ಲ-ಮಿ॒ವಾ ಧ್ರುವ॑-ಮಿವಾಭವತ್ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿ॒-ರ್ವಾವ ತತ್ । ಆ॒ತ್ಮನಾ॒-ಽಽತ್ಮಾನಂ॑-ವಿಁ॒ಧಾಯ॑ । ತದೇ॒ವಾನು॒ ಪ್ರಾವಿ॑ಶತ್ ॥ ತದೇ॒ಷಾ-ಽಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ ॥ 97 ॥
ವಿ॒ಧಾಯ॑ ಲೋ॒ಕಾನ್. ವಿ॒ಧಾಯ॑ ಭೂ॒ತಾನಿ॑ । ವಿ॒ಧಾಯ॒ ಸರ್ವಾಃ᳚ ಪ್ರ॒ದಿಶೋ॒ ದಿಶ॑ಶ್ಚ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿಃ ಪ್ರಥಮ॒ಜಾ ಋ॒ತಸ್ಯ॑ । ಆ॒ತ್ಮನಾ॒-ಽಽತ್ಮಾ-ನ॑ಮ॒ಭಿ-ಸಂವಿಁ॑ವೇ॒ಶೇತಿ॑ । ಸರ್ವ॑ಮೇ॒ವೇದಮಾ॒ಪ್ತ್ವಾ । ಸರ್ವ॑-ಮವ॒ರುದ್ಧ್ಯ॑ । ತದೇ॒ವಾನು॒ ಪ್ರವಿ॑ಶತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 98 ॥
(ಆಸೀ॑ – ದತಿಷ್ಠನ್ – ನಭೂ॒ – ದಪೋ॒ – ವಾಯೋ॒ ಇತಿ – ಸೇಯ-ನ್ದಿಗ॒ – ಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ॒ – ಽಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ॒ -+-ಽಷ್ಟೌ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 24
ಚತು॑ಷ್ಟಯ್ಯ॒ ಆಪೋ॑ ಗೃಹ್ಣಾತಿ । ಚ॒ತ್ವಾರಿ॒ ವಾ ಅ॒ಪಾಗ್ಂ ರೂ॒ಪಾಣಿ॑ । ಮೇಘೋ॑ ವಿ॒ದ್ಯುತ್ । ಸ್ತ॒ನ॒ಯಿ॒ತ್ನು-ರ್ವೃ॒ಷ್ಟಿಃ । ತಾನ್ಯೇ॒ವಾ ವ॑ರುನ್ಧೇ । ಆ॒ತಪ॑ತಿ॒ ವರ್ಷ್ಯಾ॑ ಗೃಹ್ಣಾತಿ । ತಾಃ ಪು॒ರಸ್ತಾ॒-ದುಪ॑ದಧಾತಿ । ಏ॒ತಾ ವೈ ಬ್ರ॑ಹ್ಮವರ್ಚ॒ಸ್ಯಾ ಆಪಃ॑ । ಮು॒ಖ॒ತ ಏ॒ವ ಬ್ರ॑ಹ್ಮವರ್ಚ॒ಸ-ಮವ॑ರುನ್ಧೇ । ತಸ್ಮಾ᳚-ನ್ಮುಖ॒ತೋ ಬ್ರ॑ಹ್ಮವರ್ಚ॒ಸಿತ॑ರಃ ॥ 99 ॥
ಕೂಪ್ಯಾ॑ ಗೃಹ್ಣಾತಿ । ತಾ ದ॑ಖ್ಷಿಣ॒ತ ಉಪ॑ದಧಾತಿ । ಏ॒ತಾ ವೈ ತೇ॑ಜ॒ಸ್ವಿನೀ॒ರಾಪಃ॑ । ತೇಜ॑ ಏ॒ವಾಸ್ಯ॑ ದಖ್ಷಿಣ॒ತೋ ದ॑ಧಾತಿ । ತಸ್ಮಾ॒-ದ್ದಖ್ಷಿ॒ಣೋರ್ಧ॑ ಽಸ್ತೇಜ॒ಸ್ವಿತ॑ರಃ । ಸ್ಥಾ॒ವ॒ರಾ ಗೃ॑ಹ್ಣಾತಿ । ತಾಃ ಪ॒ಶ್ಚಾದುಪ॑ದಧಾತಿ । ಪ್ರತಿ॑ಷ್ಠಿತಾ॒ ವೈ ಸ್ಥಾ॑ವ॒ರಾಃ । ಪ॒ಶ್ಚಾದೇ॒ವ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠತಿ । ವಹ॑ನ್ತೀ-ರ್ಗೃಹ್ಣಾತಿ ॥ 100 ॥
ತಾ ಉ॑ತ್ತರ॒ತ ಉಪ॑ದಧಾತಿ । ಓಜ॑ಸಾ॒ ವಾ ಏ॒ತಾ ವಹ॑ನ್ತೀರಿ॒ವೋ-ದ್ಗ॑ತೀರಿ॒ವ ಆಕೂಜ॑ತೀರಿ॒ವ ಧಾವ॑ನ್ತೀಃ । ಓಜ॑ ಏ॒ವಾಸ್ಯೋ᳚ತ್ತರ॒ತೋ ದ॑ಧಾತಿ । ತಸ್ಮಾ॒ದುತ್ತ॒ರೋ-ಽದ್ಧ॑ ಓಜ॒ಸ್ವಿತ॑ರಃ ॥ ಸ॒ಭಾಂ॒ರ್ಯಾ ಗೃ॑ಹ್ಣಾತಿ । ತಾ ಮದ್ಧ್ಯ॒ ಉಪ॑ದಧಾತಿ । ಇ॒ಯಂ-ವೈಁ ಸ॑ಭಾಂ॒ರ್ಯಾಃ । ಅ॒ಸ್ಯಾಮೇ॒ವ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠತಿ । ಪ॒ಲ್ವ॒ಲ್ಯಾ ಗೃ॑ಹ್ಣಾತಿ । ತಾ ಉ॒ಪರಿ॑ಷ್ಟಾ-ದು॒ಪಾದ॑ಧಾತಿ ॥ 101 ।
ಅ॒ಸೌ ವೈ ಪ॑ಲ್ವ॒ಲ್ಯಾಃ । ಅ॒ಮುಷ್ಯಾ॑ಮೇ॒ವ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠತಿ । ದಿ॒ಖ್ಷೂಪ॑ದಧಾತಿ । ದಿ॒ಖ್ಷು ವಾ ಆಪಃ॑ । ಅನ್ನಂ॒-ವಾಁ ಆಪಃ॑ । ಅ॒ದ್ಭ್ಯೋ ವಾ ಅನ್ನ॑ಞ್ಜಾಯತೇ । ಯದೇ॒ವಾದ್ಭ್ಯೋ-ಽನ್ನ॒-ಞ್ಜಾಯ॑ತೇ । ತದವ॑ರುನ್ಧೇ । ತಂ-ವಾಁ ಏ॒ತಮ॑ರು॒ಣಾಃ ಕೇ॒ತವೋ॒ ವಾತ॑ರಶ॒ನಾ ಋಷ॑ಯೋ-ಽಚಿನ್ವನ್ನ್ । ತಸ್ಮಾ॑-ದಾರುಣ ಕೇ॒ತುಕಃ॑ ॥ತದೇ॒ಷಾ-ಽಭ್ಯನೂ᳚ಕ್ತಾ ॥ ಕೇ॒ತವೋ॒ ಅರು॑ಣಾಸಶ್ಚ । ಋ॒ಷ॒ಯೋ ವಾತ॑ರಶ॒ನಾಃ । ಪ್ರ॒ತಿ॒ಷ್ಠಾಗ್ಂ ಶ॒ತಧಾ॑ ಹಿ । ಸ॒ಮಾಹಿ॑ತಾಸೋ ಸಹಸ್ರ॒ಧಾಯ॑ಸ॒ಮಿತಿ॑ । ಶ॒ತಶ॑ಶ್ಚೈ॒ವ ಽಸ॒ಹಸ್ರ॑ಶಶ್ಚ॒ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠತಿ । ಯ ಏ॒ತಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನು॒ತೇ । ಯ ಉ॑ಚೈನಮೇ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 102 ॥
(ಬ್ರ॒ಹ್ಮ॒ವ॒ರ್ಚ॒ಸಿತ॑ರೋ॒ – ವಹ॑ನ್ತೀ-ರ್ಗೃಹ್ಣಾತಿ॒ – ತಾ ಉ॒ಪರಿ॑ಷ್ಟಾದು॒ಪಾದ॑ಧಾ – ತ್ಯಾರುಣಕೇ॒ತುಕೋ॒-ಽಷ್ಟೌ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 25
ಜಾ॒ನು॒ದ॒ಘ್ನೀ-ಮು॑ತ್ತರವೇ॒ದೀಙ್ಖಾ॒ತ್ವಾ । ಅ॒ಪಾ-ಮ್ಪೂ॑ರಯತಿ । ಅ॒ಪಾಗ್ಂ ಸ॑ರ್ವ॒ತ್ವಾಯ॑ । ಪು॒ಷ್ಕ॒ರ॒ಪ॒ರ್ಣಗ್ಂ ರು॒ಕ್ಮ-ಮ್ಪುರು॑ಷ॒-ಮಿತ್ಯುಪ॑ದಧಾತಿ । ತಪೋ॒ ವೈ ಪು॑ಷ್ಕರಪ॒ರ್ಣಮ್ । ಸ॒ತ್ಯಗ್ಂ ರು॒ಕ್ಮಃ । ಅ॒ಮೃತ॒-ಮ್ಪುರು॑ಷಃ । ಏ॒ತಾವ॒ದ್ವಾ ವಾ᳚ಸ್ತಿ । ಯಾವ॑ದೇ॒ತತ್ । ಯಾವ॑ದೇ॒ವಾಸ್ತಿ॑ ॥ 103 ॥
ತದವ॑ರುನ್ಧೇ । ಕೂ॒ರ್ಮಮುಪ॑ದಧಾತಿ । ಅ॒ಪಾಮೇ॒ವ ಮೇಧ॒ಮವ॑ರುನ್ಧೇ । ಅಥೋ᳚ ಸ್ವ॒ರ್ಗಸ್ಯ॑ ಲೋ॒ಕಸ್ಯ॒ ಸಮ॑ಷ್ಟ್ಯೈ । ಆಪ॑ಮಾಪಾಮ॒ಪ-ಸ್ಸರ್ವಾಃ᳚ । ಅ॒ಸ್ಮಾದ॒ಸ್ಮಾ ದಿ॒ತೋ-ಽಮುತಃ॑ । ಅ॒ಗ್ನಿರ್ವಾ॒ಯುಶ್ಚ॒ ಸೂರ್ಯ॑ಶ್ಚ । ಸ॒ಹ ಸ॑ಞ್ಚಸ್ಕ॒ರರ್ಧಿ॑ಯಾ॒ ಇತಿ॑ । ವಾ॒ಯ್ವಶ್ವ॑ ರಶ್ಮಿ॒ಪತ॑ಯಃ । ಲೋ॒ಕ-ಮ್ಪೃ॑ಣಚ್ಛಿ॒ದ್ರ-ಮ್ಪೃ॑ಣ ॥ 104 ॥
ಯಾಸ್ತಿ॒ಸ್ರಃ ಪ॑ರಮ॒ಜಾಃ । ಇ॒ನ್ದ್ರ॒ಘೋ॒ಷಾ ವೋ॒ ವಸು॑ಭಿರೇ॒ವಾ ಹ್ಯೇ॒ವೇತಿ॑ । ಪಞ್ಚ॒ ಚಿತ॑ಯ॒ ಉಪ॑ದಧಾತಿ । ಪಾಙ್ಕ್ತ॒-ಽಗ್ನಿಃ । ಯಾವಾ॑ನೇ॒ವಾಗ್ನಿಃ । ತಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಲೋ॒ಕ-ಮ್ಪೃ॑ಣಯಾ ದ್ವಿ॒ತೀಯಾ॒-ಮುಪ॑ದಧಾತಿ । ಪಞ್ಚ॑ಪದಾ॒ ವೈ ವಿ॒ರಾಟ್ । ತಸ್ಯಾ॒ ವಾ ಇ॒ಯ-ಮ್ಪಾದಃ॑ । ಅ॒ನ್ತರಿ॑ಖ್ಷ॒-ಮ್ಪಾದಃ॑ । ದ್ಯೌಃ ಪಾದಃ॑ । ದಿಶಃ॒ ಪಾದಃ॑ । ಪ॒ರೋರ॑ಜಾಃ॒ ಪಾದಃ॑ । ವಿ॒ರಾಜ್ಯೇ॒ವ ಪ್ರತಿ॑ತಿಷ್ಠತಿ । ಯ ಏ॒ತಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನು॒ತೇ । ಯ ಉ॑ಚೈನಮೇ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 105 ॥
(ಅಸ್ತಿ॑ – ಪೃಣಾ॒ – ನ್ತರಿ॑ಖ್ಷ॒-ಮ್ಪಾದ॒-ಷ್ಷಟ್ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 26
ಅ॒ಗ್ನಿ-ಮ್ಪ್ರ॒ಣೀಯೋ॑ಪ-ಸಮಾ॒ಧಾಯ॑ । ತಮ॒ಭಿತ॑ ಏ॒ತಾ ಅ॒ಭೀಷ್ಟ॑ಕಾ॒ ಉಪ॑ದಧಾತಿ । ಅ॒ಗ್ನಿ॒ಹೋ॒ತ್ರೇ ದ॑ರ್ಶಪೂರ್ಣ-ಮಾ॒ಸಯೋಃ᳚ । ಪ॒ಶು॒ಬ॒ನ್ಧೇ ಚಾ॑ತುರ್ಮಾ॒ಸ್ಯೇಷು॑ । ಅಥೋ॑ ಆಹುಃ । ಸರ್ವೇ॑ಷು ಯಜ್ಞಕ್ರ॒ತುಷ್ವಿತಿ॑ । ಅಥ॑ ಹಸ್ಮಾ ಹಾರು॒ಣ-ಸ್ಸ್ವಾ॑ಯ॒ಮ್ಭುವಃ॑ । ಸಾ॒ವಿ॒ತ್ರ-ಸ್ಸರ್ವೋ॒-ಽಗ್ನಿ-ರಿತ್ಯನ॑ನುಷಙ್ಗ-ಮ್ಮನ್ಯಾಮಹೇ । ನಾನಾ॒ ವಾ ಏ॒ತೇಷಾಂ᳚-ವೀಁ॒ರ್ಯಾ॑ಣಿ ॥ ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ ॥ 106 ॥
ಸ॒ತ್ರಿ॒ಯ ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಸಾ॒ವಿ॒ತ್ರ ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ನಾ॒ಚಿ॒ಕೇ॒ತ ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಚಾ॒ತು॒ರ್॒ ಹೋ॒ತ್ರಿ॒ಯ-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ವೈ॒ಶ್ವ॒ಸೃ॒ಜ ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ ॥ 107 ॥
ಉ॒ಪಾ॒ನು॒ವಾ॒ಕ್ಯ॑-ಮಾ॒ಶು ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನಃ । ಕಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಇ॒ಮಮಾ॑ರುಣ-ಕೇತುಕ ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನ್ವಾ॒ನ ಇತಿ॑ ॥ ವೃಷಾ॒ ವಾ ಅ॒ಗ್ನಿಃ । ವೃಷಾ॑ಣೌ॒ ಸಗ್ಗ್ಸ್ಫಾ॑ಲಯೇತ್ । ಹ॒ನ್ಯೇತಾ᳚ಸ್ಯ ಯ॒ಜ್ಞಃ । ತಸ್ಮಾ॒ನ್ನಾನು॒ಷಜ್ಯಃ॑ ॥ ಸೋತ್ತ॑ರವೇ॒ದಿಷು॑ ಕ್ರ॒ತುಷು॑ ಚಿನ್ವೀತ । ಉ॒ತ್ತ॒ರ॒ವೇ॒ದ್ಯಾಗ್ ಹ್ಯ॑ಗ್ನಿಶ್ಚೀ॒ಯತೇ᳚ ॥ ಪ್ರ॒ಜಾಕಾ॑ಮಶ್ಚಿನ್ವೀತ । 108 ।
ಪ್ರಾ॒ಜಾ॒ಪ॒ತ್ಯೋ ವಾ ಏ॒ಷೋ᳚-ಽಗ್ನಿಃ । ಪ್ರಾ॒ಜಾ॒ಪ॒ತ್ಯಾಃ ಪ್ರ॒ಜಾಃ । ಪ್ರ॒ಜಾವಾ᳚-ನ್ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಪ॒ಶುಕಾ॑ಮಶ್ಚಿನ್ವೀತ । ಸ॒ಞ್ಜ್ಞಾನಂ॒-ವಾಁ ಏ॒ತ-ತ್ಪ॑ಶೂ॒ನಾಮ್ । ಯದಾಪಃ॑ । ಪ॒ಶೂ॒ನಾಮೇ॒ವ ಸ॒ಜ್ಞಾನ್ನೇ॒ ಽಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನುತೇ । ಪ॒ಶು॒ಮಾ-ನ್ಭ॑ವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 109 ॥
ವೃಷ್ಟಿ॑ಕಾಮಶ್ಚಿನ್ವೀತ । ಆಪೋ॒ ವೈ ವೃಷ್ಟಿಃ॑ । ಪ॒ರ್ಜನ್ಯೋ॒ ವರ್ಷು॑ಕೋ ಭವತಿ । ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ । ಆ॒ಮ॒ಯಾ॒ವೀ ಚಿ॑ನ್ವೀತ । ಆಪೋ॒ ವೈ ಭೇ॑ಷ॒ಜಮ್ । ಭೇ॒ಷ॒ಜ-ಮೇ॒ವಾಸ್ಮೈ॑ ಕರೋತಿ । ಸರ್ವ॒ಮಾಯು॑ರೇತಿ । ಅ॒ಭಿ॒ಚರಗ್ಗ್॑ ಶ್ಚಿನ್ವೀತ । ವಜ್ರೋ॒ ವಾ ಆಪಃ॑ ॥ 110 ॥
ವಜ್ರ॑ಮೇ॒ವ ಭ್ರಾತೃ॑ವ್ಯೇಭ್ಯಃ॒ ಪ್ರಹ॑ರತಿ । ಸ್ತೃ॒ಣು॒ತ ಏ॑ನಮ್ । ತೇಜ॑ಸ್ಕಾಮೋ॒ ಯಶ॑ಸ್ಕಾಮಃ । ಬ್ರ॒ಹ್ಮ॒ವ॒ರ್ಚ॒ಸಕಾ॑ಮ-ಸ್ಸ್ವ॒ರ್ಗಕಾ॑ಮಶ್ಚಿನ್ವೀತ । ಏ॒ತಾ ವ॒ದ್ವಾ ವಾ᳚ಸ್ತಿ । ಯಾವ॑ದೇ॒ತತ್ । ಯಾವ॑ದೇ॒ವಾಸ್ತಿ॑ । ತದವ॑ರುನ್ಧೇ । ತಸ್ಯೈ॒ ತದ್ವ್ರ॒ತಮ್ । ವರ್ಷ॑ತಿ॒ ನ ಧಾ॑ವೇತ್ ॥ 111 ॥
ಅ॒ಮೃತಂ॒-ವಾಁ ಆಪಃ॑ । ಅ॒ಮೃತ॒ಸ್ಯಾ-ನ॑ನ್ತರಿತ್ಯೈ ॥ ನಾಫ್ಸು-ಮೂತ್ರ॑ಪುರೀ॒ಷಙ್ಕು॑ರ್ಯಾತ್ । ನ ನಿಷ್ಠೀ॑ವೇತ್ । ನ ವಿ॒ವಸ॑ನ-ಸ್ಸ್ನಾಯಾತ್ । ಗುಹ್ಯೋ॒ ವಾ ಏ॒ಷೋ᳚-ಽಗ್ನಿಃ । ಏ॒ತಸ್ಯಾ॒ಗ್ನೇ ರನ॑ತಿ ದಾಹಾಯ ॥ ನ ಪು॑ಷ್ಕರಪ॒ರ್ಣಾನಿ॒ ಹಿರ॑ಣ್ಯಂ॒-ವಾಁ-ಽಧಿ॒ತಿಷ್ಠೇ᳚ತ್ । ಏ॒ತಸ್ಯಾ॒ಗ್ನೇ-ರನ॑ಭ್ಯಾರೋಹಾಯ ॥ ನ ಕೂರ್ಮ॒ಸ್ಯಾಶ್ಞೀ॑ಯಾತ್ । ನೋದ॒ಕಸ್ಯಾ॒-ಘಾತು॑ಕಾ॒ನ್ಯೇನ॑-ಮೋದ॒ಕಾನಿ॑ ಭವನ್ತಿ । ಅ॒ಘಾತು॑ಕಾ॒ ಆಪಃ॑ । ಯ ಏ॒ತಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚಿ॑ನು॒ತೇ । ಯ ಉ॑ಚೈನಮೇ॒ವಂ-ವೇಁದ॑ ॥ 112 ॥
(ಚಿ॒ನು॒ತೇ॒ – ಚಿ॒ನು॒ತೇ॒ – ಪ್ರ॒ಜಾಕಾ॑ಮಶ್ಚಿನ್ವೀತ॒-ಯ ಏ॒ವಂ-ವೇಁದಾ-ಪೋ॑-ಧಾವೇ॒-ದಶ್ಞೀ॑ಯಾಚ್ಚ॒ತ್ವಾರಿ॑ ಚ)
ಅನುವಾಕಃ 27
ಇ॒ಮಾ ನು॑ಕ॒-ಮ್ಭುವ॑ನಾ ಸೀಷಧೇಮ । ಇನ್ದ್ರ॑ಶ್ಚ॒ ವಿಶ್ವೇ॑ಚ ದೇ॒ವಾಃ । ಯ॒ಜ್ಞಞ್ಚ॑ ನಸ್ತ॒ನ್ವಞ್ಚ॑ ಪ್ರ॒ಜಾಞ್ಚ॑ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯೈರಿನ್ದ॑-ಸ್ಸ॒ಹ ಸೀ॑ಷಧಾತು । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯೈರಿನ್ದ್ರ॒-ಸ್ಸಗ॑ಣೋ-ಮ॒ರುದ್ಭಿಃ॑ । ಅ॒ಸ್ಮಾಕ॑-ಮ್ಭೂತ್ವವಿ॒ತಾ ತ॒ನೂನಾ᳚ಮ್ ॥ ಆಪ್ಲ॑ವಸ್ವ॒ ಪ್ರಪ್ಲ॑ವಸ್ವ । ಆ॒ಣ್ಡೀ ಭ॑ವ ಜ॒ ಮಾ ಮು॒ಹುಃ । ಸುಖಾದೀನ್ದುಃ॑ ಖನಿ॒ಧನಾಮ್ । ಪ್ರತಿ॑ಮುಞ್ಚಸ್ವ॒ ಸ್ವಾ-ಮ್ಪು॒ರಮ್ ॥ 113 ॥
ಮರೀ॑ಚಯ-ಸ್ಸ್ವಾಯಮ್ಭು॒ವಾಃ । ಯೇ ಶ॑ರೀ॒ರಾಣ್ಯ॑ ಕಲ್ಪಯನ್ನ್ । ತೇ ತೇ॑ ದೇ॒ಹಙ್ಕ॑ಲ್ಪಯನ್ತು । ಮಾ ಚ॑ ತೇ॒ ಖ್ಯಾ ಸ್ಮ॑ ತೀರಿಷತ್ । ಉತ್ತಿ॑ಷ್ಠತ॒ ಮಾ ಸ್ವ॑ಪ್ತ । ಅ॒ಗ್ನಿ-ಮಿ॑ಚ್ಛದ್ಧ್ವ॒-ಮ್ಭಾರ॑ತಾಃ । ರಾಜ್ಞ॒-ಸ್ಸೋಮ॑ಸ್ಯ ತೃ॒ಪ್ತಾಸಃ॑ । ಸೂರ್ಯೇ॑ಣ ಸ॒ಯುಜೋ॑ಷಸಃ ॥ ಯುವಾ॑ ಸು॒ವಾಸಾಃ᳚ । ಅ॒ಷ್ಟಾಚ॑ಕ್ರಾ॒ ನವ॑ದ್ವಾರಾ ॥ 114 ॥
ದೇ॒ವಾನಾ॒-ಮ್ಪೂರ॑ಯೋ॒ದ್ಧ್ಯಾ । ತಸ್ಯಾಗ್ಂ॑ ಹಿರಣ್ಮ॑ಯಃ ಕೋ॒ಶಃ । ಸ್ವ॒ರ್ಗೋ ಲೋ॒ಕೋ ಜ್ಯೋತಿ॒ಷಾ ಽಽವೃ॑ತಃ । ಯೋ ವೈ ತಾ᳚-ಮ್ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣೋ ವೇ॒ದ । ಅ॒ಮೃತೇ॑ನಾವೃ॒ತಾ-ಮ್ಪು॑ರೀಮ್ । ತಸ್ಮೈ᳚ ಬ್ರಹ್ಮ ಚ॑ ಬ್ರಹ್ಮಾ॒ ಚ । ಆ॒ಯುಃ ಕೀರ್ತಿ॑-ಮ್ಪ್ರ॒ಜಾನ್ದ॑ದುಃ ॥ ವಿ॒ಭ್ರಾಜ॑ಮಾನಾ॒ಗ್ಂ॒ ಹರಿ॑ಣೀಮ್ । ಯ॒ಶಸಾ॑ ಸಮ್ಪ॒ರೀವೃ॑ತಾಮ್ । ಪುರಗ್ಂ॑ ಹಿರಣ್ಮ॑ಯೀ-ಮ್ಬ್ರ॒ಹ್ಮಾ ॥ 115 ॥
ವಿ॒ವೇಶಾ॑ಪ॒ರಾಜಿ॑ತಾ ॥ ಪರಾಙ್ಗೇತ್ಯ॑ (ಪರಾಂಅತ್ಯ॑) ಜ್ಯಾಮ॒ಯೀ । ಪರಾಙ್ಗೇತ್ಯ॑ (ಪರಾಂಅತ್ಯ॑) ನಾಶ॒ಕೀ । ಇ॒ಹ ಚಾ॑ಮುತ್ರ॑ ಚಾನ್ವೇ॒ತಿ । ವಿ॒ದ್ವಾ-ನ್ದೇ॑ವಾಸು॒ರಾನು॑ಭ॒ಯಾನ್ । ಯತ್ಕು॑ಮಾ॒ರೀ ಮ॒ನ್ದ್ರಯ॑ತೇ । ಯ॒ದ್ಯೋ॒ಷಿದ್ಯ-ತ್ಪ॑ತಿ॒ವ್ರತಾ᳚ । ಅರಿ॑ಷ್ಟಂ॒-ಯಁತ್ಕಿಞ್ಚ॑ ಕ್ರಿ॒ಯತೇ᳚ । ಅ॒ಗ್ನಿ-ಸ್ತದನು॑ ವೇಧತಿ । ಅ॒ಶೃತಾ॑ಸ-ಶ್ಶೃ॑ತಾಸ॒ಶ್ಚ ॥ 116 ॥
ಯ॒ಜ್ವಾನೋ॒ ಯೇ-ಽಪ್ಯ॑ಯ॒ಜ್ವನಃ॑ । ಸ್ವ॑ರ್ಯನ್ತೋ॒ ನಾಪೇ᳚ಖ್ಷನ್ತೇ । ಇನ್ದ್ರ॑-ಮ॒ಗ್ನಿಞ್ಚ॑ ಯೇ ವಿ॒ದುಃ । ಸಿಕ॑ತಾ ಇವ ಸಂ॒ಯಁನ್ತಿ॑ । ರ॒ಶ್ಮಿಭಿಃ॑-ಸಮು॒ದೀರಿ॑ತಾಃ । ಅ॒ಸ್ಮಾ-ಲ್ಲೋ॒ಕಾದ॑-ಮುಷ್ಮಾ॒ಚ್ಚ । ಋ॒ಷಿಭಿ॑-ರದಾತ್-ಪೃ॒ಶ್ನಿಭಿಃ॑ । ಅಪೇ॑ತ॒ ವೀತ॒ ವಿ ಚ॑ ಸರ್ಪ॒ತಾತಃ॑ । ಯೇ-ಽತ್ರ॒ ಸ್ಥ ಪು॑ರಾ॒ಣಾ ಯೇ ಚ॒ ನೂತ॑ನಾಃ । ಅಹೋ॑ಭಿ-ರ॒ದ್ಭಿ-ರ॒ಕ್ತುಭಿ॒-ರ್ವ್ಯ॑ಕ್ತಮ್ ॥ 117 ॥
ಯ॒ಮೋ ದ॑ದಾತ್ವ-ವ॒ಸಾನ॑ಮಸ್ಮೈ । ನೃ ಮು॑ಣನ್ತು ನೃ ಪಾ॒ತ್ವರ್ಯಃ॑ । ಅ॒ಕೃ॒ಷ್ಟಾ ಯೇ ಚ॒ ಕೃಷ್ಟ॑ಜಾಃ । ಕು॒ಮಾರೀ॑ಷು ಕ॒ನೀನೀ॑ಷು । ಜಾ॒ರಿಣೀ॑ಷು ಚ॒ ಯೇ ಹಿ॒ತಾಃ । ರೇತಃ॑ ಪೀತಾ॒ ಆಣ್ಡ॑ಪೀತಾಃ । ಅಙ್ಗಾ॑ರೇಷು ಚ॒ ಯೇ ಹು॒ತಾಃ । ಉ॒ಭಯಾ᳚-ನ್ಪುತ್ರ॑ ಪೌತ್ರ॒ಕಾನ್ । ಯು॒ವೇ॒-ಽಹಂ-ಯಁ॒ಮರಾಜ॑ಗಾನ್ । ಶ॒ತಮಿನ್ನು ಶ॒ರದಃ॑ । ಅದೋ॒ ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮ॑ ವಿಲ॒ಬಮ್ । ಪಿ॒ತೃ॒ಣಾಞ್ಚ॑ ಯ॒ಮಸ್ಯ॑ ಚ । ವರು॑ಣ॒-ಸ್ಯಾಶ್ವಿ॑ನೋ-ರ॒ಗ್ನೇಃ । ಮ॒ರುತಾ᳚ಞ್ಚ ವಿ॒ಹಾಯ॑ಸಾಮ್ । ಕಾ॒ಮ॒ಪ್ರ॒ಯವ॑ಣ-ಮ್ಮೇ ಅಸ್ತು । ಸ ಹ್ಯೇ॑ವಾಸ್ಮಿ॑ ಸ॒ನಾತ॑ನಃ । ಇತಿ ನಾಕೋ ಬ್ರಹ್ಮಿಶ್ರವೋ॑ ರಾಯೋ॒ ಧನಮ್ । ಪು॒ತ್ರಾನಾಪೋ॑ ದೇ॒ವೀರಿ॒ಹಾಹಿ॑ತಾ ॥ 118 ॥
(ಪು॒ರಂ – ನವ॑ದ್ವಾರಾ – ಬ್ರ॒ಹ್ಮಾ – ಚ – ವ್ಯ॑ಕ್ತಗ್ಂ – ಶ॒ರದೋ॒-ಽಷ್ಟೌ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 28
ವಿಶೀ᳚ರ್ಷ್ಣೀ॒-ಙ್ಗೃದ್ಧ್ರ॑-ಶೀರ್ಷ್ಣೀಞ್ಚ । ಅಪೇತೋ॑ ನಿರ್-ಋ॒ತಿಗ್ಂ ಹ॑ಥಃ । ಪರಿಬಾಧಗ್ಗ್ ಶ್ವೇ॑ತಕು॒ಖ್ಷಮ್ । ನಿ॒ಜಙ್ಘಗ್ಂ॑ ಶಬ॒ಲೋದ॑ರಮ್ । ಸ॒ ತಾನ್. ವಾ॒ಚ್ಯಾಯ॑ಯಾ ಸ॒ಹ । ಅಗ್ನೇ॒ ನಾಶ॑ಯ ಸ॒ನ್ದೃಶಃ॑ । ಈ॒ರ್ಷ್ಯಾ॒ಸೂ॒ಯೇ ಬು॑ಭು॒ಖ್ಷಾಮ್ । ಮ॒ನ್ಯು-ಙ್ಕೃ॒ತ್ಯಾ-ಞ್ಚ॑ ದೀಧಿರೇ । ರಥೇ॑ನ ಕಿಗ್ಂಶು॒ಕಾವ॑ತಾ । ಅಗ್ನೇ॒ ನಾಶ॑ಯ ಸ॒ನ್ದೃಶಃ॑ ॥ 119 ॥
(ವಿಶೀ᳚ರ್ಷ್ಣೀ॒-ನ್ದಶ॑)
ಅನುವಾಕಃ 29
ಪ॒ರ್ಜನ್ಯಾ॑ಯ॒ ಪ್ರಗಾ॑ಯತ । ದಿ॒ವಸ್ಪು॒ತ್ರಾಯ॑ ಮೀ॒ಢುಷೇ᳚ । ಸ ನೋ॑ ಯ॒ವಸ॑ಮಿಚ್ಛತು । ಇ॒ದಂ-ವಁಚಃ॑ ಪ॒ರ್ಜನ್ಯಾ॑ಯ ಸ್ವ॒ರಾಜೇ᳚ । ಹೃ॒ದೋ ಅ॒ಸ್ತ್ವನ್ತ॑ರ॒ನ್ತ-ದ್ಯು॑ಯೋತ । ಮ॒ಯೋ॒ಭೂರ್ವಾತೋ॑ ವಿ॒ಶ್ವಕೃ॑ಷ್ಟಯ-ಸ್ಸನ್ತ್ವ॒ಸ್ಮೇ । ಸು॒ಪಿ॒ಪ್ಪ॒ಲಾ ಓಷ॑ಧೀ-ರ್ದೇ॒ವಗೋ॑ಪಾಃ । ಯೋ ಗರ್ಭ॒-ಮೋಷ॑ಧೀನಾಮ್ । ಗವಾ᳚ಙ್ಕೃ॒ಣೋತ್ಯರ್ವ॑ತಾಮ್ । ಪ॒ರ್ಜನ್ಯಃ॑ ಪುರು॒ಷೀಣಾ᳚ಮ್ ॥ 120 ॥
(ಪ॒ರ್ಜನ್ಯಾ॑ಯ॒ ದಶ॑)
ಅನುವಾಕಃ 30
ಪುನ॑ರ್ಮಾಮೈತ್ವಿನ್ದ್ರಿ॒ಯಮ್ । ಪುನ॒ರಾಯುಃ॒ ಪುನ॒ರ್ಭಗಃ॑ । ಪುನ॒-ರ್ಬ್ರಾಹ್ಮ॑ಣ-ಮೈತು ಮಾ । ಪುನ॒-ರ್ದ್ರವಿ॑ಣ ಮೈತು ಮಾ । ಯನ್ಮೇ॒-ಽದ್ಯ ರೇತಃ॑ ಪೃಥಿ॒ವೀಮಸ್ಕಾನ್॑ । ಯದೋಷ॑ಧೀರ॒ಪ್ಯಸ॑ರ॒-ದ್ಯದಾಪಃ॑ । ಇ॒ದನ್ತ-ತ್ಪುನ॒ರಾದ॑ದೇ । ದೀ॒ರ್ಘಾ॒ಯು॒ತ್ವಾಯ॒ ವರ್ಚ॑ಸೇ । ಯನ್ಮೇ॒ ರೇತಃ॒ ಪ್ರಸಿ॑ಚ್ಯತೇ । ಯನ್ಮ॒ ಆಜಾ॑ಯತೇ॒ ಪುನಃ॑ । ತೇನ॑ ಮಾಮ॒ಮೃತ॑-ಙ್ಕುರು । ತೇನ॑ ಸುಪ್ರ॒ಜಸ॑ಙ್ಕುರು ॥ 121 ॥
(ಪುನ॒ರ್ದ್ವೇ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 31
ಅ॒ದ್ಭಯ-ಸ್ತಿರೋ॒ಧಾ ಜಾ॑ಯತ । ತವ॑ ವೈಶ್ರವ॒ಣ-ಸ್ಸ॑ದಾ । ತಿರೋ॑ ಧೇಹಿ ಸಪ॒ತ್ನಾನ್ನಃ॑ । ಯೇ ಅಪೋ॒-ಽಶ್ನನ್ತಿ॑ ಕೇಚ॒ನ । ತ್ವಾ॒ಷ್ಟ್ರೀ-ಮ್ಮಾ॒ಯಾಂ-ವಁ᳚ಶ್ರವ॒ಣಃ । ರಥಗ್ಂ॑ ಸಹಸ್ರ॒ ವನ್ಧು॑ರಮ್ । ಪು॒ರು॒ಶ್ಚ॒ಕ್ರಗ್ಂ ಸಹ॑ಸ್ರಾಶ್ವಮ್ । ಆಸ್ಥಾ॒ ಯಾಯಾ॑ಹಿ ನೋ ಬ॒ಲಿಮ್ । ಯಸ್ಮೈ॑ ಭೂ॒ತಾನಿ॑ ಬ॒ಲಿಮಾವ॑ಹನ್ತಿ । ಧನ॒ಙ್ಗಾವೋ॒ ಹಸ್ತಿ॒ ಹಿರ॑ಣ್ಯ॒ಮಶ್ವಾನ್॑ ॥ 122 ॥
ಅಸಾ॑ಮ ಸುಮ॒ತೌ ಯ॒ಜ್ಞಿಯ॑ಸ್ಯ । ಶ್ರಿಯ॒-ಮ್ಬಿಭ್ರ॒ತೋ ಽನ್ನ॑ಮುಖೀಂ-ವಿಁ॒ರಾಜ᳚ಮ್ । ಸು॒ದ॒ರ್॒ಶ॒ನೇ ಚ॑ ಕ್ರೌ॒ಞ್ಚೇ ಚ॑ । ಮೈ॒ನಾ॒ಗೇ ಚ॑ ಮ॒ಹಾಗಿ॑ರೌ । ಶ॒ತದ್ವಾ॒ಟ್ಟರ॑ಗಮ॒ನ್ತಾ (ಸ॒ತದ್ವಾ॒ಟ್ಟರ॑ಗಮ॒ನ್ತಾ) । ಸ॒ಗ್ಂ॒ಹಾರ್ಯ॒-ನ್ನಗ॑ರ॒-ನ್ತವ॑ । ಇತಿ ಮನ್ತ್ರಾಃ᳚ । ಕಲ್ಪೋ॑-ಽತ ಊ॒ರ್ಧ್ವಮ್ ॥ ಯದಿ॒ ಬಲಿ॒ಗ್ಂ॒ ಹರೇ᳚ತ್ । ಹಿ॒ರ॒ಣ್ಯ॒ನಾ॒ಭಯೇ॑ ವಿತು॒ದಯೇ॑ ಕೌಬೇ॒ರಾಯಾ॒ಯ-ಮ್ಬ॑ಲಿಃ ॥ 123 ॥
ಸರ್ವಭೂತಾಧಿಪತಯೇ ನ॑ಮ ಇ॒ತಿ । ಅಥ ಬಲಿಗ್ಂ ಹೃತ್ವೋಪ॑ತಿಷ್ಠೇ॒ತ । ಖ್ಷ॒ತ್ರ-ಙ್ಖ್ಷ॒ತ್ರಂ-ವೈಁ᳚ಶ್ರವ॒ಣಃ । ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ॑ ವಯ॒ಗ್ಗ್॒ ಸ್ಮಃ । ನಮ॑ಸ್ತೇ ಅಸ್ತು॒ ಮಾ ಮಾ॑ ಹಿಗ್ಂಸೀಃ । ಅಸ್ಮಾ-ತ್ಪ್ರವಿಶ್ಯಾನ್ನ॑ಮದ್ಧೀ॒ತಿ । ಅಥ ತಮಗ್ನಿ-ಮಾ॑ದಧೀ॒ತ । ಯಸ್ಮಿನ್ನೇ ತತ್ಕರ್ಮ ಪ್ರ॑ಯುಞ್ಜೀ॒ತ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒ ಭೂಃ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒ ಭುವಃ॑ ॥ 124 ॥
ತಿ॒ರೋಧಾ॒-ಸ್ಸ್ವಃ॑ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒ ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವಃ॑ । ಸರ್ವೇಷಾಂ-ಲೋಁಕಾನಾ-ಮಾಧಿಪತ್ಯೇ॑ ಸೀದೇ॒ತಿ । ಅಥ ತಮಗ್ನಿ॑-ಮಿನ್ಧೀ॒ತ । ಯಸ್ಮಿನ್ನೇ ತತ್ಕರ್ಮ ಪ್ರ॑ಯುಞ್ಜೀ॒ತ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒ ಭೂ-ಸ್ಸ್ವಾಹಾ᳚ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒ ಭುವ॒-ಸ್ಸ್ವಾಹಾ᳚ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒-ಸ್ಸ್ವ॑-ಸ್ಸ್ವಾಹಾ᳚ । ತಿ॒ರೋಧಾ॒ ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸ್ವ॑ಸ್ಸ್ವಾಹಾ᳚ । ಯಸ್ಮಿನ್ನಸ್ಯ ಕಾಲೇ ಸರ್ವಾ ಆಹುತೀರ್-ಹುತಾ॑ ಭವೇ॒ಯುಃ ॥ 125 ॥
ಅಪಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ॑ಮುಖೀ॒ನಾಃ । ತಸ್ಮಿನ್ನಹ್ನಃ ಕಾಲೇ ಪ್ರ॑ಯುಞ್ಜೀ॒ತ । ಪರ॑-ಸ್ಸು॒ಪ್ತಜ॑ನಾದ್ವೇ॒ಪಿ । ಮಾ ಸ್ಮ ಪ್ರಮಾದ್ಯನ್ತ॑ ಮಾದ್ಧ್ಯಾ॒ಪಯೇತ್ । ಸರ್ವಾರ್ಥಾ᳚-ಸ್ಸಿದ್ಧ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಯ ಏ॑ವಂ-ವೇಁ॒ದ । ಖ್ಷುದ್ಧ್ಯ-ನ್ನಿದ॑ಮಜಾ॒ನತಾಮ್ । ಸರ್ವಾರ್ಥಾ ನ॑ ಸಿದ್ಧ್ಯ॒ನ್ತೇ । ಯಸ್ತೇ॑ ವಿ॒ಘಾತು॑ಕೋ ಭ್ರಾ॒ತಾ । ಮಮಾನ್ತರ್-ಹೃ॑ದಯೇ॒ ಶ್ರಿತಃ ॥ 126 ॥
ತಸ್ಮಾ॑ ಇ॒ಮಮಗ್ರ॒ ಪಿಣ್ಡ॑ಞ್ಜುಹೋಮಿ । ಸ ಮೇ᳚-ಽರ್ಥಾ॒-ನ್ಮಾ ವಿವ॑ಧೀತ್ । ಮಯಿ॒ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ ರಾ॒ಜಾ॒ಧಿ॒ರಾ॒ಜಾಯ॑ ಪ್ರಸಹ್ಯ ಸಾ॒ಹಿನೇ᳚ । ನಮೋ॑ ವ॒ಯಂ-ವೈಁ᳚ಶ್ರವ॒ಣಾಯ॑ ಕುರ್ಮಹೇ । ಸ ಮೇ॒ ಕಾಮಾ॒ನ್ ಕಾಮ॒ ಕಾಮಾ॑ಯ॒ ಮಹ್ಯ᳚ಮ್ । ಕಾ॒ಮೇ॒ಶ್ವ॒ರೋ ವೈ᳚ಶ್ರವ॒ಣೋ ದ॑ದಾತು । ಕು॒ಬೇ॒ರಾಯ॑ ವೈಶ್ರವ॒ಣಾಯ॑ । ಮ॒ಹಾ॒ರಾ॒ಜಾಯ॒ ನಮಃ॑ । ಕೇ॒ತವೋ॒ ಅರು॑ಣಾಸಶ್ಚ । ಋ॒ಷ॒ಯೋ ವಾತ॑ರಶ॒ನಾಃ । ಪ್ರ॒ತಿ॒ಷ್ಠಾಗ್ಂ ಶ॒ತಧಾ॑ ಹಿ । ಸ॒ಮಾಹಿ॑ತಾಸೋ ಸಹಸ್ರ॒ಧಾಯ॑ಸಮ್ । ಶಿ॒ವಾ ನ॒-ಶ್ಶನ್ತ॑ಮಾ ಭವನ್ತು । ದಿ॒ವ್ಯಾ ಆಪ॒ ಓಷ॑ಧಯಃ । ಸು॒ಮೃ॒ಡೀ॒ಕಾ ಸರ॑ಸ್ವತಿ । ಮಾ ತೇ॒ ವ್ಯೋ॑ಮ ಸ॒ನ್ದೃಶಿ॑ ॥ 127 ॥
(ಅಶ್ವಾ᳚ನ್-ಬಲಿ॒-ರ್ಭುವೋ॑ – ಭವೇ॒ಯುಃ – ಶ್ರಿತ – ಶ್ಚ॑ ಸ॒ಪ್ತ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಃ 32
ಸಂವಁಥ್ಸರಮೇತ॑-ದ್ವ್ರತ॒ಞ್ಚರೇತ್ । ದ್ವೌ॑ ವಾ ಮಾ॒ಸೌ । ನಿಯಮ-ಸ್ಸ॑ಮಾಸೇ॒ನ । ತಸ್ಮಿ-ನ್ನಿಯಮ॑ ವಿಶೇ॒ಷಾಃ । ತ್ರಿಷವಣ-ಮುದಕೋ॑ಪಸ್ಪ॒ರ್॒ಶೀ । ಚತುರ್ಥ ಕಾಲಪಾನ॑ಭಕ್ತ॒-ಸ್ಸ್ಯಾತ್ । ಅಹರಹರ್ವಾ ಭೈಖ್ಷ॑ಮಶ್ನ॒ಯಾತ್ । ಔದುಮ್ಬರೀಭಿ-ಸ್ಸಮಿದ್ಭಿ-ರಗ್ನಿ॑-ಮ್ಪರಿ॒ಚರೇತ್ । ಪುನರ್ಮಾ ಮೈತ್ವಿನ್ದ್ರಿಯ-ಮಿತ್ಯೇತೇನಾ-ಽನು॑ವಾಕೇ॒ನ । ಉದ್ಧೃತ ಪರಿಪೂತಾಭಿರದ್ಭಿಃ ಕಾರ್ಯ॑-ಙ್ಕುರ್ವೀ॒ತ ॥ 128 ॥
ಅ॑ಸಞ್ಚ॒ಯವಾನ್ । ಅಗ್ನಯೇ ವಾಯವೇ॑ ಸೂರ್ಯಾ॒ಯ । ಬ್ರಹ್ಮಣೇ ಪ್ರ॑ಜಾಪ॒ತಯೇ । ಚನ್ದ್ರಮಸೇ ನ॑ಖ್ಷತ್ರೇ॒ಭ್ಯಃ । ಋತುಭ್ಯ-ಸ್ಸಂವಁ॑ಥ್ಸರಾ॒ಯ । ವರುಣಾ-ಯಾರುಣಾಯೇತಿ ವ್ರ॑ತಹೋ॒ಮಾಃ । ಪ್ರ॒ವ॒ರ್ಗ್ಯವ॑ದಾದೇ॒ಶಃ । ಅರುಣಾಃ ಕಾ᳚ಣ್ಡ ಋ॒ಷಯಃ ॥ ಅರಣ್ಯೇ॑-ಽಧೀಯೀ॒ರನ್ನ್ । ಭದ್ರಙ್ಕರ್ಣೇಭಿರಿತಿ ದ್ವೇ॑ ಜಪಿ॒ತ್ವಾ ॥ 129 ॥
ಮಹಾನಾಮ್ನೀಭಿ-ರುದಕಗ್ಂ ಸಗ್ಗ್॑ಸ್ಪ॒ರ್ಶ್ಯ । ತಮಾಚಾ᳚ರ್ಯೋ ದ॒ದ್ಯಾತ್ । ಶಿವಾನ-ಶ್ಶನ್ತಮೇ-ತ್ಯೋಷಧೀ॑ರಾಲ॒ಭತೇ । ಸುಮೃಡೀಕೇ॑ತಿ ಭೂ॒ಮಿಮ್ । ಏವಮ॑ಪವ॒ರ್ಗೇ । ಧೇ॑ನು-ರ್ದ॒ಖ್ಷಿಣಾ । ಕಗ್ಂ ಸಂವಾಁಸ॑ಶ್ಚ ಖ್ಷೌ॒ಮಮ್ । ಅನ್ಯ॑ದ್ವಾ ಶು॒ಕ್ಲಮ್ । ಯ॑ಥಾ ಶ॒ಕ್ತಿ ವಾ । ಏವಗ್ಗ್ ಸ್ವಾದ್ಧ್ಯಾಯ॑ ಧರ್ಮೇ॒ಣ । ಅರಣ್ಯೇ॑-ಽಧೀಯೀ॒ತ । ತಪಸ್ವೀ ಪುಣ್ಯೋ ಭವತಿ ತಪಸ್ವೀ ಪು॑ಣ್ಯೋ ಭ॒ವತಿ ॥ 130 ॥
(ಕು॒ರ್ವೀ॒ತ – ಜ॑ಪಿ॒ತ್ವಾ – ಸ್ವಾದ್ಧ್ಯಾಯ॑ಧರ್ಮೇ॒ಣ ದ್ವೇ ಚ॑)
ಅನುವಾಕಾನಿ
(ಭ॒ದ್ರಗ್ಗ್ – ಸ್ಮೃತಿಃ॑ – ಸಾಕ॒ಜಾನ್ನಾ॒ – ಮಖ್ಷ್ಯ- ತಿ॑ತಾ॒ಮ್ರಾ – ಣ್ಯ॑ತ್ಯುರ್ಧ್ವಾ॒ಖ್ಷ – ಆರೋಗಃ – ಕ್ವೇದ – ಮಗ್ನಿಶ್ಚ – ಸ॑ಹಸ್ರ॒ವೃತ್ – ಪ॒ವಿತ್ರ॑ವನ್ತ॒ -ಆತ॑ನುಷ್ವಾ॒ -ಷ್ಟಯೋ॑ನೀಂ॒ – ಯೋಁ-ಽಸಾ॒ – ವಥಾದಿತ್ಯ – ಸ್ಯಾರೋಗ-ಸ್ಯಾಥ ವಾಯೋ- ರಥಾಗ್ನೇ॒–ರ್ ದಖ್ಷಿಣಪೂರ್ವಸ್ಯಾ – ಮಿ॑ನ್ದ್ರಘೋ॒ಷಾ ವ॒-ಆಪ॑ಮಾಪಾಂ॒ಯೋಁ॑-ಽಪಾ – ಮಾಪೋ॒ ವೈ – ಚತು॑ಷ್ಟಯ್ಯೋ – ಜಾನುದ॒ಘ್ನೀ – ಮ॒ಗ್ನಿ-ಮ್ಪ್ರ॒ಣೀಯೇ॒ – ಮಾ ನು॑ ಕಂ॒ – ವಿಁಶೀ᳚ರ್ಷ್ಣೀಂ – ಪ॒ರ್ಜನ್ಯಾ॑ಯ॒ – ಪುನ॑ – ರ॒ದ್ಭ್ಯಃ -ಸಂವಁಥ್ಸರ-ನ್ದ್ವಾತ್ರಿಗ್ಂ॑ಶತ್)
(ಭದ್ರಂ – ತಪಸ್ವೀ ಪುಣ್ಯೋ ಭವತಿ ತಪಸ್ವೀ ಪು॑ಣ್ಯೋ ಭ॒ವತಿ)
॥ ಹರಿಃ॑ ಓಮ್ ॥
॥ ಕೃಷ್ಣ ಯಜುರ್ವೇದೀಯ ತೈತ್ತಿರೀಯ ಆರಣ್ಯಕೇ ಪ್ರಥಮಃ ಪ್ರಪಾಠಕಃ (ಅರುಣಪ್ರಶ್ನಃ) ಸಮಾಪ್ತಃ ॥