മുഹൂര്തമപി ജീവേച്ച നരഃ ശുക്ലേന കര്മണാ ।
ന കല്പമപി കഷ്ടേന ലോകദ്വയവിരോധിനാ ॥ 01 ॥
ഗതേ ശോകോ ന കര്തവ്യോ ഭവിഷ്യം നൈവ ചിംതയേത് ।
വര്തമാനേന കാലേന വര്തയംതി വിചക്ഷണാഃ ॥ 02 ॥
സ്വഭാവേന ഹി തുഷ്യംതി ദേവാഃ സത്പുരുഷാഃ പിതാ ।
ജ്ഞാതയഃ സ്നാനപാനാഭ്യാം വാക്യദാനേന പംഡിതാഃ ॥ 03 ॥
ആയുഃ കര്മ ച വിത്തം ച വിദ്യാ നിധനമേവ ച ।
പംചൈതാനി ഹി സൃജ്യംതേ ഗര്ഭസ്ഥസ്യൈവ ദേഹിനഃ ॥ 04 (4.1) ॥
അഹോ ബത വിചിത്രാണി ചരിതാനി മഹാത്മനാമ് ।
ലക്ഷ്മീം തൃണായ മന്യംതേ തദ്ഭാരേണ നമംതി ച ॥ 05 ॥
യസ്യ സ്നേഹോ ഭയം തസ്യ സ്നേഹോ ദുഃഖസ്യ ഭാജനമ് ।
സ്നേഹമൂലാനി ദുഃഖാനി താനി ത്യക്ത്വാ വസേത് സുഖമ് ॥ 06 ॥
അനാഗതവിധാതാ ച പ്രത്യുത്പന്നമതിസ്തഥാ ।
ദ്വാവേതൌ സുഖമേധേതേ യദ്ഭവിഷ്യോ വിനശ്യതി ॥ 07 ॥
രാജ്ഞി ധര്മിണി ധര്മിഷ്ഠാഃ പാപേ പാപാഃ സമേ സമാഃ ।
രാജാനമനുവര്തംതേ യഥാ രാജാ തഥാ പ്രജാഃ ॥ 08 ॥
ജീവംതം മൃതവന്മന്യേ ദേഹിനം ധര്മവര്ജിതമ് ।
മൃതോ ധര്മേണ സംയുക്തോ ദീര്ഘജീവീ ന സംശയഃ ॥ 09 ॥
ധര്മാര്ഥകാമമോക്ഷാണാം യസ്യൈകോഽപി ന വിദ്യതേ ।
അജാഗലസ്തനസ്യേവ തസ്യ ജന്മ നിരര്ഥകമ് ॥ 10 ॥
ദഹ്യമാനാഃ സുതീവ്രേണ നീചാഃ പരയശോഽഗ്നിനാ ।
അശക്താസ്തത്പദം ഗംതും തതോ നിംഡാം പ്രകുര്വതേ ॥ 11 ॥
ബംധായ വിഷയാസംഗോ മുക്ത്യൈ നിര്വിഷയം മനഃ ।
മന ഏവ മനുഷ്യാണാം കാരണം ബംധമോക്ഷയോഃ ॥ 12 ॥
ദേഹാഭിമാനേ ഗലിതം ജ്ഞാനേന പരമാത്മനി ।
യത്ര യത്ര മനോ യാതി തത്ര തത്ര സമാധയഃ ॥ 13 ॥
ഈപ്സിതം മനസഃ സര്വം കസ്യ സംപദ്യതേ സുഖമ് ।
ദൈവായത്തം യതഃ സര്വം തസ്മാത്സംതോഷമാശ്രയേത് ॥ 14 ॥
യഥാ ധേനുസഹസ്രേഷു വത്സോ ഗച്ഛതി മാതരമ് ।
തഥാ യച്ച കൃതം കര്മ കര്താരമനുഗച്ഛതി ॥ 15 ॥
അനവസ്ഥിതകാര്യസ്യ ന ജനേ ന വനേ സുഖമ് ।
ജനോ ദഹതി സംസര്ഗാദ്വനം സംഗവിവര്ജനാത് ॥ 16 ॥
ഖനിത്വാ ഹി ഖനിത്രേണ ഭൂതലേ വാരി വിംദതി ।
തഥാ ഗുരുഗതാം വിദ്യാം ശുശ്രൂഷുരധിഗച്ഛതി ॥ 17 ॥
കര്മായത്തം ഫലം പുംസാം ബുദ്ധിഃ കര്മാനുസാരിണീ ।
തഥാപി സുധിയശ്ചാര്യാ സുവിചാര്യൈവ കുര്വതേ ॥ 18 ॥
ഏകാക്ഷരപ്രദാതാരം യോ ഗുരും നാഭിവംദതേ ।
ശ്വാനയോനിശതം ഗത്വാ ചാംഡാലേഷ്വഭിജായതേ ॥ 19 ॥
യുഗാംതേ പ്രചലേന്മേരുഃ കല്പാംതേ സപ്ത സാഗരാഃ ।
സാധവഃ പ്രതിപന്നാര്ഥാന്ന ചലംതി കദാചന ॥ 20 ॥
പൃഥിവ്യാം ത്രീണി രത്നാനി ജലമന്നം സുഭാഷിതമ് ।
മൂഢൈഃ പാഷാണഖംഡേഷു രത്നസംജ്ഞാ വിധീയതേ ॥ 21 ॥