ഓം ശ്രീ പരമാത്മനേ നമഃ
അഥ സപ്തമോഽധ്യായഃ
ജ്ഞാനവിജ്ഞാനയോഗഃ
ശ്രീ ഭഗവാനുവാച
മയ്യാസക്തമനാഃ പാര്ഥ യോഗം യുംജന്മദാശ്രയഃ ।
അസംശയം സമഗ്രം മാം യഥാ ജ്ഞാസ്യസി തച്ഛൃണു ॥1॥
ജ്ഞാനം തേഽഹം സവിജ്ഞാനമ് ഇദം വക്ഷ്യാമ്യശേഷതഃ ।
യജ്ജ്ഞാത്വാ നേഹ ഭൂയോഽന്യത് ജ്ഞാതവ്യമവശിഷ്യതേ ॥2॥
മനുഷ്യാണാം സഹസ്രേഷു കശ്ചിദ്യതതി സിദ്ധയേ ।
യതതാമപി സിദ്ധാനാം കശ്ചിന്മാം വേത്തി തത്ത്വതഃ ॥3॥
ഭൂമിരാപോഽനലോ വായുഃ ഖം മനോ ബുദ്ധിരേവ ച ।
അഹംകാര ഇതീയം മേ ഭിന്നാ പ്രകൃതിരഷ്ടധാ ॥4॥
അപരേയമിതസ്ത്വന്യാം പ്രകൃതിം വിദ്ധി മേ പരാമ് ।
ജീവഭൂതാം മഹാബാഹോ യയേദം ധാര്യതേ ജഗത് ॥5॥
ഏതദ്യോനീനി ഭൂതാനി സര്വാണീത്യുപധാരയ ।
അഹം കൃത്സ്നസ്യ ജഗതഃ പ്രഭവഃ പ്രലയസ്തഥാ ॥6॥
മത്തഃ പരതരം നാന്യത് കിംജിദസ്തി ധനംജയ ।
മയി സര്വമിദം പ്രോതം സൂത്രേ മണിഗണാ ഇവ ॥7॥
രസോഽഹമപ്സു കൌംതേയ പ്രഭാഽസ്മി ശശിസൂര്യയോഃ ।
പ്രണവഃ സര്വവേദേഷു ശബ്ദഃ ഖേ പൌരുഷം നൃഷു ॥8॥
പുണ്യോ ഗംധഃ പൃഥിവ്യാം ച തേജശ്ചാസ്മി വിഭാവസൌ ।
ജീവനം സര്വഭൂതേഷു തപശ്ചാസ്മി തപസ്വിഷു ॥9॥
ബീജം മാം സര്വഭൂതാനാം വിദ്ധി പാര്ഥ സനാതനമ് ।
ബുദ്ധിര്ബുദ്ധിമതാമസ്മി തേജസ്തേജസ്വിനാമഹമ് ॥10॥
ബലം ബലവതാം ചാഹം കാമരാഗവിവര്ജിതമ് ।
ധര്മാവിരുദ്ധോ ഭൂതേഷു കാമോഽസ്മി ഭരതര്ഷഭ ॥11॥
യേ ചൈവ സാത്ത്വികാ ഭാവാഃ രാജസാസ്താമസാശ്ച യേ ।
മത്ത ഏവേതി താന്വിദ്ധി ന ത്വഹം തേഷു തേ മയി ॥12॥
ത്രിഭിര്ഗുണമയൈര്ഭാവൈഃ ഏഭിഃ സര്വമിദം ജഗത് ।
മോഹിതം നാഭിജാനാതി മാമേഭ്യഃ പരമവ്യയമ് ॥13॥
ദൈവീ ഹ്യേഷാ ഗുണമയീ മമ മായാ ദുരത്യയാ ।
മാമേവ യേ പ്രപദ്യംതേ മായാമേതാം തരംതി തേ ॥14॥
ന മാം ദുഷ്കൃതിനോ മൂഢാഃ പ്രപദ്യംതേ നരാധമാഃ ।
മായയാഽപഹൃതജ്ഞാനാഃ ആസുരം ഭാവമാശ്രിതാഃ ॥15॥
ചതുര്വിധാ ഭജംതേ മാം ജനാഃ സുകൃതിനോഽര്ജുന ।
ആര്തോ ജിജ്ഞാസുരര്ഥാര്ഥീ ജ്ഞാനീ ച ഭരതര്ഷഭ ॥16॥
തേഷാം ജ്ഞാനീ നിത്യയുക്തഃ ഏക ഭക്തിര്വിശിഷ്യതേ ।
പ്രിയോ ഹി ജ്ഞാനിനോഽത്യര്ഥമ് അഹം സ ച മമ പ്രിയഃ ॥17॥
ഉദാരാഃ സര്വ ഏവൈതേ ജ്ഞാനീ ത്വാത്മൈവ മേ മതമ് ।
ആസ്ഥിതഃ സ ഹി യുക്താത്മാ മാമേവാനുത്തമാം ഗതിമ് ॥18॥
ബഹൂനാം ജന്മനാമംതേ ജ്ഞാനവാന്മാം പ്രപദ്യതേ ।
വാസുദേവഃ സര്വമിതി സ മഹാത്മാ സുദുര്ലഭഃ ॥19॥
കാമൈസ്തൈ സ്തൈര്ഹൃതജ്ഞാനാഃ പ്രപദ്യംതേഽന്യദേവതാഃ ।
തം തം നിയമമാസ്ഥായ പ്രകൃത്യാ നിയതാഃ സ്വയാ ॥20॥
യോ യോ യാം യാം തനും ഭക്തഃ ശ്രദ്ധയാര്ചിതുമിച്ഛതി ।
തസ്യ തസ്യാചലാം ശ്രദ്ധാം താമേവ വിദധാമ്യഹമ് ॥21॥
സ തയാ ശ്രദ്ധയാ യുക്തഃ തസ്യാരാധനമീഹതേ ।
ലഭതേ ച തതഃ കാമാന് മയൈവ വിഹിതാന്ഹി താന് ॥22॥
അംതവത്തു ഫലം തേഷാം തദ്ഭവത്യല്പമേധസാമ് ।
ദേവാംദേവയജോ യാംതി മദ്ഭക്താ യാംതി മാമപി ॥23॥
അവ്യക്തം വ്യക്തിമാപന്നം മന്യംതേ മാമബുദ്ധയഃ ।
പരം ഭാവമജാനംതഃ മമാവ്യയമനുത്തമമ് ॥24॥
നാഹം പ്രകാശഃ സര്വസ്യ യോഗമായാസമാവൃതഃ ।
മൂഢോഽയം നാഭിജാനാതി ലോകോ മാമജമവ്യയമ് ॥25॥
വേദാഹം സമതീതാനി വര്തമാനാനി ചാര്ജുന ।
ഭവിഷ്യാണി ച ഭൂതാനി മാം തു വേദ ന കശ്ചന ॥26॥
ഇച്ഛാദ്വേഷസമുത്ഥേന ദ്വംദ്വമോഹേന ഭാരത ।
സര്വഭൂതാനി സമ്മോഹം സര്ഗേ യാംതി പരംതപ ॥27॥
യേഷാം ത്വംതഗതം പാപം ജനാനാം പുണ്യകര്മണാമ് ।
തേ ദ്വംദ്വമോഹനിര്മുക്താഃ ഭജംതേ മാം ദൃഢവ്രതാഃ ॥28॥
ജരാമരണമോക്ഷായ മാമാശ്രിത്യ യതംതി യേ ।
തേ ബ്രഹ്മ തദ്വിദുഃ കൃത്സ്നമ് അധ്യാത്മം കര്മ ചാഖിലമ്॥29॥
സാധിഭൂതാധിദൈവം മാം സാധിയജ്ഞം ച യേ വിദുഃ ।
പ്രയാണകാലേഽപി ച മാം തേ വിദുര്യുക്തചേതസഃ ॥30॥
॥ ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസു ഉപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം
യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ ജ്ഞാനവിജ്ഞാനയോഗോ നാമ സപ്തമോഽധ്യായഃ ॥