ഓം ശ്രീ പരമാത്മനേ നമഃ
അഥ പംചമോഽധ്യായഃ
കര്മസന്ന്യാസയോഗഃ
അര്ജുന ഉവാച
സന്ന്യാസം കര്മണാം കൃഷ്ണ പുനര്യോഗം ച ശംസസി ।
യച്ഛ്രേയ ഏതയോരേകം തന്മേ ബ്രൂഹി സുനിശ്ചിതമ് ॥1॥
ശ്രീ ഭഗവാനുവാച
സന്ന്യാസഃ കര്മയോഗശ്ച നിശ്ശ്രേയസകരാവുഭൌ ।
തയോസ്തു കര്മസന്ന്യാസാത് കര്മയോഗോ വിശിഷ്യതേ ॥2॥
ജ്ഞേയഃ സ നിത്യസന്ന്യാസീ യോ ന ദ്വേഷ്ടി ന കാംക്ഷതി ।
നിര്ദ്വംദ്വോ ഹി മഹാബാഹോ സുഖം ബംധാത്പ്രമുച്യതേ ॥3॥
സാംഖ്യയോഗൌ പൃഥഗ്ബാലാഃ പ്രവദംതി ന പംഡിതാഃ ।
ഏകമപ്യാസ്ഥിതഃ സമ്യക് ഉഭയോര്വിംദതേ ഫലമ് ॥4॥
യത്സാംഖ്യൈഃ പ്രാപ്യതേ സ്ഥാനം തദ്യോഗൈരപി ഗമ്യതേ ।
ഏകം സാംഖ്യം ച യോഗം ച യഃ പശ്യതി സ പശ്യതി ॥5॥
സന്ന്യാസസ്തു മഹാബാഹോ ദുഃഖമാപ്തുമയോഗതഃ ।
യോഗയുക്തോ മുനിര്ബ്രഹ്മ നചിരേണാധിഗച്ഛതി ॥6॥
യോഗയുക്തോ വിശുദ്ധാത്മാ വിജിതാത്മാ ജിതേംദ്രിയഃ ।
സര്വഭൂതാത്മഭൂതാത്മാ കുര്വന്നപി ന ലിപ്യതേ ॥7॥
നൈവ കിംചിത്കരോമീതി യുക്തോ മന്യേത തത്ത്വവിത് ।
പശ്യന്ശൃണ്വന്സ്പൃശംജിഘ്രന് അശ്നന്ഗച്ഛന്സ്വപന്ശ്വസന് ॥8॥
പ്രലപന്വിസൃജന്ഗൃഹ്ണന് ഉന്മിഷന്നിമിഷന്നപി ।
ഇംദ്രിയാണീംദ്രിയാര്ഥേഷു വര്തംത ഇതി ധാരയന് ॥9॥
ബ്രഹ്മണ്യാധായ കര്മാണി സംഗം ത്യക്ത്വാ കരോതി യഃ ।
ലിപ്യതേ ന സ പാപേന പദ്മപത്രമിവാംഭസാ ॥10॥
കായേന മനസാ ബുദ്ധ്യാ കേവലൈരിംദ്രിയൈരപി ।
യോഗിനഃ കര്മ കുര്വംതി സംഗം ത്യക്ത്വാത്മശുദ്ധയേ ॥11॥
യുക്തഃ കര്മഫലം ത്യക്ത്വാ ശാംതിമാപ്നോതി നൈഷ്ഠികീമ് ।
അയുക്തഃ കാമകാരേണ ഫലേ സക്തോ നിബധ്യതേ ॥12॥
സര്വകര്മാണി മനസാ സന്ന്യസ്യാസ്തേ സുഖം വശീ ।
നവദ്വാരേ പുരേ ദേഹീ നൈവ കുര്വന്ന കാരയന് ॥13॥
ന കര്തൃത്വം ന കര്മാണി ലോകസ്യ സൃജതി പ്രഭുഃ ।
ന കര്മഫലസംയോഗം സ്വഭാവസ്തു പ്രവര്തതേ ॥14॥
നാദത്തേ കസ്യചിത്പാപം ന ചൈവ സുകൃതം വിഭുഃ ।
അജ്ഞാനേനാവൃതം ജ്ഞാനം തേന മുഹ്യംതി ജംതവഃ ॥15॥
ജ്ഞാനേന തു തദജ്ഞാനം യേഷാം നാശിതമാത്മനഃ ।
തേഷാമാദിത്യവജ്ജ്ഞാനം പ്രകാശയതി തത്പരമ് ॥16॥
തദ്ബുദ്ധയസ്തദാത്മാനഃ തന്നിഷ്ഠാസ്തത്പരായണാഃ ।
ഗച്ഛംത്യപുനരാവൃത്തിം ജ്ഞാനനിര്ധൂതകല്മഷാഃ ॥17॥
വിദ്യാവിനയസംപന്നേ ബ്രാഹ്മണേ ഗവി ഹസ്തിനി ।
ശുനി ചൈവ ശ്വപാകേ ച പംഡിതാഃ സമദര്ശിനഃ ॥18॥
ഇഹൈവ തൈര്ജിതഃ സര്ഗഃ യേഷാം സാമ്യേ സ്ഥിതം മനഃ ।
നിര്ദോഷം ഹി സമം ബ്രഹ്മ തസ്മാത് ബ്രഹ്മണി തേ സ്ഥിതാഃ ॥19॥
ന പ്രഹൃഷ്യേത്പ്രിയം പ്രാപ്യ നോദ്വിജേത്പ്രാപ്യ ചാപ്രിയമ് ।
സ്ഥിരബുദ്ധിരസമ്മൂഢഃ ബ്രഹ്മവിത് ബ്രഹ്മണി സ്ഥിതഃ ॥20॥
ബാഹ്യസ്പര്ശേഷ്വസക്താത്മാ വിംദത്യാത്മനി യത്സുഖമ് ।
സ ബ്രഹ്മയോഗയുക്താത്മാ സുഖമക്ഷയമശ്നുതേ ॥21॥
യേ ഹി സംസ്പര്ശജാ ഭോഗാഃ ദുഃഖയോനയ ഏവ തേ ।
ആദ്യംതവംതഃ കൌംതേയ ന തേഷു രമതേ ബുധഃ ॥22॥
ശക്നോതീഹൈവ യഃ സോഢും പ്രാക്ശരീരവിമോക്ഷണാത് ।
കാമക്രോധോദ്ഭവം വേഗം സ യുക്തഃ സ സുഖീ നരഃ ॥23॥
യോഽംതഃസുഖോഽംതരാരാമഃ തഥാംതര്ജ്യോതിരേവ യഃ ।
സ യോഗീ ബ്രഹ്മനിര്വാണം ബ്രഹ്മഭൂതോഽധിഗച്ഛതി ॥24॥
ലഭംതേ ബ്രഹ്മനിര്വാണമ് ഋഷയഃ ക്ഷീണകല്മഷാഃ ।
ഛിന്നദ്വൈധാ യതാത്മാനഃ സര്വഭൂതഹിതേ രതാഃ ॥25॥
കാമക്രോധവിയുക്താനാം യതീനാം യതചേതസാമ് ।
അഭിതോ ബ്രഹ്മനിര്വാണം വര്തതേ വിദിതാത്മനാമ് ॥26॥
സ്പര്ശാന്കൃത്വാ ബഹിര്ബാഹ്യാന് ചക്ഷുശ്ചൈവാംതരേ ഭ്രുവോഃ
പ്രാണാപാനൌ സമൌ കൃത്വാ നാസാഭ്യംതരചാരിണൌ ॥27॥
യതേംദ്രിയമനോബുദ്ധിഃ മുനിര്മോക്ഷപരായണഃ ।
വിഗതേച്ഛാഭയക്രോധഃ യഃ സദാ മുക്ത ഏവ സഃ ॥28॥
ഭോക്താരം യജ്ഞതപസാം സര്വലോകമഹേശ്വരമ് ।
സുഹൃദം സര്വഭൂതാനാം ജ്ഞാത്വാ മാം ശാംതിമൃച്ഛതി ॥29॥
॥ ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസു ഉപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം
യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ കര്മസന്ന്യാസയോഗോ നാമ പംചമോഽധ്യായഃ ॥