അഥ പംചമോഽധ്യായഃ ।
കര്മസന്ന്യാസയോഗഃ
അര്ജുന ഉവാച ।
സംന്യാസം കര്മണാം കൃഷ്ണ പുനര്യോഗം ച ശംസസി ।
യച്ഛ്രേയ ഏതയോരേകം തന്മേ ബ്രൂഹി സുനിശ്ചിതമ് ॥ 1 ॥
ശ്രീഭഗവാനുവാച ।
സംന്യാസഃ കര്മയോഗശ്ച നിഃശ്രേയസകരാവുഭൌ ।
തയോസ്തു കര്മസംന്യാസാത്കര്മയോഗോ വിശിഷ്യതേ ॥ 2 ॥
ജ്ഞേയഃ സ നിത്യസംന്യാസീ യോ ന ദ്വേഷ്ടി ന കാംക്ഷതി ।
നിര്ദ്വംദ്വോ ഹി മഹാബാഹോ സുഖം ബംധാത്പ്രമുച്യതേ ॥ 3 ॥
സാംഖ്യയോഗൌ പൃഥഗ്ബാലാഃ പ്രവദംതി ന പംഡിതാഃ ।
ഏകമപ്യാസ്ഥിതഃ സമ്യഗുഭയോര്വിംദതേ ഫലമ് ॥ 4 ॥
യത്സാംഖ്യൈഃ പ്രാപ്യതേ സ്ഥാനം തദ്യോഗൈരപി ഗമ്യതേ ।
ഏകം സാംഖ്യം ച യോഗം ച യഃ പശ്യതി സ പശ്യതി ॥ 5 ॥
സംന്യാസസ്തു മഹാബാഹോ ദുഃഖമാപ്തുമയോഗതഃ ।
യോഗയുക്തോ മുനിര്ബ്രഹ്മ നചിരേണാധിഗച്ഛതി ॥ 6 ॥
യോഗയുക്തോ വിശുദ്ധാത്മാ വിജിതാത്മാ ജിതേംദ്രിയഃ ।
സര്വഭൂതാത്മഭൂതാത്മാ കുര്വന്നപി ന ലിപ്യതേ ॥ 7 ॥
നൈവ കിംചിത്കരോമീതി യുക്തോ മന്യേത തത്ത്വവിത് ।
പശ്യഞ്ശൃണ്വന്സ്പൃശംജിഘ്രന്നശ്നന്ഗച്ഛന്സ്വപഞ്ശ്വസന് ॥ 8 ॥
പ്രലപന്വിസൃജന്ഗൃഹ്ണന്നുന്മിഷന്നിമിഷന്നപി ।
ഇംദ്രിയാണീംദ്രിയാര്ഥേഷു വര്തംത ഇതി ധാരയന് ॥ 9 ॥
ബ്രഹ്മണ്യാധായ കര്മാണി സംഗം ത്യക്ത്വാ കരോതി യഃ ।
ലിപ്യതേ ന സ പാപേന പദ്മപത്രമിവാംഭസാ ॥ 10 ॥
കായേന മനസാ ബുദ്ധ്യാ കേവലൈരിംദ്രിയൈരപി ।
യോഗിനഃ കര്മ കുര്വംതി സംഗം ത്യക്ത്വാത്മശുദ്ധയേ ॥ 11 ॥
യുക്തഃ കര്മഫലം ത്യക്ത്വാ ശാംതിമാപ്നോതി നൈഷ്ഠികീമ് ।
അയുക്തഃ കാമകാരേണ ഫലേ സക്തോ നിബധ്യതേ ॥ 12 ॥
സര്വകര്മാണി മനസാ സംന്യസ്യാസ്തേ സുഖം വശീ ।
നവദ്വാരേ പുരേ ദേഹീ നൈവ കുര്വന്ന കാരയന് ॥ 13 ॥
ന കര്തൃത്വം ന കര്മാണി ലോകസ്യ സൃജതി പ്രഭുഃ ।
ന കര്മഫലസംയോഗം സ്വഭാവസ്തു പ്രവര്തതേ ॥ 14 ॥
നാദത്തേ കസ്യചിത്പാപം ന ചൈവ സുകൃതം വിഭുഃ ।
അജ്ഞാനേനാവൃതം ജ്ഞാനം തേന മുഹ്യംതി ജംതവഃ ॥ 15 ॥
ജ്ഞാനേന തു തദജ്ഞാനം യേഷാം നാശിതമാത്മനഃ ।
തേഷാമാദിത്യവജ്ജ്ഞാനം പ്രകാശയതി തത്പരമ് ॥ 16 ॥
തദ്ബുദ്ധയസ്തദാത്മാനസ്തന്നിഷ്ഠാസ്തത്പരായണാഃ ।
ഗച്ഛംത്യപുനരാവൃത്തിം ജ്ഞാനനിര്ധൂതകല്മഷാഃ ॥ 17 ॥
വിദ്യാവിനയസംപന്നേ ബ്രാഹ്മണേ ഗവി ഹസ്തിനി ।
ശുനി ചൈവ ശ്വപാകേ ച പംഡിതാഃ സമദര്ശിനഃ ॥ 18 ॥
ഇഹൈവ തൈര്ജിതഃ സര്ഗോ യേഷാം സാമ്യേ സ്ഥിതം മനഃ ।
നിര്ദോഷം ഹി സമം ബ്രഹ്മ തസ്മാദ്ബ്രഹ്മണി തേ സ്ഥിതാഃ ॥ 19 ॥
ന പ്രഹൃഷ്യേത്പ്രിയം പ്രാപ്യ നോദ്വിജേത്പ്രാപ്യ ചാപ്രിയമ് ।
സ്ഥിരബുദ്ധിരസംമൂഢോ ബ്രഹ്മവിദ്ബ്രഹ്മണി സ്ഥിതഃ ॥ 20 ॥
ബാഹ്യസ്പര്ശേഷ്വസക്താത്മാ വിംദത്യാത്മനി യത്സുഖമ് ।
സ ബ്രഹ്മയോഗയുക്താത്മാ സുഖമക്ഷയമശ്നുതേ ॥ 21 ॥
യേ ഹി സംസ്പര്ശജാ ഭോഗാ ദുഃഖയോനയ ഏവ തേ ।
ആദ്യംതവംതഃ കൌംതേയ ന തേഷു രമതേ ബുധഃ ॥ 22 ॥
ശക്നോതീഹൈവ യഃ സോഢും പ്രാക്ശരീരവിമോക്ഷണാത് ।
കാമക്രോധോദ്ഭവം വേഗം സ യുക്തഃ സ സുഖീ നരഃ ॥ 23 ॥
യോഽംതഃസുഖോഽംതരാരാമസ്തഥാംതര്ജ്യോതിരേവ യഃ ।
സ യോഗീ ബ്രഹ്മനിര്വാണം ബ്രഹ്മഭൂതോഽധിഗച്ഛതി ॥ 24 ॥
ലഭംതേ ബ്രഹ്മനിര്വാണമൃഷയഃ ക്ഷീണകല്മഷാഃ ।
ഛിന്നദ്വൈധാ യതാത്മാനഃ സര്വഭൂതഹിതേ രതാഃ ॥ 25 ॥
കാമക്രോധവിയുക്താനാം യതീനാം യതചേതസാമ് ।
അഭിതോ ബ്രഹ്മനിര്വാണം വര്തതേ വിദിതാത്മനാമ് ॥ 26 ॥
സ്പര്ശാന്കൃത്വാ ബഹിര്ബാഹ്യാംശ്ചക്ഷുശ്ചൈവാംതരേ ഭ്രുവോഃ ।
പ്രാണാപാനൌ സമൌ കൃത്വാ നാസാഭ്യംതരചാരിണൌ ॥ 27 ॥
യതേംദ്രിയമനോബുദ്ധിര്മുനിര്മോക്ഷപരായണഃ ।
വിഗതേച്ഛാഭയക്രോധോ യഃ സദാ മുക്ത ഏവ സഃ ॥ 28 ॥
ഭോക്താരം യജ്ഞതപസാം സര്വലോകമഹേശ്വരമ് ।
സുഹൃദം സര്വഭൂതാനാം ജ്ഞാത്വാ മാം ശാംതിമൃച്ഛതി ॥ 29 ॥
ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസൂപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ
കര്മസംന്യാസയോഗോ നാമ പംചമോഽധ്യായഃ ॥5 ॥