അഥ ദശമോഽധ്യായഃ ।
വിഭൂതിയോഗഃ

ശ്രീഭഗവാനുവാച ।
ഭൂയ ഏവ മഹാബാഹോ ശൃണു മേ പരമം വചഃ ।
യത്തേഽഹം പ്രീയമാണായ വക്ഷ്യാമി ഹിതകാമ്യയാ ॥ 1 ॥

ന മേ വിദുഃ സുരഗണാഃ പ്രഭവം ന മഹര്ഷയഃ ।
അഹമാദിര്ഹി ദേവാനാം മഹര്ഷീണാം ച സര്വശഃ ॥ 2 ॥

യോ മാമജമനാദിം ച വേത്തി ലോകമഹേശ്വരമ് ।
അസംമൂഢഃ സ മര്ത്യേഷു സര്വപാപൈഃ പ്രമുച്യതേ ॥ 3 ॥

ബുദ്ധിര്ജ്ഞാനമസംമോഹഃ ക്ഷമാ സത്യം ദമഃ ശമഃ ।
സുഖം ദുഃഖം ഭവോഽഭാവോ ഭയം ചാഭയമേവ ച ॥ 4 ॥

അഹിംസാ സമതാ തുഷ്ടിസ്തപോ ദാനം യശോഽയശഃ ।
ഭവംതി ഭാവാ ഭൂതാനാം മത്ത ഏവ പൃഥഗ്വിധാഃ ॥ 5 ॥

മഹര്ഷയഃ സപ്ത പൂര്വേ ചത്വാരോ മനവസ്തഥാ ।
മദ്ഭാവാ മാനസാ ജാതാ യേഷാം ലോക ഇമാഃ പ്രജാഃ ॥ 6 ॥

ഏതാം വിഭൂതിം യോഗം ച മമ യോ വേത്തി തത്ത്വതഃ ।
സോഽവികംപേന യോഗേന യുജ്യതേ നാത്ര സംശയഃ ॥ 7 ॥

അഹം സര്വസ്യ പ്രഭവോ മത്തഃ സര്വം പ്രവര്തതേ ।
ഇതി മത്വാ ഭജംതേ മാം ബുധാ ഭാവസമന്വിതാഃ ॥ 8 ॥

മച്ചിത്താ മദ്ഗതപ്രാണാ ബോധയംതഃ പരസ്പരമ് ।
കഥയംതശ്ച മാം നിത്യം തുഷ്യംതി ച രമംതി ച ॥ 9 ॥

തേഷാം സതതയുക്താനാം ഭജതാം പ്രീതിപൂര്വകമ് ।
ദദാമി ബുദ്ധിയോഗം തം യേന മാമുപയാംതി തേ ॥ 10 ॥

തേഷാമേവാനുകംപാര്ഥമഹമജ്ഞാനജം തമഃ ।
നാശയാമ്യാത്മഭാവസ്ഥോ ജ്ഞാനദീപേന ഭാസ്വതാ ॥ 11 ॥

അര്ജുന ഉവാച ।
പരം ബ്രഹ്മ പരം ധാമ പവിത്രം പരമം ഭവാന് ।
പുരുഷം ശാശ്വതം ദിവ്യമാദിദേവമജം വിഭുമ് ॥ 12 ॥

ആഹുസ്ത്വാമൃഷയഃ സര്വേ ദേവര്ഷിര്നാരദസ്തഥാ ।
അസിതോ ദേവലോ വ്യാസഃ സ്വയം ചൈവ ബ്രവീഷി മേ ॥ 13 ॥

സര്വമേതദൃതം മന്യേ യന്മാം വദസി കേശവ ।
ന ഹി തേ ഭഗവന്വ്യക്തിം വിദുര്ദേവാ ന ദാനവാഃ ॥ 14 ॥

സ്വയമേവാത്മനാത്മാനം വേത്ഥ ത്വം പുരുഷോത്തമ ।
ഭൂതഭാവന ഭൂതേശ ദേവദേവ ജഗത്പതേ ॥ 15 ॥

വക്തുമര്ഹസ്യശേഷേണ ദിവ്യാ ഹ്യാത്മവിഭൂതയഃ ।
യാഭിര്വിഭൂതിഭിര്ലോകാനിമാംസ്ത്വം വ്യാപ്യ തിഷ്ഠസി ॥ 16 ॥

കഥം വിദ്യാമഹം യോഗിംസ്ത്വാം സദാ പരിചിംതയന് ।
കേഷു കേഷു ച ഭാവേഷു ചിംത്യോഽസി ഭഗവന്മയാ ॥ 17 ॥

വിസ്തരേണാത്മനോ യോഗം വിഭൂതിം ച ജനാര്ദന ।
ഭൂയഃ കഥയ തൃപ്തിര്ഹി ശൃണ്വതോ നാസ്തി മേഽമൃതമ് ॥ 18 ॥

ശ്രീഭഗവാനുവാച ।
ഹംത തേ കഥയിഷ്യാമി ദിവ്യാ ഹ്യാത്മവിഭൂതയഃ ।
പ്രാധാന്യതഃ കുരുശ്രേഷ്ഠ നാസ്ത്യംതോ വിസ്തരസ്യ മേ ॥ 19 ॥

അഹമാത്മാ ഗുഡാകേശ സര്വഭൂതാശയസ്ഥിതഃ ।
അഹമാദിശ്ച മധ്യം ച ഭൂതാനാമംത ഏവ ച ॥ 20 ॥

ആദിത്യാനാമഹം വിഷ്ണുര്ജ്യോതിഷാം രവിരംശുമാന് ।
മരീചിര്മരുതാമസ്മി നക്ഷത്രാണാമഹം ശശീ ॥ 21 ॥

വേദാനാം സാമവേദോഽസ്മി ദേവാനാമസ്മി വാസവഃ ।
ഇംദ്രിയാണാം മനശ്ചാസ്മി ഭൂതാനാമസ്മി ചേതനാ ॥ 22 ॥

രുദ്രാണാം ശംകരശ്ചാസ്മി വിത്തേശോ യക്ഷരക്ഷസാമ് ।
വസൂനാം പാവകശ്ചാസ്മി മേരുഃ ശിഖരിണാമഹമ് ॥ 23 ॥

പുരോധസാം ച മുഖ്യം മാം വിദ്ധി പാര്ഥ ബൃഹസ്പതിമ് ।
സേനാനീനാമഹം സ്കംദഃ സരസാമസ്മി സാഗരഃ ॥ 24 ॥

മഹര്ഷീണാം ഭൃഗുരഹം ഗിരാമസ്മ്യേകമക്ഷരമ് ।
യജ്ഞാനാം ജപയജ്ഞോഽസ്മി സ്ഥാവരാണാം ഹിമാലയഃ ॥ 25 ॥

അശ്വത്ഥഃ സര്വവൃക്ഷാണാം ദേവര്ഷീണാം ച നാരദഃ ।
ഗംധര്വാണാം ചിത്രരഥഃ സിദ്ധാനാം കപിലോ മുനിഃ ॥ 26 ॥

ഉച്ചൈഃശ്രവസമശ്വാനാം വിദ്ധി മാമമൃതോദ്ഭവമ് ।
ഐരാവതം ഗജേംദ്രാണാം നരാണാം ച നരാധിപമ് ॥ 27 ॥

ആയുധാനാമഹം വജ്രം ധേനൂനാമസ്മി കാമധുക് ।
പ്രജനശ്ചാസ്മി കംദര്പഃ സര്പാണാമസ്മി വാസുകിഃ ॥ 28 ॥

അനംതശ്ചാസ്മി നാഗാനാം വരുണോ യാദസാമഹമ് ।
പിതൄണാമര്യമാ ചാസ്മി യമഃ സംയമതാമഹമ് ॥ 29 ॥

പ്രഹ്ലാദശ്ചാസ്മി ദൈത്യാനാം കാലഃ കലയതാമഹമ് ।
മൃഗാണാം ച മൃഗേംദ്രോഽഹം വൈനതേയശ്ച പക്ഷിണാമ് ॥ 30 ॥

പവനഃ പവതാമസ്മി രാമഃ ശസ്ത്രഭൃതാമഹമ് ।
ഝഷാണാം മകരശ്ചാസ്മി സ്രോതസാമസ്മി ജാഹ്നവീ ॥ 31 ॥

സര്ഗാണാമാദിരംതശ്ച മധ്യം ചൈവാഹമര്ജുന ।
അധ്യാത്മവിദ്യാ വിദ്യാനാം വാദഃ പ്രവദതാമഹമ് ॥ 32 ॥

അക്ഷരാണാമകാരോഽസ്മി ദ്വംദ്വഃ സാമാസികസ്യ ച ।
അഹമേവാക്ഷയഃ കാലോ ധാതാഹം വിശ്വതോമുഖഃ ॥ 33 ॥

മൃത്യുഃ സര്വഹരശ്ചാഹമുദ്ഭവശ്ച ഭവിഷ്യതാമ് ।
കീര്തിഃ ശ്രീര്വാക്ച നാരീണാം സ്മൃതിര്മേധാ ധൃതിഃ ക്ഷമാ ॥ 34 ॥

ബൃഹത്സാമ തഥാ സാമ്നാം ഗായത്രീ ഛംദസാമഹമ് ।
മാസാനാം മാര്ഗശീര്ഷോഽഹമൃതൂനാം കുസുമാകരഃ ॥ 35 ॥

ദ്യൂതം ഛലയതാമസ്മി തേജസ്തേജസ്വിനാമഹമ് ।
ജയോഽസ്മി വ്യവസായോഽസ്മി സത്ത്വം സത്ത്വവതാമഹമ് ॥ 36 ॥

വൃഷ്ണീനാം വാസുദേവോഽസ്മി പാംഡവാനാം ധനംജയഃ ।
മുനീനാമപ്യഹം വ്യാസഃ കവീനാമുശനാ കവിഃ ॥ 37 ॥

ദംഡോ ദമയതാമസ്മി നീതിരസ്മി ജിഗീഷതാമ് ।
മൌനം ചൈവാസ്മി ഗുഹ്യാനാം ജ്ഞാനം ജ്ഞാനവതാമഹമ് ॥ 38 ॥

യച്ചാപി സര്വഭൂതാനാം ബീജം തദഹമര്ജുന ।
ന തദസ്തി വിനാ യത്സ്യാന്മയാ ഭൂതം ചരാചരമ് ॥ 39 ॥

നാംതോഽസ്തി മമ ദിവ്യാനാം വിഭൂതീനാം പരംതപ ।
ഏഷ തൂദ്ദേശതഃ പ്രോക്തോ വിഭൂതേര്വിസ്തരോ മയാ ॥ 40 ॥

യദ്യദ്വിഭൂതിമത്സത്ത്വം ശ്രീമദൂര്ജിതമേവ വാ ।
തത്തദേവാവഗച്ഛ ത്വം മമ തേജോംഽശസംഭവമ് ॥ 41 ॥

അഥവാ ബഹുനൈതേന കിം ജ്ഞാതേന തവാര്ജുന ।
വിഷ്ടഭ്യാഹമിദം കൃത്സ്നമേകാംശേന സ്ഥിതോ ജഗത് ॥ 42 ॥

ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസൂപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ

വിഭൂതിയോഗോ നാമ ദശമോഽധ്യായഃ ॥10 ॥