1. കലശ പ്രതിഷ്ഠാപന മംത്രാഃ
ബ്രഹ്മ॑ജജ്ഞാ॒നം പ്ര॑ഥ॒മം പു॒രസ്താ॒-ദ്വിസീ॑മ॒ത-സ്സു॒രുചോ॑ വേ॒ന ആ॑വഃ ।
സ ബു॒ധ്നിയാ॑ ഉപ॒മാ അ॑സ്യ വി॒ഷ്ഠാ-സ്സ॒തശ്ച॒ യോനി॒-മസ॑തശ്ച॒ വിവഃ॑ ।
നാകേ॑ സുപ॒ര്ണ മുപ॒യത് പതം॑തഗ്മ് ഹൃ॒ദാ വേനം॑തോ അ॒ഭ്യച॑ക്ഷ-തത്വാ ।
ഹിര॑ണ്യപക്ഷം॒-വഁരു॑ണസ്യ ദൂ॒തം-യഁ॒മസ്യ॒ യോനൌ॑ ശകു॒നം ഭു॑ര॒ണ്യുമ് ।
ആപ്യാ॑യസ്വ॒ സമേ॑തു തേ വി॒ശ്വതഃ॑ സോമ॒ വൃഷ്ണി॑യമ് । ഭവാ॒ വാജ॑സ്യ സംഗ॒ഥേ ।
യോ രു॒ദ്രോ അ॒ഗ്നൌ യോ അ॒ഫ്സു യ ഓഷ॑ധീഷു॒ യോ രു॒ദ്രോ വിശ്വാ॒
ഭുവ॑നാഽഽവി॒വേശ॒ തസ്മൈ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമോ॑ അസ്തു । 1 (അപ ഉപസ്പൃശ്യ)
ഇ॒ദം-വിഁഷ്ണു॒ ര്വിച॑ക്രമേ ത്രേ॒ധാ നിദ॑ധേ പ॒ദമ് । സമൂ॑ഢമസ്യ പാഗ്മ് സു॒രേ ।
ഇംദ്രം॒-വിഁശ്വാ॑ അവീവൃധംഥ് സമു॒ദ്രവ്യ॑ചസം॒ ഗിരഃ॑ ।
ര॒ഥീത॑മഗ്മ് രഥീ॒നാം-വാഁജാ॑നാ॒ഗ്മ്॒ സത്പ॑തിം॒ പതി᳚മ് ।
ആപോ॒ വാ ഇ॒ദംഗ്മ് സര്വം॒-വിഁശ്വാ॑ ഭൂ॒താന്യാപഃ॑ പ്രാ॒ണാ വാ ആപഃ॑ പ॒ശവ॒ ആപോഽന്ന॒മാപോ-ഽമൃ॑ത॒മാപ॑-സ്സ॒മ്രാഡാപോ॑ വി॒രാഡാപ॑-സ്സ്വ॒രാഡാപ॒-ശ്ഛംദാ॒ഗ്॒ശ്യാപോ॒ ജ്യോതീ॒ഗ്॒ഷ്യാപോ॒ യജൂ॒ഗ്॒ഷ്യാപ॑-സ്സ॒ത്യമാപ॒-സ്സര്വാ॑ ദേ॒വതാ॒ ആപോ॒ ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രാപ॒ ഓമ് । 2
അ॒പഃ പ്രണ॑യതി । ശ്ര॒ദ്ധാ വാ ആപഃ॑ । ശ്ര॒ദ്ധാമേ॒വാരഭ്യ॑ പ്ര॒ണീയ॒ പ്രച॑രതി ।
അ॒പഃ പ്രണ॑യതി ।
യ॒ജ്ഞോ വാ ആപഃ॑ । യ॒ജ്ഞമേ॒വാരഭ്യ॑ പ്ര॒ണീയ॒ പ്രച॑രതി । അ॒പഃ പ്രണ॑യതി ।
വജ്രോ॒ വാ ആപഃ॑ । വജ്ര॑മേ॒വ ഭ്രാതൃ॑വ്യേഭ്യഃ പ്ര॒ഹൃത്യ॑ പ്ര॒ണീയ॒ പ്രച॑രതി ।
അ॒പഃ പ്രണ॑യതി ।
ആപോ॒ വൈ ര॑ക്ഷോ॒ഘ്നീഃ । രക്ഷ॑സാ॒മപ॑ഹത്യൈ । അ॒പഃ പ്രണ॑യതി ।
ആപോ॒ വൈ ദേ॒വാനാം᳚ പ്രി॒യം ധാമ॑ । ദേ॒വാനാ॑മേ॒വ പ്രി॒യം ധാമ॑ പ്ര॒ണീയ॒ പ്രച॑രതി । അ॒പഃ പ്രണ॑യതി ।
ആപോ॒ വൈ സര്വാ॑ ദേ॒വതാഃ᳚ । ദേ॒വതാ॑ ഏ॒വാരഭ്യ॑ പ്ര॒ണീയ॒ പ്രച॑രതി ।
അ॒പഃ പ്രണ॑യതി ।
ആപോ॒ വൈ ശാം॒താഃ । ശാം॒താഭി॑രേ॒വാസ്യ॒ ശുചഗ്മ്॑ ശമയതി । ദേ॒വോ വഃ॑
സവി॒തോത് പു॑നാ॒ത്വ-ച്ഛി॑ദ്രേണ പ॒വിത്രേ॑ണ॒ വസോ॒സ്സൂര്യ॑സ്യ ര॒ശ്മിഭിഃ॑ ॥ 3
കൂര്ചാഗ്രൈ ര്രാക്ഷസാന് ഘോരാന് ഛിംധി കര്മവിഘാതിനഃ ।
ത്വാമര്പയാമി കുംഭേഽസ്മിന് സാഫല്യം കുരു കര്മണി ।
വൃക്ഷരാജ സമുദ്ഭൂതാഃ ശാഖായാഃ പല്ലവത്വ ചഃ ।
യുഷ്മാന് കുംഭേഷ്വര്പയാമി സര്വപാപാപനുത്തയേ ।
നാളികേര-സമുദ്ഭൂത ത്രിനേത്ര ഹര സമ്മിത ।
ശിഖയാ ദുരിതം സര്വം പാപം പീഡാം ച മേ നുദ ।
സ॒ ഹി രത്നാ॑നി ദാ॒ശുഷേ॑ സു॒വാതി॑ സവി॒താ ഭഗഃ॑ ।
തം ഭാ॒ഗം ചി॒ത്രമീ॑മഹേ । (ഋഗ്വേദ മംത്രഃ)
തത്വാ॑ യാമി॒ ബ്രഹ്മ॑ണാ॒ വംദ॑മാന॒-സ്തദാശാ᳚സ്തേ॒ യജ॑മാനോ ഹ॒വിര്ഭിഃ॑ ।
അഹേ॑ഡമാനോ വരുണേ॒ഹ ബോ॒ദ്ധ്യുരു॑ശഗ്മ്സ॒ മാ ന॒ ആയുഃ॒ പ്രമോ॑ഷീഃ ॥
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । അസ്മിന് കുംഭേ വരുണമാവാഹയാമി ।
വരുണസ്യ ഇദമാസനമ് । വരുണായ നമഃ । സകലാരാധനൈഃ സ്വര്ചിതമ് ।
രത്നസിംഹാസനം സമര്പയാമി । പാദ്യം സമര്പയാമി ।
അര്ഘ്യം സമര്പയാമി । ആചമനീയം സമര്പയാമി ।
മധുപര്ക്കം സമര്പയാമി । സ്നാനം സമര്പയാമി ।
സ്നാനാനംതരം ആചമനീയം സമര്പയാമി ।
വസ്ത്രോത്തരീയം സമര്പയാമി । ഉപവീതം സമര്പയാമി ।
ഗംധാന് ധാരയാമി । അക്ഷതാന് സമര്പയാമി ।
പുഷ്പാണി സമര്പയാമി ।
1. ഓം-വഁരുണായ നമഃ
2. ഓം പ്രചേതസേ നമഃ
3. ഓം സുരൂപിണേ നമഃ
4. ഓം അപാംപതയേ നമഃ
5. ഓം മകരവാഹനായ നമഃ
6. ജലാധിപതയേ നമഃ
7. ഓം പാശഹസ്തായ നമഃ
8. ഓം തീര്ഥരാജായ നമഃ
ഓം-വഁരുണായ നമഃ । നാനാവിധ പരിമള പത്ര പുഷ്പാണി സമര്പയാമി ।
ധൂപം ആഘ്രാപയാമി । ദീപം ദര്ശയാമി ।
ധൂപദീപാനംതരം ആചമനീയം സമര്പയാമി ।
ഓം ഭൂര്ഭുവസ്സുവഃ । തഥ്സ॑വി॒തുര്വരേ᳚ണ്യം॒ ഭര്ഗോ॑ ദേ॒വസ്യ॑ ധീമഹി ।
ധിയോ॒ യോന॑ പ്രചോ॒ദയാ᳚ത് ।
ദേവ സവിതഃ പ്രസുവഃ । സത്യം ത്വര്തേന പരിഷിംചാമി ।
(രാത്രൌ – ഋതം ത്വാ സത്യേന പരിഷിംചാമി) ।
ഓം-വഁരുണായ നമഃ । അമൃതം ഭവതു । അമൃതോപസ്തരണമസി ।
ഓം പ്രാണായ സ്വാഹാ । ഓം അപാനായ സ്വാഹാ । ഓം-വ്യാഁനായ സ്വാഹാ ।
ഓം ഉദാനായ സ്വാഹാ । ഓം സമാനായ സ്വാഹാ । ഓം ബ്രഹ്മണേ സ്വാഹാ ।
കദളീഫലം നിവേദയാമി । മദ്ധ്യേമദ്ധ്യേ അമൃതപാനീയം സമര്പയാമി । അമൃതാപിധാനമസി । നൈവേദ്യാനംതരം ആചമനീയം സമര്പയാമി ।
താംബൂലം സമര്പയാമി । കര്പൂര നീരാജനം പ്രദര്ശയാമി ।
നീരാജനാനംതരം ആചമനീയം സമര്പയാമി । മംത്ര പുഷ്പം സമര്പയാമി ।
സുവര്ണ പുഷ്പം സമര്പയാമി । സമസ്തോപചാരാന് സമര്പയാമി ॥
2. മഹാന്യാസ മംത്രപാഠ പ്രാരംഭഃ
അഥാതഃ പംചാംഗരുദ്രാണാം ന്യാസപൂര്വകം ജപ-ഹോമാ-ര്ചനാ-ഭിഷേക-വിധിം-വ്യാഁഖ്യാസ്യാമഃ
അഥാതഃ പംചാംഗരുദ്രാണാം ന്യാസപൂര്വകം ജപ-ഹോമാ-ര്ചനാഭിഷേകം കരിഷ്യമാണഃ ।
ഹരിഃ ഓം അഥാതഃ പംചാംഗ രുദ്രാണാമ് ॥
ഓംകാരമംത്ര സംയുഁക്തം നിത്യം ധ്യായംതി യോഗിനഃ ।
കാമദം മോക്ഷദം തസ്മൈ ഓംകാരായ നമോ നമഃ ॥
നമസ്തേ ദേവ ദേവേശ നമസ്തേ പരമേശ്വര ।
നമസ്തേ വൃഷഭാരൂഢ നകാരായ നമോ നമഃ ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവഃ॑ ॥ ഓം നമ് ॥
നമ॑സ്തേ രുദ്ര മ॒ന്യവ॑ ഉ॒തോത॒ ഇഷ॑വേ॒ നമഃ॑ ।
നമ॑സ്തേ അസ്തു॒ ധന്വ॑നേ ബാ॒ഹുഭ്യാ॑മു॒ത തേ॒ നമഃ॑ ॥
യാ ത॒ ഇഷുഃ॑ ശി॒വത॑മാ ശി॒വം ബ॒ഭൂവ॑ തേ॒ ധനുഃ॑ ।
ശി॒വാ ശ॑ര॒വ്യാ॑ യാ തവ॒ തയാ॑ നോ രുദ്ര മൃഡയ ।
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം നമ് । പൂര്വാംഗ രുദ്രായ॒ നമഃ ॥ (പ്രാച്യൈ ദിശ)
മഹാദേവം മഹാത്മാനം മഹാപാതകനാശനമ് ।
മഹാപാപഹരം-വംഁദേ മകാരായ നമോ നമഃ ॥
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവഃ॒ ॥ ഓം മമ് ॥
ഓം നിധ॑നപതയേ॒ നമഃ । നിധനപതാംതികായ॒ നമഃ ।
ഊര്ധ്വായ॒ നമഃ । ഊര്ധ്വലിംഗായ॒ നമഃ ।
ഹിരണ്യായ॒ നമഃ । ഹിരണ്യലിംഗായ॒ നമഃ ।
സുവര്ണായ॒ നമഃ । സുവര്ണലിംഗായ॒ നമഃ ।
ദിവ്യായ॒ നമഃ । ദിവ്യലിംഗായ॒ നമഃ ।
ഭവായഃ॒ നമഃ । ഭവലിംഗായ॒ നമഃ ।
ശര്വായ॒ നമഃ । ശര്വലിംഗായ॒ നമഃ ।
ശിവായ॒ നമഃ । ശിവലിംഗായ॒ നമഃ ।
ജ്വലായ॒ നമഃ । ജ്വലലിംഗായ॒ നമഃ ।
ആത്മായ॒ നമഃ । ആത്മലിംഗായ॒ നമഃ ।
പരമായ॒ നമഃ । പരമലിംഗായ॒ നമഃ ।
ഏതത്സോമസ്യ॑ സൂര്യ॒സ്യ സര്വലിംഗഗ്ഗ്॑ സ്ഥാപ॒യ॒തി॒ പാണിമംത്രം പവി॒ത്രമ് ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം മമ് ॥ ദക്ഷിണാംഗ രുദ്രായ॒ നമഃ ॥ (ദക്ഷിണ ദിശ)
ശിവം ശാംതം ജഗന്നാഥം-ലോഁകാനുഗ്രഹകാരണമ് ।
ശിവമേകം പരം-വംഁദേ ശികാരായ നമോ നമഃ ॥
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവഃ॒ ॥ ഓം ശിമ് ॥ അപൈ॑തുമൃ॒ത്യുരമൃതം॑ ന॒ ആഗ॑ന് വൈവസ്വ॒തോ നോ॒ അ॑ഭയം കൃണോതു । പ॒ര്ണം-വഁന॒സ്പതേരിവാ॒ഭിനശ്ശീയതാഗ്മ് ര॒യിസ്സച॑താം ന॒ശ്ശചീ॒പതിഃ॑ ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം ശിമ് ॥ പശ്ചിമാംഗ രുദ്രായ॒ നമഃ ॥ (പശ്ചിമ ദിശ)
വാഹനം-വൃഁഷഭോ യസ്യ വാസുകീ കംഠഭൂഷണമ് ।
വാമേ ശക്തിധരം-വംഁദേ വകാരായ നമോ നമഃ ॥
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവഃ॒ ॥ ഓം-വാഁമ് ॥ പ്രാണാനാം ഗ്രംഥിരസി രുദ്രോ മാ॑ വിശാം॒തകഃ । തേനാന്നേനാ᳚പ്യായ॒സ്വ ॥ ഓം നമോ ഭഗവതേ രുദ്രായ വിഷ്ണവേ മൃത്യു॑ര്മേ പാ॒ഹി ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം-വാഁമ് ॥ ഉത്തരാംഗ രുദ്രായ॒ നമഃ ॥ (ഉത്തര ദിശ)
യത്ര കുത്ര സ്ഥിതം ദേവം സര്വവ്യാപിനമീശ്വരമ് ।
യല്ലിംഗം പൂജയേന്നിത്യം-യഁകാരായ നമോ നമഃ ॥
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവഃ॒ ॥ ഓം-യഁമ് ॥ യോ രു॒ദ്രോ അ॒ഗ്നൌ യോ അ॒പ്സു യ ഓഷ॑ധീഷു॒ യോ രു॒ദ്രോ വിശ്വാ॒ ഭുവ॑നാ വി॒വേശ॒ തസ്മൈ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമോ॑ അസ്തു ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം-യഁമ് ॥ ഊര്ധ്വാംഗ രുദ്രായ॒ നമഃ ॥ (ഊര്ധ്വ ദിശ)
പംചമുഖ ധ്യാനമ്
ഓം നമ് ॥ തത്പുരു॒ഷായ വി॒ദ്മഹേ॑ മഹാദേ॒വായ॑ ധീമഹി । തന്നോ॑ രുദ്രഃ പ്രചോദയാ᳚ത് ॥
സംവഁര്താഗ്നി തടിത്പ്രദീപ്ത കനക പ്രസ്പര്ഥി തേജോമയമ് ।
ഗംഭീരധ്വനി സാമവേദജനകം താമ്രാധരം സുംദരമ് ।
അര്ധേംദുദ്യുതി ലോലപിംഗള ജടാഭാരപ്രബദ്ധോരഗമ് ।
വംദേ സിദ്ധ സുരാസുരേംദ്രനമിതം പൂര്വം മുഖം ശൂലിനഃ ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം നമ് ॥ പൂര്വ മുഖായ॒ നമഃ ॥
അ॒ഘോരേ᳚ഭ്യോഽഥഘോ॒രേ᳚ഭ്യോ॒ ഘോര॒ഘോര॑തരേഭ്യഃ ॥ സര്വേ᳚ഭ്യസ്സര്വ ശര്വേ᳚ഭ്യോ॒ നമ॑സ്തേ അസ്തു രു॒ദ്രരൂ॑പേഭ്യഃ ॥
കാലാഭ്രഭ്രമരാംജനദ്യുതിനിഭം-വ്യാഁവൃത്ത പിംഗേക്ഷണമ്
കര്ണോദ്ഭാസിത ഭോഗിമസ്തക മണിപ്രോദ്ഗീര്ണ ദംഷ്ട്രാംകുരമ് ।
സര്പപ്രോത കപാല ശുക്തി ശകല വ്യാകീര്ണ സച്ഛേഖരമ്
വംദേ ദക്ഷിണമീശ്വരസ്യ കുടില ഭ്രൂഭംഗ രൌദ്രം മുഖമ് ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം മമ് ॥ ദക്ഷിണ മുഖായ॒ നമഃ ॥
സ॒ദ്യോ ജാ॒തം പ്ര॑പദ്യാ॒മി॒ സ॒ദ്യോ ജാ॒തായ॒ വൈ നമോ॒ നമഃ॑ । ഭ॒വേ ഭ॑വേ॒ നാതി॑ ഭവേ ഭവസ്വ॒ മാമ് । ഭ॒വോദ്-ഭ॑വായ॒ നമഃ॑ ॥
പ്രാലേയാചലമിംദുകുംദ ധവളം ഗോക്ഷീരഫേനപ്രഭമ്
ഭസ്മാഭ്യക്തമനംഗ ദേഹ ദഹന ജ്വാലാവളീ ലോചനമ് ।
ബ്രഹ്മേംദ്രാദി മരുദ്ഗണൈസ്പുതിപദൈ രഭ്യര്ചിതം-യോഁഗിഭിഃ
വംദേഽഹം സകലം കളംകരഹിതം സ്ഥാണോര്മുഖം പശ്ചിമമ് ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം ശിമ് ॥ പശ്ചിമ മുഖായ॒ നമഃ ॥
വാ॒മ॒ദേ॒വായ॒ നമോ᳚ ജ്യേ॒ഷ്ഠായ॒ നമഃ॑ ശ്രേ॒ഷ്ഠായ॒ നമോ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമഃ॒ കാലാ॑യ॒ നമഃ॒ കല॑വികരണായ॒ നമോ॒ ബല॑വികരണായ॒ നമോ॒ ബലാ॑യ॒ നമോ॒ ബല॑പ്രമഥനായ॒ നമഃ॒ സര്വ॑ഭൂതദമനായ॒ നമോ॑ മ॒നോന്മ॑നായ॒ നമഃ॑ ॥
ഗൌരം കുംകുമ പംകിലം സ്തിലകം-വ്യാഁപാംഡു ഗംഡസ്ഥലമ്
ഭ്രൂവിക്ഷേപ കടാക്ഷ ലസത്സംസക്ത കര്ണോത്ഫലമ് ।
സ്നിഗ്ധം ബിംബഫലാധരം പ്രഹസിതം നീലാലകാലം കൃതമ്
വംദേ പൂര്ണ ശശാംക മംഡലനിഭം-വഁക്ത്രം ഹരസ്യോത്തരമ് ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം-വാഁമ് ॥ ഉത്തര മുഖായ॒ നമഃ ॥
ഈശാനഃ സര്വ॑വിദ്യാ॒നാ॒-മീശ്വരഃ സര്വ॑ഭൂതാ॒നാം॒ ബ്രഹ്മാധി॑പതി॒-ര്ബ്രഹ്മ॒ണോ ഽധി॑പതി॒-ര്ബ്രഹ്മാ॑ ശി॒വോ മേ॑ അസ്തു സദാശി॒വോമ് ॥ (കനിഷ്ഠികാഭ്യാം നമഃ) 14ഏ
വ്യക്താവ്യക്ത ഗുണേതരം പരതരം ഷട്ത്രിംശതത്ത്വാത്മകമ്
തസ്മാദുത്തമ തത്ത്വമക്ഷരമിദം ധ്യേയം സദാ യോഗിഭിഃ ।
ഓംകാരാദി സമസ്ത മംത്രജനകം സൂക്ഷ്മാദി സൂക്ഷ്മം പരം
ശാംതം പംചമമീശ്വരസ്യ വദനം ഖംവ്യാഁപ്തി തേജോമയമ് ॥
ഓം നമോ ഭഗവതേ॑ രുദ്രാ॒യ ॥ ഓം-വാഁമ് ॥ ഊര്ധ്വ മുഖായ॒ നമഃ ॥
പൂര്വേ പശുപതിഃ പാതു ।
ദക്ഷിണേ പാതു ശംകരഃ ।
പശ്ചിമേ പാതു വിശ്വേശഃ ।
നീലകംഠസ്തദോത്തരേ ।
ഈശാന്യാം പാതു മേ ശര്വഃ ।
ആഗ്നേയാം പാര്വതീപതിഃ ।
നൈഋത്യാം പാതു മേ രുദ്രഃ ।
വായവ്യാം നീലലോഹിതഃ ।
ഊര്ധ്വേ ത്രിലോചനഃ പാതു ।
അധരായാം മഹേശ്വരഃ ।
ഏതാഭ്യോ ദശ ദിഗ്ഭ്യസ്തു ।
സര്വതഃ പാതു ശംകരഃ ॥
(ന്യാസപൂര്വകം ജപഹോമാര്ചനാഽഭിഷേകവിധി വ്യാഖ്യാസ്യാമഃ)
3. പ്രഥമഃ ന്യാസഃ
യാ തേ॑ രുദ്ര ശി॒വാ ത॒നൂരഘോ॒രാ-ഽപാ॑പകാശിനീ । തയാ॑ ന സ്ത॒നുവാ॒ ശംത॑മയാ॒ ഗിരി॑ശംതാ॒ഭി ചാ॑കശീഹി । (ശിഖായൈ നമഃ) । 1
അ॒സ്മിന് മ॑ഹ॒ത്യ॑ര്ണ॒വേ᳚-ഽംതരി॑ക്ഷേ ഭ॒വാ അധി॑ ।
തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേ-ഽവ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (ശിരസേ നമഃ) । 2
സ॒ഹസ്രാ॑ണി സഹസ്ര॒ശോ യേ രു॒ദ്രാ അധി॒ ഭൂമ്യാ᳚മ് ।
തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്ര-യോജ॒നേ-ഽവ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (ലലാടായ നമഃ) । 3
ഹ॒ഗ്മ്॒സ-ശ്ശു॑ചി॒ഷ-ദ്വസു॑രംതരിക്ഷ॒സദ്ധോതാ॑ വേദി॒ഷദതി॑ഥി-ര്ദുരോണ॒സത് । നൃ॒ഷദ്വ॑ര॒-സദൃ॑ത॒-സദ്വ്യോ॑മ॒ സദ॒ബ്ജാ ഗോ॒ജാ ഋ॑ത॒ജാ അ॑ദ്രി॒ജാ ഋ॒തം ബൃ॒ഹത് । (ഭ്രുവോര്മദ്ധ്യായ നമഃ) । 4
ത്ര്യ॑ബംകം-യഁജാമഹേ സുഗം॒ധിം പു॑ഷ്ടി॒വര്ധ॑നമ് । ഉ॒ര്വാ॒രു॒കമി॑വ॒ ബംധ॑നാന്
മൃ॒ത്യോ-ര്മു॑ക്ഷീയ॒ മാഽമൃതാ᳚ത് । (നേത്രാഭ്യാം നമഃ) । 5
നമഃ॒ സ്രുത്യാ॑യ ച॒ പഥ്യാ॑യ ച॒ നമഃ॑ കാ॒ട്യാ॑യ ച നീ॒പ്യാ॑യ ച । (കര്ണാഭ്യാം നമഃ) । 6
മാ ന॑സ്തോ॒കേ തന॑യേ॒ മാ ന॒ ആയു॑ഷി॒ മാ നോ॒ ഗോഷു॒ മാ നോ॒ അശ്വേ॑ഷു രീരിഷഃ ।
വീ॒രാന്മാനോ॑ രുദ്ര ഭാമി॒തോ വ॑ധീ-ര്ഹ॒വിഷ്മം॑തോ॒ നമ॑സാ വിധേമ തേ । (നാസികാഭ്യാം നമഃ) । 7
അ॒വ॒തത്യ॒ ധനു॒സ്ത്വഗ്മ് സഹ॑സ്രാക്ഷ॒ ശതേ॑ഷുധേ ।
നി॒ശീര്യ॑ ശ॒ല്യാനാം॒ മുഖാ॑ ശി॒വോ നഃ॑ സു॒മനാ॑ ഭവ । (മുഖായ നമഃ) । 8
നീല॑ഗ്രീവാ ശ്ശിതി॒കംഠാഃ᳚ ശ॒ര്വാ അ॒ധഃ ക്ഷ॑മാച॒രാഃ ।
തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേഽ വ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (കംഠായ നമഃ) । 9.1
നീല॑ഗ്രീവാ-ശ്ശിതി॒കംഠാ॒ ദിവഗ്മ്॑ രു॒ദ്രാ ഉപ॑ശ്രിതാഃ ।
തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേഽ വ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (ഉപകംഠായ നമഃ) । 9.2
നമ॑സ്തേ അ॒സ്ത്വായു॑ധാ॒യാ-നാ॑തതായ ധൃ॒ഷ്ണവേ᳚ ।
ഉ॒ഭാഭ്യാ॑മു॒ത തേ॒ നമോ॑ ബാ॒ഹുഭ്യാം॒ തവ॒ ധന്വ॑നേ । (ബാഹുഭ്യാം നമഃ) । 10
യാ തേ॑ ഹേ॒തി-ര്മീ॑ഢുഷ്ടമ॒ ഹസ്തേ॑ ബ॒ഭൂവ॑ തേ॒ ധനുഃ॑ ।
തയാ॒ഽസ്മാന് വി॒ശ്വത॒സ്ത്വ-മ॑യ॒ക്ഷ്മയാ॒ പരി॑ബ്ഭുജ । (ഉപബാഹുഭ്യാം നമഃ) । 11
പരി॑ണോ രു॒ദ്രസ്യ॑ ഹേ॒തി-ര്വൃ॑ണക്തു॒ പരി॑ത്വേ॒ഷസ്യ॑ ദുര്മ॒തിര॑ഘാ॒യോഃ ।
അവ॑ സ്ഥി॒രാ മ॒ഘവ॑ദ്ഭ്യഃ തനുഷ്വ॒ മീഢ്വ॑സ്തോ॒കായ॒ തന॑യായ മൃഡയ । (മണിബംധാഭ്യാം നമഃ) । 12
യേ തീ॒ര്ഥാനി॑ പ്ര॒ചരം॑തി സൃ॒കാവം॑തോ നിഷം॒ഗിണഃ॑ । തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേഽ വ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (ഹസ്താഭ്യാം നമഃ) । 13
സ॒ദ്യോ ജാ॒തം പ്ര॑പദ്യാ॒മി॒ സ॒ദ്യോ ജാ॒തായ॒ വൈ നമോ॒ നമഃ॑ । ഭ॒വേ ഭ॑വേ॒ നാതി॑ ഭവേ ഭവസ്വ॒ മാമ് । ഭ॒വോദ്-ഭ॑വായ॒ നമഃ॑ ॥ (അഗുംഷ്ഠാഭ്യാം നമഃ ) । 14.1
വാ॒മ॒ദേ॒വായ॒ നമോ᳚ ജ്യേ॒ഷ്ഠായ॒ നമഃ॑ ശ്രേ॒ഷ്ഠായ॒ നമോ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമഃ॒ കാലാ॑യ॒ നമഃ॒ കല॑വികരണായ॒ നമോ॒ ബല॑വികരണായ॒ നമോ॒ ബലാ॑യ॒ നമോ॒ ബല॑പ്രമഥനായ॒ നമഃ॒ സര്വ॑ഭൂതദമനായ॒ നമോ॑ മ॒നോന്മ॑നായ॒ നമഃ॑ । (തര്ജനീഭ്യാം നമഃ) 14.2
അ॒ഘോരേ᳚ഭ്യോ ഽഥ॒ഘോരേ᳚ഭ്യോ॒ ഘോര॒ഘോര॑തരേഭ്യഃ । സര്വേ᳚ഭ്യഃ സര്വ॒ ശര്വേ᳚ഭ്യോ॒ നമ॑സ്തേ അസ്തു രു॒ദ്ര രൂ॑പേഭ്യഃ ॥ (മദ്ധ്യമാഭ്യാം നമഃ) । 14.3
തത്പുരു॑ഷായ വി॒ദ്മഹേ॑ മഹാദേ॒വായ॑ ധീമഹി ।
തന്നോ॑ രുദ്രഃ പ്രചോ॒ദയാ᳚ത് ॥ (അനാമികാഭ്യാം നമഃ) । 14.4
ഈശാനഃ സര്വ॑വിദ്യാ॒നാ॒-മീശ്വരഃ സര്വ॑ഭൂതാ॒നാം॒ ബ്രഹ്മാധി॑പതി॒-ര്ബ്രഹ്മ॒ണോ ഽധി॑പതി॒-ര്ബ്രഹ്മാ॑ ശി॒വോ മേ॑ അസ്തു സദാശി॒വോമ് ॥ (കനിഷ്ഠികാഭ്യാം നമഃ) 14ഏ
നമോ॑ വഃ കിരി॒കേഭ്യോ॑ ദേ॒വാനാ॒ഗ്മ്॒ ഹൃദ॑യേഭ്യഃ । (ഹൃദയായ നമഃ) । 15
നമോ॑ ഗ॒ണേഭ്യോ॑ ഗ॒ണപ॑തിഭ്യശ്ച വോ॒ നമഃ॑ । (പൃഷ്ഠായ നമഃ) । 16
നമോ॒ ഹിര॑ണ്യബാഹവേ സേനാ॒ന്യേ॑ ദി॒ശാംച॒ പത॑യേ॒ നമഃ॑ । (പാര്ശ്വാഭ്യാം നമഃ) । 17
വിജ്യം॒ ധനുഃ॑ കപ॒ര്ദിനോ॒ വിശ॑ല്യോ॒ ബാണ॑വാഗ്മ് ഉ॒ത ।
അനേ॑ശന്ന॒സ്യേഷ॑വ ആ॒ഭുര॑സ്യ നിഷം॒ഗഥിഃ॑ । (ജഠരായ നമഃ) । 18
ഹി॒ര॒ണ്യ॒ഗ॒ര്ഭ സ്സമ॑വര്ത॒താഗ്രേ॑ ഭൂ॒തസ്യ॑ ജാ॒തഃ പതി॒രേക॑ ആസീത് । സദാ॑ധാര പൃഥി॒വീം ദ്യാമു॒തേമാം കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ । (നാഭ്യൈ നമഃ) । 19
മീഢു॑ഷ്ടമ॒ ശിവ॑തമ ശി॒വോ ന॑സ്സു॒മനാ॑ ഭവ । പ॒ര॒മേ വൃ॒ക്ഷ ആയു॑ധം നി॒ധായ॒ കൃത്തിം॒-വഁസാ॑ന॒ ആച॑ര॒ പിനാ॑കം॒ ബിഭ്ര॒ദാഗ॑ഹി । (കഠ്യൈ നമഃ) । 20
യേ ഭൂ॒താനാ॒-മധി॑പതയോ വിശി॒ഖാസഃ॑ കപ॒ര്ദി॑നഃ ।
തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേ ഽവ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (ഗുഹ്യായ നമഃ) । 21
യേ അന്നേ॑ഷു വി॒വിദ്ധ്യം॑തി॒ പാത്രേ॑ഷു॒ പിബ॑തോ॒ ജനാന്॑ ।
തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേഽ വ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (അംഡാഭ്യാം നമഃ ) । 22
സ॒ ശി॒രാ ജാ॒തവേ॑ദാ അ॒ക്ഷരം॑ പര॒മം പ॒ദമ് । വേദാ॑നാ॒ഗ്മ്॒ ശിര॑സി മാ॒താ॒
ആ॒യു॒ഷ്മംതം॑ കരോതു॒ മാമ് । (അപാനായ നമഃ) । 23
മാ നോ॑ മ॒ഹാംത॑മു॒ത മാ നോ॑ അര്ഭ॒കം മാ ന॒ ഉക്ഷം॑തമു॒ത മാ ന॑ ഉക്ഷി॒തമ് ।
മാ നോ॑ വധീഃ പി॒തരം॒ മോത മാ॒തരം॑ പ്രി॒യാ മാ ന॑സ്ത॒നുവോ॑ രുദ്ര രീരിഷഃ । (ഊരുഭ്യാം നമഃ) । 24
ഏ॒ഷ തേ॑ രുദ്രഭാ॒ഗ-സ്തംജു॑ഷസ്വ॒ തേനാ॑വ॒സേന॑ പ॒രോ മൂജ॑വ॒തോ-ഽതീ॒ഹ്യവ॑തത-ധന്വാ॒ പിനാ॑കഹസ്തഃ॒ കൃത്തി॑വാസാഃ । (ജാനുഭ്യാം നമഃ) 25
സ॒ഗ്മ്॒ സൃ॒ഷ്ട॒ജിഥ്സോ॑മ॒പാ ബാ॑ഹു-ശ॒ര്ധ്യൂ᳚ര്ധ്വ ധ॑ന്വാ॒ പ്രതി॑ഹിതാ-ഭി॒രസ്താ᳚ ।
ബൃഹ॑സ്പതേ॒ പരി॑ദീയാ॒ രഥേ॑ന രക്ഷോ॒ഹാ-ഽമിത്രാഗ്മ്॑ അപ॒ബാധ॑മാനഃ ।
(ജംഘാഭ്യാം നമഃ ) 26
വിശ്വം॑ ഭൂ॒തം ഭുവ॑നം ചി॒ത്രം ബ॑ഹു॒ധാ ജാ॒തം ജായ॑മാനം ച॒ യത് ।
സര്വോ॒ ഹ്യേ॑ഷ രു॒ദ്ര-സ്തസ്മൈ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമോ॑ അസ്തു ॥ (ഗുല്ഫാഭ്യാം നമഃ) 27
യേ പ॒ഥാം പ॑ഥി॒രക്ഷ॑യ ഐലബൃ॒ദാ യ॒വ്യുധഃ॑ । തേഷാഗ്മ്॑ സഹസ്രയോജ॒നേ ഽവ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (പാദാഭ്യാം നമഃ) । 28
അദ്ധ്യ॑വോച-ദധിവ॒ക്താ പ്ര॑ഥ॒മോ ദൈവ്യോ॑ ഭി॒ഷക് । അഹീഗ്ഗ്॑ശ്ച॒ സര്വാ᳚ന് ജ॒ഭംയഁ॒ന് ഥ്സര്വാ᳚ശ്ച യാതു ധാ॒ന്യഃ॑ । (കവചായ ഹും) । 29
നമോ॑ ബി॒ല്മിനേ॑ ച കവ॒ചിനേ॑ ച॒ നമഃ॑ ശ്രു॒തായ॑ ച ശ്രുതസേ॒നായ॑ ച । (ഉപകവചായ ഹും) 30
നമോ॑ അസ്തു॒ നീല॑ഗ്രീവായ സഹസ്രാ॒ക്ഷായ॑ മീ॒ഢുഷേ᳚ । അഥോ॒ യേ അ॑സ്യ॒ സത്വാ॑നോ॒ഽഹം തേഭ്യോ॑ഽകര॒ന്നമഃ॑ । (നേത്രത്രയായ വൌഷട്) 31
പ്രമും॑ച॒ ധന്വ॑ന॒സ്ത്വ-മു॒ഭയോ॒-രാര്ത്നി॑യോ॒ര്ജ്യാമ് । യാശ്ച॑ തേ॒ ഹസ്ത॒ ഇഷ॑വഃ॒ പരാ॒ താ ഭ॑ഗവോ വപ । (അസ്ത്രായ ഫട്) 32
യ ഏ॒താവം॑തശ്ച॒ ഭൂയാഗ്മ്॑സശ്ച॒ ദിശോ॑ രു॒ദ്രാ വി॑തസ്ഥി॒രേ ।
തേഷാഗ്മ്॑॑ സഹസ്രയോജ॒നേ ഽവ॒ധന്വാ॑നി തന്മസി । (ഇതി ദിഗ്ബംധഃ) 33
———–ഇതി പ്രഥമ ന്യാസഃ————
(ശിഖാദി അസ്ത്രപര്യംതം ഏകത്രിംശദംഗന്യാസഃ ദിഗ്ബംധ സഹിതഃ പ്രഥമഃ)
4. ദ്വിതീയ ന്യാസഃ
(ഓം നമോ ഭഗവതേ രുദ്രായ । ഇതി നമസ്കാരാന് ന്യസേ᳚ത്)
ഓം ഓം മൂര്ഥ്നേ നമഃ (മൂര്ധ്നി) ।
ഓം നം നാസികായൈ നമഃ (നാസികാഗ്രഃ) ।
ഓം മോം-ലഁലടായ നമഃ (ലലാടഃ) ।
ഓം ഭം മുഖായ നമഃ (മുഖാമ്) ।
ഓം ഗം കംഠായ നമഃ (കംഠഃ) ।
ഓം-വംഁ ഹൃദയായ നമഃ (ഹൃദയഃ) ।
ഓം തേം ദക്ഷിണ ഹസ്തായ നമഃ (ദക്ഷിണ ഹസ്തഃ) ।
ഓം രും-വാഁമ ഹസ്തായ നമഃ (വാമ ഹസ്തഃ) ।
ഓം ദ്രാം നാഭ്യൈ നമഃ (നാഭ്ഹീ) ।
ഓം-യംഁ പാദാഭ്യാം നമഃ (പാദൌ) ॥
———–ഇതി ദ്വിതീയ ന്യാസഃ———-
മൂര്ധാദി പാദാംതം ദശാംഗ ന്യാസഃ ദ്വിതീയഃ
5. തൃതീയന്യാസഃ
സ॒ദ്യോ ജാ॒തം പ്ര॑പദ്യാ॒മി॒ സ॒ദ്യോ ജാ॒തായ॒ വൈ നമോ॒ നമഃ॑ । ഭ॒വേ ഭ॑വേ॒ നാതി॑ഭവേ ഭവസ്വ॒ മാമ് । ഭ॒വോ-ദ്ഭ॑വായ॒ നമഃ॑ ॥ (പാദാഭ്യാം നമഃ) । 1
വാ॒മ॒ദേ॒വായ॒ നമോ᳚ ജ്യേ॒ഷ്ഠായ॒ നമഃ॑ ശ്രേ॒ഷ്ഠായ॒ നമോ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമഃ॒ കാലാ॑യ॒ നമഃ॒ കല॑വികരണായ॒ നമോ॒ ബല॑വികരണായ॒ നമോ॒ ബലാ॑യ॒ നമോ॒ ബല॑പ്രമഥനായ॒ നമ॒ സ്സര്വ॑ഭൂതദമനായ॒ നമോ॑ മ॒നോന്മ॑നായ॒ നമഃ॑ । (ഊരുഭ്യാം നമഃ) । 2
അ॒ഘോരേ᳚ഭ്യോ ഽഥ॒ഘോരേ᳚ഭ്യോ॒ ഘോര॒ഘോര॑തരേഭ്യഃ । സര്വേ᳚ഭ്യഃ സര്വ॒ ശര്വേ᳚ഭ്യോ॒ നമ॑സ്തേ അസ്തു രു॒ദ്രരൂ॑പേഭ്യഃ ॥ (ഹൃദയായ നമഃ) । 3
തത്പുരു॑ഷായ വി॒ദ്മഹേ॑ മഹാദേ॒വായ॑ ധീമഹി ।
തന്നോ॑ രുദ്രഃ പ്രചോ॒ദയാ᳚ത് ॥ (മുഖായ നമഃ) । 4
ഈശാനഃ സര്വ॑വിദ്യാ॒നാ॒-മീശ്വരസര്വ॑ ഭൂതാ॒നാം॒ ബ്രഹ്മാധി॑പതി॒-ര്
ബ്രഹ്മ॒ണോഽധി॑പതി॒-ര്ബ്രഹ്മാ॑ ശി॒വോ മേ॑ അസ്തു സദാശി॒വോമ് ॥
ഹംസ ഹംസ । (മൂര്ധ്നേ നമഃ) । 5
5.1 ഹംസ ഗായത്രീ
അസ്യ ശ്രീ ഹംസഗായത്രീ മഹാമംത്രസ്യ, അവ്യക്ത പരബ്രഹ്മ ഋഷിഃ,
അനുഷ്ടുപ് ഛംദഃ, പരമഹംസോ ദേവതാ ।
ഹംസാം ബീജം, ഹംസീം ശക്തിഃ । ഹംസൂം കീലകമ് ।
പരമഹംസ പ്രസാദ സിദ്ധ്യര്ഥേ ജപേ വിനിയോഗഃ ॥ 1
ഹംസാം അഗുംഷ്ഠാഭ്യാം നമഃ । ഹംസീം തര്ജനീഭ്യാം നമഃ ।
ഹംസൂം – മദ്ധ്യമാഭ്യാം നമഃ । ഹംസൈം – അനാമികാഭ്യാം നമഃ ।
ഹംസൌം – കനിഷ്ഠികാഭ്യാം നമഃ । ഹംസഃ-കരതല കരപൃഷ്ഠാഭ്യാം നമഃ । 2
ഹംസാം – ഹൃദയായ നമഃ । ഹംസീം – ശിരസേ സ്വാഹാ ।
ഹംസൂം – ശിഖായൈ വഷട് । ഹംസൈം – കവചായ ഹുമ് ।
ഹംസൌം – നേത്രത്രയായ വൌഷട് । ഹംസഃ – അസ്ത്രായ ഫട് ॥
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമിതി ദിഗ്ബംധഃ । 3
॥ ധ്യാനമ് ॥
ഗമാഗമസ്ഥം ഗമനാദിശൂന്യം ചി-ദ്രൂപദീപം തിമിരാപഹാരമ് ।
പശ്യാമി തേ സര്വജനാംതരസ്ഥം നമാമി ഹംസം പരമാത്മരൂപമ് ॥ 4
ഹം॒സ ഹം॒സായ॑ വി॒ദ്മഹേ॑ പരമഹം॒സായ॑ ധീമഹി । തന്നോ॑ ഹംസഃ പ്രചോ॒ദയാ᳚ത് ॥ 5
(ഇതി ത്രിവാരം ജപിത്വാ)
ഹംസ ഹം॒സേതി യോ ബ്രൂയാ-ധംസോ (ബ്രൂയാദ്ധംസോ) നാമ സദാശിവഃ ।
ഏവം ന്യാസ വിധിം കൃത്വാ തതഃ സംപുടമാരഭേത് ॥ 6
5.2 ദിക് സംപുടന്യാസഃ
ദേവതാ – ഇംദ്രഃ
ദിക് – പൂര്വം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । ലമ് ।
ത്രാ॒താര॒മിംദ്ര॑-മവി॒താര॒-മിംദ്ര॒ഗ്മ്॒ ഹവേ॑ ഹവേ സു॒ഹവ॒ഗ്മ്॒ ശൂര॒മിംദ്ര᳚മ് ।
ഹു॒വേ നു ശ॒ക്രം പു॑രുഹൂ॒തമിംദ്രഗ്ഗ്॑ സ്വ॒സ്തി നോ॑ മ॒ഘവാ॑ ധ॒॒ത്വിംദ്രഃ॑ ॥
ലം ഇംദ്രായ വജ്രഹസ്തായ സുരാധിപതയേ ഐരാവത വാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ । ലം ഇംദ്രായ നമഃ ।
പൂര്വ ദിഗ്ഭാഗേ (ലലാടസ്ഥാനേ) ഇംദ്രഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു । 1
ദേവതാ- അഗ്നിഃ ദിക്- ദക്ഷിണപൂര്വം (ആഗ്നേയ ദിക്)
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । രമ് ।
ത്വന്നോ॑ അഗ്നേ॒ വരു॑ണസ്യ വി॒ദ്വാന് ദേ॒വസ്യ॒ ഹേഡോഽവ॑ യാസിസീഷ്ഠാഃ ।
യജി॑ഷ്ഠോ॒ വഹ്നി॑തമഃ॒ ശോശു॑ചാനോ॒ വിശ്വാ॒ ദ്വേഷാഗ്മ്॑സി॒ പ്രമു॑മുഗ്ദ്ധ്യ॒സ്മത് ॥
രം അഗ്നയേ ശക്തിഹസ്തായ തേജോഽധിപതയേ അജവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ । രം അഗ്നയേ നമഃ । ആഗ്നേയ ദിഗ്ഭാഗേ (നേത്രസ്ഥാനേ) അഗ്നിഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു । 2
ദേവതാ- യമഃ
ദിക് – ദക്ഷിണം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । ഹമ് ।
സു॒ഗന്നഃ॒ പംഥാ॒മഭ॑യം കൃണോതു । യസ്മി॒ന്നക്ഷ॑ത്രേ യ॒മ ഏതി॒ രാജാ᳚ ।
യസ്മി॑ന്നേന-മ॒ഭ്യഷിം॑ചംത ദേ॒വാഃ । തദ॑സ്യ ചി॒ത്രഗ്മ് ഹ॒വിഷാ॑ യജാമ ।
അപ॑ പാ॒പ്മാനം॒ ഭര॑ണീ ര്ഭരംതു ।
ഹം-യഁമായ ദംഡഹസ്തായ ധര്മാധിപതയേ മഹിഷവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ । ഹം-യഁമായ നമഃ । ദക്ഷിണദിഗ്ഭാഗേ (കര്ണസ്ഥാനേ) യമഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു । 3
ദേവതാ- നിര്ഋതി
ദിക് – ദക്ഷിണ പശ്ചിമം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । ഷമ് ।
അസു॑ന്വംത॒മ യ॑ജമാന-മിച്ഛ സ്തേ॒ന-സ്യേ॒ത്യാംത-സ്ക॑ര॒സ്യാന്വേ॑ഷി ।
അ॒ന്യ-മ॒സ്മ-ദി॑ച്ഛ॒ സാ ത॑ ഇ॒ത്യാ നമോ॑ ദേവി നിര്ഋതേ॒ തുഭ്യ॑മസ്തു ॥
ഷം നിര്ഋതയേ ഖഡ്ഗഹസ്തായ രക്ഷോധിപതയേ നരവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ ।
ഷം നിര്ഋതയേ നമഃ । നൈര്ഋത ദിഗ്ഭാഗേ (മുഖസ്ഥാനേ) നിര്ഋതിഃ സുപ്രീതോ
വരദോ ഭവതു । 4
ദേവതാ- വരുണഃ
ദിക് – പശ്ചിമം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । വമ് ।
തത്വാ॑ യാമി॒ ബ്രഹ്മ॑ണാ॒ വംദ॑മാന॒സ്തദാ ശാ᳚സ്തേ॒ യജ॑മാനോ ഹ॒വിര്ഭിഃ॑ ।
അഹേ॑ഡമാനോ വരുണേ॒ഹ ബോ॒ദ്ദ്ധ്യുരു॑ശഗ്മ് സ॒ മാ ന॒ ആയുഃ॒ പ്രമോ॑ഷീഃ ॥
വം-വഁരുണായ പാശഹസ്തായ ജലാധിപതയേ മകരവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ । വം-വഁരുണായ നമഃ । പശ്ചിമദിഗ്ഭാഗേ (ബാഹുസ്ഥാനേ) വരുണഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു । 5
ദേവതാ – വായുഃ
ദിക്- ഉത്തര പശ്ചിമം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । യമ് ।
ആ നോ॑ നി॒യുദ്ഭി॑-ശ്ശ॒തിനീ॑-ഭിരധ്വ॒രമ് । സ॒ഹ॒സ്രിണീ॑ഭി॒രുപ॑യാഹി യ॒ജ്ഞമ് ।
വായോ॑ അ॒സ്മിന്. ഹ॒വിഷി॑ മാദയസ്വ । യൂ॒യം പാ॑ത സ്വ॒സ്തിഭി॒സ്സദാ॑ നഃ ॥
യം-വാഁയവേ സാംകുശധ്വജ ഹസ്തായ പ്രാണാധിപതയേ മൃഗവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ ।
യം-വാഁയവേ നമഃ । വായവ്യ ദിഗ്ഭാഗേ (നാസികാസ്ഥാനേ) വായുഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു ॥ 6
ദേവതാ – സോമഃ
ദിക് – ഉത്തരം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । സമ് । വ॒യഗ്മ് സോ॑മ വ്ര॒തേ തവ॑ । മന॑സ്ത॒നൂഷു॒ ബിഭ്ര॑തഃ । പ്ര॒ജാവം॑തോ അശീമഹി ॥ സം സോമായ അമൃതകലശ ഹസ്തായ നക്ഷത്രാധിപതയേ അശ്വവാഹനായ
സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ ।
സം സോമായ നമഃ । ഉത്തര ദിഗ്ഭാഗേ (ഹൃദയസ്ഥാനേ) സോമഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു ॥ 7
ദേവതാ- ഈശാനഃ
ദിക് -ഉത്തര പൂര്വം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । ശമ് ।
തമീശാ᳚നം॒ (തമീശാ॑നം॒) ജഗ॑ത-സ്ത॒സ്ഥുഷ॒സ്പതി᳚മ് । ധി॒യം॒ ജി॒ന്വമവ॑സേ ഹൂമഹേ വ॒യമ് । പൂ॒ഷാ നോ॒ യഥാ॒ വേദ॑ സാ॒മസ॑-ദ്വൃ॒ധേ ര॑ക്ഷി॒താ പാ॒യുരദ॑ബ്ധഃ സ്വ॒സ്തയേ᳚ ॥
ശം ഈശാനായ ശൂലഹസ്തായ വിദ്യാധിപതയേ വൃഷഭവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ ।
ശം ഈശാനായ നമഃ । ഐശാന ദിഗ്ഭാഗേ (നാഭിസ്ഥാനേ) ഈശാനഃ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു ॥ 8
ദേവതാ- ബ്രഹ്മ
ദിക് – ഊര്ധ്വം
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । അമ് ।
അ॒സ്മേ രു॒ദ്രാ മേ॒ഹനാ॒ പര്വ॑താസോ വൃ॒ത്രഹത്യേ॒ ഭര॑ ഹൂതൌ സ॒ജോഷാഃ᳚ । യശ്ശംസ॑തേ സ്തുവ॒തേ ധായി॑ പ॒ജ്ര ഇംദ്ര॑ജ്യേഷ്ഠാ അ॒സ്മാ അ॑വംതു ദേ॒വാഃ ॥
അം ബ്രഹ്മണേ പദ്മഹസ്തായ ലോകാധിപതയേ ഹംസവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ । അം ബ്രഹ്മണേ നമഃ । ഊര്ധ്വദിഗ്ഭാഗേ (മൂര്ധസ്ഥാനേ) ബ്രഹ്മാ സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു ॥ 9
ദേവതാ-വിഷ്ണുഃ
ദിക് – അധോ ദിക്
ഓം ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവ॒രോമ് । ഹ്രീമ് ।
സ്യോ॒നാ പൃ॑ഥി॒വി ഭവാ॑ ഽനൃക്ഷ॒രാ നി॒വേശ॑നീ । യച്ഛാ॑ നഃ॒ ശര്മ॑ സ॒പ്രഥാഃ᳚ ॥
ഹ്രീം-വിഁഷ്ണവേ ചക്രഹസ്തായ നാഗാധിപതയേ ഗരുഡവാഹനായ സാംഗായ സായുധായ സശക്തി പരിവാരായ ഉമാമഹേശ്വര പാര്ഷദായ നമഃ । ഹ്രീം-വിഁഷ്ണവേ നമഃ ।
അധോ ദിഗ്ഭാഗേ (പാദസ്ഥാനേ) വിഷ്ണുസ്സുപ്രീതോ വരദോ ഭവതു ॥ 10
5.3 ഷോഡശാംഗ രൌദ്രീകരണം
(തൈ. സം. 1.3.3.1 )
വി॒ഭൂര॑സി പ്ര॒വാഹ॑ണോ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 1
വഹ്നി॑രസി ഹവ്യ॒വാഹ॑നോ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 2
ശ്വാ॒ത്രോ॑സി॒ പ്രചേ॑താ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 3
തു॒ഥോ॑സി വി॒ശ്വവേ॑ദാ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 4
ഉ॒ശിഗ॑സി ക॒വീ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 5
അഘാം॑രിരസി॒ ബംഭാ॑രീ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 6
അ॒വ॒സ്യു॑രസി॒ ദുവ॑സ്വാ॒ന് രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 7
ശും॒ദ്ധ്യൂര॑സി മാര്ജാ॒ലീയോ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 8
സ॒മ്രാഡ॑സി കൃ॒ശാനൂ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 9
പ॒രി॒ഷദ്യോ॑സി॒ പവ॑മാനോ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 10
പ്ര॒തക്വാ॑സി॒ നഭ॑സ്വാ॒ന് രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 11
അസം॑മൃഷ്ടോസി ഹവ്യ॒സൂദോ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 12
ഋ॒തധാ॑മാസി॒ സുവ॑ര്ജ്യോതീ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 13
ബ്രഹ്മ॑ജ്യോതിരസി॒ സുവ॑ര്ധാമാ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 14
അ॒ജോ᳚സ്യേക॑പാ॒-ദ്രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 15
അഹി॑രസി ബു॒ധ്നിയോ॒ രൌദ്രേ॒ണാനീ॑കേന പാ॒ഹി മാ᳚ഽഗ്നേ
പിപൃ॒ഹി മാ॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീഃ । 16
ത്വഗസ്ഥിഗതൈഃ സര്വപാപൈഃ പ്രമുച്യതേ । സര്വഭൂതേഷ്വപരാജിതോ ഭവതി ।
തഥോ ഭൂത-പ്രേത-പിശാച-ബ്രഹ്മരാക്ഷസ-യക്ഷ-യമദൂത-ശാകിനീ-ഡാകിനീ-സര്പ-ശ്വാപദ-വൃശ്ചിക-തസ്കരാ-ദുപദ്രവാ-ദുപഘാതാഃ ।
സര്വേ (ഗ്രഹാഃ) ജ്വലംതം പശ്യംതു । മാം രക്ഷംതു ।
യജമാനം സകുടുംബം രക്ഷംതു । സര്വാന് മഹാജനാന് രക്ഷംതു ।
———–ഇതി തൃതീയഃ ന്യാസഃ————
പാദാതി മൂര്ധാംതം പംചാംഗ ന്യാസഃ
6. ചതുര്ഥഃ ന്യാസഃ
6.1 മനോ ജ്യോതിഃ
മനോ॒ ജ്യോതി॑ ര്ജുഷതാ॒-മാജ്യം॒-വിഁച്ഛി॑ന്നം-യഁ॒ജ്ഞഗ്മ് സമി॒മം ദ॑ധാതു ।
യാ ഇ॒ഷ്ടാ ഉ॒ഷസോ॑ നി॒മ്രുച॑ശ്ച॒ താസ്സംദ॑ധാമി ഹ॒വിഷാ॑ ഘൃ॒തേന॑ ।
(ഗുഹ്യായ നമഃ) । 1 (തൈ. സം. 1.5.10.2)
അബോ᳚ദ്ധ്യ॒ഗ്നിഃ സ॒മിധാ॒ ജനാ॑നാം॒ പ്രതി॑ധേ॒നു-മി॑വായ॒തീ മു॒ഷാസ᳚മ് ।
യ॒ഹ്വാ ഇ॑വ॒ പ്രവ॒യാ-മു॒ജ്ജിഹാ॑നാഃ॒ പ്രഭാ॒നവഃ॑ സിസ്രതേ॒ നാക॒മച്ഛ॑ ।
(നാഭ്യൈ നമഃ) । 2 (തൈ. സം. 4.4.4.2)
അ॒ഗ്നി ര്മൂ॒ര്ധാ ദി॒വഃ ക॒കുത്പതിഃ॑ പൃഥി॒വ്യാ അ॒യമ് ।
അ॒പാഗ്മ് രേതാഗ്മ്॑സി ജിന്വതി । (ഹൃദയായ നമഃ) । 3 (തൈ. സം. 1.5.5.1)
മൂ॒ര്ധാനം॑ ദി॒വോ അ॑ര॒തിം പൃ॑ഥി॒വ്യാ വൈ᳚ശ്വാന॒ര-മൃ॒തായ॑ ജാ॒തമ॒ഗ്നിമ് ।
ക॒വിഗ്മ് സ॒മ്രാജ॒-മതി॑ഥിം॒ ജനാ॑നാ-മാ॒സന്നാ പാത്രം॑ ജനയംത ദേ॒വാഃ । (കംഠായ നമഃ) । 4 (തൈ. സം. 1.4.13.1)
മര്മാ॑ണി തേ॒ വര്മ॑ഭിശ്ഛാ-ദയാമി॒ സോമ॑സ്ത്വാ॒ രാജാ॒ഽമൃ॑തേ നാ॒ഭിവ॑സ്താമ് ।
ഉ॒രോ ര്വരീ॑യോ॒ വരി॑വസ്തേ അസ്തു॒ ജ॑യംതം॒ ത്വാ മനു॑മദംതു ദേ॒വാഃ ।
(മുഖായ നമഃ) । 5 (തൈ. സം. 4.6.4.5)
ജാ॒തവേ॑ദാ॒ യദി॑ വാ പാവ॒കോഽസി॑ । വൈ॒ശ്വാ॒ന॒രോ യദി॑ വാ വൈദ്യു॒തോഽസി॑ ।
ശം പ്ര॒ജാഭ്യോ॒ യജ॑മാനായ ലോ॒കമ് । ഊര്ജം॒ പുഷ്ടിം॒ ദദ॑ ദ॒ഭ്യാവ॑ വൃഥ്സ്വ ॥ (ശിരസേ നമഃ) ॥ 6 (തൈ. ബ്രാ. 3.10.5.1)
6.2 ആത്മരക്ഷാ
(തൈ. ബ്രാ. 2.3.11.1 – തൈ. ബ്രാ. 2.3.11.4)
ബ്രഹ്മാ᳚ത്മ॒ന് വദ॑സൃജത । തദ॑കാമയത । സമാ॒ത്മനാ॑ പദ്യേ॒യേതി॑ ।
ആത്മ॒ന്നാ-ത്മ॒ന്നിത്യാ-മം॑ത്രയത । തസ്മൈ॑ ദശ॒മഗ്മ് ഹൂ॒തഃ പ്രത്യ॑ശൃണോത് ।
സ ദശ॑ഹൂതോഽഭവത് । ദശ॑ഹൂതോ ഹ॒വൈ നാമൈ॒ഷഃ । തം-വാഁ ഏ॒തം ദശ॑ഹൂത॒ഗ്മ്॒ സംത᳚മ് ।
ദശ॑ഹോ॒തേത്യാ ച॑ക്ഷതേ പ॒രോക്ഷേ॑ണ । പ॒രോക്ഷ॑പ്രിയാ ഇവ॒ ഹി ദേ॒വാഃ ॥ 1
ആത്മ॒ന്നാ-ത്മ॒ന്നിത്യാ-മം॑ത്രയത । തസ്മൈ॑ സപ്ത॒മഗ്മ് ഹൂ॒തഃ പ്രത്യ॑ശൃണോത് ।
സ സ॒പ്തഹൂ॑തോഽഭവത് । സ॒പ്തഹൂ॑തോ ഹ॒വൈ നാമൈ॒ഷഃ । തം-വാഁ ഏ॒തഗ്മ് സ॒പ്തഹൂ॑ത॒ഗ്മ്॒ സംത᳚മ് । സ॒പ്തഹോ॒തേത്യാ ച॑ക്ഷതേ പ॒രോക്ഷേ॑ണ । പ॒രോക്ഷ॑പ്രിയാ ഇവ॒ ഹി ദേ॒വാഃ ॥ 2
ആത്മ॒ന്നാ-ത്മ॒ന്നിത്യാ-മം॑ത്രയത । തസ്മൈ॑ ഷ॒ഷ്ഠഗ്മ് ഹൂ॒തഃ പ്രത്യ॑ശൃണോത് ।
സ ഷഡ്ഢൂ॑തോഽഭവത് । ഷഡ്ഢൂ॑തോ ഹ॒വൈ നാമൈ॒ഷഃ । തം-വാഁ ഏ॒തഗ്മ് ഷഡ്ഢൂ॑ത॒ഗ്മ്॒ സംത᳚മ് ।
ഷഡ്ഢോ॒തേത്യാ ച॑ക്ഷതേ പ॒രോക്ഷേ॑ണ । പ॒രോക്ഷ॑പ്രിയാ ഇവ॒ ഹി ദേ॒വാഃ ॥ 3
ആത്മ॒ന്നാ-ത്മ॒ന്നിത്യാ-മം॑ത്രയത । തസ്മൈ॑ പംച॒മഗ്മ് ഹൂ॒തഃ പ്രത്യ॑ശൃണോത് ।
സ പംച॑ഹൂതോഽഭവത് । പംച॑ഹൂതോ ഹ॒വൈ നാമൈ॒ഷഃ । തം-വാഁ ഏ॒തം പംച॑ഹൂത॒ഗ്മ്॒ സംത᳚മ് । പംച॑ഹോ॒തേത്യാ ച॑ക്ഷതേ പ॒രോക്ഷേ॑ണ । പ॒രോക്ഷ॑പ്രിയാ ഇവ॒ ഹി ദേ॒വാഃ ॥ 4
ആത്മ॒ന്നാ-ത്മ॒ന്നിത്യാ-മം॑ത്രയത । തസ്മൈ॑ ചതു॒ര്ഥഗ്മ് ഹൂ॒തഃ പ്രത്യ॑ശൃണോത് ।
സ ചതു॑ര്ഹൂതോഽഭവത് । ചതു॑ര്ഹൂതോ ഹ॒വൈ നാമൈ॒ഷഃ । തം-വാഁ ഏ॒തം ചതു॑ര്ഹൂത॒ഗ്മ്॒
സംത᳚മ് । ചതു॑ര്ഹോ॒തേത്യാ ച॑ക്ഷതേ പ॒രോക്ഷേ॑ണ । പ॒രോക്ഷ॑പ്രിയാ ഇവ॒ ഹി ദേ॒വാഃ ॥ 5
തമ॑ബ്രവീത് । ത്വം-വൈഁ മേ॒ നേദി॑ഷ്ഠഗ്മ് ഹൂ॒തഃ പ്രത്യ॑ശ്രൌഷീഃ ।
ത്വയൈ॑ നാനാഖ്യാ॒താര॒ ഇതി॑ । തസ്മാ॒ന്നുഹൈ॑നാ॒ഗ്ഗ്॒-ശ്ച॑തു ര്ഹോതാര॒ ഇത്യാച॑ക്ഷതേ ।
തസ്മാ᳚ച്ഛുശ്രൂ॒ഷുഃ പു॒ത്രാണാ॒ഗ്മ്॒ ഹൃദ്യ॑തമഃ । നേദി॑ഷ്ഠോ॒ ഹൃദ്യ॑തമഃ ।
നേദി॑ഷ്ഠോ॒ ബ്രഹ്മ॑ണോ ഭവതി । യ ഏ॒വം-വേഁദ॑ ॥ 6 (ആത്മനേ॒ നമഃ॑)
————ഇതി ചതുര്ഥ ന്യാസഃ————
ഗുഹ്യാദി മസ്തകാംത ഷഡംഗന്യാസഃ ചതുര്ഥഃ
7. പംചമഃ ന്യാസഃ
7.1 ശിവ സംകല്പഃ
(ഋഗ് വേദ ഖില കാംഡം 4.11 9.1)
യേനേ॒ദം ഭൂ॒തം ഭുവ॑നം ഭവി॒ഷ്യത് പരി॑ഗൃഹീത-മ॒മൃതേ॑ന॒ സര്വ᳚മ് । യേന॑ യ॒ജ്ഞസ്താ॑യതേ
(യ॒ജ്ഞസ്ത്രാ॑യതേ) സ॒പ്തഹോ॑താ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 1
യേന॒ കര്മാ॑ണി പ്ര॒ചരം॑തി॒ ധീരാ॒ യതോ॑ വാ॒ചാ മന॑സാ॒ ചാരു॒യംതി॑ ।
യഥ് സ॒മ്മിത॒മനു॑ സം॒യംഁതി॑ പ്രാ॒ണിന॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 2
യേന॒ കര്മാ᳚ണ്യ॒പസോ॑ മനീ॒ഷിണോ॑ യ॒ജ്ഞേ കൃ॑ണ്വംതി വി॒ദഥേ॑ഷു॒ ധീരാഃ᳚ ।
യദ॑പൂ॒ര്വം-യഁ॒ക്ഷ്മമം॒തഃ പ്ര॒ജാനാം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 3
യത്പ്ര॒ജ്ഞാന॑-മു॒ത ചേതോ॒ ധൃതി॑ശ്ച॒ യജ്ജ്യോതി॑ രം॒തര॒മൃതം॑ പ്ര॒ജാസു॑ ।
യസ്മാ॒ന്ന ഋ॒തേ കിംച॒ന കര്മ॑ ക്രി॒യതേ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 4
സു॒ഷാ॒ര॒ഥി-രശ്വാ॑നിവ॒ യന്മ॑നു॒ഷ്യാ᳚ന്നേ നീ॒യതേ॑-ഽഭീ॒ശു॑ഭി ര്വാ॒ജിന॑ ഇവ ।
ഹൃത്പ്ര॑തിഷ്ഠം॒-യഁദ॑ജിരം॒ ജവി॑ഷ്ഠം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 5
യസ്മി॒ന് ഋച॒സ്സാമ॒-യജൂഗ്മ്॑ഷി॒ യസ്മി॑ന് പ്രതിഷ്ഠി॒താ ര॑ഥ॒നാഭാ॑ വി॒വാരാഃ᳚ ।
യസ്മിഗ്ഗ്॑ശ്ചി॒ത്തഗ്മ് സര്വ॒മോതം॑ പ്ര॒ജാനാം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 6
യദത്ര॑ ഷ॒ഷ്ഠം ത്രി॒ശതഗ്മ്॑ സു॒വീരം॑-യഁ॒ജ്ഞസ്യ॑ ഗു॒ഹ്യം നവ॑ നാവ॒മായ്യ᳚മ് ।
ദശ॒ പംച॑ ത്രി॒ഗ്മ്॒ശതം॒-യഁത്പരം॑ ച॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 7
യജ്ജാഗ്ര॑തോ ദൂ॒രമു॒ദൈതി॒ ദൈവം॒ തദു॑ സു॒പ്തസ്യ॒ തഥൈ॒വൈതി॑ ।
ദൂ॒ര॒ഗം॒മം ജ്യോതി॑ഷാം॒ ജ്യോതി॒രേകം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 8
യേനേ॒ദം-വിഁശ്വം॒ ജഗ॑തോ ബ॒ഭൂവ॒ യേ ദേ॒വാപി॑ മഹ॒തോ ജാ॒തവേ॑ദാഃ ।
തദേ॒വാഗ്നി-സ്തമ॑സോ॒ ജ്യോതി॒രേകം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 9
യേന॒ ദ്യൌഃ പൃ॑ഥി॒വീ ചാം॒തരി॑ക്ഷം ച॒ യേ പര്വ॑താഃ പ്ര॒ദിശോ॒ ദിശ॑ശ്ച ।
യേനേ॒ദം ജഗ॒-ദ്വ്യാപ്തം॑ പ്ര॒ജാനാം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 10
യേ മ॑നോ॒ ഹൃദ॑യം॒-യേഁ ച॑ ദേ॒വാ യേ ദി॒വ്യാ ആപോ॒ യേ സൂര്യ॑രശ്മിഃ ।
തേ ശ്രോത്രേ॒ ചക്ഷു॑ഷീ സം॒ചരം॑തം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 11
അചിം॑ത്യം॒ ചാ പ്ര॑മേയം॒ ച വ്യ॒ക്താ-വ്യക്ത॑ പരം॒ ച യ॑ത് ।
സൂക്ഷ്മാ᳚ത് സൂക്ഷ്മത॑രം ജ്ഞേ॒യം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 12
ഏകാ॑ ച ദ॒ശ ശ॒തം ച॑ സ॒ഹസ്രം॑ ചാ॒യുതം॑ ച നി॒യുതം॑ ച പ്ര॒യുതം॒
ചാര്ബു॑ദം ച॒ ന്യ॑ര്ബുദം ച സമു॒ദ്രശ്ച॒ മദ്ധ്യം॒ ചാംത॑ശ്ച പരാ॒ര്ധശ്ച॒ തന്മേ॒ മനഃ॑
ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 13
യേ പം॑ച॒ പംച॑ ദശ ശ॒തഗ്മ് സ॒ഹസ്ര॑-മ॒യുത॒-ന്ന്യ॑ര്ബുദം ച ।
തേ അ॑ഗ്നി-ചി॒ത്യേഷ്ട॑കാ॒സ്തഗ്മ് ശരീ॑രം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 14
വേദാ॒ഹമേ॒തം പു॑രുഷം മ॒ഹാംത॑-മാദി॒ത്യ-വ॑ര്ണം॒ തമ॑സഃ॒ പര॑സ്താത് ।
യസ്യ॒ യോനിം॒ പരി॒പശ്യം॑തി॒ ധീരാ॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 15
യസ്യേ॒ദം ധീരാഃ᳚ പു॒നംതി॑ ക॒വയോ᳚ ബ്ര॒ഹ്മാണ॑മേ॒തം ത്വാ॑ വൃണത॒ ഇംദു᳚മ് ।
സ്ഥാ॒വ॒രം ജംഗ॑മം॒-ദ്യൌ॑രാകാ॒ശം തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 16
പരാ᳚ത് പ॒രത॑രം ചൈ॒വ॒ യ॒ത് പരാ᳚ശ്ചൈവ॒ യത്പ॑രമ് ।
യ॒ത്പരാ᳚ത് പര॑തോ ജ്ഞേ॒യം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 17
പരാ᳚ത് പരത॑രോ ബ്ര॒ഹ്മാ॒ ത॒ത്പരാ᳚ത് പര॒തോ ഹ॑രിഃ ।
ത॒ത്പരാ᳚ത് പര॑തോ ഽധീ॒ശ॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 18
യാ വേ॑ദാ॒ദിഷു॑ ഗായ॒ത്രീ॒ സ॒ര്വ॒വ്യാപി॑ മഹേ॒ശ്വരീ ।
ഋഗ് യ॑ജു-സ്സാമാ-ഥര്വൈ॒ശ്ച॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 19
യോ വൈ॑ ദേ॒വം മ॑ഹാദേ॒വം॒ പ്ര॒ണവം॑ പര॒മേശ്വ॑രമ് ।
യഃ സര്വേ॑ സര്വ॑ വേദൈ॒ശ്ച॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 20
പ്രയ॑തഃ॒ പ്രണ॑വോംകാ॒രം॒ പ്ര॒ണവം॑ പുരു॒ഷോത്ത॑മമ് ।
ഓകാം॑രം॒ പ്രണ॑വാത്മാ॒നം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 21
യോഽസൌ॑ സ॒ര്വേഷു॑ വേദേ॒ഷു॒ പ॒ഠ്യതേ᳚ ഹ്യജ॒ ഈശ്വ॑രഃ । അ॒കായോ॑ നിര്ഗു॑ണോ ഹ്യാ॒ത്മാ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 22
ഗോഭി॒ ര്ജുഷ്ടം॒ ധനേ॑ന॒ ഹ്യായു॑ഷാ ച॒ ബലേ॑ന ച । പ്ര॒ജയാ॑ പ॒ശുഭിഃ॑ പുഷ്കരാ॒ക്ഷം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 23
കൈലാ॑സ॒ ശിഖ॑രേ ര॒മ്യേ॒ ശം॒കര॑സ്യ ശി॒വാല॑യേ ।
ദേ॒വതാ᳚സ്തത്ര॑ മോദം॒തേ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 24
ത്ര്യ॑ബംകം-യഁജാമഹേ സുഗം॒ധിം പു॑ഷ്ടി॒വര്ധ॑നമ് । ഉ॒ര്വാ॒രു॒കമി॑വ॒ ബംധ॑നാന് മൃ॒ത്യോ-ര്മു॑ക്ഷീയ॒ മാഽമൃതാ॒ത് തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 25
വി॒ശ്വത॑-ശ്ചക്ഷുരു॒ത വി॒ശ്വതോ॑ മുഖോ വി॒ശ്വതോ॑ ഹസ്ത ഉ॒ത വി॒ശ്വത॑സ്പാത് ।
സംബാ॒ഹുഭ്യാം॒-നമ॑തി॒ സംപ॑തത്രൈ॒ ര്ദ്യാവാ॑ പൃഥി॒വീ ജ॒നയ॑ന് ദേ॒വ ഏക॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 26
ച॒തുരോ॑ വേ॒ദാന॑ധീയീ॒ത॒ സ॒ര്വ ശാ᳚സ്ത്രമ॒യം-വിഁ ॑ദുഃ । ഇ॒തി॒ഹാ॒സ॒ പു॒രാ॒ണാ॒നാം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 27
മാ നോ॑ മ॒ഹാംത॑മു॒ത മാ നോ॑ അര്ഭ॒കം മാ ന॒ ഉക്ഷം॑തമു॒ത മാ ന॑ ഉക്ഷി॒തമ് । മാ നോ॑ വധീഃ പി॒തരം॒ മോത മാ॒തരം॑ പ്രി॒യാ മാ ന॑സ്ത॒നുവോ॑ രുദ്ര രീരിഷ॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 28
മാ ന॑സ്തോ॒കേ തന॑യേ॒ മാ ന॒ ആയു॑ഷി॒ മാ നോ॒ ഗോഷു॒ മാ നോ॒ അശ്വേ॑ഷു രീരിഷഃ ।
വീ॒രാന്മാനോ॑ രുദ്ര ഭാമി॒തോവ॑ധീ ര്ഹ॒വിഷ്മം॑തോ॒ നമ॑സാ വിധേമ തേ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 29
ഋ॒തഗ്മ് സ॒ത്യം പ॑രം ബ്ര॒ഹ്മ॒ പു॒രുഷം॑ കൃഷ്ണ॒പിംഗ॑ലമ് । ഊ॒ര്ധ്വരേ॑തം-വിഁ ॑രൂപാ॒ക്ഷം॒
വി॒ശ്വരൂ॑പായ॒ വൈ നമോ॒ നമ॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 30
ക-ദ്രു॒ദ്രായ॒ പ്രചേ॑തസേ മീ॒ഢുഷ്ട॑മായ॒ തവ്യ॑സേ । വോ॒ചേമ॒ ശംത॑മഗ്മ് ഹൃ॒ദേ ।
സര്വോ॒ ഹ്യേ॑ഷ രു॒ദ്രസ്തസ്മൈ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമോ॑ അസ്തു॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 31
ബ്രഹ്മ॑ജജ്ഞാ॒നം പ്ര॑ഥ॒മം പു॒രസ്താ॒-ദ്വിസീ॑മ॒ത-സ്സു॒രുചോ॑ വേ॒ന ആ॑വഃ ।
സ ബു॒ധ്നിയാ॑ ഉപ॒മാ അ॑സ്യ വി॒ഷ്ഠാ-സ്സ॒തശ്ച॒ യോനി॒-മസ॑തശ്ച॒ വിവ॒സ്തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 32
യഃ പ്രാ॑ണ॒തോ നി॑മിഷ॒തോ മ॑ഹി॒ത്വൈക॒ ഇദ്രാജാ॒ ജഗ॑തോ ബ॒ഭൂവ॑ । യ ഈശേ॑ അ॒സ്യ ദ്വി॒പദ॒-ശ്ചതു॑ഷ്പദഃ॒ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 33
യ ആ᳚ത്മ॒ദാ ബ॑ല॒ദാ യസ്യ॒ വിശ്വ॑ ഉ॒പാസ॑തേ പ്ര॒ശിഷം॒-യഁസ്യ॑ ദേ॒വാഃ ।
യസ്യ॑ ഛാ॒യാഽമൃതം॒-യഁസ്യ॑ മൃ॒ത്യുഃ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 34
യോ രു॒ദ്രോ അ॒ഗ്നൌ യോ അ॒ഫ്സു യ ഓഷ॑ധീഷു॒ യോ രു॒ദ്രോ വിശ്വാ॒ ഭുവ॑നാഽഽവി॒വേശ॒ തസ്മൈ॑ രു॒ദ്രായ॒ നമോ॑ അസ്തു॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 35
ഗം॒ധ॒ദ്വാ॒രാം ദു॑രാധ॒ര്ഷാം॒ നി॒ത്യപു॑ഷ്ടാം കരീ॒ഷിണീ᳚മ് । ഈ॒ശ്വരീഗ്മ്॑ സര്വ॑ ഭൂതാ॒നാം॒ താമി॒ഹോപ॑ഹ്വയേ॒ ശ്രിയം॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 36
യ ഇദഗ്മ്॑ ശിവ॑സംക॒ല്പ॒ഗ്മ്॒ സ॒ദാ ധ്യാ॑യംതി॒ ബ്രാഹ്മ॑ണാഃ । തേ പ॑രം മോക്ഷം॑ ഗമിഷ്യം॒തി॒ തന്മേ॒ മനഃ॑ ശി॒വസം॑ക॒ല്പമ॑സ്തു ॥ 37
(ഹൃദയായ നമഃ॑)
7.2 പുരുഷ സൂക്തം
(തൈ. അര. 3.12.1 – തൈ. അര. 3.12.7)
സ॒ഹസ്ര॑ശീര്ഷാ॒ പുരു॑ഷഃ । സ॒ഹ॒സ്രാ॒ക്ഷഃ സ॒ഹസ്ര॑പാത് । സ ഭൂമിം॑-വിഁ॒ശ്വതോ॑ വൃ॒ത്വാ । അത്യ॑തിഷ്ഠ-ദ്ദശാംഗു॒ലമ് । പുരു॑ഷ ഏ॒വേദഗ്മ് സര്വ᳚മ് । യ-ദ്ഭൂ॒തം-യഁച്ച॒ ഭവ്യ᳚മ് ।
ഉ॒താമൃ॑ത॒ത്വസ്യേശാ॑നഃ । യദന്നേ॑നാ-തി॒രോഹ॑തി ।
ഏ॒താവാ॑നസ്യ മഹി॒മാ । അതോ॒ ജ്യായാഗ്ഗ്॑ശ്ച॒ പൂരു॑ഷഃ ॥ 1
പാദോ᳚ഽസ്യ॒ വിശ്വാ॑ ഭൂ॒താനി॑ । ത്രി॒പാദ॑സ്യാ॒-മൃതം॑ ദി॒വി । ത്രി॒പാദൂ॒ര്ധ്വ ഉദൈ॒ത് പുരു॑ഷഃ । പാദോ᳚ ഽസ്യേ॒ഹാഽഽഭ॑വാ॒ത് പുനഃ॑ ।
തതോ॒ വിഷ്വം॒-വ്യഁ ॑ക്രാമത് । സാ॒ശ॒നാ॒ന॒ശ॒നേ അ॒ഭി ॥ തസ്മാ᳚-ദ്വി॒രാഡ॑ജായത । വി॒രാജോ॒ അധി॒ പൂരു॑ഷഃ । സ ജാ॒തോ അത്യ॑രിച്യത । പ॒ശ്ചാ-ദ്ഭൂമി॒മഥോ॑ പു॒രഃ ॥ 2
യത്പുരു॑ഷേണ ഹ॒വിഷാ᳚ । ദേ॒വാ യ॒ജ്ഞമത॑ന്വത । വ॒സം॒തോ അ॑സ്യാസീ॒ദാജ്യ᳚മ് । ഗ്രീ॒ഷ്മ ഇ॒ദ്ധ്മ ശ്ശ॒രദ്ധ॒വിഃ । സ॒പ്താസ്യാ॑സന് പരി॒ധയഃ॑ । ത്രിഃ സ॒പ്ത സ॒മിധഃ॑ കൃ॒താഃ । ദേ॒വായ-ദ്യ॒ജ്ഞം ത॑ന്വാ॒നാഃ । അബ॑ധ്ന॒ന് പുരു॑ഷം പ॒ശുമ് ॥
തം-യഁ॒ജ്ഞം ബ॒ര്ഹിഷി॒ പ്രൌക്ഷന്ന്॑ । പുരു॑ഷം ജാ॒തമ॑ഗ്ര॒തഃ ॥ 3
തേന॑ ദേ॒വാ അയ॑ജംത । സാ॒ദ്ധ്യാ ഋഷ॑യശ്ച॒ യേ ।
തസ്മാ᳚-ദ്യ॒ജ്ഞാത് സ॑ര്വ॒ഹുതഃ॑ । സംഭൃ॑തം പൃഷദാ॒ജ്യമ് । പ॒ശൂഗ്ഗ്സ്താഗ്ഗ്ശ്ച॑ക്രേ വായ॒വ്യാന്॑ । ആ॒ര॒ണ്യാന് ഗ്രാ॒മ്യാശ്ച॒ യേ । തസ്മാ᳚-ദ്യ॒ജ്ഞാത് സ॑ര്വ॒ഹുതഃ॑ । ഋചഃ॒ സാമാ॑നി ജജ്ഞിരേ ।
ഛംദാഗ്മ്॑സി ജജ്ഞിരേ॒ തസ്മാ᳚ത് । യജു॒സ്തസ്മാ॑-ദജായത ॥ 4
തസ്മാ॒ദശ്വാ॑ അജായംത । യേ കേ ചോ॑ഭ॒യാദ॑തഃ ।
ഗാവോ॑ ഹ ജജ്ഞിരേ॒ തസ്മാ᳚ത് । തസ്മാ᳚ജ്ജാ॒താ അ॑ജാ॒വയഃ॑ ।
യത്പുരു॑ഷം॒-വ്യഁ ॑ദധുഃ । ക॒തി॒ധാ വ്യ॑കല്പയന്ന് ।
മുഖം॒ കിമ॑സ്യ॒ കൌ ബാ॒ഹൂ । കാവൂ॒രൂ പാദാ॑വുച്യേതേ । ബ്രാ॒ഹ്മ॒ണോ᳚ഽസ്യ॒ മുഖ॑മാസീത് । ബാ॒ഹൂ രാ॑ജ॒ന്യഃ॑ കൃ॒തഃ ॥ 5
ഊ॒രൂ തദ॑സ്യ॒ യ-ദ്വൈശ്യഃ॑ । പ॒ദ്ഭ്യാഗ്മ് ശൂ॒ദ്രോ അ॑ജായത । ചം॒ദ്രമാ॒ മന॑സോ ജാ॒തഃ । ചക്ഷോഃ॒ സൂര്യോ॑ അജായത । മുഖാ॒-ദിംദ്ര॑ശ്ചാ॒ഗ്നിശ്ച॑ ।
പ്രാ॒ണാ-ദ്വാ॒യുര॑ജായത । നാഭ്യാ॑ ആസീദം॒തരി॑ക്ഷമ് । ശീ॒ര്ഷ്ണോ ദ്യൌഃ സമ॑വര്തത । പ॒ദ്ഭ്യാം ഭൂമി॒ ര്ദിശഃ॒ ശ്രോത്രാ᳚ത് । തഥാ॑ ലോ॒കാഗ്മ് അ॑കല്പയന്ന് ॥ 6
വേദാ॒ഹമേ॒തം പുരു॑ഷം മ॒ഹാംത᳚മ് । ആ॒ദി॒ത്യവ॑ര്ണം॒ തമ॑സ॒സ്തു പാ॒രേ ।
സര്വാ॑ണി രൂ॒പാണി॑ വി॒ചിത്യ॒ ധീരഃ॑ । നാമാ॑നി കൃ॒ത്വാഭി॒വദ॒ന് യദാസ്തേ᳚ । ധാ॒താ പു॒രസ്താ॒-ദ്യമു॑ദാജ॒ഹാര॑ । ശ॒ക്രഃ പ്രവി॒ദ്വാന് പ്ര॒ദിശ॒ശ്ചത॑സ്രഃ । തമേ॒വം-വിഁ॒ദ്വാന॒മൃത॑ ഇ॒ഹ ഭ॑വതി । നാന്യഃ പംഥാ॒ അയ॑നായ വിദ്യതേ ।
യ॒ജ്ഞേന॑ യ॒ജ്ഞമ॑യജംത ദേ॒വാഃ । താനി॒ ധര്മാ॑ണി പ്രഥ॒മാന്യാ॑സന്ന് । തേ ഹ॒ നാകം॑ മഹി॒മാന॑-സ്സചംതേ । യത്ര॒ പൂര്വേ॑ സാ॒ദ്ധ്യാഃ സംതി॑ ദേ॒വാഃ ॥ 7
(ശിരസേ സ്വാഹാ)
7.3 ഉത്തര നാരായണം
(തൈ. അര. 3.13.1 – തൈ. അര. 3.13.2)
അ॒ദ്ഭ്യഃ സംഭൂ॑തഃ പൃഥി॒വ്യൈ രസാ᳚ച്ച । വി॒ശ്വക॑ര്മണഃ॒ സമ॑വര്ത॒താധി॑ ।
തസ്യ॒ ത്വഷ്ടാ॑ വി॒ദധ॑-ദ്രൂ॒പമേ॑തി । തത്പുരു॑ഷസ്യ॒ വിശ്വ॒മാജാ॑ന॒മഗ്രേ᳚ ।
വേദാ॒ഹമേ॒തം പുരു॑ഷം മ॒ഹാംത᳚മ് । ആ॒ദി॒ത്യവ॑ര്ണം॒ തമ॑സഃ॒ പര॑സ്താത് ।
തമേ॒വം-വിഁ॒ദ്വാന॒മൃത॑ ഇ॒ഹ ഭ॑വതി । നാന്യഃ പംഥാ॑ വിദ്യ॒തേഽയ॑നായ । പ്ര॒ജാപ॑തിശ്ചരതി॒ ഗര്ഭേ॑ അം॒തഃ । അ॒ജായ॑മാനോ ബഹു॒ധാ വിജാ॑യതേ ।
തസ്യ॒ ധീരാഃ॒ പരി॑ജാനംതി॒ യോനി᳚മ് । മരീ॑ചീനാം പ॒ദമി॑ച്ഛംതി വേ॒ധസഃ॑ ॥ 1
യോ ദേ॒വേഭ്യ॒ ആത॑പതി । യോ ദേ॒വാനാം᳚ പു॒രോഹി॑തഃ ।
പൂര്വോ॒ യോ ദേ॒വേഭ്യോ॑ ജാ॒തഃ । നമോ॑ രു॒ചായ॒ ബ്രാഹ്മ॑യേ । രുചം॑ ബ്രാ॒ഹ്മം ജ॒നയം॑തഃ । ദേ॒വാ അഗ്രേ॒ തദ॑ബ്രുവന്ന് । യസ്ത്വൈ॒വം ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണോ വി॒ദ്യാത് । തസ്യ॑ ദേ॒വാ അസ॒ന് വശേ᳚ । ഹ്രീശ്ച॑ തേ ല॒ക്ഷ്മീശ്ച॒ പത്ന്യൌ᳚ । അ॒ഹോ॒രാ॒ത്രേ പാ॒ര്ശ്വേ । നക്ഷ॑ത്രാണി രൂ॒പമ് । അ॒ശ്വിനൌ॒ വ്യാത്ത᳚മ് । ഇ॒ഷ്ടം മ॑നിഷാണ ।
അ॒മും മ॑നിഷാണ । സര്വം॑ മനിഷാണ ॥ 2
(ശിഖായൈ വഷട്)
7.4 അപ്രതിരഥം
(തൈ. സം. 4.6.4.1 – തൈ. സം. 4.6.4.5)
ആ॒ശുഃ ശിശാ॑നോ വൃഷ॒ഭോ ന യു॒ധ്മോ ഘ॑നാഘ॒നഃ ക്ഷോഭ॑ണ-ശ്ചര്ഷണീ॒നാമ് ।
സം॒॒ക്രംദ॑നോ-ഽനിമി॒ഷ ഏ॑ക വീ॒രശ്ശ॒തഗ്മ് സേനാ॑ അജയഥ്സാ॒-കമിംദ്രഃ॑ ।
സം॒ക്രംദ॑നേനാ നിമി॒ഷേണ॑ ജി॒ഷ്ണുനാ॑ യുത്കാ॒രേണ॑ ദുശ്ച്യവ॒നേന॑ ധൃ॒ഷ്ണുനാ᳚ ।
തദിംദ്രേ॑ണ ജയത॒ തഥ്സ॑ഹധ്വം॒-യുഁധോ॑ നര॒ ഇഷു॑ ഹസ്തേന॒ വൃഷ്ണാ᳚ ।
സ ഇഷു॑ഹസ്തൈഃ॒ സ നി॑ഷം॒ഗിഭി॑ ര്വ॒ശീ സഗ്ഗ്സ്ര॑ഷ്ടാ॒ സയുധ॒ ഇംദ്രോ॑ ഗ॒ണേന॑ ।
സ॒ഗ്മ്॒സൃ॒ഷ്ട॒-ജിഥ്സോ॑മ॒പാ ബാ॑ഹു ശ॒ര്ധ്യൂ᳚ര്ധ്വ-ധ॑ന്വാ॒ പ്രതി॑ഹിതാ-ഭി॒രസ്താ᳚ ।
ബൃഹ॑സ്പതേ॒ പരി॑ദീയാ॒ രഥേ॑ന രക്ഷോ॒ഹാഽമിത്രാഗ്മ്॑ അപ॒ ബാധ॑മാനഃ । 1
പ്ര॒ഭം॒ജന് ഥ്സേനാഃ᳚ പ്രമൃ॒ണോ യു॒ധാ ജയ॑ന്ന॒സ്മാക॑-മേദ്ധ്യവി॒താ രഥാ॑നാമ് ।
ഗോ॒ത്ര॒ഭിദം॑ ഗോ॒വിദം॒-വഁജ്ര॑ബാഹും॒ ജയം॑ത॒മജ്മ॑ പ്രമൃ॒ണംത॒-മോജ॑സാ ।
ഇ॒മഗ്മ് സ॑ജാതാ॒ അനു॑വീര-യധ്വ॒മിംദ്രഗ്മ്॑ സഖാ॒യോഽനു॒ സര॑ഭധ്വമ് ।
ബ॒ല॒വി॒ജ്ഞാ॒യ-സ്സ്ഥവി॑രഃ॒ പ്രവീ॑ര॒-സ്സഹ॑സ്വാന് വാ॒ജീ സഹ॑മാന ഉ॒ഗ്രഃ ।
അ॒ഭിവീ॑രോ അ॒ഭിസ॑ത്വാ സഹോ॒ജാ ജൈത്ര॑മിംദ്ര॒ രഥ॒മാതി॑ഷ്ഠ ഗോ॒വിത് । 2
അ॒ഭി ഗോ॒ത്രാണി॒ സഹ॑സാ॒ ഗാഹ॑മാനോ-ഽദാ॒യോ വീ॒ര ശ്ശ॒ത-മ॑ന്യു॒രിംദ്രഃ॑ ।
ദു॒ശ്ച്യ॒വ॒നഃ പൃ॑തനാ॒ഷാഡ॑ യു॒ദ്ധ്യോ᳚-ഽസ്മാക॒ഗ്മ്॒ സേനാ॑ അവതു॒ പ്രയു॒ഥ്സു ।
ഇംദ്ര॑ ആസാം നേ॒താ ബൃഹ॒സ്പതി॒ ര്ദക്ഷി॑ണാ യ॒ജ്ഞഃ പു॒ര ഏ॑തു॒ സോമഃ॑ ।
ദേ॒വ॒സേ॒നാനാ॑-മഭിഭം ജതീ॒നാം ജയം॑തീനാം മ॒രുതോ॑ യം॒ത്വഗ്രേ᳚ ।
ഇംദ്ര॑സ്യ॒ വൃഷ്ണോ॒ വരു॑ണസ്യ॒ രാജ്ഞ॑ ആദി॒ത്യാനാം᳚ മ॒രുതാ॒ഗ്മ്॒ ശര്ധ॑ ഉ॒ഗ്രമ് ।
മ॒ഹാമ॑നസാം ഭുവനച്യ॒വാനാം॒ ഘോഷോ॑ ദേ॒വാനാം॒ ജയ॑താ॒ മുദ॑സ്ഥാത് ।
അ॒സ്മാക॒-മിംദ്രഃ॒-സമൃ॑തേഷു-ധ്വ॒ജേ-ഷ്വ॒സ്മാകം॒-യാഁ ഇഷ॑വ॒സ്താ ജ॑യംതു । 3
അ॒സ്മാകം॑-വീഁ॒രാ ഉത്ത॑രേ ഭവംത്വ॒സ്മാനു॑ ദേവാ അവതാ॒ ഹവേ॑ഷു । ഉദ്ധ॑ര്ഷയ മഘവ॒ന്നാ-യു॑ധാ॒-ന്യുഥ്സത്വ॑നാം മാമ॒കാനാം॒ മഹാഗ്മ്॑സി ।
ഉദ്വൃ॑ത്രഹന് വാ॒ജിനാം॒-വാഁജി॑നാ॒-ന്യുദ്രഥാ॑നാം॒ ജയ॑താമേതു॒ ഘോഷഃ॑ ।
ഉപ॒പ്രേത॒ ജയ॑താ നരഃ സ്ഥി॒രാ വഃ॑ സംതു ബാ॒ഹവഃ॑ । ഇംദ്രോ॑ വഃ॒ ശര്മ॑ യച്ഛത്വനാ-ധൃ॒ഷ്യാ യഥാഽസ॑ഥ । അവ॑സൃഷ്ടാ॒ പരാ॑പത॒ ശര॑വ്യേ॒ ബ്രഹ്മ॑ സഗ്മ്ശിതാ । ഗച്ഛാ॒മിത്രാ॒ന് പ്രവി॑ശ॒ മൈഷാം॒ കംച॒നോച്ഛി॑ഷഃ ।
മര്മാ॑ണി തേ॒ വര്മ॑ഭിശ്ഛാ-ദയാമി॒ സോമ॑സ്ത്വാ॒ രാജാ॒ഽമൃതേ॑നാ॒-ഭിവ॑സ്താമ് । ഉ॒രോ ര്വരീ॑യോ॒ വരി॑വസ്തേ അസ്തു॒ ജയം॑തം॒ ത്വാമനു॑ മദംതു ദേ॒വാഃ । യത്ര॑ ബാ॒ണാഃ സം॒പതം॑തി കുമാ॒രാ വി॑ശി॒ഖാ ഇ॑വ ।
ഇംദ്രോ॑ ന॒സ്തത്ര॑ വൃത്ര॒ഹാ വി॑ശ്വാ॒ഹാ ശര്മ॑ യച്ഛതു ॥ 4 ॥ (കവചായ ഹും)
7.5 പ്രതി പൂരുഷദ്വയം
(തൈ. സം. 1.8.6.1 – തൈ. സം. 1.8.6.2)
(തൈ. ബ്രാ. 1.6.10.1 – തൈ. ബ്രാ. 1.6.10.5)
പ്ര॒തി॒പൂ॒രു॒ഷ മേക॑കപാലാ॒ന് നിര്വ॑പ॒ത്യേ-ക॒മതി॑രിക്തം॒-യാഁവം॑തോ ഗൃ॒ഹ്യാഃ᳚ സ്മസ്തേഭ്യഃ॒ കമ॑കരം പശൂ॒നാഗ്മ് ശര്മാ॑സി॒ ശര്മ॒ യജ॑മാനസ്യ॒ ശര്മ॑ മേ
യ॒ച്ഛൈക॑ ഏ॒വ രു॒ദ്രോ ന ദ്വി॒തീയാ॑യ തസ്ഥ ആ॒ഖുസ്തേ॑ രുദ്ര പ॒ശുസ്തം ജു॑ഷസ്വൈ॒ഷ തേ॑ രുദ്ര ഭാ॒ഗഃ സ॒ഹ സ്വസ്രാം-ഽബി॑കയാ॒ തംജു॑ഷസ്വ ഭേഷ॒ജം ഗവേഽശ്വാ॑യ॒
പുരു॑ഷായ ഭേഷ॒ജമഥോ॑ അ॒സ്മഭ്യം॑ ഭേഷ॒ജഗ്മ് സുഭേ॑ഷജം॒-യഁഥാഽസ॑തി । 1
സു॒ഗം മേ॒ഷായ॑ മേ॒ഷ്യാ॑ അവാ᳚ബം രു॒ദ്രമ॑ദി-മ॒ഹ്യവ॑ ദേ॒വം ത്ര്യ॑ബംകമ് ।
യഥാ॑ നഃ॒ ശ്രേയ॑സഃ॒ കര॒ദ്യഥാ॑ നോ॒ വസ്യ॑ സഃ॒ കര॒ദ്യഥാ॑ നഃ പശു॒മതഃ॒
കര॒ദ്യഥാ॑ നോ വ്യവസാ॒യയാ᳚ത് । ത്ര്യ॑ബംകം-യഁജാമഹേ സുഗം॒ധിം പു॑ഷ്ടി॒വര്ധ॑നമ് ।
ഉ॒ര്വാ॒രു॒കമി॑വ॒ ബംധ॑നാന് മൃ॒ത്യോ ര്മു॑ക്ഷീയ॒ മാഽമൃതാ᳚ത് । ഏ॒ഷതേ॑ രുദ്ര ഭാ॒ഗ സ്തംജു॑ഷസ്വ॒ തേനാ॑വ॒സേന॑ പ॒രോ മൂജ॑വ॒തോ-ഽതീ॒ഹ്യവ॑തത
ധന്വാ॒ പിനാ॑കഹസ്തഃ॒ കൃത്തി॑വാസാഃ ॥ 2
പ്ര॒തി॒പൂ॒രു॒ഷ-മേക॑കപാലാ॒ന് നിര്വ॑പതി । ജാ॒താ ഏ॒വ പ്ര॒ജാ രു॒ദ്രാന് നി॒രവ॑ദയതേ । ഏക॒മതി॑രിക്തമ് । ജ॒നി॒ഷ്യമാ॑ണാ ഏ॒വ പ്ര॒ജാ രു॒ദ്രാന് നി॒രവ॑ദയതേ । ഏക॑കപാലാ ഭവംതി । ഏ॒ക॒ധൈവ രു॒ദ്രം നി॒രവ॑ദയതേ । നാഭിഘാ॑രയതി । യദ॑ഭിഘാ॒രയേ᳚ത് । അം॒ത॒ര॒വ॒-ചാ॒രിണഗ്മ്॑ രു॒ദ്രം കു॑ര്യാത് ।
ഏ॒കോ॒ല്മു॒കേന॑ യംതി । 3
തദ്ധി രു॒ദ്രസ്യ॑ ഭാഗ॒ധേയ᳚മ് । ഇ॒മാം ദിശം॑-യംഁതി । ഏ॒ഷാ വൈ രു॒ദ്രസ്യ॒ ദിക് । സ്വായാ॑ മേ॒വ ദി॒ശി രു॒ദ്രം നി॒രവ॑ദയതേ । രു॒ദ്രോ വാ അ॑പ॒ശുകാ॑യാ॒ ആഹു॑ത്യൈ॒ നാതി॑ഷ്ഠത । അ॒സൌ തേ॑ പ॒ശുരിതി॒ നിര്ദി॑ശേ॒ദ്യം ദ്വി॒ഷ്യാത് । യമേ॒വ ദ്വേഷ്ടി॑ ।
തമ॑സ്മൈ പ॒ശും നിര്ദി॑ശതി । യദി॒ ന ദ്വി॒ഷ്യാത് ।
ആ॒ഖുസ്തേ॑ പ॒ശുരിതി॑ ബ്രൂയാത് । 4
ന ഗ്രാ॒മ്യാന് പ॒ശൂന് ഹി॒നസ്തി॑ । നാര॒ണ്യാന് । ച॒തു॒ഷ്പ॒ഥേ ജു॑ഹോതി । ഏ॒ഷ വാ അ॑ഗ്നീ॒നാം പഡ്ബീ॑ശോ॒ നാമ॑ । അ॒ഗ്നി॒വത്യേ॒വ ജു॑ഹോതി ।
മ॒ദ്ധ്യ॒മേന॑ പ॒ര്ണേന॑ ജുഹോതി । സ്രുഗ്ഘ്യേ॑ഷാ । അഥോ॒ ഖലു॑ । അം॒ത॒മേനൈ॒വ ഹോ॑ത॒വ്യ᳚മ് । അം॒ത॒ത ഏ॒വ രു॒ദ്രം നി॒രവ॑ദയതേ । 5
ഏഷ॒ തേ॑ രുദ്രഭാ॒ഗഃ സ॒ഹസ്വസ്രാം-ഽബി॑ക॒യേത്യാ॑ഹ । ശ॒രദ്വാ അ॒സ്യാംബി॑കാ॒ സ്വസാ᳚ ।
തയാ॒ വാ ഏ॒ഷ ഹി॑നസ്തി । യഗ്മ് ഹി॒നസ്തി॑ । തയൈ॒വൈനഗ്മ്॑ സ॒ഹ ശ॑മയതി ।
ഭേ॒ഷ॒ജംഗവ॒ ഇത്യാ॑ഹ । യാവം॑ത ഏ॒വ ഗ്രാ॒മ്യാഃ പ॒ശവഃ॑ । തേഭ്യോ॑ ഭേഷ॒ജം ക॑രോതി । അവാ᳚ബം രു॒ദ്രമ॑ദി മ॒ഹീത്യാ॑ഹ । ആ॒ശിഷ॑മേ॒വൈ-താമാ ശാ᳚സ്തേ । 6
ത്ര്യ॑ബംകം-യഁജാമഹ॒ ഇത്യാ॑ഹ । മൃ॒ത്യോ ര്മു॑ക്ഷീയ॒ മാഽമൃതാ॒-ദിതി॒ വാ വൈ തദാ॑ഹ ।
ഉത്കി॑രംതി । ഭഗ॑സ്യ ലീഫ്സംതേ । മൂതേ॑ കൃ॒ത്വാ സ॑ജംതി ।
യഥാ॒ ജനം॑-യഁ॒തേ॑ഽവ॒സം ക॒രോതി॑ । താ॒ദൃഗേ॒വ തത് । ഏ॒ഷ തേ॑ രുദ്രഭാ॒ഗ ഇത്യാ॑ഹ നി॒രവ॑ത്യൈ । അപ്ര॑തീക്ഷ॒-മായം॑തി । അ॒പഃ പരി॑ഷിംചതി । രു॒ദ്രസ്യാം॒ത ര്ഹി॑ത്യൈ । പ്രവാ ഏ॒തേ᳚ഽസ്മാ-ല്ലോ॒കാ-ച്ച്യ॑വംതേ । യേ ത്ര്യ॑ബംകൈ॒-ശ്ചരം॑തി । ആ॒ദി॒ത്യം ച॒രും പുന॒രേത്യ॒ നിര്വ॑പതി । ഇ॒യം-വാഁ അദി॑തിഃ । അ॒സ്യാമേ॒വ പ്രതി॑തിഷ്ഠംതി ॥ 7 (നേത്രത്രയാ॑യ വൌ॒ഷട്)
7.6 ശത രുദ്രീയം
തൈ. ബ്രാ. 3.11.2.1 – തൈ. ബ്രാ. 3.11.2.4
ത്വമ॑ഗ്നേ രു॒ദ്രോ അസു॑രോ മ॒ഹോ ദി॒വഃ । ത്വഗ്മ് ശര്ധോ॒ മാരു॑തം പൃ॒ക്ഷ ഈ॑ശിഷേ ।
ത്വം-വാഁതൈ॑രരു॒ണൈ ര്യാ॑സി ശംഗ॒യഃ । ത്വം പൂ॒ഷാ വി॑ധ॒തഃ പാ॑സി॒ നുത്മനാഃ᳚ ।
ദേവാ॑ ദേ॒വേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । പ്രഥ॑മാ ദ്വി॒തീയേ॑ഷു ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ദ്വിതീ॑യാ-സ്തൃ॒തീയേ॑ഷു ശ്രയദ്ധ്വമ് । തൃതീ॑യാ-ശ്ചതു॒ര്ഥേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ച॒തു॒ര്ഥാഃ പം॑ച॒മേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । പം॒ച॒മാഃ ഷ॒ഷ്ഠേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । 1
ഷ॒ഷ്ഠാഃ സ॑പ്ത॒മേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । സ॒പ്ത॒മാ അ॑ഷ്ട॒മേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
അ॒ഷ്ട॒മാ ന॑വ॒മേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ന॒വ॒മാ ദ॑ശ॒മേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ദ॒ശ॒മാ ഏ॑കാദ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ഏ॒ക॒ദ॒ശാ ദ്വാ॑ദ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ദ്വാ॒ദ॒ശാ-സ്ത്ര॑യോദ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ത്ര॒യോ॒ദ॒ശാ-ശ്ച॑തു ര്ദേ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ച॒തു॒ര്ദ॒ശാഃ പം॑ചദ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । പം॒ച॒ദ॒ശാഃ ഷോ॑ഡ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । 2
ഷോ॒ഡ॒ശാഃ സ॑പ്തദ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । സ॒പ്ത॒ദ॒ശാ അ॑ഷ്ടാദ॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
അ॒ഷ്ടാ॒ദ॒ശാ ഏ॑കാന്നവി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ഏ॒കാ॒ന്ന॒വി॒ഗ്മ്॒ശാ വി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
വി॒ഗ്മ്॒ശാ ഏ॑കവി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ഏ॒ക॒വി॒ഗ്മ്॒ശാ ദ്വാ॑വി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ദ്വാ॒വി॒ഗ്മ്॒ശാ സ്ത്ര॑യോവി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
ത്ര॒യോ॒വി॒ഗ്മ്॒ശാ ശ്ച॑തുര്വി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ച॒തു॒ര്വി॒ഗ്മ്॒ശാഃ പം॑ചവി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് ।
പം॒ച॒വി॒ഗ്മ്॒ശാഃ ഷ॑ഡ്വി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । 3
ഷ॒ഡ്വി॒ഗ്മ്॒ശാ സ്സ॑പ്തവി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । സ॒പ്ത॒വി॒ഗ്മ്॒ശാ അ॑ഷ്ടാവി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । അ॒ഷ്ടാ॒വി॒ഗ്മ്॒ശാ ഏ॑കാന്നത്രി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ഏ॒കാ॒ന്ന॒ത്രി॒ഗ്മ്॒ശാ സ്ത്രി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ത്രി॒ഗ്മ്॒ശാ ഏ॑കത്രി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ഏ॒ക॒ത്രി॒ഗ്മ്॒ശാ ദ്വാ᳚ത്രി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ദ്വാ॒ത്രി॒ഗ്മ്॒ശാ ത്ര॑യസ്ത്രി॒ഗ്മ്॒ശേഷു॑ ശ്രയദ്ധ്വമ് । ദേവാ᳚സ്ത്രിരേകാദശാ॒ സ്ത്രിസ്ത്ര॑യസ്ത്രിഗ്മ്ശാഃ । ഉത്ത॑രേ ഭവത । ഉത്ത॑ര വര്ത്മാന॒ ഉത്ത॑ര സത്വാനഃ । യത്കാ॑മ ഇ॒ദം ജു॒ഹോമി॑ । തന്മേ॒ സമൃ॑ദ്ധ്യതാമ് । വ॒യഗ്ഗ്സ്യാ॑മ॒ പത॑യോ രയീ॒ണാമ് । ഭൂര്ഭുവ॒സ്വ॑സ്സ്വാഹാ᳚ । 4
(അസ്ത്രായ ഫട് )
7.7 പംചാംഗ ജപഃ
ഹ॒ഗ്മ്॒സ॑-ശ്ശുചി॒ഷ-ദ്വസു॑രംതരിക്ഷ॒ സദ്ധോതാ॑ വേദി॒ഷ ദതി॑ഥി-ര്ദുരോണ॒സത് । നൃ॒ഷദ്വ॑ര॒-സധൃ॑ത॒-സദ്വ്യോ॑മ॒ സദ॒ബ്ജാ ഗോ॒ജാ ഋ॑ത॒ജാ
അ॑ദ്രി॒ജാ ഋ॒തം ബൃ॒ഹത് । 1 (തൈ. സം. 4.2.1.5)
പ്രതദ്വിഷ്ണു॑-സ്തവതേ വീ॒ര്യാ॑യ । മൃ॒ഗോ ന ഭീ॒മഃ കു॑ച॒രോ ഗി॑രി॒ഷ്ഠാഃ । യസ്യോ॒രുഷു॑ ത്രി॒ഷു വി॒ക്രമ॑ണേഷു । അധി॑ക്ഷി॒യംതി॒ ഭുവ॑നാനി॒ വിശ്വാ᳚ ॥ 2 (തൈ. ബ്രാ. 2.4.3.4)
ത്ര്യ॑ബംകം-യഁജാമഹേ സുഗം॒ധിം പു॑ഷ്ടി॒വര്ധ॑നമ് । ഉ॒ര്വാ॒രു॒കമി॑വ॒ ബംധ॑നാന് മൃ॒ത്യോ ര്മു॑ക്ഷീയ॒ മാഽമൃതാ᳚ത് । 3
തഥ്സ॑വി॒തു ര്വൃ॑ണീമഹേ । വ॒യം ദേ॒വസ്യ॒ ഭോജ॑നമ് । ശ്രേഷ്ഠഗ്മ്॑ സര്വ॒-ധാത॑മമ് । തുരം॒ ഭഗ॑സ്യ ധീമഹി । 4 (തൈ. അര. 1.11.3)
വിഷ്ണു॒ ര്യോനിം॑ കല്പയതു । ത്വഷ്ടാ॑ രൂ॒പാണി॑ പിഗ്മ്ശതു । ആസിം॑ചതു പ്ര॒ജാപ॑തിഃ । ധാ॒താ ഗര്ഭം॑ ദധാതു തേ । 5 (ഏആഖ് 1.13.1)
7.8 അഷ്ടാംഗ പ്രണാമഃ
ഹി॒ര॒ണ്യ॒ഗ॒ര്ഭ-സ്സമ॑വര്ത॒-താഗ്രേ॑ ഭൂ॒തസ്യ॑ ജാ॒തഃ പതി॒രേക॑ ആസീത് । സദാ॑ധാര പൃഥി॒വീം ദ്യാമു॒തേമാം കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ । (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 1 (തൈ. സം. 4.1.8.3)
യഃ പ്രാ॑ണ॒തോ നി॑മിഷ॒തോ മ॑ഹി॒ത്വൈക॒ ഇദ്രാജാ॒ ജഗ॑തോ ബ॒ഭൂവ॑ । യ ഈശേ॑ അ॒സ്യ ദ്വി॒പദ॒-ശ്ചതു॑ഷ്പദഃ॒ കസ്മൈ॑ ദേ॒വായ॑ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ ॥ (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 2 (തൈ. സം. 4.1.8.4)
ബ്രഹ്മ॑ജജ്ഞാ॒നം പ്ര॑ഥ॒മം പു॒രസ്താ॒-ദ്വിസീ॑മ॒ത-സ്സു॒രുചോ॑ വേ॒ന ആ॑വഃ ।
സ ബു॒ധ്നിയാ॑ ഉപ॒മാ അ॑സ്യ വി॒ഷ്ഠാ-സ്സ॒തശ്ച॒ യോനി॒മ-സ॑തശ്ച॒ വിവഃ॑ । (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 3 (തൈ. സം. 4.2.8.2.)
മ॒ഹീ ദ്യൌഃ പൃ॑ഥി॒വീ ച॑ ന ഇ॒മം-യഁ॒ജ്ഞം മി॑മിക്ഷതാമ് । പി॒പൃ॒താന്നോ॒ ഭരീ॑മഭിഃ । (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 4 (തൈ. സം. 3.3.10.2)
ഉപ॑ശ്വാസയ പൃഥി॒വീ-മു॒ത ദ്യാം പു॑രു॒ത്രാ തേ॑ മനുതാം॒-വിഁഷ്ഠി॑തം॒ ജഗ॑ത് ।
സ ദും॑ദുഭേ സ॒ജൂരിംദ്രേ॑ണ ദേ॒വൈ-ര്ദൂ॒രാദ്ദവീ॑യോ॒ അപ॑സേധ॒ ശത്രൂന്॑ । (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 5 (തൈ. സം. 4.6.6.6)
അഗ്നേ॒ നയ॑ സു॒പഥാ॑ രാ॒യേ അ॒സ്മാന് വിശ്വാ॑നി ദേവ വ॒യുനാ॑നി വി॒ദ്വാന് । യു॒യോ॒ദ്ധ്യ॑സ്മ-ജ്ജു॑ഹുരാ॒ണ-മേനോ॒ ഭൂയി॑ഷ്ഠാംതേ॒ നമ॑ ഉക്തിം-വിഁധേമ ॥ (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 6 (തൈ. സം. 1.1.14.3)
യാ തേ॑ അഗ്നേ॒ രുദ്രി॑യാ ത॒നൂസ്തയാ॑ നഃ പാഹി॒ തസ്യാ᳚സ്തേ॒ സ്വാഹാ᳚ । (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 7 (തൈ. സം. 1.2.11.2)
ഇ॒മം-യഁ ॑മ പ്രസ്ത॒രമാഹി സീദാംഗി॑രോഭിഃ പി॒തൃഭി॑-സ്സംവിഁദാ॒നഃ । ആത്വാ॒ മംത്രാഃ᳚ കവിശ॒സ്താ വ॑ഹംത്വേ॒നാ രാ॑ജന് ഹ॒വിഷാ॑ മാദയസ്വ ॥ (ഉമാമഹേശ്വരാഭ്യാം നമഃ) । 8 (തൈ. സം. 2.6.12.6)