അസ്യ ശ്രീരാമസഹസ്രനാമസ്തോത്ര മഹാമംത്രസ്യ, ഭഗവാന് ഈശ്വര ഋഷിഃ, അനുഷ്ടുപ്ഛംദഃ, ശ്രീരാമഃ പരമാത്മാ ദേവതാ, ശ്രീമാന്മഹാവിഷ്ണുരിതി ബീജം, ഗുണഭൃന്നിര്ഗുണോ മഹാനിതി ശക്തിഃ, സംസാരതാരകോ രാമ ഇതി മംത്രഃ, സച്ചിദാനംദവിഗ്രഹ ഇതി കീലകം, അക്ഷയഃ പുരുഷഃ സാക്ഷീതി കവചം, അജേയഃ സര്വഭൂതാനാം ഇത്യസ്ത്രം, രാജീവലോചനഃ ശ്രീമാനിതി ധ്യാനം ശ്രീരാമപ്രീത്യര്ഥേ ദിവ്യസഹസ്രനാമജപേ വിനിയോഗഃ ।
ധ്യാനം
ശ്രീരാഘവം ദശരഥാത്മജമപ്രമേയം
സീതാപതിം രഘുകുലാന്വയരത്നദീപമ് ।
ആജാനുബാഹുമരവിംദദലായതാക്ഷം
രാമം നിശാചരവിനാശകരം നമാമി ॥
നീലാം ഭുജശ്യാമല കോമലാംഗം
സീതാ സമാരോപിത വാമഭാഗമ് ।
പാണൌ മഹാസായക ചാരു ചാപം
നമാമി രാമം രഘുവംശനാഥമ് ॥
ലോകാഭിരാമം രണരംഗധീരം
രാജീവനേത്രം രഘുവംശനാഥമ് ।
കാരുണ്യരൂപം കരുണാകരം തം
ശ്രീ രാമചംദ്രം ശരണം പ്രപദ്യേ ॥
ധ്യായേദാജാനുബാഹും ധൃതശരധനുഷം ബദ്ധപദ്മാസനസ്ഥം
പീതം വാസോ വസാനം നവകലദളസ്പര്ധിനേത്രം പ്രസന്നമ് ।
വാമാംകാരൂഢസീതാമുഖകമലമിലലോചനം നീരദാഭം
നാനാലംകാരദീപ്തം ദധതമുരുജടാമംഡലം രാമചംദ്രമ് ॥
നീലാംഭോദരകാംതി കാംതമനുഷം വീരാസനാധ്യാസിനം
മുദ്രാം ജ്ഞാനമയീം ദധാനമപരം ഹസ്താംബുജം ജാനുനി ।
സീതാം പാര്ശ്വഗതാം സരോരുഹകരാം വിദ്യുന്നിഭാം രാഘവം
പശ്യംതീം മുകുടാംഗദാദി വിവിധ കല്പോജ്ജ്വലാംഗം ഭജേ ॥
സ്തോത്രം
രാജീവലോചനഃ ശ്രീമാന് ശ്രീരാമോ രഘുപുംഗവഃ ।
രാമഭദ്രഃ സദാചാരോ രാജേംദ്രോ ജാനകീപതിഃ ॥ 1 ॥
അഗ്രഗണ്യോ വരേണ്യശ്ച വരദഃ പരമേശ്വരഃ ।
ജനാര്ദനോ ജിതാമിത്രഃ പരാര്ഥൈകപ്രയോജനഃ ॥ 2 ॥
വിശ്വാമിത്രപ്രിയോ ദാംതഃ ശത്രുജിച്ഛത്രുതാപനഃ ।
സര്വജ്ഞഃ സര്വദേവാദിഃ ശരണ്യോ വാലിമര്ദനഃ ॥ 3 ॥
ജ്ഞാനഭാവ്യോഽപരിച്ഛേദ്യോ വാഗ്മീ സത്യവ്രതഃ ശുചിഃ ।
ജ്ഞാനഗമ്യോ ദൃഢപ്രജ്ഞഃ ഖരധ്വംസീ പ്രതാപവാന് ॥ 4 ॥
ദ്യുതിമാനാത്മവാന്വീരോ ജിതക്രോധോഽരിമര്ദനഃ ।
വിശ്വരൂപോ വിശാലാക്ഷഃ പ്രഭുഃ പരിവൃഢോ ദൃഢഃ ॥ 5 ॥
ഈശഃ ഖഡ്ഗധരഃ ശ്രീമാന് കൌസലേയോഽനസൂയകഃ ।
വിപുലാംസോ മഹോരസ്കഃ പരമേഷ്ഠീ പരായണഃ ॥ 6 ॥
സത്യവ്രതഃ സത്യസംധോ ഗുരുഃ പരമധാര്മികഃ ।
ലോകജ്ഞോ ലോകവംദ്യശ്ച ലോകാത്മാ ലോകകൃത്പരഃ ॥ 7 ॥
അനാദിര്ഭഗവാന് സേവ്യോ ജിതമായോ രഘൂദ്വഹഃ ।
രാമോ ദയാകരോ ദക്ഷഃ സര്വജ്ഞഃ സര്വപാവനഃ ॥ 8 ॥
ബ്രഹ്മണ്യോ നീതിമാന് ഗോപ്താ സര്വദേവമയോ ഹരിഃ ।
സുംദരഃ പീതവാസാശ്ച സൂത്രകാരഃ പുരാതനഃ ॥ 9 ॥
സൌമ്യോ മഹര്ഷിഃ കോദംഡീ സര്വജ്ഞഃ സര്വകോവിദഃ ।
കവിഃ സുഗ്രീവവരദഃ സര്വപുണ്യാധികപ്രദഃ ॥ 10 ॥
ഭവ്യോ ജിതാരിഷഡ്വര്ഗോ മഹോദാരോഽഘനാശനഃ ।
സുകീര്തിരാദിപുരുഷഃ കാംതഃ പുണ്യകൃതാഗമഃ ॥ 11 ॥
അകല്മഷശ്ചതുര്ബാഹുഃ സര്വാവാസോ ദുരാസദഃ ।
സ്മിതഭാഷീ നിവൃത്താത്മാ സ്മൃതിമാന് വീര്യവാന് പ്രഭുഃ ॥ 12 ॥
ധീരോ ദാംതോ ഘനശ്യാമഃ സര്വായുധവിശാരദഃ ।
അധ്യാത്മയോഗനിലയഃ സുമനാ ലക്ഷ്മണാഗ്രജഃ ॥ 13 ॥
സര്വതീര്ഥമയഃ ശൂരഃ സര്വയജ്ഞഫലപ്രദഃ ।
യജ്ഞസ്വരൂപീ യജ്ഞേശോ ജരാമരണവര്ജിതഃ ॥ 14 ॥
വര്ണാശ്രമകരോ വര്ണീ ശത്രുജിത് പുരുഷോത്തമഃ ।
വിഭീഷണപ്രതിഷ്ഠാതാ പരമാത്മാ പരാത്പരഃ ॥ 15 ॥
പ്രമാണഭൂതോ ദുര്ജ്ഞേയഃ പൂര്ണഃ പരപുരംജയഃ ।
അനംതദൃഷ്ടിരാനംദോ ധനുര്വേദോ ധനുര്ധരഃ ॥ 16 ॥
ഗുണാകരോ ഗുണശ്രേഷ്ഠഃ സച്ചിദാനംദവിഗ്രഹഃ ।
അഭിവംദ്യോ മഹാകായോ വിശ്വകര്മാ വിശാരദഃ ॥ 17 ॥
വിനീതാത്മാ വീതരാഗഃ തപസ്വീശോ ജനേശ്വരഃ ।
കള്യാണപ്രകൃതിഃ കല്പഃ സര്വേശഃ സര്വകാമദഃ ॥ 18 ॥
അക്ഷയഃ പുരുഷഃ സാക്ഷീ കേശവഃ പുരുഷോത്തമഃ ।
ലോകാധ്യക്ഷോ മഹാമായോ വിഭീഷണവരപ്രദഃ ॥ 19 ॥
ആനംദവിഗ്രഹോ ജ്യോതിര്ഹനുമത്പ്രഭുരവ്യയഃ ।
ഭ്രാജിഷ്ണുഃ സഹനോ ഭോക്താ സത്യവാദീ ബഹുശ്രുതഃ ॥ 20 ॥
സുഖദഃ കാരണം കര്താ ഭവബംധവിമോചനഃ ।
ദേവചൂഡാമണിര്നേതാ ബ്രഹ്മണ്യോ ബ്രഹ്മവര്ധനഃ ॥ 21 ॥
സംസാരോത്താരകോ രാമഃ സര്വദുഃഖവിമോക്ഷകൃത് ।
വിദ്വത്തമോ വിശ്വകര്താ വിശ്വഹര്താ ച വിശ്വധൃത് ॥ 22 ॥
നിത്യോ നിയതകല്യാണഃ സീതാശോകവിനാശകൃത് ।
കാകുത്സ്ഥഃ പുംഡരീകാക്ഷോ വിശ്വാമിത്രഭയാപഹഃ ॥ 23 ॥
മാരീചമഥനോ രാമോ വിരാധവധപംഡിതഃ ।
ദുസ്സ്വപ്നനാശനോ രമ്യഃ കിരീടീ ത്രിദശാധിപഃ ॥ 24 ॥
മഹാധനുര്മഹാകായോ ഭീമോ ഭീമപരാക്രമഃ ।
തത്ത്വസ്വരൂപീ തത്ത്വജ്ഞഃ തത്ത്വവാദീ സുവിക്രമഃ ॥ 25 ॥
ഭൂതാത്മാ ഭൂതകൃത്സ്വാമീ കാലജ്ഞാനീ മഹാപടുഃ ।
അനിര്വിണ്ണോ ഗുണഗ്രാഹീ നിഷ്കലംകഃ കലംകഹാ ॥ 26 ॥
സ്വഭാവഭദ്രഃ ശത്രുഘ്നഃ കേശവഃ സ്ഥാണുരീശ്വരഃ ।
ഭൂതാദിഃ ശംഭുരാദിത്യഃ സ്ഥവിഷ്ഠഃ ശാശ്വതോ ധ്രുവഃ ॥ 27 ॥
കവചീ കുംഡലീ ചക്രീ ഖഡ്ഗീ ഭക്തജനപ്രിയഃ ।
അമൃത്യുര്ജന്മരഹിതഃ സര്വജിത്സര്വഗോചരഃ ॥ 28 ॥
അനുത്തമോഽപ്രമേയാത്മാ സര്വാദിര്ഗുണസാഗരഃ ।
സമഃ സമാത്മാ സമഗോ ജടാമുകുടമംഡിതഃ ॥ 29 ॥
അജേയഃ സര്വഭൂതാത്മാ വിഷ്വക്സേനോ മഹാതപഃ ।
ലോകാധ്യക്ഷോ മഹാബാഹുരമൃതോ വേദവിത്തമഃ ॥ 30 ॥
സഹിഷ്ണുഃ സദ്ഗതിഃ ശാസ്താ വിശ്വയോനിര്മഹാദ്യുതിഃ ।
അതീംദ്ര ഊര്ജിതഃ പ്രാംശുരുപേംദ്രോ വാമനോ ബലീ ॥ 31 ॥
ധനുര്വേദോ വിധാതാ ച ബ്രഹ്മാ വിഷ്ണുശ്ച ശംകരഃ ।
ഹംസോ മരീചിര്ഗോവിംദോ രത്നഗര്ഭോ മഹാമതിഃ ॥ 32 ॥
വ്യാസോ വാചസ്പതിഃ സര്വദര്പിതാഽസുരമര്ദനഃ ।
ജാനകീവല്ലഭഃ പൂജ്യഃ പ്രകടഃ പ്രീതിവര്ധനഃ ॥ 33 ॥
സംഭവോഽതീംദ്രിയോ വേദ്യോഽനിര്ദേശോ ജാംബവത്പ്രഭുഃ ।
മദനോ മഥനോ വ്യാപീ വിശ്വരൂപോ നിരംജനഃ ॥ 34 ॥
നാരായണോഽഗ്രണീഃ സാധുര്ജടായുപ്രീതിവര്ധനഃ ।
നൈകരൂപോ ജഗന്നാഥഃ സുരകാര്യഹിതഃ സ്വഭൂഃ ॥ 35 ॥
ജിതക്രോധോ ജിതാരാതിഃ പ്ലവഗാധിപരാജ്യദഃ ।
വസുദഃ സുഭുജോ നൈകമായോ ഭവ്യപ്രമോദനഃ ॥ 36 ॥
ചംഡാംശുഃ സിദ്ധിദഃ കല്പഃ ശരണാഗതവത്സലഃ ।
അഗദോ രോഗഹര്താ ച മംത്രജ്ഞോ മംത്രഭാവനഃ ॥ 37 ॥
സൌമിത്രിവത്സലോ ധുര്യോ വ്യക്താവ്യക്തസ്വരൂപധൃക് ।
വസിഷ്ഠോ ഗ്രാമണീഃ ശ്രീമാനനുകൂലഃ പ്രിയംവദഃ ॥ 38 ॥
അതുലഃ സാത്ത്വികോ ധീരഃ ശരാസനവിശാരദഃ ।
ജ്യേഷ്ഠഃ സര്വഗുണോപേതഃ ശക്തിമാംസ്താടകാംതകഃ ॥ 39 ॥
വൈകുംഠഃ പ്രാണിനാം പ്രാണഃ കമഠഃ കമലാപതിഃ ।
ഗോവര്ധനധരോ മത്സ്യരൂപഃ കാരുണ്യസാഗരഃ ॥ 40 ॥
കുംഭകര്ണപ്രഭേത്താ ച ഗോപീഗോപാലസംവൃതഃ ।
മായാവീ സ്വാപനോ വ്യാപീ രൈണുകേയബലാപഹഃ ॥ 41 ॥
പിനാകമഥനോ വംദ്യഃ സമര്ഥോ ഗരുഡധ്വജഃ ।
ലോകത്രയാശ്രയോ ലോകഭരിതോ ഭരതാഗ്രജഃ ॥ 42 ॥
ശ്രീധരഃ സദ്ഗതിര്ലോകസാക്ഷീ നാരായണോ ബുധഃ ।
മനോവേഗീ മനോരൂപീ പൂര്ണഃ പുരുഷപുംഗവഃ ॥ 43 ॥
യദുശ്രേഷ്ഠോ യദുപതിര്ഭൂതാവാസഃ സുവിക്രമഃ ।
തേജോധരോ ധരാധാരശ്ചതുര്മൂര്തിര്മഹാനിധിഃ ॥ 44 ॥
ചാണൂരമര്ദനോ ദിവ്യഃ ശാംതോ ഭരതവംദിതഃ ।
ശബ്ദാതിഗോ ഗഭീരാത്മാ കോമലാംഗഃ പ്രജാഗരഃ ॥ 45 ॥
ലോകഗര്ഭഃ ശേഷശായീ ക്ഷീരാബ്ധിനിലയോഽമലഃ ।
ആത്മയോനിരദീനാത്മാ സഹസ്രാക്ഷഃ സഹസ്രപാത് ॥ 46 ॥
അമൃതാംശുര്മഹാഗര്ഭോ നിവൃത്തവിഷയസ്പൃഹഃ ।
ത്രികാലജ്ഞോ മുനിഃ സാക്ഷീ വിഹായസഗതിഃ കൃതീ ॥ 47 ॥
പര്ജന്യഃ കുമുദോ ഭൂതാവാസഃ കമലലോചനഃ ।
ശ്രീവത്സവക്ഷാഃ ശ്രീവാസോ വീരഹാ ലക്ഷ്മണാഗ്രജഃ ॥ 48 ॥
ലോകാഭിരാമോ ലോകാരിമര്ദനഃ സേവകപ്രിയഃ ।
സനാതനതമോ മേഘശ്യാമലോ രാക്ഷസാംതകൃത് ॥ 49 ॥
ദിവ്യായുധധരഃ ശ്രീമാനപ്രമേയോ ജിതേംദ്രിയഃ ।
ഭൂദേവവംദ്യോ ജനകപ്രിയകൃത്പ്രപിതാമഹഃ ॥ 50 ॥
ഉത്തമഃ സാത്വികഃ സത്യഃ സത്യസംധസ്ത്രിവിക്രമഃ ।
സുവ്രതഃ സുലഭഃ സൂക്ഷ്മഃ സുഘോഷഃ സുഖദഃ സുധീഃ ॥ 51 ॥
ദാമോദരോഽച്യുതഃ ശാരംഗീ വാമനോ മധുരാധിപഃ ।
ദേവകീനംദനഃ ശൌരിഃ ശൂരഃ കൈടഭമര്ദനഃ ॥ 52 ॥
സപ്തതാലപ്രഭേത്താ ച മിത്രവംശപ്രവര്ധനഃ ।
കാലസ്വരൂപീ കാലാത്മാ കാലഃ കല്യാണദഃ കവിഃ ।
സംവത്സര ഋതുഃ പക്ഷോ ഹ്യയനം ദിവസോ യുഗഃ ॥ 53 ॥
സ്തവ്യോ വിവിക്തോ നിര്ലേപഃ സര്വവ്യാപീ നിരാകുലഃ ।
അനാദിനിധനഃ സര്വലോകപൂജ്യോ നിരാമയഃ ॥ 54 ॥
രസോ രസജ്ഞഃ സാരജ്ഞോ ലോകസാരോ രസാത്മകഃ ।
സര്വദുഃഖാതിഗോ വിദ്യാരാശിഃ പരമഗോചരഃ ॥ 55 ॥
ശേഷോ വിശേഷോ വിഗതകല്മഷോ രഘുനായകഃ ।
വര്ണശ്രേഷ്ഠോ വര്ണവാഹ്യോ വര്ണ്യോ വര്ണ്യഗുണോജ്ജ്വലഃ ॥ 56 ॥
കര്മസാക്ഷ്യമരശ്രേഷ്ഠോ ദേവദേവഃ സുഖപ്രദഃ ।
ദേവാധിദേവോ ദേവര്ഷിര്ദേവാസുരനമസ്കൃതഃ ॥ 57 ॥
സര്വദേവമയശ്ചക്രീ ശാര്ങ്ഗപാണിരനുത്തമഃ ।
മനോ ബുദ്ധിരഹംകാരഃ പ്രകൃതിഃ പുരുഷോഽവ്യയഃ ॥ 58 ॥
അഹല്യാപാവനഃ സ്വാമീ പിതൃഭക്തോ വരപ്രദഃ ।
ന്യായോ ന്യായീ നയീ ശ്രീമാന്നയോ നഗധരോ ധ്രുവഃ ॥ 59 ॥
ലക്ഷ്മീവിശ്വംഭരാഭര്താ ദേവേംദ്രോ ബലിമര്ദനഃ ।
വാണാരിമര്ദനോ യജ്വാനുത്തമോ മുനിസേവിതഃ ॥ 60 ॥
ദേവാഗ്രണീഃ ശിവധ്യാനതത്പരഃ പരമഃ പരഃ ।
സാമഗാനപ്രിയോഽക്രൂരഃ പുണ്യകീര്തിഃ സുലോചനഃ ॥ 61 ॥
പുണ്യഃ പുണ്യാധികഃ പൂര്വഃ പൂര്ണഃ പൂരയിതാ രവിഃ ।
ജടിലഃ കല്മഷധ്വാംതപ്രഭംജനവിഭാവസുഃ ॥ 62 ॥
അവ്യക്തലക്ഷണോഽവ്യക്തോ ദശാസ്യദ്വീപകേസരീ ।
കലാനിധിഃ കലാരൂപോ കമലാനംദവര്ധനഃ ॥ 63 ॥
ജയോ ജിതാരിഃ സര്വാദിഃ ശമനോ ഭവഭംജനഃ ।
അലംകരിഷ്ണുരചലോ രോചിഷ്ണുര്വിക്രമോത്തമഃ ॥ 64 ॥
അംശുഃ ശബ്ദപതിഃ ശബ്ദഗോചരോ രംജനോ രഘുഃ ।
നിശ്ശബ്ദഃ പ്രണവോ മാലീ സ്ഥൂലഃ സൂക്ഷ്മോ വിലക്ഷണഃ ॥ 65 ॥
ആത്മയോനിരയോനിശ്ച സപ്തജിഹ്വഃ സഹസ്രപാത് ।
സനാതനതമഃ സ്രഗ്വീ പേശലോ ജവിനാം വരഃ ॥ 66 ॥
ശക്തിമാന് ശംഖഭൃന്നാഥഃ ഗദാപദ്മരഥാംഗഭൃത് ।
നിരീഹോ നിര്വികല്പശ്ച ചിദ്രൂപോ വീതസാധ്വസഃ ॥ 67 ॥
ശതാനനഃ സഹസ്രാക്ഷഃ ശതമൂര്തിര്ഘനപ്രഭഃ ।
ഹൃത്പുംഡരീകശയനഃ കഠിനോ ദ്രവ ഏവ ച ॥ 68 ॥
ഉഗ്രോ ഗ്രഹപതിഃ കൃഷ്ണോ സമര്ഥോഽനര്ഥനാശനഃ ।
അധര്മശത്രുഃ രക്ഷോഘ്നഃ പുരുഹൂതഃ പുരുഷ്ടുതഃ ॥ 69 ॥
ബ്രഹ്മഗര്ഭോ ബൃഹദ്ഗര്ഭോ ധര്മധേനുര്ധനാഗമഃ ।
ഹിരണ്യഗര്ഭോ ജ്യോതിഷ്മാന് സുലലാടഃ സുവിക്രമഃ ॥ 70 ॥
ശിവപൂജാരതഃ ശ്രീമാന് ഭവാനീപ്രിയകൃദ്വശീ ।
നരോ നാരായണഃ ശ്യാമഃ കപര്ദീ നീലലോഹിതഃ ॥ 71 ॥
രുദ്രഃ പശുപതിഃ സ്ഥാണുര്വിശ്വാമിത്രോ ദ്വിജേശ്വരഃ ।
മാതാമഹോ മാതരിശ്വാ വിരിംചോ വിഷ്ടരശ്രവാഃ ॥ 72 ॥
അക്ഷോഭ്യഃ സര്വഭൂതാനാം ചംഡഃ സത്യപരാക്രമഃ ।
വാലഖില്യോ മഹാകല്പഃ കല്പവൃക്ഷഃ കലാധരഃ ॥ 73 ॥
നിദാഘസ്തപനോഽമോഘഃ ശ്ലക്ഷ്ണഃ പരബലാപഹൃത് ।
കബംധമഥനോ ദിവ്യഃ കംബുഗ്രീവഃ ശിവപ്രിയഃ ॥ 74 ॥
ശംഖോഽനിലഃ സുനിഷ്പന്നഃ സുലഭഃ ശിശിരാത്മകഃ ।
അസംസൃഷ്ടോഽതിഥിഃ ശൂരഃ പ്രമാഥീ പാപനാശകൃത് ॥ 75 ॥
വസുശ്രവാഃ കവ്യവാഹഃ പ്രതപ്തോ വിശ്വഭോജനഃ ।
രാമോ നീലോത്പലശ്യാമോ ജ്ഞാനസ്കംധോ മഹാദ്യുതിഃ ॥ 76 ॥
പവിത്രപാദഃ പാപാരിര്മണിപൂരോ നഭോഗതിഃ ।
ഉത്താരണോ ദുഷ്കൃതിഹാ ദുര്ധര്ഷോ ദുസ്സഹോഽഭയഃ ॥ 77 ॥
അമൃതേശോഽമൃതവപുര്ധര്മീ ധര്മഃ കൃപാകരഃ ।
ഭര്ഗോ വിവസ്വാനാദിത്യോ യോഗാചാര്യോ ദിവസ്പതിഃ ॥ 78 ॥
ഉദാരകീര്തിരുദ്യോഗീ വാങ്മയഃ സദസന്മയഃ ।
നക്ഷത്രമാലീ നാകേശഃ സ്വാധിഷ്ഠാനഷഡാശ്രയഃ ॥ 79 ॥
ചതുര്വര്ഗഫലോ വര്ണീ ശക്തിത്രയഫലം നിധിഃ ।
നിധാനഗര്ഭോ നിര്വ്യാജോ ഗിരീശോ വ്യാലമര്ദനഃ ॥ 80 ॥
ശ്രീവല്ലഭഃ ശിവാരംഭഃ ശാംതിര്ഭദ്രഃ സമംജസഃ ।
ഭൂശയോ ഭൂതികൃദ്ഭൂതിര്ഭൂഷണോ ഭൂതവാഹനഃ ॥ 81 ॥
അകായോ ഭക്തകായസ്ഥഃ കാലജ്ഞാനീ മഹാവടുഃ ।
പരാര്ഥവൃത്തിരചലോ വിവിക്തഃ ശ്രുതിസാഗരഃ ॥ 82 ॥
സ്വഭാവഭദ്രോ മധ്യസ്ഥഃ സംസാരഭയനാശനഃ ।
വേദ്യോ വൈദ്യോ വിയദ്ഗോപ്താ സര്വാമരമുനീശ്വരഃ ॥ 83 ॥
സുരേംദ്രഃ കരണം കര്മ കര്മകൃത്കര്മ്യധോക്ഷജഃ ।
ധ്യേയോ ധുര്യോ ധരാധീശഃ സംകല്പഃ ശര്വരീപതിഃ ॥ 84 ॥
പരമാര്ഥഗുരുര്വൃദ്ധഃ ശുചിരാശ്രിതവത്സലഃ ।
വിഷ്ണുര്ജിഷ്ണുര്വിഭുര്യജ്ഞോ യജ്ഞേശോ യജ്ഞപാലകഃ ॥ 85 ॥
പ്രഭവിഷ്ണുര്ഗ്രസിഷ്ണുശ്ച ലോകാത്മാ ലോകഭാവനഃ ।
കേശവഃ കേശിഹാ കാവ്യഃ കവിഃ കാരണകാരണമ് ॥ 86 ॥
കാലകര്താ കാലശേഷോ വാസുദേവഃ പുരുഷ്ടുതഃ ।
ആദികര്താ വരാഹശ്ച മാധവോ മധുസൂദനഃ ॥ 87 ॥
നാരായണോ നരോ ഹംസോ വിഷ്വക്സേനോ ജനാര്ദനഃ ।
വിശ്വകര്താ മഹായജ്ഞോ ജ്യോതിഷ്മാന് പുരുഷോത്തമഃ ॥ 88 ॥
വൈകുംഠഃ പുംഡരീകാക്ഷഃ കൃഷ്ണഃ സൂര്യഃ സുരാര്ചിതഃ ।
നാരസിംഹോ മഹാഭീമോ വക്രദംഷ്ട്രോ നഖായുധഃ ॥ 89 ॥
ആദിദേവോ ജഗത്കര്താ യോഗീശോ ഗരുഡധ്വജഃ ।
ഗോവിംദോ ഗോപതിര്ഗോപ്താ ഭൂപതിര്ഭുവനേശ്വരഃ ॥ 90 ॥
പദ്മനാഭോ ഹൃഷീകേശോ ധാതാ ദാമോദരഃ പ്രഭുഃ ।
ത്രിവിക്രമസ്ത്രിലോകേശോ ബ്രഹ്മേശഃ പ്രീതിവര്ധനഃ ॥ 91 ॥
വാമനോ ദുഷ്ടദമനോ ഗോവിംദോ ഗോപവല്ലഭഃ ।
ഭക്തപ്രിയോഽച്യുതഃ സത്യഃ സത്യകീര്തിര്ധൃതിഃ സ്മൃതിഃ ॥ 92 ॥
കാരുണ്യം കരുണോ വ്യാസഃ പാപഹാ ശാംതിവര്ധനഃ ।
സംന്യാസീ ശാസ്ത്രതത്ത്വജ്ഞോ മംദരാദ്രിനികേതനഃ ॥ 93 ॥
ബദരീനിലയഃ ശാംതസ്തപസ്വീ വൈദ്യുതപ്രഭഃ ।
ഭൂതാവാസോ ഗുഹാവാസഃ ശ്രീനിവാസഃ ശ്രിയഃ പതിഃ ॥ 94 ॥
തപോവാസോ മുദാവാസഃ സത്യവാസഃ സനാതനഃ ।
പുരുഷഃ പുഷ്കരഃ പുണ്യഃ പുഷ്കരാക്ഷോ മഹേശ്വരഃ ॥ 95 ॥
പൂര്ണമൂര്തിഃ പുരാണജ്ഞഃ പുണ്യദഃ പുണ്യവര്ധനഃ ।
ശംഖീ ചക്രീ ഗദീ ശാരംഗീ ലാംഗലീ മുസലീ ഹലീ ॥ 96 ॥
കിരീടീ കുംഡലീ ഹാരീ മേഖലീ കവചീ ധ്വജീ ।
യോദ്ധാ ജേതാ മഹാവീര്യഃ ശത്രുജിച്ഛത്രുതാപനഃ ॥ 97 ॥
ശാസ്താ ശാസ്ത്രകരഃ ശാസ്ത്രം ശംകര ശംകരസ്തുതഃ ।
സാരഥിഃ സാത്ത്വികഃ സ്വാമീ സാമവേദപ്രിയഃ സമഃ ॥ 98 ॥
പവനഃ സാഹസഃ ശക്തിഃ സംപൂര്ണാംഗഃ സമൃദ്ധിമാന് ।
സ്വര്ഗദഃ കാമദഃ ശ്രീദഃ കീര്തിദോഽകീര്തിനാശനഃ ॥ 99 ॥
മോക്ഷദഃ പുംഡരീകാക്ഷഃ ക്ഷീരാബ്ധികൃതകേതനഃ ।
സര്വാത്മാ സര്വലോകേശഃ പ്രേരകഃ പാപനാശനഃ ॥ 100 ॥
സര്വദേവോ ജഗന്നാഥഃ സര്വലോകമഹേശ്വരഃ ।
സര്ഗസ്ഥിത്യംതകൃദ്ദേവഃ സര്വലോകസുഖാവഹഃ ॥ 101 ॥
അക്ഷയ്യഃ ശാശ്വതോഽനംതഃ ക്ഷയവൃദ്ധിവിവര്ജിതഃ ।
നിര്ലേപോ നിര്ഗുണഃ സൂക്ഷ്മോ നിര്വികാരോ നിരംജനഃ ॥ 102 ॥
സര്വോപാധിവിനിര്മുക്തഃ സത്താമാത്രവ്യവസ്ഥിതഃ ।
അധികാരീ വിഭുര്നിത്യഃ പരമാത്മാ സനാതനഃ ॥ 103 ॥
അചലോ നിര്മലോ വ്യാപീ നിത്യതൃപ്തോ നിരാശ്രയഃ ।
ശ്യാമോ യുവാ ലോഹിതാക്ഷോ ദീപ്താസ്യോ മിതഭാഷണഃ ॥ 104 ॥
ആജാനുബാഹുഃ സുമുഖഃ സിംഹസ്കംധോ മഹാഭുജഃ ।
സത്യവാന് ഗുണസംപന്നഃ സ്വയംതേജാഃ സുദീപ്തിമാന് ॥ 105 ॥
കാലാത്മാ ഭഗവാന് കാലഃ കാലചക്രപ്രവര്തകഃ ।
നാരായണഃ പരംജ്യോതിഃ പരമാത്മാ സനാതനഃ ॥ 106 ॥
വിശ്വസൃഡ്വിശ്വഗോപ്താ ച വിശ്വഭോക്താ ച ശാശ്വതഃ ।
വിശ്വേശ്വരോ വിശ്വമൂര്തിര്വിശ്വാത്മാ വിശ്വഭാവനഃ ॥ 107 ॥
സര്വഭൂതസുഹൃച്ഛാംതഃ സര്വഭൂതാനുകംപനഃ ।
സര്വേശ്വരേശ്വരഃ സര്വഃ ശ്രീമാനാശ്രിതവത്സലഃ ॥ 108 ॥
സര്വഗഃ സര്വഭൂതേശഃ സര്വഭൂതാശയസ്ഥിതഃ ।
അഭ്യംതരസ്ഥസ്തമസശ്ഛേത്താ നാരായണഃ പരഃ ॥ 109 ॥
അനാദിനിധനഃ സ്രഷ്ടാ പ്രജാപതിപതിര്ഹരിഃ ।
നരസിംഹോ ഹൃഷീകേശഃ സര്വാത്മാ സര്വദൃഗ്വശീ ॥ 110 ॥
ജഗതസ്തസ്ഥുഷശ്ചൈവ പ്രഭുര്നേതാ സനാതനഃ ।
കര്താ ധാതാ വിധാതാ ച സര്വേഷാം പ്രഭുരീശ്വരഃ ॥ 111 ॥
സഹസ്രമൂര്ധാ വിശ്വാത്മാ വിഷ്ണുര്വിശ്വദൃഗവ്യയഃ ।
പുരാണപുരുഷഃ സ്രഷ്ടാ സഹസ്രാക്ഷഃ സഹസ്രപാത് ॥ 112 ॥
തത്ത്വം നാരായണോ വിഷ്ണുര്വാസുദേവഃ സനാതനഃ ।
പരമാത്മാ പരം ബ്രഹ്മ സച്ചിദാനംദവിഗ്രഹഃ ॥ 113 ॥
പരംജ്യോതിഃ പരംധാമഃ പരാകാശഃ പരാത്പരഃ ।
അച്യുതഃ പുരുഷഃ കൃഷ്ണഃ ശാശ്വതഃ ശിവ ഈശ്വരഃ ॥ 114 ॥
നിത്യഃ സര്വഗതഃ സ്ഥാണുരുഗ്രഃ സാക്ഷീ പ്രജാപതിഃ ।
ഹിരണ്യഗര്ഭഃ സവിതാ ലോകകൃല്ലോകഭൃദ്വിഭുഃ ॥ 115 ॥
രാമഃ ശ്രീമാന് മഹാവിഷ്ണുര്ജിഷ്ണുര്ദേവഹിതാവഹഃ ।
തത്ത്വാത്മാ താരകം ബ്രഹ്മ ശാശ്വതഃ സര്വസിദ്ധിദഃ ॥ 116 ॥
അകാരവാച്യോ ഭഗവാന് ശ്രീര്ഭൂനീലാപതിഃ പുമാന് ।
സര്വലോകേശ്വരഃ ശ്രീമാന് സര്വജ്ഞഃ സര്വതോമുഖഃ ॥ 117 ॥
സ്വാമീ സുശീലഃ സുലഭഃ സര്വജ്ഞഃ സര്വശക്തിമാന് ।
നിത്യഃ സംപൂര്ണകാമശ്ച നൈസര്ഗികസുഹൃത്സുഖീ ॥ 118 ॥
കൃപാപീയൂഷജലധിഃ ശരണ്യഃ സര്വദേഹിനാമ് ।
ശ്രീമാന്നാരായണഃ സ്വാമീ ജഗതാം പതിരീശ്വരഃ ॥ 119 ॥
ശ്രീശഃ ശരണ്യോ ഭൂതാനാം സംശ്രിതാഭീഷ്ടദായകഃ ।
അനംതഃ ശ്രീപതീ രാമോ ഗുണഭൃന്നിര്ഗുണോ മഹാന് ॥ 120 ॥
॥ ഇതി ആനംദരാമായണേ വാല്മീകീയേ ശ്രീരാമസഹസ്രനാമസ്തോത്രമ് ॥