ശ്രീമദ്വാല്മീകീയ രാമായണേ ബാലകാംഡമ് ।
അഥ പ്രഥമസ്സര്ഗഃ ।
തപസ്സ്വാധ്യായനിരതം തപസ്വീ വാഗ്വിദാം വരമ് ।
നാരദം പരിപപ്രച്ഛ വാല്മീകിര്മുനിപുംഗവമ് ॥ 1 ॥
കോഽന്വസ്മിന്സാംപ്രതം ലോകേ ഗുണവാന് കശ്ച വീര്യവാന് ।
ധര്മജ്ഞശ്ച കൃതജ്ഞശ്ച സത്യവാക്യോ ദൃഢവ്രതഃ ॥ 2 ॥
ചാരിത്രേണ ച കോ യുക്തഃ സര്വഭൂതേഷു കോ ഹിതഃ ।
വിദ്വാന് കഃ കഃ സമര്ഥശ്ച കശ്ചൈകപ്രിയദര്ശനഃ ॥ 3 ॥
ആത്മവാന് കോ ജിതക്രോധോ ദ്യുതിമാന് കോഽനസൂയകഃ ।
കസ്യ ബിഭ്യതി ദേവാശ്ച ജാതരോഷസ്യ സംയുഗേ ॥ 4 ॥
ഏതദിച്ഛാമ്യഹം ശ്രോതും പരം കൌതൂഹലം ഹി മേ ।
മഹര്ഷേ ത്വം സമര്ഥോഽസി ജ്ഞാതുമേവംവിധം നരമ് ॥ 5 ॥
ശ്രുത്വാ ചൈതത്ത്രിലോകജ്ഞോ വാല്മീകേര്നാരദോ വചഃ ।
ശ്രൂയതാമിതി ചാമംത്ര്യ പ്രഹൃഷ്ടോ വാക്യമബ്രവീത് ॥ 6 ॥
ബഹവോ ദുര്ലഭാശ്ചൈവ യേ ത്വയാ കീര്തിതാ ഗുണാഃ ।
മുനേ വക്ഷ്യാമ്യഹം ബുദ്ധ്വാ തൈര്യുക്തഃ ശ്രൂയതാം നരഃ ॥ 7 ॥
ഇക്ഷ്വാകുവംശപ്രഭവോ രാമോ നാമ ജനൈഃ ശ്രുതഃ ।
നിയതാത്മാ മഹാവീര്യോ ദ്യുതിമാന് ധൃതിമാന് വശീ ॥ 8 ॥
ബുദ്ധിമാന് നീതിമാന് വാഗ്മീ ശ്രീമാന് ശത്രുനിബര്ഹണഃ ।
വിപുലാംസോ മഹാബാഹുഃ കംബുഗ്രീവോ മഹാഹനുഃ ॥ 9 ॥
മഹോരസ്കോ മഹേഷ്വാസോ ഗൂഢജത്രുരരിംദമഃ ।
ആജാനുബാഹുഃ സുശിരാഃ സുലലാടഃ സുവിക്രമഃ ॥ 10 ॥
സമഃ സമവിഭക്താംഗഃ സ്നിഗ്ധവര്ണഃ പ്രതാപവാന് ।
പീനവക്ഷാ വിശാലാക്ഷോ ലക്ഷ്മീവാന് ശുഭലക്ഷണഃ ॥ 11 ॥
ധര്മജ്ഞഃ സത്യസംധശ്ച പ്രജാനാം ച ഹിതേ രതഃ ।
യശസ്വീ ജ്ഞാനസംപന്നഃ ശുചിര്വശ്യഃ സമാധിമാന് ॥ 12 ॥
പ്രജാപതിസമഃ ശ്രീമാന് ധാതാ രിപുനിഷൂദനഃ ।
രക്ഷിതാ ജീവലോകസ്യ ധര്മസ്യ പരിരക്ഷിതാ ॥ 13 ॥
രക്ഷിതാ സ്വസ്യ ധര്മസ്യ സ്വജനസ്യ ച രക്ഷിതാ ।
വേദവേദാംഗതത്ത്വജ്ഞോ ധനുര്വേദേ ച നിഷ്ഠിതഃ ॥ 14 ॥
സര്വശാസ്ത്രാര്ഥതത്ത്വജ്ഞോ സ്മൃതിമാന്പ്രതിഭാനവാന് ।
സര്വലോകപ്രിയഃ സാധുരദീനാത്മാ വിചക്ഷണഃ ॥ 15 ॥
സര്വദാഭിഗതഃ സദ്ഭിഃ സമുദ്ര ഇവ സിംധുഭിഃ ।
ആര്യഃ സര്വസമശ്ചൈവ സദൈകപ്രിയദര്ശനഃ ॥ 16 ॥
സ ച സര്വഗുണോപേതഃ കൌസല്യാനംദവര്ധനഃ ।
സമുദ്ര ഇവ ഗാംഭീര്യേ ധൈര്യേണ ഹിമവാനിവ ॥ 17 ॥
വിഷ്ണുനാ സദൃശോ വീര്യേ സോമവത്പ്രിയദര്ശനഃ ।
കാലാഗ്നിസദൃശഃ ക്രോധേ ക്ഷമയാ പൃഥിവീസമഃ ॥ 18 ॥
ധനദേന സമസ്ത്യാഗേ സത്യേ ധര്മ ഇവാപരഃ ।
തമേവം ഗുണസംപന്നം രാമം സത്യപരാക്രമമ് ॥ 19 ॥
ജ്യേഷ്ഠം ശ്രേഷ്ഠഗുണൈര്യുക്തം പ്രിയം ദശരഥഃ സുതമ് ।
പ്രകൃതീനാം ഹിതൈര്യുക്തം പ്രകൃതി പ്രിയ കാമ്യയാ ॥ 20 ॥
യൌവരാജ്യേന സംയോക്തുമൈച്ഛത്പ്രീത്യാ മഹീപതിഃ ।
തസ്യാഭിഷേകസംഭാരാന് ദൃഷ്ട്വാ ഭാര്യാഽഥ കൈകയീ ॥ 21 ॥
പൂര്വം ദത്തവരാ ദേവീ വരമേനമയാചത ।
വിവാസനം ച രാമസ്യ ഭരതസ്യാഭിഷേചനമ് ॥ 22 ॥
സ സത്യവചനാദ്രാജാ ധര്മപാശേന സംയതഃ ।
വിവാസയാമാസ സുതം രാമം ദശരഥഃ പ്രിയമ് ॥ 23 ॥
സ ജഗാമ വനം വീരഃ പ്രതിജ്ഞാമനുപാലയന് ।
പിതുര്വചനനിര്ദേശാത്കൈകേയ്യാഃ പ്രിയകാരണാത് ॥ 24 ॥
തം വ്രജംതം പ്രിയോ ഭ്രാതാ ലക്ഷ്മണോഽനുജഗാമ ഹ ।
സ്നേഹാദ്വിനയസംപന്നഃ സുമിത്രാനംദവര്ധനഃ ॥ 25 ॥
ഭ്രാതരം ദയിതോ ഭ്രാതുഃ സൌഭ്രാത്രമനുദര്ശയന് ।
രാമസ്യ ദയിതാ ഭാര്യാ നിത്യം പ്രാണസമാഹിതാ ॥ 26 ॥
ജനകസ്യ കുലേ ജാതാ ദേവമായേവ നിര്മിതാ ।
സര്വലക്ഷണസംപന്നാ നാരീണാമുത്തമാ വധൂഃ ॥ 27 ॥
സീതാഽപ്യനുഗതാ രാമം ശശിനം രോഹിണീ യഥാ ।
പൌരൈരനുഗതോ ദൂരം പിത്രാ ദശരഥേന ച ॥ 28 ॥
ശൃംഗിബേരപുരേ സൂതം ഗംഗാകൂലേ വ്യസര്ജയത് ।
ഗുഹമാസാദ്യ ധര്മാത്മാ നിഷാദാധിപതിം പ്രിയമ് ॥ 29 ॥
ഗുഹേന സഹിതോ രാമഃ ലക്ഷ്മണേന ച സീതയാ ।
തേ വനേന വനം ഗത്വാ നദീസ്തീര്ത്വാ ബഹൂദകാഃ ॥ 30 ॥
ചിത്രകൂടമനുപ്രാപ്യ ഭരദ്വാജസ്യ ശാസനാത് ।
രമ്യമാവസഥം കൃത്വാ രമമാണാ വനേ ത്രയഃ ॥ 31 ॥
ദേവഗംധര്വസംകാശാസ്തത്ര തേ ന്യവസന്സുഖമ് ।
ചിത്രകൂടം ഗതേ രാമേ പുത്രശോകാതുരസ്തഥാ ॥ 32 ॥
രാജാ ദശരഥഃ സ്വര്ഗം ജഗാമ വിലപന്സുതമ് ।
മൃതേ തു തസ്മിന്ഭരതോ വസിഷ്ഠപ്രമുഖൈര്ദ്വിജൈഃ ॥ 33 ॥
നിയുജ്യമാനോ രാജ്യായ നൈച്ഛദ്രാജ്യം മഹാബലഃ ।
സ ജഗാമ വനം വീരോ രാമപാദപ്രസാദകഃ ॥ 34 ॥
ഗത്വാ തു സ മഹാത്മാനം രാമം സത്യപരാക്രമമ് ।
അയാചദ്ഭ്രാതരം രാമം ആര്യഭാവപുരസ്കൃതഃ ॥ 35 ॥
ത്വമേവ രാജാ ധര്മജ്ഞ ഇതി രാമം വചോഽബ്രവീത് ।
രാമോഽപി പരമോദാരഃ സുമുഖസ്സുമഹായശാഃ ॥ 36 ॥
ന ചൈച്ഛത്പിതുരാദേശാദ്രാജ്യം രാമോ മഹാബലഃ ।
പാദുകേ ചാസ്യ രാജ്യായ ന്യാസം ദത്ത്വാ പുനഃ പുനഃ ॥ 37 ॥
നിവര്തയാമാസ തതോ ഭരതം ഭരതാഗ്രജഃ ।
സ കാമമനവാപ്യൈവ രാമപാദാവുപസ്പൃശന് ॥ 38 ॥
നംദിഗ്രാമേഽകരോദ്രാജ്യം രാമാഗമനകാംക്ഷയാ ।
ഗതേ തു ഭരതേ ശ്രീമാന് സത്യസംധോ ജിതേംദ്രിയഃ ॥ 39 ॥
രാമസ്തു പുനരാലക്ഷ്യ നാഗരസ്യ ജനസ്യ ച ।
തത്രാഗമനമേകാഗ്രോ ദംഡകാന്പ്രവിവേശ ഹ ॥ 40 ॥
പ്രവിശ്യ തു മഹാരണ്യം രാമോ രാജീവലോചനഃ ।
വിരാധം രാക്ഷസം ഹത്വാ ശരഭംഗം ദദര്ശ ഹ ॥ 41 ॥
സുതീക്ഷ്ണം ചാപ്യഗസ്ത്യം ച അഗസ്ത്യഭ്രാതരം തഥാ ।
അഗസ്ത്യവചനാച്ചൈവ ജഗ്രാഹൈംദ്രം ശരാസനമ് ॥ 42 ॥
ഖഡ്ഗം ച പരമപ്രീതസ്തൂണീ ചാക്ഷയസായകൌ ।
വസതസ്തസ്യ രാമസ്യ വനേ വനചരൈഃ സഹ ॥ 43 ॥
ഋഷയോഽഭ്യാഗമന്സര്വേ വധായാസുരരക്ഷസാമ് ।
സ തേഷാം പ്രതിശുശ്രാവ രാക്ഷസാനാം തഥാ വനേ ॥ 44 ॥
പ്രതിജ്ഞാതശ്ച രാമേണ വധഃ സംയതി രക്ഷസാമ് ।
ഋഷീണാമഗ്നികല്പാനാം ദംഡകാരണ്യവാസിനാമ് ॥ 45 ॥
തേന തത്രൈവ വസതാ ജനസ്ഥാനനിവാസിനീ ।
വിരൂപിതാ ശൂര്പണഖാ രാക്ഷസീ കാമരൂപിണീ ॥ 46 ॥
തതഃ ശൂര്പണഖാവാക്യാദുദ്യുക്താന്സര്വരാക്ഷസാന് ।
ഖരം ത്രിശിരസം ചൈവ ദൂഷണം ചൈവ രാക്ഷസമ് ॥ 47 ॥
നിജഘാന രണേ രാമസ്തേഷാം ചൈവ പദാനുഗാന് ।
വനേ തസ്മിന്നിവസതാ ജനസ്ഥാനനിവാസിനാമ് ॥ 48 ॥
രക്ഷസാം നിഹതാന്യാസന്സഹസ്രാണി ചതുര്ദശ ।
തതോ ജ്ഞാതിവധം ശ്രുത്വാ രാവണഃ ക്രോധമൂര്ഛിതഃ ॥ 49 ॥
സഹായം വരയാമാസ മാരീചം നാമ രാക്ഷസമ് ।
വാര്യമാണഃ സുബഹുശോ മാരീചേന സ രാവണഃ ॥ 50 ॥
ന വിരോധോ ബലവതാ ക്ഷമോ രാവണ തേന തേ ।
അനാദൃത്യ തു തദ്വാക്യം രാവണഃ കാലചോദിതഃ ॥ 51 ॥
ജഗാമ സഹമാരീചഃ തസ്യാശ്രമപദം തദാ ।
തേന മായാവിനാ ദൂരമപവാഹ്യ നൃപാത്മജൌ ॥ 52 ॥
ജഹാര ഭാര്യാം രാമസ്യ ഗൃധ്രം ഹത്വാ ജടായുഷമ് ।
ഗൃധ്രം ച നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ ഹൃതാം ശ്രുത്വാ ച മൈഥിലീമ് ॥ 53 ॥
രാഘവഃ ശോകസംതപ്തോ വിലലാപാകുലേംദ്രിയഃ ।
തതസ്തേനൈവ ശോകേന ഗൃധ്രം ദഗ്ധ്വാ ജടായുഷമ് ॥ 54 ॥
മാര്ഗമാണോ വനേ സീതാം രാക്ഷസം സംദദര്ശ ഹ ।
കബംധം നാമ രൂപേണ വികൃതം ഘോരദര്ശനമ് ॥ 55 ॥
തം നിഹത്യ മഹാബാഹുഃ ദദാഹ സ്വര്ഗതശ്ച സഃ ।
സ ചാസ്യ കഥയാമാസ ശബരീം ധര്മചാരിണീമ് ॥ 56 ॥
ശ്രമണീം ധര്മനിപുണാമഭിഗച്ഛേതി രാഘവമ് ।
സോഽഭ്യഗച്ഛന്മഹാതേജാഃ ശബരീം ശത്രുസൂദനഃ ॥ 57 ॥
ശബര്യാ പൂജിതഃ സമ്യഗ്രാമോ ദശരഥാത്മജഃ ।
പംപാതീരേ ഹനുമതാ സംഗതോ വാനരേണ ഹ ॥ 58 ॥
ഹനുമദ്വചനാച്ചൈവ സുഗ്രീവേണ സമാഗതഃ ।
സുഗ്രീവായ ച തത്സര്വം ശംസദ്രാമോ മഹാബലഃ ॥ 59 ॥
ആദിതസ്തദ്യഥാവൃത്തം സീതയാശ്ച വിശേഷതഃ ।
സുഗ്രീവശ്ചാപി തത്സര്വം ശ്രുത്വാ രാമസ്യ വാനരഃ ॥ 60 ॥
ചകാര സഖ്യം രാമേണ പ്രീതശ്ചൈവാഗ്നിസാക്ഷികമ് ।
തതോ വാനരരാജേന വൈരാനുകഥനം പ്രതി ॥ 61 ॥
രാമായാവേദിതം സര്വം പ്രണയാദ്ദുഃഖിതേന ച ।
പ്രതിജ്ഞാതം ച രാമേണ തദാ വാലിവധം പ്രതി ॥ 62 ॥
വാലിനശ്ച ബലം തത്ര കഥയാമാസ വാനരഃ ।
സുഗ്രീവഃ ശംകിതശ്ചാസീന്നിത്യം വീര്യേണ രാഘവേ ॥ 63 ॥
രാഘവഃ പ്രത്യയാര്ഥം തു ദുംദുഭേഃ കായമുത്തമമ് ।
ദര്ശയാമാസ സുഗ്രീവോ മഹാപര്വത സന്നിഭമ് ॥ 64 ॥
ഉത്സ്മയിത്വാ മഹാബാഹുഃ പ്രേക്ഷ്യ ചാസ്ഥി മഹാബലഃ ।
പാദാംഗുഷ്ഠേന ചിക്ഷേപ സംപൂര്ണം ദശയോജനമ് ॥ 65 ॥
ബിഭേദ ച പുനഃ സാലാന്സപ്തൈകേന മഹേഷുണാ ।
ഗിരിം രസാതലം ചൈവ ജനയന് പ്രത്യയം തദാ ॥ 66 ॥
തതഃ പ്രീതമനാസ്തേന വിശ്വസ്തഃ സ മഹാകപിഃ ।
കിഷ്കിംധാം രാമസഹിതോ ജഗാമ ച ഗുഹാം തദാ ॥ 67 ॥
തതോഽഗര്ജദ്ധരിവരഃ സുഗ്രീവോ ഹേമപിംഗളഃ ।
തേന നാദേന മഹതാ നിര്ജഗാമ ഹരീശ്വരഃ ॥ 68 ॥
അനുമാന്യ തദാ താരാം സുഗ്രീവേണ സമാഗതഃ ।
നിജഘാന ച തത്രൈനം ശരേണൈകേന രാഘവഃ ॥ 69 ॥
തതഃ സുഗ്രീവവചനാദ്ധത്വാ വാലിനമാഹവേ ।
സുഗ്രീവമേവ തദ്രാജ്യേ രാഘവഃ പ്രത്യപാദയത് ॥ 70 ॥
സ ച സര്വാന്സമാനീയ വാനരാന്വാനരര്ഷഭഃ ।
ദിശഃ പ്രസ്ഥാപയാമാസ ദിദൃക്ഷുര്ജനകാത്മജാമ് ॥ 71 ॥
തതോ ഗൃധ്രസ്യ വചനാത്സംപാതേര്ഹനുമാന്ബലീ ।
ശതയോജനവിസ്തീര്ണം പുപ്ലുവേ ലവണാര്ണവമ് ॥ 72 ॥
തത്ര ലംകാം സമാസാദ്യ പുരീം രാവണപാലിതാമ് ।
ദദര്ശ സീതാം ധ്യായംതീം അശോകവനികാം ഗതാമ് ॥ 73 ॥
നിവേദയിത്വാഽഭിജ്ഞാനം പ്രവൃത്തിം ച നിവേദ്യ ച ।
സമാശ്വാസ്യ ച വൈദേഹീം മര്ദയാമാസ തോരണമ് ॥ 74 ॥
പംച സേനാഗ്രഗാന്ഹത്വാ സപ്ത മംത്രിസുതാനപി ।
ശൂരമക്ഷം ച നിഷ്പിഷ്യ ഗ്രഹണം സമുപാഗമത് ॥ 75 ॥
അസ്ത്രേണോന്മുക്തമാത്മാനം ജ്ഞാത്വാ പൈതാമഹാദ്വരാത് ।
മര്ഷയന്രാക്ഷസാന്വീരോ യംത്രിണസ്താന്യദൃച്ഛയാ ॥ 76 ॥
തതോ ദഗ്ധ്വാ പുരീം ലംകാം ഋതേ സീതാം ച മൈഥിലീമ് ।
രാമായ പ്രിയമാഖ്യാതും പുനരായാന്മഹാകപിഃ ॥ 77 ॥
സോഽഭിഗമ്യ മഹാത്മാനം കൃത്വാ രാമം പ്രദക്ഷിണമ് ।
ന്യവേദയദമേയാത്മാ ദൃഷ്ടാ സീതേതി തത്ത്വതഃ ॥ 78 ॥
തതഃ സുഗ്രീവസഹിതോ ഗത്വാ തീരം മഹോദധേഃ ।
സമുദ്രം ക്ഷോഭയാമാസ ശരൈരാദിത്യസന്നിഭൈഃ ॥ 79 ॥
ദര്ശയാമാസ ചാത്മാനം സമുദ്രഃ സരിതാം പതിഃ ।
സമുദ്രവചനാച്ചൈവ നലം സേതുമകാരയത് ॥ 80 ॥
തേന ഗത്വാ പുരീം ലംകാം ഹത്വാ രാവണമാഹവേ ।
രാമഃ സീതാമനുപ്രാപ്യ പരാം വ്രീഡാമുപാഗമത് ॥ 81 ॥
താമുവാച തതോ രാമഃ പരുഷം ജനസംസദി ।
അമൃഷ്യമാണാ സാ സീതാ വിവേശ ജ്വലനം സതീ ॥ 82 ॥
തതോഽഗ്നിവചനാത്സീതാം ജ്ഞാത്വാ വിഗതകല്മഷാമ് ।
ബഭൌ രാമഃ സംപ്രഹൃഷ്ടഃ പൂജിതഃ സര്വദൈവതൈഃ ॥ 83 ॥
കര്മണാ തേന മഹതാ ത്രൈലോക്യം സചരാചരമ് ।
സദേവര്ഷിഗണം തുഷ്ടം രാഘവസ്യ മഹാത്മനഃ ॥ 84 ॥
അഭിഷിച്യ ച ലംകായാം രാക്ഷസേംദ്രം വിഭീഷണമ് ।
കൃതകൃത്യസ്തദാ രാമോ വിജ്വരഃ പ്രമുമോദ ഹ ॥ 85 ॥
ദേവതാഭ്യോ വരം പ്രാപ്യ സമുത്ഥാപ്യ ച വാനരാന് ।
അയോധ്യാം പ്രസ്ഥിതോ രാമഃ പുഷ്പകേണ സുഹൃദ്വൃതഃ ॥ 86 ॥
ഭരദ്വാജാശ്രമം ഗത്വാ രാമഃ സത്യപരാക്രമഃ ।
ഭരതസ്യാംതികം രാമോ ഹനൂമംതം വ്യസര്ജയത് ॥ 87 ॥
പുനരാഖ്യായികാം ജല്പന്സുഗ്രീവസഹിതശ്ച സഃ ।
പുഷ്പകം തത്സമാരുഹ്യ നംദിഗ്രാമം യയൌ തദാ ॥ 88 ॥
നംദിഗ്രാമേ ജടാം ഹിത്വാ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതോഽനഘഃ ।
രാമഃ സീതാമനുപ്രാപ്യ രാജ്യം പുനരവാപ്തവാന് ॥ 89 ॥
പ്രഹൃഷ്ടമുദിതോ ലോകസ്തുഷ്ടഃ പുഷ്ടഃ സുധാര്മികഃ ।
നിരാമയോ ഹ്യരോഗശ്ച ദുര്ഭിക്ഷ ഭയവര്ജിതഃ ॥ 90 ॥
ന പുത്രമരണം കിംചിദ്ദ്രക്ഷ്യംതി പുരുഷാഃ ക്വചിത് ।
നാര്യശ്ചാവിധവാ നിത്യം ഭവിഷ്യംതി പതിവ്രതാഃ ॥ 91 ॥
ന ചാഗ്നിജം ഭയം കിംചിന്നാപ്സു മജ്ജംതി ജംതവഃ ।
ന വാതജം ഭയം കിംചിന്നാപി ജ്വരകൃതം തഥാ ॥ 92 ॥
ന ചാപി ക്ഷുദ്ഭയം തത്ര ന തസ്കരഭയം തഥാ ।
നഗരാണി ച രാഷ്ട്രാണി ധനധാന്യയുതാനി ച ॥ 93 ॥
നിത്യം പ്രമുദിതാഃ സര്വേ യഥാ കൃതയുഗേ തഥാ ।
അശ്വമേധശതൈരിഷ്ട്വാ തഥാ ബഹുസുവര്ണകൈഃ ॥ 94 ॥
ഗവാം കോട്യയുതം ദത്വാ ബ്രഹ്മലോകം പ്രയാസ്യതി ।
അസംഖ്യേയം ധനം ദത്വാ ബ്രാഹ്മണേഭ്യോ മഹായശാഃ ॥ 95 ॥
രാജവംശാന് ശതഗുണാന് സ്ഥാപയിഷ്യതി രാഘവഃ ।
ചാതുര്വര്ണ്യം ച ലോകേഽസ്മിന് സ്വേ സ്വേ ധര്മേ നിയോക്ഷ്യതി ॥ 96 ॥
ദശവര്ഷസഹസ്രാണി ദശവര്ഷശതാനി ച ।
രാമോ രാജ്യമുപാസിത്വാ ബ്രഹ്മലോകം ഗമിഷ്യതി ॥ 97 ॥
ഇദം പവിത്രം പാപഘ്നം പുണ്യം വേദൈശ്ച സമ്മിതമ് ।
യഃ പഠേദ്രാമചരിതം സര്വപാപൈഃ പ്രമുച്യതേ ॥ 98 ॥
ഏതദാഖ്യാനമായുഷ്യം പഠന്രാമായണം നരഃ ।
സപുത്രപൌത്രഃ സഗണഃ പ്രേത്യ സ്വര്ഗേ മഹീയതേ ॥ 99 ॥
പഠന് ദ്വിജോ വാഗൃഷഭത്വമീയാത്
സ്യാത് ക്ഷത്രിയോ ഭൂമിപതിത്വമീയാത് ।
വണിഗ്ജനഃ പണ്യഫലത്വമീയാത്
ജനശ്ച ശൂദ്രോഽപി മഹത്ത്വമീയാത് ॥ 100 ॥
ഇത്യാര്ഷേ ശ്രീമദ്രാമായണേ വാല്മീകീയേ ആദികാവ്യേ ബാലകാംഡേ നാരദവാക്യം നാമ പ്രഥമഃ സര്ഗഃ ॥