കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-മ്പ്രഥമകാണ്ഡേ പ്രഥമഃ പ്രശ്നഃ – ദര്ശപൂര്ണമാസൌ
ഓ-ന്നമഃ പരമാത്മനേ, ശ്രീ മഹാഗണപതയേ നമഃ,
ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ । ഹ॒രിഃ॒ ഓമ് ॥
ഇ॒ഷേ ത്വോ॒ര്ജേ ത്വാ॑ വാ॒യവ॑-സ്സ്ഥോപാ॒യവ॑-സ്സ്ഥ ദേ॒വോ വ॑-സ്സവി॒താ പ്രാര്പ॑യതു॒ ശ്രേഷ്ഠ॑തമായ॒ കര്മ॑ണ॒ ആ പ്യാ॑യദ്ധ്വമഘ്നിയാ ദേവഭാ॒ഗ-മൂര്ജ॑സ്വതീഃ॒ പയ॑സ്വതീഃ പ്ര॒ജാവ॑തീ-രനമീ॒വാ അ॑യ॒ക്ഷ്മാ മാ വ॑-സ്സ്തേ॒ന ഈ॑ശത॒ മാ-ഽഘശഗ്മ്॑സോ രു॒ദ്രസ്യ॑ ഹേ॒തിഃ പരി॑ വോ വൃണക്തു ധ്രു॒വാ അ॒സ്മി-ന്ഗോപ॑തൌ സ്യാത ബ॒ഹ്വീ-ര്യജ॑മാനസ്യ പ॒ശൂ-ന്പാ॑ഹി ॥ 1 ॥
(ഇ॒ഷേ – ത്രിച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത് ) (അ. 1)
യ॒ജ്ഞസ്യ॑ ഘോ॒ഷദ॑സി॒ പ്രത്യു॑ഷ്ട॒ഗ്മ്॒ രക്ഷഃ॒ പ്രത്യു॑ഷ്ടാ॒ അരാ॑തയഃ॒ പ്രേയ-മ॑ഗാദ്ധി॒ഷണാ॑ ബ॒ര്॒ഹിരച്ഛ॒ മനു॑നാ കൃ॒താ സ്വ॒ധയാ॒ വിത॑ഷ്ടാ॒ ത ആ വ॑ഹന്തി ക॒വയഃ॑ പു॒രസ്താ᳚-ദ്ദേ॒വേഭ്യോ॒ ജുഷ്ട॑മി॒ഹ ബ॒ര്॒ഹി-രാ॒സദേ॑ ദേ॒വാനാ᳚-മ്പരിഷൂ॒തമ॑സി വ॒ര്॒ഷവൃ॑ദ്ധമസി॒ ദേവ॑ബര്ഹി॒ര്മാ ത്വാ-ഽ॒ന്വ-മ്മാ തി॒ര്യ-ക്പര്വ॑ തേ രാദ്ധ്യാസമാച്ഛേ॒ത്താ തേ॒ മാ രി॑ഷ॒-ന്ദേവ॑ബര്ഹി-ശ്ശ॒തവ॑ല്ശം॒-വിഁ രോ॑ഹ സ॒ഹസ്ര॑വല്ശാ॒ [സ॒ഹസ്ര॑വല്ശാഃ, വി വ॒യഗ്മ് രു॑ഹേമ] 2
വി വ॒യഗ്മ് രു॑ഹേമ പൃഥി॒വ്യാ-സ്സ॒മ്പൃചഃ॑ പാഹി സുസ॒മ്ഭൃതാ᳚ ത്വാ॒ സമ്ഭ॑രാ॒മ്യദി॑ത്യൈ॒ രാസ്നാ॑-ഽസീന്ദ്രാ॒ണ്യൈ സ॒ന്നഹ॑ന-മ്പൂ॒ഷാ തേ᳚ ഗ്ര॒ന്ഥി-ങ്ഗ്ര॑ഥ്നാതു॒ സ തേ॒ മാ-ഽഽ സ്ഥാ॒ദിന്ദ്ര॑സ്യ ത്വാ ബാ॒ഹുഭ്യാ॒മുദ്യ॑ച്ഛേ॒ ബൃഹ॒സ്പതേ᳚-ര്മൂ॒ര്ധ്നാ ഹ॑രാമ്യു॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒മന്വി॑ഹി ദേവങ്ഗ॒മമ॑സി ॥ 3 ॥
(സ॒ഹസ്ര॑വല്ശാ – അ॒ഷ്ടാത്രിഗ്മ്॑ശച്ച) (അ. 2)
ശുന്ധ॑ദ്ധ്വ॒-ന്ദൈവ്യാ॑യ॒ കര്മ॑ണേ ദേവയ॒ജ്യായൈ॑ മാത॒രിശ്വ॑നോ ഘ॒ര്മോ॑-ഽസി॒ ദ്യൌര॑സി പൃഥി॒വ്യ॑സി വി॒ശ്വധാ॑യാ അസി പര॒മേണ॒ ധാമ്നാ॒ ദൃഗ്മ്ഹ॑സ്വ॒ മാ ഹ്വാ॒-ര്വസൂ॑നാ-മ്പ॒വിത്ര॑മസി ശ॒തധാ॑രം॒-വഁസൂ॑നാ-മ്പ॒വിത്ര॑മസി സ॒ഹസ്ര॑ധാരഗ്മ് ഹു॒ത-സ്സ്തോ॒കോഹു॒തോ ദ്ര॒ഫ്സോ᳚ ഽഗ്നയേ॑ ബൃഹ॒തേ നാകാ॑യ॒ സ്വാഹാ॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീഭ്യാ॒ഗ്മ്॒ സാ വി॒ശ്വായു॒-സ്സാ വി॒ശ്വവ്യ॑ചാ॒-സ്സാ വി॒ശ്വക॑ര്മാ॒ സ-മ്പൃ॑ച്യദ്ധ്വ-മൃതാവരീ-രൂ॒ര്മിണീ॒ര്മധു॑മത്തമാ മ॒ന്ദ്രാ ധന॑സ്യ സാ॒തയേ॒ സോമേ॑ന॒ ത്വാ-ഽഽത॑ന॒ച്മീന്ദ്രാ॑യ॒ ദധി॒ വിഷ്ണോ॑ ഹ॒വ്യഗ്മ് ര॑ക്ഷസ്വ ॥ 4 ॥
(സോമേ॑ – നാ॒ഷ്ടൌ ച॑) (അ. 3)
കര്മ॑ണേ വാ-ന്ദേ॒വേഭ്യ॑-ശ്ശകേയം॒-വേഁഷാ॑യ ത്വാ॒ പ്രത്യു॑ഷ്ട॒ഗ്മ്॒ രക്ഷഃ॒ പ്രത്യു॑ഷ്ടാ॒ അരാ॑തയോ॒ ധൂര॑സി॒ ധൂര്വ॒ ധൂര്വ॑ന്ത॒-ന്ധൂര്വ॒ തം-യോഁ᳚-ഽസ്മാ-ന്ധൂര്വ॑തി॒ ത-ന്ധൂ᳚ര്വ॒യം-വഁ॒യ-ന്ധൂര്വാ॑മ॒സ്ത്വ-ന്ദേ॒വാനാ॑മസി॒ സസ്നി॑തമ॒-മ്പപ്രി॑തമ॒-ഞ്ജുഷ്ട॑തമം॒-വഁഹ്നി॑തമ-ന്ദേവ॒ഹൂത॑മ॒-മഹ്രു॑തമസി ഹവി॒ര്ധാന॒-ന്ദൃഗ്മ്ഹ॑സ്വ॒ മാ ഹ്വാ᳚-ര്മി॒ത്രസ്യ॑ ത്വാ॒ ചക്ഷു॑ഷാ॒ പ്രേക്ഷേ॒ മാ ഭേര്മാ സം-വിഁ ॑ക്ഥാ॒ മാ ത്വാ॑ – [മാ ത്വാ᳚, ഹി॒ഗ്മ്॒സി॒ഷ॒മു॒രു] 5
ഹിഗ്മ്സിഷമു॒രു വാതാ॑യ ദേ॒വസ്യ॑ ത്വാ സവി॒തുഃ പ്ര॑സ॒വേ᳚-ഽശ്വിനോ᳚-ര്ബാ॒ഹുഭ്യാ᳚-മ്പൂ॒ഷ്ണോ ഹസ്താ᳚ഭ്യാ-മ॒ഗ്നയേ॒ ജുഷ്ട॒-ന്നിര്വ॑പാമ്യ॒ഗ്നീഷോമാ᳚ഭ്യാ-മി॒ദ-ന്ദേ॒വാനാ॑മി॒ദമു॑ ന-സ്സ॒ഹ സ്ഫാ॒ത്യൈ ത്വാ॒ നാരാ᳚ത്യൈ॒ സുവ॑ര॒ഭി വി ഖ്യേ॑ഷം-വൈഁശ്വാന॒ര-ഞ്ജ്യോതി॒-ര്ദൃഗ്മ്ഹ॑ന്താ॒-ന്ദുര്യാ॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വ്യോ- രു॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒ മന്വി॒-ഹ്യദി॑ത്യാ സ്ത്വോ॒പസ്ഥേ॑ സാദയാ॒മ്യഗ്നേ॑ ഹ॒വ്യഗ്മ് ര॑ക്ഷസ്വ ॥ 6 ॥
( മാ ത്വാ॒ – ഷട്ച॑ത്വാരിഗ്മ്ശച്ച ) (അ. 4)
ദേ॒വോ വ॑-സ്സവി॒തോ-ത്പു॑നാ॒ത്വച്ഛി॑ദ്രേണ പ॒വിത്രേ॑ണ॒ വസോ॒-സ്സൂര്യ॑സ്യ ര॒ശ്മിഭി॒രാപോ॑ ദേവീരഗ്രേപുവോ അഗ്രേഗു॒വോ-ഽഗ്ര॑ ഇ॒മം-യഁ॒ജ്ഞ-ന്ന॑യ॒താഗ്രേ॑ യ॒ജ്ഞപ॑തി-ന്ധത്ത യു॒ഷ്മാനിന്ദ്രോ॑ ഽവൃണീത വൃത്ര॒തൂര്യേ॑ യൂ॒യമിന്ദ്ര॑-മവൃണീദ്ധ്വം-വൃഁത്ര॒തൂര്യേ॒ പ്രോക്ഷി॑താ-സ്സ്ഥാ॒ഗ്നയേ॑ വോ॒ ജുഷ്ട॒-മ്പ്രോക്ഷാ᳚മ്യ॒ഗ്നീഷോമാ᳚ഭ്യാ॒ഗ്മ്॒ ശുന്ധ॑ദ്ധ്വ॒-ന്ദൈവ്യാ॑യ॒ കര്മ॑ണേ ദേവയ॒ജ്യായാ॒ അവ॑ധൂത॒ഗ്മ്॒ രക്ഷോ-ഽവ॑ധൂതാ॒ അരാ॑ത॒യോ-ഽദി॑ത്യാ॒സ്ത്വഗ॑സി॒ പ്രതി॑ ത്വാ – [പ്രതി॑ ത്വാ, പൃ॒ഥി॒വീ വേ᳚ത്ത്വധി॒ഷവ॑ണമസി] 7
പൃഥി॒വീ വേ᳚ത്ത്വധി॒ഷവ॑ണമസി വാനസ്പ॒ത്യ-മ്പ്രതി॒ ത്വാ-ഽദി॑ത്യാ॒സ്ത്വഗ്വേ᳚ത്ത്വ॒ഗ്നേസ്ത॒നൂര॑സി വാ॒ചോ വി॒സര്ജ॑ന-ന്ദേ॒വവീ॑തയേ ത്വാ ഗൃഹ്ണാ॒മ്യദ്രി॑രസി വാനസ്പ॒ത്യ-സ്സ ഇ॒ദ-ന്ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഹ॒വ്യഗ്മ് സു॒ശമി॑ ശമി॒ഷ്വേഷ॒മാ വ॒ദോര്ജ॒മാ വ॑ദ ദ്യു॒മദ്വ॑ദത വ॒യഗ്മ് സ॑ങ്ഘാ॒ത-ഞ്ജേ᳚ഷ്മ വ॒ര്॒ഷവൃ॑ദ്ധമസി॒ പ്രതി॑ ത്വാ വ॒ര്॒ഷവൃ॑ദ്ധം-വേഁത്തു॒ പരാ॑പൂത॒ഗ്മ്॒ രക്ഷഃ॒ പരാ॑പൂതാ॒ അരാ॑തയോ॒ രക്ഷ॑സാ-മ്ഭാ॒ഗോ॑ ഽസി വാ॒യുര്വോ॒ വി വി॑നക്തു ദേ॒വോ വ॑-സ്സവി॒താ ഹിര॑ണ്യപാണിഃ॒ പ്രതി॑ ഗൃഹ്ണാതു ॥ 8 ॥
( ത്വാ॒ – ഭാ॒ഗ – ഏകാ॑ദശ ച ) (അ. 5)
അവ॑ധൂത॒ഗ്മ്॒ രക്ഷോ-ഽവ॑ധൂതാ॒ അരാ॑ത॒യോ-ഽദി॑ത്യാ॒സ്ത്വഗ॑സി॒ പ്രതി॑ ത്വാ പൃഥി॒വീവേ᳚ത്തു ദി॒വ-സ്സ്ക॑മ്ഭ॒നിര॑സി॒ പ്രതി॒ ത്വാ-ഽദി॑ത്യാ॒സ്ത്വഗ്വേ᳚ത്തു ധി॒ഷണാ॑-ഽസി പര്വ॒ത്യാ പ്രതി॑ ത്വാ ദി॒വ-സ്സ്ക॑മ്ഭ॒നിര്വേ᳚ത്തു ധി॒ഷണാ॑-ഽസി പാര്വതേ॒യീ പ്രതി॑ ത്വാ പര്വ॒തിര്വേ᳚ത്തു ദേ॒വസ്യ॑ ത്വാ സവി॒തുഃ പ്ര॑സ॒വേ᳚-ഽശ്വിനോ᳚-ര്ബാ॒ഹുഭ്യാ᳚-മ്പൂ॒ഷ്ണോഹസ്താ᳚ഭ്യാ॒മധി॑ വപാമിധാ॒ന്യ॑മസി ധിനു॒ഹി ദേ॒വാ-ന്പ്രാ॒ണായ॑ ത്വാ ഽപാ॒നായ॑ ത്വാ വ്യാ॒നായ॑ ത്വാ ദീ॒ര്ഘാമനു॒ പ്രസി॑തി॒മായു॑ഷേധാ-ന്ദേ॒വോ വ॑-സ്സവി॒താ ഹിര॑ണ്യപാണിഃ॒ പ്രതി॑ ഗൃഹ്ണാതു ॥ 9 ॥
(പ്രാ॒ണായ॑ ത്വാ॒ – പഞ്ച॑ദശ ച) (അ. 6)
ധൃഷ്ടി॑രസി॒ ബ്രഹ്മ॑ യ॒ച്ഛാപാ᳚ഗ്നേ॒ ഽഗ്നിമാ॒മാദ॑-ഞ്ജഹി॒ നിഷ്ക്ര॒വ്യാദഗ്മ്॑ സേ॒ധാ-ഽഽദേ॑വ॒യജം॑-വഁഹ॒ നിര്ദ॑ഗ്ധ॒ഗ്മ്॒ രക്ഷോ॒ നിര്ദ॑ഗ്ധാ॒ അരാ॑തയോ ധ്രു॒വമ॑സി പൃഥി॒വീ-ന്ദൃ॒ഗ്മ്॒ഹാ-ഽഽയു॑-ര്ദൃഗ്മ്ഹ പ്ര॒ജാ-ന്ദൃഗ്മ്॑ഹ സജാ॒താന॒സ്മൈ യജ॑മാനായ॒ പര്യൂ॑ഹ ധ॒ര്ത്രമ॑സ്യ॒ന്തരി॑ക്ഷ-ന്ദൃഗ്മ്ഹ പ്രാ॒ണ-ന്ദൃഗ്മ്॑ഹാപാ॒ന-ന്ദൃഗ്മ്॑ഹ സജാ॒താന॒സ്മൈ യജ॑മാനായ॒ പര്യൂ॑ഹ ധ॒രുണ॑മസി॒ ദിവ॑-ന്ദൃഗ്മ്ഹ॒ ചക്ഷു॑- [ചക്ഷുഃ॑, ദൃ॒ഗ്മ്॒ഹ॒ ശ്രോത്ര॑-ന്ദൃഗ്മ്ഹ] 10
ര്ദൃഗ്മ്ഹ॒ ശ്രോത്ര॑-ന്ദൃഗ്മ്ഹ സജാ॒താന॒സ്മൈ യജ॑മാനായ॒ പര്യൂ॑ഹ॒ ധര്മാ॑സി॒ ദിശോ॑ ദൃഗ്മ്ഹ॒ യോനി॑-ന്ദൃഗ്മ്ഹ പ്ര॒ജാ-ന്ദൃഗ്മ്॑ഹ സജാ॒താന॒സ്മൈ യജ॑മാനായ॒ പര്യൂ॑ഹ॒ ചിത॑-സ്സ്ഥ പ്ര॒ജാമ॒സ്മൈ ര॒യിമ॒സ്മൈ സ॑ജാ॒താന॒സ്മൈ യജ॑മാനായ॒ പര്യൂ॑ഹ॒ ഭൃഗൂ॑ണാ॒മങ്ഗി॑രസാ॒-ന്തപ॑സാ തപ്യദ്ധ്വം॒-യാഁനി॑ ഘ॒ര്മേ ക॒പാലാ᳚ന്യുപചി॒ന്വന്തി॑ വേ॒ധസഃ॑ । പൂ॒ഷ്ണസ്താന്യപി॑ വ്ര॒ത ഇ॑ന്ദ്രവാ॒യൂ വി മു॑ഞ്ചതാമ് ॥ 11 ॥
(ചക്ഷു॑ – ര॒ഷ്ടാച॑ത്വാരിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 7)
സം-വഁ ॑പാമി॒ സമാപോ॑ അ॒ദ്ഭിര॑ഗ്മത॒ സമോഷ॑ധയോ॒ രസേ॑ന॒ സഗ്മ് രേ॒വതീ॒-ര്ജഗ॑തീഭി॒-ര്മധു॑മതീ॒-ര്മധു॑മതീഭി-സ്സൃജ്യദ്ധ്വമ॒ദ്ഭ്യഃ പരി॒ പ്രജാ॑താ-സ്സ്ഥ॒ സമ॒ദ്ഭിഃ പൃ॑ച്യദ്ധ്വ॒-ഞ്ജന॑യത്യൈ ത്വാ॒ സം-യൌഁ᳚മ്യ॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ॒-ഽഗ്നീഷോമാ᳚ഭ്യാ-മ്മ॒ഖസ്യ॒ ശിരോ॑-ഽസി ഘ॒ര്മോ॑-ഽസി വി॒ശ്വായു॑രു॒രു പ്ര॑ഥസ്വോ॒രു തേ॑ യ॒ജ്ഞപ॑തിഃ പ്രഥതാ॒-ന്ത്വച॑-ങ്ഗൃഹ്ണീഷ്വാ॒ന്തരി॑ത॒ഗ്മ്॒ രക്ഷോ॒-ഽന്തരി॑താ॒ അരാ॑തയോദേ॒വസ്ത്വാ॑ സവി॒താ ശ്ര॑പയതു॒ വര്ഷി॑ഷ്ഠേ॒ അധി॒ നാകേ॒-ഽഗ്നിസ്തേ॑ ത॒നുവ॒-മ്മാ-ഽതി॑ ധാ॒ഗഗ്നേ॑ ഹ॒വ്യഗ്മ് ര॑ക്ഷസ്വ॒ സ-മ്ബ്രഹ്മ॑ണാ പൃച്യസ്വൈക॒തായ॒ സ്വാഹാ᳚ ദ്വി॒തായ॒ സ്വാഹാ᳚ ത്രി॒തായ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 12 ॥
(സ॒വി॒താ – ദ്വാവിഗ്മ്॑ശതിശ്ച) (അ. 8)
ആ ദ॑ദ॒ ഇന്ദ്ര॑സ്യ ബാ॒ഹുര॑സി॒ ദക്ഷി॑ണ-സ്സ॒ഹസ്ര॑ഭൃഷ്ടി-ശ്ശ॒തതേ॑ജാ വാ॒യുര॑സി തി॒ഗ്മതേ॑ജാഃ॒ പൃഥി॑വി ദേവയജ॒ – ന്യോഷ॑ദ്ധ്യാസ്തേ॒ മൂല॒-മ്മാ ഹിഗ്മ്॑സിഷ॒-മപ॑ഹതോ॒-ഽരരുഃ॑ പൃഥി॒വ്യൈ വ്ര॒ജ-ങ്ഗ॑ച്ഛ ഗോ॒സ്ഥാനം॒-വഁര്ഷ॑തു തേ॒ ദ്യൌര്ബ॑ധാ॒ന ദേ॑വ സവിതഃ പര॒മസ്യാ᳚-മ്പരാ॒വതി॑ ശ॒തേന॒ പാശൈ॒ര്യോ᳚-ഽസ്മാ-ന്ദ്വേഷ്ടി॒ യ-ഞ്ച॑ വ॒യ-ന്ദ്വി॒ഷ്മസ്തമതോ॒ മാ മൌ॒ഗപ॑ഹതോ॒-ഽരരുഃ॑ പൃഥി॒വ്യൈ ദേ॑വ॒യജ॑ന്യൈ വ്ര॒ജം- [വ്ര॒ജമ്, ഗ॒ച്ഛ॒ ഗോ॒സ്ഥാനം॒-വഁര്ഷ॑തു] 13
ഗ॑ച്ഛ ഗോ॒സ്ഥാനം॒-വഁര്ഷ॑തു തേ॒ ദ്യൌര്ബ॑ധാ॒ന ദേ॑വ സവിതഃ പര॒മസ്യാ᳚-മ്പരാ॒വതി॑ ശ॒തേന॒ പാശൈ॒ര്യോ᳚-ഽസ്മാ-ന്ദ്വേഷ്ടി॒ യ-ഞ്ച॑ വ॒യ-ന്ദ്വി॒ഷ്മസ്തമതോ॒ മാ മൌ॒ഗപ॑ഹതോ॒-ഽരരുഃ॑ പൃഥി॒വ്യാ അദേ॑വയജനോ വ്ര॒ജ-ങ്ഗ॑ച്ഛ ഗോ॒സ്ഥാനം॒-വഁര്ഷ॑തു തേ॒ ദ്യൌര്ബ॑ധാ॒ന ദേ॑വ സവിതഃ പര॒മസ്യാ᳚-മ്പരാ॒വതി॑ ശ॒തേന॒ പാശൈ॒ര്യോ᳚-ഽസ്മാ-ന്ദ്വേഷ്ടി॒ യ-ഞ്ച॑ വ॒യ-ന്ദ്വി॒ഷ്മസ്തമതോ॒ മാ- [മാ, മൌ॒ഗ॒രരു॑സ്തേ॒ ദിവ॒-മ്മാ] 14
മൌ॑ഗ॒രരു॑സ്തേ॒ ദിവ॒-മ്മാ സ്കാ॒ന്॒. വസ॑വസ്ത്വാ॒ പരി॑ ഗൃഹ്ണന്തു ഗായ॒ത്രേണ॒ ഛന്ദ॑സാരു॒ദ്രാസ്ത്വാ॒ പരി॑ ഗൃഹ്ണന്തു॒ ത്രൈഷ്ടു॑ഭേന॒ ഛന്ദ॑സാ-ഽഽദി॒ത്യാസ്ത്വാ॒ പരി॑ ഗൃഹ്ണന്തു॒ ജാഗ॑തേന॒ ഛന്ദ॑സാ ദേ॒വസ്യ॑ സവി॒തു-സ്സ॒വേ കര്മ॑ കൃണ്വന്തി വേ॒ധസ॑ ഋ॒തമ॑സ്യൃത॒സദ॑ന-മസ്യൃത॒ശ്രീര॑സി॒ ധാ അ॑സി സ്വ॒ധാ അ॑സ്യു॒ര്വീ ചാസി॒ വസ്വീ॑ ചാസി പു॒രാ ക്രൂ॒രസ്യ॑ വി॒സൃപോ॑ വിരഫ്ശി-ന്നുദാ॒ദായ॑ പൃഥി॒വീ-ഞ്ജീ॒രദാ॑നു॒ര്യാമൈര॑യന് ച॒ന്ദ്രമ॑സി സ്വ॒ധാഭി॒സ്താ-ന്ധീരാ॑സോ അനു॒ദൃശ്യ॑ യജന്തേ ॥ 15 ॥
(ദേ॒വ॒യജ॑ന്യൈ വ്ര॒ജം – തമതോ॒ മാ – വി॑രഫ്ശി॒ന് – നേകാ॑ദശ ച) (അ. 9)
പ്രത്യു॑ഷ്ട॒ഗ്മ്॒ രക്ഷഃ॒ പ്രത്യു॑ഷ്ടാ॒ അരാ॑തയോ॒ ഽഗ്നേ-ര്വ॒-സ്തേജി॑ഷ്ഠേന॒ തേജ॑സാ॒ നി-ഷ്ട॑പാമി ഗോ॒ഷ്ഠ-മ്മാ നിര്മൃ॑ക്ഷം-വാഁ॒ജിന॑-ന്ത്വാ സപത്നസാ॒ഹഗ്മ് സ-മ്മാ᳚ര്ജ്മി॒ വാച॑-മ്പ്രാ॒ണ-ഞ്ചക്ഷു॒-ശ്ശ്രോത്ര॑-മ്പ്ര॒ജാം-യോഁനി॒-മ്മാ നിര്മൃ॑ക്ഷം-വാഁ॒ജിനീ᳚-ന്ത്വാ സപത്നസാ॒ഹീഗ്മ് സ-മ്മാ᳚ര്ജ്മ്യാ॒ശാസാ॑നാ സൌമന॒സ-മ്പ്ര॒ജാഗ്മ് സൌഭാ᳚ഗ്യ-ന്ത॒നൂമ് । അ॒ഗ്നേരനു॑വ്രതാ ഭൂ॒ത്വാ സ-ന്ന॑ഹ്യേ സുകൃ॒തായ॒ കമ് ॥ സു॒പ്ര॒ജസ॑സ്ത്വാ വ॒യഗ്മ് സു॒പത്നീ॒രുപ॑- [സു॒പഥ്നീ॒രുപ॑, സേ॒ദി॒മി॒ ।] 16
സേദിമ । അഗ്നേ॑ സപത്ന॒ദമ്ഭ॑ന॒-മദ॑ബ്ധാസോ॒ അദാ᳚ഭ്യമ് ॥ ഇ॒മം-വിഁഷ്യാ॑മി॒ വരു॑ണസ്യ॒ പാശം॒ യഁ-മബ॑ദ്ധ്നീത സവി॒താ സു॒കേതഃ॑ । ധാ॒തു-ശ്ച॒ യോനൌ॑ സുകൃ॒തസ്യ॑ ലോ॒കേ സ്യോ॒ന-മ്മേ॑ സ॒ഹ പത്യാ॑ കരോമി ॥ സമായു॑ഷാ॒ സമ്പ്ര॒ജയാ॒ സമ॑ഗ്നേ॒ വര്ച॑സാ॒ പുനഃ॑ । സ-മ്പത്നീ॒ പത്യാ॒-ഽഹ-ങ്ഗ॑ച്ഛേ॒ സമാ॒ത്മാ ത॒നുവാ॒ മമ॑ ॥ മ॒ഹീ॒നാ-മ്പയോ॒-ഽസ്യോഷ॑ധീനാ॒ഗ്മ്॒ രസ॒സ്തസ്യ॒ തേ-ഽക്ഷീ॑യമാണസ്യ॒ നി- [നിഃ, വ॒പാ॒മി॒ മ॒ഹീ॒നാം] 17
ര്വ॑പാമി മഹീ॒നാ-മ്പയോ॒-ഽസ്യോഷ॑ധീനാ॒ഗ്മ്॒ രസോ-ഽദ॑ബ്ധേന ത്വാ॒ ചക്ഷു॒ഷാ-ഽവേ᳚ക്ഷേ സുപ്രജാ॒സ്ത്വായ॒ തേജോ॑-ഽസി॒ തേജോ-ഽനു॒ പ്രേഹ്യ॒ഗ്നിസ്തേ॒ തേജോ॒ മാ വി നൈ॑ദ॒ഗ്നേ-ര്ജി॒ഹ്വാ-ഽസി॑ സു॒ഭൂര്ദേ॒വാനാ॒-ന്ധാമ്നേ॑ധാമ്നേ ദേ॒വേഭ്യോ॒ യജു॑ഷേയജുഷേ ഭവ ശു॒ക്രമ॑സി॒ ജ്യോതി॑രസി॒ തേജോ॑-ഽസി ദേ॒വോ വ॑-സ്സവി॒തോ-ത്പു॑നാ॒ത്വച്ഛി॑ദ്രേണ പ॒വിത്രേ॑ണ॒ വസോ॒-സ്സൂര്യ॑സ്യ ര॒ശ്മിഭി॑-ശ്ശു॒ക്ര-ന്ത്വാ॑ ശു॒ക്രായാ॒-ന്ധാമ്നേ॑ധാമ്നേ ദേ॒വേഭ്യോ॒ യജു॑ഷേയജുഷേ ഗൃഹ്ണാമി॒ ജ്യോതി॑സ്ത്വാ॒ ജ്യോതി॑ഷ്യ॒ര്ചിസ്ത്വാ॒-ഽര്ചിഷി॒ ധാമ്നേ॑ധാമ്നേ ദേ॒വേഭ്യോ॒ യജു॑ഷേയജുഷേ ഗൃഹ്ണാമി ॥ 18 ॥
(ഉപ॒ – നീ – ര॒ശ്മിഭി॑-ശ്ശു॒ക്രഗ്മ് – ഷോഡ॑ശ ച) (അ. 10)
കൃഷ്ണോ᳚-ഽസ്യാഖരേ॒ഷ്ഠോ᳚-ഽഗ്നയേ᳚ ത്വാ॒ സ്വാഹാ॒ വേദി॑രസി ബ॒ര്॒ഹിഷേ᳚ ത്വാ॒ സ്വാഹാ ॑ബ॒ര്॒ഹിര॑സി സ്രു॒ഗ്ഭ്യസ്ത്വാ॒ സ്വാഹാ॑ ദി॒വേ ത്വാ॒-ഽന്തരി॑ക്ഷായ ത്വാ പൃഥി॒വ്യൈ ത്വാ᳚ സ്വ॒ധാ പി॒തൃഭ്യ॒ ഊര്ഗ്ഭ॑വ ബര്ഹി॒ഷദ്ഭ്യ॑ ഊ॒ര്ജാ പൃ॑ഥി॒വീ-ങ്ഗ॑ച്ഛത॒ വിഷ്ണോ॒-സ്സ്തൂപോ॒-ഽസ്യൂര്ണാ᳚മ്രദസ-ന്ത്വാ സ്തൃണാമി സ്വാസ॒സ്ഥ-ന്ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഗന്ധ॒ര്വോ॑-ഽസി വി॒ശ്വാവ॑സു॒-ര്വിശ്വ॑സ്മാ॒ദീഷ॑തോ॒ യജ॑മാനസ്യ പരി॒ധിരി॒ഡ ഈ॑ഡി॒ത ഇന്ദ്ര॑സ്യ ബാ॒ഹുര॑സി॒- [ബാ॒ഹുര॑സി, ദക്ഷി॑ണോ॒] 19
ദക്ഷി॑ണോ॒ യജ॑മാനസ്യ പരി॒ധിരി॒ഡ ഈ॑ഡി॒തോ മി॒ത്രാവരു॑ണൌ ത്വോത്തര॒തഃ പരി॑ ധത്താ-ന്ധ്രു॒വേണ॒ ധര്മ॑ണാ॒ യജ॑മാനസ്യ പരി॒ധിരി॒ഡ ഈ॑ഡി॒ത-സ്സൂര്യ॑സ്ത്വാ പു॒രസ്താ᳚-ത്പാതു॒ കസ്യാ᳚ശ്ചിദ॒ഭിശ॑സ്ത്യാ വീ॒തിഹോ᳚ത്ര-ന്ത്വാ കവേ ദ്യു॒മന്ത॒ഗ്മ്॒ സമി॑ധീമ॒ഹ്യഗ്നേ॑ ബൃ॒ഹന്ത॑മദ്ധ്വ॒രേ വി॒ശോ യ॒ന്ത്രേ സ്ഥോ॒ വസൂ॑നാഗ്മ് രു॒ദ്രാണാ॑-മാദി॒ത്യാനാ॒ഗ്മ്॒ സദ॑സി സീദ ജു॒ഹൂരു॑പ॒ഭൃ-ദ്ധ്രു॒വാ-ഽസി॑ ഘൃ॒താചീ॒ നാമ്നാ᳚ പ്രി॒യേണ॒ നാമ്നാ᳚ പ്രി॒യേ സദ॑സി സീദൈ॒താ അ॑സദന്-ഥ്സുകൃ॒തസ്യ॑ ലോ॒കേ താ വി॑ഷ്ണോ പാഹി പാ॒ഹി യ॒ജ്ഞ-മ്പാ॒ഹി യ॒ജ്ഞപ॑തി-മ്പാ॒ഹി മാം-യഁ ॑ജ്ഞ॒നിയ᳚മ് ॥ 20 ॥
(ബാ॒ഹുര॑സി – പ്രി॒യേ സദ॑സി॒ – പഞ്ച॑ദശ ച) (അ. 11)
ഭുവ॑നമസി॒ വി പ്ര॑ഥ॒സ്വാഗ്നേ॒ യഷ്ട॑രി॒ദ-ന്നമഃ॑ । ജുഹ്വേഹ്യ॒ഗ്നിസ്ത്വാ᳚ ഹ്വയതി ദേവയ॒ജ്യായാ॒ ഉപ॑ഭൃ॒ദേഹി॑ ദേ॒വസ്ത്വാ॑ സവി॒താ ഹ്വ॑യതി ദേവയ॒ജ്യായാ॒ അഗ്നാ॑വിഷ്ണൂ॒ മാ വാ॒മവ॑ ക്രമിഷം॒-വിഁ ജി॑ഹാഥാ॒-മ്മാ മാ॒ സ-ന്താ᳚പ്തം-ലോഁ॒ക-മ്മേ॑ ലോകകൃതൌ കൃണുതം॒-വിഁഷ്ണോ॒-സ്സ്ഥാന॑മസീ॒ത ഇന്ദ്രോ॑ അകൃണോ-ദ്വീ॒ര്യാ॑ണി സമാ॒രഭ്യോ॒ര്ധ്വോ അ॑ദ്ധ്വ॒രോ ദി॑വി॒സ്പൃശ॒മഹ്രു॑തോ യ॒ജ്ഞോ യ॒ജ്ഞപ॑തേ॒-രിന്ദ്രാ॑വാ॒ന്-ഥ്സ്വാഹാ॑ ബൃ॒ഹദ്ഭാഃ പാ॒ഹി മാ᳚-ഽഗ്നേ॒ ദുശ്ച॑രിതാ॒ദാ മാ॒ സുച॑രിതേ ഭജ മ॒ഖസ്യ॒ ശിരോ॑-ഽസി॒ സഞ്ജ്യോതി॑ഷാ॒ ജ്യോതി॑രങ്ക്താമ് ॥ 21 ॥
(അഹ്രു॑ത॒ – ഏക॑വിഗ്മ്ശതിശ്ച) (അ. 12)
വാജ॑സ്യ മാ പ്രസ॒വേനോ᳚ദ്ഗ്രാ॒ഭേണോദ॑ഗ്രഭീത് । അഥാ॑ സ॒പത്നാ॒ഗ്മ്॒ ഇന്ദ്രോ॑ മേ നിഗ്രാ॒ഭേണാധ॑രാഗ്മ് അകഃ ॥ ഉ॒ദ്ഗ്രാ॒ഭ-ഞ്ച॑ നിഗ്രാ॒ഭ-ഞ്ച॒ ബ്രഹ്മ॑ ദേ॒വാ അ॑വീവൃധന്ന് । അഥാ॑ സ॒പത്നാ॑നിന്ദ്രാ॒ഗ്നീ മേ॑ വിഷൂ॒ചീനാ॒ന് വ്യ॑സ്യതാമ് ॥ വസു॑ഭ്യസ്ത്വാ രു॒ദ്രേഭ്യ॑സ്ത്വാ-ഽഽദി॒ത്യേഭ്യ॑സ്ത്വാ॒-ഽക്തഗ്മ് രിഹാ॑ണാ വി॒യന്തു॒ വയഃ॑ ॥ പ്ര॒ജാം-യോഁനി॒-മ്മാ നിര്മൃ॑ക്ഷ॒മാ പ്യാ॑യന്താ॒മാപ॒ ഓഷ॑ധയോ മ॒രുതാ॒-മ്പൃഷ॑തയ-സ്സ്ഥ॒ ദിവം॑- [ദിവ᳚മ്, ഗ॒ച്ഛ॒ തതോ॑ നോ॒] 22
ഗച്ഛ॒ തതോ॑ നോ॒ വൃഷ്ടി॒മേര॑യ । ആ॒യു॒ഷ്പാ അ॑ഗ്നേ॒-ഽസ്യായു॑ര്മേ പാഹി ചക്ഷു॒ഷ്പാ അ॑ഗ്നേ-ഽസി॒ ചക്ഷു॑ര്മേ പാഹി ധ്രു॒വാ-ഽസി॒ യ-മ്പ॑രി॒ധി-മ്പ॒ര്യധ॑ത്ഥാ॒ അഗ്നേ॑ ദേവ പ॒ണിഭി॑-ര്വീ॒യമാ॑ണഃ । ത-ന്ത॑ ഏ॒തമനു॒ ജോഷ॑-മ്ഭരാമി॒ നേദേ॒ഷ ത്വദ॑പചേ॒തയാ॑തൈ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ പാഥ॒ ഉപ॒ സമി॑തഗ്മ് സഗ്ഗ്സ്രാ॒വഭാ॑ഗാ-സ്സ്ഥേ॒ഷാ ബൃ॒ഹന്തഃ॑ പ്രസ്തരേ॒ഷ്ഠാ ബ॑ര്ഹി॒ഷദ॑ശ്ച [ ] 23
ദേ॒വാ ഇ॒മാം-വാഁച॑മ॒ഭി വിശ്വേ॑ ഗൃ॒ണന്ത॑ ആ॒സദ്യാ॒സ്മി-ന്ബ॒ര്॒ഹിഷി॑ മാദയദ്ധ്വമ॒ഗ്നേ-ര്വാ॒മപ॑ന്നഗൃഹസ്യ॒ സദ॑സി സാദയാമി സു॒മ്നായ॑ സുമ്നിനീ സു॒മ്നേ മാ॑ ധത്ത-ന്ധു॒രി ധ॒ര്യൌ॑ പാത॒മഗ്നേ॑ ഽദബ്ധായോ ഽശീതതനോ പാ॒ഹി മാ॒-ഽദ്യ ദി॒വഃ പാ॒ഹി പ്രസി॑ത്യൈ പാ॒ഹി ദുരി॑ഷ്ട്യൈ പാ॒ഹി ദു॑രദ്മ॒ന്യൈ പാ॒ഹി ദുശ്ച॑രിതാ॒ദവി॑ഷ-ന്നഃ പി॒തു-ങ്കൃ॑ണു സു॒ഷദാ॒ യോനി॒ഗ്ഗ്॒ സ്വാഹാ॒ ദേവാ॑ ഗാതുവിദോ ഗാ॒തുംവിഁ॒ത്ത്വാ ഗാ॒തു മി॑ത॒ മന॑സസ്പത ഇ॒മ-ന്നോ॑ ദേവ ദേ॒വേഷു॑ യ॒ജ്ഞഗ്ഗ് സ്വാഹാ॑ വാ॒ചി സ്വാഹാ॒ വാതേ॑ ധാഃ ॥ 24 ॥
(ദിവം॑ – ച – വി॒ത്ത്വാ ഗാ॒തും – ത്രയോ॑ദശ ച) (അ. 13)
ഉ॒ഭാ വാ॑മിന്ദ്രാഗ്നീ ആഹു॒വദ്ധ്യാ॑ ഉ॒ഭാ രാധ॑സ-സ്സ॒ഹ മാ॑ദ॒യദ്ധ്യൈ᳚ । ഉ॒ഭാ ദാ॒താരാ॑വി॒ഷാഗ്മ് ര॑യീ॒ണാമു॒ഭാ വാജ॑സ്യ സാ॒തയേ॑ ഹുവേ വാമ് ॥ അശ്ര॑വ॒ഗ്മ്॒ ഹി ഭൂ॑രി॒ദാവ॑ത്തരാ വാം॒-വിഁജാ॑മാതുരു॒ത വാ॑ ഘാ സ്യാ॒ലാത് । അഥാ॒ സോമ॑സ്യ॒ പ്രയ॑തീ യു॒വഭ്യാ॒മിന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ॒ സ്തോമ॑-ഞ്ജനയാമി॒ നവ്യ᳚മ് ॥ ഇന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ നവ॒തി-മ്പുരോ॑ ദാ॒സപ॑ത്നീരധൂനുതമ് । സാ॒കമേകേ॑ന॒ കര്മ॑ണാ ॥ ശുചി॒-ന്നു സ്തോമ॒-ന്നവ॑ജാത-മ॒ദ്യേന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ വൃത്രഹണാ ജു॒ഷേഥാ᳚മ് ॥ 25 ॥
ഉ॒ഭാ ഹി വാഗ്മ്॑ സു॒ഹവാ॒ ജോഹ॑വീമി॒ താ വാജഗ്മ്॑ സ॒ദ്യ ഉ॑ശ॒തേ ധേഷ്ഠാ᳚ ॥ വ॒യമു॑ ത്വാ പഥസ്പതേ॒ രഥ॒-ന്ന വാജ॑സാതയേ । ധി॒യേ പൂ॑ഷന്നയുജ്മഹി ॥ പ॒ഥസ്പ॑ഥഃ॒ പരി॑പതിം-വഁച॒സ്യാ കാമേ॑ന കൃ॒തോ അ॒ഭ്യാ॑നഡ॒ര്കമ് । സനോ॑ രാസച്ഛു॒രുധ॑ശ്ച॒ന്ദ്രാഗ്രാ॒ ധിയ॑ന്ധിയഗ്മ് സീഷധാതി॒ പ്ര പൂ॒ഷാ ॥ ക്ഷേത്ര॑സ്യ॒ പതി॑നാ വ॒യഗ്മ് ഹി॒തേനേ॑വ ജയാമസി । ഗാമശ്വ॑-മ്പോഷയി॒ത്ന്വാ സ നോ॑ [സ നഃ॑, മൃ॒ഡാ॒തീ॒ദൃശേ᳚ ।] 26
മൃഡാതീ॒ദൃശേ᳚ ॥ ക്ഷേത്ര॑സ്യ പതേ॒ മധു॑മന്ത-മൂ॒ര്മി-ന്ധേ॒നുരി॑വ॒ പയോ॑ അ॒സ്മാസു॑ ധുക്ഷ്വ । മ॒ധു॒ശ്ചുത॑-ങ്ഘൃ॒തമി॑വ॒ സുപൂ॑ത-മൃ॒തസ്യ॑ നഃ॒ പത॑യോ മൃഡയന്തു ॥ അഗ്നേ॒ നയ॑ സു॒പഥാ॑ രാ॒യേ അ॒സ്മാന്. വിശ്വാ॑നി ദേവ വ॒യുനാ॑നി വി॒ദ്വാന് । യു॒യോ॒ദ്ധ്യ॑സ്മ-ജ്ജു॑ഹുരാ॒ണമേനോ॒ ഭൂയി॑ഷ്ഠാ-ന്തേ॒ നമ॑ഉക്തിം-വിഁധേമ ॥ ആ ദേ॒വാനാ॒മപി॒ പന്ഥാ॑-മഗന്മ॒ യച്ഛ॒ക്നവാ॑മ॒ തദനു॒ പ്രവോ॑ഢുമ് । അ॒ഗ്നി-ര്വി॒ദ്വാന്-ഥ്സ യ॑ജാ॒- [സ യ॑ജാത്, സേദു॒ ഹോതാ॒ സോ] 27
ഥ്സേദു॒ ഹോതാ॒ സോ അ॑ദ്ധ്വ॒രാന്-ഥ്സ ഋ॒തൂന് ക॑ല്പയാതി ॥ യദ്വാഹി॑ഷ്ഠ॒-ന്തദ॒ഗ്നയേ॑ ബൃ॒ഹദ॑ര്ച വിഭാവസോ । മഹി॑ഷീവ॒ ത്വദ്ര॒യിസ്ത്വദ്വാജാ॒ ഉദീ॑രതേ ॥ അഗ്നേ॒ ത്വ-മ്പാ॑രയാ॒ നവ്യോ॑ അ॒സ്മാന്-ഥ്സ്വ॒സ്തിഭി॒രതി॑ ദു॒ര്ഗാണി॒ വിശ്വാ᳚ । പൂശ്ച॑ പൃ॒ഥ്വീ ബ॑ഹു॒ലാ ന॑ ഉ॒ര്വീ ഭവാ॑ തോ॒കായ॒ തന॑യായ॒ ശം-യോഃ ഁ॥ ത്വമ॑ഗ്നേ വ്രത॒പാ അ॑സി ദേ॒വ ആ മര്ത്യേ॒ഷ്വാ । ത്വം-യഁ॒ജ്ഞേഷ്വീഡ്യഃ॑ ॥ യദ്വോ॑ വ॒യ-മ്പ്ര॑മി॒നാമ॑ വ്ര॒താനി॑ വി॒ദുഷാ᳚-ന്ദേവാ॒ അവി॑ദുഷ്ടരാസഃ । അ॒ഗ്നിഷ്ട-ദ്വിശ്വ॒മാ പൃ॑ണാതി വി॒ദ്വാന്. യേഭി॑-ര്ദേ॒വാഗ്മ് ഋ॒തുഭിഃ॑ ക॒ല്പയാ॑തി ॥ 28 ॥
(ജു॒ഷേഥാ॒മാ – സ നോ॑ – യജാ॒ – ദാ – ത്രയോ॑വിഗ്മ്ശതിശ്ച) (അ. 14)
(ഇ॒ഷേ ത്വാ॑ – യ॒ജ്ഞസ്യ॒ – ശുന്ധ॑ധ്വം॒ – കര്മ॑ണേ വാം – ദേ॒വോ-ഽവ॑ധൂതം॒ – ധുഷ്ടിഃ॒ – സം-വഁ ॑പാ॒- മ്യാ ദ॑ദേ॒ – പ്രത്യു॑ഷ്ടം॒ – കൃഷ്ണോ॑-ഽസി॒ – ഭുവ॑നമസി॒ – വാജ॑സ്യോ॒ഭാ വാം॒ – ചതു॑ര്ദശ )
(ഇ॒ഷേ – ദൃഗ്മ്॑ഹ॒ – ഭുവ॑ന – മ॒ഷ്ടാവിഗ്മ്॑ശതിഃ )
(ഇ॒ഷേ ത്വാ॑, ക॒ല്പയാ॑തി)
॥ ഹരിഃ॑ ഓമ് ॥
॥ കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-മ്പ്രഥമകാണ്ഡേ പ്രഥമഃ പ്രശ്ന-സ്സമാപ്തഃ ॥