കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-മ്പ്രഥമകാണ്ഡേ ചതുര്ഥഃ പ്രശ്നഃ – സുത്യാദിനേ കര്തവ്യാ ഗ്രഹാഃ
ഓ-ന്നമഃ പരമാത്മനേ, ശ്രീ മഹാഗണപതയേ നമഃ,
ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ । ഹ॒രിഃ॒ ഓമ് ॥
ആ ദ॑ദേ॒ ഗ്രാവാ᳚-ഽസ്യദ്ധ്വര॒കൃ-ദ്ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഗമ്ഭീ॒രമി॒മ- മ॑ദ്ധ്വ॒ര-ങ്കൃ॑ദ്ധ്യുത്ത॒മേന॑ പ॒വിനേന്ദ്രാ॑യ॒ സോമ॒ഗ്മ്॒ സുഷു॑ത॒-മ്മധു॑മന്ത॒-മ്പയ॑സ്വന്തം-വൃഁഷ്ടി॒വനി॒മിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ വൃത്ര॒ഘ്ന ഇന്ദ്രാ॑യ ത്വാ വൃത്ര॒തുര॒ ഇന്ദ്രാ॑യ ത്വാ-ഽഭിമാതി॒ഘ്ന ഇന്ദ്രാ॑യ ത്വാ-ഽഽദി॒ത്യവ॑ത॒ ഇന്ദ്രാ॑യ ത്വാ വി॒ശ്വദേ᳚വ്യാവതേ ശ്വാ॒ത്രാ-സ്സ്ഥ॑ വൃത്ര॒തുരോ॒ രാധോ॑ഗൂര്താ അ॒മൃത॑സ്യ॒ പത്നീ॒സ്താ ദേ॑വീ-ര്ദേവ॒ത്രേമം-യഁ॒ജ്ഞ-ന്ധ॒ത്തോപ॑ഹൂതാ॒-സ്സോമ॑സ്യ പിബ॒തോപ॑ഹൂതോ യു॒ഷ്മാക॒ഗ്മ്॒ [യു॒ഷ്മാക᳚മ്, സോമഃ॑ പിബതു॒ യത്തേ॑] 1
സോമഃ॑ പിബതു॒ യത്തേ॑ സോമ ദി॒വി ജ്യോതി॒ര്യ-ത്പൃ॑ഥി॒വ്യാം-യഁദു॒രാവ॒ന്തരി॑ക്ഷേ॒ തേനാ॒സ്മൈ യജ॑മാനായോ॒രു രാ॒യാ കൃ॒ദ്ധ്യധി॑ ദാ॒ത്രേ വോ॑ചോ॒ ധിഷ॑ണേ വീ॒ഡൂ സ॒തീ വീ॑ഡയേഥാ॒-മൂര്ജ॑-ന്ദധാഥാ॒മൂര്ജ॑-മ്മേ ധത്ത॒-മ്മാ വാഗ്മ്॑ ഹിഗ്മ്സിഷ॒-മ്മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സിഷ്ട॒-മ്പ്രാഗപാ॒ഗുദ॑ഗധ॒രാക്താസ്ത്വാ॒ ദിശ॒ ആ ധാ॑വ॒ന്ത്വമ്ബ॒ നി ഷ്വ॑ര । യത്തേ॑ സോ॒മാ-ഽദാ᳚ഭ്യ॒-ന്നാമ॒ ജാഗൃ॑വി॒ തസ്മൈ॑ തേ സോമ॒ സോമാ॑യ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 2 ॥
(യു॒ഷ്മാകഗ്ഗ്॑ – സ്വര॒ യത്തേ॒ -നവ॑ ച ) (അ. 1)
വാ॒ചസ്പത॑യേ പവസ്വ വാജി॒ന് വൃഷാ॒ വൃഷ്ണോ॑ അ॒ഗ്മ്॒ശുഭ്യാ॒-ങ്ഗഭ॑സ്തിപൂതോ ദേ॒വോ ദേ॒വാനാ᳚-മ്പ॒വിത്ര॑മസി॒ യേഷാ᳚-മ്ഭാ॒ഗോ-ഽസി॒ തേഭ്യ॑സ്ത്വാ॒ സ്വാങ്കൃ॑തോ-ഽസി॒ മധു॑മതീ-ര്ന॒ ഇഷ॑സ്കൃധി॒ വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വേന്ദ്രി॒യേഭ്യോ॑ ദി॒വ്യേഭ്യഃ॒ പാര്ഥി॑വേഭ്യോ॒ മന॑സ്ത്വാ ഽഷ്ടൂ॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒-മന്വി॑ഹി॒ സ്വാഹാ᳚ ത്വാ സുഭവ॒-സ്സൂര്യാ॑യ ദേ॒വേഭ്യ॑സ്ത്വാ മരീചി॒പേഭ്യ॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനിഃ॑ പ്രാ॒ണായ॑ ത്വാ ॥ 3 ॥
(വാ॒ചഃ-സ॒പ്തച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത്) (അ. 2)
ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ ഽസ്യ॒ന്തര്യ॑ച്ഛ മഘവ-ന്പാ॒ഹി സോമ॑മുരു॒ഷ്യ രായ॒-സ്സമിഷോ॑ യജസ്വാ॒-ഽന്തസ്തേ॑ ദധാമി॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീ അ॒ന്തരു॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷഗ്മ് സ॒ജോഷാ॑ ദേ॒വൈരവ॑രൈഃ॒ പരൈ᳚ശ്ചാ-ഽന്തര്യാ॒മേ മ॑ഘവ-ന്മാദയസ്വ॒ സ്വാങ്കൃ॑തോ-ഽസി॒ മധു॑മതീര്ന॒ ഇഷ॑സ്കൃധി॒ വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വേന്ദ്രി॒യേഭ്യോ॑ ദി॒വ്യേഭ്യഃ॒ പാര്ഥി॑വേഭ്യോ॒ മന॑സ്ത്വാ-ഽഷ്ടൂ॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒മന്വി॑ഹി॒ സ്വാഹാ᳚ ത്വാ സുഭവ॒-സ്സൂര്യാ॑യ ദേ॒വേഭ്യ॑ സ്ത്വാ മരീചി॒പേഭ്യ॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॑രപാ॒നായ॑ ത്വാ ॥ 4 ॥
(ദേ॒വേഭ്യഃ॑-സ॒പ്ത ച॑) (അ. 3)
ആ വാ॑യോ ഭൂഷ ശുചിപാ॒ ഉപ॑ ന-സ്സ॒ഹസ്ര॑-ന്തേ നി॒യുതോ॑ വിശ്വവാര । ഉപോ॑ തേ॒ അന്ധോ॒ മദ്യ॑മയാമി॒ യസ്യ॑ ദേവ ദധി॒ഷേ പൂ᳚ര്വ॒പേയ᳚മ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി വാ॒യവേ॒ ത്വേന്ദ്ര॑വായൂ ഇ॒മേ സു॒താഃ । ഉപ॒ പ്രയോ॑ഭി॒രാ ഗ॑ത॒മിന്ദ॑വോ വാമു॒ശന്തി॒ ഹി ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസീന്ദ്രവാ॒യുഭ്യാ᳚-ന്ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑-സ്സ॒ജോഷാ᳚ഭ്യാ-ന്ത്വാ ॥ 5 ॥
(ആ വാ॑യോ॒- ത്രിച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത്) (അ. 4)
അ॒യം-വാഁ᳚-മ്മിത്രാവരുണാ സു॒ത-സ്സോമ॑ ഋതാവൃധാ । മമേദി॒ഹ ശ്രു॑ത॒ഗ്മ്॒ ഹവ᳚മ് । ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി മി॒ത്രാവരു॑ണാഭ്യാ-ന്ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑ര്-ഋതാ॒യുഭ്യാ᳚-ന്ത്വാ ॥ 6 ॥
(അ॒യം-വാഁം᳚ – വിഁഗ്മ്ശ॒തിഃ) (അ. 5)
യാ വാ॒-ങ്കശാ॒ മധു॑മ॒ത്യശ്വി॑നാ സൂ॒നൃതാ॑വതീ । തയാ॑ യ॒ജ്ഞ-മ്മി॑മിക്ഷതമ് । ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യ॒ശ്വിഭ്യാ᳚-ന്ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॒ര്മാദ്ധ്വീ᳚ഭ്യാ-ന്ത്വാ ॥ 7 ॥
(യാ വാ॑- മ॒ഷ്ടാദ॑ശ) (അ. 6)
പ്രാ॒ത॒ര്യുജൌ॒ വി മു॑ച്യേഥാ॒-മശ്വി॑നാ॒വേഹ ഗ॑ച്ഛതമ് । അ॒സ്യ സോമ॑സ്യ പീ॒തയേ᳚ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യ॒ശ്വിഭ്യാ᳚-ന്ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑ര॒ശ്വിഭ്യാ᳚-ന്ത്വാ ॥ 8 ॥
(പ്രാ॒ത॒ര്യുജാ॒വേ-കാ॒ന്നവിഗ്മ്॑ശ॒തിഃ) (അ. 7)
അ॒യം-വേഁ॒നശ്ചോ॑ദയ॒-ത്പൃശ്ഞി॑ഗര്ഭാ॒ ജ്യോതി॑ര്ജരായൂ॒ രജ॑സോ വി॒മാനേ᳚ । ഇ॒മമ॒പാഗ്മ് സ॑ങ്ഗ॒മേ സൂര്യ॑സ്യ॒ ശിശു॒-ന്ന വിപ്രാ॑ മ॒തിഭീ॑ രിഹന്തി ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി॒ ശണ്ഡാ॑യ ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑-ര്വീ॒രതാ᳚-മ്പാഹി ॥ 9 ॥
(അ॒യം-വേഁ॒നഃ- പഞ്ച॑വിഗ്മ്ശതിഃ) (അ. 8)
ത-മ്പ്ര॒ത്നഥാ॑ പൂ॒ര്വഥാ॑ വി॒ശ്വഥേ॒മഥാ᳚ ജ്യേ॒ഷ്ഠതാ॑തി-മ്ബര്ഹി॒ഷദഗ്മ്॑ സുവ॒ര്വിദ॑-മ്പ്രതീചീ॒നം-വൃഁ॒ജന॑-ന്ദോഹസേ ഗി॒രാ-ഽഽശു-ഞ്ജയ॑ന്ത॒മനു॒ യാസു॒ വര്ധ॑സേ । ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി॒ മര്കാ॑യ ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനിഃ॑ പ്ര॒ജാഃ പാ॑ഹി ॥ 10 ॥
(ത-മ്പ്ര॒ത്നയാ॒-ഷട്വിഗ്മ്॑ശതിഃ ) (അ. 9)
യേ ദേ॑വാ ദി॒വ്യേകാ॑ദശ॒ സ്ഥ പൃ॑ഥി॒വ്യാമദ്ധ്യേകാ॑ദശ॒ സ്ഥാ-ഽഫ്സു॒ഷദോ॑ മഹി॒നൈകാ॑ദശ॒ സ്ഥ തേ ദേ॑വാ യ॒ജ്ഞമി॒മ-ഞ്ജു॑ഷദ്ധ്വ-മുപയാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യാഗ്രയ॒ണോ॑-ഽസി॒ സ്വാ᳚ഗ്രയണോ॒ ജിന്വ॑ യ॒ജ്ഞ-ഞ്ജിന്വ॑ യ॒ജ്ഞപ॑തിമ॒ഭി സവ॑നാ പാഹി॒ വിഷ്ണു॒സ്ത്വാ-മ്പാ॑തു॒ വിശ॒-ന്ത്വ-മ്പാ॑ഹീന്ദ്രി॒യേണൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॒-ര്വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ ॥ 11 ॥
യേ ദേ॑വാ॒-സ്ത്രിച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത്) (അ. 10)
ത്രി॒ഗ്മ്॒ശത്ത്രയ॑ശ്ച ഗ॒ണിനോ॑ രു॒ജന്തോ॒ ദിവഗ്മ്॑ രു॒ദ്രാഃ പൃ॑ഥി॒വീ-ഞ്ച॑ സചന്തേ । ഏ॒കാ॒ദ॒ശാസോ॑ അഫ്സു॒ഷദ॑-സ്സു॒തഗ്മ് സോമ॑-ഞ്ജുഷന്താ॒ഗ്മ്॒ സവ॑നായ॒ വിശ്വേ᳚ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ -ഽസ്യാഗ്രയ॒ണോ॑-ഽസി॒ സ്വാ᳚ഗ്രയണോ॒ ജിന്വ॑ യ॒ജ്ഞ-ഞ്ജിന്വ॑ യ॒ജ്ഞപ॑തിമ॒ഭി സവ॑നാ പാഹി॒ വിഷ്ണു॒സ്ത്വാ-മ്പാ॑തു॒ വിശ॒-ന്ത്വ-മ്പാ॑ഹീന്ദ്രി॒യേണൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॒-ര്വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ ॥ 12 ॥
(ത്രി॒ഗ്മ്॒ശത്ത്രയോ॒-ദ്വിച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത്) (അ. 11)
ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ബൃ॒ഹദ്വ॑തേ॒ വയ॑സ്വത ഉക്ഥാ॒യുവേ॒ യത്ത॑ ഇന്ദ്ര ബൃ॒ഹദ്വയ॒സ്തസ്മൈ᳚ ത്വാ॒ വിഷ്ണ॑വേ ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വോക്ഥാ॒യുവേ᳚ ॥ 13 ॥
(ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ॒-ദ്വാവിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 12)
മൂ॒ര്ധാന॑-ന്ദി॒വോ അ॑ര॒തി-മ്പൃ॑ഥി॒വ്യാ വൈ᳚ശ്വാന॒രമൃ॒തായ॑ ജാ॒തമ॒ഗ്നിമ് । ക॒വിഗ്മ് സ॒മ്രാജ॒-മതി॑ഥി॒-ഞ്ജനാ॑നാമാ॒സന്നാ പാത്ര॑-ഞ്ജനയന്ത ദേ॒വാഃ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യ॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ വൈശ്വാന॒രായ॑ ധ്രു॒വോ॑-ഽസി ധ്രു॒വക്ഷി॑തി-ര്ധ്രു॒വാണാ᳚-ന്ധ്രു॒വത॒മോ-ഽച്യു॑താനാ-മച്യുത॒ക്ഷിത്ത॑മ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॑ര॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ വൈശ്വാന॒രായ॑ ॥ 14 ॥
(മൂ॒ര്ധാനം॒-പഞ്ച॑ത്രിഗ്മ്ശത്) (അ. 13)
മധു॑ശ്ച॒ മാധ॑വശ്ച ശു॒ക്രശ്ച॒ ശുചി॑ശ്ച॒ നഭ॑ശ്ച നഭ॒സ്യ॑ശ്ചേ॒ഷശ്ചോ॒ര്ജശ്ച॒ സഹ॑ശ്ച സഹ॒സ്യ॑ശ്ച॒ തപ॑ശ്ച തപ॒സ്യ॑ശ്ചോ-പയാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി സ॒ഗ്മ്॒സര്പോ᳚- ഽസ്യഗ്മ്ഹസ്പ॒ത്യായ॑ ത്വാ ॥ 15 ॥
(മധു॑ശ്ച-ത്രി॒ഗ്മ്॒ശത്) (അ. 14)
ഇന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ॒ ആ ഗ॑തഗ്മ് സു॒ത-ങ്ഗീ॒ര്ഭി-ര്നഭോ॒ വരേ᳚ണ്യമ് । അ॒സ്യ പാ॑ത-ന്ധി॒യേഷി॒താ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസീന്ദ്രാ॒ഗ്നിഭ്യാ᳚-ന്ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑രിന്ദ്രാ॒ഗ്നിഭ്യാ᳚-ന്ത്വാ ॥ 16 ॥
(ഇന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ॒ വിഗ്മ്ശ॒തിഃ) (അ. 15)
ഓമാ॑സശ്ചര്ഷണീധൃതോ॒ വിശ്വേ॑ ദേവാസ॒ ആ ഗ॑ത । ദാ॒ശ്വാഗ്മ്സോ॑ ദാ॒ശുഷ॑-സ്സു॒തമ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി॒ വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യ॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒-ര്വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ ॥ 17 ॥
(ഓമാ॑സോ വിഗ്മ്ശ॒തിഃ) (അ. 16)
മ॒രുത്വ॑ന്തം-വൃഁഷ॒ഭം-വാഁ ॑വൃധാ॒നമക॑വാരി-ന്ദി॒വ്യഗ്മ് ശാ॒സമിന്ദ്ര᳚മ് । വി॒ശ്വാ॒സാഹ॒മവ॑സേ॒ നൂത॑നായോ॒ഗ്രഗ്മ് സ॑ഹോ॒ദാമി॒ഹ തഗ്മ് ഹു॑വേമ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑ത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑തേ ॥ 18 ॥
(മ॒രുത്വ॑ന്ത॒ഗ്മ്॒-ഷട്വിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 17)
ഇന്ദ്ര॑ മരുത്വ ഇ॒ഹ പാ॑ഹി॒ സോമം॒-യഁഥാ॑ ശാര്യാ॒തേ അപി॑ബ-സ്സു॒തസ്യ॑ । തവ॒ പ്രണീ॑തീ॒ തവ॑ ശൂര॒ ശര്മ॒ന്നാ-വി॑വാസന്തി ക॒വയ॑-സ്സുയ॒ജ്ഞാഃ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑ത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑തേ ॥ 19 ॥
(ഇന്ദ്രൈ॒കാ॒ന്ന ത്രി॒ഗ്മ്॒ശത്) (അ. 18)
മ॒രുത്വാഗ്മ്॑ ഇന്ദ്ര വൃഷ॒ഭോ രണാ॑യ॒ പിബാ॒ സോമ॑മനുഷ്വ॒ധ-മ്മദാ॑യ । ആ സി॑ഞ്ചസ്വ ജ॒ഠരേ॒ മദ്ധ്വ॑ ഊ॒ര്മി-ന്ത്വഗ്മ് രാജാ॑-ഽസി പ്ര॒ദിവ॑-സ്സു॒താനാ᳚മ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑ത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑തേ ॥ 20 ॥
(മ॒രുത്വാ॒നേകാ॒ന്നത്രി॒ഗ്മ്॒ശത്) (അ. 19)
മ॒ഹാഗ്മ് ഇന്ദ്രോ॒ യ ഓജ॑സാ പ॒ര്ജന്യോ॑ വൃഷ്ടി॒മാഗ്മ് ഇ॑വ । സ്തോമൈ᳚ര്വ॒ഥ്സസ്യ॑ വാവൃധേ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി മഹേ॒ന്ദ്രായ॑ ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑-ര്മഹേ॒ന്ദ്രായ॑ ത്വാ ॥ 21 ॥
(മ॒ഹാനേകാ॒ന്നവിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 20)
മ॒ഹാഗ്മ് ഇന്ദ്രോ॑ നൃ॒വദാ ച॑ര്ഷണി॒പ്രാ ഉ॒ത ദ്വി॒ബര്ഹാ॑ അമി॒ന-സ്സഹോ॑ഭിഃ । അ॒സ്മ॒ദ്രിയ॑ഗ്വാവൃധേ വീ॒ര്യാ॑യോ॒രുഃ പൃ॒ഥു-സ്സുകൃ॑തഃ ക॒ര്തൃഭി॑ര്ഭൂത് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി മഹേ॒ന്ദ്രായ॑ ത്വൈ॒ഷ തേ॒ യോനി॑-ര്മഹേ॒ന്ദ്രായ॑ ത്വാ ॥ 22 ॥
(മ॒ഹാ-ന്നൃ॒വഥ് – ഷഡ്വിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 21)
ക॒ദാ ച॒ന സ്ത॒രീര॑സി॒ നേന്ദ്ര॑ സശ്ചസി ദാ॒ശുഷേ᳚ । ഉപോ॒പേന്നു മ॑ഘവ॒-ന്ഭൂയ॒ ഇന്നു തേ॒ ദാന॑-ന്ദേ॒വസ്യ॑ പൃച്യതേ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യാ-ദി॒ത്യേഭ്യ॑സ്ത്വാ ॥ ക॒ദാ ച॒ന പ്ര യു॑ച്ഛസ്യു॒ഭേ നി പാ॑സി॒ ജന്മ॑നീ । തുരീ॑യാദിത്യ॒ സവ॑ന-ന്ത ഇന്ദ്രി॒യമാ ത॑സ്ഥാവ॒മൃത॑-ന്ദി॒വി ॥ യ॒ജ്ഞോ ദേ॒വാനാ॒-മ്പ്രത്യേ॑തി സു॒മ്നമാദി॑ത്യാസോ॒ ഭവ॑താ മൃഡ॒യന്തഃ॑ । ആ വോ॒ ഽര്വാചീ॑ സുമ॒തി-ര്വ॑വൃത്യാദ॒ഗ്മ്॒ഹോ-ശ്ചി॒ദ്യാ വ॑രിവോ॒വിത്ത॒രാ-ഽസ॑ത് ॥ വിവ॑സ്വ ആദിത്യൈ॒ഷ തേ॑ സോമപീ॒ഥസ്തേന॑ മന്ദസ്വ॒ തേന॑ തൃപ്യ തൃ॒പ്യാസ്മ॑ തേ വ॒യ-ന്ത॑ര്പയി॒താരോ॒ യാ ദി॒വ്യാ വൃഷ്ടി॒സ്തയാ᳚ ത്വാ ശ്രീണാമി ॥ 23 ॥
(വഃ॒- സ॒പ്തവിഗ്മ്॑ശതിശ്ച) (അ. 22)
വാ॒മമ॒ദ്യ സ॑വിതര്വാ॒മമു॒ ശ്വോ ദി॒വേദി॑വേ വാ॒മമ॒സ്മഭ്യഗ്മ്॑ സാവീഃ ॥ വാ॒മസ്യ॒ ഹി ക്ഷയ॑സ്യ ദേവ॒ ഭൂരേ॑ര॒യാ ധി॒യാ വാ॑മ॒ഭാജ॑-സ്സ്യാമ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി ദേ॒വായ॑ ത്വാ സവി॒ത്രേ ॥ 24 ॥
(വാ॒മം-ചതു॑ര്വിഗ്മ്ശതിഃ) (അ. 23)
അദ॑ബ്ധേഭി-സ്സവിതഃ പാ॒യുഭി॒ഷ്ട്വഗ്മ് ശി॒വേഭി॑ര॒ദ്യ പരി॑പാഹി നോ॒ ഗയ᳚മ് । ഹിര॑ണ്യജിഹ്വ-സ്സുവി॒തായ॒ നവ്യ॑സേ॒ രക്ഷാ॒ മാകി॑ര്നോ അ॒ഘശഗ്മ്॑സ ഈശത ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി ദേ॒വായ॑ ത്വാ സവി॒ത്രേ ॥ 25 ॥
(അദ॑ബ്ധേഭി॒-സ്ത്രിയോ॑വിഗ്മ്ശതിഃ) (അ. 24)
ഹിര॑ണ്യപാണിമൂ॒തയേ॑ സവി॒താര॒മുപ॑ ഹ്വയേ । സ ചേത്താ॑ ദേ॒വതാ॑ പ॒ദമ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി ദേ॒വായ॑ ത്വാ സവി॒ത്രേ ॥ 26 ॥
(ഹിര॑ണ്യപാണിം॒-ചതു॑ര്ദശ) (അ. 25)
സു॒ശര്മാ॑-ഽസി സുപ്രതിഷ്ഠാ॒നോ ബൃ॒ഹദു॒ക്ഷേ നമ॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒-ര്വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ ॥ 27 ॥
(സു॒ശര്മാ॒-ദ്വാദ॑ശ) (അ. 26)
ബൃഹ॒സ്പതി॑സുതസ്യ ത ഇന്ദോ ഇന്ദ്രി॒യാവ॑തഃ॒ പത്നീ॑വന്ത॒-ങ്ഗ്രഹ॑-ങ്ഗൃഹ്ണാ॒മ്യഗ്നാ(3)ഇ പത്നീ॒വാ(3) സ്സ॒ജൂര്ദേ॒വേന॒ ത്വഷ്ട്രാ॒ സോമ॑-മ്പിബ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 28 ॥
(ബൃഹ॒സ്പതി॑സുതസ്യ॒-പഞ്ച॑ദശ) (അ. 27)
ഹരി॑രസി ഹാരിയോജ॒നോ ഹര്യോ᳚-സ്സ്ഥാ॒താ വജ്ര॑സ്യ ഭ॒ര്താ പൃശ്ഞേഃ᳚ പ്രേ॒താ തസ്യ॑ തേ ദേവ സോമേ॒ഷ്ടയ॑ജുഷ-സ്സ്തു॒തസ്തോ॑മസ്യ ശ॒സ്തോക്ഥ॑സ്യ॒ ഹരി॑വന്ത॒-ങ്ഗ്രഹ॑-ങ്ഗൃഹ്ണാമി ഹ॒രീ-സ്സ്ഥ॒ ഹര്യോ᳚ര്ധാ॒നാ-സ്സ॒ഹസോ॑മാ॒ ഇന്ദ്രാ॑യ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 29 ॥
(ഹരി॑രസി॒-ഷഡ്വിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 28)
അഗ്ന॒ ആയൂഗ്മ്॑ഷി പവസ॒ ആ സു॒വോര്ജ॒മിഷ॑-ഞ്ച നഃ । ആ॒രേ ബാ॑ധസ്വ ദു॒ച്ഛുനാ᳚മ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യ॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ॒ തേജ॑സ്വത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॑ര॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ॒ തേജ॑സ്വതേ ॥ 30 ॥
(അഗ്ന॒ ആയൂഗ്മ്॑ഷി॒-ത്രയോ॑വിഗ്മ്ശതിഃ) (അ. 29)
ഉ॒ത്തിഷ്ഠ॒ന്നോജ॑സാ സ॒ഹ പീ॒ത്വാ ശിപ്രേ॑ അവേപയഃ । സോമ॑മിന്ദ്ര ച॒മൂ സു॒തമ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ॒ ത്വൌജ॑സ്വത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ॒ ത്വൌജ॑സ്വതേ ॥ 31 ॥
(ഉ॒ത്തിഷ്ഠ॒ന്നേക॑വിഗ്മ്ശതിഃ) (അ. 30)
ത॒രണി॑-ര്വി॒ശ്വദ॑ര്ശതോ ജ്യോതി॒ഷ്കൃദ॑സി സൂര്യ । വിശ്വ॒മാ ഭാ॑സി രോച॒നമ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി॒ സൂര്യാ॑യ ത്വാ॒ ഭ്രാജ॑സ്വത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒-സ്സൂര്യാ॑യ ത്വാ॒ ഭ്രാജ॑സ്വതേ ॥ 32 ॥
(ത॒രണി॑-ര്വിഗ്മ്ശ॒തിഃ) (അ. 31)
ആ പ്യാ॑യസ്വ മദിന്തമ॒ സോമ॒ വിശ്വാ॑ഭി-രൂ॒തിഭിഃ॑ । ഭവാ॑ ന-സ്സ॒പ്രഥ॑സ്തമഃ ॥ 33 ॥
(ആ പ്യാ॑യസ്വ॒-നവ॑) (അ. 32)
ഈ॒യുഷ്ടേ യേ പൂര്വ॑തരാ॒മപ॑ശ്യന് വ്യു॒ച്ഛന്തീ॑മു॒ഷസ॒-മ്മര്ത്യാ॑സഃ । അ॒സ്മാഭി॑രൂ॒ നു പ്ര॑തി॒ചക്ഷ്യാ॑-ഽഭൂ॒ദോ തേ യ॑ന്തി॒ യേ അ॑പ॒രീഷു॒ പശ്യാന്॑ ॥ 34 ॥
(ഈ॒യു-രേകാ॒ന്നവിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 33)
ജ്യോതി॑ഷ്മതീ-ന്ത്വാ സാദയാമി ജ്യോതി॒ഷ്കൃത॑-ന്ത്വാ സാദയാമി ജ്യോതി॒ര്വിദ॑-ന്ത്വാ സാദയാമി॒ ഭാസ്വ॑തീ-ന്ത്വാ സാദയാമി॒ ജ്വല॑ന്തീ-ന്ത്വാ സാദയാമി മല്മലാ॒ഭവ॑ന്തീ-ന്ത്വാ സാദയാമി॒ ദീപ്യ॑മാനാ-ന്ത്വാ സാദയാമി॒ രോച॑മാനാ-ന്ത്വാ സാദയാ॒മ്യജ॑സ്രാ-ന്ത്വാ സാദയാമി ബൃ॒ഹജ്ജ്യോ॑തിഷ-ന്ത്വാ സാദയാമി ബോ॒ധയ॑ന്തീ-ന്ത്വാ സാദയാമി॒ ജാഗ്ര॑തീ-ന്ത്വാ സാദയാമി ॥ 35 ॥
(ജ്യോതി॑ഷ്മതീ॒ഗ്മ്॒-ഷട്ത്രിഗ്മ്॑ശത്) (അ. 34)
പ്ര॒യാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ ഽഽയാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ വിയാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ സംയാഁ॒സായ॒ സ്വാഹോ᳚ദ്യാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑-ഽവയാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ ശു॒ചേ സ്വാഹാ॒ ശോകാ॑യ॒ സ്വാഹാ॑ തപ്യ॒ത്വൈ സ്വാഹാ॒ തപ॑തേ॒ സ്വാഹാ᳚ ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ സ്വാഹാ॒ സര്വ॑സ്മൈ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 36 ॥
(പ്ര॒യാ॒സായ॒-ചതു॑ര്വിഗ്മ്ശതിഃ ) (അ. 35)
ചി॒ത്തഗ്മ് സ॑ന്താ॒നേന॑ ഭ॒വം-യഁ॒ക്നാ രു॒ദ്ര-ന്തനി॑മ്നാ പശു॒പതിഗ്ഗ്॑ സ്ഥൂലഹൃദ॒യേനാ॒ഗ്നിഗ്മ് ഹൃദ॑യേന രു॒ദ്രം-ലോഁഹി॑തേന ശ॒ര്വ-മ്മത॑സ്നാഭ്യാ-മ്മഹാദേ॒വ-മ॒ന്തഃപാ᳚ര്ശ്വേനൌഷിഷ്ഠ॒ഹനഗ്മ്॑ ശിങ്ഗീനികോ॒ശ്യാ᳚ഭ്യാമ് ॥ 37 ॥
(ചി॒ത്ത-മ॒ഷ്ടാദ॑ശ) (അ. 36)
ആ തി॑ഷ്ഠ വൃത്രഹ॒-ന്രഥം॑-യുഁ॒ക്താ തേ॒ ബ്രഹ്മ॑ണാ॒ ഹരീ᳚ । അ॒ര്വാ॒ചീന॒ഗ്മ്॒ സു തേ॒ മനോ॒ ഗ്രാവാ॑ കൃണോതു വ॒ഗ്നുനാ᳚ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിന॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ ॥ 38 ॥
(ആ തി॑ഷ്ട॒-ഷട്വിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 37)
ഇന്ദ്ര॒മിദ്ധരീ॑ വഹ॒തോ-ഽപ്ര॑തിധൃഷ്ടശവസ॒-മൃഷീ॑ണാ-ഞ്ച സ്തു॒തീരുപ॑ യ॒ജ്ഞ-ഞ്ച॒ മാനു॑ഷാണാമ് ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിന॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ ॥ 39 ॥
(ഇന്ദ്ര॒മിത്-ത്രയോ॑വിഗ്മ്ശതിഃ) (അ. 38)
അസാ॑വി॒ സോമ॑ ഇന്ദ്ര തേ॒ ശവി॑ഷ്ഠ ധൃഷ്ണ॒വാ ഗ॑ഹി । ആ ത്വാ॑ പൃണക്ത്വിന്ദ്രി॒യഗ്മ് രജ॒-സ്സൂര്യ॒-ന്ന ര॒ശ്മിഭിഃ॑ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിന॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ ॥ 40 ॥
(അസാ॑വി-സ॒പ്തവിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 39)
സര്വ॑സ്യ പ്രതി॒ശീവ॑രീ॒ ഭൂമി॑സ്ത്വോ॒പസ്ഥ॒ ആ-ഽധി॑ത । സ്യോ॒നാ-ഽസ്മൈ॑ സു॒ഷദാ॑ ഭവ॒ യച്ഛാ᳚-ഽസ്മൈ ശര്മ॑ സ॒പ്രഥാഃ᳚ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിന॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ ॥ 41 ॥
(സര്വ॑സ്യ॒ ഷഡ്വിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 40)
മ॒ഹാഗ്മ് ഇന്ദ്രോ॒ വജ്ര॑ബാഹു-ഷ്ഷോഡ॒ശീ ശര്മ॑ യച്ഛതു । സ്വ॒സ്തി നോ॑ മ॒ഘവാ॑ കരോതു॒ ഹന്തു॑ പാ॒പ്മാനം॒-യോഁ᳚-ഽസ്മാ-ന്ദ്വേഷ്ടി॑ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിന॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ ॥ 42 ॥
(മ॒ഹാന്-ഷഡ്വിഗ്മ്॑ശതിഃ) (അ. 41)
സ॒ജോഷാ॑ ഇന്ദ്ര॒ സഗ॑ണോ മ॒രുദ്ഭി॒-സ്സോമ॑-മ്പിബ വൃത്രഹഞ്ഛൂര വി॒ദ്വാന് । ജ॒ഹി ശത്രൂ॒ഗ്മ്॒ രപ॒ മൃധോ॑ നുദ॒സ്വാ-ഽഥാഭ॑യ-ങ്കൃണുഹി വി॒ശ്വതോ॑ നഃ ॥ ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിന॑ ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒രിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ ॥ 43 ॥
(സ॒ജോഷാഃ᳚-ത്രി॒ഗ്മ്॒ശത്) (അ. 42)
ഉദു॒ ത്യ-ഞ്ജാ॒തവേ॑ദസ-ന്ദേ॒വം-വഁ ॑ഹന്തി കേ॒തവഃ॑ । ദൃ॒ശേ വിശ്വാ॑യ॒ സൂര്യ᳚മ് ॥ ചി॒ത്ര-ന്ദേ॒വാനാ॒-മുദ॑ഗാ॒ദനീ॑ക॒-ഞ്ചക്ഷു॑-ര്മി॒ത്രസ്യ॒ വരു॑ണസ്യാ॒-ഽഗ്നേഃ । ആ-ഽപ്രാ॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീ അ॒ന്തരി॑ക്ഷ॒ഗ്മ്॒ സൂര്യ॑ ആ॒ത്മാ ജഗ॑തസ്ത॒സ്ഥുഷ॑ശ്ച ॥ അഗ്നേ॒ നയ॑ സു॒പഥാ॑ രാ॒യേ അ॒സ്മാന്. വിശ്വാ॑നി ദേവ വ॒യുനാ॑നി വി॒ദ്വാന് । യു॒യോ॒ദ്ധ്യ॑സ്മ-ജ്ജു॑ഹുരാ॒ണ മേനോ॒ ഭൂയി॑ഷ്ഠാ-ന്തേ॒ നമ॑ഉക്തിം-വിഁധേമ ॥ ദിവ॑-ങ്ഗച്ഛ॒ സുവഃ॑ പത രൂ॒പേണ॑ [രൂ॒പേണ॑, വോ॒ രൂ॒പമ॒ഭ്യൈമി॒ വയ॑സാ॒ വയഃ॑ ।] ॥ 44 ॥
വോ രൂ॒പമ॒ഭ്യൈമി॒ വയ॑സാ॒ വയഃ॑ । തു॒ഥോ വോ॑ വി॒ശ്വവേ॑ദാ॒ വി ഭ॑ജതു॒ വര്ഷി॑ഷ്ഠേ॒ അധി॒ നാകേ᳚ ॥ ഏ॒തത്തേ॑ അഗ്നേ॒ രാധ॒ ഐതി॒ സോമ॑ച്യുത॒-ന്തന്മി॒ത്രസ്യ॑ പ॒ഥാ ന॑യ॒ര്തസ്യ॑ പ॒ഥാ പ്രേത॑ ച॒ന്ദ്രദ॑ക്ഷിണാ യ॒ജ്ഞസ്യ॑ പ॒ഥാ സു॑വി॒താ നയ॑ന്തീ-ര്ബ്രാഹ്മ॒ണമ॒ദ്യ രാ᳚ദ്ധ്യാസ॒മൃഷി॑മാര്ഷേ॒യ-മ്പി॑തൃ॒മന്ത॑-മ്പൈതൃമ॒ത്യഗ്മ് സു॒ധാതു॑ദക്ഷിണം॒-വിഁ സുവഃ॒ പശ്യ॒ വ്യ॑ന്തരി॑ക്ഷം॒-യഁത॑സ്വ സദ॒സ്യൈ॑ ര॒സ്മദ്ദാ᳚ത്രാ ദേവ॒ത്രാ ഗ॑ച്ഛത॒ മധു॑മതീഃ പ്രദാ॒താര॒മാ വി॑ശ॒താ-ഽന॑വഹായാ॒-ഽസ്മാ-ന്ദേ॑വ॒യാനേ॑ന പ॒ഥേത॑ സു॒കൃതാം᳚-ലോഁ॒കേ സീ॑ദത॒ തന്ന॑-സ്സഗ്ഗ്സ്കൃ॒തമ് ॥ 45 ॥
(രൂ॒പേണ॑-സദ॒സ്യൈ॑-ര॒ഷ്ടാദ॑ശ ച) (അ. 43)
ധാ॒താ രാ॒തി-സ്സ॑വി॒തേദ-ഞ്ജു॑ഷന്താ-മ്പ്ര॒ജാപ॑തി-ര്നിധി॒പതി॑ര്നോ അ॒ഗ്നിഃ । ത്വഷ്ടാ॒ വിഷ്ണുഃ॑ പ്ര॒ജയാ॑ സഗ്മ്രരാ॒ണോ യജ॑മാനായ॒ ദ്രവി॑ണ-ന്ദധാതു ॥ സമി॑ന്ദ്ര ണോ॒ മന॑സാ നേഷി॒ ഗോഭി॒-സ്സഗ്മ് സൂ॒രിഭി॑ര്മഘവ॒ന്-ഥ്സഗ്ഗ് സ്വ॒സ്ത്യാ । സ-മ്ബ്രഹ്മ॑ണാ ദേ॒വകൃ॑തം॒-യഁദസ്തി॒ സ-ന്ദേ॒വാനാഗ്മ്॑ സുമ॒ത്യാ യ॒ജ്ഞിയാ॑നാമ് ॥ സം-വഁര്ച॑സാ॒ പയ॑സാ॒ സ-ന്ത॒നൂഭി॒-രഗ॑ന്മഹി॒ മന॑സാ॒ സഗ്മ് ശി॒വേന॑ ॥ ത്വഷ്ടാ॑ നോ॒ അത്ര॒ വരി॑വഃ കൃണോ॒- [വരി॑വഃ കൃണോതു, അനു॑ മാര്ഷ്ടു] 46
ത്വനു॑ മാര്ഷ്ടു ത॒നുവോ॒ യദ്വിലി॑ഷ്ടമ് ॥ യദ॒ദ്യ ത്വാ᳚ പ്രയ॒തി യ॒ജ്ഞേ അ॒സ്മിന്നഗ്നേ॒ ഹോതാ॑ര॒മവൃ॑ണീമഹീ॒ഹ । ഋധ॑ഗയാ॒ഡൃധ॑ഗു॒താ-ഽശ॑മിഷ്ഠാഃ പ്രജാ॒നന്. യ॒ജ്ഞമുപ॑ യാഹി വി॒ദ്വാന് ॥ സ്വ॒ഗാ വോ॑ ദേവാ॒-സ്സദ॑നമകര്മ॒ യ ആ॑ജ॒ഗ്മ സവ॑നേ॒ദ-ഞ്ജു॑ഷാ॒ണാഃ । ജ॒ക്ഷി॒വാഗ്മ്സഃ॑ പപി॒വാഗ്മ്സ॑ശ്ച॒ വിശ്വേ॒-ഽസ്മേ ധ॑ത്ത വസവോ॒ വസൂ॑നി ॥ യാനാ-ഽവ॑ഹ ഉശ॒തോ ദേ॑വ ദേ॒വാ-ന്താ- [ദേ॒വാ-ന്താന്, പ്രേര॑യ॒ സ്വേ അ॑ഗ്നേ സ॒ധസ്ഥേ᳚ ।] 47
ന്പ്രേര॑യ॒ സ്വേ അ॑ഗ്നേ സ॒ധസ്ഥേ᳚ । വഹ॑മാനാ॒ ഭര॑മാണാ ഹ॒വീഗ്മ്ഷി॒ വസു॑-ങ്ഘ॒ര്മ-ന്ദിവ॒മാ തി॑ഷ്ഠ॒താനു॑ । യജ്ഞ॑ യ॒ജ്ഞ-ങ്ഗ॑ച്ഛ യ॒ജ്ഞപ॑തി-ങ്ഗച്ഛ॒ സ്വാം-യോഁനി॑-ങ്ഗച്ഛ॒ സ്വാഹൈ॒ഷ തേ॑ യ॒ജ്ഞോ യ॑ജ്ഞപതേ സ॒ഹസൂ᳚ക്തവാക-സ്സു॒വീര॒-സ്സ്വാഹാ॒ ദേവാ॑ ഗാതുവിദോ ഗാ॒തും-വിഁ॒ത്ത്വാ ഗാ॒തുമി॑ത॒ മന॑സസ്പത ഇ॒മ-ന്നോ॑ ദേവ ദേ॒വേഷു॑ യ॒ജ്ഞഗ്ഗ് സ്വാഹാ॑ വാ॒ചി സ്വാഹാ॒ വാതേ॑ ധാഃ ॥ 48 ॥
(കൃ॒ണോ॒തു॒-താന॒-ഷ്ടാച॑ത്വാരിഗ്മ്ശച്ച ) (അ. 44)
ഉ॒രുഗ്മ് ഹി രാജാ॒ വരു॑ണശ്ച॒കാര॒ സൂര്യാ॑യ॒ പന്ഥാ॒-മന്വേ॑ത॒വാ ഉ॑ । അ॒പദേ॒ പാദാ॒ പ്രതി॑ധാതവേ-ഽകരു॒താ-ഽപ॑വ॒ക്താ ഹൃ॑ദയാ॒വിധ॑ശ്ചിത് ॥ ശ॒ത-ന്തേ॑ രാജ-ന്ഭി॒ഷജ॑-സ്സ॒ഹസ്ര॑മു॒ര്വീ ഗ॑മ്ഭീ॒രാ സു॑മ॒തിഷ്ടേ॑ അസ്തു । ബാധ॑സ്വ॒ ദ്വേഷോ॒ നിര്-ഋ॑തി-മ്പരാ॒ചൈഃ കൃ॒ത-ഞ്ചി॒ദേനഃ॒ പ്ര മു॑മുഗ്ദ്ധ്യ॒സ്മത് ॥ അ॒ഭിഷ്ഠി॑തോ॒ വരു॑ണസ്യ॒ പാശോ॒-ഽഗ്നേരനീ॑കമ॒പ ആ വി॑വേശ । അപാ᳚ന്നപാ-ത്പ്രതി॒രക്ഷ॑ന്നസു॒ര്യ॑-ന്ദമേ॑ദമേ [ ] 49
സ॒മിധം॑-യഁക്ഷ്യഗ്നേ ॥ പ്രതി॑ തേ ജി॒ഹ്വാ ഘൃ॒തമുച്ച॑രണ്യേ-ഥ്സമു॒ദ്രേ തേ॒ ഹൃദ॑യമ॒ഫ്സ്വ॑ന്തഃ । സ-ന്ത്വാ॑ വിശ॒ന്ത്വോഷ॑ധീ-രു॒താ-ഽഽപോ॑ യ॒ജ്ഞസ്യ॑ ത്വാ യജ്ഞപതേ ഹ॒വിര്ഭിഃ॑ ॥ സൂ॒ക്ത॒വാ॒കേ ന॑മോവാ॒കേ വി॑ധേ॒മാ-ഽവ॑ഭൃഥ നിചങ്കുണ നിചേ॒രുര॑സി നിചങ്കു॒ണാ-ഽവ॑ ദേ॒വൈ-ര്ദേ॒വകൃ॑ത॒മേനോ॑-ഽയാ॒ഡവ॒ മര്ത്യൈ॒-ര്മര്ത്യ॑കൃതമു॒രോരാ നോ॑ ദേവ രി॒ഷസ്പാ॑ഹി സുമി॒ത്രാ ന॒ ആപ॒ ഓഷ॑ധയ- [ഓഷ॑ധയഃ, സ॒ന്തു॒ ദു॒ര്മി॒ത്രാസ്തസ്മൈ॑] 50
സ്സന്തു ദുര്മി॒ത്രാസ്തസ്മൈ॑ ഭൂയാസു॒-ര്യോ᳚-ഽസ്മാ-ന്ദ്വേഷ്ടി॒ യ-ഞ്ച॑ വ॒യ-ന്ദ്വി॒ഷ്മോ ദേവീ॑രാപ ഏ॒ഷ വോ॒ ഗര്ഭ॒സ്തം-വഁ॒-സ്സുപ്രീ॑ത॒ഗ്മ്॒ സുഭൃ॑ത-മകര്മ ദേ॒വേഷു॑ ന-സ്സു॒കൃതോ᳚ ബ്രൂതാ॒-ത്പ്രതി॑യുതോ॒ വരു॑ണസ്യ॒ പാശഃ॒ പ്രത്യ॑സ്തോ॒ വരു॑ണസ്യ॒ പാശ॒ ഏധോ᳚-ഽസ്യേധിഷീ॒മഹി॑ സ॒മിദ॑സി॒ തേജോ॑-ഽസി തേജോ॒ മയി॑ ധേഹ്യ॒പോ അന്വ॑ചാരിഷ॒ഗ്മ്॒ രസേ॑ന॒ സമ॑സൃക്ഷ്മഹി । പയ॑സ്വാഗ്മ് അഗ്ന॒ ആ ഽഗ॑മ॒-ന്ത-മ്മാ॒ സഗ്മ് സൃ॑ജ॒ വര്ച॑സാ ॥ 51 ॥
(ദമേ॑ദമ॒-ഓഷ॑ധയ॒- ആ-ഷട്ച॑) (അ. 45)
യസ്ത്വാ॑ ഹൃ॒ദാ കീ॒രിണാ॒ മന്യ॑മാ॒നോ ഽമ॑ര്ത്യ॒-മ്മര്ത്യോ॒ ജോഹ॑വീമി । ജാത॑വേദോ॒ യശോ॑ അ॒സ്മാസു॑ ധേഹി പ്ര॒ജാഭി॑രഗ്നേ അമൃത॒ത്വമ॑ശ്യാമ് ॥ യസ്മൈ॒ ത്വഗ്മ് സു॒കൃതേ॑ ജാതവേദ॒ ഉ ലോ॒കമ॑ഗ്നേ കൃ॒ണവ॑-സ്സ്യോ॒നമ് । അ॒ശ്വിന॒ഗ്മ്॒ സ പു॒ത്രിണം॑-വീഁ॒രവ॑ന്ത॒-ങ്ഗോമ॑ന്തഗ്മ് ര॒യി-ന്ന॑ശതേ സ്വ॒സ്തി ॥ ത്വേ സു പു॑ത്ര ശവ॒സോ-ഽവൃ॑ത്ര॒ന് കാമ॑കാതയഃ । ന ത്വാമി॒ന്ദ്രാതി॑ രിച്യതേ ॥ ഉ॒ക്ഥൌ॑ക്ഥേ॒ സോമ॒ ഇന്ദ്ര॑-മ്മമാദ നീ॒ഥേനീ॑ഥേ മ॒ഘവാ॑നഗ്മ് [മ॒ഘവാ॑നഗ്മ്, സു॒താസഃ॑ ।] 52
സു॒താസഃ॑ । യദീഗ്മ്॑ സ॒ബാധഃ॑ പി॒തര॒-ന്ന പു॒ത്രാ-സ്സ॑മാ॒നദ॑ക്ഷാ॒ അവ॑സേ॒ ഹവ॑ന്തേ ॥ അഗ്നേ॒ രസേ॑ന॒ തേജ॑സാ॒ ജാത॑വേദോ॒ വി രോ॑ചസേ । ര॒ക്ഷോ॒ഹാ-ഽമീ॑വ॒ചാത॑നഃ ॥ അ॒പോ അന്വ॑ചാരിഷ॒ഗ്മ്॒ രസേ॑ന॒ സമ॑സൃക്ഷ്മഹി । പയ॑സ്വാഗ്മ് അഗ്ന॒ ആ-ഽഗ॑മ॒-ന്ത-മ്മാ॒ സഗ്മ് സൃ॑ജ॒ വര്ച॑സാ ॥വസു॒-ര്വസു॑പതി॒ര്॒ ഹിക॒മസ്യ॑ഗ്നേ വി॒ഭാവ॑സുഃ । സ്യാമ॑ തേ സുമ॒താവപി॑ ॥ ത്വാമ॑ഗ്നേ॒ വസു॑പതിം॒-വഁസൂ॑നാമ॒ഭി പ്ര മ॑ന്ദേ [പ്ര മ॑ന്ദേ, അ॒ദ്ധ്വ॒രേഷു॑ രാജന്ന് ।] 53
അദ്ധ്വ॒രേഷു॑ രാജന്ന് । ത്വയാ॒ വാജം॑-വാഁജ॒യന്തോ॑ ജയേമാ॒-ഽഭിഷ്യാ॑മ പൃഥ്സു॒തീ-ര്മര്ത്യാ॑നാമ് । ത്വാമ॑ഗ്നേ വാജ॒സാത॑മം॒-വിഁപ്രാ॑ വര്ധന്തി॒ സുഷ്ടു॑തമ് । സ നോ॑ രാസ്വ സു॒വീര്യ᳚മ് ॥ അ॒യ-ന്നോ॑ അ॒ഗ്നിര്വരി॑വഃ കൃണോത്വ॒യ-മ്മൃധഃ॑ പു॒ര ഏ॑തു പ്രഭി॒ന്ദന്ന് ॥ അ॒യഗ്മ് ശത്രൂ᳚ഞ്ജയതു॒ ജര്ഹൃ॑ഷാണോ॒-ഽയം-വാഁജ॑-ഞ്ജയതു॒ വാജ॑സാതൌ ॥ അ॒ഗ്നിനാ॒-ഽഗ്നി-സ്സമി॑ദ്ധ്യതേ ക॒വി-ര്ഗൃ॒ഹപ॑തി॒-ര്യുവാ᳚ । ഹ॒വ്യ॒വാഡ്-ജു॒ഹ്വാ᳚സ്യഃ ॥ ത്വഗ്ഗ് ഹ്യ॑ഗ്നേ അ॒ഗ്നിനാ॒ വിപ്രോ॒ വിപ്രേ॑ണ॒ സന്ഥ്സ॒താ । സഖാ॒ സഖ്യാ॑ സമി॒ദ്ധ്യസേ᳚ ॥ ഉദ॑ഗ്നേ॒ ശുച॑യ॒സ്തവ॒, വി ജ്യോതി॑ഷാ ॥ 54 ॥
(മ॒ഘവാ॑നം-മന്ദേ॒-ഹ്യ॑ഗ്നേ॒-ചതു॑ര്ദശ ച) (അ. 46)
(ആ ദ॑ദേ-വാ॒ചസ്പത॑യ-ഉപയാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസ്യാ വാ॑യോ -അ॒യം-വാഁം॒ – യാഁ വാം᳚-പ്രാത॒ര്യുജാ॑-വ॒യന്-തം -യേഁ ദേ॑വാ-സ്ത്രി॒ഗ്മ്॒ശ-ദു॑പയാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസി-മൂ॒ര്ധാനം॒-മധു॒ശ്ചേ-ന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ॒; ഓമാ॑സോ-മ॒രുത്വ॑ന്ത॒-മിന്ദ്ര॑ മരുത്വോ-മ॒രുത്വാ᳚ന്- മ॒ഹാ-ന്മ॒ഹാന്നു॒വത്-ക॒ദാ-വാ॒മ-മദ॑ബ്ധേഭി॒ര്॒ ഹിര॑ണ്യപാണിഗ്മ്-സു॒ശര്മാ॒-ബൃഹ॒സ്പതി॑ സുതസ്യ॒ – ഹരി॑ര॒സ്യ-ഗ്ന॑-ഉ॒ത്തിഷ്ഠ॑ന്-ത॒രണി॒- രാപ്യാ॑യസ്വേ॒-യുഷ്ടേ യേ-ജ്യോതി॑ഷ്മതീം-പ്രയാ॒സായ॑-ചി॒ത്ത-മാതി॒ഷ്ഠേ-ന്ദ്ര॒-മസാ॑വി॒-സര്വ॑സ്യ-മ॒ഹാന്-ഥ്സ॒ജോഷാ॒-ഉദു॒ത്യം-ധാ॒തോ-രുഗ്മ് ഹി-യ-സ്ത്വാ॒ ഷട്ച॑ത്വാരിഗ്മ്ശത് ।)
(വാ॒ച പ്രാ॒ണായ॑ ത്വാ । ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ-ഽസ്യപാ॒നായ॑ ത്വാ । ആ വാ॑യോ വാ॒യവേ॑ സ॒ജോഷാ᳚ഭ്യാ-ന്ത്വാ । അ॒യമൃ॑താ॒യുഭ്യാ᳚-ന്ത്വാ । യാ വാ॑മ॒ശ്വിഭ്യാ॒-മ്മാദ്ധ്വീ᳚ഭ്യാ-ന്ത്വാ । പ്രാ॒ത॒ര്യുജാ॑വ॒ശ്വിഭ്യാ॑മ॒ശ്വിഭ്യാ᳚-ന്ത്വാ । അ॒യഗ്മ് ശണ്ഡാ॑യ വീ॒രതാ᳚-മ്പാഹി । ത-മ്മര്കാ॑യ പ്ര॒ജാഃ പാ॑ഹി । യേ ദേ॑വാ സ്ത്രി॒ഗ്മ്॒ശദാ᳚ഗ്രയ॒ണോ॑-ഽസി॒ വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ । ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോ॒-ഽസീന്ദ്രാ॑യ ത്വോക്ഥാ॒യുവേ᳚ । മൂ॒ര്ധാന॑മ॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ വൈശ്വാന॒രായ॑ । മധു॑ശ്ച സ॒ഗ്മ്॒ സര്പോ॑-ഽസി । ഇന്ദ്രാ᳚ഗ്നീ ഇന്ദ്രാ॒ഗ്നിഭ്യാ᳚-ന്ത്വാ । ഓമാ॑സോ॒ വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ । മ॒രുത്വ॑-ന്ത॒ന്ത്രീണീന്ദ്രാ॑യ ത്വാ മ॒രുത്വ॑തേ । മ॒ഹാന്ദ്വേ മ॑ഹേ॒ന്ദ്രായ॑ ത്വാ । ക॒ദാ ച॒നാ-ഽഽദി॒ത്യേഭ്യ॑സ്ത്വാ । ക॒ദാ ച॒ന സ്ത॒രീ-ര്വിവ॑സ്വ ആദിത്യ । ഇന്ദ്ര॒ഗ്മ്॒ ശുചി॑ര॒പഃ । വാ॒മന്ത്രീണീ॑ ദേ॒വായ॑ ത്വാ സവി॒ത്രേ । സു॒ശര്മാ॑-ഽസി॒ വിശ്വേ᳚ഭ്യസ്ത്വാ ദേ॒വേഭ്യഃ॑ । ബൃഹ॒സ്പതി॑-സുതസ്യ॒ ത്വഷ്ട്രാ॒ സോമ॑-മ്പിബ॒ സ്വാഹാ᳚ । ഹരി॑രസി സ॒ഹസോ॑മാ॒ ഇന്ദ്രാ॑യ॒ സ്വാഹാ᳚ । അഗ്ന॒ ആയൂഗ്॑ഷ്യ॒ഗ്നയേ᳚ ത്വാ॒ തേജ॑സ്വതേ । ഉ॒ത്തിഷ്ഠ॒ന്നിന്ദ്രാ॑യ॒ ത്വൌജ॑സ്വതേ । ത॒രണി॒-സ്സൂര്യാ॑യ ത്വാ॒ ഭ്രാജ॑സ്വതേ । ആ തി॑ഷ്ഠാദ്യാ॒ഷ്ഷടിന്ദ്രാ॑യ ത്വാ ഷോഡ॒ശിനേ᳚ । ഉദു॒ ത്യ-ഞ്ചി॒ത്രമ് । അഗ്നേ॒ നയ॒ ദിവ॑-ങ്ഗച്ഛ । ഉ॒രൂമായു॑ഷ്ടേ॒ യദ്ദേ॑വാ മുമുഗ്ധി । അഗ്നാ॑വിഷ്ണൂ സുക്രതൂ മുമുക്തമ് । പരാ॒ വൈ പ॒ങ്ക്ത്യഃ॑ । ദേ॒വാ വൈ യേ ദേ॒വാഃ പ॒ങ്ക്ത്യോ᳚ । പരാ॒ വൈ സ വാച᳚മ് । ഭൂമി॒ര്വ്യ॑തൃഷ്യന്ന് । പ്ര॒ജാപ॑തി॒-ര്വ്യ॑ക്ഷുദ്ധ്യന്ന് । ഭൂമി॑രാദി॒യാ വൈ । അ॒ഗ്നി॒ഹോ॒ത്രമാ॑ദി॒ത്യോ വൈ । ഭൂമി॒-ര്ലേക॒-സ്സലേ॑ക-സ്സു॒ലേകഃ॑ । വിഷ്ണോ॒രുദു॑ത്ത॒മമ് । അന്ന॑പതേ॒ പുന॑സ്വാ-ഽഽദി॒ത്യാഃ । ഉ॒രുഗ്മ് സഗ്മ് സൃ॑ജ॒ വര്ച॑സാ । യസ്ത്വാ॒ സുഷ്ടു॑തമ് । ത്വമ॑ഗ്നേ യു॒ക്ഷ്വാ ഹി സു॑ഷ്ടി॒തിമ് । ത്വമ॑ഗ്നേ॒ വിച॑ര്ഷണേ । യത്വാ॒ വി രോ॑ചസേ ।)
(ആ ദ॑ദേ॒-യേ ദേ॑വാ-മ॒ഹാ-നു॒ത്തിഷ്ഠ॒ന്-ഥ്സര്വ॑സ്യ-സന്തു ദുര്മി॒ത്രാ-ശ്ചതു॑ഷ്പഞ്ചാ॒ശത് ।)
(ആ ദ॑ദേ॒, വി ജ്യോതി॑ഷാ)
॥ ഹരിഃ॑ ഓമ് ॥
॥ കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-മ്പ്രഥമകാണ്ഡേ ചതുര്ഥഃ പ്രശ്ന-സ്സമാപ്തഃ ॥