Print Friendly, PDF & Email

കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-ന്ദ്വിതീയകാണ്ഡേ പഞ്ചമഃ പ്രശ്നഃ – ഇഷ്ടിവിധാനം

ഓ-ന്നമഃ പരമാത്മനേ, ശ്രീ മഹാഗണപതയേ നമഃ,
ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ । ഹ॒രിഃ॒ ഓമ് ॥

വി॒ശ്വരൂ॑പോ॒ വൈ ത്വാ॒ഷ്ട്രഃ പു॒രോഹി॑തോ ദേ॒വാനാ॑മാസീ-ഥ്സ്വ॒സ്രീയോ-ഽസു॑രാണാ॒-ന്തസ്യ॒ ത്രീണി॑ ശീ॒ര്॒ഷാണ്യാ॑സന്-ഥ്സോമ॒പാനഗ്​മ്॑ സുരാ॒പാന॑-മ॒ന്നാദ॑ന॒ഗ്​മ്॒ സ പ്ര॒ത്യക്ഷ॑-ന്ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഭാ॒ഗമ॑വദ-ത്പ॒രോക്ഷ॒മസു॑രേഭ്യ॒-സ്സര്വ॑സ്മൈ॒ വൈ പ്ര॒ത്യക്ഷ॑-മ്ഭാ॒ഗം-വഁ ॑ദന്തി॒ യസ്മാ॑ ഏ॒വ പ॒രോക്ഷം॒-വഁദ॑ന്തി॒ തസ്യ॑ ഭാ॒ഗ ഉ॑ദി॒തസ്തസ്മാ॒ദിന്ദ്രോ॑ ഽബിഭേദീ॒ദൃം-വൈഁ രാ॒ഷ്ട്രം-വിഁ പ॒ര്യാവ॑ര്തയ॒തീതി॒ തസ്യ॒ വജ്ര॑മാ॒ദായ॑ ശീ॒ര്॒ഷാണ്യ॑ച്ഛിന॒ദ്യ-ഥ്സോ॑മ॒പാന॒- [-ഥ്സോ॑മ॒പാന᳚മ്, ആസീ॒ഥ്സ] 1

-മാസീ॒ഥ്സ ക॒പിഞ്ജ॑ലോ ഽഭവ॒-ദ്യ-ഥ്സു॑രാ॒പാന॒ഗ്​മ്॒ സ ക॑ല॒വിങ്കോ॒ യദ॒ന്നാദ॑ന॒ഗ്​മ്॒ സ തി॑ത്തി॒രിസ്തസ്യാ᳚ഞ്ജ॒ലിനാ᳚ ബ്രഹ്മഹ॒ത്യാമുപാ॑ഗൃഹ്ണാ॒-ത്താഗ്​മ് സം॑​വഁഥ്സ॒രമ॑ബിഭ॒സ്ത-മ്ഭൂ॒താന്യ॒ഭ്യ॑ക്രോശ॒-ന്ബ്രഹ്മ॑ഹ॒ന്നിതി॒ സ പൃ॑ഥി॒വീമുപാ॑സീദദ॒സ്യൈ ബ്ര॑ഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ തൃതീ॑യ॒-മ്പ്രതി॑ ഗൃഹാ॒ണേതി॒ സാ-ഽബ്ര॑വീ॒ദ്വരം॑-വൃഁണൈ ഖാ॒താ-ത്പ॑രാഭവി॒ഷ്യന്തീ॑ മന്യേ॒ തതോ॒ മാ പരാ॑ ഭൂവ॒മിതി॑പു॒രാ തേ॑ [ഭൂവ॒മിതി॑പു॒രാ തേ᳚, സം​വഁഥ്സ॒രാദപി॑] 2

സം​വഁഥ്സ॒രാദപി॑ രോഹാ॒ദിത്യ॑ബ്രവീ॒-ത്തസ്മാ᳚-ത്പു॒രാ സം॑​വഁഥ്സ॒രാ-ത്പൃ॑ഥി॒വ്യൈ ഖാ॒തമപി॑ രോഹതി॒ വാരേ॑വൃത॒ഗ്ഗ്॒ ഹ്യ॑സ്യൈ॒ തൃതീ॑യ-മ്ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ പ്രത്യ॑ഗൃഹ്ണാ॒-ത്ത-ഥ്സ്വകൃ॑ത॒മിരി॑ണമഭവ॒-ത്തസ്മാ॒ദാഹി॑താഗ്നി-ശ്ശ്ര॒ദ്ധാദേ॑വ॒-സ്സ്വകൃ॑ത॒ ഇരി॑ണേ॒ നാവ॑ സ്യേ-ദ്ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ ഹ്യേ॑ഷ വര്ണ॒-സ്സ വന॒സ്പതീ॒നുപാ॑സീദദ॒സ്യൈ ബ്ര॑ഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ തൃതീ॑യ॒-മ്പ്രതി॑ ഗൃഹ്ണീ॒തേതി॒ തേ᳚-ഽബ്രുവ॒ന് വരം॑-വൃഁണാമഹൈ വൃ॒ക്ണാ- [വൃ॒ക്ണാത്, പ॒രാ॒ഭ॒വി॒ഷ്യന്തോ॑] 3

-ത്പ॑രാഭവി॒ഷ്യന്തോ॑ മന്യാമഹേ॒ തതോ॒ മാ പരാ॑ ഭൂ॒മേത്യാ॒വ്രശ്ച॑നാദ്വോ॒ ഭൂയാഗ്​മ്॑സ॒ ഉത്തി॑ഷ്ഠാ॒നിത്യ॑ബ്രവീ॒-ത്തസ്മാ॑ദാ॒വ്രശ്ച॑നാ-ദ്വൃ॒ക്ഷാണാ॒-മ്ഭൂയാഗ്​മ്॑സ॒ ഉത്തി॑ഷ്ഠന്തി॒ വാരേ॑വൃത॒ഗ്ഗ്॒ ഹ്യേ॑ഷാ॒-ന്തൃതീ॑യ-മ്ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ പ്രത്യ॑ഗൃണ്ഹ॒ന്​ഥ്സ നി॑ര്യാ॒സോ॑ ഽഭവ॒-ത്തസ്മാ᳚ന്നിര്യാ॒സസ്യ॒ നാ-ഽഽശ്യ॑-മ്ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ ഹ്യേ॑ഷ വര്ണോ-ഽഥോ॒ ഖലു॒ യ ഏ॒വ ലോഹി॑തോ॒ യോ വാ॒-ഽഽവ്രശ്ച॑നാന്നി॒ര്യേഷ॑തി॒ തസ്യ॒ നാ-ഽഽശ്യ॑- [നാ-ഽഽശ്യ᳚മ്, കാമ॑മ॒ന്യസ്യ॒] 4

-ങ്കാമ॑മ॒ന്യസ്യ॒ സസ്ത്രീ॑ഷഗ്​മ്സാ॒ദ-മുപാ॑സീദദ॒സ്യൈ ബ്ര॑ഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ തൃതീ॑യ॒-മ്പ്രതി॑ ഗൃഹ്ണീ॒തേതി॒ താ അ॑ബ്രുവ॒ന് വരം॑-വൃഁണാമഹാ॒ ഋത്വി॑യാ-ത്പ്ര॒ജാം-വിഁ ॑ന്ദാമഹൈ॒ കാമ॒മാ വിജ॑നിതോ॒-സ്സ-മ്ഭ॑വാ॒മേതി॒ തസ്മാ॒ദൃത്വി॑യാ॒-ഥ്സ്ത്രിയഃ॑ പ്ര॒ജാം ​വിഁ ॑ന്ദന്തേ॒ കാമ॒മാ വിജ॑നിതോ॒-സ്സമ്ഭ॑വന്തി॒ വാരേ॑വൃത॒ഗ്ഗ്॒ ഹ്യാ॑സാ॒-ന്തൃതീ॑യ-മ്ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ പ്രത്യ॑ഗൃഹ്ണ॒ന്-ഥ്സാ മല॑വദ്വാസാ അഭവ॒-ത്തസ്മാ॒-ന്മല॑വ-ദ്വാസസാ॒ ന സം​വഁ ॑ദേത॒- [സം​വഁ ॑ദേത, ന സ॒ഹാ-ഽഽസീ॑ത॒] 5

-ന സ॒ഹാ-ഽഽസീ॑ത॒ നാസ്യാ॒ അന്ന॑മദ്യാ-ദ്ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ ഹ്യേ॑ഷാ വര്ണ॑-മ്പ്രതി॒മുച്യാ ഽഽസ്തേ-ഽഥോ॒ ഖല്വാ॑ഹുര॒ഭ്യഞ്ജ॑നം॒-വാഁവ സ്ത്രി॒യാ അന്ന॑മ॒ഭ്യഞ്ജ॑നമേ॒വ ന പ്ര॑തി॒ഗൃഹ്യ॒-ങ്കാമ॑മ॒ന്യദിതി॒ യാ-മ്മല॑വ-ദ്വാസസഗ്​മ് സ॒ഭം​വഁ ॑ന്തി॒ യസ്തതോ॒ ജായ॑തേ॒ സോ॑-ഽഭിശ॒സ്തോ യാമര॑ണ്യേ॒ തസ്യൈ᳚ സ്തേ॒നോ യാ-മ്പരാ॑ചീ॒-ന്തസ്യൈ᳚ ഹ്രീതമു॒ഖ്യ॑പഗ॒ല്ഭോ യാ സ്നാതി॒ തസ്യാ॑ അ॒ഫ്സു മാരു॑കോ॒ യാ- [മാരു॑കോ॒ യാ, അ॒ഭ്യ॒ങ്ക്തേ] 6

-ഽഭ്യ॒ങ്ക്തേ തസ്യൈ॑ ദു॒ശ്ചര്മാ॒ യാ പ്ര॑ലി॒ഖതേ॒ തസ്യൈ॑ ഖല॒തിര॑പമാ॒രീ യാ-ഽഽങ്ക്തേ തസ്യൈ॑ കാ॒ണോ യാ ദ॒തോ ധാവ॑തേ॒ തസ്യൈ᳚ ശ്യാ॒വദ॒ന്॒. യാ ന॒ഖാനി॑ നികൃ॒ന്തതേ॒ തസ്യൈ॑ കുന॒ഖീ യാ കൃ॒ണത്തി॒ തസ്യൈ᳚ ക്ലീ॒ബോ യാ രജ്ജുഗ്​മ്॑ സൃ॒ജതി॒ തസ്യാ॑ ഉ॒-ദ്ബന്ധു॑കോ॒ യാ പ॒ര്ണേന॒ പിബ॑തി॒ തസ്യാ॑ ഉ॒ന്മാദു॑കോ॒ യാ ഖ॒ര്വേണ॒ പിബ॑തി॒ തസ്യൈ॑ ഖ॒ര്വസ്തി॒സ്രോ രാത്രീ᳚ര്വ്ര॒ത-ഞ്ച॑രേദഞ്ജ॒ലിനാ॑ വാ॒ പിബേ॒ദഖ॑ര്വേണ വാ॒ പാത്രേ॑ണ പ്ര॒ജായൈ॑ ഗോപീ॒ഥായ॑ ॥ 7 ॥
(യ-ഥ്സോ॑മ॒പാനം॑ – തേ – വൃ॒ക്ണാത്- തസ്യ॒ നാ-ഽഽശ്യം॑ – ​വഁദേത॒ -മാരു॑കോ॒ യാ -ഽഖ॑ര്വേണ വാ॒ – ത്രീണി॑ ച) (അ. 1)

ത്വഷ്ടാ॑ ഹ॒തപു॑ത്രോ॒ വീന്ദ്ര॒ഗ്​മ്॒ സോമ॒മാ-ഽഹ॑ര॒-ത്തസ്മി॒ന്നിന്ദ്ര॑ ഉപഹ॒വമൈ᳚ച്ഛത॒ ത-ന്നോപാ᳚ഹ്വയത പു॒ത്ര-മ്മേ॑-ഽവധീ॒രിതി॒ സ യ॑ജ്ഞവേശ॒സ-ങ്കൃ॒ത്വാ പ്രാ॒സഹാ॒ സോമ॑മപിബ॒-ത്തസ്യ॒ യദ॒ത്യശി॑ഷ്യത॒ ത-ത്ത്വഷ്ടാ॑-ഽഽഹവ॒നീയ॒മുപ॒ പ്രാവ॑ര്തയ॒-ഥ്സ്വാഹേന്ദ്ര॑ശത്രു-ര്വര്ധ॒സ്വേതി॒ യദവ॑ര്തയ॒-ത്ത-ദ്വൃ॒ത്രസ്യ॑ വൃത്ര॒ത്വം-യഁദബ്ര॑വീ॒-ഥ്സ്വാഹേന്ദ്ര॑ശത്രു-ര്വര്ധ॒സ്വേതി॒ തസ്മാ॑ദ॒സ്യേ- [തസ്മാ॑ദസ്യ, ഇന്ദ്ര॒-ശ്ശത്രു॑രഭവ॒ഥ്സ] 8

-ന്ദ്ര॒-ശ്ശത്രു॑രഭവ॒ഥ്സ സ॒ഭം​വഁ ॑ന്ന॒ഗ്നീഷോമാ॑വ॒ഭി സമ॑ഭവ॒-ഥ്സ ഇ॑ഷുമാ॒ത്രമി॑ഷുമാത്രം॒-വിഁഷ്വ॑ങ്ങവര്ധത॒ സ ഇ॒മാം-ലോഁ॒കാന॑വൃണോ॒ദ്യദി॒മാം-ലോഁ॒കാനവൃ॑ണോ॒-ത്ത-ദ്വൃ॒ത്രസ്യ॑ വൃത്ര॒ത്വ-ന്തസ്മാ॒ദിന്ദ്രോ॑-ഽബിഭേ॒-ഥ്സ പ്ര॒ജാപ॑തി॒മുപാ॑ധാവ॒-ച്ഛത്രു॑ര്മേ-ഽ ജ॒നീതി॒ തസ്മൈ॒ വജ്രഗ്​മ്॑ സി॒ക്ത്വാ പ്രായ॑ച്ഛദേ॒തേന॑ ജ॒ഹീതി॒ തേനാ॒ഭ്യാ॑യത॒ താവ॑ബ്രൂതാമ॒ഗ്നീഷോമൌ॒ മാ [ ] 9

പ്രഹാ॑രാ॒വമ॒ന്ത-സ്സ്വ॒ ഇതി॒ മമ॒ വൈ യു॒വഗ്ഗ്​സ്ഥ॒ ഇത്യ॑ബ്രവീ॒-ന്മാമ॒ഭ്യേത॒മിതി॒ തൌ ഭാ॑ഗ॒ധേയ॑മൈച്ഛേതാ॒-ന്താഭ്യാ॑-മേ॒തമ॑ഗ്നീഷോ॒മീയ॒-മേകാ॑ദശകപാല-മ്പൂ॒ര്ണമാ॑സേ॒ പ്രായ॑ച്ഛ॒-ത്താവ॑ബ്രൂതാമ॒ഭി സന്ദ॑ഷ്ടൌ॒ വൈ സ്വോ॒ ന ശ॑ക്നുവ॒ ഐതു॒മിതി॒ സ ഇന്ദ്ര॑ ആ॒ത്മന॑-ശ്ശീതരൂ॒രാവ॑ജനയ॒-ത്തച്ഛീ॑തരൂ॒രയോ॒ര്ജന്മ॒ യ ഏ॒വഗ്​മ് ശീ॑തരൂ॒രയോ॒ര്ജന്മ॒ വേദ॒ [വേദ॑, നൈനഗ്​മ്॑] 10

നൈനഗ്​മ്॑ ശീതരൂ॒രൌ ഹ॑ത॒സ്താഭ്യാ॑മേനമ॒ഭ്യ॑നയ॒-ത്തസ്മാ᳚-ജ്ജഞ്ജ॒ഭ്യമാ॑നാദ॒ഗ്നീഷോമൌ॒ നിര॑ക്രാമതാ-മ്പ്രാണാപാ॒നൌ വാ ഏ॑ന॒-ന്തദ॑ജഹിതാ-മ്പ്രാ॒ണോ വൈ ദക്ഷോ॑-ഽപാ॒നഃ ക്രതു॒സ്തസ്മാ᳚-ജ്ജഞ്ജ॒ഭ്യമാ॑നോ ബ്രൂയാ॒ന്മയി॑ ദക്ഷക്ര॒തൂ ഇതി॑ പ്രാണാപാ॒നാവേ॒വാ-ഽഽത്മ-ന്ധ॑ത്തേ॒ സര്വ॒മായു॑രേതി॒ സ ദേ॒വതാ॑ വൃ॒ത്രാന്നി॒ര്॒ഹൂയ॒ വാര്ത്ര॑ഘ്നഗ്​മ് ഹ॒വിഃ പൂ॒ര്ണമാ॑സേ॒ നിര॑വപ॒-ദ്ഘ്നന്തി॒ വാ ഏ॑ന-മ്പൂ॒ര്ണമാ॑സ॒ ആ- [ആ, അ॒മാ॒വാ॒സ്യാ॑യാം-] 11

-ഽമാ॑വാ॒സ്യാ॑യാ-മ്പ്യായയന്തി॒ തസ്മാ॒-ദ്വാര്ത്ര॑ഘ്നീ പൂ॒ര്ണമാ॒സേ ഽനൂ᳚ച്യേതേ॒ വൃധ॑ന്വതീ അമാവാ॒സ്യാ॑യാ॒-ന്ത-ഥ്സ॒ഗ്ഗ്॒സ്ഥാപ്യ॒ വാര്ത്ര॑ഘ്നഗ്​മ് ഹ॒വിര്വജ്ര॑മാ॒ദായ॒ പുന॑ര॒ഭ്യാ॑യത॒ തേ അ॑ബ്രൂതാ॒-ന്ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീ മാ പ്ര ഹാ॑രാ॒വയോ॒ര്വൈ ശ്രി॒ത ഇതി॒ തേ അ॑ബ്രൂതാം॒-വഁരം॑-വൃഁണാവഹൈ॒ നക്ഷ॑ത്രവിഹിതാ॒-ഽഹമസാ॒നീത്യ॒സാവ॑ബ്രവീ- ച്ചി॒ത്രവി॑ഹിതാ॒- ഽഹമിതീ॒യ-ന്തസ്മാ॒ന്നക്ഷ॑ത്രവിഹിതാ॒-ഽസൌ ചി॒ത്രവി॑ഹിതേ॒-ഽയം-യഁ ഏ॒വ-ന്ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വ്യോ- [-ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വ്യോഃ, വരം॒-വേഁദൈനം॒-വഁരോ॑] 12

-ര്വരം॒-വേഁദൈനം॒-വഁരോ॑ ഗച്ഛതി॒ സ ആ॒ഭ്യാമേ॒വ പ്രസൂ॑ത॒ ഇന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രമ॑ഹ॒-ന്തേ ദേ॒വാ വൃ॒ത്രഗ്​മ് ഹ॒ത്വാ-ഽഗ്നീഷോമാ॑വബ്രുവന്. ഹ॒വ്യ-ന്നോ॑ വഹത॒മിതി॒ താവ॑ബ്രൂതാ॒മപ॑തേജസൌ॒ വൈ ത്യൌ വൃ॒ത്രേ വൈ ത്യയോ॒സ്തേജ॒ ഇതി॒ തേ᳚-ഽബ്രുവ॒ന് ക ഇ॒ദമച്ഛൈ॒തീതി॒ ഗൌരിത്യ॑ബ്രുവ॒-ന്ഗൌര്വാവ സര്വ॑സ്യ മി॒ത്രമിതി॒ സാ-ഽബ്ര॑വീ॒- [സാ-ഽബ്ര॑വീത്, വരം॑-വൃഁണൈ॒ മയ്യേ॒വ] 13

-ദ്വരം॑-വൃഁണൈ॒ മയ്യേ॒വ സ॒തോ-ഽഭയേ॑ന ഭുനജാദ്ധ്വാ॒ ഇതി॒ ത-ദ്ഗൌരാ-ഽഹ॑ര॒-ത്തസ്മാ॒-ദ്ഗവി॑ സ॒തോഭയേ॑ന ഭുഞ്ജത ഏ॒തദ്വാ അ॒ഗ്നേസ്തേജോ॒ യ-ദ്ഘൃ॒തമേ॒ത-ഥ്സോമ॑സ്യ॒ യ-ത്പയോ॒ യ ഏ॒വമ॒ഗ്നീഷോമ॑യോ॒ സ്തേജോ॒ വേദ॑ തേജ॒സ്വ്യേ॑വ ഭ॑വതി ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി കിന്ദേവ॒ത്യ॑-മ്പൌര്ണമാ॒സമിതി॑ പ്രാജാപ॒ത്യമിതി॑ ബ്രൂയാ॒-ത്തേനേന്ദ്ര॑-ഞ്ജ്യേ॒ഷ്ഠ-മ്പു॒ത്ര-ന്നി॒രവാ॑സായയ॒ദിതി॒ തസ്മാ᳚- -ജ്ജ്യേ॒ഷ്ഠ-മ്പു॒ത്ര-ന്ധനേ॑ന നി॒രവ॑സായയന്തി ॥ 14 ॥
(അ॒സ്യ॒ – മാ – വേദാ – ഽഽ – ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വ്യോ – ര॑ബ്രവീ॒ – ദിതി॒ തസ്മാ᳚ – ച്ച॒ത്വാരി॑ ച) (അ. 2)

ഇന്ദ്രം॑-വൃഁ॒ത്ര-ഞ്ജ॑ഘ്നി॒വാഗ്​മ്സ॒-മ്മൃധോ॒-ഽഭി പ്രാവേ॑പന്ത॒ സ ഏ॒തം-വൈഁ ॑മൃ॒ധ-മ്പൂ॒എണമാ॑സേ-ഽനുനിര്വാ॒പ്യ॑മപശ്യ॒-ത്ത-ന്നിര॑വപ॒-ത്തേന॒ വൈ സ മൃധോ-ഽപാ॑ഹത॒ യദ്വൈ॑മൃ॒ധഃ പൂ॒ര്ണമാ॑സേ-ഽനുനിര്വാ॒പ്യോ॑ ഭവ॑തി॒ മൃധ॑ ഏ॒വ തേന॒ യജ॑മാ॒നോ ഽപ॑ ഹത॒ ഇന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രഗ്​മ് ഹ॒ത്വാ ദേ॒വതാ॑ഭിശ്ചേന്ദ്രി॒യേണ॑ ച॒ വ്യാ᳚ര്ധ്യത॒ സ ഏ॒തമാ᳚ഗ്നേ॒യ-മ॒ഷ്ടാക॑പാല-മമാവാ॒സ്യാ॑യാമപശ്യദൈ॒ന്ദ്ര-ന്ദധി॒ [-ദധി॑, ത-ന്നിര॑വപ॒-ത്തേന॒] 15

ത-ന്നിര॑വപ॒-ത്തേന॒ വൈ സ ദേ॒വതാ᳚ശ്ചേന്ദ്രി॒യ-ഞ്ചാവാ॑രുന്ധ॒യദാ᳚ഗ്നേ॒യോ᳚ ഽഷ്ടാക॑പാലോ ഽമാവാ॒സ്യാ॑യാ॒-മ്ഭവ॑ത്യൈ॒ന്ദ്ര-ന്ദധി॑ ദേ॒വതാ᳚ശ്ചൈ॒വ തേനേ᳚ന്ദ്രി॒യ-ഞ്ച॒ യജ॑മാ॒നോ-ഽവ॑ രുന്ധ॒ ഇന്ദ്ര॑സ്യ വൃ॒ത്ര-ഞ്ജ॒ഘ്നുഷ॑ ഇന്ദ്രി॒യം-വീഁ॒ര്യ॑-മ്പൃഥി॒വീമനു॒ വ്യാ᳚ര്ച്ഛ॒-ത്തദോഷ॑ധയോ വീ॒രുധോ॑-ഽഭവ॒ന്​ഥ്സ പ്ര॒ജാപ॑തി॒മുപാ॑ധാവ-ദ്വൃ॒ത്ര-മ്മേ॑ ജ॒ഘ്നുഷ॑ ഇന്ദ്രി॒യം-വീഁ॒ര്യ॑- [വീ॒ര്യ᳚മ്, പൃ॒ഥി॒വീമനു॒] 16

-മ്പൃഥി॒വീമനു॒ വ്യാ॑ര॒-ത്തദോഷ॑ധയോ വീ॒രുധോ॑-ഽഭൂവ॒ന്നിതി॒ സ പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ॒ശൂന॑ബ്രവീദേ॒തദ॑സ്മൈ॒ സ-ന്ന॑യ॒തേതി॒ ത-ത്പ॒ശവ॒ ഓഷ॑ധീ॒ഭ്യോ ഽധ്യാ॒ത്മന്-ഥ്സമ॑നയ॒-ന്ത-ത്പ്രത്യ॑ദുഹ॒ന്॒. യ-ഥ്സ॒മന॑യ॒-ന്ത-ഥ്സാ᳚-ന്നാ॒യ്യസ്യ॑ സാന്നായ്യ॒ത്വം-യഁ-ത്പ്ര॒ത്യദു॑ഹ॒-ന്ത-ത്പ്ര॑തി॒ധുഷഃ॑ പ്രതിധു॒ക്ത്വഗ്​മ് സമ॑നൈഷുഃ॒ പ്രത്യ॑ധുക്ഷ॒-ന്ന തു മയി॑ ശ്രയത॒ ഇത്യ॑ബ്രവീദേ॒തദ॑സ്മൈ [ ] 17

ശൃ॒ത-ങ്കു॑രു॒തേത്യ॑ബ്രവീ॒-ത്തദ॑സ്മൈ ശൃ॒ത-മ॑കുര്വന്നിന്ദ്രി॒യം-വാഁവാസ്മി॑ന് വീ॒ര്യ॑-ന്തദ॑ശ്രയ॒-ന്തച്ഛൃ॒തസ്യ॑ ശൃത॒ത്വഗ്​മ് സമ॑നൈഷുഃ॒ പ്രത്യ॑ധുക്ഷഞ്ഛൃ॒തമ॑ക്ര॒-ന്ന തു മാ॑ ധിനോ॒തീത്യ॑ബ്രവീദേ॒തദ॑സ്മൈ॒ ദധി॑ കുരു॒തേത്യ॑ബ്രവീ॒-ത്തദ॑സ്മൈ॒ ദദ്ധ്യ॑കുര്വ॒-ന്തദേ॑നമധിനോ॒-ത്തദ്ദ॒ദ്ധ്നോ ദ॑ധി॒ത്വ-മ്ബ്ര॑ഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി ദ॒ദ്ധ്നഃ പൂര്വ॑സ്യാവ॒ദേയ॒- [പൂര്വ॑സ്യാവ॒ദേയ᳚മ്, ദധി॒ ഹി] 18

-ന്ദധി॒ ഹി പൂര്വ॑-ങ്ക്രി॒യത॒ ഇത്യനാ॑ദൃത്യ॒ തച്ഛൃ॒തസ്യൈ॒വ പൂര്വ॒സ്യാവ॑ ദ്യേദിന്ദ്രി॒യമേ॒വാസ്മി॑ന് വീ॒ര്യഗ്ഗ്॑ ശ്രി॒ത്വാ ദ॒ദ്ധ്നോ പരി॑ഷ്ടാദ്ധിനോതി യഥാപൂ॒ര്വമുപൈ॑തി॒ യ-ത്പൂ॒തീകൈ᳚ര്വാ പര്ണവ॒ല്കൈര്വാ॑ ഽഽത॒ഞ്ച്യാ-ഥ്സൌ॒മ്യ-ന്തദ്യ-ത്ക്വ॑ലൈ രാക്ഷ॒സ-ന്തദ്യ-ത്ത॑ണ്ഡു॒ലൈര്വൈ᳚ശ്വദേ॒വ-ന്തദ്യദാ॒തഞ്ച॑നേന മാനു॒ഷ-ന്ത-ദ്യ-ദ്ദ॒ദ്ധ്നാ ത-ഥ്സേന്ദ്ര॑-ന്ദ॒ദ്ധ്നാ ഽഽത॑നക്തി [ത॑നക്തി, സേ॒ന്ദ്ര॒ത്വായാ᳚-] 19

സേന്ദ്ര॒ത്വായാ᳚-ഽഗ്നിഹോത്രോച്ഛേഷ॒ണമ॒ഭ്യാ-ത॑നക്തി യ॒ജ്ഞസ്യ॒ സന്ത॑ത്യാ॒ ഇന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രഗ്​മ് ഹ॒ത്വാ പരാ᳚-മ്പരാ॒വത॑-മഗച്ഛ॒-ദപാ॑രാധ॒മിതി॒ മന്യ॑മാന॒സ്ത-ന്ദേ॒വതാഃ॒ പ്രൈഷ॑മൈച്ഛ॒ന്-ഥ്സോ᳚-ഽബ്രവീ-ത്പ്ര॒ജാപ॑തി॒ര്യഃ പ്ര॑ഥ॒മോ॑-ഽനുവി॒ന്ദതി॒ തസ്യ॑ പ്രഥ॒മ-മ്ഭാ॑ഗ॒ധേയ॒മിതി॒ ത-മ്പി॒തരോ-ഽന്വ॑വിന്ദ॒-ന്തസ്മാ᳚-ത്പി॒തൃഭ്യഃ॑ പൂര്വേ॒ദ്യുഃ ക്രി॑യതേ॒ സോ॑-ഽമാവാ॒സ്യാ᳚-മ്പ്രത്യാ-ഽഗ॑ച്ഛ॒-ത്ത-ന്ദേ॒വാ അ॒ഭി സമ॑ഗച്ഛന്താ॒മാ വൈ നോ॒- [വൈ നഃ॑, അ॒ദ്യ വസു॑] 20

-ഽദ്യ വസു॑ വസ॒തീതീന്ദ്രോ॒ ഹി ദേ॒വാനാം॒-വഁസു॒ തദ॑മാവാ॒സ്യാ॑യാ അമാവാസ്യ॒ത്വ-മ്ബ്ര॑ഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി കിന്ദേവ॒ത്യഗ്​മ്॑ സാന്നാ॒യ്യമിതി॑ വൈശ്വദേ॒വമിതി॑ ബ്രൂയാ॒-ദ്വിശ്വേ॒ ഹി തദ്ദേ॒വാ ഭാ॑ഗ॒ധേയ॑മ॒ഭി സ॒മഗ॑ച്ഛ॒ന്തേത്യഥോ॒ ഖല്വൈ॒ന്ദ്രമിത്യേ॒വ ബ്രൂ॑യാ॒ദിന്ദ്രം॒-വാഁവ തേ ത-ദ്ഭി॑ഷ॒ജ്യന്തോ॒-ഽഭി സമ॑ഗച്ഛ॒ന്തേതി॑ ॥ 21 ॥
(ദധി॑ – മേ ജ॒ഘ്നുഷ॑ ഇന്ദ്രി॒യം-വീഁ॒ര്യ॑ – മിത്യ॑ബ്രവീദേ॒തദ॑സ്മാ – അവ॒ദേയം॑ – തനക്തി – നോ॒ – ദ്വിച॑ത്വാരിഗ്​മ്ശച്ച) (അ. 3)

ബ്ര॒ഹ്മ॒വാ॒ദിനോ॑ വദന്തി॒ സ ത്വൈ ദ॑॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ॑ജേത॒ യ ഏ॑നൌ॒ സേന്ദ്രൌ॒ യജേ॒തേതി॑ വൈമൃ॒ധഃ പൂ॒ര്ണമാ॑സേ ഽനുനിര്വാ॒പ്യോ॑ ഭവതി॒ തേന॑ പൂ॒ര്ണമാ॑സ॒-സ്സേന്ദ്ര॑ ഐ॒ന്ദ്ര-ന്ദദ്ധ്യ॑മാവാ॒സ്യാ॑യാ॒-ന്തേനാ॑മാവാ॒സ്യാ॑ സേന്ദ്രാ॒ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ॒ സേന്ദ്രാ॑വേ॒വൈനൌ॑ യജതേ॒ ശ്വ-ശ്ശ്വോ᳚-ഽസ്മാ ഈജാ॒നായ॒ വസീ॑യോ ഭവതി ദേ॒വാ വൈ യ-ദ്യ॒ജ്ഞേ ഽകു॑ര്വത॒തദസു॑രാ അകുര്വത॒ തേ ദേ॒വാ ഏ॒താ- [ദേ॒വാ ഏ॒താമ്, ഇഷ്ടി॑-മപശ്യന്-] 22

-മിഷ്ടി॑-മപശ്യ-ന്നാഗ്നാവൈഷ്ണ॒വ-മേകാ॑ദശകപാല॒ഗ്​മ്॒ സര॑സ്വത്യൈ ച॒രുഗ്​മ് സര॑സ്വതേ ച॒രു-ന്താ-മ്പൌ᳚ര്ണമാ॒സഗ്​മ് സ॒ഗ്ഗ്॒സ്ഥാപ്യാനു॒ നിര॑വപ॒-ന്തതോ॑ ദേ॒വാ അഭ॑വ॒-ന്പരാ-ഽസു॑രാ॒ യോ ഭ്രാതൃ॑വ്യവാ॒ന്​ഥ്സ്യാ-ഥ്സ പൌ᳚ര്ണമാ॒സഗ്​മ് സ॒ഗ്ഗ്॒സ്ഥാപ്യൈ॒താമിഷ്ടി॒മനു॒ നിര്വ॑പേ-ത്പൌര്ണമാ॒സേനൈ॒വ വജ്ര॒-മ്ഭ്രാതൃ॑വ്യായ പ്ര॒ഹൃത്യാ᳚-ഽഽഗ്നാവൈഷ്ണ॒വേന॑ ദേ॒വതാ᳚ശ്ച യ॒ജ്ഞ-ഞ്ച॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യസ്യ വൃങ്ക്തേ മിഥു॒നാ-ന്പ॒ശൂന്-ഥ്സാ॑രസ്വ॒താഭ്യാം॒-യാഁവ॑ദേ॒വാസ്യാസ്തി॒ ത- [യാവ॑ദേ॒വാസ്യാസ്തി॒ തത്, സര്വം॑-വൃഁങ്ക്തേ] 23

-ഥ്സര്വം॑-വൃഁങ്ക്തേ പൌര്ണമാ॒സീമേ॒വ യ॑ജേത॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യവാ॒ന്നാമാ॑വാ॒സ്യാഗ്​മ്॑ ഹ॒ത്വാ ഭ്രാതൃ॑വ്യ॒-ന്നാ-ഽഽപ്യാ॑യയതി സാകമ്പ്രസ്ഥാ॒യീയേ॑ന യജേത പ॒ശുകാ॑മോ॒യസ്മൈ॒ വാ അല്പേ॑നാ॒-ഽഽഹര॑ന്തി॒ നാ-ഽഽത്മനാ॒ തൃപ്യ॑തി॒ നാന്യസ്മൈ॑ ദദാതി॒ യസ്മൈ॑ മഹ॒താ തൃപ്യ॑ത്യാ॒ത്മനാ॒ ദദാ᳚ത്യ॒ന്യസ്മൈ॑ മഹ॒താ പൂ॒ര്ണഗ്​മ് ഹോ॑ത॒വ്യ॑-ന്തൃ॒പ്ത ഏ॒വൈന॒മിന്ദ്രഃ॑ പ്ര॒ജയാ॑ പ॒ശുഭി॑സ്തര്പയതി ദാരുപാ॒ത്രേണ॑ ജുഹോതി॒ ന ഹി മൃ॒ന്മയ॒മാഹു॑തിമാന॒ശ ഔദു॑മ്ബര- [ഔദു॑മ്ബരമ്, ഭ॒വ॒ത്യൂര്ഗ്വാ] 24

-മ്ഭവ॒ത്യൂര്ഗ്വാ ഉ॑ദു॒മ്ബര॒ ഊര്-ക്പ॒ശവ॑ ഊ॒ര്ജൈവാസ്മാ॒ ഊര്ജ॑-മ്പ॒ശൂനവ॑ രുന്ധേ॒ നാഗ॑തശ്രീര്മഹേ॒ന്ദ്രം-യഁ ॑ജേത॒ ത്രയോ॒ വൈ ഗ॒തശ്രി॑യ-ശ്ശുശ്രു॒വാ-ന്ഗ്രാ॑മ॒ണീ രാ॑ജ॒ന്യ॑സ്തേഷാ᳚-മ്മഹേ॒ന്ദ്രോ ദേ॒വതാ॒ യോ വൈ സ്വാ-ന്ദേ॒വതാ॑മതി॒ യജ॑തേ॒ പ്രസ്വായൈ॑ ദേ॒വതാ॑യൈച്യവതേ॒ ന പരാ॒-മ്പ്രാപ്നോ॑തി॒ പാപീ॑യാ-ന്ഭവതി സം​വഁഥ്സ॒ര-മിന്ദ്രം॑-യഁജേത സം​വഁഥ്സ॒രഗ്​മ് ഹി വ്ര॒ത-ന്നാ-ഽതി॒ സ്വൈ- [വ്ര॒ത-ന്നാ-ഽതി॒ സ്വാ, ഏ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വതേ॒ജ്യമാ॑നാ॒] 25

-വൈന॑-ന്ദേ॒വതേ॒ജ്യമാ॑നാ॒ ഭൂത്യാ॑ ഇന്ധേ॒ വസീ॑യാ-ന്ഭവതി സം​വഁഥ്സ॒രസ്യ॑ പ॒രസ്താ॑ദ॒ഗ്നയേ᳚ വ്ര॒തപ॑തയേ പുരോ॒ഡാശ॑മ॒ഷ്ടാക॑പാല॒-ന്നിര്വ॑പേ-ഥ്സം​വഁഥ്സ॒രമേ॒വൈനം॑-വൃഁ॒ത്ര-ഞ്ജ॑ഘ്നി॒വാഗ്​മ് സ॑മ॒ഗ്നി-ര്വ്ര॒തപ॑തി-ര്വ്ര॒തമാ ല॑മ്ഭയതി॒ തതോ-ഽധി॒ കാമം॑-യഁജേത ॥ 26 ॥
(ഏ॒താം – ത – ദൌദു॑മ്ബര॒ഗ്ഗ്॒ – സ്വാ – ത്രി॒ഗ്​മ്॒ശച്ച॑ ) (അ. 4)

നാസോ॑മയാജീ॒ സ-ന്ന॑യേ॒ദനാ॑ഗതം॒-വാഁ ഏ॒തസ്യ॒ പയോ॒ യോ-ഽസോ॑മയാജീ॒ യദസോ॑മയാജീ സ॒-ന്നയേ᳚-ത്പരിമോ॒ഷ ഏ॒വ സോ-ഽനൃ॑ത-ങ്കരോ॒ത്യഥോ॒ പരൈ॒വ സി॑ച്യതേ സോമയാ॒ജ്യേ॑വ സ-ന്ന॑യേ॒-ത്പയോ॒ വൈ സോമഃ॒ പയ॑-സ്സാന്നാ॒യ്യ-മ്പയ॑സൈ॒വ പയ॑ ആ॒ത്മ-ന്ധ॑ത്തേ॒ വി വാ ഏ॒ത-മ്പ്ര॒ജയാ॑ പ॒ശുഭി॑രര്ധയതി വ॒ര്ധയ॑ത്യസ്യ॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യം॒-യഁസ്യ॑ ഹ॒വിര്നിരു॑പ്ത-മ്പു॒രസ്താ᳚ച്ച॒ന്ദ്രമാ॑ [പു॒രസ്താ᳚ച്ച॒ന്ദ്രമാഃ᳚, അ॒ഭ്യു॑ദേതി॑] 27

അ॒ഭ്യു॑ദേതി॑ ത്രേ॒ധാ ത॑ണ്ഡു॒ലാന്. വി ഭ॑ജേ॒ദ്യേ മ॑ദ്ധ്യ॒മാ-സ്സ്യുസ്താന॒ഗ്നയേ॑ ദാ॒ത്രേ പു॑രോ॒ഡാശ॑മ॒ഷ്ടാക॑പാല-ങ്കുര്യാ॒ദ്യേ സ്ഥവി॑ഷ്ഠാ॒സ്താനിന്ദ്രാ॑യ പ്രദാ॒ത്രേ ദ॒ധഗ്ഗ്​ശ്ച॒രും-യേഁ-ഽണി॑ഷ്ഠാ॒സ്താന്. വിഷ്ണ॑വേ ശിപിവി॒ഷ്ടായ॑ ശൃ॒തേ ച॒രുമ॒ഗ്നിരേ॒വാസ്മൈ᳚ പ്ര॒ജാ-മ്പ്ര॑ജ॒നയ॑തി വൃ॒ദ്ധാമിന്ദ്രഃ॒ പ്രയ॑ച്ഛതി യ॒ജ്ഞോ വൈ വിഷ്ണുഃ॑ പ॒ശവ॒-ശ്ശിപി॑ര്യ॒ജ്ഞ ഏ॒വ പ॒ശുഷു॒ പ്രതി॑തിഷ്ഠതി॒ ന ദ്വേ [ന ദ്വേ, യ॒ജേ॒ത॒ യ-ത്പൂര്വ॑യാ] 28

യ॑ജേത॒ യ-ത്പൂര്വ॑യാ സമ്പ്ര॒തി യജേ॒തോത്ത॑രയാ ഛ॒മ്ബട്കു॑ര്യാ॒ദ്യദുത്ത॑രയാ സമ്പ്ര॒തി യജേ॑ത॒ പൂര്വ॑യാ ഛ॒മ്ബട്കു॑ര്യാ॒ന്നേഷ്ടി॒ര്ഭവ॑തി॒ ന യ॒ജ്ഞസ്തദനു॑ ഹ്രീതമു॒ഖ്യ॑പഗ॒ല്ഭോ ജാ॑യത॒ ഏകാ॑മേ॒വ യ॑ജേത പ്രഗ॒ല്ഭോ᳚-ഽസ്യ ജായ॒തേ ഽനാ॑ദൃത്യ॒ ത-ദ്ദ്വേ ഏ॒വ യ॑ജേത യജ്ഞ മു॒ഖമേ॒വ പൂര്വ॑യാ॒-ഽഽലഭ॑തേ॒ യജ॑ത॒ ഉത്ത॑രയാ ദേ॒വതാ॑ ഏ॒വ പൂര്വ॑യാ ഽവരു॒ന്ധ ഇ॑ന്ദ്രി॒യ-മുത്ത॑രയാ ദേവലോ॒കമേ॒വ [ ] 29

പൂര്വ॑യാ-ഽഭി॒ജയ॑തി മനുഷ്യലോ॒കമുത്ത॑രയാ॒ ഭൂയ॑സോ യജ്ഞക്ര॒തൂനുപൈ᳚ത്യേ॒ഷാ വൈ സു॒മനാ॒ നാമേഷ്ടി॒ര്യമ॒ദ്യേജാ॒ന-മ്പ॒ശ്ചാച്ച॒ന്ദ്രമാ॑ അ॒ഭ്യു॑ദേത്യ॒സ്മിന്നേ॒വാസ്മൈ॑ ലോ॒കേ-ഽര്ധു॑ക-മ്ഭവതി ദാക്ഷായണ യ॒ജ്ഞേന॑ സുവ॒ര്ഗകാ॑മോ യജേത പൂ॒ര്ണമാ॑സേ॒ സ-ന്ന॑യേ-ന്മൈത്രാവരു॒ണ്യാ ഽഽമിക്ഷ॑യാ ഽമാവാ॒സ്യാ॑യാം-യഁജേത പൂ॒ര്ണമാ॑സേ॒ വൈ ദേ॒വാനാഗ്​മ്॑ സു॒തസ്തേഷാ॑മേ॒തമ॑ര്ധമാ॒സ-മ്പ്രസു॑ത॒സ്തേഷാ᳚-മ്മൈത്രാവരു॒ണീ വ॒ശാ-ഽമാ॑വാ॒സ്യാ॑യാ-മനൂബ॒ന്ധ്യാ॑ യ- [-മനൂബ॒ന്ധ്യാ॑ യത്, പൂ॒ര്വേ॒ദ്യു ര്യജ॑തേ॒] 30

-ത്പൂ᳚ര്വേ॒ദ്യു ര്യജ॑തേ॒ വേദി॑മേ॒വ ത-ത്ക॑രോതി॒ യ-ദ്വ॒ഥ്സാ-ന॑പാക॒രോതി॑ സദോഹവിര്ധാ॒നേ ഏ॒വ സ-മ്മി॑നോതി॒ യദ്യജ॑തേ ദേ॒വൈരേ॒വ സു॒ത്യാഗ്​മ് സ-മ്പാ॑ദയതി॒ സ ഏ॒തമ॑ര്ധമാ॒സഗ്​മ് സ॑ധ॒മാദ॑-ന്ദേ॒വൈ-സ്സോമ॑-മ്പിബതി॒ യ-ന്മൈ᳚ത്രാവരു॒ണ്യാ ഽഽമിക്ഷ॑യാ ഽമാവാ॒സ്യാ॑യാം॒-യഁജ॑തേ॒ യൈവാസൌ ദേ॒വാനാം᳚-വഁ॒ശാ-ഽനൂ॑ബ॒ന്ധ്യാ॑ സോ ഏ॒വൈഷൈതസ്യ॑ സാ॒ക്ഷാദ്വാ ഏ॒ഷ ദേ॒വാന॒ഭ്യാരോ॑ഹതി॒ യ ഏ॑ഷാം-യഁ॒ജ്ഞ- [യ॒ജ്ഞമ്, അ॒ഭ്യാ॒രോഹ॑തി॒] 31

-മ॑ഭ്യാ॒രോഹ॑തി॒ യഥാ॒ ഖലു॒വൈ ശ്രേയാ॑ന॒ഭ്യാരൂ॑ഢഃ കാ॒മയ॑തേ॒ തഥാ॑ കരോതി॒ യദ്യ॑വ॒വിദ്ധ്യ॑തി॒ പാപീ॑യാ-ന്ഭവതി॒ യദി॒ നാവ॒വിദ്ധ്യ॑തി സ॒ദൃം-വ്യാഁ॒വൃത്കാ॑മ ഏ॒തേന॑ യ॒ജ്ഞേന॑ യജേത ക്ഷു॒രപ॑വി॒ര്​ഹ്യേ॑ഷ യ॒ജ്ഞസ്താ॒ജ-ക്പുണ്യോ॑ വാ॒ ഭവ॑തി॒ പ്ര വാ॑ മീയതേ॒ തസ്യൈ॒തദ്വ്ര॒ത-ന്നാനൃ॑തം-വഁദേ॒ന്ന മാ॒ഗ്​മ്॒ സമ॑ശ്ഞീയാ॒ന്ന സ്ത്രിയ॒മുപേ॑യാ॒ന്നാസ്യ॒ പല്പൂ॑ലനേന॒ വാസഃ॑ പല്പൂലയേയു -രേ॒തദ്ധി ദേ॒വാ-സ്സര്വ॒-ന്ന കു॒ര്വന്തി॑ ॥ 32 ॥
(ച॒ന്ദ്രമാ॒ -ദ്വേ -ദേ॑വലോ॒കമേ॒വ – യ-ദ്യ॒ജ്ഞം- പ॑ല്പൂലയേയുഃ॒ -ഷട് ച॑) (അ. 5)

ഏ॒ഷ വൈ ദേ॑വര॒ഥോ യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യോ ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സാവി॒ഷ്ട്വാ സോമേ॑ന॒ യജ॑തേ॒ രഥ॑സ്പഷ്ട ഏ॒വാവ॒സാനേ॒ വരേ॑ ദേ॒വാനാ॒മവ॑ സ്യത്യേ॒താനി॒ വാ അങ്ഗാ॒പരൂഗ്​മ്॑ഷി സം​വഁഥ്സ॒രസ്യ॒ യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॒തേ-ഽങ്ഗാ॒പരൂഗ്॑ഷ്യേ॒വ സം॑​വഁഥ്സ॒രസ്യ॒ പ്രതി॑ ദധാത്യേ॒ തേ വൈ സം॑​വഁഥ്സ॒രസ്യ॒ ചക്ഷു॑ഷീ॒ യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ॒ താഭ്യാ॑മേ॒വ സു॑വ॒ര്ഗം-ലോഁ॒കമനു॑ പശ്യ- [പശ്യതി, ഏ॒ഷാ വൈ] 33

-ത്യേ॒ഷാ വൈ ദേ॒വാനാം॒-വിഁക്രാ᳚ന്തി॒ ര്യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ ദേ॒വാനാ॑മേ॒വ വിക്രാ᳚ന്തി॒മനു॒ വിക്ര॑മത ഏ॒ഷ വൈ ദേ॑വ॒യാനഃ॒ പന്ഥാ॒ യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ॒ യ ഏ॒വ ദേ॑വ॒യാനഃ॒ പന്ഥാ॒സ്തഗ്​മ് സ॒മാരോ॑ഹത്യേ॒തൌ വൈ ദേ॒വാനാ॒ഗ്​മ്॒ ഹരീ॒ യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ॒ യാവേ॒വ ദേ॒വാനാ॒ഗ്​മ്॒ ഹരീ॒ താഭ്യാ॑- [ഹരീ॒ താഭ്യാ᳚മ്, ഏ॒വൈഭ്യോ॑ ഹ॒വ്യം-] 34

-മേ॒വൈഭ്യോ॑ ഹ॒വ്യം-വഁ ॑ഹത്യേ॒തദ്വൈ ദേ॒വാനാ॑മാ॒സ്യം॑-യഁ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ സാ॒ക്ഷാദേ॒വ ദേ॒വാനാ॑മാ॒സ്യേ॑ ജുഹോത്യേ॒ഷ വൈ ഹ॑വിര്ധാ॒നീ യോ ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാസയാ॒ജീ സാ॒യമ്പ്രാ॑തരഗ്നിഹോ॒ത്ര-ഞ്ജു॑ഹോതി॒ യജ॑തേ ദര്​ശപൂര്ണമാ॒സാ-വഹ॑രഹര്-ഹവിര്ധാ॒നിനാഗ്​മ്॑ സു॒തോ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ ഹവിര്ധാ॒ന്യ॑സ്മീതി॒ സര്വ॑മേ॒വാസ്യ॑ ബര്​ഹി॒ഷ്യ॑-ന്ദ॒ത്ത-മ്ഭ॑വതി ദേ॒വാവാ അഹ॑- [അഹഃ, യ॒ജ്ഞിയ॒-ന്നാവി॑ന്ദ॒-ന്തേ] 35

-ര്യ॒ജ്ഞിയ॒-ന്നാവി॑ന്ദ॒-ന്തേ ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സാവ॑പുന॒-ന്തൌ വാ ഏ॒തൌ പൂ॒തൌ മേദ്ധ്യൌ॒ യ-ദ്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാ-ന്ദ॑ര്​ശപൂര്ണമാ॒സൌ യജ॑തേ പൂ॒താവേ॒വൈനൌ॒ മേദ്ധ്യൌ॑ യജതേ॒ നാമാ॑വാ॒സ്യാ॑യാ-ഞ്ച പൌര്ണമാ॒സ്യാ-ഞ്ച॒ സ്ത്രിയ॒-മുപേ॑യാ॒ദ്യ- ദു॑പേ॒യാന്നിരി॑ന്ദ്രിയ-സ്സ്യാ॒-ഥ്സോമ॑സ്യ॒ വൈ രാജ്ഞോ᳚-ഽര്ധമാ॒സസ്യ॒ രാത്ര॑യഃ॒ പത്ന॑യ ആസ॒-ന്താസാ॑മമാവാ॒സ്യാ᳚-ഞ്ച പൌര്ണമാ॒സീ-ഞ്ച॒ നോപൈ॒- [നോപൈ᳚ത്, തേ ഏ॑നമ॒ഭി] 36

-ത്തേ ഏ॑നമ॒ഭി സമ॑നഹ്യേതാ॒-ന്തം-യഁക്ഷ്മ॑ ആര്ച്ഛ॒-ദ്രാജാ॑നം॒-യഁക്ഷ്മ॑ ആര॒ദിതി॒ ത-ദ്രാ॑ജയ॒ക്ഷ്മസ്യ॒ ജന്മ॒ യ-ത്പാപീ॑യാ॒നഭ॑വ॒-ത്ത-ത്പാ॑പയ॒ക്ഷ്മസ്യ॒ യജ്ജാ॒യാഭ്യാ॒മവി॑ന്ദ॒-ത്തജ്ജാ॒യേന്യ॑സ്യ॒ യ ഏ॒വമേ॒തേഷാം॒-യഁക്ഷ്മാ॑ണാ॒-ഞ്ജന്മ॒ വേദ॒ നൈന॑മേ॒തേ യക്ഷ്മാ॑വിന്ദന്തി॒ സ ഏ॒തേ ഏ॒വ ന॑മ॒സ്യന്നുപാ॑ധാവ॒-ത്തേ അ॑ബ്രൂതാം॒-വഁരം॑-വൃഁണാവഹാ ആ॒വ-ന്ദേ॒വാനാ᳚-മ്ഭാഗ॒ധേ അ॑സാവാ॒- [അ॑സാവ, ആ॒വദധി॑ ദേ॒വാ] 37

-ഽവദധി॑ ദേ॒വാ ഇ॑ജ്യാന്താ॒ ഇതി॒ തസ്മാ᳚-ഥ്സ॒ദൃശീ॑നാ॒ഗ്​മ്॒ രാത്രീ॑ണാ-മമാവാ॒സ്യാ॑യാ-ഞ്ച പൌര്ണമാ॒സ്യാ-ഞ്ച॑ ദേ॒വാ ഇ॑ജ്യന്ത ഏ॒തേ ഹി ദേ॒വാനാ᳚-മ്ഭാഗ॒ധേ ഭാ॑ഗ॒ധാ അ॑സ്മൈ മനു॒ഷ്യാ॑ ഭവന്തി॒ യ ഏ॒വം-വേഁദ॑ ഭൂ॒താനി॒ ക്ഷുധ॑മഘ്നന്-ഥ്സ॒ദ്യോ മ॑നു॒ഷ്യാ॑ അര്ധമാ॒സേ ദേ॒വാ മാ॒സി പി॒തര॑-സ്സം​വഁഥ്സ॒രേ വന॒സ്പത॑യ॒-സ്തസ്മാ॒-ദഹ॑രഹ-ര്മനു॒ഷ്യാ॑ അശ॑നമിച്ഛന്തേ ഽര്ധമാ॒സേ ദേ॒വാ ഇ॑ജ്യന്തേ മാ॒സി പി॒തൃഭ്യഃ॑ ക്രിയതേ സം​വഁഥ്സ॒രേ വന॒സ്പത॑യഃ॒ ഫല॑-ങ്ഗൃഹ്ണന്തി॒ യ ഏ॒വം-വേഁദ॒ ഹന്തി॒ ക്ഷുധ॒-മ്ഭ്രാതൃ॑വ്യമ് ॥ 38 ॥
(പ॒ശ്യ॒തി॒ – താഭ്യാ॒ -മഹ॑ – രൈ – ദസാവ॒ -ഫലഗ്​മ്॑ -സ॒പ്ത ച॑) (അ. 6)

ദേ॒വാ വൈ നര്ചി ന യജു॑ഷ്യശ്രയന്ത॒ തേ സാമ॑ന്നേ॒വാ-ഽശ്ര॑യന്ത॒ ഹി-ങ്ക॑രോതി॒ സാമൈ॒വാ-ഽക॒ര്॒ഹി-ങ്ക॑രോതി॒ യത്രൈ॒വ ദേ॒വാ അശ്ര॑യന്ത॒ തത॑ ഏ॒വൈനാ॒-ന്പ്രയു॑ങ്ക്തേ॒ ഹി-ങ്ക॑രോതി വാ॒ച ഏ॒വൈഷ യോഗോ॒ ഹി-ങ്ക॑രോതി പ്ര॒ജാ ഏ॒വ ത-ദ്യജ॑മാന-സ്സൃജതേ॒ ത്രിഃ പ്ര॑ഥ॒മാമന്വാ॑ഹ॒ ത്രിരു॑ത്ത॒മാം-യഁ॒ജ്ഞസ്യൈ॒വ തദ്ബ॒ര്॒സ- [തദ്ബ॒ര്॒സമ്, ന॒ഹ്യ॒ത്യപ്ര॑സ്രഗ്​മ്സായ॒-] 39

-ന്ന॑ഹ്യ॒ത്യപ്ര॑സ്രഗ്​മ്സായ॒ സന്ത॑ത॒മന്വാ॑ഹ പ്രാ॒ണാനാ॑മ॒ന്നാദ്യ॑സ്യ॒ സന്ത॑ത്യാ॒ അഥോ॒ രക്ഷ॑സാ॒മപ॑ഹത്യൈ॒ രാഥ॑തംരീ-മ്പ്രഥ॒മാമന്വാ॑ഹ॒ രാഥ॑തംരോ॒ വാ അ॒യം-ലോഁ॒ക ഇ॒മമേ॒വ ലോ॒കമ॒ഭി ജ॑യതി॒ ത്രിര്വി ഗൃ॑ഹ്ണാതി॒ ത്രയ॑ ഇ॒മേ ലോ॒കാ ഇ॒മാനേ॒വ ലോ॒കാന॒ഭി ജ॑യതി॒ ബാര്​ഹ॑തീമുത്ത॒മാ-മന്വാ॑ഹ॒ ബാര്​ഹ॑തോ॒ വാ അ॒സൌ ലോ॒കോ॑-ഽമുമേ॒വ ലോ॒കമ॒ഭി ജ॑യതി॒ പ്ര വോ॒ [പ്ര വഃ॑, വാജാ॒] 40

വാജാ॒ ഇത്യനി॑രുക്താ-മ്പ്രാജാപ॒ത്യാമന്വാ॑ഹ യ॒ജ്ഞോ വൈ പ്ര॒ജാപ॑തിര്യ॒ജ്ഞമേ॒വ പ്ര॒ജാപ॑തി॒മാ ര॑ഭതേ॒ പ്രവോ॒ വാജാ॒ ഇത്യന്വാ॒ഹാന്നം॒-വൈഁ വാജോ-ഽന്ന॑മേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒ പ്രവോ॒ വാജാ॒ ഇത്യന്വാ॑ഹ॒ തസ്മാ᳚-ത്പ്രാ॒ചീന॒ഗ്​മ്॒ രേതോ॑ ധീയ॒തേ-ഽഗ്ന॒ ആ യാ॑ഹി വീ॒തയ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ തസ്മാ᳚-ത്പ്ര॒തീചീഃ᳚ പ്ര॒ജാ ജാ॑യന്തേ॒ പ്രവോ॒ വാജാ॒ [വാജാഃ᳚, ഇത്യന്വാ॑ഹ॒] 41

ഇത്യന്വാ॑ഹ॒ മാസാ॒ വൈ വാജാ॑ അര്ധമാ॒സാ അ॒ഭിദ്യ॑വോ ദേ॒വാ ഹ॒വിഷ്മ॑ന്തോ॒ ഗൌര്ഘൃ॒താചീ॑ യ॒ജ്ഞോ ദേ॒വാഞ്ജി॑ഗാതി॒ യജ॑മാന-സ്സുമ്ന॒യു-രി॒ദ-മ॑സീ॒ദ-മ॒സീത്യേ॒വ യ॒ജ്ഞസ്യ॑ പ്രി॒യ-ന്ധാമാവ॑ രുന്ധേ॒ യ-ങ്കാ॒മയേ॑ത॒ സര്വ॒-മായു॑-രിയാ॒-ദിതി॒ പ്ര വോ॒ വാജാ॒ ഇതി॒ തസ്യാ॒നൂച്യാഗ്ന॒ ആ യാ॑ഹി വീ॒തയ॒ ഇതി॒ സന്ത॑ത॒-മുത്ത॑ര-മര്ധ॒ര്ചമാ ല॑ഭേത [ ] 42

പ്രാ॒ണേനൈ॒വാ-ഽസ്യാ॑-ഽപാ॒ന-ന്ദാ॑ധാര॒ സര്വ॒മായു॑രേതി॒ യോ വാ അ॑ര॒ത്നിഗ്​മ് സാ॑മിധേ॒നീനാം॒-വേഁദാ॑ര॒ത്നാവേ॒വ ഭ്രാതൃ॑വ്യ-ങ്കുരുതേ-ഽര്ധ॒ര്ചൌ സ-ന്ദ॑ധാത്യേ॒ഷ വാ അ॑ര॒ത്നി-സ്സാ॑മിധേ॒നീനാം॒-യഁ ഏ॒വം-വേഁദാ॑ര॒ത്നാവേ॒വ ഭ്രാതൃ॑വ്യ-ങ്കുരുത॒ ഋഷേര്॑-ഋഷേ॒ര്വാ ഏ॒താ നിര്മി॑താ॒ യ-ഥ്സാ॑മിധേ॒ന്യ॑സ്താ യദസം॑-യുഁക്താ॒-സ്സ്യുഃ പ്ര॒ജയാ॑ പ॒ശുഭി॒ ര്യജ॑മാനസ്യ॒ വി തി॑ഷ്ഠേരന്നര്ധ॒ര്ചൌ സ-ന്ദ॑ധാതി॒ സം ​യുഁ ॑നക്ത്യേ॒വൈനാ॒സ്താ അ॑സ്മൈ॒ സം​യുഁ ॑ക്താ॒ അവ॑രുദ്ധാ॒-സ്സര്വാ॑-മാ॒ശിഷ॑-ന്ദുഹ്രേ ॥ 43 ॥
(ബ॒ര്​സം – ​വോഁ ॑ – ജായന്തേ॒ പ്രവോ॒ വാജാ॑ – ലഭേത – ദധാതി॒ സം – ദശ॑ ച) (അ. 7)

അയ॑ജ്ഞോ॒ വാ ഏ॒ഷ യോ॑-ഽസാ॒മാ-ഽഗ്ന॒ ആ യാ॑ഹി വീ॒തയ॒ ഇത്യാ॑ഹ രഥന്ത॒രസ്യൈ॒ഷ വര്ണ॒സ്ത-ന്ത്വാ॑ സ॒മിദ്ഭി॑രങ്ഗിര॒ ഇത്യാ॑ഹ വാമദേ॒വ്യസ്യൈ॒ഷ വര്ണോ॑ ബൃ॒ഹദ॑ഗ്നേ സു॒വീര്യ॒മിത്യാ॑ഹ ബൃഹ॒ത ഏ॒ഷ വര്ണോ॒ യദേ॒ത-ന്തൃ॒ചമ॒ന്വാഹ॑ യ॒ജ്ഞമേ॒വ ത-ഥ്സാമ॑ന്വന്ത-ങ്കരോത്യ॒ഗ്നിര॒മുഷ്മി॑-​ല്ലോഁ॒ക ആസീ॑ദാദി॒ത്യോ᳚-ഽസ്മി-ന്താവി॒മൌ ലോ॒കാവശാ᳚ന്താ- [ലോ॒കാവശാ᳚ന്തൌ, ആ॒സ്താ॒-ന്തേ ദേ॒വാ] 44

-വാസ്താ॒-ന്തേ ദേ॒വാ അ॑ബ്രുവ॒ന്നേതേ॒മൌ വി പര്യൂ॑ഹാ॒മേത്യഗ്ന॒ ആ യാ॑ഹി വീ॒തയ॒ ഇത്യ॒സ്മി-​ല്ലോഁ॒കേ᳚-ഽഗ്നിമ॑ദധു ര്ബൃ॒ഹദ॑ഗ്നേ സു॒വീര്യ॒മിത്യ॒മുഷ്മി॑-​ല്ലോഁ॒ക ആ॑ദി॒ത്യ-ന്തതോ॒ വാ ഇ॒മൌ ലോ॒കാവ॑ശാമ്യതാം॒-യഁദേ॒വമ॒ന്വാഹാ॒നയോ᳚ ര്ലോ॒കയോ॒-ശ്ശാന്ത്യൈ॒ ശാമ്യ॑തോ-ഽസ്മാ ഇ॒മൌ ലോ॒കൌ യ ഏ॒വം-വേഁദ॒ പഞ്ച॑ദശ സാമിധേ॒നീരന്വാ॑ഹ॒ പഞ്ച॑ദശ॒ [പഞ്ച॑ദശ, വാ അ॑ര്ധമാ॒സസ്യ॒] 45

വാ അ॑ര്ധമാ॒സസ്യ॒ രാത്ര॑യോ-ഽര്ധമാസ॒ശ-സ്സം॑​വഁഥ്സ॒ര ആ᳚പ്യതേ॒ താസാ॒-ന്ത്രീണി॑ ച ശ॒താനി॑ ഷ॒ഷ്ടിശ്ചാ॒ക്ഷരാ॑ണി॒ താവ॑തീ-സ്സം​വഁഥ്സ॒രസ്യ॒ രാത്ര॑യോ-ഽക്ഷര॒ശ ഏ॒വ സം॑​വഁഥ്സ॒രമാ᳚പ്നോതി നൃ॒മേധ॑ശ്ച॒ പരു॑ച്ഛേപശ്ച ബ്രഹ്മ॒വാദ്യ॑മവദേതാമ॒സ്മി-ന്ദാരാ॑വാ॒ര്ദ്രേ᳚-ഽഗ്നി-ഞ്ജ॑നയാവ യത॒രോ നൌ॒ ബ്രഹ്മീ॑യാ॒നിതി॑ നൃ॒മേധോ॒-ഽഭ്യ॑വദ॒-ഥ്സ ധൂ॒മമ॑ജനയ॒-ത്പരു॑ച്ഛേപോ॒ ഽഭ്യ॑വദ॒-ഥ്സോ᳚-ഽഗ്നിമ॑ജനയ॒ദൃഷ॒ ഇത്യ॑ബ്രവീ॒- [ഇത്യ॑ബ്രവീത്, യഥ്സ॒മാവ॑ദ്വി॒ദ്വ] 46

-ദ്യഥ്സ॒മാവ॑ദ്വി॒ദ്വ ക॒ഥാ ത്വമ॒ഗ്നിമജീ॑ജനോ॒ നാഹമിതി॑ സാമിധേ॒നീനാ॑മേ॒വാഹം-വഁര്ണം॑-വേഁ॒ദേത്യ॑ബ്രവീ॒ദ്യ-ദ്ഘൃ॒തവ॑-ത്പ॒ദമ॑നൂ॒ച്യതേ॒ സ ആ॑സാം॒-വഁര്ണ॒സ്ത-ന്ത്വാ॑ സ॒മിദ്ഭി॑രങ്ഗിര॒ ഇത്യാ॑ഹ സാമിധേ॒നീഷ്വേ॒വ തജ്ജ്യോതി॑ ര്ജനയതി॒ സ്ത്രിയ॒സ്തേന॒ യദൃച॒-സ്സ്ത്രിയ॒സ്തേന॒ യ-ദ്ഗാ॑യ॒ത്രിയ॒-സ്സ്ത്രിയ॒സ്തേന॒ യ-ഥ്സാ॑മിധേ॒ന്യോ॑ വൃഷ॑ണ്വതീ॒-മന്വാ॑ഹ॒ [വൃഷ॑ണ്വതീ॒-മന്വാ॑ഹ, തേന॒ പുഗ്ഗ്​സ്വ॑തീ॒സ്തേന॒] 47

തേന॒ പുഗ്ഗ്​സ്വ॑തീ॒സ്തേന॒ സേന്ദ്രാ॒സ്തേന॑ മിഥു॒നാ അ॒ഗ്നിര്ദേ॒വാനാ᳚-ന്ദൂ॒ത ആസീ॑ദു॒ശനാ॑ കാ॒വ്യോ-ഽസു॑രാണാ॒-ന്തൌ പ്ര॒ജാപ॑തി-മ്പ്ര॒ശ്ഞമൈ॑താ॒ഗ്​മ്॒ സ പ്ര॒ജാപ॑തിര॒ഗ്നി-ന്ദൂ॒തം-വൃഁ ॑ണീമഹ॒ ഇത്യ॒ഭി പ॒ര്യാവ॑ര്തത॒ തതോ॑ ദേ॒വാ അഭ॑വ॒-ന്പരാ-ഽസു॑രാ॒ യസ്യൈ॒വം-വിഁ॒ദുഷോ॒-ഽഗ്നി-ന്ദൂ॒തം-വൃഁ ॑ണീമഹ॒ ഇത്യ॒ന്വാഹ॒ ഭവ॑ത്യാ॒ത്മനാ॒ പരാ᳚-ഽസ്യ॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യോ ഭവത്യദ്ധ്വ॒രവ॑തീ॒മന്വാ॑ഹ॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യമേ॒വൈതയാ᳚ [ഭ്രാതൃ॑വ്യമേ॒വൈതയാ᳚, ധ്വ॒ര॒തി॒ ശോ॒ചിഷ്കേ॑ശ॒സ്തമീ॑മഹ॒] 48

ധ്വരതി ശോ॒ചിഷ്കേ॑ശ॒സ്തമീ॑മഹ॒ ഇത്യാ॑ഹ പ॒വിത്ര॑മേ॒വൈത-ദ്യജ॑മാനമേ॒വൈതയാ॑ പവയതി॒ സമി॑ദ്ധോ അഗ്ന ആഹു॒തേത്യാ॑ഹ പരി॒ധിമേ॒വൈത-മ്പരി॑ ദധാ॒ത്യസ്ക॑ന്ദായ॒ യദത॑ ഊ॒ര്ധ്വമ॑ഭ്യാദ॒ദ്ധ്യാദ്യഥാ॑ ബഹിഃ പരി॒ധി സ്കന്ദ॑തി താ॒ദൃഗേ॒വ ത-ത്ത്രയോ॒ വാ അ॒ഗ്നയോ॑ ഹവ്യ॒വാഹ॑നോ ദേ॒വാനാ᳚-ങ്കവ്യ॒വാഹ॑നഃ പിതൃ॒ണാഗ്​മ് സ॒ഹര॑ക്ഷാ॒ അസു॑രാണാ॒-ന്ത ഏ॒തര്​ഹ്യാ ശഗ്​മ്॑സന്തേ॒ മാം-വഁ ॑രിഷ്യതേ॒ മാ- [മാമ്, ഇതി॑] 49

-മിതി॑ വൃണീ॒ദ്ധ്വഗ്​മ് ഹ॑വ്യ॒വാഹ॑ന॒മിത്യാ॑ഹ॒ യ ഏ॒വ ദേ॒വാനാ॒-ന്തം-വൃഁ ॑ണീത ആര്​ഷേ॒യം-വൃഁ ॑ണീതേ॒ ബന്ധോ॑രേ॒വ നൈത്യഥോ॒ സന്ത॑ത്യൈ പ॒രസ്താ॑ദ॒ര്വാചോ॑ വൃണീതേ॒ തസ്മാ᳚-ത്പ॒രസ്താ॑ദ॒ര്വാഞ്ചോ॑ മനു॒ഷ്യാ᳚-ന്പി॒തരോ-ഽനു॒ പ്ര പി॑പതേ ॥ 50 ॥
(അശാ᳚ന്താ – വാഹ॒ പഞ്ച॑ദശാ – ബ്രവീ॒ – ദന്വാ॑ഹൈ॒ – തയാ॑ – വരിഷ്യതേ॒ മാ – മേകാ॒ന്നത്രി॒ഗ്​മ്॒ശച്ച॑) (അ. 8)

അഗ്നേ॑ മ॒ഹാഗ്​മ് അ॒സീത്യാ॑ഹ മ॒ഹാന്. ഹ്യേ॑ഷ യദ॒ഗ്നി ര്ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണേത്യാ॑ഹ ബ്രാഹ്മ॒ണോ ഹ്യേ॑ഷ ഭാ॑ര॒തേത്യാ॑ഹൈ॒ഷ ഹി ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഹ॒വ്യ-മ്ഭര॑തി ദേ॒വേദ്ധ॒ ഇത്യാ॑ഹ ദേ॒വാ ഹ്യേ॑തമൈന്ധ॑ത॒ മന്വി॑ദ്ധ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ മനു॒ര്​ഹ്യേ॑തമുത്ത॑രോ ദേ॒വേഭ്യ॒ ഐന്ധര്​ഷി॑ഷ്ടുത॒ ഇത്യാ॒ഹര്​ഷ॑യോ॒ ഹ്യേ॑തമസ്തു॑വ॒ന് വിപ്രാ॑നുമദിത॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ [ഇത്യാ॑ഹ, വിപ്രാ॒ ഹ്യേ॑തേ] 51

വിപ്രാ॒ ഹ്യേ॑തേ യച്ഛു॑ശ്രു॒വാഗ്​മ്സഃ॑ കവിശ॒സ്ത ഇത്യാ॑ഹ ക॒വയോ॒ ഹ്യേ॑തേ യച്ഛു॑ശ്രു॒വാഗ്​മ്സോ॒ ബ്രഹ്മ॑സഗ്​മ്ശിത॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ ബ്രഹ്മ॑സഗ്​മ്ശിതോ॒ ഹ്യേ॑ഷ ഘൃ॒താഹ॑വന॒ ഇത്യാ॑ഹ ഘൃതാഹു॒തിര്​ഹ്യ॑സ്യ പ്രി॒യത॑മാ പ്ര॒ണീര്യ॒ജ്ഞാനാ॒മിത്യാ॑ഹ പ്ര॒ണീര്​ഹ്യേ॑ഷ യ॒ജ്ഞാനാഗ്​മ്॑ ര॒ഥീര॑ദ്ധ്വ॒രാണാ॒മിത്യാ॑ഹൈ॒ഷ ഹി ദേ॑വര॒ഥോ॑-ഽതൂര്തോ॒ ഹോതേത്യാ॑ഹ॒ ന ഹ്യേ॑ത-ങ്കശ്ച॒ന [ ] 52

തര॑തി॒ തൂര്ണി॑ര്-ഹവ്യ॒വാഡിത്യാ॑ഹ॒ സര്വ॒ഗ്ഗ്॒ഹ്യേ॑ഷ തര॒ത്യാസ്പാത്ര॑-ഞ്ജു॒ഹൂര്ദേ॒വാനാ॒മിത്യാ॑ഹ ജു॒ഹൂര്​ഹ്യേ॑ഷ ദേ॒വാനാ᳚-ഞ്ചമ॒സോ ദേ॑വ॒പാന॒ ഇത്യാ॑ഹ ചമ॒സോ ഹ്യേ॑ഷ ദേ॑വ॒പാനോ॒-ഽരാഗ്​മ് ഇ॑വാഗ്നേ നേ॒മിര്ദേ॒വാഗ്​സ്ത്വ-മ്പ॑രി॒ഭൂര॒സീത്യാ॑ഹ ദേ॒വാന് ഹ്യേ॑ഷ പ॑രി॒ഭൂര്യ-ദ്ബ്രൂ॒യാദാ വ॑ഹ ദേ॒വാ-ന്ദേ॑വയ॒തേ യജ॑മാനാ॒യേതി॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യമസ്മൈ [ഭ്രാതൃ॑വ്യമസ്മൈ, ജ॒ന॒യേ॒ദാ വ॑ഹ] 53

ജനയേ॒ദാ വ॑ഹ ദേ॒വാന്. യജ॑മാനാ॒യേത്യാ॑ഹ॒ യജ॑മാനമേ॒വൈതേന॑ വര്ധയത്യ॒ഗ്നിമ॑ഗ്ന॒ ആ വ॑ഹ॒ സോമ॒മാ വ॒ഹേത്യാ॑ഹ ദേ॒വതാ॑ ഏ॒വ ത-ദ്യ॑ഥാപൂ॒ര്വമുപ॑ ഹ്വയത॒ ആ ചാ᳚ഗ്നേ ദേ॒വാന്. വഹ॑ സു॒യജാ॑ ച യജ ജാതവേദ॒ ഇത്യാ॑ഹാ॒ഗ്നിമേ॒വ ത-ഥ്സഗ്ഗ്​ ശ്യ॑തി॒ സോ᳚-ഽസ്യ॒ സഗ്​മ്ശി॑തോ ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഹ॒വ്യം-വഁ ॑ഹത്യ॒ഗ്നിര്-ഹോതേ- [-ഹോതാ᳚, ഇത്യാ॑ഹാ॒-ഽഗ്നിര്വൈ] 54

-ത്യാ॑ഹാ॒-ഽഗ്നിര്വൈ ദേ॒വാനാ॒ഗ്​മ്॒ ഹോതാ॒ യ ഏ॒വ ദേ॒വാനാ॒ഗ്​മ്॒ ഹോതാ॒ തം-വൃഁ ॑ണീതേ॒സ്മോ വ॒യമിത്യാ॑ഹാ॒-ഽഽത്മാന॑മേ॒വ സ॒ത്ത്വ-ങ്ഗ॑മയതി സാ॒ധു തേ॑ യജമാന ദേ॒വതേത്യാ॑ഹാ॒-ഽഽശിഷ॑മേ॒വൈതാമാ ശാ᳚സ്തേ॒ യദ്ബ്രൂ॒യാ-ദ്യോ᳚-ഽഗ്നിഗ്​മ് ഹോതാ॑ര॒മവൃ॑ഥാ॒ ഇത്യ॒ഗ്നിനോ॑ഭ॒യതോ॒ യജ॑മാന॒-മ്പരി॑ ഗൃഹ്ണീയാ-ത്പ്ര॒മായു॑ക-സ്സ്യാ-ദ്യജമാനദേവ॒ത്യാ॑ വൈ ജു॒ഹൂര്ഭ്രാ॑തൃവ്യ ദേവ॒ത്യോ॑പ॒ഭൃ- [ദേവ॒ത്യോ॑പ॒ഭൃത്, യദ്ദ്വേ ഇ॑വ] 55

-ദ്യദ്ദ്വേ ഇ॑വ ബ്രൂ॒യാ-ദ്ഭ്രാതൃ॑വ്യമസ്മൈ ജനയേ-ദ്ഘൃ॒തവ॑തീമദ്ധ്വര്യോ॒ സ്രുച॒മാ-ഽസ്യ॒സ്വേത്യാ॑ഹ॒ യജ॑മാന മേ॒വൈതേന॑ വര്ധയതി ദേവാ॒യുവ॒മിത്യാ॑ഹ ദേ॒വാന്. ഹ്യേ॑ഷാ-ഽവ॑തി വി॒ശ്വവാ॑രാ॒മിത്യാ॑ഹ॒ വിശ്വ॒ഗ്ഗ്॒ ഹ്യേ॑ഷാ-ഽവ॒തീഡാ॑മഹൈ ദേ॒വാഗ്​മ് ഈ॒ഡേന്യാ᳚ന്നമ॒സ്യാമ॑ നമ॒സ്യാന്॑ യജാ॑മ യ॒ജ്ഞിയാ॒നിത്യാ॑ഹമനു॒ഷ്യാ॑ വാ ഈ॒ഡേന്യാഃ᳚ പി॒തരോ॑ നമ॒സ്യാ॑ ദേ॒വാ യ॒ജ്ഞിയാ॑ ദേ॒വതാ॑ ഏ॒വ ത-ദ്യ॑ഥാഭാ॒ഗം-യഁ ॑ജതി ॥ 56 ॥
(വിപ്രാ॑നുമദിത॒ ഇത്യാ॑ഹ – ച॒നാ – ഽസ്മൈ॒ – ഹോതോ॑ – പ॒ഭൃ-ദ്- ദേ॒വതാ॑ ഏ॒വ – ത്രീണി॑ ച) (അ. 9)

ത്രീഗ്​സ്തൃ॒ചാനനു॑ ബ്രൂയാ-ദ്രാജ॒ന്യ॑സ്യ॒ ത്രയോ॒ വാ അ॒ന്യേ രാ॑ജ॒ന്യാ᳚-ത്പുരു॑ഷാ ബ്രാഹ്മ॒ണോ വൈശ്യ॑-ശ്ശൂ॒ദ്രസ്താനേ॒വാസ്മാ॒ അനു॑കാന് കരോതി॒ പഞ്ച॑ദ॒ശാനു॑ ബ്രൂയാ-ദ്രാജ॒ന്യ॑സ്യ പഞ്ചദ॒ശോ വൈ രാ॑ജ॒ന്യ॑-സ്സ്വ ഏ॒വൈന॒ഗ്ഗ്॒ സ്തോമേ॒ പ്രതി॑ഷ്ഠാപയതി ത്രി॒ഷ്ടുഭാ॒ പരി॑ ദദ്ധ്യാദിന്ദ്രി॒യം-വൈഁ ത്രി॒ഷ്ടുഗി॑ന്ദ്രി॒യകാ॑മഃ॒ ഖലു॒ വൈ രാ॑ജ॒ന്യോ॑ യജതേ ത്രി॒ഷ്ടുഭൈ॒വാസ്മാ॑ ഇന്ദ്രി॒യ-മ്പരി॑ ഗൃഹ്ണാതി॒ യദി॑ കാ॒മയേ॑ത [കാ॒മയേ॑ത, ബ്ര॒ഹ്മ॒വ॒ര്ച॒സമ॒സ്ത്വിതി॑] 57

ബ്രഹ്മവര്ച॒സമ॒സ്ത്വിതി॑ ഗായത്രി॒യാ പരി॑ ദദ്ധ്യാ-ദ്ബ്രഹ്മവര്ച॒സം-വൈഁ ഗാ॑യ॒ത്രീ ബ്ര॑ഹ്മവര്ച॒സമേ॒വ ഭ॑വതി സ॒പ്തദ॒ശാനു॑ ബ്രൂയാ॒-ദ്വൈശ്യ॑സ്യ സപ്തദ॒ശോ വൈ വൈശ്യ॒-സ്സ്വ ഏ॒വൈന॒ഗ്ഗ്॒ സ്തോമേ॒ പ്രതി॑ ഷ്ഠാപയതി॒ജഗ॑ത്യാ॒ പരി॑ ദദ്ധ്യാ॒ജ്ജാഗ॑താ॒ വൈ പ॒ശവഃ॑ പ॒ശുകാ॑മഃ॒ ഖലു॒ വൈ വൈശ്യോ॑ യജതേ॒ ജഗ॑ത്യൈ॒വാസ്മൈ॑ പ॒ശൂ-ന്പരി॑ ഗൃഹ്ണാ॒ത്യേ ക॑വിഗ്​മ് ശതി॒മനു॑ ബ്രൂയാ-ത്പ്രതി॒ഷ്ഠാകാ॑മസ്യൈ കവി॒ഗ്​മ്॒ശ-സ്സ്തോമാ॑നാ-മ്പ്രതി॒ഷ്ഠാ പ്രതി॑ഷ്ഠിത്യൈ॒ [പ്രതി॑ഷ്ഠിത്യൈ, ചതു॑ര്വിഗ്​മ്ശതി॒മനു॑] 58

ചതു॑ര്വിഗ്​മ്ശതി॒മനു॑ ബ്രൂയാ-ദ്ബ്രഹ്മവര്ച॒സ-കാ॑മസ്യ॒ ചതു॑ര്വിഗ്​മ്ശത്യക്ഷരാ ഗായ॒ത്രീ ഗാ॑യ॒ത്രീ ബ്ര॑ഹ്മവര്ച॒സ-ങ്ഗാ॑യത്രി॒യൈവാസ്മൈ᳚ ബ്രഹ്മവര്ച॒സമവ॑ രുന്ധേ ത്രി॒ഗ്​മ്॒ശത॒മനു॑ ബ്രൂയാ॒ദന്ന॑കാമസ്യ ത്രി॒ഗ്​മ്॒ശദ॑ക്ഷരാ വി॒രാഡന്നം॑-വിഁ॒രാ-ഡ്വി॒രാജൈ॒വാസ്മാ॑ അ॒ന്നാദ്യ॒മവ॑ രുന്ധേ॒ ദ്വാത്രിഗ്​മ്॑ശത॒മനു॑ ബ്രൂയാ-ത്പ്രതി॒ഷ്ഠാകാ॑മസ്യ॒ ദ്വാത്രിഗ്​മ്॑ശദക്ഷരാ ഽനു॒ഷ്ടുഗ॑നു॒ഷ്ടു-പ്ഛന്ദ॑സാ-മ്പ്രതി॒ഷ്ഠാ പ്രതി॑ഷ്ഠിത്യൈ॒ ഷട്ത്രിഗ്​മ്॑ശത॒മനു॑ ബ്രൂയാ-ത്പ॒ശുകാ॑മസ്യ॒ ഷട്ത്രിഗ്​മ്॑ശദക്ഷരാ ബൃഹ॒തീ ബാര്​ഹ॑താഃ പ॒ശവോ॑ ബൃഹ॒ത്യൈവാസ്മൈ॑ പ॒ശൂ- [പ॒ശൂന്, അവ॑ രുന്ധേ॒] 59

-നവ॑ രുന്ധേ॒ ചതു॑ശ്ചത്വാരിഗ്​മ്ശത॒മനു॑ ബ്രൂയാദിന്ദ്രി॒യകാ॑മസ്യ॒ ചതു॑ശ്ചത്വാരിഗ്​മ്ശദക്ഷരാ ത്രി॒ഷ്ടുഗി॑ന്ദ്രി॒യ-ന്ത്രി॒ഷ്ടു-പ്ത്രി॒ഷ്ടുഭൈ॒വാസ്മാ॑ ഇന്ദ്രി॒യമവ॑ രുന്ധേ॒ ഽഷ്ടാച॑ത്വാരിഗ്​മ് ശത॒മനു॑ ബ്രൂയാ-ത്പ॒ശുകാ॑മസ്യാ॒ഷ്ടാച॑ത്വാരിഗ്​മ്ശദക്ഷരാ॒ ജഗ॑തീ॒ ജാഗ॑താഃ പ॒ശവോ॒ജഗ॑ത്യൈ॒വാസ്മൈ॑ പ॒ശൂനവ॑ രുന്ധേ॒ സര്വാ॑ണി॒ ഛന്ദാ॒ഗ്॒ സ്യനു॑ ബ്രൂയാ-ദ്ബഹുയാ॒ജിന॒-സ്സര്വാ॑ണി॒ വാ ഏ॒തസ്യ॒ ഛന്ദാ॒ഗ്॒സ്യ വ॑രുദ്ധാനി॒ യോ ബ॑ഹുയാ॒ജ്യപ॑രിമിത॒മനു॑ ബ്രൂയാ॒ദപ॑രിമിത॒സ്യാ വ॑രുധ്യൈ ॥ 60 ॥
(കാ॒മയേ॑ത॒ – പ്രതി॑ഷ്ഠിത്യൈ – പ॒ശൂന്ഥ് – സ॒പ്തച॑ത്വാരിഗ്​മ്ശച്ച) (അ. 10)

നിവീ॑ത-മ്മനു॒ഷ്യാ॑ണാ-മ്പ്രാചീനാവീ॒ത-മ്പി॑തൃ॒ണാമുപ॑വീത-ന്ദേ॒വാനാ॒മുപ॑ വ്യയതേ ദേവല॒ക്ഷ്മമേ॒വ ത-ത്കു॑രുതേ॒ തിഷ്ഠ॒ന്നന്വാ॑ഹ॒ തിഷ്ഠ॒ന്ന്॒. ഹ്യാശ്രു॑തതരം॒-വഁദ॑തി॒ തിഷ്ഠ॒ന്നന്വാ॑ഹ സുവ॒ര്ഗസ്യ॑ ലോ॒കസ്യാ॒ഭിജി॑ത്യാ॒ ആസീ॑നോ യജത്യ॒സ്മിന്നേ॒വ ലോ॒കേ പ്രതി॑തിഷ്ഠതി॒ യ-ത്ക്രൌ॒ഞ്ചമ॒ന്വാഹാ॑-ഽഽസു॒ര-ന്ത-ദ്യന്മ॒ന്ദ്ര-മ്മാ॑നു॒ഷ-ന്തദ്യദ॑ന്ത॒രാ ത-ഥ്സദേ॑വമന്ത॒രാ-ഽനൂച്യഗ്​മ്॑ സദേവ॒ത്വായ॑ വി॒ദ്വാഗ്​മ്സോ॒ വൈ [ ] 61

പു॒രാ ഹോതാ॑രോ-ഽഭൂവ॒-ന്തസ്മാ॒-ദ്വിധൃ॑താ॒ അദ്ധ്വാ॒നോ-ഽഭൂ॑വ॒-ന്ന പന്ഥാ॑ന॒-സ്സമ॑രുക്ഷന്നന്തര്വേ॒ദ്യ॑ന്യഃ പാദോ॒ ഭവ॑തി ബഹിര്വേ॒ദ്യ॑ന്യോ-ഽഥാന്വാ॒ഹാദ്ധ്വ॑നാം॒-വിഁധൃ॑ത്യൈ പ॒ഥാമസഗ്​മ്॑ രോഹാ॒യാഥോ॑ ഭൂ॒തഞ്ചൈ॒വ ഭ॑വി॒ഷ്യച്ചാവ॑ രു॒ന്ധേ-ഽഥോ॒ പരി॑മിത-ഞ്ചൈ॒വാപ॑രിമിത॒-ഞ്ചാവ॑ രു॒ന്ധേ-ഽഥോ᳚ ഗ്രാ॒മ്യാഗ്​ശ്ചൈ॒വ പ॒ശൂനാ॑ര॒ണ്യാഗ്​ശ്ചാവ॑ രു॒ന്ധേ-ഽഥോ॑ [രു॒ന്ധേ-ഽഥോ᳚, ദേ॒വ॒ലോ॒ക-ഞ്ചൈ॒വ] 62

ദേവലോ॒ക-ഞ്ചൈ॒വ മ॑നുഷ്യ ലോ॒ക-ഞ്ചാ॒ഭി ജ॑യതി ദേ॒വാ വൈ സാ॑മിധേ॒നീര॒നൂച്യ॑ യ॒ജ്ഞ-ന്നാന്വ॑പശ്യ॒ന്​ഥ്സ പ്ര॒ജാപ॑തിസ്തൂ॒ഷ്ണീ-മാ॑ഘാ॒രമാ ഽഘാ॑രയ॒-ത്തതോ॒ വൈ ദേ॒വാ യ॒ജ്ഞമന്വ॑പശ്യ॒ന്॒. യ-ത്തൂ॒ഷ്ണീമാ॑ഘാ॒ര-മാ॑ഘാ॒രയ॑തി യ॒ജ്ഞസ്യാനു॑ഖ്യാത്യാ॒ അഥോ॑ സാമിധേ॒നീരേ॒വാഭ്യ॑-ന॒ക്ത്യലൂ᳚ക്ഷോ ഭവതി॒ യ ഏ॒വം-വേഁദാഥോ॑ ത॒ര്പയ॑ത്യേ॒വൈനാ॒-സ്തൃപ്യ॑തി പ്ര॒ജയാ॑ പ॒ശുഭി॒- [പ॒ശുഭിഃ॑, യ ഏ॒വം-വേഁദ॒] 63

-ര്യ ഏ॒വം-വേഁദ॒ യദേക॑യാ ഽഽഘാ॒രയേ॒ദേകാ᳚-മ്പ്രീണീയാ॒ദ്യ-ദ്ദ്വാഭ്യാ॒-ന്ദ്വേ പ്രീ॑ണീയാ॒ദ്യ-ദ്തി॒സൃഭി॒രതി॒ തദ്രേ॑ചയേ॒ത്മന॒സാ ഽഽഘാ॑രയതി॒ മന॑സാ॒ ഹ്യനാ᳚പ്തമാ॒പ്യതേ॑ തി॒ര്യഞ്ച॒മാ ഘാ॑രയ॒ത്യഛ॑മ്ബട്കാരം॒-വാഁക്ച॒ മന॑ശ്ചാ ഽഽര്തീയേതാമ॒ഹ-ന്ദേ॒വേഭ്യോ॑ ഹ॒വ്യം-വഁ ॑ഹാ॒മീതി॒ വാഗ॑ബ്രവീദ॒ഹ-ന്ദേ॒വേഭ്യ॒ ഇതി॒ മന॒സ്തൌ പ്ര॒ജാപ॑തി-മ്പ്ര॒ശ്ഞമൈ॑താ॒ഗ്​മ്॒ സോ᳚-ഽബ്രവീ- [സോ᳚-ഽബ്രവീത്, പ്ര॒ജാപ॑തിര്ദൂ॒തീരേ॒വ] 64

-ത്പ്ര॒ജാപ॑തിര്ദൂ॒തീരേ॒വ ത്വ-മ്മന॑സോ-ഽസി॒ യദ്ധി മന॑സാ॒ ധ്യായ॑തി॒ തദ്വാ॒ചാ വദ॒തീതി॒ ത-ത്ഖലു॒ തുഭ്യ॒-ന്ന വാ॒ചാ ജു॑ഹവ॒ന്നിത്യ॑ബ്രവീ॒-ത്തസ്മാ॒ന്മന॑സാ പ്ര॒ജാപ॑തയേ ജുഹ്വതി॒മന॑ ഇവ॒ ഹി പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ്ര॒ജാപ॑തേ॒രാപ്ത്യൈ॑ പരി॒ധീന്​ഥ്സ-മ്മാ᳚ര്​ഷ്ടി പു॒നാത്യേ॒വൈനാ॒ന്​ത്രിര്മ॑ദ്ധ്യ॒മ-ന്ത്രയോ॒ വൈ പ്രാ॒ണാഃ പ്രാ॒ണാനേ॒വാഭി ജ॑യതി॒ ത്രിര്ദ॑ക്ഷിണാ॒ര്ധ്യം॑ ത്രയ॑ [-ത്രയഃ॑, ഇ॒മേ ലോ॒കാ] 65

ഇ॒മേ ലോ॒കാ ഇ॒മാനേ॒വ ലോ॒കാന॒ഭി ജ॑യതി॒ ത്രിരു॑ത്തരാ॒ര്ധ്യ॑-ന്ത്രയോ॒ വൈ ദേ॑വ॒യാനാഃ॒ പന്ഥാ॑ന॒സ്താനേ॒വാഭി ജ॑യതി॒ ത്രിരുപ॑ വാജയതി॒ ത്രയോ॒ വൈ ദേ॑വലോ॒കാ ദേ॑വലോ॒കാനേ॒വാഭി ജ॑യതി॒ ദ്വാദ॑ശ॒ സ-മ്പ॑ദ്യന്തേ॒ ദ്വാദ॑ശ॒ മാസാ᳚-സ്സം​വഁഥ്സ॒ര-സ്സം॑​വഁഥ്സ॒രമേ॒വ പ്രീ॑ണാ॒ത്യഥോ॑ സം​വഁഥ്സ॒രമേ॒വാസ്മാ॒ ഉപ॑ ദധാതി സുവ॒ര്ഗസ്യ॑ ലോ॒കസ്യ॒ സമ॑ഷ്ട്യാ ആഘാ॒രമാ ഘാ॑രയതി തി॒ര ഇ॑വ॒ [തി॒ര ഇ॑വ, വൈ സു॑വ॒ര്ഗോ] 66

വൈ സു॑വ॒ര്ഗോ ലോ॒ക-സ്സു॑വ॒ര്ഗമേ॒വാസ്മൈ॑ ലോ॒ക-മ്പ്രരോ॑ചയത്യൃ॒ജുമാ ഘാ॑രയത്യൃ॒ജുരി॑വ॒ ഹി പ്രാ॒ണ-സ്സന്ത॑ത॒മാ ഘാ॑രയതി പ്രാ॒ണാനാ॑മ॒ന്നാദ്യ॑സ്യ॒ സന്ത॑ത്യാ॒ അഥോ॒ രക്ഷ॑സാ॒മപ॑ഹത്യൈ॒ യ-ങ്കാ॒മയേ॑ത പ്ര॒മായു॑ക-സ്സ്യാ॒ദിതി॑ ജി॒ഹ്മ-ന്തസ്യാ ഽഽഘാ॑രയേ-ത്പ്രാ॒ണമേ॒വാസ്മാ᳚ജ്ജി॒ഹ്മ-ന്ന॑യതി താ॒ജ-ക്പ്രമീ॑യതേ॒ശിരോ॒ വാ ഏ॒ത-ദ്യ॒ജ്ഞസ്യ॒ യദാ॑ഘാ॒ര ആ॒ത്മാ ധ്രു॒വാ- [ആ॒ത്മാ ധ്രു॒വാ, ആ॒ഘാ॒രമാ॒ഘാര്യ॑] 67

-ഽഽഘാ॒രമാ॒ഘാര്യ॑ ധ്രു॒വാഗ്​മ് സമ॑നക്ത്യാ॒ത്മന്നേ॒വ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ ശിരഃ॒ പ്രതി॑ ദധാത്യ॒ഗ്നി-ര്ദേ॒വാനാ᳚-ന്ദൂ॒ത ആസീ॒-ദ്ദൈവ്യോ-ഽസു॑രാണാ॒-ന്തൌ പ്ര॒ജാപ॑തി-മ്പ്ര॒ശ്ഞ-മൈ॑താ॒ഗ്​മ്॒ സ പ്ര॒ജാപ॑തി ര്ബ്രാഹ്മ॒ണ-മ॑ബ്രവീ-ദേ॒തദ്വി ബ്രൂ॒ഹീത്യാ ശ്രാ॑വ॒യേതീ॒ദ-ന്ദേ॑വാ-ശ്ശൃണു॒തേതി॒ വാവ തദ॑ബ്രവീ-ദ॒ഗ്നി ര്ദേ॒വോ ഹോതേതി॒ യ ഏ॒വ ദേ॒വാനാ॒-ന്തമ॑വൃണീത॒ തതോ॑ ദേ॒വാ [ദേ॒വാഃ, അഭ॑വ॒-ന്പരാ-ഽസു॑രാ॒] 68

അഭ॑വ॒-ന്പരാ-ഽസു॑രാ॒ യസ്യൈ॒വം-വിഁ॒ദുഷഃ॑ പ്രവ॒ര-മ്പ്ര॑വൃ॒ണതേ॒ ഭവ॑ത്യാ॒ത്മനാ॒ പരാ᳚-ഽസ്യ॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യോ ഭവതി॒ യദ്ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണശ്ചാ ബ്രാ᳚ഹ്മണശ്ച പ്ര॒ശ്ഞ-മേ॒യാതാ᳚-മ്ബ്രാഹ്മ॒ണായാധി॑ ബ്രൂയാ॒-ദ്യ-ദ്ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണായാ॒-ഽദ്ധ്യാഹാ॒ ഽഽത്മനേ-ഽദ്ധ്യാ॑ഹ॒ യദ്ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണ-മ്പ॒രാഹാ॒-ഽഽത്മാന॒-മ്പരാ॑-ഽഽഹ॒ തസ്മാ᳚-ദ്ബ്രാഹ്മ॒ണോ ന പ॒രോച്യഃ॑ ॥ 69 ॥
(വാ – ആ॑ര॒ണ്യാഗ്​ശ്ചാവ॑ രു॒ന്ധേ-ഽഥോ॑ – പ॒ശുഭിഃ॒ – സോ᳚-ഽബ്രവീ-ദ്- ദക്ഷിണാ॒ര്ധ്യം॑ ത്രയ॑ -ഇവ – ധ്രു॒വാ – ദേ॒വാ – ശ്ച॑ത്വാരി॒ഗ്​മ്॒ശച്ച॑ ) (അ. 11)

ആയു॑ഷ്ട ആയു॒ര്ദാ അ॑ഗ്ന॒ ആ പ്യാ॑യസ്വ॒ സ-ന്തേ ഽവ॑ തേ॒ ഹേഡ॒ ഉദു॑ത്ത॒മ-മ്പ്രണോ॑ ദേ॒വ്യാ നോ॑ ദി॒വോ ഽഗ്നാ॑ വിഷ്ണൂ॒ അഗ്നാ॑വിഷ്ണൂ ഇ॒മ-മ്മേ॑ വരുണ॒-തത്ത്വാ॑ യാ॒ മ്യു ദു॒ത്യ-ഞ്ചി॒ത്രമ് ॥ അ॒പാ-ന്നപാ॒ദാ ഹ്യസ്ഥാ॑-ദു॒പസ്ഥ॑-ഞ്ജി॒ഹ്മാനാ॑-മൂ॒ര്ധ്വോ വി॒ദ്യുതം॒-വഁസാ॑നഃ । തസ്യ॒ ജ്യേഷ്ഠ॑-മ്മഹി॒മാനം॒-വഁഹ॑ന്തീ॒ര്॒ ഹിര॑ണ്യവര്ണാഃ॒ പരി॑ യന്തി യ॒ഹ്വീഃ ॥ സ- [സമ്, അ॒ന്യാ യന്ത്യുപ॑] 70

-മ॒ന്യാ യന്ത്യുപ॑ യന്ത്യ॒ന്യാ-സ്സ॑മാ॒നമൂ॒ര്വ-ന്ന॒ദ്യഃ॑ പൃണന്തി । തമൂ॒ ശുചി॒ഗ്​മ്॒ ശുച॑യോ ദീദി॒വാഗ്​മ് സ॑മ॒പാ-ന്നപാ॑ത॒-മ്പരി॑തസ്ഥു॒രാപഃ॑ । തമസ്മേ॑രാ യുവ॒തയോ॒ യുവാ॑ന-മ്മര്മൃ॒ജ്യമാ॑നാഃ॒ പരി॑ യ॒ന്ത്യാപഃ॑ ॥ സ ശു॒ക്രേണ॒ ശിക്വ॑നാ രേ॒വദ॒ഗ്നിര്ദീ॒ദായാ॑നി॒ദ്ധ്മോ ഘൃ॒തനി॑ര്ണിഗ॒ഫ്സു ॥ ഇന്ദ്രാ॒വരു॑ണയോര॒ഹഗ്​മ്സ॒മ്രാജോ॒രവ॒ ആ വൃ॑ണേ । താ നോ॑ മൃഡാത ഈ॒ദൃശേ᳚ ॥ ഇന്ദ്രാ॑വരുണാ യു॒വമ॑ദ്ധ്വ॒രായ॑ നോ [യു॒വമ॑ദ്ധ്വ॒രായ॑ നഃ, വി॒ശേ ജനാ॑യ॒] 71

വി॒ശേ ജനാ॑യ॒ മഹി॒ ശര്മ॑ യച്ഛതമ് । ദീ॒ര്ഘപ്ര॑യജ്യു॒മതി॒ യോ വ॑നു॒ഷ്യതി॑ വ॒യ-ഞ്ജ॑യേമ॒ പൃത॑നാസു ദൂ॒ഢ്യഃ॑ ॥ ആ നോ॑മിത്രാവരുണാ॒, പ്രബാ॒ഹവാ᳚ ॥ ത്വ-ന്നോ॑ അഗ്നേ॒ വരു॑ണസ്യ വി॒ദ്വാ-ന്ദേ॒വസ്യ॒ ഹേഡോ-ഽവ॑ യാസി സീഷ്ഠാഃ । യജി॑ഷ്ഠോ॒ വഹ്നി॑ തമ॒-ശ്ശോശു॑ചാനോ॒ വിശ്വാ॒ ദ്വേഷാഗ്​മ്॑സി॒ പ്രമു॑മുഗ്ധ്യ॒സ്മത് ॥ സ ത്വന്നോ॑ അഗ്നേ-ഽവ॒മോ ഭ॑വോ॒തീ നേദി॑ഷ്ഠോ അ॒സ്യാ ഉ॒ഷസോ॒ വ്യു॑ഷ്ടൌ । അവ॑ യക്ഷ്വ നോ॒ വരു॑ണ॒ഗ്​മ്॒ [നോ॒ വരു॑ണമ്, രരാ॑ണോ വീ॒ഹി] 72

രരാ॑ണോ വീ॒ഹി മൃ॑ഡീ॒കഗ്​മ് സു॒ഹവോ॑ ന ഏധി ॥ പ്രപ്രാ॒യമ॒ഗ്നിര്ഭ॑ര॒തസ്യ॑ ശൃണ്വേ॒ വി യ-ഥ്സൂര്യോ॒ ന രോച॑തേ ബൃ॒ഹദ്ഭാഃ । അ॒ഭി യഃ പൂ॒രു-മ്പൃത॑നാസു ത॒സ്ഥൌ ദീ॒ദായ॒ ദൈവ്യോ॒ അതി॑ഥി-ശ്ശി॒വോ നഃ॑ ॥ പ്ര തേ॑ യക്ഷി॒ പ്ര ത॑ ഇയര്മി॒ മന്മ॒ ഭുവോ॒ യഥാ॒ വന്ദ്യോ॑ നോ॒ ഹവേ॑ഷു । ധന്വ॑ന്നിവ പ്ര॒പാ അ॑സി॒ ത്വമ॑ഗ്ന ഇയ॒ക്ഷവേ॑ പൂ॒രവേ᳚ പ്രത്ന രാജന്ന് ॥ 73 ॥

വി പാജ॑സാ॒ വി ജ്യോതി॑ഷാ ॥ സ ത്വമ॑ഗ്നേ॒ പ്രതീ॑കേന॒ പ്രത്യോ॑ഷ യാതുധാ॒ന്യഃ॑ । ഉ॒രു॒ക്ഷയേ॑ഷു॒ ദീദ്യ॑ത് ॥ തഗ്​മ് സു॒പ്രതീ॑കഗ്​മ് സു॒ദൃശ॒ഗ്ഗ്॒ സ്വഞ്ച॒-മവി॑ദ്വാഗ്​മ്സോ വി॒ദുഷ്ട॑രഗ്​മ് സപേമ । സ യ॑ക്ഷ॒-ദ്വിശ്വാ॑ വ॒യുനാ॑നി വി॒ദ്വാ-ന്പ്ര ഹ॒വ്യ-മ॒ഗ്നി-ര॒മൃതേ॑ഷു വോചത് ॥ അ॒ഗ്​മ്॒ഹോ॒മുചേ॑ വി॒വേഷ॒ യന്മാ॒ വിന॑ ഇ॒ന്ദ്രേ-ന്ദ്ര॑ ക്ഷ॒ത്രമി॑ന്ദ്രി॒യാണി॑ ശതക്ര॒തോ ഽനു॑ തേ ദായി ॥ 74 ॥
(യ॒ഹ്വീ-സ്സ – മ॑ധ്വ॒രായ॑ നോ॒ – വരു॑ണഗ്​മ് – രാജ॒ഗ്ഗ്॒ -തു॑ശ്ചത്വാരിഗ്​മ്ശച്ച) (അ. 12)

(വി॒ശ്വരൂ॑പ॒ – സ്ത്വഷ്ടേ – ന്ദ്രം॑-വൃഁ॒ത്രം – ബ്ര॑ഹ്മവാ॒ദിന॒-സ്സ ത്വൈ – നാ-ഽസോ॑മയാജ്യേ॒ – ഷ വൈ ദേ॑വര॒ഥോ – ദേ॒വാ വൈ നര്ചി നാ – യ॒ജ്ഞോ – ഽഗ്നേ॑ മ॒ഹാന് – ത്രീന് – നിവീ॑ത॒ – മായു॑ഷ്ടേ॒ – ദ്വാദ॑ശ)

(വി॒ശ്വരൂ॑പോ॒ – നൈനഗ്​മ്॑ ശീതരൂ॒രാ – വ॒ദ്യ വസു॑ – പൂര്വേ॒ദ്യു – ര്വാജാ॒ ഇത്യ – ഗ്നേ॑ മ॒ഹാന് – നിവീ॑ത – മ॒ന്യാ യന്തി॒ – ചതു॑-സ്സപ്തതിഃ )

(വി॒ശ്വരൂപോ॒, ഽനു॑ തേ ദായി)

॥ ഹരിഃ॑ ഓമ് ॥

॥ കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാ-ന്ദ്വിതീയകാണ്ഡേ പഞ്ചമഃ പ്രശ്ന-സ്സമാപ്തഃ ॥