കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാം ഷഷ്ഠകാണ്ഡേ പ്രഥമഃ പ്രശ്നഃ – സോമമന്ത്രബ്രാഹ്മണനിരൂപണം
ഓ-ന്നമഃ പരമാത്മനേ, ശ്രീ മഹാഗണപതയേ നമഃ,
ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ । ഹ॒രിഃ॒ ഓമ് ॥
പ്രാ॒ചീന॑വഗ്മ്ശ-ങ്കരോതി ദേവമനു॒ഷ്യാ ദിശോ॒ വ്യ॑ഭജന്ത॒ പ്രാചീ᳚-ന്ദേ॒വാ ദ॑ക്ഷി॒ണാ പി॒തരഃ॑ പ്ര॒തീചീ᳚-മ്മനു॒ഷ്യാ॑ ഉദീ॑ചീഗ്മ് രു॒ദ്രാ യ-ത്പ്രാ॒ചീന॑വഗ്മ്ശ-ങ്ക॒രോതി॑ ദേവലോ॒കമേ॒വ ത-ദ്യജ॑മാന ഉ॒പാവ॑ര്തതേ॒ പരി॑ ശ്രയത്യ॒ന്തര്ഹി॑തോ॒ഹി ദേ॑വലോ॒കോ മ॑നുഷ്യലോ॒കാ-ന്നാസ്മാല്ലോ॒കാ-ഥ്സ്വേ॑തവ്യമി॒വേത്യാ॑ഹുഃ॒ കോ ഹി ത-ദ്വേദ॒ യ-ദ്യ॒മുഷ്മി॑ല്ലോഁ॒കേ-ഽസ്തി॑ വാ॒ ന വേതി॑ ദി॒ക്ഷ്വ॑തീ കാ॒ശാന് ക॑രോ- [ദി॒ക്ഷ്വ॑തീ കാ॒ശാന് ക॑രോതി, ഉ॒ഭയോ᳚] 1
-ത്യു॒ഭയോ᳚-ര്ലോ॒കയോ॑-ര॒ഭിജി॑ത്യൈ കേശശ്മ॒ശ്രു വ॑പതേ ന॒ഖാനി॒ നി കൃ॑ന്തതേ മൃ॒താ വാ ഏ॒ഷാ ത്വഗ॑മേ॒ദ്ധ്യാ യ-ത്കേ॑ശശ്മ॒ശ്രു മൃ॒താമേ॒വ ത്വച॑മ-മേ॒ദ്ധ്യാമ॑പ॒ഹത്യ॑ യ॒ജ്ഞിയോ॑ ഭൂ॒ത്വാ മേധ॒മുപൈ॒ത്യങ്ഗി॑രസ-സ്സുവ॒ര്ഗം-ലോഁ॒കം-യഁന്തോ॒-ഽഫ്സു ദീ᳚ക്ഷാത॒പസീ॒ പ്രാവേ॑ശയന്ന॒ഫ്സു സ്നാ॑തി സാ॒ക്ഷാദേ॒വ ദീ᳚ക്ഷാത॒പസീ॒ അവ॑ രുന്ധേ തീ॒ര്ഥേ സ്നാ॑തി തീ॒ര്ഥേ ഹി തേ താ-മ്പ്രാവേ॑ശയ-ന്തീ॒ര്ഥേ സ്നാ॑തി [ ] 2
തീ॒ര്ഥമേ॒വ സ॑മാ॒നാനാ᳚-മ്ഭവത്യ॒പോ᳚-ഽശ്ഞാത്യന്തര॒ത ഏ॒വ മേദ്ധ്യോ॑ ഭവതി॒ വാസ॑സാ ദീക്ഷയതി സൌ॒മ്യം-വൈഁ ക്ഷൌമ॑-ന്ദേ॒വത॑യാ॒ സോമ॑മേ॒ഷ ദേ॒വതാ॒മുപൈ॑തി॒ യോ ദീക്ഷ॑തേ॒ സോമ॑സ്യ ത॒നൂര॑സി ത॒നുവ॑-മ്മേ പാ॒ഹീത്യാ॑ഹ॒ സ്വാമേ॒വ ദേ॒വതാ॒മുപൈ॒ത്യഥോ॑ ആ॒ശിഷ॑മേ॒വൈതാമാ ശാ᳚സ്തേ॒ ഽഗ്നേസ്തൂ॑ഷാ॒ധാനം॑-വാഁ॒യോര്വാ॑ത॒പാന॑-മ്പിതൃ॒ണാ-ന്നീ॒വി-രോഷ॑ധീനാ-മ്പ്രഘാ॒ത [-രോഷ॑ധീനാ-മ്പ്രഘാ॒തഃ, ആ॒ദി॒ത്യാനാ᳚-മ്പ്രാചീനതാ॒നോ] 3
ആ॑ദി॒ത്യാനാ᳚-മ്പ്രാചീനതാ॒നോ വിശ്വേ॑ഷാ-ന്ദേ॒വാനാ॒മോതു॒ ര്നക്ഷ॑ത്രാണാ-മതീകാ॒ശാസ്തദ്വാ ഏ॒ത-ഥ്സ॑ര്വ ദേവ॒ത്യം॑-യഁ-ദ്വാസോ॒ യ-ദ്വാസ॑സാ ദീ॒ക്ഷയ॑തി॒ സര്വാ॑ഭിരേ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വതാ॑ഭി-ര്ദീക്ഷയതി ബ॒ഹിഃപ്രാ॑ണോ॒ വൈ മ॑നു॒ഷ്യ॑സ്ത-സ്യാശ॑ന-മ്പ്രാ॒ണോ᳚-ഽശ്ഞാതി॒ സപ്രാ॑ണ ഏ॒വ ദീ᳚ക്ഷത॒ ആശി॑തോ ഭവതി॒ യാവാ॑നേ॒വാസ്യ॑ പ്രാ॒ണസ്തേന॑ സ॒ഹ മേധ॒മുപൈ॑തി ഘൃ॒ത-ന്ദേ॒വാനാ॒-മ്മസ്തു॑ പിതൃ॒ണാ-ന്നിഷ്പ॑ക്വ-മ്മനു॒ഷ്യാ॑ണാ॒-ന്തദ്വാ [-മ്മനു॒ഷ്യാ॑ണാ॒-ന്തദ്വൈ, ഏ॒ത-ഥ്സ॑ര്വദേവ॒ത്യം॑] 4
ഏ॒ത-ഥ്സ॑ര്വദേവ॒ത്യം॑-യഁന്നവ॑നീതം॒-യഁന്നവ॑നീതേനാഭ്യ॒ങ്ക്തേ സര്വാ॑ ഏ॒വ ദേ॒വതാഃ᳚ പ്രീണാതി॒ പ്രച്യു॑തോ॒ വാ ഏ॒ഷോ᳚-ഽസ്മാല്ലോ॒കാദഗ॑തോ ദേവലോ॒കം-യോഁ ദീ᳚ക്ഷി॒തോ᳚ ഽന്ത॒രേവ॒ നവ॑നീത॒-ന്തസ്മാ॒-ന്നവ॑നീതേനാ॒ഭ്യ॑ങ്ക്തേ ഽനുലോ॒മം-യഁജു॑ഷാ॒ വ്യാവൃ॑ത്ത്യാ॒ ഇന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രമ॑ഹ॒-ന്തസ്യ॑ ക॒നീനി॑കാ॒ പരാ॑-ഽപത॒-ത്തദാഞ്ജ॑നമ-ഭവ॒ദ്യദാ॒ങ്ക്തേ ചക്ഷു॑രേ॒വ ഭ്രാതൃ॑വ്യസ്യ വൃങ്ക്തേ॒ ദക്ഷി॑ണ॒-മ്പൂര്വ॒മാ-ഽങ്ക്തേ॑ [ദക്ഷി॑ണ॒-മ്പൂര്വ॒മാ-ഽങ്ക്തേ᳚, സ॒വ്യഗ്മ് ഹി] 5
സ॒വ്യഗ്മ് ഹി പൂര്വ॑-മ്മനു॒ഷ്യാ॑ ആ॒ഞ്ജതേ॒ ന നി ധാ॑വതേ॒ നീവ॒ ഹി മ॑നു॒ഷ്യാ॑ ധാവ॑ന്തേ॒ പഞ്ച॒ കൃത്വ॒ ആ-ഽങ്ക്തേ॒ പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ പ॒ങ്ക്തിഃ പാങ്ക്തോ॑ യ॒ജ്ഞോ യ॒ജ്ഞമേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒ പരി॑മിത॒മാങ്ക്തേ ഽപ॑രിമിത॒ഗ്മ്॒ ഹി മ॑നു॒ഷ്യാ॑ ആ॒ഞ്ജതേ॒ സതൂ॑ല॒യാ-ഽഽങ്ക്തേ- ഽപ॑തൂലയാ॒ ഹി മ॑നു॒ഷ്യാ॑ ആ॒ഞ്ജതേ॒ വ്യാവൃ॑ത്ത്യൈ॒ യദപ॑തൂലയാഞ്ജീ॒ത വജ്ര॑ ഇവ സ്യാ॒-ഥ്സതൂ॑ല॒യാ-ഽഽങ്ക്തേ॑ മിത്ര॒ത്വായേ- [മിത്ര॒ത്വായ॑, ഇന്ദ്രോ॑] 6
-ന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രമ॑ഹ॒ന്ഥ്സോ᳚-ഽ(1॒)പോ᳚-ഽ(1॒)ഭ്യ॑-മ്രിയത॒ താസാം॒-യഁന്മേദ്ധ്യം॑-യഁ॒ജ്ഞിയ॒ഗ്മ്॒ സദേ॑വ॒മാസീ॒-ത്തദ॒പോദ॑ക്രാമ॒-ത്തേ ദ॒ര്ഭാ അ॑ഭവ॒ന്॒. യദ്ദ॑ര്ഭപുഞ്ജീ॒ലൈഃ പ॒വയ॑തി॒ യാ ഏ॒വ മേദ്ധ്യാ॑ യ॒ജ്ഞിയാ॒-സ്സദേ॑വാ॒ ആപ॒സ്താഭി॑രേ॒വൈന॑-മ്പവയതി॒ ദ്വാഭ്യാ᳚-മ്പവയത്യ-ഹോരാ॒ത്രാഭ്യാ॑മേ॒വൈന॑-മ്പവയതി ത്രി॒ഭിഃ പ॑വയതി॒ ത്രയ॑ ഇ॒മേ ലോ॒കാ ഏ॒ഭിരേ॒വൈനം॑-ലോഁ॒കൈഃ പ॑വയതി പ॒ഞ്ചഭിഃ॑ [പ॒ഞ്ചഭിഃ॑, പ॒വ॒യ॒തി॒ പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ] 7
പവയതി॒ പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ പ॒ങ്ക്തിഃ പാങ്ക്തോ॑ യ॒ജ്ഞോ യ॒ജ്ഞായൈ॒വൈന॑-മ്പവയതി ഷ॒ഡ്ഭിഃ പ॑വയതി॒ ഷഡ്വാ ഋ॒തവ॑ ഋ॒തുഭി॑രേ॒വൈന॑-മ്പവയതി സ॒പ്തഭിഃ॑ പവയതി സ॒പ്ത ഛന്ദാഗ്മ്॑സി॒ ഛന്ദോ॑ഭിരേ॒വൈന॑-മ്പവയതി ന॒വഭിഃ॑ പവയതി॒ നവ॒ വൈ പുരു॑ഷേ പ്രാ॒ണാ-സ്സപ്രാ॑ണമേ॒വൈന॑-മ്പവയ॒ത്യേക॑വിഗ്മ്ശത്യാ പവയതി॒ ദശ॒ ഹസ്ത്യാ॑ അ॒ങ്ഗുല॑യോ॒ ദശ॒ പദ്യാ॑ ആ॒ത്മൈക॑വി॒ഗ്മ്॒ശോ യാവാ॑നേ॒വ പുരു॑ഷ॒സ്ത-മപ॑രിവര്ഗ- [പുരു॑ഷ॒സ്ത-മപ॑രിവര്ഗമ്, പ॒വ॒യ॒തി॒ ചി॒ത്പതി॑സ്ത്വാ] 8
-മ്പവയതി ചി॒ത്പതി॑സ്ത്വാ പുനാ॒ത്വിത്യാ॑ഹ॒ മനോ॒ വൈ ചി॒ത്പതി॒ര്മന॑സൈ॒വൈന॑-മ്പവയതി വാ॒ക്പതി॑സ്ത്വാ പുനാ॒ത്വിത്യാ॑ഹ വാ॒ചൈവൈന॑-മ്പവയതി ദേ॒വസ്ത്വാ॑ സവി॒താ പു॑നാ॒ത്വിത്യാ॑ഹ സവി॒തൃപ്ര॑സൂത ഏ॒വൈന॑-മ്പവയതി॒ തസ്യ॑ തേ പവിത്രപതേ പ॒വിത്രേ॑ണ॒ യസ്മൈ॒ ക-മ്പു॒നേ തച്ഛ॑കേയ॒മിത്യാ॑-ഹാ॒-ഽഽശിഷ॑മേ॒വൈതാമാ ശാ᳚സ്തേ ॥ 9 ॥
(അ॒തീ॒കാ॒ശാന് ക॑രോ॒ത്യ – വേ॑ശയ-ന്തി॒ര്ഥ സ്നാ॑തി – പ്രഘാ॒തോ – മ॑നു॒ഷ്യാ॑ണാ॒-ന്തദ്വാ – ആ-ഽങ്ക്തേ॑ – മിത്ര॒ത്വായ॑ – പ॒ഞ്ചഭി॒ – രപ॑രിവര്ഗ – മ॒ഷ്ടാച॑ത്വാരിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 1)
യാവ॑ന്തോ॒ വൈ ദേ॒വാ യ॒ജ്ഞായാപു॑നത॒ ത ഏ॒വാഭ॑വ॒ന്॒. യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാന്. യ॒ജ്ഞായ॑ പുനീ॒തേ ഭവ॑ത്യേ॒വ ബ॒ഹിഃ പ॑വയി॒ത്വാ-ഽന്തഃ പ്ര പാ॑ദയതി മനുഷ്യലോ॒ക ഏ॒വൈന॑-മ്പവയി॒ത്വാ പൂ॒ത-ന്ദേ॑വലോ॒ക-മ്പ്ര ണ॑യ॒ത്യദീ᳚ക്ഷിത॒ ഏക॒യാ-ഽഽഹു॒ത്യേത്യാ॑ഹു-സ്സ്രു॒വേണ॒ ചത॑സ്രോ ജുഹോതി ദീക്ഷിത॒ത്വായ॑ സ്രു॒ചാ പ॑ഞ്ച॒മീ-മ്പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ പ॒ങ്ക്തിഃ പാങ്ക്തോ॑ യ॒ജ്ഞോ യ॒ജ്ഞമേ॒വാവ॑ രുന്ധ॒ ആകൂ᳚ത്യൈ പ്ര॒യുജേ॒-ഽഗ്നയേ॒ [പ്ര॒യുജേ॒-ഽഗ്നയേ᳚, സ്വാഹേത്യാ॒ഹാ] 10
സ്വാഹേത്യാ॒ഹാ-ഽഽകൂ᳚ത്യാ॒ ഹി പുരു॑ഷോ യ॒ജ്ഞമ॒ഭി പ്ര॑യു॒ങ്ക്തേ യജേ॒യേതി॑ മേ॒ധായൈ॒ മന॑സേ॒-ഽഗ്നയേ॒ സ്വാഹേത്യാ॑ഹ മേ॒ധയാ॒ ഹി മന॑സാ॒ പുരു॑ഷോ യ॒ജ്ഞമ॑ഭി॒ഗച്ഛ॑തി॒ സര॑സ്വത്യൈ പൂ॒ഷ്ണേ᳚-ഽഗ്നയേ॒ സ്വാഹേത്യാ॑ഹ॒ വാഗ്വൈ സര॑സ്വതീ പൃഥി॒വീ പൂ॒ഷാ വാ॒ചൈവ പൃ॑ഥി॒വ്യാ യ॒ജ്ഞ-മ്പ്രയു॑ങ്ക്ത॒ ആപോ॑ ദേവീ-ര്ബൃഹതീ-ര്വിശ്വശമ്ഭുവ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ യാ വൈ വര്ഷ്യാ॒സ്താ [യാ വൈ വര്ഷ്യാ॒സ്താഃ, ആപോ॑ ദേ॒വീ-ര്ബൃ॑ഹ॒തീ-] 11
ആപോ॑ ദേ॒വീ-ര്ബൃ॑ഹ॒തീ-ര്വി॒ശ്വശ॑ഭുംവോഁ॒ യദേ॒ത-ദ്യജു॒ര്ന ബ്രൂ॒യാ-ദ്ദി॒വ്യാ ആപോ-ഽശാ᳚ന്താ ഇ॒മം-ലോഁ॒കമാ ഗ॑ച്ഛേയു॒രാപോ॑ ദേവീ-ര്ബൃഹതീ-ര്വിശ്വശമ്ഭുവ॒ ഇത്യാ॑ഹാ॒സ്മാ ഏ॒വൈനാ॑ ലോ॒കായ॑ ശമയതി॒ തസ്മാ᳚ച്ഛാ॒ന്താ ഇ॒മം-ലോഁ॒കമാ ഗ॑ച്ഛന്തി॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീ ഇത്യാ॑ഹ॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വ്യോര്ഹി യ॒ജ്ഞ ഉ॒ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒-മിത്യാ॑ഹാ॒ന്തരി॑ക്ഷേ॒ ഹി യ॒ജ്ഞോ ബൃഹ॒സ്പതി॑ര്നോ ഹ॒വിഷാ॑ വൃധാ॒- [ഹ॒വിഷാ॑ വൃധാതു, ഇത്യാ॑ഹ॒ ബ്രഹ്മ॒ വൈ] 12
-ത്വിത്യാ॑ഹ॒ ബ്രഹ്മ॒ വൈ ദേ॒വാനാ॒-മ്ബൃഹ॒സ്പതി॒-ര്ബ്രഹ്മ॑ണൈ॒വാസ്മൈ॑ യ॒ജ്ഞമവ॑ രുന്ധേ॒ യദ്- ബ്രൂ॒യാ-ദ്വി॑ധേ॒രിതി॑ യജ്ഞസ്ഥാ॒ണുമൃ॑ച്ഛേ-ദ്വൃധാ॒ത്വിത്യാ॑ഹ യജ്ഞസ്ഥാ॒ണുമേ॒വ പരി॑ വൃണക്തി പ്ര॒ജാപ॑തി-ര്യ॒ജ്ഞമ॑സൃജത॒ സോ᳚-ഽസ്മാ-ഥ്സൃ॒ഷ്ടഃ പരാം॑ഐ॒-ഥ്സ പ്ര യജു॒രവ്ലീ॑നാ॒-ത്പ്ര സാമ॒ തമൃഗുദ॑യച്ഛ॒-ദ്യദൃഗു॒ദയ॑ച്ഛ॒-ത്തദൌ᳚-ദ്ഗ്രഹ॒ണസ്യൌ᳚-ദ്ഗ്രഹണ॒ത്വ മൃ॒ചാ [മൃ॒ചാ, ജു॒ഹോ॒തി॒ യ॒ജ്ഞസ്യോദ്യ॑ത്യാ] 13
ജു॑ഹോതി യ॒ജ്ഞസ്യോദ്യ॑ത്യാ അനു॒ഷ്ടുപ്-ഛന്ദ॑സാ॒-മുദ॑യച്ഛ॒ദിത്യാ॑-ഹു॒സ്തസ്മാ॑ദനു॒ഷ്ടുഭാ॑ ജുഹോതി യ॒ജ്ഞസ്യോദ്യ॑ത്യൈ॒ ദ്വാദ॑ശ വാഥ്സബ॒ന്ധാന്യുദ॑യച്ഛ॒-ന്നിത്യാ॑ഹു॒-സ്തസ്മാ᳚ദ്- ദ്വാദ॒ശഭി॑-ര്വാഥ്സബന്ധ॒വിദോ॑ ദീക്ഷയന്തി॒ സാ വാ ഏ॒ഷര്ഗ॑നു॒ഷ്ടുഗ്-വാഗ॑നു॒ഷ്ടുഗ്-യദേ॒തയ॒ര്ചാ ദീ॒ക്ഷയ॑തി വാ॒ചൈവൈന॒ഗ്മ്॒ സര്വ॑യാ ദീക്ഷയതി॒ വിശ്വേ॑ ദേ॒വസ്യ॑ നേ॒തുരിത്യാ॑ഹ സാവി॒ത്ര്യേ॑തേന॒ മര്തോ॑ വൃണീത സ॒ഖ്യ- [സ॒ഖ്യമ്, ഇത്യാ॑ഹ] 14
-മിത്യാ॑ഹ പിതൃദേവ॒ത്യൈ॑തേന॒ വിശ്വേ॑ രാ॒യ ഇ॑ഷുദ്ധ്യ॒സീത്യാ॑ഹ വൈശ്വദേ॒വ്യേ॑തേന॑ ദ്യു॒മ്നം-വൃഁ ॑ണീത പു॒ഷ്യസ॒ ഇത്യാ॑ഹ പൌ॒ഷ്ണ്യേ॑തേന॒ സാ വാ ഏ॒ഷര്ഖ്സ॑ര്വദേവ॒ത്യാ॑ യദേ॒തയ॒ര്ചാ ദീ॒ക്ഷയ॑തി॒ സര്വാ॑ഭിരേ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വതാ॑ഭിര്ദീക്ഷയതി സ॒പ്താക്ഷ॑ര-മ്പ്രഥ॒മ-മ്പ॒ദമ॒ഷ്ടാക്ഷ॑രാണി॒ ത്രീണി॒ യാനി॒ ത്രീണി॒ താന്യ॒ഷ്ടാവുപ॑ യന്തി॒ യാനി॑ ച॒ത്വാരി॒ താന്യ॒ഷ്ടൌ യദ॒ഷ്ടാക്ഷ॑രാ॒ തേന॑ [തേന॑, ഗാ॒യ॒ത്രീ യദേകാ॑ദശാക്ഷരാ॒] 15
ഗായ॒ത്രീ യദേകാ॑ദശാക്ഷരാ॒ തേന॑ ത്രി॒ഷ്ടുഗ്യ-ദ്ദ്വാദ॑ശാക്ഷരാ॒ തേന॒ ജഗ॑തീ॒ സാ വാ ഏ॒ഷര്ഖ്സര്വാ॑ണി॒ ഛന്ദാഗ്മ്॑സി॒ യദേ॒തയ॒ര്ചാ ദീ॒ക്ഷയ॑തി॒ സര്വേ॑ഭിരേ॒വൈന॒-ഞ്ഛന്ദോ॑ഭിര്ദീക്ഷയതി സ॒പ്താക്ഷ॑ര-മ്പ്രഥ॒മ-മ്പ॒ദഗ്മ് സ॒പ്തപ॑ദാ॒ ശക്വ॑രീ പ॒ശവ॒-ശ്ശക്വ॑രീ പ॒ശൂനേ॒വാവ॑ രുന്ധ॒ ഏക॑സ്മാദ॒ക്ഷരാ॒ദനാ᳚പ്ത-മ്പ്രഥ॒മ-മ്പ॒ദ-ന്തസ്മാ॒-ദ്യ-ദ്വാ॒ചോ-ഽനാ᳚പ്ത॒-ന്തന്മ॑നു॒ഷ്യാ॑ ഉപ॑ ജീവന്തി പൂ॒ര്ണയാ॑ ജുഹോതി പൂ॒ര്ണ ഇ॑വ॒ ഹി പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ്ര॒ജാപ॑തേ॒രാപ്ത്യൈ॒ ന്യൂ॑നയാ ജുഹോതി॒ ന്യൂ॑നാ॒ദ്ധി പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ്ര॒ജാ അസൃ॑ജത പ്ര॒ജാനാ॒ഗ്മ്॒ സൃഷ്ട്യൈ᳚ ॥ 16 ॥
(അ॒ഗ്നയേ॒ – താ – വൃ॑ധാത്വൃ॒ – ചാ – സ॒ഖ്യം – തേന॑ – ജുഹോതി॒ – പഞ്ച॑ദശ ച) (അ. 2)
ഋ॒-ഖ്സാ॒മേ വൈ ദേ॒വേഭ്യോ॑ യ॒ജ്ഞായാ-ഽതി॑ഷ്ഠമാനേ॒ കൃഷ്ണോ॑ രൂ॒പ-ങ്കൃ॒ത്വാ- ഽപ॒ക്രമ്യാ॑തിഷ്ഠതാ॒-ന്തേ॑-ഽമന്യന്ത॒ യം-വാഁ ഇ॒മേ ഉ॑പാവ॒ര്ഥ്സ്യത॒-സ്സ ഇ॒ദ-മ്ഭ॑വിഷ്യ॒തീതി॒ തേ ഉപാ॑മന്ത്രയന്ത॒ തേ അ॑ഹോരാ॒ത്രയോ᳚-ര്മഹി॒മാന॑-മപനി॒ധായ॑ ദേ॒വാനു॒പാവ॑ര്തേതാമേ॒ഷ വാ ഋ॒ചോ വര്ണോ॒ യച്ഛു॒ക്ല-ങ്കൃ॑ഷ്ണാജി॒നസ്യൈ॒ഷ സാമ്നോ॒ യ-ത്കൃ॒ഷ്ണമൃ॑ഖ്സാ॒മയോ॒-ശ്ശില്പേ᳚ സ്ഥ॒ ഇത്യാ॑ഹര്ഖ്സാ॒മേ ഏ॒വാ-ഽവ॑ രുന്ധ ഏ॒ഷ [ഏ॒വാ-ഽവ॑ രുന്ധ ഏ॒ഷഃ, വാ അഹ്നോ॒] 17
വാ അഹ്നോ॒ വര്ണോ॒ യച്ഛു॒ക്ല-ങ്കൃ॑ഷ്ണാജി॒നസ്യൈ॒ഷ രാത്രി॑യാ॒ യ-ത്കൃ॒ഷ്ണം-യഁദേ॒വൈന॑യോ॒സ്തത്ര॒ ന്യ॑ക്ത॒-ന്തദേ॒വാവ॑ രുന്ധേ കൃഷ്ണാജി॒നേന॑ ദീക്ഷയതി॒ ബ്രഹ്മ॑ണോ॒ വാ ഏ॒ത-ദ്രൂ॒പം-യഁ-ത്കൃ॑ഷ്ണാജി॒ന-മ്ബ്രഹ്മ॑ണൈ॒വൈന॑-ന്ദീക്ഷയതീ॒മാ-ന്ധിയ॒ഗ്മ്॒ ശിക്ഷ॑മാണസ്യ ദേ॒വേത്യാ॑ഹ യഥായ॒ജുരേ॒വൈത-ദ്ഗര്ഭോ॒ വാ ഏ॒ഷ യ-ദ്ദീ᳚ക്ഷി॒ത ഉല്ബം॒-വാഁസഃ॒ പ്രോര്ണു॑തേ॒ തസ്മാ॒- [തസ്മാ᳚ത്, ഗര്ഭാഃ॒ പ്രാവൃ॑താ] 18
-ദ്ഗര്ഭാഃ॒ പ്രാവൃ॑താ ജായന്തേ॒ ന പു॒രാ സോമ॑സ്യ ക്ര॒യാദപോ᳚ര്ണ്വീത॒ യ-ത്പു॒രാ സോമ॑സ്യ ക്ര॒യാദ॑പോര്ണ്വീ॒ത ഗര്ഭാഃ᳚ പ്ര॒ജാനാ᳚-മ്പരാ॒പാതു॑കാ-സ്സ്യുഃ ക്രീ॒തേ സോമേ-ഽപോ᳚ര്ണുതേ॒ ജായ॑ത ഏ॒വ തദഥോ॒ യഥാ॒ വസീ॑യാഗ്മ് സ-മ്പ്രത്യപോര്ണു॒തേ താ॒ദൃഗേ॒വ തദങ്ഗി॑രസ-സ്സുവ॒ര്ഗം-ലോഁ॒കം-യഁന്ത॒ ഊര്ജം॒-വ്യഁ ॑ഭജന്ത॒ തതോ॒ യദ॒ത്യശി॑ഷ്യത॒ തേ ശ॒രാ അ॑ഭവ॒ന്നൂര്ഗ്വൈ ശ॒രാ യച്ഛ॑ര॒മയീ॒ [യച്ഛ॑ര॒മയീ᳚, മേഖ॑ലാ॒] 19
മേഖ॑ലാ॒ ഭവ॒ത്യൂര്ജ॑മേ॒വാവ॑ രുന്ധേ മദ്ധ്യ॒ത-സ്സന്ന॑ഹ്യതി മദ്ധ്യ॒ത ഏ॒വാസ്മാ॒ ഊര്ജ॑-ന്ദധാതി॒ തസ്മാ᳚ന്മദ്ധ്യ॒ത ഊ॒ര്ജാ ഭു॑ഞ്ജത ഊ॒ര്ധ്വം-വൈഁ പുരു॑ഷസ്യ॒ നാഭ്യൈ॒ മേദ്ധ്യ॑-മവാ॒ചീന॑-മമേ॒ദ്ധ്യം-യഁന്മ॑ദ്ധ്യ॒ത-സ്സ॒നംഹ്യ॑തി॒ മേദ്ധ്യ॑-ഞ്ചൈ॒വാസ്യാ॑മേ॒ദ്ധ്യ-ഞ്ച॒ വ്യാവ॑ര്തയ॒തീന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രായ॒ വജ്ര॒-മ്പ്രാഹ॑ര॒-ഥ്സ ത്രേ॒ധാ വ്യ॑ഭവ॒-ഥ്സ്ഫ്യസ്തൃതീ॑യ॒ഗ്മ്॒ രഥ॒സ്തൃതീ॑യം॒-യൂഁപ॒സ്തൃതീ॑യം॒- [-യൂപ॒സ്തൃതീ॑യ॒മ്, യേ᳚-ഽന്ത-ശ്ശ॒രാ] 20
-യേഁ᳚-ഽന്ത-ശ്ശ॒രാ അശീ᳚ര്യന്ത॒ തേ ശ॒രാ അ॑ഭവ॒-ന്തച്ഛ॒രാണാഗ്മ്॑ ശര॒ത്വം-വഁജ്രോ॒ വൈ ശ॒രാഃ, ക്ഷു-ത്ഖലു॒ വൈ മ॑നു॒ഷ്യ॑സ്യ॒ ഭ്രാതൃ॑വ്യോ॒ യച്ഛ॑ര॒മയീ॒ മേഖ॑ലാ॒ ഭവ॑തി॒ വജ്രേ॑ണൈ॒വ സാ॒ക്ഷാ-ത്ക്ഷുധ॒-മ്ഭ്രാതൃ॑വ്യ-മ്മദ്ധ്യ॒തോ-ഽപ॑ ഹതേ ത്രി॒വൃ-ദ്ഭ॑വതി ത്രി॒വൃദ്വൈ പ്രാ॒ണസ്ത്രി॒വൃത॑മേ॒വ പ്രാ॒ണ-മ്മ॑ദ്ധ്യ॒തോ യജ॑മാനേ ദധാതി പൃ॒ഥ്വീ ഭ॑വതി॒ രജ്ജൂ॑നാം॒-വ്യാഁവൃ॑ത്യൈ॒ മേഖ॑ലയാ॒ യജ॑മാന-ന്ദീക്ഷയതി॒ യോക്ത്രേ॑ണ॒ പത്നീ᳚-മ്മിഥുന॒ത്വായ॑ [ ] 21
യ॒ജ്ഞോ ദക്ഷി॑ണാമ॒ഭ്യ॑ദ്ധ്യായ॒-ത്താഗ്മ് സമ॑ഭവ॒-ത്തദിന്ദ്രോ॑-ഽചായ॒-ഥ്സോ॑-ഽമന്യത॒ യോ വാ ഇ॒തോ ജ॑നി॒ഷ്യതേ॒ സ ഇ॒ദ-മ്ഭ॑വിഷ്യ॒തീതി॒ താ-മ്പ്രാവി॑ശ॒-ത്തസ്യാ॒ ഇന്ദ്ര॑ ഏ॒വാജാ॑യത॒ സോ॑-ഽമന്യത॒ യോ വൈ മദി॒തോ ഽപ॑രോ ജനി॒ഷ്യതേ॒ സ ഇ॒ദ-മ്ഭ॑വിഷ്യ॒തീതി॒ തസ്യാ॑ അനു॒മൃശ്യ॒ യോനി॒മാ-ഽച്ഛി॑ന॒-ഥ്സാ സൂ॒തവ॑ശാ-ഽഭവ॒-ത്ത-ഥ്സൂ॒തവ॑ശായൈ॒ ജന്മ॒ [ജന്മ॑, താഗ്മ് ഹസ്തേ॒ ന്യ॑വേഷ്ടയത॒] 22
താഗ്മ് ഹസ്തേ॒ ന്യ॑വേഷ്ടയത॒ താ-മ്മൃ॒ഗേഷു॒ ന്യ॑ദധാ॒-ഥ്സാ കൃ॑ഷ്ണവിഷാ॒ണാ- ഽഭ॑വ॒ദിന്ദ്ര॑സ്യ॒ യോനി॑രസി॒ മാ മാ॑ ഹിഗ്മ്സീ॒രിതി॑ കൃഷ്ണവിഷാ॒ണാ-മ്പ്ര യ॑ച്ഛതി॒ സയോ॑നിമേ॒വ യ॒ജ്ഞ-ങ്ക॑രോതി॒ സയോ॑നി॒-ന്ദക്ഷി॑ണാ॒ഗ്മ്॒ സയോ॑നി॒മിന്ദ്രഗ്മ്॑ സയോനി॒ത്വായ॑ കൃ॒ഷ്യൈ ത്വാ॑ സുസ॒സ്യായാ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ തസ്മാ॑ദകൃഷ്ടപ॒ച്യാ ഓഷ॑ധയഃ പച്യന്തേ സുപിപ്പ॒ലാഭ്യ॒-സ്ത്വൌഷ॑ധീഭ്യ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ തസ്മാ॒ദോഷ॑ധയഃ॒ ഫല॑-ങ്ഗൃഹ്ണന്തി॒ യദ്ധസ്തേ॑ന [യദ്ധസ്തേ॑ന, ക॒ണ്ഡൂ॒യേത॑] 23
കണ്ഡൂ॒യേത॑ പാമന॒-മ്ഭാവു॑കാഃ പ്ര॒ജാ-സ്സ്യു॒ര്യ-ഥ്സ്മയേ॑ത നഗ്ന॒-മ്ഭാവു॑കാഃ കൃഷ്ണവിഷാ॒ണയാ॑ കണ്ഡൂയതേ-ഽപി॒ഗൃഹ്യ॑ സ്മയതേ പ്ര॒ജാനാ᳚-ങ്ഗോപീ॒ഥായ॒ ന പു॒രാ ദക്ഷി॑ണാഭ്യോ॒ നേതോഃ᳚ കൃഷ്ണവിഷാ॒ണാമവ॑ ചൃതേ॒ദ്യ-ത്പു॒രാ ദക്ഷി॑ണാഭ്യോ॒ നേതോഃ᳚ കൃഷ്ണവിഷാ॒ണാ-മ॑വചൃ॒തേ-ദ്യോനിഃ॑ പ്ര॒ജാനാ᳚-മ്പരാ॒പാതു॑കാ സ്യാന്നീ॒താസു॒ ദക്ഷി॑ണാസു॒ ചാത്വാ॑ലേ കൃഷ്ണവിഷാ॒ണാ-മ്പ്രാസ്യ॑തി॒ യോനി॒ര്വൈ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ ചാത്വാ॑ലം॒-യോഁനിഃ॑ കൃഷ്ണവിഷാ॒ണാ യോനാ॑വേ॒വ യോനി॑-ന്ദധാതി യ॒ജ്ഞസ്യ॑ സയോനി॒ത്വായ॑ ॥ 24 ॥
(രു॒ന്ധ॒ ഏ॒ഷ – തസ്മാ᳚ – ച്ഛര॒മയീ॒ – യൂപ॒സ്തൃതീ॑യം – മിഥുന॒ത്വായ॒ – ജന്മ॒ – ഹസ്തേ॑നാ॒ – ഽഷ്ടാച॑ത്വാരിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 3)
വാഗ്വൈ ദേ॒വേഭ്യോ ഽപാ᳚ക്രാമ-ദ്യ॒ജ്ഞായാതി॑ഷ്ഠമാനാ॒ സാ വന॒സ്പതീ॒-ന്പ്രാവി॑ശ॒-ഥ്സൈഷാ വാഗ്വന॒സ്പതി॑ഷു വദതി॒ യാ ദു॑ന്ദു॒ഭൌ യാ തൂണ॑വേ॒ യാ വീണാ॑യാം॒-യഁ-ദ്ദീ᳚ക്ഷിതദ॒ണ്ഡ-മ്പ്ര॒യച്ഛ॑തി॒ വാച॑മേ॒വാവ॑ രുന്ധ॒ ഔദു॑ബംരോ ഭവ॒ത്യൂര്ഗ്വാ ഉ॑ദു॒ബംര॒ ഊര്ജ॑മേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒ മുഖേ॑ന॒ സമ്മി॑തോ ഭവതി മുഖ॒ത ഏ॒വാസ്മാ॒ ഊര്ജ॑-ന്ദധാതി॒ തസ്മാ᳚-ന്മുഖ॒ത ഊ॒ര്ജാ ഭു॑ഞ്ജതേ [ ] 25
ക്രീ॒തേ സോമേ॑ മൈത്രാവരു॒ണായ॑ ദ॒ണ്ഡ-മ്പ്ര യ॑ച്ഛതി മൈത്രാവരു॒ണോ ഹി പു॒രസ്താ॑-ദൃ॒ത്വിഗ്ഭ്യോ॒ വാചം॑-വിഁ॒ഭജ॑തി॒ താമൃ॒ത്വിജോ॒ യജ॑മാനേ॒ പ്രതി॑ ഷ്ഠാപയന്തി॒ സ്വാഹാ॑ യ॒ജ്ഞ-മ്മന॒സേത്യാ॑ഹ॒ മന॑സാ॒ ഹി പുരു॑ഷോ യ॒ജ്ഞമ॑ഭി॒ഗച്ഛ॑തി॒ സ്വാഹാ॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വീഭ്യാ॒ -മിത്യാ॑ഹ॒ ദ്യാവാ॑പൃഥി॒വ്യോര്ഹി യ॒ജ്ഞ-സ്സ്വാഹോ॒രോര॒-ന്തരി॑ക്ഷാ॒ -ദിത്യാ॑ഹാ॒ന്തരി॑ക്ഷേ॒ ഹി യ॒ജ്ഞ-സ്സ്വാഹാ॑ യ॒ജ്ഞം-വാഁതാ॒ദാ ര॑ഭ॒ ഇത്യാ॑ഹാ॒-ഽയം- [ഇത്യാ॑ഹാ॒-ഽയമ്, വാവ യഃ പവ॑തേ॒] 26
-വാഁവ യഃ പവ॑തേ॒ സ യ॒ജ്ഞസ്തമേ॒വ സാ॒ക്ഷാദാ ര॑ഭതേ മു॒ഷ്ടീ ക॑രോതി॒ വാചം॑-യഁച്ഛതി യ॒ജ്ഞസ്യ॒ ധൃത്യാ॒ അദീ᳚ക്ഷിഷ്ടാ॒യ-മ്ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണ ഇതി॒ ത്രിരു॑പാ॒ഗ്॒ശ്വാ॑ഹ ദേ॒വേഭ്യ॑ ഏ॒വൈന॒-മ്പ്രാ-ഽഽഹ॒ ത്രിരു॒ച്ചൈരു॒ഭയേ᳚ഭ്യ ഏ॒വൈന॑-ന്ദേവമനു॒ഷ്യേഭ്യഃ॒ പ്രാ-ഽഽഹ॒ ന പു॒രാ നക്ഷ॑ത്രേഭ്യോ॒ വാചം॒-വിഁ സൃ॑ജേ॒-ദ്യത്പു॒രാ നക്ഷ॑ത്രേഭ്യോ॒ വാചം॑-വിഁസൃ॒ജേ-ദ്യ॒ജ്ഞം-വിഁച്ഛി॑ന്ദ്യാ॒- [-വിഁച്ഛി॑ന്ദ്യാത്, ഉദി॑തേഷു॒] 27
-ദുദി॑തേഷു॒ നക്ഷ॑ത്രേഷു വ്ര॒ത-ങ്കൃ॑ണു॒തേതി॒ വാചം॒-വിഁ സൃ॑ജതി യ॒ജ്ഞവ്ര॑തോ॒ വൈ ദീ᳚ക്ഷി॒തോ യ॒ജ്ഞമേ॒വാഭി വാചം॒-വിഁ സൃ॑ജതി॒ യദി॑ വിസൃ॒ജേ-ദ്വൈ᳚ഷ്ണ॒വീമൃച॒മനു॑ ബ്രൂയാ-ദ്യ॒ജ്ഞോ വൈ വിഷ്ണു॑ര്യ॒ജ്ഞേനൈ॒വ യ॒ജ്ഞഗ്മ് സ-ന്ത॑നോതി॒ ദൈവീ॒-ന്ധിയ॑-മ്മനാമഹ॒ ഇത്യാ॑ഹ യ॒ജ്ഞമേ॒വ തന്മ്ര॑ദയതി സുപാ॒രാ നോ॑ അസ॒ദ്വശ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ വ്യു॑ഷ്ടിമേ॒വാവ॑ രുന്ധേ [രുന്ധേ, ബ്ര॒ഹ്മ॒വാ॒ദിനോ॑ വദന്തി] 28
ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി ഹോത॒വ്യ॑-ന്ദീക്ഷി॒തസ്യ॑ ഗൃ॒ഹാ(3) ഇ ന ഹോ॑ത॒വ്യാ(3)മിതി॑ ഹ॒വിര്വൈ ദീ᳚ക്ഷി॒തോ യജ്ജു॑ഹു॒യാ-ദ്യജ॑മാനസ്യാവ॒ദായ॑ ജുഹുയാ॒-ദ്യന്ന ജു॑ഹു॒യാ-ദ്യ॑ജ്ഞപ॒രുര॒ന്തരി॑യാ॒ദ്യേ ദേ॒വാ മനോ॑ജാതാ മനോ॒യുജ॒ ഇത്യാ॑ഹ പ്രാ॒ണാ വൈ ദേ॒വാ മനോ॑ജാതാ മനോ॒യുജ॒സ്തേഷ്വേ॒വ പ॒രോക്ഷ॑-ഞ്ജുഹോതി॒ തന്നേവ॑ ഹു॒ത-ന്നേവാഹു॑തഗ്ഗ് സ്വ॒പന്തം॒-വൈഁ ദീ᳚ക്ഷി॒തഗ്മ് രക്ഷാഗ്മ്॑സി ജിഘാഗ്മ്സന്ത്യ॒ഗ്നിഃ – [ജിഘാഗ്മ്സന്ത്യ॒ഗ്നിഃ, ഖലു॒ വൈ] 29
ഖലു॒ വൈ ര॑ക്ഷോ॒ഹാ-ഽഗ്നേ॒ ത്വഗ്മ് സു ജാ॑ഗൃഹി വ॒യഗ്മ് സു മ॑ന്ദിഷീമ॒ഹീത്യാ॑ഹാ॒ഗ്നി-മേ॒വാധി॒പാ-ങ്കൃ॒ത്വാ സ്വ॑പിതി॒ രക്ഷ॑സാ॒മപ॑ഹത്യാ അവ്ര॒ത്യമി॑വ॒ വാ ഏ॒ഷ ക॑രോതി॒ യോ ദീ᳚ക്ഷി॒ത-സ്സ്വപി॑തി॒ ത്വമ॑ഗ്നേ വ്രത॒പാ അ॒സീത്യാ॑ഹാ॒ഗ്നിര്വൈ ദേ॒വാനാം᳚-വ്രഁ॒തപ॑തി॒-സ്സ ഏ॒വൈനം॑-വ്രഁ॒തമാ ല॑ഭംയഁതി ദേ॒വ ആ മര്ത്യേ॒ഷ്വേത്യാ॑ഹ ദേ॒വോ [ദേ॒വഃ, ഹ്യേ॑ഷ സ-ന്മര്ത്യേ॑ഷു॒] 30
ഹ്യേ॑ഷ സ-ന്മര്ത്യേ॑ഷു॒ ത്വം-യഁ॒ജ്ഞേഷ്വീഡ്യ॒ ഇത്യാ॑ഹൈ॒തഗ്മ് ഹി യ॒ജ്ഞേഷ്വീഡ॒തേ-ഽപ॒ വൈ ദീ᳚ക്ഷി॒താ-ഥ്സു॑ഷു॒പുഷ॑ ഇന്ദ്രി॒യ-ന്ദേ॒വതാഃ᳚ ക്രാമന്തി॒ വിശ്വേ॑ ദേ॒വാ അ॒ഭി മാമാ-ഽവ॑വൃത്ര॒-ന്നിത്യാ॑-ഹേന്ദ്രി॒യേണൈ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വതാ॑ഭി॒-സ്സ-ന്ന॑യതി॒ യദേ॒ത-ദ്യജു॒ര്ന ബ്രൂ॒യാ-ദ്യാവ॑ത ഏ॒വ പ॒ശൂന॒ഭി ദീക്ഷേ॑ത॒ താവ॑ന്തോ-ഽസ്യ പ॒ശവ॑-സ്സ്യൂ॒ രാസ്വേയ॑- [പ॒ശവ॑-സ്സ്യൂ॒ രാസ്വേയ॑ത്, സോ॒മാ-ഽഽ ഭൂയോ॑] 31
-ഥ്സോ॒മാ-ഽഽ ഭൂയോ॑ ഭ॒രേത്യാ॒ഹാ-പ॑രിമിതാനേ॒വ പ॒ശൂനവ॑ രുന്ധേ ച॒ന്ദ്രമ॑സി॒ മമ॒ ഭോഗാ॑യ ഭ॒വേത്യാ॑ഹ യഥാദേവ॒തമേ॒വൈനാഃ॒ പ്രതി॑ ഗൃഹ്ണാതി വാ॒യവേ᳚ ത്വാ॒ വരു॑ണായ॒ ത്വേതി॒ യദേ॒വമേ॒താ നാനു॑ദി॒ശേദയ॑ഥാദേവത॒-ന്ദക്ഷി॑ണാ ഗമയേ॒ദാ ദേ॒വതാ᳚ഭ്യോ വൃശ്ച്യേത॒ യദേ॒വമേ॒താ അ॑നുദി॒ശതി॑ യഥാദേവ॒തമേ॒വ ദക്ഷി॑ണാ ഗമയതി॒ ന ദേ॒വതാ᳚ഭ്യ॒ ആ [ന ദേ॒വതാ᳚ഭ്യ॒ ആ, വൃ॒ശ്ച്യ॒തേ॒ ദേവീ॑രാപോ] 32
വൃ॑ശ്ച്യതേ॒ ദേവീ॑രാപോ അപാ-ന്നപാ॒ദിത്യാ॑ഹ॒ യദ്വോ॒ മേദ്ധ്യം॑-യഁ॒ജ്ഞിയ॒ഗ്മ്॒ സദേ॑വ॒-ന്തദ്വോ॒ മാ-ഽവ॑ ക്രമിഷ॒മിതി॒ വാവൈതദാ॒ഹാച്ഛി॑ന്ന॒-ന്തന്തു॑-മ്പൃഥി॒വ്യാ അനു॑ ഗേഷ॒മിത്യാ॑ഹ॒ സേതു॑മേ॒വ കൃ॒ത്വാ-ഽത്യേ॑തി ॥ 33 ॥
(ഭു॒ഞ്ജ॒തേ॒ – ഽയം – ഛി॑ന്ദ്യാ-ദ്- രുന്ധേ॒ – ഽഗ്നി – രാ॑ഹ ദേ॒വ – ഇയ॑-ദ്- ദേ॒വതാ᳚ഭ്യ॒ ആ – ത്രയ॑സ്ത്രിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 4)
ദേ॒വാ വൈ ദേ॑വ॒യജ॑ന-മദ്ധ്യവ॒സായ॒ ദിശോ॒ ന പ്രാജാ॑ന॒-ന്തേ᳚(1॒)-ഽന്യോ᳚-ഽന്യമുപാ॑ധാവ॒-ന്ത്വയാ॒ പ്ര ജാ॑നാമ॒ ത്വയേതി॒ തേ-ഽദി॑ത്യാ॒ഗ്മ്॒ സമ॑ദ്ധ്രയന്ത॒ ത്വയാ॒ പ്ര ജാ॑നാ॒മേതി॒ സാ-ഽബ്ര॑വീ॒-ദ്വരം॑-വൃഁണൈ॒ മത്പ്രാ॑യണാ ഏ॒വ വോ॑ യ॒ജ്ഞാ മദു॑ദയനാ അസ॒ന്നിതി॒ തസ്മാ॑ദാദി॒ത്യഃ പ്രാ॑യ॒ണീയോ॑ യ॒ജ്ഞാനാ॑മാദി॒ത്യ ഉ॑ദയ॒നീയഃ॒ പഞ്ച॑ ദേ॒വതാ॑ യജതി॒ പഞ്ച॒ ദിശോ॑ ദി॒ശാ-മ്പ്രജ്ഞാ᳚ത്യാ॒ [ദി॒ശാ-മ്പ്രജ്ഞാ᳚ത്യൈ, അഥോ॒ പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ] 34
അഥോ॒ പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ പ॒ങ്ക്തിഃ പാങ്ക്തോ॑ യ॒ജ്ഞോ യ॒ജ്ഞമേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒ പഥ്യാഗ്॑ സ്വ॒സ്തിമ॑യജ॒-ന്പ്രാചീ॑മേ॒വ തയാ॒ ദിശ॒-മ്പ്രാജാ॑നന്ന॒ഗ്നിനാ॑ ദക്ഷി॒ണാ സോമേ॑ന പ്ര॒തീചീഗ്മ്॑ സവി॒ത്രോദീ॑ചീ॒-മദി॑ത്യോ॒ര്ധ്വാ-മ്പഥ്യാഗ്॑ സ്വ॒സ്തിം യഁ ॑ജതി॒ പ്രാചീ॑മേ॒വ തയാ॒ ദിശ॒-മ്പ്ര ജാ॑നാതി॒ പഥ്യാഗ്॑ സ്വ॒സ്തിമി॒ഷ്ട്വാ-ഽഗ്നീഷോമൌ॑ യജതി॒ ചക്ഷു॑ഷീ॒ വാ ഏ॒തേ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ യദ॒ഗ്നീഷോമൌ॒ താഭ്യാ॑മേ॒വാനു॑ പശ്യ- [പശ്യതി, അ॒ഗ്നീഷോമാ॑-വി॒ഷ്ട്വാ] 35
-ത്യ॒ഗ്നീഷോമാ॑-വി॒ഷ്ട്വാ സ॑വി॒താരം॑-യഁജതി സവി॒തൃപ്ര॑സൂത ഏ॒വാനു॑ പശ്യതി സവി॒താര॑മി॒ഷ്ട്വാ-ഽദി॑തിം-യഁജതീ॒യം-വാഁ അദി॑തിര॒സ്യാമേ॒വ പ്ര॑തി॒ഷ്ഠായാനു॑ പശ്യ॒ത്യദി॑തിമി॒ഷ്ട്വാ മാ॑രു॒തീമൃച॒മന്വാ॑ഹ മ॒രുതോ॒ വൈ ദേ॒വാനാം॒-വിഁശോ॑ ദേവവി॒ശ-ങ്ഖലു॒ വൈ കല്പ॑മാന-മ്മനുഷ്യവി॒ശമനു॑ കല്പതേ॒ യ-ന്മാ॑രു॒തീമൃച॑മ॒ന്വാഹ॑ വി॒ശാ-ങ്കൢപ്ത്യൈ᳚ ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി പ്രയാ॒ജവ॑ദനനൂയാ॒ജ-മ്പ്രാ॑യ॒ണീയ॑-ങ്കാ॒ര്യ॑-മനൂയാ॒ജവ॑- [-മനൂയാ॒ജവ॑ത്, അ॒പ്ര॒യാ॒ജ-മു॑ദയ॒നീയ॒] 36
-ദപ്രയാ॒ജ-മു॑ദയ॒നീയ॒-മിതീ॒മേ വൈ പ്ര॑യാ॒ജാ അ॒മീ അ॑നൂയാ॒ജാ-സ്സൈവ സാ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ സന്ത॑തി॒സ്ത-ത്തഥാ॒ ന കാ॒ര്യ॑മാ॒ത്മാ വൈ പ്ര॑യാ॒ജാഃ പ്ര॒ജാ-ഽനൂ॑യാ॒ജാ യ-ത്പ്ര॑യാ॒ജാ-ന॑ന്തരി॒യാദാ॒ത്മാന॑മ॒-ന്തരി॑യാ॒-ദ്യദ॑നൂയാ॒ജാ-ന॑ന്തരി॒യാ-ത്പ്ര॒ജാമ॒ന്തരി॑യാ॒ദ്യതഃ॒ ഖലു॒ വൈ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ വിത॑തസ്യ॒ ന ക്രി॒യതേ॒ തദനു॑ യ॒ജ്ഞഃ പരാ॑ ഭവതി യ॒ജ്ഞ-മ്പ॑രാ॒ഭവ॑ന്തം॒-യഁജ॑മാ॒നോ-ഽനു॒ [-യഁജ॑മാ॒നോ-ഽനു॑, പരാ॑ ഭവതി] 37
പരാ॑ ഭവതി പ്രയാ॒ജവ॑ദേ॒വാ-നൂ॑യാ॒ജവ॑-ത്പ്രായ॒ണീയ॑-ങ്കാ॒ര്യ॑-മ്പ്രയാ॒ജവ॑ദനൂയാ॒ജവ॑-ദുദയ॒നീയ॒-ന്നാ-ഽഽത്മാന॑മന്ത॒രേതി॒ ന പ്ര॒ജാ-ന്ന യ॒ജ്ഞഃ പ॑രാ॒ഭവ॑തി॒ ന യജ॑മാനഃ പ്രായ॒ണീയ॑സ്യ നിഷ്കാ॒സ ഉ॑ദയ॒നീയ॑മ॒ഭി നിര്വ॑പതി॒ സൈവ സാ യ॒ജ്ഞസ്യ॒ സന്ത॑തി॒ര്യാഃ പ്രാ॑യ॒ണീയ॑സ്യ യാ॒ജ്യാ॑ യ-ത്താ ഉ॑ദയ॒നീയ॑സ്യ യാ॒ജ്യാഃ᳚ കു॒ര്യാ-ത്പരാം॑അ॒മും-ലോഁ॒കമാ രോ॑ഹേ-ത്പ്ര॒മായു॑ക-സ്സ്യാ॒ദ്യാഃ പ്രാ॑യ॒ണീയ॑സ്യ പുരോ-ഽനുവാ॒ക്യാ᳚സ്താ ഉ॑ദയ॒നീയ॑സ്യ യാ॒ജ്യാഃ᳚ കരോത്യ॒സ്മിന്നേ॒വ ലോ॒കേ പ്രതി॑ തിഷ്ഠതി ॥ 38 ॥
(പ്രജ്ഞാ᳚ത്യൈ – പശ്യത്യ – നൂയാ॒ജവ॒ – ദ്യജ॑മാ॒നോ-ഽനു॑ – പുരോനുവാ॒ക്യാ᳚സ്താ – അ॒ഷ്ടൌ ച॑) (അ. 5)
ക॒ദ്രൂശ്ച॒ വൈ സു॑പ॒ര്ണീ ചാ᳚-ഽഽത്മരൂ॒പയോ॑രസ്പര്ധേതാ॒ഗ്മ്॒ സാ ക॒ദ്രൂ-സ്സു॑പ॒ര്ണീമ॑ജയ॒-ഥ്സാ-ഽബ്ര॑വീ-ത്തൃ॒തീയ॑സ്യാമി॒തോ ദി॒വി സോമ॒സ്തമാ ഹ॑ര॒ തേനാ॒-ഽഽത്മാന॒-ന്നിഷ്ക്രീ॑ണീ॒ഷ്വേതീ॒യം-വൈഁ ക॒ദ്രൂര॒സൌ സു॑പ॒ര്ണീ ഛന്ദാഗ്മ്॑സി സൌപര്ണേ॒യാ-സ്സാബ്ര॑വീദ॒സ്മൈ വൈ പി॒തരൌ॑ പു॒ത്രാ-ന്ബി॑ഭൃത-സ്തൃ॒തീയ॑സ്യാമി॒തോ ദി॒വി സോമ॒സ്തമാ ഹ॑ര॒ തേനാ॒-ഽഽത്മാന॒-ന്നിഷ്ക്രീ॑ണീ॒ഷ്വേ- [നിഷ്ക്രീ॑ണീ॒ഷ്വ, ഇതി॑ മാ] 39
-തി॑ മാ ക॒ദ്രൂര॑വോച॒ദിതി॒ ജഗ॒ത്യുദ॑പത॒-ച്ചതു॑ര്ദശാക്ഷരാ സ॒തീ സാ ഽപ്രാ᳚പ്യ॒ ന്യ॑വര്തത॒ തസ്യൈ॒ ദ്വേ അ॒ക്ഷരേ॑ അമീയേതാ॒ഗ്മ്॒ സാ പ॒ശുഭി॑ശ്ച ദീ॒ക്ഷയാ॒ ചാ-ഽഗ॑ച്ഛ॒-ത്തസ്മാ॒ജ്ജഗ॑തീ॒ ഛന്ദ॑സാ-മ്പശ॒വ്യ॑തമാ॒ തസ്മാ᳚-ത്പശു॒മന്ത॑-ന്ദീ॒ക്ഷോപ॑ നമതി ത്രി॒ഷ്ടുഗുദ॑പത॒-ത്ത്രയോ॑ദശാക്ഷരാ സ॒തീ സാ ഽപ്രാ᳚പ്യ॒ ന്യ॑വര്തത॒ തസ്യൈ॒ ദ്വേ അ॒ക്ഷരേ॑ അമീയേതാ॒ഗ്മ്॒ സാ ദക്ഷി॑ണാഭിശ്ച॒ [ദക്ഷി॑ണാഭിശ്ച, തപ॑സാ॒] 40
തപ॑സാ॒ ചാ-ഽഗ॑ച്ഛ॒-ത്തസ്മാ᳚-ത്ത്രി॒ഷ്ടുഭോ॑ ലോ॒കേ മാദ്ധ്യ॑ന്ദിനേ॒ സവ॑നേ॒ ദക്ഷി॑ണാ നീയന്ത ഏ॒ത-ത്ഖലു॒ വാവ തപ॒ ഇത്യാ॑ഹു॒ര്യ-സ്സ്വ-ന്ദദാ॒തീതി॑ ഗായ॒ത്ര്യുദ॑പത॒ച്ചതു॑രക്ഷരാ സ॒ത്യ॑ജയാ॒ ജ്യോതി॑ഷാ॒ തമ॑സ്യാ അ॒ജാ-ഽഭ്യ॑രുന്ധ॒ തദ॒ജായാ॑ അജ॒ത്വഗ്മ് സാ സോമ॒-ഞ്ചാ-ഽഽഹ॑രച്ച॒ത്വാരി॑ ചാ॒ക്ഷരാ॑ണി॒ സാ-ഽഷ്ടാക്ഷ॑രാ॒ സമ॑പദ്യത ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി॒ [ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി, കസ്മാ᳚-ഥ്സ॒ത്യാ-] 41
കസ്മാ᳚-ഥ്സ॒ത്യാ-ദ്ഗാ॑യ॒ത്രീ കനി॑ഷ്ഠാ॒ ഛന്ദ॑സാഗ്മ് സ॒തീ യ॑ജ്ഞമു॒ഖ-മ്പരീ॑യാ॒യേതി॒ യദേ॒വാദ-സ്സോമ॒മാ-ഽഹ॑ര॒-ത്തസ്മാ᳚-ദ്യജ്ഞമു॒ഖ-മ്പര്യൈ॒-ത്തസ്മാ᳚-ത്തേജ॒സ്വിനീ॑തമാ പ॒ദ്ഭ്യാ-ന്ദ്വേ സവ॑നേ സ॒മഗൃ॑ഹ്ണാ॒-ന്മുഖേ॒നൈകം॒-യഁന്മുഖേ॑ന സ॒മഗൃ॑ഹ്ണാ॒-ത്തദ॑ധയ॒-ത്തസ്മാ॒-ദ്ദ്വേ സവ॑നേ ശു॒ക്ര॑വതീ പ്രാതസ്സവ॒ന-ഞ്ച॒ മാദ്ധ്യ॑ന്ദിന-ഞ്ച॒ തസ്മാ᳚-ത്തൃതീയ സവ॒ന ഋ॑ജീ॒ഷമ॒ഭി ഷു॑ണ്വന്തി ധീ॒തമി॑വ॒ ഹി മന്യ॑ന്ത [ഹി മന്യ॑ന്തേ, ആ॒ശിര॒മവ॑ നയതി] 42
ആ॒ശിര॒മവ॑ നയതി സശുക്ര॒ത്വായാഥോ॒ സ-മ്ഭ॑രത്യേ॒വൈന॒-ത്തഗ്മ് സോമ॑-മാഹ്രി॒യമാ॑ണ-ങ്ഗന്ധ॒ര്വോ വി॒ശ്വാവ॑സഃ॒ പര്യ॑മുഷ്ണാ॒-ഥ്സ തി॒സ്രോ രാത്രീഃ॒ പരി॑മുഷിതോ-ഽവസ॒-ത്തസ്മാ᳚-ത്തി॒സ്രോ രാത്രീഃ᳚ ക്രീ॒ത-സ്സോമോ॑ വസതി॒ തേ ദേ॒വാ അ॑ബ്രുവ॒ന്-ഥ്സ്ത്രീകാ॑മാ॒ വൈ ഗ॑ന്ധ॒ര്വാ സ്സ്ത്രി॒യാ നിഷ്ക്രീ॑ണാ॒മേതി॒ തേ വാച॒ഗ്ഗ്॒ സ്ത്രിയ॒മേക॑ഹായനീ-ങ്കൃ॒ത്വാ തയാ॒ നിര॑ക്രീണ॒ന്-ഥ്സാ രോ॒ഹി-ദ്രൂ॒പ-ങ്കൃ॒ത്വാ ഗ॑ന്ധ॒ര്വേഭ്യോ॑- [ഗ॑ന്ധ॒ര്വേഭ്യഃ॑, അ॒പ॒ക്രമ്യാ॑തിഷ്ഠ॒-ത്ത-ദ്രോ॒ഹിതോ॒] 43
-ഽപ॒ക്രമ്യാ॑തിഷ്ഠ॒-ത്ത-ദ്രോ॒ഹിതോ॒ ജന്മ॒ തേ ദേ॒വാ അ॑ബ്രുവ॒ന്നപ॑ യു॒ഷ്മദക്ര॑മീ॒-ന്നാസ്മാനു॒-പാവ॑ര്തതേ॒ വി ഹ്വ॑യാമഹാ॒ ഇതി॒ ബ്രഹ്മ॑ ഗന്ധ॒ര്വാ അവ॑ദ॒ന്നഗാ॑യ-ന്ദേ॒വാ-സ്സാ ദേ॒വാ-ന്ഗായ॑ത ഉ॒പാവ॑ര്തത॒ തസ്മാ॒-ദ്ഗായ॑ന്ത॒ഗ്ഗ്॒ സ്ത്രിയഃ॑ കാമയന്തേ॒ കാമു॑കാ ഏന॒ഗ്ഗ്॒ സ്ത്രിയോ॑ ഭവന്തി॒ യ ഏ॒വം-വേഁദാഥോ॒ യ ഏ॒വം-വിഁ॒ദ്വാനപി॒ ജന്യേ॑ഷു॒ ഭവ॑തി॒ തേഭ്യ॑ ഏ॒വ ദ॑ദത്യു॒ത യ-ദ്ബ॒ഹുത॑യാ॒ [യ-ദ്ബ॒ഹുത॑യാഃ, ഭവ॒ന്ത്യേക॑ഹായന്യാ] 44
ഭവ॒ന്ത്യേക॑ഹായന്യാ ക്രീണാതി വാ॒ചൈവൈന॒ഗ്മ്॒ സര്വ॑യാ ക്രീണാതി॒ തസ്മാ॒ദേക॑ഹായനാ മനു॒ഷ്യാ॑ വാചം॑-വഁദ॒ന്ത്യകൂ॑ട॒യാ ഽക॑ര്ണ॒യാ-ഽ കാ॑ണ॒യാശ്ലോ॑ണ॒യാ ഽസ॑പ്തശഫയാ ക്രീണാതി॒ സര്വ॑യൈ॒വൈന॑-ങ്ക്രീണാതി॒ യച്ഛ്വേ॒തയാ᳚ ക്രീണീ॒യാ-ദ്ദു॒ശ്ചര്മാ॒ യജ॑മാന-സ്സ്യാ॒ദ്യ-ത്കൃ॒ഷ്ണയാ॑-ഽനു॒സ്തര॑ണീ സ്യാ-ത്പ്ര॒മായു॑കോ॒ യജ॑മാന-സ്സ്യാ॒ദ്യ-ദ്ദ്വി॑രൂ॒പയാ॒ വാര്ത്ര॑ഘ്നീ സ്യാ॒-ഥ്സ വാ॒-ഽന്യ-ഞ്ജി॑നീ॒യാ-ത്തം-വാഁ॒-ഽന്യോ ജി॑നീയാദരു॒ണയാ॑ പിങ്ഗാ॒ക്ഷ്യാ ക്രീ॑ണാത്യേ॒തദ്വൈ സോമ॑സ്യ രൂ॒പഗ്ഗ് സ്വയൈ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വത॑യാ ക്രീണാതി ॥ 45 ॥
(നിഷ്ക്രീ॑ണീഷ്വ॒ – ദക്ഷി॑ണാഭിശ്ച – വദന്തി॒ – മന്യ॑ന്തേ-ഗന്ധ॒ര്വേഭ്യോ॑-ബ॒ഹുത॑യാഃ-പിങ്ഗാ॒ക്ഷ്യാ-ദശ॑ ച ) (അ. 6)
തദ്ധിര॑ണ്യമഭവ॒-ത്തസ്മാ॑ദ॒ദ്ഭ്യോ ഹിര॑ണ്യ-മ്പുനന്തി ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വദന്തി॒ കസ്മാ᳚-ഥ്സ॒ത്യാദ॑ന॒സ്ഥികേ॑ന പ്ര॒ജാഃ പ്ര॒വീയ॑ന്തേ ഽസ്ഥ॒ന്വതീ᳚ര്ജായന്ത॒ ഇതി॒ യദ്ധിര॑ണ്യ-ങ്ഘൃ॒തേ॑-ഽവ॒ധായ॑ ജു॒ഹോതി॒ തസ്മാ॑ദന॒സ്ഥികേ॑ന പ്ര॒ജാഃ പ്ര വീ॑യന്തേ ഽസ്ഥ॒ന്വതീ᳚ര്ജായന്ത ഏ॒തദ്വാ അ॒ഗ്നേഃ പ്രി॒യ-ന്ധാമ॒ യ-ദ്ഘൃ॒ത-ന്തേജോ॒ ഹിര॑ണ്യമി॒യന്തേ॑ ശുക്ര ത॒നൂരി॒ദം-വഁര്ച॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ സതേ॑ജസമേ॒വൈന॒ഗ്മ്॒ സത॑നു- [സത॑നുമ്, ക॒രോ॒ത്യഥോ॒] 46
-ങ്കരോ॒ത്യഥോ॒ സ-മ്ഭ॑രത്യേ॒വൈനം॒-യഁദബ॑ദ്ധമ-വദ॒ദ്ധ്യാ-ദ്ഗര്ഭാഃ᳚ പ്ര॒ജാനാ᳚-മ്പരാ॒പാതു॑കാ-സ്സ്യുര്ബ॒ദ്ധമവ॑ ദധാതി॒ ഗര്ഭാ॑ണാ॒-ന്ധൃത്യൈ॑ നിഷ്ട॒ര്ക്യ॑-മ്ബദ്ധ്നാതി പ്ര॒ജാനാ᳚-മ്പ്ര॒ജന॑നായ॒ വാഗ്വാ ഏ॒ഷാ യ-ഥ്സോ॑മ॒ക്രയ॑ണീ॒ ജൂര॒സീത്യാ॑ഹ॒ യദ്ധി മന॑സാ॒ ജവ॑തേ॒ ത-ദ്വാ॒ചാ വദ॑തി ധൃ॒താ മന॒സേത്യാ॑ഹ॒ മന॑സാ॒ ഹി വാഗ്ധൃ॒താ ജുഷ്ടാ॒ വിഷ്ണ॑വ॒ ഇത്യാ॑ഹ [ ] 47
യ॒ജ്ഞോ വൈ വിഷ്ണു॑ ര്യ॒ജ്ഞായൈ॒വൈനാ॒-ഞ്ജുഷ്ടാ᳚-ങ്കരോതി॒ തസ്യാ᳚സ്തേ സ॒ത്യസ॑വസഃ പ്രസ॒വ ഇത്യാ॑ഹ സവി॒തൃ-പ്ര॑സൂതാമേ॒വ വാച॒മവ॑ രുന്ധേ॒ കാണ്ഡേ॑കാണ്ഡേ॒ വൈ ക്രി॒യമാ॑ണേ യ॒ജ്ഞഗ്മ് രക്ഷാഗ്മ്॑സി ജിഘാഗ്മ്സന്ത്യേ॒ഷ ഖലു॒ വാ അര॑ക്ഷോഹതഃ॒ പന്ഥാ॒ യോ᳚-ഽഗ്നേശ്ച॒ സൂര്യ॑സ്യ ച॒ സൂര്യ॑സ്യ॒ ചക്ഷു॒രാ-ഽരു॑ഹമ॒ഗ്നേര॒ക്ഷ്ണഃ ക॒നീനി॑കാ॒മിത്യാ॑ഹ॒ യ ഏ॒വാര॑ക്ഷോഹതഃ॒ പന്ഥാ॒സ്തഗ്മ് സ॒മാരോ॑ഹതി॒ [സ॒മാരോ॑ഹതി, വാഗ്വാ ഏ॒ഷാ] 48
വാഗ്വാ ഏ॒ഷാ യ-ഥ്സോ॑മ॒ക്രയ॑ണീ॒ ചിദ॑സി മ॒നാ-ഽസീത്യാ॑ഹ॒ ശാസ്ത്യേ॒വൈനാ॑മേ॒ത-ത്തസ്മാ᳚ച്ഛി॒ഷ്ടാഃ പ്ര॒ജാ ജാ॑യന്തേ॒ ചിദ॒സീത്യാ॑ഹ॒ യദ്ധി മന॑സാ ചേ॒തയ॑തേ॒ ത-ദ്വാ॒ചാ വദ॑തി മ॒നാ-ഽസീത്യാ॑ഹ॒ യദ്ധി മന॑സാ-ഽഭി॒ഗച്ഛ॑തി॒ ത-ത്ക॒രോതി॒ ധീര॒സീത്യാ॑ഹ॒ യദ്ധി മന॑സാ॒ ധ്യായ॑തി॒ ത-ദ്വാ॒ചാ [ ] 49
വദ॑തി॒ ദക്ഷി॑ണാ॒-ഽസീത്യാ॑ഹ॒ ദക്ഷി॑ണാ॒ ഹ്യേ॑ഷാ യ॒ജ്ഞിയാ॒-ഽസീത്യാ॑ഹ യ॒ജ്ഞിയാ॑മേ॒വൈനാ᳚-ങ്കരോതി ക്ഷ॒ത്രിയാ॒സീത്യാ॑ഹ ക്ഷ॒ത്രിയാ॒ ഹ്യേ॑ഷാ ഽദി॑തിരസ്യുഭ॒യത॑ശ്ശീ॒ര്ഷ്ണീത്യാ॑ഹ॒ യദേ॒വാ-ഽഽദി॒ത്യഃ പ്രാ॑യ॒ണീയോ॑ യ॒ജ്ഞാനാ॑മാദി॒ത്യ ഉ॑ദയ॒നീയ॒-സ്തസ്മാ॑ദേ॒വമാ॑ഹ॒ യദബ॑ദ്ധാ॒ സ്യാദയ॑താ സ്യാ॒ദ്യ-ത്പ॑ദിബ॒ദ്ധാ-ഽനു॒സ്തര॑ണീ സ്യാ-ത്പ്ര॒മായു॑കോ॒ യജ॑മാന-സ്സ്യാ॒- [യജ॑മാന-സ്സ്യാത്, യ-ത്ക॑ര്ണഗൃഹീ॒താ] 50
-ദ്യ-ത്ക॑ര്ണഗൃഹീ॒താ വാര്ത്ര॑ഘ്നീ സ്യാ॒-ഥ്സ വാ॒-ഽന്യ-ഞ്ജി॑നീ॒യാ-ത്തം-വാഁ॒-ഽന്യോ ജി॑നീയാന്മി॒ത്രസ്ത്വാ॑ പ॒ദി ബ॑ദ്ധ്നാ॒ത്വിത്യാ॑ഹ മി॒ത്രോ വൈ ശി॒വോ ദേ॒വാനാ॒-ന്തേനൈ॒വൈനാ᳚-മ്പ॒ദി ബ॑ദ്ധ്നാതി പൂ॒ഷാ-ഽദ്ധ്വ॑നഃ പാ॒ത്വിത്യാ॑ഹേ॒യം-വൈഁ പൂ॒ഷേമാമേ॒വാസ്യാ॑ അധി॒പാമ॑ക॒-സ്സമ॑ഷ്ട്യാ॒ ഇന്ദ്രാ॒യാ-ദ്ധ്യ॑ക്ഷാ॒യേത്യാ॒ഹേന്ദ്ര॑മേ॒വാസ്യാ॒ അദ്ധ്യ॑ക്ഷ-ങ്കരോ॒- [അദ്ധ്യ॑ക്ഷ-ങ്കരോതി, അനു॑ ത്വാ മാ॒താ] 51
-ത്യനു॑ ത്വാ മാ॒താ മ॑ന്യതാ॒മനു॑ പി॒തേത്യാ॒ഹാ-നു॑മതയൈ॒വൈന॑യാ ക്രീണാതി॒ സാ ദേ॑വി ദേ॒വമച്ഛേ॒ഹീത്യാ॑ഹ ദേ॒വീ ഹ്യേ॑ഷാ ദേ॒വ-സ്സോമ॒ ഇന്ദ്രാ॑യ॒ സോമ॒മിത്യാ॒ഹേന്ദ്രാ॑യ॒ ഹി സോമ॑ ആഹ്രി॒യതേ॒ യദേ॒ത-ദ്യജു॒ര്ന ബ്രൂ॒യാ-ത്പരാ᳚ച്യേ॒വ സോ॑മ॒ക്രയ॑ണീയാ-ദ്രു॒ദ്രസ്ത്വാ-ഽഽ വ॑ര്തയ॒ത്വിത്യാ॑ഹ രു॒ദ്രോ വൈ ക്രൂ॒രോ [രു॒ദ്രോ വൈ ക്രൂ॒രഃ, ദേ॒വാനാ॒-ന്തമേ॒വാസ്യൈ॑] 52
ദേ॒വാനാ॒-ന്തമേ॒വാസ്യൈ॑ പ॒രസ്താ᳚-ദ്ദധാ॒ത്യാവൃ॑ത്ത്യൈ ക്രൂ॒രമി॑വ॒ വാ ഏ॒ത-ത്ക॑രോതി॒ യ-ദ്രു॒ദ്രസ്യ॑ കീ॒ര്തയ॑തി മി॒ത്രസ്യ॑ പ॒ഥേത്യാ॑ഹ॒ ശാന്ത്യൈ॑ വാ॒ചാ വാ ഏ॒ഷ വി ക്രീ॑ണീതേ॒ യ-സ്സോ॑മ॒ക്രയ॑ണ്യാ സ്വ॒സ്തി സോമ॑സഖാ॒ പുന॒രേഹി॑ സ॒ഹ ര॒യ്യേത്യാ॑ഹ വാ॒ചൈവ വി॒ക്രീയ॒ പുന॑രാ॒ത്മന് വാച॑-ന്ധ॒ത്തേ-ഽനു॑പദാസുകാ-ഽസ്യ॒ വാഗ്ഭ॑വതി॒ യ ഏ॒വം-വേഁദ॑ ॥ 53 ॥
(സത॑നും॒ – വിഁഷ്ണ॑വ॒ ഇത്യാ॑ഹ – സ॒മാരോ॑ഹതി॒ – ധ്യായ॑തി॒ ത-ദ്വാ॒ചാ – യജ॑മാന-സ്സ്യാത് – കരോതി – ക്രൂ॒രോ – വേദ॑) (അ. 7)
ഷട് പ॒ദാന്യനു॒ നി ക്രാ॑മതി ഷഡ॒ഹം-വാഁന്നാതി॑ വദത്യു॒ത സം॑വഁഥ്സ॒രസ്യായ॑നേ॒ യാവ॑ത്യേ॒വ വാക്താമവ॑ രുന്ധേ സപ്ത॒മേ പ॒ദേ ജു॑ഹോതി സ॒പ്തപ॑ദാ॒ ശക്വ॑രീ പ॒ശവ॒-ശ്ശക്വ॑രീ പ॒ശൂനേ॒വാവ॑ രുന്ധേ സ॒പ്ത ഗ്രാ॒മ്യാഃ പ॒ശവ॑-സ്സ॒പ്താ-ഽഽര॒ണ്യാ-സ്സ॒പ്ത ഛന്ദാഗ്॑-സ്യു॒ഭയ॒സ്യാ-വ॑രുദ്ധ്യൈ॒ വസ്വ്യ॑സി രു॒ദ്രാ-ഽസീത്യാ॑ഹ രൂ॒പമേ॒വാസ്യാ॑ ഏ॒ത-ന്മ॑ഹി॒മാനം॒- [ഏ॒ത-ന്മ॑ഹി॒മാന᳚മ്, വ്യാച॑ഷ്ടേ॒ ബൃഹ॒സ്പതി॑സ്ത്വാ] 54
-വ്യാഁച॑ഷ്ടേ॒ ബൃഹ॒സ്പതി॑സ്ത്വാ സു॒മ്നേ ര॑ണ്വ॒ത്വിത്യാ॑ഹ॒ ബ്രഹ്മ॒ വൈ ദേ॒വാനാ॒-മ്ബൃഹ॒സ്പതി॒-ര്ബ്രഹ്മ॑ണൈ॒വാസ്മൈ॑ പ॒ശൂനവ॑ രുന്ധേ രു॒ദ്രോ വസു॑ഭി॒രാ ചി॑കേ॒ത്വിത്യാ॒ഹാ-ഽഽവൃ॑ത്ത്യൈ പൃഥി॒വ്യാസ്ത്വാ॑ മൂ॒ര്ധന്നാ ജി॑ഘര്മി ദേവ॒യജ॑ന॒ ഇത്യാ॑ഹ പൃഥി॒വ്യാ ഹ്യേ॑ഷ മൂ॒ര്ധാ യ-ദ്ദേ॑വ॒യജ॑ന॒മിഡാ॑യാഃ പ॒ദ ഇത്യാ॒ഹേഡാ॑യൈ॒ ഹ്യേ॑ത-ത്പ॒ദം-യഁ-ഥ്സോ॑മ॒ക്രയ॑ണ്യൈ ഘൃ॒തവ॑തി॒ സ്വാഹേ- [സ്വാഹാ᳚, ഇത്യാ॑ഹ॒] 55
-ത്യാ॑ഹ॒ യദേ॒വാസ്യൈ॑ പ॒ദാ-ദ്ഘൃ॒തമപീ᳚ഡ്യത॒ തസ്മാ॑ദേ॒വമാ॑ഹ॒ യദ॑ദ്ധ്വ॒ര്യുര॑ന॒ഗ്നാവാഹു॑തി-ഞ്ജുഹു॒യാദ॒ന്ധോ᳚-ഽദ്ധ്വ॒ര്യു-സ്സ്യാ॒-ദ്രക്ഷാഗ്മ്॑സി യ॒ജ്ഞഗ്മ് ഹ॑ന്യു॒ര്॒ഹിര॑ണ്യമു॒പാസ്യ॑ ജുഹോത്യഗ്നി॒വത്യേ॒വ ജു॑ഹോതി॒ നാന്ധോ᳚-ഽദ്ധ്വ॒ര്യു ര്ഭവ॑തി॒ ന യ॒ജ്ഞഗ്മ് രക്ഷാഗ്മ്॑സി ഘ്നന്തി॒ കാണ്ഡേ॑കാണ്ഡേ॒ വൈ ക്രി॒യമാ॑ണേ യ॒ജ്ഞഗ്മ് രക്ഷാഗ്മ്॑സി ജിഘാഗ്മ്സന്തി॒ പരി॑ലിഖിത॒ഗ്മ്॒ രക്ഷഃ॒ പരി॑ലിഖിതാ॒ അരാ॑തയ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ രക്ഷ॑സാ॒-മപ॑ഹത്യാ [രക്ഷ॑സാ॒-മപ॑ഹത്യൈ, ഇ॒ദമ॒ഹഗ്മ്] 56
ഇ॒ദമ॒ഹഗ്മ് രക്ഷ॑സോ ഗ്രീ॒വാ അപി॑ കൃന്താമി॒ യോ᳚-ഽസ്മാ-ന്ദ്വേഷ്ടി॒ യ-ഞ്ച॑ വ॒യ-ന്ദ്വി॒ഷ്മ ഇത്യാ॑ഹ॒ ദ്വൌ വാവ പുരു॑ഷൌ॒ യ-ഞ്ചൈ॒വ ദ്വേഷ്ടി॒ യശ്ചൈ॑ന॒-ന്ദ്വേഷ്ടി॒ തയോ॑-രേ॒വാ-ഽന॑ന്തരായ-ങ്ഗ്രീ॒വാഃ കൃ॑ന്തതി പ॒ശവോ॒ വൈ സോ॑മ॒ക്രയ॑ണ്യൈ പ॒ദം-യാഁ ॑വത്ത്മൂ॒തഗ്മ് സം-വഁ ॑പതി പ॒ശൂനേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒-ഽസ്മേ രായ॒ ഇതി॒ സം വഁ ॑പത്യാ॒ത്മാന॑-മേ॒വാദ്ധ്വ॒ര്യുഃ -[-മേ॒വാദ്ധ്വ॒ര്യുഃ, പ॒ശുഭ്യോ॒] 57
പ॒ശുഭ്യോ॒ നാന്തരേ॑തി॒ ത്വേ രായ॒ ഇതി॒ യജ॑മാനായ॒ പ്ര യ॑ച്ഛതി॒ യജ॑മാന ഏ॒വ ര॒യി-ന്ദ॑ധാതി॒ തോതേ॒ രായ॒ ഇതി॒ പത്നി॑യാ അ॒ര്ധോ വാ ഏ॒ഷ ആ॒ത്മനോ॒ യ-ത്പത്നീ॒ യഥാ॑ ഗൃ॒ഹേഷു॑ നിധ॒ത്തേ താ॒ദൃഗേ॒വ ത-ത്ത്വഷ്ടീ॑മതീ തേ സപേ॒യേത്യാ॑ഹ॒ ത്വഷ്ടാ॒ വൈ പ॑ശൂ॒നാ-മ്മി॑ഥു॒നാനാഗ്മ്॑ രൂപ॒കൃ-ദ്രൂ॒പമേ॒വ പ॒ശുഷു॑ ദധാത്യ॒സ്മൈ വൈ ലോ॒കായ॒ ഗാര്ഹ॑പത്യ॒ ആ ധീ॑യതേ॒ ഽമുഷ്മാ॑ ആഹവ॒നീയോ॒ യ-ദ്ഗാര്ഹ॑പത്യ ഉപ॒വപേ॑ദ॒സ്മി-ല്ലോഁ॒കേ പ॑ശ॒മാന്-ഥ്സ്യാ॒-ദ്യദാ॑ഹവ॒നീയേ॒ ഽമുഷ്മി॑-ല്ലോഁ॒കേ പ॑ശു॒മാന്-ഥ്സ്യാ॑ദു॒ഭയോ॒രുപ॑ വപത്യു॒ഭയോ॑രേ॒വൈനം॑-ലോഁ॒കയോഃ᳚ പശു॒മന്ത॑-ങ്കരോതി ॥ 58 ॥
(മ॒ഹി॒മാന॒ഗ്ഗ്॒ – സ്വാഹാ – ഽപ॑ഹത്യാ – അധ്വ॒ര്യു – ധീ॑യതേ॒ – ചതു॑ര്വിഗ്മ്ശതിശ്ച) (അ. 8)
ബ്ര॒ഹ്മ॒വാ॒ദിനോ॑ വദന്തി വി॒ചിത്യ॒-സ്സോമാ(3) ന വി॒ചിത്യാ(3) ഇതി॒ സോമോ॒ വാ ഓഷ॑ധീനാ॒ഗ്മ്॒ രാജാ॒ തസ്മി॒ന്॒. യദാപ॑ന്ന-ങ്ഗ്രസി॒തമേ॒വാസ്യ॒ ത-ദ്യ-ദ്വി॑ചിനു॒യാ-ദ്യഥാ॒ ഽഽസ്യാ᳚ദ്ഗ്രസി॒ത-ന്നി॑ഷ്ഖി॒ദതി॑ താ॒ദൃഗേ॒വ തദ്യന്ന വി॑ചിനു॒യാ-ദ്യഥാ॒ ഽക്ഷന്നാപ॑ന്നം-വിഁ॒ധാവ॑തി താ॒ദൃഗേ॒വ ത-ത്ക്ഷോധു॑കോ ഽദ്ധ്വ॒ര്യു-സ്സ്യാ-ത്ക്ഷോധു॑കോ॒ യജ॑മാന॒-സ്സോമ॑വിക്രയി॒ന്-ഥ്സോമഗ്മ്॑ ശോധ॒യേത്യേ॒വ ബ്രൂ॑യാ॒-ദ്യദീത॑രം॒- [ബ്രൂ॑യാ॒-ദ്യദീത॑രമ്, യദീത॑ര-] 59
-യഁദീത॑ര-മു॒ഭയേ॑നൈ॒വ സോ॑മവിക്ര॒യിണ॑-മര്പയതി॒ തസ്മാ᳚-ഥ്സോമവിക്ര॒യീ ക്ഷോധു॑കോ ഽരു॒ണോ ഹ॑ സ്മാ॒-ഽഽഹൌപ॑വേശി-സ്സോമ॒ക്രയ॑ണ ഏ॒വാഹ-ന്തൃ॑തീയ സവ॒നമവ॑ രുന്ധ॒ ഇതി॑ പശൂ॒നാ-ഞ്ചര്മ॑-ന്മിമീതേ പ॒ശൂനേ॒വാവ॑ രുന്ധേ പ॒ശവോ॒ ഹി തൃ॒തീയ॒ഗ്മ്॒ സവ॑നം॒-യഁ-ങ്കാ॒മയേ॑താപ॒ശു-സ്സ്യാ॒-ദിത്യൃ॑ക്ഷ॒ത-സ്തസ്യ॑ മിമീത॒ര്ക്ഷം-വാഁ അ॑പശ॒വ്യ-മ॑പ॒ശുരേ॒വ ഭ॑വതി॒ യ-ങ്കാ॒മയേ॑ത പശു॒മാന്-ഥ്സ്യാ॒ – [ ] 60
-ദിതി॑ ലോമ॒തസ്തസ്യ॑ മിമീതൈ॒തദ്വൈ പ॑ശൂ॒നാഗ്മ് രൂ॒പഗ്മ് രൂ॒പേണൈ॒വാ-ഽസ്മൈ॑ പ॒ശൂനവ॑ രുന്ധേ പശു॒മാനേ॒വ ഭ॑വത്യ॒പാമന്തേ᳚ ക്രീണാതി॒ സര॑സമേ॒വൈന॑-ങ്ക്രീണാത്യ॒-മാത്യോ॒-ഽസീത്യാ॑ഹാ॒-ഽമൈവൈന॑-ങ്കുരുതേ ശു॒ക്രസ്തേ॒ ഗ്രഹ॒ ഇത്യാ॑ഹ ശു॒ക്രോ ഹ്യ॑സ്യ॒ ഗ്രഹോ ഽന॒സാ-ഽച്ഛ॑ യാതി മഹി॒മാന॑-മേ॒വാസ്യാച്ഛ॑ യാ॒ത്യന॒സാ- [യാ॒ത്യന॒സാ, അച്ഛ॑] 61
-ഽച്ഛ॑ യാതി॒ തസ്മാ॑-ദനോവാ॒ഹ്യഗ്മ്॑ സ॒മേ ജീവ॑നം॒-യഁത്ര॒ ഖലു॒ വാ ഏ॒തഗ്മ് ശീ॒ര്ഷ്ണാ ഹര॑ന്തി॒ തസ്മാ᳚ച്ഛീര്ഷഹാ॒ര്യ॑-ങ്ഗി॒രൌ ജീവ॑നമ॒ഭി ത്യ-ന്ദേ॒വഗ്മ് സ॑വി॒താര॒മിത്യതി॑-ച്ഛന്ദസ॒ര്ചാ മി॑മീ॒തേ ഽതി॑ച്ഛന്ദാ॒ വൈ സര്വാ॑ണി॒ ഛന്ദാഗ്മ്॑സി॒ സര്വേ॑ഭിരേ॒വൈന॒-ഞ്ഛന്ദോ॑ഭിര്മിമീതേ॒ വര്ഷ്മ॒ വാ ഏ॒ഷാ ഛന്ദ॑സാം॒-യഁദതി॑ച്ഛന്ദാ॒ യദതി॑ച്ഛന്ദസ॒ര്ചാ മിമീ॑തേ॒ വര്ഷ്മൈ॒വൈനഗ്മ്॑ സമാ॒നാനാ᳚-ങ്കരോ॒ത്യേക॑യൈകയോ॒-ഥ്സര്ഗ॑- [-ങ്കരോ॒ത്യേക॑യൈകയോ॒-ഥ്സര്ഗ᳚മ്, മി॒മീ॒തേ] 62
-മ്മിമീ॒തേ ഽയാ॑തയാമ്നിയായാതയാമ്നിയൈ॒വൈന॑-മ്മിമീതേ॒ തസ്മാ॒ന്നാനാ॑വീര്യാ അ॒ങ്ഗുല॑യ॒-സ്സര്വാ᳚സ്വങ്ഗു॒ഷ്ഠമുപ॒ നി ഗൃ॑ഹ്ണാതി॒ തസ്മാ᳚-ഥ്സ॒മാവ॑ദ്വീര്യോ॒-ഽന്യാഭി॑-ര॒ങ്ഗുലി॑ഭി॒സ്തസ്മാ॒-ഥ്സര്വാ॒ അനു॒ സ-ഞ്ച॑രതി॒ യ-ഥ്സ॒ഹ സര്വാ॑ഭി॒ര്മിമീ॑ത॒ സഗ്ഗ്ശ്ലി॑ഷ്ടാ അ॒ങ്ഗുല॑യോ ജായേര॒-ന്നേക॑യൈകയോ॒-ഥ്സര്ഗ॑-മ്മിമീതേ॒ തസ്മാ॒-ദ്വിഭ॑ക്താ ജായന്തേ॒ പഞ്ച॒ കൃത്വോ॒ യജു॑ഷാ മിമീതേ॒ പഞ്ചാ᳚ക്ഷരാ പ॒ങ്ക്തിഃ പാങ്ക്തോ॑ യ॒ജ്ഞോ യ॒ജ്ഞമേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒ പഞ്ച॒ കൃത്വ॑-സ്തൂ॒ഷ്ണീ- [കൃത്വ॑-സ്തൂ॒ഷ്ണീമ്, ദശ॒ സ-മ്പ॑ദ്യന്തേ॒] 63
-ന്ദശ॒ സ-മ്പ॑ദ്യന്തേ॒ ദശാ᳚ക്ഷരാ വി॒രാഡന്നം॑-വിഁ॒രാ-ഡ്വി॒രാജൈ॒വാന്നാദ്യ॒മവ॑ രുന്ധേ॒ യ-ദ്യജു॑ഷാ॒ മിമീ॑തേ ഭൂ॒തമേ॒വാവ॑ രുന്ധേ॒ യ-ത്തൂ॒ഷ്ണീ-മ്ഭ॑വി॒ഷ്യ-ദ്യ-ദ്വൈ താവാ॑നേ॒വ സോമ॒-സ്സ്യാ-ദ്യാവ॑ന്ത॒-മ്മിമീ॑തേ॒ യജ॑മാനസ്യൈ॒വ സ്യാ॒ന്നാപി॑ സദ॒സ്യാ॑നാ-മ്പ്ര॒ജാഭ്യ॒സ്ത്വേത്യുപ॒ സമൂ॑ഹതി സദ॒സ്യാ॑നേ॒വാന്വാ ഭ॑ജതി॒ വാസ॒സോപ॑ നഹ്യതി സര്വദേവ॒ത്യം॑-വൈഁ [ ] 64
വാസ॒-സ്സര്വാ॑ഭിരേ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വതാ॑ഭി॒-സ്സമ॑ര്ധയതി പ॒ശവോ॒ വൈ സോമഃ॑ പ്രാ॒ണായ॒ ത്വേത്യുപ॑ നഹ്യതി പ്രാ॒ണമേ॒വ പ॒ശുഷു॑ ദധാതി വ്യാ॒നായ॒ ത്വേത്യനു॑ ശൃന്ഥതി വ്യാ॒നമേ॒വ പ॒ശുഷു॑ ദധാതി॒ തസ്മാ᳚-ഥ്സ്വ॒പന്ത॑-മ്പ്രാ॒ണാ ന ജ॑ഹതി ॥ 65 ॥
(ഇത॑രം – പശു॒മാന്-ഥ്സ്യാ᳚–ദ്യാ॒ത്യന॑സോ॒ – ഥ്സര്ഗം॑ – തൂ॒ഷ്ണീഗ്മ് – സ॑ര്വദേവ॒ത്യം॑-വൈഁ – ത്രയ॑സ്ത്രിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 9)
യ-ത്ക॒ലയാ॑ തേ ശ॒ഫേന॑ തേ ക്രീണാ॒നീതി॒ പണേ॒താഗോ॑അര്ഘ॒ഗ്മ്॒ സോമ॑-ങ്കു॒ര്യാദഗോ॑അര്ഘം॒-യഁജ॑മാന॒-മഗോ॑അര്ഘമദ്ധ്വ॒ര്യു-ങ്ഗോസ്തു മ॑ഹി॒മാന॒-ന്നാവ॑ തിരേ॒-ദ്ഗവാ॑ തേ ക്രീണാ॒നീത്യേ॒വ ബ്രൂ॑യാ-ദ്ഗോഅ॒ര്ഘമേ॒വ സോമ॑-ങ്ക॒രോതി॑ ഗോഅ॒ര്ഘം-യഁജ॑മാന-ങ്ഗോഅ॒ര്ഘമ॑ദ്ധ്വ॒ര്യു-ന്ന ഗോര്മ॑ഹി॒മാന॒മവ॑ തിരത്യ॒ജയാ᳚ ക്രീണാതി॒ സത॑പസമേ॒വൈന॑-ങ്ക്രീണാതി॒ ഹിര॑ണ്യേന ക്രീണാതി॒ സശു॑ക്രമേ॒വൈ- [സശു॑ക്രമേ॒വ, ഏ॒ന॒-ങ്ക്രീ॒ണാ॒തി॒ ധേ॒ന്വാ ക്രീ॑ണാതി॒] 66
-ന॑-ങ്ക്രീണാതി ധേ॒ന്വാ ക്രീ॑ണാതി॒ സാശി॑രമേ॒വൈന॑-ങ്ക്രീണാത്യൃഷ॒ഭേണ॑ ക്രീണാതി॒ സേന്ദ്ര॑മേ॒വൈന॑-ങ്ക്രീണാത്യന॒ഡുഹാ᳚ ക്രീണാതി॒ വഹ്നി॒ര്വാ അ॑ന॒ഡ്വാന്. വഹ്നി॑നൈ॒വ വഹ്നി॑ യ॒ജ്ഞസ്യ॑ ക്രീണാതി മിഥു॒നാഭ്യാ᳚-ങ്ക്രീണാതി മിഥു॒നസ്യാവ॑-രുദ്ധ്യൈ॒ വാസ॑സാ ക്രീണാതി സര്വദേവ॒ത്യം॑-വൈഁ വാ॒സ-സ്സര്വാ᳚ഭ്യ ഏ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വതാ᳚ഭ്യഃ ക്രീണാതി॒ ദശ॒ സ-മ്പ॑ദ്യന്തേ॒ ദശാ᳚ക്ഷരാ വി॒രാഡന്നം॑-വിഁ॒രാ-ഡ്വി॒രാജൈ॒വാന്നാദ്യ॒മവ॑ രുന്ധേ॒ [രുന്ധേ, തപ॑സ-സ്ത॒നൂര॑സി] 67
തപ॑സ-സ്ത॒നൂര॑സി പ്ര॒ജാപ॑തേ॒-ര്വര്ണ॒ ഇത്യാ॑ഹ പ॒ശുഭ്യ॑ ഏ॒വ തദ॑ദ്ധ്വ॒-ര്യുര്നി ഹ്നു॑ത ആ॒ത്മനോ-ഽനാ᳚വ്രസ്കായ॒ ഗച്ഛ॑തി॒ ശ്രിയ॒-മ്പ്ര പ॒ശൂനാ᳚പ്നോതി॒ യ ഏ॒വം-വേഁദ॑ ശു॒ക്ര-ന്തേ॑ ശു॒ക്രേണ॑ ക്രീണാ॒മീത്യാ॑ഹ യഥാ യ॒ജുരേ॒വൈത-ദ്ദേ॒വാ വൈ യേന॒ ഹിര॑ണ്യേന॒ സോമ॒മക്രീ॑ണ॒-ന്തദ॑ഭീ॒ഷഹാ॒ പുന॒രാ-ഽദ॑ദത॒ കോ ഹി തേജ॑സാ വിക്രേ॒ഷ്യത॒ ഇതി॒ യേന॒ ഹിര॑ണ്യേന॒ [ഹിര॑ണ്യേന, സോമ॑-] 68
സോമ॑-ങ്ക്രീണീ॒യാ-ത്തദ॑ഭീ॒ഷഹാ॒ പുന॒രാ ദ॑ദീത॒ തേജ॑ ഏ॒വാ-ഽഽത്മ-ന്ധ॑ത്തേ॒-ഽസ്മേ ജ്യോതി॑-സ്സോമവിക്ര॒യിണി॒ തമ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ ജ്യോതി॑രേ॒വ യജ॑മാനേ ദധാതി॒ തമ॑സാ സോമവിക്ര॒യിണ॑മര്പയതി॒ യദനു॑പഗ്രഥ്യ ഹ॒ന്യാ-ദ്ദ॑ന്ദ॒ശൂകാ॒സ്താഗ്മ് സമാഗ്മ്॑ സ॒ര്പാ-സ്സ്യു॑രി॒ദമ॒ഹഗ്മ് സ॒ര്പാണാ᳚-ന്ദന്ദ॒ശൂകാ॑നാ-ങ്ഗ്രീ॒വാ ഉപ॑ ഗ്രഥ്നാ॒മീത്യാ॒ഹാ-ദ॑ന്ദശൂകാ॒സ്താഗ്മ് സമാഗ്മ്॑ സ॒ര്പാ ഭ॑വന്തി॒ തമ॑സാ സോമവിക്ര॒യിണം॑-വിഁദ്ധ്യതി॒ സ്വാന॒ [സ്വാന॑, ഭ്രാജേത്യാ॑ഹൈ॒തേ] 69
ഭ്രാജേത്യാ॑ഹൈ॒തേ വാ അ॒മുഷ്മി॑-ല്ലോഁ॒കേ സോമ॑മരക്ഷ॒-ന്തേഭ്യോ-ഽധി॒ സോമ॒മാ-ഽഹ॑ര॒ന്॒. യദേ॒തേഭ്യ॑-സ്സോമ॒ക്രയ॑ണാ॒-ന്നാനു॑ദി॒ശേദക്രീ॑തോ-ഽസ്യ॒ സോമ॑-സ്സ്യാ॒ന്നാസ്യൈ॒തേ॑ ഽമുഷ്മി॑-ല്ലോഁ॒കേ സോമഗ്മ്॑ രക്ഷേയു॒ര്യദേ॒തേഭ്യ॑-സ്സോമ॒ക്രയ॑ണാനനുദി॒ശതി॑ ക്രീ॒തോ᳚-ഽസ്യ॒ സോമോ॑ ഭവത്യേ॒തേ᳚-ഽസ്യാ॒മുഷ്മി॑-ല്ലോഁ॒കേ സോമഗ്മ്॑ രക്ഷന്തി ॥ 70 ॥
(സശു॑ക്രമേ॒വ – രു॑ന്ധ॒ – ഇതി॒ യേന॒ ഹിര॑ണ്യേന॒ – സ്വാന॒ – ചതു॑ശ്ചത്വാരിഗ്മ്ശച്ച) (അ. 10)
വാ॒രു॒ണോ വൈ ക്രീ॒ത-സ്സോമ॒ ഉപ॑നദ്ധോ മി॒ത്രോ ന॒ ഏഹി॒ സുമി॑ത്രധാ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ ശാന്ത്യാ॒ ഇന്ദ്ര॑സ്യോ॒രുമാ വി॑ശ॒ ദക്ഷി॑ണ॒മിത്യാ॑ഹ ദേ॒വാ വൈ യഗ്മ് സോമ॒മക്രീ॑ണ-ന്തമിന്ദ്ര॑സ്യോ॒രൌ ദക്ഷി॑ണ॒ ആ ഽസാ॑ദയന്നേ॒ഷ ഖലു॒ വാ ഏ॒തര്ഹീന്ദ്രോ॒ യോ യജ॑തേ॒ തസ്മാ॑ദേ॒വമാ॒ഹോദായു॑ഷാ സ്വാ॒യുഷേത്യാ॑ഹ ദേ॒വതാ॑ ഏ॒വാ-ന്വാ॒രഭ്യോ- [ഏ॒വാ-ന്വാ॒രഭ്യോത്, തി॒ഷ്ഠ॒ത്യു॒-ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒-] 71
-ത്തി॑ഷ്ഠത്യു॒-ര്വ॑ന്തരി॑ക്ഷ॒-മന്വി॒ഹീത്യാ॑ഹാ-ന്തരിക്ഷദേവ॒ത്യോ᳚(1॒) ഹ്യേ॑തര്ഹി॒ സോമോ-ഽദി॑ത്യാ॒-സ്സദോ॒-ഽസ്യദി॑ത്യാ॒-സ്സദ॒ ആ സീ॒ദേത്യാ॑ഹ യഥായ॒ജുരേ॒വൈത-ദ്വി വാ ഏ॑നമേ॒തദ॑ര്ധയതി॒ യ-ദ്വാ॑രു॒ണഗ്മ് സന്ത॑-മ്മൈ॒ത്ര-ങ്ക॒രോതി॑ വാരു॒ണ്യര്ചാ-ഽഽ സാ॑ദയതി॒ സ്വയൈ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വത॑യാ॒ സമ॑ര്ധയതി॒ വാസ॑സാ പ॒ര്യാന॑ഹ്യതി സര്വദേവ॒ത്യം॑-വൈഁ വാസ॒-സ്സര്വാ॑ഭിരേ॒വൈ- [വാസ॒-സ്സര്വാ॑ഭിരേ॒വ, ഏ॒ന॒-ന്ദേ॒വതാ॑ഭി॒-] 72
-ന॑-ന്ദേ॒വതാ॑ഭി॒-സ്സമ॑ര്ധയ॒ത്യഥോ॒ രക്ഷ॑സാ॒മപ॑ഹത്യൈ॒ വനേ॑ഷു॒ വ്യ॑ന്തരി॑ക്ഷ-ന്തതാ॒നേത്യാ॑ഹ॒ വനേ॑ഷു॒ ഹി വ്യ॑ന്തരി॑ക്ഷ-ന്ത॒താന॒ വാജ॒മര്വ॒ഥ്സ്വിത്യാ॑ഹ॒ വാജ॒ഗ്ഗ്॒ ഹ്യര്വ॑ഥ്സു॒ പയോ॑ അഘ്നി॒യാസ്വിത്യാ॑ഹ॒ പയോ॒ ഹ്യ॑ഘ്നി॒യാസു॑ ഹൃ॒ഥ്സു ക്രതു॒മിത്യാ॑ഹ ഹൃ॒ഥ്സു ഹി ക്രതും॒-വഁരു॑ണോ വി॒ക്ഷ്വ॑ഗ്നിമിത്യാ॑ഹ॒ വരു॑ണോ॒ ഹി വി॒ക്ഷ്വ॑ഗ്നി-ന്ദി॒വി സൂര്യ॒- [സൂര്യ᳚മ്, ഇത്യാ॑ഹ ദി॒വി ഹി] 73
-മിത്യാ॑ഹ ദി॒വി ഹി സൂര്യ॒ഗ്മ്॒ സോമ॒മദ്രാ॒വിത്യാ॑ഹ॒ ഗ്രാവാ॑ണോ॒ വാ അദ്ര॑യ॒സ്തേഷു॒ വാ ഏ॒ഷ സോമ॑-ന്ദധാതി॒ യോ യജ॑തേ॒ തസ്മാ॑ദേ॒വമാ॒ഹോദു॒ ത്യ-ഞ്ജാ॒തവേ॑ദസ॒മിതി॑ സൌ॒ര്യര്ചാ കൃ॑ഷ്ണാജി॒ന-മ്പ്ര॒ത്യാന॑ഹ്യതി॒ രക്ഷ॑സാ॒മപ॑ഹത്യാ॒ ഉസ്രാ॒വേത॑-ന്ധൂര്ഷാഹാ॒വിത്യാ॑ഹ യഥായ॒ജുരേ॒വൈത-ത്പ്ര ച്യ॑വസ്വ ഭുവസ്പത॒ ഇത്യാ॑ഹ ഭൂ॒താനാ॒ഗ്॒ ഹ്യേ॑ [ഭൂ॒താനാ॒ഗ്മ്॒ ഹി, ഏ॒ഷ പതി॒-ര്വിശ്വാ᳚ന്യ॒ഭി] 74
-ഷ പതി॒-ര്വിശ്വാ᳚ന്യ॒ഭി ധാമാ॒നീത്യാ॑ഹ॒ വിശ്വാ॑നി॒ ഹ്യേ᳚(1॒) ഷോ॑-ഽഭി ധാമാ॑നി പ്ര॒ച്യവ॑തേ॒ മാ ത്വാ॑ പരിപ॒രീ വി॑ദ॒ദിത്യാ॑ഹ॒ യദേ॒വാദ-സ്സോമ॑മാഹ്രി॒യമാ॑ണ-ങ്ഗന്ധ॒ര്വോ വി॒ശ്വാവ॑സുഃ പ॒ര്യമു॑ഷ്ണാ॒-ത്തസ്മാ॑-ദേ॒വമാ॒ഹാപ॑രിമോഷായ॒ യജ॑മാനസ്യ സ്വ॒സ്ത്യയ॑ന്യ॒സീത്യാ॑ഹ॒ യജ॑മാനസ്യൈ॒വൈഷ യ॒ജ്ഞസ്യാ᳚ന്വാര॒ഭോം ഽന॑വച്ഛിത്ത്യൈ॒ വരു॑ണോ॒ വാ ഏ॒ഷ യജ॑മാനമ॒ഭ്യൈതി॒ യ- [യത്, ക്രീ॒ത-സ്സോമ॒ ഉപ॑നദ്ധോ॒ നമോ॑] 75
-ത്ക്രീ॒ത-സ്സോമ॒ ഉപ॑നദ്ധോ॒ നമോ॑ മി॒ത്രസ്യ॒ വരു॑ണസ്യ॒ ചക്ഷ॑സ॒ ഇത്യാ॑ഹ॒ ശാന്ത്യാ॒ ആ സോമം॒-വഁഹ॑ന്ത്യ॒ഗ്നിനാ॒ പ്രതി॑ തിഷ്ഠതേ॒ തൌ സ॒ഭംവഁ ॑ന്തൌ॒ യജ॑മാനമ॒ഭി സ-മ്ഭ॑വതഃ പു॒രാ ഖലു॒ വാവൈഷ മേധാ॑യാ॒-ഽഽത്മാന॑മാ॒രഭ്യ॑ ചരതി॒ യോ ദീ᳚ക്ഷി॒തോ യദ॑ഗ്നീഷോ॒മീയ॑-മ്പ॒ശുമാ॒ലഭ॑ത ആത്മനി॒ഷ്ക്രയ॑ണ ഏ॒വാസ്യ॒ സ തസ്മാ॒-ത്തസ്യ॒ നാ-ഽഽശ്യ॑-മ്പുരുഷനി॒ഷ്ക്രയ॑ണ ഇവ॒ ഹ്യഥോ॒ ഖല്വാ॑ഹു ര॒ഗ്നീഷോമാ᳚ഭ്യാം॒-വാഁ ഇന്ദ്രോ॑ വൃ॒ത്രമ॑ഹ॒ന്നിതി॒ യദ॑ഗ്നീഷോ॒മീയ॑-മ്പ॒ശുമാ॒ലഭ॑ത॒ വാര്ത്ര॑ഘ്ന ഏ॒വാസ്യ॒ സ തസ്മാ᳚-ദ്വാ॒ശ്യം॑-വാഁരു॒ണ്യര്ചാ പരി॑ ചരതി॒ സ്വയൈ॒വൈന॑-ന്ദേ॒വത॑യാ॒ പരി॑ ചരതി ॥ 76 ॥
(അ॒ന്വാ॒രഭ്യോഥ് – സര്വാ॑ഭിരേ॒വ – സൂര്യം॑ – ഭൂ॒താനാ॒ഗ്॒ ഹ്യേ॑ – തി॒ യ – ദാ॑ഹുഃ – സ॒പ്തവിഗ്മ്॑ശതിശ്ച) (അ. 11)
(പ്രാ॒ചീന॑വഗ്മ്ശം॒ -യാഁവ॑ന്ത – ഋഖ്സാ॒മേ – വാഗ്വൈ ദേ॒വേഭ്യോ॑ – ദേ॒വാ വൈ ദേ॑വ॒യജ॑നം – ക॒ദ്രൂശ്ച॒ – തദ്ധിര॑ണ്യ॒ഗ്മ്॒ – ഷട് പ॒ദാനി॑ – ബ്രഹ്മവാ॒ദിനോ॑ വി॒ചിത്യോ॒ – യ-ത്ക॒ലയാ॑ തേ – വാരു॒ണോ വൈ ക്രീ॒ത-സ്സോമ॒ – ഏകാ॑ദശ)
(പ്രാ॒ചീന॑വഗ്മ്ശ॒ഗ്ഗ്॒ – സ്വാഹേത്യാ॑ഹ॒ – യേ᳚-ഽന്ത-ശ്ശ॒രാ – ഹ്യേ॑ഷ സം – തപ॑സാ ച॒ – യത്ക॑ര്ണഗൃഹീ॒ – തേതി॑ ലോമ॒തോ – വാ॑രു॒ണഃ – ഷട്-ഥ്സ॑പ്തതിഃ )
(പ്രാ॒ചീന॑വഗ്മ് ശ॒, മ്പരി॑ ചരതി)
॥ ഹരിഃ॑ ഓമ് ॥
॥ കൃഷ്ണ യജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയ സംഹിതായാം ഷഷ്ഠകാണ്ഡേ പ്രഥമഃ പ്രശ്ന-സ്സമാപ്തഃ ॥