जनक उवाच ॥ मय्यनंतमहांभोधौ विश्वपोत इतस्ततः ।भ्रमति स्वांतवातेन न ममास्त्यसहिष्णुता ॥ 7-1॥ मय्यनंतमहांभोधौ जगद्वीचिः स्वभावतः ।उदेतु वास्तमायातु न मे वृद्धिर्न च क्षतिः ॥ 7-2॥ मय्यनंतमहांभोधौ विश्वं नाम विकल्पना ।अतिशांतो निराकार…
Read moreजनक उवाच ॥ आकाशवदनंतोऽहं घटवत् प्राकृतं जगत् ।इति ज्ञानं तथैतस्य न त्यागो न ग्रहो लयः ॥ 6-1॥ महोदधिरिवाहं स प्रपंचो वीचिसन्निभः ।इति ज्ञानं तथैतस्य न त्यागो न ग्रहो लयः ॥…
Read moreअष्टावक्र उवाच ॥ न ते संगोऽस्ति केनापि किं शुद्धस्त्यक्तुमिच्छसि ।संघातविलयं कुर्वन्नेवमेव लयं व्रज ॥ 5-1॥ उदेति भवतो विश्वं वारिधेरिव बुद्बुदः ।इति ज्ञात्वैकमात्मानमेवमेव लयं व्रज ॥ 5-2॥ प्रत्यक्षमप्यवस्तुत्वाद् विश्वं नास्त्यमले त्वयि…
Read moreजनक उवाच ॥ हंतात्मज्ञानस्य धीरस्य खेलतो भोगलीलया ।न हि संसारवाहीकैर्मूढैः सह समानता ॥ 4-1॥ यत् पदं प्रेप्सवो दीनाः शक्राद्याः सर्वदेवताः ।अहो तत्र स्थितो योगी न हर्षमुपगच्छति ॥ 4-2॥ तज्ज्ञस्य पुण्यपापाभ्यां…
Read moreअष्टावक्र उवाच ॥ अविनाशिनमात्मानमेकं विज्ञाय तत्त्वतः ।तवात्मज्ञानस्य धीरस्य कथमर्थार्जने रतिः ॥ 3-1॥ आत्माज्ञानादहो प्रीतिर्विषयभ्रमगोचरे ।शुक्तेरज्ञानतो लोभो यथा रजतविभ्रमे ॥ 3-2॥ विश्वं स्फुरति यत्रेदं तरंगा इव सागरे ।सोऽहमस्मीति विज्ञाय किं दीन…
Read moreजनक उवाच ॥ अहो निरंजनः शांतो बोधोऽहं प्रकृतेः परः ।एतावंतमहं कालं मोहेनैव विडंबितः ॥ 2-1॥ यथा प्रकाशयाम्येको देहमेनं तथा जगत् ।अतो मम जगत्सर्वमथवा न च किंचन ॥ 2-2॥ स शरीरमहो…
Read more॥ श्री ॥ अथ श्रीमदष्टावक्रगीता प्रारभ्यते ॥ जनक उवाच ॥ कथं ज्ञानमवाप्नोति कथं मुक्तिर्भविष्यति ।वैराग्यं च कथं प्राप्तमेतद् ब्रूहि मम प्रभो ॥ 1-1॥ अष्टावक्र उवाच ॥ मुक्तिमिच्छसि चेत्तात विषयान् विषवत्त्यज…
Read moreकर्तुराज्ञया प्राप्यते फलम् ।कर्म किं परं कर्म तज्जडम् ॥ 1 ॥ कृतिमहोदधौ पतनकारणम् ।फलमशाश्वतं गतिनिरोधकम् ॥ 2 ॥ ईश्वरार्पितं नेच्छया कृतम् ।चित्तशोधकं मुक्तिसाधकम् ॥ 3 ॥ कायवाङ्मनः कार्यमुत्तमम् ।पूजनं जपश्चिंतनं…
Read moreअथ अष्टादशोऽध्यायः ।मोक्षसन्न्यासयोगः अर्जुन उवाच ।संन्यासस्य महाबाहो तत्त्वमिच्छामि वेदितुम् ।त्यागस्य च हृषीकेश पृथक्केशिनिषूदन ॥ 1 ॥ श्रीभगवानुवाच ।काम्यानां कर्मणां न्यासं संन्यासं कवयो विदुः ।सर्वकर्मफलत्यागं प्राहुस्त्यागं विचक्षणाः ॥ 2 ॥ त्याज्यं…
Read moreअथ सप्तदशोऽध्यायः ।श्रद्धात्रयविभागयोगः अर्जुन उवाच ।ये शास्त्रविधिमुत्सृज्य यजंते श्रद्धयान्विताः ।तेषां निष्ठा तु का कृष्ण सत्त्वमाहो रजस्तमः ॥ 1 ॥ श्रीभगवानुवाच ।त्रिविधा भवति श्रद्धा देहिनां सा स्वभावजा ।सात्त्विकी राजसी चैव तामसी…
Read more