विनियोगःपुराणपुरुषो विष्णुः पुरुषोत्तम उच्यते ।नाम्नां सहस्रं वक्ष्यामि तस्य भागवतोद्धृतम् ॥ 1॥ यस्य प्रसादाद्वागीशाः प्रजेशा विभवोन्नताः ।क्षुद्रा अपि भवंत्याशु श्रीकृष्णं तं नतोऽस्म्यहम् ॥ 2॥ अनंता एव कृष्णस्य लीला नामप्रवर्तिकाः ।उक्ता भागवते…
Read more(श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि पंचषष्टितमोऽध्याये श्लो: 47) विश्वावसुर्विश्वमूर्तिर्विश्वेशोविष्वक्सेनो विश्वकर्मा वशी च ।विश्वेश्वरो वासुदेवोऽसि तस्मा–द्योगात्मानं दैवतं त्वामुपैमि ॥ 47 ॥ जय विश्व महादेव जय लोकहितेरत ।जय योगीश्वर विभो जय योगपरावर ॥ 48 ॥…
Read moreअग्रे पश्यामि तेजो निबिडतरकलायावलीलोभनीयंपीयूषाप्लावितोऽहं तदनु तदुदरे दिव्यकैशोरवेषम् ।तारुण्यारंभरम्यं परमसुखरसास्वादरोमांचितांगै-रावीतं नारदाद्यैर्विलसदुपनिषत्सुंदरीमंडलैश्च ॥1॥ नीलाभं कुंचिताग्रं घनममलतरं संयतं चारुभंग्यारत्नोत्तंसाभिरामं वलयितमुदयच्चंद्रकैः पिंछजालैः ।मंदारस्रङ्निवीतं तव पृथुकबरीभारमालोकयेऽहंस्निग्धश्वेतोर्ध्वपुंड्रामपि च सुललितां फालबालेंदुवीथीम् ॥2 हृद्यं पूर्णानुकंपार्णवमृदुलहरीचंचलभ्रूविलासै-रानीलस्निग्धपक्ष्मावलिपरिलसितं नेत्रयुग्मं विभो ते…
Read moreविष्णोर्वीर्याणि को वा कथयतु धरणेः कश्च रेणून्मिमीतेयस्यैवांघ्रित्रयेण त्रिजगदभिमितं मोदते पूर्णसंपत्योसौ विश्वानि धत्ते प्रियमिह परमं धाम तस्याभियायांत्वद्भक्ता यत्र माद्यंत्यमृतरसमरंदस्य यत्र प्रवाहः ॥1॥ आद्यायाशेषकर्त्रे प्रतिनिमिषनवीनाय भर्त्रे विभूते-र्भक्तात्मा विष्णवे यः प्रदिशति हविरादीनि यज्ञार्चनादौ…
Read moreयस्मिन्नेतद्विभातं यत इदमभवद्येन चेदं य एत-द्योऽस्मादुत्तीर्णरूपः खलु सकलमिदं भासितं यस्य भासा ।यो वाचां दूरदूरे पुनरपि मनसां यस्य देवा मुनींद्राःनो विद्युस्तत्त्वरूपं किमु पुनरपरे कृष्ण तस्मै नमस्ते ॥1॥ जन्माथो कर्म नाम स्फुटमिह…
Read moreत्रैगुण्याद्भिन्नरूपं भवति हि भुवने हीनमध्योत्तमं यत्ज्ञानं श्रद्धा च कर्ता वसतिरपि सुखं कर्म चाहारभेदाः ।त्वत्क्षेत्रत्वन्निषेवादि तु यदिह पुनस्त्वत्परं तत्तु सर्वंप्राहुर्नैगुण्यनिष्ठं तदनुभजनतो मंक्षु सिद्धो भवेयम् ॥1॥ त्वय्येव न्यस्तचित्तः सुखमयि विचरन् सर्वचेष्टास्त्वदर्थंत्वद्भक्तैः सेव्यमानानपि…
Read moreत्वं हि ब्रह्मैव साक्षात् परमुरुमहिमन्नक्षराणामकार-स्तारो मंत्रेषु राज्ञां मनुरसि मुनिषु त्वं भृगुर्नारदोऽपि ।प्रह्लादो दानवानां पशुषु च सुरभिः पक्षिणां वैनतेयोनागानामस्यनंतस्सुरसरिदपि च स्रोतसां विश्वमूर्ते ॥1॥ ब्रह्मण्यानां बलिस्त्वं क्रतुषु च जपयज्ञोऽसि वीरेषु पार्थोभक्तानामुद्धवस्त्वं बलमसि…
Read moreआदौ हैरण्यगर्भीं तनुमविकलजीवात्मिकामास्थितस्त्वंजीवत्वं प्राप्य मायागुणगणखचितो वर्तसे विश्वयोने ।तत्रोद्वृद्धेन सत्त्वेन तु गुणयुगलं भक्तिभावं गतेनछित्वा सत्त्वं च हित्वा पुनरनुपहितो वर्तिताहे त्वमेव ॥1॥ सत्त्वोन्मेषात् कदाचित् खलु विषयरसे दोषबोधेऽपि भूमन्भूयोऽप्येषु प्रवृत्तिस्सतमसि रजसि प्रोद्धते दुर्निवारा…
Read moreशुद्धा निष्कामधर्मैः प्रवरगुरुगिरा तत्स्वरूपं परं तेशुद्धं देहेंद्रियादिव्यपगतमखिलव्याप्तमावेदयंते ।नानात्वस्थौल्यकार्श्यादि तु गुणजवपुस्संगतोऽध्यासितं तेवह्नेर्दारुप्रभेदेष्विव महदणुतादीप्तताशांततादि ॥1॥ आचार्याख्याधरस्थारणिसमनुमिलच्छिष्यरूपोत्तरार-ण्यावेधोद्भासितेन स्फुटतरपरिबोधाग्निना दह्यमाने ।कर्मालीवासनातत्कृततनुभुवनभ्रांतिकांतारपूरेदाह्याभावेन विद्याशिखिनि च विरते त्वन्मयी खल्ववस्था ॥2॥ एवं त्वत्प्राप्तितोऽन्यो नहि खलु निखिलक्लेशहानेरुपायोनैकांतात्यंतिकास्ते कृषिवदगदषाड्गुण्यषट्कर्मयोगाः ।दुर्वैकल्यैरकल्या…
Read moreबंधुस्नेहं विजह्यां तव हि करुणया त्वय्युपावेशितात्मासर्वं त्यक्त्वा चरेयं सकलमपि जगद्वीक्ष्य मायाविलासम् ।नानात्वाद्भ्रांतिजन्यात् सति खलु गुणदोषावबोधे विधिर्वाव्यासेधो वा कथं तौ त्वयि निहितमतेर्वीतवैषम्यबुद्धेः ॥1॥ क्षुत्तृष्णालोपमात्रे सततकृतधियो जंतवः संत्यनंता-स्तेभ्यो विज्ञानवत्त्वात् पुरुष इह वरस्तज्जनिर्दुर्लभैव…
Read more