ଅଷ୍ଟାଵକ୍ର ଉଵାଚ ॥

ଅଵିନାଶିନମାତ୍ମାନମେକଂ ଵିଜ୍ଞାୟ ତତ୍ତ୍ଵତଃ ।
ତଵାତ୍ମଜ୍ଞାନସ୍ୟ ଧୀରସ୍ୟ କଥମର୍ଥାର୍ଜନେ ରତିଃ ॥ 3-1॥

ଆତ୍ମାଜ୍ଞାନାଦହୋ ପ୍ରୀତିର୍ଵିଷୟଭ୍ରମଗୋଚରେ ।
ଶୁକ୍ତେରଜ୍ଞାନତୋ ଲୋଭୋ ୟଥା ରଜତଵିଭ୍ରମେ ॥ 3-2॥

ଵିଶ୍ଵଂ ସ୍ଫୁରତି ୟତ୍ରେଦଂ ତରଂଗା ଇଵ ସାଗରେ ।
ସୋଽହମସ୍ମୀତି ଵିଜ୍ଞାୟ କିଂ ଦୀନ ଇଵ ଧାଵସି ॥ 3-3॥

ଶ୍ରୁତ୍ଵାପି ଶୁଦ୍ଧଚୈତନ୍ୟ ଆତ୍ମାନମତିସୁଂଦରମ୍ ।
ଉପସ୍ଥେଽତ୍ୟଂତସଂସକ୍ତୋ ମାଲିନ୍ୟମଧିଗଚ୍ଛତି ॥ 3-4॥

ସର୍ଵଭୂତେଷୁ ଚାତ୍ମାନଂ ସର୍ଵଭୂତାନି ଚାତ୍ମନି ।
ମୁନେର୍ଜାନତ ଆଶ୍ଚର୍ୟଂ ମମତ୍ଵମନୁଵର୍ତତେ ॥ 3-5॥

ଆସ୍ଥିତଃ ପରମାଦ୍ଵୈତଂ ମୋକ୍ଷାର୍ଥେଽପି ଵ୍ୟଵସ୍ଥିତଃ ।
ଆଶ୍ଚର୍ୟଂ କାମଵଶଗୋ ଵିକଲଃ କେଲିଶିକ୍ଷୟା ॥ 3-6॥

ଉଦ୍ଭୂତଂ ଜ୍ଞାନଦୁର୍ମିତ୍ରମଵଧାର୍ୟାତିଦୁର୍ବଲଃ ।
ଆଶ୍ଚର୍ୟଂ କାମମାକାଂକ୍ଷେତ୍ କାଲମଂତମନୁଶ୍ରିତଃ ॥ 3-7॥

ଇହାମୁତ୍ର ଵିରକ୍ତସ୍ୟ ନିତ୍ୟାନିତ୍ୟଵିଵେକିନଃ ।
ଆଶ୍ଚର୍ୟଂ ମୋକ୍ଷକାମସ୍ୟ ମୋକ୍ଷାଦ୍ ଏଵ ଵିଭୀଷିକା ॥ 3-8॥

ଧୀରସ୍ତୁ ଭୋଜ୍ୟମାନୋଽପି ପୀଡ୍ୟମାନୋଽପି ସର୍ଵଦା ।
ଆତ୍ମାନଂ କେଵଲଂ ପଶ୍ୟନ୍ ନ ତୁଷ୍ୟତି ନ କୁପ୍ୟତି ॥ 3-9॥

ଚେଷ୍ଟମାନଂ ଶରୀରଂ ସ୍ଵଂ ପଶ୍ୟତ୍ୟନ୍ୟଶରୀରଵତ୍ ।
ସଂସ୍ତଵେ ଚାପି ନିଂଦାୟାଂ କଥଂ କ୍ଷୁଭ୍ୟେତ୍ ମହାଶୟଃ ॥ 3-10॥

ମାୟାମାତ୍ରମିଦଂ ଵିଶ୍ଵଂ ପଶ୍ୟନ୍ ଵିଗତକୌତୁକଃ ।
ଅପି ସନ୍ନିହିତେ ମୃତ୍ୟୌ କଥଂ ତ୍ରସ୍ୟତି ଧୀରଧୀଃ ॥ 3-11॥

ନିଃସ୍ପୃହଂ ମାନସଂ ୟସ୍ୟ ନୈରାଶ୍ୟେଽପି ମହାତ୍ମନଃ ।
ତସ୍ୟାତ୍ମଜ୍ଞାନତୃପ୍ତସ୍ୟ ତୁଲନା କେନ ଜାୟତେ ॥ 3-12॥

ସ୍ଵଭାଵାଦ୍ ଏଵ ଜାନାନୋ ଦୃଶ୍ୟମେତନ୍ନ କିଂଚନ ।
ଇଦଂ ଗ୍ରାହ୍ୟମିଦଂ ତ୍ୟାଜ୍ୟଂ ସ କିଂ ପଶ୍ୟତି ଧୀରଧୀଃ ॥ 3-13॥

ଅଂତସ୍ତ୍ୟକ୍ତକଷାୟସ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଵଂଦ୍ଵସ୍ୟ ନିରାଶିଷଃ ।
ୟଦୃଚ୍ଛୟାଗତୋ ଭୋଗୋ ନ ଦୁଃଖାୟ ନ ତୁଷ୍ଟୟେ ॥ 3-14॥