ଅଷ୍ଟାଵକ୍ର ଉଵାଚ ॥
ତେନ ଜ୍ଞାନଫଲଂ ପ୍ରାପ୍ତଂ ୟୋଗାଭ୍ୟାସଫଲଂ ତଥା ।
ତୃପ୍ତଃ ସ୍ଵଚ୍ଛେଂଦ୍ରିୟୋ ନିତ୍ୟମେକାକୀ ରମତେ ତୁ ୟଃ ॥ 17-1॥
ନ କଦାଚିଜ୍ଜଗତ୍ୟସ୍ମିନ୍ ତତ୍ତ୍ଵଜ୍ଞୋ ହଂତ ଖିଦ୍ୟତି ।
ୟତ ଏକେନ ତେନେଦଂ ପୂର୍ଣଂ ବ୍ରହ୍ମାଂଡମଂଡଲମ୍ ॥ 17-2॥
ନ ଜାତୁ ଵିଷୟାଃ କେଽପି ସ୍ଵାରାମଂ ହର୍ଷୟଂତ୍ୟମୀ ।
ସଲ୍ଲକୀପଲ୍ଲଵପ୍ରୀତମିଵେଭଂ ନିଂବପଲ୍ଲଵାଃ ॥ 17-3॥
ୟସ୍ତୁ ଭୋଗେଷୁ ଭୁକ୍ତେଷୁ ନ ଭଵତ୍ୟଧିଵାସିତଃ ।
ଅଭୁକ୍ତେଷୁ ନିରାକାଂକ୍ଷୀ ତାଦୃଶୋ ଭଵଦୁର୍ଲଭଃ ॥ 17-4॥
ବୁଭୁକ୍ଷୁରିହ ସଂସାରେ ମୁମୁକ୍ଷୁରପି ଦୃଶ୍ୟତେ ।
ଭୋଗମୋକ୍ଷନିରାକାଂକ୍ଷୀ ଵିରଲୋ ହି ମହାଶୟଃ ॥ 17-5॥
ଧର୍ମାର୍ଥକାମମୋକ୍ଷେଷୁ ଜୀଵିତେ ମରଣେ ତଥା ।
କସ୍ୟାପ୍ୟୁଦାରଚିତ୍ତସ୍ୟ ହେୟୋପାଦେୟତା ନ ହି ॥ 17-6॥
ଵାଂଛା ନ ଵିଶ୍ଵଵିଲୟେ ନ ଦ୍ଵେଷସ୍ତସ୍ୟ ଚ ସ୍ଥିତୌ ।
ୟଥା ଜୀଵିକୟା ତସ୍ମାଦ୍ ଧନ୍ୟ ଆସ୍ତେ ୟଥା ସୁଖମ୍ ॥ 17-7॥
କୃତାର୍ଥୋଽନେନ ଜ୍ଞାନେନେତ୍ୟେଵଂ ଗଲିତଧୀଃ କୃତୀ ।
ପଶ୍ୟନ୍ ଶଋଣ୍ଵନ୍ ସ୍ପୃଶନ୍ ଜିଘ୍ରନ୍ନ୍
ଅଶ୍ନନ୍ନାସ୍ତେ ୟଥା ସୁଖମ୍ ॥ 17-8॥
ଶୂନ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିର୍ଵୃଥା ଚେଷ୍ଟା ଵିକଲାନୀଂଦ୍ରିୟାଣି ଚ ।
ନ ସ୍ପୃହା ନ ଵିରକ୍ତିର୍ଵା କ୍ଷୀଣସଂସାରସାଗରେ ॥ 17-9॥
ନ ଜାଗର୍ତି ନ ନିଦ୍ରାତି ନୋନ୍ମୀଲତି ନ ମୀଲତି ।
ଅହୋ ପରଦଶା କ୍ଵାପି ଵର୍ତତେ ମୁକ୍ତଚେତସଃ ॥ 17-10॥
ସର୍ଵତ୍ର ଦୃଶ୍ୟତେ ସ୍ଵସ୍ଥଃ ସର୍ଵତ୍ର ଵିମଲାଶୟଃ ।
ସମସ୍ତଵାସନା ମୁକ୍ତୋ ମୁକ୍ତଃ ସର୍ଵତ୍ର ରାଜତେ ॥ 17-11॥
ପଶ୍ୟନ୍ ଶଋଣ୍ଵନ୍ ସ୍ପୃଶନ୍ ଜିଘ୍ରନ୍ନ୍ ଅଶ୍ନନ୍
ଗୃହ୍ଣନ୍ ଵଦନ୍ ଵ୍ରଜନ୍ ।
ଈହିତାନୀହିତୈର୍ମୁକ୍ତୋ ମୁକ୍ତ ଏଵ ମହାଶୟଃ ॥ 17-12॥
ନ ନିଂଦତି ନ ଚ ସ୍ତୌତି ନ ହୃଷ୍ୟତି ନ କୁପ୍ୟତି ।
ନ ଦଦାତି ନ ଗୃହ୍ଣାତି ମୁକ୍ତଃ ସର୍ଵତ୍ର ନୀରସଃ ॥ 17-13॥
ସାନୁରାଗାଂ ସ୍ତ୍ରିୟଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ମୃତ୍ୟୁଂ ଵା ସମୁପସ୍ଥିତମ୍ ।
ଅଵିହ୍ଵଲମନାଃ ସ୍ଵସ୍ଥୋ ମୁକ୍ତ ଏଵ ମହାଶୟଃ ॥ 17-14॥
ସୁଖେ ଦୁଃଖେ ନରେ ନାର୍ୟାଂ ସଂପତ୍ସୁ ଚ ଵିପତ୍ସୁ ଚ ।
ଵିଶେଷୋ ନୈଵ ଧୀରସ୍ୟ ସର୍ଵତ୍ର ସମଦର୍ଶିନଃ ॥ 17-15॥
ନ ହିଂସା ନୈଵ କାରୁଣ୍ୟଂ ନୌଦ୍ଧତ୍ୟଂ ନ ଚ ଦୀନତା ।
ନାଶ୍ଚର୍ୟଂ ନୈଵ ଚ କ୍ଷୋଭଃ କ୍ଷୀଣସଂସରଣେ ନରେ ॥ 17-16॥
ନ ମୁକ୍ତୋ ଵିଷୟଦ୍ଵେଷ୍ଟା ନ ଵା ଵିଷୟଲୋଲୁପଃ ।
ଅସଂସକ୍ତମନା ନିତ୍ୟଂ ପ୍ରାପ୍ତାପ୍ରାପ୍ତମୁପାଶ୍ନୁତେ ॥ 17-17॥
ସମାଧାନାସମାଧାନହିତାହିତଵିକଲ୍ପନାଃ ।
ଶୂନ୍ୟଚିତ୍ତୋ ନ ଜାନାତି କୈଵଲ୍ୟମିଵ ସଂସ୍ଥିତଃ ॥ 17-18॥
ନିର୍ମମୋ ନିରହଂକାରୋ ନ କିଂଚିଦିତି ନିଶ୍ଚିତଃ ।
ଅଂତର୍ଗଲିତସର୍ଵାଶଃ କୁର୍ଵନ୍ନପି କରୋତି ନ ॥ 17-19॥
ମନଃପ୍ରକାଶସଂମୋହସ୍ଵପ୍ନଜାଡ୍ୟଵିଵର୍ଜିତଃ ।
ଦଶାଂ କାମପି ସଂପ୍ରାପ୍ତୋ ଭଵେଦ୍ ଗଲିତମାନସଃ ॥ 17-20॥