(ଶ୍ରୀଦେଵୀଭାଗଵତଂ, ଦ୍ଵାଦଶ ସ୍କଂଧଂ, ଏକାଦଶୋଽଧ୍ୟାୟଃ, ମଣିଦ୍ଵୀପ ଵର୍ଣନ – 2)
ଵ୍ୟାସ ଉଵାଚ ।
ପୁଷ୍ପରାଗମୟାଦଗ୍ରେ କୁଂକୁମାରୁଣଵିଗ୍ରହଃ ।
ପଦ୍ମରାଗମୟଃ ସାଲୋ ମଧ୍ୟେ ଭୂଶ୍ଚୈଵତାଦୃଶୀ ॥ 1 ॥
ଦଶୟୋଜନଵାଂଦୈର୍ଘ୍ୟେ ଗୋପୁରଦ୍ଵାରସଂୟୁତଃ ।
ତନ୍ମଣିସ୍ତଂଭସଂୟୁକ୍ତା ମଂଡପାଃ ଶତଶୋ ନୃପ ॥ 2 ॥
ମଧ୍ୟେ ଭୁଵିସମାସୀନାଶ୍ଚତୁଃଷଷ୍ଟିମିତାଃ କଲାଃ ।
ନାନାୟୁଧଧରାଵୀରା ରତ୍ନଭୂଷଣଭୂଷିତାଃ ॥ 3 ॥
ପ୍ରତ୍ୟେକଲୋକସ୍ତାସାଂ ତୁ ତତ୍ତଲ୍ଲୋକସ୍ୟନାୟକାଃ ।
ସମଂତାତ୍ପଦ୍ମରାଗସ୍ୟ ପରିଵାର୍ୟସ୍ଥିତାଃ ସଦା ॥ 4 ॥
ସ୍ଵସ୍ଵଲୋକଜନୈର୍ଜୁଷ୍ଟାଃ ସ୍ଵସ୍ଵଵାହନହେତିଭିଃ ।
ତାସାଂ ନାମାନି ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ଶୃଣୁ ତ୍ଵଂ ଜନମେଜୟ ॥ 5 ॥
ପିଂଗଳାକ୍ଷୀ ଵିଶାଲାକ୍ଷୀ ସମୃଦ୍ଧି ଵୃଦ୍ଧିରେଵ ଚ ।
ଶ୍ରଦ୍ଧା ସ୍ଵାହା ସ୍ଵଧାଭିଖ୍ୟା ମାୟା ସଂଜ୍ଞା ଵସୁଂଧରା ॥ 6 ॥
ତ୍ରିଲୋକଧାତ୍ରୀ ସାଵିତ୍ରୀ ଗାୟତ୍ରୀ ତ୍ରିଦଶେଶ୍ଵରୀ ।
ସୁରୂପା ବହୁରୂପା ଚ ସ୍କଂଦମାତାଽଚ୍ୟୁତପ୍ରିୟା ॥ 7 ॥
ଵିମଲା ଚାମଲା ତଦ୍ଵଦରୁଣୀ ପୁନରାରୁଣୀ ।
ପ୍ରକୃତିର୍ଵିକୃତିଃ ସୃଷ୍ଟିଃ ସ୍ଥିତିଃ ସଂହୃତିରେଵ ଚ ॥ 8 ॥
ସଂଧ୍ୟାମାତା ସତୀ ହଂସୀ ମର୍ଦିକା ଵଜ୍ରିକା ପରା ।
ଦେଵମାତା ଭଗଵତୀ ଦେଵକୀ କମଲାସନା ॥ 9 ॥
ତ୍ରିମୁଖୀ ସପ୍ତମୁଖ୍ୟନ୍ୟା ସୁରାସୁରଵିମର୍ଦିନୀ ।
ଲଂବୋଷ୍ଟୀ ଚୋର୍ଧ୍ଵକେଶୀ ଚ ବହୁଶୀର୍ଷା ଵୃକୋଦରୀ ॥ 10 ॥
ରଥରେଖାହ୍ଵୟା ପଶ୍ଚାଚ୍ଛଶିରେଖା ତଥା ପରା ।
ଗଗନଵେଗା ପଵନଵେଗା ଚୈଵ ତତଃ ପରମ୍ ॥ 11 ॥
ଅଗ୍ରେ ଭୁଵନପାଲା ସ୍ୟାତ୍ତତ୍ପଶ୍ଚାନ୍ମଦନାତୁରା ।
ଅନଂଗାନଂଗମଥନା ତଥୈଵାନଂଗମେଖଲା ॥ 12 ॥
ଅନଂଗକୁସୁମା ପଶ୍ଚାଦ୍ଵିଶ୍ଵରୂପା ସୁରାଦିକା ।
କ୍ଷୟଂକରୀ ଭଵେଚ୍ଛକ୍ତି ରକ୍ଷୋଭ୍ୟା ଚ ତତଃ ପରମ୍ ॥ 13 ॥
ସତ୍ୟଵାଦିନ୍ୟଥ ପ୍ରୋକ୍ତା ବହୁରୂପା ଶୁଚିଵ୍ରତା ।
ଉଦାରାଖ୍ୟା ଚ ଵାଗୀଶୀ ଚତୁଷ୍ଷଷ୍ଟିମିତାଃ ସ୍ମୃତାଃ ॥ 14 ॥
ଜ୍ଵଲଜ୍ଜିହ୍ଵାନନାଃ ସର୍ଵାଵମଂତ୍ୟୋ ଵହ୍ନିମୁଲ୍ବଣମ୍ ।
ଜଲଂ ପିବାମଃ ସକଲଂ ସଂହରାମୋଵିଭାଵସୁମ୍ ॥ 15 ॥
ପଵନଂ ସ୍ତଂଭୟାମୋଦ୍ୟ ଭକ୍ଷୟାମୋଽଖିଲଂ ଜଗତ୍ ।
ଇତି ଵାଚଂ ସଂଗିରତେ କ୍ରୋଧ ସଂରକ୍ତଲୋଚନାଃ ॥ 16 ॥
ଚାପବାଣଧରାଃ ସର୍ଵାୟୁଦ୍ଧାୟୈଵୋତ୍ସୁକାଃ ସଦା ।
ଦଂଷ୍ଟ୍ରା କଟକଟାରାଵୈର୍ବଧିରୀକୃତ ଦିଙ୍ମୁଖାଃ ॥ 17 ॥
ପିଂଗୋର୍ଧ୍ଵକେଶ୍ୟଃ ସଂପ୍ରୋକ୍ତାଶ୍ଚାପବାଣକରାଃ ସଦା ।
ଶତାକ୍ଷୌହିଣିକା ସେନାପ୍ୟେକୈକସ୍ୟାଃ ପ୍ରକୀର୍ତିତା ॥ 18 ॥
ଏକୈକ ଶକ୍ତେଃ ସାମର୍ଥ୍ୟଂ ଲକ୍ଷବ୍ରହ୍ମାଂଡନାଶନେ ।
ଶତାକ୍ଷୌହିଣିକାସେନା ତାଦୃଶୀ ନୃପ ସତ୍ତମ ॥ 19 ॥
କିଂ ନ କୁର୍ୟାଜ୍ଜଗତ୍ୟସ୍ମିନ୍ନଶକ୍ୟଂ ଵକ୍ତୁମେଵ ତତ୍ ।
ସର୍ଵାପି ୟୁଦ୍ଧସାମଗ୍ରୀ ତସ୍ମିନ୍ସାଲେ ସ୍ଥିତା ମୁନେ ॥ 20 ॥
ରଥାନାଂ ଗଣନା ନାସ୍ତି ହୟାନାଂ କରିଣାଂ ତଥା ॥
ଶସ୍ତ୍ରାଣାଂ ଗଣନା ତଦ୍ଵଦ୍ଗଣାନାଂ ଗଣନା ତଥା ॥ 21 ॥
ପଦ୍ମରାଗମୟାଦଗ୍ରେ ଗୋମେଦମଣିନିର୍ମିତଃ ।
ଦଶୟୋଜନଦୈର୍ଘ୍ୟେଣ ପ୍ରାକାରୋ ଵର୍ତତେ ମହାନ୍ ॥ 22 ॥
ଭାସ୍ଵଜ୍ଜପାପ୍ରସୂନାଭୋ ମଧ୍ୟଭୂସ୍ତସ୍ୟ ତାଦୃଶୀ ।
ଗୋମେଦକଲ୍ପିତାନ୍ୟେଵ ତଦ୍ଵାସି ସଦନାନି ଚ ॥ 23 ॥
ପକ୍ଷିଣଃ ସ୍ତଂଭଵର୍ୟାଶ୍ଚ ଵୃକ୍ଷାଵାପ୍ୟଃ ସରାଂସି ଚ ।
ଗୋମେଦକଲ୍ପିତା ଏଵ କୁଂକୁମାରୁଣଵିଗ୍ରହାଃ ॥ 24 ॥
ତନ୍ମଧ୍ୟସ୍ଥା ମହାଦେଵ୍ୟୋ ଦ୍ଵାତ୍ରିଂଶଚ୍ଛକ୍ତୟଃ ସ୍ମୃତାଃ ।
ନାନା ଶସ୍ତ୍ରପ୍ରହରଣା ଗୋମେଦମଣିଭୂଷିତାଃ ॥ 25 ॥
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ଵାସିନ୍ୟଃ ପରିଵାର୍ୟ ସମଂତତଃ ।
ଗୋମେଦସାଲେ ସନ୍ନଦ୍ଧା ପିଶାଚଵଦନା ନୃପ ॥ 26 ॥
ସ୍ଵର୍ଲୋକଵାସିଭିର୍ନିତ୍ୟଂ ପୂଜିତାଶ୍ଚକ୍ରବାହଵଃ ।
କ୍ରୋଧରକ୍ତେକ୍ଷଣା ଭିଂଧି ପଚ ଚ୍ଛିଂଧି ଦହେତି ଚ ॥ 27 ॥
ଵଦଂତି ସତତଂ ଵାଚଂ ୟୁଦ୍ଧୋତ୍ସୁକହୃଦଂତରାଃ ।
ଏକୈକସ୍ୟା ମହାଶକ୍ତେର୍ଦଶାକ୍ଷୌହିଣିକା ମତା ॥ 28 ॥
ସେନା ତତ୍ରାପ୍ୟେକଶକ୍ତିର୍ଲକ୍ଷବ୍ରହ୍ମାଂଡନାଶିନୀ ।
ତାଦୃଶୀନାଂ ମହାସେନା ଵର୍ଣନୀୟା କଥଂ ନୃପ ॥ 29 ॥
ରଥାନାଂ ନୈଵ ଗଣାନା ଵାହନାନାଂ ତଥୈଵ ଚ ।
ସର୍ଵୟୁଦ୍ଧସମାରଂଭସ୍ତତ୍ର ଦେଵ୍ୟା ଵିରାଜତେ ॥ 30 ॥
ତାସାଂ ନାମାନି ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ପାପନାଶକରାଣି ଚ ।
ଵିଦ୍ୟା ହ୍ରୀ ପୁଷ୍ଟ ୟଃ ପ୍ରଜ୍ଞା ସିନୀଵାଲୀ କୁହୂସ୍ତଥା ॥ 31 ॥
ରୁଦ୍ରାଵୀର୍ୟା ପ୍ରଭାନଂଦା ପୋଷିଣୀ ଋଦ୍ଧିଦା ଶୁଭା ।
କାଲରାତ୍ରିର୍ମହାରାତ୍ରିର୍ଭଦ୍ରକାଲୀ କପର୍ଦିନୀ ॥ 32 ॥
ଵିକୃତିର୍ଦଂଡିମୁଂଡିନ୍ୟୌ ସେଂଦୁଖଂଡା ଶିଖଂଡିନୀ ।
ନିଶୁଂଭଶୁଂଭମଥିନୀ ମହିଷାସୁରମର୍ଦିନୀ ॥ 33 ॥
ଇଂଦ୍ରାଣୀ ଚୈଵ ରୁଦ୍ରାଣୀ ଶଂକରାର୍ଧଶରୀରିଣୀ ।
ନାରୀ ନାରାୟଣୀ ଚୈଵ ତ୍ରିଶୂଲିନ୍ୟପି ପାଲିନୀ ॥ 34 ॥
ଅଂବିକାହ୍ଲାଦିନୀ ପଶ୍ଚାଦିତ୍ୟେଵଂ ଶକ୍ତୟଃ ସ୍ମୃତାଃ ।
ୟଦ୍ୟେତାଃ କୁପିତା ଦେଵ୍ୟସ୍ତଦା ବ୍ରହ୍ମାଂଡନାଶନମ୍ ॥ 35 ॥
ପରାଜୟୋ ନ ଚୈତାସାଂ କଦାଚିତ୍କ୍ଵଚିଦସ୍ତି ହି ।
ଗୋମେଦକମୟାଦଗ୍ରେ ସଦ୍ଵଜ୍ରମଣିନିର୍ମିତଃ ॥ 36 ॥
ଦଶୟୋଜନ ତୁଂଗୋଽସୌ ଗୋପୁରଦ୍ଵାରସଂୟୁତଃ ।
କପାଟଶୃଂଖଲାବଦ୍ଧୋ ନଵଵୃକ୍ଷ ସମୁଜ୍ଜ୍ଵଲଃ ॥ 37 ॥
ସାଲସ୍ତନ୍ମଧ୍ୟଭୂମ୍ୟାଦି ସର୍ଵଂ ହୀରମୟଂ ସ୍ମୃତମ୍ ।
ଗୃହାଣିଵୀଥୟୋ ରଥ୍ୟା ମହାମାର୍ଗାଂ ଗଣାନି ଚ ॥ 38 ॥
ଵୃକ୍ଷାଲଵାଲ ତରଵଃ ସାରଂଗା ଅପି ତାଦୃଶାଃ ।
ଦୀର୍ଘିକାଶ୍ରେଣୟୋଵାପ୍ୟସ୍ତଡାଗାଃ କୂପ ସଂୟୁତାଃ ॥ 39 ॥
ତତ୍ର ଶ୍ରୀଭୁଵନେଶ୍ଵର୍ୟା ଵସଂତି ପରିଚାରିକାଃ ।
ଏକୈକା ଲକ୍ଷଦାସୀଭିଃ ସେଵିତା ମଦଗର୍ଵିତାଃ ॥ 40 ॥
ତାଲଵୃଂତଧରାଃ କାଶ୍ଚିଚ୍ଚଷକାଢ୍ୟ କରାଂବୁଜାଃ ।
କାଶ୍ଚିତ୍ତାଂବୂଲପାତ୍ରାଣି ଧାରୟଂତ୍ୟୋଽତିଗର୍ଵିତାଃ ॥ 41 ॥
କାଶ୍ଚିତ୍ତଚ୍ଛତ୍ରଧାରିଣ୍ୟଶ୍ଚାମରାଣାଂ ଵିଧାରିକାଃ ।
ନାନା ଵସ୍ତ୍ରଧରାଃ କାଶ୍ଚିତ୍କାଶ୍ଚିତ୍ପୁଷ୍ପ କରାଂବୁଜାଃ ॥ 42 ॥
ନାନାଦର୍ଶକରାଃ କାଶ୍ଚିତ୍କାଶ୍ଚିତ୍କୁଂକୁମଲେପନମ୍ ।
ଧାରୟଂତ୍ୟଃ କଜ୍ଜଲଂ ଚ ସିଂଦୂର ଚଷକଂ ପରାଃ ॥ 43 ॥
କାଶ୍ଚିଚ୍ଚିତ୍ରକ ନିର୍ମାତ୍ର୍ୟଃ ପାଦ ସଂଵାହନେ ରତାଃ ।
କାଶ୍ଚିତ୍ତୁ ଭୂଷାକାରିଣ୍ୟୋ ନାନା ଭୂଷାଧରାଃ ପରାଃ ॥ 44 ॥
ପୁଷ୍ପଭୂଷଣ ନିର୍ମାତ୍ର୍ୟଃ ପୁଷ୍ପଶୃଂଗାରକାରିକାଃ ।
ନାନା ଵିଲାସଚତୁରା ବହ୍ଵ୍ୟ ଏଵଂ ଵିଧାଃ ପରାଃ ॥ 45 ॥
ନିବଦ୍ଧ ପରିଧାନୀୟା ୟୁଵତ୍ୟଃ ସକଲା ଅପି ।
ଦେଵୀ କୃପା ଲେଶଵଶାତ୍ତୁଚ୍ଛୀକୃତ ଜଗତ୍ତ୍ରୟାଃ ॥ 46 ॥
ଏତା ଦୂତ୍ୟଃ ସ୍ମୃତା ଦେଵ୍ୟଃ ଶୃଂଗାରମଦଗର୍ଵିତାଃ ।
ତାସାଂ ନାମାନି ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ଶୃଣୁ ମେ ନୃପସତ୍ତମ ॥ 47 ॥
ଅନଂଗରୂପା ପ୍ରଥମାପ୍ୟନଂଗମଦନା ପରା ।
ତୃତୀୟାତୁ ତତଃ ପ୍ରୋକ୍ତା ସୁଂଦରୀ ମଦନାତୁରା ॥ 48 ॥
ତତୋ ଭୁଵନଵେଗାସ୍ୟାତ୍ତଥା ଭୁଵନପାଲିକା ।
ସ୍ୟାତ୍ସର୍ଵଶିଶିରାନଂଗଵେଦନାନଂଗମେଖଲା ॥ 49 ॥
ଵିଦ୍ୟୁଦ୍ଦାମସମାନାଂଗ୍ୟଃ କ୍ଵଣତ୍କାଂଚୀଗୁଣାନ୍ଵିତାଃ ।
ରଣନ୍ମଂଜୀରଚରଣା ବହିରଂତରିତସ୍ତତଃ ॥ 50 ॥
ଧାଵମାନାସ୍ତୁ ଶୋଭଂତେ ସର୍ଵା ଵିଦ୍ୟୁଲ୍ଲତୋପମାଃ ।
କୁଶଲାଃ ସର୍ଵକାର୍ୟେଷୁ ଵେତ୍ରହସ୍ତାଃ ସମଂତତଃ ॥ 51 ॥
ଅଷ୍ଟଦିକ୍ଷୁତଥୈତାସାଂ ପ୍ରାକାରାଦ୍ବହିରେଵ ଚ ।
ସଦନାନି ଵିରାଜଂତେ ନାନା ଵାହନହେତିଭିଃ ॥ 52 ॥
ଵଜ୍ରସାଲାଦଗ୍ରଭାଗେ ସାଲୋ ଵୈଦୂର୍ୟନିର୍ମିତଃ ।
ଦଶୟୋଜନତୁଂଗୋଽସୌ ଗୋପୁରଦ୍ଵାରଭୂଷିତଃ ॥ 53 ॥
ଵୈଦୂର୍ୟଭୂମିଃ ସର୍ଵାପିଗୃହାଣି ଵିଵିଧାନି ଚ ।
ଵୀଥ୍ୟୋ ରଥ୍ୟା ମହାମାର୍ଗାଃ ସର୍ଵେ ଵେଦୂର୍ୟନିର୍ମିତାଃ ॥ 54 ॥
ଵାପୀ କୂପ ତଡାଗାଶ୍ଚ ସ୍ରଵଂତୀନାଂ ତଟାନି ଚ ।
ଵାଲୁକା ଚୈଵ ସର୍ଵାଽପି ଵୈଦୂର୍ୟମଣିନିର୍ମିତା ॥ 55 ॥
ତତ୍ରାଷ୍ଟଦିକ୍ଷୁପରିତୋ ବ୍ରାହ୍ମ୍ୟାଦୀନାଂ ଚ ମଂଡଲମ୍ ।
ନିଜୈର୍ଗଣୈଃ ପରିଵୃତଂ ଭ୍ରାଜତେ ନୃପସତ୍ତମ ॥ 56 ॥
ପ୍ରତିବ୍ରହ୍ମାଂଡମାତୃଣାଂ ତାଃ ସମଷ୍ଟୟ ଈରିତାଃ ।
ବ୍ରାହ୍ମୀ ମାହେଶ୍ଵରୀ ଚୈଵ କୌମାରୀ ଵୈଷ୍ଣଵୀ ତଥା ॥57 ॥
ଵାରାହୀ ଚ ତଥେଂଦ୍ରାଣୀ ଚାମୁଂଡାଃ ସପ୍ତମାତରଃ ।
ଅଷ୍ଟମୀ ତୁ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀର୍ନାମ୍ନା ପ୍ରୋକ୍ତାସ୍ତୁ ମାତରଃ ॥ 58 ॥
ବ୍ରହ୍ମରୁଦ୍ରାଦିଦେଵାନାଂ ସମାକାରା ସ୍ତୁତାଃ ସ୍ମୃତାଃ ।
ଜଗତ୍କଳ୍ୟାଣକାରିଣ୍ୟଃ ସ୍ଵସ୍ଵସେନାସମାଵୃତାଃ ॥ 59 ॥
ତତ୍ସାଲସ୍ୟ ଚତୁର୍ଦ୍ଵାର୍ଷୁ ଵାହନାନି ମହେଶିତୁଃ ।
ସଜ୍ଜାନି ନୃପତେ ସଂତି ସାଲଂକାରାଣି ନିତ୍ୟଶଃ ॥ 60 ॥
ଦଂତିନଃ କୋଟିଶୋ ଵାହାଃ କୋଟିଶଃ ଶିବିକାସ୍ତଥା ।
ହଂସାଃ ସିଂହାଶ୍ଚ ଗରୁଡା ମୟୂରା ଵୃଷଭାସ୍ତଥା ॥ 61 ॥
ତୈର୍ୟୁକ୍ତାଃ ସ୍ୟଂଦନାସ୍ତଦ୍ଵତ୍କୋଟିଶୋ ନୃପନଂଦନ ।
ପାର୍ଷ୍ଣିଗ୍ରାହସମାୟୁକ୍ତା ଧ୍ଵଜୈରାକାଶଚୁଂବିନଃ ॥ 62 ॥
କୋଟିଶସ୍ତୁ ଵିମାନାନି ନାନା ଚିହ୍ନାନ୍ଵିତାନି ଚ ।
ନାନା ଵାଦିତ୍ରୟୁକ୍ତାନି ମହାଧ୍ଵଜୟୁତାନି ଚ ॥ 63 ॥
ଵୈଦୂର୍ୟମଣି ସାଲସ୍ୟାପ୍ୟଗ୍ରେ ସାଲଃ ପରଃ ସ୍ମୃତଃ ।
ଦଶୟୋଜନ ତୁଂଗୋଽସାଵିଂଦ୍ରନୀଲାଶ୍ମନିର୍ମିତଃ ॥ 64 ॥
ତନ୍ମଧ୍ୟ ଭୂସ୍ତଥା ଵୀଥ୍ୟୋ ମହାମାର୍ଗା ଗୃହାଣି ଚ ।
ଵାପୀ କୂପ ତଡାଗାଶ୍ଚ ସର୍ଵେ ତନ୍ମଣିନିର୍ମିତାଃ ॥ 65 ॥
ତତ୍ର ପଦ୍ମ ତୁ ସଂପ୍ରୋକ୍ତଂ ବହୁୟୋଜନ ଵିସ୍ତୃତମ୍ ।
ଷୋଡଶାରଂ ଦୀପ୍ୟମାନଂ ସୁଦର୍ଶନମିଵାପରମ୍ ॥ 66 ॥
ତତ୍ର ଷୋଡଶଶକ୍ତୀନାଂ ସ୍ଥାନାନି ଵିଵିଧାନି ଚ ।
ସର୍ଵୋପସ୍କରୟୁକ୍ତାନି ସମୃଦ୍ଧାନି ଵସଂତି ହି ॥ 67 ॥
ତାସାଂ ନାମାନି ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ଶୃଣୁ ମେ ନୃପସତ୍ତମ ।
କରାଳୀ ଵିକରାଳୀ ଚ ତଥୋମା ଚ ସରସ୍ଵତୀ ॥ 68 ॥
ଶ୍ରୀ ଦୁର୍ଗୋଷା ତଥା ଲକ୍ଷ୍ମୀଃ ଶ୍ରୁତିଶ୍ଚୈଵ ସ୍ମୃତିର୍ଧୃତିଃ ।
ଶ୍ରଦ୍ଧା ମେଧା ମତିଃ କାଂତିରାର୍ୟା ଷୋଡଶଶକ୍ତୟଃ ॥ 69 ॥
ନୀଲଜୀମୂତସଂକାଶାଃ କରଵାଲ କରାଂବୁଜାଃ ।
ସମାଃ ଖେଟକଧାରିଣ୍ୟୋ ୟୁଦ୍ଧୋପକ୍ରାଂତ ମାନସାଃ ॥ 70 ॥
ସେନାନ୍ୟଃ ସକଲା ଏତାଃ ଶ୍ରୀଦେଵ୍ୟା ଜଗଦୀଶିତୁଃ ।
ପ୍ରତିବ୍ରହ୍ମାଂଡସଂସ୍ଥାନାଂ ଶକ୍ତୀନାଂ ନାୟିକାଃ ସ୍ମୃତାଃ ॥ 71 ॥
ବ୍ରହ୍ମାଂଡକ୍ଷୋଭକାରିଣ୍ୟୋ ଦେଵୀ ଶକ୍ତ୍ୟୁପବୃଂହିତାଃ ।
ନାନା ରଥସମାରୂଢା ନାନା ଶକ୍ତିଭିରନ୍ଵିତାଃ ॥ 72 ॥
ଏତତ୍ପରାକ୍ରମଂ ଵକ୍ତୁଂ ସହସ୍ରାସ୍ୟୋଽପି ନ କ୍ଷମଃ ।
ଇଂଦ୍ରନୀଲମହାସାଲାଦଗ୍ରେ ତୁ ବହୁଵିସ୍ତୃତଃ ॥ 73 ॥
ମୁକ୍ତାପ୍ରାକାର ଉଦିତୋ ଦଶୟୋଜନ ଦୈର୍ଘ୍ୟଵାନ୍ ।
ମଧ୍ୟଭୂଃ ପୂର୍ଵଵତ୍ପ୍ରୋକ୍ତା ତନ୍ମଧ୍ୟେଽଷ୍ଟଦଳାଂବୁଜମ୍ ॥ 74 ॥
ମୁକ୍ତାମଣିଗଣାକୀର୍ଣଂ ଵିସ୍ତୃତଂ ତୁ ସକେସରମ୍ ।
ତତ୍ର ଦେଵୀସମାକାରା ଦେଵ୍ୟାୟୁଧଧରାଃ ସଦା ॥ 75 ॥
ସଂପ୍ରୋକ୍ତା ଅଷ୍ଟମଂତ୍ରିଣ୍ୟୋ ଜଗଦ୍ଵାର୍ତାପ୍ରବୋଧିକାଃ ।
ଦେଵୀସମାନଭୋଗାସ୍ତା ଇଂଗିତଜ୍ଞାସ୍ତୁପଂଡିତାଃ ॥ 76 ॥
କୁଶଲାଃ ସର୍ଵକାର୍ୟେଷୁ ସ୍ଵାମିକାର୍ୟପରାୟଣାଃ ।
ଦେଵ୍ୟଭିପ୍ରାୟ ବୋଧ୍ୟସ୍ତାଶ୍ଚତୁରା ଅତିସୁଂଦରାଃ ॥ 77 ॥
ନାନା ଶକ୍ତିସମାୟୁକ୍ତାଃ ପ୍ରତିବ୍ରହ୍ମାଂଡଵର୍ତିନାମ୍ ।
ପ୍ରାଣିନାଂ ତାଃ ସମାଚାରଂ ଜ୍ଞାନଶକ୍ତ୍ୟାଵିଦଂତି ଚ ॥ 78 ॥
ତାସାଂ ନାମାନି ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ମତ୍ତଃ ଶୃଣୁ ନୃପୋତ୍ତମ ।
ଅନଂଗକୁସୁମା ପ୍ରୋକ୍ତାପ୍ୟନଂଗକୁସୁମାତୁରା ॥ 79 ॥
ଅନଂଗମଦନା ତଦ୍ଵଦନଂଗମଦନାତୁରା ।
ଭୁଵନପାଲା ଗଗନଵେଗା ଚୈଵ ତତଃ ପରମ୍ ॥ 80 ॥
ଶଶିରେଖା ଚ ଗଗନରେଖା ଚୈଵ ତତଃ ପରମ୍ ।
ପାଶାଂକୁଶଵରାଭୀତିଧରା ଅରୁଣଵିଗ୍ରହାଃ ॥ 81 ॥
ଵିଶ୍ଵସଂବଂଧିନୀଂ ଵାର୍ତାଂ ବୋଧୟଂତି ପ୍ରତିକ୍ଷଣମ୍ ।
ମୁକ୍ତାସାଲାଦଗ୍ରଭାଗେ ମହାମାରକତୋ ପରଃ ॥ 82 ॥
ସାଲୋତ୍ତମଃ ସମୁଦ୍ଦିଷ୍ଟୋ ଦଶୟୋଜନ ଦୈର୍ଘ୍ୟଵାନ୍ ।
ନାନା ସୌଭାଗ୍ୟସଂୟୁକ୍ତୋ ନାନା ଭୋଗସମନ୍ଵିତଃ ॥ 83 ॥
ମଧ୍ୟଭୂସ୍ତାଦୃଶୀ ପ୍ରୋକ୍ତା ସଦନାନି ତଥୈଵ ଚ ।
ଷଟ୍କୋଣମତ୍ରଵିସ୍ତୀର୍ଣଂ କୋଣସ୍ଥା ଦେଵତାଃ ଶୃଣୁଃ ॥ 84 ॥
ପୂର୍ଵକୋଣେ ଚତୁର୍ଵକ୍ତ୍ରୋ ଗାୟତ୍ରୀ ସହିତୋ ଵିଧିଃ ।
କୁଂଡିକାକ୍ଷଗୁଣାଭୀତି ଦଂଡାୟୁଧଧରଃ ପରଃ ॥ 85 ॥
ତଦାୟୁଧଧରା ଦେଵୀ ଗାୟତ୍ରୀ ପରଦେଵତା ।
ଵେଦାଃ ସର୍ଵେ ମୂର୍ତିମଂତଃ ଶାସ୍ତ୍ରାଣି ଵିଵିଧାନି ଚ ॥ 86 ॥
ସ୍ମୃତୟଶ୍ଚ ପୁରାଣାନି ମୂର୍ତିମଂତି ଵସଂତି ହି ।
ୟେ ବ୍ରହ୍ମଵିଗ୍ରହାଃ ସଂତି ଗାୟତ୍ରୀଵିଗ୍ରହାଶ୍ଚ ୟେ ॥ 87 ॥
ଵ୍ୟାହୃତୀନାଂ ଵିଗ୍ରହାଶ୍ଚ ତେ ନିତ୍ୟଂ ତତ୍ର ସଂତି ହି ।
ରକ୍ଷଃ କୋଣେ ଶଂଖଚକ୍ରଗଦାଂବୁଜ କରାଂବୁଜା ॥ 88 ॥
ସାଵିତ୍ରୀ ଵର୍ତତେ ତତ୍ର ମହାଵିଷ୍ଣୁଶ୍ଚ ତାଦୃଶଃ ।
ୟେ ଵିଷ୍ଣୁଵିଗ୍ରହାଃ ସଂତି ମତ୍ସ୍ୟକୂର୍ମାଦୟୋଖିଲାଃ ॥ 89 ॥
ସାଵିତ୍ରୀ ଵିଗ୍ରହା ୟେ ଚ ତେ ସର୍ଵେ ତତ୍ର ସଂତି ହି ।
ଵାୟୁକୋଣେ ପରଶ୍ଵକ୍ଷମାଲାଭୟଵରାନ୍ଵିତଃ ॥ 90 ॥
ମହାରୁଦ୍ରୋ ଵର୍ତତେଽତ୍ର ସରସ୍ଵତ୍ୟପି ତାଦୃଶୀ ।
ୟେ ୟେ ତୁ ରୁଦ୍ରଭେଦାଃ ସ୍ୟୁର୍ଦକ୍ଷିଣାସ୍ୟାଦୟୋ ନୃପ ॥ 91 ॥
ଗୌରୀ ଭେଦାଶ୍ଚ ୟେ ସର୍ଵେ ତେ ତତ୍ର ନିଵସଂତି ହି ।
ଚତୁଃଷଷ୍ଟ୍ୟାଗମା ୟେ ଚ ୟେ ଚାନ୍ୟେପ୍ୟାଗମାଃ ସ୍ମୃତାଃ ॥ 92 ॥
ତେ ସର୍ଵେ ମୂର୍ତିମଂତଶ୍ଚ ତତ୍ର ଵୈ ନିଵସଂତି ହି ।
ଅଗ୍ନିକୋଣେ ରତ୍ନକୁଂଭଂ ତଥା ମଣିକରଂଡକମ୍ ॥ 93 ॥
ଦଧାନୋ ନିଜହସ୍ତାଭ୍ୟାଂ କୁବେରୋ ଧନଦାୟକଃ ।
ନାନା ଵୀଥୀ ସମାୟୁକ୍ତୋ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀସମନ୍ଵିତଃ ॥ 94 ॥
ଦେଵ୍ୟା ନିଧିପତିସ୍ତ୍ଵାସ୍ତେ ସ୍ଵଗୁଣୈଃ ପରିଵେଷ୍ଟିତଃ ।
ଵାରୁଣେ ତୁ ମହାକୋଣେ ମଦନୋ ରତିସଂୟୁତଃ ॥ 95 ॥
ପାଶାଂକୁଶଧନୁର୍ବାଣଧରୋ ନିତ୍ୟଂ ଵିରାଜତେ ।
ଶୃଂଗାରମୂର୍ତିମଂତସ୍ତୁ ତତ୍ର ସନ୍ନିହିତାଃ ସଦା ॥ 96 ॥
ଈଶାନକୋଣେ ଵିଘ୍ନେଶୋ ନିତ୍ୟଂ ପୁଷ୍ଟିସମନ୍ଵିତଃ ।
ପାଶାଂକୁଶଧରୋ ଵୀରୋ ଵିଘ୍ନହର୍ତା ଵିରାଜତେ ॥ 97 ॥
ଵିଭୂତୟୋ ଗଣେଶସ୍ୟ ୟାୟାଃ ସଂତି ନୃପୋତ୍ତମ ।
ତାଃ ସର୍ଵା ନିଵସଂତ୍ୟତ୍ର ମହୈଶ୍ଵର୍ୟସମନ୍ଵିତାଃ ॥ 98 ॥
ପ୍ରତିବ୍ରହ୍ମାଂଡସଂସ୍ଥାନାଂ ବ୍ରହ୍ମାଦୀନାଂ ସମଷ୍ଟୟଃ ।
ଏତେ ବ୍ରହ୍ମାଦୟଃ ପ୍ରୋକ୍ତାଃ ସେଵଂତେ ଜଗଦୀଶ୍ଵରୀମ୍ ॥ 99 ॥
ମହାମାରକତସ୍ୟାଗ୍ରେ ଶତୟୋଜନ ଦୈର୍ଘ୍ୟଵାନ୍ ।
ପ୍ରଵାଲଶାଲୋସ୍ତ୍ୟପରଃ କୁଂକୁମାରୁଣଵିଗ୍ରହଃ ॥ 100 ॥
ମଧ୍ୟଭୂସ୍ତାଦୃଶୀ ପ୍ରୋକ୍ତା ସଦନାନି ଚ ପୂର୍ଵଵତ୍ ।
ତନ୍ମଧ୍ୟେ ପଂଚଭୂତାନାଂ ସ୍ଵାମିନ୍ୟଃ ପଂଚ ସଂତି ଚ ॥ 101 ॥
ହୃଲ୍ଲେଖା ଗଗନା ରକ୍ତା ଚତୁର୍ଥୀ ତୁ କରାଳିକା ।
ମହୋଚ୍ଛୁଷ୍ମା ପଂଚମୀ ଚ ପଂଚଭୂତସମପ୍ରଭାଃ ॥ 102 ॥
ପାଶାଂକୁଶଵରାଭୀତିଧାରିଣ୍ୟୋମିତଭୂଷଣାଃ ।
ଦେଵୀ ସମାନଵେଷାଢ୍ୟା ନଵୟୌଵନଗର୍ଵିତାଃ ॥ 103 ॥
ପ୍ରଵାଲଶାଲାଦଗ୍ରେ ତୁ ନଵରତ୍ନ ଵିନିର୍ମିତଃ ।
ବହୁୟୋଜନଵିସ୍ତୀର୍ଣୋ ମହାଶାଲୋଽସ୍ତି ଭୂମିପ ॥ 104 ॥
ତତ୍ର ଚାମ୍ନାୟଦେଵୀନାଂ ସଦନାନି ବହୂନ୍ୟପି ।
ନଵରତ୍ନମୟାନ୍ୟେଵ ତଡାଗାଶ୍ଚ ସରାଂସି ଚ ॥ 105 ॥
ଶ୍ରୀଦେଵ୍ୟା ୟେଽଵତାରାଃ ସ୍ୟୁସ୍ତେ ତତ୍ର ନିଵସଂତି ହି ।
ମହାଵିଦ୍ୟା ମହାଭେଦାଃ ସଂତି ତତ୍ରୈଵ ଭୂମିପ ॥ 106 ॥
ନିଜାଵରଣଦେଵୀଭିର୍ନିଜଭୂଷଣଵାହନୈଃ ।
ସର୍ଵଦେଵ୍ୟୋ ଵିରାଜଂତେ କୋଟିସୂର୍ୟସମପ୍ରଭାଃ ॥ 107 ॥
ସପ୍ତକୋଟି ମହାମଂତ୍ରଦେଵତାଃ ସଂତି ତତ୍ର ହି ।
ନଵରତ୍ନମୟାଦଗ୍ରେ ଚିଂତାମଣିଗୃହଂ ମହତ୍ ॥ 108 ॥
ତତ୍ର ତ୍ୟଂ ଵସ୍ତୁ ମାତ୍ରଂ ତୁ ଚିଂତାମଣି ଵିନିର୍ମିତମ୍ ।
ସୂର୍ୟୋଦ୍ଗାରୋପଲୈସ୍ତଦ୍ଵଚ୍ଚଂଦ୍ରୋଦ୍ଗାରୋପଲୈସ୍ତଥା ॥ 109 ॥
ଵିଦ୍ୟୁତ୍ପ୍ରଭୋପଲୈଃ ସ୍ତଂଭାଃ କଲ୍ପିତାସ୍ତୁ ସହସ୍ରଶଃ ।
ୟେଷାଂ ପ୍ରଭାଭିରଂତସ୍ଥଂ ଵସ୍ତୁ କିଂଚିନ୍ନ ଦୃଶ୍ୟତେ ॥ 110 ॥
ଇତି ଶ୍ରୀଦେଵୀଭାଗଵତେ ମହାପୁରାଣେ ଦ୍ଵାଦଶସ୍କଂଧେ ଏକାଦଶୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।