॥ ଦ୍ଵିତୀୟ ମୁଂଡକେ ଦ୍ଵିତୀୟଃ ଖଂଡଃ ॥
ଆଵିଃ ସଂନିହିତଂ ଗୁହାଚରଂ ନାମ
ମହତ୍ପଦମତ୍ରୈତତ୍ ସମର୍ପିତମ୍ ।
ଏଜତ୍ପ୍ରାଣନ୍ନିମିଷଚ୍ଚ ୟଦେତଜ୍ଜାନଥ
ସଦସଦ୍ଵରେଣ୍ୟଂ ପରଂ-ଵିଁଜ୍ଞାନାଦ୍ୟଦ୍ଵରିଷ୍ଠଂ ପ୍ରଜାନାମ୍ ॥ 1॥
ୟଦର୍ଚିମଦ୍ୟଦଣୁଭ୍ୟୋଽଣୁ ଚ
ୟସ୍ମିଁଲ୍ଲୋକା ନିହିତା ଲୋକିନଶ୍ଚ ।
ତଦେତଦକ୍ଷରଂ ବ୍ରହ୍ମ ସ ପ୍ରାଣସ୍ତଦୁ ଵାଙ୍ମନଃ
ତଦେତତ୍ସତ୍ୟଂ ତଦମୃତଂ ତଦ୍ଵେଦ୍ଧଵ୍ୟଂ ସୋମ୍ୟ ଵିଦ୍ଧି ॥ 2॥
ଧନୁର୍ ଗୃହୀତ୍ଵୌପନିଷଦଂ ମହାସ୍ତ୍ରଂ
ଶରଂ ହ୍ୟୁପାସା ନିଶିତଂ ସଂଧୟୀତ ।
ଆୟମ୍ୟ ତଦ୍ଭାଵଗତେନ ଚେତସା
ଲକ୍ଷ୍ୟଂ ତଦେଵାକ୍ଷରଂ ସୋମ୍ୟ ଵିଦ୍ଧି ॥ 3॥
ପ୍ରଣଵୋ ଧନୁଃ ଶାରୋ ହ୍ୟାତ୍ମା ବ୍ରହ୍ମ ତଲ୍ଲକ୍ଷ୍ୟମୁଚ୍ୟତେ ।
ଅପ୍ରମତ୍ତେନ ଵେଦ୍ଧଵ୍ୟଂ ଶରଵତ୍ ତନ୍ମୟୋ ଭଵେତ୍ ॥ 4॥
ୟସ୍ମିନ୍ ଦ୍ୟୌଃ ପୃଥିଵୀ ଚାଂତରିକ୍ଷମୋତଂ
ମନଃ ସହ ପ୍ରାଣୈଶ୍ଚ ସର୍ଵୈଃ ।
ତମେଵୈକଂ ଜାନଥ ଆତ୍ମାନମନ୍ୟା ଵାଚୋ
ଵିମୁଂଚଥାମୃତସ୍ୟୈଷ ସେତୁଃ ॥ 5॥
ଅରା ଇଵ ରଥନାଭୌ ସଂହତା ୟତ୍ର ନାଡ୍ୟଃ ।
ସ ଏଷୋଽଂତଶ୍ଚରତେ ବହୁଧା ଜାୟମାନଃ ।
ଓମିତ୍ୟେଵଂ ଧ୍ୟାୟଥ ଆତ୍ମାନଂ ସ୍ଵସ୍ତି ଵଃ
ପାରାୟ ତମସଃ ପରସ୍ତାତ୍ ॥ 6॥
ୟଃ ସର୍ଵଜ୍ଞଃ ସର୍ଵଵିଦ୍ ୟସ୍ୟୈଷ ମହିମା ଭୁଵି ।
ଦିଵ୍ୟେ ବ୍ରହ୍ମପୁରେ ହ୍ୟେଷ ଵ୍ୟୋମ୍ନ୍ୟାତ୍ମା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତଃ ॥
ମନୋମୟଃ ପ୍ରାଣଶରୀରନେତା
ପ୍ରତିଷ୍ଠିତୋଽନ୍ନେ ହୃଦୟଂ ସନ୍ନିଧାୟ ।
ତଦ୍ ଵିଜ୍ଞାନେନ ପରିପଶ୍ୟଂତି ଧୀରା
ଆନଂଦରୂପମମୃତଂ-ୟଁଦ୍ ଵିଭାତି ॥ 7॥
ଭିଦ୍ୟତେ ହୃଦୟଗ୍ରଂଥିଶ୍ଛିଦ୍ୟଂତେ ସର୍ଵସଂଶୟାଃ ।
କ୍ଷୀୟଂତେ ଚାସ୍ୟ କର୍ମାଣି ତସ୍ମିନ୍ ଦୃଷ୍ଟେ ପରାଵରେ ॥ 8॥
ହିରଣ୍ମୟେ ପରେ କୋଶେ ଵିରଜଂ ବ୍ରହ୍ମ ନିଷ୍କଲମ୍ ।
ତଚ୍ଛୁଭ୍ରଂ ଜ୍ୟୋତିଷଂ ଜ୍ୟୋତିସ୍ତଦ୍ ୟଦାତ୍ମଵିଦୋ ଵିଦୁଃ ॥ 9॥
ନ ତତ୍ର ସୂର୍ୟୋ ଭାତି ନ ଚଂଦ୍ରତାରକଂ
ନେମା ଵିଦ୍ୟୁତୋ ଭାଂତି କୁତୋଽୟମଗ୍ନିଃ ।
ତମେଵ ଭାଂତମନୁଭାତି ସର୍ଵଂ
ତସ୍ୟ ଭାସା ସର୍ଵମିଦଂ-ଵିଁଭାତି ॥ 10॥
ବ୍ରହ୍ମୈଵେଦମମୃତଂ ପୁରସ୍ତାଦ୍ ବ୍ରହ୍ମ ପଶ୍ଚାଦ୍ ବ୍ରହ୍ମ ଦକ୍ଷିଣତଶ୍ଚୋତ୍ତରେଣ ।
ଅଧଶ୍ଚୋର୍ଧ୍ଵଂ ଚ ପ୍ରସୃତଂ ବ୍ରହ୍ମୈଵେଦଂ-ଵିଁଶ୍ଵମିଦଂ-ଵଁରିଷ୍ଠମ୍ ॥ 11॥
॥ ଇତି ମୁଂଡକୋପନିଷଦି ଦ୍ଵିତୀୟମୁଂଡକେ ଦ୍ଵିତୀୟଃ ଖଂଡଃ ॥