Print Friendly, PDF & Email

ଓଂ ଶ୍ରୀ ପରମାତ୍ମନେ ନମଃ
ଅଥ ପଂଚଦଶୋଽଧ୍ୟାୟଃ
ପୁରୁଷୋତ୍ତମପ୍ରାପ୍ତିୟୋଗଃ

ଶ୍ରୀ ଭଗଵାନୁଵାଚ
ଊର୍ଧ୍ଵମୂଲମଧଃଶାଖମ୍ ଅଶ୍ଵତ୍ଥଂ ପ୍ରାହୁରଵ୍ୟୟମ୍ ।
ଛଂଦାଂସି ୟସ୍ୟ ପର୍ଣାନି ୟସ୍ତଂ ଵେଦ ସ ଵେଦଵିତ୍ ॥1॥

ଅଧଶ୍ଚୋର୍ଧ୍ଵଂ ପ୍ରସୃତାସ୍ତସ୍ୟ ଶାଖାଃ ଗୁଣପ୍ରଵୃଦ୍ଧା ଵିଷୟପ୍ରଵାଲାଃ ।
ଅଧଶ୍ଚ ମୂଲାନ୍ୟନୁସଂତତାନି କର୍ମାନୁବଂଧୀନି ମନୁଷ୍ୟଲୋକେ ॥2॥

ନ ରୂପମସ୍ୟେହ ତଥୋପଲଭ୍ୟତେ ନାଂତୋ ନ ଚାଦିର୍ନ ଚ ସଂପ୍ରତିଷ୍ଠା ।
ଅଶ୍ଵତ୍ଥମେନଂ ସୁଵିରୂଢମୂଲମ୍ ଅସଂଗଶସ୍ତ୍ରେଣ ଦୃଢେନ ଛିତ୍ତ୍ଵା ॥3॥

ତତଃ ପଦଂ ତତ୍ପରିମାର୍ଗିତଵ୍ୟଂ ୟସ୍ମିନ୍ଗତା ନ ନିଵର୍ତଂତି ଭୂୟଃ ।
ତମେଵ ଚାଦ୍ୟଂ ପୁରୁଷଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ୟତଃ ପ୍ରଵୃତ୍ତିଃ ପ୍ରସୃତା ପୁରାଣୀ ॥4॥

ନିର୍ମାନମୋହା ଜିତସଂଗଦୋଷାଃ ଅଧ୍ୟାତ୍ମନିତ୍ୟା ଵିନିଵୃତ୍ତକାମାଃ ।
ଦ୍ଵଂଦ୍ଵୈର୍ଵିମୁକ୍ତାଃ ସୁଖଦୁଃଖ ସଂଜ୍ଞୈଃ ଗଚ୍ଛଂତ୍ୟମୂଢାଃ ପଦମଵ୍ୟୟଂ ତତ୍ ॥5॥

ନ ତଦ୍ଭାସୟତେ ସୂର୍ୟଃ ନ ଶଶାଂକୋ ନ ପାଵକଃ ।
ୟଦ୍ଗତ୍ଵା ନ ନିଵର୍ତଂତେ ତଦ୍ଧାମ ପରମଂ ମମ ॥6॥

ମମୈଵାଂଶୋ ଜୀଵଲୋକେ ଜୀଵଭୂତଃ ସନାତନଃ ।
ମନଃ ଷଷ୍ଠାନୀଂଦ୍ରିୟାଣି ପ୍ରକୃତିସ୍ଥାନି କର୍ଷତି ॥7॥

ଶରୀରଂ ୟଦଵାପ୍ନୋତି ୟଚ୍ଚାପ୍ୟୁତ୍କ୍ରାମତୀଶ୍ଵରଃ ।
ଗୃହୀତ୍ଵୈତାନି ସଂୟାତି ଵାୟୁର୍ଗଂଧାନିଵାଶୟାତ୍ ॥8॥

ଶ୍ରୋତ୍ରଂ ଚକ୍ଷୁଃ ସ୍ପର୍ଶନଂ ଚ ରସନଂ ଘ୍ରାଣମେଵ ଚ ।
ଅଧିଷ୍ଠାୟ ମନଶ୍ଚାୟଂ ଵିଷୟାନୁପସେଵତେ ॥9॥

ଉତ୍କ୍ରାମଂତଂ ସ୍ଥିତଂ ଵାଽପି ଭୁଂଜାନଂ ଵା ଗୁଣାନ୍ଵିତମ୍ ।
ଵିମୂଢା ନାନୁପଶ୍ୟଂତି ପଶ୍ୟଂତି ଜ୍ଞାନଚକ୍ଷୁଷଃ ॥10॥

ୟତଂତୋ ୟୋଗିନଶ୍ଚୈନଂ ପଶ୍ୟଂତ୍ୟାତ୍ମନ୍ୟଵସ୍ଥିତମ୍ ।
ୟତଂତୋ ଽପ୍ୟକୃତାତ୍ମାନଃ ନୈନଂ ପଶ୍ୟଂତ୍ୟଚେତସଃ ॥11॥

ୟଦାଦିତ୍ୟଗତଂ ତେଜଃ ଜଗଦ୍ଭାସୟତେଽଖିଲମ୍ ।
ୟଚ୍ଚଂଦ୍ରମସି ୟଚ୍ଚାଗ୍ନୌ ତତ୍ତେଜୋ ଵିଦ୍ଧି ମାମକମ୍ ॥12॥

ଗାମାଵିଶ୍ୟ ଚ ଭୂତାନି ଧାରୟାମ୍ୟହମୋଜସା ।
ପୁଷ୍ଣାମି ଚୌଷଧୀଃ ସର୍ଵାଃ ସୋମୋ ଭୂତ୍ଵା ରସାତ୍ମକଃ ॥13॥

ଅହଂ ଵୈଶ୍ଵାନରୋ ଭୂତ୍ଵା ପ୍ରାଣିନାଂ ଦେହମାଶ୍ରିତଃ ।
ପ୍ରାଣାପାନସମାୟୁକ୍ତଃ ପଚାମ୍ୟନ୍ନଂ ଚତୁର୍ଵିଧମ୍ ॥14॥

ସର୍ଵସ୍ୟ ଚାହଂ ହୃଦି ସନ୍ନିଵିଷ୍ଟଃ ମତ୍ତଃ ସ୍ମୃତିର୍ଜ୍ଞାନମପୋହନଂ ଚ ।
ଵେଦୈଶ୍ଚ ସର୍ଵୈରହମେଵ ଵେଦ୍ୟଃ ଵେଦାଂତକୃଦ୍ଵେଦଵିଦେଵ ଚାହମ୍ ॥15॥

ଦ୍ଵାଵିମୌ ପୁରୁଷୌ ଲୋକେ କ୍ଷରଶ୍ଚାକ୍ଷର ଏଵ ଚ ।
କ୍ଷରଃ ସର୍ଵାଣି ଭୂତାନି କୂଟସ୍ଥୋଽକ୍ଷର ଉଚ୍ୟତେ ॥16॥

ଉତ୍ତମଃ ପୁରୁଷସ୍ତ୍ଵନ୍ୟଃ ପରମାତ୍ମେତ୍ୟୁଦାହୃତଃ ।
ୟୋ ଲୋକତ୍ରୟମାଵିଶ୍ୟ ବିଭର୍ତ୍ୟଵ୍ୟୟ ଈଶ୍ଵରଃ ॥17॥

ୟସ୍ମାତ୍କ୍ଷରମତୀତୋଽହମ୍ ଅକ୍ଷରାଦପି ଚୋତ୍ତମଃ ।
ଅତୋଽସ୍ମି ଲୋକେ ଵେଦେ ଚ ପ୍ରଥିତଃ ପୁରୁଷୋତ୍ତମଃ ॥18॥

ୟୋ ମାମେଵମସମ୍ମୂଢଃ ଜାନାତି ପୁରୁଷୋତ୍ତମମ୍ ।
ସ ସର୍ଵଵିଦ୍ଭଜତି ମାଂ ସର୍ଵଭାଵେନ ଭାରତ ॥19॥

ଇତି ଗୁହ୍ୟତମଂ ଶାସ୍ତ୍ରମ୍ ଇଦମୁକ୍ତଂ ମୟାଽନଘ ।
ଏତଦ୍ବୁଦ୍ଧ୍ଵା ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ସ୍ୟାତ୍ କୃତକୃତ୍ୟଶ୍ଚ ଭାରତ ॥20॥

॥ ଓଂ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵଦ୍ଗୀତାସୁ ଉପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ୟାୟାଂ
ୟୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନସଂଵାଦେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମପ୍ରାପ୍ତିୟୋଗୋ ନାମ ପଂଚଦଶୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥