ଶ୍ରୀ ରାମ ଚରିତ ମାନସ – ଲଂକାକାଂଡDownload PDF

ଶ୍ରୀ ଗଣେଶାୟ ନମଃ
ଶ୍ରୀ ଜାନକୀଵଲ୍ଲଭୋ ଵିଜୟତେ
ଶ୍ରୀ ରାମଚରିତମାନସ
ଷଷ୍ଠ ସୋପାନ (ଲଂକାକାଂଡ)

ରାମଂ କାମାରିସେଵ୍ୟଂ ଭଵଭୟହରଣଂ କାଲମତ୍ତେଭସିଂହଂ
ୟୋଗୀଂଦ୍ରଂ ଜ୍ଞାନଗମ୍ୟଂ ଗୁଣନିଧିମଜିତଂ ନିର୍ଗୁଣଂ ନିର୍ଵିକାରମ୍।
ମାୟାତୀତଂ ସୁରେଶଂ ଖଲଵଧନିରତଂ ବ୍ରହ୍ମଵୃଂଦୈକଦେଵଂ
ଵଂଦେ କଂଦାଵଦାତଂ ସରସିଜନୟନଂ ଦେଵମୁର୍ଵୀଶରୂପମ୍ ॥ 1 ॥

ଶଂଖେଂଦ୍ଵାଭମତୀଵସୁଂଦରତନୁଂ ଶାର୍ଦୂଲଚର୍ମାଂବରଂ
କାଲଵ୍ୟାଲକରାଲଭୂଷଣଧରଂ ଗଂଗାଶଶାଂକପ୍ରିୟମ୍।
କାଶୀଶଂ କଲିକଲ୍ମଷୌଘଶମନଂ କଲ୍ୟାଣକଲ୍ପଦ୍ରୁମଂ
ନୌମୀଡ୍ୟଂ ଗିରିଜାପତିଂ ଗୁଣନିଧିଂ କଂଦର୍ପହଂ ଶଂକରମ୍ ॥ 2 ॥

ୟୋ ଦଦାତି ସତାଂ ଶଂଭୁଃ କୈଵଲ୍ୟମପି ଦୁର୍ଲଭମ୍।
ଖଲାନାଂ ଦଂଡକୃଦ୍ୟୋଽସୌ ଶଂକରଃ ଶଂ ତନୋତୁ ମେ ॥ 3 ॥

ଦୋ. ଲଵ ନିମେଷ ପରମାନୁ ଜୁଗ ବରଷ କଲପ ସର ଚଂଡ।
ଭଜସି ନ ମନ ତେହି ରାମ କୋ କାଲୁ ଜାସୁ କୋଦଂଡ ॥

ସୋ. ସିଂଧୁ ବଚନ ସୁନି ରାମ ସଚିଵ ବୋଲି ପ୍ରଭୁ ଅସ କହେଉ।
ଅବ ବିଲଂବୁ କେହି କାମ କରହୁ ସେତୁ ଉତରୈ କଟକୁ ॥
ସୁନହୁ ଭାନୁକୁଲ କେତୁ ଜାମଵଂତ କର ଜୋରି କହ।
ନାଥ ନାମ ତଵ ସେତୁ ନର ଚଢ଼ଇ ଭଵ ସାଗର ତରିହିମ୍ ॥
ୟହ ଲଘୁ ଜଲଧି ତରତ କତି ବାରା। ଅସ ସୁନି ପୁନି କହ ପଵନକୁମାରା ॥
ପ୍ରଭୁ ପ୍ରତାପ ବଡ଼ଵାନଲ ଭାରୀ। ସୋଷେଉ ପ୍ରଥମ ପୟୋନିଧି ବାରୀ ॥
ତବ ରିପୁ ନାରୀ ରୁଦନ ଜଲ ଧାରା। ଭରେଉ ବହୋରି ଭୟୁ ତେହିଂ ଖାରା ॥
ସୁନି ଅତି ଉକୁତି ପଵନସୁତ କେରୀ। ହରଷେ କପି ରଘୁପତି ତନ ହେରୀ ॥
ଜାମଵଂତ ବୋଲେ ଦୌ ଭାଈ। ନଲ ନୀଲହି ସବ କଥା ସୁନାଈ ॥
ରାମ ପ୍ରତାପ ସୁମିରି ମନ ମାହୀଂ। କରହୁ ସେତୁ ପ୍ରୟାସ କଛୁ ନାହୀମ୍ ॥
ବୋଲି ଲିଏ କପି ନିକର ବହୋରୀ। ସକଲ ସୁନହୁ ବିନତୀ କଛୁ ମୋରୀ ॥
ରାମ ଚରନ ପଂକଜ ଉର ଧରହୂ। କୌତୁକ ଏକ ଭାଲୁ କପି କରହୂ ॥
ଧାଵହୁ ମର୍କଟ ବିକଟ ବରୂଥା। ଆନହୁ ବିଟପ ଗିରିନ୍ହ କେ ଜୂଥା ॥
ସୁନି କପି ଭାଲୁ ଚଲେ କରି ହୂହା। ଜୟ ରଘୁବୀର ପ୍ରତାପ ସମୂହା ॥

ଦୋ. ଅତି ଉତଂଗ ଗିରି ପାଦପ ଲୀଲହିଂ ଲେହିଂ ଉଠାଇ।
ଆନି ଦେହିଂ ନଲ ନୀଲହି ରଚହିଂ ତେ ସେତୁ ବନାଇ ॥ 1 ॥

ସୈଲ ବିସାଲ ଆନି କପି ଦେହୀଂ। କଂଦୁକ ଇଵ ନଲ ନୀଲ ତେ ଲେହୀମ୍ ॥
ଦେଖି ସେତୁ ଅତି ସୁଂଦର ରଚନା। ବିହସି କୃପାନିଧି ବୋଲେ ବଚନା ॥
ପରମ ରମ୍ୟ ଉତ୍ତମ ୟହ ଧରନୀ। ମହିମା ଅମିତ ଜାଇ ନହିଂ ବରନୀ ॥
କରିହୁଁ ଇହାଁ ସଂଭୁ ଥାପନା। ମୋରେ ହୃଦୟଁ ପରମ କଲପନା ॥
ସୁନି କପୀସ ବହୁ ଦୂତ ପଠାଏ। ମୁନିବର ସକଲ ବୋଲି ଲୈ ଆଏ ॥
ଲିଂଗ ଥାପି ବିଧିଵତ କରି ପୂଜା। ସିଵ ସମାନ ପ୍ରିୟ ମୋହି ନ ଦୂଜା ॥
ସିଵ ଦ୍ରୋହୀ ମମ ଭଗତ କହାଵା। ସୋ ନର ସପନେହୁଁ ମୋହି ନ ପାଵା ॥
ସଂକର ବିମୁଖ ଭଗତି ଚହ ମୋରୀ। ସୋ ନାରକୀ ମୂଢ଼ ମତି ଥୋରୀ ॥

ଦୋ. ସଂକର ପ୍ରିୟ ମମ ଦ୍ରୋହୀ ସିଵ ଦ୍ରୋହୀ ମମ ଦାସ।
ତେ ନର କରହି କଲପ ଭରି ଧୋର ନରକ ମହୁଁ ବାସ ॥ 2 ॥

ଜେ ରାମେସ୍ଵର ଦରସନୁ କରିହହିଂ। ତେ ତନୁ ତଜି ମମ ଲୋକ ସିଧରିହହିମ୍ ॥
ଜୋ ଗଂଗାଜଲୁ ଆନି ଚଢ଼ଆଇହି। ସୋ ସାଜୁଜ୍ୟ ମୁକ୍ତି ନର ପାଇହି ॥
ହୋଇ ଅକାମ ଜୋ ଛଲ ତଜି ସେଇହି। ଭଗତି ମୋରି ତେହି ସଂକର ଦେଇହି ॥
ମମ କୃତ ସେତୁ ଜୋ ଦରସନୁ କରିହୀ। ସୋ ବିନୁ ଶ୍ରମ ଭଵସାଗର ତରିହୀ ॥
ରାମ ବଚନ ସବ କେ ଜିୟ ଭାଏ। ମୁନିବର ନିଜ ନିଜ ଆଶ୍ରମ ଆଏ ॥
ଗିରିଜା ରଘୁପତି କୈ ୟହ ରୀତୀ। ସଂତତ କରହିଂ ପ୍ରନତ ପର ପ୍ରୀତୀ ॥
ବାଁଧା ସେତୁ ନୀଲ ନଲ ନାଗର। ରାମ କୃପାଁ ଜସୁ ଭୟୁ ଉଜାଗର ॥
ବୂଡ଼ହିଂ ଆନହି ବୋରହିଂ ଜେଈ। ଭେ ଉପଲ ବୋହିତ ସମ ତେଈ ॥
ମହିମା ୟହ ନ ଜଲଧି କି ବରନୀ। ପାହନ ଗୁନ ନ କପିନ୍ହ କି କରନୀ ॥
ଦୋ0=ଶ୍ରୀ ରଘୁବୀର ପ୍ରତାପ ତେ ସିଂଧୁ ତରେ ପାଷାନ।

ତେ ମତିମଂଦ ଜେ ରାମ ତଜି ଭଜହିଂ ଜାଇ ପ୍ରଭୁ ଆନ ॥ 3 ॥

ବାଁଧି ସେତୁ ଅତି ସୁଦୃଢ଼ ବନାଵା। ଦେଖି କୃପାନିଧି କେ ମନ ଭାଵା ॥
ଚଲୀ ସେନ କଛୁ ବରନି ନ ଜାଈ। ଗର୍ଜହିଂ ମର୍କଟ ଭଟ ସମୁଦାଈ ॥
ସେତୁବଂଧ ଢିଗ ଚଢ଼ଇ ରଘୁରାଈ। ଚିତଵ କୃପାଲ ସିଂଧୁ ବହୁତାଈ ॥
ଦେଖନ କହୁଁ ପ୍ରଭୁ କରୁନା କଂଦା। ପ୍ରଗଟ ଭେ ସବ ଜଲଚର ବୃଂଦା ॥
ମକର ନକ୍ର ନାନା ଝଷ ବ୍ୟାଲା। ସତ ଜୋଜନ ତନ ପରମ ବିସାଲା ॥
ଐସେଉ ଏକ ତିନ୍ହହି ଜେ ଖାହୀଂ। ଏକନ୍ହ କେଂ ଡର ତେପି ଡେରାହୀମ୍ ॥
ପ୍ରଭୁହି ବିଲୋକହିଂ ଟରହିଂ ନ ଟାରେ। ମନ ହରଷିତ ସବ ଭେ ସୁଖାରେ ॥
ତିନ୍ହ କୀ ଓଟ ନ ଦେଖିଅ ବାରୀ। ମଗନ ଭେ ହରି ରୂପ ନିହାରୀ ॥
ଚଲା କଟକୁ ପ୍ରଭୁ ଆୟସୁ ପାଈ। କୋ କହି ସକ କପି ଦଲ ବିପୁଲାଈ ॥

ଦୋ. ସେତୁବଂଧ ଭି ଭୀର ଅତି କପି ନଭ ପଂଥ ଉଡ଼ଆହିଂ।
ଅପର ଜଲଚରନ୍ହି ଊପର ଚଢ଼ଇ ଚଢ଼ଇ ପାରହି ଜାହିମ୍ ॥ 4 ॥

ଅସ କୌତୁକ ବିଲୋକି ଦ୍ଵୌ ଭାଈ। ବିହଁସି ଚଲେ କୃପାଲ ରଘୁରାଈ ॥
ସେନ ସହିତ ଉତରେ ରଘୁବୀରା। କହି ନ ଜାଇ କପି ଜୂଥପ ଭୀରା ॥
ସିଂଧୁ ପାର ପ୍ରଭୁ ଡେରା କୀନ୍ହା। ସକଲ କପିନ୍ହ କହୁଁ ଆୟସୁ ଦୀନ୍ହା ॥
ଖାହୁ ଜାଇ ଫଲ ମୂଲ ସୁହାଏ। ସୁନତ ଭାଲୁ କପି ଜହଁ ତହଁ ଧାଏ ॥
ସବ ତରୁ ଫରେ ରାମ ହିତ ଲାଗୀ। ରିତୁ ଅରୁ କୁରିତୁ କାଲ ଗତି ତ୍ୟାଗୀ ॥
ଖାହିଂ ମଧୁର ଫଲ ବଟପ ହଲାଵହିଂ। ଲଂକା ସନ୍ମୁଖ ସିଖର ଚଲାଵହିମ୍ ॥
ଜହଁ କହୁଁ ଫିରତ ନିସାଚର ପାଵହିଂ। ଘେରି ସକଲ ବହୁ ନାଚ ନଚାଵହିମ୍ ॥
ଦସନନ୍ହି କାଟି ନାସିକା କାନା। କହି ପ୍ରଭୁ ସୁଜସୁ ଦେହିଂ ତବ ଜାନା ॥
ଜିନ୍ହ କର ନାସା କାନ ନିପାତା। ତିନ୍ହ ରାଵନହି କହୀ ସବ ବାତା ॥
ସୁନତ ଶ୍ରଵନ ବାରିଧି ବଂଧାନା। ଦସ ମୁଖ ବୋଲି ଉଠା ଅକୁଲାନା ॥

ଦୋ. ବାଂଧ୍ୟୋ ବନନିଧି ନୀରନିଧି ଜଲଧି ସିଂଧୁ ବାରୀସ।
ସତ୍ୟ ତୋୟନିଧି କଂପତି ଉଦଧି ପୟୋଧି ନଦୀସ ॥ 5 ॥

ନିଜ ବିକଲତା ବିଚାରି ବହୋରୀ। ବିହଁସି ଗୟୁ ଗ୍ରହ କରି ଭୟ ଭୋରୀ ॥
ମଂଦୋଦରୀଂ ସୁନ୍ୟୋ ପ୍ରଭୁ ଆୟୋ। କୌତୁକହୀଂ ପାଥୋଧି ବଁଧାୟୋ ॥
କର ଗହି ପତିହି ଭଵନ ନିଜ ଆନୀ। ବୋଲୀ ପରମ ମନୋହର ବାନୀ ॥
ଚରନ ନାଇ ସିରୁ ଅଂଚଲୁ ରୋପା। ସୁନହୁ ବଚନ ପିୟ ପରିହରି କୋପା ॥
ନାଥ ବୟରୁ କୀଜେ ତାହୀ ସୋଂ। ବୁଧି ବଲ ସକିଅ ଜୀତି ଜାହୀ ସୋମ୍ ॥
ତୁମ୍ହହି ରଘୁପତିହି ଅଂତର କୈସା। ଖଲୁ ଖଦ୍ୟୋତ ଦିନକରହି ଜୈସା ॥
ଅତିବଲ ମଧୁ କୈଟଭ ଜେହିଂ ମାରେ। ମହାବୀର ଦିତିସୁତ ସଂଘାରେ ॥
ଜେହିଂ ବଲି ବାଁଧି ସହଜଭୁଜ ମାରା। ସୋଇ ଅଵତରେଉ ହରନ ମହି ଭାରା ॥
ତାସୁ ବିରୋଧ ନ କୀଜିଅ ନାଥା। କାଲ କରମ ଜିଵ ଜାକେଂ ହାଥା ॥

ଦୋ. ରାମହି ସୌପି ଜାନକୀ ନାଇ କମଲ ପଦ ମାଥ।
ସୁତ କହୁଁ ରାଜ ସମର୍ପି ବନ ଜାଇ ଭଜିଅ ରଘୁନାଥ ॥ 6 ॥

ନାଥ ଦୀନଦୟାଲ ରଘୁରାଈ। ବାଘୁ ସନମୁଖ ଗେଁ ନ ଖାଈ ॥
ଚାହିଅ କରନ ସୋ ସବ କରି ବୀତେ। ତୁମ୍ହ ସୁର ଅସୁର ଚରାଚର ଜୀତେ ॥
ସଂତ କହହିଂ ଅସି ନୀତି ଦସାନନ। ଚୌଥେଂପନ ଜାଇହି ନୃପ କାନନ ॥
ତାସୁ ଭଜନ କୀଜିଅ ତହଁ ଭର୍ତା। ଜୋ କର୍ତା ପାଲକ ସଂହର୍ତା ॥
ସୋଇ ରଘୁଵୀର ପ୍ରନତ ଅନୁରାଗୀ। ଭଜହୁ ନାଥ ମମତା ସବ ତ୍ୟାଗୀ ॥
ମୁନିବର ଜତନୁ କରହିଂ ଜେହି ଲାଗୀ। ଭୂପ ରାଜୁ ତଜି ହୋହିଂ ବିରାଗୀ ॥
ସୋଇ କୋସଲଧୀସ ରଘୁରାୟା। ଆୟୁ କରନ ତୋହି ପର ଦାୟା ॥
ଜୌଂ ପିୟ ମାନହୁ ମୋର ସିଖାଵନ। ସୁଜସୁ ହୋଇ ତିହୁଁ ପୁର ଅତି ପାଵନ ॥

ଦୋ. ଅସ କହି ନୟନ ନୀର ଭରି ଗହି ପଦ କଂପିତ ଗାତ।
ନାଥ ଭଜହୁ ରଘୁନାଥହି ଅଚଲ ହୋଇ ଅହିଵାତ ॥ 7 ॥

ତବ ରାଵନ ମୟସୁତା ଉଠାଈ। କହୈ ଲାଗ ଖଲ ନିଜ ପ୍ରଭୁତାଈ ॥
ସୁନୁ ତୈ ପ୍ରିୟା ବୃଥା ଭୟ ମାନା। ଜଗ ଜୋଧା କୋ ମୋହି ସମାନା ॥
ବରୁନ କୁବେର ପଵନ ଜମ କାଲା। ଭୁଜ ବଲ ଜିତେଉଁ ସକଲ ଦିଗପାଲା ॥
ଦେଵ ଦନୁଜ ନର ସବ ବସ ମୋରେଂ। କଵନ ହେତୁ ଉପଜା ଭୟ ତୋରେମ୍ ॥
ନାନା ବିଧି ତେହି କହେସି ବୁଝାଈ। ସଭାଁ ବହୋରି ବୈଠ ସୋ ଜାଈ ॥
ମଂଦୋଦରୀଂ ହୃଦୟଁ ଅସ ଜାନା। କାଲ ବସ୍ୟ ଉପଜା ଅଭିମାନା ॥
ସଭାଁ ଆଇ ମଂତ୍ରିନ୍ହ ତେଂହି ବୂଝା। କରବ କଵନ ବିଧି ରିପୁ ସୈଂ ଜୂଝା ॥
କହହିଂ ସଚିଵ ସୁନୁ ନିସିଚର ନାହା। ବାର ବାର ପ୍ରଭୁ ପୂଛହୁ କାହା ॥
କହହୁ କଵନ ଭୟ କରିଅ ବିଚାରା। ନର କପି ଭାଲୁ ଅହାର ହମାରା ॥

ଦୋ. ସବ କେ ବଚନ ଶ୍ରଵନ ସୁନି କହ ପ୍ରହସ୍ତ କର ଜୋରି।
ନିତି ବିରୋଧ ନ କରିଅ ପ୍ରଭୁ ମତ୍ରିଂନ୍ହ ମତି ଅତି ଥୋରି ॥ 8 ॥

କହହିଂ ସଚିଵ ସଠ ଠକୁରସୋହାତୀ। ନାଥ ନ ପୂର ଆଵ ଏହି ଭାଁତୀ ॥
ବାରିଧି ନାଘି ଏକ କପି ଆଵା। ତାସୁ ଚରିତ ମନ ମହୁଁ ସବୁ ଗାଵା ॥
ଛୁଧା ନ ରହୀ ତୁମ୍ହହି ତବ କାହୂ। ଜାରତ ନଗରୁ କସ ନ ଧରି ଖାହୂ ॥
ସୁନତ ନୀକ ଆଗେଂ ଦୁଖ ପାଵା। ସଚିଵନ ଅସ ମତ ପ୍ରଭୁହି ସୁନାଵା ॥
ଜେହିଂ ବାରୀସ ବଁଧାୟୁ ହେଲା। ଉତରେଉ ସେନ ସମେତ ସୁବେଲା ॥
ସୋ ଭନୁ ମନୁଜ ଖାବ ହମ ଭାଈ। ବଚନ କହହିଂ ସବ ଗାଲ ଫୁଲାଈ ॥
ତାତ ବଚନ ମମ ସୁନୁ ଅତି ଆଦର। ଜନି ମନ ଗୁନହୁ ମୋହି କରି କାଦର ॥
ପ୍ରିୟ ବାନୀ ଜେ ସୁନହିଂ ଜେ କହହୀଂ। ଐସେ ନର ନିକାୟ ଜଗ ଅହହୀମ୍ ॥
ବଚନ ପରମ ହିତ ସୁନତ କଠୋରେ। ସୁନହିଂ ଜେ କହହିଂ ତେ ନର ପ୍ରଭୁ ଥୋରେ ॥
ପ୍ରଥମ ବସୀଠ ପଠୁ ସୁନୁ ନୀତୀ। ସୀତା ଦେଇ କରହୁ ପୁନି ପ୍ରୀତୀ ॥

ଦୋ. ନାରି ପାଇ ଫିରି ଜାହିଂ ଜୌଂ ତୌ ନ ବଢ଼ଆଇଅ ରାରି।
ନାହିଂ ତ ସନ୍ମୁଖ ସମର ମହି ତାତ କରିଅ ହଠି ମାରି ॥ 9 ॥

ୟହ ମତ ଜୌଂ ମାନହୁ ପ୍ରଭୁ ମୋରା। ଉଭୟ ପ୍ରକାର ସୁଜସୁ ଜଗ ତୋରା ॥
ସୁତ ସନ କହ ଦସକଂଠ ରିସାଈ। ଅସି ମତି ସଠ କେହିଂ ତୋହି ସିଖାଈ ॥
ଅବହୀଂ ତେ ଉର ସଂସୟ ହୋଈ। ବେନୁମୂଲ ସୁତ ଭୟହୁ ଘମୋଈ ॥
ସୁନି ପିତୁ ଗିରା ପରୁଷ ଅତି ଘୋରା। ଚଲା ଭଵନ କହି ବଚନ କଠୋରା ॥
ହିତ ମତ ତୋହି ନ ଲାଗତ କୈସେଂ। କାଲ ବିବସ କହୁଁ ଭେଷଜ ଜୈସେମ୍ ॥
ସଂଧ୍ୟା ସମୟ ଜାନି ଦସସୀସା। ଭଵନ ଚଲେଉ ନିରଖତ ଭୁଜ ବୀସା ॥
ଲଂକା ସିଖର ଉପର ଆଗାରା। ଅତି ବିଚିତ୍ର ତହଁ ହୋଇ ଅଖାରା ॥
ବୈଠ ଜାଇ ତେହୀ ମଂଦିର ରାଵନ। ଲାଗେ କିଂନର ଗୁନ ଗନ ଗାଵନ ॥
ବାଜହିଂ ତାଲ ପଖାଉଜ ବୀନା। ନୃତ୍ୟ କରହିଂ ଅପଛରା ପ୍ରବୀନା ॥

ଦୋ. ସୁନାସୀର ସତ ସରିସ ସୋ ସଂତତ କରି ବିଲାସ।
ପରମ ପ୍ରବଲ ରିପୁ ସୀସ ପର ତଦ୍ୟପି ସୋଚ ନ ତ୍ରାସ ॥ 10 ॥

ଇହାଁ ସୁବେଲ ସୈଲ ରଘୁବୀରା। ଉତରେ ସେନ ସହିତ ଅତି ଭୀରା ॥
ସିଖର ଏକ ଉତଂଗ ଅତି ଦେଖୀ। ପରମ ରମ୍ୟ ସମ ସୁଭ୍ର ବିସେଷୀ ॥
ତହଁ ତରୁ କିସଲୟ ସୁମନ ସୁହାଏ। ଲଛିମନ ରଚି ନିଜ ହାଥ ଡସାଏ ॥
ତା ପର ରୂଚିର ମୃଦୁଲ ମୃଗଛାଲା। ତେହୀଂ ଆସାନ ଆସୀନ କୃପାଲା ॥
ପ୍ରଭୁ କୃତ ସୀସ କପୀସ ଉଛଂଗା। ବାମ ଦହିନ ଦିସି ଚାପ ନିଷଂଗା ॥
ଦୁହୁଁ କର କମଲ ସୁଧାରତ ବାନା। କହ ଲଂକେସ ମଂତ୍ର ଲଗି କାନା ॥
ବଡ଼ଭାଗୀ ଅଂଗଦ ହନୁମାନା। ଚରନ କମଲ ଚାପତ ବିଧି ନାନା ॥
ପ୍ରଭୁ ପାଛେଂ ଲଛିମନ ବୀରାସନ। କଟି ନିଷଂଗ କର ବାନ ସରାସନ ॥

ଦୋ. ଏହି ବିଧି କୃପା ରୂପ ଗୁନ ଧାମ ରାମୁ ଆସୀନ।
ଧନ୍ୟ ତେ ନର ଏହିଂ ଧ୍ୟାନ ଜେ ରହତ ସଦା ଲୟଲୀନ ॥ 11(କ) ॥

ପୂରବ ଦିସା ବିଲୋକି ପ୍ରଭୁ ଦେଖା ଉଦିତ ମଂୟକ।
କହତ ସବହି ଦେଖହୁ ସସିହି ମୃଗପତି ସରିସ ଅସଂକ ॥ 11(ଖ) ॥

ପୂରବ ଦିସି ଗିରିଗୁହା ନିଵାସୀ। ପରମ ପ୍ରତାପ ତେଜ ବଲ ରାସୀ ॥
ମତ୍ତ ନାଗ ତମ କୁଂଭ ବିଦାରୀ। ସସି କେସରୀ ଗଗନ ବନ ଚାରୀ ॥
ବିଥୁରେ ନଭ ମୁକୁତାହଲ ତାରା। ନିସି ସୁଂଦରୀ କେର ସିଂଗାରା ॥
କହ ପ୍ରଭୁ ସସି ମହୁଁ ମେଚକତାଈ। କହହୁ କାହ ନିଜ ନିଜ ମତି ଭାଈ ॥
କହ ସୁଗ଼ଈଵ ସୁନହୁ ରଘୁରାଈ। ସସି ମହୁଁ ପ୍ରଗଟ ଭୂମି କୈ ଝାଁଈ ॥
ମାରେଉ ରାହୁ ସସିହି କହ କୋଈ। ଉର ମହଁ ପରୀ ସ୍ୟାମତା ସୋଈ ॥
କୌ କହ ଜବ ବିଧି ରତି ମୁଖ କୀନ୍ହା। ସାର ଭାଗ ସସି କର ହରି ଲୀନ୍ହା ॥
ଛିଦ୍ର ସୋ ପ୍ରଗଟ ଇଂଦୁ ଉର ମାହୀଂ। ତେହି ମଗ ଦେଖିଅ ନଭ ପରିଛାହୀମ୍ ॥
ପ୍ରଭୁ କହ ଗରଲ ବଂଧୁ ସସି କେରା। ଅତି ପ୍ରିୟ ନିଜ ଉର ଦୀନ୍ହ ବସେରା ॥
ବିଷ ସଂଜୁତ କର ନିକର ପସାରୀ। ଜାରତ ବିରହଵଂତ ନର ନାରୀ ॥

ଦୋ. କହ ହନୁମଂତ ସୁନହୁ ପ୍ରଭୁ ସସି ତୁମ୍ହାରା ପ୍ରିୟ ଦାସ।
ତଵ ମୂରତି ବିଧୁ ଉର ବସତି ସୋଇ ସ୍ୟାମତା ଅଭାସ ॥ 12(କ) ॥

ନଵାନ୍ହପାରାୟଣ ॥ ସାତଵାଁ ଵିଶ୍ରାମ
ପଵନ ତନୟ କେ ବଚନ ସୁନି ବିହଁସେ ରାମୁ ସୁଜାନ।
ଦଚ୍ଛିନ ଦିସି ଅଵଲୋକି ପ୍ରଭୁ ବୋଲେ କୃପା ନିଧାନ ॥ 12(ଖ) ॥

ଦେଖୁ ବିଭୀଷନ ଦଚ୍ଛିନ ଆସା। ଘନ ଘଂମଡ ଦାମିନି ବିଲାସା ॥
ମଧୁର ମଧୁର ଗରଜି ଘନ ଘୋରା। ହୋଇ ବୃଷ୍ଟି ଜନି ଉପଲ କଠୋରା ॥
କହତ ବିଭୀଷନ ସୁନହୁ କୃପାଲା। ହୋଇ ନ ତଡ଼ଇତ ନ ବାରିଦ ମାଲା ॥
ଲଂକା ସିଖର ଉପର ଆଗାରା। ତହଁ ଦସକଂଘର ଦେଖ ଅଖାରା ॥
ଛତ୍ର ମେଘଡଂବର ସିର ଧାରୀ। ସୋଇ ଜନୁ ଜଲଦ ଘଟା ଅତି କାରୀ ॥
ମଂଦୋଦରୀ ଶ୍ରଵନ ତାଟଂକା। ସୋଇ ପ୍ରଭୁ ଜନୁ ଦାମିନୀ ଦମଂକା ॥
ବାଜହିଂ ତାଲ ମୃଦଂଗ ଅନୂପା। ସୋଇ ରଵ ମଧୁର ସୁନହୁ ସୁରଭୂପା ॥
ପ୍ରଭୁ ମୁସୁକାନ ସମୁଝି ଅଭିମାନା। ଚାପ ଚଢ଼ଆଇ ବାନ ସଂଧାନା ॥

ଦୋ. ଛତ୍ର ମୁକୁଟ ତାଟଂକ ତବ ହତେ ଏକହୀଂ ବାନ।
ସବକେଂ ଦେଖତ ମହି ପରେ ମରମୁ ନ କୋଊ ଜାନ ॥ 13(କ) ॥

ଅସ କୌତୁକ କରି ରାମ ସର ପ୍ରବିସେଉ ଆଇ ନିଷଂଗ।
ରାଵନ ସଭା ସସଂକ ସବ ଦେଖି ମହା ରସଭଂଗ ॥ 13(ଖ) ॥

କଂପ ନ ଭୂମି ନ ମରୁତ ବିସେଷା। ଅସ୍ତ୍ର ସସ୍ତ୍ର କଛୁ ନୟନ ନ ଦେଖା ॥
ସୋଚହିଂ ସବ ନିଜ ହୃଦୟ ମଝାରୀ। ଅସଗୁନ ଭୟୁ ଭୟଂକର ଭାରୀ ॥
ଦସମୁଖ ଦେଖି ସଭା ଭୟ ପାଈ। ବିହସି ବଚନ କହ ଜୁଗୁତି ବନାଈ ॥
ସିରୁ ଗିରେ ସଂତତ ସୁଭ ଜାହୀ। ମୁକୁଟ ପରେ କସ ଅସଗୁନ ତାହୀ ॥
ସୟନ କରହୁ ନିଜ ନିଜ ଗୃହ ଜାଈ। ଗଵନେ ଭଵନ ସକଲ ସିର ନାଈ ॥
ମଂଦୋଦରୀ ସୋଚ ଉର ବସେଊ। ଜବ ତେ ଶ୍ରଵନପୂର ମହି ଖସେଊ ॥
ସଜଲ ନୟନ କହ ଜୁଗ କର ଜୋରୀ। ସୁନହୁ ପ୍ରାନପତି ବିନତୀ ମୋରୀ ॥
କଂତ ରାମ ବିରୋଧ ପରିହରହୂ। ଜାନି ମନୁଜ ଜନି ହଠ ମନ ଧରହୂ ॥

ଦୋ. ବିସ୍ଵରୁପ ରଘୁବଂସ ମନି କରହୁ ବଚନ ବିସ୍ଵାସୁ।
ଲୋକ କଲ୍ପନା ବେଦ କର ଅଂଗ ଅଂଗ ପ୍ରତି ଜାସୁ ॥ 14 ॥

ପଦ ପାତାଲ ସୀସ ଅଜ ଧାମା। ଅପର ଲୋକ ଅଁଗ ଅଁଗ ବିଶ୍ରାମା ॥
ଭୃକୁଟି ବିଲାସ ଭୟଂକର କାଲା। ନୟନ ଦିଵାକର କଚ ଘନ ମାଲା ॥
ଜାସୁ ଘ୍ରାନ ଅସ୍ଵିନୀକୁମାରା। ନିସି ଅରୁ ଦିଵସ ନିମେଷ ଅପାରା ॥
ଶ୍ରଵନ ଦିସା ଦସ ବେଦ ବଖାନୀ। ମାରୁତ ସ୍ଵାସ ନିଗମ ନିଜ ବାନୀ ॥
ଅଧର ଲୋଭ ଜମ ଦସନ କରାଲା। ମାୟା ହାସ ବାହୁ ଦିଗପାଲା ॥
ଆନନ ଅନଲ ଅଂବୁପତି ଜୀହା। ଉତପତି ପାଲନ ପ୍ରଲୟ ସମୀହା ॥
ରୋମ ରାଜି ଅଷ୍ଟାଦସ ଭାରା। ଅସ୍ଥି ସୈଲ ସରିତା ନସ ଜାରା ॥
ଉଦର ଉଦଧି ଅଧଗୋ ଜାତନା। ଜଗମୟ ପ୍ରଭୁ କା ବହୁ କଲପନା ॥

ଦୋ. ଅହଂକାର ସିଵ ବୁଦ୍ଧି ଅଜ ମନ ସସି ଚିତ୍ତ ମହାନ।
ମନୁଜ ବାସ ସଚରାଚର ରୁପ ରାମ ଭଗଵାନ ॥ 15 କ ॥

ଅସ ବିଚାରି ସୁନୁ ପ୍ରାନପତି ପ୍ରଭୁ ସନ ବୟରୁ ବିହାଇ।
ପ୍ରୀତି କରହୁ ରଘୁବୀର ପଦ ମମ ଅହିଵାତ ନ ଜାଇ ॥ 15 ଖ ॥

ବିହଁସା ନାରି ବଚନ ସୁନି କାନା। ଅହୋ ମୋହ ମହିମା ବଲଵାନା ॥
ନାରି ସୁଭାଉ ସତ୍ୟ ସବ କହହୀଂ। ଅଵଗୁନ ଆଠ ସଦା ଉର ରହହୀମ୍ ॥
ସାହସ ଅନୃତ ଚପଲତା ମାୟା। ଭୟ ଅବିବେକ ଅସୌଚ ଅଦାୟା ॥
ରିପୁ କର ରୁପ ସକଲ ତୈଂ ଗାଵା। ଅତି ବିସାଲ ଭୟ ମୋହି ସୁନାଵା ॥
ସୋ ସବ ପ୍ରିୟା ସହଜ ବସ ମୋରେଂ। ସମୁଝି ପରା ପ୍ରସାଦ ଅବ ତୋରେମ୍ ॥
ଜାନିଉଁ ପ୍ରିୟା ତୋରି ଚତୁରାଈ। ଏହି ବିଧି କହହୁ ମୋରି ପ୍ରଭୁତାଈ ॥
ତଵ ବତକହୀ ଗୂଢ଼ ମୃଗଲୋଚନି। ସମୁଝତ ସୁଖଦ ସୁନତ ଭୟ ମୋଚନି ॥
ମଂଦୋଦରି ମନ ମହୁଁ ଅସ ଠୟୂ। ପିୟହି କାଲ ବସ ମତିଭ୍ରମ ଭୟୂ ॥

ଦୋ. ଏହି ବିଧି କରତ ବିନୋଦ ବହୁ ପ୍ରାତ ପ୍ରଗଟ ଦସକଂଧ।
ସହଜ ଅସଂକ ଲଂକପତି ସଭାଁ ଗୟୁ ମଦ ଅଂଧ ॥ 16(କ) ॥

ସୋ. ଫୂଲହ ଫରି ନ ବେତ ଜଦପି ସୁଧା ବରଷହିଂ ଜଲଦ।
ମୂରୁଖ ହୃଦୟଁ ନ ଚେତ ଜୌଂ ଗୁର ମିଲହିଂ ବିରଂଚି ସମ ॥ 16(ଖ) ॥

ଇହାଁ ପ୍ରାତ ଜାଗେ ରଘୁରାଈ। ପୂଛା ମତ ସବ ସଚିଵ ବୋଲାଈ ॥
କହହୁ ବେଗି କା କରିଅ ଉପାଈ। ଜାମଵଂତ କହ ପଦ ସିରୁ ନାଈ ॥
ସୁନୁ ସର୍ବଗ୍ୟ ସକଲ ଉର ବାସୀ। ବୁଧି ବଲ ତେଜ ଧର୍ମ ଗୁନ ରାସୀ ॥
ମଂତ୍ର କହୁଁ ନିଜ ମତି ଅନୁସାରା। ଦୂତ ପଠାଇଅ ବାଲିକୁମାରା ॥
ନୀକ ମଂତ୍ର ସବ କେ ମନ ମାନା। ଅଂଗଦ ସନ କହ କୃପାନିଧାନା ॥
ବାଲିତନୟ ବୁଧି ବଲ ଗୁନ ଧାମା। ଲଂକା ଜାହୁ ତାତ ମମ କାମା ॥
ବହୁତ ବୁଝାଇ ତୁମ୍ହହି କା କହୂଁ। ପରମ ଚତୁର ମୈଂ ଜାନତ ଅହୂଁ ॥
କାଜୁ ହମାର ତାସୁ ହିତ ହୋଈ। ରିପୁ ସନ କରେହୁ ବତକହୀ ସୋଈ ॥

ସୋ. ପ୍ରଭୁ ଅଗ୍ୟା ଧରି ସୀସ ଚରନ ବଂଦି ଅଂଗଦ ଉଠେଉ।
ସୋଇ ଗୁନ ସାଗର ଈସ ରାମ କୃପା ଜା ପର କରହୁ ॥ 17(କ) ॥

ସ୍ଵୟଂ ସିଦ୍ଧ ସବ କାଜ ନାଥ ମୋହି ଆଦରୁ ଦିୟୁ।
ଅସ ବିଚାରି ଜୁବରାଜ ତନ ପୁଲକିତ ହରଷିତ ହିୟୁ ॥ 17(ଖ) ॥

ବଂଦି ଚରନ ଉର ଧରି ପ୍ରଭୁତାଈ। ଅଂଗଦ ଚଲେଉ ସବହି ସିରୁ ନାଈ ॥
ପ୍ରଭୁ ପ୍ରତାପ ଉର ସହଜ ଅସଂକା। ରନ ବାଁକୁରା ବାଲିସୁତ ବଂକା ॥
ପୁର ପୈଠତ ରାଵନ କର ବେଟା। ଖେଲତ ରହା ସୋ ହୋଇ ଗୈ ଭୈଂଟା ॥
ବାତହିଂ ବାତ କରଷ ବଢ଼ଇ ଆଈ। ଜୁଗଲ ଅତୁଲ ବଲ ପୁନି ତରୁନାଈ ॥
ତେହି ଅଂଗଦ କହୁଁ ଲାତ ଉଠାଈ। ଗହି ପଦ ପଟକେଉ ଭୂମି ଭଵାଁଈ ॥
ନିସିଚର ନିକର ଦେଖି ଭଟ ଭାରୀ। ଜହଁ ତହଁ ଚଲେ ନ ସକହିଂ ପୁକାରୀ ॥
ଏକ ଏକ ସନ ମରମୁ ନ କହହୀଂ। ସମୁଝି ତାସୁ ବଧ ଚୁପ କରି ରହହୀମ୍ ॥
ଭୟୁ କୋଲାହଲ ନଗର ମଝାରୀ। ଆଵା କପି ଲଂକା ଜେହୀଂ ଜାରୀ ॥
ଅବ ଧୌଂ କହା କରିହି କରତାରା। ଅତି ସଭୀତ ସବ କରହିଂ ବିଚାରା ॥
ବିନୁ ପୂଛେଂ ମଗୁ ଦେହିଂ ଦିଖାଈ। ଜେହି ବିଲୋକ ସୋଇ ଜାଇ ସୁଖାଈ ॥

ଦୋ. ଗୟୁ ସଭା ଦରବାର ତବ ସୁମିରି ରାମ ପଦ କଂଜ।
ସିଂହ ଠଵନି ଇତ ଉତ ଚିତଵ ଧୀର ବୀର ବଲ ପୁଂଜ ॥ 18 ॥

ତୁରତ ନିସାଚର ଏକ ପଠାଵା। ସମାଚାର ରାଵନହି ଜନାଵା ॥
ସୁନତ ବିହଁସି ବୋଲା ଦସସୀସା। ଆନହୁ ବୋଲି କହାଁ କର କୀସା ॥
ଆୟସୁ ପାଇ ଦୂତ ବହୁ ଧାଏ। କପିକୁଂଜରହି ବୋଲି ଲୈ ଆଏ ॥
ଅଂଗଦ ଦୀଖ ଦସାନନ ବୈଂସେଂ। ସହିତ ପ୍ରାନ କଜ୍ଜଲଗିରି ଜୈସେମ୍ ॥
ଭୁଜା ବିଟପ ସିର ସୃଂଗ ସମାନା। ରୋମାଵଲୀ ଲତା ଜନୁ ନାନା ॥
ମୁଖ ନାସିକା ନୟନ ଅରୁ କାନା। ଗିରି କଂଦରା ଖୋହ ଅନୁମାନା ॥
ଗୟୁ ସଭାଁ ମନ ନେକୁ ନ ମୁରା। ବାଲିତନୟ ଅତିବଲ ବାଁକୁରା ॥
ଉଠେ ସଭାସଦ କପି କହୁଁ ଦେଖୀ। ରାଵନ ଉର ଭା କ୍ରୌଧ ବିସେଷୀ ॥

ଦୋ. ଜଥା ମତ୍ତ ଗଜ ଜୂଥ ମହୁଁ ପଂଚାନନ ଚଲି ଜାଇ।
ରାମ ପ୍ରତାପ ସୁମିରି ମନ ବୈଠ ସଭାଁ ସିରୁ ନାଇ ॥ 19 ॥

କହ ଦସକଂଠ କଵନ ତୈଂ ବଂଦର। ମୈଂ ରଘୁବୀର ଦୂତ ଦସକଂଧର ॥
ମମ ଜନକହି ତୋହି ରହୀ ମିତାଈ। ତଵ ହିତ କାରନ ଆୟୁଁ ଭାଈ ॥
ଉତ୍ତମ କୁଲ ପୁଲସ୍ତି କର ନାତୀ। ସିଵ ବିରଂଚି ପୂଜେହୁ ବହୁ ଭାଁତୀ ॥
ବର ପାୟହୁ କୀନ୍ହେହୁ ସବ କାଜା। ଜୀତେହୁ ଲୋକପାଲ ସବ ରାଜା ॥
ନୃପ ଅଭିମାନ ମୋହ ବସ କିଂବା। ହରି ଆନିହୁ ସୀତା ଜଗଦଂବା ॥
ଅବ ସୁଭ କହା ସୁନହୁ ତୁମ୍ହ ମୋରା। ସବ ଅପରାଧ ଛମିହି ପ୍ରଭୁ ତୋରା ॥
ଦସନ ଗହହୁ ତୃନ କଂଠ କୁଠାରୀ। ପରିଜନ ସହିତ ସଂଗ ନିଜ ନାରୀ ॥
ସାଦର ଜନକସୁତା କରି ଆଗେଂ। ଏହି ବିଧି ଚଲହୁ ସକଲ ଭୟ ତ୍ୟାଗେମ୍ ॥

ଦୋ. ପ୍ରନତପାଲ ରଘୁବଂସମନି ତ୍ରାହି ତ୍ରାହି ଅବ ମୋହି।
ଆରତ ଗିରା ସୁନତ ପ୍ରଭୁ ଅଭୟ କରୈଗୋ ତୋହି ॥ 20 ॥

ରେ କପିପୋତ ବୋଲୁ ସଂଭାରୀ। ମୂଢ଼ ନ ଜାନେହି ମୋହି ସୁରାରୀ ॥
କହୁ ନିଜ ନାମ ଜନକ କର ଭାଈ। କେହି ନାତେଂ ମାନିଐ ମିତାଈ ॥
ଅଂଗଦ ନାମ ବାଲି କର ବେଟା। ତାସୋଂ କବହୁଁ ଭୀ ହୀ ଭେଟା ॥
ଅଂଗଦ ବଚନ ସୁନତ ସକୁଚାନା। ରହା ବାଲି ବାନର ମୈଂ ଜାନା ॥
ଅଂଗଦ ତହୀଂ ବାଲି କର ବାଲକ। ଉପଜେହୁ ବଂସ ଅନଲ କୁଲ ଘାଲକ ॥
ଗର୍ଭ ନ ଗୟହୁ ବ୍ୟର୍ଥ ତୁମ୍ହ ଜାୟହୁ। ନିଜ ମୁଖ ତାପସ ଦୂତ କହାୟହୁ ॥
ଅବ କହୁ କୁସଲ ବାଲି କହଁ ଅହୀ। ବିହଁସି ବଚନ ତବ ଅଂଗଦ କହୀ ॥
ଦିନ ଦସ ଗେଁ ବାଲି ପହିଂ ଜାଈ। ବୂଝେହୁ କୁସଲ ସଖା ଉର ଲାଈ ॥
ରାମ ବିରୋଧ କୁସଲ ଜସି ହୋଈ। ସୋ ସବ ତୋହି ସୁନାଇହି ସୋଈ ॥
ସୁନୁ ସଠ ଭେଦ ହୋଇ ମନ ତାକେଂ। ଶ୍ରୀରଘୁବୀର ହୃଦୟ ନହିଂ ଜାକେମ୍ ॥

ଦୋ. ହମ କୁଲ ଘାଲକ ସତ୍ୟ ତୁମ୍ହ କୁଲ ପାଲକ ଦସସୀସ।
ଅଂଧୁ ବଧିର ନ ଅସ କହହିଂ ନୟନ କାନ ତଵ ବୀସ ॥ 21।

ସିଵ ବିରଂଚି ସୁର ମୁନି ସମୁଦାଈ। ଚାହତ ଜାସୁ ଚରନ ସେଵକାଈ ॥
ତାସୁ ଦୂତ ହୋଇ ହମ କୁଲ ବୋରା। ଐସିହୁଁ ମତି ଉର ବିହର ନ ତୋରା ॥
ସୁନି କଠୋର ବାନୀ କପି କେରୀ। କହତ ଦସାନନ ନୟନ ତରେରୀ ॥
ଖଲ ତଵ କଠିନ ବଚନ ସବ ସହୂଁ। ନୀତି ଧର୍ମ ମୈଂ ଜାନତ ଅହୂଁ ॥
କହ କପି ଧର୍ମସୀଲତା ତୋରୀ। ହମହୁଁ ସୁନୀ କୃତ ପର ତ୍ରିୟ ଚୋରୀ ॥
ଦେଖୀ ନୟନ ଦୂତ ରଖଵାରୀ। ବୂଡ଼ଇ ନ ମରହୁ ଧର୍ମ ବ୍ରତଧାରୀ ॥
କାନ ନାକ ବିନୁ ଭଗିନି ନିହାରୀ। ଛମା କୀନ୍ହି ତୁମ୍ହ ଧର୍ମ ବିଚାରୀ ॥
ଧର୍ମସୀଲତା ତଵ ଜଗ ଜାଗୀ। ପାଵା ଦରସୁ ହମହୁଁ ବଡ଼ଭାଗୀ ॥

ଦୋ. ଜନି ଜଲ୍ପସି ଜଡ଼ ଜଂତୁ କପି ସଠ ବିଲୋକୁ ମମ ବାହୁ।
ଲୋକପାଲ ବଲ ବିପୁଲ ସସି ଗ୍ରସନ ହେତୁ ସବ ରାହୁ ॥ 22(କ) ॥

ପୁନି ନଭ ସର ମମ କର ନିକର କମଲନ୍ହି ପର କରି ବାସ।
ସୋଭତ ଭୟୁ ମରାଲ ଇଵ ସଂଭୁ ସହିତ କୈଲାସ ॥ 22(ଖ) ॥

ତୁମ୍ହରେ କଟକ ମାଝ ସୁନୁ ଅଂଗଦ। ମୋ ସନ ଭିରିହି କଵନ ଜୋଧା ବଦ ॥
ତଵ ପ୍ରଭୁ ନାରି ବିରହଁ ବଲହୀନା। ଅନୁଜ ତାସୁ ଦୁଖ ଦୁଖୀ ମଲୀନା ॥
ତୁମ୍ହ ସୁଗ୍ରୀଵ କୂଲଦ୍ରୁମ ଦୋଊ। ଅନୁଜ ହମାର ଭୀରୁ ଅତି ସୋଊ ॥
ଜାମଵଂତ ମଂତ୍ରୀ ଅତି ବୂଢ଼ଆ। ସୋ କି ହୋଇ ଅବ ସମରାରୂଢ଼ଆ ॥
ସିଲ୍ପି କର୍ମ ଜାନହିଂ ନଲ ନୀଲା। ହୈ କପି ଏକ ମହା ବଲସୀଲା ॥
ଆଵା ପ୍ରଥମ ନଗରୁ ଜେଂହିଂ ଜାରା। ସୁନତ ବଚନ କହ ବାଲିକୁମାରା ॥
ସତ୍ୟ ବଚନ କହୁ ନିସିଚର ନାହା। ସାଁଚେହୁଁ କୀସ କୀନ୍ହ ପୁର ଦାହା ॥
ରାଵନ ନଗର ଅଲ୍ପ କପି ଦହୀ। ସୁନି ଅସ ବଚନ ସତ୍ୟ କୋ କହୀ ॥
ଜୋ ଅତି ସୁଭଟ ସରାହେହୁ ରାଵନ। ସୋ ସୁଗ୍ରୀଵ କେର ଲଘୁ ଧାଵନ ॥
ଚଲି ବହୁତ ସୋ ବୀର ନ ହୋଈ। ପଠଵା ଖବରି ଲେନ ହମ ସୋଈ ॥

ଦୋ. ସତ୍ୟ ନଗରୁ କପି ଜାରେଉ ବିନୁ ପ୍ରଭୁ ଆୟସୁ ପାଇ।
ଫିରି ନ ଗୟୁ ସୁଗ୍ରୀଵ ପହିଂ ତେହିଂ ଭୟ ରହା ଲୁକାଇ ॥ 23(କ) ॥

ସତ୍ୟ କହହି ଦସକଂଠ ସବ ମୋହି ନ ସୁନି କଛୁ କୋହ।
କୌ ନ ହମାରେଂ କଟକ ଅସ ତୋ ସନ ଲରତ ଜୋ ସୋହ ॥ 23(ଖ) ॥

ପ୍ରୀତି ବିରୋଧ ସମାନ ସନ କରିଅ ନୀତି ଅସି ଆହି।
ଜୌଂ ମୃଗପତି ବଧ ମେଡ଼ଉକନ୍ହି ଭଲ କି କହି କୌ ତାହି ॥ 23(ଗ) ॥

ଜଦ୍ୟପି ଲଘୁତା ରାମ କହୁଁ ତୋହି ବଧେଂ ବଡ଼ ଦୋଷ।
ତଦପି କଠିନ ଦସକଂଠ ସୁନୁ ଛତ୍ର ଜାତି କର ରୋଷ ॥ 23(ଘ) ॥

ବକ୍ର ଉକ୍ତି ଧନୁ ବଚନ ସର ହୃଦୟ ଦହେଉ ରିପୁ କୀସ।
ପ୍ରତିଉତ୍ତର ସଡ଼ସିନ୍ହ ମନହୁଁ କାଢ଼ତ ଭଟ ଦସସୀସ ॥ 23(ଙ) ॥

ହଁସି ବୋଲେଉ ଦସମୌଲି ତବ କପି କର ବଡ଼ ଗୁନ ଏକ।
ଜୋ ପ୍ରତିପାଲି ତାସୁ ହିତ କରି ଉପାୟ ଅନେକ ॥ 23(ଛ) ॥

ଧନ୍ୟ କୀସ ଜୋ ନିଜ ପ୍ରଭୁ କାଜା। ଜହଁ ତହଁ ନାଚି ପରିହରି ଲାଜା ॥
ନାଚି କୂଦି କରି ଲୋଗ ରିଝାଈ। ପତି ହିତ କରି ଧର୍ମ ନିପୁନାଈ ॥
ଅଂଗଦ ସ୍ଵାମିଭକ୍ତ ତଵ ଜାତୀ। ପ୍ରଭୁ ଗୁନ କସ ନ କହସି ଏହି ଭାଁତୀ ॥
ମୈଂ ଗୁନ ଗାହକ ପରମ ସୁଜାନା। ତଵ କଟୁ ରଟନି କରୁଁ ନହିଂ କାନା ॥
କହ କପି ତଵ ଗୁନ ଗାହକତାଈ। ସତ୍ୟ ପଵନସୁତ ମୋହି ସୁନାଈ ॥
ବନ ବିଧଂସି ସୁତ ବଧି ପୁର ଜାରା। ତଦପି ନ ତେହିଂ କଛୁ କୃତ ଅପକାରା ॥
ସୋଇ ବିଚାରି ତଵ ପ୍ରକୃତି ସୁହାଈ। ଦସକଂଧର ମୈଂ କୀନ୍ହି ଢିଠାଈ ॥
ଦେଖେଉଁ ଆଇ ଜୋ କଛୁ କପି ଭାଷା। ତୁମ୍ହରେଂ ଲାଜ ନ ରୋଷ ନ ମାଖା ॥
ଜୌଂ ଅସି ମତି ପିତୁ ଖାଏ କୀସା। କହି ଅସ ବଚନ ହଁସା ଦସସୀସା ॥
ପିତହି ଖାଇ ଖାତେଉଁ ପୁନି ତୋହୀ। ଅବହୀଂ ସମୁଝି ପରା କଛୁ ମୋହୀ ॥
ବାଲି ବିମଲ ଜସ ଭାଜନ ଜାନୀ। ହତୁଁ ନ ତୋହି ଅଧମ ଅଭିମାନୀ ॥
କହୁ ରାଵନ ରାଵନ ଜଗ କେତେ। ମୈଂ ନିଜ ଶ୍ରଵନ ସୁନେ ସୁନୁ ଜେତେ ॥
ବଲିହି ଜିତନ ଏକ ଗୟୁ ପତାଲା। ରାଖେଉ ବାଁଧି ସିସୁନ୍ହ ହୟସାଲା ॥
ଖେଲହିଂ ବାଲକ ମାରହିଂ ଜାଈ। ଦୟା ଲାଗି ବଲି ଦୀନ୍ହ ଛୋଡ଼ଆଈ ॥
ଏକ ବହୋରି ସହସଭୁଜ ଦେଖା। ଧାଇ ଧରା ଜିମି ଜଂତୁ ବିସେଷା ॥
କୌତୁକ ଲାଗି ଭଵନ ଲୈ ଆଵା। ସୋ ପୁଲସ୍ତି ମୁନି ଜାଇ ଛୋଡ଼ଆଵା ॥

ଦୋ. ଏକ କହତ ମୋହି ସକୁଚ ଅତି ରହା ବାଲି କୀ କାଁଖ।
ଇନ୍ହ ମହୁଁ ରାଵନ ତୈଂ କଵନ ସତ୍ୟ ବଦହି ତଜି ମାଖ ॥ 24 ॥

ସୁନୁ ସଠ ସୋଇ ରାଵନ ବଲସୀଲା। ହରଗିରି ଜାନ ଜାସୁ ଭୁଜ ଲୀଲା ॥
ଜାନ ଉମାପତି ଜାସୁ ସୁରାଈ। ପୂଜେଉଁ ଜେହି ସିର ସୁମନ ଚଢ଼ଆଈ ॥
ସିର ସରୋଜ ନିଜ କରନ୍ହି ଉତାରୀ। ପୂଜେଉଁ ଅମିତ ବାର ତ୍ରିପୁରାରୀ ॥
ଭୁଜ ବିକ୍ରମ ଜାନହିଂ ଦିଗପାଲା। ସଠ ଅଜହୂଁ ଜିନ୍ହ କେଂ ଉର ସାଲା ॥
ଜାନହିଂ ଦିଗ୍ଗଜ ଉର କଠିନାଈ। ଜବ ଜବ ଭିରୁଁ ଜାଇ ବରିଆଈ ॥
ଜିନ୍ହ କେ ଦସନ କରାଲ ନ ଫୂଟେ। ଉର ଲାଗତ ମୂଲକ ଇଵ ଟୂଟେ ॥
ଜାସୁ ଚଲତ ଡୋଲତି ଇମି ଧରନୀ। ଚଢ଼ତ ମତ୍ତ ଗଜ ଜିମି ଲଘୁ ତରନୀ ॥
ସୋଇ ରାଵନ ଜଗ ବିଦିତ ପ୍ରତାପୀ। ସୁନେହି ନ ଶ୍ରଵନ ଅଲୀକ ପ୍ରଲାପୀ ॥

ଦୋ. ତେହି ରାଵନ କହଁ ଲଘୁ କହସି ନର କର କରସି ବଖାନ।
ରେ କପି ବର୍ବର ଖର୍ବ ଖଲ ଅବ ଜାନା ତଵ ଗ୍ୟାନ ॥ 25 ॥

ସୁନି ଅଂଗଦ ସକୋପ କହ ବାନୀ। ବୋଲୁ ସଁଭାରି ଅଧମ ଅଭିମାନୀ ॥
ସହସବାହୁ ଭୁଜ ଗହନ ଅପାରା। ଦହନ ଅନଲ ସମ ଜାସୁ କୁଠାରା ॥
ଜାସୁ ପରସୁ ସାଗର ଖର ଧାରା। ବୂଡ଼ଏ ନୃପ ଅଗନିତ ବହୁ ବାରା ॥
ତାସୁ ଗର୍ବ ଜେହି ଦେଖତ ଭାଗା। ସୋ ନର କ୍ୟୋଂ ଦସସୀସ ଅଭାଗା ॥
ରାମ ମନୁଜ କସ ରେ ସଠ ବଂଗା। ଧନ୍ଵୀ କାମୁ ନଦୀ ପୁନି ଗଂଗା ॥
ପସୁ ସୁରଧେନୁ କଲ୍ପତରୁ ରୂଖା। ଅନ୍ନ ଦାନ ଅରୁ ରସ ପୀୟୂଷା ॥
ବୈନତେୟ ଖଗ ଅହି ସହସାନନ। ଚିଂତାମନି ପୁନି ଉପଲ ଦସାନନ ॥
ସୁନୁ ମତିମଂଦ ଲୋକ ବୈକୁଂଠା। ଲାଭ କି ରଘୁପତି ଭଗତି ଅକୁଂଠା ॥

ଦୋ. ସେନ ସହିତ ତବ ମାନ ମଥି ବନ ଉଜାରି ପୁର ଜାରି ॥
କସ ରେ ସଠ ହନୁମାନ କପି ଗୟୁ ଜୋ ତଵ ସୁତ ମାରି ॥ 26 ॥

ସୁନୁ ରାଵନ ପରିହରି ଚତୁରାଈ। ଭଜସି ନ କୃପାସିଂଧୁ ରଘୁରାଈ ॥
ଜୌ ଖଲ ଭେସି ରାମ କର ଦ୍ରୋହୀ। ବ୍ରହ୍ମ ରୁଦ୍ର ସକ ରାଖି ନ ତୋହୀ ॥
ମୂଢ଼ ବୃଥା ଜନି ମାରସି ଗାଲା। ରାମ ବୟର ଅସ ହୋଇହି ହାଲା ॥
ତଵ ସିର ନିକର କପିନ୍ହ କେ ଆଗେଂ। ପରିହହିଂ ଧରନି ରାମ ସର ଲାଗେମ୍ ॥
ତେ ତଵ ସିର କଂଦୁକ ସମ ନାନା। ଖେଲହହିଂ ଭାଲୁ କୀସ ଚୌଗାନା ॥
ଜବହିଂ ସମର କୋପହି ରଘୁନାୟକ। ଛୁଟିହହିଂ ଅତି କରାଲ ବହୁ ସାୟକ ॥
ତବ କି ଚଲିହି ଅସ ଗାଲ ତୁମ୍ହାରା। ଅସ ବିଚାରି ଭଜୁ ରାମ ଉଦାରା ॥
ସୁନତ ବଚନ ରାଵନ ପରଜରା। ଜରତ ମହାନଲ ଜନୁ ଘୃତ ପରା ॥

ଦୋ. କୁଂଭକରନ ଅସ ବଂଧୁ ମମ ସୁତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସକ୍ରାରି।
ମୋର ପରାକ୍ରମ ନହିଂ ସୁନେହି ଜିତେଉଁ ଚରାଚର ଝାରି ॥ 27 ॥

ସଠ ସାଖାମୃଗ ଜୋରି ସହାଈ। ବାଁଧା ସିଂଧୁ ଇହି ପ୍ରଭୁତାଈ ॥
ନାଘହିଂ ଖଗ ଅନେକ ବାରୀସା। ସୂର ନ ହୋହିଂ ତେ ସୁନୁ ସବ କୀସା ॥
ମମ ଭୁଜ ସାଗର ବଲ ଜଲ ପୂରା। ଜହଁ ବୂଡ଼ଏ ବହୁ ସୁର ନର ସୂରା ॥
ବୀସ ପୟୋଧି ଅଗାଧ ଅପାରା। କୋ ଅସ ବୀର ଜୋ ପାଇହି ପାରା ॥
ଦିଗପାଲନ୍ହ ମୈଂ ନୀର ଭରାଵା। ଭୂପ ସୁଜସ ଖଲ ମୋହି ସୁନାଵା ॥
ଜୌଂ ପୈ ସମର ସୁଭଟ ତଵ ନାଥା। ପୁନି ପୁନି କହସି ଜାସୁ ଗୁନ ଗାଥା ॥
ତୌ ବସୀଠ ପଠଵତ କେହି କାଜା। ରିପୁ ସନ ପ୍ରୀତି କରତ ନହିଂ ଲାଜା ॥
ହରଗିରି ମଥନ ନିରଖୁ ମମ ବାହୂ। ପୁନି ସଠ କପି ନିଜ ପ୍ରଭୁହି ସରାହୂ ॥

ଦୋ. ସୂର କଵନ ରାଵନ ସରିସ ସ୍ଵକର କାଟି ଜେହିଂ ସୀସ।
ହୁନେ ଅନଲ ଅତି ହରଷ ବହୁ ବାର ସାଖି ଗୌରୀସ ॥ 28 ॥

ଜରତ ବିଲୋକେଉଁ ଜବହିଂ କପାଲା। ବିଧି କେ ଲିଖେ ଅଂକ ନିଜ ଭାଲା ॥
ନର କେଂ କର ଆପନ ବଧ ବାଁଚୀ। ହସେଉଁ ଜାନି ବିଧି ଗିରା ଅସାଁଚୀ ॥
ସୌ ମନ ସମୁଝି ତ୍ରାସ ନହିଂ ମୋରେଂ। ଲିଖା ବିରଂଚି ଜରଠ ମତି ଭୋରେମ୍ ॥
ଆନ ବୀର ବଲ ସଠ ମମ ଆଗେଂ। ପୁନି ପୁନି କହସି ଲାଜ ପତି ତ୍ୟାଗେ ॥
କହ ଅଂଗଦ ସଲଜ୍ଜ ଜଗ ମାହୀଂ। ରାଵନ ତୋହି ସମାନ କୌ ନାହୀମ୍ ॥
ଲାଜଵଂତ ତଵ ସହଜ ସୁଭ୍AU। ନିଜ ମୁଖ ନିଜ ଗୁନ କହସି ନ କ୍AU ॥
ସିର ଅରୁ ସୈଲ କଥା ଚିତ ରହୀ। ତାତେ ବାର ବୀସ ତୈଂ କହୀ ॥
ସୋ ଭୁଜବଲ ରାଖେଉ ଉର ଘାଲୀ। ଜୀତେହୁ ସହସବାହୁ ବଲି ବାଲୀ ॥
ସୁନୁ ମତିମଂଦ ଦେହି ଅବ ପୂରା। କାଟେଂ ସୀସ କି ହୋଇଅ ସୂରା ॥
ଇଂଦ୍ରଜାଲି କହୁ କହିଅ ନ ବୀରା। କାଟି ନିଜ କର ସକଲ ସରୀରା ॥

ଦୋ. ଜରହିଂ ପତଂଗ ମୋହ ବସ ଭାର ବହହିଂ ଖର ବୃଂଦ।
ତେ ନହିଂ ସୂର କହାଵହିଂ ସମୁଝି ଦେଖୁ ମତିମଂଦ ॥ 29 ॥

ଅବ ଜନି ବତବଢ଼ଆଵ ଖଲ କରହୀ। ସୁନୁ ମମ ବଚନ ମାନ ପରିହରହୀ ॥
ଦସମୁଖ ମୈଂ ନ ବସୀଠୀଂ ଆୟୁଁ। ଅସ ବିଚାରି ରଘୁବୀଷ ପଠାୟୁଁ ॥
ବାର ବାର ଅସ କହି କୃପାଲା। ନହିଂ ଗଜାରି ଜସୁ ବଧେଂ ସୃକାଲା ॥
ମନ ମହୁଁ ସମୁଝି ବଚନ ପ୍ରଭୁ କେରେ। ସହେଉଁ କଠୋର ବଚନ ସଠ ତେରେ ॥
ନାହିଂ ତ କରି ମୁଖ ଭଂଜନ ତୋରା। ଲୈ ଜାତେଉଁ ସୀତହି ବରଜୋରା ॥
ଜାନେଉଁ ତଵ ବଲ ଅଧମ ସୁରାରୀ। ସୂନେଂ ହରି ଆନିହି ପରନାରୀ ॥
ତୈଂ ନିସିଚର ପତି ଗର୍ବ ବହୂତା। ମୈଂ ରଘୁପତି ସେଵକ କର ଦୂତା ॥
ଜୌଂ ନ ରାମ ଅପମାନହି ଡରୁଁ। ତୋହି ଦେଖତ ଅସ କୌତୁକ କରୂଁ ॥

ଦୋ. ତୋହି ପଟକି ମହି ସେନ ହତି ଚୌପଟ କରି ତଵ ଗାଉଁ।
ତଵ ଜୁବତିନ୍ହ ସମେତ ସଠ ଜନକସୁତହି ଲୈ ଜାଉଁ ॥ 30 ॥

ଜୌ ଅସ କରୌଂ ତଦପି ନ ବଡ଼ଆଈ। ମୁଏହି ବଧେଂ ନହିଂ କଛୁ ମନୁସାଈ ॥
କୌଲ କାମବସ କୃପିନ ବିମୂଢ଼ଆ। ଅତି ଦରିଦ୍ର ଅଜସୀ ଅତି ବୂଢ଼ଆ ॥
ସଦା ରୋଗବସ ସଂତତ କ୍ରୋଧୀ। ବିଷ୍ନୁ ବିମୂଖ ଶ୍ରୁତି ସଂତ ବିରୋଧୀ ॥
ତନୁ ପୋଷକ ନିଂଦକ ଅଘ ଖାନୀ। ଜୀଵନ ସଵ ସମ ଚୌଦହ ପ୍ରାନୀ ॥
ଅସ ବିଚାରି ଖଲ ବଧୁଁ ନ ତୋହୀ। ଅବ ଜନି ରିସ ଉପଜାଵସି ମୋହୀ ॥
ସୁନି ସକୋପ କହ ନିସିଚର ନାଥା। ଅଧର ଦସନ ଦସି ମୀଜତ ହାଥା ॥
ରେ କପି ଅଧମ ମରନ ଅବ ଚହସୀ। ଛୋଟେ ବଦନ ବାତ ବଡ଼ଇ କହସୀ ॥
କଟୁ ଜଲ୍ପସି ଜଡ଼ କପି ବଲ ଜାକେଂ। ବଲ ପ୍ରତାପ ବୁଧି ତେଜ ନ ତାକେମ୍ ॥

ଦୋ. ଅଗୁନ ଅମାନ ଜାନି ତେହି ଦୀନ୍ହ ପିତା ବନବାସ।
ସୋ ଦୁଖ ଅରୁ ଜୁବତୀ ବିରହ ପୁନି ନିସି ଦିନ ମମ ତ୍ରାସ ॥ 31(କ) ॥

ଜିନ୍ହ କେ ବଲ କର ଗର୍ବ ତୋହି ଐସେ ମନୁଜ ଅନେକ।
ଖାହୀଂ ନିସାଚର ଦିଵସ ନିସି ମୂଢ଼ ସମୁଝୁ ତଜି ଟେକ ॥ 31(ଖ) ॥

ଜବ ତେହିଂ କୀନ୍ହ ରାମ କୈ ନିଂଦା। କ୍ରୋଧଵଂତ ଅତି ଭୟୁ କପିଂଦା ॥
ହରି ହର ନିଂଦା ସୁନି ଜୋ କାନା। ହୋଇ ପାପ ଗୋଘାତ ସମାନା ॥
କଟକଟାନ କପିକୁଂଜର ଭାରୀ। ଦୁହୁ ଭୁଜଦଂଡ ତମକି ମହି ମାରୀ ॥
ଡୋଲତ ଧରନି ସଭାସଦ ଖସେ। ଚଲେ ଭାଜି ଭୟ ମାରୁତ ଗ୍ରସେ ॥
ଗିରତ ସଁଭାରି ଉଠା ଦସକଂଧର। ଭୂତଲ ପରେ ମୁକୁଟ ଅତି ସୁଂଦର ॥
କଛୁ ତେହିଂ ଲୈ ନିଜ ସିରନ୍ହି ସଁଵାରେ। କଛୁ ଅଂଗଦ ପ୍ରଭୁ ପାସ ପବାରେ ॥
ଆଵତ ମୁକୁଟ ଦେଖି କପି ଭାଗେ। ଦିନହୀଂ ଲୂକ ପରନ ବିଧି ଲାଗେ ॥
କୀ ରାଵନ କରି କୋପ ଚଲାଏ। କୁଲିସ ଚାରି ଆଵତ ଅତି ଧାଏ ॥
କହ ପ୍ରଭୁ ହଁସି ଜନି ହୃଦୟଁ ଡେରାହୂ। ଲୂକ ନ ଅସନି କେତୁ ନହିଂ ରାହୂ ॥
ଏ କିରୀଟ ଦସକଂଧର କେରେ। ଆଵତ ବାଲିତନୟ କେ ପ୍ରେରେ ॥

ଦୋ. ତରକି ପଵନସୁତ କର ଗହେ ଆନି ଧରେ ପ୍ରଭୁ ପାସ।
କୌତୁକ ଦେଖହିଂ ଭାଲୁ କପି ଦିନକର ସରିସ ପ୍ରକାସ ॥ 32(କ) ॥

ଉହାଁ ସକୋଽପି ଦସାନନ ସବ ସନ କହତ ରିସାଇ।
ଧରହୁ କପିହି ଧରି ମାରହୁ ସୁନି ଅଂଗଦ ମୁସୁକାଇ ॥ 32(ଖ) ॥

ଏହି ବିଧି ବେଗି ସୂଭଟ ସବ ଧାଵହୁ। ଖାହୁ ଭାଲୁ କପି ଜହଁ ଜହଁ ପାଵହୁ ॥
ମର୍କଟହୀନ କରହୁ ମହି ଜାଈ। ଜିଅତ ଧରହୁ ତାପସ ଦ୍ଵୌ ଭାଈ ॥
ପୁନି ସକୋପ ବୋଲେଉ ଜୁବରାଜା। ଗାଲ ବଜାଵତ ତୋହି ନ ଲାଜା ॥
ମରୁ ଗର କାଟି ନିଲଜ କୁଲଘାତୀ। ବଲ ବିଲୋକି ବିହରତି ନହିଂ ଛାତୀ ॥
ରେ ତ୍ରିୟ ଚୋର କୁମାରଗ ଗାମୀ। ଖଲ ମଲ ରାସି ମଂଦମତି କାମୀ ॥
ସନ୍ୟପାତ ଜଲ୍ପସି ଦୁର୍ବାଦା। ଭେସି କାଲବସ ଖଲ ମନୁଜାଦା ॥
ୟାକୋ ଫଲୁ ପାଵହିଗୋ ଆଗେଂ। ବାନର ଭାଲୁ ଚପେଟନ୍ହି ଲାଗେମ୍ ॥
ରାମୁ ମନୁଜ ବୋଲତ ଅସି ବାନୀ। ଗିରହିଂ ନ ତଵ ରସନା ଅଭିମାନୀ ॥
ଗିରିହହିଂ ରସନା ସଂସୟ ନାହୀଂ। ସିରନ୍ହି ସମେତ ସମର ମହି ମାହୀମ୍ ॥

ସୋ. ସୋ ନର କ୍ୟୋଂ ଦସକଂଧ ବାଲି ବଧ୍ୟୋ ଜେହିଂ ଏକ ସର।
ବୀସହୁଁ ଲୋଚନ ଅଂଧ ଧିଗ ତଵ ଜନ୍ମ କୁଜାତି ଜଡ଼ ॥ 33(କ) ॥

ତବ ସୋନିତ କୀ ପ୍ୟାସ ତୃଷିତ ରାମ ସାୟକ ନିକର।
ତଜୁଁ ତୋହି ତେହି ତ୍ରାସ କଟୁ ଜଲ୍ପକ ନିସିଚର ଅଧମ ॥ 33(ଖ) ॥

ମୈ ତଵ ଦସନ ତୋରିବେ ଲାୟକ। ଆୟସୁ ମୋହି ନ ଦୀନ୍ହ ରଘୁନାୟକ ॥
ଅସି ରିସ ହୋତି ଦସୁ ମୁଖ ତୋରୌଂ। ଲଂକା ଗହି ସମୁଦ୍ର ମହଁ ବୋରୌମ୍ ॥
ଗୂଲରି ଫଲ ସମାନ ତଵ ଲଂକା। ବସହୁ ମଧ୍ୟ ତୁମ୍ହ ଜଂତୁ ଅସଂକା ॥
ମୈଂ ବାନର ଫଲ ଖାତ ନ ବାରା। ଆୟସୁ ଦୀନ୍ହ ନ ରାମ ଉଦାରା ॥
ଜୁଗତି ସୁନତ ରାଵନ ମୁସୁକାଈ। ମୂଢ଼ ସିଖିହି କହଁ ବହୁତ ଝୁଠାଈ ॥
ବାଲି ନ କବହୁଁ ଗାଲ ଅସ ମାରା। ମିଲି ତପସିନ୍ହ ତୈଂ ଭେସି ଲବାରା ॥
ସାଁଚେହୁଁ ମୈଂ ଲବାର ଭୁଜ ବୀହା। ଜୌଂ ନ ଉପାରିଉଁ ତଵ ଦସ ଜୀହା ॥
ସମୁଝି ରାମ ପ୍ରତାପ କପି କୋପା। ସଭା ମାଝ ପନ କରି ପଦ ରୋପା ॥
ଜୌଂ ମମ ଚରନ ସକସି ସଠ ଟାରୀ। ଫିରହିଂ ରାମୁ ସୀତା ମୈଂ ହାରୀ ॥
ସୁନହୁ ସୁଭଟ ସବ କହ ଦସସୀସା। ପଦ ଗହି ଧରନି ପଛାରହୁ କୀସା ॥
ଇଂଦ୍ରଜୀତ ଆଦିକ ବଲଵାନା। ହରଷି ଉଠେ ଜହଁ ତହଁ ଭଟ ନାନା ॥
ଝପଟହିଂ କରି ବଲ ବିପୁଲ ଉପାଈ। ପଦ ନ ଟରି ବୈଠହିଂ ସିରୁ ନାଈ ॥
ପୁନି ଉଠି ଝପଟହୀଂ ସୁର ଆରାତୀ। ଟରି ନ କୀସ ଚରନ ଏହି ଭାଁତୀ ॥
ପୁରୁଷ କୁଜୋଗୀ ଜିମି ଉରଗାରୀ। ମୋହ ବିଟପ ନହିଂ ସକହିଂ ଉପାରୀ ॥

ଦୋ. କୋଟିନ୍ହ ମେଘନାଦ ସମ ସୁଭଟ ଉଠେ ହରଷାଇ।
ଝପଟହିଂ ଟରୈ ନ କପି ଚରନ ପୁନି ବୈଠହିଂ ସିର ନାଇ ॥ 34(କ) ॥

ଭୂମି ନ ଛାଁଡତ କପି ଚରନ ଦେଖତ ରିପୁ ମଦ ଭାଗ ॥
କୋଟି ବିଘ୍ନ ତେ ସଂତ କର ମନ ଜିମି ନୀତି ନ ତ୍ୟାଗ ॥ 34(ଖ) ॥

କପି ବଲ ଦେଖି ସକଲ ହିୟଁ ହାରେ। ଉଠା ଆପୁ କପି କେଂ ପରଚାରେ ॥
ଗହତ ଚରନ କହ ବାଲିକୁମାରା। ମମ ପଦ ଗହେଂ ନ ତୋର ଉବାରା ॥
ଗହସି ନ ରାମ ଚରନ ସଠ ଜାଈ। ସୁନତ ଫିରା ମନ ଅତି ସକୁଚାଈ ॥
ଭୟୁ ତେଜହତ ଶ୍ରୀ ସବ ଗୀ। ମଧ୍ୟ ଦିଵସ ଜିମି ସସି ସୋହୀ ॥
ସିଂଘାସନ ବୈଠେଉ ସିର ନାଈ। ମାନହୁଁ ସଂପତି ସକଲ ଗଁଵାଈ ॥
ଜଗଦାତମା ପ୍ରାନପତି ରାମା। ତାସୁ ବିମୁଖ କିମି ଲହ ବିଶ୍ରାମା ॥
ଉମା ରାମ କୀ ଭୃକୁଟି ବିଲାସା। ହୋଇ ବିସ୍ଵ ପୁନି ପାଵି ନାସା ॥
ତୃନ ତେ କୁଲିସ କୁଲିସ ତୃନ କରୀ। ତାସୁ ଦୂତ ପନ କହୁ କିମି ଟରୀ ॥
ପୁନି କପି କହୀ ନୀତି ବିଧି ନାନା। ମାନ ନ ତାହି କାଲୁ ନିଅରାନା ॥
ରିପୁ ମଦ ମଥି ପ୍ରଭୁ ସୁଜସୁ ସୁନାୟୋ। ୟହ କହି ଚଲ୍ୟୋ ବାଲି ନୃପ ଜାୟୋ ॥
ହତୌଂ ନ ଖେତ ଖେଲାଇ ଖେଲାଈ। ତୋହି ଅବହିଂ କା କରୌଂ ବଡ଼ଆଈ ॥
ପ୍ରଥମହିଂ ତାସୁ ତନୟ କପି ମାରା। ସୋ ସୁନି ରାଵନ ଭୟୁ ଦୁଖାରା ॥
ଜାତୁଧାନ ଅଂଗଦ ପନ ଦେଖୀ। ଭୟ ବ୍ୟାକୁଲ ସବ ଭେ ବିସେଷୀ ॥

ଦୋ. ରିପୁ ବଲ ଧରଷି ହରଷି କପି ବାଲିତନୟ ବଲ ପୁଂଜ।
ପୁଲକ ସରୀର ନୟନ ଜଲ ଗହେ ରାମ ପଦ କଂଜ ॥ 35(କ) ॥

ସାଁଝ ଜାନି ଦସକଂଧର ଭଵନ ଗୟୁ ବିଲଖାଇ।
ମଂଦୋଦରୀ ରାଵନହି ବହୁରି କହା ସମୁଝାଇ ॥ (ଖ) ॥
କଂତ ସମୁଝି ମନ ତଜହୁ କୁମତିହୀ। ସୋହ ନ ସମର ତୁମ୍ହହି ରଘୁପତିହୀ ॥
ରାମାନୁଜ ଲଘୁ ରେଖ ଖଚାଈ। ସୌ ନହିଂ ନାଘେହୁ ଅସି ମନୁସାଈ ॥
ପିୟ ତୁମ୍ହ ତାହି ଜିତବ ସଂଗ୍ରାମା। ଜାକେ ଦୂତ କେର ୟହ କାମା ॥
କୌତୁକ ସିଂଧୁ ନାଘୀ ତଵ ଲଂକା। ଆୟୁ କପି କେହରୀ ଅସଂକା ॥
ରଖଵାରେ ହତି ବିପିନ ଉଜାରା। ଦେଖତ ତୋହି ଅଚ୍ଛ ତେହିଂ ମାରା ॥
ଜାରି ସକଲ ପୁର କୀନ୍ହେସି ଛାରା। କହାଁ ରହା ବଲ ଗର୍ବ ତୁମ୍ହାରା ॥
ଅବ ପତି ମୃଷା ଗାଲ ଜନି ମାରହୁ। ମୋର କହା କଛୁ ହୃଦୟଁ ବିଚାରହୁ ॥
ପତି ରଘୁପତିହି ନୃପତି ଜନି ମାନହୁ। ଅଗ ଜଗ ନାଥ ଅତୁଲ ବଲ ଜାନହୁ ॥
ବାନ ପ୍ରତାପ ଜାନ ମାରୀଚା। ତାସୁ କହା ନହିଂ ମାନେହି ନୀଚା ॥
ଜନକ ସଭାଁ ଅଗନିତ ଭୂପାଲା। ରହେ ତୁମ୍ହୁ ବଲ ଅତୁଲ ବିସାଲା ॥
ଭଂଜି ଧନୁଷ ଜାନକୀ ବିଆହୀ। ତବ ସଂଗ୍ରାମ ଜିତେହୁ କିନ ତାହୀ ॥
ସୁରପତି ସୁତ ଜାନି ବଲ ଥୋରା। ରାଖା ଜିଅତ ଆଁଖି ଗହି ଫୋରା ॥
ସୂପନଖା କୈ ଗତି ତୁମ୍ହ ଦେଖୀ। ତଦପି ହୃଦୟଁ ନହିଂ ଲାଜ ବିଷେଷୀ ॥

ଦୋ. ବଧି ବିରାଧ ଖର ଦୂଷନହି ଲୀଁଲାଁ ହତ୍ୟୋ କବଂଧ।
ବାଲି ଏକ ସର ମାରୟୋ ତେହି ଜାନହୁ ଦସକଂଧ ॥ 36 ॥

ଜେହିଂ ଜଲନାଥ ବଁଧାୟୁ ହେଲା। ଉତରେ ପ୍ରଭୁ ଦଲ ସହିତ ସୁବେଲା ॥
କାରୁନୀକ ଦିନକର କୁଲ କେତୂ। ଦୂତ ପଠାୟୁ ତଵ ହିତ ହେତୂ ॥
ସଭା ମାଝ ଜେହିଂ ତଵ ବଲ ମଥା। କରି ବରୂଥ ମହୁଁ ମୃଗପତି ଜଥା ॥
ଅଂଗଦ ହନୁମତ ଅନୁଚର ଜାକେ। ରନ ବାଁକୁରେ ବୀର ଅତି ବାଁକେ ॥
ତେହି କହଁ ପିୟ ପୁନି ପୁନି ନର କହହୂ। ମୁଧା ମାନ ମମତା ମଦ ବହହୂ ॥
ଅହହ କଂତ କୃତ ରାମ ବିରୋଧା। କାଲ ବିବସ ମନ ଉପଜ ନ ବୋଧା ॥
କାଲ ଦଂଡ ଗହି କାହୁ ନ ମାରା। ହରି ଧର୍ମ ବଲ ବୁଦ୍ଧି ବିଚାରା ॥
ନିକଟ କାଲ ଜେହି ଆଵତ ସାଈଂ। ତେହି ଭ୍ରମ ହୋଇ ତୁମ୍ହାରିହି ନାଈମ୍ ॥

ଦୋ. ଦୁଇ ସୁତ ମରେ ଦହେଉ ପୁର ଅଜହୁଁ ପୂର ପିୟ ଦେହୁ।
କୃପାସିଂଧୁ ରଘୁନାଥ ଭଜି ନାଥ ବିମଲ ଜସୁ ଲେହୁ ॥ 37 ॥

ନାରି ବଚନ ସୁନି ବିସିଖ ସମାନା। ସଭାଁ ଗୟୁ ଉଠି ହୋତ ବିହାନା ॥
ବୈଠ ଜାଇ ସିଂଘାସନ ଫୂଲୀ। ଅତି ଅଭିମାନ ତ୍ରାସ ସବ ଭୂଲୀ ॥
ଇହାଁ ରାମ ଅଂଗଦହି ବୋଲାଵା। ଆଇ ଚରନ ପଂକଜ ସିରୁ ନାଵା ॥
ଅତି ଆଦର ସପୀପ ବୈଠାରୀ। ବୋଲେ ବିହଁସି କୃପାଲ ଖରାରୀ ॥
ବାଲିତନୟ କୌତୁକ ଅତି ମୋହୀ। ତାତ ସତ୍ୟ କହୁ ପୂଛୁଁ ତୋହୀ ॥ ।
ରାଵନୁ ଜାତୁଧାନ କୁଲ ଟୀକା। ଭୁଜ ବଲ ଅତୁଲ ଜାସୁ ଜଗ ଲୀକା ॥
ତାସୁ ମୁକୁଟ ତୁମ୍ହ ଚାରି ଚଲାଏ। କହହୁ ତାତ କଵନୀ ବିଧି ପାଏ ॥
ସୁନୁ ସର୍ବଗ୍ୟ ପ୍ରନତ ସୁଖକାରୀ। ମୁକୁଟ ନ ହୋହିଂ ଭୂପ ଗୁନ ଚାରୀ ॥
ସାମ ଦାନ ଅରୁ ଦଂଡ ବିଭେଦା। ନୃପ ଉର ବସହିଂ ନାଥ କହ ବେଦା ॥
ନୀତି ଧର୍ମ କେ ଚରନ ସୁହାଏ। ଅସ ଜିୟଁ ଜାନି ନାଥ ପହିଂ ଆଏ ॥

ଦୋ. ଧର୍ମହୀନ ପ୍ରଭୁ ପଦ ବିମୁଖ କାଲ ବିବସ ଦସସୀସ।
ତେହି ପରିହରି ଗୁନ ଆଏ ସୁନହୁ କୋସଲାଧୀସ ॥ 38(((କ) ॥

ପରମ ଚତୁରତା ଶ୍ରଵନ ସୁନି ବିହଁସେ ରାମୁ ଉଦାର।
ସମାଚାର ପୁନି ସବ କହେ ଗଢ଼ କେ ବାଲିକୁମାର ॥ 38(ଖ) ॥

ରିପୁ କେ ସମାଚାର ଜବ ପାଏ। ରାମ ସଚିଵ ସବ ନିକଟ ବୋଲାଏ ॥
ଲଂକା ବାଁକେ ଚାରି ଦୁଆରା। କେହି ବିଧି ଲାଗିଅ କରହୁ ବିଚାରା ॥
ତବ କପୀସ ରିଚ୍ଛେସ ବିଭୀଷନ। ସୁମିରି ହୃଦୟଁ ଦିନକର କୁଲ ଭୂଷନ ॥
କରି ବିଚାର ତିନ୍ହ ମଂତ୍ର ଦୃଢ଼ଆଵା। ଚାରି ଅନୀ କପି କଟକୁ ବନାଵା ॥
ଜଥାଜୋଗ ସେନାପତି କୀନ୍ହେ। ଜୂଥପ ସକଲ ବୋଲି ତବ ଲୀନ୍ହେ ॥
ପ୍ରଭୁ ପ୍ରତାପ କହି ସବ ସମୁଝାଏ। ସୁନି କପି ସିଂଘନାଦ କରି ଧାଏ ॥
ହରଷିତ ରାମ ଚରନ ସିର ନାଵହିଂ। ଗହି ଗିରି ସିଖର ବୀର ସବ ଧାଵହିମ୍ ॥
ଗର୍ଜହିଂ ତର୍ଜହିଂ ଭାଲୁ କପୀସା। ଜୟ ରଘୁବୀର କୋସଲାଧୀସା ॥
ଜାନତ ପରମ ଦୁର୍ଗ ଅତି ଲଂକା। ପ୍ରଭୁ ପ୍ରତାପ କପି ଚଲେ ଅସଂକା ॥
ଘଟାଟୋପ କରି ଚହୁଁ ଦିସି ଘେରୀ। ମୁଖହିଂ ନିସାନ ବଜାଵହୀଂ ଭେରୀ ॥

ଦୋ. ଜୟତି ରାମ ଜୟ ଲଛିମନ ଜୟ କପୀସ ସୁଗ୍ରୀଵ।
ଗର୍ଜହିଂ ସିଂଘନାଦ କପି ଭାଲୁ ମହା ବଲ ସୀଂଵ ॥ 39 ॥

ଲଂକାଁ ଭୟୁ କୋଲାହଲ ଭାରୀ। ସୁନା ଦସାନନ ଅତି ଅହଁକାରୀ ॥
ଦେଖହୁ ବନରନ୍ହ କେରି ଢିଠାଈ। ବିହଁସି ନିସାଚର ସେନ ବୋଲାଈ ॥
ଆଏ କୀସ କାଲ କେ ପ୍ରେରେ। ଛୁଧାଵଂତ ସବ ନିସିଚର ମେରେ ॥
ଅସ କହି ଅଟ୍ଟହାସ ସଠ କୀନ୍ହା। ଗୃହ ବୈଠେ ଅହାର ବିଧି ଦୀନ୍ହା ॥
ସୁଭଟ ସକଲ ଚାରିହୁଁ ଦିସି ଜାହୂ। ଧରି ଧରି ଭାଲୁ କୀସ ସବ ଖାହୂ ॥
ଉମା ରାଵନହି ଅସ ଅଭିମାନା। ଜିମି ଟିଟ୍ଟିଭ ଖଗ ସୂତ ଉତାନା ॥
ଚଲେ ନିସାଚର ଆୟସୁ ମାଗୀ। ଗହି କର ଭିଂଡିପାଲ ବର ସାଁଗୀ ॥
ତୋମର ମୁଗ୍ଦର ପରସୁ ପ୍ରଚଂଡା। ସୁଲ କୃପାନ ପରିଘ ଗିରିଖଂଡା ॥
ଜିମି ଅରୁନୋପଲ ନିକର ନିହାରୀ। ଧାଵହିଂ ସଠ ଖଗ ମାଂସ ଅହାରୀ ॥
ଚୋଂଚ ଭଂଗ ଦୁଖ ତିନ୍ହହି ନ ସୂଝା। ତିମି ଧାଏ ମନୁଜାଦ ଅବୂଝା ॥

ଦୋ. ନାନାୟୁଧ ସର ଚାପ ଧର ଜାତୁଧାନ ବଲ ବୀର।
କୋଟ କଁଗୂରନ୍ହି ଚଢ଼ଇ ଗେ କୋଟି କୋଟି ରନଧୀର ॥ 40 ॥

କୋଟ କଁଗୂରନ୍ହି ସୋହହିଂ କୈସେ। ମେରୁ କେ ସୃଂଗନି ଜନୁ ଘନ ବୈସେ ॥
ବାଜହିଂ ଢୋଲ ନିସାନ ଜୁଝ୍AU। ସୁନି ଧୁନି ହୋଇ ଭଟନ୍ହି ମନ ଚ୍AU ॥
ବାଜହିଂ ଭେରି ନଫୀରି ଅପାରା। ସୁନି କାଦର ଉର ଜାହିଂ ଦରାରା ॥
ଦେଖିନ୍ହ ଜାଇ କପିନ୍ହ କେ ଠଟ୍ଟା। ଅତି ବିସାଲ ତନୁ ଭାଲୁ ସୁଭଟ୍ଟା ॥
ଧାଵହିଂ ଗନହିଂ ନ ଅଵଘଟ ଘାଟା। ପର୍ବତ ଫୋରି କରହିଂ ଗହି ବାଟା ॥
କଟକଟାହିଂ କୋଟିନ୍ହ ଭଟ ଗର୍ଜହିଂ। ଦସନ ଓଠ କାଟହିଂ ଅତି ତର୍ଜହିମ୍ ॥
ଉତ ରାଵନ ଇତ ରାମ ଦୋହାଈ। ଜୟତି ଜୟତି ଜୟ ପରୀ ଲରାଈ ॥
ନିସିଚର ସିଖର ସମୂହ ଢହାଵହିଂ। କୂଦି ଧରହିଂ କପି ଫେରି ଚଲାଵହିମ୍ ॥

ଦୋ. ଧରି କୁଧର ଖଂଡ ପ୍ରଚଂଡ କର୍କଟ ଭାଲୁ ଗଢ଼ ପର ଡାରହୀଂ।
ଝପଟହିଂ ଚରନ ଗହି ପଟକି ମହି ଭଜି ଚଲତ ବହୁରି ପଚାରହୀମ୍ ॥
ଅତି ତରଲ ତରୁନ ପ୍ରତାପ ତରପହିଂ ତମକି ଗଢ଼ ଚଢ଼ଇ ଚଢ଼ଇ ଗେ।
କପି ଭାଲୁ ଚଢ଼ଇ ମଂଦିରନ୍ହ ଜହଁ ତହଁ ରାମ ଜସୁ ଗାଵତ ଭେ ॥

ଦୋ. ଏକୁ ଏକୁ ନିସିଚର ଗହି ପୁନି କପି ଚଲେ ପରାଇ।
ଊପର ଆପୁ ହେଠ ଭଟ ଗିରହିଂ ଧରନି ପର ଆଇ ॥ 41 ॥

ରାମ ପ୍ରତାପ ପ୍ରବଲ କପିଜୂଥା। ମର୍ଦହିଂ ନିସିଚର ସୁଭଟ ବରୂଥା ॥
ଚଢ଼ଏ ଦୁର୍ଗ ପୁନି ଜହଁ ତହଁ ବାନର। ଜୟ ରଘୁବୀର ପ୍ରତାପ ଦିଵାକର ॥
ଚଲେ ନିସାଚର ନିକର ପରାଈ। ପ୍ରବଲ ପଵନ ଜିମି ଘନ ସମୁଦାଈ ॥
ହାହାକାର ଭୟୁ ପୁର ଭାରୀ। ରୋଵହିଂ ବାଲକ ଆତୁର ନାରୀ ॥
ସବ ମିଲି ଦେହିଂ ରାଵନହି ଗାରୀ। ରାଜ କରତ ଏହିଂ ମୃତ୍ୟୁ ହଁକାରୀ ॥
ନିଜ ଦଲ ବିଚଲ ସୁନୀ ତେହିଂ କାନା। ଫେରି ସୁଭଟ ଲଂକେସ ରିସାନା ॥
ଜୋ ରନ ବିମୁଖ ସୁନା ମୈଂ କାନା। ସୋ ମୈଂ ହତବ କରାଲ କୃପାନା ॥
ସର୍ବସୁ ଖାଇ ଭୋଗ କରି ନାନା। ସମର ଭୂମି ଭେ ବଲ୍ଲଭ ପ୍ରାନା ॥
ଉଗ୍ର ବଚନ ସୁନି ସକଲ ଡେରାନେ। ଚଲେ କ୍ରୋଧ କରି ସୁଭଟ ଲଜାନେ ॥
ସନ୍ମୁଖ ମରନ ବୀର କୈ ସୋଭା। ତବ ତିନ୍ହ ତଜା ପ୍ରାନ କର ଲୋଭା ॥

ଦୋ. ବହୁ ଆୟୁଧ ଧର ସୁଭଟ ସବ ଭିରହିଂ ପଚାରି ପଚାରି।
ବ୍ୟାକୁଲ କିଏ ଭାଲୁ କପି ପରିଘ ତ୍ରିସୂଲନ୍ହି ମାରୀ ॥ 42 ॥

ଭୟ ଆତୁର କପି ଭାଗନ ଲାଗେ। ଜଦ୍ୟପି ଉମା ଜୀତିହହିଂ ଆଗେ ॥
କୌ କହ କହଁ ଅଂଗଦ ହନୁମଂତା। କହଁ ନଲ ନୀଲ ଦୁବିଦ ବଲଵଂତା ॥
ନିଜ ଦଲ ବିକଲ ସୁନା ହନୁମାନା। ପଚ୍ଛିମ ଦ୍ଵାର ରହା ବଲଵାନା ॥
ମେଘନାଦ ତହଁ କରି ଲରାଈ। ଟୂଟ ନ ଦ୍ଵାର ପରମ କଠିନାଈ ॥
ପଵନତନୟ ମନ ଭା ଅତି କ୍ରୋଧା। ଗର୍ଜେଉ ପ୍ରବଲ କାଲ ସମ ଜୋଧା ॥
କୂଦି ଲଂକ ଗଢ଼ ଊପର ଆଵା। ଗହି ଗିରି ମେଘନାଦ କହୁଁ ଧାଵା ॥
ଭଂଜେଉ ରଥ ସାରଥୀ ନିପାତା। ତାହି ହୃଦୟ ମହୁଁ ମାରେସି ଲାତା ॥
ଦୁସରେଂ ସୂତ ବିକଲ ତେହି ଜାନା। ସ୍ୟଂଦନ ଘାଲି ତୁରତ ଗୃହ ଆନା ॥

ଦୋ. ଅଂଗଦ ସୁନା ପଵନସୁତ ଗଢ଼ ପର ଗୟୁ ଅକେଲ।
ରନ ବାଁକୁରା ବାଲିସୁତ ତରକି ଚଢ଼ଏଉ କପି ଖେଲ ॥ 43 ॥

ଜୁଦ୍ଧ ବିରୁଦ୍ଧ କ୍ରୁଦ୍ଧ ଦ୍ଵୌ ବଂଦର। ରାମ ପ୍ରତାପ ସୁମିରି ଉର ଅଂତର ॥
ରାଵନ ଭଵନ ଚଢ଼ଏ ଦ୍ଵୌ ଧାଈ। କରହି କୋସଲାଧୀସ ଦୋହାଈ ॥
କଲସ ସହିତ ଗହି ଭଵନୁ ଢହାଵା। ଦେଖି ନିସାଚରପତି ଭୟ ପାଵା ॥
ନାରି ବୃଂଦ କର ପୀଟହିଂ ଛାତୀ। ଅବ ଦୁଇ କପି ଆଏ ଉତପାତୀ ॥
କପିଲୀଲା କରି ତିନ୍ହହି ଡେରାଵହିଂ। ରାମଚଂଦ୍ର କର ସୁଜସୁ ସୁନାଵହିମ୍ ॥
ପୁନି କର ଗହି କଂଚନ କେ ଖଂଭା। କହେନ୍ହି କରିଅ ଉତପାତ ଅରଂଭା ॥
ଗର୍ଜି ପରେ ରିପୁ କଟକ ମଝାରୀ। ଲାଗେ ମର୍ଦୈ ଭୁଜ ବଲ ଭାରୀ ॥
କାହୁହି ଲାତ ଚପେଟନ୍ହି କେହୂ। ଭଜହୁ ନ ରାମହି ସୋ ଫଲ ଲେହୂ ॥

ଦୋ. ଏକ ଏକ ସୋଂ ମର୍ଦହିଂ ତୋରି ଚଲାଵହିଂ ମୁଂଡ।
ରାଵନ ଆଗେଂ ପରହିଂ ତେ ଜନୁ ଫୂଟହିଂ ଦଧି କୁଂଡ ॥ 44 ॥

ମହା ମହା ମୁଖିଆ ଜେ ପାଵହିଂ। ତେ ପଦ ଗହି ପ୍ରଭୁ ପାସ ଚଲାଵହିମ୍ ॥
କହି ବିଭୀଷନୁ ତିନ୍ହ କେ ନାମା। ଦେହିଂ ରାମ ତିନ୍ହହୂ ନିଜ ଧାମା ॥
ଖଲ ମନୁଜାଦ ଦ୍ଵିଜାମିଷ ଭୋଗୀ। ପାଵହିଂ ଗତି ଜୋ ଜାଚତ ଜୋଗୀ ॥
ଉମା ରାମ ମୃଦୁଚିତ କରୁନାକର। ବୟର ଭାଵ ସୁମିରତ ମୋହି ନିସିଚର ॥
ଦେହିଂ ପରମ ଗତି ସୋ ଜିୟଁ ଜାନୀ। ଅସ କୃପାଲ କୋ କହହୁ ଭଵାନୀ ॥
ଅସ ପ୍ରଭୁ ସୁନି ନ ଭଜହିଂ ଭ୍ରମ ତ୍ୟାଗୀ। ନର ମତିମଂଦ ତେ ପରମ ଅଭାଗୀ ॥
ଅଂଗଦ ଅରୁ ହନୁମଂତ ପ୍ରବେସା। କୀନ୍ହ ଦୁର୍ଗ ଅସ କହ ଅଵଧେସା ॥
ଲଂକାଁ ଦ୍ଵୌ କପି ସୋହହିଂ କୈସେଂ। ମଥହି ସିଂଧୁ ଦୁଇ ମଂଦର ଜୈସେମ୍ ॥

ଦୋ. ଭୁଜ ବଲ ରିପୁ ଦଲ ଦଲମଲି ଦେଖି ଦିଵସ କର ଅଂତ।
କୂଦେ ଜୁଗଲ ବିଗତ ଶ୍ରମ ଆଏ ଜହଁ ଭଗଵଂତ ॥ 45 ॥

ପ୍ରଭୁ ପଦ କମଲ ସୀସ ତିନ୍ହ ନାଏ। ଦେଖି ସୁଭଟ ରଘୁପତି ମନ ଭାଏ ॥
ରାମ କୃପା କରି ଜୁଗଲ ନିହାରେ। ଭେ ବିଗତଶ୍ରମ ପରମ ସୁଖାରେ ॥
ଗେ ଜାନି ଅଂଗଦ ହନୁମାନା। ଫିରେ ଭାଲୁ ମର୍କଟ ଭଟ ନାନା ॥
ଜାତୁଧାନ ପ୍ରଦୋଷ ବଲ ପାଈ। ଧାଏ କରି ଦସସୀସ ଦୋହାଈ ॥
ନିସିଚର ଅନୀ ଦେଖି କପି ଫିରେ। ଜହଁ ତହଁ କଟକଟାଇ ଭଟ ଭିରେ ॥
ଦ୍ଵୌ ଦଲ ପ୍ରବଲ ପଚାରି ପଚାରୀ। ଲରତ ସୁଭଟ ନହିଂ ମାନହିଂ ହାରୀ ॥
ମହାବୀର ନିସିଚର ସବ କାରେ। ନାନା ବରନ ବଲୀମୁଖ ଭାରେ ॥
ସବଲ ଜୁଗଲ ଦଲ ସମବଲ ଜୋଧା। କୌତୁକ କରତ ଲରତ କରି କ୍ରୋଧା ॥
ପ୍ରାବିଟ ସରଦ ପୟୋଦ ଘନେରେ। ଲରତ ମନହୁଁ ମାରୁତ କେ ପ୍ରେରେ ॥
ଅନିପ ଅକଂପନ ଅରୁ ଅତିକାୟା। ବିଚଲତ ସେନ କୀନ୍ହି ଇନ୍ହ ମାୟା ॥
ଭୟୁ ନିମିଷ ମହଁ ଅତି ଅଁଧିୟାରା। ବୃଷ୍ଟି ହୋଇ ରୁଧିରୋପଲ ଛାରା ॥

ଦୋ. ଦେଖି ନିବିଡ଼ ତମ ଦସହୁଁ ଦିସି କପିଦଲ ଭୟୁ ଖଭାର।
ଏକହି ଏକ ନ ଦେଖୀ ଜହଁ ତହଁ କରହିଂ ପୁକାର ॥ 46 ॥

ସକଲ ମରମୁ ରଘୁନାୟକ ଜାନା। ଲିଏ ବୋଲି ଅଂଗଦ ହନୁମାନା ॥
ସମାଚାର ସବ କହି ସମୁଝାଏ। ସୁନତ କୋଽପି କପିକୁଂଜର ଧାଏ ॥
ପୁନି କୃପାଲ ହଁସି ଚାପ ଚଢ଼ଆଵା। ପାଵକ ସାୟକ ସପଦି ଚଲାଵା ॥
ଭୟୁ ପ୍ରକାସ କତହୁଁ ତମ ନାହୀଂ। ଗ୍ୟାନ ଉଦୟଁ ଜିମି ସଂସୟ ଜାହୀମ୍ ॥
ଭାଲୁ ବଲୀମୁଖ ପାଇ ପ୍ରକାସା। ଧାଏ ହରଷ ବିଗତ ଶ୍ରମ ତ୍ରାସା ॥
ହନୂମାନ ଅଂଗଦ ରନ ଗାଜେ। ହାଁକ ସୁନତ ରଜନୀଚର ଭାଜେ ॥
ଭାଗତ ପଟ ପଟକହିଂ ଧରି ଧରନୀ। କରହିଂ ଭାଲୁ କପି ଅଦ୍ଭୁତ କରନୀ ॥
ଗହି ପଦ ଡାରହିଂ ସାଗର ମାହୀଂ। ମକର ଉରଗ ଝଷ ଧରି ଧରି ଖାହୀମ୍ ॥

ଦୋ. କଛୁ ମାରେ କଛୁ ଘାୟଲ କଛୁ ଗଢ଼ ଚଢ଼ଏ ପରାଇ।
ଗର୍ଜହିଂ ଭାଲୁ ବଲୀମୁଖ ରିପୁ ଦଲ ବଲ ବିଚଲାଇ ॥ 47 ॥

ନିସା ଜାନି କପି ଚାରିଉ ଅନୀ। ଆଏ ଜହାଁ କୋସଲା ଧନୀ ॥
ରାମ କୃପା କରି ଚିତଵା ସବହୀ। ଭେ ବିଗତଶ୍ରମ ବାନର ତବହୀ ॥
ଉହାଁ ଦସାନନ ସଚିଵ ହଁକାରେ। ସବ ସନ କହେସି ସୁଭଟ ଜେ ମାରେ ॥
ଆଧା କଟକୁ କପିନ୍ହ ସଂଘାରା। କହହୁ ବେଗି କା କରିଅ ବିଚାରା ॥
ମାଲ୍ୟଵଂତ ଅତି ଜରଠ ନିସାଚର। ରାଵନ ମାତୁ ପିତା ମଂତ୍ରୀ ବର ॥
ବୋଲା ବଚନ ନୀତି ଅତି ପାଵନ। ସୁନହୁ ତାତ କଛୁ ମୋର ସିଖାଵନ ॥
ଜବ ତେ ତୁମ୍ହ ସୀତା ହରି ଆନୀ। ଅସଗୁନ ହୋହିଂ ନ ଜାହିଂ ବଖାନୀ ॥
ବେଦ ପୁରାନ ଜାସୁ ଜସୁ ଗାୟୋ। ରାମ ବିମୁଖ କାହୁଁ ନ ସୁଖ ପାୟୋ ॥

ଦୋ. ହିରନ୍ୟାଚ୍ଛ ଭ୍ରାତା ସହିତ ମଧୁ କୈଟଭ ବଲଵାନ।
ଜେହି ମାରେ ସୋଇ ଅଵତରେଉ କୃପାସିଂଧୁ ଭଗଵାନ ॥ 48(କ) ॥

ମାସପାରାୟଣ, ପଚୀସଵାଁ ଵିଶ୍ରାମ
କାଲରୂପ ଖଲ ବନ ଦହନ ଗୁନାଗାର ଘନବୋଧ।
ସିଵ ବିରଂଚି ଜେହି ସେଵହିଂ ତାସୋଂ କଵନ ବିରୋଧ ॥ 48(ଖ) ॥

ପରିହରି ବୟରୁ ଦେହୁ ବୈଦେହୀ। ଭଜହୁ କୃପାନିଧି ପରମ ସନେହୀ ॥
ତାକେ ବଚନ ବାନ ସମ ଲାଗେ। କରିଆ ମୁହ କରି ଜାହି ଅଭାଗେ ॥
ବୂଢ଼ ଭେସି ନ ତ ମରତେଉଁ ତୋହୀ। ଅବ ଜନି ନୟନ ଦେଖାଵସି ମୋହୀ ॥
ତେହି ଅପନେ ମନ ଅସ ଅନୁମାନା। ବଧ୍ୟୋ ଚହତ ଏହି କୃପାନିଧାନା ॥
ସୋ ଉଠି ଗୟୁ କହତ ଦୁର୍ବାଦା। ତବ ସକୋପ ବୋଲେଉ ଘନନାଦା ॥
କୌତୁକ ପ୍ରାତ ଦେଖିଅହୁ ମୋରା। କରିହୁଁ ବହୁତ କହୌଂ କା ଥୋରା ॥
ସୁନି ସୁତ ବଚନ ଭରୋସା ଆଵା। ପ୍ରୀତି ସମେତ ଅଂକ ବୈଠାଵା ॥
କରତ ବିଚାର ଭୟୁ ଭିନୁସାରା। ଲାଗେ କପି ପୁନି ଚହୂଁ ଦୁଆରା ॥
କୋଽପି କପିନ୍ହ ଦୁର୍ଘଟ ଗଢ଼ଉ ଘେରା। ନଗର କୋଲାହଲୁ ଭୟୁ ଘନେରା ॥
ବିବିଧାୟୁଧ ଧର ନିସିଚର ଧାଏ। ଗଢ଼ ତେ ପର୍ବତ ସିଖର ଢହାଏ ॥

ଛଂ. ଢାହେ ମହୀଧର ସିଖର କୋଟିନ୍ହ ବିବିଧ ବିଧି ଗୋଲା ଚଲେ।
ଘହରାତ ଜିମି ପବିପାତ ଗର୍ଜତ ଜନୁ ପ୍ରଲୟ କେ ବାଦଲେ ॥
ମର୍କଟ ବିକଟ ଭଟ ଜୁଟତ କଟତ ନ ଲଟତ ତନ ଜର୍ଜର ଭେ।
ଗହି ସୈଲ ତେହି ଗଢ଼ ପର ଚଲାଵହିଂ ଜହଁ ସୋ ତହଁ ନିସିଚର ହେ ॥

ଦୋ. ମେଘନାଦ ସୁନି ଶ୍ରଵନ ଅସ ଗଢ଼ଉ ପୁନି ଛେଂକା ଆଇ।
ଉତର୍ୟୋ ବୀର ଦୁର୍ଗ ତେଂ ସନ୍ମୁଖ ଚଲ୍ୟୋ ବଜାଇ ॥ 49 ॥

କହଁ କୋସଲାଧୀସ ଦ୍ଵୌ ଭ୍ରାତା। ଧନ୍ଵୀ ସକଲ ଲୋକ ବିଖ୍ୟାତା ॥
କହଁ ନଲ ନୀଲ ଦୁବିଦ ସୁଗ୍ରୀଵା। ଅଂଗଦ ହନୂମଂତ ବଲ ସୀଂଵା ॥
କହାଁ ବିଭୀଷନୁ ଭ୍ରାତାଦ୍ରୋହୀ। ଆଜୁ ସବହି ହଠି ମାରୁଁ ଓହୀ ॥
ଅସ କହି କଠିନ ବାନ ସଂଧାନେ। ଅତିସୟ କ୍ରୋଧ ଶ୍ରଵନ ଲଗି ତାନେ ॥
ସର ସମୁହ ସୋ ଛାଡ଼ଐ ଲାଗା। ଜନୁ ସପଚ୍ଛ ଧାଵହିଂ ବହୁ ନାଗା ॥
ଜହଁ ତହଁ ପରତ ଦେଖିଅହିଂ ବାନର। ସନ୍ମୁଖ ହୋଇ ନ ସକେ ତେହି ଅଵସର ॥
ଜହଁ ତହଁ ଭାଗି ଚଲେ କପି ରୀଛା। ବିସରୀ ସବହି ଜୁଦ୍ଧ କୈ ଈଛା ॥
ସୋ କପି ଭାଲୁ ନ ରନ ମହଁ ଦେଖା। କୀନ୍ହେସି ଜେହି ନ ପ୍ରାନ ଅଵସେଷା ॥

ଦୋ. ଦସ ଦସ ସର ସବ ମାରେସି ପରେ ଭୂମି କପି ବୀର।
ସିଂହନାଦ କରି ଗର୍ଜା ମେଘନାଦ ବଲ ଧୀର ॥ 50 ॥

ଦେଖି ପଵନସୁତ କଟକ ବିହାଲା। କ୍ରୋଧଵଂତ ଜନୁ ଧାୟୁ କାଲା ॥
ମହାସୈଲ ଏକ ତୁରତ ଉପାରା। ଅତି ରିସ ମେଘନାଦ ପର ଡାରା ॥
ଆଵତ ଦେଖି ଗୟୁ ନଭ ସୋଈ। ରଥ ସାରଥୀ ତୁରଗ ସବ ଖୋଈ ॥
ବାର ବାର ପଚାର ହନୁମାନା। ନିକଟ ନ ଆଵ ମରମୁ ସୋ ଜାନା ॥
ରଘୁପତି ନିକଟ ଗୟୁ ଘନନାଦା। ନାନା ଭାଁତି କରେସି ଦୁର୍ବାଦା ॥
ଅସ୍ତ୍ର ସସ୍ତ୍ର ଆୟୁଧ ସବ ଡାରେ। କୌତୁକହୀଂ ପ୍ରଭୁ କାଟି ନିଵାରେ ॥
ଦେଖି ପ୍ରତାପ ମୂଢ଼ ଖିସିଆନା। କରୈ ଲାଗ ମାୟା ବିଧି ନାନା ॥
ଜିମି କୌ କରୈ ଗରୁଡ଼ ସୈଂ ଖେଲା। ଡରପାଵୈ ଗହି ସ୍ଵଲ୍ପ ସପେଲା ॥

ଦୋ. ଜାସୁ ପ୍ରବଲ ମାୟା ବଲ ସିଵ ବିରଂଚି ବଡ଼ ଛୋଟ।
ତାହି ଦିଖାଵି ନିସିଚର ନିଜ ମାୟା ମତି ଖୋଟ ॥ 51 ॥

ନଭ ଚଢ଼ଇ ବରଷ ବିପୁଲ ଅଂଗାରା। ମହି ତେ ପ୍ରଗଟ ହୋହିଂ ଜଲଧାରା ॥
ନାନା ଭାଁତି ପିସାଚ ପିସାଚୀ। ମାରୁ କାଟୁ ଧୁନି ବୋଲହିଂ ନାଚୀ ॥
ବିଷ୍ଟା ପୂୟ ରୁଧିର କଚ ହାଡ଼ଆ। ବରଷି କବହୁଁ ଉପଲ ବହୁ ଛାଡ଼ଆ ॥
ବରଷି ଧୂରି କୀନ୍ହେସି ଅଁଧିଆରା। ସୂଝ ନ ଆପନ ହାଥ ପସାରା ॥
କପି ଅକୁଲାନେ ମାୟା ଦେଖେଂ। ସବ କର ମରନ ବନା ଏହି ଲେଖେମ୍ ॥
କୌତୁକ ଦେଖି ରାମ ମୁସୁକାନେ। ଭେ ସଭୀତ ସକଲ କପି ଜାନେ ॥
ଏକ ବାନ କାଟୀ ସବ ମାୟା। ଜିମି ଦିନକର ହର ତିମିର ନିକାୟା ॥
କୃପାଦୃଷ୍ଟି କପି ଭାଲୁ ବିଲୋକେ। ଭେ ପ୍ରବଲ ରନ ରହହିଂ ନ ରୋକେ ॥

ଦୋ. ଆୟସୁ ମାଗି ରାମ ପହିଂ ଅଂଗଦାଦି କପି ସାଥ।
ଲଛିମନ ଚଲେ କ୍ରୁଦ୍ଧ ହୋଇ ବାନ ସରାସନ ହାଥ ॥ 52 ॥

ଛତଜ ନୟନ ଉର ବାହୁ ବିସାଲା। ହିମଗିରି ନିଭ ତନୁ କଛୁ ଏକ ଲାଲା ॥
ଇହାଁ ଦସାନନ ସୁଭଟ ପଠାଏ। ନାନା ଅସ୍ତ୍ର ସସ୍ତ୍ର ଗହି ଧାଏ ॥
ଭୂଧର ନଖ ବିଟପାୟୁଧ ଧାରୀ। ଧାଏ କପି ଜୟ ରାମ ପୁକାରୀ ॥
ଭିରେ ସକଲ ଜୋରିହି ସନ ଜୋରୀ। ଇତ ଉତ ଜୟ ଇଚ୍ଛା ନହିଂ ଥୋରୀ ॥
ମୁଠିକନ୍ହ ଲାତନ୍ହ ଦାତନ୍ହ କାଟହିଂ। କପି ଜୟସୀଲ ମାରି ପୁନି ଡାଟହିମ୍ ॥
ମାରୁ ମାରୁ ଧରୁ ଧରୁ ଧରୁ ମାରୂ। ସୀସ ତୋରି ଗହି ଭୁଜା ଉପାରୂ ॥
ଅସି ରଵ ପୂରି ରହୀ ନଵ ଖଂଡା। ଧାଵହିଂ ଜହଁ ତହଁ ରୁଂଡ ପ୍ରଚଂଡା ॥
ଦେଖହିଂ କୌତୁକ ନଭ ସୁର ବୃଂଦା। କବହୁଁକ ବିସମୟ କବହୁଁ ଅନଂଦା ॥

ଦୋ. ରୁଧିର ଗାଡ଼ ଭରି ଭରି ଜମ୍ୟୋ ଊପର ଧୂରି ଉଡ଼ଆଇ।
ଜନୁ ଅଁଗାର ରାସିନ୍ହ ପର ମୃତକ ଧୂମ ରହ୍ୟୋ ଛାଇ ॥ 53 ॥

ଘାୟଲ ବୀର ବିରାଜହିଂ କୈସେ। କୁସୁମିତ କିଂସୁକ କେ ତରୁ ଜୈସେ ॥
ଲଛିମନ ମେଘନାଦ ଦ୍ଵୌ ଜୋଧା। ଭିରହିଂ ପରସପର କରି ଅତି କ୍ରୋଧା ॥
ଏକହି ଏକ ସକି ନହିଂ ଜୀତୀ। ନିସିଚର ଛଲ ବଲ କରି ଅନୀତୀ ॥
କ୍ରୋଧଵଂତ ତବ ଭୟୁ ଅନଂତା। ଭଂଜେଉ ରଥ ସାରଥୀ ତୁରଂତା ॥
ନାନା ବିଧି ପ୍ରହାର କର ସେଷା। ରାଚ୍ଛସ ଭୟୁ ପ୍ରାନ ଅଵସେଷା ॥
ରାଵନ ସୁତ ନିଜ ମନ ଅନୁମାନା। ସଂକଠ ଭୟୁ ହରିହି ମମ ପ୍ରାନା ॥
ବୀରଘାତିନୀ ଛାଡ଼ଇସି ସାଁଗୀ। ତେଜ ପୁଂଜ ଲଛିମନ ଉର ଲାଗୀ ॥
ମୁରୁଛା ଭୀ ସକ୍ତି କେ ଲାଗେଂ। ତବ ଚଲି ଗୟୁ ନିକଟ ଭୟ ତ୍ୟାଗେମ୍ ॥

ଦୋ. ମେଘନାଦ ସମ କୋଟି ସତ ଜୋଧା ରହେ ଉଠାଇ।
ଜଗଦାଧାର ସେଷ କିମି ଉଠୈ ଚଲେ ଖିସିଆଇ ॥ 54 ॥

ସୁନୁ ଗିରିଜା କ୍ରୋଧାନଲ ଜାସୂ। ଜାରି ଭୁଵନ ଚାରିଦସ ଆସୂ ॥
ସକ ସଂଗ୍ରାମ ଜୀତି କୋ ତାହୀ। ସେଵହିଂ ସୁର ନର ଅଗ ଜଗ ଜାହୀ ॥
ୟହ କୌତୂହଲ ଜାନି ସୋଈ। ଜା ପର କୃପା ରାମ କୈ ହୋଈ ॥
ସଂଧ୍ୟା ଭି ଫିରି ଦ୍ଵୌ ବାହନୀ। ଲଗେ ସଁଭାରନ ନିଜ ନିଜ ଅନୀ ॥
ବ୍ୟାପକ ବ୍ରହ୍ମ ଅଜିତ ଭୁଵନେସ୍ଵର। ଲଛିମନ କହାଁ ବୂଝ କରୁନାକର ॥
ତବ ଲଗି ଲୈ ଆୟୁ ହନୁମାନା। ଅନୁଜ ଦେଖି ପ୍ରଭୁ ଅତି ଦୁଖ ମାନା ॥
ଜାମଵଂତ କହ ବୈଦ ସୁଷେନା। ଲଂକାଁ ରହି କୋ ପଠୀ ଲେନା ॥
ଧରି ଲଘୁ ରୂପ ଗୟୁ ହନୁମଂତା। ଆନେଉ ଭଵନ ସମେତ ତୁରଂତା ॥

ଦୋ. ରାମ ପଦାରବିଂଦ ସିର ନାୟୁ ଆଇ ସୁଷେନ।
କହା ନାମ ଗିରି ଔଷଧୀ ଜାହୁ ପଵନସୁତ ଲେନ ॥ 55 ॥

ରାମ ଚରନ ସରସିଜ ଉର ରାଖୀ। ଚଲା ପ୍ରଭଂଜନ ସୁତ ବଲ ଭାଷୀ ॥
ଉହାଁ ଦୂତ ଏକ ମରମୁ ଜନାଵା। ରାଵନ କାଲନେମି ଗୃହ ଆଵା ॥
ଦସମୁଖ କହା ମରମୁ ତେହିଂ ସୁନା। ପୁନି ପୁନି କାଲନେମି ସିରୁ ଧୁନା ॥
ଦେଖତ ତୁମ୍ହହି ନଗରୁ ଜେହିଂ ଜାରା। ତାସୁ ପଂଥ କୋ ରୋକନ ପାରା ॥
ଭଜି ରଘୁପତି କରୁ ହିତ ଆପନା। ଛାଁଡ଼ହୁ ନାଥ ମୃଷା ଜଲ୍ପନା ॥
ନୀଲ କଂଜ ତନୁ ସୁଂଦର ସ୍ୟାମା। ହୃଦୟଁ ରାଖୁ ଲୋଚନାଭିରାମା ॥
ମୈଂ ତୈଂ ମୋର ମୂଢ଼ତା ତ୍ୟାଗୂ। ମହା ମୋହ ନିସି ସୂତତ ଜାଗୂ ॥
କାଲ ବ୍ୟାଲ କର ଭଚ୍ଛକ ଜୋଈ। ସପନେହୁଁ ସମର କି ଜୀତିଅ ସୋଈ ॥

ଦୋ. ସୁନି ଦସକଂଠ ରିସାନ ଅତି ତେହିଂ ମନ କୀନ୍ହ ବିଚାର।
ରାମ ଦୂତ କର ମରୌଂ ବରୁ ୟହ ଖଲ ରତ ମଲ ଭାର ॥ 56 ॥

ଅସ କହି ଚଲା ରଚିସି ମଗ ମାୟା। ସର ମଂଦିର ବର ବାଗ ବନାୟା ॥
ମାରୁତସୁତ ଦେଖା ସୁଭ ଆଶ୍ରମ। ମୁନିହି ବୂଝି ଜଲ ପିୟୌଂ ଜାଇ ଶ୍ରମ ॥
ରାଚ୍ଛସ କପଟ ବେଷ ତହଁ ସୋହା। ମାୟାପତି ଦୂତହି ଚହ ମୋହା ॥
ଜାଇ ପଵନସୁତ ନାୟୁ ମାଥା। ଲାଗ ସୋ କହୈ ରାମ ଗୁନ ଗାଥା ॥
ହୋତ ମହା ରନ ରାଵନ ରାମହିଂ। ଜିତହହିଂ ରାମ ନ ସଂସୟ ୟା ମହିମ୍ ॥
ଇହାଁ ଭେଁ ମୈଂ ଦେଖେଉଁ ଭାଈ। ଗ୍ୟାନ ଦୃଷ୍ଟି ବଲ ମୋହି ଅଧିକାଈ ॥
ମାଗା ଜଲ ତେହିଂ ଦୀନ୍ହ କମଂଡଲ। କହ କପି ନହିଂ ଅଘାଉଁ ଥୋରେଂ ଜଲ ॥
ସର ମଜ୍ଜନ କରି ଆତୁର ଆଵହୁ। ଦିଚ୍ଛା ଦେଉଁ ଗ୍ୟାନ ଜେହିଂ ପାଵହୁ ॥

ଦୋ. ସର ପୈଠତ କପି ପଦ ଗହା ମକରୀଂ ତବ ଅକୁଲାନ।
ମାରୀ ସୋ ଧରି ଦିଵ୍ୟ ତନୁ ଚଲୀ ଗଗନ ଚଢ଼ଇ ଜାନ ॥ 57 ॥

କପି ତଵ ଦରସ ଭିଉଁ ନିଷ୍ପାପା। ମିଟା ତାତ ମୁନିବର କର ସାପା ॥
ମୁନି ନ ହୋଇ ୟହ ନିସିଚର ଘୋରା। ମାନହୁ ସତ୍ୟ ବଚନ କପି ମୋରା ॥
ଅସ କହି ଗୀ ଅପଛରା ଜବହୀଂ। ନିସିଚର ନିକଟ ଗୟୁ କପି ତବହୀମ୍ ॥
କହ କପି ମୁନି ଗୁରଦଛିନା ଲେହୂ। ପାଛେଂ ହମହି ମଂତ୍ର ତୁମ୍ହ ଦେହୂ ॥
ସିର ଲଂଗୂର ଲପେଟି ପଛାରା। ନିଜ ତନୁ ପ୍ରଗଟେସି ମରତୀ ବାରା ॥
ରାମ ରାମ କହି ଛାଡ଼ଏସି ପ୍ରାନା। ସୁନି ମନ ହରଷି ଚଲେଉ ହନୁମାନା ॥
ଦେଖା ସୈଲ ନ ଔଷଧ ଚୀନ୍ହା। ସହସା କପି ଉପାରି ଗିରି ଲୀନ୍ହା ॥
ଗହି ଗିରି ନିସି ନଭ ଧାଵତ ଭୟୂ। ଅଵଧପୁରୀ ଉପର କପି ଗୟୂ ॥

ଦୋ. ଦେଖା ଭରତ ବିସାଲ ଅତି ନିସିଚର ମନ ଅନୁମାନି।
ବିନୁ ଫର ସାୟକ ମାରେଉ ଚାପ ଶ୍ରଵନ ଲଗି ତାନି ॥ 58 ॥

ପରେଉ ମୁରୁଛି ମହି ଲାଗତ ସାୟକ। ସୁମିରତ ରାମ ରାମ ରଘୁନାୟକ ॥
ସୁନି ପ୍ରିୟ ବଚନ ଭରତ ତବ ଧାଏ। କପି ସମୀପ ଅତି ଆତୁର ଆଏ ॥
ବିକଲ ବିଲୋକି କୀସ ଉର ଲାଵା। ଜାଗତ ନହିଂ ବହୁ ଭାଁତି ଜଗାଵା ॥
ମୁଖ ମଲୀନ ମନ ଭେ ଦୁଖାରୀ। କହତ ବଚନ ଭରି ଲୋଚନ ବାରୀ ॥
ଜେହିଂ ବିଧି ରାମ ବିମୁଖ ମୋହି କୀନ୍ହା। ତେହିଂ ପୁନି ୟହ ଦାରୁନ ଦୁଖ ଦୀନ୍ହା ॥
ଜୌଂ ମୋରେଂ ମନ ବଚ ଅରୁ କାୟା। ପ୍ରୀତି ରାମ ପଦ କମଲ ଅମାୟା ॥
ତୌ କପି ହୌ ବିଗତ ଶ୍ରମ ସୂଲା। ଜୌଂ ମୋ ପର ରଘୁପତି ଅନୁକୂଲା ॥
ସୁନତ ବଚନ ଉଠି ବୈଠ କପୀସା। କହି ଜୟ ଜୟତି କୋସଲାଧୀସା ॥

ସୋ. ଲୀନ୍ହ କପିହି ଉର ଲାଇ ପୁଲକିତ ତନୁ ଲୋଚନ ସଜଲ।
ପ୍ରୀତି ନ ହୃଦୟଁ ସମାଇ ସୁମିରି ରାମ ରଘୁକୁଲ ତିଲକ ॥ 59 ॥

ତାତ କୁସଲ କହୁ ସୁଖନିଧାନ କୀ। ସହିତ ଅନୁଜ ଅରୁ ମାତୁ ଜାନକୀ ॥
କପି ସବ ଚରିତ ସମାସ ବଖାନେ। ଭେ ଦୁଖୀ ମନ ମହୁଁ ପଛିତାନେ ॥
ଅହହ ଦୈଵ ମୈଂ କତ ଜଗ ଜାୟୁଁ। ପ୍ରଭୁ କେ ଏକହୁ କାଜ ନ ଆୟୁଁ ॥
ଜାନି କୁଅଵସରୁ ମନ ଧରି ଧୀରା। ପୁନି କପି ସନ ବୋଲେ ବଲବୀରା ॥
ତାତ ଗହରୁ ହୋଇହି ତୋହି ଜାତା। କାଜୁ ନସାଇହି ହୋତ ପ୍ରଭାତା ॥
ଚଢ଼ଉ ମମ ସାୟକ ସୈଲ ସମେତା। ପଠଵୌଂ ତୋହି ଜହଁ କୃପାନିକେତା ॥
ସୁନି କପି ମନ ଉପଜା ଅଭିମାନା। ମୋରେଂ ଭାର ଚଲିହି କିମି ବାନା ॥
ରାମ ପ୍ରଭାଵ ବିଚାରି ବହୋରୀ। ବଂଦି ଚରନ କହ କପି କର ଜୋରୀ ॥

ଦୋ. ତଵ ପ୍ରତାପ ଉର ରାଖି ପ୍ରଭୁ ଜେହୁଁ ନାଥ ତୁରଂତ।
ଅସ କହି ଆୟସୁ ପାଇ ପଦ ବଂଦି ଚଲେଉ ହନୁମଂତ ॥ 60(କ) ॥

ଭରତ ବାହୁ ବଲ ସୀଲ ଗୁନ ପ୍ରଭୁ ପଦ ପ୍ରୀତି ଅପାର।
ମନ ମହୁଁ ଜାତ ସରାହତ ପୁନି ପୁନି ପଵନକୁମାର ॥ 60(ଖ) ॥

ଉହାଁ ରାମ ଲଛିମନହିଂ ନିହାରୀ। ବୋଲେ ବଚନ ମନୁଜ ଅନୁସାରୀ ॥
ଅର୍ଧ ରାତି ଗି କପି ନହିଂ ଆୟୁ। ରାମ ଉଠାଇ ଅନୁଜ ଉର ଲାୟୁ ॥
ସକହୁ ନ ଦୁଖିତ ଦେଖି ମୋହି କ୍AU। ବଂଧୁ ସଦା ତଵ ମୃଦୁଲ ସୁଭ୍AU ॥
ମମ ହିତ ଲାଗି ତଜେହୁ ପିତୁ ମାତା। ସହେହୁ ବିପିନ ହିମ ଆତପ ବାତା ॥
ସୋ ଅନୁରାଗ କହାଁ ଅବ ଭାଈ। ଉଠହୁ ନ ସୁନି ମମ ବଚ ବିକଲାଈ ॥
ଜୌଂ ଜନତେଉଁ ବନ ବଂଧୁ ବିଛୋହୂ। ପିତା ବଚନ ମନତେଉଁ ନହିଂ ଓହୂ ॥
ସୁତ ବିତ ନାରି ଭଵନ ପରିଵାରା। ହୋହିଂ ଜାହିଂ ଜଗ ବାରହିଂ ବାରା ॥
ଅସ ବିଚାରି ଜିୟଁ ଜାଗହୁ ତାତା। ମିଲି ନ ଜଗତ ସହୋଦର ଭ୍ରାତା ॥
ଜଥା ପଂଖ ବିନୁ ଖଗ ଅତି ଦୀନା। ମନି ବିନୁ ଫନି କରିବର କର ହୀନା ॥
ଅସ ମମ ଜିଵନ ବଂଧୁ ବିନୁ ତୋହୀ। ଜୌଂ ଜଡ଼ ଦୈଵ ଜିଆଵୈ ମୋହୀ ॥
ଜୈହୁଁ ଅଵଧ କଵନ ମୁହୁ ଲାଈ। ନାରି ହେତୁ ପ୍ରିୟ ଭାଇ ଗଁଵାଈ ॥
ବରୁ ଅପଜସ ସହତେଉଁ ଜଗ ମାହୀଂ। ନାରି ହାନି ବିସେଷ ଛତି ନାହୀମ୍ ॥
ଅବ ଅପଲୋକୁ ସୋକୁ ସୁତ ତୋରା। ସହିହି ନିଠୁର କଠୋର ଉର ମୋରା ॥
ନିଜ ଜନନୀ କେ ଏକ କୁମାରା। ତାତ ତାସୁ ତୁମ୍ହ ପ୍ରାନ ଅଧାରା ॥
ସୌଂପେସି ମୋହି ତୁମ୍ହହି ଗହି ପାନୀ। ସବ ବିଧି ସୁଖଦ ପରମ ହିତ ଜାନୀ ॥
ଉତରୁ କାହ ଦୈହୁଁ ତେହି ଜାଈ। ଉଠି କିନ ମୋହି ସିଖାଵହୁ ଭାଈ ॥
ବହୁ ବିଧି ସିଚତ ସୋଚ ବିମୋଚନ। ସ୍ତ୍ରଵତ ସଲିଲ ରାଜିଵ ଦଲ ଲୋଚନ ॥
ଉମା ଏକ ଅଖଂଡ ରଘୁରାଈ। ନର ଗତି ଭଗତ କୃପାଲ ଦେଖାଈ ॥

ସୋ. ପ୍ରଭୁ ପ୍ରଲାପ ସୁନି କାନ ବିକଲ ଭେ ବାନର ନିକର।
ଆଇ ଗୟୁ ହନୁମାନ ଜିମି କରୁନା ମହଁ ବୀର ରସ ॥ 61 ॥

ହରଷି ରାମ ଭେଂଟେଉ ହନୁମାନା। ଅତି କୃତଗ୍ୟ ପ୍ରଭୁ ପରମ ସୁଜାନା ॥
ତୁରତ ବୈଦ ତବ କୀନ୍ହ ଉପାଈ। ଉଠି ବୈଠେ ଲଛିମନ ହରଷାଈ ॥
ହୃଦୟଁ ଲାଇ ପ୍ରଭୁ ଭେଂଟେଉ ଭ୍ରାତା। ହରଷେ ସକଲ ଭାଲୁ କପି ବ୍ରାତା ॥
କପି ପୁନି ବୈଦ ତହାଁ ପହୁଁଚାଵା। ଜେହି ବିଧି ତବହିଂ ତାହି ଲି ଆଵା ॥
ୟହ ବୃତ୍ତାଂତ ଦସାନନ ସୁନେଊ। ଅତି ବିଷାଦ ପୁନି ପୁନି ସିର ଧୁନେଊ ॥
ବ୍ୟାକୁଲ କୁଂଭକରନ ପହିଂ ଆଵା। ବିବିଧ ଜତନ କରି ତାହି ଜଗାଵା ॥
ଜାଗା ନିସିଚର ଦେଖିଅ କୈସା। ମାନହୁଁ କାଲୁ ଦେହ ଧରି ବୈସା ॥
କୁଂଭକରନ ବୂଝା କହୁ ଭାଈ। କାହେ ତଵ ମୁଖ ରହେ ସୁଖାଈ ॥
କଥା କହୀ ସବ ତେହିଂ ଅଭିମାନୀ। ଜେହି ପ୍ରକାର ସୀତା ହରି ଆନୀ ॥
ତାତ କପିନ୍ହ ସବ ନିସିଚର ମାରେ। ମହାମହା ଜୋଧା ସଂଘାରେ ॥
ଦୁର୍ମୁଖ ସୁରରିପୁ ମନୁଜ ଅହାରୀ। ଭଟ ଅତିକାୟ ଅକଂପନ ଭାରୀ ॥
ଅପର ମହୋଦର ଆଦିକ ବୀରା। ପରେ ସମର ମହି ସବ ରନଧୀରା ॥

ଦୋ. ସୁନି ଦସକଂଧର ବଚନ ତବ କୁଂଭକରନ ବିଲଖାନ।
ଜଗଦଂବା ହରି ଆନି ଅବ ସଠ ଚାହତ କଲ୍ୟାନ ॥ 62 ॥

ଭଲ ନ କୀନ୍ହ ତୈଂ ନିସିଚର ନାହା। ଅବ ମୋହି ଆଇ ଜଗାଏହି କାହା ॥
ଅଜହୂଁ ତାତ ତ୍ୟାଗି ଅଭିମାନା। ଭଜହୁ ରାମ ହୋଇହି କଲ୍ୟାନା ॥
ହୈଂ ଦସସୀସ ମନୁଜ ରଘୁନାୟକ। ଜାକେ ହନୂମାନ ସେ ପାୟକ ॥
ଅହହ ବଂଧୁ ତୈଂ କୀନ୍ହି ଖୋଟାଈ। ପ୍ରଥମହିଂ ମୋହି ନ ସୁନାଏହି ଆଈ ॥
କୀନ୍ହେହୁ ପ୍ରଭୂ ବିରୋଧ ତେହି ଦେଵକ। ସିଵ ବିରଂଚି ସୁର ଜାକେ ସେଵକ ॥
ନାରଦ ମୁନି ମୋହି ଗ୍ୟାନ ଜୋ କହା। କହତେଉଁ ତୋହି ସମୟ ନିରବହା ॥
ଅବ ଭରି ଅଂକ ଭେଂଟୁ ମୋହି ଭାଈ। ଲୋଚନ ସୂଫଲ କରୌ ମୈଂ ଜାଈ ॥
ସ୍ୟାମ ଗାତ ସରସୀରୁହ ଲୋଚନ। ଦେଖୌଂ ଜାଇ ତାପ ତ୍ରୟ ମୋଚନ ॥

ଦୋ. ରାମ ରୂପ ଗୁନ ସୁମିରତ ମଗନ ଭୟୁ ଛନ ଏକ।
ରାଵନ ମାଗେଉ କୋଟି ଘଟ ମଦ ଅରୁ ମହିଷ ଅନେକ ॥ 63 ॥

ମହିଷ ଖାଇ କରି ମଦିରା ପାନା। ଗର୍ଜା ବଜ୍ରାଘାତ ସମାନା ॥
କୁଂଭକରନ ଦୁର୍ମଦ ରନ ରଂଗା। ଚଲା ଦୁର୍ଗ ତଜି ସେନ ନ ସଂଗା ॥
ଦେଖି ବିଭୀଷନୁ ଆଗେଂ ଆୟୁ। ପରେଉ ଚରନ ନିଜ ନାମ ସୁନାୟୁ ॥
ଅନୁଜ ଉଠାଇ ହୃଦୟଁ ତେହି ଲାୟୋ। ରଘୁପତି ଭକ୍ତ ଜାନି ମନ ଭାୟୋ ॥
ତାତ ଲାତ ରାଵନ ମୋହି ମାରା। କହତ ପରମ ହିତ ମଂତ୍ର ବିଚାରା ॥
ତେହିଂ ଗଲାନି ରଘୁପତି ପହିଂ ଆୟୁଁ। ଦେଖି ଦୀନ ପ୍ରଭୁ କେ ମନ ଭାୟୁଁ ॥
ସୁନୁ ସୁତ ଭୟୁ କାଲବସ ରାଵନ। ସୋ କି ମାନ ଅବ ପରମ ସିଖାଵନ ॥
ଧନ୍ୟ ଧନ୍ୟ ତୈଂ ଧନ୍ୟ ବିଭୀଷନ। ଭୟହୁ ତାତ ନିସିଚର କୁଲ ଭୂଷନ ॥
ବଂଧୁ ବଂସ ତୈଂ କୀନ୍ହ ଉଜାଗର। ଭଜେହୁ ରାମ ସୋଭା ସୁଖ ସାଗର ॥

ଦୋ. ବଚନ କର୍ମ ମନ କପଟ ତଜି ଭଜେହୁ ରାମ ରନଧୀର।
ଜାହୁ ନ ନିଜ ପର ସୂଝ ମୋହି ଭୟୁଁ କାଲବସ ବୀର। 64 ॥

ବଂଧୁ ବଚନ ସୁନି ଚଲା ବିଭୀଷନ। ଆୟୁ ଜହଁ ତ୍ରୈଲୋକ ବିଭୂଷନ ॥
ନାଥ ଭୂଧରାକାର ସରୀରା। କୁଂଭକରନ ଆଵତ ରନଧୀରା ॥
ଏତନା କପିନ୍ହ ସୁନା ଜବ କାନା। କିଲକିଲାଇ ଧାଏ ବଲଵାନା ॥
ଲିଏ ଉଠାଇ ବିଟପ ଅରୁ ଭୂଧର। କଟକଟାଇ ଡାରହିଂ ତା ଊପର ॥
କୋଟି କୋଟି ଗିରି ସିଖର ପ୍ରହାରା। କରହିଂ ଭାଲୁ କପି ଏକ ଏକ ବାରା ॥
ମୁର୍ ୟୋ ନ ମନ ତନୁ ଟର୍ ୟୋ ନ ଟାର୍ ୟୋ। ଜିମି ଗଜ ଅର୍କ ଫଲନି କୋ ମାର୍ୟୋ ॥
ତବ ମାରୁତସୁତ ମୁଠିକା ହନ୍ୟୋ। ପର୍ ୟୋ ଧରନି ବ୍ୟାକୁଲ ସିର ଧୁନ୍ୟୋ ॥
ପୁନି ଉଠି ତେହିଂ ମାରେଉ ହନୁମଂତା। ଘୁର୍ମିତ ଭୂତଲ ପରେଉ ତୁରଂତା ॥
ପୁନି ନଲ ନୀଲହି ଅଵନି ପଛାରେସି। ଜହଁ ତହଁ ପଟକି ପଟକି ଭଟ ଡାରେସି ॥
ଚଲୀ ବଲୀମୁଖ ସେନ ପରାଈ। ଅତି ଭୟ ତ୍ରସିତ ନ କୌ ସମୁହାଈ ॥

ଦୋ. ଅଂଗଦାଦି କପି ମୁରୁଛିତ କରି ସମେତ ସୁଗ୍ରୀଵ।
କାଁଖ ଦାବି କପିରାଜ କହୁଁ ଚଲା ଅମିତ ବଲ ସୀଂଵ ॥ 65 ॥

ଉମା କରତ ରଘୁପତି ନରଲୀଲା। ଖେଲତ ଗରୁଡ଼ ଜିମି ଅହିଗନ ମୀଲା ॥
ଭୃକୁଟି ଭଂଗ ଜୋ କାଲହି ଖାଈ। ତାହି କି ସୋହି ଐସି ଲରାଈ ॥
ଜଗ ପାଵନି କୀରତି ବିସ୍ତରିହହିଂ। ଗାଇ ଗାଇ ଭଵନିଧି ନର ତରିହହିମ୍ ॥
ମୁରୁଛା ଗି ମାରୁତସୁତ ଜାଗା। ସୁଗ୍ରୀଵହି ତବ ଖୋଜନ ଲାଗା ॥
ସୁଗ୍ରୀଵହୁ କୈ ମୁରୁଛା ବୀତୀ। ନିବୁକ ଗୟୁ ତେହି ମୃତକ ପ୍ରତୀତୀ ॥
କାଟେସି ଦସନ ନାସିକା କାନା। ଗରଜି ଅକାସ ଚଲୁ ତେହିଂ ଜାନା ॥
ଗହେଉ ଚରନ ଗହି ଭୂମି ପଛାରା। ଅତି ଲାଘଵଁ ଉଠି ପୁନି ତେହି ମାରା ॥
ପୁନି ଆୟସୁ ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ବଲଵାନା। ଜୟତି ଜୟତି ଜୟ କୃପାନିଧାନା ॥
ନାକ କାନ କାଟେ ଜିୟଁ ଜାନୀ। ଫିରା କ୍ରୋଧ କରି ଭି ମନ ଗ୍ଲାନୀ ॥
ସହଜ ଭୀମ ପୁନି ବିନୁ ଶ୍ରୁତି ନାସା। ଦେଖତ କପି ଦଲ ଉପଜୀ ତ୍ରାସା ॥

ଦୋ. ଜୟ ଜୟ ଜୟ ରଘୁବଂସ ମନି ଧାଏ କପି ଦୈ ହୂହ।
ଏକହି ବାର ତାସୁ ପର ଛାଡ଼ଏନ୍ହି ଗିରି ତରୁ ଜୂହ ॥ 66 ॥

କୁଂଭକରନ ରନ ରଂଗ ବିରୁଦ୍ଧା। ସନ୍ମୁଖ ଚଲା କାଲ ଜନୁ କ୍ରୁଦ୍ଧା ॥
କୋଟି କୋଟି କପି ଧରି ଧରି ଖାଈ। ଜନୁ ଟୀଡ଼ଈ ଗିରି ଗୁହାଁ ସମାଈ ॥
କୋଟିନ୍ହ ଗହି ସରୀର ସନ ମର୍ଦା। କୋଟିନ୍ହ ମୀଜି ମିଲଵ ମହି ଗର୍ଦା ॥
ମୁଖ ନାସା ଶ୍ରଵନନ୍ହି କୀଂ ବାଟା। ନିସରି ପରାହିଂ ଭାଲୁ କପି ଠାଟା ॥
ରନ ମଦ ମତ୍ତ ନିସାଚର ଦର୍ପା। ବିସ୍ଵ ଗ୍ରସିହି ଜନୁ ଏହି ବିଧି ଅର୍ପା ॥
ମୁରେ ସୁଭଟ ସବ ଫିରହିଂ ନ ଫେରେ। ସୂଝ ନ ନୟନ ସୁନହିଂ ନହିଂ ଟେରେ ॥
କୁଂଭକରନ କପି ଫୌଜ ବିଡାରୀ। ସୁନି ଧାଈ ରଜନୀଚର ଧାରୀ ॥
ଦେଖି ରାମ ବିକଲ କଟକାଈ। ରିପୁ ଅନୀକ ନାନା ବିଧି ଆଈ ॥

ଦୋ. ସୁନୁ ସୁଗ୍ରୀଵ ବିଭୀଷନ ଅନୁଜ ସଁଭାରେହୁ ସୈନ।
ମୈଂ ଦେଖୁଁ ଖଲ ବଲ ଦଲହି ବୋଲେ ରାଜିଵନୈନ ॥ 67 ॥

କର ସାରଂଗ ସାଜି କଟି ଭାଥା। ଅରି ଦଲ ଦଲନ ଚଲେ ରଘୁନାଥା ॥
ପ୍ରଥମ କୀନ୍ହ ପ୍ରଭୁ ଧନୁଷ ଟଁକୋରା। ରିପୁ ଦଲ ବଧିର ଭୟୁ ସୁନି ସୋରା ॥
ସତ୍ୟସଂଧ ଛାଁଡ଼ଏ ସର ଲଚ୍ଛା। କାଲସର୍ପ ଜନୁ ଚଲେ ସପଚ୍ଛା ॥
ଜହଁ ତହଁ ଚଲେ ବିପୁଲ ନାରାଚା। ଲଗେ କଟନ ଭଟ ବିକଟ ପିସାଚା ॥
କଟହିଂ ଚରନ ଉର ସିର ଭୁଜଦଂଡା। ବହୁତକ ବୀର ହୋହିଂ ସତ ଖଂଡା ॥
ଘୁର୍ମି ଘୁର୍ମି ଘାୟଲ ମହି ପରହୀଂ। ଉଠି ସଂଭାରି ସୁଭଟ ପୁନି ଲରହୀମ୍ ॥
ଲାଗତ ବାନ ଜଲଦ ଜିମି ଗାଜହୀଂ। ବହୁତକ ଦେଖୀ କଠିନ ସର ଭାଜହିମ୍ ॥
ରୁଂଡ ପ୍ରଚଂଡ ମୁଂଡ ବିନୁ ଧାଵହିଂ। ଧରୁ ଧରୁ ମାରୂ ମାରୁ ଧୁନି ଗାଵହିମ୍ ॥

ଦୋ. ଛନ ମହୁଁ ପ୍ରଭୁ କେ ସାୟକନ୍ହି କାଟେ ବିକଟ ପିସାଚ।
ପୁନି ରଘୁବୀର ନିଷଂଗ ମହୁଁ ପ୍ରବିସେ ସବ ନାରାଚ ॥ 68 ॥

କୁଂଭକରନ ମନ ଦୀଖ ବିଚାରୀ। ହତି ଧନ ମାଝ ନିସାଚର ଧାରୀ ॥
ଭା ଅତି କ୍ରୁଦ୍ଧ ମହାବଲ ବୀରା। କିୟୋ ମୃଗନାୟକ ନାଦ ଗଁଭୀରା ॥
କୋଽପି ମହୀଧର ଲେଇ ଉପାରୀ। ଡାରି ଜହଁ ମର୍କଟ ଭଟ ଭାରୀ ॥
ଆଵତ ଦେଖି ସୈଲ ପ୍ରଭୂ ଭାରେ। ସରନ୍ହି କାଟି ରଜ ସମ କରି ଡାରେ ॥ ।
ପୁନି ଧନୁ ତାନି କୋଽପି ରଘୁନାୟକ। ଛାଁଡ଼ଏ ଅତି କରାଲ ବହୁ ସାୟକ ॥
ତନୁ ମହୁଁ ପ୍ରବିସି ନିସରି ସର ଜାହୀଂ। ଜିମି ଦାମିନି ଘନ ମାଝ ସମାହୀମ୍ ॥
ସୋନିତ ସ୍ତ୍ରଵତ ସୋହ ତନ କାରେ। ଜନୁ କଜ୍ଜଲ ଗିରି ଗେରୁ ପନାରେ ॥
ବିକଲ ବିଲୋକି ଭାଲୁ କପି ଧାଏ। ବିହଁସା ଜବହିଂ ନିକଟ କପି ଆଏ ॥

ଦୋ. ମହାନାଦ କରି ଗର୍ଜା କୋଟି କୋଟି ଗହି କୀସ।
ମହି ପଟକି ଗଜରାଜ ଇଵ ସପଥ କରି ଦସସୀସ ॥ 69 ॥

ଭାଗେ ଭାଲୁ ବଲୀମୁଖ ଜୂଥା। ବୃକୁ ବିଲୋକି ଜିମି ମେଷ ବରୂଥା ॥
ଚଲେ ଭାଗି କପି ଭାଲୁ ଭଵାନୀ। ବିକଲ ପୁକାରତ ଆରତ ବାନୀ ॥
ୟହ ନିସିଚର ଦୁକାଲ ସମ ଅହୀ। କପିକୁଲ ଦେସ ପରନ ଅବ ଚହୀ ॥
କୃପା ବାରିଧର ରାମ ଖରାରୀ। ପାହି ପାହି ପ୍ରନତାରତି ହାରୀ ॥
ସକରୁନ ବଚନ ସୁନତ ଭଗଵାନା। ଚଲେ ସୁଧାରି ସରାସନ ବାନା ॥
ରାମ ସେନ ନିଜ ପାଛୈଂ ଘାଲୀ। ଚଲେ ସକୋପ ମହା ବଲସାଲୀ ॥
ଖୈଂଚି ଧନୁଷ ସର ସତ ସଂଧାନେ। ଛୂଟେ ତୀର ସରୀର ସମାନେ ॥
ଲାଗତ ସର ଧାଵା ରିସ ଭରା। କୁଧର ଡଗମଗତ ଡୋଲତି ଧରା ॥
ଲୀନ୍ହ ଏକ ତେହିଂ ସୈଲ ଉପାଟୀ। ରଘୁକୁଲ ତିଲକ ଭୁଜା ସୋଇ କାଟୀ ॥
ଧାଵା ବାମ ବାହୁ ଗିରି ଧାରୀ। ପ୍ରଭୁ ସୌ ଭୁଜା କାଟି ମହି ପାରୀ ॥
କାଟେଂ ଭୁଜା ସୋହ ଖଲ କୈସା। ପଚ୍ଛହୀନ ମଂଦର ଗିରି ଜୈସା ॥
ଉଗ୍ର ବିଲୋକନି ପ୍ରଭୁହି ବିଲୋକା। ଗ୍ରସନ ଚହତ ମାନହୁଁ ତ୍ରେଲୋକା ॥

ଦୋ. କରି ଚିକ୍କାର ଘୋର ଅତି ଧାଵା ବଦନୁ ପସାରି।
ଗଗନ ସିଦ୍ଧ ସୁର ତ୍ରାସିତ ହା ହା ହେତି ପୁକାରି ॥ 70 ॥

ସଭୟ ଦେଵ କରୁନାନିଧି ଜାନ୍ୟୋ। ଶ୍ରଵନ ପ୍ରଜଂତ ସରାସନୁ ତାନ୍ୟୋ ॥
ବିସିଖ ନିକର ନିସିଚର ମୁଖ ଭରେଊ। ତଦପି ମହାବଲ ଭୂମି ନ ପରେଊ ॥
ସରନ୍ହି ଭରା ମୁଖ ସନ୍ମୁଖ ଧାଵା। କାଲ ତ୍ରୋନ ସଜୀଵ ଜନୁ ଆଵା ॥
ତବ ପ୍ରଭୁ କୋଽପି ତୀବ୍ର ସର ଲୀନ୍ହା। ଧର ତେ ଭିନ୍ନ ତାସୁ ସିର କୀନ୍ହା ॥
ସୋ ସିର ପରେଉ ଦସାନନ ଆଗେଂ। ବିକଲ ଭୟୁ ଜିମି ଫନି ମନି ତ୍ୟାଗେମ୍ ॥
ଧରନି ଧସି ଧର ଧାଵ ପ୍ରଚଂଡା। ତବ ପ୍ରଭୁ କାଟି କୀନ୍ହ ଦୁଇ ଖଂଡା ॥
ପରେ ଭୂମି ଜିମି ନଭ ତେଂ ଭୂଧର। ହେଠ ଦାବି କପି ଭାଲୁ ନିସାଚର ॥
ତାସୁ ତେଜ ପ୍ରଭୁ ବଦନ ସମାନା। ସୁର ମୁନି ସବହିଂ ଅଚଂଭଵ ମାନା ॥
ସୁର ଦୁଂଦୁଭୀଂ ବଜାଵହିଂ ହରଷହିଂ। ଅସ୍ତୁତି କରହିଂ ସୁମନ ବହୁ ବରଷହିମ୍ ॥
କରି ବିନତୀ ସୁର ସକଲ ସିଧାଏ। ତେହୀ ସମୟ ଦେଵରିଷି ଆଏ ॥
ଗଗନୋପରି ହରି ଗୁନ ଗନ ଗାଏ। ରୁଚିର ବୀରରସ ପ୍ରଭୁ ମନ ଭାଏ ॥
ବେଗି ହତହୁ ଖଲ କହି ମୁନି ଗେ। ରାମ ସମର ମହି ସୋଭତ ଭେ ॥

ଛଂ. ସଂଗ୍ରାମ ଭୂମି ବିରାଜ ରଘୁପତି ଅତୁଲ ବଲ କୋସଲ ଧନୀ।
ଶ୍ରମ ବିଂଦୁ ମୁଖ ରାଜୀଵ ଲୋଚନ ଅରୁନ ତନ ସୋନିତ କନୀ ॥
ଭୁଜ ଜୁଗଲ ଫେରତ ସର ସରାସନ ଭାଲୁ କପି ଚହୁ ଦିସି ବନେ।
କହ ଦାସ ତୁଲସୀ କହି ନ ସକ ଛବି ସେଷ ଜେହି ଆନନ ଘନେ ॥

ଦୋ. ନିସିଚର ଅଧମ ମଲାକର ତାହି ଦୀନ୍ହ ନିଜ ଧାମ।
ଗିରିଜା ତେ ନର ମଂଦମତି ଜେ ନ ଭଜହିଂ ଶ୍ରୀରାମ ॥ 71 ॥

ଦିନ କେଂ ଅଂତ ଫିରୀଂ ଦୌ ଅନୀ। ସମର ଭୀ ସୁଭଟନ୍ହ ଶ୍ରମ ଘନୀ ॥
ରାମ କୃପାଁ କପି ଦଲ ବଲ ବାଢ଼ଆ। ଜିମି ତୃନ ପାଇ ଲାଗ ଅତି ଡାଢ଼ଆ ॥
ଛୀଜହିଂ ନିସିଚର ଦିନୁ ଅରୁ ରାତୀ। ନିଜ ମୁଖ କହେଂ ସୁକୃତ ଜେହି ଭାଁତୀ ॥
ବହୁ ବିଲାପ ଦସକଂଧର କରୀ। ବଂଧୁ ସୀସ ପୁନି ପୁନି ଉର ଧରୀ ॥
ରୋଵହିଂ ନାରି ହୃଦୟ ହତି ପାନୀ। ତାସୁ ତେଜ ବଲ ବିପୁଲ ବଖାନୀ ॥
ମେଘନାଦ ତେହି ଅଵସର ଆୟୁ। କହି ବହୁ କଥା ପିତା ସମୁଝାୟୁ ॥
ଦେଖେହୁ କାଲି ମୋରି ମନୁସାଈ। ଅବହିଂ ବହୁତ କା କରୌଂ ବଡ଼ଆଈ ॥
ଇଷ୍ଟଦେଵ ସୈଂ ବଲ ରଥ ପାୟୁଁ। ସୋ ବଲ ତାତ ନ ତୋହି ଦେଖାୟୁଁ ॥
ଏହି ବିଧି ଜଲ୍ପତ ଭୟୁ ବିହାନା। ଚହୁଁ ଦୁଆର ଲାଗେ କପି ନାନା ॥
ଇତ କପି ଭାଲୁ କାଲ ସମ ବୀରା। ଉତ ରଜନୀଚର ଅତି ରନଧୀରା ॥
ଲରହିଂ ସୁଭଟ ନିଜ ନିଜ ଜୟ ହେତୂ। ବରନି ନ ଜାଇ ସମର ଖଗକେତୂ ॥

ଦୋ. ମେଘନାଦ ମାୟାମୟ ରଥ ଚଢ଼ଇ ଗୟୁ ଅକାସ ॥
ଗର୍ଜେଉ ଅଟ୍ଟହାସ କରି ଭି କପି କଟକହି ତ୍ରାସ ॥ 72 ॥

ସକ୍ତି ସୂଲ ତରଵାରି କୃପାନା। ଅସ୍ତ୍ର ସସ୍ତ୍ର କୁଲିସାୟୁଧ ନାନା ॥
ଡାରହ ପରସୁ ପରିଘ ପାଷାନା। ଲାଗେଉ ବୃଷ୍ଟି କରୈ ବହୁ ବାନା ॥
ଦସ ଦିସି ରହେ ବାନ ନଭ ଛାଈ। ମାନହୁଁ ମଘା ମେଘ ଝରି ଲାଈ ॥
ଧରୁ ଧରୁ ମାରୁ ସୁନିଅ ଧୁନି କାନା। ଜୋ ମାରି ତେହି କୌ ନ ଜାନା ॥
ଗହି ଗିରି ତରୁ ଅକାସ କପି ଧାଵହିଂ। ଦେଖହି ତେହି ନ ଦୁଖିତ ଫିରି ଆଵହିମ୍ ॥
ଅଵଘଟ ଘାଟ ବାଟ ଗିରି କଂଦର। ମାୟା ବଲ କୀନ୍ହେସି ସର ପଂଜର ॥
ଜାହିଂ କହାଁ ବ୍ୟାକୁଲ ଭେ ବଂଦର। ସୁରପତି ବଂଦି ପରେ ଜନୁ ମଂଦର ॥
ମାରୁତସୁତ ଅଂଗଦ ନଲ ନୀଲା। କୀନ୍ହେସି ବିକଲ ସକଲ ବଲସୀଲା ॥
ପୁନି ଲଛିମନ ସୁଗ୍ରୀଵ ବିଭୀଷନ। ସରନ୍ହି ମାରି କୀନ୍ହେସି ଜର୍ଜର ତନ ॥
ପୁନି ରଘୁପତି ସୈଂ ଜୂଝେ ଲାଗା। ସର ଛାଁଡ଼ଇ ହୋଇ ଲାଗହିଂ ନାଗା ॥
ବ୍ୟାଲ ପାସ ବସ ଭେ ଖରାରୀ। ସ୍ଵବସ ଅନଂତ ଏକ ଅବିକାରୀ ॥
ନଟ ଇଵ କପଟ ଚରିତ କର ନାନା। ସଦା ସ୍ଵତଂତ୍ର ଏକ ଭଗଵାନା ॥
ରନ ସୋଭା ଲଗି ପ୍ରଭୁହିଂ ବଁଧାୟୋ। ନାଗପାସ ଦେଵନ୍ହ ଭୟ ପାୟୋ ॥

ଦୋ. ଗିରିଜା ଜାସୁ ନାମ ଜପି ମୁନି କାଟହିଂ ଭଵ ପାସ।
ସୋ କି ବଂଧ ତର ଆଵି ବ୍ୟାପକ ବିସ୍ଵ ନିଵାସ ॥ 73 ॥

ଚରିତ ରାମ କେ ସଗୁନ ଭଵାନୀ। ତର୍କି ନ ଜାହିଂ ବୁଦ୍ଧି ବଲ ବାନୀ ॥
ଅସ ବିଚାରି ଜେ ତଗ୍ୟ ବିରାଗୀ। ରାମହି ଭଜହିଂ ତର୍କ ସବ ତ୍ୟାଗୀ ॥
ବ୍ୟାକୁଲ କଟକୁ କୀନ୍ହ ଘନନାଦା। ପୁନି ଭା ପ୍ରଗଟ କହି ଦୁର୍ବାଦା ॥
ଜାମଵଂତ କହ ଖଲ ରହୁ ଠାଢ଼ଆ। ସୁନି କରି ତାହି କ୍ରୋଧ ଅତି ବାଢ଼ଆ ॥
ବୂଢ଼ ଜାନି ସଠ ଛାଁଡ଼ଏଉଁ ତୋହୀ। ଲାଗେସି ଅଧମ ପଚାରୈ ମୋହୀ ॥
ଅସ କହି ତରଲ ତ୍ରିସୂଲ ଚଲାୟୋ। ଜାମଵଂତ କର ଗହି ସୋଇ ଧାୟୋ ॥
ମାରିସି ମେଘନାଦ କୈ ଛାତୀ। ପରା ଭୂମି ଘୁର୍ମିତ ସୁରଘାତୀ ॥
ପୁନି ରିସାନ ଗହି ଚରନ ଫିରାୟୌ। ମହି ପଛାରି ନିଜ ବଲ ଦେଖରାୟୋ ॥
ବର ପ୍ରସାଦ ସୋ ମରି ନ ମାରା। ତବ ଗହି ପଦ ଲଂକା ପର ଡାରା ॥
ଇହାଁ ଦେଵରିଷି ଗରୁଡ଼ ପଠାୟୋ। ରାମ ସମୀପ ସପଦି ସୋ ଆୟୋ ॥

ଦୋ. ଖଗପତି ସବ ଧରି ଖାଏ ମାୟା ନାଗ ବରୂଥ।
ମାୟା ବିଗତ ଭେ ସବ ହରଷେ ବାନର ଜୂଥ। 74(କ) ॥

ଗହି ଗିରି ପାଦପ ଉପଲ ନଖ ଧାଏ କୀସ ରିସାଇ।
ଚଲେ ତମୀଚର ବିକଲତର ଗଢ଼ ପର ଚଢ଼ଏ ପରାଇ ॥ 74(ଖ) ॥

ମେଘନାଦ କେ ମୁରଛା ଜାଗୀ। ପିତହି ବିଲୋକି ଲାଜ ଅତି ଲାଗୀ ॥
ତୁରତ ଗୟୁ ଗିରିବର କଂଦରା। କରୌଂ ଅଜୟ ମଖ ଅସ ମନ ଧରା ॥
ଇହାଁ ବିଭୀଷନ ମଂତ୍ର ବିଚାରା। ସୁନହୁ ନାଥ ବଲ ଅତୁଲ ଉଦାରା ॥
ମେଘନାଦ ମଖ କରି ଅପାଵନ। ଖଲ ମାୟାଵୀ ଦେଵ ସତାଵନ ॥
ଜୌଂ ପ୍ରଭୁ ସିଦ୍ଧ ହୋଇ ସୋ ପାଇହି। ନାଥ ବେଗି ପୁନି ଜୀତି ନ ଜାଇହି ॥
ସୁନି ରଘୁପତି ଅତିସୟ ସୁଖ ମାନା। ବୋଲେ ଅଂଗଦାଦି କପି ନାନା ॥
ଲଛିମନ ସଂଗ ଜାହୁ ସବ ଭାଈ। କରହୁ ବିଧଂସ ଜଗ୍ୟ କର ଜାଈ ॥
ତୁମ୍ହ ଲଛିମନ ମାରେହୁ ରନ ଓହୀ। ଦେଖି ସଭୟ ସୁର ଦୁଖ ଅତି ମୋହୀ ॥
ମାରେହୁ ତେହି ବଲ ବୁଦ୍ଧି ଉପାଈ। ଜେହିଂ ଛୀଜୈ ନିସିଚର ସୁନୁ ଭାଈ ॥
ଜାମଵଂତ ସୁଗ୍ରୀଵ ବିଭୀଷନ। ସେନ ସମେତ ରହେହୁ ତୀନିଉ ଜନ ॥
ଜବ ରଘୁବୀର ଦୀନ୍ହି ଅନୁସାସନ। କଟି ନିଷଂଗ କସି ସାଜି ସରାସନ ॥
ପ୍ରଭୁ ପ୍ରତାପ ଉର ଧରି ରନଧୀରା। ବୋଲେ ଘନ ଇଵ ଗିରା ଗଁଭୀରା ॥
ଜୌଂ ତେହି ଆଜୁ ବଧେଂ ବିନୁ ଆଵୌଂ। ତୌ ରଘୁପତି ସେଵକ ନ କହାଵୌମ୍ ॥
ଜୌଂ ସତ ସଂକର କରହିଂ ସହାଈ। ତଦପି ହତୁଁ ରଘୁବୀର ଦୋହାଈ ॥

ଦୋ. ରଘୁପତି ଚରନ ନାଇ ସିରୁ ଚଲେଉ ତୁରଂତ ଅନଂତ।
ଅଂଗଦ ନୀଲ ମୟଂଦ ନଲ ସଂଗ ସୁଭଟ ହନୁମଂତ ॥ 75 ॥

ଜାଇ କପିନ୍ହ ସୋ ଦେଖା ବୈସା। ଆହୁତି ଦେତ ରୁଧିର ଅରୁ ଭୈଂସା ॥
କୀନ୍ହ କପିନ୍ହ ସବ ଜଗ୍ୟ ବିଧଂସା। ଜବ ନ ଉଠି ତବ କରହିଂ ପ୍ରସଂସା ॥
ତଦପି ନ ଉଠି ଧରେନ୍ହି କଚ ଜାଈ। ଲାତନ୍ହି ହତି ହତି ଚଲେ ପରାଈ ॥
ଲୈ ତ୍ରିସୁଲ ଧାଵା କପି ଭାଗେ। ଆଏ ଜହଁ ରାମାନୁଜ ଆଗେ ॥
ଆଵା ପରମ କ୍ରୋଧ କର ମାରା। ଗର୍ଜ ଘୋର ରଵ ବାରହିଂ ବାରା ॥
କୋଽପି ମରୁତସୁତ ଅଂଗଦ ଧାଏ। ହତି ତ୍ରିସୂଲ ଉର ଧରନି ଗିରାଏ ॥
ପ୍ରଭୁ କହଁ ଛାଁଡ଼ଏସି ସୂଲ ପ୍ରଚଂଡା। ସର ହତି କୃତ ଅନଂତ ଜୁଗ ଖଂଡା ॥
ଉଠି ବହୋରି ମାରୁତି ଜୁବରାଜା। ହତହିଂ କୋଽପି ତେହି ଘାଉ ନ ବାଜା ॥
ଫିରେ ବୀର ରିପୁ ମରି ନ ମାରା। ତବ ଧାଵା କରି ଘୋର ଚିକାରା ॥
ଆଵତ ଦେଖି କ୍ରୁଦ୍ଧ ଜନୁ କାଲା। ଲଛିମନ ଛାଡ଼ଏ ବିସିଖ କରାଲା ॥
ଦେଖେସି ଆଵତ ପବି ସମ ବାନା। ତୁରତ ଭୟୁ ଖଲ ଅଂତରଧାନା ॥
ବିବିଧ ବେଷ ଧରି କରି ଲରାଈ। କବହୁଁକ ପ୍ରଗଟ କବହୁଁ ଦୁରି ଜାଈ ॥
ଦେଖି ଅଜୟ ରିପୁ ଡରପେ କୀସା। ପରମ କ୍ରୁଦ୍ଧ ତବ ଭୟୁ ଅହୀସା ॥
ଲଛିମନ ମନ ଅସ ମଂତ୍ର ଦୃଢ଼ଆଵା। ଏହି ପାପିହି ମୈଂ ବହୁତ ଖେଲାଵା ॥
ସୁମିରି କୋସଲାଧୀସ ପ୍ରତାପା। ସର ସଂଧାନ କୀନ୍ହ କରି ଦାପା ॥
ଛାଡ଼ଆ ବାନ ମାଝ ଉର ଲାଗା। ମରତୀ ବାର କପଟୁ ସବ ତ୍ୟାଗା ॥

ଦୋ. ରାମାନୁଜ କହଁ ରାମୁ କହଁ ଅସ କହି ଛାଁଡ଼ଏସି ପ୍ରାନ।
ଧନ୍ୟ ଧନ୍ୟ ତଵ ଜନନୀ କହ ଅଂଗଦ ହନୁମାନ ॥ 76 ॥

ବିନୁ ପ୍ରୟାସ ହନୁମାନ ଉଠାୟୋ। ଲଂକା ଦ୍ଵାର ରାଖି ପୁନି ଆୟୋ ॥
ତାସୁ ମରନ ସୁନି ସୁର ଗଂଧର୍ବା। ଚଢ଼ଇ ବିମାନ ଆଏ ନଭ ସର୍ବା ॥
ବରଷି ସୁମନ ଦୁଂଦୁଭୀଂ ବଜାଵହିଂ। ଶ୍ରୀରଘୁନାଥ ବିମଲ ଜସୁ ଗାଵହିମ୍ ॥
ଜୟ ଅନଂତ ଜୟ ଜଗଦାଧାରା। ତୁମ୍ହ ପ୍ରଭୁ ସବ ଦେଵନ୍ହି ନିସ୍ତାରା ॥
ଅସ୍ତୁତି କରି ସୁର ସିଦ୍ଧ ସିଧାଏ। ଲଛିମନ କୃପାସିଂଧୁ ପହିଂ ଆଏ ॥
ସୁତ ବଧ ସୁନା ଦସାନନ ଜବହୀଂ। ମୁରୁଛିତ ଭୟୁ ପରେଉ ମହି ତବହୀମ୍ ॥
ମଂଦୋଦରୀ ରୁଦନ କର ଭାରୀ। ଉର ତାଡ଼ନ ବହୁ ଭାଁତି ପୁକାରୀ ॥
ନଗର ଲୋଗ ସବ ବ୍ୟାକୁଲ ସୋଚା। ସକଲ କହହିଂ ଦସକଂଧର ପୋଚା ॥

ଦୋ. ତବ ଦସକଂଠ ବିବିଧ ବିଧି ସମୁଝାଈଂ ସବ ନାରି।
ନସ୍ଵର ରୂପ ଜଗତ ସବ ଦେଖହୁ ହୃଦୟଁ ବିଚାରି ॥ 77 ॥

ତିନ୍ହହି ଗ୍ୟାନ ଉପଦେସା ରାଵନ। ଆପୁନ ମଂଦ କଥା ସୁଭ ପାଵନ ॥
ପର ଉପଦେସ କୁସଲ ବହୁତେରେ। ଜେ ଆଚରହିଂ ତେ ନର ନ ଘନେରେ ॥
ନିସା ସିରାନି ଭୟୁ ଭିନୁସାରା। ଲଗେ ଭାଲୁ କପି ଚାରିହୁଁ ଦ୍ଵାରା ॥
ସୁଭଟ ବୋଲାଇ ଦସାନନ ବୋଲା। ରନ ସନ୍ମୁଖ ଜା କର ମନ ଡୋଲା ॥
ସୋ ଅବହୀଂ ବରୁ ଜାଉ ପରାଈ। ସଂଜୁଗ ବିମୁଖ ଭେଁ ନ ଭଲାଈ ॥
ନିଜ ଭୁଜ ବଲ ମୈଂ ବୟରୁ ବଢ଼ଆଵା। ଦେହୁଁ ଉତରୁ ଜୋ ରିପୁ ଚଢ଼ଇ ଆଵା ॥
ଅସ କହି ମରୁତ ବେଗ ରଥ ସାଜା। ବାଜେ ସକଲ ଜୁଝ୍AU ବାଜା ॥
ଚଲେ ବୀର ସବ ଅତୁଲିତ ବଲୀ। ଜନୁ କଜ୍ଜଲ କୈ ଆଁଧୀ ଚଲୀ ॥
ଅସଗୁନ ଅମିତ ହୋହିଂ ତେହି କାଲା। ଗନି ନ ଭୁଜବଲ ଗର୍ବ ବିସାଲା ॥

ଛଂ. ଅତି ଗର୍ବ ଗନି ନ ସଗୁନ ଅସଗୁନ ସ୍ତ୍ରଵହିଂ ଆୟୁଧ ହାଥ ତେ।
ଭଟ ଗିରତ ରଥ ତେ ବାଜି ଗଜ ଚିକ୍କରତ ଭାଜହିଂ ସାଥ ତେ ॥
ଗୋମାୟ ଗୀଧ କରାଲ ଖର ରଵ ସ୍ଵାନ ବୋଲହିଂ ଅତି ଘନେ।
ଜନୁ କାଲଦୂତ ଉଲୂକ ବୋଲହିଂ ବଚନ ପରମ ଭୟାଵନେ ॥

ଦୋ. ତାହି କି ସଂପତି ସଗୁନ ସୁଭ ସପନେହୁଁ ମନ ବିଶ୍ରାମ।
ଭୂତ ଦ୍ରୋହ ରତ ମୋହବସ ରାମ ବିମୁଖ ରତି କାମ ॥ 78 ॥

ଚଲେଉ ନିସାଚର କଟକୁ ଅପାରା। ଚତୁରଂଗିନୀ ଅନୀ ବହୁ ଧାରା ॥
ବିବିଧ ଭାଁତି ବାହନ ରଥ ଜାନା। ବିପୁଲ ବରନ ପତାକ ଧ୍ଵଜ ନାନା ॥
ଚଲେ ମତ୍ତ ଗଜ ଜୂଥ ଘନେରେ। ପ୍ରାବିଟ ଜଲଦ ମରୁତ ଜନୁ ପ୍ରେରେ ॥
ବରନ ବରଦ ବିରଦୈତ ନିକାୟା। ସମର ସୂର ଜାନହିଂ ବହୁ ମାୟା ॥
ଅତି ବିଚିତ୍ର ବାହିନୀ ବିରାଜୀ। ବୀର ବସଂତ ସେନ ଜନୁ ସାଜୀ ॥
ଚଲତ କଟକ ଦିଗସିଧୁଂର ଡଗହୀଂ। ଛୁଭିତ ପୟୋଧି କୁଧର ଡଗମଗହୀମ୍ ॥
ଉଠୀ ରେନୁ ରବି ଗୟୁ ଛପାଈ। ମରୁତ ଥକିତ ବସୁଧା ଅକୁଲାଈ ॥
ପନଵ ନିସାନ ଘୋର ରଵ ବାଜହିଂ। ପ୍ରଲୟ ସମୟ କେ ଘନ ଜନୁ ଗାଜହିମ୍ ॥
ଭେରି ନଫୀରି ବାଜ ସହନାଈ। ମାରୂ ରାଗ ସୁଭଟ ସୁଖଦାଈ ॥
କେହରି ନାଦ ବୀର ସବ କରହୀଂ। ନିଜ ନିଜ ବଲ ପୌରୁଷ ଉଚ୍ଚରହୀମ୍ ॥
କହି ଦସାନନ ସୁନହୁ ସୁଭଟ୍ଟା। ମର୍ଦହୁ ଭାଲୁ କପିନ୍ହ କେ ଠଟ୍ଟା ॥
ହୌଂ ମାରିହୁଁ ଭୂପ ଦ୍ଵୌ ଭାଈ। ଅସ କହି ସନ୍ମୁଖ ଫୌଜ ରେଂଗାଈ ॥
ୟହ ସୁଧି ସକଲ କପିନ୍ହ ଜବ ପାଈ। ଧାଏ କରି ରଘୁବୀର ଦୋହାଈ ॥

ଛଂ. ଧାଏ ବିସାଲ କରାଲ ମର୍କଟ ଭାଲୁ କାଲ ସମାନ ତେ।
ମାନହୁଁ ସପଚ୍ଛ ଉଡ଼ଆହିଂ ଭୂଧର ବୃଂଦ ନାନା ବାନ ତେ ॥
ନଖ ଦସନ ସୈଲ ମହାଦ୍ରୁମାୟୁଧ ସବଲ ସଂକ ନ ମାନହୀଂ।
ଜୟ ରାମ ରାଵନ ମତ୍ତ ଗଜ ମୃଗରାଜ ସୁଜସୁ ବଖାନହୀମ୍ ॥

ଦୋ. ଦୁହୁ ଦିସି ଜୟ ଜୟକାର କରି ନିଜ ନିଜ ଜୋରୀ ଜାନି।
ଭିରେ ବୀର ଇତ ରାମହି ଉତ ରାଵନହି ବଖାନି ॥ 79 ॥

ରାଵନୁ ରଥୀ ବିରଥ ରଘୁବୀରା। ଦେଖି ବିଭୀଷନ ଭୟୁ ଅଧୀରା ॥
ଅଧିକ ପ୍ରୀତି ମନ ଭା ସଂଦେହା। ବଂଦି ଚରନ କହ ସହିତ ସନେହା ॥
ନାଥ ନ ରଥ ନହିଂ ତନ ପଦ ତ୍ରାନା। କେହି ବିଧି ଜିତବ ବୀର ବଲଵାନା ॥
ସୁନହୁ ସଖା କହ କୃପାନିଧାନା। ଜେହିଂ ଜୟ ହୋଇ ସୋ ସ୍ୟଂଦନ ଆନା ॥
ସୌରଜ ଧୀରଜ ତେହି ରଥ ଚାକା। ସତ୍ୟ ସୀଲ ଦୃଢ଼ ଧ୍ଵଜା ପତାକା ॥
ବଲ ବିବେକ ଦମ ପରହିତ ଘୋରେ। ଛମା କୃପା ସମତା ରଜୁ ଜୋରେ ॥
ଈସ ଭଜନୁ ସାରଥୀ ସୁଜାନା। ବିରତି ଚର୍ମ ସଂତୋଷ କୃପାନା ॥
ଦାନ ପରସୁ ବୁଧି ସକ୍ତି ପ୍ରଚଂଡ଼ଆ। ବର ବିଗ୍ୟାନ କଠିନ କୋଦଂଡା ॥
ଅମଲ ଅଚଲ ମନ ତ୍ରୋନ ସମାନା। ସମ ଜମ ନିୟମ ସିଲୀମୁଖ ନାନା ॥
କଵଚ ଅଭେଦ ବିପ୍ର ଗୁର ପୂଜା। ଏହି ସମ ବିଜୟ ଉପାୟ ନ ଦୂଜା ॥
ସଖା ଧର୍ମମୟ ଅସ ରଥ ଜାକେଂ। ଜୀତନ କହଁ ନ କତହୁଁ ରିପୁ ତାକେମ୍ ॥

ଦୋ. ମହା ଅଜୟ ସଂସାର ରିପୁ ଜୀତି ସକି ସୋ ବୀର।
ଜାକେଂ ଅସ ରଥ ହୋଇ ଦୃଢ଼ ସୁନହୁ ସଖା ମତିଧୀର ॥ 80(କ) ॥

ସୁନି ପ୍ରଭୁ ବଚନ ବିଭୀଷନ ହରଷି ଗହେ ପଦ କଂଜ।
ଏହି ମିସ ମୋହି ଉପଦେସେହୁ ରାମ କୃପା ସୁଖ ପୁଂଜ ॥ 80(ଖ) ॥

ଉତ ପଚାର ଦସକଂଧର ଇତ ଅଂଗଦ ହନୁମାନ।
ଲରତ ନିସାଚର ଭାଲୁ କପି କରି ନିଜ ନିଜ ପ୍ରଭୁ ଆନ ॥ 80(ଗ) ॥

ସୁର ବ୍ରହ୍ମାଦି ସିଦ୍ଧ ମୁନି ନାନା। ଦେଖତ ରନ ନଭ ଚଢ଼ଏ ବିମାନା ॥
ହମହୂ ଉମା ରହେ ତେହି ସଂଗା। ଦେଖତ ରାମ ଚରିତ ରନ ରଂଗା ॥
ସୁଭଟ ସମର ରସ ଦୁହୁ ଦିସି ମାତେ। କପି ଜୟସୀଲ ରାମ ବଲ ତାତେ ॥
ଏକ ଏକ ସନ ଭିରହିଂ ପଚାରହିଂ। ଏକନ୍ହ ଏକ ମର୍ଦି ମହି ପାରହିମ୍ ॥
ମାରହିଂ କାଟହିଂ ଧରହିଂ ପଛାରହିଂ। ସୀସ ତୋରି ସୀସନ୍ହ ସନ ମାରହିମ୍ ॥
ଉଦର ବିଦାରହିଂ ଭୁଜା ଉପାରହିଂ। ଗହି ପଦ ଅଵନି ପଟକି ଭଟ ଡାରହିମ୍ ॥
ନିସିଚର ଭଟ ମହି ଗାଡ଼ହି ଭାଲୂ। ଊପର ଢାରି ଦେହିଂ ବହୁ ବାଲୂ ॥
ବୀର ବଲିମୁଖ ଜୁଦ୍ଧ ବିରୁଦ୍ଧେ। ଦେଖିଅତ ବିପୁଲ କାଲ ଜନୁ କ୍ରୁଦ୍ଧେ ॥

ଛଂ. କ୍ରୁଦ୍ଧେ କୃତାଂତ ସମାନ କପି ତନ ସ୍ତ୍ରଵତ ସୋନିତ ରାଜହୀଂ।
ମର୍ଦହିଂ ନିସାଚର କଟକ ଭଟ ବଲଵଂତ ଘନ ଜିମି ଗାଜହୀମ୍ ॥
ମାରହିଂ ଚପେଟନ୍ହି ଡାଟି ଦାତନ୍ହ କାଟି ଲାତନ୍ହ ମୀଜହୀଂ।
ଚିକ୍କରହିଂ ମର୍କଟ ଭାଲୁ ଛଲ ବଲ କରହିଂ ଜେହିଂ ଖଲ ଛୀଜହୀମ୍ ॥
ଧରି ଗାଲ ଫାରହିଂ ଉର ବିଦାରହିଂ ଗଲ ଅଁତାଵରି ମେଲହୀଂ।
ପ୍ରହଲାଦପତି ଜନୁ ବିବିଧ ତନୁ ଧରି ସମର ଅଂଗନ ଖେଲହୀମ୍ ॥
ଧରୁ ମାରୁ କାଟୁ ପଛାରୁ ଘୋର ଗିରା ଗଗନ ମହି ଭରି ରହୀ।
ଜୟ ରାମ ଜୋ ତୃନ ତେ କୁଲିସ କର କୁଲିସ ତେ କର ତୃନ ସହୀ ॥

ଦୋ. ନିଜ ଦଲ ବିଚଲତ ଦେଖେସି ବୀସ ଭୁଜାଁ ଦସ ଚାପ।
ରଥ ଚଢ଼ଇ ଚଲେଉ ଦସାନନ ଫିରହୁ ଫିରହୁ କରି ଦାପ ॥ 81 ॥

ଧାୟୁ ପରମ କ୍ରୁଦ୍ଧ ଦସକଂଧର। ସନ୍ମୁଖ ଚଲେ ହୂହ ଦୈ ବଂଦର ॥
ଗହି କର ପାଦପ ଉପଲ ପହାରା। ଡାରେନ୍ହି ତା ପର ଏକହିଂ ବାରା ॥
ଲାଗହିଂ ସୈଲ ବଜ୍ର ତନ ତାସୂ। ଖଂଡ ଖଂଡ ହୋଇ ଫୂଟହିଂ ଆସୂ ॥
ଚଲା ନ ଅଚଲ ରହା ରଥ ରୋପୀ। ରନ ଦୁର୍ମଦ ରାଵନ ଅତି କୋପୀ ॥
ଇତ ଉତ ଝପଟି ଦପଟି କପି ଜୋଧା। ମର୍ଦୈ ଲାଗ ଭୟୁ ଅତି କ୍ରୋଧା ॥
ଚଲେ ପରାଇ ଭାଲୁ କପି ନାନା। ତ୍ରାହି ତ୍ରାହି ଅଂଗଦ ହନୁମାନା ॥
ପାହି ପାହି ରଘୁବୀର ଗୋସାଈ। ୟହ ଖଲ ଖାଇ କାଲ କୀ ନାଈ ॥
ତେହି ଦେଖେ କପି ସକଲ ପରାନେ। ଦସହୁଁ ଚାପ ସାୟକ ସଂଧାନେ ॥

ଛଂ. ସଂଧାନି ଧନୁ ସର ନିକର ଛାଡ଼ଏସି ଉରଗ ଜିମି ଉଡ଼ଇ ଲାଗହୀଂ।
ରହେ ପୂରି ସର ଧରନୀ ଗଗନ ଦିସି ବିଦସି କହଁ କପି ଭାଗହୀମ୍ ॥
ଭୟୋ ଅତି କୋଲାହଲ ବିକଲ କପି ଦଲ ଭାଲୁ ବୋଲହିଂ ଆତୁରେ।
ରଘୁବୀର କରୁନା ସିଂଧୁ ଆରତ ବଂଧୁ ଜନ ରଚ୍ଛକ ହରେ ॥

ଦୋ. ନିଜ ଦଲ ବିକଲ ଦେଖି କଟି କସି ନିଷଂଗ ଧନୁ ହାଥ।
ଲଛିମନ ଚଲେ କ୍ରୁଦ୍ଧ ହୋଇ ନାଇ ରାମ ପଦ ମାଥ ॥ 82 ॥

ରେ ଖଲ କା ମାରସି କପି ଭାଲୂ। ମୋହି ବିଲୋକୁ ତୋର ମୈଂ କାଲୂ ॥
ଖୋଜତ ରହେଉଁ ତୋହି ସୁତଘାତୀ। ଆଜୁ ନିପାତି ଜୁଡ଼ଆଵୁଁ ଛାତୀ ॥
ଅସ କହି ଛାଡ଼ଏସି ବାନ ପ୍ରଚଂଡା। ଲଛିମନ କିଏ ସକଲ ସତ ଖଂଡା ॥
କୋଟିନ୍ହ ଆୟୁଧ ରାଵନ ଡାରେ। ତିଲ ପ୍ରଵାନ କରି କାଟି ନିଵାରେ ॥
ପୁନି ନିଜ ବାନନ୍ହ କୀନ୍ହ ପ୍ରହାରା। ସ୍ୟଂଦନୁ ଭଂଜି ସାରଥୀ ମାରା ॥
ସତ ସତ ସର ମାରେ ଦସ ଭାଲା। ଗିରି ସୃଂଗନ୍ହ ଜନୁ ପ୍ରବିସହିଂ ବ୍ୟାଲା ॥
ପୁନି ସତ ସର ମାରା ଉର ମାହୀଂ। ପରେଉ ଧରନି ତଲ ସୁଧି କଛୁ ନାହୀମ୍ ॥
ଉଠା ପ୍ରବଲ ପୁନି ମୁରୁଛା ଜାଗୀ। ଛାଡ଼ଇସି ବ୍ରହ୍ମ ଦୀନ୍ହି ଜୋ ସାଁଗୀ ॥

ଛଂ. ସୋ ବ୍ରହ୍ମ ଦତ୍ତ ପ୍ରଚଂଡ ସକ୍ତି ଅନଂତ ଉର ଲାଗୀ ସହୀ।
ପର୍ୟୋ ବୀର ବିକଲ ଉଠାଵ ଦସମୁଖ ଅତୁଲ ବଲ ମହିମା ରହୀ ॥
ବ୍ରହ୍ମାଂଡ ଭଵନ ବିରାଜ ଜାକେଂ ଏକ ସିର ଜିମି ରଜ କନୀ।
ତେହି ଚହ ଉଠାଵନ ମୂଢ଼ ରାଵନ ଜାନ ନହିଂ ତ୍ରିଭୁଅନ ଧନୀ ॥

ଦୋ. ଦେଖି ପଵନସୁତ ଧାୟୁ ବୋଲତ ବଚନ କଠୋର।
ଆଵତ କପିହି ହନ୍ୟୋ ତେହିଂ ମୁଷ୍ଟି ପ୍ରହାର ପ୍ରଘୋର ॥ 83 ॥

ଜାନୁ ଟେକି କପି ଭୂମି ନ ଗିରା। ଉଠା ସଁଭାରି ବହୁତ ରିସ ଭରା ॥
ମୁଠିକା ଏକ ତାହି କପି ମାରା। ପରେଉ ସୈଲ ଜନୁ ବଜ୍ର ପ୍ରହାରା ॥
ମୁରୁଛା ଗୈ ବହୋରି ସୋ ଜାଗା। କପି ବଲ ବିପୁଲ ସରାହନ ଲାଗା ॥
ଧିଗ ଧିଗ ମମ ପୌରୁଷ ଧିଗ ମୋହୀ। ଜୌଂ ତୈଂ ଜିଅତ ରହେସି ସୁରଦ୍ରୋହୀ ॥
ଅସ କହି ଲଛିମନ କହୁଁ କପି ଲ୍ୟାୟୋ। ଦେଖି ଦସାନନ ବିସମୟ ପାୟୋ ॥
କହ ରଘୁବୀର ସମୁଝୁ ଜିୟଁ ଭ୍ରାତା। ତୁମ୍ହ କୃତାଂତ ଭଚ୍ଛକ ସୁର ତ୍ରାତା ॥
ସୁନତ ବଚନ ଉଠି ବୈଠ କୃପାଲା। ଗୀ ଗଗନ ସୋ ସକତି କରାଲା ॥
ପୁନି କୋଦଂଡ ବାନ ଗହି ଧାଏ। ରିପୁ ସନ୍ମୁଖ ଅତି ଆତୁର ଆଏ ॥

ଛଂ. ଆତୁର ବହୋରି ବିଭଂଜି ସ୍ୟଂଦନ ସୂତ ହତି ବ୍ୟାକୁଲ କିୟୋ।
ଗିର୍ ୟୋ ଧରନି ଦସକଂଧର ବିକଲତର ବାନ ସତ ବେଧ୍ୟୋ ହିୟୋ ॥
ସାରଥୀ ଦୂସର ଘାଲି ରଥ ତେହି ତୁରତ ଲଂକା ଲୈ ଗୟୋ।
ରଘୁବୀର ବଂଧୁ ପ୍ରତାପ ପୁଂଜ ବହୋରି ପ୍ରଭୁ ଚରନନ୍ହି ନୟୋ ॥

ଦୋ. ଉହାଁ ଦସାନନ ଜାଗି କରି କରୈ ଲାଗ କଛୁ ଜଗ୍ୟ।
ରାମ ବିରୋଧ ବିଜୟ ଚହ ସଠ ହଠ ବସ ଅତି ଅଗ୍ୟ ॥ 84 ॥

ଇହାଁ ବିଭୀଷନ ସବ ସୁଧି ପାଈ। ସପଦି ଜାଇ ରଘୁପତିହି ସୁନାଈ ॥
ନାଥ କରି ରାଵନ ଏକ ଜାଗା। ସିଦ୍ଧ ଭେଁ ନହିଂ ମରିହି ଅଭାଗା ॥
ପଠଵହୁ ନାଥ ବେଗି ଭଟ ବଂଦର। କରହିଂ ବିଧଂସ ଆଵ ଦସକଂଧର ॥
ପ୍ରାତ ହୋତ ପ୍ରଭୁ ସୁଭଟ ପଠାଏ। ହନୁମଦାଦି ଅଂଗଦ ସବ ଧାଏ ॥
କୌତୁକ କୂଦି ଚଢ଼ଏ କପି ଲଂକା। ପୈଠେ ରାଵନ ଭଵନ ଅସଂକା ॥
ଜଗ୍ୟ କରତ ଜବହୀଂ ସୋ ଦେଖା। ସକଲ କପିନ୍ହ ଭା କ୍ରୋଧ ବିସେଷା ॥
ରନ ତେ ନିଲଜ ଭାଜି ଗୃହ ଆଵା। ଇହାଁ ଆଇ ବକ ଧ୍ୟାନ ଲଗାଵା ॥
ଅସ କହି ଅଂଗଦ ମାରା ଲାତା। ଚିତଵ ନ ସଠ ସ୍ଵାରଥ ମନ ରାତା ॥

ଛଂ. ନହିଂ ଚିତଵ ଜବ କରି କୋପ କପି ଗହି ଦସନ ଲାତନ୍ହ ମାରହୀଂ।
ଧରି କେସ ନାରି ନିକାରି ବାହେର ତେଽତିଦୀନ ପୁକାରହୀମ୍ ॥
ତବ ଉଠେଉ କ୍ରୁଦ୍ଧ କୃତାଂତ ସମ ଗହି ଚରନ ବାନର ଡାରୀ।
ଏହି ବୀଚ କପିନ୍ହ ବିଧଂସ କୃତ ମଖ ଦେଖି ମନ ମହୁଁ ହାରୀ ॥

ଦୋ. ଜଗ୍ୟ ବିଧଂସି କୁସଲ କପି ଆଏ ରଘୁପତି ପାସ।
ଚଲେଉ ନିସାଚର କ୍ରୁର୍ଦ୍ଧ ହୋଇ ତ୍ୟାଗି ଜିଵନ କୈ ଆସ ॥ 85 ॥

ଚଲତ ହୋହିଂ ଅତି ଅସୁଭ ଭୟଂକର। ବୈଠହିଂ ଗୀଧ ଉଡ଼ଆଇ ସିରନ୍ହ ପର ॥
ଭୟୁ କାଲବସ କାହୁ ନ ମାନା। କହେସି ବଜାଵହୁ ଜୁଦ୍ଧ ନିସାନା ॥
ଚଲୀ ତମୀଚର ଅନୀ ଅପାରା। ବହୁ ଗଜ ରଥ ପଦାତି ଅସଵାରା ॥
ପ୍ରଭୁ ସନ୍ମୁଖ ଧାଏ ଖଲ କୈଂସେଂ। ସଲଭ ସମୂହ ଅନଲ କହଁ ଜୈଂସେମ୍ ॥
ଇହାଁ ଦେଵତନ୍ହ ଅସ୍ତୁତି କୀନ୍ହୀ। ଦାରୁନ ବିପତି ହମହି ଏହିଂ ଦୀନ୍ହୀ ॥
ଅବ ଜନି ରାମ ଖେଲାଵହୁ ଏହୀ। ଅତିସୟ ଦୁଖିତ ହୋତି ବୈଦେହୀ ॥
ଦେଵ ବଚନ ସୁନି ପ୍ରଭୁ ମୁସକାନା। ଉଠି ରଘୁବୀର ସୁଧାରେ ବାନା।
ଜଟା ଜୂଟ ଦୃଢ଼ ବାଁଧୈ ମାଥେ। ସୋହହିଂ ସୁମନ ବୀଚ ବିଚ ଗାଥେ ॥
ଅରୁନ ନୟନ ବାରିଦ ତନୁ ସ୍ୟାମା। ଅଖିଲ ଲୋକ ଲୋଚନାଭିରାମା ॥
କଟିତଟ ପରିକର କସ୍ୟୋ ନିଷଂଗା। କର କୋଦଂଡ କଠିନ ସାରଂଗା ॥

ଛଂ. ସାରଂଗ କର ସୁଂଦର ନିଷଂଗ ସିଲୀମୁଖାକର କଟି କସ୍ୟୋ।
ଭୁଜଦଂଡ ପୀନ ମନୋହରାୟତ ଉର ଧରାସୁର ପଦ ଲସ୍ୟୋ ॥
କହ ଦାସ ତୁଲସୀ ଜବହିଂ ପ୍ରଭୁ ସର ଚାପ କର ଫେରନ ଲଗେ।
ବ୍ରହ୍ମାଂଡ ଦିଗ୍ଗଜ କମଠ ଅହି ମହି ସିଂଧୁ ଭୂଧର ଡଗମଗେ ॥

ଦୋ. ସୋଭା ଦେଖି ହରଷି ସୁର ବରଷହିଂ ସୁମନ ଅପାର।
ଜୟ ଜୟ ଜୟ କରୁନାନିଧି ଛବି ବଲ ଗୁନ ଆଗାର ॥ 86 ॥

ଏହୀଂ ବୀଚ ନିସାଚର ଅନୀ। କସମସାତ ଆଈ ଅତି ଘନୀ।
ଦେଖି ଚଲେ ସନ୍ମୁଖ କପି ଭଟ୍ଟା। ପ୍ରଲୟକାଲ କେ ଜନୁ ଘନ ଘଟ୍ଟା ॥
ବହୁ କୃପାନ ତରଵାରି ଚମଂକହିଂ। ଜନୁ ଦହଁ ଦିସି ଦାମିନୀଂ ଦମଂକହିମ୍ ॥
ଗଜ ରଥ ତୁରଗ ଚିକାର କଠୋରା। ଗର୍ଜହିଂ ମନହୁଁ ବଲାହକ ଘୋରା ॥
କପି ଲଂଗୂର ବିପୁଲ ନଭ ଛାଏ। ମନହୁଁ ଇଂଦ୍ରଧନୁ ଉଏ ସୁହାଏ ॥
ଉଠି ଧୂରି ମାନହୁଁ ଜଲଧାରା। ବାନ ବୁଂଦ ଭୈ ବୃଷ୍ଟି ଅପାରା ॥
ଦୁହୁଁ ଦିସି ପର୍ବତ କରହିଂ ପ୍ରହାରା। ବଜ୍ରପାତ ଜନୁ ବାରହିଂ ବାରା ॥
ରଘୁପତି କୋଽପି ବାନ ଝରି ଲାଈ। ଘାୟଲ ଭୈ ନିସିଚର ସମୁଦାଈ ॥
ଲାଗତ ବାନ ବୀର ଚିକ୍କରହୀଂ। ଘୁର୍ମି ଘୁର୍ମି ଜହଁ ତହଁ ମହି ପରହୀମ୍ ॥
ସ୍ତ୍ରଵହିଂ ସୈଲ ଜନୁ ନିର୍ଝର ଭାରୀ। ସୋନିତ ସରି କାଦର ଭୟକାରୀ ॥

ଛଂ. କାଦର ଭୟଂକର ରୁଧିର ସରିତା ଚଲୀ ପରମ ଅପାଵନୀ।
ଦୌ କୂଲ ଦଲ ରଥ ରେତ ଚକ୍ର ଅବର୍ତ ବହତି ଭୟାଵନୀ ॥
ଜଲ ଜଂତୁଗଜ ପଦଚର ତୁରଗ ଖର ବିବିଧ ବାହନ କୋ ଗନେ।
ସର ସକ୍ତି ତୋମର ସର୍ପ ଚାପ ତରଂଗ ଚର୍ମ କମଠ ଘନେ ॥

ଦୋ. ବୀର ପରହିଂ ଜନୁ ତୀର ତରୁ ମଜ୍ଜା ବହୁ ବହ ଫେନ।
କାଦର ଦେଖି ଡରହିଂ ତହଁ ସୁଭଟନ୍ହ କେ ମନ ଚେନ ॥ 87 ॥

ମଜ୍ଜହି ଭୂତ ପିସାଚ ବେତାଲା। ପ୍ରମଥ ମହା ଝୋଟିଂଗ କରାଲା ॥
କାକ କଂକ ଲୈ ଭୁଜା ଉଡ଼ଆହୀଂ। ଏକ ତେ ଛୀନି ଏକ ଲୈ ଖାହୀମ୍ ॥
ଏକ କହହିଂ ଐସିଉ ସୌଂଘାଈ। ସଠହୁ ତୁମ୍ହାର ଦରିଦ୍ର ନ ଜାଈ ॥
କହଁରତ ଭଟ ଘାୟଲ ତଟ ଗିରେ। ଜହଁ ତହଁ ମନହୁଁ ଅର୍ଧଜଲ ପରେ ॥
ଖୈଂଚହିଂ ଗୀଧ ଆଁତ ତଟ ଭେ। ଜନୁ ବଂସୀ ଖେଲତ ଚିତ ଦେ ॥
ବହୁ ଭଟ ବହହିଂ ଚଢ଼ଏ ଖଗ ଜାହୀଂ। ଜନୁ ନାଵରି ଖେଲହିଂ ସରି ମାହୀମ୍ ॥
ଜୋଗିନି ଭରି ଭରି ଖପ୍ପର ସଂଚହିଂ। ଭୂତ ପିସାଚ ବଧୂ ନଭ ନଂଚହିମ୍ ॥
ଭଟ କପାଲ କରତାଲ ବଜାଵହିଂ। ଚାମୁଂଡା ନାନା ବିଧି ଗାଵହିମ୍ ॥
ଜଂବୁକ ନିକର କଟକ୍କଟ କଟ୍ଟହିଂ। ଖାହିଂ ହୁଆହିଂ ଅଘାହିଂ ଦପଟ୍ଟହିମ୍ ॥
କୋଟିନ୍ହ ରୁଂଡ ମୁଂଡ ବିନୁ ଡୋଲ୍ଲହିଂ। ସୀସ ପରେ ମହି ଜୟ ଜୟ ବୋଲ୍ଲହିମ୍ ॥

ଛଂ. ବୋଲ୍ଲହିଂ ଜୋ ଜୟ ଜୟ ମୁଂଡ ରୁଂଡ ପ୍ରଚଂଡ ସିର ବିନୁ ଧାଵହୀଂ।
ଖପ୍ପରିନ୍ହ ଖଗ୍ଗ ଅଲୁଜ୍ଝି ଜୁଜ୍ଝହିଂ ସୁଭଟ ଭଟନ୍ହ ଢହାଵହୀମ୍ ॥
ବାନର ନିସାଚର ନିକର ମର୍ଦହିଂ ରାମ ବଲ ଦର୍ପିତ ଭେ।
ସଂଗ୍ରାମ ଅଂଗନ ସୁଭଟ ସୋଵହିଂ ରାମ ସର ନିକରନ୍ହି ହେ ॥

ଦୋ. ରାଵନ ହୃଦୟଁ ବିଚାରା ଭା ନିସିଚର ସଂଘାର।
ମୈଂ ଅକେଲ କପି ଭାଲୁ ବହୁ ମାୟା କରୌଂ ଅପାର ॥ 88 ॥

ଦେଵନ୍ହ ପ୍ରଭୁହି ପୟାଦେଂ ଦେଖା। ଉପଜା ଉର ଅତି ଛୋଭ ବିସେଷା ॥
ସୁରପତି ନିଜ ରଥ ତୁରତ ପଠାଵା। ହରଷ ସହିତ ମାତଲି ଲୈ ଆଵା ॥
ତେଜ ପୁଂଜ ରଥ ଦିବ୍ୟ ଅନୂପା। ହରଷି ଚଢ଼ଏ କୋସଲପୁର ଭୂପା ॥
ଚଂଚଲ ତୁରଗ ମନୋହର ଚାରୀ। ଅଜର ଅମର ମନ ସମ ଗତିକାରୀ ॥
ରଥାରୂଢ଼ ରଘୁନାଥହି ଦେଖୀ। ଧାଏ କପି ବଲୁ ପାଇ ବିସେଷୀ ॥
ସହୀ ନ ଜାଇ କପିନ୍ହ କୈ ମାରୀ। ତବ ରାଵନ ମାୟା ବିସ୍ତାରୀ ॥
ସୋ ମାୟା ରଘୁବୀରହି ବାଁଚୀ। ଲଛିମନ କପିନ୍ହ ସୋ ମାନୀ ସାଁଚୀ ॥
ଦେଖୀ କପିନ୍ହ ନିସାଚର ଅନୀ। ଅନୁଜ ସହିତ ବହୁ କୋସଲଧନୀ ॥

ଛଂ. ବହୁ ରାମ ଲଛିମନ ଦେଖି ମର୍କଟ ଭାଲୁ ମନ ଅତି ଅପଡରେ।
ଜନୁ ଚିତ୍ର ଲିଖିତ ସମେତ ଲଛିମନ ଜହଁ ସୋ ତହଁ ଚିତଵହିଂ ଖରେ ॥
ନିଜ ସେନ ଚକିତ ବିଲୋକି ହଁସି ସର ଚାପ ସଜି କୋସଲ ଧନୀ।
ମାୟା ହରୀ ହରି ନିମିଷ ମହୁଁ ହରଷୀ ସକଲ ମର୍କଟ ଅନୀ ॥

ଦୋ. ବହୁରି ରାମ ସବ ତନ ଚିତି ବୋଲେ ବଚନ ଗଁଭୀର।
ଦ୍ଵଂଦଜୁଦ୍ଧ ଦେଖହୁ ସକଲ ଶ୍ରମିତ ଭେ ଅତି ବୀର ॥ 89 ॥

ଅସ କହି ରଥ ରଘୁନାଥ ଚଲାଵା। ବିପ୍ର ଚରନ ପଂକଜ ସିରୁ ନାଵା ॥
ତବ ଲଂକେସ କ୍ରୋଧ ଉର ଛାଵା। ଗର୍ଜତ ତର୍ଜତ ସନ୍ମୁଖ ଧାଵା ॥
ଜୀତେହୁ ଜେ ଭଟ ସଂଜୁଗ ମାହୀଂ। ସୁନୁ ତାପସ ମୈଂ ତିନ୍ହ ସମ ନାହୀମ୍ ॥
ରାଵନ ନାମ ଜଗତ ଜସ ଜାନା। ଲୋକପ ଜାକେଂ ବଂଦୀଖାନା ॥
ଖର ଦୂଷନ ବିରାଧ ତୁମ୍ହ ମାରା। ବଧେହୁ ବ୍ୟାଧ ଇଵ ବାଲି ବିଚାରା ॥
ନିସିଚର ନିକର ସୁଭଟ ସଂଘାରେହୁ। କୁଂଭକରନ ଘନନାଦହି ମାରେହୁ ॥
ଆଜୁ ବୟରୁ ସବୁ ଲେଉଁ ନିବାହୀ। ଜୌଂ ରନ ଭୂପ ଭାଜି ନହିଂ ଜାହୀମ୍ ॥
ଆଜୁ କରୁଁ ଖଲୁ କାଲ ହଵାଲେ। ପରେହୁ କଠିନ ରାଵନ କେ ପାଲେ ॥
ସୁନି ଦୁର୍ବଚନ କାଲବସ ଜାନା। ବିହଁସି ବଚନ କହ କୃପାନିଧାନା ॥
ସତ୍ୟ ସତ୍ୟ ସବ ତଵ ପ୍ରଭୁତାଈ। ଜଲ୍ପସି ଜନି ଦେଖାଉ ମନୁସାଈ ॥

ଛଂ. ଜନି ଜଲ୍ପନା କରି ସୁଜସୁ ନାସହି ନୀତି ସୁନହି କରହି ଛମା।
ସଂସାର ମହଁ ପୂରୁଷ ତ୍ରିବିଧ ପାଟଲ ରସାଲ ପନସ ସମା ॥
ଏକ ସୁମନପ୍ରଦ ଏକ ସୁମନ ଫଲ ଏକ ଫଲି କେଵଲ ଲାଗହୀଂ।
ଏକ କହହିଂ କହହିଂ କରହିଂ ଅପର ଏକ କରହିଂ କହତ ନ ବାଗହୀମ୍ ॥

ଦୋ. ରାମ ବଚନ ସୁନି ବିହଁସା ମୋହି ସିଖାଵତ ଗ୍ୟାନ।
ବୟରୁ କରତ ନହିଂ ତବ ଡରେ ଅବ ଲାଗେ ପ୍ରିୟ ପ୍ରାନ ॥ 90 ॥

କହି ଦୁର୍ବଚନ କ୍ରୁଦ୍ଧ ଦସକଂଧର। କୁଲିସ ସମାନ ଲାଗ ଛାଁଡ଼ଐ ସର ॥
ନାନାକାର ସିଲୀମୁଖ ଧାଏ। ଦିସି ଅରୁ ବିଦିସ ଗଗନ ମହି ଛାଏ ॥
ପାଵକ ସର ଛାଁଡ଼ଏଉ ରଘୁବୀରା। ଛନ ମହୁଁ ଜରେ ନିସାଚର ତୀରା ॥
ଛାଡ଼ଇସି ତୀବ୍ର ସକ୍ତି ଖିସିଆଈ। ବାନ ସଂଗ ପ୍ରଭୁ ଫେରି ଚଲାଈ ॥
କୋଟିକ ଚକ୍ର ତ୍ରିସୂଲ ପବାରୈ। ବିନୁ ପ୍ରୟାସ ପ୍ରଭୁ କାଟି ନିଵାରୈ ॥
ନିଫଲ ହୋହିଂ ରାଵନ ସର କୈସେଂ। ଖଲ କେ ସକଲ ମନୋରଥ ଜୈସେମ୍ ॥
ତବ ସତ ବାନ ସାରଥୀ ମାରେସି। ପରେଉ ଭୂମି ଜୟ ରାମ ପୁକାରେସି ॥
ରାମ କୃପା କରି ସୂତ ଉଠାଵା। ତବ ପ୍ରଭୁ ପରମ କ୍ରୋଧ କହୁଁ ପାଵା ॥

ଛଂ. ଭେ କ୍ରୁଦ୍ଧ ଜୁଦ୍ଧ ବିରୁଦ୍ଧ ରଘୁପତି ତ୍ରୋନ ସାୟକ କସମସେ।
କୋଦଂଡ ଧୁନି ଅତି ଚଂଡ ସୁନି ମନୁଜାଦ ସବ ମାରୁତ ଗ୍ରସେ ॥
ମଁଦୋଦରୀ ଉର କଂପ କଂପତି କମଠ ଭୂ ଭୂଧର ତ୍ରସେ।
ଚିକ୍କରହିଂ ଦିଗ୍ଗଜ ଦସନ ଗହି ମହି ଦେଖି କୌତୁକ ସୁର ହଁସେ ॥

ଦୋ. ତାନେଉ ଚାପ ଶ୍ରଵନ ଲଗି ଛାଁଡ଼ଏ ବିସିଖ କରାଲ।
ରାମ ମାରଗନ ଗନ ଚଲେ ଲହଲହାତ ଜନୁ ବ୍ୟାଲ ॥ 91 ॥

ଚଲେ ବାନ ସପଚ୍ଛ ଜନୁ ଉରଗା। ପ୍ରଥମହିଂ ହତେଉ ସାରଥୀ ତୁରଗା ॥
ରଥ ବିଭଂଜି ହତି କେତୁ ପତାକା। ଗର୍ଜା ଅତି ଅଂତର ବଲ ଥାକା ॥
ତୁରତ ଆନ ରଥ ଚଢ଼ଇ ଖିସିଆନା। ଅସ୍ତ୍ର ସସ୍ତ୍ର ଛାଁଡ଼ଏସି ବିଧି ନାନା ॥
ବିଫଲ ହୋହିଂ ସବ ଉଦ୍ୟମ ତାକେ। ଜିମି ପରଦ୍ରୋହ ନିରତ ମନସା କେ ॥
ତବ ରାଵନ ଦସ ସୂଲ ଚଲାଵା। ବାଜି ଚାରି ମହି ମାରି ଗିରାଵା ॥
ତୁରଗ ଉଠାଇ କୋଽପି ରଘୁନାୟକ। ଖୈଂଚି ସରାସନ ଛାଁଡ଼ଏ ସାୟକ ॥
ରାଵନ ସିର ସରୋଜ ବନଚାରୀ। ଚଲି ରଘୁବୀର ସିଲୀମୁଖ ଧାରୀ ॥
ଦସ ଦସ ବାନ ଭାଲ ଦସ ମାରେ। ନିସରି ଗେ ଚଲେ ରୁଧିର ପନାରେ ॥
ସ୍ତ୍ରଵତ ରୁଧିର ଧାୟୁ ବଲଵାନା। ପ୍ରଭୁ ପୁନି କୃତ ଧନୁ ସର ସଂଧାନା ॥
ତୀସ ତୀର ରଘୁବୀର ପବାରେ। ଭୁଜନ୍ହି ସମେତ ସୀସ ମହି ପାରେ ॥
କାଟତହୀଂ ପୁନି ଭେ ନବୀନେ। ରାମ ବହୋରି ଭୁଜା ସିର ଛୀନେ ॥
ପ୍ରଭୁ ବହୁ ବାର ବାହୁ ସିର ହେ। କଟତ ଝଟିତି ପୁନି ନୂତନ ଭେ ॥
ପୁନି ପୁନି ପ୍ରଭୁ କାଟତ ଭୁଜ ସୀସା। ଅତି କୌତୁକୀ କୋସଲାଧୀସା ॥
ରହେ ଛାଇ ନଭ ସିର ଅରୁ ବାହୂ। ମାନହୁଁ ଅମିତ କେତୁ ଅରୁ ରାହୂ ॥

ଛଂ. ଜନୁ ରାହୁ କେତୁ ଅନେକ ନଭ ପଥ ସ୍ତ୍ରଵତ ସୋନିତ ଧାଵହୀଂ।
ରଘୁବୀର ତୀର ପ୍ରଚଂଡ ଲାଗହିଂ ଭୂମି ଗିରନ ନ ପାଵହୀମ୍ ॥
ଏକ ଏକ ସର ସିର ନିକର ଛେଦେ ନଭ ଉଡ଼ତ ଇମି ସୋହହୀଂ।
ଜନୁ କୋଽପି ଦିନକର କର ନିକର ଜହଁ ତହଁ ବିଧୁଂତୁଦ ପୋହହୀମ୍ ॥

ଦୋ. ଜିମି ଜିମି ପ୍ରଭୁ ହର ତାସୁ ସିର ତିମି ତିମି ହୋହିଂ ଅପାର।
ସେଵତ ବିଷୟ ବିବର୍ଧ ଜିମି ନିତ ନିତ ନୂତନ ମାର ॥ 92 ॥

ଦସମୁଖ ଦେଖି ସିରନ୍ହ କୈ ବାଢ଼ଈ। ବିସରା ମରନ ଭୀ ରିସ ଗାଢ଼ଈ ॥
ଗର୍ଜେଉ ମୂଢ଼ ମହା ଅଭିମାନୀ। ଧାୟୁ ଦସହୁ ସରାସନ ତାନୀ ॥
ସମର ଭୂମି ଦସକଂଧର କୋପ୍ୟୋ। ବରଷି ବାନ ରଘୁପତି ରଥ ତୋପ୍ୟୋ ॥
ଦଂଡ ଏକ ରଥ ଦେଖି ନ ପରେଊ। ଜନୁ ନିହାର ମହୁଁ ଦିନକର ଦୁରେଊ ॥
ହାହାକାର ସୁରନ୍ହ ଜବ କୀନ୍ହା। ତବ ପ୍ରଭୁ କୋଽପି କାରମୁକ ଲୀନ୍ହା ॥
ସର ନିଵାରି ରିପୁ କେ ସିର କାଟେ। ତେ ଦିସି ବିଦିସ ଗଗନ ମହି ପାଟେ ॥
କାଟେ ସିର ନଭ ମାରଗ ଧାଵହିଂ। ଜୟ ଜୟ ଧୁନି କରି ଭୟ ଉପଜାଵହିମ୍ ॥
କହଁ ଲଛିମନ ସୁଗ୍ରୀଵ କପୀସା। କହଁ ରଘୁବୀର କୋସଲାଧୀସା ॥

ଛଂ. କହଁ ରାମୁ କହି ସିର ନିକର ଧାଏ ଦେଖି ମର୍କଟ ଭଜି ଚଲେ।
ସଂଧାନି ଧନୁ ରଘୁବଂସମନି ହଁସି ସରନ୍ହି ସିର ବେଧେ ଭଲେ ॥
ସିର ମାଲିକା କର କାଲିକା ଗହି ବୃଂଦ ବୃଂଦନ୍ହି ବହୁ ମିଲୀଂ।
କରି ରୁଧିର ସରି ମଜ୍ଜନୁ ମନହୁଁ ସଂଗ୍ରାମ ବଟ ପୂଜନ ଚଲୀମ୍ ॥

ଦୋ. ପୁନି ଦସକଂଠ କ୍ରୁଦ୍ଧ ହୋଇ ଛାଁଡ଼ଈ ସକ୍ତି ପ୍ରଚଂଡ।
ଚଲୀ ବିଭୀଷନ ସନ୍ମୁଖ ମନହୁଁ କାଲ କର ଦଂଡ ॥ 93 ॥

ଆଵତ ଦେଖି ସକ୍ତି ଅତି ଘୋରା। ପ୍ରନତାରତି ଭଂଜନ ପନ ମୋରା ॥
ତୁରତ ବିଭୀଷନ ପାଛେଂ ମେଲା। ସନ୍ମୁଖ ରାମ ସହେଉ ସୋଇ ସେଲା ॥
ଲାଗି ସକ୍ତି ମୁରୁଛା କଛୁ ଭୀ। ପ୍ରଭୁ କୃତ ଖେଲ ସୁରନ୍ହ ବିକଲୀ ॥
ଦେଖି ବିଭୀଷନ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରମ ପାୟୋ। ଗହି କର ଗଦା କ୍ରୁଦ୍ଧ ହୋଇ ଧାୟୋ ॥
ରେ କୁଭାଗ୍ୟ ସଠ ମଂଦ କୁବୁଦ୍ଧେ। ତୈଂ ସୁର ନର ମୁନି ନାଗ ବିରୁଦ୍ଧେ ॥
ସାଦର ସିଵ କହୁଁ ସୀସ ଚଢ଼ଆଏ। ଏକ ଏକ କେ କୋଟିନ୍ହ ପାଏ ॥
ତେହି କାରନ ଖଲ ଅବ ଲଗି ବାଁଚ୍ୟୋ। ଅବ ତଵ କାଲୁ ସୀସ ପର ନାଚ୍ୟୋ ॥
ରାମ ବିମୁଖ ସଠ ଚହସି ସଂପଦା। ଅସ କହି ହନେସି ମାଝ ଉର ଗଦା ॥

ଛଂ. ଉର ମାଝ ଗଦା ପ୍ରହାର ଘୋର କଠୋର ଲାଗତ ମହି ପର୍ ୟୋ।
ଦସ ବଦନ ସୋନିତ ସ୍ତ୍ରଵତ ପୁନି ସଂଭାରି ଧାୟୋ ରିସ ଭର୍ ୟୋ ॥
ଦ୍ଵୌ ଭିରେ ଅତିବଲ ମଲ୍ଲଜୁଦ୍ଧ ବିରୁଦ୍ଧ ଏକୁ ଏକହି ହନୈ।
ରଘୁବୀର ବଲ ଦର୍ପିତ ବିଭୀଷନୁ ଘାଲି ନହିଂ ତା କହୁଁ ଗନୈ ॥

ଦୋ. ଉମା ବିଭୀଷନୁ ରାଵନହି ସନ୍ମୁଖ ଚିତଵ କି କାଉ।
ସୋ ଅବ ଭିରତ କାଲ ଜ୍ୟୋଂ ଶ୍ରୀରଘୁବୀର ପ୍ରଭାଉ ॥ 94 ॥

ଦେଖା ଶ୍ରମିତ ବିଭୀଷନୁ ଭାରୀ। ଧାୟୁ ହନୂମାନ ଗିରି ଧାରୀ ॥
ରଥ ତୁରଂଗ ସାରଥୀ ନିପାତା। ହୃଦୟ ମାଝ ତେହି ମାରେସି ଲାତା ॥
ଠାଢ଼ ରହା ଅତି କଂପିତ ଗାତା। ଗୟୁ ବିଭୀଷନୁ ଜହଁ ଜନତ୍ରାତା ॥
ପୁନି ରାଵନ କପି ହତେଉ ପଚାରୀ। ଚଲେଉ ଗଗନ କପି ପୂଁଛ ପସାରୀ ॥
ଗହିସି ପୂଁଛ କପି ସହିତ ଉଡ଼ଆନା। ପୁନି ଫିରି ଭିରେଉ ପ୍ରବଲ ହନୁମାନା ॥
ଲରତ ଅକାସ ଜୁଗଲ ସମ ଜୋଧା। ଏକହି ଏକୁ ହନତ କରି କ୍ରୋଧା ॥
ସୋହହିଂ ନଭ ଛଲ ବଲ ବହୁ କରହୀଂ। କଜ୍ଜଲ ଗିରି ସୁମେରୁ ଜନୁ ଲରହୀମ୍ ॥
ବୁଧି ବଲ ନିସିଚର ପରି ନ ପାର୍ ୟୋ। ତବ ମାରୁତ ସୁତ ପ୍ରଭୁ ସଂଭାର୍ ୟୋ ॥

ଛଂ. ସଂଭାରି ଶ୍ରୀରଘୁବୀର ଧୀର ପଚାରି କପି ରାଵନୁ ହନ୍ୟୋ।
ମହି ପରତ ପୁନି ଉଠି ଲରତ ଦେଵନ୍ହ ଜୁଗଲ କହୁଁ ଜୟ ଜୟ ଭନ୍ୟୋ ॥
ହନୁମଂତ ସଂକଟ ଦେଖି ମର୍କଟ ଭାଲୁ କ୍ରୋଧାତୁର ଚଲେ।
ରନ ମତ୍ତ ରାଵନ ସକଲ ସୁଭଟ ପ୍ରଚଂଡ ଭୁଜ ବଲ ଦଲମଲେ ॥

ଦୋ. ତବ ରଘୁବୀର ପଚାରେ ଧାଏ କୀସ ପ୍ରଚଂଡ।
କପି ବଲ ପ୍ରବଲ ଦେଖି ତେହିଂ କୀନ୍ହ ପ୍ରଗଟ ପାଷଂଡ ॥ 95 ॥

ଅଂତରଧାନ ଭୟୁ ଛନ ଏକା। ପୁନି ପ୍ରଗଟେ ଖଲ ରୂପ ଅନେକା ॥
ରଘୁପତି କଟକ ଭାଲୁ କପି ଜେତେ। ଜହଁ ତହଁ ପ୍ରଗଟ ଦସାନନ ତେତେ ॥
ଦେଖେ କପିନ୍ହ ଅମିତ ଦସସୀସା। ଜହଁ ତହଁ ଭଜେ ଭାଲୁ ଅରୁ କୀସା ॥
ଭାଗେ ବାନର ଧରହିଂ ନ ଧୀରା। ତ୍ରାହି ତ୍ରାହି ଲଛିମନ ରଘୁବୀରା ॥
ଦହଁ ଦିସି ଧାଵହିଂ କୋଟିନ୍ହ ରାଵନ। ଗର୍ଜହିଂ ଘୋର କଠୋର ଭୟାଵନ ॥
ଡରେ ସକଲ ସୁର ଚଲେ ପରାଈ। ଜୟ କୈ ଆସ ତଜହୁ ଅବ ଭାଈ ॥
ସବ ସୁର ଜିତେ ଏକ ଦସକଂଧର। ଅବ ବହୁ ଭେ ତକହୁ ଗିରି କଂଦର ॥
ରହେ ବିରଂଚି ସଂଭୁ ମୁନି ଗ୍ୟାନୀ। ଜିନ୍ହ ଜିନ୍ହ ପ୍ରଭୁ ମହିମା କଛୁ ଜାନୀ ॥

ଛଂ. ଜାନା ପ୍ରତାପ ତେ ରହେ ନିର୍ଭୟ କପିନ୍ହ ରିପୁ ମାନେ ଫୁରେ।
ଚଲେ ବିଚଲି ମର୍କଟ ଭାଲୁ ସକଲ କୃପାଲ ପାହି ଭୟାତୁରେ ॥
ହନୁମଂତ ଅଂଗଦ ନୀଲ ନଲ ଅତିବଲ ଲରତ ରନ ବାଁକୁରେ।
ମର୍ଦହିଂ ଦସାନନ କୋଟି କୋଟିନ୍ହ କପଟ ଭୂ ଭଟ ଅଂକୁରେ ॥

ଦୋ. ସୁର ବାନର ଦେଖେ ବିକଲ ହଁସ୍ୟୋ କୋସଲାଧୀସ।
ସଜି ସାରଂଗ ଏକ ସର ହତେ ସକଲ ଦସସୀସ ॥ 96 ॥

ପ୍ରଭୁ ଛନ ମହୁଁ ମାୟା ସବ କାଟୀ। ଜିମି ରବି ଉଏଁ ଜାହିଂ ତମ ଫାଟୀ ॥
ରାଵନୁ ଏକୁ ଦେଖି ସୁର ହରଷେ। ଫିରେ ସୁମନ ବହୁ ପ୍ରଭୁ ପର ବରଷେ ॥
ଭୁଜ ଉଠାଇ ରଘୁପତି କପି ଫେରେ। ଫିରେ ଏକ ଏକନ୍ହ ତବ ଟେରେ ॥
ପ୍ରଭୁ ବଲୁ ପାଇ ଭାଲୁ କପି ଧାଏ। ତରଲ ତମକି ସଂଜୁଗ ମହି ଆଏ ॥
ଅସ୍ତୁତି କରତ ଦେଵତନ୍ହି ଦେଖେଂ। ଭୟୁଁ ଏକ ମୈଂ ଇନ୍ହ କେ ଲେଖେମ୍ ॥
ସଠହୁ ସଦା ତୁମ୍ହ ମୋର ମରାୟଲ। ଅସ କହି କୋଽପି ଗଗନ ପର ଧାୟଲ ॥
ହାହାକାର କରତ ସୁର ଭାଗେ। ଖଲହୁ ଜାହୁ କହଁ ମୋରେଂ ଆଗେ ॥
ଦେଖି ବିକଲ ସୁର ଅଂଗଦ ଧାୟୋ। କୂଦି ଚରନ ଗହି ଭୂମି ଗିରାୟୋ ॥

ଛଂ. ଗହି ଭୂମି ପାର୍ ୟୋ ଲାତ ମାର୍ ୟୋ ବାଲିସୁତ ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ଗୟୋ।
ସଂଭାରି ଉଠି ଦସକଂଠ ଘୋର କଠୋର ରଵ ଗର୍ଜତ ଭୟୋ ॥
କରି ଦାପ ଚାପ ଚଢ଼ଆଇ ଦସ ସଂଧାନି ସର ବହୁ ବରଷୀ।
କିଏ ସକଲ ଭଟ ଘାୟଲ ଭୟାକୁଲ ଦେଖି ନିଜ ବଲ ହରଷୀ ॥

ଦୋ. ତବ ରଘୁପତି ରାଵନ କେ ସୀସ ଭୁଜା ସର ଚାପ।
କାଟେ ବହୁତ ବଢ଼ଏ ପୁନି ଜିମି ତୀରଥ କର ପାପ। 97 ॥

ସିର ଭୁଜ ବାଢ଼ଇ ଦେଖି ରିପୁ କେରୀ। ଭାଲୁ କପିନ୍ହ ରିସ ଭୀ ଘନେରୀ ॥
ମରତ ନ ମୂଢ଼ କଟେଉ ଭୁଜ ସୀସା। ଧାଏ କୋଽପି ଭାଲୁ ଭଟ କୀସା ॥
ବାଲିତନୟ ମାରୁତି ନଲ ନୀଲା। ବାନରରାଜ ଦୁବିଦ ବଲସୀଲା ॥
ବିଟପ ମହୀଧର କରହିଂ ପ୍ରହାରା। ସୋଇ ଗିରି ତରୁ ଗହି କପିନ୍ହ ସୋ ମାରା ॥
ଏକ ନଖନ୍ହି ରିପୁ ବପୁଷ ବିଦାରୀ। ଭାଗି ଚଲହିଂ ଏକ ଲାତନ୍ହ ମାରୀ ॥
ତବ ନଲ ନୀଲ ସିରନ୍ହି ଚଢ଼ଇ ଗୟୂ। ନଖନ୍ହି ଲିଲାର ବିଦାରତ ଭୟୂ ॥
ରୁଧିର ଦେଖି ବିଷାଦ ଉର ଭାରୀ। ତିନ୍ହହି ଧରନ କହୁଁ ଭୁଜା ପସାରୀ ॥
ଗହେ ନ ଜାହିଂ କରନ୍ହି ପର ଫିରହୀଂ। ଜନୁ ଜୁଗ ମଧୁପ କମଲ ବନ ଚରହୀମ୍ ॥
କୋଽପି କୂଦି ଦ୍ଵୌ ଧରେସି ବହୋରୀ। ମହି ପଟକତ ଭଜେ ଭୁଜା ମରୋରୀ ॥
ପୁନି ସକୋପ ଦସ ଧନୁ କର ଲୀନ୍ହେ। ସରନ୍ହି ମାରି ଘାୟଲ କପି କୀନ୍ହେ ॥
ହନୁମଦାଦି ମୁରୁଛିତ କରି ବଂଦର। ପାଇ ପ୍ରଦୋଷ ହରଷ ଦସକଂଧର ॥
ମୁରୁଛିତ ଦେଖି ସକଲ କପି ବୀରା। ଜାମଵଂତ ଧାୟୁ ରନଧୀରା ॥
ସଂଗ ଭାଲୁ ଭୂଧର ତରୁ ଧାରୀ। ମାରନ ଲଗେ ପଚାରି ପଚାରୀ ॥
ଭୟୁ କ୍ରୁଦ୍ଧ ରାଵନ ବଲଵାନା। ଗହି ପଦ ମହି ପଟକି ଭଟ ନାନା ॥
ଦେଖି ଭାଲୁପତି ନିଜ ଦଲ ଘାତା। କୋଽପି ମାଝ ଉର ମାରେସି ଲାତା ॥

ଛଂ. ଉର ଲାତ ଘାତ ପ୍ରଚଂଡ ଲାଗତ ବିକଲ ରଥ ତେ ମହି ପରା।
ଗହି ଭାଲୁ ବୀସହୁଁ କର ମନହୁଁ କମଲନ୍ହି ବସେ ନିସି ମଧୁକରା ॥
ମୁରୁଛିତ ବିଲୋକି ବହୋରି ପଦ ହତି ଭାଲୁପତି ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ଗୟୌ।
ନିସି ଜାନି ସ୍ୟଂଦନ ଘାଲି ତେହି ତବ ସୂତ ଜତନୁ କରତ ଭୟୋ ॥

ଦୋ. ମୁରୁଛା ବିଗତ ଭାଲୁ କପି ସବ ଆଏ ପ୍ରଭୁ ପାସ।
ନିସିଚର ସକଲ ରାଵନହି ଘେରି ରହେ ଅତି ତ୍ରାସ ॥ 98 ॥

ମାସପାରାୟଣ, ଛବ୍ବୀସଵାଁ ଵିଶ୍ରାମ
ତେହୀ ନିସି ସୀତା ପହିଂ ଜାଈ। ତ୍ରିଜଟା କହି ସବ କଥା ସୁନାଈ ॥
ସିର ଭୁଜ ବାଢ଼ଇ ସୁନତ ରିପୁ କେରୀ। ସୀତା ଉର ଭି ତ୍ରାସ ଘନେରୀ ॥
ମୁଖ ମଲୀନ ଉପଜୀ ମନ ଚିଂତା। ତ୍ରିଜଟା ସନ ବୋଲୀ ତବ ସୀତା ॥
ହୋଇହି କହା କହସି କିନ ମାତା। କେହି ବିଧି ମରିହି ବିସ୍ଵ ଦୁଖଦାତା ॥
ରଘୁପତି ସର ସିର କଟେହୁଁ ନ ମରୀ। ବିଧି ବିପରୀତ ଚରିତ ସବ କରୀ ॥
ମୋର ଅଭାଗ୍ୟ ଜିଆଵତ ଓହୀ। ଜେହିଂ ହୌ ହରି ପଦ କମଲ ବିଛୋହୀ ॥
ଜେହିଂ କୃତ କପଟ କନକ ମୃଗ ଝୂଠା। ଅଜହୁଁ ସୋ ଦୈଵ ମୋହି ପର ରୂଠା ॥
ଜେହିଂ ବିଧି ମୋହି ଦୁଖ ଦୁସହ ସହାଏ। ଲଛିମନ କହୁଁ କଟୁ ବଚନ କହାଏ ॥
ରଘୁପତି ବିରହ ସବିଷ ସର ଭାରୀ। ତକି ତକି ମାର ବାର ବହୁ ମାରୀ ॥
ଐସେହୁଁ ଦୁଖ ଜୋ ରାଖ ମମ ପ୍ରାନା। ସୋଇ ବିଧି ତାହି ଜିଆଵ ନ ଆନା ॥
ବହୁ ବିଧି କର ବିଲାପ ଜାନକୀ। କରି କରି ସୁରତି କୃପାନିଧାନ କୀ ॥
କହ ତ୍ରିଜଟା ସୁନୁ ରାଜକୁମାରୀ। ଉର ସର ଲାଗତ ମରି ସୁରାରୀ ॥
ପ୍ରଭୁ ତାତେ ଉର ହତି ନ ତେହୀ। ଏହି କେ ହୃଦୟଁ ବସତି ବୈଦେହୀ ॥

ଛଂ. ଏହି କେ ହୃଦୟଁ ବସ ଜାନକୀ ଜାନକୀ ଉର ମମ ବାସ ହୈ।
ମମ ଉଦର ଭୁଅନ ଅନେକ ଲାଗତ ବାନ ସବ କର ନାସ ହୈ ॥
ସୁନି ବଚନ ହରଷ ବିଷାଦ ମନ ଅତି ଦେଖି ପୁନି ତ୍ରିଜଟାଁ କହା।
ଅବ ମରିହି ରିପୁ ଏହି ବିଧି ସୁନହି ସୁଂଦରି ତଜହି ସଂସୟ ମହା ॥

ଦୋ. କାଟତ ସିର ହୋଇହି ବିକଲ ଛୁଟି ଜାଇହି ତଵ ଧ୍ୟାନ।
ତବ ରାଵନହି ହୃଦୟ ମହୁଁ ମରିହହିଂ ରାମୁ ସୁଜାନ ॥ 99 ॥

ଅସ କହି ବହୁତ ଭାଁତି ସମୁଝାଈ। ପୁନି ତ୍ରିଜଟା ନିଜ ଭଵନ ସିଧାଈ ॥
ରାମ ସୁଭାଉ ସୁମିରି ବୈଦେହୀ। ଉପଜୀ ବିରହ ବିଥା ଅତି ତେହୀ ॥
ନିସିହି ସସିହି ନିଂଦତି ବହୁ ଭାଁତୀ। ଜୁଗ ସମ ଭୀ ସିରାତି ନ ରାତୀ ॥
କରତି ବିଲାପ ମନହିଂ ମନ ଭାରୀ। ରାମ ବିରହଁ ଜାନକୀ ଦୁଖାରୀ ॥
ଜବ ଅତି ଭୟୁ ବିରହ ଉର ଦାହୂ। ଫରକେଉ ବାମ ନୟନ ଅରୁ ବାହୂ ॥
ସଗୁନ ବିଚାରି ଧରୀ ମନ ଧୀରା। ଅବ ମିଲିହହିଂ କୃପାଲ ରଘୁବୀରା ॥
ଇହାଁ ଅର୍ଧନିସି ରାଵନୁ ଜାଗା। ନିଜ ସାରଥି ସନ ଖୀଝନ ଲାଗା ॥
ସଠ ରନଭୂମି ଛଡ଼ଆଇସି ମୋହୀ। ଧିଗ ଧିଗ ଅଧମ ମଂଦମତି ତୋହୀ ॥
ତେହିଂ ପଦ ଗହି ବହୁ ବିଧି ସମୁଝାଵା। ଭୌରୁ ଭେଁ ରଥ ଚଢ଼ଇ ପୁନି ଧାଵା ॥
ସୁନି ଆଗଵନୁ ଦସାନନ କେରା। କପି ଦଲ ଖରଭର ଭୟୁ ଘନେରା ॥
ଜହଁ ତହଁ ଭୂଧର ବିଟପ ଉପାରୀ। ଧାଏ କଟକଟାଇ ଭଟ ଭାରୀ ॥

ଛଂ. ଧାଏ ଜୋ ମର୍କଟ ବିକଟ ଭାଲୁ କରାଲ କର ଭୂଧର ଧରା।
ଅତି କୋପ କରହିଂ ପ୍ରହାର ମାରତ ଭଜି ଚଲେ ରଜନୀଚରା ॥
ବିଚଲାଇ ଦଲ ବଲଵଂତ କୀସନ୍ହ ଘେରି ପୁନି ରାଵନୁ ଲିୟୋ।
ଚହୁଁ ଦିସି ଚପେଟନ୍ହି ମାରି ନଖନ୍ହି ବିଦାରି ତନୁ ବ୍ୟାକୁଲ କିୟୋ ॥

ଦୋ. ଦେଖି ମହା ମର୍କଟ ପ୍ରବଲ ରାଵନ କୀନ୍ହ ବିଚାର।
ଅଂତରହିତ ହୋଇ ନିମିଷ ମହୁଁ କୃତ ମାୟା ବିସ୍ତାର ॥ 100 ॥

ଛଂ. ଜବ କୀନ୍ହ ତେହିଂ ପାଷଂଡ। ଭେ ପ୍ରଗଟ ଜଂତୁ ପ୍ରଚଂଡ ॥
ବେତାଲ ଭୂତ ପିସାଚ। କର ଧରେଂ ଧନୁ ନାରାଚ ॥ 1 ॥

ଜୋଗିନି ଗହେଂ କରବାଲ। ଏକ ହାଥ ମନୁଜ କପାଲ ॥
କରି ସଦ୍ୟ ସୋନିତ ପାନ। ନାଚହିଂ କରହିଂ ବହୁ ଗାନ ॥ 2 ॥

ଧରୁ ମାରୁ ବୋଲହିଂ ଘୋର। ରହି ପୂରି ଧୁନି ଚହୁଁ ଓର ॥
ମୁଖ ବାଇ ଧାଵହିଂ ଖାନ। ତବ ଲଗେ କୀସ ପରାନ ॥ 3 ॥

ଜହଁ ଜାହିଂ ମର୍କଟ ଭାଗି। ତହଁ ବରତ ଦେଖହିଂ ଆଗି ॥
ଭେ ବିକଲ ବାନର ଭାଲୁ। ପୁନି ଲାଗ ବରଷୈ ବାଲୁ ॥ 4 ॥

ଜହଁ ତହଁ ଥକିତ କରି କୀସ। ଗର୍ଜେଉ ବହୁରି ଦସସୀସ ॥
ଲଛିମନ କପୀସ ସମେତ। ଭେ ସକଲ ବୀର ଅଚେତ ॥ 5 ॥

ହା ରାମ ହା ରଘୁନାଥ। କହି ସୁଭଟ ମୀଜହିଂ ହାଥ ॥
ଏହି ବିଧି ସକଲ ବଲ ତୋରି। ତେହିଂ କୀନ୍ହ କପଟ ବହୋରି ॥ 6 ॥

ପ୍ରଗଟେସି ବିପୁଲ ହନୁମାନ। ଧାଏ ଗହେ ପାଷାନ ॥
ତିନ୍ହ ରାମୁ ଘେରେ ଜାଇ। ଚହୁଁ ଦିସି ବରୂଥ ବନାଇ ॥ 7 ॥

ମାରହୁ ଧରହୁ ଜନି ଜାଇ। କଟକଟହିଂ ପୂଁଛ ଉଠାଇ ॥
ଦହଁ ଦିସି ଲଁଗୂର ବିରାଜ। ତେହିଂ ମଧ୍ୟ କୋସଲରାଜ ॥ 8 ॥

ଛଂ. ତେହିଂ ମଧ୍ୟ କୋସଲରାଜ ସୁଂଦର ସ୍ୟାମ ତନ ସୋଭା ଲହୀ।
ଜନୁ ଇଂଦ୍ରଧନୁଷ ଅନେକ କୀ ବର ବାରି ତୁଂଗ ତମାଲହୀ ॥
ପ୍ରଭୁ ଦେଖି ହରଷ ବିଷାଦ ଉର ସୁର ବଦତ ଜୟ ଜୟ ଜୟ କରୀ।
ରଘୁବୀର ଏକହି ତୀର କୋଽପି ନିମେଷ ମହୁଁ ମାୟା ହରୀ ॥ 1 ॥

ମାୟା ବିଗତ କପି ଭାଲୁ ହରଷେ ବିଟପ ଗିରି ଗହି ସବ ଫିରେ।
ସର ନିକର ଛାଡ଼ଏ ରାମ ରାଵନ ବାହୁ ସିର ପୁନି ମହି ଗିରେ ॥
ଶ୍ରୀରାମ ରାଵନ ସମର ଚରିତ ଅନେକ କଲ୍ପ ଜୋ ଗାଵହୀଂ।
ସତ ସେଷ ସାରଦ ନିଗମ କବି ତେଉ ତଦପି ପାର ନ ପାଵହୀମ୍ ॥ 2 ॥

ଦୋ. ତାକେ ଗୁନ ଗନ କଛୁ କହେ ଜଡ଼ମତି ତୁଲସୀଦାସ।
ଜିମି ନିଜ ବଲ ଅନୁରୂପ ତେ ମାଛୀ ଉଡ଼ଇ ଅକାସ ॥ 101(କ) ॥

କାଟେ ସିର ଭୁଜ ବାର ବହୁ ମରତ ନ ଭଟ ଲଂକେସ।
ପ୍ରଭୁ କ୍ରୀଡ଼ତ ସୁର ସିଦ୍ଧ ମୁନି ବ୍ୟାକୁଲ ଦେଖି କଲେସ ॥ 101(ଖ) ॥

କାଟତ ବଢ଼ହିଂ ସୀସ ସମୁଦାଈ। ଜିମି ପ୍ରତି ଲାଭ ଲୋଭ ଅଧିକାଈ ॥
ମରି ନ ରିପୁ ଶ୍ରମ ଭୟୁ ବିସେଷା। ରାମ ବିଭୀଷନ ତନ ତବ ଦେଖା ॥
ଉମା କାଲ ମର ଜାକୀଂ ଈଛା। ସୋ ପ୍ରଭୁ ଜନ କର ପ୍ରୀତି ପରୀଛା ॥
ସୁନୁ ସରବଗ୍ୟ ଚରାଚର ନାୟକ। ପ୍ରନତପାଲ ସୁର ମୁନି ସୁଖଦାୟକ ॥
ନାଭିକୁଂଡ ପିୟୂଷ ବସ ୟାକେଂ। ନାଥ ଜିଅତ ରାଵନୁ ବଲ ତାକେମ୍ ॥
ସୁନତ ବିଭୀଷନ ବଚନ କୃପାଲା। ହରଷି ଗହେ କର ବାନ କରାଲା ॥
ଅସୁଭ ହୋନ ଲାଗେ ତବ ନାନା। ରୋଵହିଂ ଖର ସୃକାଲ ବହୁ ସ୍ଵାନା ॥
ବୋଲହି ଖଗ ଜଗ ଆରତି ହେତୂ। ପ୍ରଗଟ ଭେ ନଭ ଜହଁ ତହଁ କେତୂ ॥
ଦସ ଦିସି ଦାହ ହୋନ ଅତି ଲାଗା। ଭୟୁ ପରବ ବିନୁ ରବି ଉପରାଗା ॥
ମଂଦୋଦରି ଉର କଂପତି ଭାରୀ। ପ୍ରତିମା ସ୍ତ୍ରଵହିଂ ନୟନ ମଗ ବାରୀ ॥

ଛଂ. ପ୍ରତିମା ରୁଦହିଂ ପବିପାତ ନଭ ଅତି ବାତ ବହ ଡୋଲତି ମହୀ।
ବରଷହିଂ ବଲାହକ ରୁଧିର କଚ ରଜ ଅସୁଭ ଅତି ସକ କୋ କହୀ ॥
ଉତପାତ ଅମିତ ବିଲୋକି ନଭ ସୁର ବିକଲ ବୋଲହି ଜୟ ଜେ।
ସୁର ସଭୟ ଜାନି କୃପାଲ ରଘୁପତି ଚାପ ସର ଜୋରତ ଭେ ॥

ଦୋ. ଖୈଚି ସରାସନ ଶ୍ରଵନ ଲଗି ଛାଡ଼ଏ ସର ଏକତୀସ।
ରଘୁନାୟକ ସାୟକ ଚଲେ ମାନହୁଁ କାଲ ଫନୀସ ॥ 102 ॥

ସାୟକ ଏକ ନାଭି ସର ସୋଷା। ଅପର ଲଗେ ଭୁଜ ସିର କରି ରୋଷା ॥
ଲୈ ସିର ବାହୁ ଚଲେ ନାରାଚା। ସିର ଭୁଜ ହୀନ ରୁଂଡ ମହି ନାଚା ॥
ଧରନି ଧସି ଧର ଧାଵ ପ୍ରଚଂଡା। ତବ ସର ହତି ପ୍ରଭୁ କୃତ ଦୁଇ ଖଂଡା ॥
ଗର୍ଜେଉ ମରତ ଘୋର ରଵ ଭାରୀ। କହାଁ ରାମୁ ରନ ହତୌଂ ପଚାରୀ ॥
ଡୋଲୀ ଭୂମି ଗିରତ ଦସକଂଧର। ଛୁଭିତ ସିଂଧୁ ସରି ଦିଗ୍ଗଜ ଭୂଧର ॥
ଧରନି ପରେଉ ଦ୍ଵୌ ଖଂଡ ବଢ଼ଆଈ। ଚାପି ଭାଲୁ ମର୍କଟ ସମୁଦାଈ ॥
ମଂଦୋଦରି ଆଗେଂ ଭୁଜ ସୀସା। ଧରି ସର ଚଲେ ଜହାଁ ଜଗଦୀସା ॥
ପ୍ରବିସେ ସବ ନିଷଂଗ ମହୁ ଜାଈ। ଦେଖି ସୁରନ୍ହ ଦୁଂଦୁଭୀଂ ବଜାଈ ॥
ତାସୁ ତେଜ ସମାନ ପ୍ରଭୁ ଆନନ। ହରଷେ ଦେଖି ସଂଭୁ ଚତୁରାନନ ॥
ଜୟ ଜୟ ଧୁନି ପୂରୀ ବ୍ରହ୍ମଂଡା। ଜୟ ରଘୁବୀର ପ୍ରବଲ ଭୁଜଦଂଡା ॥
ବରଷହି ସୁମନ ଦେଵ ମୁନି ବୃଂଦା। ଜୟ କୃପାଲ ଜୟ ଜୟତି ମୁକୁଂଦା ॥

ଛଂ. ଜୟ କୃପା କଂଦ ମୁକଂଦ ଦ୍ଵଂଦ ହରନ ସରନ ସୁଖପ୍ରଦ ପ୍ରଭୋ।
ଖଲ ଦଲ ବିଦାରନ ପରମ କାରନ କାରୁନୀକ ସଦା ବିଭୋ ॥
ସୁର ସୁମନ ବରଷହିଂ ହରଷ ସଂକୁଲ ବାଜ ଦୁଂଦୁଭି ଗହଗହୀ।
ସଂଗ୍ରାମ ଅଂଗନ ରାମ ଅଂଗ ଅନଂଗ ବହୁ ସୋଭା ଲହୀ ॥
ସିର ଜଟା ମୁକୁଟ ପ୍ରସୂନ ବିଚ ବିଚ ଅତି ମନୋହର ରାଜହୀଂ।
ଜନୁ ନୀଲଗିରି ପର ତଡ଼ଇତ ପଟଲ ସମେତ ଉଡ଼ଉଗନ ଭ୍ରାଜହୀମ୍ ॥
ଭୁଜଦଂଡ ସର କୋଦଂଡ ଫେରତ ରୁଧିର କନ ତନ ଅତି ବନେ।
ଜନୁ ରାୟମୁନୀଂ ତମାଲ ପର ବୈଠୀଂ ବିପୁଲ ସୁଖ ଆପନେ ॥

ଦୋ. କୃପାଦୃଷ୍ଟି କରି ପ୍ରଭୁ ଅଭୟ କିଏ ସୁର ବୃଂଦ।
ଭାଲୁ କୀସ ସବ ହରଷେ ଜୟ ସୁଖ ଧାମ ମୁକଂଦ ॥ 103 ॥

ପତି ସିର ଦେଖତ ମଂଦୋଦରୀ। ମୁରୁଛିତ ବିକଲ ଧରନି ଖସି ପରୀ ॥
ଜୁବତି ବୃଂଦ ରୋଵତ ଉଠି ଧାଈଂ। ତେହି ଉଠାଇ ରାଵନ ପହିଂ ଆଈ ॥
ପତି ଗତି ଦେଖି ତେ କରହିଂ ପୁକାରା। ଛୂଟେ କଚ ନହିଂ ବପୁଷ ସଁଭାରା ॥
ଉର ତାଡ଼ନା କରହିଂ ବିଧି ନାନା। ରୋଵତ କରହିଂ ପ୍ରତାପ ବଖାନା ॥
ତଵ ବଲ ନାଥ ଡୋଲ ନିତ ଧରନୀ। ତେଜ ହୀନ ପାଵକ ସସି ତରନୀ ॥
ସେଷ କମଠ ସହି ସକହିଂ ନ ଭାରା। ସୋ ତନୁ ଭୂମି ପରେଉ ଭରି ଛାରା ॥
ବରୁନ କୁବେର ସୁରେସ ସମୀରା। ରନ ସନ୍ମୁଖ ଧରି କାହୁଁ ନ ଧୀରା ॥
ଭୁଜବଲ ଜିତେହୁ କାଲ ଜମ ସାଈଂ। ଆଜୁ ପରେହୁ ଅନାଥ କୀ ନାଈମ୍ ॥
ଜଗତ ବିଦିତ ତୁମ୍ହାରୀ ପ୍ରଭୁତାଈ। ସୁତ ପରିଜନ ବଲ ବରନି ନ ଜାଈ ॥
ରାମ ବିମୁଖ ଅସ ହାଲ ତୁମ୍ହାରା। ରହା ନ କୌ କୁଲ ରୋଵନିହାରା ॥
ତଵ ବସ ବିଧି ପ୍ରପଂଚ ସବ ନାଥା। ସଭୟ ଦିସିପ ନିତ ନାଵହିଂ ମାଥା ॥
ଅବ ତଵ ସିର ଭୁଜ ଜଂବୁକ ଖାହୀଂ। ରାମ ବିମୁଖ ୟହ ଅନୁଚିତ ନାହୀମ୍ ॥
କାଲ ବିବସ ପତି କହା ନ ମାନା। ଅଗ ଜଗ ନାଥୁ ମନୁଜ କରି ଜାନା ॥

ଛଂ. ଜାନ୍ୟୋ ମନୁଜ କରି ଦନୁଜ କାନନ ଦହନ ପାଵକ ହରି ସ୍ଵୟଂ।
ଜେହି ନମତ ସିଵ ବ୍ରହ୍ମାଦି ସୁର ପିୟ ଭଜେହୁ ନହିଂ କରୁନାମୟମ୍ ॥
ଆଜନ୍ମ ତେ ପରଦ୍ରୋହ ରତ ପାପୌଘମୟ ତଵ ତନୁ ଅୟଂ।
ତୁମ୍ହହୂ ଦିୟୋ ନିଜ ଧାମ ରାମ ନମାମି ବ୍ରହ୍ମ ନିରାମୟମ୍ ॥

ଦୋ. ଅହହ ନାଥ ରଘୁନାଥ ସମ କୃପାସିଂଧୁ ନହିଂ ଆନ।
ଜୋଗି ବୃଂଦ ଦୁର୍ଲଭ ଗତି ତୋହି ଦୀନ୍ହି ଭଗଵାନ ॥ 104 ॥

ମଂଦୋଦରୀ ବଚନ ସୁନି କାନା। ସୁର ମୁନି ସିଦ୍ଧ ସବନ୍ହି ସୁଖ ମାନା ॥
ଅଜ ମହେସ ନାରଦ ସନକାଦୀ। ଜେ ମୁନିବର ପରମାରଥବାଦୀ ॥
ଭରି ଲୋଚନ ରଘୁପତିହି ନିହାରୀ। ପ୍ରେମ ମଗନ ସବ ଭେ ସୁଖାରୀ ॥
ରୁଦନ କରତ ଦେଖୀଂ ସବ ନାରୀ। ଗୟୁ ବିଭୀଷନୁ ମନ ଦୁଖ ଭାରୀ ॥
ବଂଧୁ ଦସା ବିଲୋକି ଦୁଖ କୀନ୍ହା। ତବ ପ୍ରଭୁ ଅନୁଜହି ଆୟସୁ ଦୀନ୍ହା ॥
ଲଛିମନ ତେହି ବହୁ ବିଧି ସମୁଝାୟୋ। ବହୁରି ବିଭୀଷନ ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ଆୟୋ ॥
କୃପାଦୃଷ୍ଟି ପ୍ରଭୁ ତାହି ବିଲୋକା। କରହୁ କ୍ରିୟା ପରିହରି ସବ ସୋକା ॥
କୀନ୍ହି କ୍ରିୟା ପ୍ରଭୁ ଆୟସୁ ମାନୀ। ବିଧିଵତ ଦେସ କାଲ ଜିୟଁ ଜାନୀ ॥

ଦୋ. ମଂଦୋଦରୀ ଆଦି ସବ ଦେଇ ତିଲାଂଜଲି ତାହି।
ଭଵନ ଗୀ ରଘୁପତି ଗୁନ ଗନ ବରନତ ମନ ମାହି ॥ 105 ॥

ଆଇ ବିଭୀଷନ ପୁନି ସିରୁ ନାୟୋ। କୃପାସିଂଧୁ ତବ ଅନୁଜ ବୋଲାୟୋ ॥
ତୁମ୍ହ କପୀସ ଅଂଗଦ ନଲ ନୀଲା। ଜାମଵଂତ ମାରୁତି ନୟସୀଲା ॥
ସବ ମିଲି ଜାହୁ ବିଭୀଷନ ସାଥା। ସାରେହୁ ତିଲକ କହେଉ ରଘୁନାଥା ॥
ପିତା ବଚନ ମୈଂ ନଗର ନ ଆଵୁଁ। ଆପୁ ସରିସ କପି ଅନୁଜ ପଠାଵୁଁ ॥
ତୁରତ ଚଲେ କପି ସୁନି ପ୍ରଭୁ ବଚନା। କୀନ୍ହୀ ଜାଇ ତିଲକ କୀ ରଚନା ॥
ସାଦର ସିଂହାସନ ବୈଠାରୀ। ତିଲକ ସାରି ଅସ୍ତୁତି ଅନୁସାରୀ ॥
ଜୋରି ପାନି ସବହୀଂ ସିର ନାଏ। ସହିତ ବିଭୀଷନ ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ଆଏ ॥
ତବ ରଘୁବୀର ବୋଲି କପି ଲୀନ୍ହେ। କହି ପ୍ରିୟ ବଚନ ସୁଖୀ ସବ କୀନ୍ହେ ॥

ଛଂ. କିଏ ସୁଖୀ କହି ବାନୀ ସୁଧା ସମ ବଲ ତୁମ୍ହାରେଂ ରିପୁ ହୟୋ।
ପାୟୋ ବିଭୀଷନ ରାଜ ତିହୁଁ ପୁର ଜସୁ ତୁମ୍ହାରୋ ନିତ ନୟୋ ॥
ମୋହି ସହିତ ସୁଭ କୀରତି ତୁମ୍ହାରୀ ପରମ ପ୍ରୀତି ଜୋ ଗାଇହୈଂ।
ସଂସାର ସିଂଧୁ ଅପାର ପାର ପ୍ରୟାସ ବିନୁ ନର ପାଇହୈମ୍ ॥

ଦୋ. ପ୍ରଭୁ କେ ବଚନ ଶ୍ରଵନ ସୁନି ନହିଂ ଅଘାହିଂ କପି ପୁଂଜ।
ବାର ବାର ସିର ନାଵହିଂ ଗହହିଂ ସକଲ ପଦ କଂଜ ॥ 106 ॥

ପୁନି ପ୍ରଭୁ ବୋଲି ଲିୟୁ ହନୁମାନା। ଲଂକା ଜାହୁ କହେଉ ଭଗଵାନା ॥
ସମାଚାର ଜାନକିହି ସୁନାଵହୁ। ତାସୁ କୁସଲ ଲୈ ତୁମ୍ହ ଚଲି ଆଵହୁ ॥
ତବ ହନୁମଂତ ନଗର ମହୁଁ ଆଏ। ସୁନି ନିସିଚରୀ ନିସାଚର ଧାଏ ॥
ବହୁ ପ୍ରକାର ତିନ୍ହ ପୂଜା କୀନ୍ହୀ। ଜନକସୁତା ଦେଖାଇ ପୁନି ଦୀନ୍ହୀ ॥
ଦୂରହି ତେ ପ୍ରନାମ କପି କୀନ୍ହା। ରଘୁପତି ଦୂତ ଜାନକୀଂ ଚୀନ୍ହା ॥
କହହୁ ତାତ ପ୍ରଭୁ କୃପାନିକେତା। କୁସଲ ଅନୁଜ କପି ସେନ ସମେତା ॥
ସବ ବିଧି କୁସଲ କୋସଲାଧୀସା। ମାତୁ ସମର ଜୀତ୍ୟୋ ଦସସୀସା ॥
ଅବିଚଲ ରାଜୁ ବିଭୀଷନ ପାୟୋ। ସୁନି କପି ବଚନ ହରଷ ଉର ଛାୟୋ ॥

ଛଂ. ଅତି ହରଷ ମନ ତନ ପୁଲକ ଲୋଚନ ସଜଲ କହ ପୁନି ପୁନି ରମା।
କା ଦେଉଁ ତୋହି ତ୍ରେଲୋକ ମହୁଁ କପି କିମପି ନହିଂ ବାନୀ ସମା ॥
ସୁନୁ ମାତୁ ମୈଂ ପାୟୋ ଅଖିଲ ଜଗ ରାଜୁ ଆଜୁ ନ ସଂସୟଂ।
ରନ ଜୀତି ରିପୁଦଲ ବଂଧୁ ଜୁତ ପସ୍ୟାମି ରାମମନାମୟମ୍ ॥

ଦୋ. ସୁନୁ ସୁତ ସଦଗୁନ ସକଲ ତଵ ହୃଦୟଁ ବସହୁଁ ହନୁମଂତ।
ସାନୁକୂଲ କୋସଲପତି ରହହୁଁ ସମେତ ଅନଂତ ॥ 107 ॥

ଅବ ସୋଇ ଜତନ କରହୁ ତୁମ୍ହ ତାତା। ଦେଖୌଂ ନୟନ ସ୍ୟାମ ମୃଦୁ ଗାତା ॥
ତବ ହନୁମାନ ରାମ ପହିଂ ଜାଈ। ଜନକସୁତା କୈ କୁସଲ ସୁନାଈ ॥
ସୁନି ସଂଦେସୁ ଭାନୁକୁଲଭୂଷନ। ବୋଲି ଲିଏ ଜୁବରାଜ ବିଭୀଷନ ॥
ମାରୁତସୁତ କେ ସଂଗ ସିଧାଵହୁ। ସାଦର ଜନକସୁତହି ଲୈ ଆଵହୁ ॥
ତୁରତହିଂ ସକଲ ଗେ ଜହଁ ସୀତା। ସେଵହିଂ ସବ ନିସିଚରୀଂ ବିନୀତା ॥
ବେଗି ବିଭୀଷନ ତିନ୍ହହି ସିଖାୟୋ। ତିନ୍ହ ବହୁ ବିଧି ମଜ୍ଜନ କରଵାୟୋ ॥
ବହୁ ପ୍ରକାର ଭୂଷନ ପହିରାଏ। ସିବିକା ରୁଚିର ସାଜି ପୁନି ଲ୍ୟାଏ ॥
ତା ପର ହରଷି ଚଢ଼ଈ ବୈଦେହୀ। ସୁମିରି ରାମ ସୁଖଧାମ ସନେହୀ ॥
ବେତପାନି ରଚ୍ଛକ ଚହୁଁ ପାସା। ଚଲେ ସକଲ ମନ ପରମ ହୁଲାସା ॥
ଦେଖନ ଭାଲୁ କୀସ ସବ ଆଏ। ରଚ୍ଛକ କୋଽପି ନିଵାରନ ଧାଏ ॥
କହ ରଘୁବୀର କହା ମମ ମାନହୁ। ସୀତହି ସଖା ପୟାଦେଂ ଆନହୁ ॥
ଦେଖହୁଁ କପି ଜନନୀ କୀ ନାଈଂ। ବିହସି କହା ରଘୁନାଥ ଗୋସାଈ ॥
ସୁନି ପ୍ରଭୁ ବଚନ ଭାଲୁ କପି ହରଷେ। ନଭ ତେ ସୁରନ୍ହ ସୁମନ ବହୁ ବରଷେ ॥
ସୀତା ପ୍ରଥମ ଅନଲ ମହୁଁ ରାଖୀ। ପ୍ରଗଟ କୀନ୍ହି ଚହ ଅଂତର ସାଖୀ ॥

ଦୋ. ତେହି କାରନ କରୁନାନିଧି କହେ କଛୁକ ଦୁର୍ବାଦ।
ସୁନତ ଜାତୁଧାନୀଂ ସବ ଲାଗୀଂ କରୈ ବିଷାଦ ॥ 108 ॥

ପ୍ରଭୁ କେ ବଚନ ସୀସ ଧରି ସୀତା। ବୋଲୀ ମନ କ୍ରମ ବଚନ ପୁନୀତା ॥
ଲଛିମନ ହୋହୁ ଧରମ କେ ନେଗୀ। ପାଵକ ପ୍ରଗଟ କରହୁ ତୁମ୍ହ ବେଗୀ ॥
ସୁନି ଲଛିମନ ସୀତା କୈ ବାନୀ। ବିରହ ବିବେକ ଧରମ ନିତି ସାନୀ ॥
ଲୋଚନ ସଜଲ ଜୋରି କର ଦୋଊ। ପ୍ରଭୁ ସନ କଛୁ କହି ସକତ ନ ଓଊ ॥
ଦେଖି ରାମ ରୁଖ ଲଛିମନ ଧାଏ। ପାଵକ ପ୍ରଗଟି କାଠ ବହୁ ଲାଏ ॥
ପାଵକ ପ୍ରବଲ ଦେଖି ବୈଦେହୀ। ହୃଦୟଁ ହରଷ ନହିଂ ଭୟ କଛୁ ତେହୀ ॥
ଜୌଂ ମନ ବଚ କ୍ରମ ମମ ଉର ମାହୀଂ। ତଜି ରଘୁବୀର ଆନ ଗତି ନାହୀମ୍ ॥
ତୌ କୃସାନୁ ସବ କୈ ଗତି ଜାନା। ମୋ କହୁଁ ହୌ ଶ୍ରୀଖଂଡ ସମାନା ॥

ଛଂ. ଶ୍ରୀଖଂଡ ସମ ପାଵକ ପ୍ରବେସ କିୟୋ ସୁମିରି ପ୍ରଭୁ ମୈଥିଲୀ।
ଜୟ କୋସଲେସ ମହେସ ବଂଦିତ ଚରନ ରତି ଅତି ନିର୍ମଲୀ ॥
ପ୍ରତିବିଂବ ଅରୁ ଲୌକିକ କଲଂକ ପ୍ରଚଂଡ ପାଵକ ମହୁଁ ଜରେ।
ପ୍ରଭୁ ଚରିତ କାହୁଁ ନ ଲଖେ ନଭ ସୁର ସିଦ୍ଧ ମୁନି ଦେଖହିଂ ଖରେ ॥ 1 ॥

ଧରି ରୂପ ପାଵକ ପାନି ଗହି ଶ୍ରୀ ସତ୍ୟ ଶ୍ରୁତି ଜଗ ବିଦିତ ଜୋ।
ଜିମି ଛୀରସାଗର ଇଂଦିରା ରାମହି ସମର୍ପୀ ଆନି ସୋ ॥
ସୋ ରାମ ବାମ ବିଭାଗ ରାଜତି ରୁଚିର ଅତି ସୋଭା ଭଲୀ।
ନଵ ନୀଲ ନୀରଜ ନିକଟ ମାନହୁଁ କନକ ପଂକଜ କୀ କଲୀ ॥ 2 ॥

ଦୋ. ବରଷହିଂ ସୁମନ ହରଷି ସୁନ ବାଜହିଂ ଗଗନ ନିସାନ।
ଗାଵହିଂ କିଂନର ସୁରବଧୂ ନାଚହିଂ ଚଢ଼ଈଂ ବିମାନ ॥ 109(କ) ॥

ଜନକସୁତା ସମେତ ପ୍ରଭୁ ସୋଭା ଅମିତ ଅପାର।
ଦେଖି ଭାଲୁ କପି ହରଷେ ଜୟ ରଘୁପତି ସୁଖ ସାର ॥ 109(ଖ) ॥

ତବ ରଘୁପତି ଅନୁସାସନ ପାଈ। ମାତଲି ଚଲେଉ ଚରନ ସିରୁ ନାଈ ॥
ଆଏ ଦେଵ ସଦା ସ୍ଵାରଥୀ। ବଚନ କହହିଂ ଜନୁ ପରମାରଥୀ ॥
ଦୀନ ବଂଧୁ ଦୟାଲ ରଘୁରାୟା। ଦେଵ କୀନ୍ହି ଦେଵନ୍ହ ପର ଦାୟା ॥
ବିସ୍ଵ ଦ୍ରୋହ ରତ ୟହ ଖଲ କାମୀ। ନିଜ ଅଘ ଗୟୁ କୁମାରଗଗାମୀ ॥
ତୁମ୍ହ ସମରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଅବିନାସୀ। ସଦା ଏକରସ ସହଜ ଉଦାସୀ ॥
ଅକଲ ଅଗୁନ ଅଜ ଅନଘ ଅନାମୟ। ଅଜିତ ଅମୋଘସକ୍ତି କରୁନାମୟ ॥
ମୀନ କମଠ ସୂକର ନରହରୀ। ବାମନ ପରସୁରାମ ବପୁ ଧରୀ ॥
ଜବ ଜବ ନାଥ ସୁରନ୍ହ ଦୁଖୁ ପାୟୋ। ନାନା ତନୁ ଧରି ତୁମ୍ହିଁ ନସାୟୋ ॥
ୟହ ଖଲ ମଲିନ ସଦା ସୁରଦ୍ରୋହୀ। କାମ ଲୋଭ ମଦ ରତ ଅତି କୋହୀ ॥
ଅଧମ ସିରୋମନି ତଵ ପଦ ପାଵା। ୟହ ହମରେ ମନ ବିସମୟ ଆଵା ॥
ହମ ଦେଵତା ପରମ ଅଧିକାରୀ। ସ୍ଵାରଥ ରତ ପ୍ରଭୁ ଭଗତି ବିସାରୀ ॥
ଭଵ ପ୍ରବାହଁ ସଂତତ ହମ ପରେ। ଅବ ପ୍ରଭୁ ପାହି ସରନ ଅନୁସରେ ॥

ଦୋ. କରି ବିନତୀ ସୁର ସିଦ୍ଧ ସବ ରହେ ଜହଁ ତହଁ କର ଜୋରି।
ଅତି ସପ୍ରେମ ତନ ପୁଲକି ବିଧି ଅସ୍ତୁତି କରତ ବହୋରି ॥ 110 ॥

ଛଂ. ଜୟ ରାମ ସଦା ସୁଖଧାମ ହରେ। ରଘୁନାୟକ ସାୟକ ଚାପ ଧରେ ॥
ଭଵ ବାରନ ଦାରନ ସିଂହ ପ୍ରଭୋ। ଗୁନ ସାଗର ନାଗର ନାଥ ବିଭୋ ॥
ତନ କାମ ଅନେକ ଅନୂପ ଛବୀ। ଗୁନ ଗାଵତ ସିଦ୍ଧ ମୁନୀଂଦ୍ର କବୀ ॥
ଜସୁ ପାଵନ ରାଵନ ନାଗ ମହା। ଖଗନାଥ ଜଥା କରି କୋପ ଗହା ॥
ଜନ ରଂଜନ ଭଂଜନ ସୋକ ଭୟଂ। ଗତକ୍ରୋଧ ସଦା ପ୍ରଭୁ ବୋଧମୟମ୍ ॥
ଅଵତାର ଉଦାର ଅପାର ଗୁନଂ। ମହି ଭାର ବିଭଂଜନ ଗ୍ୟାନଘନମ୍ ॥
ଅଜ ବ୍ୟାପକମେକମନାଦି ସଦା। କରୁନାକର ରାମ ନମାମି ମୁଦା ॥
ରଘୁବଂସ ବିଭୂଷନ ଦୂଷନ ହା। କୃତ ଭୂପ ବିଭୀଷନ ଦୀନ ରହା ॥
ଗୁନ ଗ୍ୟାନ ନିଧାନ ଅମାନ ଅଜଂ। ନିତ ରାମ ନମାମି ବିଭୁଂ ବିରଜମ୍ ॥
ଭୁଜଦଂଡ ପ୍ରଚଂଡ ପ୍ରତାପ ବଲଂ। ଖଲ ବୃଂଦ ନିକଂଦ ମହା କୁସଲମ୍ ॥
ବିନୁ କାରନ ଦୀନ ଦୟାଲ ହିତଂ। ଛବି ଧାମ ନମାମି ରମା ସହିତମ୍ ॥
ଭଵ ତାରନ କାରନ କାଜ ପରଂ। ମନ ସଂଭଵ ଦାରୁନ ଦୋଷ ହରମ୍ ॥
ସର ଚାପ ମନୋହର ତ୍ରୋନ ଧରଂ। ଜରଜାରୁନ ଲୋଚନ ଭୂପବରମ୍ ॥
ସୁଖ ମଂଦିର ସୁଂଦର ଶ୍ରୀରମନଂ। ମଦ ମାର ମୁଧା ମମତା ସମନମ୍ ॥
ଅନଵଦ୍ୟ ଅଖଂଡ ନ ଗୋଚର ଗୋ। ସବରୂପ ସଦା ସବ ହୋଇ ନ ଗୋ ॥
ଇତି ବେଦ ବଦଂତି ନ ଦଂତକଥା। ରବି ଆତପ ଭିନ୍ନମଭିନ୍ନ ଜଥା ॥
କୃତକୃତ୍ୟ ବିଭୋ ସବ ବାନର ଏ। ନିରଖଂତି ତଵାନନ ସାଦର ଏ ॥
ଧିଗ ଜୀଵନ ଦେଵ ସରୀର ହରେ। ତଵ ଭକ୍ତି ବିନା ଭଵ ଭୂଲି ପରେ ॥
ଅବ ଦୀନ ଦୟାଲ ଦୟା କରିଐ। ମତି ମୋରି ବିଭେଦକରୀ ହରିଐ ॥
ଜେହି ତେ ବିପରୀତ କ୍ରିୟା କରିଐ। ଦୁଖ ସୋ ସୁଖ ମାନି ସୁଖୀ ଚରିଐ ॥
ଖଲ ଖଂଡନ ମଂଡନ ରମ୍ୟ ଛମା। ପଦ ପଂକଜ ସେଵିତ ସଂଭୁ ଉମା ॥
ନୃପ ନାୟକ ଦେ ବରଦାନମିଦଂ। ଚରନାଂବୁଜ ପ୍ରେମ ସଦା ସୁଭଦମ୍ ॥

ଦୋ. ବିନୟ କୀନ୍ହି ଚତୁରାନନ ପ୍ରେମ ପୁଲକ ଅତି ଗାତ।
ସୋଭାସିଂଧୁ ବିଲୋକତ ଲୋଚନ ନହୀଂ ଅଘାତ ॥ 111 ॥

ତେହି ଅଵସର ଦସରଥ ତହଁ ଆଏ। ତନୟ ବିଲୋକି ନୟନ ଜଲ ଛାଏ ॥
ଅନୁଜ ସହିତ ପ୍ରଭୁ ବଂଦନ କୀନ୍ହା। ଆସିରବାଦ ପିତାଁ ତବ ଦୀନ୍ହା ॥
ତାତ ସକଲ ତଵ ପୁନ୍ୟ ପ୍ରଭ୍AU। ଜୀତ୍ୟୋଂ ଅଜୟ ନିସାଚର ର୍AU ॥
ସୁନି ସୁତ ବଚନ ପ୍ରୀତି ଅତି ବାଢ଼ଈ। ନୟନ ସଲିଲ ରୋମାଵଲି ଠାଢ଼ଈ ॥
ରଘୁପତି ପ୍ରଥମ ପ୍ରେମ ଅନୁମାନା। ଚିତି ପିତହି ଦୀନ୍ହେଉ ଦୃଢ଼ ଗ୍ୟାନା ॥
ତାତେ ଉମା ମୋଚ୍ଛ ନହିଂ ପାୟୋ। ଦସରଥ ଭେଦ ଭଗତି ମନ ଲାୟୋ ॥
ସଗୁନୋପାସକ ମୋଚ୍ଛ ନ ଲେହୀଂ। ତିନ୍ହ କହୁଁ ରାମ ଭଗତି ନିଜ ଦେହୀମ୍ ॥
ବାର ବାର କରି ପ୍ରଭୁହି ପ୍ରନାମା। ଦସରଥ ହରଷି ଗେ ସୁରଧାମା ॥

ଦୋ. ଅନୁଜ ଜାନକୀ ସହିତ ପ୍ରଭୁ କୁସଲ କୋସଲାଧୀସ।
ସୋଭା ଦେଖି ହରଷି ମନ ଅସ୍ତୁତି କର ସୁର ଈସ ॥ 112 ॥

ଛଂ. ଜୟ ରାମ ସୋଭା ଧାମ। ଦାୟକ ପ୍ରନତ ବିଶ୍ରାମ ॥
ଧୃତ ତ୍ରୋନ ବର ସର ଚାପ। ଭୁଜଦଂଡ ପ୍ରବଲ ପ୍ରତାପ ॥ 1 ॥

ଜୟ ଦୂଷନାରି ଖରାରି। ମର୍ଦନ ନିସାଚର ଧାରି ॥
ୟହ ଦୁଷ୍ଟ ମାରେଉ ନାଥ। ଭେ ଦେଵ ସକଲ ସନାଥ ॥ 2 ॥

ଜୟ ହରନ ଧରନୀ ଭାର। ମହିମା ଉଦାର ଅପାର ॥
ଜୟ ରାଵନାରି କୃପାଲ। କିଏ ଜାତୁଧାନ ବିହାଲ ॥ 3 ॥

ଲଂକେସ ଅତି ବଲ ଗର୍ବ। କିଏ ବସ୍ୟ ସୁର ଗଂଧର୍ବ ॥
ମୁନି ସିଦ୍ଧ ନର ଖଗ ନାଗ। ହଠି ପଂଥ ସବ କେଂ ଲାଗ ॥ 4 ॥

ପରଦ୍ରୋହ ରତ ଅତି ଦୁଷ୍ଟ। ପାୟୋ ସୋ ଫଲୁ ପାପିଷ୍ଟ ॥
ଅବ ସୁନହୁ ଦୀନ ଦୟାଲ। ରାଜୀଵ ନୟନ ବିସାଲ ॥ 5 ॥

ମୋହି ରହା ଅତି ଅଭିମାନ। ନହିଂ କୌ ମୋହି ସମାନ ॥
ଅବ ଦେଖି ପ୍ରଭୁ ପଦ କଂଜ। ଗତ ମାନ ପ୍ରଦ ଦୁଖ ପୁଂଜ ॥ 6 ॥

କୌ ବ୍ରହ୍ମ ନିର୍ଗୁନ ଧ୍ୟାଵ। ଅବ୍ୟକ୍ତ ଜେହି ଶ୍ରୁତି ଗାଵ ॥
ମୋହି ଭାଵ କୋସଲ ଭୂପ। ଶ୍ରୀରାମ ସଗୁନ ସରୂପ ॥ 7 ॥

ବୈଦେହି ଅନୁଜ ସମେତ। ମମ ହୃଦୟଁ କରହୁ ନିକେତ ॥
ମୋହି ଜାନିଏ ନିଜ ଦାସ। ଦେ ଭକ୍ତି ରମାନିଵାସ ॥ 8 ॥

ଦେ ଭକ୍ତି ରମାନିଵାସ ତ୍ରାସ ହରନ ସରନ ସୁଖଦାୟକଂ।
ସୁଖ ଧାମ ରାମ ନମାମି କାମ ଅନେକ ଛବି ରଘୁନାୟକମ୍ ॥
ସୁର ବୃଂଦ ରଂଜନ ଦ୍ଵଂଦ ଭଂଜନ ମନୁଜ ତନୁ ଅତୁଲିତବଲଂ।
ବ୍ରହ୍ମାଦି ସଂକର ସେବ୍ୟ ରାମ ନମାମି କରୁନା କୋମଲମ୍ ॥

ଦୋ. ଅବ କରି କୃପା ବିଲୋକି ମୋହି ଆୟସୁ ଦେହୁ କୃପାଲ।
କାହ କରୌଂ ସୁନି ପ୍ରିୟ ବଚନ ବୋଲେ ଦୀନଦୟାଲ ॥ 113 ॥

ସୁନୁ ସୁରପତି କପି ଭାଲୁ ହମାରେ। ପରେ ଭୂମି ନିସଚରନ୍ହି ଜେ ମାରେ ॥
ମମ ହିତ ଲାଗି ତଜେ ଇନ୍ହ ପ୍ରାନା। ସକଲ ଜିଆଉ ସୁରେସ ସୁଜାନା ॥
ସୁନୁ ଖଗେସ ପ୍ରଭୁ କୈ ୟହ ବାନୀ। ଅତି ଅଗାଧ ଜାନହିଂ ମୁନି ଗ୍ୟାନୀ ॥
ପ୍ରଭୁ ସକ ତ୍ରିଭୁଅନ ମାରି ଜିଆଈ। କେଵଲ ସକ୍ରହି ଦୀନ୍ହି ବଡ଼ଆଈ ॥
ସୁଧା ବରଷି କପି ଭାଲୁ ଜିଆଏ। ହରଷି ଉଠେ ସବ ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ଆଏ ॥
ସୁଧାବୃଷ୍ଟି ଭୈ ଦୁହୁ ଦଲ ଊପର। ଜିଏ ଭାଲୁ କପି ନହିଂ ରଜନୀଚର ॥
ରାମାକାର ଭେ ତିନ୍ହ କେ ମନ। ମୁକ୍ତ ଭେ ଛୂଟେ ଭଵ ବଂଧନ ॥
ସୁର ଅଂସିକ ସବ କପି ଅରୁ ରୀଛା। ଜିଏ ସକଲ ରଘୁପତି କୀଂ ଈଛା ॥
ରାମ ସରିସ କୋ ଦୀନ ହିତକାରୀ। କୀନ୍ହେ ମୁକୁତ ନିସାଚର ଝାରୀ ॥
ଖଲ ମଲ ଧାମ କାମ ରତ ରାଵନ। ଗତି ପାଈ ଜୋ ମୁନିବର ପାଵ ନ ॥

ଦୋ. ସୁମନ ବରଷି ସବ ସୁର ଚଲେ ଚଢ଼ଇ ଚଢ଼ଇ ରୁଚିର ବିମାନ।
ଦେଖି ସୁଅଵସରୁ ପ୍ରଭୁ ପହିଂ ଆୟୁ ସଂଭୁ ସୁଜାନ ॥ 114(କ) ॥

ପରମ ପ୍ରୀତି କର ଜୋରି ଜୁଗ ନଲିନ ନୟନ ଭରି ବାରି।
ପୁଲକିତ ତନ ଗଦଗଦ ଗିରାଁ ବିନୟ କରତ ତ୍ରିପୁରାରି ॥ 114(ଖ) ॥

ଛଂ. ମାମଭିରକ୍ଷୟ ରଘୁକୁଲ ନାୟକ। ଧୃତ ବର ଚାପ ରୁଚିର କର ସାୟକ ॥
ମୋହ ମହା ଘନ ପଟଲ ପ୍ରଭଂଜନ। ସଂସୟ ବିପିନ ଅନଲ ସୁର ରଂଜନ ॥ 1 ॥

ଅଗୁନ ସଗୁନ ଗୁନ ମଂଦିର ସୁଂଦର। ଭ୍ରମ ତମ ପ୍ରବଲ ପ୍ରତାପ ଦିଵାକର ॥
କାମ କ୍ରୋଧ ମଦ ଗଜ ପଂଚାନନ। ବସହୁ ନିରଂତର ଜନ ମନ କାନନ ॥ 2 ॥

ବିଷୟ ମନୋରଥ ପୁଂଜ କଂଜ ବନ। ପ୍ରବଲ ତୁଷାର ଉଦାର ପାର ମନ ॥
ଭଵ ବାରିଧି ମଂଦର ପରମଂ ଦର। ବାରୟ ତାରୟ ସଂସୃତି ଦୁସ୍ତର ॥ 3 ॥

ସ୍ୟାମ ଗାତ ରାଜୀଵ ବିଲୋଚନ। ଦୀନ ବଂଧୁ ପ୍ରନତାରତି ମୋଚନ ॥
ଅନୁଜ ଜାନକୀ ସହିତ ନିରଂତର। ବସହୁ ରାମ ନୃପ ମମ ଉର ଅଂତର ॥ 4 ॥

ମୁନି ରଂଜନ ମହି ମଂଡଲ ମଂଡନ। ତୁଲସିଦାସ ପ୍ରଭୁ ତ୍ରାସ ବିଖଂଡନ ॥ 5 ॥

ଦୋ. ନାଥ ଜବହିଂ କୋସଲପୁରୀଂ ହୋଇହି ତିଲକ ତୁମ୍ହାର।
କୃପାସିଂଧୁ ମୈଂ ଆଉବ ଦେଖନ ଚରିତ ଉଦାର ॥ 115 ॥

କରି ବିନତୀ ଜବ ସଂଭୁ ସିଧାଏ। ତବ ପ୍ରଭୁ ନିକଟ ବିଭୀଷନୁ ଆଏ ॥
ନାଇ ଚରନ ସିରୁ କହ ମୃଦୁ ବାନୀ। ବିନୟ ସୁନହୁ ପ୍ରଭୁ ସାରଁଗପାନୀ ॥
ସକୁଲ ସଦଲ ପ୍ରଭୁ ରାଵନ ମାର୍ ୟୋ। ପାଵନ ଜସ ତ୍ରିଭୁଵନ ବିସ୍ତାର୍ ୟୋ ॥
ଦୀନ ମଲୀନ ହୀନ ମତି ଜାତୀ। ମୋ ପର କୃପା କୀନ୍ହି ବହୁ ଭାଁତୀ ॥
ଅବ ଜନ ଗୃହ ପୁନୀତ ପ୍ରଭୁ କୀଜେ। ମଜ୍ଜନୁ କରିଅ ସମର ଶ୍ରମ ଛୀଜେ ॥
ଦେଖି କୋସ ମଂଦିର ସଂପଦା। ଦେହୁ କୃପାଲ କପିନ୍ହ କହୁଁ ମୁଦା ॥
ସବ ବିଧି ନାଥ ମୋହି ଅପନାଇଅ। ପୁନି ମୋହି ସହିତ ଅଵଧପୁର ଜାଇଅ ॥
ସୁନତ ବଚନ ମୃଦୁ ଦୀନଦୟାଲା। ସଜଲ ଭେ ଦ୍ଵୌ ନୟନ ବିସାଲା ॥

ଦୋ. ତୋର କୋସ ଗୃହ ମୋର ସବ ସତ୍ୟ ବଚନ ସୁନୁ ଭ୍ରାତ।
ଭରତ ଦସା ସୁମିରତ ମୋହି ନିମିଷ କଲ୍ପ ସମ ଜାତ ॥ 116(କ) ॥

ତାପସ ବେଷ ଗାତ କୃସ ଜପତ ନିରଂତର ମୋହି।
ଦେଖୌଂ ବେଗି ସୋ ଜତନୁ କରୁ ସଖା ନିହୋରୁଁ ତୋହି ॥ 116(ଖ) ॥

ବୀତେଂ ଅଵଧି ଜାଉଁ ଜୌଂ ଜିଅତ ନ ପାଵୁଁ ବୀର।
ସୁମିରତ ଅନୁଜ ପ୍ରୀତି ପ୍ରଭୁ ପୁନି ପୁନି ପୁଲକ ସରୀର ॥ 116(ଗ) ॥

କରେହୁ କଲ୍ପ ଭରି ରାଜୁ ତୁମ୍ହ ମୋହି ସୁମିରେହୁ ମନ ମାହିଂ।
ପୁନି ମମ ଧାମ ପାଇହହୁ ଜହାଁ ସଂତ ସବ ଜାହିମ୍ ॥ 116(ଘ) ॥

ସୁନତ ବିଭୀଷନ ବଚନ ରାମ କେ। ହରଷି ଗହେ ପଦ କୃପାଧାମ କେ ॥
ବାନର ଭାଲୁ ସକଲ ହରଷାନେ। ଗହି ପ୍ରଭୁ ପଦ ଗୁନ ବିମଲ ବଖାନେ ॥
ବହୁରି ବିଭୀଷନ ଭଵନ ସିଧାୟୋ। ମନି ଗନ ବସନ ବିମାନ ଭରାୟୋ ॥
ଲୈ ପୁଷ୍ପକ ପ୍ରଭୁ ଆଗେଂ ରାଖା। ହଁସି କରି କୃପାସିଂଧୁ ତବ ଭାଷା ॥
ଚଢ଼ଇ ବିମାନ ସୁନୁ ସଖା ବିଭୀଷନ। ଗଗନ ଜାଇ ବରଷହୁ ପଟ ଭୂଷନ ॥
ନଭ ପର ଜାଇ ବିଭୀଷନ ତବହୀ। ବରଷି ଦିଏ ମନି ଅଂବର ସବହୀ ॥
ଜୋଇ ଜୋଇ ମନ ଭାଵି ସୋଇ ଲେହୀଂ। ମନି ମୁଖ ମେଲି ଡାରି କପି ଦେହୀମ୍ ॥
ହଁସେ ରାମୁ ଶ୍ରୀ ଅନୁଜ ସମେତା। ପରମ କୌତୁକୀ କୃପା ନିକେତା ॥

ଦୋ. ମୁନି ଜେହି ଧ୍ୟାନ ନ ପାଵହିଂ ନେତି ନେତି କହ ବେଦ।
କୃପାସିଂଧୁ ସୋଇ କପିନ୍ହ ସନ କରତ ଅନେକ ବିନୋଦ ॥ 117(କ) ॥

ଉମା ଜୋଗ ଜପ ଦାନ ତପ ନାନା ମଖ ବ୍ରତ ନେମ।
ରାମ କୃପା ନହି କରହିଂ ତସି ଜସି ନିଷ୍କେଵଲ ପ୍ରେମ ॥ 117(ଖ) ॥

ଭାଲୁ କପିନ୍ହ ପଟ ଭୂଷନ ପାଏ। ପହିରି ପହିରି ରଘୁପତି ପହିଂ ଆଏ ॥
ନାନା ଜିନସ ଦେଖି ସବ କୀସା। ପୁନି ପୁନି ହଁସତ କୋସଲାଧୀସା ॥
ଚିତି ସବନ୍ହି ପର କୀନ୍ହି ଦାୟା। ବୋଲେ ମୃଦୁଲ ବଚନ ରଘୁରାୟା ॥
ତୁମ୍ହରେଂ ବଲ ମୈଂ ରାଵନୁ ମାର୍ ୟୋ। ତିଲକ ବିଭୀଷନ କହଁ ପୁନି ସାର୍ ୟୋ ॥
ନିଜ ନିଜ ଗୃହ ଅବ ତୁମ୍ହ ସବ ଜାହୂ। ସୁମିରେହୁ ମୋହି ଡରପହୁ ଜନି କାହୂ ॥
ସୁନତ ବଚନ ପ୍ରେମାକୁଲ ବାନର। ଜୋରି ପାନି ବୋଲେ ସବ ସାଦର ॥
ପ୍ରଭୁ ଜୋଇ କହହୁ ତୁମ୍ହହି ସବ ସୋହା। ହମରେ ହୋତ ବଚନ ସୁନି ମୋହା ॥
ଦୀନ ଜାନି କପି କିଏ ସନାଥା। ତୁମ୍ହ ତ୍ରେଲୋକ ଈସ ରଘୁନାଥା ॥
ସୁନି ପ୍ରଭୁ ବଚନ ଲାଜ ହମ ମରହୀଂ। ମସକ କହୂଁ ଖଗପତି ହିତ କରହୀମ୍ ॥
ଦେଖି ରାମ ରୁଖ ବାନର ରୀଛା। ପ୍ରେମ ମଗନ ନହିଂ ଗୃହ କୈ ଈଛା ॥

ଦୋ. ପ୍ରଭୁ ପ୍ରେରିତ କପି ଭାଲୁ ସବ ରାମ ରୂପ ଉର ରାଖି।
ହରଷ ବିଷାଦ ସହିତ ଚଲେ ବିନୟ ବିବିଧ ବିଧି ଭାଷି ॥ 118(କ) ॥

କପିପତି ନୀଲ ରୀଛପତି ଅଂଗଦ ନଲ ହନୁମାନ।
ସହିତ ବିଭୀଷନ ଅପର ଜେ ଜୂଥପ କପି ବଲଵାନ ॥ 118(ଖ) ॥

ଦୋ. କହି ନ ସକହିଂ କଛୁ ପ୍ରେମ ବସ ଭରି ଭରି ଲୋଚନ ବାରି।
ସନ୍ମୁଖ ଚିତଵହିଂ ରାମ ତନ ନୟନ ନିମେଷ ନିଵାରି ॥ 118(ଗ) ॥

ଽ
ଅତିସୟ ପ୍ରୀତି ଦେଖ ରଘୁରାଈ। ଲିନ୍ହେ ସକଲ ବିମାନ ଚଢ଼ଆଈ ॥
ମନ ମହୁଁ ବିପ୍ର ଚରନ ସିରୁ ନାୟୋ। ଉତ୍ତର ଦିସିହି ବିମାନ ଚଲାୟୋ ॥
ଚଲତ ବିମାନ କୋଲାହଲ ହୋଈ। ଜୟ ରଘୁବୀର କହି ସବୁ କୋଈ ॥
ସିଂହାସନ ଅତି ଉଚ୍ଚ ମନୋହର। ଶ୍ରୀ ସମେତ ପ୍ରଭୁ ବୈଠୈ ତା ପର ॥
ରାଜତ ରାମୁ ସହିତ ଭାମିନୀ। ମେରୁ ସୃଂଗ ଜନୁ ଘନ ଦାମିନୀ ॥
ରୁଚିର ବିମାନୁ ଚଲେଉ ଅତି ଆତୁର। କୀନ୍ହୀ ସୁମନ ବୃଷ୍ଟି ହରଷେ ସୁର ॥
ପରମ ସୁଖଦ ଚଲି ତ୍ରିବିଧ ବୟାରୀ। ସାଗର ସର ସରି ନିର୍ମଲ ବାରୀ ॥
ସଗୁନ ହୋହିଂ ସୁଂଦର ଚହୁଁ ପାସା। ମନ ପ୍ରସନ୍ନ ନିର୍ମଲ ନଭ ଆସା ॥
କହ ରଘୁବୀର ଦେଖୁ ରନ ସୀତା। ଲଛିମନ ଇହାଁ ହତ୍ୟୋ ଇଁଦ୍ରଜୀତା ॥
ହନୂମାନ ଅଂଗଦ କେ ମାରେ। ରନ ମହି ପରେ ନିସାଚର ଭାରେ ॥
କୁଂଭକରନ ରାଵନ ଦ୍ଵୌ ଭାଈ। ଇହାଁ ହତେ ସୁର ମୁନି ଦୁଖଦାଈ ॥

ଦୋ. ଇହାଁ ସେତୁ ବାଁଧ୍ୟୋ ଅରୁ ଥାପେଉଁ ସିଵ ସୁଖ ଧାମ।
ସୀତା ସହିତ କୃପାନିଧି ସଂଭୁହି କୀନ୍ହ ପ୍ରନାମ ॥ 119(କ) ॥

ଜହଁ ଜହଁ କୃପାସିଂଧୁ ବନ କୀନ୍ହ ବାସ ବିଶ୍ରାମ।
ସକଲ ଦେଖାଏ ଜାନକିହି କହେ ସବନ୍ହି କେ ନାମ ॥ 119(ଖ) ॥

ତୁରତ ବିମାନ ତହାଁ ଚଲି ଆଵା। ଦଂଡକ ବନ ଜହଁ ପରମ ସୁହାଵା ॥
କୁଂଭଜାଦି ମୁନିନାୟକ ନାନା। ଗେ ରାମୁ ସବ କେଂ ଅସ୍ଥାନା ॥
ସକଲ ରିଷିନ୍ହ ସନ ପାଇ ଅସୀସା। ଚିତ୍ରକୂଟ ଆଏ ଜଗଦୀସା ॥
ତହଁ କରି ମୁନିନ୍ହ କେର ସଂତୋଷା। ଚଲା ବିମାନୁ ତହାଁ ତେ ଚୋଖା ॥
ବହୁରି ରାମ ଜାନକିହି ଦେଖାଈ। ଜମୁନା କଲି ମଲ ହରନି ସୁହାଈ ॥
ପୁନି ଦେଖୀ ସୁରସରୀ ପୁନୀତା। ରାମ କହା ପ୍ରନାମ କରୁ ସୀତା ॥
ତୀରଥପତି ପୁନି ଦେଖୁ ପ୍ରୟାଗା। ନିରଖତ ଜନ୍ମ କୋଟି ଅଘ ଭାଗା ॥
ଦେଖୁ ପରମ ପାଵନି ପୁନି ବେନୀ। ହରନି ସୋକ ହରି ଲୋକ ନିସେନୀ ॥
ପୁନି ଦେଖୁ ଅଵଧପୁରୀ ଅତି ପାଵନି। ତ୍ରିବିଧ ତାପ ଭଵ ରୋଗ ନସାଵନି ॥ ।

ଦୋ. ସୀତା ସହିତ ଅଵଧ କହୁଁ କୀନ୍ହ କୃପାଲ ପ୍ରନାମ।
ସଜଲ ନୟନ ତନ ପୁଲକିତ ପୁନି ପୁନି ହରଷିତ ରାମ ॥ 120(କ) ॥

ପୁନି ପ୍ରଭୁ ଆଇ ତ୍ରିବେନୀଂ ହରଷିତ ମଜ୍ଜନୁ କୀନ୍ହ।
କପିନ୍ହ ସହିତ ବିପ୍ରନ୍ହ କହୁଁ ଦାନ ବିବିଧ ବିଧି ଦୀନ୍ହ ॥ 120(ଖ) ॥

ପ୍ରଭୁ ହନୁମଂତହି କହା ବୁଝାଈ। ଧରି ବଟୁ ରୂପ ଅଵଧପୁର ଜାଈ ॥
ଭରତହି କୁସଲ ହମାରି ସୁନାଏହୁ। ସମାଚାର ଲୈ ତୁମ୍ହ ଚଲି ଆଏହୁ ॥
ତୁରତ ପଵନସୁତ ଗଵନତ ଭୟୁ। ତବ ପ୍ରଭୁ ଭରଦ୍ଵାଜ ପହିଂ ଗୟୂ ॥
ନାନା ବିଧି ମୁନି ପୂଜା କୀନ୍ହୀ। ଅସ୍ତୁତୀ କରି ପୁନି ଆସିଷ ଦୀନ୍ହୀ ॥
ମୁନି ପଦ ବଂଦି ଜୁଗଲ କର ଜୋରୀ। ଚଢ଼ଇ ବିମାନ ପ୍ରଭୁ ଚଲେ ବହୋରୀ ॥
ଇହାଁ ନିଷାଦ ସୁନା ପ୍ରଭୁ ଆଏ। ନାଵ ନାଵ କହଁ ଲୋଗ ବୋଲାଏ ॥
ସୁରସରି ନାଘି ଜାନ ତବ ଆୟୋ। ଉତରେଉ ତଟ ପ୍ରଭୁ ଆୟସୁ ପାୟୋ ॥
ତବ ସୀତାଁ ପୂଜୀ ସୁରସରୀ। ବହୁ ପ୍ରକାର ପୁନି ଚରନନ୍ହି ପରୀ ॥
ଦୀନ୍ହି ଅସୀସ ହରଷି ମନ ଗଂଗା। ସୁଂଦରି ତଵ ଅହିଵାତ ଅଭଂଗା ॥
ସୁନତ ଗୁହା ଧାୟୁ ପ୍ରେମାକୁଲ। ଆୟୁ ନିକଟ ପରମ ସୁଖ ସଂକୁଲ ॥
ପ୍ରଭୁହି ସହିତ ବିଲୋକି ବୈଦେହୀ। ପରେଉ ଅଵନି ତନ ସୁଧି ନହିଂ ତେହୀ ॥
ପ୍ରୀତି ପରମ ବିଲୋକି ରଘୁରାଈ। ହରଷି ଉଠାଇ ଲିୟୋ ଉର ଲାଈ ॥

ଛଂ. ଲିୟୋ ହୃଦୟଁ ଲାଇ କୃପା ନିଧାନ ସୁଜାନ ରାୟଁ ରମାପତୀ।
ବୈଠାରି ପରମ ସମୀପ ବୂଝୀ କୁସଲ ସୋ କର ବୀନତୀ।
ଅବ କୁସଲ ପଦ ପଂକଜ ବିଲୋକି ବିରଂଚି ସଂକର ସେବ୍ୟ ଜେ।
ସୁଖ ଧାମ ପୂରନକାମ ରାମ ନମାମି ରାମ ନମାମି ତେ ॥ 1 ॥

ସବ ଭାଁତି ଅଧମ ନିଷାଦ ସୋ ହରି ଭରତ ଜ୍ୟୋଂ ଉର ଲାଇୟୋ।
ମତିମଂଦ ତୁଲସୀଦାସ ସୋ ପ୍ରଭୁ ମୋହ ବସ ବିସରାଇୟୋ ॥
ୟହ ରାଵନାରି ଚରିତ୍ର ପାଵନ ରାମ ପଦ ରତିପ୍ରଦ ସଦା।
କାମାଦିହର ବିଗ୍ୟାନକର ସୁର ସିଦ୍ଧ ମୁନି ଗାଵହିଂ ମୁଦା ॥ 2 ॥

ଦୋ. ସମର ବିଜୟ ରଘୁବୀର କେ ଚରିତ ଜେ ସୁନହିଂ ସୁଜାନ।
ବିଜୟ ବିବେକ ବିଭୂତି ନିତ ତିନ୍ହହି ଦେହିଂ ଭଗଵାନ ॥ 121(କ) ॥

ୟହ କଲିକାଲ ମଲାୟତନ ମନ କରି ଦେଖୁ ବିଚାର।
ଶ୍ରୀରଘୁନାଥ ନାମ ତଜି ନାହିନ ଆନ ଅଧାର ॥ 121(ଖ) ॥

ମାସପାରାୟଣ, ସତ୍ତାଈସଵାଁ ଵିଶ୍ରାମ
ଇତି ଶ୍ରୀମଦ୍ରାମଚରିତମାନସେ ସକଲକଲିକଲୁଷଵିଧ୍ଵଂସନେ
ଷଷ୍ଠଃ ସୋପାନଃ ସମାପ୍ତଃ।
(ଲଂକାକାଂଡ ସମାପ୍ତ)