ଶ୍ରୀମଦ୍ଵାଲ୍ମୀକୀୟ ରାମାୟଣେ ବାଲକାଂଡମ୍ ।
ଅଥ ପ୍ରଥମସ୍ସର୍ଗଃ ।
ତପସ୍ସ୍ଵାଧ୍ୟାୟନିରତଂ ତପସ୍ଵୀ ଵାଗ୍ଵିଦାଂ ଵରମ୍ ।
ନାରଦଂ ପରିପପ୍ରଚ୍ଛ ଵାଲ୍ମୀକିର୍ମୁନିପୁଂଗଵମ୍ ॥ 1 ॥
କୋଽନ୍ଵସ୍ମିନ୍ସାଂପ୍ରତଂ ଲୋକେ ଗୁଣଵାନ୍ କଶ୍ଚ ଵୀର୍ୟଵାନ୍ ।
ଧର୍ମଜ୍ଞଶ୍ଚ କୃତଜ୍ଞଶ୍ଚ ସତ୍ୟଵାକ୍ୟୋ ଦୃଢଵ୍ରତଃ ॥ 2 ॥
ଚାରିତ୍ରେଣ ଚ କୋ ୟୁକ୍ତଃ ସର୍ଵଭୂତେଷୁ କୋ ହିତଃ ।
ଵିଦ୍ଵାନ୍ କଃ କଃ ସମର୍ଥଶ୍ଚ କଶ୍ଚୈକପ୍ରିୟଦର୍ଶନଃ ॥ 3 ॥
ଆତ୍ମଵାନ୍ କୋ ଜିତକ୍ରୋଧୋ ଦ୍ୟୁତିମାନ୍ କୋଽନସୂୟକଃ ।
କସ୍ୟ ବିଭ୍ୟତି ଦେଵାଶ୍ଚ ଜାତରୋଷସ୍ୟ ସଂୟୁଗେ ॥ 4 ॥
ଏତଦିଚ୍ଛାମ୍ୟହଂ ଶ୍ରୋତୁଂ ପରଂ କୌତୂହଲଂ ହି ମେ ।
ମହର୍ଷେ ତ୍ଵଂ ସମର୍ଥୋଽସି ଜ୍ଞାତୁମେଵଂଵିଧଂ ନରମ୍ ॥ 5 ॥
ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଚୈତତ୍ତ୍ରିଲୋକଜ୍ଞୋ ଵାଲ୍ମୀକେର୍ନାରଦୋ ଵଚଃ ।
ଶ୍ରୂୟତାମିତି ଚାମଂତ୍ର୍ୟ ପ୍ରହୃଷ୍ଟୋ ଵାକ୍ୟମବ୍ରଵୀତ୍ ॥ 6 ॥
ବହଵୋ ଦୁର୍ଲଭାଶ୍ଚୈଵ ୟେ ତ୍ଵୟା କୀର୍ତିତା ଗୁଣାଃ ।
ମୁନେ ଵକ୍ଷ୍ୟାମ୍ୟହଂ ବୁଦ୍ଧ୍ଵା ତୈର୍ୟୁକ୍ତଃ ଶ୍ରୂୟତାଂ ନରଃ ॥ 7 ॥
ଇକ୍ଷ୍ଵାକୁଵଂଶପ୍ରଭଵୋ ରାମୋ ନାମ ଜନୈଃ ଶ୍ରୁତଃ ।
ନିୟତାତ୍ମା ମହାଵୀର୍ୟୋ ଦ୍ୟୁତିମାନ୍ ଧୃତିମାନ୍ ଵଶୀ ॥ 8 ॥
ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ ନୀତିମାନ୍ ଵାଗ୍ମୀ ଶ୍ରୀମାନ୍ ଶତ୍ରୁନିବର୍ହଣଃ ।
ଵିପୁଲାଂସୋ ମହାବାହୁଃ କଂବୁଗ୍ରୀଵୋ ମହାହନୁଃ ॥ 9 ॥
ମହୋରସ୍କୋ ମହେଷ୍ଵାସୋ ଗୂଢଜତ୍ରୁରରିଂଦମଃ ।
ଆଜାନୁବାହୁଃ ସୁଶିରାଃ ସୁଲଲାଟଃ ସୁଵିକ୍ରମଃ ॥ 10 ॥
ସମଃ ସମଵିଭକ୍ତାଂଗଃ ସ୍ନିଗ୍ଧଵର୍ଣଃ ପ୍ରତାପଵାନ୍ ।
ପୀନଵକ୍ଷା ଵିଶାଲାକ୍ଷୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀଵାନ୍ ଶୁଭଲକ୍ଷଣଃ ॥ 11 ॥
ଧର୍ମଜ୍ଞଃ ସତ୍ୟସଂଧଶ୍ଚ ପ୍ରଜାନାଂ ଚ ହିତେ ରତଃ ।
ୟଶସ୍ଵୀ ଜ୍ଞାନସଂପନ୍ନଃ ଶୁଚିର୍ଵଶ୍ୟଃ ସମାଧିମାନ୍ ॥ 12 ॥
ପ୍ରଜାପତିସମଃ ଶ୍ରୀମାନ୍ ଧାତା ରିପୁନିଷୂଦନଃ ।
ରକ୍ଷିତା ଜୀଵଲୋକସ୍ୟ ଧର୍ମସ୍ୟ ପରିରକ୍ଷିତା ॥ 13 ॥
ରକ୍ଷିତା ସ୍ଵସ୍ୟ ଧର୍ମସ୍ୟ ସ୍ଵଜନସ୍ୟ ଚ ରକ୍ଷିତା ।
ଵେଦଵେଦାଂଗତତ୍ତ୍ଵଜ୍ଞୋ ଧନୁର୍ଵେଦେ ଚ ନିଷ୍ଠିତଃ ॥ 14 ॥
ସର୍ଵଶାସ୍ତ୍ରାର୍ଥତତ୍ତ୍ଵଜ୍ଞୋ ସ୍ମୃତିମାନ୍ପ୍ରତିଭାନଵାନ୍ ।
ସର୍ଵଲୋକପ୍ରିୟଃ ସାଧୁରଦୀନାତ୍ମା ଵିଚକ୍ଷଣଃ ॥ 15 ॥
ସର୍ଵଦାଭିଗତଃ ସଦ୍ଭିଃ ସମୁଦ୍ର ଇଵ ସିଂଧୁଭିଃ ।
ଆର୍ୟଃ ସର୍ଵସମଶ୍ଚୈଵ ସଦୈକପ୍ରିୟଦର୍ଶନଃ ॥ 16 ॥
ସ ଚ ସର୍ଵଗୁଣୋପେତଃ କୌସଲ୍ୟାନଂଦଵର୍ଧନଃ ।
ସମୁଦ୍ର ଇଵ ଗାଂଭୀର୍ୟେ ଧୈର୍ୟେଣ ହିମଵାନିଵ ॥ 17 ॥
ଵିଷ୍ଣୁନା ସଦୃଶୋ ଵୀର୍ୟେ ସୋମଵତ୍ପ୍ରିୟଦର୍ଶନଃ ।
କାଲାଗ୍ନିସଦୃଶଃ କ୍ରୋଧେ କ୍ଷମୟା ପୃଥିଵୀସମଃ ॥ 18 ॥
ଧନଦେନ ସମସ୍ତ୍ୟାଗେ ସତ୍ୟେ ଧର୍ମ ଇଵାପରଃ ।
ତମେଵଂ ଗୁଣସଂପନ୍ନଂ ରାମଂ ସତ୍ୟପରାକ୍ରମମ୍ ॥ 19 ॥
ଜ୍ୟେଷ୍ଠଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠଗୁଣୈର୍ୟୁକ୍ତଂ ପ୍ରିୟଂ ଦଶରଥଃ ସୁତମ୍ ।
ପ୍ରକୃତୀନାଂ ହିତୈର୍ୟୁକ୍ତଂ ପ୍ରକୃତି ପ୍ରିୟ କାମ୍ୟୟା ॥ 20 ॥
ୟୌଵରାଜ୍ୟେନ ସଂୟୋକ୍ତୁମୈଚ୍ଛତ୍ପ୍ରୀତ୍ୟା ମହୀପତିଃ ।
ତସ୍ୟାଭିଷେକସଂଭାରାନ୍ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଭାର୍ୟାଽଥ କୈକୟୀ ॥ 21 ॥
ପୂର୍ଵଂ ଦତ୍ତଵରା ଦେଵୀ ଵରମେନମୟାଚତ ।
ଵିଵାସନଂ ଚ ରାମସ୍ୟ ଭରତସ୍ୟାଭିଷେଚନମ୍ ॥ 22 ॥
ସ ସତ୍ୟଵଚନାଦ୍ରାଜା ଧର୍ମପାଶେନ ସଂୟତଃ ।
ଵିଵାସୟାମାସ ସୁତଂ ରାମଂ ଦଶରଥଃ ପ୍ରିୟମ୍ ॥ 23 ॥
ସ ଜଗାମ ଵନଂ ଵୀରଃ ପ୍ରତିଜ୍ଞାମନୁପାଲୟନ୍ ।
ପିତୁର୍ଵଚନନିର୍ଦେଶାତ୍କୈକେୟ୍ୟାଃ ପ୍ରିୟକାରଣାତ୍ ॥ 24 ॥
ତଂ ଵ୍ରଜଂତଂ ପ୍ରିୟୋ ଭ୍ରାତା ଲକ୍ଷ୍ମଣୋଽନୁଜଗାମ ହ ।
ସ୍ନେହାଦ୍ଵିନୟସଂପନ୍ନଃ ସୁମିତ୍ରାନଂଦଵର୍ଧନଃ ॥ 25 ॥
ଭ୍ରାତରଂ ଦୟିତୋ ଭ୍ରାତୁଃ ସୌଭ୍ରାତ୍ରମନୁଦର୍ଶୟନ୍ ।
ରାମସ୍ୟ ଦୟିତା ଭାର୍ୟା ନିତ୍ୟଂ ପ୍ରାଣସମାହିତା ॥ 26 ॥
ଜନକସ୍ୟ କୁଲେ ଜାତା ଦେଵମାୟେଵ ନିର୍ମିତା ।
ସର୍ଵଲକ୍ଷଣସଂପନ୍ନା ନାରୀଣାମୁତ୍ତମା ଵଧୂଃ ॥ 27 ॥
ସୀତାଽପ୍ୟନୁଗତା ରାମଂ ଶଶିନଂ ରୋହିଣୀ ୟଥା ।
ପୌରୈରନୁଗତୋ ଦୂରଂ ପିତ୍ରା ଦଶରଥେନ ଚ ॥ 28 ॥
ଶୃଂଗିବେରପୁରେ ସୂତଂ ଗଂଗାକୂଲେ ଵ୍ୟସର୍ଜୟତ୍ ।
ଗୁହମାସାଦ୍ୟ ଧର୍ମାତ୍ମା ନିଷାଦାଧିପତିଂ ପ୍ରିୟମ୍ ॥ 29 ॥
ଗୁହେନ ସହିତୋ ରାମଃ ଲକ୍ଷ୍ମଣେନ ଚ ସୀତୟା ।
ତେ ଵନେନ ଵନଂ ଗତ୍ଵା ନଦୀସ୍ତୀର୍ତ୍ଵା ବହୂଦକାଃ ॥ 30 ॥
ଚିତ୍ରକୂଟମନୁପ୍ରାପ୍ୟ ଭରଦ୍ଵାଜସ୍ୟ ଶାସନାତ୍ ।
ରମ୍ୟମାଵସଥଂ କୃତ୍ଵା ରମମାଣା ଵନେ ତ୍ରୟଃ ॥ 31 ॥
ଦେଵଗଂଧର୍ଵସଂକାଶାସ୍ତତ୍ର ତେ ନ୍ୟଵସନ୍ସୁଖମ୍ ।
ଚିତ୍ରକୂଟଂ ଗତେ ରାମେ ପୁତ୍ରଶୋକାତୁରସ୍ତଥା ॥ 32 ॥
ରାଜା ଦଶରଥଃ ସ୍ଵର୍ଗଂ ଜଗାମ ଵିଲପନ୍ସୁତମ୍ ।
ମୃତେ ତୁ ତସ୍ମିନ୍ଭରତୋ ଵସିଷ୍ଠପ୍ରମୁଖୈର୍ଦ୍ଵିଜୈଃ ॥ 33 ॥
ନିୟୁଜ୍ୟମାନୋ ରାଜ୍ୟାୟ ନୈଚ୍ଛଦ୍ରାଜ୍ୟଂ ମହାବଲଃ ।
ସ ଜଗାମ ଵନଂ ଵୀରୋ ରାମପାଦପ୍ରସାଦକଃ ॥ 34 ॥
ଗତ୍ଵା ତୁ ସ ମହାତ୍ମାନଂ ରାମଂ ସତ୍ୟପରାକ୍ରମମ୍ ।
ଅୟାଚଦ୍ଭ୍ରାତରଂ ରାମଂ ଆର୍ୟଭାଵପୁରସ୍କୃତଃ ॥ 35 ॥
ତ୍ଵମେଵ ରାଜା ଧର୍ମଜ୍ଞ ଇତି ରାମଂ ଵଚୋଽବ୍ରଵୀତ୍ ।
ରାମୋଽପି ପରମୋଦାରଃ ସୁମୁଖସ୍ସୁମହାୟଶାଃ ॥ 36 ॥
ନ ଚୈଚ୍ଛତ୍ପିତୁରାଦେଶାଦ୍ରାଜ୍ୟଂ ରାମୋ ମହାବଲଃ ।
ପାଦୁକେ ଚାସ୍ୟ ରାଜ୍ୟାୟ ନ୍ୟାସଂ ଦତ୍ତ୍ଵା ପୁନଃ ପୁନଃ ॥ 37 ॥
ନିଵର୍ତୟାମାସ ତତୋ ଭରତଂ ଭରତାଗ୍ରଜଃ ।
ସ କାମମନଵାପ୍ୟୈଵ ରାମପାଦାଵୁପସ୍ପୃଶନ୍ ॥ 38 ॥
ନଂଦିଗ୍ରାମେଽକରୋଦ୍ରାଜ୍ୟଂ ରାମାଗମନକାଂକ୍ଷୟା ।
ଗତେ ତୁ ଭରତେ ଶ୍ରୀମାନ୍ ସତ୍ୟସଂଧୋ ଜିତେଂଦ୍ରିୟଃ ॥ 39 ॥
ରାମସ୍ତୁ ପୁନରାଲକ୍ଷ୍ୟ ନାଗରସ୍ୟ ଜନସ୍ୟ ଚ ।
ତତ୍ରାଗମନମେକାଗ୍ରୋ ଦଂଡକାନ୍ପ୍ରଵିଵେଶ ହ ॥ 40 ॥
ପ୍ରଵିଶ୍ୟ ତୁ ମହାରଣ୍ୟଂ ରାମୋ ରାଜୀଵଲୋଚନଃ ।
ଵିରାଧଂ ରାକ୍ଷସଂ ହତ୍ଵା ଶରଭଂଗଂ ଦଦର୍ଶ ହ ॥ 41 ॥
ସୁତୀକ୍ଷ୍ଣଂ ଚାପ୍ୟଗସ୍ତ୍ୟଂ ଚ ଅଗସ୍ତ୍ୟଭ୍ରାତରଂ ତଥା ।
ଅଗସ୍ତ୍ୟଵଚନାଚ୍ଚୈଵ ଜଗ୍ରାହୈଂଦ୍ରଂ ଶରାସନମ୍ ॥ 42 ॥
ଖଡ୍ଗଂ ଚ ପରମପ୍ରୀତସ୍ତୂଣୀ ଚାକ୍ଷୟସାୟକୌ ।
ଵସତସ୍ତସ୍ୟ ରାମସ୍ୟ ଵନେ ଵନଚରୈଃ ସହ ॥ 43 ॥
ଋଷୟୋଽଭ୍ୟାଗମନ୍ସର୍ଵେ ଵଧାୟାସୁରରକ୍ଷସାମ୍ ।
ସ ତେଷାଂ ପ୍ରତିଶୁଶ୍ରାଵ ରାକ୍ଷସାନାଂ ତଥା ଵନେ ॥ 44 ॥
ପ୍ରତିଜ୍ଞାତଶ୍ଚ ରାମେଣ ଵଧଃ ସଂୟତି ରକ୍ଷସାମ୍ ।
ଋଷୀଣାମଗ୍ନିକଲ୍ପାନାଂ ଦଂଡକାରଣ୍ୟଵାସିନାମ୍ ॥ 45 ॥
ତେନ ତତ୍ରୈଵ ଵସତା ଜନସ୍ଥାନନିଵାସିନୀ ।
ଵିରୂପିତା ଶୂର୍ପଣଖା ରାକ୍ଷସୀ କାମରୂପିଣୀ ॥ 46 ॥
ତତଃ ଶୂର୍ପଣଖାଵାକ୍ୟାଦୁଦ୍ୟୁକ୍ତାନ୍ସର୍ଵରାକ୍ଷସାନ୍ ।
ଖରଂ ତ୍ରିଶିରସଂ ଚୈଵ ଦୂଷଣଂ ଚୈଵ ରାକ୍ଷସମ୍ ॥ 47 ॥
ନିଜଘାନ ରଣେ ରାମସ୍ତେଷାଂ ଚୈଵ ପଦାନୁଗାନ୍ ।
ଵନେ ତସ୍ମିନ୍ନିଵସତା ଜନସ୍ଥାନନିଵାସିନାମ୍ ॥ 48 ॥
ରକ୍ଷସାଂ ନିହତାନ୍ୟାସନ୍ସହସ୍ରାଣି ଚତୁର୍ଦଶ ।
ତତୋ ଜ୍ଞାତିଵଧଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ରାଵଣଃ କ୍ରୋଧମୂର୍ଛିତଃ ॥ 49 ॥
ସହାୟଂ ଵରୟାମାସ ମାରୀଚଂ ନାମ ରାକ୍ଷସମ୍ ।
ଵାର୍ୟମାଣଃ ସୁବହୁଶୋ ମାରୀଚେନ ସ ରାଵଣଃ ॥ 50 ॥
ନ ଵିରୋଧୋ ବଲଵତା କ୍ଷମୋ ରାଵଣ ତେନ ତେ ।
ଅନାଦୃତ୍ୟ ତୁ ତଦ୍ଵାକ୍ୟଂ ରାଵଣଃ କାଲଚୋଦିତଃ ॥ 51 ॥
ଜଗାମ ସହମାରୀଚଃ ତସ୍ୟାଶ୍ରମପଦଂ ତଦା ।
ତେନ ମାୟାଵିନା ଦୂରମପଵାହ୍ୟ ନୃପାତ୍ମଜୌ ॥ 52 ॥
ଜହାର ଭାର୍ୟାଂ ରାମସ୍ୟ ଗୃଧ୍ରଂ ହତ୍ଵା ଜଟାୟୁଷମ୍ ।
ଗୃଧ୍ରଂ ଚ ନିହତଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ହୃତାଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଚ ମୈଥିଲୀମ୍ ॥ 53 ॥
ରାଘଵଃ ଶୋକସଂତପ୍ତୋ ଵିଲଲାପାକୁଲେଂଦ୍ରିୟଃ ।
ତତସ୍ତେନୈଵ ଶୋକେନ ଗୃଧ୍ରଂ ଦଗ୍ଧ୍ଵା ଜଟାୟୁଷମ୍ ॥ 54 ॥
ମାର୍ଗମାଣୋ ଵନେ ସୀତାଂ ରାକ୍ଷସଂ ସଂଦଦର୍ଶ ହ ।
କବଂଧଂ ନାମ ରୂପେଣ ଵିକୃତଂ ଘୋରଦର୍ଶନମ୍ ॥ 55 ॥
ତଂ ନିହତ୍ୟ ମହାବାହୁଃ ଦଦାହ ସ୍ଵର୍ଗତଶ୍ଚ ସଃ ।
ସ ଚାସ୍ୟ କଥୟାମାସ ଶବରୀଂ ଧର୍ମଚାରିଣୀମ୍ ॥ 56 ॥
ଶ୍ରମଣୀଂ ଧର୍ମନିପୁଣାମଭିଗଚ୍ଛେତି ରାଘଵମ୍ ।
ସୋଽଭ୍ୟଗଚ୍ଛନ୍ମହାତେଜାଃ ଶବରୀଂ ଶତ୍ରୁସୂଦନଃ ॥ 57 ॥
ଶବର୍ୟା ପୂଜିତଃ ସମ୍ୟଗ୍ରାମୋ ଦଶରଥାତ୍ମଜଃ ।
ପଂପାତୀରେ ହନୁମତା ସଂଗତୋ ଵାନରେଣ ହ ॥ 58 ॥
ହନୁମଦ୍ଵଚନାଚ୍ଚୈଵ ସୁଗ୍ରୀଵେଣ ସମାଗତଃ ।
ସୁଗ୍ରୀଵାୟ ଚ ତତ୍ସର୍ଵଂ ଶଂସଦ୍ରାମୋ ମହାବଲଃ ॥ 59 ॥
ଆଦିତସ୍ତଦ୍ୟଥାଵୃତ୍ତଂ ସୀତୟାଶ୍ଚ ଵିଶେଷତଃ ।
ସୁଗ୍ରୀଵଶ୍ଚାପି ତତ୍ସର୍ଵଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ରାମସ୍ୟ ଵାନରଃ ॥ 60 ॥
ଚକାର ସଖ୍ୟଂ ରାମେଣ ପ୍ରୀତଶ୍ଚୈଵାଗ୍ନିସାକ୍ଷିକମ୍ ।
ତତୋ ଵାନରରାଜେନ ଵୈରାନୁକଥନଂ ପ୍ରତି ॥ 61 ॥
ରାମାୟାଵେଦିତଂ ସର୍ଵଂ ପ୍ରଣୟାଦ୍ଦୁଃଖିତେନ ଚ ।
ପ୍ରତିଜ୍ଞାତଂ ଚ ରାମେଣ ତଦା ଵାଲିଵଧଂ ପ୍ରତି ॥ 62 ॥
ଵାଲିନଶ୍ଚ ବଲଂ ତତ୍ର କଥୟାମାସ ଵାନରଃ ।
ସୁଗ୍ରୀଵଃ ଶଂକିତଶ୍ଚାସୀନ୍ନିତ୍ୟଂ ଵୀର୍ୟେଣ ରାଘଵେ ॥ 63 ॥
ରାଘଵଃ ପ୍ରତ୍ୟୟାର୍ଥଂ ତୁ ଦୁଂଦୁଭେଃ କାୟମୁତ୍ତମମ୍ ।
ଦର୍ଶୟାମାସ ସୁଗ୍ରୀଵୋ ମହାପର୍ଵତ ସନ୍ନିଭମ୍ ॥ 64 ॥
ଉତ୍ସ୍ମୟିତ୍ଵା ମହାବାହୁଃ ପ୍ରେକ୍ଷ୍ୟ ଚାସ୍ଥି ମହାବଲଃ ।
ପାଦାଂଗୁଷ୍ଠେନ ଚିକ୍ଷେପ ସଂପୂର୍ଣଂ ଦଶୟୋଜନମ୍ ॥ 65 ॥
ବିଭେଦ ଚ ପୁନଃ ସାଲାନ୍ସପ୍ତୈକେନ ମହେଷୁଣା ।
ଗିରିଂ ରସାତଲଂ ଚୈଵ ଜନୟନ୍ ପ୍ରତ୍ୟୟଂ ତଦା ॥ 66 ॥
ତତଃ ପ୍ରୀତମନାସ୍ତେନ ଵିଶ୍ଵସ୍ତଃ ସ ମହାକପିଃ ।
କିଷ୍କିଂଧାଂ ରାମସହିତୋ ଜଗାମ ଚ ଗୁହାଂ ତଦା ॥ 67 ॥
ତତୋଽଗର୍ଜଦ୍ଧରିଵରଃ ସୁଗ୍ରୀଵୋ ହେମପିଂଗଳଃ ।
ତେନ ନାଦେନ ମହତା ନିର୍ଜଗାମ ହରୀଶ୍ଵରଃ ॥ 68 ॥
ଅନୁମାନ୍ୟ ତଦା ତାରାଂ ସୁଗ୍ରୀଵେଣ ସମାଗତଃ ।
ନିଜଘାନ ଚ ତତ୍ରୈନଂ ଶରେଣୈକେନ ରାଘଵଃ ॥ 69 ॥
ତତଃ ସୁଗ୍ରୀଵଵଚନାଦ୍ଧତ୍ଵା ଵାଲିନମାହଵେ ।
ସୁଗ୍ରୀଵମେଵ ତଦ୍ରାଜ୍ୟେ ରାଘଵଃ ପ୍ରତ୍ୟପାଦୟତ୍ ॥ 70 ॥
ସ ଚ ସର୍ଵାନ୍ସମାନୀୟ ଵାନରାନ୍ଵାନରର୍ଷଭଃ ।
ଦିଶଃ ପ୍ରସ୍ଥାପୟାମାସ ଦିଦୃକ୍ଷୁର୍ଜନକାତ୍ମଜାମ୍ ॥ 71 ॥
ତତୋ ଗୃଧ୍ରସ୍ୟ ଵଚନାତ୍ସଂପାତେର୍ହନୁମାନ୍ବଲୀ ।
ଶତୟୋଜନଵିସ୍ତୀର୍ଣଂ ପୁପ୍ଲୁଵେ ଲଵଣାର୍ଣଵମ୍ ॥ 72 ॥
ତତ୍ର ଲଂକାଂ ସମାସାଦ୍ୟ ପୁରୀଂ ରାଵଣପାଲିତାମ୍ ।
ଦଦର୍ଶ ସୀତାଂ ଧ୍ୟାୟଂତୀଂ ଅଶୋକଵନିକାଂ ଗତାମ୍ ॥ 73 ॥
ନିଵେଦୟିତ୍ଵାଽଭିଜ୍ଞାନଂ ପ୍ରଵୃତ୍ତିଂ ଚ ନିଵେଦ୍ୟ ଚ ।
ସମାଶ୍ଵାସ୍ୟ ଚ ଵୈଦେହୀଂ ମର୍ଦୟାମାସ ତୋରଣମ୍ ॥ 74 ॥
ପଂଚ ସେନାଗ୍ରଗାନ୍ହତ୍ଵା ସପ୍ତ ମଂତ୍ରିସୁତାନପି ।
ଶୂରମକ୍ଷଂ ଚ ନିଷ୍ପିଷ୍ୟ ଗ୍ରହଣଂ ସମୁପାଗମତ୍ ॥ 75 ॥
ଅସ୍ତ୍ରେଣୋନ୍ମୁକ୍ତମାତ୍ମାନଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ପୈତାମହାଦ୍ଵରାତ୍ ।
ମର୍ଷୟନ୍ରାକ୍ଷସାନ୍ଵୀରୋ ୟଂତ୍ରିଣସ୍ତାନ୍ୟଦୃଚ୍ଛୟା ॥ 76 ॥
ତତୋ ଦଗ୍ଧ୍ଵା ପୁରୀଂ ଲଂକାଂ ଋତେ ସୀତାଂ ଚ ମୈଥିଲୀମ୍ ।
ରାମାୟ ପ୍ରିୟମାଖ୍ୟାତୁଂ ପୁନରାୟାନ୍ମହାକପିଃ ॥ 77 ॥
ସୋଽଭିଗମ୍ୟ ମହାତ୍ମାନଂ କୃତ୍ଵା ରାମଂ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣମ୍ ।
ନ୍ୟଵେଦୟଦମେୟାତ୍ମା ଦୃଷ୍ଟା ସୀତେତି ତତ୍ତ୍ଵତଃ ॥ 78 ॥
ତତଃ ସୁଗ୍ରୀଵସହିତୋ ଗତ୍ଵା ତୀରଂ ମହୋଦଧେଃ ।
ସମୁଦ୍ରଂ କ୍ଷୋଭୟାମାସ ଶରୈରାଦିତ୍ୟସନ୍ନିଭୈଃ ॥ 79 ॥
ଦର୍ଶୟାମାସ ଚାତ୍ମାନଂ ସମୁଦ୍ରଃ ସରିତାଂ ପତିଃ ।
ସମୁଦ୍ରଵଚନାଚ୍ଚୈଵ ନଲଂ ସେତୁମକାରୟତ୍ ॥ 80 ॥
ତେନ ଗତ୍ଵା ପୁରୀଂ ଲଂକାଂ ହତ୍ଵା ରାଵଣମାହଵେ ।
ରାମଃ ସୀତାମନୁପ୍ରାପ୍ୟ ପରାଂ ଵ୍ରୀଡାମୁପାଗମତ୍ ॥ 81 ॥
ତାମୁଵାଚ ତତୋ ରାମଃ ପରୁଷଂ ଜନସଂସଦି ।
ଅମୃଷ୍ୟମାଣା ସା ସୀତା ଵିଵେଶ ଜ୍ଵଲନଂ ସତୀ ॥ 82 ॥
ତତୋଽଗ୍ନିଵଚନାତ୍ସୀତାଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ଵିଗତକଲ୍ମଷାମ୍ ।
ବଭୌ ରାମଃ ସଂପ୍ରହୃଷ୍ଟଃ ପୂଜିତଃ ସର୍ଵଦୈଵତୈଃ ॥ 83 ॥
କର୍ମଣା ତେନ ମହତା ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟଂ ସଚରାଚରମ୍ ।
ସଦେଵର୍ଷିଗଣଂ ତୁଷ୍ଟଂ ରାଘଵସ୍ୟ ମହାତ୍ମନଃ ॥ 84 ॥
ଅଭିଷିଚ୍ୟ ଚ ଲଂକାୟାଂ ରାକ୍ଷସେଂଦ୍ରଂ ଵିଭୀଷଣମ୍ ।
କୃତକୃତ୍ୟସ୍ତଦା ରାମୋ ଵିଜ୍ଵରଃ ପ୍ରମୁମୋଦ ହ ॥ 85 ॥
ଦେଵତାଭ୍ୟୋ ଵରଂ ପ୍ରାପ୍ୟ ସମୁତ୍ଥାପ୍ୟ ଚ ଵାନରାନ୍ ।
ଅୟୋଧ୍ୟାଂ ପ୍ରସ୍ଥିତୋ ରାମଃ ପୁଷ୍ପକେଣ ସୁହୃଦ୍ଵୃତଃ ॥ 86 ॥
ଭରଦ୍ଵାଜାଶ୍ରମଂ ଗତ୍ଵା ରାମଃ ସତ୍ୟପରାକ୍ରମଃ ।
ଭରତସ୍ୟାଂତିକଂ ରାମୋ ହନୂମଂତଂ ଵ୍ୟସର୍ଜୟତ୍ ॥ 87 ॥
ପୁନରାଖ୍ୟାୟିକାଂ ଜଲ୍ପନ୍ସୁଗ୍ରୀଵସହିତଶ୍ଚ ସଃ ।
ପୁଷ୍ପକଂ ତତ୍ସମାରୁହ୍ୟ ନଂଦିଗ୍ରାମଂ ୟୟୌ ତଦା ॥ 88 ॥
ନଂଦିଗ୍ରାମେ ଜଟାଂ ହିତ୍ଵା ଭ୍ରାତୃଭିଃ ସହିତୋଽନଘଃ ।
ରାମଃ ସୀତାମନୁପ୍ରାପ୍ୟ ରାଜ୍ୟଂ ପୁନରଵାପ୍ତଵାନ୍ ॥ 89 ॥
ପ୍ରହୃଷ୍ଟମୁଦିତୋ ଲୋକସ୍ତୁଷ୍ଟଃ ପୁଷ୍ଟଃ ସୁଧାର୍ମିକଃ ।
ନିରାମୟୋ ହ୍ୟରୋଗଶ୍ଚ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ଭୟଵର୍ଜିତଃ ॥ 90 ॥
ନ ପୁତ୍ରମରଣଂ କିଂଚିଦ୍ଦ୍ରକ୍ଷ୍ୟଂତି ପୁରୁଷାଃ କ୍ଵଚିତ୍ ।
ନାର୍ୟଶ୍ଚାଵିଧଵା ନିତ୍ୟଂ ଭଵିଷ୍ୟଂତି ପତିଵ୍ରତାଃ ॥ 91 ॥
ନ ଚାଗ୍ନିଜଂ ଭୟଂ କିଂଚିନ୍ନାପ୍ସୁ ମଜ୍ଜଂତି ଜଂତଵଃ ।
ନ ଵାତଜଂ ଭୟଂ କିଂଚିନ୍ନାପି ଜ୍ଵରକୃତଂ ତଥା ॥ 92 ॥
ନ ଚାପି କ୍ଷୁଦ୍ଭୟଂ ତତ୍ର ନ ତସ୍କରଭୟଂ ତଥା ।
ନଗରାଣି ଚ ରାଷ୍ଟ୍ରାଣି ଧନଧାନ୍ୟୟୁତାନି ଚ ॥ 93 ॥
ନିତ୍ୟଂ ପ୍ରମୁଦିତାଃ ସର୍ଵେ ୟଥା କୃତୟୁଗେ ତଥା ।
ଅଶ୍ଵମେଧଶତୈରିଷ୍ଟ୍ଵା ତଥା ବହୁସୁଵର୍ଣକୈଃ ॥ 94 ॥
ଗଵାଂ କୋଟ୍ୟୟୁତଂ ଦତ୍ଵା ବ୍ରହ୍ମଲୋକଂ ପ୍ରୟାସ୍ୟତି ।
ଅସଂଖ୍ୟେୟଂ ଧନଂ ଦତ୍ଵା ବ୍ରାହ୍ମଣେଭ୍ୟୋ ମହାୟଶାଃ ॥ 95 ॥
ରାଜଵଂଶାନ୍ ଶତଗୁଣାନ୍ ସ୍ଥାପୟିଷ୍ୟତି ରାଘଵଃ ।
ଚାତୁର୍ଵର୍ଣ୍ୟଂ ଚ ଲୋକେଽସ୍ମିନ୍ ସ୍ଵେ ସ୍ଵେ ଧର୍ମେ ନିୟୋକ୍ଷ୍ୟତି ॥ 96 ॥
ଦଶଵର୍ଷସହସ୍ରାଣି ଦଶଵର୍ଷଶତାନି ଚ ।
ରାମୋ ରାଜ୍ୟମୁପାସିତ୍ଵା ବ୍ରହ୍ମଲୋକଂ ଗମିଷ୍ୟତି ॥ 97 ॥
ଇଦଂ ପଵିତ୍ରଂ ପାପଘ୍ନଂ ପୁଣ୍ୟଂ ଵେଦୈଶ୍ଚ ସମ୍ମିତମ୍ ।
ୟଃ ପଠେଦ୍ରାମଚରିତଂ ସର୍ଵପାପୈଃ ପ୍ରମୁଚ୍ୟତେ ॥ 98 ॥
ଏତଦାଖ୍ୟାନମାୟୁଷ୍ୟଂ ପଠନ୍ରାମାୟଣଂ ନରଃ ।
ସପୁତ୍ରପୌତ୍ରଃ ସଗଣଃ ପ୍ରେତ୍ୟ ସ୍ଵର୍ଗେ ମହୀୟତେ ॥ 99 ॥
ପଠନ୍ ଦ୍ଵିଜୋ ଵାଗୃଷଭତ୍ଵମୀୟାତ୍
ସ୍ୟାତ୍ କ୍ଷତ୍ରିୟୋ ଭୂମିପତିତ୍ଵମୀୟାତ୍ ।
ଵଣିଗ୍ଜନଃ ପଣ୍ୟଫଲତ୍ଵମୀୟାତ୍
ଜନଶ୍ଚ ଶୂଦ୍ରୋଽପି ମହତ୍ତ୍ଵମୀୟାତ୍ ॥ 100 ॥
ଇତ୍ୟାର୍ଷେ ଶ୍ରୀମଦ୍ରାମାୟଣେ ଵାଲ୍ମୀକୀୟେ ଆଦିକାଵ୍ୟେ ବାଲକାଂଡେ ନାରଦଵାକ୍ୟଂ ନାମ ପ୍ରଥମଃ ସର୍ଗଃ ॥