କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟାଂ ସପ୍ତମକାଣ୍ଡେ ତୃତୀୟଃ ପ୍ରଶ୍ନଃ – ସତ୍ରଜାତନିରୂପଣଂ
ଓ-ନ୍ନମଃ ପରମାତ୍ମନେ, ଶ୍ରୀ ମହାଗଣପତୟେ ନମଃ,
ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଭ୍ୟୋ ନମଃ । ହ॒ରିଃ॒ ଓମ୍ ॥
ପ୍ର॒ଜଵଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତେନ॑ ୟନ୍ତି॒ ୟ-ଦ୍ଦ॑ଶ॒ମମହଃ॑ ପାପାଵ॒ହୀୟଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତେନ॑ ଭଵନ୍ତି॒ ୟ-ଦ୍ଦ॑ଶ॒ମମହ॒ର୍ୟୋ ଵୈ ପ୍ର॒ଜଵଂ॑-ୟଁ॒ତାମପ॑ଥେନ ପ୍ରତି॒ପଦ୍ୟ॑ତେ॒ ୟ-ସ୍ସ୍ଥା॒ଣୁଗ୍ମ୍ ହନ୍ତି॒ ୟୋ ଭ୍ରେଷ॒-ନ୍ନ୍ୟେତି॒ ସ ହୀ॑ୟତେ॒ ସ ୟୋ ଵୈ ଦ॑ଶ॒ମେ-ଽହ॑ନ୍ନଵିଵା॒କ୍ୟ ଉ॑ପହ॒ନ୍ୟତେ॒ ସ ହୀ॑ୟତେ॒ ତସ୍ମୈ॒ ୟ ଉପ॑ହତାୟ॒ ଵ୍ୟାହ॒ ତମେ॒ଵାନ୍ଵା॒ରଭ୍ୟ॒ ସମ॑ଶ୍ଞୁ॒ତେ-ଽଥ॒ ୟୋ ଵ୍ୟାହ॒ ସ [ଵ୍ୟାହ॒ ସଃ, ହୀ॑ୟତେ॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ଦଶ॒ମେ] 1
ହୀ॑ୟତେ॒ ତସ୍ମା᳚-ଦ୍ଦଶ॒ମେ ଽହ॑ନ୍ନଵିଵା॒କ୍ୟ ଉପ॑ହତାୟ॒ ନ ଵ୍ୟୁଚ୍ୟ॒ମଥୋ॒ ଖଲ୍ଵା॑ହୁର୍ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ଵୈ ସମୃ॑ଦ୍ଧେନ ଦେ॒ଵା-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମା॑ୟନ୍ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ଵ୍ୟୃ॑ଦ୍ଧେ॒ନାସୁ॑ରା॒-ନ୍ପରା॑-ଽଭାଵୟ॒ନ୍ନିତି॒ ୟ-ତ୍ଖଲୁ॒ ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ସମୃ॑ଦ୍ଧ॒-ନ୍ତ-ଦ୍ୟଜ॑ମାନସ୍ୟ॒ ୟଦ୍ଵ୍ୟୃ॑ଦ୍ଧ॒-ନ୍ତଦ୍ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟସ୍ୟ॒ ସ ୟୋ ଵୈ ଦ॑ଶ॒ମେ-ଽହ॑ନ୍ନଵିଵା॒କ୍ୟ ଉ॑ପହ॒ନ୍ୟତେ॒ ସ ଏ॒ଵାତି॑ ରେଚୟତି॒ ତେ ୟେ ବାହ୍ୟା॑ ଦୃଶୀ॒କଵ॒- [ୟେ ବାହ୍ୟା॑ ଦୃଶୀ॒କଵଃ॑, ସ୍ୟୁସ୍ତେ ଵି] 2
-ସ୍ସ୍ୟୁସ୍ତେ ଵି ବ୍ରୂ॑ୟୁ॒ର୍ୟଦି॒ ତତ୍ର॒ ନ ଵି॒ନ୍ଦେୟୁ॑-ରନ୍ତସ୍ସଦ॒ସା-ଦ୍ଵ୍ୟୁଚ୍ୟଂ॒-ୟଁଦି॒ ତତ୍ର॒ ନ ଵି॒ନ୍ଦେୟୁ॑-ର୍ଗୃ॒ହପ॑ତିନା॒ ଵ୍ୟୁଚ୍ୟ॒-ନ୍ତଦ୍ଵ୍ୟୁଚ୍ୟ॑-ମେ॒ଵାଥ॒ ଵା ଏ॒ତ-ଥ୍ସ॑ର୍ପରା॒ଜ୍ଞିୟା॑ ଋ॒ଗ୍ଭି-ସ୍ସ୍ତୁ॑ଵନ୍ତ॒ୟଂ-ଵୈଁ ସର୍ପ॑ତୋ॒ ରାଜ୍ଞୀ॒ ୟଦ୍ଵା ଅ॒ସ୍ୟା-ଙ୍କି-ଞ୍ଚାର୍ଚ॑ନ୍ତି॒ ୟଦା॑ନୃ॒ଚୁ-ସ୍ତେନେ॒ୟଗ୍ମ୍ ସ॑ର୍ପରା॒ଜ୍ଞୀ ତେ ୟଦେ॒ଵ କି-ଞ୍ଚ॑ ଵା॒ଚା ଽଽନୃ॒ଚୁର୍ୟ-ଦ॒ତୋ-ଽଦ୍ଧ୍ୟ॑ର୍ଚି॒ତାର॒- [-ଦ॒ତୋ-ଽଦ୍ଧ୍ୟ॑ର୍ଚି॒ତାରଃ॑, ତଦୁ॒ଭୟ॑-ମା॒ପ୍ତ୍ଵା] 3
-ସ୍ତଦୁ॒ଭୟ॑-ମା॒ପ୍ତ୍ଵା ଽଵ॒ରୁଦ୍ଧ୍ୟୋ-ତ୍ତି॑ଷ୍ଠା॒ମେତି॒ ତାଭି॒ର୍ମନ॑ସା ସ୍ତୁଵତେ॒ ନ ଵା ଇ॒ମାମ॑ଶ୍ଵର॒ଥୋ ନା-ଽଶ୍ଵ॑ତରୀର॒ଥ-ସ୍ସ॒ଦ୍ୟଃ ପର୍ୟା᳚ପ୍ତୁମର୍ହତି॒ ମନୋ॒ ଵା ଇ॒ମାଗ୍ମ୍ ସ॒ଦ୍ୟଃ ପର୍ୟା᳚ପ୍ତୁମର୍ହତି॒ ମନଃ॒ ପରି॑ଭଵିତୁ॒ମଥ॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ ଵଦନ୍ତି॒ ପରି॑ମିତା॒ ଵା ଋଚଃ॒ ପରି॑ମିତାନି॒ ସାମା॑ନି॒ ପରି॑ମିତାନି॒ ୟଜୂ॒ଗ୍॒ଷ୍ୟଥୈ॒ତସ୍ୟୈ॒ଵାନ୍ତୋ॒ ନାସ୍ତି॒ ୟ-ଦ୍ବ୍ରହ୍ମ॒ ତ-ତ୍ପ୍ର॑ତିଗୃଣ॒ତ ଆ ଚ॑କ୍ଷୀତ॒ ସ ପ୍ର॑ତିଗ॒ରଃ ॥ 4 ॥
(ଵ୍ୟାହ॒ ସ – ଦୃ॑ଶୀ॒କଵୋ᳚ – ଽର୍ଚି॒ତାରଃ॒ – ସ – ଏକ॑-ଞ୍ଚ) (ଅ. 1)
ବ୍ର॒ହ୍ମ॒ଵା॒ଦିନୋ॑ ଵଦନ୍ତି॒ କି-ନ୍ଦ୍ଵା॑ଦଶା॒ହସ୍ୟ॑ ପ୍ରଥ॒ମେନା-ଽହ୍ନ॒ର୍ତ୍ଵିଜାଂ॒-ୟଁଜ॑ମାନୋ ଵୃଙ୍କ୍ତ॒ ଇତି॒ ତେଜ॑ ଇନ୍ଦ୍ରି॒ୟ-ମିତି॒ କି-ନ୍ଦ୍ଵି॒ତୀୟେ॒ନେତି॑ ପ୍ରା॒ଣା-ନ॒ନ୍ନାଦ୍ୟ॒-ମିତି॒ କି-ନ୍ତୃ॒ତୀୟେ॒ନେତି॒ ତ୍ରୀନି॒ମା-ଲ୍ଲୋଁ॒କା-ନିତି॒ କି-ଞ୍ଚ॑ତୁ॒ର୍ଥେନେତି॒ ଚତୁ॑ଷ୍ପଦଃ ପ॒ଶୂ-ନିତି॒ କି-ମ୍ପ॑ଞ୍ଚ॒ମେନେତି॒ ପଞ୍ଚା᳚କ୍ଷରା-ମ୍ପ॒ଙ୍କ୍ତି-ମିତି॒ କିଗ୍ମ୍ ଷ॒ଷ୍ଠେନେତି॒ ଷ-ଡୃ॒ତୂନିତି॒ କିଗ୍ମ୍ ସ॑ପ୍ତ॒ମେନେତି॑ ସ॒ପ୍ତପ॑ଦା॒ଗ୍ମ୍॒ ଶକ୍ଵ॑ରୀ॒ମିତି॒ [ଶକ୍ଵ॑ରୀ॒ମିତି॑, କି-ମ॑ଷ୍ଟ॒ମେନେତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା-] 5
କି-ମ॑ଷ୍ଟ॒ମେନେତ୍ୟ॒ଷ୍ଟାକ୍ଷ॑ରା-ଙ୍ଗାୟ॒ତ୍ରୀ-ମିତି॒ କି-ନ୍ନ॑ଵ॒ମେନେତି॑ ତ୍ରି॒ଵୃତ॒ଗ୍ଗ୍॒ ସ୍ତୋମ॒-ମିତି॒ କି-ନ୍ଦ॑ଶ॒ମେନେତି॒ ଦଶା᳚କ୍ଷରାଂ-ଵିଁ॒ରାଜ॒ମିତି॒ କିମେ॑କାଦ॒ଶେନେତ୍ୟେକା॑ଦଶାକ୍ଷରା-ନ୍ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁଭ॒-ମିତି॒ କି-ନ୍ଦ୍ଵା॑ଦ॒ଶେନେତି॒ ଦ୍ଵାଦ॑ଶାକ୍ଷରା॒-ଞ୍ଜଗ॑ତୀ॒-ମିତ୍ୟେ॒ତାଵ॒ଦ୍ଵା ଅ॑ସ୍ତି॒ ୟାଵ॑-ଦେ॒ତ-ଦ୍ୟାଵ॑-ଦେ॒ଵା-ଽସ୍ତି॒ ତ-ଦେ॑ଷାଂ-ଵୃଁଙ୍କ୍ତେ ॥ 6 ॥
(ଶକ୍ଵ॑ରୀ॒ମିତ୍ୟେ – କ॑ଚତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 2)
ଏ॒ଷ ଵା ଆ॒ପ୍ତୋ ଦ୍ଵା॑ଦଶା॒ହୋ ୟ-ତ୍ତ୍ର॑ୟୋଦଶରା॒ତ୍ର-ସ୍ସ॑ମା॒ନଗ୍ଗ୍ ହ୍ୟେ॑ତଦହ॒ର୍ୟ-ତ୍ପ୍ରା॑ୟ॒ଣୀୟ॑ଶ୍ଚୋଦୟ॒ନୀୟ॑ଶ୍ଚ॒ ତ୍ର୍ୟ॑ତିରାତ୍ରୋ ଭଵତି॒ ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଏ॒ଷାଂ-ଲୋଁ॒କାନା॒ମାପ୍ତ୍ୟୈ᳚ ପ୍ରା॒ଣୋ ଵୈ ପ୍ର॑ଥ॒ମୋ॑-ଽତିରା॒ତ୍ରୋ ଵ୍ୟା॒ନୋ ଦ୍ଵି॒ତୀୟୋ॑ ଽପା॒ନସ୍ତୃ॒ତୀୟଃ॑ ପ୍ରାଣାପାନୋ-ଦା॒ନେଷ୍ଵେ॒ଵା-ଽନ୍ନାଦ୍ୟେ॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି॒ ସର୍ଵ॒-ମାୟୁ॑-ର୍ୟନ୍ତି॒ ୟ ଏ॒ଵଂ ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସ॑-ସ୍ତ୍ରୟୋଦଶରା॒ତ୍ର-ମାସ॑ତେ॒ ତଦା॑ହୁ॒-ର୍ଵାଗ୍ଵା ଏ॒ଷା ଵିତ॑ତା॒ [ଵିତ॑ତା, ୟ-ଦ୍ଦ୍ଵା॑ଦଶା॒ହସ୍ତାଂ-] 7
ୟ-ଦ୍ଦ୍ଵା॑ଦଶା॒ହସ୍ତାଂ-ଵିଁଚ୍ଛି॑ନ୍ଦ୍ୟୁ॒-ର୍ୟନ୍ମଦ୍ଧ୍ୟେ॑ ଽତିରା॒ତ୍ର-ଙ୍କୁ॒ର୍ୟୁ-ରୁ॑ପ॒ଦାସୁ॑କା ଗୃ॒ହପ॑ତେ॒-ର୍ଵା-ଖ୍ସ୍ୟା॑-ଦୁ॒ପରି॑ଷ୍ଟା-ଚ୍ଛନ୍ଦୋ॒ମାନା᳚-ମ୍ମହାଵ୍ର॒ତ-ଙ୍କୁ॑ର୍ଵନ୍ତି॒ ସନ୍ତ॑ତା-ମେ॒ଵ ଵାଚ॒-ମଵ॑ ରୁନ୍ଧ॒ତେ-ଽନୁ॑ପଦାସୁକା ଗୃ॒ହପ॑ତେ॒-ର୍ଵାଗ୍-ଭ॑ଵତି ପ॒ଶଵୋ॒ ଵୈ ଛ॑ନ୍ଦୋ॒ମା ଅନ୍ନ॑-ମ୍ମହାଵ୍ର॒ତଂ-ୟଁଦୁ॒ପରି॑ଷ୍ଟା-ଚ୍ଛନ୍ଦୋ॒ମାନା᳚-ମ୍ମହାଵ୍ର॒ତ-ଙ୍କୁ॒ର୍ଵନ୍ତି॑ ପ॒ଶୁଷୁ॑ ଚୈ॒ଵାନ୍ନାଦ୍ୟେ॑ ଚ॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ॥ 8 ॥
(ଵିତ॑ତା॒ – ତ୍ରିଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 3)
ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟା ଅ॑କାମୟନ୍ତୋ॒-ଭୟୋ᳚ର୍ଲୋ॒କୟୋର୍॑ ଋଦ୍ଧ୍ନୁୟା॒ମେତି॒ ତ ଏ॒ତ-ଞ୍ଚ॑ତୁର୍ଦଶରା॒ତ୍ର- ମ॑ପଶ୍ୟ॒-ନ୍ତମା-ଽହ॑ର॒-ନ୍ତେନା॑ୟଜନ୍ତ॒ ତତୋ॒ ଵୈ ତ ଉ॒ଭୟୋ᳚-ର୍ଲୋ॒କୟୋ॑-ରାର୍ଧ୍ନୁଵନ୍ନ॒ସ୍ମିଗ୍ଗ୍ଶ୍ଚା॒-ମୁଷ୍ମିଗ୍ଗ୍॑ଶ୍ଚ॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସ॑-ଶ୍ଚତୁର୍ଦଶରା॒ତ୍ରମାସ॑ତ ଉ॒ଭୟୋ॑ରେ॒ଵ ଲୋ॒କୟୋର୍॑. ଋଦ୍ଧ୍ନୁଵନ୍ତ୍ୟ॒ସ୍ମିଗ୍ଗ୍ଶ୍ଚା॒-ମୁଷ୍ମିଗ୍ଗ୍॑ଶ୍ଚ ଚତୁର୍ଦଶରା॒ତ୍ରୋ ଭ॑ଵତି ସ॒ପ୍ତ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟା ଓଷ॑ଧୟ-ସ୍ସ॒ପ୍ତା-ଽଽର॒ଣ୍ୟା ଉ॒ଭୟୀ॑ଷା॒ମଵ॑ରୁଦ୍ଧ୍ୟୈ॒ ୟ-ତ୍ପ॑ରା॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ [ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॑, ଭଵ॑ନ୍ତ୍ୟ॒ମୁ-] 9
ଭଵ॑ନ୍ତ୍ୟ॒ମୁ-ମେ॒ଵ ତୈ-ର୍ଲୋ॒କ-ମ॒ଭି ଜ॑ୟନ୍ତି॒ ୟ-ତ୍ପ୍ର॑ତୀ॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ଭଵ॑ନ୍ତୀ॒ମ-ମେ॒ଵ ତୈ-ର୍ଲୋ॒କ-ମ॒ଭି ଜ॑ୟନ୍ତି ତ୍ରୟସ୍ତ୍ରି॒ଗ୍ମ୍॒ଶୌ ମ॑ଦ୍ଧ୍ୟ॒ତ-ସ୍ସ୍ତୋମୌ॑ ଭଵତ॒-ସ୍ସାମ୍ରା᳚ଜ୍ୟମେ॒ଵ ଗ॑ଚ୍ଛନ୍ତ୍ୟଧିରା॒ଜୌ ଭ॑ଵତୋ-ଽଧିରା॒ଜା ଏ॒ଵ ସ॑ମା॒ନାନା᳚-ମ୍ଭଵନ୍ତ୍ୟତିରା॒ତ୍ରା-ଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତଃ॒ ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 10 ॥
(ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ – ଚତୁ॑ସ୍ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 4)
ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମୈ॒-ତ୍ତ-ନ୍ଦେ॒ଵା ଅନ୍ଵା॑ୟ॒-ନ୍ତାନା॑ଦି॒ତ୍ୟାଶ୍ଚ॑ ପ॒ଶଵ॒ଶ୍ଚା-ଽନ୍ଵା॑ୟ॒-ନ୍ତେ ଦେ॒ଵା ଅ॑ବ୍ରୁଵ॒ନ୍॒. ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂ-ନୁ॒ପାଜୀ॑ଵିଷ୍ମ॒ ତ ଇ॒ମେ᳚ ଽନ୍ଵାଗ୍ମ॒-ନ୍ନିତି॒ ତେଭ୍ୟ॑ ଏ॒ତ-ଞ୍ଚ॑ତୁର୍ଦଶରା॒ତ୍ର-ମ୍ପ୍ରତ୍ୟୌ॑ହ॒-ନ୍ତ ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟାଃ ପୃ॒ଷ୍ଠୈ-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମା-ଽରୋ॑ହ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହାଭ୍ୟା॑-ମ॒ସ୍ମି-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ପ॒ଶୂ-ନ୍ପ୍ରତ୍ୟୌ॑ହ-ନ୍ପୃ॒ଷ୍ଠୈ-ରା॑ଦି॒ତ୍ୟା ଅ॒ମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଆର୍ଧ୍ନୁ॑ଵ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହାଭ୍ୟା॑-ମ॒ସ୍ମି- [ଆର୍ଧ୍ନୁ॑ଵ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହାଭ୍ୟା॑-ମ॒ସ୍ମିନ୍ନ୍, ଲୋ॒କେ ପ॒ଶଵୋ॒] 11
ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ପ॒ଶଵୋ॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସ॑-ଶ୍ଚତୁର୍ଦଶରା॒ତ୍ରମାସ॑ତ ଉ॒ଭୟୋ॑ରେ॒ଵ ଲୋ॒କୟୋର୍॑ ଋଦ୍ଧ୍ନୁଵନ୍ତ୍ୟ॒ସ୍ମିଗ୍ଗ୍ଶ୍ଚା॒-ମୁଷ୍ମିଗ୍ଗ୍॑ଶ୍ଚ ପୃ॒ଷ୍ଠୈ-ରେ॒ଵା-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଋ॑ଦ୍ଧ୍ନୁ॒ଵନ୍ତି॑ ତ୍ର୍ୟ॒ହାଭ୍ୟା॑-ମ॒ସ୍ମି-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ଜ୍ୟୋତି॒-ର୍ଗୌରାୟୁ॒-ରିତି॑ ତ୍ର୍ୟ॒ହୋ ଭ॑ଵତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ଜ୍ୟୋତି॑-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒-ଙ୍ଗୌ-ର॒ସା-ଵାୟୁ॑-ରି॒ମା-ନେ॒ଵ ଲୋ॒କା-ନ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟ-ଦ॒ନ୍ୟତଃ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ସ୍ୟୁର୍ଵିଵି॑ଵଧଗ୍ଗ୍ ସ୍ୟା॒ନ୍ମଦ୍ଧ୍ୟେ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॑ ଭଵନ୍ତି ସଵିଵଧ॒ତ୍ଵାୟୌ- [ସଵିଵଧ॒ତ୍ଵାୟ॑, ଓଜୋ॒ ଵୈ] 12
-ଜୋ॒ ଵୈ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ପୃ॒ଷ୍ଠାନ୍ୟୋଜ॑ ଏ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତୋ ଦ॑ଧତେ ବୃହ-ଦ୍ରଥନ୍ତ॒ରାଭ୍ୟାଂ᳚-ୟଁନ୍ତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ର॑ଥନ୍ତ॒ର-ମ॒ସୌ ବୃ॒ହ-ଦା॒ଭ୍ୟା-ମେ॒ଵ ୟ॒ନ୍ତ୍ୟଥୋ॑ ଅ॒ନୟୋ॑-ରେ॒ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟେ॒ତେ ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟା᳚-ଽଞ୍ଜ॒ସାୟ॑ନୀ ସ୍ରୁ॒ତୀ ତାଭ୍ୟା॑-ମେ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁ॑ନ୍ତି॒ ପରା᳚ଞ୍ଚୋ॒ ଵା ଏ॒ତେ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କ-ମ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟେ ପ॑ରା॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନ୍ୟୁ॑ପ॒ୟନ୍ତି॑ ପ୍ର॒ତ୍ୟ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହୋ ଭ॑ଵତି ପ୍ର॒ତ୍ୟଵ॑ରୂଢ୍ୟା॒ ଅଥୋ॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟା ଉ॒ଭୟୋ᳚-ର୍ଲୋ॒କୟୋର୍॑ ଋ॒ଦ୍ଧ୍ଵୋ-ତ୍ତି॑ଷ୍ଠନ୍ତି॒ ଚତୁ॑ର୍ଦଶୈ॒ତା-ସ୍ତାସାଂ॒-ୟାଁ ଦଶ॒ ଦଶା᳚କ୍ଷରା ଵି॒ରାଡନ୍ନଂ॑-ଵିଁ॒ରା-ଡ୍ଵି॒ରାଜୈ॒ଵା-ଽନ୍ନାଦ୍ୟ॒-ମଵ॑ ରୁନ୍ଧତେ॒ ୟାଶ୍ଚତ॑ସ୍ର॒-ଶ୍ଚତ॑ସ୍ରୋ॒ ଦିଶୋ॑ ଦି॒କ୍ଷ୍ଵେ॑ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟତିରା॒ତ୍ରା-ଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତଃ॒ ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 13 ॥
(ଆର୍ଧ୍ନୁ॑ଵ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହାଭ୍ୟା॑ମ॒ସ୍ମିନ୍ଥ୍ – ସ॑ଵିଵଧ॒ତ୍ଵାୟ॒ – ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠତ୍ୟା॒ – ଏକ॑ତ୍ରିଗ୍ମ୍ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 5)
ଇନ୍ଦ୍ରୋ॒ ଵୈ ସ॒ଦୃ-ନ୍ଦେ॒ଵତା॑ଭିରାସୀ॒-ଥ୍ସ ନ ଵ୍ୟା॒ଵୃତ॑ମଗଚ୍ଛ॒-ଥ୍ସ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒ମୁପା॑ଧାଵ॒-ତ୍ତସ୍ମା॑ ଏ॒ତ-ମ୍ପ॑ଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ର-ମ୍ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ତ୍ତମା-ଽହ॑ର॒-ତ୍ତେନା॑ୟଜତ॒ ତତୋ॒ ଵୈ ସୋ᳚-ଽନ୍ୟାଭି॑-ର୍ଦେ॒ଵତା॑ଭି-ର୍ଵ୍ୟା॒ଵୃତ॑-ମଗଚ୍ଛ॒ଦ୍ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସଃ॑ ପଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ର-ମାସ॑ତେ ଵ୍ୟା॒ଵୃତ॑-ମେ॒ଵ ପା॒ପ୍ମନା॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟେଣ ଗଚ୍ଛନ୍ତି॒ ଜ୍ୟୋତି॒-ର୍ଗୌରାୟୁ॒-ରିତି॑ ତ୍ର୍ୟ॒ହୋ ଭ॑ଵତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ଜ୍ୟୋତି॑-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒- [ଜ୍ୟୋତି॑-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷମ୍, ] 14
-ଙ୍ଗୌ-ର॒ସା-ଵାୟୁ॑-ରେ॒ଷ୍ଵେ॑ଵ ଲୋ॒କେଷୁ॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠ॒ନ୍ତ୍ୟସ॑ତ୍ରଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତଦ୍ୟ-ଦ॑ଛନ୍ଦୋ॒ମଂ-ୟଁଚ୍ଛ॑ନ୍ଦୋ॒ମା ଭଵ॑ନ୍ତି॒ ତେନ॑ ସ॒ତ୍ର-ନ୍ଦେ॒ଵତା॑ ଏ॒ଵ ପୃ॒ଷ୍ଠୈରଵ॑ ରୁନ୍ଧତେ ପ॒ଶୂ-ଞ୍ଛ॑ନ୍ଦୋ॒ମୈ-ରୋଜୋ॒ ଵଆଵୈ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॑ ପ॒ଶଵ॑-ଶ୍ଛନ୍ଦୋ॒ମା ଓଜ॑ସ୍ୟେ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟେ॑ ପ॒ଶୁଷୁ॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ପଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ରୋ ଭ॑ଵତି ପଞ୍ଚଦ॒ଶୋ ଵଜ୍ରୋ॒ ଵଜ୍ର॑ମେ॒ଵ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟେଭ୍ୟଃ॒ ପ୍ର ହ॑ରନ୍ତ୍ୟତିରା॒ତ୍ରା-ଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତ ଇନ୍ଦ୍ରି॒ୟସ୍ୟ॒ ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 15 ॥
(ଅ॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ-ମିନ୍ଦ୍ରି॒ୟସ୍ୟୈ-କ॑ଞ୍ଚ) (ଅ. 6)
ଇନ୍ଦ୍ରୋ॒ ଵୈ ଶି॑ଥି॒ଲ ଇ॒ଵା-ଽପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତ ଆସୀ॒-ଥ୍ସୋ-ଽସୁ॑ରେଭ୍ୟୋ-ଽବିଭେ॒-ଥ୍ସ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒ମୁପା॑-ଽଧାଵ॒-ତ୍ତସ୍ମା॑ ଏ॒ତ-ମ୍ପ॑ଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ରଂ-ଵଁଜ୍ର॒-ମ୍ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ତ୍ତେନାସୁ॑ରା-ନ୍ପରା॒ଭାଵ୍ୟ॑ ଵି॒ଜିତ୍ୟ॒ ଶ୍ରିୟ॑ମଗଚ୍ଛଦଗ୍ନି॒ଷ୍ଟୁତା॑ ପା॒ପ୍ମାନ॒-ନ୍ନିର॑ଦହତ ପଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ରେଣୌଜୋ॒ ବଲ॑ମିନ୍ଦ୍ରି॒ୟଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟ॑ମା॒ତ୍ମନ୍ନ॑ଧତ୍ତ॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସଃ॑ ପଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ରମାସ॑ତେ॒ ଭ୍ରାତୃ॑ଵ୍ୟାନେ॒ଵ ପ॑ରା॒ଭାଵ୍ୟ॑ ଵି॒ଜିତ୍ୟ॒ ଶ୍ରିୟ॑-ଙ୍ଗଚ୍ଛନ୍ତ୍ୟଗ୍ନି॒ଷ୍ଟୁତା॑ ପା॒ପ୍ମାନ॒-ନ୍ନି- [ପା॒ପ୍ମାନ॒-ନ୍ନିଃ, ଦ॒ହ॒ନ୍ତେ॒ ପ॒ଞ୍ଚ॒ଦ॒ଶ॒ରା॒ତ୍ରେଣୌଜୋ॒] 16
-ର୍ଦ॑ହନ୍ତେ ପଞ୍ଚଦଶରା॒ତ୍ରେଣୌଜୋ॒ ବଲ॑-ମିନ୍ଦ୍ରି॒ୟଂ-ଵୀଁ॒ର୍ୟ॑-ମା॒ତ୍ମ-ନ୍ଦ॑ଧତ ଏ॒ତା ଏ॒ଵ ପ॑ଶ॒ଵ୍ୟାଃ᳚ ପଞ୍ଚ॑ଦଶ॒ ଵା ଅ॑ର୍ଧମା॒ସସ୍ୟ॒ ରାତ୍ର॑ୟୋ-ଽର୍ଧମାସ॒ଶ-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ର ଆ᳚ପ୍ୟତେ ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ମ୍ପ॒ଶଵୋ-ଽନୁ॒ ପ୍ର ଜା॑ୟନ୍ତେ॒ ତସ୍ମା᳚-ତ୍ପଶ॒ଵ୍ୟା॑ ଏ॒ତା ଏ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗ୍ୟାଃ᳚ ପଞ୍ଚ॑ଦଶ॒ ଵା ଅ॑ର୍ଧମା॒ସସ୍ୟ॒ ରାତ୍ର॑ୟୋ-ଽର୍ଧମାସ॒ଶ-ସ୍ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ର ଆ᳚ପ୍ୟତେ ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର-ସ୍ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗୋ ଲୋ॒କସ୍ତସ୍ମା᳚-ଥ୍ସୁଵ॒ର୍ଗ୍ୟା᳚ ଜ୍ୟୋତି॒-ର୍ଗୌରାୟୁ॒-ରିତି॑ ତ୍ର୍ୟ॒ହୋ ଭ॑ଵତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ଜ୍ୟୋତି॑-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒- [-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷମ୍, ଗୌ-ର॒ସାଵାୟୁ॑-] 17
-ଙ୍ଗୌ-ର॒ସାଵାୟୁ॑-ରି॒ମା-ନେ॒ଵ ଲୋ॒କା-ନ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟଦ॒ନ୍ୟତଃ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ସ୍ୟୁର୍ଵିଵି॑ଵଧଗ୍ଗ୍ ସ୍ୟା॒ନ୍ମଦ୍ଧ୍ୟେ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॑ ଭଵନ୍ତି ସଵିଵଧ॒ତ୍ଵାୟୌଜୋ॒ ଵୈ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ପୃ॒ଷ୍ଠାନ୍ୟୋଜ॑ ଏ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତୋ ଦ॑ଧତେ ବୃହ-ଦ୍ରଥନ୍ତ॒ରାଭ୍ୟାଂ᳚-ୟଁନ୍ତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ର॑ଥନ୍ତ॒ରମ॒ସୌ ବୃ॒ହଦା॒ଭ୍ୟାମେ॒ଵ ୟ॒ନ୍ତ୍ୟଥୋ॑ ଅ॒ନୟୋ॑ରେ॒ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟେ॒ତେ ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟା᳚ଞ୍ଜ॒ସାୟ॑ନୀ ସ୍ରୁ॒ତୀ ତାଭ୍ୟା॑ମେ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ- [ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମ୍, ୟ॒ନ୍ତି॒ ପରା᳚ଞ୍ଚୋ॒ ଵା ଏ॒ତେ] 18
-ୟଁ॑ନ୍ତି॒ ପରା᳚ଞ୍ଚୋ॒ ଵା ଏ॒ତେ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟେ ପ॑ରା॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନ୍ୟୁ॑ପ॒ୟନ୍ତି॑ ପ୍ର॒ତ୍ୟ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହୋ ଭ॑ଵତି ପ୍ର॒ତ୍ୟଵ॑ରୂଢ୍ୟା॒ ଅଥୋ॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟା ଉ॒ଭୟୋ᳚ର୍ଲୋ॒କୟୋର୍॑ ଋ॒ଦ୍ଧ୍ଵୋ-ତ୍ତି॑ଷ୍ଠନ୍ତି॒ ପଞ୍ଚ॑ଦଶୈ॒ତାସ୍ତାସାଂ॒-ୟାଁ ଦଶ॒ ଦଶା᳚କ୍ଷରା ଵି॒ରାଡନ୍ନଂ॑-ଵିଁ॒ରା-ଡ୍ଵି॒ରାଜୈ॒ଵାନ୍ନାଦ୍ୟ॒ମଵ॑ ରୁନ୍ଧତେ॒ ୟାଃ ପଞ୍ଚ॒ ପଞ୍ଚ॒ ଦିଶୋ॑ ଦି॒କ୍ଷ୍ଵେ॑ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟତିରା॒ତ୍ରାଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତ ଇନ୍ଦ୍ରି॒ୟସ୍ୟ॑ ଵୀ॒ର୍ୟ॑ସ୍ୟ ପ୍ର॒ଜାୟୈ॑ ପଶୂ॒ନା-ମ୍ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 19 ॥
(ଗ॒ଚ୍ଛ॒ନ୍ତ୍ୟ॒ଗ୍ନି॒ଷ୍ଟୁତା॑ ପା॒ପ୍ମାନ॒-ନ୍ନି-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷଂ – ଲୋଁ॒କଂ – ପ୍ର॒ଜାୟୈ॒ – ଦ୍ଵେ ଚ॑) (ଅ. 7)
ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି-ରକାମୟତାନ୍ନା॒ଦ-ସ୍ସ୍ୟା॒ମିତି॒ ସ ଏ॒ତଗ୍ମ୍ ସ॑ପ୍ତଦଶରା॒ତ୍ର-ମ॑ପଶ୍ୟ॒-ତ୍ତମା-ଽହ॑ର॒-ତ୍ତେନା॑ୟଜତ॒ ତତୋ॒ ଵୈ ସୋ᳚-ଽନ୍ନା॒ଦୋ॑-ଽଭଵ॒ଦ୍ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସ॑-ସ୍ସପ୍ତଦଶ-ରା॒ତ୍ରମାସ॑ତେ ଽନ୍ନା॒ଦା ଏ॒ଵ ଭ॑ଵନ୍ତି ପଞ୍ଚା॒ହୋ ଭ॑ଵତି॒ ପଞ୍ଚ॒ ଵା ଋ॒ତଵ॑-ସ୍ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର ଋ॒ତୁଷ୍ଵେ॒ଵ ସଂ॑ଵଁଥ୍ସ॒ରେ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠ॒ନ୍ତ୍ୟଥୋ॒ ପଞ୍ଚା᳚କ୍ଷରା ପ॒ଙ୍କ୍ତିଃ ପାଙ୍କ୍ତୋ॑ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ୟ॒ଜ୍ଞମେ॒ଵା-ଽଵ॑ ରୁନ୍ଧ॒ତେ ଽସ॑ତ୍ରଂ॒-ଵାଁ ଏ॒ତ- [ଏ॒ତତ୍, ୟଦ॑ଛନ୍ଦୋ॒ମଂ-ୟଁଚ୍ଛ॑ନ୍ଦୋ॒ମା] 20
-ଦ୍ୟଦ॑ଛନ୍ଦୋ॒ମଂ-ୟଁଚ୍ଛ॑ନ୍ଦୋ॒ମା ଭଵ॑ନ୍ତି॒ ତେନ॑ ସ॒ତ୍ର-ନ୍ଦେ॒ଵତା॑ ଏ॒ଵ ପୃ॒ଷ୍ଠୈରଵ॑ ରୁନ୍ଧତେ ପ॒ଶୂଞ୍ଛ॑ନ୍ଦୋ॒ମୈରୋଜୋ॒ ଵୈ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॑ ପ॒ଶଵ॑-ଶ୍ଛନ୍ଦୋ॒ମା ଓଜ॑ସ୍ୟେ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟେ॑ ପ॒ଶୁଷୁ॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ସପ୍ତଦଶରା॒ତ୍ରୋ ଭ॑ଵତି ସପ୍ତଦ॒ଶଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒ରାପ୍ତ୍ୟା॑ ଅତିରା॒ତ୍ରାଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତୋ॒-ଽନ୍ନାଦ୍ୟ॑ସ୍ୟ॒ ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 21 ॥
(ଏ॒ତଥ୍ – ସ॒ପ୍ତତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 8)
ସା ଵି॒ରା-ଡ୍ଵି॒କ୍ରମ୍ୟା॑ତିଷ୍ଠ॒-ଦ୍ବ୍ରହ୍ମ॑ଣା ଦେ॒ଵେଷ୍ଵନ୍ନେ॒ନା-ସୁ॑ରେଷୁ॒ ତେ ଦେ॒ଵା ଅ॑କାମୟନ୍ତୋ॒ଭୟ॒ଗ୍ମ୍॒ ସଂ-ଵୃଁ॑ଞ୍ଜୀମହି॒ ବ୍ରହ୍ମ॒ ଚାନ୍ନ॒-ଞ୍ଚେତି॒ ତ ଏ॒ତା ଵିଗ୍ମ୍॑ଶ॒ତିଗ୍ମ୍ ରାତ୍ରୀ॑ରପଶ୍ୟ॒-ନ୍ତତୋ॒ ଵୈ ତ ଉ॒ଭୟ॒ଗ୍ମ୍॒ ସମ॑ଵୃଞ୍ଜତ॒ ବ୍ରହ୍ମ॒ ଚାନ୍ନ॑-ଞ୍ଚ ବ୍ରହ୍ମଵର୍ଚ॒ସିନୋ᳚-ଽନ୍ନା॒ଦା ଅ॑ଭଵ॒ନ୍॒. ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସ॑ ଏ॒ତା ଆସ॑ତ ଉ॒ଭୟ॑ମେ॒ଵ ସଂ-ଵୃଁ॑ଞ୍ଜତେ॒ ବ୍ରହ୍ମ॒ ଚା-ଽନ୍ନ॑-ଞ୍ଚ [ବ୍ରହ୍ମ॒ ଚା-ଽନ୍ନ॑-ଞ୍ଚ, ବ୍ର॒ହ୍ମ॒ଵ॒ର୍ଚ॒ସିନୋ᳚-ଽନ୍ନା॒ଦା] 22
ବ୍ରହ୍ମଵର୍ଚ॒ସିନୋ᳚-ଽନ୍ନା॒ଦା ଭ॑ଵନ୍ତି॒ ଦ୍ଵେ ଵା ଏ॒ତେ ଵି॒ରାଜୌ॒ ତୟୋ॑ରେ॒ଵ ନାନା॒ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶୋ ଵୈ ପୁରୁ॑ଷୋ॒ ଦଶ॒ ହସ୍ତ୍ୟା॑ ଅ॒ଙ୍ଗୁଲ॑ୟୋ॒ ଦଶ॒ ପଦ୍ୟା॒ ୟାଵା॑ନେ॒ଵ ପୁରୁ॑ଷ॒ସ୍ତ-ମା॒ପ୍ତ୍ଵୋ-ତ୍ତି॑ଷ୍ଠନ୍ତି॒ ଜ୍ୟୋତି॒-ର୍ଗୌ-ରାୟୁ॒-ରିତି॑ ତ୍ର୍ୟ॒ହା ଭ॑ଵନ୍ତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ଜ୍ୟୋତି॑-ର॒ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒-ଙ୍ଗୌ-ର॒ସା-ଵାୟୁ॑-ରି॒ମାନେ॒ଵ ଲୋ॒କା-ନ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତ୍ୟଭିପୂ॒ର୍ଵ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହା ଭ॑ଵନ୍ତ୍ୟଭିପୂ॒ର୍ଵ-ମେ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗ- [ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗମ୍, ଲୋ॒କ-ମ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒] 23
-ଲ୍ଲୋଁ॒କ-ମ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟଦ॒ନ୍ୟତଃ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ସ୍ୟୁର୍ଵିଵି॑ଵଧଗ୍ଗ୍ ସ୍ୟା॒ନ୍ମଦ୍ଧ୍ୟେ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॑ ଭଵନ୍ତି ସଵିଵଧ॒ତ୍ଵାୟୌଜୋ॒ ଵୈ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ପୃ॒ଷ୍ଠାନ୍ୟୋଜ॑ ଏ॒ଵ ଵୀ॒ର୍ୟ॑-ମ୍ମଦ୍ଧ୍ୟ॒ତୋ ଦ॑ଧତେ ବୃହ-ଦ୍ରଥନ୍ତ॒ରାଭ୍ୟାଂ᳚-ୟଁନ୍ତୀ॒ୟଂ-ଵାଁଵ ର॑ଥନ୍ତ॒ରମ॒ସୌ ବୃ॒ହଦା॒ଭ୍ୟାମେ॒ଵ ୟ॒ନ୍ତ୍ୟଥୋ॑ ଅ॒ନୟୋ॑ରେ॒ଵ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟେ॒ତେ ଵୈ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟା᳚ଞ୍ଜ॒ସାୟ॑ନୀ ସ୍ରୁ॒ତୀ ତାଭ୍ୟା॑ମେ॒ଵ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କଂ-ୟଁ॑ନ୍ତି॒ ପରା᳚ଞ୍ଚୋ॒ ଵା ଏ॒ତେ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ ଲୋଁ॒କମ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟେ ପ॑ରା॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନ୍ୟୁ॑ପ॒ୟନ୍ତି॑ ପ୍ର॒ତ୍ୟ-ନ୍ତ୍ର୍ୟ॒ହୋ ଭ॑ଵତି ପ୍ର॒ତ୍ୟଵ॑ରୂଢ୍ୟା॒ ଅଥୋ॒ ପ୍ରତି॑ଷ୍ଠିତ୍ୟା ଉ॒ଭୟୋ᳚ର୍ଲୋ॒କୟୋର୍॑. ଋ॒ଦ୍ଧ୍ଵୋ-ତ୍ତି॑ଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟତିରା॒ତ୍ରାଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତୋ ବ୍ରହ୍ମଵର୍ଚ॒ସ-ସ୍ୟା॒ନ୍ନାଦ୍ୟ॑ସ୍ୟ॒ ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 24 ॥
(ଵୃ॒ଞ୍ଜ॒ତେ॒ ବ୍ରହ୍ମ॒ ଚା-ନ୍ନ॑-ଞ୍ଚ – ସୁଵ॒ର୍ଗ – ମେ॒ତେ ସୁ॑ଵ॒ର୍ଗଂ – ତ୍ରୟୋ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 9)
ଅ॒ସାଵା॑ଦି॒ତ୍ୟୋ᳚-ଽସ୍ମି-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଆ॑ସୀ॒-ତ୍ତ-ନ୍ଦେ॒ଵାଃ ପୃ॒ଷ୍ଠୈଃ ପ॑ରି॒ଗୃହ୍ୟ॑ ସୁଵ॒ର୍ଗଂ-ଲୋଁ॒କମ॑ଗମୟ॒-ନ୍ପରୈ॑ର॒ଵସ୍ତା॒-ତ୍ପର୍ୟ॑ଗୃହ୍ଣ-ନ୍ଦିଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟେ॑ନ ସୁଵ॒ର୍ଗେ ଲୋ॒କେ ପ୍ରତ୍ୟ॑ସ୍ଥାପୟ॒-ନ୍ପରୈଃ᳚ ପ॒ରସ୍ତା॒-ତ୍ପର୍ୟ॑ଗୃହ୍ଣ-ନ୍ପୃ॒ଷ୍ଠୈରୁ॒ପାଵା॑ରୋହ॒ନ୍ଥ୍ସ ଵା ଅ॒ସାଵା॑ଦି॒ତ୍ୟୋ॑-ଽମୁଷ୍ମି॑-ଲ୍ଲୋଁ॒କେ ପରୈ॑ରୁଭ॒ୟତଃ॒ ପରି॑ଗୃହୀତୋ॒ ୟ-ତ୍ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ଭଵ॑ନ୍ତି ସୁଵ॒ର୍ଗମେ॒ଵ ତୈର୍ଲୋ॒କଂ-ୟଁଜ॑ମାନା ୟନ୍ତି॒ ପରୈ॑ର॒ଵସ୍ତା॒-ତ୍ପରି॑ ଗୃହ୍ଣନ୍ତି ଦିଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟେ॑ନ [ଦିଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟେ॑ନ, ସୁ॒ଵ॒ର୍ଗେ ଲୋ॒କେ ପ୍ରତି॑] 25
ସୁଵ॒ର୍ଗେ ଲୋ॒କେ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି॒ ପରୈଃ᳚ ପ॒ରସ୍ତା॒-ତ୍ପରି॑ ଗୃହ୍ଣନ୍ତି ପୃ॒ଷ୍ଠୈରୁ॒ପାଵ॑ରୋହନ୍ତି॒ ୟ-ତ୍ପରେ॑ ପ॒ରସ୍ତା॒ନ୍ନ ସ୍ୟୁଃ ପରା᳚ଞ୍ଚ-ସ୍ସୁଵ॒ର୍ଗା-ଲ୍ଲୋ॒କାନ୍ନିଷ୍ପ॑ଦ୍ୟେର॒ନ୍॒. ୟଦ॒ଵସ୍ତା॒ନ୍ନ ସ୍ୟୁଃ ପ୍ର॒ଜା ନିର୍ଦ॑ହେୟୁର॒ଭିତୋ॑ ଦିଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟ॑-ମ୍ପର॑ସ୍ସାମାନୋ ଭଵନ୍ତି ସୁଵ॒ର୍ଗ ଏ॒ଵୈନା᳚-ଲ୍ଲୋଁ॒କ ଉ॑ଭ॒ୟତଃ॒ ପରି॑ ଗୃହ୍ଣନ୍ତି॒ ୟଜ॑ମାନା॒ ଵୈ ଦି॑ଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟଗ୍ମ୍॑ ସଂଵଁଥ୍ସ॒ରଃ ପର॑ସ୍ସାମାନୋ॒-ଽଭିତୋ॑ ଦିଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟ॑-ମ୍ପର॑ସ୍ସାମାନୋ ଭଵନ୍ତି ସଂଵଁଥ୍ସ॒ର ଏ॒ଵୋଭ॒ୟତଃ॒ [ଏ॒ଵୋଭ॒ୟତଃ॑, ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି] 26
ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ପୃ॒ଷ୍ଠଂ-ଵୈଁ ଦି॑ଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟ॑-ମ୍ପା॒ର୍ଶ୍ଵେ ପର॑ସ୍ସାମାନୋ॒ ଽଭିତୋ॑ ଦିଵାକୀ॒ର୍ତ୍ୟ॑-ମ୍ପର॑ସ୍ସାମାନୋ ଭଵନ୍ତି॒ ତସ୍ମା॑ଦ॒ଭିତଃ॑ ପୃ॒ଷ୍ଠ-ମ୍ପା॒ର୍ଶ୍ଵେ ଭୂୟି॑ଷ୍ଠା॒ ଗ୍ରହା॑ ଗୃହ୍ୟନ୍ତେ॒ ଭୂୟି॑ଷ୍ଠଗ୍ମ୍ ଶସ୍ୟତେ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟୈ॒ଵ ତନ୍ମ॑ଦ୍ଧ୍ୟ॒ତୋ ଗ୍ର॒ନ୍ଥି-ଙ୍ଗ୍ର॑ଥ୍ନ॒ନ୍ତ୍ୟଵି॑ସ୍ରଗ୍ମ୍ସାୟ ସ॒ପ୍ତ ଗୃ॑ହ୍ୟନ୍ତେ ସ॒ପ୍ତ ଵୈ ଶୀ॑ର୍ଷ॒ଣ୍ୟାଃ᳚ ପ୍ରା॒ଣାଃ ପ୍ରା॒ଣାନେ॒ଵ ୟଜ॑ମାନେଷୁ ଦଧତି॒ ୟ-ତ୍ପ॑ରା॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ଭଵ॑ନ୍ତ୍ୟ॒ମୁମେ॒ଵ ତୈ-ର୍ଲୋ॒କମ॒ଭ୍ୟାରୋ॑ହନ୍ତି॒ ୟଦି॒ମଂ-ଲୋଁ॒କ-ନ୍ନ [ୟଦି॒ମଂ-ଲୋଁ॒କ-ନ୍ନ, ପ୍ର॒ତ୍ୟ॒ଵ॒-ରୋହେ॑ୟୁ॒-ରୁଦ୍ଵା॒] 27
ପ୍ର॑ତ୍ୟଵ॒-ରୋହେ॑ୟୁ॒-ରୁଦ୍ଵା॒ ମାଦ୍ୟେ॑ୟୁ॒ର୍ୟଜ॑ମାନାଃ॒ ପ୍ର ଵା॑ ମୀୟେର॒ନ୍॒. ୟ-ତ୍ପ୍ର॑ତୀ॒ଚୀନା॑ନି ପୃ॒ଷ୍ଠାନି॒ ଭଵ॑ନ୍ତୀ॒ମ-ମେ॒ଵ ତୈର୍ଲୋ॒କ-ମ୍ପ୍ର॒ତ୍ୟଵ॑ରୋହ॒ନ୍ତ୍ୟଥୋ॑ ଅ॒ସ୍ମିନ୍ନେ॒ଵ ଲୋ॒କେ ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠ॒ନ୍ତ୍ୟନୁ॑ନ୍ମାଦା॒ୟେନ୍ଦ୍ରୋ॒ ଵା ଅପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତ ଆସୀ॒-ଥ୍ସ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒-ମୁପା॑ଧାଵ॒-ତ୍ତସ୍ମା॑ ଏ॒ତ-ମେ॑କଵିଗ୍ମ୍ଶତିରା॒ତ୍ର-ମ୍ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ତ୍ତମା-ଽହ॑ର॒-ତ୍ତେନା॑ୟଜତ॒ ତତୋ॒ ଵୈ ସ ପ୍ରତ୍ୟ॑ତିଷ୍ଠ॒ଦ୍ୟେ ବ॑ହୁୟା॒ଜିନୋ ଽପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତା॒- [ ଽପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତାଃ, ସ୍ୟୁସ୍ତ ଏ॑କଵିଗ୍ମ୍ଶତି-] 28
-ସ୍ସ୍ୟୁସ୍ତ ଏ॑କଵିଗ୍ମ୍ଶତି-ରା॒ତ୍ର-ମା॑ସୀର॒-ନ୍ଦ୍ଵାଦ॑ଶ॒ ମାସାଃ॒ ପଞ୍ଚ॒ର୍ତଵ॒-ସ୍ତ୍ରୟ॑ ଇ॒ମେ ଲୋ॒କା ଅ॒ସାଵା॑ଦି॒ତ୍ୟ ଏ॑କଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶ ଏ॒ତାଵ॑ନ୍ତୋ॒ ଵୈ ଦେ॑ଵଲୋ॒କାସ୍ତେଷ୍ଵେ॒ଵ ୟ॑ଥା ପୂ॒ର୍ଵ-ମ୍ପ୍ରତି॑ ତିଷ୍ଠନ୍ତ୍ୟ॒ସାଵା॑ଦି॒ତ୍ୟୋ ନ ଵ୍ୟ॑ରୋଚତ॒ ସ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒-ମୁପା॑ଧାଵ॒-ତ୍ତସ୍ମା॑ ଏ॒ତମେ॑କଵିଗ୍ମ୍ଶତିରା॒ତ୍ର-ମ୍ପ୍ରାୟ॑ଚ୍ଛ॒-ତ୍ତମା-ଽହ॑ର॒-ତ୍ତେନା॑ୟଜତ॒ ତତୋ॒ ଵୈ ସୋ॑ ଽରୋଚତ॒ ୟ ଏ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାଗ୍ମ୍ସ॑ ଏକଵିଗ୍ମ୍ଶତିରା॒ତ୍ର-ମାସ॑ତେ॒ ରୋଚ॑ନ୍ତ ଏ॒ଵୈକ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିରା॒ତ୍ରୋ ଭ॑ଵତି॒ ରୁଗ୍ଵା ଏ॑କଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶୋ ରୁଚ॑ମେ॒ଵ ଗ॑ଚ୍ଛ॒ନ୍ତ୍ୟଥୋ᳚ ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠାମେ॒ଵ ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠା ହ୍ୟେ॑କଵି॒ଗ୍ମ୍॒ଶୋ॑ ଽତିରା॒ତ୍ରାଵ॒ଭିତୋ॑ ଭଵତୋ ବ୍ରହ୍ମଵର୍ଚ॒ସସ୍ୟ॒ ପରି॑ଗୃହୀତ୍ୟୈ ॥ 29 ॥
(ଗୃ॒ହ୍ଣ॒ନ୍ତି॒ ଦି॒ଵା॒କୀ॒ର୍ତ୍ୟେ॑ନୈ॒ – ଵୋଭ॒ୟତୋ॒ – ନା – ପ୍ର॑ତିଷ୍ଠିତା॒ – ଆସ॑ତ॒ – ଏକ॑ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଶ୍ଚ) (ଅ. 10)
ଅ॒ର୍ଵାଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞ-ସ୍ସ-ଙ୍କ୍ରା॑ମତ୍ଵ॒ମୁଷ୍ମା॒-ଦଧି॒ ମାମ॒ଭି । ଋଷୀ॑ଣାଂ॒-ୟଃ ଁପୁ॒ରୋହି॑ତଃ ॥ ନିର୍ଦେ॑ଵ॒-ନ୍ନିର୍ଵୀ॑ର-ଙ୍କୃ॒ତ୍ଵା ଵିଷ୍କ॑ନ୍ଧ॒-ନ୍ତସ୍ମି॑ନ୍ ହୀୟତାଂ॒-ୟୋଁ᳚-ଽସ୍ମା-ନ୍ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॑ । ଶରୀ॑ରଂ-ୟଁଜ୍ଞଶମ॒ଲ-ଙ୍କୁସୀ॑ଦ॒-ନ୍ତସ୍ମିନ୍᳚ଥ୍ସୀଦତୁ॒ ୟୋ᳚-ଽସ୍ମା-ନ୍ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॑ ॥ ୟଜ୍ଞ॑ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ୟ-ତ୍ତେଜ॒ସ୍ତେନ॒ ସଙ୍କ୍ରା॑ମ॒ ମାମ॒ଭି । ବ୍ରା॒ହ୍ମ॒ଣା-ନୃ॒ତ୍ଵିଜୋ॑ ଦେ॒ଵାନ୍ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॒ ତପ॑ସା ତେ ସଵା॒ହମା ହୁ॑ଵେ ॥ ଇ॒ଷ୍ଟେନ॑ ପ॒କ୍ଵମୁପ॑ [ପ॒କ୍ଵମୁପ॑, ତେ॒ ହୁ॒ଵେ॒ ସ॒ଵା॒-ଽହମ୍ ।] 30
ତେ ହୁଵେ ସଵା॒-ଽହମ୍ । ସ-ନ୍ତେ॑ ଵୃଞ୍ଜେ ସୁକୃ॒ତଗ୍ମ୍ ସ-ମ୍ପ୍ର॒ଜା-ମ୍ପ॒ଶୂନ୍ ॥ ପ୍ରୈ॒ଷାନ୍-ଥ୍ସା॑ମିଧେ॒ନୀ-ରା॑ଘା॒ରା-ଵାଜ୍ୟ॑ଭାଗା॒ଵା-ଶ୍ରୁ॑ତ-ମ୍ପ୍ର॒ତ୍ୟାଶ୍ରୁ॑ତ॒ମା ଶୃ॑ଣାମି ତେ । ପ୍ର॒ୟା॒ଜା॒ନୂ॒ୟା॒ଜାନ୍-ଥ୍ସ୍ଵି॑ଷ୍ଟ॒କୃତ॒-ମିଡା॑-ମା॒ଶିଷ॒ ଆ ଵୃ॑ଞ୍ଜେ॒ ସୁଵଃ॑ ॥ ଅ॒ଗ୍ନିନେନ୍ଦ୍ରେ॑ଣ॒ ସୋମେ॑ନ॒ ସର॑ସ୍ଵତ୍ୟା॒ ଵିଷ୍ଣୁ॑ନା ଦେ॒ଵତା॑ଭିଃ । ୟା॒ଜ୍ୟା॒ନୁ॒ଵା॒କ୍ୟା᳚ଭ୍ୟା॒-ମୁପ॑ ତେ ହୁଵେ ସଵା॒ହଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞମା ଦ॑ଦେ ତେ॒ ଵଷ॑ଟ୍କୃତମ୍ ॥ ସ୍ତୁ॒ତଗ୍ମ୍ ଶ॒ସ୍ତ୍ର-ମ୍ପ୍ର॑ତିଗ॒ର-ଙ୍ଗ୍ରହ॒-ମିଡା॑-ମା॒ଶିଷ॒ [ମା॒ଶିଷଃ॑, ଆ ଵୃ॑ଞ୍ଜେ॒ ସୁଵଃ॑ ।] 31
ଆ ଵୃ॑ଞ୍ଜେ॒ ସୁଵଃ॑ । ପ॒ତ୍ନୀ॒ସଂ॒ୟାଁ॒ଜା-ନୁପ॑ ତେ ହୁଵେ ସଵା॒ହଗ୍ମ୍ ସ॑ମିଷ୍ଟୟ॒ଜୁ-ରା ଦ॑ଦେ॒ ତଵ॑ ॥ ପ॒ଶୂନ୍-ଥ୍ସୁ॒ତ-ମ୍ପୁ॑ରୋ॒ଡାଶା॒ନ୍-ଥ୍ସଵ॑ନା॒ନ୍ୟୋତ ୟ॒ଜ୍ଞମ୍ । ଦେ॒ଵାନ୍-ଥ୍ସେନ୍ଦ୍ରା॒ନୁପ॑ ତେ ହୁଵେ ସଵା॒ହ-ମ॒ଗ୍ନିମୁ॑ଖା॒ନ୍-ଥ୍ସୋମ॑ଵତୋ॒ ୟେ ଚ॒ ଵିଶ୍ଵେ᳚ ॥ 32 ॥
(ଉପ॒ – ଗ୍ରହ॒ମିଡା॑ମା॒ଶିଷୋ॒ – ଦ୍ଵାତ୍ରିଗ୍ମ୍॑ଶଚ୍ଚ) (ଅ. 11)
ଭୂ॒ତ-ମ୍ଭଵ୍ୟ॑-ମ୍ଭଵି॒ଷ୍ୟଦ୍ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମ॒ ଋ-ଖ୍ସାମ॒ ୟଜୁ॒ର୍ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମୋ॑ ଗାୟ॒ତ୍ରୀ ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁ-ବ୍ଜଗ॑ତୀ॒ ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମଃ॑ ପୃଥି॒ଵ୍ୟ॑ନ୍ତରି॑କ୍ଷ॒-ନ୍ଦ୍ୟୌ ର୍ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମୋ॒ ଽଗ୍ନିର୍ଵା॒ୟୁ-ସ୍ସୂର୍ୟୋ॒ ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମଃ॑ ପ୍ରା॒ଣୋ-ଵ୍ୟା॒ନୋ॑-ଽପା॒ନୋ ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମୋ ଽନ୍ନ॑-ଙ୍କୃ॒ଷି-ର୍ଵୃଷ୍ଟି॒-ର୍ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମଃ॑ ପି॒ତାପୁ॒ତ୍ରଃ ପୌତ୍ରୋ॒ ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମୋ॒ ଭୂର୍ଭୁଵ॒-ସ୍ସୁଵ॒ ର୍ଵଷ॒ଟ୍-ଥ୍ସ୍ଵାହା॒ ନମଃ॑ ॥ 33 ॥
(ଭୁଵ॑ – ଶ୍ଚ॒ତ୍ଵାରି॑ ଚ) (ଅ. 12)
ଆ ମେ॑ ଗୃ॒ହା ଭ॑ଵ॒ନ୍ତ୍ଵା ପ୍ର॒ଜା ମ॒ ଆ ମା॑ ୟ॒ଜ୍ଞୋ ଵି॑ଶତୁ ଵୀ॒ର୍ୟା॑ଵାନ୍ । ଆପୋ॑ ଦେ॒ଵୀର୍ୟ॒ଜ୍ଞିୟା॒ ମା-ଽଽଵି॑ଶନ୍ତୁ ସ॒ହସ୍ର॑ସ୍ୟ ମା ଭୂ॒ମା ମା ପ୍ର ହା॑ସୀତ୍ ॥ ଆ ମେ॒ ଗ୍ରହୋ॑ ଭଵ॒ତ୍ଵା ପୁ॑ରୋ॒ରୁ-ଖ୍ସ୍ତୁ॑ତଶ॒ସ୍ତ୍ରେ ମା ଽଽ ଵି॑ଶତାଗ୍ମ୍ ସ॒ମୀଚୀ᳚ । ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟା ରୁ॒ଦ୍ରା ଵସ॑ଵୋ ମେ ସଦ॒ସ୍ୟା᳚-ସ୍ସ॒ହସ୍ର॑ସ୍ୟ ମା ଭୂ॒ମା ମା ପ୍ର ହା॑ସୀତ୍ ॥ ଆ ମା᳚-ଽଗ୍ନିଷ୍ଟୋ॒ମୋ ଵି॑ଶତୂ॒ କ୍ଥ୍ୟ॑ଶ୍ଚାତିରା॒ତ୍ରୋ ମା-ଽଽ ଵି॑ଶତ୍ଵାପିଶର୍ଵ॒ରଃ । ତି॒ରୋଅ॑ହ୍ନିୟା ମା॒ ସୁହୁ॑ତା॒ ଆ ଵି॑ଶନ୍ତୁ ସ॒ହସ୍ର॑ସ୍ୟ ମା ଭୂ॒ମା ମା ପ୍ର ହା॑ସୀତ୍ ॥ 34 ॥
(ଅ॒ଗ୍ନି॒ଷ୍ଟୋ॒ମୋ ଵି॑ଶତ୍ଵ॒ – ଷ୍ଟାଦ॑ଶ ଚ) (ଅ. 13)
ଅ॒ଗ୍ନିନା॒ ତପୋ-ଽନ୍ଵ॑ଭଵ-ଦ୍ଵା॒ଚା ବ୍ରହ୍ମ॑ ମ॒ଣିନା॑ ରୂ॒ପାଣୀନ୍ଦ୍ରେ॑ଣ ଦେ॒ଵାନ୍ ଵାତେ॑ନ ପ୍ରା॒ଣାନ୍-ଥ୍ସୂର୍ୟେ॑ଣ॒ ଦ୍ୟା-ଞ୍ଚ॒ନ୍ଦ୍ରମ॑ସା॒ ନକ୍ଷ॑ତ୍ରାଣି ୟ॒ମେନ॑ ପି॒ତୄ-ନ୍ରାଜ୍ଞା॑ ମନୁ॒ଷ୍ୟା᳚-ନ୍ଫ॒ଲେନ॑ ନାଦେ॒ୟାନ॑ଜଗ॒ରେଣ॑ ସ॒ର୍ପାନ୍ ଵ୍ୟା॒ଘ୍ରେଣା॑-ଽଽର॒ଣ୍ୟା-ନ୍ପ॒ଶୂଞ୍ଛ୍ୟେ॒ନେନ॑ ପତ॒ତ୍ରିଣୋ॒ ଵୃଷ୍ଣା-ଽଶ୍ଵା॑ନୃଷ॒ଭେଣ॒ ଗା ବ॒ସ୍ତେନା॒ଜା ଵୃ॒ଷ୍ଣିନା-ଽଵୀ᳚ର୍ଵ୍ରୀ॒ହିଣା-ଽନ୍ନା॑ନି॒ ୟଵେ॒ନୌଷ॑ଧୀର୍ନ୍ୟ॒ଗ୍ରୋଧେ॑ନ॒ ଵନ॒ସ୍ପତୀ॑ନୁଦୁ॒ବଂରେ॒ଣୋର୍ଜ॑-ଙ୍ଗାୟତ୍ରି॒ୟା ଛନ୍ଦାଗ୍ମ୍॑ସି ତ୍ରି॒ଵୃତା॒ ସ୍ତୋମା᳚-ନ୍ବ୍ରାହ୍ମ॒ଣେନ॒ ଵାଚ᳚ମ୍ ॥ 35 ॥
(ବ୍ରା॒ହ୍ମ॒ଣେନୈ – କ॑-ଞ୍ଚ) (ଅ. 14)
ସ୍ଵାହା॒-ଽଽଧିମାଧୀ॑ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସ୍ଵାହା-ଽଽଧୀ॑ତ॒-ମ୍ମନ॑ସେ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସ୍ଵାହା॒ ମନଃ॑ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତୟେ॒ ସ୍ଵାହା॒ କାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ କସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା॑ କତ॒ମସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା ଽଦି॑ତ୍ୟୈ॒ ସ୍ଵାହା ଽଦି॑ତ୍ୟୈ ମ॒ହ୍ୟୈ᳚ ସ୍ଵାହା-ଽଦି॑ତ୍ୟୈ ସୁମୃଡୀ॒କାୟୈ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର॑ସ୍ଵତ୍ୟୈ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର॑ସ୍ଵତ୍ୟୈ ବୃହ॒ତ୍ୟୈ᳚ ସ୍ଵାହା॒ ସର॑ସ୍ଵତ୍ୟୈ ପାଵ॒କାୟୈ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପୂ॒ଷ୍ଣେ ସ୍ଵାହା॑ ପୂ॒ଷ୍ଣେ ପ୍ର॑ପ॒ଥ୍ୟା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପୂ॒ଷ୍ଣେ ନ॒ରନ୍ଧି॑ଷାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ତ୍ଵଷ୍ଟ୍ରେ॒ ସ୍ଵାହା॒ ତ୍ଵଷ୍ଟ୍ରେ॑ ତୁ॒ରୀପା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ତ୍ଵଷ୍ଟ୍ରେ॑ ପୁରୁ॒ରୂପା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଵିଷ୍ଣ॑ଵେ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଵିଷ୍ଣ॑ଵେ ନିଖୁର୍ୟ॒ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଵିଷ୍ଣ॑ଵେ ନିଭୂୟ॒ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 36 ॥
(ପୁ॒ରୁ॒ରୂପା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ – ଦଶ॑ ଚ) (ଅ. 15)
ଦ॒ଦ୍ଭ୍ୟ-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ହନୂ᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହୋଷ୍ଠା᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ ମୁଖା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ନାସି॑କାଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ ଽକ୍ଷୀଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ କର୍ଣା᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॑ ପା॒ର ଇ॒କ୍ଷଵୋ॑-ଽଵା॒ର୍ୟେ᳚ଭ୍ୟଃ॒ ପକ୍ଷ୍ମ॑ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଽଵା॒ର ଇ॒କ୍ଷଵଃ॑ ପା॒ର୍ୟେ᳚ଭ୍ୟଃ॒ ପକ୍ଷ୍ମ॑ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଶୀ॒ର୍ଷ୍ଣେ ସ୍ଵାହା᳚ ଭ୍ରୂ॒ଭ୍ୟାଗ୍ ସ୍ଵାହା॑ ଲ॒ଲାଟା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ମୂ॒ର୍ଧ୍ନେ ସ୍ଵାହା॑ ମ॒ସ୍ତିଷ୍କା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ କେଶେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଵହା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଗ୍ରୀ॒ଵାଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା᳚ ସ୍କ॒ନ୍ଧେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ କୀକ॑ସାଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ପୃ॒ଷ୍ଟୀଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ପାଜ॒ସ୍ୟା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପା॒ର୍ଶ୍ଵାଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା- [ ] 37
-ଽଗ୍ମ୍ସା᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॑ ଦୋ॒ଷଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॑ ବା॒ହୁଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ ଜଙ୍ଘା᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ ଶ୍ରୋଣୀ᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହୋ॒ରୁଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଽଷ୍ଠୀ॒ଵଦ୍ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ ଜଙ୍ଘା᳚ଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॑ ଭ॒ସଦେ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶିଖ॒ଣ୍ଡେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଵାଲ॒ଧାନା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଽଽଣ୍ଡାଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॒ ଶେପା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ରେତ॑ସେ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ପ୍ର॒ଜାଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା᳚ ପ୍ର॒ଜନ॑ନାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପ॒ଦ୍ଭ୍ୟ-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଶ॒ଫେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଲୋମ॑ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା᳚ ତ୍ଵ॒ଚେ ସ୍ଵାହା॒ ଲୋହି॑ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ମା॒ଗ୍ମ୍॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସ୍ନାଵ॑ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଽସ୍ଥଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ମ॒ଜ୍ଜଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା ଽଙ୍ଗେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଽଽତ୍ମନେ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 38 ॥
(ପା॒ର୍ଶ୍ଵାଭ୍ୟା॒ଗ୍॒ ସ୍ଵାହା॑ – ମ॒ଜ୍ଜଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ – ଷଟ୍ ଚ॑) (ଅ. 16)
ଅ॒ଞ୍ଜ୍ୟେ॒ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଽଞ୍ଜିସ॒କ୍ଥାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶିତି॒ପଦେ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଶିତି॑କକୁଦେ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶିତି॒ରନ୍ଧ୍ରା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶିତିପୃ॒ଷ୍ଠାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶି॒ତ୍ୟଗ୍ମ୍ସା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପୁଷ୍ପ॒କର୍ଣା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶି॒ତ୍ୟୋଷ୍ଠା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶିତି॒ଭ୍ରଵେ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଶିତି॑ଭସଦେ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଶ୍ଵେ॒ତାନୂ॑କାଶାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଽଞ୍ଜୟେ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଲ॒ଲାମା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା ଽସି॑ତଜ୍ଞଵେ॒ ସ୍ଵାହା॑ କୃଷ୍ଣୈ॒ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ରୋହିତୈ॒ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଽରୁଣୈ॒ତାୟ॒ ସ୍ଵାହେ॒ଦୃଶା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ କୀ॒ଦୃଶା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ତା॒ଦୃଶା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ସ॒ଦୃଶା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଵିସ॑ଦୃଶାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସୁସ॑ଦୃଶାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ରୂ॒ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 39 ॥
(ରୂ॒ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ – ଦ୍ଵେ ଚ॑ ) (ଅ. 17)
କୃ॒ଷ୍ଣାୟ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଶ୍ଵେ॒ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପି॒ଶଙ୍ଗା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ସା॒ରଙ୍ଗା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଽରୁ॒ଣାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଗୌ॒ରାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ବ॒ଭ୍ରଵେ॒ ସ୍ଵାହା॑ ନକୁ॒ଲାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ରୋହି॑ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଶୋଣା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଶ୍ୟା॒ଵାୟ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ଶ୍ୟା॒ମାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପାକ॒ଲାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ସୁରୂ॒ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା ଽନୁ॑ରୂପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ଵିରୂ॑ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସରୂ॑ପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ପ୍ରତି॑ରୂପାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶ॒ବଲା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ କମ॒ଲାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ପୃଶ୍ଞ॑ୟେ॒ ସ୍ଵାହା॑ ପୃଶ୍ଞିସ॒କ୍ଥାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 40 ॥
(କୃ॒ଷ୍ଣାୟ॒ – ଷଟ୍ଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶତ୍) (ଅ. 18)
ଓଷ॑ଧୀଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ମୂଲେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ତୂଲେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ କାଣ୍ଡେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଵଲ୍ଶେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ପୁଷ୍ପେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଫଲେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଗୃହୀ॒ତେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା ଽଗୃ॑ହୀତେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା ଽଵ॑ପନ୍ନେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଶୟା॑ନେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 41 ॥
(ଓଷ॑ଧୀଭ୍ୟ॒ – ଶ୍ଚତୁ॑ର୍ଵିଗ୍ମ୍ଶତିଃ) (ଅ. 19)
ଵନ॒ସ୍ପତି॑ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ମୂଲେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ତୂଲେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ସ୍କନ୍ଧୋ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଶାଖା᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ପ॒ର୍ଣେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ପୁଷ୍ପେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଫଲେ᳚ଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଗୃହୀ॒ତେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା ଽଗୃ॑ହୀତେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା ଽଵ॑ପନ୍ନେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॒ ଶୟା॑ନେଭ୍ୟ॒-ସ୍ସ୍ଵାହା॑ ଶି॒ଷ୍ଟାୟ॒ ସ୍ଵାହା ଽତି॑ଶିଷ୍ଟାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ପରି॑ଶିଷ୍ଟାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସଗ୍ମ୍ଶି॑ଷ୍ଟାୟ॒ ସ୍ଵାହୋ-ଚ୍ଛି॑ଷ୍ଟାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ରି॒କ୍ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା ଽରି॑କ୍ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ପ୍ରରି॑କ୍ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସଗ୍ମ୍ରି॑କ୍ତାୟ॒ ସ୍ଵାହୋ -ଦ୍ରି॑କ୍ତାୟ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 42 ॥
(ଵନ॒ସ୍ପତି॑ଭ୍ୟଃ॒ – ଷଟ୍ ଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶତ୍) (ଅ. 20)
(ପ୍ର॒ଜଵଂ॑ – ବ୍ରହ୍ମଵା॒ଦିନଃ॒ କି – ମେ॒ଷ ଵା ଆ॒ପ୍ତ – ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟା ଉ॒ଭୟୋଃ᳚ – ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒ରନ୍ଵା॑ୟ॒ -ନ୍ନିନ୍ଦ୍ରୋ॒ ଵୈ ସ॒ଦୃଂ – ମିନ୍ଦ୍ରୋ॒ ଵୈ ଶି॑ଥି॒ଲଃ – ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିରକାମୟତା ଽନ୍ନା॒ଦଃ – ସା ଵି॒ରାଡ॒ – ସାଵା॑ଦି॒ତ୍ୟୋ᳚ – ଽର୍ଵାଂ – ଭୂ॒ତ – ମା ମେ॒ – ଽଗ୍ନିନା॒ -ସ୍ଵାହା॒-ଽଽଧିନ୍ – ଦ॒ଦ୍ଭ୍ୟୋ᳚-ଽ – ଞ୍ଜ୍ୟେ॒ତାୟ॑ – କୃ॒ଷ୍ଣା – ୟୌଷ॑ଧୀଭ୍ୟୋ॒ – ଵନ॒ସ୍ପତି॑ଭ୍ୟୋ – ଵିଗ୍ମ୍ଶ॒ତିଃ)
(ପ୍ର॒ଜଵଂ॑ – ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒ – ର୍ୟଦ॑ଛନ୍ଦୋ॒ମଂ – ତେ॑ ହୁଵେ ସଵା॒-ଽହ – ମୋଷ॑ଧୀଭ୍ୟୋ॒ – ଦ୍ଵିଚ॑ତ୍ଵାରିଗ୍ମ୍ଶତ୍)
(ପ୍ର॒ଜଵ॒ଗ୍ମ୍॒, ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚)
॥ ହରିଃ॑ ଓମ୍ ॥
॥ କୃଷ୍ଣ ୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟ ସଂହିତାୟାଂ ସପ୍ତମକାଣ୍ଡେ ତୃତୀୟଃ ପ୍ରଶ୍ନ-ସ୍ସମାପ୍ତଃ ॥