ਅਥ ਦਸ਼ਮੋ਽ਧ੍ਯਾਯਃ ।

ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨ੍ ਉਵਾਚ ।
ਮਯਾ ਉਦਿਤੇਸ਼ੁ ਅਵਹਿਤਃ ਸ੍ਵਧਰ੍ਮੇਸ਼ੁ ਮਦਾਸ਼੍ਰਯਃ ।
ਵਰ੍ਣਾਸ਼੍ਰਮਕੁਲ ਆਚਾਰਂ ਅਕਾਮਾਤ੍ਮਾ ਸਮਾਚਰੇਤ੍ ॥ 1॥

ਅਨ੍ਵੀਕ੍ਸ਼ੇਤ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਦੇਹਿਨਾਂ ਵਿਸ਼ਯਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਗੁਣੇਸ਼ੁ ਤਤ੍ਤ੍ਵਧ੍ਯਾਨੇਨ ਸਰ੍ਵਾਰਂਭਵਿਪਰ੍ਯਯਮ੍ ॥ 2॥

ਸੁਪ੍ਤਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਯਾਲੋਕਃ ਧ੍ਯਾਯਤਃ ਵਾ ਮਨੋਰਥਃ ।
ਨਾਨਾਮਕਤ੍ਵਾਤ੍ ਵਿਫਲਃ ਤਥਾ ਭੇਦਾਤ੍ਮਦੀਃ ਗੁਣੈਃ ॥ 3॥

ਨਿਵ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਤਂ ਕਰ੍ਮ ਸੇਵੇਤ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਤਂ ਮਤ੍ਪਰਃ ਤ੍ਯਜੇਤ੍ ।
ਜਿਜ੍ਞਾਸਾਯਾਂ ਸਂਪ੍ਰਵ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਤਃ ਨ ਅਦ੍ਰਿਯੇਤ੍ ਕਰ੍ਮ ਚੋਦਨਾਮ੍ ॥ 4॥

ਯਮਾਨਭੀਕ੍ਸ਼੍ਣਂ ਸੇਵੇਤ ਨਿਯਮਾਨ੍ ਮਤ੍ਪਰਃ ਕ੍ਵਚਿਤ੍ ।
ਮਦਭਿਜ੍ਞਂ ਗੁਰਂ ਸ਼ਾਂਤਂ ਉਪਾਸੀਤ ਮਦਾਤ੍ਮਕਮ੍ ॥ 5॥

ਅਮਾਨ੍ਯਮਤ੍ਸਰਃ ਦਕ੍ਸ਼ਃ ਨਿਰ੍ਮਮਃ ਦ੍ਰੁਰੁਇਢਸੌਹ੍ਰੁਰੁਇਦਃ ।
ਅਸਤ੍ਵਰਃ ਅਰ੍ਥਜਿਜ੍ਞਾਸੁਃ ਅਨਸੂਯੌਃ ਅਮੋਘਵਾਕ੍ ॥ 6॥

ਜਾਯਾਪਤ੍ਯਗ੍ਰੁਰੁਇਹਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਸ੍ਵਜਨਦ੍ਰਵਿਣ ਆਦਿਸ਼ੁ ।
ਉਦਾਸੀਨਃ ਸਮਂ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ ਸਰ੍ਵੇਸ਼ੁ ਅਰ੍ਥਂ ਇਵ ਆਤ੍ਮਨਃ ॥ 7॥

ਵਿਲਕ੍ਸ਼ਣਃ ਸ੍ਥੂਲਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮਾਤ੍ ਦੇਹਾਤ੍ ਆਤ੍ਮੇਕ੍ਸ਼ਿਤਾ ਸ੍ਵਦ੍ਰੁਰੁਇਕ੍ ।
ਯਥਾਗ੍ਨਿਃ ਦਾਰੁਣਃ ਦਾਹ੍ਯਾਤ੍ ਦਾਹਕਃ ਅਨ੍ਯਃ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਃ ॥ 8॥

ਨਿਰੋਧ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਣੁ ਬ੍ਰੁਰੁਇਹਨ੍ ਨਾਨਾਤ੍ਵਂ ਤਤ੍ਕ੍ਰੁਰੁਇਤਾਨ੍ ਗੁਣਾਨ੍ ।
ਅਂਤਃ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟਃ ਆਧਤ੍ਤਃ ਏਵਂ ਦੇਹਗੁਣਾਨ੍ ਪਰਃ ॥ 9॥

ਯਃ ਅਸੌ ਗੁਣੈਃ ਵਿਰਚਿਤਃ ਦੇਹਃ ਅਯਂ ਪੁਰੁਸ਼ਸ੍ਯ ਹਿ ।
ਸਂਸਾਰਃ ਤਤ੍ ਨਿਬਂਧਃ ਅਯਂ ਪੁਂਸਃ ਵਿਦ੍ਯਾਤ੍ ਛਿਦਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 10॥

ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਜਿਜ੍ਞਾਸਯਾ ਆਤ੍ਮਾਨਂ ਆਤ੍ਮਸ੍ਥਂ ਪਰਮ੍ ।
ਸਂਗਮ੍ਯ ਨਿਰਸੇਤ੍ ਏਤਤ੍ ਵਸ੍ਤੁਬੁਦ੍ਧਿਂ ਯਥਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 11॥

ਆਚਾਰ੍ਯਃ ਅਰਣਿਃ ਆਦ੍ਯਃ ਸ੍ਯਾਤ੍ ਅਂਤੇਵਾਸਿ ਉਤ੍ਤਰ ਅਰਣਿਃ ।
ਤਤ੍ ਸਂਧਾਨਂ ਪ੍ਰਵਚਨਂ ਵਿਦ੍ਯਾ ਸਂਧਿਃ ਸੁਖਾਵਹਃ ॥ 12॥

ਵੈਸ਼ਾਰਦੀ ਸਾ ਅਤਿਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਿਃ
ਧੁਨੋਤਿ ਮਾਯਾਂ ਗੁਣਸਂਪ੍ਰਸੂਤਾਮ੍ ।
ਗੁਣਾਨ੍ ਚ ਸਂਦਹ੍ਯ ਯਤ੍ ਆਤ੍ਮਂ ਏਤਤ੍
ਸ੍ਵਯਂ ਚ ਸ਼ਾਮ੍ਯਤਿ ਅਸਮਿਦ੍ ਯਥਾ ਅਗ੍ਨਿਃ ॥ 13॥

ਅਥ ਏਸ਼ਾਂ ਕਰ੍ਮਕਰ੍ਤ੍ਰੁਰੁਈਣਾਂ ਭੋਕ੍ਤ੍ਰੁਰੁਈਣਾਂ ਸੁਖਦੁਃਖਯੋਃ ।
ਨਾਨਾਤ੍ਵਂ ਅਥ ਨਿਤ੍ਯਤ੍ਵਂ ਲੋਕਕਾਲਾਗਮ ਆਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥ 14॥

ਮਨ੍ਯਸੇ ਸਰ੍ਵਭਾਵਾਨਾਂ ਸਂਸ੍ਥਾ ਹਿ ਔਤ੍ਪਤ੍ਤਿਕੀ ਯਥਾ ।
ਤਤ੍ ਤਤ੍ ਆਕ੍ਰੁਰੁਇਤਿਭੇਦੇਨ ਜਾਯਤੇ ਭਿਦ੍ਯਤੇ ਚ ਧੀਃ ॥ 15॥

ਏਵਂ ਅਪਿ ਅਂਗ ਸਰ੍ਵੇਸ਼ਾਂ ਦੇਹਿਨਾਂ ਦੇਹਯੋਗਤਃ ।
ਕਾਲ ਅਵਯਵਤਃ ਸਂਤਿ ਭਾਵਾ ਜਨ੍ਮਾਦਯੋਃ ਅਸਕ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ ॥ 16॥

ਅਤ੍ਰ ਅਪਿ ਕਰ੍ਮਣਾਂ ਕਰ੍ਤੁਃ ਅਸ੍ਵਾਤਂਤ੍ਰ੍ਯਂ ਚ ਲਕ੍ਸ਼੍ਯਤੇ ।
ਭੋਕ੍ਤੁਃ ਚ ਦੁਃਖਸੁਖਯੋਃ ਕਃ ਅਨ੍ਵਰ੍ਥਃ ਵਿਵਸ਼ਂ ਭਜੇਤ੍ ॥ 17॥

ਨ ਦੇਹਿਨਾਂ ਸੁਖਂ ਕਿਂਚਿਤ੍ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਵਿਦੁਸ਼ਾਂ ਅਪਿ ।
ਤਥਾ ਚ ਦੁਃਖਂ ਮੂਢਾਨਾਂ ਵ੍ਰੁਰੁਇਥਾ ਅਹਂਕਰਣਂ ਪਰਮ੍ ॥ 18॥

ਯਦਿ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿਂ ਵਿਘਾਤਂ ਚ ਜਾਨਂਤਿ ਸੁਖਦੁਃਖਯੋਃ ।
ਤੇ ਅਪਿ ਅਦ੍ਧਾ ਨ ਵਿਦੁਃ ਯੋਗਂ ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਯੁਃ ਨ ਪ੍ਰਭਵੇਤ੍ ਯਥਾ ॥ 19॥

ਕਃ ਅਨ੍ਵਰ੍ਥਃ ਸੁਖਯਤਿ ਏਨਂ ਕਾਮਃ ਵਾ ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਯੁਃ ਅਂਤਿਕੇ ।
ਆਘਾਤਂ ਨੀਯਮਾਨਸ੍ਯ ਵਧ੍ਯਸਿ ਏਵ ਨ ਤੁਸ਼੍ਟਿਦਃ ॥ 20॥

ਸ਼੍ਰੁਤਂ ਚ ਦ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਟਵਤ੍ ਦੁਸ਼੍ਟਂ ਸ੍ਪਰ੍ਧਾ ਅਸੂਯਾ ਅਤ੍ਯਯਵ੍ਯਯੈਃ ।
ਬਹੁ ਅਂਤਰਾਯ ਕਾਮਤ੍ਵਾਤ੍ ਕ੍ਰੁਰੁਇਸ਼ਿਵਤ੍ ਚ ਅਪਿ ਨਿਸ਼੍ਫਲਮ੍ ॥ 21॥

ਅਂਤਰਾਯੈਃ ਅਵਿਹਤਃ ਯਦਿ ਧਰ੍ਮਃ ਸ੍ਵਨੁਸ਼੍ਠਿਤਃ ।
ਤੇਨਾਪਿ ਨਿਰ੍ਜਿਤਂ ਸ੍ਥਾਨਂ ਯਥਾ ਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ ਸ਼੍ਰੁਣੁ ॥ 22॥

ਇਸ਼੍ਤ੍ਵਾ ਇਹ ਦੇਵਤਾਃ ਯਜ੍ਞੈਃ ਸ੍ਵਰ੍ਲੋਕਂ ਯਾਤਿ ਯਾਜ੍ਞਿਕਃ ।
ਭੁਂਜੀਤ ਦੇਵਵਤ੍ ਤਤ੍ਰ ਭੋਗਾਨ੍ ਦਿਵ੍ਯਾਨ੍ ਨਿਜ ਅਰ੍ਜਿਤਾਨ੍ ॥ 23॥

ਸ੍ਵਪੁਣ੍ਯ ਉਪਚਿਤੇ ਸ਼ੁਭ੍ਰੇ ਵਿਮਾਨਃ ਉਪਗੀਯਤੇ ।
ਗਂਧਰ੍ਵੈਃ ਵਿਹਰਨ੍ਮਧ੍ਯੇ ਦੇਵੀਨਾਂ ਹ੍ਰੁਰੁਇਦ੍ਯਵੇਸ਼ਧ੍ਰੁਰੁਇਕ੍ ॥ 24॥

ਸ੍ਤ੍ਰੀਭਿਃ ਕਾਮਗਯਾਨੇਨ ਕਿਂਕਿਣੀਜਾਲਮਾਲਿਨਾ ।
ਕ੍ਰੀਡਨ੍ ਨ ਵੇਦ ਆਤ੍ਮਪਾਤਂ ਸੁਰਾਕ੍ਰੀਡੇਸ਼ੁ ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਰੁਇਤਃ ॥ 25॥

ਤਾਵਤ੍ ਪ੍ਰਮੋਦਤੇ ਸ੍ਵਰ੍ਗੇ ਯਾਵਤ੍ ਪੁਣ੍ਯਂ ਸਮਾਪ੍ਯਤੇ ।
ਕ੍ਸ਼ੀਣਪੁਣ੍ਯਃ ਪਤਤਿ ਅਰ੍ਵਾਕ੍ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ ਕਾਲਚਾਲਿਤਃ ॥ 26॥

ਯਦਿ ਅਧਰ੍ਮਰਤਃ ਸਂਗਾਤ੍ ਅਸਤਾਂ ਵਾ ਅਜਿਤੇਂਦ੍ਰਿਯਃ ।
ਕਾਮਾਤ੍ਮਾ ਕ੍ਰੁਰੁਇਪਣਃ ਲੁਬ੍ਧਃ ਸ੍ਤ੍ਰੈਣਃ ਭੂਤਵਿਹਿਂਸਕਃ ॥ 27॥

ਪਸ਼ੂਨ੍ ਅਵਿਧਿਨਾ ਆਲਭ੍ਯ ਪ੍ਰੇਤਭੂਤਗਣਾਨ੍ ਯਜਨ੍ ।
ਨਰਕਾਨ੍ ਅਵਸ਼ਃ ਜਂਤੁਃ ਗਤ੍ਵਾ ਯਾਤਿ ਉਲ੍ਬਣਂ ਤਮਃ ॥ 28॥

ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਦੁਃਖ ਉਦਰ੍ਕਾਣਿ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ ਦੇਹੇਨ ਤੈਃ ਪੁਨਃ ।
ਦੇਹਂ ਆਭਜਤੇ ਤਤ੍ਰ ਕਿਂ ਸੁਖਂ ਮਰ੍ਤ੍ਯਧਰ੍ਮਿਣਃ ॥ 29॥

ਲੋਕਾਨਾਂ ਲੋਕ ਪਾਲਾਨਾਂ ਮਦ੍ਭਯਂ ਕਲ੍ਪਜੀਵਿਨਾਮ੍ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਃ ਅਪਿ ਭਯਂ ਮਤ੍ਤਃ ਦ੍ਵਿਪਰਾਧਪਰ ਆਯੁਸ਼ਃ ॥ 30॥

ਗੁਣਾਃ ਸ੍ਰੁਰੁਇਜਂਤਿ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਗੁਣਃ ਅਨੁਸ੍ਰੁਰੁਇਜਤੇ ਗੁਣਾਨ੍ ।
ਜੀਵਃ ਤੁ ਗੁਣਸਂਯੁਕ੍ਤਃ ਭੁਂਕ੍ਤੇ ਕਰ੍ਮਫਲਾਨਿ ਅਸੌ ॥ 31॥

ਯਾਵਤ੍ ਸ੍ਯਾਤ੍ ਗੁਣਵੈਸ਼ਮ੍ਯਂ ਤਾਵਤ੍ ਨਾਨਾਤ੍ਵਂ ਆਤ੍ਮਨਃ ।
ਨਾਨਾਤ੍ਵਂ ਆਤ੍ਮਨਃ ਯਾਵਤ੍ ਪਾਰਤਂਤ੍ਰ੍ਯਂ ਤਦਾ ਏਵ ਹਿ ॥ 32॥

ਯਾਵਤ੍ ਅਸ੍ਯ ਅਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰਤ੍ਵਂ ਤਾਵਤ੍ ਈਸ਼੍ਵਰਤਃ ਭਯਮ੍ ।
ਯਃ ਏਤਤ੍ ਸਮੁਪਾਸੀਰਨ੍ ਤੇ ਮੁਹ੍ਯਂਤਿ ਸ਼ੁਚਾਰ੍ਪਿਤਾਃ ॥ 33॥

ਕਾਲਃ ਆਤ੍ਮਾ ਆਗਮਃ ਲੋਕਃ ਸ੍ਵਭਾਵਃ ਧਰ੍ਮਃ ਏਵ ਚ ।
ਇਤਿ ਮਾਂ ਬਹੁਧਾ ਪ੍ਰਾਹੁਃ ਗੁਣਵ੍ਯਤਿਕਰੇ ਸਤਿ ॥ 34॥

ਉਦ੍ਧਵਃ ਉਵਾਚ ।
ਗੁਣੇਸ਼ੁ ਵਰ੍ਤਮਾਨਃ ਅਪਿ ਦੇਹਜੇਸ਼ੁ ਅਨਪਾਵ੍ਰੁਰੁਇਤਾਃ ।
ਗੁਣੈਃ ਨ ਬਧ੍ਯਤੇ ਦੇਹੀ ਬਧ੍ਯਤੇ ਵਾ ਕਥਂ ਵਿਭੋ ॥ 35॥

ਕਥਂ ਵਰ੍ਤੇਤ ਵਿਹਰੇਤ੍ ਕੈਃ ਵਾ ਜ੍ਞਾਯੇਤ ਲਕ੍ਸ਼ਣੈਃ ।
ਕਿਂ ਭੁਂਜੀਤ ਉਤ ਵਿਸ੍ਰੁਰੁਇਜੇਤ੍ ਸ਼ਯੀਤ ਆਸੀਤ ਯਾਤਿ ਵਾ ॥ 36॥

ਏਤਤ੍ ਅਚ੍ਯੁਤ ਮੇ ਬ੍ਰੂਹਿ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਂ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਵਿਦਾਂ ਵਰ ।
ਨਿਤ੍ਯਮੁਕ੍ਤਃ ਨਿਤ੍ਯਬਦ੍ਧਃ ਏਕਃ ਏਵ ਇਤਿ ਮੇ ਭ੍ਰਮਃ ॥ 37॥

ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਾਗਵਤੇ ਮਹਾਪੁਰਾਣੇ ਪਾਰਮਹਂਸ੍ਯਾਂ
ਸਂਹਿਤਾਯਾਮੇਕਾਦਸ਼ਸ੍ਕਂਧੇ ਭਗਵਦੁਦ੍ਧਵਸਂਵਾਦੇ
ਦਸ਼ਮੋ਽ਧ੍ਯਾਯਃ ॥