ਅਧਮਾ ਧਨਮਿਚ੍ਛਂਤਿ ਧਨਮਾਨੌ ਚ ਮਧ੍ਯਮਾਃ ।
ਉਤ੍ਤਮਾ ਮਾਨਮਿਚ੍ਛਂਤਿ ਮਾਨੋ ਹਿ ਮਹਤਾਂ ਧਨਮ੍ ॥ 01 ॥
ਇਕ੍ਸ਼ੁਰਾਪਃ ਪਯੋ ਮੂਲਂ ਤਾਂਬੂਲਂ ਫਲਮੌਸ਼ਧਮ੍ ।
ਭਕ੍ਸ਼ਯਿਤ੍ਵਾਪਿ ਕਰ੍ਤਵ੍ਯਾਃ ਸ੍ਨਾਨਦਾਨਾਦਿਕਾਃ ਕ੍ਰਿਯਾਃ ॥ 02 ॥
ਦੀਪੋ ਭਕ੍ਸ਼ਯਤੇ ਧ੍ਵਾਂਤਂ ਕਜ੍ਜਲਂ ਚ ਪ੍ਰਸੂਯਤੇ ।
ਯਦਨ੍ਨਂ ਭਕ੍ਸ਼ਯਤੇ ਨਿਤ੍ਯਂ ਜਾਯਤੇ ਤਾਦ੍ਰੁਰੁਇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਜਾ ॥ 03 ॥
ਵਿਤ੍ਤਂ ਦੇਹਿ ਗੁਣਾਨ੍ਵਿਤੇਸ਼ੁ ਮਤਿਮਨ੍ਨਾਨ੍ਯਤ੍ਰ ਦੇਹਿ ਕ੍ਵਚਿਤ੍
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਂ ਵਾਰਿਨਿਧੇਰ੍ਜਲਂ ਘਨਮੁਖੇ ਮਾਧੁਰ੍ਯਯੁਕ੍ਤਂ ਸਦਾ ।
ਜੀਵਾਨ੍ਸ੍ਥਾਵਰਜਂਗਮਾਂਸ਼੍ਚ ਸਕਲਾਨ੍ਸਂਜੀਵ੍ਯ ਭੂਮਂਡਲਂ
ਭੂਯਃ ਪਸ਼੍ਯ ਤਦੇਵ ਕੋਟਿਗੁਣਿਤਂ ਗਚ੍ਛਂਤਮਂਭੋਨਿਧਿਮ੍ ॥ 04 ॥
ਚਾਂਡਾਲਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸੂਰਿਭਿਸ੍ਤਤ੍ਤ੍ਵਦਰ੍ਸ਼ਿਭਿਃ ।
ਏਕੋ ਹਿ ਯਵਨਃ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੋ ਨ ਨੀਚੋ ਯਵਨਾਤ੍ਪਰਃ ॥ 05 ॥
ਤੈਲਾਭ੍ਯਂਗੇ ਚਿਤਾਧੂਮੇ ਮੈਥੁਨੇ ਕ੍ਸ਼ੌਰਕਰ੍ਮਣਿ ।
ਤਾਵਦ੍ਭਵਤਿ ਚਾਂਡਾਲੋ ਯਾਵਤ੍ਸ੍ਨਾਨਂ ਨ ਚਾਚਰੇਤ੍ ॥ 06 ॥
ਅਜੀਰ੍ਣੇ ਭੇਸ਼ਜਂ ਵਾਰਿ ਜੀਰ੍ਣੇ ਵਾਰਿ ਬਲਪ੍ਰਦਮ੍ ।
ਭੋਜਨੇ ਚਾਮ੍ਰੁਰੁਇਤਂ ਵਾਰਿ ਭੋਜਨਾਂਤੇ ਵਿਸ਼ਾਪਹਮ੍ ॥ 07 ॥
ਹਤਂ ਜ੍ਞਾਨਂ ਕ੍ਰਿਯਾਹੀਨਂ ਹਤਸ਼੍ਚਾਜ੍ਞਾਨਤੋ ਨਰਃ ।
ਹਤਂ ਨਿਰ੍ਣਾਯਕਂ ਸੈਨ੍ਯਂ ਸ੍ਤ੍ਰਿਯੋ ਨਸ਼੍ਟਾ ਹ੍ਯਭਰ੍ਤ੍ਰੁਰੁਇਕਾਃ ॥ 08 ॥
ਵ੍ਰੁਰੁਇਦ੍ਧਕਾਲੇ ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਾ ਭਾਰ੍ਯਾ ਬਂਧੁਹਸ੍ਤਗਤਂ ਧਨਮ੍ ।
ਭੋਜਨਂ ਚ ਪਰਾਧੀਨਂ ਤਿਸ੍ਰਃ ਪੁਂਸਾਂ ਵਿਡਂਬਨਾਃ ॥ 09 ॥
ਨਾਗ੍ਨਿਹੋਤ੍ਰਂ ਵਿਨਾ ਵੇਦਾ ਨ ਚ ਦਾਨਂ ਵਿਨਾ ਕ੍ਰਿਯਾ ।
ਨ ਭਾਵੇਨ ਵਿਨਾ ਸਿਦ੍ਧਿਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਭਾਵੋ ਹਿ ਕਾਰਣਮ੍ ॥ 10 ॥
ਨ ਦੇਵੋ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਕਾਸ਼੍ਠੇ ਨ ਪਾਸ਼ਾਣੇ ਨ ਮ੍ਰੁਰੁਇਣ੍ਮਯੇ ।
ਨ ਭਾਵੇਨ ਵਿਨਾ ਸਿਦ੍ਧਿਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਭਾਵੋ ਹਿ ਕਾਰਣਮ੍ ॥ 11 ॥
ਕਾਸ਼੍ਠਪਾਸ਼ਾਣਧਾਤੂਨਾਂ ਕ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਵਾ ਭਾਵੇਨ ਸੇਵਨਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾ ਚ ਤਥਾ ਸਿਦ੍ਧਿਸ੍ਤਸ੍ਯ ਵਿਸ਼੍ਣੁਪ੍ਰਸਾਦਤਃ ॥ 12 ॥
ਨ ਦੇਵੋ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਕਾਸ਼੍ਠੇ ਨ ਪਾਸ਼ਾਣੇ ਨ ਮ੍ਰੁਰੁਇਨ੍ਮਯੇ ।
ਭਾਵੇ ਹਿ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਦੇਵਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਭਾਵੋ ਹਿ ਕਾਰਣਮ੍ ॥ 13 ॥
ਸ਼ਾਂਤਿਤੁਲ੍ਯਂ ਤਪੋ ਨਾਸ੍ਤਿ ਨ ਸਂਤੋਸ਼ਾਤ੍ਪਰਂ ਸੁਖਮ੍ ।
ਅਪਤ੍ਯਂ ਚ ਕਲਤ੍ਰਂ ਚ ਸਤਾਂ ਸਂਗਤਿਰੇਵ ਚ ॥ 14 ॥
ਗੁਣੋ ਭੂਸ਼ਯਤੇ ਰੂਪਂ ਸ਼ੀਲਂ ਭੂਸ਼ਯਤੇ ਕੁਲਮ੍ ।
ਪ੍ਰਾਸਾਦਸ਼ਿਖਰਸ੍ਥੋਪਿ ਕਾਕਃ ਕਿਂ ਗਰੁਡਾਯਤੇ ॥ 15 ॥
ਨਿਰ੍ਗੁਣਸ੍ਯ ਹਤਂ ਰੂਪਂ ਦੁਃਸ਼ੀਲਸ੍ਯ ਹਤਂ ਕੁਲਮ੍ ।
ਅਸਿਦ੍ਧਸ੍ਯ ਹਤਾ ਵਿਦ੍ਯਾ ਹ੍ਯਭੋਗੇਨ ਹਤਂ ਧਨਮ੍ ॥ 16 ॥
ਸ਼ੁਦ੍ਧਂ ਭੂਮਿਗਤਂ ਤੋਯਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾ ਨਾਰੀ ਪਤਿਵ੍ਰਤਾ ।
ਸ਼ੁਚਿਃ ਕ੍ਸ਼ੇਮਕਰੋ ਰਾਜਾ ਸਂਤੋਸ਼ੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਃ ਸ਼ੁਚਿਃ ॥ 17 ॥
ਅਸਂਤੁਸ਼੍ਟਾ ਦ੍ਵਿਜਾ ਨਸ਼੍ਟਾਃ ਸਂਤੁਸ਼੍ਟਾਸ਼੍ਚ ਮਹੀਭ੍ਰੁਰੁਇਤਃ ।
ਸਲਜ੍ਜਾ ਗਣਿਕਾ ਨਸ਼੍ਟਾ ਨਿਰ੍ਲਜ੍ਜਾਸ਼੍ਚ ਕੁਲਾਂਗਨਾ ॥ 18 ॥
ਕਿਂ ਕੁਲੇਨ ਵਿਸ਼ਾਲੇਨ ਵਿਦ੍ਯਾਹੀਨੇਨ ਦੇਹਿਨਾਮ੍ ।
ਦੁਸ਼੍ਕੁਲਂ ਚਾਪਿ ਵਿਦੁਸ਼ੋ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸ ਪੂਜ੍ਯਤੇ ॥ 19 ॥
ਵਿਦ੍ਵਾਨ੍ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਯਤੇ ਲੋਕੇ ਵਿਦ੍ਵਾਨ੍ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਪੂਜ੍ਯਤੇ ।
ਵਿਦ੍ਯਯਾ ਲਭਤੇ ਸਰ੍ਵਂ ਵਿਦ੍ਯਾ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਪੂਜ੍ਯਤੇ ॥ 20 ॥
ਮਾਂਸਭਕ੍ਸ਼੍ਯੈਃ ਸੁਰਾਪਾਨੈਰ੍ਮੁਖੈਸ਼੍ਚਾਕ੍ਸ਼ਰਵਰ੍ਜਿਤੈਃ ।
ਪਸ਼ੁਭਿਃ ਪੁਰੁਸ਼ਾਕਾਰੈਰ੍ਭਾਰਾਕ੍ਰਾਂਤਾ ਹਿ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 21 ॥
ਅਨ੍ਨਹੀਨੋ ਦਹੇਦ੍ਰਾਸ਼੍ਟ੍ਰਂ ਮਂਤ੍ਰਹੀਨਸ਼੍ਚ ਰੁਰੁਇਤ੍ਵਿਜਃ ।
ਯਜਮਾਨਂ ਦਾਨਹੀਨੋ ਨਾਸ੍ਤਿ ਯਜ੍ਞਸਮੋ ਰਿਪੁਃ ॥ 22 ॥