॥ ਪ੍ਰਥਮਮੁਂਡਕੇ ਦ੍ਵਿਤੀਯਃ ਖਂਡਃ ॥
ਤਦੇਤਤ੍ ਸਤ੍ਯਂ ਮਂਤ੍ਰੇਸ਼ੁ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਕਵਯੋ
ਯਾਨ੍ਯਪਸ਼੍ਯਂਸ੍ਤਾਨਿ ਤ੍ਰੇਤਾਯਾਂ ਬਹੁਧਾ ਸਂਤਤਾਨਿ ।
ਤਾਨ੍ਯਾਚਰਥ ਨਿਯਤਂ ਸਤ੍ਯਕਾਮਾ ਏਸ਼ ਵਃ
ਪਂਥਾਃ ਸੁਕ੍ਰੁਰੁਇਤਸ੍ਯ ਲੋਕੇ ॥ 1॥
ਯਦਾ ਲੇਲਾਯਤੇ ਹ੍ਯਰ੍ਚਿਃ ਸਮਿਦ੍ਧੇ ਹਵ੍ਯਵਾਹਨੇ ।
ਤਦਾਜ੍ਯਭਾਗਾਵਂਤਰੇਣਾਹੁਤੀਃ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਯੇਤ੍ ॥ 2॥
ਯਸ੍ਯਾਗ੍ਨਿਹੋਤ੍ਰਮਦਰ੍ਸ਼ਮਪੌਰ੍ਣਮਾਸ-
ਮਚਾਤੁਰ੍ਮਾਸ੍ਯਮਨਾਗ੍ਰਯਣਮਤਿਥਿਵਰ੍ਜਿਤਂ ਚ ।
ਅਹੁਤਮਵੈਸ਼੍ਵਦੇਵਮਵਿਧਿਨਾ ਹੁਤ-
ਮਾਸਪ੍ਤਮਾਂਸ੍ਤਸ੍ਯ ਲੋਕਾਨ੍ ਹਿਨਸ੍ਤਿ ॥ 3॥
ਕਾਲੀ ਕਰਾਲੀ ਚ ਮਨੋਜਵਾ ਚ
ਸੁਲੋਹਿਤਾ ਯਾ ਚ ਸੁਧੂਮ੍ਰਵਰ੍ਣਾ ।
ਸ੍ਫੁਲਿਂਗਿਨੀ ਵਿਸ਼੍ਵਰੁਚੀ ਚ ਦੇਵੀ
ਲੇਲਾਯਮਾਨਾ ਇਤਿ ਸਪ੍ਤ ਜਿਹ੍ਵਾਃ ॥ 4॥
ਏਤੇਸ਼ੁ ਯਸ਼੍ਚਰਤੇ ਭ੍ਰਾਜਮਾਨੇਸ਼ੁ ਯਥਾਕਾਲਂ
ਚਾਹੁਤਯੋ ਹ੍ਯਾਦਦਾਯਨ੍ਨ੍ ।
ਤਂ ਨਯਂਤ੍ਯੇਤਾਃ ਸੂਰ੍ਯਸ੍ਯ ਰਸ਼੍ਮਯੋ ਯਤ੍ਰ
ਦੇਵਾਨਾਂ ਪਤਿਰੇਕੋਧਿਵਾਸਃ ॥ 5॥
ਏਹ੍ਯੇਹੀਤਿ ਤਮਾਹੁਤਯਃ ਸੁਵਰ੍ਚਸਃ
ਸੂਰ੍ਯਸ੍ਯ ਰਸ਼੍ਮਿਭਿਰ੍ਯਜਮਾਨਂ-ਵਁਹਂਤਿ ।
ਪ੍ਰਿਯਾਂ-ਵਾਁਚਮਭਿਵਦਂਤ੍ਯੋਰ੍ਚਯਂਤ੍ਯ
ਏਸ਼ ਵਃ ਪੁਣ੍ਯਃ ਸੁਕ੍ਰੁਰੁਇਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਃ ॥ 6॥
ਪ੍ਲਵਾ ਹ੍ਯੇਤੇ ਅਦ੍ਰੁਰੁਇਢਾ ਯਜ੍ਞਰੂਪਾ
ਅਸ਼੍ਟਾਦਸ਼ੋਕ੍ਤਮਵਰਂ-ਯੇਁਸ਼ੁ ਕਰ੍ਮ ।
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੇਯੋ ਯੇਭਿਨਂਦਂਤਿ ਮੂਢਾ
ਜਰਾਮ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਯੁਂ ਤੇ ਪੁਨਰੇਵਾਪਿ ਯਂਤਿ ॥ 7॥
ਅਵਿਦ੍ਯਾਯਾਮਂਤਰੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨਾਃ
ਸ੍ਵਯਂ ਧੀਰਾਃ ਪਂਡਿਤਂ ਮਨ੍ਯਮਾਨਾਃ ।
ਜਂਘਨ੍ਯਮਾਨਾਃ ਪਰਿਯਂਤਿ ਮੂਢਾ
ਅਂਧੇਨੈਵ ਨੀਯਮਾਨਾ ਯਥਾਂਧਾਃ ॥ 8॥
ਅਵਿਦ੍ਯਾਯਂ ਬਹੁਧਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨਾ ਵਯਂ
ਕ੍ਰੁਰੁਇਤਾਰ੍ਥਾ ਇਤ੍ਯਭਿਮਨ੍ਯਂਤਿ ਬਾਲਾਃ ।
ਯਤ੍ ਕਰ੍ਮਿਣੋ ਨ ਪ੍ਰਵੇਦਯਂਤਿ ਰਾਗਾਤ੍
ਤੇਨਾਤੁਰਾਃ ਕ੍ਸ਼ੀਣਲੋਕਾਸ਼੍ਚ੍ਯਵਂਤੇ ॥ 9॥
ਇਸ਼੍ਟਾਪੂਰ੍ਤਂ ਮਨ੍ਯਮਾਨਾ ਵਰਿਸ਼੍ਠਂ
ਨਾਨ੍ਯਚ੍ਛ੍ਰੇਯੋ ਵੇਦਯਂਤੇ ਪ੍ਰਮੂਢਾਃ ।
ਨਾਕਸ੍ਯ ਪ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਠੇ ਤੇ ਸੁਕ੍ਰੁਰੁਇਤੇਨੁਭੂਤ੍ਵੇਮਂ
ਲੋਕਂ ਹੀਨਤਰਂ-ਵਾਁ ਵਿਸ਼ਂਤਿ ॥ 10॥
ਤਪਃਸ਼੍ਰਦ੍ਧੇ ਯੇ ਹ੍ਯੁਪਵਸਂਤ੍ਯਰਣ੍ਯੇ
ਸ਼ਾਂਤਾ ਵਿਦ੍ਵਾਂਸੋ ਭੈਕ੍ਸ਼੍ਯਚਰ੍ਯਾਂ ਚਰਂਤਃ ।
ਸੂਰ੍ਯਦ੍ਵਾਰੇਣ ਤੇ ਵਿਰਜਾਃ ਪ੍ਰਯਾਂਤਿ
ਯਤ੍ਰਾਮ੍ਰੁਰੁਇਤਃ ਸ ਪੁਰੁਸ਼ੋ ਹ੍ਯਵ੍ਯਯਾਤ੍ਮਾ ॥ 11॥
ਪਰੀਕ੍ਸ਼੍ਯ ਲੋਕਾਨ੍ ਕਰ੍ਮਚਿਤਾਨ੍ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ
ਨਿਰ੍ਵੇਦਮਾਯਾਨ੍ਨਾਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਰੁਰੁਇਤਃ ਕ੍ਰੁਰੁਇਤੇਨ ।
ਤਦ੍ਵਿਜ੍ਞਾਨਾਰ੍ਥਂ ਸ ਗੁਰੁਮੇਵਾਭਿਗਚ੍ਛੇਤ੍
ਸਮਿਤ੍ਪਾਣਿਃ ਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਸ਼੍ਠਮ੍ ॥ 12॥
ਤਸ੍ਮੈ ਸ ਵਿਦ੍ਵਾਨੁਪਸਨ੍ਨਾਯ ਸਮ੍ਯਕ੍
ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤਚਿਤ੍ਤਾਯ ਸ਼ਮਾਨ੍ਵਿਤਾਯ ।
ਯੇਨਾਕ੍ਸ਼ਰਂ ਪੁਰੁਸ਼ਂ-ਵੇਁਦ ਸਤ੍ਯਂ ਪ੍ਰੋਵਾਚ
ਤਾਂ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਮ੍ ॥ 13॥
॥ ਇਤਿ ਮੁਂਡਕੋਪਨਿਸ਼ਦਿ ਪ੍ਰਥਮਮੁਂਡਕੇ ਦ੍ਵਿਤੀਯਃ ਖਂਡਃ ॥