අථ චතුර්ථෝऽධ්යායඃ ।
රාජා උවාච ।
යානි යානි ඉහ කර්මාණි යෛඃ යෛඃ ස්වච්ඡංදජන්මභිඃ ।
චක්රේ කරෝති කර්තා වා හරිඃ තානි බ්රුවංතු නඃ ॥ 1॥
ද්රුමිලඃ උවාච ।
යඃ වා අනංතස්ය ගුණාන් අනංතාන්
අනුක්රමිෂ්යන් සඃ තු බාලබුද්ධිඃ ।
රජාංසි භූමේඃ ගණයේත් කථංචිත්
කාලේන න ඒව අඛිලශක්තිධාම්නඃ ॥ 2॥
භූතෛඃ යදා පංචභිඃ ආත්මසෘෂ්ටෛඃ
පුරං විරාජං විරචය්ය තස්මින් ।
ස්වාංශේන විෂ්ටඃ පුරුෂාභිධාන
මවාප නාරායණඃ ආදිදේවඃ ॥ 3॥
යත් කායඃ ඒෂඃ භුවනත්රයසංනිවේශඃ
යස්ය ඉංද්රියෛඃ තනුභෘතාං උභයෛංද්රියාණි ।
ජ්ඤානං ස්වතඃ ශ්වසනතඃ බලං ඕජඃ ඊහා
සත්ත්වාදිභිඃ ස්ථිතිලයෞද්භවඃ ආදිකර්තා ॥ 4॥
ආදෞ අභූත් ශතධෘතී රජස අස්ය සර්ගේ
විෂ්ණු ස්ථිතෞ ක්රතුපතිඃ ද්විජධර්මසේතුඃ ।
රුද්රඃ අපි අයාය තමසා පුරුෂඃ සඃ ආද්යඃ
ඉති උද්භවස්ථිතිලයාඃ සතතං ප්රජාසු ॥ 5॥
ධර්මස්ය දක්ෂදුහිතර්යජනිෂ්ටඃ මූර්ත්යා
නාරායණඃ නරඃ ඍෂිප්රවරඃ ප්රශාංතඃ ।
නෛෂ්කර්ම්යලක්ෂණං උවාච චචාර කර්ම
යඃ අද්ය අපි ච ආස්ත ඍෂිවර්යනිෂේවිතාංඝ්රිඃ ॥ 6॥
ඉංද්රඃ විශංක්ය මම ධාම ජිඝෘක්ෂති ඉති
කාමං න්යයුංක්ත සගණං සඃ බදරිඋපාඛ්යම් ।
ගත්වා අප්සරෝගණවසංතසුමංදවාතෛඃ
ස්ත්රීප්රේක්ෂණ ඉෂුභිඃ අවිධ්යතත් මහිජ්ඤඃ ॥ 7॥
විජ්ඤාය ශක්රකෘතං අක්රමං ආදිදේවඃ
ප්රාහ ප්රහස්ය ගතවිස්මයඃ ඒජමානාන් ।
මා භෛෂ්ට භෝ මදන මාරුත දේවවධ්වඃ
ගෘහ්ණීත නඃ බලිං අශූන්යං ඉමං කුරුධ්වම් ॥ 8॥
ඉත්ථං බ්රුවති අභයදේ නරදේව දේවාඃ
සව්රීඩනම්රශිරසඃ සඝෘණං තං ඌචුඃ ।
න ඒතත් විභෝ ත්වයි පරේ අවිකෘතේ විචිත්රම්
ස්වාරාමධීඃ අනිකරානතපාදපද්මේ ॥ 9॥
ත්වාං සේවතාං සුරකෘතා බහවඃ අංතරායාඃ
ස්වෞකෝ විලංඝ්ය පරමං ව්රජතාං පදං තේ ।
න අන්යස්ය බර්හිෂි බලීන් දදතඃ ස්වභාගාන්
ධත්තේ පදං ත්වං අවිතා යදි විඝ්නමූර්ධ්නි ॥ 10॥
ක්ෂුත් තෘට්ත්රිකාලගුණමාරුතජෛව්හ්යශෛශ්න්යාන්
අස්මාන් අපාරජලධීන් අතිතීර්ය කේචිත් ।
ක්රෝධස්ය යාංති විඵලස්ය වශ පදේ ගෝඃ
මජ්ජංති දුශ්චරතපඃ ච වෘථා උත්සෘජංති ॥ 11॥
ඉති ප්රගෘණතාං තේෂාං ස්ත්රියඃ අති අද්භුතදර්ශනාඃ ।
දර්ශයාමාස ශුශ්රූෂාං ස්වර්චිතාඃ කුර්වතීඃ විභුඃ ॥ 12॥
තේ දේව අනුචරාඃ දෘෂ්ට්වා ස්ත්රියඃ ශ්රීඃ ඉව රූපිණීඃ ।
ගංධේන මුමුහුඃ තාසාං රූප ඖදාර්යහතශ්රියඃ ॥ 13॥
තාන් ආහ දේවදේව ඊශඃ ප්රණතාන් ප්රහසන් ඉව ।
ආසාං ඒකතමාං වෘංග්ධ්වං සවර්ණාං ස්වර්ගභූෂණාම් ॥
14॥
ඕං ඉති ආදේශං ආදාය නත්වා තං සුරවංදිනඃ ।
උර්වශීං අප්සරඃශ්රේෂ්ඨාං පුරස්කෘත්ය දිවං යයුඃ ॥ 15॥
ඉංද්රාය ආනම්ය සදසි ශ්රුණ්වතාං ත්රිදිවෞකසාම් ।
ඌචුඃ නාරායණබලං ශක්රඃ තත්ර ආස විස්මිතඃ ॥ 16॥
හංසස්වරූපී අවදදත් අච්යුතඃ ආත්මයෝගම්
දත්තඃ කුමාර ඍෂභඃ භගවාන් පිතා නඃ ।
විෂ්ණුඃ ශිවාය ජගතාං කලයා අවතීර්ණඃ
තේන ආහෘතාඃ මධුභිදා ශ්රුතයඃ හයාස්යේ ॥ 17॥
ගුප්තඃ අපි අයේ මනුඃ ඉලා ඕෂධයඃ ච මාත්ස්යේ
ක්රෞඩේ හතඃ දිතිජඃ උද්ධරතා අංභසඃ ක්ෂ්මාම් ।
කෞර්මේ ධෘතඃ අද්රිඃ අමෘත උන්මථනේ ස්වපෘෂ්ඨේ
ග්රාහාත් ප්රපන්නමිභරාජං අමුංචත් ආර්තම් ॥ 18॥
සංස්තුන්වතඃ අබ්ධිපතිතාන් ශ්රමණාන් ඍෂීං ච
ශක්රං ච වෘත්රවධතඃ තමසි ප්රවිෂ්ටම් ।
දේවස්ත්රියඃ අසුරගෘහේ පිහිතාඃ අනාථාඃ
ජඝ්නේ අසුරේංද්රං අභයාය සතාං නෘසිංහේ ॥ 19॥
දේව අසුරේ යුධි ච දෛත්යපතීන් සුරාර්ථේ
හත්වා අංතරේෂු භුවනානි අදධාත් කලාභිඃ ।
භූත්වා අථ වාමනඃ ඉමාං අහරත් බලේඃ ක්ෂ්මාම්
යාංචාච්ඡලේන සමදාත් අදිතේඃ සුතේභ්යඃ ॥ 20॥
නිඃක්ෂත්රියාං අකෘත ගාං ච ත්රිඃසප්තකෘත්වඃ
රාමඃ තු හෛහයකුල අපි අයභාර්ගව අග්නිඃ ।
සඃ අබ්ධිං බබංධ දශවක්ත්රං අහන් සලංකම්
සීතාපතිඃ ජයති ලෝකං අලඝ්නකීර්තිඃ ॥ 21॥
භූමේඃ භර අවතරණාය යදුෂි අජන්මා ජාතඃ
කරිෂ්යති සුරෛඃ අපි දුෂ්කරාණි ।
වාදෛඃ විමෝහයති යජ්ඤකෘතඃ අතදර්හාන්
ශූද්රාං කලෞ ක්ෂිතිභුජඃ න්යහනිෂ්යදංතේ ॥ 22॥
ඒවංවිධානි කර්මාණි ජන්මානි ච ජගත් පතේඃ ।
භූරීණි භූරියශසඃ වර්ණිතානි මහාභුජ ॥ 23॥
ඉති ශ්රීමද්භගවතේ මහාපුරාණේ පාරමහංස්යාං
සංහිතායාමේකාදශස්කංධේ නිමිජායංතසංවාදේ
චතුර්ථෝऽධ්යායඃ ॥