ඕං ශ්රී පරමාත්මනේ නමඃ
අථ තෘතීයෝऽධ්යායඃ
කර්මයෝගඃ
අර්ජුන උවාච
ජ්යායසී චේත්කර්මණස්තේ මතා බුද්ධිර්ජනාර්දන ।
තත්කිං කර්මණි ඝෝරේ මාං නියෝජයසි කේශව ॥1॥
ව්යාමිශ්රේණේව වාක්යේන බුද්ධිං මෝහයසීව මේ ।
තදේකං වද නිශ්චිත්ය යේන ශ්රේයෝऽහමාප්නුයාම් ॥2॥
ශ්රී භගවානුවාච
ලෝකේऽස්මින්ද්විවිධා නිෂ්ඨා පුරා ප්රෝක්තා මයාऽනඝ ।
ජ්ඤානයෝගේන සාංඛ්යානාං කර්මයෝගේන යෝගිනාම් ॥3॥
න කර්මණාමනාරංභාත් නෛෂ්කර්ම්යං පුරුෂෝऽශ්නුතේ ।
න ච සන්න්යසනාදේව සිද්ධිං සමධිගච්ඡති ॥4॥
න හි කශ්චිත්ක්ෂණමපි ජාතු තිෂ්ඨත්යකර්මකෘත් ।
කාර්යතේ හ්යවශඃ කර්ම සර්වඃ ප්රකෘතිජෛර්ගුණෛඃ ॥5॥
කර්මේංද්රියාණි සංයම්ය ය ආස්තේ මනසා ස්මරන් ।
ඉංද්රියාර්ථාන්විමූඪාත්මා මිථ්යාචාරඃ ස උච්යතේ ॥6॥
යස්ත්විංද්රියාණි මනසා නියම්යාරභතේऽර්ජුන ।
කර්මේංද්රියෛඃ කර්මයෝගම් අසක්තඃ ස විශිෂ්යතේ ॥7॥
නියතං කුරු කර්ම ත්වං කර්ම ජ්යායෝ හ්යකර්මණඃ ।
ශරීරයාත්රාऽපි ච තේ න ප්රසිද්ධ්යේදකර්මණඃ ॥8॥
යජ්ඤාර්ථාත්කර්මණෝऽන්යත්ර ලෝකෝऽයං කර්මබංධනඃ ।
තදර්ථං කර්ම කෞංතේය මුක්තසංගඃ සමාචර ॥9॥
සහයජ්ඤාඃ ප්රජාඃ සෘෂ්ට්වා පුරෝවාච ප්රජාපතිඃ ।
අනේන ප්රසවිෂ්යධ්වං ඒෂ වෝऽස්ත්විෂ්ටකාමධුක් ॥10॥
දේවාන්භාවයතාऽනේන තේ දේවා භාවයංතු වඃ ।
පරස්පරං භාවයංතඃ ශ්රේයඃ පරමවාප්ස්යථ ॥11॥
ඉෂ්ටාන්භෝගාන්හි වෝ දේවාඃ දාස්යංතේ යජ්ඤභාවිතාඃ ।
තෛර්දත්තානප්රදායෛභ්යඃ යෝ භුංක්තේ ස්තේන ඒව සඃ ॥12॥
යජ්ඤශිෂ්ටාශිනඃ සංතඃ මුච්යංතේ සර්වකිල්බිෂෛඃ ।
භුංජතේ තේ ත්වඝං පාපාඃ යේ පචංත්යාත්මකාරණාත් ॥13॥
අන්නාද්භවංති භූතානි පර්ජන්යාදන්නසංභවඃ ।
යජ්ඤාද්භවති පර්ජන්යඃ යජ්ඤඃ කර්මසමුද්භවඃ ॥14॥
කර්ම බ්රහ්මෝද්භවං විද්ධි බ්රහ්මාක්ෂරසමුද්භවම් ।
තස්මාත්සර්වගතං බ්රහ්ම නිත්යං යජ්ඤේ ප්රතිෂ්ඨිතම් ॥15॥
ඒවං ප්රවර්තිතං චක්රං නානුවර්තයතීහ යඃ ।
අඝායුරිංද්රියාරාමඃ මෝඝං පාර්ථ ස ජීවති ॥16॥
යස්ත්වාත්මරතිරේව ස්යාත් ආත්මතෘප්තශ්ච මානවඃ ।
ආත්මන්යේව ච සංතුෂ්ටඃ තස්ය කාර්යං න විද්යතේ ॥17॥
නෛව තස්ය කෘතේනාර්ථඃ නාකෘතේනේහ කශ්චන ।
න චාස්ය සර්වභූතේෂු කශ්චිදර්ථව්යපාශ්රයඃ ॥18॥
තස්මාදසක්තඃ සතතං කාර්යං කර්ම සමාචර ।
අසක්තෝ හ්යාචරන්කර්ම පරමාප්නෝති පූරුෂඃ ॥19॥
කර්මණෛව හි සංසිද්ධිං ආස්ථිතා ජනකාදයඃ ।
ලෝකසංග්රහමේවාපි සංපශ්යන්කර්තුමර්හසි ॥20॥
යද්යදාචරති ශ්රේෂ්ඨඃ තත්තදේවේතරෝ ජනඃ ।
ස යත්ප්රමාණං කුරුතේ ලෝකස්තදනුවර්තතේ ॥21॥
න මේ පාර්ථාස්ති කර්තව්යං ත්රිෂු ලෝකේෂු කිංචන ।
නානවාප්තමවාප්තව්යං වර්ත ඒව ච කර්මණි ॥22॥
යදි හ්යහං න වර්තේය ජාතු කර්මණ්යතංද්රිතඃ ।
මම වර්ත්මානුවර්තංතේ මනුෂ්යාඃ පාර්ථ සර්වශඃ ॥23॥
උත්සීදේයුරිමේ ලෝකාඃ න කුර්යාං කර්ම චේදහම් ।
සංකරස්ය ච කර්තා ස්යාම් උපහන්යාමිමාඃ ප්රජාඃ ॥24॥
සක්තාඃ කර්මණ්යවිද්වාංසඃ යථා කුර්වංති භාරත ।
කුර්යාද්විද්වාංස්තථාऽසක්තඃ චිකීර්ෂුර්ලෝකසංග්රහම් ॥25॥
න බුද්ධිභේදං ජනයේත් අජ්ඤානාං කර්මසංගිනාම් ।
ජෝෂයේත්සර්වකර්මාණි විද්වාන්යුක්තඃ සමාචරන් ॥26॥
ප්රකෘතේඃ ක්රියමාණානි ගුණෛඃ කර්මාණි සර්වශඃ ।
අහංකාරවිමූඪාත්මා කර්තාऽහමිති මන්යතේ ॥27॥
තත්ත්වවිත්තු මහාබාහෝ ගුණකර්මවිභාගයෝඃ ।
ගුණා ගුණේෂු වර්තංතේ ඉති මත්වා න සජ්ජතේ ॥28॥
ප්රකෘතේර්ගුණසම්මූඪාඃ සජ්ජංතේ ගුණකර්මසු ।
තානකෘත්ස්නවිදෝ මංදාන් කෘත්ස්නවින්න විචාලයේත් ॥29॥
මයි සර්වාණි කර්මාණි සන්න්යස්යාධ්යාත්මචේතසා ।
නිරාශීර්නිර්මමෝ භූත්වා යුධ්යස්ව විගතජ්වරඃ ॥30॥
යේ මේ මතමිදං නිත්යම් අනුතිෂ්ඨංති මානවාඃ ।
ශ්රද්ධාවංතෝऽනසූයංතඃ මුච්යංතේ තේऽපි කර්මභිඃ ॥31॥
යේ ත්වේතදභ්යසූයංතඃ නානුතිෂ්ඨංති මේ මතම් ।
සර්වජ්ඤානවිමූඪාංස්තාන් විද්ධි නෂ්ටානචේතසඃ ॥32॥
සදෘශං චේෂ්ටතේ ස්වස්යාඃ ප්රකෘතේර්ජ්ඤානවානපි ।
ප්රකෘතිං යාංති භූතානි නිග්රහඃ කිං කරිෂ්යති ॥33॥
ඉංද්රියස්යේංද්රියස්යාර්ථේ රාගද්වේෂෞ ව්යවස්ථිතෞ ।
තයෝර්න වශමාගච්ඡේත් තෞ හ්යස්ය පරිපංථිනෞ ॥34॥
ශ්රේයාන්ස්වධර්මෝ විගුණඃ පරධර්මාත්ස්වනුෂ්ඨිතාත් ।
ස්වධර්මේ නිධනං ශ්රේයඃ පරධර්මෝ භයාවහඃ ॥35॥
අර්ජුන උවාච
අථ කේන ප්රයුක්තෝऽයං පාපං චරති පූරුෂඃ ।
අනිච්ඡන්නපි වාර්ෂ්ණේය බලාදිව නියෝජිතඃ ॥36॥
ශ්රී භගවානුවාච
කාම ඒෂ ක්රෝධ ඒෂඃ රජෝගුණසමුද්භවඃ ।
මහාශනෝ මහාපාප්මා විද්ධ්යේනමිහ වෛරිණම් ॥37॥
ධූමේනාව්රියතේ වහ්නිඃ යථාऽऽදර්ශෝ මලේන ච ।
යථෝල්බේනාවෘතෝ ගර්භඃ තථා තේනේදමාවෘතම් ॥38॥
ආවෘතං ජ්ඤානමේතේන ජ්ඤානිනෝ නිත්යවෛරිණා ।
කාමරූපේණ කෞංතේය දුෂ්පූරේණානලේන ච ॥39॥
ඉංද්රියාණි මනෝ බුද්ධිඃ අස්යාධිෂ්ඨානමුච්යතේ ।
ඒතෛර්විමෝහයත්යේෂඃ ජ්ඤානමාවෘත්ය දේහිනම් ॥40॥
තස්මාත්ත්වමිංද්රියාණ්යාදෞ නියම්ය භරතර්ෂභ ।
පාප්මානං ප්රජහි හ්යේනං ජ්ඤානවිජ්ඤානනාශනම් ॥41॥
ඉංද්රියාණි පරාණ්යාහුඃ ඉංද්රියේභ්යඃ පරං මනඃ ।
මනසස්තු පරාබුද්ධිඃ යෝ බුද්ධේඃ පරතස්තු සඃ ॥42॥
ඒවං බුද්ධේඃ පරං බුද්ධ්වා සංස්තභ්යාත්මානමාත්මනා ।
ජහි ශත්රුං මහාබාහෝ කාමරූපං දුරාසදම් ॥43॥
॥ ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසු උපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං
යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ කර්මයෝගෝ නාම තෘතීයෝऽධ්යායඃ ॥